17 Vrijdag Augustus2007
Indonesië
Verleden uitgewist Het is vandaag voor de 62e maal onafhankelijkheidsdag in Indonesië. Kennis over de voormalig kolonisator krijgen kinderen niet meer voorgeschoteld. Al hebben ze wel een beeld van Nederland: ‘Jullie kwamen hier om onze specerijen in te pikken.’ 09
Iedere twee weken
Alles over wonen en leven: Urban Living Dagblad De Pers besteedt in het nieuwe tweewekelijkse katern Urban Living ruim aandacht aan mooi wonen en alles dat daarbij komt kijken. Aan het regelen van de hypotheek tot de inrichting van het huis, maar ook aan mooie, bijzondere plekken om te wonen.
Ondernemen in Vastgoed.
Zoals landgoed Haverleij bij ‘s-Hertogenbosch. Daar staan, aan het water en midden in de uitgestrekte groene velden, negen moderne kastelen en een slot. Een vernieuwend concept, dat het voor iedereen mogelijk maakt in een kasteel te wonen. 15
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
Beleggen Besmette aandelen
In wanhoop bellen naar Peru
ASN niet zo ethisch ASN’s partner Amnesty International wees de duurzame bank al in juni 2006 op de bijdrage van internetbedrijf Cisco aan de Chinese internetcensuur. Toch is Cisco nog steeds een topdrie belegging van ASN Aandelenfonds. Just Hovens Greve Mathijs Rotteveel AMSTERDAM
Duizenden Peruanen proberen hun vrienden en familieleden te bereiken in de Peruaanse kustprovincie Ica. De provincie werd gisterochtend getroffen door een zware
aarbeving van 7.9 op de schaal van Richter. Hierbij vielen zeker 450 doden en 1.500 gewonden. Ook in de hoofdstad Lima waren de schokken duidelijk voelbaar. REUTERS
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
Suriname Carlo verruilde crimineel leven in voor eenzaam bestaan
Kluizenaar in de jungle Armand Snijders PARAMARIBO
...
De Surinamer Carlo Demidof woonde negentien jaar in Rotterdam, Daar leidde hij een crimineel leven. Zeven jaar geleden ging hij terug naar Suriname, waar hij nu de enige bewoner is van de verlaten plantage Berg en Dal, in de jungle van het district Brokopondo. Een bonk spieren met daarop een hoofd vol rastavlechten. Zo valt de 48-jarige Carlo het beste te omschrijven. Uiterlijk een Surinamer, van binnen volgens eigen zeggen echter Europees. En zodra hij zijn mond opendoet, wordt het meest
opvallende duidelijk: hier staat iemand die onvervalst Rotterdams spreekt. Hij moet er zelf om lachen: ‘Toen ik in 2000 naar Suriname terugkeerde en bij mijn tante in Paramaribo ging logeren, was er een taalprobleem. Ze verstonden niet wat ik zei omdat ik plat Rotterdams sprak.’ Carlo, die bij de laatste Surinaamse volkstelling als enige inwoner van Berg en Bal werd geregistreerd en mede daarom de bijnaam Koning Kaatje draagt, verhuisde op 22-jarige leeftijd van Suriname naar Nederland. ‘Ik heb een tijdje in Maassluis en Rotterdam gewerkt, maar kwam al snel in contact met de verkeerde mensen. Zonder uitzondering allemaal Surinamers. ‘
‘Ik kwam er achter dat mijn broer, die al jaren in Nederland woonde en zijn geld met drugshandel verdiende, werd misbruikt. Zijn geld werd ingepikt door zogenaamde collega’s. Hij is niet sterk, dus ik besloot het voor hem op te nemen. Ik ging verhaal halen, beroofde dealers en heb andere dingen gedaan waar ik niet trots op ben.’ ‘Ik ben eigenlijk geen kwaadaardig mens, maar ik kon niet tegen dat onrecht. Maar ik heb nooit iemand vermoord. Wel heb ik zelf flink drugs gebruikt, ook cocaïne en heroïne. Dat is natuurlijk ook niet goed geweest.’ Lees verder op pagina 6
...
Het beschermen van de mensenrechten is ASN naar eigen zeggen een groot goed. ‘De ASN Bank en Amnesty werken samen aan mensenrechten’, kopt ASN’s website prominent. ‘Begin dit jaar hebben we in samenwerking met Amnesty het onderdeel mensenrechten in de beleggingscriteria voor ondernemingen aangescherpt.’ In die ‘aanscherping’ was het meewerken aan de internetcensuur van de Chinese overheid blijkbaar geen doorslaggevend criterium. De Amerikaanse producent van internetsystemen Cisco ligt daarvoor al tijden zwaar onder vuur van ASN’s partner Amnesty International, maar is nog steeds een topdrie belegging van de duurzame bank. ASN heeft 2,8 procent van zijn aandelenfonds in Cisco belegd en een deel van het mixfonds, in totaal bijna 12 miljoen euro. In de zomer van 2006 heeft Amnesty International de bank al gewezen op de twijfelachtige werkzaamheden van Cisco in China. ‘Ook daarna heeft Amnesty een aantal keren duidelijk gemaakt welke bezwaren aan dit fonds kleven’, zegt woordvoerder Nicole Sprokel van Amnesty International. ‘We hebben er bij Piet Spren-
gers, hoofd duurzaamheidsbeleid bij ASN, op aangedrongen dat ASN druk moest uitoefenen op Cisco, onder meer via stemgedrag, om het beleid te veranderen.’ Daar is tot nu toe weinig van terecht gekomen. ‘Dan zou ASN, wat Amnesty betreft, moeten overwegen om Cisco te verkopen.’
De bank belegt in Cisco, dat in China de internetcensuur mogelijk maakt De coulance die ASN met topbelegging Cisco tentoonspreidt, is frappant, zeker gezien de verwijzingen op zijn website naar ‘foute’ beleggingen van de Nederlandse grootbanken: ABN Amro, Fortis, ING en Rabobank. Die kregen afgelopen juni een golf van kritiek over zich heen toen het Vara-televisieprogramma Zembla in een documentaire aantoonde dat zij investeerden in clusterbommen- en landmijnproducten. Dat deden zij ook voor klanten – waaronder goede doelen – die daar niets vanaf wisten. Veel van deze klanten stapten na deze documentaire over naar banken als ASN. Op de website van ASN is de uitzending van Zembla nog steeds te bekijken, met als uitsmijter: ‘Wij investeren niet in de wapenindustrie.’ Lees verder op pagina 10
Sn! ZomerKanjer 12,8 Miljoen! I T A R e Grandlak st
Ga naar www.postcodeloterij.nl
2
De Twee
Zambia
DE GROTE
INSPIRATIETOUR JONGE HONDEN IN ZAMBIA
Amsterdam Praag Tsjechië Frankfurt Duitsland Bratislava Slowakije Wenen Oostenrijk Boedapest Hongarije Boekarest Roemenië Sofia Bulgarije
Twee teams van De Pers reizen de wereld rond op zoek naar optimistische en inspirerende verhalen
Victor Kalinosi Mutale ‘Bij mijn kunst moeten mensen zelf het verhaal verzinnen’
Istanbul Turkije Damascus Sy
Nikosia Cyprus
Beiroet Libanon Haifa Israël
Caïro Egypte Aswan Egypte
Khartoum Soedan
Kampala Oeganda
Nairobi Kenia
Dar es Salaam Tanzania Lusaka en Livingstone Zambia Gweru Zimbabwe Maputo Mozambique Mbabane Swaziland Kaapstad Zuid-Afrika
FRITS VAN SOMEREN
‘Mensen zien alleen portretten als kunst’
Victor Kalinosi Mutale vond het tijd voor begrijpelijke kunst. En dus bedacht de Zambiaan een abstracte beeldtaal. ‘De mensen moeten zelf het verhaal verzinnen’. Marten Blankesteijn Geert Jan Hahn LUSAKA
...
Het is winter in Zambia. Victor Kalinosi Mutale staat op het dak van zijn huis-in-aanbouw. Hij trekt zijn hippe muts goed over de oren. Het is slechts 28 graden. ‘Volgende maand wordt het echt warm’, zegt de kunstenaar Kalinosi, terwijl hij over een opgedroogde cementlaag heenloopt. Tevreden speurt de 35-jarige de omgeving af. Zijn nieuwe driepersoonshuis – samen met vrouw Sissel Bergh en eenjarig zoontje Boje Mwansa - komt te staan in een onaangetast natuurgebied, ergens tussen Lusaka en het vliegveld. Hier kan Kalinosi, zoals hij dat zelf ziet, ‘één zijn met de natuur’. En eindelijk heeft hij, met zijn atelier op het dak, een plek waar zijn inspiratie meteen verwerkt kan worden. Tussen de verfspullen staan zes schilderijen. Een werk met glazen rode wijn, een portret van zijn moeder, een creatie van zijn vrouw die hij nu als achtergrond gebruikt voor een nieuw kunststukje (Kalinosi: ‘zij deed er toch niets meer mee’) en drie surrealistische werken met felle, warme kleuren en naakte figuren. ‘Ik houd ervan om fictie met de werkelijkheid te combineren.’ Kalinosi wijst naar twee van zijn surrealistische schilderijen. De linker spreekt voor zich. Een groepje kannibalen heeft een man gespiesd en kookt deze in een grote, zwarte pot als lokale lekkernij. Op de ach-
Kalinosi maakt onafhankelijke kunst, nergens aan gerelateerd.
tergrond liggen skeletten en staan afgeraffelde zwarte strepen door elkaar heen, die als kruizen – en samen als kerkhof – moeten dienen. De rechter is wat lastiger. Een gespierde naakte man met een donkere baard en een enorme penis staat triomfantelijk op een rots. Een verbastering van een mythologisch verhaal? Zeus met een erectie?
‘De man is blij dat het nacht is, want dan kan hij ongestoord zonder kleren naar buiten en zijn ware aard tonen,’ mijmert de kunstenaar. Maar Kalinosi gaat verder dan surrealisme. Hij zoekt de grens op van wat kunst is en wat op wit papier gekwakte klodders zijn. Voor de Zambiaan zijn schilderijen en tekeningen vooral een bijzaak sinds hij zichzelf
Dit kunstwerk is in Amsterdam gemaakt. Geïnspireerd doordat wiet in Nederland legaal is.
eind jaren negentig een eigen kunstrichting toeëigende. ‘Sign art language’, een kunsttaal met tekens of, vrij vertaald: beeldtaal. ‘Mensen zien alleen portretteren als kunst. Ik vond het tijd daar iets aan te doen.’ Zijn bijzondere benadering van kunst leverde Kalinosi beurzen op voor het internationale kunstenaarsplatform aan de Amsterdamse Rijksakademie (2001-2003) en aan Galerie Jean Brolly (2004) en Cité Internationale des Arts (2006), beiden in Parijs. ‘Het is lastig om mijn ‘taal’ te begrijpen,’ geeft Kalinosi toe als hij vier fronsende wenkbrauwen ziet. Hij probeert het idee achter het resultaat van zijn werken – dat toch in feite niet meer is dan een paar strepen en zo nu en dan een rondje – zo goed mogelijk uit te leggen. ‘Wat ik doe is onafhankelijke kunst maken, nergens aan gerelateerd. Ik zie een object en creëer de vorm. Het is hoe ik denk.’ Maar in tegenstelling tot zijn surrealistische werken voorziet Kalinosi zijn beeldtaal niet van een uitleg. En dat is de essentie van zijn zelfbedachte kunstrichting. ‘Het is niet aan mij om de verhalen te maken. Mensen die naar mijn kunst kijken moeten die zelf verzinnen.’ De blik van Kalinosi op kunst is origineel, maar brengt ook een vleugje controverse met zich mee. In een recensie uit 2002 noemt de Franse kunstenaar Bernard Frize het werk van Kalinosi ‘paradoxaal’. Frize, zelf ook lid van het abstracte schilderkunstgilde, laakt de schilderijen van de Zambiaan vanwege het gebrek aan kleurgebruik, maar voelt alsnog een zekere ‘warmte en intimiteit’. Kalinosi kan zich weinig voorstellen bij de gevallen term. Zijn Noorse vrouw Sissel waagt een poging aan de hand van Lick the Lion (zie afbeel-
ding), een kunstwerk dat haar man tijdens zijn periode in Amsterdam maakte, waarbij hij merkwaardig genoeg geïnspireerd werd door het feit dat wiet in Nederland legaal is. ‘Is het stom om de leeuw te likken’, zegt Sissel, ‘of is het dapper? Dat is dubbel. Dat is paradoxaal.’ Wat merkt Kalinosi zelf van de waardering van zijn werk? ‘Die is fifty-fifty’, zegt hij. ‘Er zijn mensen die ervan houden. Anderen vinden het rotzooi die ik maar heel snel weer mee moet nemen.’ Maar Kalinosi’s succes is gebaseerd op zijn abstracte beeldtaal. ‘Mijn tekeningen en schilderijen moest ik verkopen aan toeristen. Nu word ik uitgenodigd om mijn werk te tonen in Sao Paolo, Polen en Parijs.’ Kunst is lastig. Misschien dat Kalinosi zijn dreigende internationale doorbraak daar wel aan te danken heeft. Door een object op papier te zetten en mensen er zelf een verhaal bij te laten bedenken wordt kunst vereenvoudigd. Kalinosi: ‘Als mensen het simpel willen, kunnen ze het ook simpel krijgen.’ 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..................................... MORGEN HET KWARTET VANUIT
NAIROBI
Addis Abeba Ethiopië Kampala Oeganda Nairobi Kenia Dar es Salaam Tanzania
FRITS VAN SOMEREN
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................................................................................................................................................................
Van Dar es Salaam naar Kapiri ‘Er zat niets anders op dan over te gaan tot omkoping’ Geert Jan Hahn KAPIRI MPOSHI
...
Het werd een dure treinreis.
‘Jullie worden bij het volgende station uit de trein gezet.’ Een boze douanier keek met waarschuwende blik naar de portemonnee van Marten. Daar zaten alleen Tanzaniaanse Shillings in. En die lusten ze blijkbaar niet aan de grens met Zambia. Tevreden hadden we een dag eerder Dar es Salaam uitgezwaaid. De
treinreis zou veertig uur duren naar eindstation Kapiri Mposhi, maar we hadden kaartjes voor de eersteklas gekocht. Een prima slaapcoupe voor vier personen, voor omgerekend nog geen 25 euro per persoon. Zo was er nog genoeg geld over voor een Zambiaans visum. Mark, onze goedgeklede lokale medepassagier, had ons verzekerd dat Tanzaniaanse briefjes bij de overgang geaccepteerd zouden worden. Maar
de grenswachter dacht daar anders over. Only Zambian Kwacha, US Dollars or British Pounds, zei hij dreigend. Dat hadden we niet. En na drie rondgangen door de overige eersteklascoupes – op zoek naar Europeanen of Amerikanen – zaten we nog steeds met die verdomde Shillings. Er zat niets anders op dan over te gaan tot omkoping. Een visum zou ons sowieso meer geld kosten vanwege de wisselkoers. Maar onze reisgenoot advi-
seerde ons meer ‘Afrikaans’ te redeneren. ‘Je gaat met ze, want nu zijn ze met meer, in het restaurant zitten en betaalt ze een drankje. Ze gaan naar het wisselkantoor, dus moet je ze geld geven voor de taxi. En onderweg willen ze ook nog wel iets drinken. Of iets moois voor hun vrouw kopen. Je doet die mensen een pleziertje, het is niet echt omkoping .’ Corruptie dan. In een wanhopige poging in de tweede klas liep ik nog een eerlijke Zambiaan tegen het lijf, terwijl Marten intussen een deal sloot met de douaniers. Uiteindelijk mochten we in de trein blijven. Maar ons Tanzaniaanse geld was op. 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ............................................................................... ....................................... ...............................................................................
Plotselinge prijsverhoging (1)
Caïro Road
Plotselinge prijsverhoging (2)
Op dag 1 in Lusaka kochten we een pak vruchtensap, een Zambiaanse simkaart ter waarde van 5.000 kwacha, en een zak bolletjes voor in totaal 16.000 kwacha.
De hoofdstraat van Lusaka is al om zes uur ‘s avonds uitgestorven.
Op dag 2 was het anderhalve liter pak vruchtensap ineens 16.000 kwacha waard, ongeveer drie euro.
Nieuws
3
Beursmalaise Eerste gevolgen in Nederland zichtbaar
Koersen wereldwijd kleuren weer dieprood De Europese beurzen kleuren gisteren dieprood vanwege zorgen dat de crisis op de kredietmarkt zich verder uitbreidt en de economische groei zal aantasten. De financiële waarden leiden de val van de wereldwijde beurzen. Sharida Mohamedjoesoef AMSTERDAM
...
Het was gisteren een slachtveld van jewelste op de beurzen wereldwijd. Bij het luiden van de slotbel noteerde de AEX maar liefst 3,8 procent lager, waarbij er geen spatje groen te bekennen was. Met een verlies van 7,9 procent voerde producent van navigatiesystemen TomTom de lijst met dalers aan. Zware verliezen waren er ook voor Akzo Nobel. Het chemieconcern noteerde 7,8 procent aan de verkeerde kant van de streep. Beleggers vrezen dat Akzo’s geplande overname van het Britse ICI door de onrust op de financiële markten onder druk komt te staan. Ook olieproducenten moesten, vanwege de dalende olieprijs, een flinke stap terug doen. Royal Dutch Shell verloor 4,2 procent en Total ging 3,9 procent onder-
uit. Bij de andere Europese beurzen was de stemming niet veel beter. Zo moest de Londense beursgraadmeter 4 procent inleveren. Parijs hield de schade beperkt tot 3,3 procent en in Frankfurt bleef de teller steken op een min van 2,4 procent. Om de markten wat lucht te geven, pompten zowel de Europese Centrale Bank (ECB) als de Federal Reserve, het Amerikaanse stelsel van centrale
Om de gemoederen te sussen kwam de Fed met een vijfde kapitaalinjectie banken, de afgelopen dagen miljarden in de markt. Maar dat mocht niet baten. De stemming verslechterde woensdagavond zelfs na de opmerking van zakenbank Merrill Lynch dat een faillissement van Countrywide Financial, ‘s lands grootste hypotheekverstrekker, niet ondenkbaar is. Om de gemoederen te sussen kwam de Fed met gisteren met een vijfde kapitaalinjectie, ditmaal 17 miljard dollar.
Inmiddels beginnen de gevolgen van de Amerikaanse hypotheekcrisis zich langzaam maar zeker ook in Nederland af te tekenen. Zo maakte de Nederlandse zakenbank NIBC bekend dat het forse verliezen heeft geleden op de Amerikaanse markt. Endemol vormt het jongste hoofdstuk in de wereldwijde kredietkrach, zo meldde de Britse krant The Times gisteren op zijn website. De banken die de overname van de producent van Big Brother financieren is het niet gelukt de miljarden aan leningen door te verkopen. In mei dit jaar werd Endemol overgenomen door een consortium bestaande uit John de Mols investeringsmaatschappij Cyrte, het Italiaanse Mediaset van Silvio Berlusconi en de Amerikaanse zakenbank Golman Sachs. De banken die zich garant stelden voor de overname van het entertainmentbedrijf - Goldman Sachs, ABN Amro, Barclays, Credit Suisse, Lehman Brothers en Merrill Lynch - wilden op 24 juli de leningen doorverkopen. Maar dat is uitgesteld omdat de markt de risico’s te hoog vindt, aldus de Britse krant. 1
Zeestromen De drie wereldzeeën op zuidelijke halfrond verbonden
Superstroming bij Tasmanië ontdekt Kathy Marks SYDNEY
...
Het gaat om een zeestroming die langs Tasmanië, ten zuiden van het Australische vasteland, richting de Zuidelijke Oceaan stroomt. Deze Tasman Outflow bevindt zich op een diepte van ongeveer 800 tot 1.000 meter. Dat zegt Ken Ridgway, die verbonden is aan de Commonwealth Science and Industrial Research Organisation (CSIRS), het wetenschappelijke orgaan van de Australische regering. De ‘superstroming’ verbindt grote stromingen in de drie wereldzeeën op het zuidelijke halfrond: de Indische, de Stille en de Atlantische Oceaan. Volgens Ridgway was al bekend dat een systeem van stromingen ten noorden van Australië, de Indonesian Throughflow genaamd, water van de
Stille Oceaan naar de Indische Oceaan voert door de Indonesische archipel. Dit fenomeen is van invloed op de neerslag in Australië. ‘Nu zien we dat er ook ten zuiden van Tasmanië een zeestroming is, een andere belangrijke link dus tussen de Stille en Indische Oceanen.’ In elke oceaan stroomt er water in enorme banen tegen de klok in. Zo worden voedingsstoffen uit de diepte naar boven getransporteerd, om het leven in die regionen mogelijk te maken. Ook drijven ze de circulatie in de wereldzeeën aan doordat ze golf- en maalstromen creëren. Ze houden verder het klimaatsysteem in evenwicht door warm water van de tropen naar de poolgebieden te transporteren. ‘Patronen die we herkennen in deze diepe watermassa’s kunnen worden meegenomen in krachtige modellen die wetenschappers ge-
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ...................................................................
Pathuis
Wedstrijd
Vuurwerk kleurt Scheveningen Vuurwerk in de vorm van bloemen en sterren vult sinds gisteren drie avonden lang de lucht in Scheveningen. Zes landen strijden om de prijs voor het mooiste siervuurwerk. De 28e editie van het internationale vuurwerkfestival is door Brazilië geopend. Daarna was Duitsland aan de beurt. Vandaag laten China en Spanje hun kunsten zien. Nederland sluit morgen na Engeland traditiegetrouw het festival af. Het vuurwerk wordt dit jaar voor het eerst vanaf een ponton in de Noordzee afgeschoten. 1 INGE VAN MILL
Paleizen 30 miljoen meer dan in 2005
Oranjes worden duurder De koninklijke familie kostte de schatkist vorig jaar zo’n 113 miljoen euro, 30 miljoen meer dan in 2005. Dat geld ging vooral naar de paleizen van de Oranjes. Peter Wierenga AMSTERDAM
...
den in trek te zijn. Om veiligheidsredenen worden niet meer dan twee rolstoelen of rollators per rondleiding toegelaten, zo vermeldt de website. Verder bedroegen de uitgaven voor beveiliging 6,7 miljoen euro meer dan begroot, en rezen de kosten voor het gebruik van het regeringsvliegtuig de pan uit (plus 1,3 miljoen). Een loonstijging voor álle ambtenaren betekende dat koningin Beatrix, kroonprins Willem-Alexander en prinses Máxima samen zo’n anderhalve ton meer aan salaris ontvingen. De koningin kwam uit op zo’n 4 miljoen euro, Willem-Alexander en Máxima moesten het doen met ruim negen respectievelijk acht ton. Veel of niet, op een Rijksbegroting van 156 miljard vormt het koningshuis een bescheiden kostenpost. Bovendien, zo betoogt econoom Harry van Dalen, verdient een monarchie zichzelf ruimschoots terug. Als stabiele regeringsvorm zorgt het voor meer economische groei dan een republiek. Maar hoe populair de Oranjes ook zijn, veel Nederlanders storen zich aan de kosten van hun hofhouding. We blijven zuinige calvinisten, geheel in de traditie van ons vorstenhuis. 1
© The Independent
De 112.000 euro die het ministerie van Defensie vorig jaar bijdroeg aan het onderhoud van koningin Beatrix’ zeiljacht De Groene Draeck is peanuts vergeleken met de totale uitgaven voor het Koninklijk Huis. Dat bedrag kwam in 2006 voor het eerst boven de 100 miljoen uit, zo blijkt uit een rapport van de Algemene Rekenkamer. Het geld zit vooral in de paleizen. Besteedde het ministerie van VROM hieraan in 2005 nog 16 miljoen euro, in 2006 liep dit op tot 37 miljoen euro. Dat is zelfs 10 miljoen méér dan begroot. Die extra kosten zitten in de openstelling van paleis Soestdijk en de aankoop van grond bij dat paleis. In 2006 besloot het kabinet om het voormalige stulpje van prinses Juliana en prins Bernhard voor drie jaar open te stellen voor het publiek, in afwachting van een definitieve bestemming. Een kaartje kost twaalf euro vijftig, en lijkt vooral bij bejaar-
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ......................................
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ...............................................................................
KORT
Uitspraak jury over daden Amerikaanse moslim
Tweede ontvoerde Belg ook vrijgelaten in Iran
JOSE PADILLA SCHULDIG AAN HULP TERRORISTEN
bruiken om te voorspellen hoe het klimaat kan veranderen’, aldus Ridgway. De uitgestrekte Zuidelijke Oceaan, die zich om Antarctica slingert, wordt sinds een aantal jaren beschouwd als de belangrijkste ‘long’ van de wereld. Ze neemt een derde van de kooldioxide op die alle oceanen bij elkaar absorberen. De bekendste oceaanstroming is de Noord-Atlantische lus in de grote globale transportband. Deze voert warm water van de Evenaar naar Noord-Europa, waardoor dit gebied een relatief mild klimaat heeft. Mocht de transportband om de een of andere reden defect raken, dan zal het noorden van Europa afglijden naar een nieuwe IJstijd. 1
111
Iraanse bandieten hebben gisteren ook de tweede Vlaamse toerist vrijgelaten, die afgelopen weekend samen met een landgenoot was gegijzeld. Dat heeft de Iraanse staatstelevisie gemeld. Toen de twee met een auto door het zuidoosten van het land reisden werden ze overvallen en ontvoerd naar een berggebied. Woensdag was de 37-jarige Carla van den Eeckhout al vrijgekomen en gisteren was het de beurt aan haar reisgenoot, de 28-jarige Stefaan Boeve.
De Amerikaanse moslim Jose Padilla is gisteren door een jury in Miami schuldig verklaard aan steun aan terroristen. Samen met zijn medebeklaagden Adham Amin Hassoun, een Libanees van Palestijnse afkomst, en Kifah Wael Jayyousi, een tot Amerikaan genaturaliseerde Jordaniër, werd hij schuldig bevonden aan samenzwering om in het buitenland mensen te vermoorden, ontvoeren of letsel toe te brengen. Alledrie hangt hiervoor levens-
lange gevangenisstraf boven het hoofd. Padilla zat 3,5 jaar vast als vijandelijke strijder. Hij werd eerst ook beticht van een complot om een radioactieve ‘vuile bom’ te laten ontploffen in de Verenigde Staten. Op die aanklacht is hij uiteindelijk niet vervolgd, deels omdat de verkregen informatie uit verhoren tijdens 3,5 jaar militaire detentie niet als bewijsmateriaal kon dienen in een proces voor de burgerlijke rechter.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ............................................................ ...............................................................................
Boterhamworst (1)
Boterhamworst (2)
Boterhamworst (3)
De nieuwe campagnewebsite van SIRE ‘U mag het zeggen’ is tijdelijk niet goed bereikbaar door een massaal aantal bezoekers.
Op de website kan iedereen een maatschappelijk onderbelicht onderwerp aandragen of een stem uitbrengen op een onderwerp.
De website GeenStijl riep zijn lezers op om massaal te stemmen op ‘boterhamworst met gezichtjes’. Dat onderwerp staat dus op nummer één, gevolgd door ‘tolerantie homoseksuelen’.
4
De Vier
ST. TROPEZ VOLGENS
KOSTER + JOJANNEKE Gemeenteamtenaar uit Fréjus: ‘Ik begrijp best dat mensen niet in de files willen staan, maar ze gebruiken de helikopter nu als taxi!’
