Minigids
2
februari 2014
BELASTINGAANGIFTE
Voordeel & tips voor 2013 én 2014
Nieuw in de aangifte Geld terug van de fiscus WWW.CONSUMENTENBOND.NL/BELASTINGAANGIFTE
Bij uw financiële beslissingen kunt u een goed en onafhankelijk advies gebruiken. De Geldgids kan hierbij helpen. De Geldgids – 8 x per jaar (totaal bijna 600 pagina’s) het beste onafhankelijke advies voor uw financiën. Zowel op papier als digitaal als op uw tablet. Inclusief de Belastinggids. Digitale nieuwsbrief Geldgids – iedere maand alle actuele financiële gegevens zoals rentes en koersen, geldbesparende belastingtips en korting op alle boeken en e-books van de Consumentenbond.
8x
per jaar
€42,50 www.consumentenbond.nl/webwinkel
(070) 445 45 45 www.consumentenbond.nl
hoofdredacteur Geldgids
Reinout van der Heijden
Een goed advies
Voordeel WIE BIJNA klaar is met de belastingaangifte, krijgt nog een kans om voordeel binnen te halen. Stuur de aangifte nog niet in zonder te experimenteren met het laatste scherm: de verdeling. U kunt de belasting verlagen door posten te verdelen met uw partner. Het is een kwestie van proberen in het scherm van de aangifte. Schuif met de aftrekposten zodat u samen minder belasting betaalt. Veel voorkomende posten zijn bijvoorbeeld de hypotheekrenteaftrek of de aftrek specifieke zorgkosten. Probeer de aanslaggrens van een van beide inkomens op €45 of lager te krijgen. Dat bereikt u door te schuiven in het verdeelscherm, bijvoorbeeld met het belaste vermogen of de dividendbelasting. Mensen met AOW hebben altijd recht op een ouderenkorting van €150 per persoon. Als uw inkomen €35.450 of lager is, krijgt u zelfs €1032 korting op de belastingen. Als u een inkomen heeft van €35.700, heeft u dus een aftrekpost van minstens €250 nodig om die hogere ouderenkorting in de wacht te slepen.
Inhoud 03
Inhoud 04
‘n Goed begin
07
Belastinggids 2014
Dossier aangifte 2013
08
Netjes!
Alles in de aangiftemap
10
De cijfers
Consumenten over de belastingaangifte
12
Nieuw
in de aangifte over 2013
14
Voor iedereen anders
Checklist voor drie persoonlijke situaties
21
BOEK
Belastingtips voor senioren
22
10 Tips
Eigen woning & aangifte
24
24 Tips
Om minder belasting te betalen
Volg ons op Twitter twitter.com/consumentenbond
31
Gunstige regelingen
Praat mee op Facebook facebook.com/consumentenbond
36
De data
Belangrijke belastingdata
Bekijk onze filmpjes op YouTube youtube.com/consumentenbond Lees uw tijdschrift digitaal via onze gratis CB kiosk app
Schenken
38
Op leeftijd
Belastingtips voor senioren
www.consumentenbond.nl
04 Een goede start
05
’n Goed
begin
aangiftedossier 2013 De jaarlijkse aangifte staat weer voor de deur. Tips voor een goede start.
AANGIFTEMAP Leg gedurende het jaar een aangiftemap aan (zie ook pagina 8). Dat kan natuurlijk ook een schoenendoos zijn. Stop daar alles in wat redelijkerwijs nodig kan zijn bij het doen van de aangifte. Een goede map begint met de aangifte van vorig jaar. Die geeft doorgaans een heel goede indicatie van hoe de aangifte er dit jaar uit moet zien.
AANGIFTEPROGRAMMA DOWNLOADEN Download bij voorkeur de vooringevulde aangifte. Dat kan u veel opzoekwerk en onnodige fouten schelen. Voor het downloaden is uw DigiD nodig. Heeft u die (nog) niet, vraag hem dan aan. Let op: de gewone aangifte is nu al beschikbaar, maar de vooringevulde aangifte pas op 1 maart 2014. www.consumentenbond.nl
Twijfelt u of u überhaupt wel verplicht bent om aangifte te doen? Dat blijkt vanzelf tijdens het invullen.
FISCALE PARTNER Als u een fiscale partner heeft, kunt u soms veel belasting besparen door een aantal posten slim toe te delen aan één van de twee partners. Bij het invullen van de persoonlijke gegevens is het verstandig te kiezen voor het samen doen van de aangifte met hetzelfde programma. U kunt dan in het scherm ‘verdeling’ uitproberen hoe u samen zo min mogelijk belasting betaalt, zonder dat u zich daarvoor in alle lastige regels hoeft te verdiepen. Bij het apart invullen van de aangifte is het een stuk lastiger te achterhalen welke verdeling het meest lucratief is.
AANVULLEN EN CONTROLEREN De belastingdienst weet niet alles en u blijft zelf verantwoordelijk voor het juist invullen van de aangifte. Vergelijk de vooringevulde gegevens met die in de eigen aangiftemap, want er kunnen fouten zitten
Controleer
Vergelijk bij de vooringevulde aangifte de gegevens met uw eigen aangiftemap. Er kunnen fouten in zitten.
www.consumentenbond.nl
06 Een goede start
07
Belastinggids
GELDGIDS 2014 NR 1 €20
ONAFHANKELIJK EN ADVERTENTIEVRIJ
2014 Praktisch naslagwerk voor het hele jaar
in de vooringevulde aangifte. Soms moet u de gegevens dus zelf aanpassen. Dit kan bijvoorbeeld het geval zijn wanneer de WOZ-waarde van uw huis naar aanleiding van een bezwaarschrift is aangepast of wanneer u geld heeft geleend van familie. Dat staat niet in de vooringevulde aangifte en hierdoor loopt u renteaftrek mis. Het blijft niet bij controleren. Als gegevens van de Belastingdienst ten onrechte niet worden aangevuld, kan deze boetes uitdelen.
NIEUWE REGELS In de helptekst van het aangifteprogramma staat wat er nieuw is in de aangifte over 2013. Controleer of de recente wijzigingen invloed hebben op uw eigen aangifte. Gebruik de helptekst ook als u tijdens het invullen van de aangifte meer informatie nodig heeft.
CONTROLETHEMA Let op het controlethema. De belastingdienst besteedt hier extra aandacht aan. Wees dus secuur met het invullen van dit onderdeel. Elk jaar maakt de Belastingdienst een thema bekend waar extra goed op gecontroleerd wordt. Vorig jaar was er niet één controlethema, maar meerdere. En de Belastingdienst controleerde niet alleen extra op deze onderwerpen, maar hielp degenen die beter gecontroleerd werden ook op weg met brieven met extra informatie. De Belastingdienst heeft ons verzekerd dat er dit jaar weer service- en controlethema’s komen. Meestal wordt het thema begin maart bekend gemaakt. www.consumentenbond.nl
Online checklists
Als u verwacht bij de aanslag te moeten bijbetalen, is aangifte doen vóór 1 april beter dan uitstel aanvragen
Voor jongeren, (bijna) gepensioneerden, mensen die net gescheiden zijn, gulle gevers en huizenbezitters heeft de Consumentenbond aanvullende checklists online gezet met daarin zaken waarop specifiek te letten. Ook het afwikkelen van de aangifte inkomstenbelasting voor iemand die is overleden is een vak apart. Daarbij helpen we u eveneens op weg.
Aangifte
€16,50* (niet-leden €20,00)
Inkomstenbelasting 2013 • Met gratis online aangiftehulp • Wat is nieuw in de aangifte?
Belastinggids 2014 188 pagina’s januari 2014 ISBN: 978 905951 2573
Wat vindt u in deze gids? • De Belastinggids 2014 neemt stap voor stap de digitale aangifte met u door. U krijgt heldere uitleg bij elk fiscaal onderwerp. Aangevuld met
HULP INSCHAKELEN
VÓÓR 1 APRIL
Komt u er echt niet uit, of bevindt u zich in een bijzondere situatie, schakel dan hulp in. Dat kan gratis bij de Belastingdienst en bij veel ouderenbonden. U kunt ook een betaalde professional inschakelen. Zeker als u in 2013 een nieuw huis kocht of gescheiden bent is aangiftehulp aan te raden.
Stuur de aangifte in vóór 1 april, of vraag voor die datum uitstel aan tot 1 september. Als u verwacht bij de aanslag te moeten bijbetalen, is aangifte doen voor 1 april beter dan uitstel aanvragen. Bij een voor 1 april ingediende aangifte wordt namelijk geen belastingrente berekend. Als u de aangifte later indient, betaalt u van 1 juli tot zes weken na de datum van de aanslag 4% rente over het te betalen bedrag. Treuzelt de Belastingdienst met het opleggen van de aanslag? De rente loopt na 19 weken na indienen van de aangifte niet verder meer op.
