Mobstacles tussen Nederland & Turkije

Mobstacles tussen Nederland & Turkije Onderzoek naar de juridische en overige mobiliteitsobstakels van studenten, stagiairs en kandidaat-promovendi.

Auteurs S. Yandı & E. Dönmez Opleiding HBO-Rechten Datum 17 juni 2008

Onderzoeksrapport mobstacles tussen Nederland & Turkije 2008

Mobstacles tussen Nederland & Turkije Onderzoek naar de juridische en overige mobiliteitsobstakels van studenten, stagiairs en kandidaat-promovendi.

Opdrachtgever Nederlands Instituut voor Hoger Onderijs Ankara Koza sokak 111 06700 G.O.P. Ankara

Opleidingsinstituut Hogeschool van Amsterdam Instituut voor Hoger Juridisch Onderwijs James Wattstraat 79 1097 DL Amsterdam

Praktijkbegeleiders Dhr. J. den Exter Mw. A. Kaymak Mw. F.Demir

Stagebegeleider Mw. M. Varga

2


Inhoudsopgave Voorwoord (Emrah) Abstract (Sertaç) Verklarende woordenlijst (Emrah) Lijst met afkortingen (Emrah)

4 5 6 7

1. Inleiding (Sertaç)

8

2. Methodologie (Sertaç)

9

3. Juridische mobstacles (Sertaç & Emrah) 11 3.1 Wat zijn de juridische mobstacles waar Turkse vreemdelingen in Nederland tegenaan lopen? (Emrah) 12 3.1.1 Wet- en regelgeving (Emrah) 12 3.1.2 Juridische mobstacles (Emrah) 15 3.1.3 Deelconclusie (Emrah) 17 3.2 Wat zijn de juridische mobstacles waar Nederlandse vreemdelingen in Turkije tegenaan lopen? (Sertaç) 18 3.2.1 Wet- en regelgeving en juridische mobstacles (Sertaç) 18 3.2.2 Deelconclusie (Sertaç) 20 4. Overige mobstacles (Sertaç & Emrah) 4.1 Wat zijn de overige mobstacles vanuit Turkije naar Nederland? (Emrah) 4.1.1 Taal (Emrah) 4.1.2 Serviceverlening bij overheidsinstanties (Emrah) 4.1.3 Is er sprake van discriminatie? (Emrah) 4.1.4 Verblijf in Nederland (Emrah) 4.1.5 Deelconclusie (Emrah) 4.2 Wat zijn de overige mobstacles vanuit Nederland naar Turkije? (Sertaç) 4.2.1 Taal (Sertaç) 4.2.2 Serviceverlening bij overheidsinstanties (Sertaç) 4.2.3 Bevolking en beeldvorming (Sertaç) 4.2.4 Deelconclusie (Sertaç)

21 22 22 22 23 24 26 27 27 29 30 34

5. Conclusies en aanbevelingen (Sertaç & Emrah) 5.1 Vanuit Turkije naar Nederland (Emrah) 5.1.1 Juridische mobstacles (Emrah) 5.1.2 Overige mobstacles (Emrah) 5.2 Vanuit Nederland naar Turkije (Sertaç) 5.2.1 Juridische mobstacles (Sertaç) 5.2.2 Overige mobstacles (Sertaç)

36 37 37 37 40 40 41

Literatuurlijst (Sertaç & Emrah) Bijlagen (Sertaç & Emrah) Onderwijssysteem in Turkije (Sertaç) Onderwijssysteem in Nederland (Emrah) Convenanten (Sertaç & Emrah) Aanbieding mobstacles-rapport aan staatssecretaris Nebahat Albayrak (Sertaç & Emrah)

44 46 46 47 72 77

3


Voorwoord Voor u ligt het onderzoeksrapport dat is opgesteld naar aanleiding van een inspirerend onderzoek die wij gedaan hebben naar problemen die studenten, stagiairs en kandidaatpromovendi hebben ondervonden tijdens hun mobiliteit vanuit Turkije naar Nederland en andersom. Uit ons onderzoek is gebleken dat er veel problemen zijn ondervonden tijdens de mobiliteit van deze groepen. Dit onderzoek hebben wij in het kader van onze ‘proeve van bekwaamheid’ gedaan voor de opleiding HBO-Rechten aan de Hogeschool van Amsterdam. De ‘proeve van bekwaamheid’ is een praktijkonderzoek dat studenten doen om hun opleiding af te sluiten. Wij hebben voor dit onderzoek interessante interviews gehouden met onze onderzoeksdoelgroep. Deze interviews zijn allemaal na te lezen in de bijlagen. Wij willen hierbij iedereen die, op welke manier dan ook een bijdrage aan ons onderzoek geleverd heeft hartelijk danken. In het bijzonder willen wij de heer J. den Exter, mevrouw A. Kaymak-Van Loo, mevrouw F. Demir, mevrouw M. Yücel, mevrouw M. Varga en ons huisgenootje Elga Sikkens bedanken voor de steun en hulp die zij ons tijdens dit onderzoek hebben gegeven.

4


Abstract After setting up the Netherlands Institute for Higher Education in Ankara (NIHAnkara), the institute was regularly confronted with visa problems, which occurred when students, interns and doctoral students travelled between The Netherlands and Turkey. For this reason a research was set up to explore the legal and other remaining obstacles that interns, students and doctoral students encounter during their stay in The Netherlands and Turkey. Research showed that people who are coming from Turkey and are going to the Netherlands, experience the most legal and remaining mobility obstacles. A major legal drawback is obtaining a visa. In both countries the visa prices are high. Also, there are other mobility obstacles which students, interns and doctoral students encounter. For instance, language barriers, discrimination, stereotyping, financial issues and difficulties at foreign police stations and at consulates.

5


Verklarende woordenlijst Mobstacle Tweede fase Afreisvisum Residence Permit Letter of acceptance Tuberculose Convenant Leges Derde landen Kandidaat-promovendi

mobiliteitsobstakel een nieuw onderdeel van het opleidingssysteem op het voortgezet onderwijs waarbij zelfstandig leren wordt bevorderd reisdocument dat men dient te hebben om een bepaald land in te mogen reizen synoniem voor een ‘machtiging tot voorlopig verblijf’ contract tussen een onderwijsinstelling en een studente, stagiair, promovendi of een docent ernstige, soms dodelijke, infectieziekte van de longen contract/afspraak tussen twee partijen soort belasting dat betaald moet worden voor een bepaalde dienst van de overheid landen buiten de Europese Unie student die aan het promoveren is

6


Lijst met afkortingen NIHA CITO Art. MVV VMBO MAVO HAVO VWO MBO HBO SE CE CSPE CSE ACVZ

Nederlands Instituut voor Hoger Onderwijs Ankara Centraal Instituut voor Toetsontwikkeling Artikel Machtiging tot Voorlopig Verblijf Voorbereidend Middelbaar Beroepsonderwijs Middelbaar Algemeen Voortgezet Onderwijs Hoger Algemeen Voortgezet Onderwijs Voortgezet Wetenschappelijk Onderwijs Middelbaar Beroepsonderwijs Hoger Beroepsonderwijs Staatsexamen Centraal examen Centraal Schriftelijk en een Praktisch Examen Centraal Schriftelijk Examen Adviescommissie voor Vreemdelingenzaken

7


1. Inleiding Na de oprichting van het op 7 juni 2006 geopende Nederlands Instituut in Marokko (NIMAR) heeft het Nederlandse Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen (OCW) besloten tot de oprichting van een vergelijkbaar instituut in Turkije: het Nederlands Instituut voor Hoger Onderwijs in Ankara (NIHAnkara). De universiteit Leiden is gevraagd het instituut op te richten en als penvoerder op te treden. Als onderdeel van de keten van Nederlandse Instituten rondom de Middellandse Zee moet het NIHA gaan bijdragen aan de internationalisering van het Hoger Onderwijs in Nederland, door op te treden als effectieve wegbereider en intermediair.1 Het Nederlands Instituut voor Hoger Onderwijs in Ankara (NIHAnkara) is in het eerste jaar van haar bestaan regelmatig geconfronteerd met bij het onderwijs betrokken personen die problemen ondervonden met betrekking tot hun mobiliteit naar Nederland vanuit Turkije en vice versa. Het gaat daarbij om stagiairs en studenten van alle niveaus, kandidaat-promovendi en docenten. Derhalve is er verzocht in het kader van de afstudeerstage onderzoek te verrichten naar de juridische en overige obstakels met betrekking tot de mobiliteit van stagiairs, studenten en kandidaat-promovendi tussen Nederland en Turkije. Probleemstelling Wat zijn de juridische en overige obstakels tussen Nederland en Turkije (en vice versa) met betrekking tot de mobiliteit (in vaktermen ‘mobstacles’ genoemd) van stagiairs, studenten en kandidaat-promovendi? Deelvragen • Wat zijn de juridische mobstacles waar Turkse vreemdelingen in Nederland tegenaan lopen? • Wat zijn de juridische mobstacles waar Nederlandse vreemdelingen in Turkije tegenaan lopen? • Wat zijn de overige mobstacles vanuit Turkije naar Nederland? • Wat zijn de overige mobstacles vanuit Nederland naar Turkije?

1

http://www.nihankara.org/web/?lang=1&pageid=24

8


2. Methodologie Dit onderzoek heeft zich beperkt tot studenten en stagiairs die vanuit Nederland naar Turkije zijn gegaan voor educatieve doeleinden en tot studenten en kandidaatpromovendi die vanuit Turkije naar Nederland zijn gegaan voor educatieve doeleinden. Het was onze bedoeling om voor het onderzoek de volgende groepen te interviewen; Nederlandse kandidaat-promovendi en docenten die naar Turkije zijn geweest en Turkse stagairs en docenten die naar Nederland zijn geweest voor educatieve doeleinden. Deze doelgroepen hebben we tijdens het onderzoek niet aangetroffen voor een interview en ze zijn dan ook niet meegenomen in het onderzoek. Om de juridische en overige mobstacles voor de ontbrekende doelgroepen te onderzoeken is een vervolgonderzoek aan te raden. De stagiairs en studenten zijn afkomstig uit alle opleidingsniveaus, in die zin dat het onderzoek zich niet alleen heeft gericht op studenten in het hoger onderwijs maar ook op studenten in het middelbaar beroepsonderwijs. Onder studenten wordt in dit onderzoek verstaan; uitwisselingsstudenten, studenten die een volledige studie hebben gevolgd en studenten die een master hebben gevolgd. Onder kandidaat-promovendi wordt verstaan; studenten die aan het promoveren zijn. De juridische obstakels behelzen alle weten regelgeving die de mobiliteit van de vier groepen heeft beperkt. Onder weten regelgeving wordt niet alleen wetgeving afkomstig vanuit de formele wetgever (overheid) verstaan, maar ook regelgeving die van toepassing is op onder andere universiteiten en hogescholen. Onder overige obstakels worden alle andere beperkingen begrepen, bijvoorbeeld betreffende ontwikkelingen in de maatschappij. Omdat dit onderzoek zich heeft gericht op mobstacles bekeken vanuit twee richtingen (vanuit Turkije naar Nederland en vanuit Nederland naar Turkije) die elk andere onderwerpen behelzen, is voor een van elkaar verschillende hoofdstukopbouw gekozen. Het verschil is ook ontstaan doordat er twee personen aan dit onderzoek gewerkt hebben. Onderzoeksmethode Er is gekozen voor het verrichten van zowel een kwalitatief onderzoek als het verrichten van een kwantitatief onderzoek. Een onderdeel van het kwalitatief onderzoek was het onderzoek naar juridische bronnen, dit in verband met het vergelijken van weten regelgeving in Nederland en Turkije. Een ander onderdeel van het kwalitatief onderzoek was het houden van open interviews, waarin de beleving van de geïnterviewde voorop stond. Het doel hiervan was informatie

9


te verzamelen over het onderwerp. De interviews hebben voornamelijk de vorm gekregen van een tweegesprek, dus een interview met één persoon. De belangrijkste reden dat er voor een open interview is gekozen, is omdat de beleving van de geïnterviewde van belang was voor het onderzoek. Een andere reden voor een open interview was vanwege het aantal geïnterviewde mensen. Er is namelijk een beperkte groep personen geïnterviewd die vanuit Turkije naar Nederland zijn gegaan en een groep die vanuit Nederland naar Turkije is gegaan voor educatieve doeleinden. Voor het onderzoek van de juridische en overige mobstacles vanuit Turkije naar Nederland zijn negen personen en drie instanties geïnterviewd. De geïnterviewde personen zijn studenten en kandidaat-promovendi. Deze personen zijn geïnterviewd omdat ze binnen de doelgroep vallen. Van de geïnterviewde personen hebben alle negen aangegeven een juridische en/of een overige mobstacle te hebben ervaren. De geïnterviewde instanties zijn de EU-offices van drie universiteiten in Turkije, te weten; Hacettepe universiteit (Ankara), Bogaziçi universiteit (Istanbul) en Sabancı universiteit (Istanbul). Deze instanties zijn geïnterviewd om via hun onze doelgroepen te kunnen bereiken en omdat deze instanties op de hoogte zijn van bekende mobstacles die ervaren zijn door studenten. Van de geïnterviewde instanties hebben er twee aangegeven dat hun studenten geen problemen hebben gehad met de aanvraag van hun visum naar Nederland. Voor het onderzoek van de juridische en overige mobstacles vanuit Nederland naar Turkije zijn negen personen geïnterviewd. De geïnterviewde personen zijn studenten en stagiairs. Deze personen zijn geïnterviewd omdat ze binnen de doelgroep vallen. Van de geïnterviewden hebben acht personen aangegeven een juridische en/of een overige mobstacle te hebben ervaren. Door het houden van open interviews is geprobeerd dicht bij de persoon te staan die aan het onderzoek heeft meegewerkt. Er is directe betrokkenheid bij het onderwerp geweest en er is meegeleefd waar dat nodig was. Er zijn conclusies uit de gesprekken getrokken, waardoor enige subjectiviteit niet te vermijden was. Er zijn hier enkele technieken voor gebruikt om de subjectiviteit enigszins te beperken. Een techniek was dat de meeste interviews opgenomen zijn op band en er gewerkt is met een vaste onderwerpenlijst. De namen van de geïnterviewde personen in dit onderzoek zijn vanwege privacyredenen gefingeerd. Voor het kwantitatieve onderzoek zijn er statistieken in acht genomen met betrekking tot de overige mobstacles.

10


3. Juridische mobstacles In dit hoofdstuk zullen de juridische mobstacles worden beschreven die studenten, stagiairs en kandidaat-promovendi ondervinden. Onder juridische mobstacles worden alle elementen van weten regelgeving verstaan die de mobiliteit van de vier groepen kunnen beperken. Onder weten regelgeving wordt niet alleen wetgeving afkomstig vanuit de formele wetgever (overheid) verstaan, maar ook regelgeving die van toepassing is op onder andere universiteiten en hogescholen. In de eerste paragraaf zullen de juridische mobstacles beschreven worden die kunnen gelden voor studenten, kandidaatpromovendi en docenten die vanuit Turkije naar Nederland komen. In de tweede paragraaf worden de juridische mobstacles behandeld die Nederlandse studenten en stagiairs tegen kunnen komen wanneer zij naar Turkije gaan.

11


3.1 Wat zijn de juridische mobstacles waar Turkse vreemdelingen in Nederland tegenaan lopen? In deze paragraaf zullen de juridische mobstacles behandeld worden die Turkse studenten, kandidaat-promovendi en docenten ondervinden tijdens hun mobiliteit naar Nederland. Eerst zal het wettelijke kader geschetst worden. Vervolgens zullen de juridische mobstacles uiteen gezet worden. 3.1.1 Wet- en regelgeving Op 14 juni 1985 is het Akkoord van Schengen ondertekend door België, Duitsland, Frankrijk, Luxemburg en Nederland met het doel de controles aan de gemeenschappelijke grenzen en de instelling van een regeling voor vrij verkeer voor alle burgers van de ondertekenende staten, de andere EU-landen en bepaalde derde landen geleidelijk af te schaffen. Nu nemen alle landen uit de Europese Unie mee aan het Schengen-acquis.2 Het Akkoord van Schengen heeft tot gevolg dat onderdanen van derde landen die niet deelnemen aan dit akkoord (dit zijn landen buiten de Europese Unie) in het bezit dienen te zijn van een afreisvisum om een land binnen de Europese Unie in te treden. Krachtens Verordening (EG) nr. 539/2001 van de Raad van 15 maart 2001 zijn de landen opgesomd in artikel 1 jo bijlage 1 van de verordening van de visumplicht vrijgesteld. Turkije is ook één van deze landen. Voorwaarde is wel dat de onderdaan uit een derde land een internationaal erkend geprevaleerd paspoort heeft. Er zijn diverse internationaal erkende type paspoorten die een Turkse reiziger privileges geven bij het inreizen van een land die zich binnen de Europese Unie bevindt. In Turkije worden de paspoorten met privileges niet aan iedere burger afgegeven. Alleen burgers met bepaalde sociale posities en/of ambten krijgen een paspoort met dergelijke privileges (de wettelijke grondslag is hieronder te lezen). Een belangrijk privilege van een dergelijk paspoort is dat de reiziger op grond van artikel 1 lid 2 van de verordening bij de douane geen visum hoeft te overleggen, en in dat geval gedurende 90 dagen mag verblijven. Een docent die voor een tijdelijk verblijf van maximaal drie maanden naar Nederland afreist, voor bijvoorbeeld een conferentie, zal geen problemen ondervinden met betrekking tot het verkrijgen van een afreisvisum, omdat docenten en professoren meestal een grijs of groen paspoort bezitten. Docenten en professoren zijn in Turkije namelijk ambtenaren die onder de ‘Devlet Memurlari Kanunu’ 1965 nr. 657 (Turkse overheidsambtenarenwet) vallen. In het geval van een reis vanuit Turkije naar Nederland zijn de Turkse paspoorten in vier typen te onderscheiden. Het eerste type is een diplomatiek paspoort (diplomatik 2