Presidenten negeren watertekort
Boodschappen doen met de helikopter Inwoners van Saint Tropez zijn de helikoptervluchten van de rijken zat. ‘Ze gebruiken de helikopter als taxi om boodschappen mee te doen.’ Verslag van een klassenstrijd. ‘Vandaag is het gelukkig stil’, zucht hij en kijkt naar de blauwe lucht boven zijn huis. De idylle is voor één dag terug in Villa Capri, het huis van Michel Perrault, een gemeenteambtenaar uit Fréjus. De helikopters mogen vanwege een vliegshow niet landen op een nabijgelegen weiland, achter zijn huis op een heuvel even buiten Saint Tropez. ‘Normaal gesproken scheren er hier tweehonderd helikopters per dag over mijn huis. Alsof er kruisraketten door mijn raam zoeven.’ Perrault voert namens een aantal bewoners actie tegen de illegale helikopterplatforms in en rond Saint Tropez. De rijken hebben geen zin meer om in de file te staan en taxiën in groten getale met de brullende
heli’s van hun huizen naar exclusieve stranden. De wegen rond Saint Tropez zijn deze zomer voller dan de périferie van Parijs op zwarte zaterdag. Wie een dagje wil cruisen langs de mediterrane kust staat urenlang vast. De rijken kunnen echter voor 700 euro vanaf een helistandplaats op het nabijgelegen Grimaud naar Monaco, Cannes of het Italiaanse Porto Cervo vliegen. ‘Ik begrijp best dat mensen met geld niet in de file willen staan, maar ze gebruiken de helikopter nu als taxi! Sommige mensen laten domweg boodschappen brengen met de héli. Een voormalige Franse minister, Michiel Noir, liet een paar kreeften ophalen die hij vanuit de helikopter in zijn zwembad liet gooien voor het diner.’ Perraults onvrede heeft al tot politieke commotie geleid. De gemeente dreigt vandaag met invallen als de vliegende taxi’s nog landen in gebieden waar dat niet mag. Perrault: ‘Boetes op illegaal landen bedroegen 38 euro. Dat is voor die helikopterge-
Michel Perrault wijst naar de boosdoeners in de lucht.
bruikers natuurlijk een schijntje. Maar vanaf vandaag is de sanctie dat de piloot zijn helikopterbrevet verliest.’ Perrault laat de tientallen handtekeningen zien die hij heeft verzameld. De boze locals lijken de oorlog te gaan winnen. ‘Vorig jaar zijn er ook landplaatsen gesloten’, zegt de ambtenaar zelfverzekerd. Hij krijgt steun van Francoise Souliman, de bestuurlijke baas van het district Draguinan, de regio waarin Saint Tropez valt. Toch is de helikopteroorlog voor Souliman geen strijd tussen rijk en arm, maar van rijk en ultrarijk. Tegen-
over de Var Matin, de plaatselijke krant, verklaart Souliman dat de superrijken niemand tot last zijn, aangezien zij vaak legale landplaatsen hebben aangelegd. Perrault: ‘De oplossing voor dit probleem zit niet in de lucht, maar moeten we zoeken op het water. We moeten Saint Tropez beter bereikbaar maken via de zee, dan hoef niemand met de auto te komen.’ Dan begint zijn hond te blaffen. Het beest is vandaag de enige die de rust verstoort. 1
Het watertekort is nijpend in Saint Tropez. Het waterpeil in rivieren in de regio Var staat exceptioneel laag, uitdroging dreigt. Jaqcues Laisné, de bestuurlijke baas van de Zuid-Franse regio, moppert over de spilzucht van de bewoners en de toeristen. ‘Men moet begrijpen dat er maatregelen genomen moeten worden om zuinig te zijn met water, vooral ‘t drinkwater’, zegt hij in de krant La Marseillaise. In chique strandtenten hangen bordjes bij de wastafels met het verzoek de handen kort te reinigen, villaeigenaren wordt verzocht fonteinen stil te leggen en feestgangers moeten hun katers maar wegspoelen met champagne. Franse presidenten nemen het allemaal niet zo nauw met de oekazes uit het provinciehuis. Ooggetuigen meldden ons dat voormalig president Jacques Chirac langdurig werd gesignaleerd bij Le Quai, de lunchtent in de haven, waar bezoekers om de twintig seconden worden gekoeld met een zachte waterdouche. Het verhaal wil dat zijn opvolger, Nicolas Sarkozy, er ook graag zit. 1
Zie filmpje op www.depers.nl
De knijpcultuur van de Côte d’Azur Nachtje Les Caves du Roy Are you serious? Like, it’s Tom Cruise! De lijfwachten van de kleine acteur waren vorige week zo mogelijk nog verbaasder dan Cruise en zijn eega actrice Katie Holmes zelf, toen het paar de ingang werd geweigerd bij de meest populaire nachtclub van Saint Tropez, Les Caves du Roy. De uitsmijters van het onneembare fort lieten echter stoïcijns weten dat het vipdeck vol zat, en wel met feestgangers die meer te besteden hadden dan Cruise zelf. Enkele avonden later, dezelfde club.
De Katie Holmes en Tom Cruise van dagblad De Pers wandelen zo naar binnen. Les Caves-baas Jean de Colmont, drukt ons aan zijn borst en knipoogt ons rechtdoor naar het vipdeck. Alwaar we weer in de armen worden gedreven van de Pakistaanse prinsjes die ons al een week lijken te achtervolgen. Omringd door roofzuchtige dames en vermogende heren maken wij kennis met de knijpcultuur van de Côte d’Azur. Het ongevraagd bekneden van andermans bovenarmen en
-benen behoort tot de vele luxueuze traktaties van toeven op het vipterras. En ja hoor, daar was de dj al met de champagneberichten. Onder luid gejuich werden degenen die champagneflessen van 30.000 euro of meer hadden besteld door de plaatjesdraaier omgeroepen; vrienden uit Moskou, Texas, New York, SaoediArabië, Marseille… en two friends from Amsterdam (sorry hoofdredactie). 1
SUNSHINE
Chirac in Saint Tropez.
Correctie Door een fout bij de productie van deze pagina zijn twee foto’s in de krant van gisteren per ongeluk verwisseld. Daardoor stond er een foto van Joseph van Geenen bij een stuk dat over makelaar Nicolaj van Veen ging. Onze oprechte excuses!
Champagne van 30.000 euro.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .............................................................................. .....................................
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ...............................................................................
Presentator ondergaat derde operatie
KORT
Controversiële kusscene in ‘The Wackness’
Nieuwe presentator Nederland in Beweging
MARY-KATE OLSON ZOENT MET 40 JAAR OUDERE BEN KINGSLY
JOS BRINK IN KUNSTMATIGE COMA OP INTENSIVE CARE Jos Brink is dinsdag voor de derde keer in korte tijd geopereerd. Hij wordt momenteel in een slaap gehouden op de intensive care. Complicaties na een eerdere operatie aan een tumor in zijn dikke darm maakten een nieuwe ingreep noodzakelijk. De 65-jarige Brink maakte onlangs bekend dat hij ongeneeslijk ziek is. Doktoren stelden darmkanker vast, met uitzaaiingen in longen, lymfen en linkerbeen.
111
De AVRO heeft een nieuwe presentator gevonden voor het ochtendprogramma Nederland in Beweging. Duco Bauwens vervangt Karl Noten, die begin vorige maand werd ontslagen nadat hij in opspraak was geraakt wegens kinderporno. Noten kreeg op 4 juli een werkstraf opgelegd van 150 uur wegens het bezit van kinderporno. De 34-jarige Bauwens heeft een sportschool die zich richt op veertigplussers. Ook Nederland in Beweging mikt op een oudere doelgroep.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ............................................................
De nieuwste film van Mary-Kate Olsen, de helft van de wereldberoemde tweeling de ‘Olsen twins’, bevat een controversiële kusscène met de ruim veertig jaar oudere Ben Kingsley. De film, The Wackness, gaat volgend jaar in première. De 63-jarige Kingsley kreeg in 1982 - nog voor de geboorte van Olsen - een oscar voor zijn rol in Ghandi. Hij zei in een interview dat de opnamen van de bewuste scène uitstekend waren verlopen. ‘Ze was erg
goed, zeer professioneel’, zei Kingsly. Hoewel de opnamen van de scène maar kort duurden, wist de 21-jarige actrice een goede indruk bij haar ervaren tegenspeler achter te laten. In de film speelt Kingsley een therapeut die vriendschap sluit met een jonge patiënt die in wiet handelt om zijn therapie te kunnen bekostigen. Olsen speelt een van zijn klanten, een verleidster, die de therapeut uiteindelijk een paar seconden lang zoent.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ...............................................................................
48 uur afkicken (1)
48 uur afkicken (2)
Cameron heeft nieuw liefje
Amy Winehouse heeft de Britse afkickkliniek waar zij samen met haar man was opgenomen alweer verlaten.
De zangeres liet zich al na 48 uur in de kliniek ophalen door een helikopter die haar terugbracht naar Londen.
Cameron Diaz heeft een nieuwe muzikant aan de haak geslagen. Na een relatie van vier jaar met popster Justin Timberlake zou nu singer-songwriter John Mayer haar hart sneller doen kloppen.
Binnenland Nieuws
5
Trend Levensbegeleider in opkomst
‘Iedereen kan life coach gebruiken’ De life coach is de nieuwste trend in coachingland. ‘Je innerlijke stem weet wie je bent, wat je kunt en waar je recht op hebt.’ Joop Hazenberg AMSTERDAM
...
Vrouwen vijftig jaar na de oorlog herenigd
Latexlaag legt historie vast in kunst Heel behoedzaam verwijdert de Vlaamse kunstenaar André Génard een latexlaag van de bast van een beukenboom in de bossen van Oranjewoud bij Heerenveen. De afdruk bevat inkervingen van twee vriendinnetjes die elkaar in de oorlog uit het oog verloren. Van de uitgeharde mal, maakt Génard een papieren kopie. In 1998 ontdekte journalist Bas Sleeuwenhoek, destijds werkzaam bij de Leeuwarder Courant, de boom. De twee vrouwen Alberdina van Ens en Annie de Vries, die elkaar vijftig jaar niet hadden gezien, werden bij de beukenboom herenigd. 1 FOTO: ALEX DE HAAN/WFA
Misdaad
‘Dino S. gaf opdracht voor moord op Van der Bijl’ Merel van Leeuwen AMSTERDAM
...
Dat het Openbaar Ministerie (OM) naarstig op zoek is naar de voortvluchtige Dino S., was al bekend. Dat justitie hem nu ook ziet als de opdrachtgever en uitlokker van de moord op de Amsterdamse cafébaas Thomas van der Bijl, werd gisteren meegedeeld door officier van justitie Michiel van IJzendoorn tijdens een pro-formazitting voor de rechtbank in Amsterdam. Dino S. is een beruchte naam in het criminele circuit, en een goede vriend van Willem Holleeder. De in 2004 vermoorde vastgoedhandelaar Willem Endstra noemde S. in zijn gesprekken met de politie ‘de koning van de onderwereld’. Ook zou S. er
een liquidatielijst op na hebben gehouden, die door anderen werd afgewerkt. De Surinamer werd al gezocht wegens een drugszaak, maar nu dus ook voor de moord op Van der Bijl. Of hij ook wordt gelinkt aan andere liquidaties, wilde het OM niet zeggen. Thomas van der Bijl werd op 20 april vorig jaar doodgeschoten in zijn café De Hallen in Amsterdam. Hij sprak in het geheim met de politie over de bedreigingen door Holleeder. In de moordzaak heeft het OM negen verdachten op het oog, zeven zitten er vast. Naast Dino S., is het wachten op Jesse R. Hij werd begin dit jaar aangehouden in Marokko en wordt naar verwachting binnenkort uitgeleverd aan Nederland. De schutter en een
medeverdachte gaan volgende maand naar het Pieter Baan Centrum voor een psychiatrisch onderzoek. Het is nog onduidelijk wanneer de zaak inhoudelijk wordt behandeld. De rechtszaak tegen Willem Holleeder en negen medeverdachten wegens afpersing en bedreiging van een aantal zakenlieden wordt op 10 september hervat. Holleeder herstelt momenteel van een hartoperatie. Volgens zijn artsen kan hij twee uur per dag bij het proces aanwezig zijn, aldus advocaat Jan-Hein Kuijpers. ‘Mijn cliënt zegt zelf dat hij best zittingen van zes uur aankan.’ De raadsman heeft het ministerie van Justitie gevraagd het strenge gevangenisregime van Holleeder te versoepelen. Een woordvoerder van het ministerie wil er niet op ingaan. 1
In een aflevering van Absolutely Fabulous belt hoofdrolspeelster Edina haar ‘life coach’ op om te vragen wat voor kleur ze vandaag moet dragen. Zij krijgt het advies iets roods aan te trekken. In werkelijkheid is deze ‘levensbegeleider’ een serieuze bedrijfstak die aan een gestage opmars bezig is. In de Verenigde Staten bestaat die al langer en ook in het Verenigd Koninkrijk is dit soort coaches populair. Zo krijgt Ty Jernstedt (35), een Amerikaan die sinds enkele jaren in Nederland werkt, steeds meer klanten. Hij begeleidt onder meer deelnemers van de business school van ING. Jernstedt richt zich in zijn sessies op veel meer onderwerpen dan alleen het werk. Van loopbaan tot vrienden, relaties en persoonlijke groei: Jernstedt helpt inzichtelijk te maken waar de problemen in iemands leven zitten en hoe de klant die kan oplossen. ‘Ik ken manieren om de innerlijke stem te laten spreken. Die weet wie je werkelijk bent, wat je kunt en wat je verdient.’ Dit is geen therapie, benadrukt Jernstedt. Life coaches maken helder welke beren er op de weg liggen, bereiden een actieplan voor en helpen mensen keuzes te maken. Ze zijn nadrukkelijk geen adviseurs. ‘Mijn klan-
ten wéten wat het beste voor ze is.’ Een van Jernstedts cliënten kwam dankzij hem tot het inzicht dat ze niet langer in de financiële wereld moest werken. Om gelukkig te worden moest ze haar echte droom nastreven: werken in een ontwikkelingsland. Maar dat durfde ze pas na de sessies met Jernstedt. ‘Ze had blokkades. Geld was belangrijk, ze durfde niet van baan te veranderen. Nu ze daaroverheen is en microkredieten opzet in arme landen, is ze gelukkig.’ Jernstedt is een van de honderden levensbegeleiders in ons land. ‘Het is een beetje mode’, zegt Alex Engel van de NOBCO, de brancheorganisatie van coaches. Omdat het geen beschermd beroep is, mag iedereen zich coach noemen. Daarom heeft de NOBCO een registratiesysteem met ballotage ingesteld. De kosten van een coach variëren van honderd tot vijfhonderd euro per maand. Meestal duurt de ‘therapie’ ergens tussen drie maanden en één jaar. Jernstedt merkt dat er nog wat schroom bestaat om hem in te huren. ‘Een life coach wordt vaak als extravagant gezien. Nederlanders vergelijken het met een therapeut. Ten onrechte: coaching gaat niet over problemen, maar over doelen.’ Engel van de NOBCO zegt altijd: ‘Niemand heeft een coach nodig, maar iedereen kan er eentje gebruiken.’ Of Edina van Abfab iets aan haar life coach heeft, valt wel te betwijfelen. 1 www.thewatersfine.org www.nobco.nl
Ty Jernstedt: ’Coaching gaat niet over problemen, maar over doelen.’
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..................................... ....................................... ....................................... ............................................................................... KORT 111
MRSA in ziekenhuis in Eindhoven
Het Catharina-ziekenhuis in Eindhoven onderzoekt ruim driehonderd medewerkers en patiënten op besmetting met de MRSA-bacterie. Aanleiding is de ontdekking van de ziekenhuisbacterie op drie afdelingen. De bacterie is bij drie patiënten en drie medewerkers aangetroffen. Omdat de bacterie op de verschillende afdelingen bij toeval werd ontdekt, moet een grote groep medewerkers, patiënten en ex-patiënten worden onderzocht. Het ziekenhuis wil met het onderzoek duidelijk krij-
gen of het gaat om een epidemie en of er een oorzakelijk verband bestaat tussen de verschillende gevallen.
bekend, maar moet nog worden aangehouden.
111
Oververhitting oorzaak fatale brand op boot
Voetballer (15) slaat scheids in ziekenhuis
Een 72-jarige scheidsrechter uit het Drentse Schipborg is tijdens een vriendschappelijke voetbalwedstrijd door een 15-jarige speler het ziekenhuis in geslagen. Na een vermaning van de leidsman sloeg de puber hem vol in het gezicht, waarna de man het bewustzijn verloor. De arbiter werd met breuken aan neusbeen, jukbeen en oogkas opgenomen in een ziekenhuis, waar hij moest worden geopereerd. De verdachte is bij de politie
111
Oververhitting van de bedrading is waarschijnlijk de oorzaak geweest van de brand op een boot in het Friese Broek, waarbij dinsdag een 10-jarige jongen om het leven kwam, meldde de politie gisteren. De brand is vermoedelijk ontstaan in de elektrische bedrading van en naar de omvormer. De 10-jarige verbleef met zijn opa en oma op de boot. De 58-jarige man en 56-jarige vrouw uit Zwolle probeerden tevergeefs hun kleinzoon te redden.
Maximumsnelheid kan naar 40 kilometer per uur
CHRISTENUNIE PLEIT VOOR TRACTORRIJBEWIJS Wie achter het stuur van een tractor wil kruipen, moet in de toekomst beschikken over een rijbewijs. Ook moet het voertuig een kenteken krijgen. De maximumsnelheid kan dan worden verhoogd van 25 naar 40 kilometer per uur. Daarvoor pleit de ChristenUnie in de Tweede Kamer. De regeringspartij probeert de tractordiscussie nieuw leven in te blazen nadat in juni een 13jarige jongen om het leven is gekomen tijdens het rijden op een tractor. CU-
Kamerlid Ernst Cramer stelt dat tractoren tegenwoordig veel sterker dan vroeger. Om het voertuig goed te besturen, moet een bepaalde leeftijd zijn bereikt om daartoe lichamelijk in staat te zijn, zegt hij. Tractoren worden niet alleen op het platteland gebruikt, maar vaak ook buiten landbouwgebieden, bijvoorbeeld bij de aanleg van wegen en woonwijken. Daarom is een rijbewijs des te meer noodzakelijk, vindt Cramer.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ............................................................................... ....................................... ...............................................................................
Wurgslang
Hiep Hiep...
NK bureaustoelracen
Tot grote verrassing van de verzorgers zijn op een kinderboerderij in Drachten negen boa constrictors ter wereld gekomen. Niemand had door dat de twee meter lange moederboa zwanger was.
Presentator Koos Postema wordt vandaag driekwart eeuw oud.
In Amsterdam is vandaag het NK bureaustoelracen om de mobiliteit van bedrijfsmedewerkers onder de aandacht te brengen. Bedrijventeams moeten zo snel mogelijk een parcours afleggen.
6
Nieuws Binnenland
Alcoholisten Ex-probleemdrinkers helpen
‘Een paar flessen jenever per dag’ Ana Karadarevic AMSTERDAM
...
Voormalig alcoholisten gaan probleemdrinkers naar de hulpverlening lokken in Gelderland en Overijssel. Initiatiefnemer en voormalig alcoholist Gerrit Zwart zoekt vrijwilligers om probleemdrinkers te benaderen. Zwart wil alcoholisten aanspreken op scholen, in buurthuizen en op markten. In een persoonlijk gesprek helpt hij hen bij het maken van een keuze voor een hulpverleningsinstelling of het soort behandeling. Zwart hoopt verder met alcoholisten in contact te komen via mensen in de omgeving van de verslaafde. ‘Zij hebben vaak eerder dan de alcoholist zelf door dat hij te veel drinkt.’ Verslavingszorginstellingen hebben moeite alcoholisten te bereiken.
Carlo voor zijn huis in Berg en Dal. ‘Surinamers beseffen kennelijk niet hoe goed hun geboorteland is.’ ELJEE
‘Ik wil absoluut niet meer naar Nederland’ ...
Door zijn handel en wandel was hij een regelmatig terugkerende gast in de Nederlandse gevangenissen. ‘Ik heb bij elkaar zes jaar vastgezeten voor allerlei misdrijven. Maar zelfs de bewakers vonden dat ik daar niet thuishoorde. De laatste keer dat ik was opgesloten zeiden ze: ‘Kaatje, jij hoort niet in Europa thuis, ga lekker terug naar Suriname. Je bent veel te sociaalvoelend, ga daar wat goeds doen.’ Dat advies heb ik opgevolgd. Want ze hadden gelijk en ik wilde niet nog een keer in de cel belanden.’ In 2000 keerde Carlo terug. ‘De eerste dagen heb ik bij familie in Paramaribo gezeten. Maar dat beviel absoluut niet. Ik wilde een ander leven, in Paramaribo zou ik het risico lopen weer op het slechte pad te komen. Voor mijn vertrek had ik in Nederland een documentaire gezien over Berg en Dal en dat leek mij wel
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..................................... KORT 111
Onderzoek drugsgebruik op fregat Van Speijk
wat. Dus ben ik hier neergestreken.’ Wie Berg en Dal bezoekt kan zich die keuze deels voorstellen. Aan de voet van de Blauwe Berg, omzoomd door een muur van regenwoudgroen, komt Carlo moeiteloos de dag door. ‘Ik plant groenten, hengel af en toe, heb mijn kippen en onderhoud de plantage zo goed en kwaad als dat kan. En ik leid bezoekers rond. Ik verveel mij nooit.’ Toch is het niet allemaal koek en ei. ‘Ik ben een keertje beroofd door Brazilianen die dachten dat ik veel goud in huis had. Wat dat betreft ben ik hier kwetsbaar. Ze zijn er met een ketting en zo vandoor gegaan. En dan zijn er mensen die rechten hebben
Tips? Heeft u tips voor onze redactie? Mail dan naar:
[email protected]
Marcia Nieuwenhuis AMSTERDAM
...
om in Berg en Dal te wonen. Ze hebben hier een huisje, maar onderhouden dat niet. Maar ondertussen willen ze wel de dienst uitmaken en mij opleggen wat wel en niet mag.’ ‘Maar ik trek me daar weinig van aan. Nu ik hier zo leef vraag ik mij eerlijk gezegd af wat al die Surinamers in Nederland doen. Ze beseffen kennelijk niet hoe goed hun geboorteland is. Ik ben trots op mijzelf dat ik uit het dal ben gekropen en nu wat kan betekenen. Ik wil ook absoluut niet meer terug naar Nederland, dan is de kans groot dat ik weer de fout in ga. Hier wil ik sterven, ik ben hier zo gelukkig dat ze mij zelfs levend op deze plek mogen begraven.’ 1
Jongeren tussen 10 en 15 jaar worden sinds 2000 zes keer zo vaak behandeld voor alcoholvergiftiging. Slachtoffers van alcoholvergiftiging hebben een dermate hoge concentratie alcohol in hun bloed, dat ze bewusteloos of in coma kunnen raken. Dagelijks komen er een tot twee slachtoffers tussen de 10 en 20 jaar binnen bij het ziekenhuis. Het aantal behandelingen steeg de afgelopen jaren met 126 procent. Bij kinderen en jongeren is het risico groter. Dat blijkt uit een onderzoek van Consument en Veiligheid en het Reinier de Graaf Gasthuis in Delft. De onderzoekers baseren hun conclusies op het aantal ziekenhuisbehandelingen in de periode 2000 tot 2005 waarbij spoedeisende hulp werd geboden.
De behandelingen door huisartsen zijn in dit onderzoek nog niet meegenomen. ‘We vrezen dat dit het topje van de ijsberg is’, stelt onderzoeker Cees Meijer van Consument en Veiligheid teleurgesteld vast. Het verbod op het kopen van drank voor jongeren onder de 16 jaar volstaat volgens de onderzoeker niet om drankmisbruik onder deze groep te voorkomen. Ook minister voor Jeugd en Gezin André Rouvoet (ChristenUnie) is bezorgd. ‘De tendens lijkt niet te stoppen.’ De regeringspartijen CDA, PvdA en ChristenUnie vinden dat niet alleen de verkoop, maar ook het bezit van alcohol door kinderen jonger dan 16 strafbaar moet worden. Samen met CDA-bewindsman Klink (Volksgezondheid) komt Rouvoet in oktober met een voorstel om dit verbod te realiseren. 1
(((%!
Direct voordeel bij T-Mobile.
De marechaussee is een onderzoek begonnen naar drugsgebruik op het marinefregat Van Speijk. De leiding van de marine meldde maandag dat bemanningsleden mogelijk drugs gebruiken, zo heeft het ministerie van Defensie gisteren bekendgemaakt. De Van Speijk maakt onderdeel uit van de VN-vredesmacht Unifil en ligt voor de kust van Libanon. De Unifil-missie moet onder meer helpen bij het voorkomen van botsingen tussen Israël en de Libanese Hezbollah.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .....................................
Biertje? Alcoholvergiftiging stijgt explosief
Jeugd zes keer vaker het ziekenhuis in na zuipen
Suriname Carlo keerde terug naar zijn geboorteland
Vervolg van pagina 1
Van de 1,6 miljoen probleemdrinkers in Nederland zoeken er slechts 31.000 hulp. ‘Tussen alcoholisten en hulpverleners is een zekere afstand’, aldus Zwart. Ex-verslaafden overbruggen die afstand makkelijker, denkt hij. ‘Ik spreek dezelfde taal als iemand die drinkt. Ik voel aan of iemand verslaafd is.’ Zwart, vroeger werkzaam in de horeca, dronk naar eigen zeggen zes jaar lang meerdere flessen jenever per dag. Na het overlijden van zijn zus in 2001 stopte hij met drinken. Hij raakte betrokken bij de cliëntenraad van de verslavingszorginstelling Tactus, die in Gelderland en Overijssel actief is. Zwart begint het project op persoonlijke titel, maar zal nauw samenwerken met Tactus. Van het Oranjefonds ontvangt hij 10.000 euro. 1
Inclusief 1 GB Micro SD Card.
!& )
)
%$% ' (((%! # #'!!#(# !!"(((%!
Buitenland Nieuws
7
Air New Zealand Charters naar Koeweit
Australië gebruikte geheime vluchten Hans van Kregten WELLINGTON
...
Elvis Presley
Dertig jaar dood, maar nog lang niet vergeten De Britse Elvis Presley imitators Elvis Shmelvis (rechts) en Sicilian Elvis (links) schuilen voor de hevige regenval in het centrum van Londen. Tussen de regenbuien door
herdachten honderden mensen voor een winkel met rocksouvenirs de dood van Elvis, 30 jaar geleden. De ‘King’ overleed op 42-jarige leeftijd aan een hartaanval. 1 AP
Provincie Ica Zeventien mensen werden verrast tijdens de avondmis
Paniek in Peru door krachtige aardbeving Redactie buitenland AMSTERDAM
...
verzamelen in de provincie Ica. In Lima werd extra politie de straat opgestuurd om eventuele hulp te bieden. Scholen zijn tot nader orde gesloten in verband met instortingsgevaar. 1
1&36 % & 4
(305& 0$&""/
LN #3";*-*¯
-JNB $IJODIB "MUB *DB
$)*-J ¥(3"1)*$/&84
Air New Zealand in beter tijden.
Italianen jagen op maffia Redactie buitenland
... &$6"%03
tie in Irak. Hoewel daar in 2003 Nieuw-Zeelandse militairen hebben geholpen met de Iraakse wederopbouw heeft Nieuw-Zeeland de Irakoorlog nooit gesteund. Ook de conservatieve oppositiepartij National is niet meer voor deelname aan de oorlog in Irak. Vorige week werd de nieuwe oppositieleider John Key door de labourregering echter nog hard aangevallen omdat hij vier jaar geleden, toen als backbencher, in een dorpskrant in zijn kiesdistrict had geopperd dat Nieuw-Zeeland de Verenigde Staten en Australië in Irak militair zou moeten steunen. Nationals tweede man Bill English noemde de Air New Zealandvluchten gisteren ‘het grootste buitenlands beleiddebacle in jaren’. 1
Liquidatie Duisburg
AMSTERDAM
" /
Het Zuid-Amerikaanse Peru is getroffen door een verwoestende aardbeving. Tenminste 450 mensen zijn omgekomen en ruim 1.500 mensen raakten gewond. Het epicentrum van de aardbeving, met de kracht van 7.9 op de schaal van Richter, lag aan de kust van Peru, 145 kilometer van de hoofdstad Lima. De krachtige beving en de vier naschokken van bijna zes op de schaal van Richter, waren goed voelbaar in Lima. Gebouwen schudden op hun grondvesten en mensen renden in paniek de straat op. ‘Normaal gesproken voel je de trilling niet zo hevig als
je naar buiten gaat, maar nu golfden de wegen zelfs op en neer’, aldus de Peruaan Bronwyn Davis tegen de BBC. De provindie Ica en de gelijknamige stad met 650.000 inwoners, werden het zwaarst getroffen. Zeventien mensen overleden toen een kerk in Ica instortte tijdens de avondmis. Volgens ooggetuigen is de schade in de stad enorm. De reddingswerkzaamheden worden bemoeilijkt doordat in een groot aantal gebieden de stroom is uitgevallen. Honderden electriciteitspalen sneuvelden. De president van Lima Alan Garcia dankte God dat Peru ontsnapt was aan een ramp met een nog groter aantal slachtoffers. In 1970 werd Peru getroffen door een aardbeving die het stadje Yungay bedolf onder een aardverschuiving. Hierbij kwamen meer dan 66.000 mensen om. De Peruaanse overheid heeft de noodtoestand uitgeroepen en probeert alle mogelijke hulpdiensten te
#0-*7*"
Bij een krachtige aardbeving in Peru zijn tenminste 450 mensen omgekomen. De ziekenhuizen liggen vol met lijken. ‘De wegen golfden onder de kracht van de beving.’