CONTROLEER ZELF Bent u klaar met het invullen, print de aangifte dan uit en vergelijk hem met die van vorig jaar. Bij ongewijzigde omstandigheden moet daar ongeveer hetzelfde uit komen. Zo niet, probeer dan te achterhalen waar de verschillen vandaan komen. Misschien heeft u een fout gemaakt. Controleer vooral ook de verdeling tussen partners nog eens voordat u de aangifte verzendt. Als u nog ergens in de aangifte iets gewijzigd heeft, kan het dat nadien een andere verdeling toch beter is.
NA VERZENDING Bewaar de aangifte in de aangiftemap voor volgend jaar. Als laatste: controleer aan de hand van de aangifte of u misschien recht heeft op een toeslag. Een proefberekening is zo gemaakt op www.toeslagen.nl.
handige informatie en geldbesparende tips. •
De belangrijkste wijzigingen en de tarieven voor 2014.
• Uitleg bij alle vragen uit uw aangifte voor 2013.
• Handige tabellen en geldbesparende tips. De Belastinggids 2014 is er voor iedereen die het maximale uit zijn of haar belastingaangifte wil halen.
Ook verkrijgbaar als e-book €11,99 (niet-leden €14,99)
Bestellen?
www.consumentenbond.nl/ webwinkel *prijzen exclusief €2,50 verzendkosten www.consumentenbond.nl
08 Aangiftemap
09
Netjes!
Huis
Sparen & beleggen
• Alle papieren die u van uw hypotheekverstrekker ontvangt. • De gegevens van de kapitaalverzekering als u een (bank)spaarhypotheek heeft. • De WOZ-beschikking. Voor de aangifte over 2013 (die u in 2014 doet) moet u de WOZ-waarde op 1 januari 2012 invullen. Die staat in de beschikking die u in 2013 ontving. • Een bewijs van (eventueel) betaalde erfpacht. • Bij een verbouwing alle facturen en bonnetjes. Deze heeft u nodig als u rente op de verbouwingslening of onderhoudskosten van een monument wilt aftrekken of om - als de fiscus ernaar vraagt - te bewijzen dat u een belastingvrije gift van uw ouders heeft gebruikt voor de eigen woning.
U krijgt van banken en beleggingsinstellingen jaaropgaven. Hoewel deze gegevens ook in de vooringevulde aangifte staan, kunt u deze jaaropgaven toch beter bewaren voor het geval de aangifte niet klopt. Bewaar ook gegevens van buitenlandse rekeningen. U bent verplicht deze in te vullen. Dat geldt ook voor de WOZ-waarde van onroerende zaken die in box 3 worden belast, zoals een vakantiehuis.
Pensioen
Toeslagen
Bewaar alle jaaropgaven van werkgevers en uitkeringsinstanties. In de vooringevulde aangifte staan deze gegevens weliswaar ingevuld, maar ze zijn niet altijd correct.
Het pensioenfonds stuurt gedurende het jaar een overzicht van uw pensioenopbouw. Als u lijfrentepremies wilt aftrekken, is de faktor ‘A’ hieruit nodig. Dat is de aangroei van het pensioen.
Als u over 2012 te veel toeslagen heeft ontvangen, dan moeten deze worden terugbetaald. Dat is een schuld die op 1 januari 2013 mag worden opgenomen in box 3 (voor zover de schuld nog niet is afbetaald).
Reizen
Ziektekosten
Voorlopige aanslagen
Als u geen reiskostenvergoeding ontvangt voor woon-werkverkeer en wel met het openbaar vervoer reist over een afstand van 10 kilometer of meer, heeft u recht op belastingaftrek. Een openbaarvervoerverklaring of een reisverklaring van de werkgever is noodzakelijk. Ook moet u de plaatsbewijzen kunnen overhandigen als daarom wordt gevraagd. Reist u met een OV-chipkaart, dan kunt u overzichten uitdraaien van de ritten.
Bewaar alle bonnetjes van uitgaven die te maken hebben met uw ziekte of die van uw partner. Soms zijn ook de kosten die u maakt voor ziekte van uw kinderen of andere familieleden aftrekbaar. Check vooral bij de Belastingdienst welke kosten allemaal aftrekbaar zijn. Let wel: de eerste €125 aan zorgkosten zijn nooit aftrekbaar. Voor partners en mensen met een inkomen boven de €7.457 per jaar, loopt het bedrag aan zorgkosten dat niet aftrekbaar is snel op.
Als u een verzoek om een voorlopige aanslag heeft ingediend over 2013, kreeg u deze waarschijnlijk al. Kreeg u daarbij geld terug, dan moet dat bedrag worden verrekend met de aangifte. De voorlopige aanslagen zijn niet altijd goed ingevuld in de vooringevulde aangifte. U doet er dan goed aan deze zelf te corrigeren.
een goede aangiftemap
Voor de belastingaangifte is het handig om gedurende het jaar een ordner bij te houden met daarin alle zaken die hiervoor van belang zijn. Wat zit er in een goede map? Oude aangifte Voorin de map hoort de aangifte van vorig jaar. Die is van onschatbare waarde bij het invullen van de nieuwe aangifte.
Jaaropgaven
Giften Giften zijn aftrekbaar, maar alleen als ze kunnen worden onderbouwd door schriftelijke stukken. Bewaar dus alle bonnetjes en kwitanties. Doet u een (fiscaal aantrekkelijke) periodieke gift, dan is daarvan sinds 1 januari 2014 geen notariële akte meer nodig. Een onderhandse akte is wel vereist.
10 Cijfers
11
De cijfers
De Consumentenbond ondervroeg 1012 belastingbetalers die representatief zijn voor de Nederlandse bevolking (18+) naar hun ervaringen met de aangifte.
60%
Vanaf 1 januari 2012 biedt de Belastingdienst de mogelijkheid om een terugbelafspraak te maken waarbij u zelf kunt aangeven wanneer u teruggebeld wilt worden (SmartBelAfspraak). Circa 80%van de mensen is tevreden over het gesprek en de deskundigheid van de medewerker.
vult zelf de aangifte inkomstenbelasting in. Vorig jaar was dat 48%.
19%
Bijna van alle ondervraagden huurt een expert in voor de belastingaangifte. De voornaamse reden is voorkomen dat eventueel voordeel over het hoofd wordt gezien.
45,5%
VAN DE MENSEN KREEG IN 2012 GELD TERUG VAN DE BELASTING.
Het belangrijkste hulpmiddel bij de aangifte is het aangiftescherm van de Belastingdienst (45,8%). Verder wordt ook gebruikgemaakt van de website van de Belastingdienst (36,6%), de Belastingtelefoon (10,0%), de website (7,4%) van de Consumentenbond en de Belastinggids (5,6%) van de Consumentenbond.
75,5% www.consumentenbond.nl
42,6%
van de mensen zou het zeer waarderen als het aangifteprogramma voortaan automatisch de gunstigste verdeling tussen partners berekent.
van de mensen vindt dat de overheid verder moet investeren in het vereenvoudigen van het aangifteproces.
269.000 De Belastingdienst heeft van januari tot en met juni 2013 circa 269.000 bezwaarschriften ontvangen. Meer dan vorig jaar, want toen waren dat in dezelfde periode zo’n 231.000 stuks.
17%
van de mensen is bang dat ze te veel belasting betalen.
De vooraf ingevulde aangifte van de Belastingdienst is niet altijd foutloos. 5% van de respondenten ontdekte één of meer fouten in de al ingevulde gegevens. Die zaten onder meer in de banksaldi, de hypotheek(rente) en loonheffing.
63% vindt de vooraf ingevulde aangifte (erg) prettig. Bron: Belastingenquête 2013 Consumentenbond/12e halfjaarrapportage Belastingdienst 2013.
www.consumentenbond.nl
12 Nieuw in de aangifite
13
Nieuw
in de aangifte over 2013
Ieder jaar verandert er wel iets in de aangifte. Een overzicht van de meest in het oog springende wijzigingen.
De hypotheekrente is bij aankoop of verbouwing van een huis alleen onder voorwaarden aftrekbaar.
Alle regelingen die ingingen op 65-jarige leeftijd, gaan nu bij AOWleeftijd in. In 2013 is dat 65 jaar en één maand.
www.consumentenbond.nl
De advieskosten voor verzekeringstussenpersonen zijn voor het eerst niet meer aftrekbaar.
De rente over een restschuld is (maximaal 10 jaar) aftrekbaar, maar alleen als het huis met restschuld verkocht is na 28 oktober 2012.
De vrijstelling en heffingskorting voor durfkapitaal en ethische en culturele beleggingen vervalt.