Bron: http://europa.eu/scadplus/glossary/schengen_agreement_nl.htm

12


pasaport) dat een rode kleur heeft. Dit wordt afgegeven aan onder andere volksvertegenwoordigers en regeringsleden, zoals de minister van buitenlandse zaken, de minister-president, etc.3 Het tweede type is een speciaal paspoort (hususi pasaport) dat een groene kleur heeft. Dit wordt afgegeven aan eerste-, tweede- en derdegraads overheidsambtenaren zoals professoren en docenten.4 Het derde type is een zakenpaspoort (hizmet pasaportu). Dit heeft een grijze kleur. Dit paspoort wordt afgegeven aan iedere andere ambtenaar die een zakenreis maakt naar het buitenland. Het verschil tussen een Nederlands zakenpaspoort en een Turks zakenpaspoort is dat eerstgenoemde geen privileges heeft. Feitelijk is het een standaard paspoort met vierenzestig visumpagina’s in plaats van tweeëndertig. Tenslotte bestaat er nog het algemene afreispaspoort (umuma mahsus pasaport) dat een donkerblauwe kleur heeft. Dit wordt aan iedere Turkse burger afgegeven. Op grond van Artikel 3 lid 1 sub a Vreemdelingenwet 2000 juncto artikel 1.2 lid 1 sub a Vreemdelingenbesluit 2000 heeft een vreemdeling, afkomstig uit een derde land, voor het afreizen naar Nederland een afreisvisum nodig. Naast een afreisvisum heeft de vreemdeling een paspoort nodig. De visumaanvraag dient een Turkse burger te doen bij de Nederlandse Ambassade in Ankara of het Consulaat-generaal in Istanbul. Bij het aanvragen van een visum wordt bij de Nederlandse Ambassade in Ankara en het Consulaat-generaal in Istanbul altijd duidelijk en uitvoerig gevraagd naar het verblijfsdoel in Nederland. Dit gebeurt zowel mondeling aan de balie als schriftelijk in de aanvraagformulieren. Het is duidelijk dat het verblijfsdoel doorslaggevend is voor het verkrijgen van een afreisvisum. Alle vreemdelingen die langer dan drie maanden in Nederland willen verblijven, dienen op grond van artikel 3.13 lid 1 Vreemdelingenbesluit 2000 een machtiging tot voorlopig verblijf (MVV/resident permit) aan te vragen bij de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND). Om in aanmerking te komen voor een machtiging tot voorlopig verblijf dienen vreemdelingen aan een aantal voorwaarden te voldoen. Een van deze voorwaarden is dat de vreemdeling op grond van artikel 3.22 lid 1 sub a Vreemdelingenbesluit 2000 duurzaam en zelfstandig dient te beschikken over een netto-inkomen. Om aan te tonen dat de vreemdeling hierover beschikt dient hij of zij een bankverklaring of een beursovereenkomst te overhandigen. Bij de Vreemdelingendienst dienen in Nederland aangekomen vreemdelingen uit derde landen (landen buiten de Europese Unie) die voor een periode van drie maanden of langer willen verblijven, een tuberculose test te ondergaan. De Europese Unie heeft 3 4

Complete lijst van gerechtigden te vinden in artikel 13 van ‘Türk pasaport kanunu’ 1950 nr. 5682 (Turkse Paspoortwet) Complete lijst van gerechtigden te vinden in de ‘Devlet Memurlari Kanunu’ 1965 nr. 657 (Turkse overheidsambtenarenwet)

13


namelijk in deze derde landen geen controle op deze ziekte. De verblijfsvergunning wordt alleen verleend, indien de vreemdeling bereid is op grond van artikel 3.21 Vreemdelingenbesluit 2000, om de 6 maanden een onderzoek naar of behandeling voor tuberculose te ondergaan en daaraan mee te werken. Kennis-, arbeids- en studiemigranten dienen op grond van artikel 3.31 lid 1 van het Vreemdelingenbesluit 2000 juncto artikel 1 sub e van de Wet arbeid vreemdelingen naast hun verblijfsdocumenten een tewerkstellingsvergunning te hebben. De werkgever (in geval van stagiairs) of de ontvangende onderwijsinstelling (in geval van kandidaat promovendi) dient dit aan te vragen bij het Centrum voor Werk- en Inkomen (CWI). De verantwoordelijkheid voor het halen van kennis-, arbeids- en studiemigranten naar Nederland lag voorheen bij de uitnodigende instellingen.5 Tot augustus 2007 dienden kennis-, arbeids- en studiemigranten (zoals stagiairs en kandidaat promovendi) uit derde landen zelf een aanvraag te doen naar een visum. Vanaf augustus 2007 konden alle instellingen op eigen verantwoordelijkheid deze migranten uitnodigen. Het is voor onderwijsinstellingen voortaan mogelijk om gebruik te maken van de versnelde procedure voor wetenschappelijke onderzoekers op grond van Richtlijn 2005/71/EG. Op 12 oktober 2007 is de ’Richtlijn betreffende een specifieke procedure voor de toelating van onderdanen van derde landen met het oog op wetenschappelijk onderzoek’ (Richtlijn 2005/71/EG) in de Nederlandse regelgeving geïmplementeerd. De richtlijn beoogt de toelating en de mobiliteit van onderdanen van derde landen (iemand met een andere nationaliteit dan van een EU- of EER-lidstaat of Zwitserland) voor een verblijf van meer dan drie maanden voor het verrichten van onderzoek, te vergemakkelijken. Met de implementatie van deze richtlijn werd een nieuw verblijfsdoel gecreëerd op basis waarvan buitenlandse onderzoekers in Nederland wetenschappelijk onderzoek kunnen komen verrichten. De instellingen die onderzoekers of studenten in het kader van deze richtlijn naar Nederland willen laten overkomen, dienen vooraf te zijn erkend. De belangrijkste kenmerken van het nieuwe verblijfsdoel zijn de volgende: er is geen tewerkstellingsvergunning vereist; er wordt een gastovereenkomst gesloten tussen de onderzoeksinstelling en de onderzoeker, maar er hoeft geen sprake te zijn van een dienstverband; voor deze onderzoekers en hun gezinsleden gelden soepelere regels aangaande de mobiliteit binnen de EU. Zo is de houder van een verblijfsvergunning voor onderzoekers, in de zin van richtlijn 2005/71, 6 afgegeven door een andere staat die partij is bij het EG-verdrag, vrijgesteld van het mvv-vereiste. Publieke instellingen in het kader van de Wet op het Hoger Onderwijs en wetenschappelijk onderzoek, worden van rechtswege erkend en vallen onder de werking van deze richtlijn. Particuliere instellingen die erkend willen worden kunnen een convenant tekenen.

De convenanten zijn te vinden in de Vreemdelingencirculaire in afdelingen B1 en B7.7 Voorbeelden van deze convenanten zijn als bijlage aan dit rapport toegevoegd.

5 6 7

Bron: Guido van Leerzem van afdeling mobstacles Nuffic (www.nuffic.nl) Geciteerd vanuit http://www.ind.nl/nl/inbedrijf/wonenenwerken/kennismigranten/Versnelde_procedure_voor_wetenschappelijk_onderzoekers.asp Bron: Guido van Leerzem van afdeling mobstacles Nuffic (www.nuffic.nl)

14


3.1.2 Juridische mobstacles De visumprocedure wordt in het kader van de mobstacles als het meest problematisch beschouwd. Een veelvoorkomende klacht in de visumprocedure, waar de ambassade en consulaat-generaal ook van op de hoogte zijn, is de zeer lange wachttijd. Het aanvragen van een visum kan soms wel maanden duren. Als gevolg van de lange wachttijden kunnen sommige Turkse burgers met academische doeleinden niet op tijd vertrekken.8 Het verblijfsdoel van een student, stagiaire of een academicus is duidelijk: zij willen naar Nederland met het doel zich te ontwikkelen door tijdelijk een opleiding te volgen (bijvoorbeeld in het kader van het Europese studenten uitwisselingsprogramma9), stage te lopen of te promoveren. Vreemdelingen uit derde landen (landen buiten de Europese Unie) die voor educatieve doeleinden naar een Europees land willen, dienen volgens geïnterviewden onderscheiden te worden van vreemdelingen die voor overige redenen naar Nederland willen gaan, zoals familiehereniging. Tijdens de beslissingsprocedure wordt echter niet ingegaan op het onderscheid tussen educatieve verblijfsdoeleinden en overige doeleinden, zoals familiehereniging. Laatstgenoemd verblijfsdoel is qua verblijfsduur definitief en onbeperkt, een educatief verblijfsdoel hoeft dit daarentegen niet te zijn. De visumaanvragen van burgers worden wel allemaal uniform conform de regelgeving behandeld. Een burger met een educatief verblijfsdoel zou echter volgens menigeen gemakkelijker aan een afreisvisum moeten kunnen komen. Van de geïnterviewden gaf 90% aan dat hun educatieve verblijfsdoel soepeler geïnterpreteerd dient te worden. Het in het bezit hebben van een geprevaleerd paspoort maakt het verkrijgen van een MVV niet gemakkelijker. Wanneer de betrokken persoon zich al in Nederland bevindt, blijkt dat de formaliteiten met betrekking tot het aanvragen van de MVV in het land van herkomst dienen te geschieden. De medewerkers van de douanedienst in Nederland erkennen een zakenpaspoort of een speciaal paspoort soms niet. Een kandidaat promovendus is tijdens zijn onderzoeksperiode vele keren met zijn grijskleurige zakenpaspoort afgereisd naar Nederland. Enkele keren kreeg hij problemen bij de douane op Schiphol Airport omdat de medewerkers niet wisten wat voor privileges een dergelijk paspoort biedt. Van de geïnterviewden gaf 5% aan een probleem te hebben ervaren met betrekking tot bovenstaande.

8 9

Problemen met betrekking tot lange wachttijden zijn uitvoerig te lezen in deel 4.1 van dit rapport. http://ec.europa.eu/education/programmes/llp/index_en.html ; Lifelong Learning Program

15


De tuberculosetest bij aankomst in Nederland wordt als zeer vernederend ervaren. Het geeft de onderzochte Turkse vreemdelingen het gevoel afkomstig te zijn uit een onderontwikkeld land. Sommige Turkse vreemdelingen kwamen een tweede of daarop volgende afspraak niet na. Als gevolg hiervan ondervonden zij geen consequenties, wat hen deed twijfelen aan de zin van een dergelijk onderzoek. Zoals eerder vermeld dienen kennis-, arbeids- en studiemigranten op grond van artikel 3.31 lid 1 van het Vreemdelingenbesluit 2000 juncto artikel 1 sub e van de Wet arbeid vreemdelingen naast hun verblijfsdocumenten een tewerkstellingsvergunning te hebben. Kandidaat promovendi dienen zoals eerder vermeld ook een tewerkstellingsvergunning te hebben. Volgens de Nederlandse wetgeving is een kandidaat promovendus geen student maar een onderzoeker. Onderzoek wordt als werk gezien, ook als er geen verdiensten tegenover staan. Laatste blijkt uit onderstaand voorbeeld. “Ik deed in januari 2007 een aanvraag voor een afreisvisum met als doel binnen 7 maanden tijd onderzoek te verrichten bij een Nederlandse academische instelling in Amsterdam. Ik werd uitgenodigd door deze instelling. Het was bij mijn visumaanvraag overduidelijk dat ik geen verdiensten zou krijgen van deze instelling. Ook had ik een duidelijke ‘letter of acceptance’ van de instelling overlegd waarop stond dat ik alleen maar gebruik zou maken van de bibliotheek van de instelling zonder enige onkostenvergoeding te ontvangen of te betalen. In de aanvraagformulieren had ik als verblijfsdoel het woord ‘educational purpose’ en ‘PhD’ ingevuld. Na enkele maanden kreeg ik een afwijzende beschikking, omdat ik geen gewichtige redenen zou hebben om een afreisvisum te krijgen”. (Mw. Yildiz, docente rechten in Ankara) In de afwijzende beschikking werd belanghebbende de kans gegeven om op grond van artikel 6:7 van het Algemene wet bestuursrecht binnen zes weken bezwaar in te dienen tegen het besluit. Indien de beslissing op bezwaar ook afwijzend wordt, zal belanghebbende de kans krijgen om op grond van artikel 8:1 van het Algemene wet bestuursrecht in beroep te gaan. Indien het verblijfsdoel van de vreemdeling strekt tot het zoeken van werk, en op die manier een last vormt voor de arbeidsmarkt, zal het visum geweigerd worden. Bij het voorbeeld van deze academicus werd het verblijfsdoel geïnterpreteerd als werkzoekende (employee). Uit bovenstaande blijkt in dat geval dat een uitnodiging van een Nederlandse instelling toen niet leidde tot het verkrijgen van een visum.

16


De Adviescommissie voor Vreemdelingenzaken (ACVZ) is ingesteld bij de Vreemdelingenwet 2000 ex. art. 2. De ACVZ is een onafhankelijk adviesorgaan, in november 2001 geïnstalleerd door de toenmalige Staatssecretaris van Justitie. De taken van de ACVZ staan beschreven in de Vreemdelingenwet 2000. De ACVZ adviseert gevraagd en ongevraagd aan regering en parlement. Formeel is de ACVZ een adviescollege in de zin van de 'Kaderwet adviescolleges' en is zij als zodanig ingericht. De Adviescommissie voor Vreemdelingenzaken heeft dezelfde naam als de commissie die tot 1 april 2001 functioneerde als adviescollege voor met name individuele zaken. De 'nieuwe' ACVZ van november 2001 adviseert echter over de algemene hoofdlijnen van het gevoerde en te voeren vreemdelingenbeleid en over het vreemdelingenrecht.10 De Adviescommissie voor Vreemdelingenzaken (ACVZ) heeft op grond van een verzoek van staatssecretaris van het Ministerie van Justitie Nebahat Albayrak op 25 april 2008 een advies uitgebracht over de mogelijk beperkende werking van de hoogte van de legesheffing in het Nederlandse bestel op (arbeidsgerelateerde) migratie.11 De ACVZ heeft naar aanleiding van haar onderzoek het volgende in haar adviesrapport geconcludeerd: De Nederlandse legestarieven zijn hoog in vergelijking met die van omringende landen als Duitsland, België, Frankrijk, het Verenigd Koninkrijk, Denemarken, Zweden en Zwitserland. Uit het onderzoek blijkt dat de met migratie gepaard gaande administratieve lasten door kennis-, arbeids- en studiemigranten als obstakel worden ervaren voor een efficiënte procedure rond toelating en verblijf.

Van de geïnterviewden gaf 100% aan dat de prijzen van de leges te hoog zijn. 3.1.3 Deelconclusie Uit onderzoek blijkt dat de grootste mobstacle het verkrijgen van een visum is. Onderzochten vinden dat bij de visumaanvraag hun educatieve verblijfdoel soepeler geïnterpreteerd dient te worden. Soms wordt het verblijfsdoel verkeerd geïnterpreteerd. Medewerkers van de douanedienst in Nederland herkennen een geprevaleerd paspoort soms niet. Een zakenpaspoort of een speciaal paspoort ontheft de reiziger namelijk van de verplichting tot het hebben van een afreisvisum. Tenslotte worden de betaalde leges veel te hoog gevonden.

10 11

Geciteerd vanuit http://www.acvz.com/index.php?acvz_nl Bron: http://www.acvz.com/publicaties/Advies-ACVZ-NR25-2008.pdf

17


3.2 Wat zijn de juridische mobstacles waar Nederlandse vreemdelingen in Turkije tegenaan lopen? In deze paragraaf zullen de juridische mobstacles behandeld worden die Nederlandse studenten en stagiairs ondervinden tijdens hun mobiliteit naar Nederland. Eerst zal per onderwerp het wettelijke kader geschetst worden en aansluitend de mobstacle besproken worden. 3.2.1 Wet- en regelgeving en juridische mobstacles Turkije hanteert voor buitenlandse studenten die voor educatieve doeleinden naar Turkije willen komen de verplichting een studievisum te hebben op grond van art. 3 verordening buitenlandse studenten die in Turkije studeren (Türkiye`de öğrenim gören yabancı uyruklu öğrencilere ilişkin yönetmelik 3. Madde). Dit visum wordt alleen verleend als de student zich heeft ingeschreven bij een Turkse universiteit, school of een taalcursus die gecertificeerd is door het Ministerie van Onderwijs. De “letter of acceptance” waaruit dit blijkt, moet dan ook meegenomen worden naar het Turkse Consulaat voor het aanvragen van een studentenvisum.12 Voor Nederlandse paspoorthouders bedragen de kosten voor een studievisum € 433. De reden dat Turkije een dergelijk hoog bedrag vraagt voor een studievisum, is vanwege het feit dat Nederland hetzelfde bedrag vraagt voor een studievisum van Turken.13 Turkije hanteert bij het bepalen van visumleges voor buitenlanders het wederkerigheidsbeginsel (mütekabiliyet esası).14 Dit betekent dat de Minister van Buitenlandse Zaken van Turkije volgens het wederkerigheidsbeginsel het recht heeft om de hoogte van de visumleges vast te stellen aan de hand van het bedrag dat een ander land van personen met de Turkse nationaliteit vraagt. De kosten van een studievisum is voor veel studenten een aanzienlijk bedrag en vormt daarom een mobstacle. “Om kort te zijn, het regelen van een studentenvisum voor Turkije is belachelijk duur. Een studentenvisum kost € 433. In andere landen is dit maximaal € 90. Dit weet ik uit eigen ervaring door andere Erasmus-studenten hiernaar te vragen. Om deze reden heb ik besloten om simpelweg een toeristenvisum aan te schaffen bij aankomst in Turkije. Dit kost € 10 en is 90 dagen geldig. Binnen deze periode moet je dan wel de grens over. Dit was voor mij geen probleem, omdat ik al naar Sofia ben geweest. Voor een half jaar spaart dit al gauw € 413.” (Jurgen, student in Istanbul)

12 13 14

http://www.e-konsolosluk.net/InfoNotes/IN_Item.aspx?ID=300 http://www.ind.nl/nl/Images/4011_tcm5-596.pdf pagina 15 Harçlar kanunu genel tebliği seri no: 46 (Algemene richtlijnen wet op de leges serie nummer: 46)

18


“Eerst was ik van plan een studentenvisum aan te vragen bij het Turkse consulaat in Rotterdam, zoals mijn hogeschool ook adviseerde. Nadat ik contact had gehad met studenten van een andere hogeschool die toen al in Turkije studeerden, heb ik op hun advies gewoon op het vliegveld in Turkije een toeristenvisum gehaald.” (Jasper, student in Eskişehir) Ook stagiairs moeten een stagevisum afhalen bij het Turkse consulaat. Stagiairs dienen daarbij de stageovereenkomst mee te nemen naar het Turkse Consulaat voor het aanvragen van dit stagevisum.15 Voor Nederlandse paspoorthouders bedragen de kosten voor een stagevisum € 433. Ook de kosten van een stagevisum is voor veel stagiairs een aanzienlijk bedrag en vormt daarom een mobstacle. “Voordat ik naar Turkije ging heb ik uitgezocht wat voor visum ik voor mijn stage nodig had. Dit bleek een stagevisum te zijn van € 433. Ik baalde erg van het feit dat ik zoveel moest betalen voor het visum. Ik had nog even gedacht om een toeristenvisum aan te schaffen bij aankomst in Turkije, maar omdat ik stage ging lopen bij een officiële instelling heb ik toch maar besloten om een stagevisum te nemen. Maar achteraf bleek dat ik best een toeristenvisum had kunnen nemen, dat was veel makkelijker geweest.” (Evelien, stagiaire in Ankara) “Toen ik de prijs van het stagevisum zag dacht ik ‘dat kan op een hele andere manier.’ Turkije is mijn favoriete vakantieland. Ik weet dat als je aankomt, je een visum krijgt dat drie maanden geldig is. Ik heb er niet lang over nagedacht. Ik heb kortgesloten met mijn opleiding dat ik geen stagevisum ging aanvragen. Ik neem een toeristenvisum voor drie maanden, ik blijf tenslotte voor drie maanden.” (Martijn, stagiaire in Istanbul) Studenten en stagiairs die langer dan een maand in Turkije verblijven dienen zich, na aankomst in Turkije, binnen een maand te wenden tot de 'foreign relations department' van het hoofdbureau van de politie (Emniyet Müdürlüğü Yabancılar Şubesi). Hier dienen de studenten en stagairs een verblijfsvergunning aan te vragen op grond van art. 3 wet op het verblijf en reizen van buitenlanders in Turkije (Yabancıların Türkiye`de ikamet ve seyahatleri hakkinda kanun 3. Madde). Buitenlandse studenten mogen tijdens hun verblijf in Turkije geen betaalde arbeid verrichten op grond van art. 10 verordening buitenlandse studenten die in Turkije studeren (Türkiye`de öğrenim gören yabancı uyruklu öğrencilere ilişkin yönetmelik 10. Madde). Alvorens studenten naar Turkije komen, moeten ze aantonen dat ze voldoende geld hebben om in Turkije te kunnen verblijven. Het niet kunnen hebben van een bijbaantje in Turkije kan voor sommige studenten een mobstacle vormen.

