GAS maakt efficiënter parkeerbeleid mogelijk

P708831 | Afgiftekantoor Gent X | Verschijnt 5x per jaar

31

BESAFE

Nieuwsbrief over lokaal veiligheids- en preventiebeleid

OKTOBER 2014

DOSSIER GAS Begin dit jaar traden de aanpassingen aan de GAS-reglementering in werking. Sommige nieuwigheden geven de burgemeesters een opvallende nieuwe rol, bevoegdheid of ademruimte. Besafe pikte er enkele uit.

4 Aanpassingen in GAS-Wet geven burgemeesters nieuwe bevoegdheden

5 Stad Mechelen gebruikt GAS slechts beperkt in handhavingsbeleid

6 De provincie Namen strijdt samen met haar gemeenten tegen het gevoel van straffeloosheid

FOTO © BETTY BEX

FOTO © BELGA IMAGE/JONAS ROOSENS

GAS maakt efficiënter parkeerbeleid mogelijk Mechelen was deze zomer de eerste stad in het land die GASboetes invoerde voor inbreuken tegen stilstaan en parkeren. ‘De wetswijziging die dat mogelijk maakt, kwam er op vraag van enkele steden en gemeenten, waaronder ook Mechelen’, zegt Yves Bogaerts, korpschef van de politiezone Mechelen-Willebroek.

‘Het mobiliteitsbeleid en de verkeersveiligheid zijn meer en meer materie van de steden en Korpschef Yves Bogaerts: ‘Vroeger gemeenten. We stelden daarbij hadden we te weinig echter vast dat we te weinig grip grip op voertuigen die hadden op de voertuigen die hinderlijk of gevaarlijk geparkeerd waren.’ geparkeerd werden op plaatsen waar dat verboden is. We konden wel efficiënt optreden tegen bestuurders die de regels betreffende het betalend parkeren niet naleefden – daarvoor worden immers retributies uitgeschreven – maar dat was minder het geval voor het optreden tegen voertuigen die hinderlijk of gevaarlijk geparkeerd waren. Voor deze overtredingen waren we immers afhankelijk van het parket dat aan de politie quota oplegde voor de processenverbaal die werden opgesteld voor foutparkeerders. Wie parkeerde op plaatsen waar dat verboden was, liep daardoor minder risico dan wie parkeerde aan een parkeerautomaat zonder te betalen.’ Sinds de regels op 1 juli werden aangepast, kunnen steden en gemeenten wel een effectief en efficiënt

parkeerbeleid voeren, maar het levert nog een bijkomend voordeel op. Yves Bogaerts: ‘De inkomsten van die boetes vloeien rechtstreeks terug naar de stadskas. Voor Mechelen ramen we die inkomsten voor dit jaar op 1,5 miljoen euro. Een heel normale gang van zaken, want Mechelen heeft de voorbije jaren ook veel geinvesteerd in camera’s met nummerplaatherkenning, waarmee we onder andere snel kunnen controleren of een auto die de autoluwe zone in onze binnenstad binnenrijdt, daartoe gemachtigd is. Ook die overtredingen worden nu via de GAS-wet afgehandeld.’ De korpschef schat dat de zone jaarlijks ongeveer 70.000 bijkomende dossiers zal moeten afhandelen voor overtredingen in de autoluwe zone en foutparkeren. ‘Daarvoor zullen we extra mankracht inzetten’, zo legt hij uit. ‘Bij het team van de sanctionerend ambtenaar komt er ook een consulent en een administratief bediende bij. De consulent zal instaan voor de behandeling van de bezwaarschriften die de overtreders kunnen indienen via het antwoordformulier dat – zoals bij de gewone processen verbaal – samen met de GASboete aan de overtreders wordt overgemaakt.’

VERDER IN DIT NUMMER:

2 CO-VERGIFTIGING

10 tips om inwoners online te informeren

3 VOETBAL

Supportersagressie bij jeugdploegen: Silence Day roept op tot stilte langs de zijlijn

7 BEWAKING

Aanpassingen in de bewakingswet geven burgemeesters meer ruimte

8 EÉN DAG NIET:

actiedag tegen inbraken

Zet uw gemeente

in de kijker

Hebt u een inventief veiligheidsplan? Of een boeiend preventieproject? Of een interessante case die uw collega’s kan inspireren? Laat het ons weten. Mail uw verhaal naar [email protected] en we werken het verder uit.

BESAFE 1

BESAFE

B

CO-vergiftiging

10 tips om uw inwoners online te informeren Elk jaar opnieuw worden in ons land meer dan duizend mensen het slachtoffer van een CO-vergiftiging. Enkele tientallen van hen laten daarbij zelfs het leven. Het begin van de winterperiode is het ideale moment om de inwoners van uw gemeente te informeren over de gevaren van deze sluipende moordenaar. Het is dus ook een goede gelegenheid om te controleren of de informatie op de website van uw gemeente of de brandweer nog wel up-to-date is.