De nationale luchtvaartmaatschappij van Nieuw-Zeeland heeft in het geheim Australische militairen vervoerd van Australië naar Koeweit. Dit nieuws heeft tot grote commotie geleid in Australië en de regering in verlegenheid gebracht. De minister van Buitenlandse Zaken Alexander Downer maakte bekend dat Australië niet langer gebruik zal maken van Air New Zealand om troepen naar Irak te vliegen.’ Vanwege die controverse zal het Australische leger Air New Zealand op geen enkele wijze meer gebruiken’, aldus Downer. De Nieuw-Zeelandse labourregering van minister-president Helen Clark wist niets van de chartervluchten van Air New Zealand naar Koeweit en een vlucht voor Amerikaanse militairen van Australië naar Japan. Het bedrijf is voor driekwart eigendom van de staat, maar wordt als commercieel bedrijf met groot succes geëxploiteerd. Clarks woordvoerder zei dat ze ‘ontsteld en furieus’ was. Ambtenaren van het ministerie van Buitenlandse Zaken die door Air New Zealand over de vluchten waren ingelicht hebben die informatie van politici afgeschermd. De regering van Clark heeft zich altijd gedistantieerd van de interven-
De Italiaanse politie heeft huiszoekingen verricht en wegblokkades opgeworpen in de Zuid-Italiaanse stad San Luca. De actie volgt na de liquidatie van zes Italianen voor een restaurant in de Duitse stad Duisburg. De Italiaanse politie vermoedt dat de dood van de zes Italianen het gevolg is van een langdurige vete tussen twee maffiafamilies uit San Luca. Al meer dan vijftien jaar vechten zij om de macht in de zuidelijke kuststreek van Italië. De maffiafamilies houden zich voornamelijk bezig met drugs- en wapenhandel en het witwassen van geld. De zes mannen die woensdag in Duisburg werden vermoord waren
tussen de 16 en 39 jaar oud en behoorden tot de ‘Ndrangheta’-organisatie. Ndrangheta stamt uit het Grieks en betekent ‘genootschap van moedige mannen’. De families die nu de strijd met elkaar lijken aan te gaan behoren beide tot de Ndrangheta-organisatie. De schietpartij is een aanwijzing dat één van de families de macht in de Italiaanse regio Calabrië wil overnemen. Het is nog onduidelijk of de Italiaanse politie de mogelijke daders op het spoor is of dat ze bang waren voor vergeldingsacties. Tijdens de huiszoekingen waren de straten van San Luca uitgestorven. In Duitsland leven meer dan een half miljoen Italiaanse immigranten. Een groot aantal van hen behoort tot een maffiaclan. 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..................................... ................................................................................ ............................................................................... KORT
Zoon dictator zou miljarden bij elkaar hebben gegraaid
‘Verscheep zwerfhonden New Delhi naar Korea’
TOMMY SUHARTO ONTKENT AANKLAGERS VRAGEN OM BESCHULDIGINGEN CORRUPTIE HEROPENING ZAAK-MUNIR
111
Een gemeenteraadslid in New Delhi is met een opmerkelijke oplossing gekomen voor het probleem van de vele zwerfhonden in de Indiase stad. Aangezien de Koreanen dol zijn op hondenvlees heeft Mohan Prashad Bharadwaj in de gemeenteraad voorgesteld om de tienduizenden zwerfhonden naar Korea te verschepen. Het idee werd door de raadsvoorzitter van tafel geveegd. Ook het plan om de honden te drogeren, zodat ze overdag slapen, vond geen steun.
Tommy Suharto, zoon van de Indonesische oud-dictator Suharto, heeft ontkend overheidsgelden te hebben gebruikt voor zelfverrijking. Volgens Tommy is er sprake van een poging tot karaktermoord. Hij is bereid zichzelf te verdedigen tegen alle aantijgingen in het geval het tot een rechtszaak komt. Tommy werd in de jaren negentig door zijn vader aangesteld als toezichthouder op een commissie voor de kruidnagelindustrie, die de belangen van arme
boeren moest behartigen. De commissie kreeg omgerekend 13,7 miljoen euro van staatsbanken en dit bedrag zou grotendeels zijn aangewend om de prijzen van kruidnagels voor kretek-sigaretten kunstmatig laag te houden. Vervolgens zou Tommy de kruidnagels voor enorme bedragen hebben doorverkocht aan sigarettenfabrikanten. De familie Suharto zou een fortuin van omgerekend 26 miljard euro bij elkaar hebben gegraaid.
Nieuw bewijs in moordzaak mensenrechtenactivist
Aanklagers hebben het Indonesische hooggerechtshof verzocht de zaak tegen de enige verdachte in de gifmoord op de prominente Indonesische mensenrechtenactivist Munir Thalib te heropenen. De aanklagers hebben nieuwe bewijzen dat ex-piloot Pollycarpus Priyanto schuldig is aan de moord. Ook is er bewijs dat hij in contact stond met de Indonesische inlichtingendienst. Munir werd op 9 september 2004 onderweg naar Amster-
dam vergiftigd. Pollycarpus (46) werd als enige in deze zaak veroordeeld tot 14 jaar gevangenisstraf. Eind vorig jaar kwam hij vrij nadat het hooggerechtshof had geoordeeld dat er onvoldoende bewijs was om Pollycarpus wegens moord te veroordelen. Een celstraf van twee jaar, die Pollycarpus kreeg omdat hij valse identiteitspapieren had gebruikt om aan boord van het Garuda-toestel te komen, bleef gehandhaafd.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ............................................................................... ....................................... ...............................................................................
Spaans voor beginners: les 1
Spaans: les 2
Ook op deze dag...
Quisiere una mesa para dos personas - Graag een tafel voor twee. ¿ Nos podría traer la carta? - Mogen we de menukaart? No me gusta la carna - Ik houd niet van vlees.
el cuchillo - het mes el tenedor - de vork la cuchara - de lepel
1998 - President de Verenigde Staten Bill Clinton bekent dat hij een ‘onbehoorlijke fysieke relatie’ had met Witte Huis-stagaire Monica Lewinsky en dat hij daarover gelogen had.
8
Nieuws Buitenland
Australië De overheid haalde Aboriginalkinderen weg om ze een ‘blanke’ opvoeding te geven
Aboriginals zoeken echte ouders Een Aboriginal krijgt drie ton smartengeld van de regering, omdat hij als kind bij zijn ouders is weggehaald. De zaak vestigt de aandacht op één van de zwartste bladzijden uit de Australische geschiedenis: de Stolen Generation.
mee zoeken in de archieven, legt contacten en probeert ontmoetingen te organiseren. ‘Sommige ouders willen geen contact, omdat ze het verleden hebben verzwegen. Of ze voelen zich schuldig. Wij proberen dan toch een reünie tot stand te brengen. Volgens ons kan alleen op die manier het helingsproces beginnen.’ Alleen al in de deelstaat New South Wales zijn er 6.000 Aboriginals die hun echte ouders zoeken. Per jaar worden er tachtig tot honderd families herenigd. De kwestie van de Stolen Generation is extra actueel geworden, nadat een Aboriginal in Zuid-Australië begin deze maand ruim 300.000 euro van de rechter kreeg toegewezen. De 50-jarige man, Bruce Treverrow, was als kind uit het ziekenhuis geroofd en naar een pleeggezin gebracht. De rechter oordeelde dat de regering onrechtmatig had gehandeld.
Tim Dekkers LAWSON
...
Het is lunchtijd in het kantoor van de Aboriginal-organisatie Link-Up, in Lawson in het hart van de Blue Mountains. Buiten zijn arbeiders bezig om een boom in stukken te zagen; het geluid van hun elektrische zaag gaat door merg en been. Binnen in de woonkamer hebben medewerkers van Link-Up de tv maar harder gezet. In al het lawaai eet John Westbury (46) op de bank een hartige taart met ketchup. John werkt drie jaar bij deze organisatie, die sinds 1980 ‘gestolen’ Aboriginals probeert te herenigen met hun echte ouders. Dankzij zijn Nederlandse vrouw Hennie spreekt hij behoorlijk Nederlands. John is één van de vele slachtoffers van Australië’s gewraakte rassenpolitiek. Tussen 1910 en 1970 haalden de overheid en kerken circa honderdduizend Aboriginalkinderen bij hun ouders weg. Ze werden overgeplaatst naar weeshuizen en pleeggezinnen, waar ze vaak met harde hand een ‘blanke’ opvoeding kregen. De overheid dacht op die manier de ‘minderwaardige’ Aboriginals een betere toekomst te kunnen geven. Veel gestolen kinderen raakten mentaal en lichamelijk zwaar beschadigd. John was in 1961 een paar uur oud toen hij bij zijn Aboriginalmoeder in het ziekenhuis in Sydney werd weggehaald. De dokter en een verpleeg-
Erkenning van fouten
Aboriginals bij Sidneys Opera House op de nationale dag die het bestaan van de Stolen Generation erkent. REUTERS
ster hielden een kussen voor zijn moeders gezicht, zodat ze haar pasgeboren baby niet kon zien. ‘Ze wilden daarmee voorkomen dat mijn moeder zich emotioneel aan mij zou hechten’, zegt John.
Nieuwsgierig naar wortels Via een katholieke adoptieorganisatie kwam hij na zes weken terecht bij een gezin met twee kinderen. Hij had geluk. ‘Ik werd beschermd opgevoed. Mijn pleegouders waren al in de veertig. Ze waren gewone mensen. Mijn vader werkte in de bouw, hij had niet
zo veel geld. Mijn ouders gaven me veel liefde.’ Pas rond zijn dertigste begon hij een zoektocht naar zijn biologische moeder. Vooral zijn Nederlandse vrouw Hennie was nieuwsgierig naar zijn Aboriginalwortels. ‘Dat was een spannende periode’, herinnert John zich. ‘Ik was erachter gekomen dat mijn moeder uit een vrij grote familie kwam. In de plaats waar zij zou wonen, heb ik vervolgens het telefoonboek gepakt en iedereen met haar achternaam opgebeld. Uiteindelijk heb ik haar aan de lijn gekregen. Eén
van de eerste dingen die ze zei, was: ‘Weet je wel dat ik zwart ben?’ Een dag later is zij bij mij langs gekomen. Het was voor haar heel emotioneel. Ze had mij dertig jaar lang elke dag gemist. Ik heb haar een knuffel gegeven, maar ik was niet zo emotioneel. Het was voor mij toch anders.’ John wist toen nog niet van het bestaan van Link-Up. Daar kwam hij, opnieuw dankzij zijn vrouw, veel later achter. Nu probeert hij als medewerker zoveel mogelijk ‘gestolen’ Aboriginalkinderen met hun natuurlijke ouders te herenigen. Hij helpt
John hoeft geen geld van de regering. ‘Dat verdien ik niet, ik heb een vrij goed leven gehad. Maar ik vind wel dat de overheid financiële compensatie moet bieden aan de slachtoffers. Dat is niet alleen belangrijk voor het geld, maar ook als erkenning dat er fouten zijn gemaakt. Meer mensen in dit land moeten weten wat er met de Aboriginals is gebeurd.’ De lunchtijd is voorbij: de motorzaag buiten begint weer te loeien. John loopt naar zijn kantoortje beneden. ‘In het begin noemde ik mijn Aboriginalmoeder bij haar voornaam’, zegt hij. ‘Het duurde even, voordat ik haar ‘moeder’ durfde te noemen. Maar nu hebben we een heel goede relatie. Ik houd veel van haar. De band is heel sterk.’ 1
Ruzie om oorlogsbuit
Litouwers willen hun Romeinse villa terug van Russen Jeroen Bult TALLINN
...
Stalin kreeg Villa Lituania. HH
‘Nee, het gaat om het principe’, zegt de woordvoerster van het Litouwse ministerie van Buitenlandse Zaken. De villa in Rome is rechtmatig eigendom van Litouwen en moet dus worden teruggegeven, punt uit. Wat is er aan de hand? Het is een treurig verhaal. Dankbaar gebruikmakend van de afleiding die de verovering van West-Europa door zijn bondgenoot Hitler bood, lijfde Stalin
in de zomer van 1940 de Baltische landen in. Bijna alle diplomatieke missies van Estland, Letland en Litouwen werden gesloten. De Italiaanse dictator Mussolini toonde zich ontvankelijk voor de eis van Moskou dat het Baltische onroerend goed in den vreemde in Sovjethanden diende over te gaan. Hij schonk hen de Villa Lituania, het fraaie pand aan de Via Nomentana in Rome, waar sinds 1937 de ambassade van Litouwen was gevestigd. Door de ondergang van het Sovjet-
imperium en het herstel van Litouwens onafhankelijkheid in 1991 was de villa-kwestie opeens weer terug van weggeweest. Rusland bleef het gebouw namelijk gebruiken als consulaat, tot grote ergernis van de Litouwers, die schande spreken van ‘dit laatste stukje Sovjetbezetting’. Zij hebben met regelmaat bij de Italiaanse autoriteiten aangedrongen op actie. De regering-Prodi beloofde naar een oplossing te zullen zoeken, maar tot dusver zonder tastbaar resultaat. ‘Misschien moeten we die
trage Italianen eens een klap verkopen’, aldus een zwaar geïrriteerd Litouws parlementslid in 2006. Een kunstenaarspaar uit Vilnius probeert nu op ludieke wijze een doorbraak te forceren. Gediminas en Nomeda Urbonas lieten in juni duizend postduiven van de Biënnale van Venetië naar Rome vliegen. Meer vluchten staan op stapel, ook vanuit Litouwen zelf. Hun streven is een grote duiventil op het terrein van Villa Lituania neer te zetten. De Russen hebben nog niet gereageerd. 1
Buitenland Nieuws
9
Onafhankelijkheidsdag Indonesië Schoolkinderen leren niet veel meer over Nederland
De koningin? Juliana, toch? Wat leren Indonesische kinderen nog over hun oude kolonisator? Niet veel, zo blijkt. Behalve dan dat de Nederlanders uitbuiters waren. Arjen van Westen JAILOLO
...
Zoals ieder jaar vieren de Indonesiërs vandaag uitbundig hun Onafhankelijkheidsdag. In de hele archipel zijn schoolkinderen al weken op straat aan het oefenen voor de parades. Zo ook in Jailolo, een stadje op het Noord-Molukse eiland Halmahera. Wat leren deze kinderen 62 jaar na de proclamatie van de republiek eigenlijk nog over Nederland? In de eerste jaren op de middelbare school moet de leerling het met één uur geschiedenis per week doen. Een schoolboek gaat dan ook in sneltreinvaart door het verleden. De 156 pagina’s tellende editie voor leerlingen van rond de zestien van de veel gebruikte reeks Sejarah behandelt zowel de prehistorie als het aan de macht komen van de huidige president Yudhoyono. Nederland krijgt opvallend weinig aandacht. De Verenigde Oost-Indische Compagnie (VOC) wordt slechts terloops vermeld. Multatuli, die met zijn Max Havelaar een aanklacht schreef tegen de wantoestanden in de kolonie, krijgt een veel prominentere plaats. ‘We praten hier meer over geschiedenis dan dat we het uit boeken leren’, aldus Harun Kasim, de directeur van de middelbare school in Jailolo. Om dat te illustreren wordt geschiedenisleraar Den Balula opgetrommeld. ‘Waar ligt Nederland? Eh, in Azië?’ antwoordt Cisca op een vraag van hem. Na een verontwaardigde blik van Kasim noemt ze dan toch het juiste werelddeel. Als de scholieren wordt gevraagd of ze Nederlanders kennen, komen ze niet verder dan Van Nistelrooy en Robben. De koningin van Nederland? ‘Juliana toch?’, gokt de schooldirecteur zelf.
Specerijenstelers Namen van historische figuren als Cornelis de Houtman (de eerste Nederlander die naar Indië voer) en Jan Pieterszoon Coen (gouverneur-generaal van Nederlands-Indië) zijn volledig onbekend. Toch hebben de jongeren op school wel een beeld van Nederland gekregen. ‘Jullie kwamen hier om onze specerijen in te pikken en ons land in te nemen’, merkt een leerling op. De hele klas is het daarmee eens. De woorden ‘uitbuiting’,
Indonesische schoolmeisjes leren nog maar weinig over Nederland, alleen Multatuli krijgt een prominente plaats in de les. ROB HUIBERS/HH
‘arrogant’ en ‘agressief’ vallen. De 14jarige Akbar zegt dat Nederland nu een humaan land is, maar vroeger niet. Hij roemt Soekarno als de man die uiteindelijk een einde maakte aan de Nederlandse overheersing. Verder zegt Akbar dat het onderwerp hem niet interesseert. ‘Het gebeurde voordat ik geboren ben en geschiedenis vind ik niet leuk.’ Daar is de hele klas het mee eens. Met de kennis over Tempo Doeloe valt nu eenmaal geen geld te verdienen. Indonesiërs kijken niet graag achterom. Goed, elk dorp heeft nog wel een Jalan Diponegoro, een man die het een paar eeuwen terug tegen de Nederlanders opnam, maar verder zijn de mensen vooral bezig met hun dagelijkse sores. In deze klas, met zowel moslims als christenen, wordt ook niet gepraat over de burgeroorlog tussen deze
twee bevolkingsgroepen, die nog maar vijf jaar geleden op de Molukken is beëindigd. Of dat komt door een gebrek aan interesse voor het verleden valt te bezien. Geschiedenisleraar Den Balula: ‘Het conflict is te vers en daarom taboe op school. Veel leerlingen liepen door het geweld een trauma op, maar we hebben geen geld en tijd om daar bij stil te staan.’
Gastvrij ontvangst Dat aan de onafhankelijkheid van Indonesië in 1949 ook veel geweld vooraf ging, weten alle leerlingen. Cisca legt vriendelijk uit: ‘Veel steden op Java zijn door de Nederlanders gebombardeerd en er zijn door jullie soldaten duizenden Indonesiërs vermoord.’ Haar klasgenote Johanna zegt veel van de onafhankelijkheidsoorlog te weten, want haar opa vocht tegen de Nederlanders. Ze vindt het
niet fijn als hij daarover praat. ‘Het is maar eng, die verhalen over de oorlog. Ze maken me bang.’ De leerlingen hebben de Nederlanders het geweld overigens vergeven, net als hun ouders en grootouders. De jongeren willen allemaal ooit dat verre land bezoeken, en ze beloven elke Nederlander die naar Jailolo komt gastvrij te ontvangen. Ook Balula ziet graag Nederlanders naar Halmahera komen. ‘Maar’, zegt hij: ‘Als jullie regering naar Indonesië komt, moet deze excuses aanbieden. Dat is beleefd en daar houden wij Indonesiërs van.’ Of ze ook iets van Nederland hebben geleerd? Het blijft stil in de klas. Totdat Kasim zijn vuist balt en roept: ‘Discipline!’ Van de Hollandse werklust en handelsgeest van de VOC kunnen Indonesische jongeren volgens de schooldirecteur nu nog veel leren.
Ook op sportgebied is er nog enige wrok tegen de vroegere kolonisator. Ze zijn in Jailolo gek op voetbal en drie achterin de klas zittende jongens, Jeffrey, Hamadjen en Rivan, praten daar liever over. Ze zijn bijna altijd tegen Nederland. Waarom? De drie lachen ingetogen. Ze zijn het zo gewend, want ook hun vaders en opa’s scheppen er genoegen in als de doelman van Oranje een bal uit het net moet vissen. Japan is ook geen geliefd voetballand. ‘Nippon’, doceert de geschiedenisleraar, ‘beloofde ons in 1942 onafhankelijkheid, maar wilde uiteindelijk een groot Aziatisch rijk stichten. Ze waren erg gewelddadig.’ Ook de Japanse agressie is in het collectieve geheugen terechtgekomen. Maar stel nou dat Nederland in de WK-finale tegen Japan speelt, voor wie zijn de jongens dan? ‘Belanda’, klinkt het eensgezind. 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..................................... ................................................................................ ............................................................................... KORT
Veel suïcidalen na uitzendingen naar Afghanistan en Irak
Tegenstanders vergelijken president met Castro
Opnieuw grote bosbrand uitgebroken bij Athene
MEESTE ZELFMOORDEN IN LEGER VS SINDS GOLFOORLOG
CHAVEZ PRESENTEERT PLAN GRONDWETSWIJZIGINGEN
Het percentage Amerikaanse landmachtmilitairen dat vorig jaar zelfmoord heeft gepleegd is het hoogste sinds de Golfoorlog van 1991. Dat blijkt uit een rapport van het Amerikaanse leger. In totaal sloegen in 2006 99 militairen in actieve dienst de hand aan zichzelf. In het jaar daarvoor waren dat er nog 88. Meer dan een kwart van de zelfmoordenaars maakte vorig jaar in Irak of Afghanistan een eind aan zijn leven. In 1991 werden 102 gevallen van
President Hugo Chavez van Venezuela heeft zijn eerder aangekondigde plannen voor radicale wijzigingen in de grondwet in het parlement gepresenteerd. Krachtens de bestaande grondwet wordt een president voor een termijn van zes jaar gekozen en kan hij slechts eenmaal worden herkozen. Chavez wil de termijn verlengen tot zeven jaar en het mogelijk maken dat een president steeds opnieuw herkozen wordt. Chavez betoogde met na-
111
Ten noorden van Athene is gisteren een grote bosbrand uitgebroken. Een grote rookpluim was te zien boven de Griekse hoofdstad. Om de brand op de berg Penteli te bestrijden zijn 35 brandweerlieden, twee blusvliegtuigen en drie blushelikopters ingezet. Delen van Griekenland en andere Zuid-Europese landen zijn de afgelopen twee maanden getroffen door honderden bosbranden. Eind juni woedde op de berg Parnitha, eveneens bij Athene, een week lang een felle brand.
zelfmoord gemeld. De belangrijkste redenen voor zelfmoord waren volgens het rapport relatieproblemen, financiële moeilijkheden, problemen met justitie of zware stress als gevolg van uitzending naar een oorlogsgebied. Vooral een uitzending naar Irak blijkt van grote invloed te zijn op iemands mentale gesteldheid en hoe langer een militair in een oorlogsgebied zit, des te groter de kans op een zelfmoordpoging.
druk dat hij er niet op uit is tot zijn dood president te blijven, zoals hem door zijn politieke tegenstanders wordt verweten. Zij menen dat Chavez dat kunstje van zijn goede vriend de Cubaanse leider Fidel Castro heeft afgekeken. Chavez zei verder een eind te willen maken aan de autonomie van de centrale bank, hetgeen zou betekenen dat de regering toegang krijgt tot de miljarden aan reserves van de centrale bank.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ............................................................ ...............................................................................
Van een kale kip... (1)
Van een kale kip... (2)
Onze zoon @
Een Amerikaan die inbrak bij een non, kwam met lege handen naar buiten. Zij had de gelofte van armoede afgelegd en had dus niets in huis.
Daarop dwong hij haar mee naar een pinautomaat te rijden, maar ook dat leverde niets op. De non belde de politie en die pakte de man op.
Een Chinees stel had een wel heel bijzondere naam bedacht voor hun pasgeboren zoon: ‘@’. Het apenstaartje zou in China een symbool van liefde zijn. Maar de burgerlijke stand accepteerde de naam niet.
10
Nieuws Economie
ASN Cisco helpt met de Great Firewall
‘Er schiet wel eens wat doorheen’ Vervolg van pagina 1
...
Alle verzoeken om een site te zien in China worden eerst onderzocht. HH
Onderdrukking van de vrijheid van meningsuiting is een ander verhaal. Al twee jaar hebben mensenrechtenorganisaties zware kritiek op de vier grootste Amerikaanse internetbedrijven - Google, Microsoft, Cisco en Yahoo - die zaken doen in China. Ze hebben de bijnaam The Internet Gang of Four gekregen en moesten zich voor het Amerikaanse Congres verantwoorden. Ze helpen de Chinese machthebbers het internet af te schermen, gebruikers toegang te ontzeggen en critici de mond te snoeren. De medewerking aan de Chinese internetcensuur door Cisco is volgens de Amerikaanse internetjournalist Clive Thompson evident. ‘Voor websites van buiten China is er wat techneuten noemen de Great Firewall’, schrijft hij op de Amnesty-website. ‘Oftewel een elektronische versie van de Chinese Muur die ongewenst internetverkeer buiten moet houden.’
Die muur wordt gevormd door de routers van Cisco: schakelkastjes die netwerken met elkaar verbinden. ‘Als je in hartje Peking probeert een website op een server in Chicago te openen, doet je browser een verzoek om een specifieke pagina. Dat verzoek reist door het Chinese netwerk, tot aan de grens: daar wordt het verzoek onderzocht. Is het een site die op de zwarte lijst staat - en dat zijn er veel dan komt het er niet door.’ Voor Amnesty is onderdrukking van de vrijheid van meningsuiting een van de grofste schendingen van de mensenrechten, vandaar de harde opstelling ten opzichten van bedrijven als Cisco. ‘Geen enkel bedrijf moet meewerken aan het onderdrukken van mensen’, zegt Sprokel. ‘Het is algemeen bekend dat internetproviders en hardwareleveranciers daar in China wél aan bijdragen. De veiligheid van de Chinezen is direct afhankelijk van de openbaarheid van gegevens. Tegenwerking daarvan gaat di-
rect in tegen onze visie. Ook tegen die van ASN denk ik.’ Volgens ASN is de bank druk bezig Cisco te onderzoeken. Gewoonlijk duurt de screening van bedrijven op duurzaamheid volgens hoofd duurzaamheidsbeleid Piet Sprengers zo’n twee à drie maanden. Dat er sinds juni vorig jaar geen maatregelen zijn genomen door ASN tegen Cisco vindt hij dan ook ‘heel vervelend’. ‘Ik kan me herinneren dat we het er dit jaar in april of mei over gehad hebben met Amnesty’, zegt hij. ‘Het kan ook eerder geweest zijn, maar dat weet ik niet. Ik ben pas sinds begin oktober vorig jaar in dienst bij ASN.’ Sprengers denkt dat ‘Cisco gewoon een tijdje is blijven liggen’. ‘We kunnen niet garanderen dat het met alle bedrijven in onze portefeuille goed zit. Het enige wat we kunnen doen is ons uiterste best. We beleggen in zoveel verschillende namen dat er wel eens eentje doorheen schiet. Da’s heel lullig.’ 1
onze zuiderburen gniffelden jarenlang met hun Bel 20 in hun vuistje om die AEX van hun noorderburen.
van de internationale beurzen: het consumentenvertrouwen van de Universiteit van Michigan. Dit cijfer weet soms bij een meeof tegenvaller de beurzen hele procenten in de plus of min te zetten. Deze eerste voorlopige schatting van vanmiddag over augustus is een enquête onder slechts 250 Amerikanen. Over twee weken volgt de definitieve versie aan de hand van dezelfde vraag- en antwoordlijst onder 500 Amerikanen. 1
Beurs Beurs vandaag Beursprestaties EU-landen
Finland de gekste Hoezo euro-eenheidsworst? Tussen beste beurs in Finland en de slechtste in Portugal gaapt dit jaar een gat van bijna 50%. Intussen wachten alle beurzen tussen hoop en vrees op nieuws uit Amerika.
AEX 25, de Duitse DAX 30, de Britse FTSE 100 en de Franse CAC 40. In de lijst staan de prestaties van landen van 1 januari tot en met 15 augustus. De percentages zijn omgerekend in dollars.
Finland en… België
AMSTERDAM
• • • • • • • • • • • • • •
Opvallend zijn de uitstekende prestaties van de Scandinavische beurzen. Hoewel economie en beurs ver uiteen kunnen lopen - de aandelenkoersen worden geacht op de huishouding van een land vooruit te lopen - lijkt dit toch de belangrijkste reden. De economie van Finland groeide in de afgelopen jaren gemiddeld 3%, dubbel zoveel als in de EU. Aan de onderkant vallen de beurzen uit de toon die het juist in de afgelopen jaren relatief goed deden: België, Ierland, Portugal. Met name
...
De afstraffing van de beurzen in de afgelopen weken is een mooie gelegenheid om eens te kijken welke naties nog vet op de botten hebben en welke voor anorexia moeten worden opgenomen. Morgan Stanley Capital International (MSCI) is beroemd dankzij haar wereldindex, maar houdt ook voor alle afzonderlijke landen indices bij. Die wijken wel af van de bekende namen als de Nederlandse
Finland: +22,27% Duitsland: +13,02% Denemarken: +10,97% Noorwegen: +8,34% Nederland: +7,36% Griekenland: +5,83% Spanje: +5,37% Zweden: +1,97% Verenigd Koninkrijk: -0,21% Frankrijk: -0,36% Zwitserland: -1,16% Oostenrijk: -1,69% Italië: -4,69% België: -6,45%
• • • •
Ierland: -10,35% Portugal: -13,06% Europa: +2,22% EU: +4,21%
250 Amerikanen Vandaag publiceren op het Damrak Hagemeyer, Antonov, Brunel, C/Tac, DPA Flex Group en Van Lanschot Bankiers kwartaal of haljaarcijfers. Maar dit zijn natuurlijk niet de fondsen die de markt gaan maken of breken. Dat geldt misschien ook voor een van de grote publiekslievelingen
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
SNS Helemaal 111
Op het dieptepunt van de markt gisteren was SNS Reaal het enige fonds in Nederland dat in de plus stond, dankzij mooie halfjaarcijfers én de haastige verklaring dat het bedrijf niet blootstaat aan die Amerikaanse hypotheeknachtmerrie. Net als bij Fortis is kralen rijgen het devies bij de bank met de zachte G.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .............................................................................. ....................................... .......................................
Het Panel
STELLING: WAT KOOPT U OP DIT MOMENT? 111
Sell the rally, buy the dip luidt één van die talloze beurswijsheden. Met koersdalingen van hele procenten tegelijk mag er gesproken worden van een dip, is het niet? Verklapt u eens, wat koopt u op dit moment? .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. WAT VINDT U? GEEF UW MENING OP WWW.DEPERS.NL
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ......................................