15

http://www.e-konsolosluk.net/InfoNotes/IN_Item.aspx?ID=300

19


“Als je een bijbaantje mocht hebben met een studentenvisum zou dat erg prettig zijn. Ik mag hier nu helemaal geen bijbaantje hebben en dat vind ik erg jammer.” (Sander, student in Istanbul) Buitenlandse stagiairs die in Turkije stage willen lopen in het kader van een uitwisselingsprogramma bij een private of publieke instelling, zijn vrijgesteld van een werkvergunning krachtens art. 55 sub f verordening op het verlenen van een werkvergunning voor buitenlanders (Yabancıların çalışma izinleri hakkında kanunun uygulama yönetmeliği 55. Madde F). 3.2.2 Deelconclusie Juridische mobstacles komen het meest voor bij de groep studenten en stagiairs. Studenten moeten een studentenvisum kopen voor een hoog bedrag. Dit vormt voor veel studenten een mobstacle om naar Turkije te komen voor hun studie. In de praktijk is dit mobstacle gemakkelijk te omzeilen en wordt door studenten een toeristenvisum van € 10 aangeschaft voor drie maanden, waarna ze de grens een keer oversteken om zo wederom drie maanden in Turkije te kunnen verblijven. Een ander mobstacle is dat studenten geen bijbaantje mogen hebben in Turkije. Studenten moeten er daarom voor zorgen dat ze van tevoren over voldoende liquide middelen beschikken voor hun levensonderhoud. Dit kan voor veel studenten een belemmering zijn om naar Turkije te komen. Stagiairs kampen ook met het probleem dat ze een stagevisum moeten kopen voor een hoog bedrag. Ook door hen wordt daarom in de praktijk vaak een toeristenvisum aangeschaft.

20


4. Overige mobstacles In dit hoofdstuk zullen de overige mobstacles worden beschreven die studenten, stagiairs en kandidaat-promovendi ondervinden. Onder overige mobstacles worden alle andere beperkingen buiten de juridische beperkingen verstaan, bijvoorbeeld beperkingen die ontwikkelingen in de maatschappij betreffen. In de eerste paragraaf zullen de overige mobstacles beschreven worden die kunnen gelden voor studenten en kandidaatpromovendi die vanuit Turkije naar Nederland komen. In de tweede paragraaf worden de overige mobstacles behandeld die Nederlandse studenten en stagairs tegen kunnen komen wanneer zij naar Turkije gaan.

21


4.1 Wat zijn de overige mobstacles vanuit Turkije naar Nederland? In deze paragraaf zullen de overige mobstacles behandeld worden die Turkse studenten, stagiairs en kandidaat-promovendi tijdens hun mobiliteit naar Nederland hebben ondervonden. 4.1.1 Taal Onderzochten hebben geen blijk gegeven van enige taalproblemen. Onderzochten beheersten allemaal de Engelse taal. 4.1.2 Serviceverlening bij overheidsinstanties De Nederlandse Ambassade en het Consulaat-generaal werken met een speciaal ‘afspraken systeem’. Het Turkse automatiseringsbedrijf IKS (Innovative Key Solutions)16 heeft de taak op zich genomen om de afspraken voor de Ambassade en het Consulaatgeneraal te regelen en bellers te informeren over visumeisen. Voor het maken van een afspraak dient men in het bezit te zijn van een Pincode, welke, tegen betaling van YTL 21.- (ca. 10 Euro) middels een creditkaart-betaling kan geschieden of te verkrijgen is bij alle vestigingen van de Işbank, Finansbank en de Yapi Kredi bank. De aanvrager dient te vermelden dat het gaat om een afspraak bij de Nederlandse Ambassade of Consulaat-generaal. Op het betalingsbewijs wordt de Pincode afgedrukt welke vervolgens gebruikt kan worden in de communicatie met het IKS. Turkse burgers kunnen echter ook een afspraak maken door zelf te bellen. Dit kan iedere werkdag tussen 14:00 uur en 15:00 uur. Uit onderzoek blijkt dat bellers de Ambassade en het Consulaat-generaal erg moeilijk kunnen bereiken, soms pas na weken achter elkaar bellen. Een EU-office medewerker van de Bogaziçi universiteit in Istanbul gaf aan dat zij de ervaring hebben dat de Ambassade te Ankara vergeleken met het Consulaat-generaal te Istanbul niet secuur omgaat met gemaakte afspraken. Indien één van hun studenten bijvoorbeeld voor ’s ochtends een afspraak heeft gemaakt, laat de Ambassade hem of haar soms de hele dag wachten. In Istanbul komt dit minder vaak of nauwelijks voor. Het bovenstaande wordt als zeer onprettig ervaren. Van de geïnterviewden gaf 90% aan een probleem te hebben ervaren met betrekking tot wachttijden bij de Nederlandse Ambassade te Ankara.

16

http://www.iks.com.tr/

22


4.1.3 Is er sprake van discriminatie? Vanaf het begin van de visumprocedure tot aan het moment van terugreizen vanuit Nederland naar Turkije, gaven onderzochten aan af en toe geen prettig gevoel te hebben gehad tijdens hun contacten met Nederlanders. Drie onderzochten gaven aan dat zij tijdens de visumprocedure bij de Nederlandse Ambassade aan de balie niet werden aangekeken. Zij misten persoonlijk contact en ervoeren dit als discriminatie. De verplicht gestelde tuberculosetest17 ervoeren onderzochten als discriminatie. “Ik was in het jaar 2001 naar Nederland gegaan om te promoveren. Toen ik in Nederland aankwam kreeg ik te horen dat ik verplicht was mee te doen aan een tuberculose test. Ik moest samen met andere vreemdelingen zoals Afrikanen in de rij staan voor de test. Ik vind dit niet kunnen. Het is echt vernederend. De ziekte kon mij net zo goed in Nederland overkomen. Dertig á veertig jaar geleden was de eerste generatie Turken als gastarbeider naar Nederland gekomen. Deze mensen kwamen uit verschillende dorpen. De meeste van hen konden niet schrijven of lezen. Ze kwamen te werken in maatschappelijk gezien minder gewaardeerde werkplekken. Ik heb gemerkt dat deze eerste generatie sindsdien niet los kwam van haar eigen cultuur, normen en waarden. Ik heb gemerkt dat men een algemeen negatief beeld heeft over de Turken in Nederland. Dit stoort mij heel erg.” (Dhr. Yalçin, docent bedrijfseconomie in Ankara) Een autochtone Nederlandse vrouw heeft tussen 16 januari 2007 en 2 september 2007 Turkije rondgereisd.18 Zij had na haar terugkomst geen tuberculose test hoeven ondergaan. Het valt op dat de verplichte tuberculosetest alleen bij vreemdelingen toegepast wordt. Als er werkelijk sprake is van een ziekte hoe pak je dat dan aan? Wordt er werkelijk een grens gesteld? Wordt dit beleid alleen bij vreemdelingen afkomstig uit landen buiten de Europese Unie (zoals Turkije) gehanteerd? Vallen Nederlanders die langdurig in Turkije verbleven ook onder dit beleid? Onderzochten gaven aan dat het Nederlanders vaak niet opviel dat zij Turks waren, terwijl zij er wel Turks uitzagen. Ze keken verbaasd op wanneer onderzochten lieten blijken dat zij Turks waren. Ze kregen reacties als “Maar je bent niet gekleed als een Turk” of “Wauw, je drinkt bier, mag dat wel?”, terwijl dit allemaal heel normaal en vanzelfsprekend is voor een groot deel van de Turkse bevolking. Toch vonden onderzochten het moeilijk vriendschap te sluiten met autochtone Nederlanders. Van de geïnterviewden gaf 30% aan de verplichte tuberculosetest als discriminatie te hebben ervaren. 60% gaf aan zich tijdens hun mobiliteit enkele keren gediscrimineerd of onprettig te hebben gevoeld. 17 18

Meer hierover te lezen onder ‘Machtiging tot voorlopig verblijf’, zie in hoofdstuk 3. Bron: http://marcelle1.waarbenjij.nu

23


4.1.4 Verblijf in Nederland De meeste Turkse universitaire studenten die naar Nederland komen voor hun studie, doen dit in het kader van het Erasmus studentenuitwisselingsprogramma van het Europese Lifelong Learning Program. De studenten die zich aanmelden voor dit programma worden door het EU-office van de universiteit waaraan ze studeren in contact gebracht met een universiteit in Nederland. De universiteit in Nederland overhandigt vervolgens een ‘letter of acceptance’ (contract dat aangeeft dat de student uitgewisseld zal worden) en een lijst met benodigdheden voor het aanvragen van een visum. Onderzochte studenten hebben op aanraden van het EU-office 4 maanden van tevoren hun visum aangevraagd. Alsnog lukte het sommige studenten niet om op tijd te vertrekken, doordat zij nog geen visum hadden ontvangen. Hierdoor misten zij lessen en moesten ze een nieuw vliegticket kopen. Van de geïnterviewden gaf 30% aan dat zij door de trage visumprocedure een nieuw vliegticket dienden te kopen. De Nederlandse Ambassade en het Consulaat-generaal accepteren alleen originele letters of acceptance. Een dergelijke letter of acceptance wordt maar één keer door de Nederlandse universiteiten verstrekt. De originele letter of acceptance willen de studenten het liefst zelf bewaren om deze als bewijs te kunnen gebruiken. Het is daarom heel vervelend voor hen om de originele letter of acceptance in te moeten leveren tijdens de aanvraagprocedure. Enkele studenten konden niet op tijd vertrekken omdat de Nederlandse Ambassade geen kopie van de originele “letter of acceptance” accepteerde. Wat opvalt, is dat de aandacht en begeleiding in de visumprocedure en in de aanloop naar een machtiging tot voorlopig verblijf, van universiteit tot universiteit verschilt. Gezegd wordt dat de Universiteit van Groningen bijvoorbeeld erg prettig samenwerkt terwijl er ook universiteiten zijn die de studenten niet genoeg begeleiden bij hun visumen MVV aanvraag. Alle Nederlandse universiteiten waaraan de buitenlandse studenten in het kader van hun uitwisselingsprogramma studeren, bieden vóór het vertrek van de studenten naar Nederland een kamer aan. Deze kamers worden voor prijzen tussen de 400 en 500 euro aangeboden. De prijzen worden door de Turkse studenten erg hoog gevonden. Veel keuze hebben ze echter niet. Kamers worden het gehele jaar door universiteiten vrij gehouden voor gast studenten. Dit kost een universiteit veel geld. Hierdoor zijn de kamers op campussen duur. ”Vorig jaar heb ik in het kader van het Erasmus programma voor drie maanden samen met een vriendin van me aan de Hogeschool Saxion gestudeerd. Wij zouden verblijven in kamers die zich op de campus bevinden. Van ons werd een prijs van 400 euro gevraagd terwijl andere studenten 200 euro moesten betalen. Wij voelden ons echt gediscrimineerd. Mijn vriendin had dat niet geaccepteerd en had toen via via buiten de campus een kamer ondergehuurd. Ik had toen geprotesteerd bij de beheerder van de

24


campuskamers. Ik had duidelijk gemaakt dat alle studenten gelijk zijn en dat ik niet méér wil betalen dan betaald hoeft te worden. De beheerder vroeg mijn originele letter of acceptance en zei dat zij dat voor mij zou regelen. Nadat ik mijn letter of acceptance had overhandigd, heeft ze mij gechanteerd. Ik zou mijn letter of acceptance niet terugkrijgen als ik niet direct cash zou betalen”. (Aysun, studente fysiotherapie in Ankara) Studenten die hun studieprogramma met een aantal maanden willen verlengen lukt het over het algemeen niet om een machtiging tot voorlopig verblijf te krijgen. De studenten die voor drie maanden aan de Hogeschool Saxion hadden gestudeerd, wilden hun studieblok met nog drie maanden verlengen. Zij vroegen de EU-offices van Hogeschool Saxion en de Turkse universiteit waaraan zij studeerden hun uitwisselingsovereenkomst aan te passen, in die zin dat zij drie maanden langer zouden studeren. Vervolgens hadden ze een aanvraag voor een machtiging tot voorlopig verblijf ingediend bij de Immigratie- en Naturalisatiedienst. Bij de aanvraag werden de benodigde documenten en bewijsmiddelen overhandigd. Naar hun verwachting zou de aanvraag niet afgewezen worden. De aanvraag van de studenten werd echter toch op grond van voor hen onduidelijke redenen afgewezen. Van de geïnterviewden gaf 90% aan een probleem te hebben ervaren met betrekking tot het verkrijgen van een MVV. In Turkije bestaan er privé universiteiten en staatsuniversiteiten. De privé universiteiten kosten al gauw 20.000 euro per studiejaar. De staatsuniversiteiten kosten niet veel geld in vergelijking met privé universiteiten. Studenten die aan een staatsuniversiteit studeren betalen per jaar enkele honderden euro’s. Uit onderzoek blijkt dat privé universiteiten in vergelijking met staatsuniversiteiten studenten beter begeleiden binnen het Erasmusprogramma. Betere begeleiding uit zich vooral in het feit dat alle formaliteiten zoals het aanvragen van een visum voor de student worden afgehandeld door de EU-offices van de privé universiteiten. Een veelvoorkomend probleem is dat studenten van staatsuniversiteiten problemen ondervinden bij de erkenning van hun behaalde ECTS.19 Turkse studenten die in het kader van het Erasmusprogramma naar een Europees land gaan behalen gedurende hun studieperiode een bepaald aantal studiepunten voor de vakken die zij volgen. Bij terugkomst worden de behaalde ECTS echter niet door de staatsuniversiteiten erkend. De Turkse professoren die dezelfde vakken onderwijzen veroorzaken meestal deze problemen. Ze zeggen dan meestal dat de inhoud van de in het kader van het Erasmusprogramma behaalde vakken niet overeenkomt met de vakken die de studenten aan hun eigen universiteit dienen af te sluiten.

19

http://ec.europa.eu./education/programmes/socrates/ects/index_en.html

25


“In het studiejaar 2006 – 2007 heb ik in het kader van het Erasmusprogramma voor een periode van één studiejaar rechten gestudeerd aan de Erasmus Universiteit in Rotterdam. Mijn studiepakket bestond uit vakken die ik zelf in overeenstemming met Ankara Universiteit had gekozen. Ik had in Nederland hele mooie cijfers behaald. Toen ik was teruggekeerd naar Ankara maakte de universiteit waaraan ik studeerde problemen met betrekking tot mijn ECTS studiepunten. Verschillende docenten hadden gezegd dat de inhoud van enkele vakken die ik in Rotterdam had gevolgd niet overeenkwam met de inhoud van de vakken die ik in Ankara had moeten afsluiten om te slagen. Ik vind dit heel erg vervelend. Alsof dit niet genoeg was moest ik het jaar doubleren.” (Mehmet, student rechten in Ankara) De EU-offices van de staatsuniversiteiten zijn ook op de hoogte van dit probleem, maar zij blijken studenten niet altijd voor zulke risico’s te kunnen behoeden. “Veelvoorkomend probleem is inderdaad dat onze studenten aan de Hacettepe Universiteit (staatsuniversiteit in Ankara) na hun terugkomst problemen ondervinden bij de erkenning van hun behaalde ECTS studiepunten. Wij begeleiden de studenten alleen bij het inschrijven en bij overige formaliteiten. Wij adviseren onze studenten ieder jaar om voor hun vertrek goed met de docenten te bespreken hoe het zit met hun te behalen studiepunten.” (Mw. Kaya, medewerker EU-office in Ankara) De EU-offices van privé universiteiten begeleiden hun studenten beter. Hun studenten ondervinden geen problemen met betrekking tot de erkenning van ECTS. Van de geïnterviewde studenten aan een staatsuniversiteit gaf 90% aan een probleem te hebben ervaren met de erkenning van behaalde ECTS. 4.1.5 Deelconclusie Voor het maken van een afspraak dienen Turken op een omslachtige manier een afspraak te maken bij de Nederlandse Ambassade en Consulaat-generaal. Ondanks het feit dat er afspraken worden gemaakt, dienen mensen soms de hele dag te wachten. Bij direct bellen voor een afspraak, kunnen bellers soms pas na weken een medewerker te spreken krijgen. Hierbij valt op dat de Ambassade qua tijd minder secuur omgaat met gemaakte afspraken dan het Consulaat-generaal. Onderzochten gaven aan tijdens en vóór hun mobiliteit naar Nederland gediscrimineerd te worden. De in Nederland voor vreemdelingen verplicht gestelde tuberculosetest wordt als vernederend ervaren. Turkse studenten die in het kader van het Erasmus uitwisselingsprogramma naar Nederland (willen) komen ondervinden allerlei problemen tijdens de aanmeldingsprocedure tussen de twee universiteiten, huurkosten, begeleiding vanuit Turkije en erkenning van ECTS studiepunten.