3 D

e meeste gemeenten of brandweerkorpsen hebben op hun website een plaats waar ze informatie aanbieden over CO- of koolstofmonoxide-vergiftiging. Sommige websites doen dat uitstekend, maar helaas laten ook heel wat gemeenten die kans liggen. Wij doorzochten een aantal websites en trokken er 10 lessen uit.

1

Bied de lezer de basisinformatie, maar overdonder hem niet met gegevens. Leg uit wat de oorzaken en symptonen zijn. Voor meer en gedetailleerde informatie kunt u doorverwijzen naar centra die zich intensief met CO-vergiftiging bezighouden of daarover informeren (zie kadertje). Als u op uw website de mogelijkheid biedt om door te klikken naar deze centra, mag u er zeker van zijn dat de informatie juist en up-to-date is.

2

Zorg ervoor dat de informatie overzichtelijk en gestructureerd is. U kunt tussentitels maken in de vorm van een vraag. Zo plaatst u zich meteen in het standpunt van de informatiezoeker en helpt u hem om snel de vragen op te lossen die hij zelf heeft.

Bied de inwoners van uw gemeente op uw website de mogelijkheid om een brochure te downloaden. U kunt de inwoners ook melden dat ze de brochure kunnen afhalen in het gemeentehuis. Heel wat personen uit de doelgroep maken geen of nauwelijks gebruik van internet. Daarom kunt u uw communicatie best verspreiden over verschillende kanalen.

4 5 6

Beperk uw informatie niet tot het aanbieden van links. Bezoekers van uw website willen kant-en-klare informatie. Ze willen niet de indruk krijgen dat ze alles zelf moeten uitzoeken. Zorg ervoor dat de link naar meer informatie rechtstreeks verwijst naar de juiste pagina. Een link naar de startpagina van het Antigifcentrum, het Brandwondencentrum of de plaatselijke brandweer helpt de bezoeker niet vooruit.

7 8 9 10

Vermeldt u op uw website de data van een infodag of de opendeurdag van de brandweer, verwijder die dan na de infosessie, of vermeld dat u geregeld infosessies of opendeurdagen organiseert, maar dat de volgende data nog niet vastliggen. Bied de lezer telefoonnummers aan waar hij verder terecht kan. Maak daarbij een onderscheid tussen dringende hulpverlening (100 of 112) en informatie. Bied de informatie aan op een aparte pagina die de gebruiker snel terugvindt. Meng ze niet met andere informatie. Controleer elk jaar bij het begin van de herfst of de informatie nog actueel is: bestaat er geen recentere versie van de brochure die u aanbiedt, verwijzen de hyperlinks nog altijd naar de juiste plaats, zijn de telefoonnummers en de namen van de contactpersonen nog juist?

Spoort u de inwoners van uw gemeente via brandweer uw website aan om een CO-melder in hun huis te plaatsen, informeer ze dan meteen CO-controlelijst ook dat die niet altijd betrouwbaar zijn: Je hebtweg, ongetwijfeld van CO-vergiftiging.kanalen CO maakt elk jaar dodelijke slachtoffers. CO of CO-melders nemen de oorzaak niet ze al gehoordAndere koolstofmonoxide is een giftig en kleurloos gas dat ontstaat bij een slechte of onvolledige verbranding van kolen, gas, hout, mazout, petroleum,… geven een vals gevoel van veiligheid omdat Gebruik naast de website zo veel mogelijk Enkelandere bij elektrische toestellen andere bestaat er dus geen gevaar voor omdat er geen gebruik ze de bewoners niet vrijstellen om kanalen: hetCO-vergiftiging gemeentelijk krantje, wordt gemaakt van een brandstof. voorzorgsmaatregelen te nemen.Je Veel COeen plaatselijk huis-aan-huisblad, een openkunt CO niet ruiken, niet proeven, niet zien en niet voelen. Daarom is het zo verraderlijk. Veel ongevallen worden veroorzaakt door warmwatertoestellen. De helft van de CO-vergiftigingen melders voldoen niet aan de kwaliteitsnordeurdag van de brandweer, een infostand in gebeurt in de badkamer. men en ze reageren vaak te traag. het gemeentehuis of in een volkslokaal, … Misschien kan deze controlelijst je helpen om een CO-vergiftiging te voorkomen of om voor jezelf uit te maken of een gratis CO-meting door de brandweer van Puurs al dan niet is aangewezen. Om een COvergiftiging te vermijden moeten drie voorwaarden gelijktijdig vervuld worden: • Voldoende aanvoer verse lucht • Een veilig toestel • Een goed trekkende afvoerbuis

Naar welke websites kunt u op uw infopagina verwijzen? • Op de website van Besafe vindt u alle informatie en een overzichtelijke brochure over CO-vergiftiging. • Ook de websites www.koolstofmonoxide.be, www.brandwonden.be en www.antigifcentrum.be bieden uitstekende informatie. • U kunt op uw gemeentelijke website ook een link leggen naar de brochure ‘CO een stille moordenaar in huis’. Ook die brochure vindt u terug op de website van Besafe (onder het tabje Publicaties).