Ebay en Amazon
Puts
Koop een boek
JACQUES POTUIJT (IEX, VEB EN CASH-COLUMNIST)
CEES SMIT (VERMOGENSBEH. TODAY’S BEHEER)
JERRY DE LEEUW (MERCURIOUS)
111
111
111
‘Ik koop eBay. De Porsche’s en Ferrari’s, gekocht met de vette bonussen van de investmentbankers, staan straks te pronken op de pagina’s van ’s werelds grootste virtuele vlooienmarkt. Aangezien al die gejaagde types weer tijd krijgen om te lezen, koop ik ook Amazon weer snel terug op een iets lagere koers.’ 1
‘Begin deze week ben ik begonnen met het kopen van de financiële waarden, zoals banken en verzekeraars. Dit zijn namelijk de aandelen die het hardst zijn gedaald. Waarschijnlijk is het toch nog te vroeg om vol in te stappen. De beste kooptip die ik daarom heb zijn nog steeds put-opties.’ 1
‘Beleggers vergeten telkens in rustige tijden te investeren in hun kennis. Nu hebben ze die nodig en raken velen wegens gebrek aan know-how in paniek. Koop daarom eerst een goed beleggingsboek, voor u zich op de markten en aan financiële instrumenten waagt.’ 1
Economie Nieuws
11
Parkeertarieven
Ondernemers de dupe Redactie economie AMSTERDAM
...
Belangenverenigingen MKB-Amsterdam en VNO-NCW, de grootse ondernemersorganisatie van Nederland, maken zich zorgen over winkeliers in de hoofdstad. De gemeente Amsterdam wil namelijk de parkeertarieven verhogen in het belang van de luchtkwaliteit in de stad. Dit is een van de speerpunten van het beleid van milieu-wethouder Marijke Vos. De parkeerprijzen variëren nu nog van 2,10 euro per uur tot 4,60 euro per uur. Als het aan het stadsbestuur ligt, wordt dat straks in ieder geval 3,80 euro per uur. Het toptarief van 4,60 euro moet overal binnen de ring worden ingevoerd.
Volgens MKB-Amsterdam en VNONCW kan dit de doodsteek betekenen voor vele kleine buurtwinkels. Zij vrezen dat klanten liever op de A10 blijven en daarmee de kleine ondernemers in stadsdelen als Watergraafsmeer en De Baarsjes duperen. Het geld dat de hoge parkeerkosten oplevert moet in verbetering van het openbaar vervoer gestopt worden, om toch de winkels zo goed mogelijk bereikbaar te houden. VNO-NCW ziet hier niets in en spreekt van een ‘omgekeerde wereld’. Zij zien liever dat er eerst geïnvesteerd wordt in het Amsterdamse openbaar vervoer om daarna pas de parkeertarieven te verhogen. Na de zomer zal het stadsbestuur hierover in discussie gaan met de stad. 1
Multimiljardair Ratan Tata (links) maakt een auto die voor zo veel mogelijk Indiërs betaalbaar is. REUTERS
Spoorwegen Weer meer treinreizigers
Heilige koeien Voor 1.700 euro een spiksplinternieuwe gezinsauto
NS boeken eerste half jaar winstgroei
Goedkope vierdeurs in India Redactie economie AMSTERDAM
...
Moessonregens die de productie vertragen. Protesten van boze boeren die hun grond kwijtraken. De Indiase multimiljardair Ratan Tata lijkt er niet warm of koud van te worden, want hij moet en zal zijn droom realiseren: een auto produceren waarvan de prijs zo laag is dat hij binnen handbereik van zo veel mogelijk Indiërs komt. Het prototype zal volgend jaar op 10
januari tijdens de autoshow van de Indiase hoofdstad New Delhi worden gepresenteerd. Veel is er nog niet over de auto bekend, behalve dan dat het een gezinsauto is voor vier tot vijf personen en dat de prijs ergens tussen de 1.700 en 1.900 euro zal liggen. Hiermee mag het paradepaardje van multimiljardair Ratan Tata zich met afstand de goedkoopste auto ter wereld noemen. Dat Tata in staat is zo goedkoop te werken, is voor een belangrijk deel te danken aan de lage lonen van zijn in-
genieurs. Ook heeft de onderneming er veel aan gedaan om de ontwikkelings- en productiekosten zo laag mogelijk te houden. Renault heeft inmiddels eveneens plannen om een auto te ontwikkelen voor de almaar groter wordende Indiase middenklasse. De Franse autoproducent heeft de handen ineen geslagen met het Indiase Bajaj Auto en hoopt op termijn een auto op de Indiase markt te brengen waarvan het prijskaartje rond de 2.100 euro komt te liggen. 1
Activistische aandeelhouders
Arcelor Mittal voor de rechter gedaagd Novum AMSTERDAM
...
Arcelor Mittal is voor de Rotterdamse rechter gedaagd door enkele Arceloraandeelhouders. De eisers willen een juridische fusie tussen Mittal Steel en Arcelor Mittal blokkeren en willen dat de rechter de omwisselverhouding van de aandelen afwijst. De rechtszaak dient 22 augustus. Mittal, van de gelijknamige miljardair Lakhsmi Mittal, nam in 2006 het Luxemburgse staalbedrijf Arcelor over. Een aantal activistische aandeelhouders heeft destijds de aandelen niet aangemeld. Deze beleggers, waaronder Trafalgar Asset Managers en SRM Advisers uit Monaco, vinden
dat ze door Mittal Steel zijn misleid bij de overname van Arcelor voor 33 miljard euro. De beleggers zeggen dat ze voor meer dan 1 miljard euro schade hebben geleden. De klacht van de hedgefondsen die een belang hebben in zowel Mittal als Arcelor, spitst zich toe op de oorspronkelijk overeengekomen aandelenruil tussen Mittal Steel en Arcelor. Volgens het prospectus en de fusieovereenkomst zou de fusie plaatsvinden op basis van een aandelenruil van elf aandelen Mittal voor zeven aandelen Arcelor. Mittal Steel liet eerder weten dat de ruilverhouding op basis van de toenmalige waardering van Arcelor is gewijzigd van elf aandelen Mittal
voor zeven aandelen Arcelor naar acht aandelen Mittal voor zeven aandelen Arcelor. Als gevolg daarvan daalde de koers van het aandeel Arcelor, waardoor de bestaande Arceloraandeelhouders financiële schade leden. Overigens hoeven de aandeelhouders van Arcelor niet te worden uitgerookt omdat het aandeel Arcelor de basis wordt voor de notering van het aandeel Arcelor Mittal na de juridische afronding van de fusie. Arcelor Mittal verweert zich met het feit dat de raad van commissarissen regels heeft toegepast die al in de intentieovereenkomst van juni 2006 stonden. Daardoor kon er volgens het bedrijf geen twijfel zijn over de bepaling van de ruilverhouding. 1
Redactie economie AMSTERDAM
...
‘Het gaat goed met de NS’, zei treintopman Aad Veenman afgelopen februari al tegen deze krant. Hij blikte toen terug op een prima 2006. En ook de eerste helft van dit jaar presteerden de Nederlandse Spoorwegen (NS) uitstekend. Er is in het eerste half jaar van 2007 een nettowinst geboekt van 146 miljoen euro. In dezelfde periode vorig jaar bedroeg de winst nog 124 miljoen euro. De toename van het bedrijfsresultaat vindt volgens de NS plaats ondanks de hogere kosten van het binnenlands reizigersvervoer, die onder andere verbonden zijn aan de invoe-
ring van de nieuwe dienstregeling. ‘Om kwaliteit te kunnen blijven leveren en de dienstverlening verder te verbeteren, investeren de NS de komende jaren wederom honderden miljoenen euro’s in nieuwe treinen en in renovatie van bestaande treinen’, zo schrijft de onderneming. De totale opbrengsten van NS zijn met ruim 9 procent gestegen van 1,7 miljard euro in het eerste half jaar 2006 tot een kleine 1,9 miljard euro in het eerste half jaar van 2007. Het aantal mensen dat voor de trein kiest, is in de eerste helft van 2007 verder gestegen ten opzichte van dezelfde periode in 2006. Het aantal reizigerskilometers nam met 1,9 procent toe. 1
De NS investeren de komende jaren in nieuwe treinen. DOLPH CANTRIJN/HH
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................................................................................................................................................................
RADERWERK
CRISIS MOET PIJN DOEN 111
Mathijs Bouman
S
traf de daders en help de slachtoffers. Zo zien we het graag. Maar centrale banken hebben weinig aan dat morele kompas. In tijden van financiële crisis geldt daar de regel: help de dader, negeer de slachtoffers. Wie rechtvaardigheid zoekt is bij de centrale bank aan het verkeerde adres. Zo ook de afgelopen week. Tientallen miljarden euro’s pompten de Europese Centrale Bank (ECB) en de Amerikaanse Fed in de markt om de kredietcrisis af te wenden. Dat geld ging in de eerste plaats naar de veroorzakers van de ellende: de financiële instellingen die zoveel risicovol schuldpapier hadden verzameld, dat er twij-
fel ontstond over hun eigen kredietwaardigheid. In de perfecte wereld zouden ECB en Fed deze roekeloze investeerders aan hun lot overlaten. Armen over elkaar en met genieten van de dolle paniek onder de gisteren nog zo arrogante wizzkids van de haute finance. Wat is er leuker dan deze wijsneuzen met hun opgeklopte praatjes over oneindige rendementen en risicoloze hefboomconstructies, in een week tijd alle miljoenenbonussen van de afgelopen jaren te zien verliezen? Helaas mogen centrale bankiers niet aan leedvermaak doen. Een kredietcrisis straft niet alleen de schuldigen, maar besmet al snel de hele financiële we-
reld. De roekeloze investeerder kan zijn verplichtingen niet meer voldoen, en een onschuldige bank komt in de problemen. De aandelenkoers van die bank keldert, sleept de rest van de beurs mee en uiteindelijk is de brave belegger de klos. Door massaal geld te lenen aan de roekelozen, zoals ECB en Fed afgelopen week deden, kunnen deze gevolgen worden voorkomen, of in elk geval verzacht. Tandenknarsend moet de centrale bank dus de daders te hulp schieten. Op korte termijn heeft dat vooral voordelen. Maar op de lange duur is de prijs van dit beleid hoog. Zoals de Nederlandse econoom Willem Buiter deze week schreef: ‘Tijdens een kre-
dietcrisis moet de centrale bank zich al weer zorgen maken over de volgende crisis.’ Want door de daders te helpen versterkt de centrale bank het idee dat risicoloos risico’s nemen mogelijk is. De centrale bank redt uiteindelijk toch wel. Juich dus bij ieder hedgefonds en speculatief bankje dat de komende tijd omvalt. Zonder de pijn van faillissementen voorkom je geen crisis, maar stel je die slechts uit. 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ............................................................ ...............................................................................
Dildo’s weg
Record
Bankoverval minder populair
De Kijkshop stopt met de verkoop van seksspeeltjes. De negatieve publiciteit en een nieuwe eigenaar deden de dildo’s de das om.
De jackpot van de Staatsloterij is bij de eerstvolgende trekking hoger dan ooit: de winnaar krijgt 16,3 miljoen euro belastingvrij.
Opnieuw is het aantal bankovervallen het afgelopen half jaar gedaald. In het eerste half jaar van 2007 zijn er zestien overvallen gepleegd op bankfilialen, een daling van 36 procent.
12
Lifestyle
Tijd over?
TENTOONSTELLING
DE KUNST VAN HET VOUWEN Tot en met 7 oktober
Dit is de moeite waard STADSWANDELING
KLASSIEKE MUZIEK
STATIGE HUIZEN IN MAASSTAD
FEEST OP DE GRACHT Tot en met 19 augustus
Dinsdag 21 augustus 10.00 uur
Vandaag de dag gebruiken ontwerpers, architecten en wetenschappers de vouwtechniek als een intuïtieve manier om nieuwe vormen te ontdekken. Wereldwijd delen ontwerpers en hobbyisten openlijk hun ontwerpen en vouwinstructies via online communities en websites als YouTube. Het vouwen begint meestal met papier, maar wordt ook toegepast op andere materialen. Platform 21 besloot er een tentoonstelling aan te wijden en presenteert een selectie die een overzicht geeft van recente ontwikkelingen in de wereld van vouwen. Op uitnodiging van Platform 21 installeerde showpiece ontwerper Zoe Bradley haar fantastische, unieke jurken, die nog nooit eerder in Nederland zijn getoond. Architect Sophia Vyzoviti is de schrijfster van de boeken Folding Architecture en Supersurfaces. Zij legt uit hoe de samenwerking tussen handen en hoofd tijdens het vouwen haar tot onvoorspelbare, innovatieve vormen leidt die toe te passen zijn in architectuur, mode en productontwerp. • Waar: Beatrixpark en Platform 21 in Amsterdam, woensdag t/m zondag: 12.00 - 19.00 uur • Prijs: gratis • www.platform21.com
Een fikse wandeling langs statige huizen, met hun fraaie gevels in bijzondere bouwstijlen. Gilde organiseert een wandeling door Middelland. De wandeling voert u langs de Mathenesserlaan en Heemraadssingel, waar veel Jugendstil te zien is. Ook wordt er tijdens de route stilgestaan bij de rumoerige geschiedenis van dit deel van voormalig Delfshaven. Uiteraard voert de wandeling ook langs de kathedraal, het oude Gemeentearchief en de Paradijskerk. • Waar: Rotterdam, startpunt: Nederlands Architectuur Instituut, voor ingang Rochussenstraat • Prijs: € 3,• tel. 010-436 28 44 of algemeen nummer CVD tel: 010-2438100
FILM
FILMS ZIEN ONDER DE STERREN 17 augustus t/m 9 september De zesde editie van Cineboards opent dit jaar op vrijdag 17 augustus op het Schouwburgplein van Rotterdam met een programma wat nauw aansluit bij Rotterdam 2007, City of Ar-
chitecture. Drie weken lang is iedere avond na zonsondergang tot 01.00 uur ‘s nachts een internationaal programma van animatiefilms te zien waarin het verband tussen animatie, architectuur en de fantasie wordt getoond. In het speciale openingsweekend van 17 en 18 augustus zal Cineboards zich ook op onverwachte en bijzondere plekken in het centrum van Rotterdam presenteren. Onder de noemer Cineboards Guerilla hebben Nederlandse film- en videokunstenaars, in opdracht van Stichting Picos de Europa, nieuw werk gemaakt waarmee zij reageren op de stad en haar architectuur. In Cineboards 2007 staat het samenspel tussen architectuur en animatie centraal. De getoonde animatiefilms verbeelden een surrealistische architectuur die refereren aan surrealistische utopieën en vaak futuristische hersenspinsels vol fantasie. • Waar: Schouwburgplein, Rotterdam • Prijs: gratis • www.cineboards.nl
Lekker met een picknickmandje op je bootje of gewoon aan de kant genieten schitterende muziek van de mooiste concerten. Op het programma van het Grachtenfestival staan (klassieke) muziekconcerten op bijzondere locaties. Speciaal voor deze feestelijke editie, het is immers de tiende keer, wordt een speciaal festivalorkest samengesteld uit musici die de afgelopen jaren al op zeer jonge leeftijd schitterden op Grachtenfestivalpodia. Harpiste Miriam Overlach, fluitiste Romana Goumare, hoboïst Christopher Bouwman, Trio Suleika en vele anderen spelen voor één keer samen. Op het festival vindt de première plaats van de eerste eigen operaproductie van het Grachtenfestival, Siren Song: een heldere, lichtromantische kameropera van de Britse componist Jonathan Dove. Dove, vooral bekend door zijn opera’s en koormuziek en die furore maakte met toneel- en filmmuziek, is in 2007 composer-inresidence. • Waar: Amsterdam • Prijs: merendeels gratis • www.grachtenfestival.nl
FESTIVAL
DIAS LATINOS 18 en 19 augustus
Liederen en dansen uit de folklore van Paraguay en het platteland van Argentinië, opzwepende Soca muziek uit Sint Maarten of Mexicaanse folkloristische dans. Dit weekend staat Amersfoort voor de elfde keer in het teken van Latijns-Amerika en de Cariben tijdens het Dias Latinos-festival. De pleinen en straten van de Middeleeuwse binnenstad worden gevuld met optredens. • Waar: binnenstad van Amersfoort • Prijs: gratis • www.diaslatinos.nl
FESTIVAL
HAARLEM JAZZ Tot en met 19 augustus Het grootste gratis jazzfestival van Nederland (250.000+ bezoekers) vindt plaats in het centrum van Haarlem, op en rond de Grote Markt. Daar staat het hoofdpodium, de Grote Tent, met in de omgeving op loopafstand nog zo’n zes buitenpodia. En daarnaast zijn ook nog eens tientallen cafés, discotheken en andere horeca-etablissementen actief met optredens, vooral in het weekend. Het programma in de Grote Tent op de Grote Markt kent weer een kleurrijke opzet met een gevarieerd en internationaal programma. Met een breed publiek wordt rekening gehouden: jong en oud, jazzliefhebbers en niet-jazzkenners. Een scala aan jazz en jazzverwante muziek passeert de revue. Jazz cross-over naar Soul, Latin, Boogaloo, Rhythm & Blues, Urban, Afro-Cubaanse jazz en uitstapjes naar de Bigband-, Gipsy-, hippe Balkanjazz en Klezmer-tradities, het komt allemaal voorbij. • Waar: Haarlem, diverse locaties • Prijs: gratis • www.haarlemjazzstad.nl
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..............................................................................................................................................................................................
De Culinaire Unie De liefde van de Nederlander gaat nog steeds door de maag. Dus als we het alhier heersende Euro-scepticisme willen bestrijden, moeten we op zoek naar de culinaire prestaties van de andere 26 lidstaten. Daarom test De Pers in 26 afleveringen de kwaliteiten van een specialiteitenrestaurant: van Belgisch, Bulgaars en Cypriotisch tot Tsjechisch en Zweeds.
Grieks eetcafé To Ouzeri Vanaf een afstand verraadt de blauw-wit gestreepte luifel al dat er bij To Ouzeri Grieks wordt gekookt. Eenmaal binnen maken de nationale kleuren plaats voor donker houten tafeltjes en een prominente bar. Geen papieren tafelkleedjes, geen opzichtige vlaggen, alleen zwartwit foto’s van opgravingen en oude dorpstaferelen. To Ouzeri is meer een café dan een restaurant, iets wat de naam al aangeeft: een ouzeri is een gelegenheid waar je bij het drinken van een glas ouzo gratis een klein hapje krijgt. To Ouzeri heeft veel hapjes, mezzedes, op de kaart. Wij laten het aan de kok over die ons kalamarakia (gebakken inktvisringetjes), spanakopita (bladerdeegflapjes met spi-
nazie en schapenkaas), keftedes (gehaktballetjes), paidakia (gegrilde lamskoteletjes) en melitzanes (courgetteballetjes) voorschotelt, maar ook inkoppers als tzatziki, kalamata olijven, moussaka en dolmades. De inktvis is lekker zo zonder een vette deegrand eromheen en de lam is heerlijk mals met een rokerige smaak. De andere gerechten zijn niet erg verrassend. Als de Griekse ober ziet dat we niet alles opeten, moet hij precies weten waarom niet. Hij gaat bij ons zitten, pakt een overgebleven courgettebal, knijpt daar citroensap over (‘dat is Grieks’) en neemt een grote hap. Niks mis mee, concludeert hij, maar toch krijgen we een kleine karaf rode wijn van het huis.
Als toetje blijkt de kataifi (engelhaar gebak met notenvulling en honing) niet zelfgemaakt en de caramelino (roomijs met nootjes, notenlikeur, slagroom en karamel) is lekker maar meer een kinderdroom dan typisch Grieks. Niks mis met To Ouzeri maar ouzo en mezzedes blijven beter in de schaduw van een olijfboom of aan een Grieks haventje waar de vissers verderop hun netten ontwarren. To Ouzeri, De Clerqstraat 106, Amsterdam 020-6181412 Prijs: Authenticiteit: Kwaliteit:
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ............................................................ ...............................................................................
Antwerpen Proeft
Pop Sunday
Website-tip
Dit weekend staan de beste restaurants, traiteurs en cateraars op de Groenplaats tijdens het culinaire festijn Antwerpen Proeft.
Zondag 19 augustus staat in het teken van bubbels tijdens Pop Sunday, een nieuw initiatief van Cava Club op het Westergasterras in Amsterdam.
Via ikwiljeweerzien.nl kun je gratis vrienden uitnodigen met een kaartje, een e-mail of een sms om naar een concert te gaan, een expositie te bezoeken of een avondje dansen.
Cultuur
13
Website
Klubb.nl moet jongeren weer warm krijgen voor poppodia Lucas Benschop AMSTERDAM
...
De sociale netwerksite Klubb.nl is een hernieuwde poging van het Nationaal Popinstituut (NPI) om jongeren naar poppodia als Tivoli in Utrecht of Paradiso in Amsterdam te krijgen. Drie jaar geleden stonden diverse poppodia op hun achterste benen toen tv-programma Nova een onderwerp wijdde aan de vergrijzing van de poppodia. Dat was absolute onzin, aldus praktisch de gehele popindustrie. Keiharde cijfers zijn er niet, maar het popinstituut heeft op aandringen van de Nederlandse popindustrie toch een uitgebreide website
ontwikkeld die jongeren weer warm moeten krijgen voor de optredens van bands, artiesten en dj’s. Klubb.nl is een sociale netwerksite, waarbij je een profiel kunt aanmaken en vervolgens contact kunt leggen met gelijkgestemden en hen bijvoorbeeld kan uitnodigen voor een concert. Ook is het mogelijk in je profiel voor anderen zichtbaar te maken naar welke optredens je bent geweest. Morgen gaat de site de lucht in.
Muziekstream Klubb.nl is gebouwd rondom de concertagenda en wordt verder voornamelijk ingevuld door de gebruikers. Die moeten concertrecensies en fo-
to’s plaatsen en kunnen daarnaast een weblog bijhouden. Klubb.nl gaat hiermee de strijd aan met algemenere sites als Hyves en MySpace waar veel Nederlanders nu al digitaal sociaal actief zijn. De toegevoegde waarde van Klubb. nl ten opzichte van andere ‘online social communities’ is de concertagenda en de muziekstream, waarbij je zelf muziek naar eigen smaak kunt luisteren. ‘We proberen hiermee vooruit te lopen op wat internet te bieden heeft’, zegt projectmanager Jasper van den Dobbelsteen. ‘De popindustrie heeft te lang achter de feiten aangelopen als het gaat om internetontwikkelingen. Inter-
netradio staat nu nog in de kinderschoenen, maar zal straks ook op de mobiel en op de autoradio te beluisteren zijn. Je bepaalt daarbij zelf wat er gedraaid wordt. De Nederlandse popindustrie wil klaar zijn voor de toekomst.’
Profielensite Het idee van de site is volgens Van den Dobbelsteen om voor de gehele popindustrie een gezamenlijk marketinginstrument te hebben om concertbezoek te promoten. ‘Waar vergelijkbare sites als Last.fm en 3voor12 zich richten zich op de serieuzere muziekluisteraar, richten wij onze pijlen op de jongere concertganger
van 15 tot 30 jaar.’ Doordat de muzikale profielensite sterk afhankelijk is van de inbreng van gebruikers is het de vraag of de site voor de poppodia het gewenste resultaat zal hebben, namelijk meer bezoekers naar de poptempels lokken. ‘Ons streven is om voor het eind van het jaar 30.000 unieke bezoekers per dag te hebben en die hopen we te bereiken door een piramide-effect. Hierbij moet een kleine groep gemotiveerde gebruikers een grotere groep aantrekken. Ook gaan we posters ophangen op Lowlands en doelgericht adverteren in bijvoorbeeld het CJPmagazine.’ 1
Boekverfilming ‘Mijn pa kan zonder Conimex geen Indisch koken’
Zeventig acteurs terug naar hun roots Nederlandse filmfondsen zeiden massaal ‘nee’ tegen het script van de Indische schrijfster-regiseusse Marion Bloem. Hollanders zouden er te negatief vanaf komen, en een film met zeventig acteurs, dat kon niks worden.’ Jojanneke van den Berge AMSTERDAM
...
‘Als dit een succes blijkt, bewijzen we dat een film ook buiten het geplaveide pad tot stand kan komen.’ Indische HP/ De Tijd-journalist Ricci Scheldwacht (41) betast in de spelerskantine op het terrein van Radio Kootwijk – vroegere radiopost voor communicatie tussen Nederland en het toenmalige Nederlands–Indië - voorzichtig zijn door haarlak vastgekoekte kapsel, dat als een helmpje over zijn schedel ligt. Scheldwacht speelt een van de grotere rollen in Marion Bloems film Ver van familie, waarvan de opnames op dit moment in volle gang zijn. Bloem kreeg de financiering van 1,5 miljoen euro van de verfilming van haar boek over het ingewikkelde leven van een Indo-familie in Nederland halverwege de jaren tachtig, uiteindelijk toch rond - mét zeventig acteurs - via Het Gebaar. Een stichting die werd opgericht begin jaren negentig, nadat toenmalige premier Ruud Lubbers een ei in zijn nek gedrukt kreeg vanwege het uitblijven van terugbetaling van afgenomen bezit van Indische families. Scheldwacht: ‘De film wordt buiten de bestaande filmfondsen om gemaakt en draait volgend jaar in de bioscoop.’
Vanuit publiekstrekkeroogpunt vroeg Bloem de medewerking van onder andere Katja Schuurman, Nada van Nie en Elle van Rijn, maar het overgrote deel van haar enorme bijna 100 procent Indische cast is van origine geen acteur. Sommigen werden door Bloem zo van het jaarlijkse Indonesisch/Indische festival Pasar Malam Besar in Den Haag afgeplukt. Scheldwacht: ‘De meesten van ons doen mee omdat we iets willen vertellen. We vinden het belangrijk dat de Indische groep herkenbaar wordt, een stem krijgt. De Indische gemeenschap is geassimileerd. Je weet niet meer dat ze er zijn. En het beeld van Indië is toch altijd koloniaal. Hella Haasse, Wieteke van Dort; het verhaal is altijd verteld door totoks (volbloed Nederlanders geboren in Nederlands/Indië ). Daar is de Indische gemeenschap wel boos over; het is óns verhaal.’ Volgens de Molukse actrice en presentatrice Terence Schreurs (31), die samen met zangeres Anneke Grönloh de hoofdrol vertolkt in het familiedrama, is haar generatie ‘al wel veel minder kwaad’. ‘Maar de verhalen zijn niet kwijt. Veel van de spelers kunnen hun rol daardoor dichtbij zichzelf houden, of baseren hun karakter op een oma of oom. Anneke valt terug op hoe haar moeder was bijvoorbeeld.’ Katja Schuurman wiebelt op stilettohakjes door de kleedkamer. Schuurman, die niet Indisch is, maar wel in het bezit van Surinaams-AntilliaansChinees bloed, doet volgens Schreurs haar best om zich zo goed mogelijk in het indo zijn te verdiepen. ‘Ze
Ricci Scheldwacht (links met voetbal) en Katja Schuurman (midden in witte jurk) op de set. LUUK VAN DER LEE
vraagt veel, is altijd geïnteresseerd.’ Veel van de spelers zijn zich sinds de opnames meer in hun afkomst gaan verdiepen. Scheldwacht: ‘Nada van Nie heeft dat ook heel erg. Die is er sinds de film veel mee bezig.’ Op de set weet de opnameleider met
moeite de Indische bende tot stilte te manen voor de volgende take. Patrick Neumann (24) kijkt genietend toe. Zijn rol in de film ziet hij als een eerbetoon aan zijn Indische opa en oma. ’Dat Riem de Wolff, de helft van het Indische zangduo The Blue Dia-
monds, ook meedoet, dat hadden ze zo mooi gevonden.’ En het is een uitgelezen kans eens volop in contact te komen met zijn Indische roots. ‘Dat is super want ik ben op en top Nederlands opgevoed. Mijn pa kan zonder Conimex geen Indisch koken.’ 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..................................... ....................................... ....................................... ............................................................................... KORT 111
Ontwerper Irausquin kleedt Disney-prinses
De Nederlandse ontwerper Percy Irausquin gaat ter gelegenheid van 15 jaar Euro Disney een jurk ontwerpen voor Belle uit de Disney-klassieker Belle en het Beest. Ontwerpers uit heel Europa zijn gevraagd om kledingstukken te ontwerpen voor de bekende tekenfilmfiguurtjes, zoals Assepoester en Sneeuwwitje. De jurken worden later dit jaar geveild en de opbrengst hiervan gaat naar UNICEF. ‘Ik ben altijd een fan geweest van de sprookjesfiguren uit de Disney-tekenfilms’, aldus Irausquin.
‘Vooral de prinsessen uit sprookjes zijn vaak een bron van inspiratie geweest voor mijn collecties. Het is like a dream come true dat ik voor Belle een jurk mag ontwerpen.’
vesteringen. Producenten komen hiervoor in aanmerking als ze 65 procent van het budget binnen hebben. De suppletieregeling vult maximaal de rest aan.