26


4.2 Wat zijn de overige mobstacles vanuit Nederland naar Turkije? In deze paragraaf zullen de overige mobstacles behandeld worden die Nederlandse studenten en stagiairs tijdens hun mobiliteit naar Turkije hebben ondervonden. 4.2.1 Taal Nederlanders zijn over het algemeen redelijk goed in de beheersing van de Engelse taal.20 Dit komt mede doordat het vak Engels al vanaf het basisonderwijs wordt gegeven en de meeste buitenlandse films en televisieprogramma’s in het Engels worden uitgezonden met Nederlandse ondertiteling. In Turkije is een groot deel van de bevolking slecht of niet geschoold en beheerst daarom vaak niet de Engelse taal.21 Het niveau van de Engelse taal dat op het voortgezet onderwijs wordt gegeven is daarnaast vaak onder de maat. Buitenlandse films die op televisie en in bioscopen worden uitgezonden zijn veelal nagesynchroniseerd. Dit maakt het voor de Turkse bevolking dan ook niet gemakkelijk om de Engelse taal te leren. Tabel 4.2.1 Drie meest gesproken talen per land in %

Bron: Europeans and their Languages 2006

Studenten en stagiairs die vanuit Nederland naar Turkije komen voor educatieve doeleinden ondervinden hierdoor vrij veel problemen met de communicatie in het Engels. Dit wordt dan ook wel ervaren als een mobstacle. Op de universiteiten en stageplekken wordt de Engelse taal over het algemeen goed beheerst. De lessen op de universiteiten worden in het Engels verzorgd voor uitwisselingsstudenten. 20 21

http://ec.europa.eu/public_opinion/archives/ebs/ebs_243_sum_nl.pdf http://ec.europa.eu/public_opinion/archives/ebs/ebs_243_sum_nl.pdf

27


“Ik had van tevoren aan een meisje uit Istanbul gevraagd hoe het zat met de Engelse taal in Turkije en of ik ermee uit de voeten kon. Dat moest volgens haar geen probleem zijn voor mij. Maar dat viel tegen toen ik in Turkije aankwam. De eerste mensen die ik tegenkwam in Turkije in de bus vanaf het vliegveld spraken Duits tegen mij, Engels zat er niet in. Als ik van tevoren had geweten dat de beheersing van de Engelse taal in Turkije niet al te goed zou zijn, zou ik voordat ik naar Turkije kwam, de Turkse taal een beetje hebben willen leren. Ik vind het fijn om me verstaanbaar te maken, ook uit respect voor het land.” (Evelien, stagiaire in Ankara) Ook de ambtenaren bij overheidsinstellingen beheersen over het algemeen de Engelse taal niet goed. Dit vormt voor veel studenten en stagiairs uit Nederland het grootste mobstacle. Studenten en stagiairs moeten zich na aankomst in Turkije binnen 30 dagen melden bij de vreemdelingenpolitie. Vaak ondervinden zij hierbij problemen, omdat ze niet goed weten welke documenten er allemaal nodig zijn. Dit komt vooral doordat er slecht gecommuniceerd wordt. Immers, ze begrijpen elkaar niet door het taalverschil. “De politiebeambte die mij hielp bij de vreemdelingenpolitie sprak bijna geen Engels. Je had daar nog een tolk rondlopen, tenminste, iemand die wel Engels zou moeten spreken. Die persoon sprak ook niet echt Engels. Die moest ook vaak woorden in het Turks opschrijven en dan heel hard wijzen in de hoop dat ik het wel zou begrijpen. Ik vond het erg lastig dat ik gewoon niet kon communiceren met die personen.” (Peter, stagiaire in Ankara) “Mijn vergunning om stage te lopen gaf wat problemen. Mijn school (ROC van Twente) gaf aan dat ik toestemming moest hebben van het Turkse Consulaat. Ik ben drie keer naar het Turkse Consulaat gegaan in Deventer. Zij spreken daar heel slecht Engels en geen Nederlands. Dit vond ik wel een slechte zaak. Ik werd dus van het kastje naar de muur gestuurd.” (Martijn, stagiaire in Istanbul) Het aanvragen van een openbaarvervoerkaart voor studenten in Istanbul (AKBIL) kan tevens een groot mobstacle zijn. Het is namelijk een heel karwei om een dergelijke kaart te bemachtigen door de aanwezige taalbarrière. Allereerst moet er een formulier ingevuld worden dat in het Turks is, vervolgens moet er stempel worden verkregen van de universiteit.22 Voor veel buitenlandse studenten kan dit een probleem opleveren. “Het aanvragen van een openbaar vervoerskaart (AKBIL) is erg omslachtig. Je moet allemaal formulieren invullen en je universiteit moet een stempel afgeven. De mensen bij de balie spraken allemaal slecht Engels. Ik had het geluk dat een Turkse student met mij mee was gegaan, om alles te regelen.” (Sander, student in Istanbul) Van de geïnterviewden gaf 60% aan een probleem te hebben ervaren met de Engelse taal in Turkije.

22

http://www.iett.gov.tr/images/sections/3form1.jpg

28


4.2.2 Serviceverlening bij overheidsinstanties Voordat studenten en stagiairs naar Turkije komen moeten ze een studievisum respectievelijk stagevisum aanvragen bij het Turkse Consulaat in Rotterdam. Hoewel het aanvragen van een visum niet al te vaak problemen geeft, zijn er toch een paar zaken waar rekening mee moet worden gehouden. Het Turkse Consulaat in Rotterdam kan verwarrend zijn voor mensen die de Turkse taal niet beheersen, aangezien alle bordjes in het gebouw in het Turks zijn. Bij binnenkomst moet een persoon zich melden bij een receptie die in het Turks staat aangegeven. Vervolgens wordt er een nummertje verstrekt met daarbij Turkse aanwijzingen bij welk loket en op welke verdieping je je moet melden. Doordat deze aanwijzingen in het Turks zijn is het veelal zoeken voor Nederlandse studenten en stagiairs. “Toen ik het Turkse Consulaat binnenkwam viel me op dat alle bordjes in het Turks waren. Ik spreek natuurlijk geen Turks. Nadat ik een nummertje getrokken had, moest ik eigenlijk gokken dat ‘kat’ verdieping zou moeten betekenen in het Turks. Dit was best verwarrend voor mij, omdat ik niet begreep waar ik precies moest zijn.” (Evelien, stagiaire in Ankara) “Het Turkse Consulaat zit op de Westblaak, midden in het centrum van Rotterdam. Zodra je binnenstapt waan je je in Turkije. Er zaten daar ongeveer 200 mensen te wachten en ik wist dat dit wel eens heel lang zou kunnen gaan duren. De moed zonk me al in de schoenen, zeker toen ik zag dat alles in het Turks was! Alleen het bordje 'information' was in het Engels, dus daar ben ik maar op afgedoken. Ik kreeg een nummertje en een aanvraagformulier en binnen 10 minuten was ik aan de beurt. Nadat ik mijn formulier had ingeleverd en betaald, moest ik beneden weer wachten. Ik zou daar ergens mijn paspoort met visum weer terugkrijgen. Waar komt mijn paspoort dan weer terug? Moet ik ergens in de buurt gaan staan, kan ik gaan zitten, hoe lang gaat het überhaupt duren? Daar stond ik dan met mijn 'vraagtekengezicht' een beetje in het rond te kijken.” (Saskia, student in Istanbul) In de meeste gevallen dienen studenten en stagiairs, nadat ze het visum hebben aangevraagd, de volgende dag weer terug te komen naar het Turkse Consulaat in Rotterdam om het visum op te halen. Dit is van tevoren voor veel studenten niet duidelijk, waardoor studenten en stagiairs worden verrast met het feit dat ze de volgende dag terug moeten komen om het visum op te halen. In uitzonderlijke gevallen wordt het visum dezelfde dag nog meegegeven. “Het was een beetje onduidelijk hoe het precies werkte, waar je naar toe moest. Ik wist niet dat je je ergens moest melden.” (Peter, stagiaire in Ankara) Van de geïnterviewden gaf 80% aan problemen te hebben ervaren bij het Turkse Consulaat in Rotterdam.

29


Nadat een student of stagiair een studievisum respectievelijk stagevisum heeft aangevraagd bij het Turkse Consulaat in Rotterdam, dienen ze zich na aankomst in Turkije, binnen een maand te wenden tot de 'foreign relations department' van het hoofdbureau van de politie (Emniyet Müdürlüğü Yabancılar Şubesi). Hier dienen de studenten en stagiairs een verblijfsvergunning aan te vragen. Studenten en stagairs met een toeristenvisum hoeven zich niet te wenden tot de vreemdelingenpolitie. Het aanvragen van een verblijfsvergunning vormt in de meeste gevallen voor studenten en stagiairs een mobstacle. Dit vanwege dat er meestal niet goed is aangegeven op de website van de vreemdelingenpolitie welke documenten studenten en stagiairs dienen mee te nemen. “Ik begreep in het begin niet echt goed waarom ik steeds werd weggestuurd. Dit kwam door het feit dat ik niet goed kon communiceren met de mensen daar. Vervolgens werd de brief van mijn stageorganisatie ook afgekeurd, omdat de stempel in het Engels was en dat moest in het Turks zijn. Ik heb toen een Turkse collega laten bellen naar de vreemdelingenpolitie om na te vragen welke documenten ik nu exact nodig had. Daarna werd alles uiteindelijk geaccepteerd.” (Peter, stagiaire in Ankara) “Het aanvragen van een verblijfsvergunning bij de vreemdelingenpolitie was een verschrikkelijke ervaring. Het kostte me een hele dag wachten in een kantoor.“ (Niels, student in Istanbul) Van de geïnterviewden met een stage- of een studievisum gaf 60% aan problemen te hebben ervaren bij de vreemdelingenpolitie in Turkije. 4.2.3 Bevolking en beeldvorming Veel Nederlanders denken dat de Turken in Nederland hetzelfde zijn als Turken in Turkije. Zij nemen dan ook de Turkse gemeenschap in Nederland als maatstaf en dit geeft absoluut geen goed beeld van de Turken in Turkije.23 Dit zou daarom een mobstacle kunnen vormen voor Nederlandse studenten en stagiairs die naar Turkije willen komen voor educatieve doeleinden. “Mijn ervaringen met de Turkse bevolking in Turkije zijn beter dan die met de Turkse inwoners van Nederland.” (Jasper, student in Eskişehir) De eerste generatie Turken die naar Nederland is gekomen, zijn meestal mensen van het platteland en niet of weinig uit de grote steden. Deze mensen hebben zich destijds niet goed geïntegreerd in Nederland, omdat ze naar Nederland kwamen om geld te verdienen en vervolgens na een paar jaar weer terug te keren naar Turkije. Dit pakte echter voor de meeste Turken anders uit en ze besloten daarom hun families naar Nederland te halen. Nadat de families van de Turkse arbeiders naar Nederland kwamen ontstond er een 23

Demir, F. (2007) Studeren in Turkije. Retrieved from http://www.nihankara.org/web/?lang=1&pageid=146 on 18-04-2008

30


Turkse gemeenschap. Veel Turken uit deze gemeenschap gingen zich afzonderen van de Nederlandse gemeenschap. Van de eerste generatie Turken die voor 1980 naar Nederland kwam, valt op dat maar liefst 83 procent meer contacten onderhoudt met de eigen groep dan met autochtone Nederlanders. 24 Tabel 4.2.2 Vrijetijdscontacten overwegend binnen de eigen groep in %

Bron: ISEO/SCP (SPVA'02)

De eerste generatie Turken heeft slechts weinig contacten buiten de eigen groep doordat zij een gebrekkige kennis hebben van de Nederlandse taal.25 Het feit dat de Nederlandse taal toen slecht werd gesproken komt omdat er in die tijd geen verplicht inburgeringsbeleid was.

24 25

Klaver et al. 2007, p. 11 Klaver et al. 2007, p. 10

31


Tabel 4.2.3 Beheersing van het Nederlands naar etnische groep, 2006 in %

Bron: SCP (SIM'06) gewogen

Kortom, bij deze groep Turken heeft de gebrekkige kennis van de Nederlandse taal een serieuze belemmering gevormd voor actieve deelname aan de Nederlandse samenleving. De Turken in Turkije hebben zich in de loop der jaren goed weten te ontwikkelen. Zo zijn Turken in Turkije veel moderner. De meeste Turken in Nederland daarentegen zijn met dezelfde mentaliteit voort blijven leven als toen ze voor het eerst naar Nederland kwamen. Dit heeft er dan ook voor gezorgd dat er verschillen zijn ontstaan tussen de Turken in Nederland en de Turken in Turkije. Sommige studenten en stagiairs hadden zelfs verwacht dat de Turken in Turkije nog conservatiever zouden zijn dan de Turken in Nederland. Uit bovenstaande kunnen we echter concluderen dat dit niet het geval is. Dit zou als een mobstacle kunnen worden ervaren. “Wat mij het meeste opvalt, is hoe anders de Turken hier zijn dan in Nederland. In Nederland lijken deze veel conservatiever en minder vriendelijk, open en sociaal. Kortom, de mensen hier bevallen me.” (Sander, student in Istanbul) Van de geïnterviewden gaf 40% aan de Turkse bevolking in Turkije positiever te ervaren dan de Turkse bevolking in Nederland. In onze samenleving zijn de media de belangrijkste bron voor kennis, meningen en beeldvorming voor de bevolking. De media zijn in belangrijke mate verantwoordelijk voor het ontstaan en de verspreiding van deze beeldvorming. Daarnaast zijn er ook andere mensen, zoals politici en deskundigen, die kennis en meningen van burgers beïnvloeden.

32


De media spelen een grote rol in de vorming van een identiteit en een gemeenschappelijke cultuur. Zij reiken ideeën en kaders aan die mensen kunnen gebruiken om de wereld te begrijpen en te interpreteren. De media herinneren burgers aan de normen en waarden van de samenleving, maar sturen ook de meningen van mensen en spelen zodoende een grote rol in de beeldvorming. 26 Op deze manier is er in Nederland een bepaald stereotype gevormd over Turken, zoals ook over de andere etnische minderheden in Nederland. Deze stereotypes worden van tijd tot tijd beïnvloed door de media, zowel positief als negatief. Het beeld dat Nederlanders zodoende over Turken hebben gevormd, kan een rol spelen bij de keuze om bijvoorbeeld wel of niet op vakantie te gaan naar Turkije. Of in dit geval, kan het de keuze beïnvloeden van een student of stagiair om wel of niet naar Turkije te gaan in het kader van hun opleiding. Dit kan dus een mobstacle zijn. “Ik wist niet zeker hoe het zou zijn voor een vrouw alleen op straat, wat betreft de veiligheid. Ik heb er ook van te voren met vriendinnen over gesproken, wat je hier aan zou kunnen doen. Toen dacht ik dat het misschien een optie zou zijn om mijn haren donker te verven, als blijkt dat ik als blondine niet over straat kan. Dit viel achteraf allemaal mee. Ik woon in een moderne wijk in Ankara en ik word daar dan ook niet vreemd aangekeken. Dit geeft wel een prettig gevoel.” (Evelien, stagiaire in Ankara) Uit onderzoek van Gijsberts en Dagevos (2005) blijkt dat Nederlanders een negatiever beeld over Turken hebben dan bijvoorbeeld over Surinamers. Zij vroegen autochtone respondenten onder andere hoe gezellig, gastvrij, eerlijk, netjes en vriendelijk zij verschillende etnische groepen vinden. Turken scoren gemiddeld 64% op een schaal van 100, gekeken naar stereotypering. Er bestaat dus een niet al te positief beeld over Turken onder de autochtone Nederlandse bevolking in vergelijking tot andere minderheidsgroepen.27 Ook Turken hebben een niet al te positief beeld over autochtone Nederlanders, slechts 65% over een schaal van 100.

26 27

Haghebaert, W. 2005, pg. 10 Gijsberts&Dagevos 2005, pg. 70

33


Tabel 4.2.4 Door autochtonen en allochtonen aan elkaar toegekende eigenschappen, 2002 (in % en gemiddelde schaalscores)

Bron: ISEO/SCP (SPVA'02) gewogen; SCP (BOM'02) gewogen

Van de geïnterviewden gaf 83% aan een ander beeld te hebben gehad van Turkije voordat ze naar Turkije waren gekomen. 4.2.4 Deelconclusie In Turkije is een groot deel van de bevolking slecht of niet geschoold en beheerst daarom vaak niet de Engelse taal. Nederlanders echter zijn over het algemeen redelijk goed in de beheersing van de Engelse taal. Studenten en stagiairs die vanuit Nederland naar Turkije komen voor educatieve doeleinden ondervinden hierdoor vrij veel problemen met de communicatie in het Engels. Dit vormt dan ook wel een mobstacle. Een ander mobstacle wordt mogelijk gevormd doordat Nederlanders de Turkse gemeenschap in Nederland veelal als maatstaf nemen, terwijl dit geen goed beeld geeft van de Turken in Turkije. Dit komt doordat de Turken in Turkije zich in de loop der jaren goed hebben ontwikkeld, terwijl de meeste Turken in Nederland met dezelfde mentaliteit zijn voort blijven leven als toen ze voor het eerst naar Nederland kwamen. Dit heeft ervoor gezorgd dat er verschillen zijn ontstaan tussen beide groepen Turken. Een ander mobstacle kan gevormd worden door de beeldvorming van Nederlanders over Turken. De media zijn de belangrijkste bron voor kennis, meningen en beeldvorming voor de bevolking. Via de media hebben Nederlanders een bepaalde stereotypering gevormd over Turken. Deze stereotypes worden van tijd tot tijd beïnvloed door de media, zowel positief als negatief. Zo kan het beeld dat zodoende over Turken is gevormd, een rol spelen voor een student of stagiair om wel of niet naar Turkije te gaan in het kader van hun opleiding.

34


Veel studenten en stagiairs die naar Turkije willen komen hebben in de meeste gevallen een stage- of een studievisum nodig. Deze moet worden aangevraagd bij het Turkse Consulaat in Rotterdam. Bij het Turkse Consulaat in Rotterdam ondervinden veel studenten en stagiairs problemen als ze hun visum willen aanvragen. Dit komt door het feit dat de informatievoorziening in het gebouw alleen in het Turks is. Dit is erg verwarrend voor mensen die de Turkse taal niet beheersen. Hierdoor weten veel studenten en stagiairs niet waar ze zich moeten melden. Ook de informatievoorziening bij de vreemdelingenpolitie in Turkije, waar studenten en stagiairs hun verblijfsvergunning moeten aanvragen, is niet altijd goed. Heel vaak weten studenten en stagiairs niet goed welke documenten zij moeten meenemen voor het aanvragen van hun verblijfsvergunning.

35


5. Conclusies en aanbevelingen In dit hoofdstuk zijn de conclusies en aanbevelingen te lezen over de juridische en overige mobstacles. In de eerste paragraaf komen de conclusies en aanbevelingen over de juridische en overige mobstacles aan de orde die studenten en kandidaat-promovendi tegenkomen wanneer zij vanuit Turkije naar Nederland reizen. In de tweede paragraaf worden de juridische en overige mobstacles behandeld die van toepassing zijn op studenten en stagiairs die vanuit Nederland naar Turkije gaan. Per onderwerp zal eerst de conclusie te lezen zijn, waarop er aansluitend een aanbeveling wordt gedaan.