2 BESAFE

Gemeente Puurs geeft het goede voorbeeld De gemeente Puurs biedt op haar website een handige controlelijst aan in de vorm van een stroomschema. Aan de hand van enkele ja/neevragen komt de lezer snel en efficiënt te weten welke risico’s hij loopt en welke actie hij kan ondernemen.

Controlelijst 1. Gebruik je uitsluitend elektrische verwarmingstoestellen of warmwaterboilers ? Indien “Ja” hoef je de lijst niet verder te overlopen 2. Laat je de motor van je wagen warmdraaien in een gesloten garage? De uitlaatgassen van voertuigen bevatten veel CO. Laat NOOIT de motor van je wagen draaien in een gesloten garage. 3. Gebruik je een bijverwarmingstoestel op petroleum of gas? Indien je “Ja” hebt geantwoord: verplaatsbare bijverwarmingstoestellen op gas of petroleum veroorzaken veel ongevallen in beperkte ruimten omdat ze niet voorzien zijn van een afvoer van verbrandingsgassen naar buiten toe. Laat deze toestellen maximaal één uur branden. Nadien moet je de kamer zeker verluchten. Gebruik ze NOOIT als hoofdverwarming. Gebruik beter elektrische bijverwarming. 4. Gebruik je een open haard? Indien “Ja” dan is er risico op CO-vergiftiging als: • De treksleutel in de schoorsteen (bijna) dicht ligt • De schoorsteen onvoldoende trek heeft • De brandstof (bv. hout) niet voldoende droog of ongepast is • De schoorsteen niet regelmatig wordt gereinigd • Er geen extra aanvoer van buitenlucht is voorzien

BESAFE

Jonge voetballers vinden het vast fijn als hun ouders hen komen aanmoedigen, maar niet alle supporters roepen alleen hun eigen ploeg toe. Langs de zijlijn zijn er even veel beledigingen en scheldpartijen te horen en die zijn niet altijd even fraai. Voetballers, scheidsrechters en trainers moeten het daarbij ontgelden. Silence Day roept de supporters op om te zwijgen.

FOTO © BETTY BEX

Voetbalgeweld

Silence Day roept op tot stilte langs de zijlijn

V

C Groot Dilbeek pakte het probleem vorig jaar aan met een opmerkelijk initiatief: een Silence Day met absolute stilte langs de zijlijn. Ouders, supporters, trainers en afgevaardigden kregen de opdracht om gewoon te zwijgen. ‘Dat is een heel vreemd zicht en geluid, als je alleen de spelers hoort roepen’, zegt Peter Hellinck, algemeen sportief manager van VC Groot Dilbeek en initiatiefnemer van de actie vorig jaar. ‘Maar je kunt het soms extreme geweld en de verbale agressie langs het veld alleen maar tegengaan met een even extreme tegenmaatregel. Elk weekend hadden we een incident met de scheidsrechter, om nog maar te zwijgen van de verwensingen en de belediging aan het adres van de jonge voetballers of zelfs het fysieke geweld op en naast het veld.’

Gemeenten kunnen hun clubs een fair playcharter voorleggen” Peter Hellinckx, VC Groot Dilbeek

Belgische Voetbalbond. Maar ook de gemeentebesturen kunnen hier een belangrijke rol in spelen. ‘Gemeentebesturen kunnen een fair play-charter uitwerken dat alle sportclubs in hun gemeente moeten hanteren. Niet alleen voetbalclubs kampen met het probleem, ook de andere sportclubs krijgen ermee te maken’, zegt Peter Hellinckx. Daarnaast kunnen gemeenten de clubs ook nog op andere manieren ondersteunen. Peter Hellinckx: ‘Die steun hoeft zeker niet altijd financieel te zijn, maar kan ook logistiek of

immaterieel zijn. Sportclubs hebben dikwijls niet de knowhow om correct te communiceren met hun leden of supporters. Allochtonen hebben bijvoorbeeld een andere cultuur, onze communicatie bereikt hen dikwijls niet omdat we die cultuur niet voldoende kennen. Dat vergt dus andere manieren van communiceren, waarvoor de kleine sportclubs niet de nodige kennis en middelen hebben. Hoe communiceer je bijvoorbeeld met anderstaligen wanneer je wettelijk verplicht bent om het Nederlands of het Frans als voertaal te gebruiken? Gemeentebesturen kunnen daarin zeker een belangrijke rol spelen en ondersteuning in bieden.’ Silence Day vindt plaats tijdens het weekend vóór 11 november. Die keuze is niet toevallig, Silence Day streeft naar een wapenstilstand op en rond de voetbalvelden.

Succesvol Dat de actie geslaagd was, bleek al meteen. Uit een rondvraag onmiddellijk na de wedstrijden en uit een enquête even later bleek dat de spelers vragende partij waren om die actie meerdere keren per jaar te herhalen. Het initiatief bleek niet alleen de druk van de schouders van de jonge spelers weg te nemen, het was meteen ook een moment van bezinning. ‘En het had ook een opvoedende rol’, zegt Peter Hellinckx, ‘want de jonge spelers van vandaag zijn de ouders die morgen langs de zijlijn zullen supporteren voor hun eigen kinderen.’

Wat kunt u doen?