111
111
Nederlandse films krijgen bijna negen miljoen
Volker Schlöndorff krijgt Nederlandse filmprijs
Negen Nederlandse filmproducties hebben in totaal 8,6 miljoen euro subsidie gekregen van het Nederlandse Fonds voor de Film. Veruit de meeste subsidie gaat naar Bride Flight van regisseur Sombogaart en De Brief voor de Koning van regisseur Pieter Verhoeff. Zij waren samen goed voor 4,7 miljoen euro. De subsidies komen voort uit de Suppletieregeling Filmin-
De Duitse regisseur Volker Schlöndorff krijgt een Lifetime Achievement Award tijdens Film by the Sea. Op 22 september neemt de filmmaker de prijs in ontvangst op het Zeeuwse filmfestival. Schlöndorff staat bekend om zijn verfilming van het beroemde boek Die Blechtrommel. De 68-jarige regisseur maakte vele literaire verfilmingen.
Veel positieve reacties op shows
LIVE-ALBUM DAFT PUNK KROON OP WERELDTOURNEE De eerste wereldtournee in tien jaar van het Franse duo Thomas Bangalter en Guy-Manuel de Homem-Christo, oftewel Daft Punk, is zo’n succes dat is besloten een live-cd uit te brengen. Er zal ook een live-versie van hun hit uit 2001 Harder, Better, Faster, Stronger als single worden uitgebracht. Voor de videoclip zijn onder het publiek van een show in New York 250 camera’s uitgedeeld om de opnamen te maken.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ............................................................ ...............................................................................
Blade Runner: the final cut
LimeWire nu ook legaal
Eredoctoraat directeur Rijksmuseum
Regisseur Ridley Scott zal tijdens het Filmfestival van Venetië een derde versie van zijn film Blade Runner presenteren: The Final Cut 3.
Uitwisselprogramma LimeWire ziet zich, na continue druk van de platenindustrie gedwongen nu ook legale muziek te gaan aanbieden.
Ronald de Leeuw, hoofddirecteur Rijksmuseum Amsterdam, heeft van de Universiteit van Melbourne (Australië) een eredoctoraat ontvangen. Hij wordt geroemd voor zijn prestaties in de kunstwereld.
14
Cultuur
Voorstelling Dijk-In is hoorspel en theaterstuk ineen
De dijk doet dienst als decor en toneel De Nederlander is zijn connectie met het polderlandschap totaal kwijt. We moeten weer trots zijn op de polder vindt theatergroep Prins te Paard. Maarten Bloem NAGELE
...
De Nederlandse dijken. Iedereen rijdt er wel eens langs of over, niets bijzonders. Dat een dijk echter ook prima dienst kan doen als decor voor een spectaculaire voorstelling bewijst theatergroep Prins te Paard met hun spectaculaire drive-in-voorstelling: Dijk-In. Voor deze buitenvoorstelling is deze verregende zomer geen probleem. Een weiland in de polder bij het dorpje Nagele doet dienst als drive-in. Bezoekers kunnen hun auto parkeren én lekker blijven zitten: vervolgens moet de autoradio even worden afgestemd op 105.8 FM en kan de voorstelling beginnen. De dijk voor hun neus doet dienst als decor en toneel. Daar worden licht en geluidseffecten geprojecteerd die het hoorspel op de radio ondersteunen. Er zijn ook heuse VIP-plaatsen in de vorm van tractoren, rooimachines en andere agrarische voertuigen van waaruit de voorstelling kan worden gevolgd. Regisseur en artistiek leider Rutger
Bergboer liep al een tijd rond met het idee een voorstelling te maken over dijken en de gevolgen van de klimaatverandering voor Nederland. Geïnspireerd door een waargebeurd verhaal en gesprekken met experts op het gebied van klimaat en watermanagement ontstond het hoorspel: De waker, de slaper, de dromer en het meisje. Bekende Nederlanders als Remco Campert en Joop van Zijl werkten graag mee aan het verhaal over de Zeeuwse schaapherder Moerdijk ,die in de jaren vijftig het verzoek kreeg te verkassen naar de net drooggelegde Noordoostpolder. Schaapherder Moerdijks idylle werd al snel verstoord door de voortschrijdende modernisering van de landbouw en de toename van bureaucratische regeltjes. Op de achtergrond speelden klimaat en het water bij tijd en wijlen de rol van kwelgeest van de polder. De keuze van een theaterstuk op en over dijken valt in een wel heel toepasselijk jaar. Niet alleen bestaat de Afsluitdijk dit jaar 75 jaar, het is ook 65 jaar geleden dat in de Noordoostpolder het streefpeil werd bereikt en de drooglegging een feit was. Al deze projecten kenmerkten volgens regisseur Bergboer een geloof in vooruitgang en maakbaarheid in de
De Dijk-In FIETS
Droog in de auto de spectaculaire drive-in-voorstelling bekijken in de polder bij het dorpje Nagele.
samenleving. ‘De keren dat ik in Flevoland ben geweest kom ik er altijd angstaanjagend vaderlandslievend vandaan’, schrijft Remco Campert in een Volkskrantcolumn van 1996 die
is verwerkt in het hoorspel. En Rutger Bergboer deelt die gevoelens. ‘De trots op al die polderprojecten en het Nederlandse landschap is totaal verdwenen en dat is jammer.’ Zijn Drive-
In voorstelling moet hier verandering in brengen. 1 www.prins-te-paard.nl/dijk-in
Lowlands Kaskrakers en mobiele camera’s
Net meer dan alleen muziek op het festivalterrein Natuurlijk is er muziek, heel veel muziek zelfs. Maar wat Lowlands onderscheidt van andere populaire muziekfestivals is het grote aanbod van andersoortig entertainment. Hier een greep uit het niet-muzikaal Lowlands-vermaak. Redactie cultuur AMSTERDAM
...
Literatuur Niet alleen grote bands, op Lowlands 2007 is ook plek voor grote auteurs. Zo worden Kader Abdolah (Het huis
van de moskee) en Renate Dorrestein (Echt sexy) aan de tand gevoeld door popjournalist Leon Verdonschot en beslechten Kluun (Komt een vrouw bij de dokter) en Saskia Noort (De eetclub) de strijd der seksen. Verder praatjes van Annejet van der Zijl (Sonny Boy) die een biografie van prins Bernhard maakt, nieuwkomer Jonathan van het Reve (De boot en het meisje) en Hugo Borst (Over vaders en zonen).
en arthouse. Leer meer over zingende countrymeisjes in Dixie Chicks – Shut up & sing of beoordeel hoe Sienna Katja vertolkt in de Amerikaanse versie van Van Goghs Interview. Documentaireliefhebbers kunnen onderuit zakken bij Our daily bread of Jesus Camp. Verder heb je de kans om eindelijk die films te checken waar het nooit van kwam, zoals Borat, Babel en Das Leben der Anderen.
Film
Comedy
Buiten of in de Echo kijk je naar kaskrakers, documentaires, muziekfilms
Als het niet plenst van de regen is de stemming waarschijnlijk al goed
maar toch kan het altijd beter. Lachen dus bij de Comedytrain en de Lama’s en opletten en bijbenen bij Ronald Goedemondt, Danger Zone en Doug Stanhope. Vooral zorgen dat je niet op de eerste rij gaat zitten.
Lezingen Voor de derde keer gaat Lowlands op de wetenschappelijke toer. In de Lowlands University kunnen bezoekers hun licht opsteken bij vijf geleerde heren professoren. Pieter van Vollenhoven oreert over risicomanagement, Tom Eijsbouts legt een link tussen
voetbal en de Europese Unie en Catrinus Jepma laat bezoekers delen in zijn kennis over duurzame energie. Robbert Dijkgraaf en Hendrik Lenstra komen laten zien dat wis- en natuurkunde niet alleen voor nerds is. Let op en ga slimmer weg dan je bent gekomen.
Technosnufje Tweeduizend geselecteerde bezoekers kunnen hun eigen festivalvideo regisseren met de Grolsch Llowlog. In hun polsbandje zit een chip die communiceert met mobiele camerateams die snapshots nemen van hun festivalbeleving. Die snapshots worden uiteindelijk samengevoegd tot filmpjes van twee tot drie minuten. 1
UW ALL-SEASON RESIDENTIE IN ZWITSERLAND ! www.lowlands.nl • Resort Walensee is een water- en skiparadijs met uniek uitzicht en optimale zonligging. • Skilift naar het skigebied Flumserberg direct naast het Resort. • In de zomer volop watersport, zoals zeilen, duiken en waterskiën op de Walensee. • Luxe appartementen en penthouses met royale woonruimte van 105 m2 tot 149m2. • Alle appartementen met open haard, luxe keuken en sanitair en de meeste met eigen sauna en whirlpool.
Prijzen vanaf
e 392.000,- v.o.n. Oplevering december 2008
Kijk voor de eerstvolgende bezichtigingsreis op www.resortwalensee.com ?d\ehcWj_[[dl[haeef0
• Op het park zijn diverse shops en restaurants, binnenzwembad, wellnesscentre, strand en jachthaven. • Snel en eenvoudig bereikbaar per autobahn en openbaar vervoer.
J&(,)+)--&& mmm$Zehc_e$db _d\e6Zehc_e$db
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ...................................... KORT 111
DiCaprio focust op de positieve dingen
Acteur en milieu-activist Leonardo DiCaprio heeft een documentaire gemaakt. The 11th hour is vanaf vrijdag in Amerikaanse theaters te zien. In plaats van zich enkel te richten op de gevolgen van het broeikaseffect, laat de negentig minuten lange documentaire manieren zien om het milieu te redden door acties van mensen en bedrijven. ‘Het is geen film met doomscenario’s, maar een film die de mensen bewust maakt en laat nadenken over hun eigen milieukeuzes’, aldus Di Caprio
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ......................................
Tips? Vraag vrijblijvend de uitgebreide documentatie.
www.resortwalensee.com
Voor nieuws, mooie verhalen en foto’s:
[email protected]
Urban Living
Hypotheken Zelfstandige is probleemgeval
Woonomgeving
Ondernemer moet wél creatief zijn Wie als zelfstandig ondernemer zijn geld verdient, krijgt van de bank maar moeilijk een hypotheek. Een goed verhaal en wat creativiteit kunnen de doorslag geven. René Boumans
Huizenkoper wil in leuke buurt wonen Romke Spierdijk AMSTERDAM
...
inkomen af. Vervolgens kan de hypotheekafdeling van de bank de aanvraag in behandeling nemen, als had de aanvrager een gewoon inkomen. Er kan dan een hypotheek verstrekt worden onder dezelfde criteria als aan iemand in vaste dienst.’
PURMEREND
...
Mogelijkheden
Elke kleine ondernemer kent het verhaal: je vindt een mooie koopwoning, waarvoor je per maand misschien wel minder kwijt bent dan voor het huurhuis waarin je woont, maar je krijgt geen hypotheek van de bank. Exit koopplannen dus. Toch zijn er ook voor ondernemers die niet aan de exacte criteria van de banken voldoen, steeds meer mogelijkheden om toch een lening los te peuteren. ‘Het is toch gek dat een kleine ondernemer met een werknemer in vaste dienst in veel gevallen geen hypotheek kan krijgen. Terwijl de werknemer wiens salaris hij betaalt en die dankzij hem een werkgeversverklaring kan overleggen, bij diezelfde bank moeiteloos kan lenen om een huis te kopen’, zegt Hugo Verspuij, onafhankelijk financieel adviseur van Consult Company, met een sterke voorliefde voor ondernemers ‘met een verhaal’.
Boekenonderzoek Hij legt uit dat wie aan de standaardvoorwaarden van de bank voldoet, ook nu wel een hypotheek kan krijgen. ‘En ook steeds vaker voor een volledige financiering (koopsom plus kosten koper). Als de ondernemer drie jaar goed draait en dat aan de hand van zijn boeken kan laten zien, lukt het meestal wel. Er zijn overigens nog steeds banken, die net als tien jaar geleden nog slechts maximaal 90 procent van de executiewaarde (en dat is weer 90 procent van de waarde van een huis in de vrije verkoop) willen verstrekken. Dan heb je alsnog zelf een schip met geld nodig.’ Verspuij noemt een voorbeeld van geldverstrekkers die het anders oplossen. ‘SNS Bank doet bijvoorbeeld boekenonderzoek en geeft op grond van dat onderzoek een soort virtueel
15
Sommige geldverstrekkers hanteren nog steeds een gedateerde normering door bijvoorbeeld wel tot 100 procent van de executiewaarde tegen een normaal tarief te financieren. Maar over het meerdere, om tot een volledige financiering te komen, moet een hogere rente worden betaald. Of moet dat deel van de lening worden ondergebracht in een minder aantrekkelijke lineaire- of annuïteitenhypotheek. ‘Dan heb je het nog steeds over de standaardeisen die banken stellen. Maar hoe zit het nu met een ondernemer die pas twee jaar geleden een nieuw bedrijf is gestart dat al vanaf het begin hartstikke goed draait. Of iemand die al zeven jaar een onderneming heeft en toevallig de laatste twee jaar wat minder goed draait, maar wel om een heel plausibele reden. Dan heb je gewoon weinig kans.’ De financieel adviseur weet inmiddels uit zijn eigen praktijkervaring dat er wel degelijk mogelijkheden zijn voor die moeilijke gevallen. ‘Maar dan moet je een heel goed verhaal hebben, dat goed in elkaar steekt en waarover de geldverstrekker geen aanvullende vragen meer heeft. Hoe meer extra vragen ze hebben, hoe kleiner de kans dat je je hypotheek krijgt. Veel ondernemers lukt ‘t niet om dat verhaal zelf goed op een rijtje te krijgen. Anders had de eigen bank hem of haar wel een aanbod gedaan. Maar dan kan met de hulp van een extern adviseur en de accountant vaak een aanvraag worden gedaan waaruit de bank begrijpt dat het om een aantal redenen toch veilig is om die ondernemer een hypotheek te verstrekken. Sommige geldverstrekkers zijn daarin steeds toegankelijker.’ Makkelijker wordt het uiteraard voor diegenen die een beetje eigen kapi-
Verspuij: voorliefde voor ondernemers ‘met een verhaal’. ALLARD DE WITTE
taal hebben. ‘Stel dat je 40.000 euro hebt en je wilt een huis kopen van 300.000 euro (330.000 euro inclusief kosten). Dan kun je de hypotheek verlagen, waardoor je dichterbij de executiewaarde van het huis komt. Fiscaal aantrekkelijker is het om te kiezen om voor een maximale lening (de volle 330.000) en de veertig die je al had in beheer te geven bij de bank. Die kan ermee aan vermogensbeheer doen of ermee beleggen. Of je kunt er een financieel product van kopen bij de hypotheekverstrekker waarmee aan het eind van de rit de hypotheek kan worden afbetaald.’
Hoger rentetarief Volgens Verspuij zijn ook sommige verzekeraars goede partijen om als ondernemer mee om de tafel te gaan. ‘Delta Lloyd bijvoorbeeld, kijkt veel meer naar de achtergrond van de cijfertjes dan alleen naar de harde cijfertjes zelf,’ verduidelijkt hij. ‘Maar sommige grootbanken maken nog steeds
onderscheid tussen werknemers en ondernemers. De laatsten krijgen daardoor vaak een hoger rentetarief voorgeschoteld. Ik vind dat onterecht. De positie van werknemers wordt ook steeds minder zeker.’ Hij probeert zelf vaak mogelijkheden te creëren in de sfeer van de perifere financiële producten. Meestal zijn die samengesteld volgens de standaardnorm. Zo hebben veel ondernemers een arbeidsongeschikheidsverzekering, meestal met een eigen-risicoperiode van twee weken. Pas daarna wordt uitgekeerd. ‘Ikzelf heb er een die pas uitkeert na een half jaar. Want als ik een ongeval zou krijgen, kan ik veel van mijn werk toch nog wel doen. Maar bovendien, een eerste half jaar zing ik zelf nog wel uit. Dus als door een lager eigen risico te nemen, je maandelijkse premie van 500 euro naar 300 euro omlaag gaat, heb je wel aantoonbaar 200 euro extra om te besteden aan een eventuele hypotheek.’ 1
Huizenkopers letten bij het zoeken naar een nieuwe woning vooral op de aantrekkelijkheid van de buurt. De prijs van het huis is van ondergeschikt belang. De grootte van de woning en de het uiterlijk van de woning staan op de tweede en derde plaats, zo blijkt uit onderzoek van USP Marketing Consultancy. De prijs van de woning staat op de vierde plaats. Opvallend genoeg spelen factoren als de grootte van de tuin en het balkon, net als de parkeergelegenheid in de buurt, nauwelijks een rol bij het kiezen van een woning. Jongeren tot 25 jaar hechten nauwelijks aan hun woonomgeving. Zij zien hun huis vooral een plek om te slapen. Zodra mensen ouder worden, wordt de woonomgeving echter belangrijker. Het krijgen van kinderen is een omslagpunt. Een leuke omgeving is natuurlijk fijn voor de kleintjes, maar uiteindelijk ook voor de ouders. Via het speelveldje, de school en de sportclub komt het sociale netwerk steeds dichter bij huis te liggen. Als mensen ouder worden en de kinderen op zichzelf gaan wonen vermindert het belang van de woonomgeving niet: door de herinneringen, maar ook door de sociale en fysieke bekendheid met de buurt blijft de binding. 1
Niet alleen fijn voor de kleintjes. HH
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................................................................................................................................................................
Om de hoek
B EDUARD
SCHAEPMAN Eduard Schaepman is algemeen directeur van Regus Benelux
innen de Europese Unie is het kantoorgebruik verantwoordelijk voor 40 procent van de totale uitstoot van CO². Ik moest het ook twee keer lezen voordat het tot me doordrong. We hebben als Regus Group onlangs een onderzoek uit laten voeren naar effectief werken in de 21e eeuw en dit was één van de schokkende conclusies. Ik zeg het al jaren: we hebben veel te veel kantoorruimte. Maar met die constatering zijn we er nog niet. Met de ruimte die er is gaan we vervolgens
ook nog eens flink verkeerd om. De miljoenen kubieke meters kantoorruimte - al dan niet overbodig - worden verwarmd, gekoeld, verlicht, voorzien van draaiende apparatuur en ga zo maar door. Er zijn talloze kantoorpanden waar de verwarming voortdurend staat te loeien, terwijl er op hele verdiepingen nog nooit iemand een minuut heeft gewerkt. Onbegrijpelijk. Een (deel-)oplossing die aan populariteit wint is het thuiswerken. Ik sta daar in beginsel positief tegenover. Bij mijn eigen mensen heb ik altijd een simpel uitgangspunt: als je werk afkomt, maakt het mij niet uit waar je dat doet. Daar zit natuurlijk een grens aan, maar waar het op neer-
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ............................................................
komt is dat de ligging van iemands werkplek niet doorslaggevend is voor het halen van targets. Als iemand veel productiever blijkt te zijn als hij of zij één of twee dagen vanuit huis werkt, waarom zou ik daar dan bezwaar tegen hebben? Voorwaarde daarbij is wel dat een onderneming een helder beleid heeft op dit punt. Waar echter mijn absolute voorkeur naar uitgaat, is een combinatie van thuiswerken en het gebruik van buurtkantoren. Het is volstrekte onzin om iedere dag naar een centraal hoofdkantoor te komen. Dat leidt tot een enorme CO²-uitstoot en daling van de productiviteit. De oplossing ligt in mijn ogen in een werkplek op loop- of fiets-
afstand van de eigen woning. Een soort buurtkantoor waar mensen op ieder gewenst moment kunnen binnenlopen en aan de slag gaan. Dat zorgt er ook voor dat werkplekken kunnen worden gedeeld met anderen. Daarmee zouden we het aantal overbodige kantoren enorm terugbrengen. Ik begrijp de behoefte van ondernemingen wel om er een kantoor op na te houden. Dat toont aan de buitenkant prima en werkt in sommige gevallen zelfs statusverhogend. Maar of dat nu voldoende argument is om veel geld weg te gooien en het milieu te beschadigen… De oplossing ligt letterlijk en figuurlijk om de hoek. 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ...............................................................................
Aforisme
Naar de grote stad
Huurprijzen stijgen minder hard
‘Zeer beperkt is het leven in huis, een duistere plaats. Wie zijn woning verlaat, is vrij.’ Boeddha
In 2006 verhuisden 650.000 mensen naar een andere gemeente, meldt het CBS. 90.000 van hen verhuisden naar een van de vier grote steden.
De stijging van prijzen voor huurwoningen stagneert steeds meer. Kregen huurders in 1996 nog een verhoging van 4,1 procent voor hun kiezen, dit jaar stijgt de huur met slechts 1,4 procent.
16
Urban Living
Landgoed Negen kastelen en een slot
Middeleeuwen herrijzen in de Euro Disney, een gevangenis of een prachtig concept. De meningen zijn verdeeld over landgoed Haverleij in de Brabantse polder. Frederieke de Vries ‘S-HERTOGENBOSCH
...
Midden in de polder, aan het water, temidden van uitgestrekte groene velden verrijzen negen kastelen en een slot. Het landgoed, genaamd Haverleij ligt aan de rand van ’s-Hertogenbosch, in een hoek van de Maas. Een vernieuwend concept dat het voor iedereen mogelijk maakt in een eigen kasteel te wonen. Woningen die herinneren aan de middeleeuwen, maar voorzien zijn van alle hedendaagse comfort. ‘Sommige mensen vergelijken het met een gevangenis. Of Euro Disney. Anderen vinden het concept juist geweldig’, zegt slotbewoonster Pascalle Geerlings. Met haar man en twee dochters woont ze nu drie jaar in Slot Haverleij en het bevalt haar heel goed. ‘Het is hier rustig, veilig en ik ben echt gevallen voor de enorme
ruimte in en om het huis. Ik woon dicht bij de natuur en dicht bij de stad. Ik ben er wel trots op. Het is toch speciaal en er is over alles nagedacht.’ Het idee kwam van twee Nederlandse architecten, stedenbouwkundige Sjoerd Soeters en landschapsarchitect Paul van Beek. Aan de opdracht van Haverleij B.V. (de gemeente ’s-Hertogenbosch, Bouwfonds en Heijmans) om een opmerkelijk, eigentijds en hoogwaardig woon-, natuur- en recreatiegebied te ontwikkelen, gaven zij hun eigen invulling. Het resultaat: negen van elkaar verschillende kastelen en één slot, een soort vestingstadje aan het water. ‘Het idee werd direct enthousiast ontvangen door de gemeente ’s-Hertogenbosch en andere betrokken partijen. Na de uitwerking is de bouw van start gegaan in 2001’, vertelt een medewerker van Haverleij BV.
Befaamde architecten Net als in de middeleeuwen zijn de kastelen en het slot gebouwd rond een centraal plein of hof. De straten in het slot dragen de namen Oberon en Florimont en er zijn hofjes en kasteeltuinen. Via een poort of een brug betreden bewoners hun kasteel, al dan niet omringd door een heuse gracht. Het omliggende landschap is nu nog groen en kaal, maar in de toekomst moeten daar volop wandelbossen en verwilderde meertjes de adem benemen. De kastelen zijn individueel ontworpen door architecten met internationale faam. Zo is onder meer kasteel Holterveste ontworpen door de Amerikaan Michael Graves, die ook het ontwerp van Disney’s Hotel New York in Euro Disney op zijn naam heeft staan. De Italiaan Adolfo Natalini is weer verantwoordelijk voor het ontwerp van kasteel Zwaenenstede. ‘Er stoppen hier vaak bus-
Succesvolle makelaardij?! word net zo succesv ’n makela olle a aad v/d r als berg!
sen met studenten om naar de ontwerpen te kijken. Kennelijk vinden ze het architectonisch gezien erg interessant, ook de kenners’, lacht Geerlings.
Torenkamers Door de verschillende visies van de architecten heeft elk kasteel een eigen karakter en sfeer. Zo ligt kasteel Zwaenenstede midden in het water en zijn de woningen te typeren als groot en luxueus. Het kleurrijke kasteel Holterveste is geheel symmetrisch gebouwd met statige torens en heeft acht verschillende betaalbare woningvarianten, zowel koop als huur. En in kasteel Leliënhuijze, dat ook in het water ligt, hebben sommige penthouses zelfs ouderwetse torenkamers. Kasteel Oeverhuijze is pas in 2009 klaar. De excentrieke Engelse architect John Outram is verantwoordelijk is voor het ontwerp van de zeer luxueuze penthouses, te koop vanaf 750.000 euro. Slot Haverleij bergt de helft van het totale aantal woningen en appartementen dat in Haverleij is gebouwd, 450 in totaal. Wanneer je in het slot om de auto’s heen kijkt, kun je de sfeer van de middeleeuwen echt proeven. Bruine bakstenen muren, straten belegd met kasseien en een groot plein in het midden. In de huizen doet echter niks denken aan donkere historische kastelen met ridders en jonkvrouwen. Hoge plafonds, strakke grote ruimtes, nieuwe vloeren en witte muren.
Geen bakker of kroeg Geerlings: ‘Het is en blijft natuurlijk een nieuwbouwwijk. Ook al heb ik in oude huizen gewoond met veel charme, ik vind dit nieuwe toch fijn. Nu hebben we er echt ons eigen huis van kunnen maken. We hebben een nieuwe vloer, een doorgang in de woonkamer gemaakt in plaats van een deur en de badkamer naar onze eigen wensen ingericht. Dat is het grote voordeel van zo’n nieuwbouwhuis.’ Op het landgoed van 210 hectare (ongeveer 315 voetbalvelden groot) is geen bakker, kroeg of slijterij te vinden. ‘Landgoed Haverleij is een woongebied. Er is geen ruimte gemaakt voor bedrijven of winkels, Daar is de afzetmarkt gewoon te klein voor,’ verklaart Haverleij BV. De dichtstbijzijnde supermarkt is een kwartier lopen. Dat vindt Geerlings echter geen probleem. ‘Wij gaan elke zaterdag toch met de auto naar de Den Bosch om te winkelen. Daar kies
Pascalle Geerlings met dochters Pien en Luus (foto links). Kasteel Leliënhuijze (boven), woningen in Slot Haverleij (foto linksonder), ingangspoort van Slot Haverleij (foto rechtsonder). DOLPH CANTRIJN
je voor als je hier gaat wonen. Maar je krijgt er ook een hele hoop voor terug. Zoals prachtige natuur, veel ruimte en gemak.’ Ook uw eigen kasteeltje? Een stulpje in het kasteel van uw dromen in Haverleij is al beschikbaar vanaf ongeveer 300.000 euro. 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ........................................................................................................................
Architectuur Aad van den Berg (franchisenemer VHM Amsterdam) 3 jaar geleden ben ik in het Vrijehuizenmarkt franchise concept gestapt. Daar heb ik geen moment spijt van gehad! Makelaar vrij beroep! Ik dacht eerst ook dat je allerlei peperdure studies moest halen. Maar daar heb je in de praktijk niets mee te maken. Voor ingewikkelde zaken huren wij een bouwkundige en notaris in. Je moet wel een verkoper pur sang zijn, wil je net zo succesvol worden als ik!
Vrij en rijk leven! Ook financieel ben ik er enorm op vooruit gegaan. Van een Opel Corsa naar een BMW 320CI. En van een dijkwoning naar een landhuis. Ik heb meer tijd voor mijn vrouw en twee kinderen en daar ben ik heel blij mee! Wil jij dit ook?! Bel of mail me gerust, we kunnen wel een aantal collega’s gebruiken, 06-45410136
[email protected]
Vrijehuizenmarkt geeft alle support! Vrijehuizenmarkt staat 24/7 voor je klaar met facilitaire en commerciële ondersteuning. Wil je ook binnen 2-3 weken een succesvolle makelaardij?! Vraag dan nu een infopakket aan via onze website onder franchise www.vrijehuizenmarkt.nl of bel 020-5160713 Amsterdam, Anthony Fokkerweg 1 1059 CM Amsterdam T. 020 516 07 13, F. 084 872 28 48
[email protected]
ROTTERDAM IS DE MEEST TOONAANGEVENDE STAD De bouwwereld ziet Rotterdam als meest toonaangevende stad als het gaat om architectuur. Dit blijkt uit recent onderzoek van USP Marketing Consultancy. Maar liefst een derde van de stemmen ging naar de havenstad, aanzienlijke meer dan de nummers twee en drie, Amsterdam en Almere. Het feit dat Rotterdam zichzelf dit jaar als ‘City of Architecture 2007’ heeft uitgeroepen lijkt door dit resultaat gerechtvaardigd. Verder valt op dat Gro-
ningen naar plek 5 is gestegen binnen de top 10 en dat Middelburg een plek in de top 10 heeft weten te veroveren. Uit het onderzoek onder projectontwikkelaars, ontwerpers en aannemers komt ook naar voren dat Almere buiten de vier grote steden de meeste potentie heeft voor de komende 25 jaar als het gaat om architectuur en bouwen. De nieuwbouwstad wordt op afstand gevolgd door Groningen en Maastricht.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ............................................................ ..........................................................
Aforisme
Mail ons
‘Koop altijd het lelijkste huis in de straat, dan hoef je er niet naar te kijken.’ David Hockney
We zijn natuurlijk benieuwd naar uw menig over Urban Living, dus mail ons gerust:
[email protected].
Urban Living
Brabantse polder
17
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..............................................................................
RECENSIE | BOEKEN
Sprookjesachtig oeuvre van Boontje Ilja Galama AMSTERDAM
...