Sommige IVF-behandelingen en hulpmiddelen voor mobiliteit (denk aan krukken en rollators) zijn niet meer aftrekbaar.
De regels voor aftrek voor scholingskosten zijn flink aangepast. Zo zijn sommige kosten voor het eerst niet meer aftrekbaar, maar daar staat tegenover dat de drempel omlaag is gegaan. Vroeger kon u pas scholingskosten aftrekken als u meer dan €500 besteedde aan studiekosten, nu ligt de grens bij €250.
Er is een nieuwe tijdelijke heffingskorting voor mensen in de VUT of met prepensioen.
Alle AOW’ers krijgen meer ouderenkorting. Wie niets kreeg, krijgt nu €150. De rest krijgt €1032 (dat is €270 extra).
De doorwerkbonus wordt werkbonus. Minder mensen krijgen hem en het maximum is lager.
Als u al uw levenslooptegoed in één keer opnam in 2013, betaalt u belasting over maar 80% daarvan (tot het saldo op 31 december 2011).
Meer nieuws met betrekking tot aangifte 2013 vindt u in de Belastinggids 2014.
www.consumentenbond.nl
14 Drie Kosten keer aangifte
15
Aangifte voor iedereen anders
De belastingaangifte is voor iedereen anders. Het maakt uit of u studeert, net gescheiden bent of (bijna) recht heeft op AOW. De aangifte voor drie situaties.
www.consumentenbond.nl
www.consumentenbond.nl
16 Drie keer aangifte
17
Bij studiefinanciering mag een dikke €13.000 bruto worden bijverdiend
JONGEREN Bijbaantje Een bijbaantje naast de school of studie? Download dan na 1 maart de vooringevulde aangifte. Als de werkgever te veel belasting heeft ingehouden, dan ziet u - als u klaar bent met invullen in het aangifteprogramma - dat u geld terugkrijgt. De werkgever kan desgewenst ook een studenten- en scholierenregeling toepassen. Dan hoeft u voortaan niet op de belastingaanslag te wachten, maar wordt iedere maand bij de loonbetaling direct meer op uw rekening gestort. Kijk eerst op de website van de Belastingsdienst of u aan de voorwaarden voldoet. Freelance Verdiende u meer dan €6000 met freelancewerkzaamheden waarbij geen loonbelasting is ingehouden? Dan moet er misschien belasting worden betaald. Vul het aangifteprogramma van de belastingdienst in om dit te controleren. Stuur het voor 14 juli in, anders loopt u kans op een boete. Studiefinanciering Bij studiefinanciering mag een dikke €13.000 bruto worden bijverdiend, als dit meer is moet er studiefinanciering worden terugbetaald. Dreigen de inkomsten veel meer te zijn, zet de studiefinanciering en de studenten OV-chipkaart dan stop (deze laatste bij een ophaalautomaat). Gaat u nét iets meer verdienen, dan kan het slim zijn toch iets minder te werken. Extra werken levert dan per saldo niets op. www.consumentenbond.nl
(BIJNA) GEPENSIONEERD Check de AOW-leeftijd De AOW-leeftijd gaat omhoog in stapjes. De eerste verhoging vindt plaats in 2013. Kijk op www.checkuwaowleeftijd.nl wanneer uw AOW ingaat. Stagevergoeding Als u stage loopt en u ontvangt een stagevergoeding die direct aan u wordt uitbetaald, dan is er loonbelasting ingehouden. U kunt (een deel van) deze belasting terugvragen door aangifte te doen. Aftrekpost studiekosten De regeling voor aftrek van studiekosten is veel makkelijker dan vroeger. Controleer op de website van de Belastingdienst of u er recht op heeft. Géén inkomen Ook bij geen inkomen is het mogelijk belasting terug te ontvangen. Download het aangifteprogramma, vul de betaalde studiekosten in en stuur de aangifte op. Deze aftrekpost verschuift dan naar de volgende jaren, net zolang tot u gaat werken. In dat jaar krijgt u dan belasting terug. Eerste baan Als u na de opleiding met een baan begint, krijgt u meestal belasting terug. Daarvoor moet u wel aangifte doen. Dit is het handigste met de vooringevulde aangifte. Die kan worden gedownload vanaf 1 maart 2014.
Woon-werkverkeer Gaat u van en naar uw werk met het openbaar vervoer zonder dat u die kosten vergoed krijgt, vul dan het aangifteprogramma in als de afstand meer dan 10 kilometer is. Waarschijnlijk krijgt u geld terug. Toeslagen Controleer op www.toeslagen.nl of u recht heeft op toeslagen. Wie ouder is dan 18 jaar heeft bijna altijd recht op zorgtoeslag. Misschien heeft u ook recht op huurtoeslag. Om toeslag te ontvangen moet deze worden aangevraagd. Inloggen moet met uw DigiD.
Overbrugging inkomenstekort Als u stopt met werken vóór de AOW-datum zit u een periode met minder of helemaal geen inkomen. Dat komt omdat uw AOW (en misschien ook uw pensioen) later ingaat. Check vooraf of u die periode financieel goed kunt overbruggen. Bijvoorbeeld door het werkgeverspensioen eerder in te laten gaan, levenslooptegoed of spaargeld te gebruiken of een lijfrente in te zetten als die voldoet aan de eisen voor een overbruggingslijfrente. Een financieel adviseur kan u helpen om alles op een rijtje te zetten. Meer hierover is ook te vinden in onze uitgave Belastingtips voor senioren (editie 2014). Als u vervroegd met pensioen gaat, krijgt u (als de AOW-leeftijd nog niet is bereikt op 31 december 2013) een tijdelijke heffingskorting van maximaal €182. Voorlopige aangifte U zult vanaf de AOW-leeftijd meestal na afloop van het jaar belasting moeten bijbetalen. Dat komt omdat u na uw pensionering meer dan één inkomensbron heeft. Omdat die fiscaal niet goed zijn afgestemd www.consumentenbond.nl
18 Drie keer aangifte
19
Door posten slim te schuiven tussen partners, kan recht op ouderentoeslag ontstaan
Consumentenbond
Belastingtips voor senioren 2014 en de Belastinggids 2014 zijn twee nieuwe uitgaven van de Consumentenbond die dieper op deze materie ingaan. Ze zijn te vinden op www.consumentenbond.nl/webwinkel.
op elkaar, zal er te weinig belasting worden ingehouden. Wilt u voorkomen dat u aan het eind van het jaar moet bijbetalen, vraag dan tijdens het jaar een voorlopige aanslag aan. Die mag u gespreid betalen in de nog resterende maanden van het jaar. Heeft u in 2013 de AOW-leeftijd bereikt en bestaat uw inkomen alleen uit een AOWuitkering, dan krijgt u in ieder geval geen aanslag. Heeft u gedurende het jaar een voorlopige teruggave van de algemene heffingskorting ontvangen, dan hoeft die niet te worden terugbetaald. Ouderentoeslag Bereikt u vóór het einde van het belastingjaar de AOW-leeftijd? En is uw vermogen, na aftrek van het algemene heffingvrije vermogen lager dan €279.708 (fiscale partners het dubbele), en inkomen uit werk en woning (box 1) lager dan €19.895, dan heeft u recht op een extra toeslag (ouderentoeslag) op uw heffingvrije vermogen. Heeft u een partner, dan kan die daar ook recht op hebben. U kunt soms - door posten slim te schuiven tussen partners - zorgen dat er recht gaat ontstaan op deze ouderentoeslag. Probeer het uit in het scherm ‘verdeling’. www.consumentenbond.nl
Middeling Vaak krijg u als u eerder stopt met werken met een verzoek om middeling belasting terug. Dit kan worden berekend op bijvoorbeeld www.berekenhet.nl waar u kunt zien hoeveel zo’n verzoek u oplevert.
Ouderenkorting Heeft u de AOW-leeftijd bereikt en is uw inkomen niet hoger dan €35.450? Dan heeft u recht op een ouderenkorting van €1032. Is het inkomen hoger, dan is de ouderenkorting maar €150. Maar als u niet genoeg belasting betaalt om deze heffingskorting mee te verrekenen, dan wordt deze niet uitbetaald door de Belastingdienst. Als u een fiscale partner heeft, dan is het meestal slim om in het scherm ‘verdeling’ in het aangifteprogramma zoveel mogelijk inkomen aan uzelf toe te rekenen. Bijvoorbeeld door zo veel mogelijk vermogen in box 3 bij uzelf aan te geven. Daarvan wordt 4% bij uw inkomen opgeteld. Heeft u recht op een alleenstaanden AOWuitkering, dan heeft u bovenop de normale ouderenkorting ook recht op de alleenstaande ouderenkorting die in 2013 €429 bedraagt.