VC Groot Dilbeek werkte het initiatief vorig jaar helemaal op eigen houtje uit. Dit jaar wordt het initiatief ondersteund en mee uitgewerkt door de Vlaamse Voetbalfederatie en de

FOTO © BETTY BEX

Charter

Roep de voetbalclubs in uw gemeente op om deel te nemen aan de actie. Bespreek samen met hen hoe ze die actie best uitwerken: - Bij de thuismatch die voorafgaat aan de Silence Day, kan het clubbestuur de supporters via flyers op de hoogte brengen van de actie. - Geef de clubs bij het uitwerken van deze actie logistieke ondersteuning: niet alle clubs hebben de middelen om zelf flyers te kopiëren. - Vertegenwoordigers van de club kunnen tijdens de actiedag een symbolische rode kaart geven aan supporters die zich toch niet houden aan de afspraken. - Werk samen met de clubs van uw gemeente een fair play-charter uit. - De actie wordt mee ondersteund door Football+ Foundation. U kunt meer informatie aanvragen via [email protected].

BESAFE 3

BESAFE dossier GAS

Bedenkingen na negen maanden nieuwe GAS-Wet

Aanpassingen in de GAS-Wet geven burgemeesters nieuwe bevoegdheden Begin dit jaar traden de aanpassingen aan de GAS-reglementering in werking. Sommige nieuwigheden geven de burgemeesters een opvallende nieuwe rol, bevoegdheid of ademruimte. Besafe pikte er enkele uit.

Plaatsverbod Burgemeesters kunnen burgers verbieden om zich te vertonen in een bepaald gebied. De burgemeester moet de betrokkene wel eerst verwittigen en hij kan hem ook geen algemeen plaatsverbod opleggen dat geldt voor het hele grondgebied van de gemeente. Het plaatsverbod kan niet worden opgelegd voor de eigen woning of voor de omgeving waar de betrokkene werkt of school loopt. Het is de burgemeester die het verbod oplegt, maar het college moet die beslissing wel bevestigen. De verplichting om de betrokkene vooraf te verwittigen geldt niet wanneer het plaatsverbod wordt opgelegd met het oog op de ordehandhaving. Burgemeesters moeten er rekening mee houden dat het plaatsverbod een maatregel is en geen sanctie. Dat heeft belangrijke gevolgen. Zo moet het plaatsverbod niet worden opgenomen in het gemeentelijk reglement, zoals dat met de inbreuken die gesanctioneerd worden met GAS-sancties wel het geval is. Het plaatsverbod is immers al voorzien in artikel 134sexies van de Nieuwe Gemeentewet. Het plaatsverbod zelf is dus een maatregel

maar de overtreding ervan kan wel leiden tot de oplegging van een gemeentelijke administratieve geldboete. ‘Dat een GAS-boete kan worden opgelegd voor de overtreding van een plaatsverbod, is bepaald in de nieuwe GAS-wet, maar we raden de gemeenten aan om deze inbreuk ook nog eens in het gemeentelijk reglement zelf op te nemen’, zegt Ann De Backer, juriste bij de FOD Binnenlandse Zaken.

We raden de gemeenten aan om het plaatsverbod ook op te nemen in hun gemeentelijk reglement.” Ann De Backer, juriste bij de FOD Binnenlandse Zaken

Stilstaan en parkeren Gemeenten kunnen voortaan ook efficiënter optreden tegen de overtredingen op de nieuw toegevoegde bevoegdheden ‘stilstaan en parkeren’. ‘Die bevoegdheden werden op vraag van sommige gemeenten aan de GASWet toegevoegd,’ zegt Ann De Backer. ‘Veel steden en gemeenten stelden immers vast dat

De lijst van inbreuken stilstaan en parkeren die kunnen aangepakt worden met een GAS-boete, werd vastgelegd in het Koninklijk Besluit van 9 maart 2014 betreffende de gemeentelijke administratieve sancties voor de overtredingen betreffende het stilstaan en het parkeren en voor de overtredingen betreffende de verkeersborden C3 en F 103, vastgesteld met automatisch werkende toestellen (BS 20 juni 2014). In een omzendbrief van 22 juli 2014 geven de toenmalig bevoegde minister van Binnenlandse Zaken, de minister belast met Grote Steden en de staatsecretaris voor Leefmilieu, Energie en Mobiliteit uitleg bij de nieuwe regelgeving aangaande de gemeentelijke administratieve sancties.

FOTO © BETTY BEX

4 BESAFE

ze geen greep hadden op de voertuigen die geparkeerd werden op plaatsen waar dat verboden is. Door de invoering van het GAS-systeem voor het stilstaan en parkeren zullen de steden en gemeenten voortaan een effectief en efficiënt parkeerbeleid kunnen invoeren dat de doorstroming van het verkeer en de veiligheid en de leefbaarheid van iedereen ten goede moet komen.’ Sommige regels en procedures die bij de afhandeling van deze GAS-overtreding horen, zijn geïnspireerd op de huidige regels die van toepassing zijn in de verkeerswetgeving, zoals de aansprakelijkheid van de houder van de nummerplaat en de toepassing van het systeem van onmiddellijke inning voor buitenlandse overtreders. De GAS-wet zelf voorziet ook in een specifieke procedure voor de afhandeling van deze inbreuken.