36


5.1 Vanuit Turkije naar Nederland 5.1.1 Juridische mobstacles Paspoort en MVV Medewerkers van de douanedienst in Nederland herkennen een geprevaleerd paspoort soms niet. Een zakenpaspoort of een speciaal paspoort ontheft een reiziger van de verplichting tot het hebben van een afreisvisum. Het verschil tussen Nederland en Turkije is dat een Nederlands zakenpaspoort geen privileges heeft. Tenslotte worden de betaalde leges voor onder andere de aanvraag voor een Machtiging tot Voorlopig Verblijf en de aanvraag voor een visum veel te hoog gevonden. Aanbeveling Het is raadzaam om verschillende internationale paspoorten op elkaar af te stemmen. Wellicht is dit moeilijk te realiseren aangezien Turkije geen lid is van de Europese Unie. Toch kan er doormiddel van internationale akkoorden overeenstemming bereikt worden. Ook is het raadzaam alle douanemedewerkers te informeren over privileges van diverse paspoorten. Interpretatie van verblijfsdoel Het verblijfsdoel is doorslaggevend voor de vraag of een visum wordt afgegeven. Onderzochten hebben een educatief verblijfsdoel dat tijdelijk van aard is. Een educatief verblijfsdoel wordt in de praktijk vaak gelijk gesteld aan overige verblijfsdoelen zoals familiehereniging. Hierdoor wordt het verkrijgen van een visum bemoeilijkt. Aanbeveling Deze mobstacle kan verholpen worden door tijdens de visumprocedure educatieve doeleinden soepeler te interpreteren. Dit kan door soepelere wetgeving in te voeren. Een goed voorbeeld is de onlangs geïmplementeerde richtlijn 2005/71/EG inzake de versoepeling van kennismigratie. 5.1.2 Overige mobstacles Lange wachttijden Een groot mobstacle tijdens het aanvragen van een visum is de lange wachttijd, zowel voor het maken van een afspraak als het wachten op de (beslissing voor een) visum. De wachttijd voor het aanvragen is door het inschakelen van IKS wellicht een beetje verkort. Het tenietgaan van vliegtickets die zes maanden na aanvraag worden geboekt wordt als zeer onprettig ervaren. Aanbeveling De lange wachttijden zouden kunnen worden verholpen door de visumafdeling te vergroten. Het is begrijpelijk dat de Ambassade en Consulaat-generaal het druk hebben met de grote hoeveelheid aanvragen vanuit heel Turkije. Turkse burgers dienen beter geïnformeerd te worden over de wachttijden, in die zin dat zij gewaarschuwd worden

37


voor eventuele uitloop vanwege de drukte. Ook kan hen worden aangeraden geen vliegtickets aan te schaffen. In het bijzonder zou Turkse burgers met educatieve doeleinden kunnen worden aangeraden hun visum een jaar van te voren aan te vragen. De rol van NIHA hierbij kan het plaatsen van dergelijke tips op hun website zijn. Afspraken Voor het maken van een afspraak dienen Turken op een omslachtige manier een afspraak te maken bij de Nederlandse Ambassade en Consulaat-generaal. Ondanks het feit dat er afspraken worden gemaakt, dienen mensen soms de hele dag wachten. Bij direct bellen voor een afspraak, kunnen bellers soms pas na weken een medewerker te spreken krijgen. Hierbij valt op dat de Ambassade minder secuur omgaat met gemaakte afspraken dan Consulaat-generaal. Aanbeveling Bellers kan worden aanbevolen hun afspraken niet direct bij de Ambassade of het Consulaat-generaal te maken, maar toch via IKS te doen. Dit omdat dan een overeenstemming bereikt kan worden. Verder is het raadzaam om net als bij de aanbeveling over de lange wachttijden voor het afwachten van visum, mensen goed te informeren. Door heel zaken online op internet af te handelen kan veel opgelost worden. De laatste tijd wordt alles geautomatiseerd. Door visumaanvragen online mogelijk te maken kan veel tijd gewonnen worden. Tuberculosetest Onderzochten gaven aan tijdens en vóór hun mobiliteit naar Nederland gediscrimineerd te worden. De in het kader van de Vreemdelingenwet 2000 en de Infectieziektewet verplicht gestelde tuberculosetest wordt als vernederend ervaren. Aanbeveling Wellicht wordt het doel en het nut van een dergelijk onderzoek niet duidelijk overgebracht. Door mensen duidelijk te maken dat het beleid op iedereen buiten de Europese Unie toegepast wordt, en niet alleen op laag ontwikkelde landen, kan er veel voorkomen worden. Door mensen voor deze tuberculosetest te laten betalen wordt het tegendeel bereikt. Een dergelijke test moet gratis worden. Daarnaast kan ook veel onenigheid voorkomen worden als de test in land van herkomst wordt gedaan. Erasmusprogramma Turkse studenten die in het kader van het Erasmus uitwisselingsprogramma naar Nederland (willen) komen ondervinden allerlei problemen tijdens de aanmeldingsprocedure tussen de twee universiteiten, huurkosten, begeleiding vanuit Turkije en erkenning van ECTS studiepunten. Aanzienlijk hogere huur- en studiekosten ten opzichte van overige studenten afkomstig uit Europese Unie maken het Turkse studenten niet gemakkelijk.

38


Aanbeveling Deze mobstacles met betrekking tot het Erasmusprogramma kunnen worden verholpen door dezelfde prijzen te hanteren voor Turkse studenten als voor Nederlandse studenten. Nederlandse universiteiten bieden studenten maar één woning (met meestal hoge huurkosten) aan. Het is dan aan de student om te beslissen of hij of zij daar wilt verblijven. Grote keuzevrijheid bestaat niet. Het is raadzaam Nederlandse universiteiten te verzoeken meerdere woningen aan te bieden tegen verschillende prijzen. Verder is het raadzaam studenten van te voren te adviseren over het risico dat ECTSstudiepunten niet erkend kunnen worden indien zij geen duidelijke afspraken maken met hun docenten over de afstemming van de inhoud van de lessen.

39


5.2 Vanuit Nederland naar Turkije 5.2.1 Juridische mobstacles Visum leges Het grootste mobstacle voor studenten en stagiairs wordt gevormd door het dure educatievisum. Zowel studenten als stagiairs moeten respectievelijk een studenten- of stagevisum aanschaffen voor een aanzienlijk bedrag van € 433. Dit vormt voor veel studenten en stagiairs een mobstacle om naar Turkije te komen voor educatieve doeleinden. In de praktijk is dit mobstacle gemakkelijk te omzeilen en wordt door studenten en stagiairs een toeristenvisum van € 10 aangeschaft bij aankomst in Turkije. Dit toeristenvisum is geldig voor drie maanden, waarna studenten de grens oversteken om zo weer drie maanden in Turkije te kunnen verblijven. Aanbeveling Beide landen hanteren momenteel een bedrag van € 433 voor een educatievisum. Dit mobstacle zou kunnen worden opgeheven wanneer Nederland de visumleges die zij voor Turkije hanteert verlaagt. Turkije zal dan op grond van het wederzijdsheidbeginsel hierin meegaan en dus ook de visumleges verlagen.28 Het verlagen van de visumleges kan de uitwisseling van studenten tussen beide landen bevorderen. Op deze manier hoeven de studenten tevens niet langer dit mobstacle te omzeilen door illegaal met een toeristenvisum Turkije binnen te komen. Of om er helemaal vanaf te zien om naar Turkije te komen voor educatieve doeleinden. Bijbaantje Een ander mobstacle is dat buitenlandse studenten geen bijbaantje mogen hebben in Turkije. Buitenlandse studenten moeten er daarom voor zorgen dat zij van tevoren over voldoende liquide middelen beschikken voor hun levensonderhoud. Dit kan voor veel studenten een belemmering zijn om naar Turkije te komen. Aanbeveling Turkije zou voor buitenlandse studenten een regeling kunnen treffen die stelt dat de studenten een bijbaantje mogen hebben voor een maximum aantal uren per week. Ook zouden ze de buitenlandse studenten kunnen toestaan om seizoensarbeid te verrichten in juni, juli of augustus. Een dergelijke regeling hanteert Nederland voor buitenlandse studenten.29

28

Harçlar kanunu genel tebliği seri no: 46 (Algemene richtlijnen wet op de leges serie nummer: 46)

29

http://www.ind.nl/NL/verblijfwijzer/verblijfwijzer_mijnsituatie.asp?proc=komen&procedure=Studie&procedurestapnaam=Veelgestelde%2 0vragen&land=Turkije&duur=1&lang=nl

40


5.2.2 Overige mobstacles Taal In Turkije is een groot deel van de bevolking slecht of niet geschoold en beheerst daarom vaak niet de Engelse taal. Nederlanders daarentegen zijn over het algemeen redelijk goed in de beheersing van de Engelse taal. Studenten en stagiairs die vanuit Nederland naar Turkije komen voor educatieve doeleinden ondervinden hierdoor aanzienlijk veel problemen met de communicatie binnen Turkije. Ook de ambtenaren bij overheidsinstellingen beheersen over het algemeen de Engelse taal niet goed. Het aanvragen van een verblijfsvergunning bij de vreemdelingenpolitie is daardoor erg lastig. Hetzelfde geldt voor het aanvragen van een openbaar vervoerskaart (AKBIL) in Istanbul. Aanbeveling Nederlandse studenten en stagiairs moeten er rekening mee houden dat het merendeel van de Turkse bevolking in Turkije niet of slecht de Engelse taal beheerst. De studenten en stagiairs doen er dan ook verstandig aan om van tevoren een Turkse taalgids aan te schaffen of een korte taalcursus Turks te volgen. Dit kan zowel in Nederland als in Turkije. Zo kunnen studenten en stagiairs zich met Turkse basiswoorden en zinnen verstaanbaar maken. Het zou ideaal zijn als alle overheidsambtenaren de Engelse taal zouden beheersen, of in ieder geval de ambtenaren bij de vreemdelingenpolitie, aangezien zij dagelijks buitenlanders te woord moeten staan. Dit is helaas moeilijk realiseerbaar. Het is verstandig om in een dergelijk geval goed van tevoren uit te zoeken welke documenten er nodig zijn voor het aanvragen van een verblijfsvergunning. Deze informatie is meestal te vinden op de website van de vreemdelingenpolitie. Ook is het verstandig om een persoon die de Turkse taal beheerst, mee te nemen bij het aanvragen van een verblijfsvergunning. Hetzelfde geldt ook voor het aanvragen van een openbaar vervoerskaart in Istanbul (AKBIL). Het NIHA zou praktische informatie op hun website kunnen opnemen met betrekking tot bovenstaande. Bevolking en beeldvorming Een ander mobstacle wordt mogelijk gevormd doordat Nederlanders de Turkse gemeenschap in Nederland veelal als maatstaf nemen, terwijl dit geen goed beeld geeft van de Turken in Turkije. Dit komt doordat de Turken in Turkije zich in de loop der jaren goed hebben weten te ontwikkelen, terwijl de meeste Turken in Nederland met dezelfde mentaliteit zijn voort blijven leven als toen ze voor het eerst naar Nederland kwamen. Dit heeft ervoor gezorgd dat er verschillen zijn ontstaan. Een ander mobstacle wordt gevormd door de beeldvorming van Nederlanders over Turken. De media is de belangrijkste bron voor kennis, meningen en beeldvorming voor de bevolking. Zo hebben Nederlanders een bepaalde stereotypering gevormd over Turken. Deze stereotypes worden van tijd tot tijd beïnvloed door de media, zowel positief als negatief. Zo kan het beeld dat zodoende over Turken is gevormd, een rol spelen voor student of stagiaire om wel of niet naar Turkije te gaan in het kader van hun opleiding.

41


Aanbeveling Het is belangrijk om te weten dat de Turkse bevolking in Nederland niet als maatstaf kan worden genomen voor de Turkse bevolking in Turkije. Er bestaan namelijk veel verschillen tussen de Turken in Nederland en de Turken in Turkije. In grote steden als Istanbul en Ankara zijn Turken bijvoorbeeld vrij modern en goed ontwikkeld. Het NIHA zou een grote rol in de beeldvorming van de studenten en stagiairs kunnen spelen. Dit kan bijvoorbeeld door het opstellen van een factsheet over Turken in Turkije en Turkije in het algemeen. Hetzelfde kan ook voor de Turkse studenten gedaan worden die naar Nederland gaan. Personen die eerder naar Turkse badplaatsen zijn geweest op vakantie moeten er ook mee rekening houden dat Turken in de grote steden anders zijn dan de Turken in de badplaatsen. In grote steden als Istanbul en Ankara zijn Turken vrij modern en goed ontwikkeld. Turks Consulaat Rotterdam Voor studenten en stagiairs die naar Turkije willen komen geldt in de meeste gevallen dat ze een stage- of een studievisum nodig. Deze moet worden aangevraagd bij het Turkse Consulaat in Rotterdam. Bij het Turkse Consulaat in Rotterdam ondervinden veel studenten en stagiairs problemen als ze hun visum willen aanvragen. Dit komt door het feit dat de informatievoorziening in het gebouw alleen maar in het Turks is. Dit is erg verwarrend voor mensen die geen Turks spreken. Aanbeveling De website van het Turkse Consulaat in Rotterdam zou veel gebruiksvriendelijker moeten worden gemaakt. Voor de bezoeker wordt op de website geen keuzemogelijkheid aangeboden om een taal te kiezen. Er worden drie talen, te weten, Turks, Nederlands en Engels door elkaar gebruikt.30 Dit geeft dan ook niet echt een professionele uitstraling als Consulaat zijnde. Ook de informatievoorziening op de website is erg summier en slecht. Dit kan veel beter. Als voorbeeld zou de website van het Turkse Consulaat in België kunnen worden gebruikt.31 Hier wordt de informatie wel overzichtelijk gepresenteerd. De informatievoorziening in het Turkse Consulaat zelf zou veel toegankelijker moeten worden voor niet Turkse mensen. Zo kunnen de informatieborden naast de Turkse taal ook in het Engels worden gepresenteerd. Dit voorkomt een hoop verwarring. Studenten en stagiairs doen er verstandig aan om de website van het Turkse Consulaat te raadplegen alvorens ernaar toe te gaan voor het aanvragen van een visum. Op de website kan een visumaanvraagformulier worden gedownload en ingevuld. Tevens staan de benodigde documenten op die de aanvrager moet meenemen naar het Consulaat. 32 Nederlandse studenten en stagiairs moeten er rekening mee houden dat ze zich eerst moeten melden bij de informatiebalie beneden. Vervolgens krijgt de persoon daar een nummertje toegewezen en moet de persoon zich melden bij een ander balie.

30 31 32

http://www.turkishconsulate.nl/Rotterdam/default.htm http://www.turk-konsolos.com/go.php?page=74&lang=3 http://www.e-konsolosluk.net/InfoNotes/IN_Item.aspx?ID=300

42


De Hogeschool van Amsterdam zou bij het Turkse Consulaat in Rotterdam kunnen informeren of er een stageplaats gecreëerd kan worden voor een HBO-Rechten student, om bijvoorbeeld de informatievoorziening op de website te verbeteren. Vreemdelingenpolitie De informatievoorziening bij de vreemdelingenpolitie in Turkije waar studenten en stagiairs hun verblijfsvergunning moeten aanvragen is niet altijd goed. Heel vaak weten studenten en stagiairs niet zo goed welke documenten ze moeten meenemen voor het aanvragen van hun verblijfsvergunning. Aanbeveling Voordat studenten en stagiairs naar de vreemdelingenpolitie gaan is het belangrijk om eerst op de website van de vreemdelingenpolitie in de verblijfplaats de benodigde informatie op te zoeken. Het is belangrijk om de aangegeven documenten in het Turks mee te nemen. Studenten en stagiairs doen er ook verstandig aan om iemand die het Turks beheerst mee te nemen bij het aanvragen van een verblijfsvergunning.

43


Literatuurlijst Uitgaven Baudoin 2001 P.J.A.M. Baudoin, Vreemdelingenwet 2000. Gevolgen voor de rechtspraktijk, Utrecht: NCB 2001. Europeanen en hun talen (samenvatting) 2006 Special Eurobarometer 243 / Wave 64.3 – TNS Opinion & Social, 2006 Europeans and their Languages 2006 Special Eurobarometer 243 / Wave 64.3 – TNS Opinion & Social, 2006 Haghebaert 2005 W. Haghebaert, Allochtonen en media. Verwachtingen en perceptie. (masterproef universiteit Gent) 2004-2005. Jaarrapport integratie 2007 Jaarrapport integratie 2007, Den Haag: Sociaal en Cultureel Planbureau 2007 Klaver & Kommer & Odé 2007 J. Klaver & M.M. Kommer & A. Odé, Jaarboek Multiculturele samenleving in ontwikkeling 2008, Den Haag: Sdu Uitgevers 2007 Uit elkaars buurt 2005 Uit elkaars buurt. De invloed van etnische concentratie op integratie en beeldvorming, Den Haag: Sociaal en Cultureel Planbureau 2005 Verhoeven 2004 N. Verhoeven, Wat is onderzoek?, Amsterdam: Boom Onderwijs 2004.

Online uitgaven F. Demir, Studeren in Turkije, Ankara: 2008, . S. Ülgen, ‘Turkey between East and West: A choice to be made?’, Leiden: 2008, < http://www.turkije-instituut.nl/uploads/file/Verslag%120308%20Sinan%20% C3%9Clgen.pdf>

44


Geraadpleegde websites www.nihankara.org www.cito.nl www.eindtoets.nl www.minocw.nl www.overheid.nl http://ec.europa.eu/education/programmes/llp/index_en.html www.hukuki.net http://www.tubitak.gov.tr www.ind.nl www.acvz.com/ www.iks.com.tr http://marcelle1.waarbenjij.nu www.cbs.nl www.burojansen.nl www.telegraaf.nl

45


Bijlagen Onderwijssysteem in Turkije Formeel onderwijs Het Turkse onderwijssysteem is onderverdeeld in vier niveaus: 1. 2. 3. 4.

Kleuteronderwijs Lager onderwijs Middelbaar onderwijs Hoger onderwijs

Kleuteronderwijs Het kleuteronderwijs in Turkije is niet verplicht. Kinderen van de leeftijd van 0-2 jaar mogen naar kinderdagverblijven en kinderen van de leeftijd van 3-5 jaar mogen naar de kleuterschool. Lager onderwijs Kinderen tussen de leeftijd van 6-13 jaar zijn verplicht om het lager onderwijs te volgen. Alle lagere staatsscholen zijn gratis. Het lager onderwijs duurt in totaal acht jaar. Aan het eind van deze periode ontvangen de kinderen een diploma. Middelbaar onderwijs Het middelbaar onderwijs biedt algemeen, zelfkeuze en technisch onderwijs, dat tenminste drie jaar duurt. Het doel van het middelbaar onderwijs is om studenten te onderwijzen in algemene cultuur en hen voor te bereiden op het hoger onderwijs als ook op de arbeidsmarkt. Hoger onderwijs Hoger onderwijs in Turkije duurt tenminste twee jaar. Het systeem bestaat uit universiteiten en niet-universitaire instituties, zoals politiescholen en militaire academies. Elke universiteit bestaat uit faculteiten die bachelorprogramma’s aanbieden. Tevens bieden zij onderwijsprogramma’s aan op master en doctoraal niveau. Alle staatsuniversiteiten en privé-universiteiten in Turkije staan onder toezicht van de Hoger Onderwijs Raad (YŐK) welke autonoom is. Studenten in het hoger onderwijs worden geselecteerd en geplaatst via een centraal examensysteem (ŐSYM).33

33

http://www.tubitak.gov.tr/

46


Onderwijssysteem in Nederland Primair onderwijs In Nederland gaat een leerling verplicht naar school wanneer de leeftijd van vier jaar is bereikt. Het primair onderwijs duurt 8 jaar. Het primair onderwijs wordt afgesloten met een landelijke eindtoets die ook wel de ‘Citotoets’34 genoemd wordt. De Cito-toets bepaalt op wat voor niveau de leerling zijn of haar vervolgonderwijs zal volgen. Het voortgezet onderwijs Het voortgezet onderwijs is in drie stromingen te onderscheiden. Het vmbo (voorbereidend middelbaar beroepsonderwijs), de havo (hoger algemeen voortgezet onderwijs) en het vwo (voorbereidend wetenschappelijk onderwijs). Respectievelijk duren deze opleidingen vier, vijf en zes jaar. Op de vmbo wordt praktijkgericht middelbaar onderwijs gegeven. Deze opleiding is in vergelijking met havo en vwo een opleiding met het laagste niveau. Aan het einde van de vierde klas doen de vmbo leerlingen centraal (landelijk) eindexamen waarna zij kunnen doorstromen op de havo of de mbo (laatstgenoemde is hieronder te lezen) Een niveau hoger is de havo (hoger algemeen voortgezet onderwijs). De havo is een opleiding waarin algemeen vormend onderwijs wordt gegeven. Dit betekent dat de leerlingen niet worden voorbereid op een bepaald beroep. Aan het einde van de vijfde klas doen de havo leerlingen centraal (landelijk) eindexamen waarna zij kunnen doorstromen op de vwo of de hbo (laatstgenoemde is hieronder te lezen) Het hoogste niveau dat een leerling in het voortgezet onderwijs kan volgen is het vwo (voortgezet wetenschappelijk onderwijs). Het vwo is ook een opleiding waar algemeen vormend onderwijs wordt gegeven. Een voltooide vwo-opleiding geeft toegang tot een verdere studie aan het wetenschappelijk onderwijs in de vorm van universiteiten. Middelbaar beroepsonderwijs Het middelbaar beroepsonderwijs (mbo) is een beroepsgericht onderwijs. Hier wordt de student opgeleid voor een bepaald beroep.