Hypotheek aflossen Als u een hypotheek heeft kan het heel voordelig zijn om die geheel of gedeeltelijk af te lossen. Dat geldt zeker voor kleine hypotheken. Op www.consumentenbond.nl/ belastingaangifte vindt u een checklist voor huizenbezitters. Controleer de aangifte Net gepensioneerden komen in de aangifte allerlei bedragen tegen die afwijken van de eerdere jaren. Dat komt omdat het belastingtarief en de heffingskortingen veranderen vanaf het moment dat u de AOWleeftijd heeft bereikt. Het tarief in de eerste twee schijven bevat een AOW-deel dat na het bereiken van de AOW-leeftijd vervalt. Ook de heffingskortingen kennen een AOWdeel. Vanaf de AOW-leeftijd vervalt dit deel en gaan de heffingskortingen aanzienlijk omlaag. De tarieven in het jaar van het bereiken van de AOW-leeftijd zijn een gewogen gemiddelde van het tarief van vóór en na het ingaan van de AOW-leeftijd.
(NET) GESCHEIDEN Fiscale expert Een echtscheiding kan fiscaal gezien zeer gecompliceerd zijn. Niet alle advocaten en mediators zijn op de hoogte van alle fiscale aspecten. Schakel daarom op tijd een fiscale expert in. Dat kan heel veel geld schelen. Beëindig het fiscale partnerschap Het fiscale partnerschap eindigt pas als u niet meer op hetzelfde adres staat ingeschreven én u echtscheiding of scheiding van tafel en bed heeft aangevraagd. Het is meestal het best om het fiscale partnerschap zo snel mogelijk te laten eindigen. Anders kunt u bijvoorbeeld samen maar maximaal voor één woning de hypotheekrente aftrekken. Bovendien moet u dan voor de aangifte elkaars inkomen en vermogen invullen. www.consumentenbond.nl
20 Drie keer aangifte
21 BELASTINGTIPS VOOR SENIOREN
BELASTING
TIPS VOOR
SENIOREN
Met de fiscus hebben we ons hele leven te maken. Maar op oudere leeftijd spelen belastingen een extra grote rol, namelijk als we de pensioenleeftijd naderen, serieus beginnen na te denken over het nalaten van vermogen of omdat we de overwaarde in het eigen huis willen benutten.
minimaal €408 per kwartaal uitgeven daaraan. Kosten van levensonderhoud zijn niet aftrekbaar als uw kind recht heeft op studiefinanciering. Het is geen bezwaar als uw ex-partner wel kinderbijslag ontvangt en een deel daarvan aan u doorbetaalt.
Dit boek maakt duidelijk wat deze situaties fiscaal gezien voor u betekenen en legt uit hoe u voorkomt dat u te veel belasting betaalt. Alles op basis van de actueelste cijfers en gegevens, voor 2013.
Een nuttig boek met praktische tips, die in allerlei (reken-) voorbeelden zijn uitgewerkt. consumentenbond.nl
cover belasting voor senioren.indd 1
gedeeltelijk aan de ander toedelen. Probeer dat ook uit, want soms betaalt u juist op die manier het minste belasting. De aangifte moet dan door beiden worden ondertekend.
Voljaarspartnerschap of niet? In het jaar dat het partnerschap eindigt omdat u niet meer op hetzelfde adres staat ingeschreven en bent gescheiden of een scheiding heeft aangevraagd, mag u kiezen voor uitbreiding van het partnerschap naar het hele jaar. Of dat voordelig is hangt af van uw specifieke situatie. In onze Belastinggids 2014 bijvoorbeeld, wordt ingegaan op de voordelen van het verdelen van vermogen en aftrekposten en de andere gevolgen van fiscaal partnerschap. Heeft u die niet, dan kunt u ook twee keer de aangifte invullen (op proef) om uit te proberen wat aantrekkelijker is. Een keer als voljaarspartners en een keer allebei apart. Als u beide proefberekeningen uitdraait, kunt u makkelijk vergelijken op welke manier u samen het minste belasting betaalt. Vergeet niet in het scherm ‘verdeling’ uit te proberen of u samen in totaal belasting bespaart door de verdeling te veranderen. U mag posten ook gedeeltelijk aan de een en www.consumentenbond.nl
Alimentatie Alimentatie aan de ex-partner is aftrekbaar voor de betaler en belastbaar voor de ontvanger. Er is ook sprake van alimentatie als het gemeenschappelijke vermogen scheef wordt verdeeld. Degene die te weinig krijgt, mag dan een bedrag aftrekken en degene die te veel krijgt moet dat als ontvangen alimentatie aangeven. Alimentatie (2) Als ontvanger van partneralimentatie mag u de kosten die u gemaakt heeft voor de alimentatie aftrekken. Dat zijn niet de kosten van de echtscheiding zelf, maar alleen de kosten voor het vaststellen van de alimentatie. Of voor verdediging tegen een voorgestelde verlaging daarvan door uw ex-partner. En voor het innen ervan als uw ex niet betaalt. Degene die de partneralimentatie betaalt mag geen kosten aftrekken voor het vaststellen van de alimentatie. Alimentatie (3) Draagt u bij in de kosten van het levensonderhoud van uw kinderen waarvoor u geen kinderbijslag ontvangt, dan heeft u recht op een aftrekpost. U moet dan wel
BELASTING
Voormalige eigen woning De eigen woning neemt een bijzondere plaats in bij een echtscheiding. De rente over de hypotheek blijft twee jaar lang aftrekbaar als u (voor de helft als u in gemeenschap van goederen was getrouwd) eigenaar bent, maar er niet in woont. U geeft dan het (halve) eigenwoningforfait aan en trekt de (halve) rente af. Het (halve) eigenwoningforfait mag als alimentatie in aftrek worden gebracht als u uw voormalig partner er gratis in laat wonen. Deze moet dat bedrag als ontvangen alimentatie aangeven. Heffingskortingen Er zijn twee heffingskortingen voor gescheiden ouders. Dat zijn de inkomensafhankelijke combinatiekorting en de alleenstaande-ouderkorting. Vergeet niet om er gebruik van te maken.
Meer info
Meer handige voorbeelden zijn te vinden op www.consumentenbond.nl/ belastingaangifte. Hier staan ook tips voor andere situaties dan de hierboven beschreven, onder meer voor huizenbezitters en gulle gevers.
MARJAN LANGBROEK & ANNE GROOTERS
Alimentatie aan de ex-partner is aftrekbaar voor de betaler en belastbaar voor de ontvanger
NIEUWE EDITIE met cijfers 2014
TIPS €12,50* VOOR
SENIOREN
(niet-leden €15,50)
11-12-13 15:21
Belastingtips voor senioren 112 pagina’s februari 2014 ISBN 978 90 5951 2597
Wat vindt u in deze gids? U kent misschien de ouderentoeslag, de ouderenkorting en bekende aftrekposten zoals de zorgkosten. Maar er zijn meer belastingregels die gunstig voor u kunnen uitpakken als u de pensioenleeftijd bereikt. U moet het alleen nét even weten. Misschien kunt u meer doen met uw vermogen dan u nu doet - of hoeft u minder belasting te betalen dan u denkt. Belastingtips voor senioren helpt u deze kansen te benutten. • Pensioen en inkomen • Heffingskortingen en toeslagen • Fiscaal gunstig schenken • Fiscaal gunstig nalaten Belastingtips voor senioren is een betrouwbare gids voor iedere 55-plusser die niet onnodig te veel belasting wil betalen, en ook niet wenst dat zijn/ haar kinderen dat doen.
Bestellen?
www.consumentenbond.nl/ webwinkel *prijzen exclusief €2,50 verzendkosten
www.consumentenbond.nl
22 Tien tips
23
10x
EIGEN WONING EN AANGIFTE
2
HUIS VERKOCHT? Vergeet dan niet de eventuele kosten van doorhaling van de hypotheek op te geven als aftrekbare kosten.
4
1
VERGELIJK Nieuw huis? Gebruik de online Hypotheekvergelijker en Wijzer overlijdensrisicoverzekering van de Consumentenbond. Hiermee vergelijkt u aanbieders, prijs & voorwaarden.
Hypotheek aflossen In 2013 kreeg de Consumentenbond veel vragen over of aflossen rendabel is of niet. Als u het geld in de toekomst niet nodig heeft en anders op een spaarrekening laat staan, is aflossen momenteel bijna altijd lucratief. Bij kleine leningen (tot ongeveer 10% van de WOZwaarde) is de besparing relatief het grootst.