De ontwerpen van de in Enschede geboren kunstenaar Tord Boontje, zijn door Martina Margetts en uitgeverij Terra Lannoo samengevat in een 270 pagina’s tellend designboek over zijn werk van de afgelopen tien jaar. Door de prachtige fotografie in een bosrijke omgeving komt zijn sprookjesachtige oeuvre nog mooier tot zijn recht dan het in werkelijkheid al is. Zelf omschrijft hij zijn carrière als ‘een wonderlijke reis, die begon met het vastpakken van dekens en stukken hout en het in stukken snijden van wijnflessen. De reis heeft mij nu gebracht naar massaproductie en televisiecommercials.’ Boontje behoort tot de meest invloedrijke designers van deze tijd. Hij staat bekend om het ‘vermenselijken’ van interieurs: hij gaat voor schoonheid met als doel het verfraaien van het alledaagse leven. De Garland Light, een variatie op de kroonluchter, is misschien wel zijn bekendste bedenksel. Boontjes onafhankelijke designcarrière werd geïnspireerd door postmoderne voorgangers in Italië en Engeland, zoals Memphis en Alchimia, Ron Arad en Ton Dixon. 1
Oordeel: een fijn designboek zonder sterallures, bijna te mooi om aan te raken, dat erg elegant in de boekenkast staat. Als u enig oog voor schoonheid heeft en geïnteresseerd bent design en mooie dingen, moet u dit boek zeker kopen. En als u al fan bent van Boontje, mag het boek niet ontbreken in uw boekenkast. Tord Boontje, door Martina Margetts, uitgeverij Terra Lannoo, € 59,95
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ...............................................................................
RECENSIE | BOEKEN
De wereld van Concrete Tisha Eetgerink AMSTERDAM
...
Designbureau Concrete haalde interieurvormgeving uit het Jan des Bouvrie-hoekje en ging on-Nederlands aan de slag met de inrichting van clubs, cafés, winkels en musea. Beroemd is hun apotheek uit 2002 aan de De Lairessestraat in AmsterdamZuid. Een witte toonbank, vastgeplakt aan een echte boomstam zweeft in een zee van groen neonlicht. Net als tig andere ontwerpen staat de apotheek in The World According to Concrete. Even multidisciplinair als het Amsterdamse bureau zelf, oogt dit lijvige boek van 484 pagina’s als een tijdschrift. Prachtige foto’s naast
tekst over visie en concepten. De lijst van hoofdstedelijke gelegenheden met Concrete-stempel is eindeloos: Rituals, Australian, Envy, Vyne, Barlaeus Gymnasium, Nomads, Van Gogh Museum, Coffee Company en Supperclub bijvoorbeeld. Het succes van Concrete Architectural Associates reikt inmiddels ver over de grens. Hun witte Supperclubkussens liggen ook in Rome, San Francisco en Istanbul, het futuristische Mercedes-Benz Museum staat in Stuttgart en in Bremen kun je à la Concrete slapen in het chique hotel Überfluss. 1 Oordeel: een must voor alle designadepten
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................................................................................................................................................................
SAMUEL
KOPEN! 111
Reageren?
[email protected]
De een betaalt liever voor een huurwoning meer dan duizend euro per maand, de ander koopt graag een huis of flat en is netto minder per maand kwijt. Mensen maken verschillende keuzes, terecht of niet en vrijwillig of niet. Het vinden van een goede en betaalbare huurwoning valt in dit landje niet mee. Met alle regels, vergunningen en ruimtelijke planningen na WOII zijn we niet veel opgeschoten. Nog steeds ervaren mensen een woningtekort en komen er nog ieder jaar te weinig nieuwe woningen bij. De politici roepen wel dat zij meer woningen gaan bouwen, maar de praktijk is grof anders. Ondertussen verhoogt dit tekort aan betaalbare woningen de druk
op de koopprijzen voor huizen en flats in de stedelijke regio’s. Zolang de hypotheekrente comfortabel laag is, kunnen kopers hoge prijzen betalen, maar een stijging van de hypotheekrente met een of twee punten kan daarin verandering brengen. Niet dat men dit verwacht , maar toch. Degene die het meest profiteren van de gestegen prijzen zijn de overheden. Van iedere verkoop ontvangt het rijk 6 procent overdrachtsbelasting, stijgen de onroerende zaakbelasting, de waterschaps- en polderlasten, het eigenwoningforfait en die ellendige erfpachtcanons. Machiavellistisch gezien, denkt u wellicht aan opzet van de overheden om door krapte op de woning-
markt indirect hun opbrengsten te laten stijgen. Vergelijkt u eens de benzineprijzen die voor 90 procent uit belastingen bestaan. Media krakelen elkaar graag na dat een huis of flat in ons land gemiddeld ongeveer 250.000 euro kost. Dat is maar de halve waarheid, want er zijn in allerlei regio’s appartementen voor minder te koop. Misschien niet op de plaatselijke ‘goudkust’ maar wel in woonwijken die groeipotentie bezitten. Juist daar is het aantrekkelijk kopen, want de waarden van koopwoningen kunnen daar stijgen. Dat betekent winst bij verkoop na vijf of zeven jaar, die u kunt aanwenden om iets groter te kopen. Koopt u in een dure wijk met een top-topfinan-
ciering loopt u het risico dat u bij dalingen op de koopwoningmarkt en stijgende hypotheekrente snel geld kwijt raakt. Dat is niet de bedoeling. Deze risico’s zijn voor kopers vaak de reden om te wachten met kopen. Dat was afgelopen jaren regelmatig waar te nemen op de woningmarkt. De koopprijzen bleven namelijk gewoon stijgen en men verwacht dit jaar een prijsstijging van 4 procent. De gezochte woning werd steeds duurder en dat lijkt door te gaan. Dus luister niet naar slechte voorspellers, want nu tegen een scherpe prijs kopen met een lage hypotheekrente is beter dan stilzitten tot de woningmarkt instort. Dat verwacht niemand. 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ............................................................................... ....................................... ...............................................................................
Gehecht aan de berg
Aforisme
Kerk maakt plaats voor nieuwbouw
Woningbezitters rond de mijnsteenberg in Heerlen vrezen dat de waarde van hun huis fors daalt als de berg wordt afgegraven. De afgraving zal bovendien voor veel overlast van stof zorgen, vrezen ze.
‘Een huis wordt gebouwd om in te leven, niet om naar te kijken.’ Francis Bacon
De Pauluskerk in Rotterdam gaat tegen de vlakte. Op de plek waar dominee Hans Visser jarenlang junks opving moet nieuwbouw verschijnen. Op den duur moet er ook een nieuw gebedshuis komen.
!LS U VERDER KIJKT WAT ZIET U DAN
0ROJECTEN VAN HOGE KWALITEIT VRAGEN OM MEER DAN DESKRESEARCH $AAROM TREKKEN WE EROP UIT LOPEN ROND STELLEN VRAGEN EN LUISTEREN GOED 7IJ KIJKEN DE ZIEL VAN UW TOEKOMSTIGE LOCATIE RECHT IN DE OGEN EN ZIEN UW GEZIN WERKNEMERS EN KLANTEN 7IJ BELEVEN ALS HET WARE HOE ZIJ SPELEN WERKEN WINKELEN 7IJ HOREN UW VERHALEN /NZE MARKTKENNIS REIKT VERDER $AARMEE REALISEREN WE UW AMBITIES
, Ê - // 7 7 7 ) . ' 2 % ! , % 3 4!4 % # / -
Ê,i>Ê ÃÌ>ÌiÊ iÛi«iÌ 0OSTBUS ,, $EN (AAG .EDERLAND 4ELEFOON INGREDEVELOPMENT INGREALESTATECOM
Urban Living
19
Amsterdam Relatief goedkoop huis mét tuin
Parkeren is in Noord nog gratis Amsterdam-Noord is nooit een populaire plek geweest voor Amsterdammers om naar toe te verhuizen. De Noord/Zuidlijn brengt daar verandering in. René Boumans AMSTERDAM
...
Amsterdam is één grote bouwput. Letterlijk. Al jaren. Niet alleen het normale onderhoud zorgt voor obstakels overal door de stad. De aanleg van de Noord/Zuidmetrolijn heeft op vijf markante plekken in het stadscentrum en in Amsterdam-Zuid elk voor hectares grote opbrekingen gezorgd. En waarvoor? Alleen maar om het Buikslotermeerplein in een kwartier te verbinden met station Rai en de overige metrolijnen. Dat ‘alleen’ is overigens typerend voor het dedain dat veel hoofdstedelingen hanteren als ze over de noordoever van het IJ praten. AmsterdamNoord, het stadsdeel dat van deze mega-operatie het meest zal profiteren en waar het Buikslotermeerplein ligt, had en heeft een serieus imagoprobleem. Voor veel Amsterdammers geldt: als je in Noord niets te zoeken hebt, kom je er niet. Menigeen zelfs zijn hele leven niet. Maar Noord wordt dus een nadrukkelijker deel van de stad. Straks ben je sneller vanaf het Buikslotermeerplein in de Kalverstraat dan vanuit het chique Buitenveldert. Het ondergeschoven kindje van Amsterdam wordt zelfs een steeds aantrekkelijkere wijk om te wonen. ‘Absoluut’, constateert Mark Wildschut van makelaarskantoor Van Overbeek, aan datzelfde Buikslotermeerplein. ‘Maar realiseer je wel dat Noord ook nu al heel goed met de stad verbonden is. Er gaat nu ook al elke vijf minuten een bus door de IJtunnel naar het Centraal Station.’
Veel ‘andere’ Amsterdammers hebben een ander beeld van het stadsdeel, dan ‘goed bereikbaar’. De makelaar merkt droogjes op dat Amsterdam-Noord wel altijd een enclave was. ‘Het blijft ‘Noord’. Het bruist hier nu eenmaal wat minder. Toch werkt het stadsdeel ook buiten de bouw van de Noord/Zuidlijn aan zijn imagoprobleem. Tot een tijdje geleden kon je hier, als je buiten de deur wilde eten, naar de Chinees of naar de Chinees. Meer was er niet. Nu heb je al een paar hele bijzondere restaurants, waarvoor mensen net zo gemakkelijk het IJ oversteken. En hoewel het nu nog maar mondjesmaat gebeurt, zul je zien dat huizenkopers op al deze ontwikkelingen gaan anticiperen. Door de bouw van de Noord/Zuidlijn en deze andere ontwikkelingen zullen de huizenprijzen zeker omhoog gaan’, verwacht Wildschut.
Tot voor kort had je hier de keuze tussen de Chinees en de Chinees Hoewel het vooralsnog nog tot 2011 duurt voordat de eerste metrostellen met passagiers onder het IJ door zullen zoeven, denkt de makelaar dat het verstandig is voor geïnteresseerden om zich alvast te beraden op wonen in Noord. ‘Ik verkoop bijvoorbeeld al erg veel garageboxen op dit moment, waarschijnlijk voor mensen die als ze vanuit Noord-Holland komen, er straks hun auto willen parkeren, om vervolgens met de metro de stad in naar hun werk te gaan. Dan kunnen ze de files voor de tunnels ontlopen. Ik denk dat deze omgeving nu hoe dan ook al erg aantrekkelijk is
Op het Shell-terrein verrijst nieuwbouw. RONALD BAKKER
Mediterraan ogende villa in het Zuiderzeepark in Amsterdam-Noord. RONALD BAKKER
voor kopers. Om te beginnen is het hier nog relatief goedkoop, zeker als je ziet wat je krijgt voor je geld. Veel huizen hier hebben een tuin bijvoorbeeld. In de rest van de stad is dat veel minder. En parkeren is hier nog steeds gratis.’ Wildschut schetst de situatie in de wijk Bos en Lommer, waar de bouw van een nieuw stadsdeelhart een groot gebied heeft omgetoverd van een achterstandswijk tot een levendige buurt waar het goed toeven is. ‘De prijzen schieten daar omhoog’, constateert hij. Toch is hij er niet helemaal zeker van dat het in Noord net zo’n vaart zal lopen, zodra de Noord/ Zuidlijn eenmaal klaar is en daar voor een nieuwe impuls gaat zorgen. ‘Er staan een paar hele grote bouwprojecten op stapel. Bij elkaar zijn er tot 2015 tegen de vijfduizend nieuwbouwhuizen gepland in AmsterdamNoord. Zoals in de Bongerd.’ Maar de verschillen die er nu zijn voor de prijzen van appartementen buiten het centrum, van 3000 euro per vierkante meter elders in de stad tegen 2000 euro per vierkante meter in Amsterdam-Noord, zullen verdwijnen. Hij noemt het lastig ramen,
maar er lijkt geen toekomst meer voor het automatisme dat mensen aan de andere kant van het IJ veel meer neertellen voor een appartement dan in Noord. De stadsdeelraad en het projectbureau Noord/ Zuidlijn hebben zich niet zo gebogen over de mogelijke demografische gevolgen van het megaproject. De huizen en flats die de woningcorporaties er verkopen vinden gretig aftrek, maar of dat al door de Noord/Zuidlijn komt kan niemand zeggen. Woningbouwvereniging Eigen haard, die regelmatig huizen uit de woningvoorraad verkoopt, merkt nu nog niets van een toenemende belangstelling door de Noord/Zuidlijn. Van de woningvoorraad die in de verkoop is, wordt jaarlijks tegen de 40 procent daadwerkelijk verkocht. Wel meer dan elders in de stad. Ook wordt geconstateerd dat het imagoprobleem meer leeft bij ‘mensen van onder het IJ’ dan bij de bewoners van Amsterdam-Noord. Het zijn dan ook vooral mensen die doorschuiven van een huurwoning in AmsterdamNoord naar een koopwoning. Maar of dat zo blijft? 1
Heeft u al een kantoor op een toplocatie? Vlakbij het centrum van Amsterdam, Londen en Beijing? Uitstekend bereikbaar per Boeing 747? Met ruime parkeergelegenheid, winkels, restaurants en landingsbanen?
DOES YOUR OFFICE HAVE AN AIRPORT? Het kan op Amsterdam Airport Schiphol. U heeft de keuze uit prachtige kantoren voorzien van alle faciliteiten. En met een fantastisch uitzicht. Dus wilt u uzelf zien zitten op een wereldplek, ga dan naar onze website www.schipholgroup.com/realestate.
Schiphol Real Estate www.schipholgroup.com/realestate
20
Urban Living
Onbereikbaar Alleen voor de superrijken
De duurste huizen ter wereld De huizenprijzen in Nederland stijgen de laatste jaren flink, waardoor starters voor minder dan een paar ton geen huis meer kunnen vinden. Maar het kan natuurlijk altijd gekker. Romke Spierdijk AMSTERDAM
...
Het duurste huis ter wereld staat volgens het Amerikaanse zakenblad Forbes in Engeland. Updown Court, ge-
legen in het pittoreske plaatsje Windlesham, is te koop voor de lieve som van 95 miljoen euro. Maar de koper krijgt dan ook wel iets: 23 hectare grond, met daarop een splinternieuwe villa met 103 kamers en enkele bijgebouwen. Hete zomers, voor zover Engeland die kent, worden doorstaan in een van de vijf zwembaden. Verder kan de eigenaar zich uitleven op zijn eigen squashbaan, bowlingbaan en tennisbaan. Verder is er een privébioscoop met 50 stoelen,
een verwarmde marmeren oprijlaan en een landingsplatform voor een helicopter. De ondergrondse parkeergarage heeft ruimte voor acht auto’s. Alle apparatuur in het huis is computergestuurd en kan van afstand bediend worden. Een zogenaamde panic room, een klein inpandig bunkertje, biedt een schuilplek wanneer criminelen het huis binnenvallen. Met de buren zit het ook wel goed. Onder meer het koninklijk paleis Windsor Castle ligt naast Updown Court, net als het huis van zanger Elton John. Een stuk goedkoper dan Updown Court is de nummer 2 op het lijstje van Forbes. Three Ponds in de staat New York gaat voor 52 miljoen euro van de hand, maar is daarmee nog steeds het duurste huis in de Verenigde Staten. Dat komt door de enorme oppervlakte van 2.250 m2, maar nog meer door de enorme lap grond van tientallen hectaren er omheen. Uiteraard voorzien van een enorm zwembad en een tennisbaan, maar ook van een door de Amerikaanse golfbond goedgekeurde golfbaan. Het huis is vernoemd naar de drie vijvers die op ook het terrein liggen. De hekkensluiter in het lijstje met duurste huizen ter wereld staat in de stad New York en staat te koop voor 48 miljoen euro. Het driedubbele penthouse bevindt zich boven het chique hotel The Pierre, bij Central Park en Fifth Avenue. Naast de oude balzaal van het hotel met acht meter hoge plafonds, beschikken de drie verdiepingen ook over een enorme marmeren trap en een bibliotheek. 1 Updown Court in Windlesham heeft 103 kamers. RBP/HH
Delftechpark, Delft, Nederland
Kennisintensieve regio’s
Charles Thomas liet zich inspireren door zijn reiservaringen.
Tentoonstelling Modern Living
Schilderijen tonen kloof arm en rijk Ilja Galama AMSTERDAM
...
Zijn schilderijen getuigen van de vindingrijkheid van bevolkingsgroepen die door economische- en of geografische redenen genoodzaakt zijn hun huis te bouwen van de materialen die op dat moment voorhanden zijn. Ook laten de doeken van de New Yorkse Charles Thomas de ernst zien van het nieuwe millennium: de sociale consequenties van de groeiende kloof tussen rijk en arm en de vele natuurrampen die de levensomstandigheden van diverse bevolkingsgroepen tekenen. De tentoonstelling Modern Living is een sociaal-realistisch statement van visueel kunstenaar Charles Thomas. Hij exposeert zijn werk tot 11 september bij Studio Apart in Amsterdam. Voordat hij begon aan zijn sociaal-realistisch oeuvre, studeerde hij onder meer aan het San Francisco Art Institute en werkte hij een aantal jaren als abstract kunstenaar, waarbij hij zich bezighield met onderwerpen uit zijn gevoelsleven. De geëxposeerde doeken vormen een tegenhanger van het beeld dat de media in de Westerse wereld scheppen van wat modern living behelst.
Dat doet hij door een realistisch beeld te geven van hoe het merendeel van de wereldbevolking écht leeft. Thomas heeft zich daarvoor laten inspireren door zijn reiservaringen van de afgelopen twee jaar. Zo zijn er veel Latijns-Amerikaanse invloeden zichtbaar in zijn foto’s en schetsen en zijn er sporen te zien uit Caïro, Manilla, Indonesië, Thailand en Birma. Ongeacht deze locatie- en cultuurverschillen vertonen veel van zijn constructies ook overeenkomsten. Volgens de kunstenaar maakt deze mix zijn werk universeler dan wanneer het om een specifiek gebied zou gaan. ‘Sociaal realisme’ noemt hij het zelf. 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ...............................................................................
Interieur
HUIZENBEZITTERS WILLEN HET LIEFST EEN NIEUWE BADKAMER Sectoraal gespreid
Internationaal actief
Duurzaam beleggen
Portefeuillevernieuwing
Kwaliteitsprojecten
Lokale kennis en ervaring
Wereldhave investeert bij voorkeur in gebouwen op goed bereikbare locaties in kennisintensieve regio’s. Dat zijn regio’s met een bovengemiddelde economische groei, wat te danken is aan de aanwezigheid van succesvolle, innovatieve en dus kennisintensieve bedrijven. Aandelen Wereldhave zijn genoteerd op Euronext te Amsterdam en Parijs. Het dividendrendement van het aandeel Wereldhave bedraagt thans ca 4,25%. Ondernemen in vastgoed.
Nederlandse huizenbezitters willen deze zomer het liefst hun badkamer vernieuwen. Wanneer hen gevraagd wordt wat ze het liefst zouden willen veranderen aan hun huidige woning, kiest maar liefst een derde voor de nieuwe badkamer. Dat blijkt uit onderzoek van USP Marketing Consultancy. Ook staat een nieuwe keuken hoog op het verlanglijstje. De verschillen tussen huurders en huizenbezitters zijn opvallend. Huurders willen
namelijk het liefst nieuwe meubelen. Ook hechten zij meer belang aan het vervangen van de vloer en het behang. Doordat eigenaren meer waarde aan hun woning hechten omdat zij zelf de eigenaar zijn, doen zij eerder grote investeringen in een huis. Door deze investeringen wordt het huis meer waard, waar zij bij eventuele verkoop van het huis de vruchten van plukken. Huurders missen deze financiële prikkel.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ............................................................................... Wereldhave N.V.
Nassaulaan 23, 2514 JT Den Haag - tel. (+31) 70 346 93 25, fax (+31) 70 363 89 90 -
[email protected] - www.wereldhave.com Wereldhave heeft een vergunning op grond van de Wet op het financieel toezicht (Wft). Een prospectus is op aanvraag beschikbaar.
Tussen de weilanden Nederland bestaat voor 62 procent uit agrarisch terrein en voor slechts 9 procent uit bebouwd terrein. De binnenwateren nemen 10 procent van de ruimte in.
Urban Living D. Hansmastrjitte 3 Dokkum Vraagprijs: € 589.500
Makelaardij Olivier Vastgoed 0519-220888 www.oliviervastgoed.nl
Deze luxueuze, bijna geheel onderkelderde semi-bungalow staat aan de rand van woonwijk de Kooilanden, aan een waterpartij. Woonoppervlakte 250 m2, perceeloppervlakte 980 m2. Indeling: hal met marmeren vloer, garderobenis, vaste trap naar souterrain, toilet, urinoir, fonteintje, bijkeuken met tegelvloer, keukenblokje, cv-unit, living (95 m 2) met open haard, 2 schuifpuien naar terrassen, open keuken met kookeiland, grote slaapkamer met schuifpui naar terras, inloopkast en luxe badkamer met ligbad, douchecabine, wastafelmeubel met dubbele wasbak, bidet, 2e toilet. Souterrain: kelder c.q. garage (70 m2), wijnkelder. 1e verd: royale overloop, 3 slaapkamers, 2e badkamer met douchecabine, wastafel, 3e toilet, 2e verd: vliering.
Meer informatie en foto’s: www.dimo.nl/item.asp?artikelid=530288
Hollandse Hout 368 Lelystad Vraagprijs: € 387.500 kk
Kam & Bronotte Makelaars 0320-411211 www.marktmakelaar.nl
Op een perceel van maar liefst 640 m², staat deze fraaie vrijstaande villa (woonoppervlakte 150 m²) met carport, garage en vrijstaand houten chalet met watertonnen. Indeling: De schitterende tuin, is fraai aangelegd. Entree, ruime ontvangsthal met toiletruimte, meterkast en toegang tot de verwarmde garage. Royale living met o.a. plavuizenvloer met vloerverwarming, gestuukte wanden en grote schuifpui met convector. Luxe open inbouwkeuken. 1e verdieping: riante ouderslaapkamer met kastenwand, tweede slaapkamer met zonnehemel, derde slaap- annex werkkamer, volledig betegelde badkamer eveneens met vloerverwarming, whirlpool en tweede toilet. 2e verdieping: Zolderetage met bergkast en keurig afgewerkte werkkamer.
Meer informatie en foto’s: www.dimo.nl/item.asp?artikelid=1758169
Resort Duynzicht 17 Den Helder Vraagprijs: € 299.000 kk
Op een steenworp afstand van het Noordzee strand staat deze luxe recreatie woning te koop. De woning is instap klaar en van alle gemakken voorzien waaronder een sauna. Resort Duynzicht wordt direct achter de duinenrij, langs de Zanddijk bij Julianadorp ontwikkeld. De omgeving van Julianadorp is bij uitstek geschikt om te voet, per fiets, te paard of met een boot te ontdekken, zowel voor sportieve mensen als voor rustzoekers. Het gebied heeft legio mogelijkheden voor een onvergetelijke dagtrip.
Jagersberg 14 Roosendaal Vraagprijs: € 359.000 kk
De Rooy Makelaardij 0165-543050 www.de-rooy-makelaardij.nl
Royale uitgebouwde 2/1 kapwoning met een inhoud van c.a. 600 m³ met carport, garage en diepe achtertuin. Indeling: oprit met carport en entree woning; ruime hal met toiletruimte, trapopgang en meterkast; zeer ruime uitgebouwde woonkamer (ca. 56 m2) met massief eikenhouten vloer. De uitbouw is over de gehele breedte van de woonkamer gerealiseerd. Open keuken met luxe moderne L-vormige keukeninrichting. Keurig aangelegde achtertuin. 1e verdieping: drie ruime slaapkamers, allen met een laminaatvloer, spuitwerk wanden en plafonds;badkamer is geheel betegeld en voorzien van een luxe inloopdouche, 2e toilet en wastafelmeubel. 2e verdieping: ruime 4e slaapkamer.
Meer informatie en foto’s: www.dimo.nl/item.asp?artikelid=1748438
Salviahof 2 Zaandam Vraagprijs: € 795.000
Koophuis Zaanstad 075-6705566
Schitterend gelegen hoekherenhuis (geschakeld d.m.v. garage) met een fantastisch uitzicht over de Gouw. De woning kent veel lichtinval en is uitstekend afgewerkt, zo is er een zeer fraaie plavuizen vloer met vloerverwarming en een royale uitbouw, waarmee de diepte van de woonkamer uitkomt op 14 m². Tevens is er een schitterende gashaard met een evenzo mooie schouw. Naast de zeer grote woonkamer heeft u de beschikking over 6 slaapkamers, dakterras en een beauty van een badkamer met o.a. een bubbelbad en een tweepersoons stoomcabine. Bijz: 373 m² eigen grond; 650 m³ inhoud. Grote tuin plus aanlegsteiger. H.R. CV uit 2002, zonnepanelen.
Meer informatie en foto’s: www.dimo.nl/item.asp?artikelid=1638408
Dintel 82 Tilburg Vraagprijs: € 589.000 kk
Indeling: Luxe entree met trapopgang, portaal naar toilet.en toegang tot royale L-vormige living (43m²) met antieke kloosterplavuizen, schuifpui en geweldige antieke schouw met gasopenhaard. Nieuwe open keuken met luxe apparatuur. Via bijkeuken (nu in gebruik als kantoortje) naar sfeervolle gelegen binnentuin met antieke bestrating, achterom, toegang tot grote geheel in spouw gemetselde verwarmde garage met grote bergzolder op stahoogte en oprit met 2 parkeerplaatsen. 1e verdieping: Overloop met toegang tot 2 grote slaapkamers (evt 4) waarvan 1 met schuifwandkast en toegang tot bergzolder. Handige wasruimte met aansluitingen en HR combi-ketel uit 2002. Extra’s: Thermopane, rolluiken, markiezen, alarm, gestuukt.
RE/MAX Resultaat Makelaars 0223-674090 www.remax.nl
Twan Zebregs Onroerendgoed 013-581 2121
Meer informatie en foto’s: www.dimo.nl/item.asp?artikelid=1688648
Meer informatie en foto’s: www.dimo.nl/item.asp?artikelid=318827
Middenweg 117 A Nederhorst den Berg Vraagprijs: € 760.000
Belle Makelaardij 035-6560235 www.bellemakelaardij.nl
Heerlijk landelijk wonen nabij Amsterdam. Uniek object in landelijke omgeving, echter toch dicht bij de grote steden. Voor wie vrijstaand wil wonen en uitzicht wil hebben op prachtige landerijen, waarop eventueel eigen paarden lopen!. Dit vrijstaande object (bouwjaar 1998) heeft een woonoppervlak van ca. 150 m², inhoud ca. 450 m³ en is voorzien van een grote garage gelegen op een perceel eigen grond van 1493 m². In de nabijheid bevindt zich o.a. waterrecreatiegebied Spiegel- en Blijkpolderplas en uitvalswegen richting o.a. Amsterdam, Utrecht en Hilversum. Deze vrijstaande woning bestaande uit 2 verdiepingen heeft 4 kamers en is voorzien van dubbel glas. Verwarming: CV-ketel en vloerverwarming gedeeltelijk.
Meer informatie en foto’s: www.dimo.nl/item.asp?artikelid=1674361
Grutto 29 Castricum Vraagprijs: € 475.000
Slijkhuis Vastgoed 0229-278010 www.slijkhuis.nl
Aan de rand van villawijk met prachtig aangelegde tuin met veel privacy en vrij uitzicht ligt deze uitstekend onderhouden vrijstaande woning met stenen garage op maar liefst 548 m² eigen grond. Indeling: ruime hal met garderobe en modern toilet, mooie L-vormige woonkamer met verlaagde zithoek met houtkachel, eethoek met schuifpui naar terras, open keuken met nieuwe inbouwapparatuur, praktische bijkeuken en rondom isolatie. 1e verdieping: 3 slaapkamers, moderne badkamer met douchecabine, 2e toilet, bidet en wastafelmeubel alsmede een grote bergkast. De grote bergzolder is met een vlizotrap te bereiken.
Meer informatie en foto’s: www.dimo.nl/item.asp?artikelid=1624315
Van Woustraat 86 II Amsterdam Vraagprijs: € 379.00 kk
Geweldige volledig verbouwd 3-kamerappartement aan met een royaal balkon op het zuiden. De lichte L-vormige woonkamer is aan de voorzijde van de woning gesitueerd. Deze ruimte is op te delen in een aparte woon- en studeerruimte. Aan de achterzijde bevindt zich de uitgebreide woonkeuken met ruimte voor een ontbijttafel. Vanuit deze ruimte is het ruime, zonnige balkon te bereiken. Op de tweede en op de derde etage zijn de twee slaapkamers gelegen. De badkamer/toilet is gelegen op de derde etage en is uitgevoerd met een ligbad, douche, wastafel en toilet.