34

http://www.cito.nl/

47


Hoger onderwijs Het hoger onderwijs kan in twee niveaus worden onderscheiden. Het hbo (hoger beroepsonderwijs) en de universiteit. Het hbo heeft een op de praktijk gericht onderwijssysteem. Op het hbo worden studenten opgeleid voor een bepaald beroep. Afgestudeerden van het hbo kunnen onder bepaalde voorwaarden binnenstromen op de universiteit. De universiteit bestaat meestal officieel uit vier jaren onderwijs. De eerste drie jaren behoren tot de bacheloropleiding. Na afsluiting van het derde studiejaar behaalt de student zijn of haar bachelordiploma. De bachelor geeft de student toegang tot een aanen afsluitende master.

48


Interviews vanuit Turkije naar Nederland Interview Alkan, ex- rechtenstudent in Ankara In 2005 was ik voor acht maanden rechten gaan studeren aan de Universiteit van Amsterdam. Ik ben niet in het kader van één of ander uitwisselingsprogramma gegaan maar geheel met eigen inspanningen. Ik heb van een vriend gehoord dat er een beurs bestaat dat ‘MTEC’ heet (van de Ministerie van Buitenlandse zaken). Deze beurs wordt toegekend aan onder andere Turkse rechtenstudenten om studiemigratie naar Nederland te bevorderen. Ik heb niet veel problemen ondervonden tijdens mijn mobiliteit vanuit Turkije naar Nederland. Wel vond ik dat het afwachten van het visum een beetje lang heeft geduurd. Ik kreeg tot op de dag van mijn vertrek geen visum. Ik zou de maandag vertrekken. Ik heb de Universiteit van Amsterdam laten bellen met de Nederlandse Ambassade. Zij waren vrijdag al gesloten, maar ze hebben op verzoek van de UvA voor mij een uitzondering gemaakt en ze openden hun deuren voor mij. Op het laatste moment kreeg ik mijn visum. Voor mijn studie in Nederland diende ik mijn ‘TOEFL-examen’ te halen. (internationaal erkende Engelse taalexamen) en hoge cijfers nodig om in Nederland te studeren. Binnen 1 maand was alles geregeld en kon ik vertrekken. Ik vind wel dat het heel moeilijk is de Ambassade te bereiken via de telefoon. Het verkrijgen van MVV duurde heel lang en ik vond deze wel erg duur. Ik wilde tijdens de kerst naar Turkije vliegen om vakantie te vieren. Het werd mijn gedurende de MVV aanvraag verboden het land te verlaten. Als student afkomstig uit een land buiten de EU moest ik een bedrag van 8000 – 10000 euro per studiejaar betalen terwijl studenten afkomstig uit landen binnen de EU een bedrag van 2000 moesten betalen. Ik vond het als student die afkomstig is vanuit een land buiten EU de verplichting om een paar keer een tuberculose test te moeten ondergaan echt vernederend. Na één test ging ik niet meer. Wat heeft een dergelijke test nou voor nut? Volgens mij is het niet eens verplicht. De test werd bovendien met ‘x-ray’ afgenomen. Dit is schadelijk voor gezondheid. Dit horen ze te weten.

49


Interview Aysun en Emel, uitwisselingsstudenten vanuit Ankara Vorig jaar heb ik in het kader van het Erasmus programma voor drie maanden samen met een vriendin van me aan de Hogeschool Saxion gestudeerd. Wij studeren fysiotherapie aan de Hacettepe universiteit in Ankara. Wij konden in het kader van dit uitwisselingsprogramma voor een periode van drie maanden studeren in Nederland. Ons werd door de EU-office van ons universiteit aangeraden om niet langer dan drie maanden te verblijven aangezien wij in dat geval een verblijfsvergunning nodig zouden hebben. In geval van een verblijf van maximaal drie maanden hadden wij alleen maar een visum nodig. Hebben jullie enig idee waarom het visum zo duur is? Wij hebben van verschillende familieleden die op vakantie komen naar Turkije gehoord dat een toeristenvisum maar 10 euro bedraagt. Aan het einde van ons verblijf wilden wij ons uitwisselingsprogramma graag met drie maanden verlengen. We wilden extra vakken volgen. Wij hadden alles geregeld met betrekking tot het verlengen van ons studieprogramma. We hadden in dit kader toestemming van ons universiteit en Hogeschool Saxion. Ook hadden we ons uitwisselingscontract laten aanpassen. Ondanks al deze voorbereidingen konden wij in Nederland geen verblijfsvergunning krijgen. Dit vonden wij heel vreemd en oneerlijk. Als ze beseften dat wij alleen maar willen studeren en dan weer terugkeren naar Nederland, zou alles veel makkelijker zijn. Ons verblijf in Nederland was wel aangenaam. Wij hadden daar nieuwe vrienden ontmoet. Onze nieuwe vrienden waren echter allemaal van Turkse afkomst (Turkse Nederlanders). Wij hadden wel Nederlandse vrienden, maar heel weinig. Op de één of andere manier klikte het niet tussen ons. Ik weet echt niet waarom. We waren een keer uitgeweest in Amsterdam. We dronken een biertje. Twee vriendinnen van ons vroegen zich meteen af waarom wij bier dronken. Ze zeiden tegen ons: “Wauw, je drinkt bier, mag dat wel?”. Ze vertelden ons dat alcohol verboden was voor islamieten. Ik heb altijd bier gedronken en werd voor het eerst hierop aangesproken. Dit vond ik niet leuk. Wij zouden verblijven in kamers die zich op de campus bevinden. Van ons werd een prijs van 400 euro gevraagd terwijl andere studenten 200 euro moesten betalen. Wij voelden ons echt gediscrimineerd. Mijn vriendin had dat niet geaccepteerd en had toen via via buiten de campus een kamer ondergehuurd. Ik had toen geprotesteerd bij de beheerder van de campuskamers. Ik had duidelijk gemaakt dat alle studenten gelijk zijn en dat ik niet meer wil betalen dan betaald hoeft te worden. De beheerder vroeg mijn originele letter of acceptance en zei dat zij dat voor mij zou regelen. Nadat ik mijn letter of acceptance had overhandigd, heeft ze mij gechanteerd. Ik zou mijn letter of acceptance niet terugkrijgen als ik niet direct cash zou betalen.

50


Interview dhr. Benbil, promovendus vanuit Istanbul Ik ben een professor bij Sabancı universiteit in Istanbul. Ik geef les in natuurkunde. Ik was voor een periode van zeven maanden in Nederland geweest voor mijn postdoctoraal onderzoek. Ik heb onderzoek gedaan aan de Vrije Universiteit in Amsterdam. Ik verbleef in Amstelveen. Ik vond het daar erg leuk om te wonen. Er wonen daar leuke gezellige mensen. Ik vind de Nederlandse bevolking een prettige bevolking. Wat ik wel jammer vond waren de opmerkingen die ik af en toe kreeg. Ik was naar een feestje van een studiegenoot. Tijdens het feest kreeg ik de opmerking dat ik niet op een Turk leek. Dit vond ik vernederend. Dit is niet leuk om te horen. Ik vroeg hoe een Turk dan wel uit moest zien. Ik heb heel lang gewacht op mijn visum. Ik had de moed bijna opgegeven want mijn vertrekdatum naderde. Stom van mij dat ik mijn vliegticket van te voren had gekocht. Ik heb echt teveel geld uitgegeven. Het visum en de MVV kosten mij een rib uit mijn lijf.

51


Interview Demir, uitwisselingsstudent vanuit Ankara Ik ben in het studiejaar 2006/2007 in Nederland geweest voor een studie in het kader van het Erasmus uitwisselingsprogramma. Naar de Erasmus universiteit in Rotterdam werden studenten gestuurd die een hoger gemiddelde hebben en de overige studenten werden naar de universiteit van Utrecht gestuurd. Vervolgens werden de studenten die waren toegelaten tot het programma aangemeld bij de universiteit en werden de leerovereenkomsten door beide partijen ondertekend. Ik kwam terecht bij de Erasmus universiteit in Rotterdam. Ik diende vervolgens al mijn visumaanvraagformulieren naar de Erasmus universiteit te sturen. De universiteit vroeg zelf vervolgens het visum aan voor mij. Vervolgens had ik een verzekering nodig om naar Nederland te kunnen komen (aansprakelijkheidsverzekering). Ik kon in Turkije geen verzekeringspakket vinden waar ook mijn aansprakelijkheid werd gedekt en gaf dit aan. Vervolgens werd ik allemaal dure Nederlandse verzekeringspakketten aangeboden. Ik was het hier niet mee eens en na veel wirwar hoefde ik uiteindelijk de aansprakelijkheidsverzekering niet te nemen. Ik nam uiteindelijk een buitenland verzekeringpakket van de Turkse ‘Yapi Kredi’ bank en deze werd geaccepteerd. Dit was het grootse probleem m.b.t. de visumprocedure. Ik moest na aankomst in Nederland mijn MVV regelen bij de vreemdelingenpolitie. Hiervoor moest ik een gestoord bedrag van € 433 betalen. Ik vond dit een erg grote obstakel, omdat ik naar Nederland ging met een uitwisselingsprogramma voor mijn studie, dit moeten de instanties begrijpen. Ik heb mij accommodatie in Nederland via de Erasmus universiteit geregeld. De universiteit bood mij vervolgens een kamer aan via ‘Stadswonen’. Een andere optie werd mij niet aangeboden. Via Stadswonen moest ik circa € 550 per maand aan huur betalen. Ik vind dit echt veel geld voor een maandelijkse kamerhuurprijs in Nederland. Ik werd ook gevraagd om de maandelijkse huurprijs voor 8 maanden verblijf in één keer vooraf te betalen. Ik maakte hier bezwaar tegen en vervolgens werd mij gevraagd de eerste maand van de huur vooraf te betalen. Ook dit accepteerde ik niet en mocht toen vervolgens bij aankomst in Nederland de huurprijs gewoon per maand achteraf betalen. Ze wantrouwden mij gewoon. De universiteit gaf aan dat ze een kamer via Stadswonen maar één keer aanboden en dat ik een week kreeg om te reageren, anders zou het aanbod komen te vervallen. Van een Italiaanse studente had ik gehoord dat nadat ze te laat had gereageerd op het aanbod, het aanbod was komen te vervallen. De universiteit deed er vervolgens dan ook niets meer aan om haar te helpen aan een verblijfplaats. Ik kreeg een beurs van € 550 per maand en daarnaast een beurs van rond de € 160 van de Ankara universiteit. Omdat ik veel geld als huur moest betalen, waren mijn ouders genoodzaakt om extra zakgeld te sturen. Ik mocht immers niet meer dan 10 uur per week werken naast mijn studie.

52


Interview Emin, uitwisselingsstudent vanuit Ankara In het jaar 2006 heb ik in het kader van het Erasmus programma gedurende acht maanden samen met een vriend van me gestudeerd aan de Erasmus universiteit in Rotterdam. Mijn aanvraag voor een visum duurde erg lang. Ik moest vijf maanden lang wachten. Gelukkig was ik een jaar van te voren begonnen met het aanvragen. Ze denken dat we daar permanent zullen blijven. Ik begrijp hun ook wel, zo een klein land met zo veel mensen. Het zou alleen zo makkelijker zijn als ze bij de behandeling van de aanvragen het belang zagen van studeren. In Nederland diende ik en mijn vriend een tuberculosetest te ondergaan. Ik kan dit echt niet verklaren. Waarom doen ze zoiets? Denken ze dat wij afkomstig zijn van één of ander onderontwikkeld land of zoiets? Ik vind dit echt vernederend. Wij konden lange tijd geen accommodatie vinden. Erasmus universiteit gaf ons maar één mogelijkheid om te verblijven. We konden voor 425 euro per maand verblijven in een studentenkamer die wij via ‘Stadswoning’ konden krijgen. Dit was echt veel te duur voor ons. Alsof het geld dat we moesten betalen voor een MVV al niet genoeg was. We leerden daar studenten kennen die ons een kamer wilden onderhuren. Ik hoorde dat dit illegaal was. De prijs was zeer geschikt. We konden daar voor 200 euro per persoon verblijven. Een zondagmiddag waren we thuis. We waren de avond ervoor uitgeweest. Wij zaten in onze hemden en pyjama’s op de bank tv te kijken. Er lagen overal vuile sokken en kleding en lege flessen bier. Het leek een oorlogsveld. Er werd toen aangebeld. Toen we open deden zagen we 12 politieagenten voor de deur staan om ons uit huis te halen. We schrokken ons dood. Eén van de buren hadden blijkbaar aangifte gedaan bij de politie. Wij zijn nota bene geen criminelen of krakers! Dit is echt belachelijk. We kregen die nacht onderdak bij een Nederlandse vriend thuis. Later konden we met zijn tweeën een geschiktere goedkope woning krijgen voor 600 euro per maand. In Turkije werden een aantal van onze behaalde ECTS- studiepunten niet erkend door onze professoren. Ze zeiden dat de inhoud van het studieprogramma niet overeenkwam met die van onze universiteit. Ik ben hier echt heel boos om. Waarom keuren ze alles dan goed? We hebben niet voor niets een letter of acceptance!

53


Interview Menderes, uitwisselingsstudent vanuit Ankara In het kader van het Erasmus uitwisselingsprogramma heb ik gedurende zes maanden lang rechten gestudeerd aan de Vrije Universiteit in Amsterdam. De universiteit waar ik nu in Istanbul aan studeer (**** universiteit) heeft mijn vertrek heel goed voorbereid. Ik betaal ze immers niet voor niets bakken geld. Ik heb in het kader van de visumen mvv procedure wel een probleem ondervonden. Ik heb een vader met een dubbele nationaliteit; de Duitse en de Turkse. Ik ben geboren in Düsseldorf in Duitsland. Bij de Nederlandse Consulaat hadden ze van mij een geboorte akte nodig. Deze moest ik vanuit de gemeente in Duitsland hebben. Ik had echter geen enkel familielid meer wonen in Duitsland die de akte voor mij kon aanvragen. Uiteindelijk heb ik met moeite telefonisch een akte kunnen aanvragen en deze met de post kunnen ontvangen. Ik diende voor de laatste drie maanden van mijn verblijf een verblijfsvergunning aan te vragen. Ik heb bewust gekozen om dit niet te doen omdat ik de MVV te duur vind. Ik heb alleen maar een afreisvisum aangevraagd en deze ook gekregen. De laatste drie maanden heb ik illegaal in Nederland verbleven. Ik hoop dat ik hierdoor in de toekomst niet in de problemen kom.

54


Interview dhr. Yalçin, kandidaat-promovendus vanuit Ankara Ik ben een onderzoeksmedewerker bij Ankara universiteit. Ik geef daar ook les. Ik was in het jaar 2001 naar Nederland gegaan om te promoveren. In 2005 was ik teruggekeerd. Ik verbleef in Rotterdam en deed onderzoek voor de Erasmus universiteit. Ik ben naar Nederland gekomen met een ‘YÖK’ beurs (beurs voor ambtenaren) gehad voor de duur van vier jaren. Het totale bedrag aan beurs bedroeg 30.000 euro. Ik kreeg daarnaast ook mijn loon vanuit Ankara universiteit uitbetaald. Ik vind dat er tussen Nederland en Turkije teveel cultuurverschillen bestaan. Ik heb er echt spijt van dat ik niet naar een ander land geweest ben om te promoveren. Ik ging naar Nederland om een aanvulling te geven, om van betekenis te zijn voor de Nederlandse maatschappij en niet om een last te vormen. Als de Nederlandse staat vorenstaande zou weten zouden ze mensen als ik niet zo veel moeilijkheden verzorgen. Ik kreeg niet dezelfde rechten als ieder ander Nederlander. De formaliteiten voor een verblijfsvergunning zorgden voor nodige stress en hinderde mij in mijn werk. Ik heb twee jaar lang geprocedeerd om uiteindelijk ook een verblijfsvergunning voor mijn echtgenote te krijgen. Om mijn echtgenote mee te mogen nemen naar Nederland diende ik 15% hogere inkomen te hebben dan het minimumloon. Ik vind dat ik hierdoor ben gediscrimineerd. In Zwitserland krijgen mensen die een verblijfsrecht hebben direct ook een werkvergunning. In Engeland krijgt de echtgenote direct ook een werkvergunning. Alleen in Nederland niet. Ik had genoeg geld op zak en had geen verwachtingen van de Nederlandse staat. Ik was geheel onafhankelijk. Ook had ik een betaalde baan aan de Ankara Universiteit. Ik had een goed leven in Turkije en zou dit nooit opgeven voor Nederland. Ik ben van mening dat ondanks vorenstaande, de Nederlandse bevolking dit niet kon zien en begrijpen. Ik ben in verband met mijn positie als docent in het bezit van een groen paspoort. Ik heb gedurende mijn verblijf in Nederland meerdere keren overgevlogen naar Turkije en weer terug. Bij de douane op Schiphol herkende de medewerkers mijn paspoort niet. Ze zeiden dat ik een visum moest hebben om binnen te treden. Dit heb ik al drie keer gehad. Toen ik in Nederland aankwam kreeg ik te horen dat ik verplicht was mee te doen aan een tuberculose test. Ik moest samen met andere vreemdelingen zoals Afrikanen in de rij staan voor de test. Ik vind dit niet kunnen. Het is echt vernederend. De ziekte kon mij net zo goed in Nederland overkomen.

55


Ik kreeg tijdens zijn verblijf telkens het gevoel dat ik en andere minderheden in Nederland de aanleiding waren voor de maatschappelijke problemen in Nederland. Ik voelde mij hierdoor heel ongemakkelijk. Om de zes maanden diende ik een tuberculose test te ondergaan. Ik vind dat dit mijn eergevoel heeft aangetast. Ik kom toch niet uit één of ander onderontwikkeld land? Dertig á veertig jaar geleden was de eerste generatie Turken als gastarbeider naar Nederland gekomen. Deze mensen kwamen uit verschillende dorpen. De meeste van hen konden niet schrijven of lezen. Ze kwamen te werken in maatschappelijk gezien minder gewaardeerde werkplekken. Ik heb gemerkt dat deze eerste generatie sindsdien niet los kwam van haar eigen cultuur, normen en waarden. Ik heb gemerkt dat men een gegeneraliseerd negatief beeld heeft over de Turken in Nederland. Dit stoort mij heel erg Ik moest voor mijzelf en mijn vrouw 438 euro betalen voor een MVV! Echt belachelijk! Tijdens het ophalen en aanvragen van de MVV werd oogcontact met mij vermeden. Dit kan ik niet begrijpen.