Protocolakkoord Duidelijke afspraken zijn belangrijk. Gemeenten moeten de GAS-inbreuken waartegen ze willen optreden opnemen in hun gemeentelijk reglement. Daar komt bij dat ze best ook een protocolakkoord afsluiten met de Procureur des Konings. Het protocolakkoord kan enkel betrekking hebben op de gemengde inbreuken. Het is facultatief, behalve voor wat betreft de inbreuken betreffende het stilstaan en parkeren en de overtredingen betreffende de bepalingen van de verkeersborden C3 en F103. In dat geval is het akkoord verplicht. In het akkoord kunnen ook praktische overeenkomsten worden opgenomen, zoals de termijnen waarbinnen een partner de andere moet informeren. Indien er geen overeenkomst is, voorziet de wet een specifieke regeling, zodat er geen twijfel hoeft te ontstaan over een of andere onduidelijkheid. Het protocolakkoord moet ook als bijlage worden toegevoegd aan het gemeentelijk reglement en moet worden bekendgemaakt op de internetsite van de gemeente en/of een affiche waarop vermeld staat waar de protocoltekst kan worden geraadpleegd. Een model van protocolakkoord werd gevoegd bij het Koninklijk Besluit van 21 december 2013 (KB Protocolakkoord).

BESAFE dossier GAS

‘We willen vooral responsabiliseren’ Stad Mechelen gebruikt GAS slechts beperkt in handhavingsbeleid

FOTO © STAD MECHELEN

Iedereen kent het verhaal: een minderjarige eet een broodje op de trappen van een kerk in Mechelen en krijgt daarvoor een GAS-boete. De pers smeerde het voorval breed uit, waardoor het al snel de symboolstatus voor alle absurde GAS-regels kreeg. ‘Het vreemde is echter dat het verhaal helemaal niet klopt’, zegt Bart Passemiers, sanctionerend ambtenaar van de Stad Mechelen. ‘Mechelen heeft helemaal geen GASboetes voor minderjarigen.’

Bart Passemiers: ‘We kiezen eerst voor dialoog, preventie en waarschuwing.’

Hoe pakt de stad Mechelen de overlast dan aan? Bart Passemiers: ‘De GAS-reglementering is voor ons een negatief verhaal, terwijl wij het positief willen brengen. Wij willen vooral responsabiliseren. Daarom werkten we een eigen programma uit, dat we NERO noemden. Dat staat voor Normstelling En Responsabilisering naar aanleiding van Overlast.’

Hoe ziet dat NERO-project er concreet uit? Bart Passemiers: ‘Een minderjarige die een overtreding begaat of overlast veroorzaakt, krijgt altijd eerst een formele schriftelijke waarschuwing. De politie brengt de ouders daarvan via een brief op de hoogte. Indien de overtreder binnen het jaar opnieuw een overtreding begaat, wordt hij met de combi overgebracht naar het commissariaat. Daarvoor wordt hem een combitaks van 100 euro aangerekend. Tegelijkertijd worden de ouders van de jongere uitgenodigd om hem te komen ophalen. Wanneer ze daarop ingaan, volgt een gesprek met de medewerkers van het regieteam. Als dat gesprek en het verdere traject gunstig verlopen, vervalt de combitaks. En dat werkt: van de 114 dossiers die we in 2012 afhandelden, waren er slechts 11 waarbij de combitaks betaald werd. Dat waren allemaal gevallen waarbij de ouders niet kwamen opdagen.’

Geldt dat voor alle overtredingen? Bart Passemiers: ‘In het geval van lichte strafrechtelijke feiten zoals winkeldiefstal, fietsdiefstal, beschadigingen, … krijgt de overtreder geen waarschuwing en starten we de NERO-procedure onmiddellijk op.’ Sinds begin dit jaar is de nieuwe GAS-wet van kracht. Hoe heeft de stad Mechelen dat aangepakt? Bart Passemiers: ‘Begin vorig jaar zijn we al gestart met de oprichting van een ad hocwerkgroep met vertegenwoordigers van alle fracties. Die werkgroep vergaderde zes keer, er waren ook hoorzittingen met de jeugdraad en de kinderrechtencommissaris. We nodigden ook de oprichters uit van een facebookgroep die kritiek had op de werking van de politie en een humanere aanpak vroeg. Daarna volgde een grondige doorlichting van de algemeen bestuurlijke politieverordening (ABP).We namen alle artikels in dat reglement een voor een aandachtig onder de loep. Daar stonden immers nog zaken in die dateerden van vóór de invoering van de GAS-reglementering. Heel wat artikels, zoals het verbod om dode dieren op het ijs te gooien of je auto te wassen op een ander perceel dan het jouwe, werden afgeschaft. Andere artikels hebben we verfijnd. Om de discussie over het deponeren van eigen