Hypotheek aflossen (2)
In een aantal gevallen kan aflossen duur uitpakken: • Los niet af als u minder spaargeld heeft dan €20.000 (voor stellen is dat €40.000). • Aflossen is onverstandig als u verbouw- of verhuisplannen heeft naar een duurdere woning (waarvoor u straks misschien extra wilt lenen). Met een aflossing doet u definitief afstand van een stukje renteaftrek voor die situatie. • Het geld dat u aflost is niet zomaar weer beschikbaar. Als u later bedenkt dat u geleidelijk vermogen wilt schenken aan familie of ruimer wilt leven, kan dat na aflossing minder gemakkelijk.
www.consumentenbond.nl
5
Bouwkundig rapport
Verbouwen
Heeft u uw huis in 2013 verbouwd en daarvoor een lening afgesloten? Dan mag de rente daarover alléén worden afgetrokken als u de lening minstens annuïtair in 30 jaar aflost. Check ook de bijleenregeling op www.eigenhuis.nl, want die leidt er soms toe dat u helemaal niets mag aftrekken.
6
De Belastingdienst vermeldt nergens dat u de kosten van het bouwkundig rapport mag aftrekken. Dat mag als dat rapport nodig is voor het verkrijgen van Nationale Hypotheek Garantie.
8
BTW
In 2014 is de btw op de arbeidskosten bij verbouwingen nog 6%. In 2015 gaat deze omhoog naar 21%. Als u geld moet lenen voor een verbouwing, is een persoonlijke lening vaak een betere keus dan
Geen of geringe eigenwoningschuld Is het saldo van uw eigenwoningforfait en de aftrekbare kosten positief, dan heeft u recht op een even hoge aftrekpost wegens geen of geringe eigenwoningschuld. Doet u aangifte met het online
een hypotheek. De rente daarvoor is ook aftrekbaar.
9
aangifteprogramma, dan wordt deze aftrekpost vanzelf ingevuld. Deze regeling heet ‘Wet Hillen’.
10
Erfpacht/afkoop Betaalt u periodieke erfpachtcanons omdat uw huis op erfpachtgrond staat, dan mag u deze periodieke betalingen aftrekken. Vergeet deze post niet. Een afkoopsom is niet aftrekbaar. Maar leent u geld voor de afkoop, dan kan de rente weer wel aftrekbaar zijn.
Afsluitprovisie
Wie geld uitleent aan de kinderen voor een eigen woning vergeet vaak een afsluitprovisie te rekenen. Zonde, want dat levert een mooie belastingteruggave op. Het kind mag het bedrag aftrekken en de ouder hoeft het bedrag niet op te geven. www.consumentenbond.nl
24 Bespaartips
25
24 TIPS om minder belasting te betalen We geven u tips om op een vrij eenvoudige manier belasting te besparen of toeslagen veilig te stellen. Zodat u niet meer betaalt dan nodig is. TIP 1 Hypotheek aflossen Als u een hypotheek heeft, kan het heel voordelig zijn om die vrijwillig (geheel of gedeeltelijk) af te lossen. Dat geldt zeker voor kleine hypotheken. Bekijk hiervoor de checklist voor huizenbezitters op www.consumentenbond.nl.
TIP 2 Schenken (aan kind) voor eigen woning Tot en met 31 december 2014 mag u aan uw kinderen belastingvrij een bedrag van €100.000 schenken voor de eigen woning. Uw kinderen sparen schenkbelasting uit en zelf heeft u in 2015 minder belast vermogen (in box 3). Vanaf 2015 is deze mogelijkheid er niet meer. Dan mag u hen per jaar maximaal ongeveer €5000 belastingvrij www.consumentenbond.nl
schenken. Voor kinderen van 18 tot 40 geldt dan dat u onder voorwaarden eenmalig iets meer dan €50.000 belastingvrij mag schenken voor hun eigen huis of ongeveer €25.000 voor iets anders.
TIP 3 Giften concentreren Gewone (dus niet-periodieke) giften aan een goed doel zijn pas aftrekbaar voor zover u in een jaar meer schenkt dan 1% van uw inkomen. Als u de giften van twee of meer jaren allemaal tegelijk in één jaar geeft, heeft u maar één keer last van die drempel. Dat kan behoorlijk schelen. Als u meer dan 10% van uw inkomen aan het goede doel geeft is het meerdere ook weer niet aftrekbaar. Kiezen voor een periodieke gift is nog gunstiger. Op www.consumentenbond.nl kunt u zien wat een periodieke gift is.
26 Bespaartips
27
TIP 6 Kosten vooruitbetalen (3)
TIP 4 Kosten vooruitbetalen Soms is het voordelig om kosten uit 2015 vooruit te betalen. Dat geldt in sterke mate voor aftrekbare kosten (op onze website te bekijken onder ‘Aftrekposten’). Bij vooruitbetalen in 2014 is uw vermogen op 1 januari 2015 lager. Dit scheelt belasting in box 3 als u (anders) boven het heffingvrije vermogen uitkomt. Soms stel u zo ook uw recht op toeslagen veilig. Dit voordeel geldt natuurlijk voor alle kosten die u vooruitbetaalt en niet alleen voor de aftrekbare kosten.
TIP 5 Kosten vooruitbetalen (2) Als u volgend jaar een lager inkomen heeft en/of de AOW-leeftijd bereikt, kunt u de kosten in 2014 vaak aftrekken tegen een hoger belastingtarief. Een andere reden om aftrekbare kosten vooruit te betalen is dat zorgkosten, scholingskosten en giften elk jaar pas aftrekbaar zijn voor zover ze een bepaald bedrag overschrijden in één jaar. Overschrijdt u dat bedrag in 2014 en weet u niet of dat in 2015 weer zo is? Dan is nu betalen fiscaal interessant. www.consumentenbond.nl
Let op bij vooruitbetalen van hypotheekrente. Als u in 2014 maximaal zes maanden rente vooruitbetaalt voor 2015 is die rente aftrekbaar in 2014. Maar betaal niet méér rente vooruit. Als u bijvoorbeeld zeven maanden vooruitbetaalt, is de rente voor al die zeven maanden pas aftrekbaar bij de aangifte over 2015. Een rekenvoorbeeld: betaalt u volgend jaar maar 42% belasting over de top van uw inkomen en dit jaar 52%, dan scheelt het vooruitbetalen van €10.000 rente u €1000 belasting.
TIP 7 Middeling Als uw inkomen in drie opvolgende jaren sterk wisselend is, betaalt u meer belasting dan wanneer het in die jaren gelijk zou zijn. Dit verschil kunt u terugkrijgen voor zover het meer is dan €545. Bereken op www.berekenhet.nl of u met een verzoek om middeling belasting terug kunt krijgen. De Belastingdienst geeft een ingewikkeld stappenplan voor de berekening, maar een printje bijvoegen van de berekening op www.berekenhet.nl volstaat.
TIP 8 Lijfrente Het voordeel van het sparen voor uw pensioen met een lijfrente is dat de premies aftrekbaar zijn. U krijgt in het jaar dat u de premie betaalt geld terug van de Belastingdienst. In de jaren waarin de lijfrente uitkeert, moet u er straks wel belasting over
Een rekenvoorbeeld: U krijgt 52% belasting terug over uw lijfrentepremie van €5000. Over een latere uitkering bent u maar 42% verschuldigd. U bespaart 10% belasting, dat is €500. Bovendien hoeft u al die tijd geen belasting in box 3 te betalen. Over 10 jaar is dat ook nog eens 10 x 1,2% x €5000 = €600.
TIP 10 Afkoop alimentatie betalen. De kans is groot dat u er dan een lager tarief over betaalt, omdat AOW’ers minder betalen over een inkomen tot zo’n €33.000. Bovendien verlaagt u door de premiebetalingen jarenlang uw spaargeld dat belast is in box 3. Controleer of u jaarruimte of reserveringsruimte heeft om te sparen met de Rekenhulp lijfrentepremie op www.belastingdienst.nl. Tip: De rekenhulp begint met de jaarruimte, maar u kunt beter beginnen met het berekenen van de reserveringsruimte. Dan laat u geen rechten verloren gaan.
TIP 9 Lijfrente (2) Let op: als u de mogelijkheid heeft om door middel van een lijfrente fiscaal aantrekkelijk te sparen voor uw pensioen, moet u nog wel nagaan of het, gezien uw inkomen nu én later, wel verstandig is om een lijfrente te sluiten. Raadpleeg daarvoor een financieel adviseur en/of onze uitgave Belastingtips voor senioren (editie 2014).
Weet u nu al dat u volgend jaar een (flink) lager tarief gaat betalen in box 1, dan kan het zin hebben om alimentatie die u aan uw ex-partner moet betalen, vooruit te betalen of gedeeltelijk af te kopen in verband met een lager tarief voor volgend jaar. De alimentatie kan dan tegen het hogere tarief van dit jaar worden afgetrokken. Bovendien is uw vermogen per 1 januari van volgend jaar dan lager.