56


Interview mevr. Yildiz, docente rechten in Ankara Ik ben 37 jaar oud en ik doceer arbeidsrecht aan de universiteit van Ankara. Ik deed in januari 2007 een aanvraag voor een afreisvisum met als doel binnen 7 maanden tijd onderzoek te verrichten bij een Nederlandse academische instelling in Amsterdam. Ik werd uitgenodigd door deze instelling. Het was bij mijn visumaanvraag overduidelijk dat ik geen verdiensten zou krijgen van deze instelling. Ook had ik een duidelijke ‘letter of acceptance’ van de instelling overlegd waarop stond dat ik alleen maar gebruik zou maken van de bibliotheek van de instelling zonder enige onkostenvergoeding te ontvangen of te betalen. In de aanvraagformulieren had ik als verblijfsdoel het woord ‘educational purpose’ en ‘PhD’ ingevuld. Na enkele maanden kreeg ik een afwijzende beschikking, omdat ik geen gewichtige redenen zou hebben om een afreisvisum te krijgen. Ik begrijp echt niet waarom dit zo gegaan is. Ik heb nog duidelijk in mijn aanvraag geschreven dat ik onderzoek zou doen. Aan de balie heeft de medewerker dit zelfs persoonlijk aan mij gevraagd. Ik vind dit echt niet kunnen. Ik ga hier echt bezwaar tegen aantekenen. Ik versta geen Nederlands. Is het nou zo moeilijk voor ze om een brief in het Engels op te stellen? Ik heb mijn afwijzingsbeschikking/brief moeten laten vertalen. God weet of de vertaling juist is gedaan. In de Turkse vertaling heb ik gelezen dat ik mijn visum niet krijg omdat ik als werknemer gezien wordt. Zouden jullie voor de zekerheid even willen kijken wat er precies in staat? Misschien begrijpen jullie waarom ik als werknemer gezien wordt?

57


Interview mevr. Zemine, kandidaat-promovendi vanuit Ankara Ik zou in studiejaar 2006/2007 voor een periode van vier maanden naar Nederland gaan om onderzoek te doen aan de Hogeschool van Amsterdam in het kader van het promoveren. Ik doceer fysiotherapie aan de Hacettepe universiteit. Hogeschool van Amsterdam stuurde mijn ‘letter of acceptance’ een beetje laat naar mij toe. Ik was vier maanden voor mijn vertrek begonnen met het aanvragen van mijn visum bij de Nederlandse Ambassade. Na mijn aanvraag kreeg ik helemaal geen bericht meer van de Ambassade. Ik begon mij zorgen te maken. Ik probeerde de Ambassade wekenlang telefonisch te bereiken maar dit lukte niet want de Ambassade was maar 1 uur per werkdag bereikbaar om vragen van mensen te beantwoorden. Toen ik merkte dat het telefonisch niet zou lukken heb ik twee weken lang iedere dag de Ambassade bezocht om iemand proberen te spreken. Een medewerker zei dat ze nog druk bezig waren met het beoordelen van mijn aanvraag. Ze keek mij niet eens aan. Ik voelde mij niet prettig. Hierdoor heb ik mijn vlucht gemist. Ik kreeg namelijk niet op tijd mijn visum. Hierdoor heb ik studievertraging opgelopen en ik heb de moed opgegeven om in Nederland te promoveren. Ik vind het belachelijk hoe de Ambassade mij heeft behandeld. Ik vind echt dat de Nederlandse staat mensen met educatieve verblijfsdoeleinden moeten onderscheiden en hun voorrang moeten verlenen bij de beoordeling van hun aanvraag.

58


Interview EU-office, mevr. Celik, Bogaziçi Universiteit Istanbul Ieder jaar weer vinden de studenten aan ons universiteit het heel leuk om deel te nemen aan de studenten uitwisselingsprogramma’s. Wij nemen naast het Erasmusprogramma ook deel aan andere studenten uitwisselingsprogramma’s binnen de Lifelong Learning Program van de Europese Unie. Onze studenten hebben tot nu toe alleen het probleem ondervonden dat zij lang moesten wachten op hun visum. Verder hebben onze studenten geen enkele problemen ondervonden, althans, we hebben geen klachten van ze ontvangen. We horen regelmatig van andere universiteiten in Ankara dat de studenten erg lang moeten wachten op hun visum. Indien ze ’s ochtends bijvoorbeeld een afspraak krijgen bij de Nederlandse Ambassade moeten ze soms de hele dag wachten voordat ze aan de beurt komen. Ons ervaring is dat dit in veel mindere mate voorkomt bij de Nederlandse Consulaat in Istanbul. Wij hebben nog geen klacht gehad van een student waar van de ECTS studiepunten niet zouden zijn erkend.

59


Interview EU-office, mevr. Kaya, Hacettepe Universiteit Ankara Wij proberen onze studenten optimaal te begeleiden in het proces van studie uitwisseling. Nederland is één van de meest populaire bestemmingen voor studenten om te studeren. Dit komt doordat de Nederlandse bevolking erg gastvrij is en de bevolking op een hoog niveau de Engelse taal beheerst. Wij hebben een aantal studenten hier op school die problemen gehad hebben tijdens hun mobiliteit. We proberen die studenten voor jullie te bellen en een afspraak met jullie te maken voor een interview. Wij doen dit nog niet zo heel lang. Wij zijn als universiteit een paar jaar geleden begonnen met uitwisselingsprogramma’s. Wij doen ieder jaar meer ervaring op. Wij raden studenten sterk aan om naar Nederland te gaan voor een periode van niet langer dan drie maanden. Indien hun verblijf deze periode overschrijdt zullen ze een MVV moeten aanvragen. De meeste problemen ontstaan tijdens de visumprocedure en achteraf bij terugkomst is ons ervaring. Tijdens de visumprocedure krijgen studenten hun ‘letters of acceptance’ heel laat opgestuurd. De begeleiding vanuit Nederland is niet altijd optimaal. Dit ligt hangt van universiteit tot universiteit af. Ons ervaring is dat Universiteit van Groningen heel goed samenwerkt. Veelvoorkomend probleem achteraf inderdaad dat onze studenten aan de Hacettepe Universiteit na hun terugkomst problemen ondervinden bij de erkenning van hun behaalde ECTS studiepunten. Wij begeleiden de studenten alleen bij het inschrijven en bij overige formaliteiten. Wij adviseren onze studenten ieder jaar om voor hun vertrek goed met de docenten te bespreken hoe het zit met hun te behalen studiepunten.

60


Interview EU-office, mevr. Polat, Sabancı universiteit Istanbul Wij zijn een hele dure universiteit. De studenten betalen hier 20.000 YTL (10.000 euro) per studiejaar. Begeleiding die wij bieden is dan ook optimaal. Alle aanvragen voor de student met betrekking tot de mobiliteit worden door ons en de samenwerkende universiteit verzorgd. De studenten worden tijdig geïnformeerd over de in te leveren papieren voor de visumaanvraag. Vervolgens doen wij de rest. Nee, onze studenten hebben tot nu toe geen problemen ondervonden met betrekking tot de erkenning van behaalde ECTS- studiepunten.

61


Interviews vanuit Nederland naar Turkije Interview Martijn, stagiaire in Istanbul Ik zal eerst iets over mijzelf vertellen. Mijn naam is Martijn en ik ben 22 jaar oud. Ik zit in de 4e van de opleiding Sociaal Cultureel Werker, niveau 4. Vorig jaar(schooljaar 2006-2007) zijn wij op werkweek geweest in Istanbul om activiteiten te organiseren voor onbekende doelgroepen op verschillende locaties. Een van de locaties was de basisschool PIRIREIS. PIRIREIS ligt in de wijk Dolapdere, een arme wijk in Istanbul. Dit jaar (schooljaar 2007-2008) loop ik 3 maanden stage op deze basisschool. Stage lopen in het buitenland. Het was allemaal zo nieuw voor mij, maar ook voor mijn school. Via internet sites heb ik veel informatie opgezocht over visumaanvraag e.d. Toen ik die prijzen zag dacht ik: Dat kan op een hele andere manier. Turkije is mijn favoriete vakantie land. Ik weet als je aan komt dat je een visum krijgt die 3 maanden geldig is. Ik heb er niet lang over nagedacht. Ik heb het kortgesloten met mijn opleiding dat ik geen speciale visum aanvraag. Ik neem het visum voor 3 maanden, ik blijf tenslotte 3 maanden. Mijn stagevergunning gaf wat problemen. Mijn school (ROC van Twente) gaf aan dat ik toestemming moet hebben van het Turks Consulaat. Ik ben 3 x naar het Turks Consulaat gegaan in Deventer. Zij spreken daar heel slecht Engels en geen Nederlands. Dit vond ik wel een slechte zaak. Ik werd dus van het kastje naar de muur gestuurd. Mijn stage kwam dichterbij en mijn vergunning was nog niet rond. Nu ben ik wel een persoon die ervoor gaat. Altijd positief denken. Ik ben uiteindelijk zonder vergunning naar Istanbul gegaan in de hoop dat daar te regelen. De eerste 2 weken heb ik er alles aan gedaan om mijn papieren te regelen. Eerst naar de Nederlandse ambassade, geen succes. Toen naar het ministerie van onderwijs(afdeling Istanbul) geen succes. Toen naar het ministerie van onderwijs (afdeling Beyoglu), daar sprak ik met de directeur (Mr Koçan). Hij had grote verhalen over Nederlandse vrienden en hij wou mij helpen met de papieren. De papieren zijn 2 weken zoek geweest maar uiteindelijk, dankzij hem heb ik toestemming gekregen om stage te lopen op de basisschool in Istanbul. Gelukkig. Ik had al een beeld van Turkije, maar vooral van Alanya, Bodrum, Marmaris etc. Dit zijn natuurlijk de toeristische spots in Turkije. Nu zit ik in Istanbul voor 3 maanden en niets is wat ik er van verwacht had. Deze stad is zo groot maar te klein voor alle mensen die hier wonen. Doordat het zo druk is maak je natuurlijk van alles mee. Goede ervaringen maar ook slechte ervaringen, zo heb ik een steekpartij meegemaakt op klaarlichte dag. Rellen met politie, berovingen, en noem maar op. Maar zoals ik al zei, deze stad is te klein voor zoveel mensen, daardoor maak je van alles mee. Alles zit zo dicht op elkaar. Het is gewoon aftellen wanneer iets gaat gebeuren.

62


Istanbul kent natuurlijk een groot verschil tussen arm en rijk. Veel mensen moeten vechten om te overleven. Ik als kaaskop val meteen op voor deze Turkse mensen. Iemand met “geld” denken ze. Zo heb ik vaak ruzie met taxi chauffeurs. Toevallig wist ik al het starttarief van een Turkse taxi maar ze proberen toch vaak om op 3.00 lira te beginnen i.p.v. 2.00 lira. Ik loop stage in Dolapdere, een arme wijk in Istanbul. Ik waardeer nu alles veel meer in Nederland. Het idee dat wij zoveel klagen staat me niet meer aan. De mensen in Istanbul klagen niet. Zit niet in hun aard. Ze doen gewoon wat ze moeten doen. Klaar. Voor mijn stage ben ik aangemeld bij het Leonardo da Vinci. Leonardo da Vinci steunt buitenlandse stages. Elke maand krijg ik €450 van het Leonardo da Vinci. Mijn stage is eigenlijk heel eenvoudig geregeld. Vorig jaar zijn we met mijn klas naar Istanbul geweest voor een werkweek. We moesten activiteiten organiseren op verschillende locaties. Een van de locaties was de basisschool waar ik nu stage loop. Mijn school heeft vorig jaar gevraagd of zij er iets voor voelen als een leerling van het ROC stage kwam lopen op de basisschool. Zij kennen dit niet maar waren zeer enthousiast. Zo kwam van het een het ander. Ik ben heel vrij met mijn uren, ik mag mijn week zelf indelen. Sociaal cultureel werker kennen zij niet in Istanbul dus is het voor mij best makkelijk om dit te laten zien. Ik doe gewoon mijn ding en de basisschool steunt mij hierin. Ik heb geen aanbevelingen gehad. Het meest heb ik zelf moeten uitpluizen. Zoals ik al zei was het voor mij nieuw maar ook voor mijn school. Nu ik stage heb gelopen in het buitenland, weet mijn school hoe het volgende keer geregeld moet worden.

63


Interview Evelien, stagiaire in Ankara De stagiair dacht dat ze eerst een vliegticket nodig had alvorens ze een visum moest aanvragen. Daarom boekte ze eerst een vliegticket en ging toen pas onderzoeken hoe zij een visum moest aanvragen. Op de website van NIHA zag ze dat ze een duur stagevisum moest aanvragen. Daarna ging de stagiaire naar het Turkse consulaat in Rotterdam. Hier aangekomen merkte ze dat alle bordjes in het consulaat in het Turks waren. Ze moest zelf een beetje raden wat het woord ‘kat’ moest betekenen dat op haar nummertje stond dat ze getrokken had. Ze vond het jammer dat alles in het Turks was aangegeven en niet ook in het Engels. De stagiaire had op de website begrepen dat ze een ander dag moest terugkom en om haar visum te betalen en had daarom ook geen geld meegenomen. Vervolgens werd haar in het consulaat verteld dat ze gelijk moest betalen. De stagiaire moest toen op zoek naar een Postbankautomaat om het hele bedrag van € 433 te pinnen. Nadat ze haar visum had betaald werd haar verteld dat ze de volgende dag moest terugkomen om haar visum en paspoort weer op te halen. Vervolgens werd haar verteld dat ze zich binnen 30 dagen moest melden bij de vreemdelingenpolitie bij aankomst in Turkije. De stagiaire maakte zich een beetje zorgen over het feit of je in Turkije als buitenlandse vrouw veilig over straat kon lopen en heeft er serieus over nagedacht om haar haren een naar een donkere kleur te verven. Ze wist niet dat er in Turkije ook blonde Turkse vrouwen bestonden. Achteraf viel het allemaal mee, omdat ze in een vrij moderne en internationale wijk woont. Ze had van een vriendin gehoord dat ze zich in Turkije uit de voeten kon maken met de Engelse taal. Dat viel de stagiaire erg tegen. Veel mensen kunnen niet of weinig Engels. Als de stagiaire had geweten dat de Engelse taal weinig werd gesproken had ze van te voren Turks willen leren. De stagiaire kwam in aanmerking voor een Leonardo da Vinci beurs. Ze moest hiervoor wel veel formulieren invullen en samen met haar stagebegeleider de stagevoortgang evalueren. Aangekomen op het vliegveld in Ankara kreeg ze problemen met haar visum. De medewerkster op het consulaat in Nederland had in het Engels op haar visum opgeschreven dat ze zich binnen 30 dagen moest melden bij de vreemdelingenpolitie. Hier kreeg de stagiaire problemen mee in Turkije. Uiteindelijk mocht ze na een tijdje weer verder.

64


Interview Barbara, stagiaire in Ankara Omdat ik (studente sociologie) maar voor een periode van 3 maanden naar Ankara ben gekomen, had ik genoeg aan het 3 maanden visum dat iedereen krijgt bij het binnen komen op het vliegveld. Voordat ik naar Ankara kwam had ik echt geen enkel idee wat ik me er bij moest voorstellen, wel was ik al vaker in Turkije geweest voor vakantie maar dit was in Antalya. Alanya en Bodrum zijn de echte bad plaatsen. Het viel mij op dat Ankara echt een moderne en mega stad is met allerlei “soorten” mensen. Dit verbaasde mij echt. Turkije is echt anders dan vele mensen denken. Ik heb mijn Ov-studentenkaart ingeleverd, heb bij de IB-groep gemeld dat ik voor 3 maanden naar Ankara ging voor stage en heb daarom ook een uitwonende beurs gekregen. (Voor mijn OV kreeg ik € 68 per maand en de uitwonende beurs € 313.50). Ja met hoeveel kon ik rond komen in de maand, dat is echt een hele goede vraag het zal zo rond de 600 Lira zijn geweest voor 2 personen maar dan hebben we nergens op gelet. Ik had zelf de stageplek bij NIHA gevonden, nadat ik contact had gelegd heb ik de gegevens aan school doorgegeven zij hebben toen de rest geregeld, wel ging het contact met school in het begin een beetje moeizaam, dit kwam omdat school er niet echt achteraan zat qua papierwerk. Aan het einde van de stage heeft school nog 1 keer contact opgenomen en dat was het. Bij NIHA was Ayla mijn begeleidster en dat ging prima, geen enkel probleem ondervonden.

65


Interview Sander, student in Istanbul De student is naar Turkije gekomen met een toeristenvisum. De reden hiervoor is dat de student niet een duur studentenvisum wilde aanschaffen en dat hij van te voren had gehoord dat andere studenten bij de vreemdelingenpolitie erg veel problemen hebben gehad. De student vindt dat de Engelse taal bij overheidsinstanties slecht wordt gesproken en dat het daarom erg moeilijk is om bijvoorbeeld een AKBIL vervoersbewijs te verkrijgen. De student betaald voor zijn verblijf op de campus van Bogaziçi € 2000 voor een periode van 4 maanden. Dit vindt hij een erg hoog bedrag. Hij vond het jammer dat de campus geen andere mogelijkheden aanbood voor het verblijf van studenten. De blokkering van veel internetsites, zoals YouTube vindt de student erg jammer. Het inschrijfsysteem van de universiteit is erg lastig en omslachtig. De student ontvangt een Erasmusbeurs en een ov vergoeding. Daarnaast heeft hij zelf wat spaargeld. De student komt ongeveer rond met € 300 per maand. De student had geen beperkingen vanuit Nederland. Het erg drukke autoverkeer in Istanbul vindt de student vervelend. Daardoor moet je erg lang reizen om bij een bepaald punt te komen. De student gaf verder aan dat hij niet op de hoogte was van het registratieproces van mobiele telefoons. De student geeft ook aan dat hij het erg jammer vindt dat hij niet mag werken. De ambtenaren mogen wat vriendelijker worden.

66


Interview Jasper, student in Eskişehir Eerst was ik van plan een studentenvisum (€ 430) aan te vragen bij de Turkse ambassade in NL zoals mijn hogeschool ook adviseerde. Nadat ik contact had gehad met studenten van een andere hogeschool die toen al in Turkije studeerden heb ik op hun advies gewoon hier op het vliegveld een toeristenvisum (€ 10) gehaald. In de eerste week ben ik toen met mijn flatmate naar het politiebureau hier gegaan om voor 80 lira een residence permit aan te vragen, pasfoto's erbij, wat papieren van de Turkse universiteit, en 4 dagen later kon ik hem ophalen. Ervaringen in Turkije: Nou deze zijn over het algemeen erg positief zoals je misschien al op mijn weblog hebt gelezen. Het enige dat tegenvalt, is het niveau van Engels van de studenten hier, en van de rest van de bevolking trouwens ook. Het beeld dat ik van Turkije en Turken heb is zeker positief veranderd sinds ik hier ben. Mijn ervaringen met de Turkse bevolking in Turkije zijn beter dan die met de Turkse inwoners Nederland. Financiën: Ik heb een uitwonende beurs van de IB groep en ik ben in aanmerking gekomen voor een Erasmusbeurs. Verder had ik voor ik naar Turkije kwam wel wat extra geld opzij gezet om hier niet te veel op mijn geld te hoeven letten. Ik kom rond met ongeveer 650, - lira (incl. Feestjes, excl. tripjes door het land.) Voordat ik vertrok heb ik verder een doorlopende reisverzekering afgesloten zodat ik hier voor alles gedekt ben. Beperkingen vanuit school: Ik studeer in Turkije via het Erasmus programma. Dat werkt tot nu toe prima, ik ben nog niet tegen problemen aangelopen.