huishoudelijk afval in openbare vuilbakken te vermijden, hebben we huisvuil omschreven als ‘recipiënt met huishoudelijk afval of de inhoud ervan’, omdat we merkten dat sluikstorters zich verscholen achter het feit dat ze hun vuilzakje hadden ‘leeggekieperd’ en niet hadden ‘weggegooid’. Zo konden we vermijden dat iemand gesanctioneerd werd wanneer hij het klokhuis van een appel weggooide. Daarnaast hebben we er ook op gelet dat het politiereglement kindvriendelijker werd. Spelen in de openbare ruimte is in Mechelen altijd toegelaten, behalve wanneer de manier van spelen een gevaar vormt voor de openbare orde.’ Wat valt er nu in Mechelen onder de regels van de GAS? Bart Passemiers: ‘We voeren een beperkt handhavingsbeleid. Er wordt alleen nog een onmiddellijk GAS-pv opgemaakt voor een beperkte lijst van feiten: bij diefstal, vandalisme, het vervuilen van de openbare ruimte, wildplassen, fout parkeren, inname en herstel van de openbare ruimte en bij het onrechtmatig betreden van het openbaar domein. Dat laatste voerden we in omdat we merkten dat jongeren over de omheining van het recreatiedomein De Nekker kropen, om zo de inkomprijs te ontlopen. Ook boomcars en nachtlawaai staan op die lijst, maar daarvoor geven we de overtreder eerst een waarschuwing.’

Richtlijn voor de politie: wanneer pv opstellen? De politie van Mechelen kreeg van de stad als richtlijn om alleen een pv op te maken wanneer een of meerdere artikels van het politiereglement overtreden worden én er daardoor duidelijk overlast is. Wildplassen tegen een boom of in een berm buiten de stadskern zien we wel als een

overtreding maar niet als overlast, terwijl wildplassen tegen het stadhuis of een huis wel overlast is. Bij andere overtredingen kiezen we eerst voor dialoog, preventie en waarschuwing. Zo gaan we ook systematisch na wat de stad zelf kan doen en zoeken we een oplossing voor structurele

problemen. Omdat we merkten dat er aan de skatepiste veel problemen met wildplassen waren, hebben we bekeken om daar een openbaar toilet te plaatsen. Soms is de oplossing echt wel eenvoudig.

BESAFE 5

BESAFE

B

dossier GAS

‘Wij willen het gevoel van straffeloosheid tegengaan’ Provincie Namen en het partnerschap met de gemeenten In de provincie Namen hebben 31 van de 38 gemeenten een partnerschap met het Bureau des Amendes administratives (Kantoor voor Administratieve Sancties) dat door de provincieraad in 2005 werd opgericht. Daardoor worden alle processen-verbaal die de politieagenten en ambtenaren uit die gemeenten opmaken voor overlast in hun zones, afgehandeld door de provinciale sanctionerende ambtenaren en hun team.

Aanzienlijke werklast De beteugeling van sluikstorten, geluidsoverlast, loslopende honden en tal van andere inbreuken op de openbare rust vertegenwoordigen evenwel een aanzienlijke werklast. Een taak waar de gemeenten niet altijd tegen opgewassen zijn. Voor de burgemeesters is het ook niet vanzelfsprekend om tegelijk rechter en partij te zijn door enerzijds de bevolking te verdedigen maar ze anderzijds te bestraffen. Dat is zeker de reden waarom zoveel gemeenten ervoor hebben gekozen om met de provincie een overeenkomst te sluiten.

Het is niet vanzelfsprekend om tegelijk rechter en partij te zijn.” Delphine Wattiez, sanctionerend ambtenaar van de provincie Namen

De voordelen van een dergelijke stap zijn overduidelijk. ‘Door een beroep te doen op de diensten van de provincie kan de taak van de gemeente worden verlicht, terwijl de efficiëntie van het werk wordt geoptimaliseerd. Door onze totale onafhankelijkheid kunnen wij de nodige afstand bewaren en objectief handelen: wij kennen de overtreders niet en dreigen niet achteraf hun pad te kruisen. Voorts is bij ons onpartijdigheid gewaarborgd.

6 BESAFE

Uiteraard garanderen wij eveneens homogeniteit in onze beslissingen, vermits we op dezelfde wijze optreden ten aanzien van alle burgers. Daar komt nog bij dat wij de kosten voor de zware procedures voor de gemeenten verminderen. Ten slotte begeleiden wij de gemeenten bij de uitvoering van de administratieve boetes,’ aldus nog Delphine Wattiez. ‘Vanuit praktisch oogpunt hebben wij een zicht op het geheel en kunnen wij lijsten met gegevens van de overtreders voor heel de provincie kruisen, zodat eventuele recidivisten gemakkelijk kunnen worden geïdentificeerd. Overigens is de taak van sanctionerend ambtenaar een volwaardige functie. Wij zijn deskundig in deze materie die voortdurend complexer wordt. Om de parketten te ontlasten en de overbelasting van de rechtbanken te verminderen, kent de wet ons immers steeds meer bevoegdheden toe.’