TIP 11 Koop een fiets Veel werkgevers doen al jaren mee aan het fietsenplan. U kunt dan via uw werk een (elektrische) fiets kopen met een gemiddeld belastingvoordeel van zo’n 40%. Voorwaarde is wel dat u meestal op de fiets naar het werk gaat. De kans bestaat dat 2014 het laatste jaar is waarin u kunt profiteren van deze regeling. Alle werkgevers moeten namelijk uiterlijk in 2015 de nieuwe zogeheten ‘werkkostenregeling’ invoeren. Vanaf dan wordt het vaak een duur grapje voor de werkgever om het fietsenplan in stand te houden. www.consumentenbond.nl
28 Bespaartips
TIP 12 Verbouwen in 2014 Als u nog een verbouwing voor huis of tuin in de planning heeft staan: nu is misschien wel het beste moment. De btw op verbouwingen is tijdelijk verlaagd. U betaalt in 2014 6% in plaats van 21% btw over de arbeidskosten. In 2015 betaal u weer 21%. Let op: • De verbouwing moet op 31 december 2014 echt voltooid zijn, anders betaalt u toch 21% btw. Vooruit betalen helpt niet. • Voor de materiaalkosten geldt het tarief van 6% niet, maar de huur van apparatuur en de voorrijkosten van de aannemer horen bij de arbeidskosten en hebben dus ook maar 6% btw. Een rekenvoorbeeld: Als de arbeidskosten in uw verbouwing €10.000 bedragen, dan scheelt deze maatregel u 15% daarvan, dat is €1500.
TIP 13 Extra aflossen? Heeft u na 1 januari 2013 een nieuwe hypotheek gesloten of een bestaande hypotheek verhoogd, dan moet de lening (verhoging) ten minste annuïtair in ten hoogste 360 maanden worden afgelost. Wat u meer aflost dan nodig, mag u in principe later terugnemen door minder af te lossen. U loopt dan voor op schema. Maar pas op: als de rentestand wijzigt, wordt er een nieuwe berekening gemaakt van de nieuwe minimale aflossing voor de resterende looptijd. www.consumentenbond.nl
29
Geef geld uit aan zaken die niet in box 3 aangegeven hoeven te worden, zoals vakanties en meubels
Daarbij wordt uitgegaan van de werkelijke stand van de schuld als die lager is dan bij de minimaal vereiste aflossing tot op dat moment. U raakt dan dus de mogelijkheid kwijt om later minder af te lossen op basis van een eerdere extra aflossing. Sommige mensen vinden dat erg, anderen niet.
TIP 14 Consumptieve uitgaven Geld uitgeven vlak voor het jaareinde kan u echt kapitalen schelen. Niet alleen omdat u dan over het volgende jaar minder inkomstenbelasting hoeft te betalen (het vermogen per 1 januari van het volgende jaar is dan immers lager), maar het kan ook zijn dat u daardoor nét in aanmerking komt voor toeslagen (zie www.consumentenbond. nl onder dit trefwoord). Alle toeslagen, behalve de kinderopvangtoeslag, kennen namelijk een vermogenstoets.
TIP 17 Stamrecht Heeft u wel eens een ontslagvergoeding gekregen en daarvoor een stamrecht afgesloten? In 2014 is er de unieke mogelijkheid om dit stamrecht in een keer op te nemen met belastingvoordeel. Van boetes of zogenoemde ‘revisierente’ is bij opname vanaf 2014 geen sprake meer, en bovendien ontvang u bij afkoop ineens 20% van het bedrag belastingvrij.
TIP 15
TIP 18
Consumptieve uitgaven (2)
Stamrecht (2)
Zorg ervoor dat u geld uitgeeft aan zaken die niet aangegeven hoeven te worden in box 3, zoals auto’s, vakanties en meubels. Soms levert het ook nog vroegboekkorting op. Een vakantiehuisje of aandelen kopen helpt niet, want die moet u wél aangeven in box 3.
Reken wel uit (of laat uitrekenen) wat de gevolgen zijn. Alles ineens opnemen heeft ook nadelen: • Het tarief bij een uitkering ineens kan hoger zijn dan bij periodieke uitkeringen, omdat u bij die uitkering in één jaar een heel hoog inkomen heeft. Grote kans dat u daardoor 52% betaalt over een deel van de uitkering, terwijl u bij gespreide betaling die 52% schijf helemaal niet ‘haalt’. Als de uitkeringen gepland staan in de periode na de AOW-leeftijd en belast worden met het lage tarief van de eerste en tweede belastingschijf, is het meestal ongunstig om de ontslagvergoeding in een keer op te nemen in 2014.
TIP 16 Erfbelasting Belastingschulden zijn niet aftrekbaar als schuld in box 3, met uitzondering van erfbelasting. Heeft u tegen het jaareinde een andere aanslag liggen, betaal die dan bij voorkeur voor het jaareinde, zodat uw vermogen daardoor wel verlaagd wordt.
• De uitkering is voortaan onderdeel van uw vermogen in box 3, waardoor u er ieder jaar 1,2% belasting over betaalt. • Krijgt u een of meer toeslagen? Maak dan sowieso een proefberekening voor het gevolg hiervan in 2014. U kunt toeslagen langdurig verliezen als het vermogen te hoog wordt. • Dit voordeel geldt alleen als de ontslagvergoeding vóór 15 november 2013 is ontstaan en overgemaakt naar een verzekeringsmaatschappij, bank of naar uw eigen stamrecht BV.
TIP 19 Voorlopige aanslag Als uw vermogen op de grens van het wel of geen recht hebben op een toeslag ligt, kan het zinnig zijn om een voorlopige aanslag inkomstenbelasting aan te vragen als u weet dat u belasting moet bijbetalen. Als u die aanslag vóór 1 oktober van het lopende jaar aanvraagt, wordt u vermogen altijd verlaagd met het bedrag van de aanslag. Krijgt u de aanslag dan op tijd, dan kan u hem voor 31 december betalen. Komt hij te laat om nog in 2013 te kunnen betalen, dan mag u bij uitzondering de belastingschuld toch aftrekken van uw vermogen in box 3.
TIP 20 Voorlopige aanslag (2) Het is ook slim om een voorlopige aanslag aan te vragen als u verwacht dat u geld terugkrijgt. U krijgt het geld dan eerder terug www.consumentenbond.nl
30 Bespaartips
en kunt het op een spaarrekening zetten. De belastingdienst vergoedt gewoonlijk namelijk géén rente. Dit is zeker slim als u geen belasting hoeft te betalen in box 3. Als uw vermogen op 1 januari onder het heffingvrij vermogen (van minstens €21.139 per persoon) blijft dus. Bezit u meer, dan valt het rentevoordeel ongeveer weg tegen de extra heffing in box 3.
TIP 21 Rekeningen
Belastingvrij schenken 31
Schenken heeft voordelen
TIP 23 Verzekeringsclaims
Liggen er tegen het jaareinde nog rekeningen die betaald moeten worden? Ze mogen als schuld worden afgetrokken van het vermogen in box 3. Maar de eerste €2900 (fiscale partners €5800) aan schulden zijn niet aftrekbaar. Als de overige schulden in box 3 niet hoger zijn dan dat bedrag, kunt u de rekeningen dus beter vóór 31 december betalen.
Pas op als u aan het eind van het jaar een forse schade lijdt aan bijvoorbeeld huis, inboedel of auto. Als u meer bezit dan het heffingvrij vermogen is het slimmer de verzekeraar te vragen de uitkering te storten ná de jaarwisseling. De uitkering telt namelijk gewoon mee als bezit totdat u hem weer uitgeeft. Laat het geld dus alleen uitkeren als u het bedrag voor de jaarwisseling alweer herinvesteert.
TIP 22
TIP 24
€512 onbelast
Ziektekosten
Er geldt in box 3 een vrijstelling voor contant geld en waardebonnen tot een bedrag van €512 per persoon. U kunt daarvan optimaal gebruikmaken door dit bedrag op 31 december contant in huis te nemen. Uw belaste bankrekening zakt daardoor. Heeft u minderjarige kinderen, dan geldt deze vrijstelling ook per kind. U kunt hen dit bedrag contant geven voor in de spaarpot. Het telt dan niet mee voor uw vermogen. Als ouder moet u de rest van het spaargeld van minderjarige kinderen wel bij u eigen vermogen aangeven.
In veel gevallen is het mogelijk de ziektekostenverzekering voor een jaar vooruit te betalen met korting.
www.consumentenbond.nl
Het is gunstiger dan ooit om te schenken. Er zijn nieuwe mogelijkheden, maar ook bestaande die van pas komen.