Scholten Makelaardij 020-6890505 www.scholten.nl Meer informatie en foto’s: www.dimo.nl/item.asp?artikelid=1748482
Visserstuin 145 Dordrecht Vraagprijs: € 445.000 kk
PAM Makelaardij 078-6543131 www.pammakelaardij.nl
Geschakeld, royaal (ca. 500 m³) herenhuis met zonnige achtertuin, gelegen op 203 m² eigen grond. Het pand ligt in de nieuwe villawijk Klein Dubbeldam. Indeling: begane grond: entree in zeer ruime hal, toegang tot de woonkamer en keuken, modern hangend toilet met fonteintje. Woonkamer met plavuizenvloer en vloerverwarming en openslaande terrasdeuren. Open keuken met luxe inbouwkeuken. 1e Verdieping: overloop met vaste trap naar de 2e verdieping. Separaat hangend 2e toilet, 3 slaapkamers, luxe badkamer. 2e verdieping: kast met opstelplaats voor de gas CV-combiketel en wasapparatuur. 2 slaapkamers.
Meer informatie en foto’s: www.dimo.nl/item.asp?artikelid=355335
21
Groesbeekseweg 17 6524 CK Nijmegen Vraagprijs: € 449.500
All-in immobilien 024-6777777 www.allin-makelaardij.nl Via de monumentaal ogende voorzijde betreedt men de ruime centrale trappenhal die dit appartement deelt met nog 5 andere appartementen. De zeer actieve vereniging van eigenaren heeft het geheel op een prima manier in onderhoud, getuige de mooie hal en de fraai aangelegde gezamenlijke tuin met vijverpartij. Het appartement ligt op de begane grond en beschikt over een zeer ruime woonkamer met open keuken. De inbouwkeuken uit 2002 heeft alle benodigde apparatuur. De vloer is belegd met eiken houten parket lamellen. De grote raampartij met Frans balkon geeft een fraai uitzicht over de Groesbeeksweg. Via de salondeuren komt men in de ruime hal met gastentoilet, badkamer met douche, bad, 2 wastafels en toilet. Tevens geeft de hal toegang tot 2 slaapkamers met uitgang naar het op de tuin gerichte balkon. Meer informatie en foto’s: www.dimo.nl/item.asp?artikelid=548049
Willem Barentszstraat 56 3902 DG Veenendaal Vraagprijs: € 529.000 kk
Zonnenberg Makelaardij 0318-559600 www.zonnenbergmakelaardij. nl/index.asp In een rustige en kindvriendelijke omgeving, nabij A12 en rondweg, gelegen uitstekend onderhouden vrijstaande woning (1989) met vrijstaande stenen garage met zolder en elektra (24 m²), eigen oprit voor meerdere auto’s en een besloten groene achtertuin. De woning is onder andere voorzien van nieuwe HR cv-ketel (2006), 5 slaapkamers met laminaatvloer waarvan 1 op de begane grond (rolstoelvriendelijk), 2 badkamers, waarvan 1 op de begane grond, uitstekend schilderwerk binnen en buiten (2006), dubbel glas, vloerverwarming en hardhouten kozijnen met roedes. Het totale perceeloppervlakte bedraagt ca. 425 m². Totaal woonoppervlakte bedraagt ca. 160m². Deze woning is absoluut een bezichtiging waard, voornamelijk om de vrijheid en de inhoud van de woning te kunnen proeven. Meer informatie en foto’s: www.dimo.nl/item.asp?artikelid=336890
Adverteren in deze rubriek? Makelaars kunnen tegen aantrekkelijke tarieven hun particuliere woningaanbod in deze tweewekelijkse rubriek plaatsen. Bel voor meer informatie met Jochem Brouwer: 020-3460517. De Pers verschijnt op werkdagen in een oplage van 500.000 exemplaren, die verspreid worden via de NS-stations, Brunawinkels, kantoren en huis-aan-huis.
22
Service
Culinair Bluffen met wijnkennis W Wijnen maken de man ijn kan rare dingen met mensen doen. Ik bedoel niet zozeer als je hele flessen in mensen leeggiet, dan worden we allemaal een beetje vreemd, maar qua statusgevoeligheid. Zodra mannen – bij vrouwen heb ik ‘t verschijnsel eerlijk gezegd nooit meegemaakt – denken maatschappelijk wat voor te stellen, willen ze ook kennis van wijn uitstralen. Het is een soort medaille op hun borst als ze in een gesprek moeiteloos het ene na de andere château kunnen laten vallen. De uitgever van het boek How to bluff in wine heeft er een hoop baat bij gehad. Jaren geleden ging ik uit eten met een man die tot zijn eigen verbazing wethouder was geworden. Het was een goedaardige lobbes, maar bleek, zoals wel vaker voorkomt, op den duur in z’n eigen belangrijkheid te zijn gaan geloven. Dus liet hij zich over een afstandje van nog geen kilometer per dienstauto vervoeren en kon de chauffeur ook de hele avond voor de deur op hem wachten. Het werd mij pas duidelijk toen de ober vroeg of het akkoord was dat hij de verkleumde chauffeur een warm kopje soep bracht. De wethouder riep joviaal ‘prima’ en geneerde zich niet eens, bestelde in een moeite door een rode wijn bij het hoofdgerecht. ‘Doet u maar een Bordeaux of een Bourgogne’, kwaakte hij – waarmee de ober in elk geval een heel ruime keus had.
Z
odra de Duitsers tijdens de Tweede Wereldoorlog Frankrijk bezetten, rukten ze op naar de grote huizen in de Bourgogne,
Coos Versteeg te houden. Waarbij het goed hielp dat de meeste Duitse bazen, evenals Hitler, geen snars van wijn wisten. De wereld van de wijn is natuurlijk ook een soort genootschap, doortrokken van geheimtaal en omgeven met poeha. De geur of aroma heet ineens ‘neus’ en de bubbel van een champagne is een ‘mousse’ geworden. Veel wijnschrijvers hebben er een handje van wollig woordgebruik te hanteren, dat hun teksten meer lengte dan inhoud geeft. Een briefschrijver in Het Parool nam er onlangs eentje op de hak wat betreft de bespreking van een Chablis. ‘Die zou dus smaken naar mineraal, kiezeltjes, groene appels, wit fruit en daarnaast verrukkelijke zuren hebben’. De briefschrijver vroeg zich onder meer af: ‘Welk mineraal precies bedoelt hij? Kiezeltjes eet of drink ik nooit. Hoe smaken ze? Groene appels, zijn dat onrijpe appels of de soorten groene appels die in de supermarkt liggen en onderling sterk van smaak verschillen?’
T
De wereld van de wijn is natuurlijk ook een soort genootschap, omgeven met poeha. HANS HEUS/HOLLANDSE HOOGTE
Bordeaux en Champagne. Het was Göring die hele lijsten had verstrekt welke wijnen geroofd moesten worden en naar Duitsland dienden te worden vervoerd. Wat later werden er zelfs speciale Weinführers aangesteld, Duitse deskundigen, die ervoor moesten zorgen dat alleen het beste
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .........................................................
ARGUS
Pieter van Vollenhoven op Lowlands
van het beste naar de Heimat werd geëxporteerd. Want die Fransen waren ook niet gek: het eerste wat ze onder Duitse dwang loosden, was de desastreuze oogst van 1939. En als er op de flessen ‘gereserveerd voor de Wehrmacht’ stond, kon je er ook van op aan dat er bocht in zat. Nu knepen
die Weinführers nog wel eens een oogje toe. Veelal waren het van oorsprong importeurs die decennia lang zaken hadden gedaan met Franse families, elkaar door en door kenden. Het werd al snel een kwestie van marchanderen om zowel de Franse wijnboeren als de Duitse bazen te vriend
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ............................................................................................................................................
THE WAR AGAINST VALLEN
verongelukt door een val binnenshuis. Dit is bijvoorbeeld twee keer zoveel als het aantal fietsslachtoffers in hetzelfde jaar. Wat een vermoeden is, maar wat ik niet kan bewijzen, is dat sokken in veel gevallen de boosdoener zijn. Kinderen zonder schoenen die de trap op en af rennen. Ouderen van dagen op kousenvoeten schuifelend over het parket. Rampen in de dop als u het mij vraagt. Maar ook voor de vitale mens op sokken die nog even snel dit of dat wil doen, schuilt het gevaar in een klein en vaak glad hoekje. Daarom wil ik u vragen of u dit kan laten onderzoeken. En als blijkt dat uitglijden een groot gevaar is voor de volksgezondheid, stel ik voor dat u tot actie overgaat. Voor de voorspoed en gezondheid van onze natie: geef alle landgenoten anti-slipsokken.
Beste mijnheer Klink, minister van Volksgezondheid,
HPFEJEFF OBBS TUVVSIFU EFJKTLBTU
© 2007 - René Leisink
ijdens een masterclass in Californië op het domein van Fetzer zat ik jaren terug met een groep kenners geurproeven te doen. Voor ons stonden tien glazen. We hoefden alleen te ruiken en vervolgens op een kaart aan te kruisen wat voor geur het was. Al die wijnwijsneuzen werden geklopt door een meisje uit Zeeland, dat geen enkele wijnkennis maar wel een goed werkend reukorgaan had. Zelf mag ik graag een oude sommelier aanhalen, die elke poehadiscussie over wijn meedogenloos om zeep hielp door op te merken: ‘deze wijn hangt mooi in de bretels’. 1
U sprak voor de komende vier jaar de ambitie uit het aantal medische missers met de helft terug te dringen. Dat waardeer ik zeer. Maar ik wil u wijzen op nog een groot gevaar voor de volksgezondheid. Een geanimeerd gesprek met een dokter uit Amsterdam leerde mij dat een groot gedeelte van de patiënten die het ziekenhuis binnen komen, simpelweg is uitgegleden. De website van het CBS geeft inzicht in het aantal ongelukken. In 2005 kwamen er 1.909 mensen jammerlijk ten val. Van deze ongelukken gebeurde er 774 in en om het huis. Ik ga er even vanuit dat er evenveel mensen in het huis zijn gevallen, als om het huis. Dit betekent dat er 387 mensen zijn
Vriendelijke groet, Flip de Jong
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
COLOFON
HET WEER
...
Vandaag
Dagblad De Pers is een uitgave van Mountain Media BV uitgever Cornelis van den Berg hoofdredacteur Ben Rogmans adjuncthoofdredacteur Frank Poorthuis artdirector Maarten ten Haaf marketing Gert Jan Laurman distributie Dick van Geemen commercieel directeur Jerrel Oron finance Ruud Swart internet Rik Nizet druk Dijkman Offset Diemen, MGL Heerlen en NDC Leeuwarden
...
Dagblad De Pers is een onafhankelijke, gratis kwaliteitskrant die circa 240 keer per jaar verschijnt en verkrijgbaar is op NS-stations, in winkels, kantoren, in de horeca en op vele andere locaties.
...
Dagblad De Pers wordt in een aantal plaatsen dagelijks bezorgd door Interlanden. Ontvangt u dagelijks De Pers en heeft u klachten over de bezorging? Bel: 0900-0708 of kijk op www.bezorgingdepers.nl. Aanmelden als bezorger kan op twee manieren: 090o-INTERLANDEN (0900-4683752) of www.bezorgingdepers.nl.
Een aantal buien trekt van west naar oost over ons land en in de noordoosthoek kan de buiigheid tot ver in de middag aanhouden. In de loop van de ochtend wordt het in het westen en zuidwesten droog en begint het op te klaren. Het is aan de frisse kant; rond 18 graden.
WEERBERICHT NEDERLAND
Morgen
Met een matige bries vanuit het zuidwesten wordt mildere lucht aangevoerd, waarin het opwarmt tot zo’n 20 graden. Gedurende de eerste ochtenduren is er flink wat zon, ‘s middags drijven geregeld wolkenvelden voorbij, met in het westen daaruit een enkele spat.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .............................................................................. ............................................................ .......................................................... Anthony Fokkerweg 61 1059 CP Amsterdam Tel. 020 - 3460560 Fax. 020 - 3460596
[email protected] [email protected] [email protected] [email protected]
Extremen van 17 augustus
hoogste max. temp.: 32,2ºC in 1947 laagste min. temp.: 4,6ºC in 1971
GRONINGEN AMSTERDAM MAASTRICHT VLISSINGEN
half bewolkt buien half bewolkt buien
18˚C 18˚C 19˚C 19˚C
TV-Gids
23
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ........................... ....................................... ....................................... ....................................... .....................................
Nederland 1
17.00 17:00 17:05 17:06 17:30 17:59 18:00 18:20 18:45 19:00 19:25
17.00 NOS Journaal KRO Kindertijd Nu is nu Sesamstraat EénVandaag NOS Journaal EénVandaag NOS Sportjournaal Lingo Medische special
20.00 20:00 20:30 21:30
NOS Journaal TROS Muziekfeest op het strand Danny&Jenny de Munk
22.00 22:00 23:00 23:45 00:00 00:45
Nederland 2 17:25 18:20 18:45 19:25
17.00 House of Eliott That’s the question Dankert en Dankert The Chase
20.00 20:25 20:50 21:25
Netwerk Stop de tijd The Catherine Tate show
22.00 22:00 22:15 22:40 23:10 00:45
Nederland 3
NOS Journaal Nova De vloer op The hours Nova, Netwerk en EénVandaag
17:00 17:08 17:35 17:45 17:55 18:10 18:25 18:45 19:00 19:25
17:05 18:00 18:15 18:35 19:30 19:55
17.00 Oprah Winfrey show RTL Nieuws Editie NL As the world turns RTL Nieuws RTL Weer
20.00 20:00 20:30 23:30 23:55 00:10 00:15
17:25 18:25 18:55 19:25 19:55
4 in het land RTL Nieuws RTL Weer Jouw vrouw, mijn vrouw
The Ellen DeGeneres show The king of Queens The nanny Dharma & Greg Flodder
20.00 20:30
Goede tijden, slechte tijden Alexander
22.00 Rat van fortuin Raymann is laat The phone
22.00 22:30 22:35 22:55 23:55 01:00 04:00
Flikken The Practice NOS Journaal ER NOS Journaal
RTL 5
17.00 NOS Jeugdjournaal.nl Lizzie McGuire Kid Paddle Walter AVRO Smartkidz Topstars Het Klokhuis NOS Jeugdjournaal De band Wat nu?!
20.00 20:25 21:00 21:40
RTL 4
De dood van een prinses: De laatste dagen van Diana
22.00 22:30 23:30
Shock doc: Vunzig Vegas! Beter in bed
NOS Journaal NOS Sportjournaal Wat nu?! Lowlands 2007 NachteGiel Ekdom in de nacht
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ........................... ....................................... ....................................... ....................................... .....................................
RTL 7
SBS 6
17.00 18:00 18:50 19:45
The A-Team Law & order ‘Allo ‘allo!
20.00 20:19 20:20
17:05 17:30 18:25 19:00
RTL Voetbal RTL Voetbal: Eredivisie live Jupiler League De ultieme Hollywood blondjes
The Cosby show The flying doctors So you wannabe a popstar: De aftrap Shark tale
17:15 18:05 19:00
Hart van Nederland - Late editie Piets weerbericht Shownieuws - Late editie 3000 Miles to Graceland
17.00 The O.C Charmed Judging Amy
17:15 17:35 18:00 18:55 19:50
Sex and the city Nick of time
20.00
20.00 20:00 20:30
So you wannabe a popstar
22.00 22:30 22:45 22:55 23:20
Veronica
17.00
20.00 20:30
22.00 22:45 23:30
Net 5
17.00
20:25 21:25
22.00 22:15 00:30
Primal fear Sex and the city
Yin Yang Yo Totally Spies South Park The Simpsons Brainiac Wegmisbruikers Top Gear
22.00 22:30 23:30 00:10
Tien
17.00
De grote beurt Sexcetera Jordan & Peter: Jordan and Peter laid bare
17:10 18:00 18:55 19:25
Desire De leukste thuisvideo’s De bruiloft van Ger & Greet Postcode Loterij: Deal or no deal
20.00 20:00 20:30
De Gouden Kooi De laatste show
22.00 22:05 00:00
The Skulls De laatste show
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ........................... ....................................... ....................................... ....................................... .....................................
ÉÉN
CANVAS
17.00 17:00 17:35 18:00 18:10 18:30 19:00 19:30 19:50 19:55
17.00 Vrolijk Vlaanderen Buren Het journaal De rode loper Vriend of vijand Het journaal 1000 Zonnen & garnalen Het weer F.C. de Kampioenen
20.00 20:30
Bringing down the house
22.00 22:10 22:40 23:10 23:31 23:32 23:33 23:40 00:25
De bovenste plank Studio 1 Het journaal laat KENO-uitslagen Euro millions-uitslagen Het weer Missing De rode loper
17:20 17:45 18:00 18:10 18:35 18:50 19:10 19:35
Terzake zomer De evenaar De canvascrack
22.00 22:25 22:55
BBC 2
17.00 101 dalmatiërs in het Disney festival Miss BG Go IV Spring W817 Carl2 Degrassi: The next generation Third rock from the sun
20.00 20:00 20:50 21:50
BBC 1 17:05 17:30 18:00 18:25 18:35 19:00 19:30
17.00 Desperados The story of Tracy Beaker Only in America Newsround Neighbours Nieuws en weerbericht Regionaal nieuws
17:30 18:15 19:00 19:30
The One show Real men see the light EastEnders DIY SOS
22.00
20.00 20:00 20:30 21:00 21:30
22.00 Carrie and Barry Four rooms
22:00 23:00 23:35 00:05 01:45
BBC World
Ultimate rock climbing Nieuws, regionaal nieuws en weerbericht Would I lie to you? Muriel’s wedding The couch trip
17.00 Ready steady cook The weakest link Eggheads Kitchen criminals
20.00 20:00 20:30 21:00 22:00 22:50 23:00 23:30 00:00 00:35 01:05 02:40 03:00
17:30 18:00 19:30 19:45
Our world World news today World business report Sport today
20.00 Natural world The gardener’s year Gardeners’ world special Ganges: River of life When auntie went East Grumpy old women Newsnight The Edinburgh show Mock the week TwentyFourSeven Arrested development How I met your mother
20:00 21:30
World news today Indian school
22.00 22:30 23:15 23:45 00:30 00:45 01:30 02:30 03:30 04:30
HARDtalk extra World business report Sport today Asia today World business report Extra time World business report Our world World business report
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ........................... ....................................... ....................................... ....................................... .....................................
ARD
ZDF
17.00
17.00
17:00 17:15 17:47 17:55 19:50 19:55
Tagesschau um fünf Brisant Tagesschau ARD vor acht Das Wetter im Ersten Börse im Ersten
20.00 20:00 20:15 21:45
Tagesschau Alles Glück dieser Erde Tatort: Scheherazade
22.00 23:15 23:28 23:30 00:55 01:15 02:40
Tagesthemen Das Wetter im Ersten Delphinsommer Nachtmagazin Groucho Marx - 30. Todestag (19.8.): Skandal in der Oper Tagesschau
17:00 17:15 19:00 19:20 19:25
Discovery Channel
17.00 heute - Wetter ZDF SPORTextra: Paardensport heute Weerbericht Wildes Herz Afrika
20.00 20:15 21:15
Der Ermittler Der letzte Zeuge
22.00 22:00 22:25 22:34 22:35 23:05 00:10 00:20 01:00 02:30
heute-journal Politbarometer Weerbericht aspekte Kerner kocht heute nacht Veronica Mars Horoskop mit Hindernissen heute
17:00 17:30 18:00 18:30 19:00
Vis & vang British biker build-off 5th gear Stunt junkies: Step up world record American chopper: Make a wish bike Mythbusters: Killer tissue box Ultimate biker challenge: France Mean machines: The transatlantic challenge: 4x4s
22.00 22:00 23:00 00:00 00:30 01:00 02:00
17:00 17:30 18:00 19:00
20:30 21:30
Totally wild Chimp diaries Megastructures: Ultimate oil rigs Earth investigated: Telepathy
22:30 23:30 00:00 01:00 02:00
17:00 18:00 18:15 18:45
Tennis Eurogoals flash Tennis Volleybal
20.00 Seconds from death. Death at the airshow Air crash investigation: Out of control Seconds from disaster: Chicago flight 191
22.00 American hotrod: ‘61 Bubbletop Rides: Driven Sex sense: Baring it all Sex sense: No sex please I shouldn’t be alive: Ice cave survivor Spy
Eurosport
17.00
20.00 20:00
20.00 20:00 21:00 21:30
National Geographic
17.00
Air crash investigation: Crash on the mountain More amazing moments Megastructures: Ultimate oil rigs Seconds from disaster: Chicago flight 191 Air crash investigation: Crash on the mountain
20:00 21:15
Schansspringen Sterkste man
22.00 22:15 23:00 23:30 00:00 01:00
Worstelen Autosport: Rally Extreme sports: YOZ Voetbal: Champions League Autosport: Rally
Puzzel met De Pers
24
1
ZWEEDS RAADSEL: kloosteroverste hoofddeksel
opruier gereedschap
2
3
4
5
6
van het
soort muziek
7
CRYPTOGRAM 1
bijbelse figuur
hijstoestel
OPLOSSINGEN VAN GISTEREN
2
3
4
5
2 6
vruchtb. oord bijbelse naam
vochtig ratelpopulier
6
kledingstuk soort papegaai
9
bosgod
10
rijtuig
zeer zware klap
7
8
betaalmiddel
gewricht
11
5 jongen
voorzetsel
maand
boksterm
4
HORIZONTAAL: 1. Die sukkel hoort bij een gemene haan (8); 4. Groentenschip (8); 6. Weerbarstig wordt de beitel omgedraaid (4); 8. De top-tien van de best verkochte paardjes (7); 9. Flink huis om op te zitten (4); 10. Slimme kijkers kijken schuin (8); 11. Dameskleding waar muziek in zit (8). VERTICAAL: 1. Die aap blijft rustig op het schip (6); 2. Ondergeschikte die zelf ook ondergeschikt maakt (6); 3. De vierde maat van een vogel (7); 5. Vrekken aan de was (7); 6. Energie in het water (6); 7. Verwarde graden van de Spaanse adel (6).
7
afkeer
1 mannelijk dier
Engelse titel
3
BRAINSNACK®
SUMBRERO®
17
12
18 8
9
9
19
16
14
22
Op welke plaats (1-9) komt de zevende petanque bal terecht als je weet dat alle ballen (A-F) telkens net iets verder zijn verwijderd van het rode doelballetje? A
B
C
5
1
6
5 2 6 3 1 4 9 7 8
7 3 1 6 9 8 2 4 5
1 6 9 4 5 7 3 8 2
4 5 3 9 8 2 1 6 7
2 7 8 1 6 3 4 5 9
9 4 5 8 3 1 7 2 6
6 8 7 2 4 9 5 1 3
3 1 2 5 7 6 8 9 4
3 4 6 1 2 9 5 7 8
8 2 7 4 6 5 3 9 1
9 5 1 8 7 3 2 4 6
4 7 8 5 9 2 6 1 3
6 3 5 7 1 8 4 2 9
1 9 2 6 3 4 7 8 5
7 1 3 9 4 6 8 5 2
5 6 9 2 8 7 1 3 4
2 8 4 3 5 1 9 6 7
4 1 8 2 Brainsnack 3 6. Het aantal ogen langs de diagonale lijn van links 6 onder naar rechts boven is 7 5 telkens 1 hoger dan het 9 vorige aantal.
5 2 9 1 7 4 8 6 3
3 6 7 8 5 9 2 4 1
9 7 6 4 8 2 1 3 5
1 8 5 3 6 7 4 9 2
2 3 4 5 9 1 6 7 8
7 4 1 9 2 5 3 8 6
8 5 2 6 4 3 9 1 7
6 9 3 7 1 8 5 2 4
SUDOKU
Kakuro® van gisteren
Bij onderstaande kakuro® vormen de getallen in de zwarte 3 1 8 9 driehoekjes de som van cijfers 1 2 9 7 van 1 tot en met 9, die hori5 3 6 4 zontaal of verticaal in de aangrenzende vakjes worden inge3 1 6 3 vuld. De Sumbrero® links is 4 5 8 9 een drieweg-kakuro® waarbij de getallen in de driehoekjes Sumbrero® van gisteren de som vormen van cijfers, die verticaal of diagonaal in de aangrenzende witte vakjes 1 8 1 moeten worden ingevuld. De 0 5 4 7 doet helemaal niet mee. Per 3 2 2 som mag elk cijfer maar één 2 9 3 keer voorkomen. Dus bijvoorbeeld: 4=1+3 of 3+1, maar niet 0+4, 4+0 of 2+2.
13
15
29
SUDOKU
8 9 4 7 2 5 6 3 1
Kakuro® & Sumbrero®
16
29
Cryptogram HORIZONTAAL: 1. Rabatten; 4. goedkoop; 6. kwal; 8. uitstel; 9. smak; 10. leidraad; 11. attentie. VERTICAAL: 1. Regels; 2. afdruk; 3. troetel; 5. pitriet; 6. kleren; 7. loodje. Zweeds -p-v-k-rvaleriaan -nar-lego ddt-zog-p -o-lemigredeneren -raout-le let-wener -nap-ruif DAKTUIN
SUDOKU
1 4
KAKURO®
PUZZELNR. 337 BELCODE:
A
7
3
5
4
1
2
7
6 1
9
8
6
2 5
4
6
5
15
7
24
19
2 7
7
3
6 2
4 4
5
B
9
3 4
2 4
7
2
9
3
7
5
4
1
2
5
4
8
26
17
16
6 1
7
6
9
4 19
8 29
8 2
5
3 6
5 8
1
7
6
1 C
6 8 8
2
1 2
1
5 9
3 7
9
8
4
3
9
3
2
9
3 7
3
7
17
4
4 8
9
3
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
Welke kant zwemmen de vissen op?
LEZERS
COLUMN
Bent u betoverd? Ze zwemmen heen en weer.
1001 Jan-Willem Tamminga
...
‘Straks ben je getuige van een historische gebeurtenis’, zei ik tegen Corine. We reden langs het Eemskanaal op weg naar Harkstede, zomaar een tochtje op een zonnige vakantiedag. De historische gebeurtenis die eraan zat te komen, was dat ik met mijn nog bijna nieuwe scootmobiel de 1000e kilometer zou rijden. Ergens tijdens deze tocht zou het gebeuren, vertelde de kilometerteller mij. Als historicus hecht ik aan dat soort dingen. Het was de geschiedenis zelf die het verpestte. Harkstede is een dorpje op het Groninger platteland waar een deel van mijn verleden ligt. Vroeger woonden mijn grootouders daar.
[email protected] Omdat ik toen altijd van huis weg wilde, bij voorkeur logeren bij opa’s en oma’s, ooms en tantes en goedwillende kennissen, heb ik heel wat logeerpartijen in Harkstede afgewerkt. Oma’s goede zorgen en snoeptrommel, en de uitstapjes met opa, onder wiens leiding wij bijna de hele provincie Drenthe verkenden, maakten het altijd tot een groot feest. Nu was ik al minstens zeven jaar niet in Harkstede geweest. Ik reed met bijna 1000 kilometer op de teller het dorp binnen. Aan de weg er naar toe stond allerlei nieuwigheid, maar Harkstede zelf lag er nog als vanouds. Die vreselijk drukke weg, Fluks’ graandrogerij. Het eeuwenoude kerkje met zijn vreemde vorm, gebouwd op een plateautje. We gingen het kerkhof op om even bij het graf van opa te kijken. Daarna passeerden we Koops (de buren) en toen kwamen we bij het huis
van opa en oma. Ik reed er langs, ging nog even terug en gluurde eens naar binnen. Zag verschillen en overeenkomsten. Ik moest iets wegslikken. In de vensterbank stonden allemaal olifantenfiguren, in exotische kleuren geschilderd. Oma zou dat nooit gedaan hebben. Opa’s enorme bloementuin was vervangen door een grasveld. Ja, dacht ik, dan ga je daar heen, dan ben je er en wat nu? We besloten verder te gaan, en toen bedacht ik dat ik mijn historische moment helemaal aan het vergeten was door al die nostalgie. Voor het huis van de buurman aan de andere kant drukte ik op het knopje van de kilometerteller. 1001, vertelde die. Duizend en één!!! De geschiedenis was me te veel geworden. Het moment suprème is niet aan mij besteed, ik ben de man van 1001, leuk voor een column. 1
Sport
Wielrennen Wielerbond beticht ‘corrupte Fransen’ zelfs van racisme
Kazachen onwetend over dopingperikelen van ‘Vino’
25
Wielrennen
Pijnacker stunt met Rasmussen
Kazachstan weet niets van de dopingperikelen rond zijn gevallen wielerheld Alexandre Vinokourov. Slecht nieuws over ‘Vino’ wordt gezien als een aanval op het regime.
Nog nooit kreeg de Ronde van Pijnacker zoveel aandacht als dit jaar. De reden: Michael Rasmussen maakt zijn opwachting in het ZuidHollandse dorpje. Organisator Maarten Welling spreekt van een stunt.