Sancties ten dienste van de gemeenten Uiteraard blijft elke gemeente baas over haar politiereglement en vaardigt zij haar eigen bepalingen uit. Een artikel in het gemeentereglement over wildkamperen langs de Maas heeft bijvoorbeeld alleen maar zin voor de gemeenten waar de rivier door stroomt. Op het terrein blijft ook de gemeentelijke autonomie bestaan: de vaststellende ambtenaren en politieagenten handelen volgens de richtlijnen van hun korpsoversten en de lokale mandatarissen om nu eens de voorrang te geven aan preventie en dan weer aan beteugeling. Wanneer een pv eenmaal is opgemaakt en doorgegeven aan de dienst voor administratieve boetes, is het deze laatste die zich met alles bezighoudt. Delphine Wattiez: ‘Wij beheren het hele procedurele luik, de volledige analyse van de dossiers, de brieven van de overtreders, de verhoren, de bemiddelingsprocedure, de contacten met de magistraten van het Parket voor bepaalde inbreuken, de besluitvorming, de controle op de uitvoering, de beroepsdossiers enz. Wij staan eveneens in voor de opleiding van de politieagenten en

vaststellende ambtenaren, met name bij het in werking treden van nieuwe wetten.’

Sensibliseren Delphine Wattiez twijfelt er niet aan: de administratieve boetes zijn een buitengewoon instrument. ‘We verzekeren de openbare rust, de veiligheid, de gezondheid en het welzijn van de burgers. Door de opvolging te verzekeren gaan wij in tegen het gevoel van straffeloosheid in hoofde van de pleger en bevorderen we de motivatie bij de politieagenten en vaststellende ambtenaren.’ De doelstelling van dit systeem is overduidelijk: een bewustwording en mentaliteitsverandering bewerkstelligen. ‘Onze taak is de bevolking te sensibiliseren. Te oordelen aan de houding van de overtreder wanneer hij op het verhoor verschijnt, denk ik dat het systeem echt werkt. Het aantal recidives is trouwens uiterst gering, een uitzondering niet te na gesproken. En het aantal ingestelde beroepen is miniem.’

Meest voorkomende overtredingen in Namen

FOTO ©123RF

‘S

inds de wet van 13 mei 1999 zijn de gemeenten gemachtigd om de inbreuken op het algemeen politiereglement met administratieve sancties te bestraffen’, verduidelijkt Delphine Wattiez, sanctionerend ambtenaar van de provincie Namen. ‘Het is geen wettelijke verplichting. Daarom hebben sommige gemeenten van onze provincie besloten om geen beroep te doen op dit systeem. Andere hebben administratieve boetes in hun algemeen politiereglement opgenomen en vertrouwen de afhandeling ervan gewoon toe aan hun eigen gemeentelijke sanctionerende ambtenaren.’

zwerfafval 66% loslopende honden 13% lawaai 10% niet-onderhouden terreinen 4% sluitingsuren cafés 3% afvalverbranding 3% zwemverbod 1%

BESAFE Bewaking

Bewakingswet geeft burgemeesters meer ruimte Burgemeesters hebben voortaan ook inspraak bij de bewaking bij discotheken en gemeenten kunnen ook private bewakingsdiensten inzetten bij de organisatie van evenementen waarvan ze mede-organisator zijn. Dat zijn twee opvallende vernieuwingen die zijn ingevoerd door de aanpassing van de zogenaamde Bewakingswet.

Het was een veelgehoorde klacht: politiemensen kunnen zich niet meer op hun kerntaken concentreren omdat ze te veel andere taken krijgen toebedeeld. Om aan die roep tegemoet te komen, heeft de wetgever de bevoegdheden en de bewegingsvrijheid van de bewakingsondernemingen sterk uitgebreid.

Dancings

FOTO © BETTY BEX

Burgemeesters hebben voortaan ook inspraak bij de bewaking van dancings en discotheken. De vorige versie van de Bewakingswet voorzag dat de Koning bepaalde inrichtingen kon verplichten om bewaking te organiseren. Maar omdat dat systeem te complex was, heeft de wet een soepelere procedure vastgelegd. Voortaan kan de burgemeester beslissen dat de dansgelegenheden in zijn gemeente bewaakt moeten worden door bewakingsagenten.

Overheidsevenementen Ook het verbod om private bewakingsdiensten in te schakelen bij evenementen op de openbare weg en waarvan gemeenten of andere overheden mede-organisator waren, is afgeschaft. Gemeenten kunnen voortaan dus wel een beroep doen op private bewakingsondernemingen bij de organisatie van culturele, folkloristische of sportieve evenementen. Nieuw is ook dat firma’s voortaan kunnen worden ingehuurd voor de bewaking van evenementen van commerciële aard, zoals kerstmarkten, braderieën en rommelmarkten.

Stations en luchthavens

FOTO © BETTY BEX

FOTO © BETTY BEX

Tot begin dit jaar mochten bewakingsfirma’s die werden ingezet op industrieterreinen alleen individuele bedrijven bewaken. Door de aanpassing in de wet krijgen ze voortaan de mogelijkheid om toezicht te houden in meerdere bedrijven of op de hele industriezone. Ze mogen ook de toegang ontzeggen aan personen die niet in die zone thuishoren. De bevoegdheid beperkt zich wel tot industriezones waar zich geen andere bewoonde panden bevinden dan deze die verbonden zijn met de daar gevestigde ondernemingen. Gemeenten die dit in de industriezones op hun grondgebied willen toelaten, moeten dat wel uitdrukkelijk opnemen in hun politiereglement.