Eindejaarstips
Lees tegen het einde van het jaar onze eindejaarstips door op www. consumentenbond.nl. Ze kunnen u veel belasting besparen en toeslagen opleveren.
www.consumentenbond.nl
32 Belastingvrij schenken
33
€100.000
V
eel mensen aarzelen met schenken, met name omdat ze bang zijn dat ze het geld zelf nog nodig zullen hebben. Ze schuiven de beslissing voor zich uit, misschien langer dan nodig is. Als u op de leeftijd bent gekomen dat u iedere maand geld overhoudt, kunt u beter toch gaan schenken. Bijvoorbeeld, sinds dit jaar telt 12% van het belastbaar vermogen mee als inkomen voor de eigen bijdrage voor AWBZ-zorg. Dat geeft een extra stimulans om tijdig aan schenken te beginnen.
Vrijstellingen benutten Geven bij leven is ook een goede manier om erfbelasting te besparen. Wie gespreid het vermogen overdraagt, profiteert van de jaarlijkse vrijstelling van €5141 (2013) voor kinderen, stief- en pleegkinderen. Voor anderen geldt een bedrag van €2057. Wie meerdere keren in een jaar geld of goederen schenkt, moet de waarde van al die giften bij elkaar optellen. Soms is het daarom gunstiger een schenking na 31 december te doen. In het volgende jaar staat de teller weer op nul. Als je een kind of iemand anders te hulp schiet omdat je je moreel verplicht voelt, kan de hele schenking zijn vrijgesteld van belasting. De Belastingdienst gaat hiermee echter niet zo snel akkoord. Het moet aantoonbaar zijn dat de schenking uit noodzaak wordt gedaan en niet uit vrijgevigheid, bijvoorbeeld om iemand te helpen die failliet is. Ouders kunnen wel extra geld schenken aan kinderen in de leeftijdscategorie 18 tot 40 jaar. Voor die groep bestaat ook eenmalig een www.consumentenbond.nl
hoge vrijstelling van €24.676. Deze vrijstelling wordt opgerekt naar €51.407 als het bedrag bestemd is voor de eigen woning of een dure studie. Ouders die hun kinderen willen helpen met het afbetalen van een restschuld voor de eigen woning, mogen ook gebruikmaken van de extra verhoogde vrijstelling van €100.000. Dat geldt ook voor restschulden van voor 2013.
Nalaten Soms is nalaten gunstiger dan schenken. Kinderen en kleinkinderen profiteren van een verhoogde vrijstelling van €19.535 voor de erfbelasting. Partners hebben een vrijstelling van €616.880. Als de erfenis niet boven deze bedragen uitkomt, valt er geen belasting te besparen door het geld eerder uit te delen. Nalaten via een erfenis heeft als voordeel dat de eigenaar tijdens zijn leven nog over het geld of goed kan beschikken. Hij (zij) kan zijn testament altijd veranderen en voorwaarden verbinden aan de erfenis.
Weggeven zonder kinderen
Wie zijn vermogen nalaat aan iemand anders dan zijn kinderen, partner of ouders heeft geen enkel fiscaal profijt van nalaten via een erfenis. Hij (zij) kan zijn vermogen beter nalaten via een schenking. In dat geval kan hij jaarlijks het vrijgestelde bedrag schenken en zo belasting ontlopen.
Sinds 1 oktober 2013 bestaat er een vrijstelling van maximaal een ton als de schenking wordt gebruikt voor de financiering of verbouwing van de eigen woning, de aflossing van een hypotheek of restschuld, of het afkopen van erfpacht. Leeftijdsgrenzen en familiebanden tellen hier niet. De vrijstelling bestaat tot eind 2014. Een eerdere schenking die onder de eenmalig hoge vrijstelling viel, wordt van het maximum van €100.000 afgetrokken. Een huis in aanbouw moet wel worden gekocht in het jaar van de schenking, maar er hoeft in dat jaar nog niet in gewoond te worden. Net als bij een verbouwing geldt hier als voorwaarde dat de gift uiterlijk op 31 december in het tweede jaar ná de schenking besteed moet zijn. De ontvanger moet er dan wonen.
Bijvoorbeeld dat de kinderen het geld gebruiken voor de studie van de (achter) kleinkinderen of dat de nalatenschap niet mag toevallen aan de partner van de erfgenaam. Een aanpassing in het testament kan ook voorkomen dat een groot deel van het vermogen opgaat aan de eigen bijdrage voor een verzorgingshuis of een andere AWBZ-instelling. Als een van de twee ouders overlijdt, komt voor de achterblijvende partner opname in een verzorgingshuis in beeld. Het is een uitkomst als dan in het testament de bepaling staat dat de kinderen hun erfdeel kunnen opeisen vanaf het moment dat de langstlevende in een AWBZ-instelling terechtkomt of niet meer handelsbekwaam is. De ouder raakt dan precies op tijd een deel van het vermogen kwijt en hoeft minder eigen bijdrage te betalen.
Terugdraaien Met schenken is ook van alles mogelijk. Zo kunnen herroepelijke schenkingen later worden teruggedraaid als er aan bepaalde voorwaarden niet wordt voldaan of als het zo uitkomt. Ouders kunnen bijvoorbeeld een schenking herroepen als hun kind in de bijstand terechtkomt en zijn (geschonken) vermogen moet opeten. Het is ook mogelijk eisen te stellen aan de besteding van het geld.
Op papier Schenken op papier is interessant voor ouders die erfbelasting willen besparen zonder de beschikking over het vermogen kwijt te raken. Hiermee is het een alternatief voor een herroepelijke schenking. Schenken op papier is handig als de ouders bijvoorbeeld een dure boot of recreatiewoning hebben die zij nu nog niet willen of kunnen verkopen. De kinderen kunnen gebruikmaken van dezelfde vrijstellingen die gelden voor ‘gewoon schenken’, behalve die voor de financiering van een eigen woning of dure studie. Bij die vrijstellingen moeten de kinderen het geld immers op korte termijn besteden. www.consumentenbond.nl
34 Belastingvrij schenken
180 Dagen-regel
Schenkingen die gedaan zijn binnen 180 dagen vóór overlijden, worden tot de erfenis gerekend. De betaalde schenkbelasting wordt wel verrekend met de erfbelasting. De 180 dagenregel geldt niet voor een schenking die onder de (in dit artikel genoemde) eenmalig hoge vrijstelling voor kinderen valt. Volgens een wetsontwerp dat eind oktober is ingediend geldt de regel ook niet voor schenkingen die onder de tijdelijke vrijstelling van €100.000 vallen. Zo kan er in 2013 en 2014 dus nog op het sterfbed een fikse schenking geregeld worden.
Een schenking op papier loopt altijd via de notaris. De kosten van een notariële akte maakt een jaarlijkse papieren schenking van €5147 minder aantrekkelijk. Op de website Estateplanningsjuristen.nl wordt zo’n akte voor €195 aangeboden. Daarmee gaat toch een flink deel van het fiscale voordeel verloren. De Belastingdienst Groningen heeft op 6 mei 2013 geoordeeld dat zo’n jaarlijkse papieren schenking ook in een repeterende akte vastgelegd kan worden. Over de papieren schenking moeten de ouders ieder jaar minimaal 6% rente betalen. Dat bedrag moeten zij daadwerkelijk overmaken. Bij een schenking van €5141 is dat €308. Na vijf jaar lopen de verplichte rentebetalingen op tot €1540 per jaar. De rente mag later betaald worden, maar dan moet er ook rente over rente berekend worden. Ook moet op het moment van overlijden alle rente betaald zijn, behalve die uit het jaar van overlijden. Anders is de hele constructie ongeldig. www.consumentenbond.nl
3
Doe ook mee!
VRAGEN OVER €100.000 SCHENKEN
1 2
Ik heb begrepen dat je tot eind 2014 een ton belastingvrij mag schenken. Is het mogelijk €100.000 te verdelen over meerdere jaren? Nee, u moet de schenking in één jaar doen. U mag wel diverse bedragen in één jaar geven en ze later als één schenking rekenen. Wordt de éénmalige, verhoogde gift die ik al in 1993 heb gedaan hiermee verrekend? En wat als ik in 2013 al €5141 belastingvrij geschonken heb? De eerdere hoge gift moet u inderdaad verrekenen. De €100.000 is een verhoging van de vrijstelling van €5141. U mag ze dus niet in één jaar allebei toepassen. Als u in 2013 een ton schenkt voor het eigen huis, wordt de €5141 alsnog belast.
3
Wij hebben een bankspaarhypotheek van €150.000. Mijn ouders willen €50.000 schenken. Is het interessant die te gebruiken voor het aflossen van een deel van de hypotheek? Bij mijn bank mag ik jaarlijks maar 10% boetevrij aflossen. Bij €50.000 schenking zou ik dan €3.216 boete voor vervroegde aflossing betalen. Nee, dit lijkt op kapitaalvernietiging. Als u die schenking krijgt, levert de tijdelijke vrijstelling een belastingvoordeel op van €4.486. Het grootste deel daarvan gaat dan op aan boete. Uw ouders kunnen beter minder of over meerdere jaren gaan schenken. Het belastingvrije bedrag van een ton geldt dan helaas niet. Het is trouwens interessanter om bij een (bank) spaarhypotheek te gaan bijstorten dan eerder af te lossen.