67


Interview Bart, student in Istanbul De student had op de website van het Turkse Consulaat opgezocht welke documenten hij nodig had voor een studentenvisum. Vervolgens heeft hij zijn studentenvisum zonder enige problemen op kunnen halen bij het Turkse consulaat. Een minpunt vond hij het enorm hoge bedrag dat hij voor het studentenvisum moest betalen. In Turkije moest de student naar de vreemdelingenpolitie voor zijn verblijfsvergunning. Iemand van de Koç universiteit ging mee met alle exchange studenten om alle zaken te regelen. Dit vond de student erg fijn en eenvoudig. Een nadeel was dat ze ongeveer twee uur moesten wachten. Ongeveer twee weken later moesten ze nog een keer terug naar de vreemdelingenpolitie om hun verblijfsvergunning op te halen. De student ontvangt een Erasmusbeurs en een volle lening van de IB groep, daarnaast gebruikt hij geld van zijn spaarrekening. De student betaalt 2000 YTL voor een verblijf van ongeveer 4,5 maand bij de Koç universiteit. De student geeft ongeveer 200 YTL per week uit. De student moest voordat hij naar Turkije kwam allemaal kleine dingetjes regelen en dat zorgde dat hij veel te doen had. De student koos voor Turkije, omdat hij al eens eerder op vakantie was geweest in Turkije. Hij wilde niet naar een westers land en omdat Turkije een mogelijkheid was voor een exchange koos hij voor Turkije. De student had verwacht dat Turkije warmer zou zijn en dat viel tegen.

68


Interview Jurgen, student in Istanbul Om kort te zijn, het regelen van een studentenvisum voor Turkije is belachelijk duur. Een studentenvisum kost € 433 euro. In andere landen is dit maximaal € 90. Dit weet ik uit eigen ervaring door andere Erasmus-studenten hiernaar te vragen. Om deze reden heb ik besloten om simpelweg een toeristenvisum aan te schaffen bij aankomst in Turkije. Dit kost € 10 en is 90 dagen geldig. Binnen deze periode moet je dan wel de grens over maar voor mij was dit geen probleem omdat ik reeds naar Sofia ben geweest en een week terug naar Nederland ga. Voor een half jaar bespaart dit al gauw € 413. Voordat ik naar Turkije ging had ik niet echt een beeld van Turkije. Ik wilde gewoon wat anders. Vandaar deze keuze. Het beeld is natuurlijk veranderd. Wat mij het meeste opvalt, is hoe anders de Turken hier zijn dan in Nederland. In Nederland lijken deze veel conservatiever en minder vriendelijk, open en sociaal. Kortom de mensen hier bevallen me. Het land zelf is ook prachtig, van wat ik tot nu toe gezien heb. Ik heb een Erasmusbeurs van € 950 voor vijf maanden. Plus mijn gewone studiefinanciering in Nederland. Samen maakt dit ongeveer € 2000. Wat ik maandelijks besteed in Turkije is ongeveer € 1100 inclusief huur en weekendjes weg. Om wederom kort te zijn. Ik heb alles zelf moeten regelen. Aanmelden universiteit, kamer zoeken etc. Nederland/universiteit Maastricht heeft niets geregeld alleen het contact met deze universiteit. Zoals ik al aangaf is een studentenvisum gewoon te duur. Wel 350% duurder dan andere landen. Zie: http://www.turkishconsulate.nl/Rotterdam/vize4.htm Verder heb ik niet zoveel aanbevelingen. Misschien dat het handig is dat er een website voor studenten/stagiairs komt met websites, adressen, nummers en tips voor in Turkije en met name Istanbul.

69


Interview Saskia, student in Istanbul Afgelopen week ben ik namelijk naar het Turks consulaat geweest om mijn visum te halen. Wat een ervaring is dat! Het consulaat zit op de Westblaak, midden in het centrum van Rotterdam, maar zodra je binnenstapt waan je je in Turkije. Voordat ik naar binnen mocht werd ik eerst volledig gescand, toen mocht ik de hal/ wachtruimte in. Daar zaten zo'n 200 mensen te wachten, dit zou wel eens heel lang kunnen gaan duren, de moed zonk me al in de schoenen... Zeker toen ik zag dat alles in het Turks was! Alleen het bordje 'information' was in het Engels, dus daar ben ik maar op afgedoken. Ik kreeg een nummertje en een aanvraagformulier en binnen 10 minuten was ik aan de beurt. Nadat ik mijn formulier had ingeleverd en betaald, moest ik beneden weer wachten, daar ergens zou ik mijn paspoort met visum weer terugkrijgen. Uh, waar komt mijn paspoort dan weer terug? Moet ik ergens in de buurt gaan staan, kan ik gaan zitten, hoe lang gaat het überhaupt duren?!? Daar stond ik dan met mijn 'vraagtekengezicht' een beetje in het rond te kijken... Gelukkig stond er een grote meneer met snor en dikke buik, afgaande op de tekst op zijn trui vermoed ik dat hij vrachtwagenchauffeur was, die mij vriendelijk vertelde dat ik nog wel even kon gaan zitten want het zou zeker een uur, misschien wel 1,5 uur gaan duren! Oef, daar had ik niet op gerekend... Hij vertelde dat ze mijn naam vanzelf zouden omroepen en ik dan bij het infopunt mijn paspoort kon ophalen. Nou, ik ben benieuwd... Magazine erbij gepakt en mijn oren gespitst om tussen alle Turkse namen "Saskia" op te vangen. Na een uurtje werd mijn doopnaam verward met mijn achternaam en werd er omgeroepen: "Saskia, vize pasport!", ah dat zal ik zijn! Ik kwam blijkbaar niet snel genoeg, want het werd nog driemaal omgeroepen, dus ik uiteindelijk sprinten door een haag van Turkse mannen om mijn paspoort te bemachtigen. En ja hoor, een schitterende sticker met stempels en handtekening garandeerde mij dat ik 200 dagen in Turkije mag verblijven! Missie geslaagd!

70


Interview Peter, stagiaire in Ankara De stagiaire heeft een stagevisum aangevraagd bij het Turkse consulaat. Hij heeft hier € 433 voor moeten betalen, wat best veel geld vond. De stagiaire moest zich vervolgens na aankomst in Turkije binnen 30 dagen melden bij de vreemdelingenpolitie. De stagiaire vond de website van de vreemdelingenpolitie in Ankara en de website van NIHA niet echt duidelijk wat betreft de informatie voor het aan aanvragen van een verblijfsvergunning. De stagiaire ging uiteindelijk met de overeenkomst van NIHA en van de UNHCR naar de vreemdelingenpolitie. De eerste keer werd zijn verzoek afgekeurd, omdat beide contracten in het Engels waren. Het moest namelijk in het Turks zijn. De tweede keer werd zijn verzoek weer afgekeurd, omdat de stempel van de UNHCR in het Engels was. Ook dit moest in het Turks zijn. De derde keer werd de brief van NIHA afgekeurd, omdat de aanhef geen geachte heer/mevrouw moest zijn maar gericht aan de vreemdelingenpolitie. De informatievoorziening op de website van de vreemdelingenpolitie moet veel beter volgens de stagiaire. Ook was er een taalbarrière bij de vreemdelingenpolitie. Communiceren in het Engels ging vrij moeizaam.

71


Convenanten

Convenant Studie Dit convenant stelt de onderwijsinstelling …………………………………….. gevestigd te …………………….. in staat om namens haar studenten aanvragen om verlening van een verblijfsvergunning “studie” in te dienen. Om aanvragen te mogen indienen, geldt voor de onderwijsinstelling het volgende: 1. De onderwijsinstelling komt alleen in aanmerking voor ondertekening van dit convenant, indien de ‘Gedragscode internationale student in het Nederlandse Hoger Onderwijs’ van het Ministerie voor Onderwijs, Cultuur en Wetenschap is getekend en is geregistreerd in het register onderhouden door de Informatie Beheer Groep. 2. De complete aanvraag tot verlening van de verblijfsvergunning als student wordt door de onderwijsinstelling ingediend bij loket van de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND), Loket Studie Verkort, Postbus 1078, 2280 CB te Rijswijk voor aanvragen om verlening van een verblijfsvergunning met een Machtiging tot Voorlopig Verblijf. De aanvragen om verlening van een verblijfsvergunning zonder Machtiging tot Voorlopig Verblijf kunnen worden ingediend bij het Studentenloket Den Bosch, Postbus 70567, 5201 CZ te ’s-Hertogenbosch. 3. De onderwijsinstelling staat ervoor garant, door ondertekening van het betreffende aanvraagformulier en de garantstelling, dat de student voor wie de aanvraag voor een verblijfsvergunning regulier voor bepaalde tijd wordt ingediend, voldoet aan de algemene voorwaarden voor verlening van een verblijfsvergunning (B1Vc 2000) en de specifieke voorwaarden voor een verblijfsvergunning in het kader van studie (B6 Vc 2000). De kosten die voor de Staat en andere openbare lichamen voortvloeien uit het verblijf van de student kunnen op de onderwijsinstelling worden verhaald. 4. De onderwijsinstelling is in alle gevallen verantwoordelijk voor de student die aan de instelling komt studeren. Ook in het geval de instelling de selectie van de studenten uit handen heeft gegeven aan een selectiebureau blijft de onderwijsinstelling eindverantwoordelijk. 5. De instelling voorziet de IND desgevraagd van informatie die nodig is in het belang van controle en toezicht op rechtmatig verblijf. Daarnaast dient zij desgevraagd medewerking te verlenen aan audits en handhavingsacties. 6. Indien de student, die een verblijfsvergunning regulier voor bepaalde tijd heeft verkregen, niet langer als student staat ingeschreven of niet langer studeert aan de onderwijsinstelling, bericht de instelling de IND maximaal een maand na constatering. 7. De onderwijsinstelling stuurt met de aanvragen om verlening van een verblijfsvergunning een lijst met de gegevens van de studenten mee. Deze lijst wordt door de IND gecontroleerd en kan ter bevestiging van de ontvangst van de aanvragen aan de gemeente worden doorgezonden.

72


De IND behoudt zich het recht voor om tussentijds voorwaarden te wijzigen dan wel toe te voegen. De onderwijsinstelling zal hiervan minimaal twee maanden van tevoren op de hoogte worden gesteld. Inwerkingtreding en geldigheidsduur

Dit convenant treedt in op de datum waarop dit convenant zowel namens de instelling als namens de IND is ondertekend en heeft een voorlopige geldigheidsduur van één jaar. Na één jaar zal het convenant worden geëvalueerd en komt het bij een positieve evaluatie in aanmerking voor stilzwijgende verlenging. Opzegging/opschorting

•

•

•

•

Indien er indicaties zijn dat de onderwijsinstelling zich niet heeft gehouden aan de bepalingen in het convenant stelt de IND een (nader) onderzoek in. Het convenant kan voor de duur van het onderzoek worden opgeschort. Hiervan zal de onderwijsinstelling schriftelijk op de hoogte worden gebracht. Indien het onderzoek daartoe aanleiding geeft, wordt het convenant eenzijdig door de IND opgezegd. Na het verstrijken van één heel studiejaar nadat het convenant is opgezegd, kan de instelling de IND verzoeken om een nieuw convenant. Het convenant wordt in ieder geval opgezegd indien de onderwijsinstelling zich niet heeft gehouden aan de hierboven beschreven regels. Dit zal schriftelijk door de IND aan de instelling worden medegedeeld. In dit schrijven wordt vermeld met ingang van welke datum de onderwijsinstelling niet meer kan deelnemen aan het project. Indien de onderwijsinstelling niet langer gebruik wenst te maken van de verkorte procedure of wenst deel te nemen aan het project Studie dient dit schriftelijk te worden aangegeven bij de IND onder vermelding van het volgende adres; Immigratie-en Naturalisatiedienst Loket Studie Verkort Postbus 1078 2280 CB Rijswijk

Door ondertekening van het convenant verklaart de - daartoe bevoegde - vertegenwoordiger van de onderwijsinstelling kennis te hebben genomen van de ter zake geldende voorwaarden en verklaart hij nadrukkelijk in te stemmen met deze voorwaarden.

De Minister voor Vreemdelingenzaken en Integratie, namens de Minister, het Hoofd van de Immigratieen Naturalisatiedienst, voor deze,

Namens de onderwijsinstelling:

Plaats en datum:……………………………………

Plaats en datum:…………………………………...

W.Th de Jager (unitmanager)

………………………..………….. (naam, functie)

73


Convenantnummer: 081

Convenant verkorte mvv-procedure Dit convenant regelt de toelating tot de verkorte mvv-procedure van …………………………………………………………………………, gevestigd te ………………………………. Na ondertekening ervan kan de onderwijsinstelling gebruik maken van de verkorte mvv-procedure, als omschreven in B1 Vreemdelingencirculaire 2000 (verder: Vc 2000).

Om gebruik te maken van de verkorte mvv-procedure geldt voor de onderwijsinstelling het volgende: 8. De onderwijsinstelling komt alleen in aanmerking voor ondertekening van dit convenant, indien voorafgaand de ‘Gedragscode internationale student in het Nederlandse Hoger Onderwijs’ van het Ministerie voor Onderwijs, Cultuur en Wetenschap is ondertekend. Voorts dient de onderwijsinstelling te zijn geregistreerd in het register onderhouden door de IB-Groep. Hierop gelden twee uitzonderingen, namelijk instellingen die opleidingen verzorgen in het kader van het beleid rondom ontwikkelingssamenwerking in het kader van het Ministerie van Buitenlandse Zaken en instellingen die opleidingsactiviteiten verzorgen in het kader van de Wet op het Specifieke Cultuurbeleid. 2. De onderwijsinstelling staat ervoor garant, door ondertekening van het betreffende inlichtingenformulier en de garantstelling, dat de student voor wie het adviesverzoek MVV via de verkorte procedure wordt ingediend, voldoet aan de algemene voorwaarden voor verlening van een verblijfsvergunning (B1 Vc 2000) en de specifieke voorwaarden voor een verblijfsvergunning in het kader van (de voorbereiding op) studie (B6 Vc 2000). Het verzoek dient compleet ingediend te worden. De kosten die voor de Staat en andere openbare lichamen voortvloeien uit het verblijf van de student, kunnen op de onderwijsinstelling worden verhaald. 3. De behandeling van een verzoek om advies omtrent een aanvraag om een machtiging tot voorlopig verblijf ten behoeve van een student van Chinese nationaliteit in het kader van het doel (de voorbereiding op) studie in de Engelse taal, wordt slechts in behandeling genomen in de verkorte procedure indien het verzoek is voorzien van een NESO-certificaat. 4. De voor de aanvraag van een machtiging tot voorlopig verblijf verschuldigde leges dienen door invulling van een toestemmingsformulier voor automatisch incasso door de instelling te worden voldaan. Hiertoe dient met elk individueel verzoek om advies een volledig ingevuld en ondertekende machtiging voor automatische incasso te worden meegestuurd. Het niet meesturen van een machtiging houdt in dat het verzoek om advies niet via de verkorte procedure, maar via de reguliere procedure wordt afgehandeld. Dit houdt in dat er pas een advies zal worden uitgebracht nadat een betaling door de student vanuit het buitenland op rekening van de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) is ontvangen.

74


5. De onderwijsinstelling is in alle gevallen verantwoordelijk voor de student die aan de instelling komt studeren. Ook in het geval de onderwijsinstelling de selectie van de studenten uit handen heeft gegeven aan een selectiebureau in het buitenland, blijft de onderwijsinstelling eindverantwoordelijk. 6. De instellingen voorzien de IND desgevraagd van informatie die nodig is in het belang van een goede handhaving van de Vreemdelingenwet. Daarnaast dienen zij desgevraagd medewerking te verlenen aan audits en handhavingsacties. 7. Indien de student, die via de verkorte procedure een mvv heeft verkregen, zich niet meldt bij de instelling dan wel (tussentijds) de studie beëindigt, stelt de instelling binnen één maand na constatering de IND hiervan op de hoogte. De IND behoudt zich het recht voor om tussentijds voorwaarden te wijzigen dan wel toe te voegen. Om een snelle afhandeling van verzoeken te garanderen, kan de IND voorschrijven op welke wijze documenten en bescheiden dienen te worden aangeleverd. De onderwijsinstelling zal hiervan twee maanden van tevoren op de hoogte worden gesteld. Inwerkingtreding en geldigheidsduur

Dit convenant treedt in werking op de datum waarop dit convenant zowel namens de instelling als namens de IND is ondertekend. Het is geldig gedurende één jaar vanaf de datum van inwerkingtreding. Na ieder jaar wordt beoordeeld of de onderwijsinstelling nog voldoet aan de gestelde voorwaarden en of de onderwijsinstelling conform het beleid inzake de verkorte mvv-procedure heeft geopereerd. Bij een positieve beoordeling wordt het convenant stilzwijgend voor één jaar verlengd. Opzegging/opschorting

•

•

•

•

Indien er indicaties zijn dat de onderwijsinstelling zich niet heeft gehouden aan de bepalingen in het convenant stelt de IND een (nader) onderzoek in. Het convenant kan voor de duur van het onderzoek worden opgeschort. Hiervan zal de onderwijsinstelling schriftelijk op de hoogte worden gebracht. Indien het onderzoek daartoe aanleiding geeft, kan het convenant éénzijdig door de IND worden opgezegd. Eén heel studiejaar nadat het convenant is opgezegd, kan de instelling de IND verzoeken om een nieuw convenant. Het convenant wordt in ieder geval opgezegd indien de onderwijsinstelling zich niet heeft gehouden aan de hierboven beschreven regels. Dit zal schriftelijk door de IND aan de instelling worden medegedeeld. In dit schrijven wordt vermeld met ingang van welke datum de onderwijsinstelling geen gebruik meer kan maken van de verkorte mvv-procedure. Dit laat onverlet dat de onderwijsinstellingen via de “normale” reguliere procedure verzoeken om advies met het oog op de afgifte van een mvv ten behoeve van haar studenten kan indienen. Indien de IND een klacht heeft ingediend bij de landelijke commissie, zal toelating van studenten bij de betreffende instelling worden stopgezet totdat de landelijke commissie een uitspraak heeft gedaan over de klacht.

75


•

Indien de onderwijsinstelling niet langer gebruik wenst te maken van de verkorte procedure dient dit schriftelijk te worden aangegeven bij de IND onder vermelding van het volgende adres; Immigratie-en Naturalisatiedienst Loket Studie Verkort Postbus 1078 2280 CB Rijswijk

Door ondertekening van het convenant verklaart de - daartoe bevoegde - vertegenwoordiger van de onderwijsinstelling kennis te hebben genomen van de ter zake geldende voorwaarden en verklaart hij nadrukkelijk in te stemmen met deze voorwaarden.

De Minister voor Justitie, namens de Minister, het Hoofd van de Immigratieen Naturalisatiedienst, voor deze,

Unitmanager Loket Studie Verkort functie)

Plaats en datum:………………

Namens de onderwijsinstelling:

………………………….…….. (naam en

Plaats en datum:……………………

76


Aanbieding mobstacles-rapport aan staatssecretaris Nebahat Albayrak

77

Mobstacles tussen Nederland & Turkije

Recommend Documents