FOTO © BETTY BEX

Industrieterreinen

Privébewaking op ‘de voor het publiek toegankelijke plaatsen die behoren tot de infrastructuur van openbare vervoersmaatschappijen of luchthavens’ kon eerder al. Maar alleen wanneer het optreden van de bewakingsagenten geen verwarring meebracht met de activiteiten van agenten van de openbare macht. Daarnaast moesten deze bewakingsdiensten daarvoor de toestemming hebben van de minister van Binnenlandse Zaken’. Die strikte voorwaarden zijn sinds kort verdwenen. Voortaan zijn systematische controles mogelijk in luchthavens, havens en stations, ‘in het kader van grenscontroles of toegangscontroles tot plaatsen die om veiligheidsredenen beschermd moeten worden, op basis van de Europese regelgeving of een bijzondere wetgeving’.

info Wet van 13 januari 2014 tot wijziging van de wet van 10 april 1990 tot regeling van de private en bijzondere veiligheid, BS 23 januari 2014. De wet treedt in werking op 2 februari 2014.

BESAFE 7

BESAFE pagina 8

Actie ‘1 dag niet’ maakt burger waakzaam

Eén dag

zonder inbraken Elke burger kan meehelpen om het hoge aantal woninginbraken terug te dringen. Dat was het uitgangspunt van ‘1 dag niet’, een campagne die eind vorig jaar voor het eerst gelanceerd werd in Nederland. Op 11 december 2014 komt er niet alleen een vervolg, de actiedag breidt onder impuls van de Provincie Limburg ook uit naar Belgische steden en gemeenten.

Het aantal woninginbraken is in de afgelopen jaren sterk gestegen. Vorig jaar registreerden onze politiediensten meer dan 75.000 feiten. Dat betekent dus dat honderdduizenden mensen in ons land vorig jaar rechtstreeks met het fenomeen in aanraking kwamen. Daarom is inbraakpreventie en waakzaamheid van cruciaal belang. Wat burgers daarbij niet altijd beseffen, is dat ze zelf een belangrijke rol kunnen spelen. Door er bijvoorbeeld op te letten dat alle ramen en deuren op slot zijn als ze hun huis verlaten. Maar ook door een extra wandeling te maken met de hond en op straat op verdachte personen of voertuigen te letten. Ze kunnen bovendien hun woning gratis laten controleren door een diefstalpreventieadviseur.

FOTO © SHUTTERSTOCK

Succesvol in Nederland

Wat kunt u doen? • Gebruik al uw communicatiemiddelen om de actiedag ‘1 dag niet’ bekend te maken: website, Twitter, Facebook, flyers, infoblad, … U kunt daarbij de website www.1dagniet.be promoten en gebruikmaken van flyers en affiches die elektronisch beschikbaar zijn. Via de provincie kunt u ook buttons aanvragen om uit te delen. Om de dag aan te kondigen wordt een animatiefilm gemaakt.

Op 11 december 2013 sloegen enthousiaste burgers in Nederland de handen in elkaar om het land één dag inbraakvrij te houden. De actie ‘1dag niet’ was een succes. Verschillende gemeenten die deelnamen, stelden een afname in het aantal inbraken vast. In sommige gemeenten bleef de teller zelfs op 0 staan. Daarom komt er dit jaar een vervolg op 11 december. Ook de Belgische provincies en de FOD Binnenlandse Zaken willen de actiedag steunen en promoten. Alle burgers, gemeenten, politiezones in ons land worden daarom opgeroepen deel te nemen aan ‘1 dag niet’. Dat kan voor een aanzienlijke afname zorgen in het aantal woninginbraken, zowel op 11 december als op andere dagen. De actiedag is bovendien een ideale gelegenheid om de vele bestaande initiatieven extra in de kijker te zetten en te steunen. Denk daarbij aan de vele buurtinformatienetwerken die de laatste jaren opgericht zijn.

i

Meer info: www.1dagniet.be

Colofon

• Denk na over de acties die uw gemeente of politiezone op 11 december kan organiseren en stimuleer burgers om eraan mee te doen.

Abonnement en redactieadres: FOD Binnenlandse Zaken, Algemene Directie Veiligheid en Preventie, Ann Cossement, Waterloolaan 76, 1000 Brussel, [email protected], 02 557 33 05 Verantwoordelijke uitgever: Philippe Willekens, directeur-generaal Veiligheid en Preventie, Waterloolaan 76, 1000 Brussel Teksten en realisatie: Wolters Kluwer (Tom Depla, Catherine Goffaux, Aline Guebels, Johan Papen) Fotografie: Betty Bex Redactieraad: Caroline Atas, Ann Cossement, Heidi Deridder, Randy Maenhout, Johan Meulders, Astrid Nève, Anneleen Van Cauwenberge www.besafe.be