Eenvoudig geld besparen met het Energiecollectief Schrijf u vóór 18 maart gratis en vrijblijvend in! De Consumentenbond raadt u aan om regelmatig kritisch naar uw energiecontract te kijken. Schrijf u daarom gratis en vrijblijvend in voor het Energiecollectief en zie hoeveel geld u kunt besparen op uw energierekening. Meedoen is heel makkelijk. Alles wordt voor u geregeld.
Ga naar www.consumentenbond.nl/energiecollectief Heeft u vragen, of hulp nodig bij het inschrijven? Bel de Consumentenbond Energielijn: 088-669 90 88 (ma t/m vrij van 09.00 tot 20.00 uur)
Samen voor een lagere energierekening www.consumentenbond.nl
36 Jaarplanning
37
De data De belangrijkste data voor de inkomstenbelasting. Eind januari aankondiging
Medio juni
voorlopige of definitieve aanslag
De Belastingdienst waarschuwt per brief dat aangifte moet worden gedaan.
30 september
voorlopige aanslag aanvragen
Eind juli
deadline bezwaarschrift Deze datum kan variëren. Als u rond 15 juni een definitieve aanslag gekregen heeft, moet u zes weken later (dus eind juli) een bezwaarschrift ingediend hebben. Als dit niet lukt, stuur dan een pro-forma bezwaarschrift in. U kunt dan op een later tijdstip een uitgebreide motivatie toesturen.
Als u al weet dat u over dit jaar moet (bij)betalen, kunt u vóór 1 oktober een aanvraag indienen voor een voorlopige aanslag. De fiscus is dan verplicht deze vóór 31 december toe te sturen, zodat u nog voor het eind van het jaar kunt betalen. Dat verlaagt uw banksaldo en scheelt mogelijk belasting en toeslagen in box 3. Wordt de aanslag pas daarna opgelegd, dan mag u deze belastingschuld toch aftrekken in box 3 bij de aangifte over 2015.
31 december
31 maart aangifte IB
Vóór 1 april moet u aangifte inkomstenbelasting doen. Dan krijgt u binnen drie maanden een aanslag. Op verzoek kunt u u uitstel krijgen tot 1 september.
www.consumentenbond.nl
Deze datum kan variëren. De inspecteur zal waarschijnlijk in de loop van de maand juni een aanslag sturen. U kunt tot zes weken na de definitieve aanslag een bezwaarschrift opstellen. Een voorlopige aanslag kunt u laten wijzigen door het programma daarvoor in te vullen en op te sturen (te vinden op www.belastingdienst.nl) of door de aangifte opnieuw in te sturen. Op de aanslag staat ook de uiterste betaaltermijn vermeld. Die is meestal twee maanden na de dagtekening van de brief.
schenkingen en aftrekposten Dit is de deadline voor het doen van onbelaste schenkingen. Rekeningen die u bij de aangifte van dit jaar wilt opvoeren als aftrekpost, moeten nu betaald zijn.
1 september toeslagen aangevraagd?
Toeslagen over 2013 kunnen nog tot deze datum worden aangevraagd. En als u om uitstel gevraagd heeft voor de aangifte inkomstenbelasting, moet u vóór deze toegekende uitsteldatum aangifte doen. Doet u dat niet, dan krijgt u eerst een uitnodiging en dan een aanmaning.
www.consumentenbond.nl
38 Senioren & belasting
Minigids
Op leeftijd met een goede levensstandaard Hoe ziet uw inkomen er uit als u (bijna) met pensioen gaat? En is dat voldoende om uw huidige levensstijl te kunnen voortzetten? De inkomsten na ons pensioen kunnen uit verschillende bronnen komen. We onderscheiden er vier: AOW, pensioen via de werkgever, zelf opgebouwd vermogen via lijfrentes en ten slotte spaargeld en overwaarde in een eigen woning. Voor ons allemaal geldt dat we na ons pensioen graag voldoende financiële middelen willen hebben om ons leven zoals we dat gewend zijn voort te kunnen zetten. Als dat niet het geval is, welke vermogensbestanddelen kunt u dan als aanvulling gebruiken? In onze uitgave Belastingtips voor senioren (editie 2014) bieden we informatie hierover. Hieronder een voorbeeld van netto vermogensopbouw.
Spaargeld Als u uw inkomen na uw pensioendatum wilt aanvullen, kunt u er voor kiezen om spaargeld opzij te zetten. Dit wordt netto vermogensopbouw genoemd. www.consumentenbond.nl
BELASTINGAANGIFTE
Voordeel & tips voor 2013 én 2014
Nieuw in de aangifte Geld terug van de fiscus WWW.CONSUMENTENBOND.NL/BELASTINGAANGIFTE
Reken uw inkomen uit Op internet zijn diverse rekenprogramma’s te vinden waarmee u kunt uitrekenen of het inkomen dat u heeft, voldoende is voor al uw plannen als u met pensioen gaat. Bijvoorbeeld de pensioenplanner op www.pensioenkijker.nl (onder ‘Bereken je pensioen’) of de pensioenschijf-van-5 van het NIBUD: www.nibud.nl.
gebonden. Dit betekent ook dat u voor de aanvulling van uw maandelijkse inkomen precies zoveel van uw spaarrekening of effectenportefeuille kunt vrijmaken als nodig is. De ene maand kan dat dus meer zijn dan de andere. Vermogen kunt u opbouwen via sparen, beleggen of bijvoorbeeld door stijging van de waarde van de eigen woning. Fiscaal gezien zijn er verschillen. Vermogen op spaarrekeningen en in effectenportefeuilles wordt belast voor de inkomstenbelasting. U betaalt er in box 3 vermogensrendementsheffing over. Er wordt uitgegaan van een fictief rendement van 4% en hierover moet u 30% belasting betalen. De belastingdruk komt daarmee op 1,2% (30% van 4%). Een voordeel van netto vermogensopbouw ten opzichte van bijvoorbeeld lijfrentes is dat u er alles mee kunt doen wat u wilt. U bent niet aan (fiscale) beperkingen
39
2
februari 2014
Waardestijging woning Een waardestijging van de eigen woning wordt niet belast in box 3; de eigen woning valt namelijk in box 1. U hoeft er dus geen vermogensrendementsheffing over te betalen, maar u betaalt wel onroerendezaakbelasting over de waarde van de woning. Dit geldt ook voor de waardestijging. Er zijn mogelijkheden om de overwaarde in uw woning om te zetten als aanvulling van uw inkomen: • verhuizen naar een huurwoning; • verhuizen naar een goedkopere koopwoning; • een extra hypotheek op uw huis nemen.
minigids 2 belastingen .indd 1
06-02-14 08:15
Colofon De Minigids Belastingaangifte is een uitgave van de Consumentenbond (februari 2014) redactie & samenstelling Consumentenbond: Reinout van der Heijden, Nelleke Rookmaker, Marjan Langbroek marketing Consumentenbond: Anne Marie van der Horst, Maurice Ouwerkerk productie & vormgeving: PUUR Publishers b.v., Nanette van Mourik, Janita Sassen, Marieke Halmos fotografie en illustraties: Corbis, iStock, PUUR Publishers b.v. drukker: Roto Smeets GrafiServices
Contact
Service & Advies: (070) 445 45 45 internet: www.consumentenbond.nl contactformulier: www.consumentenbond.nl/contact Copyright © 2014 Consumentenbond Alle rechten zijn voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch of door fotokopieën, opnamen of enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. De Minigids is een uitgave van de Consumentenbond. Hoewel de gegevens in deze gids met grote zorgvuldigheid zijn bijeengebracht, aanvaardt de uitgever geen aansprakelijkheid over eventuele (zet)fouten of onvolledigheden. De Consumentenbond legt persoonsgegevens vast van leden, abonnees en anderen met wie contact is geweest. Deze gegevens worden gebruikt om de (abonnee)overeenkomst uit te voeren en/of u te informeren over voor u relevante activiteiten, producten en diensten van de Consumentenbond. Als u op deze informatie geen prijs stelt, of als u uw toestemming voor het gebruik van uw e-mailadres wilt intrekken, kunt u dit schriftelijk doorgeven aan: Consumentenbond, afdeling Service & Advies, Antwoordnummer 2259, 2502 XB Den Haag (geen postzegel nodig). www.consumentenbond.nl
Een groot deel van de autobezitters betaalt te veel premie. U ook?
www.consumentenbond.nl/autoverzekering