Micha Kat
Iwan Tol
ALMATY
…
AMSTERDAM
‘Vinokourov is hier heel beroemd. Vooral door de Tour de France. Hij werd ook derde op de Olympische Spelen in Sydney. Nu is hij de leider van het Astana-team.’ ‘Onze president gaf hem een medaille omdat hij de beste sportman is van Kazachstan. Hij is een echte patriot. Hij is getrouwd met een Russische vrouw en heeft een dochtertje.’ Dat zegt Bakhtiyar (18) als hem wordt gevraagd wat hij weet over Alexandre Vinokourov, de voormalige icoon van de wielersport wiens carrière waarschijnlijk is vernietigd door het gebruik van bloeddoping. Zijn reactie komt overeen met die van andere jonge Kazachen in de voormalige Kazachse hoofdstad Almaty. Het ‘D-woord’ komt in geen van de reacties voor. Maar Bakhtiyar, weet je dan niet wat er met Vinokourov is gebeurd in de Tour? Dat hij is betrapt op het gebruik van doping? ‘Doping? Ik denk dat hij nooit doping heeft gebruikt. Maar ik weet er verder niets van.’ Kazachstan worstelt met de affaire in een bizar psychologisch spel van ontkenning en zelfs van woede op de ‘samenzwering’ die de Fransen hebben opgezet om een einde te maken aan de ‘Aziatische suprematie’ in de Tour. De vicepresident van de Kazachse wielerbond beschuldigde de Franse politie zelfs van openlijk racisme.
Waarom heeft u Rasmussen gevraagd naar Pijnacker te komen? ‘Het is onze vijftigste ronde, een jubileumjaar dus. Tijdens een van de vergaderingen opperde een bestuurslid om Rasmussen te benaderen. We keken elkaar aan en dachten: wat een stunt zou dat zijn. Via via zijn we aan zijn nummer gekomen. Hij klonk heel vriendelijk. Voor 20.000 euro komt hij naar ons dorp.’
…
Speeltje Deze reacties zijn goed te begrijpen. De wielersport in Kazachstan is compleet versmolten met het regime van president Nursultan Nazarbajev. De voorzitter van de wielerbond Danial Akhmetov is tevens minister van Defensie en voormalig eerste minister. En de wielerformatie Astana, genoemd naar de nieuwe hoofdstad van Kazachstan naar een persoonlijke ontwerp van Nazarbajev, is de facto ook een speeltje van de schat-
Wat vindt u van hem als wielrenner? ‘Ik begrijp je vraag. Laat ik dit zeggen: van tevoren hebben we diverse betrokkenen gebeld. Onze sponsoren, de Rabobank-vestiging in ons dorp, de Wielerunie. Zij hadden allemaal geen bezwaar. Het is eigenlijk heel simpel: Rasmussen heeft een licentie en mag fietsen waar hij wil. Dat hij een arbeidsconflict heeft met zijn werkgever doet niet ter zake.’
‘Onze president gaf Vinokourov een medaille.’ PRESSE SPORTS/HOLLANDSE HOOGTE
hemelrijke Kazachse bestuurlijke en corporate elite. Als klap op de vuurpijl staat ‘Vino’ prominent op de verkiezingsposters van de Nur Otan-parij van Nazarbajev. Een ‘aanval’ op Vinokourov wordt in het land gezien als een aanval op het regime, een regime dat niet met zich laat sollen en terugvecht. Waarom ook niet? Wie kan Kazachstan met zijn enorme olie- en gasrijkdommen, waar de hele wereld om vecht, iets maken? Amerika, Rusland, China: ze eten allemaal uit de hand van Nazarbajev die thans een van de machtigste mensen ter wereld kan worden genoemd. Vinokourov kan inmiddels beschikken over de (peperdure) diensten van de Amerikaanse topadvocaat Maurice Suh, die ook Floyd Landis uit het dopingmoeras trekt. Met hun ongelimiteerde budgetten kunnen de Kazachen het de – in
hun woorden – ‘corrupte Franse tourleiding’ nog knap lastig gaan maken en dreigt er zelfs een groot conflict tussen Frankrijk, Europa en Kazachstan. Aldus lijkt de affaire-Vinokourov bizarre en zelfs gevaarlijke politieke kanten te krijgen.
Corrupt regime De ‘oppositie’ in Kazachstan (tussen aanhalingstekens omdat die weinig tot niets voorstelt) probeert munt uit de affaire te slaan door verbanden te leggen met de (aangetoonde) corruptie van het regime. ‘Wat de regering hier ook doet, alles eindigt in een schandaal, is het niet van corruptie dan wel van doping’, zegt ‘oppositieleider’ Borat Abilov (sic!). De media in Kazachstan liggen voor een belangrijk deel ‘aan de ketting’, dus veel Kazachen weten niet eens van de affaire, net als de jonge Bakhtiyar, of zijn gehersenspoeld
door de samenzweringstheorieën van de regering. Sporadisch wordt ook wel erkend dat de affaire in het buitenland breed wordt uitgemeten en schade berokkent aan de toch al slechte reputatie van het land. Via internet dringt nog wel het een en ander door, zoals analyse van de invloedrijke site Eurasianet.org: ‘Terwijl de affaire (rond Vinokourov) voorpaginanieuws is in het land (Frankrijk) zelf en in het buitenland, proberen officials (in Kazachstan) de schade van het internationale pr-fiasco te beperken.’ ‘De affaire is een nieuwe klap voor het imago van het bewind, die direct volgt op een controverse over een grondwetswijziging die het president Nazarbajev mogelijk maakt een ongelimiteerd aantal termijnen te dienen en volgt op langdurige negatieve publiciteit als gevolg van de Borat-film.’ 1
Hij is op zijn minst omstreden. Doet u de wielersport een gunst door hem te contracteren? ‘Het blijft een bijzonder verhaal. Mijn mening is dat Rabobank slordig met Rasmussen is omgesprongen. Ze hadden hem óf niet moeten meenemen naar de Tour óf hem laten finishen in Parijs. Maar niet vijf dagen voor het einde ontslaan. Ik heb ook Bram de Groot gebeld en gevraagd of hij er problemen mee zou hebben als Rasmussen kwam. Hij zei: ‘Ik vind het best lastig om hem weer in de ogen te kijken, maar ik ben geen rechter die oordeelt over goed of fout.’ Dat was fijn om te horen.’ Maar u geeft een omstreden renner een podium? ‘Ach, als ik naar onze erelijst kijk, dan word ik pas echt ziek. Alessandro Pettachi, Ivan Basso, Marco Pantani, allemaal omstreden. Vooralsnog is Rasmussen nooit positief bevonden. Maar het blijft moeilijk. Later zal blijken of we het goed hebben gedaan of niet.’ 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .............................................................................. ........................................................................................................................
Strenger antidopingbeleid gaf de doorslag
Mogelijk achttien maanden cel voor mailboxkraker
ADIDAS BLIJFT ALS SPONSOR WIELERPLOEG T-MOBILE
HACKER E-MAILACCOUNT RASMUSSEN BEKENT SCHULD
Adidas blijft de wielerploeg van TMobile trouw als co-sponsor. De sportschoenenfabrikant overwoog zich vanwege de dopingperikelen uit de sport terug te trekken. T-Mobilemanager Bob Stapleton wist de leiding van Adidas te overtuigen van het nieuwe antidopingbeleid van het Duitse team. Na de dopingonthullingen eerder dit jaar van bijna alle leden van Telekom, de voorloper van het huidige T-Mobile, beraadde ook
De 30-jarige Deen die twee weken geleden e-mails van Michael Rasmussen aanbood bij een Deense krant heeft deels schuld bekend. De man is vrij in afwachting van zijn proces, maar loopt het risico te worden veroordeeld tot achttien maanden celstraf. Zijn in beslag genomen computers blijven tot de rechtszaak in het bezit van de Deense justitie. De hacker bood twee weken geleden e-mails van Rasmussen te koop aan bij de Deense krant B.T. De
hoofdsponsor Deutsche Telekom zich al op de toekomst in de wielersport. Ook de positieve dopingtest van Patrik Sinkewitz in de Tour de France speelde hierbij mee. Een week geleden liet de Duitse telecomgigant weten de ploeg te blijven steunen. Atleten die profiteren van het sponsorschap van Adidas zijn wel gewaarschuwd. Bij sporters die worden betrapt op het gebruik van verboden middelen wordt direct de geldkraan dichtgedraaid.
HH
man beweerde dat in de e-mails meer informatie zou staan over de verblijfplaats van de ontslagen Rabobank-renner in aanloop naar de Tour de France. Hij had toegang gekregen tot het e-mailaccount van de Deense klimmer door het wachtwoord te raden. De redactie van B.T. bedankte voor het aanbod en meldde het voorval bij de politie. Rasmussen bevestigde later aan B.T. dat het inderdaad om zijn e-mailaccount ging.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ............................................................................... ....................................... ...............................................................................
HSV(1)
HSV (2)
HSV (3)
Een meevaller voor HSV-trainer Huub Stevens. Aanvankelijk zou hij geen beroep kunnen doen op Joris Mathijsen in het UEFA Cup-duel tegen het Hongaarse Honved.
Reden daarvoor was dat Mathijsen bij de bevalling van zijn kind wilde zijn.
Maar ziedaar, zijn vrouw beviel sneller dan verwacht en dus is Mathijsen gewoon van de partij. Van der Vaart speelde niet mee: hij verrekte zijn rug bij het optillen van zijn zoontje Damián.
26
Sport
Arbitrage Scheidsrechter Bossen staat nog gewoon in telefoonboek
‘Trainers zijn op golfbaan wél relaxed’ Aan de vooravond van het nieuwe voetbalseizoen praat Ruud Bossen over de toegenomen impact van het scheidsrechterschap. ‘Ik mijd vakantiebestemmingen waar veel voetbalsupporters komen.’ Iwan Tol ZEIST
…
Een dag na Sparta–Ajax, waarin Ruud Bossen door Wesley Sneijder was uitgemaakt voor ‘blinde tyfushond’, werd hij door een groepje scholieren toegezongen: ‘Ruudje, Ruudje, je moeder is een hoer’. Bossen besloot erop af te stappen. ‘Ik ben niet snel bang, zeker niet voor een stel pubers, dus heb ik gezegd: ‘Jongens, organiseer een leslokaal, regel een leerkracht erbij en dan gaan we van man tot man met elkaar praten.’ Het is er helaas nooit van gekomen, maar zodra je mensen persoonlijk aanspreekt, zijn ze veel vatbaarder voor je argumenten dan wanneer ze in een groep opereren, weet Bossen. De 45-jarige Haarlemmer loopt al een tijdje mee in de voetballerij. Hij heeft gemerkt hoe de druk is toegenomen voor de arbiters. Niets blijft onopgemerkt, de afgelopen bekerfinale werd door 26 camera’s gevolgd. Eentje was continu gericht op de scheidsrechter, hoorde hij later. ‘Ik zeg altijd: je speelt twee wedstrijden als scheidsrechter. Eerst op de middag zelf en een paar uur later op televisie. Dan is het soms hopen dat je niets ontgaan
Scheidsrechter Ruud Bossen in actie tijdens de wedstrijd om de Johan Cruijff-schaal. PRO SHOTS
is. Als ik iets zeg tegen een speler, dan zorg ik ervoor dat ik dat in het voorbijgaan doe. Voor je het weet, wordt het opgenomen en ben je het middelpunt van discussie.’ Eén keer is hij serieus bedreigd, na FC Utrecht–Feyenoord. Een moeilijke periode, erkent Bossen. Hij raakte
Voetbal Eredivisie van start
Weer seizoen bol van incidenten? Opstootjes en verbale oorlog: de Nederlandse voetballers hadden vorig jaar korte lontjes. Dit seizoen dreigt hetzelfde te gebeuren - of erger. Remco Janssen AMSTERDAM
…
De eerste opstootjes van het jaar zijn
al een feit en de competitie moet nog beginnen. Twee gestaakte oefenwedstrijden, beide tegen Spaanse ploegen, slaande bewegingen bij NACGetafe en zelfs in een oersaai duel om de Johan Cruijff-schaal staan spelers elkaar naar het leven. Dat laatste incident was een reactie op zomaar een incident in het eer-
liever geen rode kaart gegeven, maar Waterman greep met beide handen naar de enkel van Slory. Ik had me belachelijk gemaakt met geel. Maar ik spreek Louis daar nog wel een keertje over. Zodra er geen pers in de buurt is, is hij namelijk een hele redelijke man.’ Bossen gelooft niet in een plan om de dialoog tussen trainers en scheidsrechters op gang te brengen. ‘Als ik op de golfbaan of op de tribune een trainer tegenkom, dan kunnen we het fantastisch met elkaar vinden’, vertelt hij. ‘Dan is zo’n man relaxed, staat hij niet onder druk. Maar binnen het veld botsen de belangen. Een trainer geeft zijn verdediger de opdracht een spits uit de wedstrijd te spelen. Die zit niet te wachten op een scheidsrechter die dat bestraft. We hebben wel eens van die dagen gehad waarop trainers werden uitgenodigd om te praten. Dat waren superdagen. Dan zeiden er altijd een paar: ‘Van mijn heb je nooit last hè’. Totdat het weekend begon en alles losbarstte.’ Bossen heeft nog steeds plezier in het fluiten. Ondanks alle opwinding die zijn hobby met zich meebrengt. ‘Ik sta nog steeds met mijn naam gewoon in het telefoonboek’, zegt hij. ‘Dat moet ook wel, want ik heb een eigen glaszettersbedrijf. Wat ik wel doe, is niet naar vakantiebestemmingen gaan waar veel voetbalsupporters zijn. Ik ga liever naar luxere oorden. Hebben mijn vrouw en dochter ook nog een leuke tijd.’ 1
zichzelf kwijt. ‘Ik was op het veld beslissingen aan het verbergen. Gaf geel waar ik rood moest geven. Bij de KNVB kun je met een mental coach praten. Die heeft toen weer mijn zelfvertrouwen teruggebracht.’ Tegenwoordig laat hij zich niet snel meer van de wijs brengen. Ook
niet als Louis van Gaal uitspreekt dat AZ door zijn rode kaart aan Boy Waterman het kampioenschap heeft verloren. ‘Na afloop van die wedstrijd gaf hij op de persconferentie zelfs nog een compliment aan mij, dus waar dat is omgeslagen weet ik niet’, zegt Bossen. ‘Begrijp me goed, ik had ook
ste officiële duel van het nieuwe seizoen. PSV’er Ismaïl Aissati besluit het gegaap op de tribunes te doen verstommen door er een vliegende tackle op Urby Emanuelson. Johnny Heitinga vliegt erop af om Aissati hardhandig te ‘corrigeren’. Opkomen voor je teamgenoten, heet dat. Zie hier het Nederlandse voetbal. Er hoeft maar iets te gebeuren in een wedstrijd of de spelers trekken en sjorren aan elkaar. Ellebogen schieten richting hoofden, bij elke tackle vliegt er nog een beentje extra tegenaan om de opponent te raken en natrappen was nog nooit zo populair. NAC-trainer Ernie Brandts vergoelijkte de matpartij met Getafe zelfs in VI door te stellen dat het goed is ‘voor de teamgeest, dit soort dingen’. Sébastian Sansoni is mogelijk wel de speler met het kortste lontje. Vorig jaar beet hij in de neus van Roy Beerens en bespuugde hij een NEC’er in een ander duel, waardoor hij de competitiestart moet missen. Bij het oe-
fenduel tegen Atlethic de Bilbao stormde hij van de tribunes om zich te mengen in een grote knokpartij. De hormoongestuurde voetballertjes en trainers openbaren bij het minst of geringste een geldingsdrang die haast meer doet vermoeden. Zit er iets in het eten? Krijgen ze te veel kleurstof en suikers binnen door al die superzoete sportdrankjes? Logischer is het aan te nemen dat de ontwikkelingen in de maatschappij ook doorwerken op het veld. De sfeer op de tribunes is ‘opgefokter’, daarom die op het veld eveneens. En ja, het publiek moedigt een robbertje vechten op het gras vaak nog aan. Met name Ajax-trainer Henk ten Cate, zelf een erge mopperpot, doet er weinig aan de uitspattingen van zijn spelers in te tomen. Heitinga lijkt het stokje van Sneijder (bekend om ‘blinde tyfushond’) en Kenneth Perez (uitspraak van het jaar met ‘kankerneger’) over te nemen. Tegen Slavia Praag en PSV acteerde hij – voetbal-
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ......................................
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ...............................................................................
KORT
Contracten met bookmakers en wedkantoren
Riquelme hervat training bij Villareal
FIFA GAAT DE STRIJD AAN TEGEN GOKSCHANDALEN
111
Juan Román Riquelme is teruggekeerd bij Villarreal. De 29-jarige Argentijnse middenvelder trainde gisteren bij de Spaanse club voor het eerst mee na zijn verhuurperiode aan Boca Juniors uit zijn vaderland. De spelmaker mag ondanks een verbintenis tot medio 2009 bij Villarreal vertrekken. Ondermeer Ajax heeft een verregaande interesse in de Zuid-Amerikaanse speler. Riquelme staat niet onwelwillend tegenover een ver trek bij de Spanjaarden.
Wereldvoetbalbond FIFA gaat de wedpatronen op sportwedstrijden op internet beter in de gaten houden. Wedstrijden waarop opvallend veel wordt gegokt, worden dan nader onderzocht. Met deze maatregel moeten omkoopschandalen worden voorkomen. ‘We moeten de integriteit van de sport bewaken’, zei een woordvoerder van de FIFA. ‘Daarom moeten we ervoor zorgen dat de weddenschappen geen negatieve invloed hebben op de
lend en verbaal – op het randje van een rode kaart. De KNVB waarschuwde al strenger toe te zien op wangedrag van coaches. Het gedrag van spelers is volgens de bond slecht voor het imago van het voetbal. In zo’n sfeer moet het nieuwe seizoen beginnen. En met steeds korter wordende lontjes is dat ergens helemaal niet leuk, want het belooft weer een voetbaljaargang bol van de vervelende incidenten te worden. 1
Ten Cate moppert. HH
voetbalwedstrijden.’ De FIFA wil de bookmakers en wedkantoren contractueel verplichten onregelmatigheden te melden. Tijdens het WK van 2006 was FIFA al met succes een samenwerking aangegaan met verschillende wedkantoren. ‘Omkoopschandalen zijn niet alleen van deze tijd. Maar door internet hebben ze een andere dimensie gekregen. We willen toewerken naar een transparant systeem.’
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ............................................................ ..........................................................
Beachballen in Peking (1)
Beachballen in Peking (2)
Ondanks files en falende beveiliging kreeg Pekings Olympisch beachvolleybalstadion goede commentaren van spelers en officials.
Het superzachte poederzand kwam ingevlogen van de Zuid-Chinese eilandprovincie Hainan voor 10 miljoen yuan (1 miljoen euro).
Sport
27
Basketbal NBA-speler terug na twee jaar
Elson dirigeert Oranje bij rentree Novum ALKMAAR
...
Agliotti tijdens haar debuut tegen Argentinië op 2 juni. Nummer 27 is het kengetal van Zuid-Afrika. PRO SHOTS
Hockey Stille diplomatie en veel geduld
Wat Kalou niet lukte en hockeyster Agliotti wél Wat de voetballer Salomon Kalou niet lukte en de van oorsprong ZuidAfrikaanse hockeyster Marilyn Agliotti - na lang wachten - wel. Marcia Nieuwenhuis AMSTERDAM
...
‘Geweldig! Ik vind het zó leuk voor haar!’, zegt Joop Veelentruf, voorzitter van de stichting tophockey vol enthousiasme. Als voorzitter van de Eindhovense hockeyclub Oranje Zwart kent hij de van oorsprong ZuidAfrikaanse hockeyster al jaren. ‘Marilyn heeft in Nederland een werkvergunning gekregen voor het hockeyen, omdat ze een hele goede speelster is. Daarna is ze verliefd geworden en getrouwd met een Nederlandse vrouw’, vertelt Veelenturf. ‘Haar vrouw was keepster van Oranje Zwart.’ Zo hebben ze elkaar vast ontmoet...? ‘Ik ga niet in iemands privéleven duiken, maar dat zou natuurlijk goed kunnen...’, vervolgt Veelenturf lachend. Morgen treedt de Zuid-Afrikaanse, die sinds oktober 2006 ook in het bezit is van een Nederlands paspoort, op het Europees Kampioenschap aan tegen Italië. De middenvelder van
Oranje Zwart debuteerde op zaterdag 2 juni 2007 in het Nederlands elftal. Saillant detail: ze droeg nummer 27, dat kwam niet alleen overeen met haar leeftijd, maar ook met het kengetal van... Zuid-Afrika. En dat is nou net geen toeval. Bijna zeven jaar eerder betrad ze het veld nog in Zuid-Afrikaans tenue. Agliotti, die pas op haar veertiende begon met hockeyen, speelde van 1998 tot en met 2000 voor Zuid-Afrika. Zij werd met Zuid-Afrika tiende op de Olympische Spelen in Sydney (2000) en zesde op het WK in de Utrechtse Galgenwaard (1998). In totaal heeft ze al 75 interlands voor haar geboorteland op haar naam. Dat ze talentvol sportvrouw is, blijkt wel uit het feit dat ze in haar jeugd ook behoorde tot de nationale top van het cricket én het tennis. Veelenturf omschrijft haar als ‘een hele rustige meid, heel intelligent en een echt teamdier’. ‘Andere meisjes trekken zich ook echt aan haar op. Als ze haar morgen geld bieden gaat ze nog niet weg bij Oranje Zwart’, zegt hij stellig. Het afgelopen seizoen promoveerde de Eindhovense met haar club van de overgangsklasse naar de hoofdklasse.
Bondscoach Marc Lammers was ervan op de hoogte dat Agliotti inmiddels speelgerechtigd was voor Nederland en reisde aan het eind van het seizoen twee keer af naar Eindhoven om haar te zien spelen. In april mocht ze zich als stagespeelster aansluiten bij Oranje. Lammers wist al dat Oranje Zwart een getalenteerde speelster uit ZuidAfrika had. ‘Ik ben haar echter pas gaan scouten toen ze officieel Nederlands staatsburger was. Eerder had geen zin. Dan krijg je alleen maar onnodige publiciteit, die het naturalisatieproces kan vertragen.’ Adjunct-directeur Jan den Hartog van de Nederlandse Hockeybond: ‘De regels zijn heel simpel, als iemand over een Nederlands paspoort beschikt en drie jaar lang niet is uitgekomen voor een ander land, dan is iemand speelgerechtigd.’ Bij het voetbal is het niet toegestaan om voor een ander nationaal elftal uit te komen, als je al een interland hebt gespeeld. Agliotti beseft dat ze zich in Manchester moet bewijzen, zo liet ze bij de bekendmaking van de EK-selectie weten. ‘Het is een geweldige uitdaging om in het beste team van de wereld te mogen spelen.’ 1
Als een dirigent gaf hij aanwijzingen en zette zijn ploeggenoten op de juiste plaats. Francisco Elson keerde gisteren na een afwezigheid van bijna twee jaar terug in het Nederlandse basketbalteam. De 31-jarige center van San Antonio Spurs, waarmee hij als eerste Nederlander ooit de NBA-titel veroverde, speelde pas zijn zestiende interland. Op tribune keken onder anderen AZ-spelers Grétar Steinsson en Graziano Pellè toe. Bij de opkomst van de spelers was goed te horen voor wie de ongeveer duizend basketballiefhebbers naar de sporthal in Alkmaar waren gekomen. Op het moment dat uit de speaker de naam van Elson schalde, klonk een luid applaus. Tijdens het duel werd duidelijk waarom. De Rotterdammer nam tegen de Europese laagvlieger Noorwegen, die een forse nederlaag te verwerken kreeg (106-65), zowel defensief als aanvallend de leiding op zich. Hij maakte vijftien punten, pakte enkele rebounds en gaf zes assists. ‘Het ging goed. De jongens hebben hard gewerkt en we hebben een mooi resultaat behaald’, blikte een tevreden Elson, die het laatste anderhalve kwart op de bank plaatsnam, terug naar zijn optreden in Oranje. De basketballer had zijn rentree in het team niet als extra speciaal ervaren. ‘Het was gewoon een wedstrijd. Ik heb me er goed op voorbereid. En
verder maakte ik gewoon onderdeel uit van het team.’ Met zondag de eerste EK-kwalificatiewedstrijd tegen het lastige WitRusland voor de boeg was het duel een goede opwarmer. ‘Ik wil met Oranje naar het hoogste niveau’, belooft Elson. Aan het eind van de avond werd hij verkozen tot man van de wedstrijd. Iets wat voor aanvang van het duel al vaststond. Elson ontving de eer met een glimlach. ‘Tsja, dat is mooi meegenomen.’ 1
‘Mooi resultaat behaald.’ HH
Tennis
Van Scheppingen strandt op NK Redactie sport AMSTERDAM
…
Dennis van Scheppingen ging gisteren op het NK tennis in de kwartfinale verrassend onderuit tegen Igor Sijsling. De als eerste geplaatste tennisser verloor in vijf sets van de 19jarige: 6-4, 6-2, 3-6, 5-7, 6-3. De 32-jarige maakte van de week bekend een einde te maken aan zijn internationale tennisloopbaan. Hij wil meer tijd gaan besteden aan zijn gezin en twee kinderen. Wel komt hij nog uit in de Nederlandse, Duitse en Italiaanse competitie. Daarnaast traint hij bij tennisclub Gold Star de
heren en begeleidt hij talenten. Dat hij als eerste geplaatste speler verliest van een talent dat morgen pas twintig jaar wordt, zegt niet alles, vindt Van Scheppingen. ‘Er doen veel goede jonge jongens zoals Sijsling mee op het NK. Die zijn erop gebrand om juist van mij te winnen.’ ‘In principe speelde ik een goede partij’, zei Van Scheppingen. ‘Maar ik kreeg twee gemakkelijke breaks tegen. Dat kostte mij de wedstrijd, helaas.’ Ook Thiemo de Bakker kwam niet verder dan de laatste acht. Hij verloor met 4-6, 6-3, 4-6, 3-6 van Nick van der Meer. 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..................................... ................................................................................ ............................................................................... KORT
Voorbereiding EK Nederlandse hockeymannen
Oranjevolleyballers verliezen van Slowakije
VERLIES OEFENPOT ORANJE JIMMY HASSELBAINK GAAT BAART OLTMANS GEEN ZORGEN NAAR CARDIFF CITY
111
De Nederlandse volleybalmannen hebben hun sterke start op het Hubert Wagner Memorial geen passend vervolg kunnen geven. Slowakije was in vijf sets te sterk voor Oranje. De Slowaken hadden twee uur nodig om de overwinning veilig te stellen. Gisteren won de ploeg van Peter Blangé nog verrassend met 3-1 van Servië. Vandaag is gastland Polen de derde tegenstander van Oranje. Nederland deed al drie keer mee met het toernooi en eindigde altijd op het podium.
De Nederlandse hockeymannen kwamen woensdag aan in Manchester. Na een pittige training moest nog even een allerlaatste oefenwedstrijd voor het EK gespeeld worden. Bondscoach Roelant Oltmans wilde de omstandigheden namelijk nog even écht uittesten. Engeland won na twee keer 25 minuten met 1-0, maar dat vond Oltmans niet belangrijk. ‘We hebben gisteravond heel behoorlijk getraind en later vandaag trainen we weer. De
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..........................................................
wedstrijd was dus niet heel serieus. We wilden het veld even voelen. Zondag moeten we scherp zijn, daar gaat het om. De kansen- en cornerverhouding was in ons voordeel, maar zij wonnen. Geen probleem, als we zondag maar benutten wat we creëren’, aldus Oltmans in Hockey Magazine. Timme Hoyng moest de gehele wedstrijd aan de kant blijven wegens een enkelblessure. Oltmans verwacht dat hij zondag gewoon inzetbaar is.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ....... . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Nederlandse international naar Wales
Cardiff City uit Wales heeft zich versterkt met voormalig Nederlands international Jimmy Floyd Hasselbaink. De 35-jarige spits komt over van Charlton Athletic, waar hij transfervrij mocht vertrekken na degradatie uit de Premier League. Hij tekende een contract voor één jaar. Eerder ketste een transfer naar Leicester City af. De 23voudig international speelde eerder voor de Engelse clubs Chelsea en Leeds United en Atletico Madrid in Spanje.
HH
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ...............................................................................
Transfernieuws (1)
Transfernieuws (2)
Transfernieuws (3)
Ook in de Jupiler League is het een roerige tijd op de transfermarkt. Zo tekende Said Bakkati een tweejarig contract bij Go Ahead Eagles.
De oud-verdediger van ADO Den Haag en SC Heerenveen debuteert mogelijk zondag al in de wedstrijd tegen Helmond Sport
Frank Broers speelt mogelijk volgend seizoen voor FC Emmen. De 29-jarige verdediger mag ondanks een doorlopend contract transfervrij vertrekken bij promovendus VVV.
ZomerKanjer 12,8 Miljoen!
S I T A GR ken! a l d stran
! n a a e nú
j d l e M
Ga naar www.postcodeloterij.nl