Workshop BEZUINIGEN DOE JE ZO
Mijn naam is Jolanda, ik ben een 42-jarige alleenstaande stay at home moeder. Mijn zoons zijn 22 en 14 jaar jong, mijn dochter is 18 jaar en de trotse moeder van een dochtertje van een paar maandjes jong. Ons verhaal begint in het jaar 2011. Na mijn scheiding waar ik met 3 opgroeiende kinderen achterbleef heb ik een beroep gedaan op de bijstandswet; een financiële achteruitgang van zeker 50 %, hier is het bezuinigen voor mij eigenlijk begonnen. Tot het jaar 2011 heb ik normaal met de kinderen kunnen leven, voor mij was toen ook het moment gekomen dat ik toch weer deel van de werkende wereld uit wilde gaan maken. Na een hevig conflict met de sociale dienst werd ik 100 % gekort, 9 maanden lang heb ik geen inkomen gehad. In die maanden heb ik alles op alles gezet om het conflict op te lossen, wat uiteindelijk ook is gelukt met een achteraf betaling van de gemeente breda. In die 9 maanden is er op alle vaste lasten dus een hele grote achterstand in betalingen ontstaan, we zijn 3 maanden afgesloten geweest van gas en elektriciteit en water. Bezuinigen was toen niet het goede woord, maar het minimale geleende geld van vrienden moest ik wel zo optimaal mogelijk gebruiken. Met behulp van de voedselbank Breda en mijn netwerk heb ik toch samen met de kinderen iedere dag warm kunnen eten, koken deden we op een camping kookplaatje met gasfles in de tuin, met jerrycans kreeg ik water en daarmee konden we ons aan de wasbak wassen, licht hadden we door kaarsjes aan te steken. Het bezuinigen, eigenlijk beter gezegd, beetje geld optimaal besteden is toen een sport van heel het gezin geworden. Ik ben altijd open en eerlijk tegen de kinderen gebleven, in de zin van, wat ze moesten weten (wat ze aan leken te kunnen) dat vertelde ik hun, de grote “volwassenen” zaken besprak ik met vrienden.
Geen geld hebben of heel erg weinig is in ons gezin een uitdaging geworden omdat ik geprobeerd heb te zorgen dat onze ‘situatie’ niet zou uitlopen op een drama, maar er een positieve, uitdagende draai aan te geven. Moeilijk is dit natuurlijk wel geweest ! Eenmaal in 2012 aangeland heb ik hulp gekregen via SMO breda; inkomen via een bijstandsuitkering was inmiddels hersteld en alles teruggedraaid, de schuldenlast die stond er nog steeds. Voor mezelf op een rij gezet wat ik nu moest gaan doen, een uitkering en een torenhoge schuldenlast. Samen met SMO de kredietbank benaderd, die konden helaas niets voor mij betekenen. Na een aantal goede gesprekken met iemand van de GKB, waarin duidelijk werd uitgelegd waarom de kredietbank mij niet kon helpen. In het laatste gesprek met de kredietbank medewerker werd duidelijk dat ik nog gebruik kon maken van de regeling Wet Sanering Natuurlijke Personen. Het stuitte mij in eerste instantie tegen de borst, aan voorwaardes voldoen en dan ben je ineens na 3 jaar schuldvrij, een schone lei. Ik had nog steeds de intentie om alles tot de laatste euro zelf te gaan betalen, maar helaas daar zouden schuldeisers nooit akkoord mee gaan. Na een goed gesprek met een vriend van me, alle schuldgevoelens op zij te hebben gezet ben ik begonnen met de aanvraag WSNP. Een hele papieren kraam om in te vullen en natuurlijk de belangrijkste brief, het ontstaan van je schulden. In een duidelijk geschreven brief heb ik alles uitgelegd en is deze brief samen met de aanvraag naar de rechtbank gebracht. Dan begint het lange wachten op de datum dat je voor de rechtbank moet verschijnen, al met al viel dat nog mee 6 weken na de aanvraag weggebracht te hebben was er een datum, 8 maart 2012. De kinderen heb ik geprobeerd uit te leggen hoe deze procedure in grote lijnen zou gaan lopen en wat er van mij werd verwacht, sollicitatieplicht, informatieplicht, bewind voering en de postblokkade. Toen kwam het verlossende woord van de rechtbank, mevrouw Cremers U laten we toe tot de regeling WSNP. Aan de ene kant een opluchting, rust, en aan de andere kant toch nog dat schuldgevoel, wetende dat in 3 jaar tijd ik niet
financieel in staat zou kunnen zijn om alle ontstane schuld zelf te kunnen betalen. In mijn omgeving werd daar nogal wisselend op gereageerd, de ene was blij voor me en de ander begreep me heel goed als ik zei : ‘dit lijkt een goedkope manier te worden om van je schuld af te komen’. Dan volgt er een gesprek aan huis met de toegewezen bewindvoerder, aangesteld door de rechtbank. In mijn geval een mevrouw die me niet echt leek te begrijpen en dat eigenlijk volgens mij nog steeds niet doet. Te vaak hoor ik van de bewindvoerder in de “regelzaken” dat moet U zelf regelen (niks mis mee eigenlijk) maar er zijn ook weleens situaties dat je hoopt dat zo iemand in ieder geval met je meedenkt, dat ervaar ik in ieder geval niet zo. De postblokkade van een half jaar, wat begrijpelijk is, heb ik echt als een ware hel gevonden. Iedere week een grote witte envelop met een grote sticker erop BEWINDVOERING, als ik de postbode zag aankomen durfde ik mijn post niet uit de bus te halen, uit schaamte. Heb mezelf vaker afgevraagd waarom dit zo duidelijk zichtbaar gemaakt moest worden, maar ook dat heb ik overwonnen. Na een half jaar geen postblokkade meer en dat was een hele opluchting. Aan de voorwaardes van de WSNP is makkelijk te voldoen, vind ik, een maal per half jaar stuur je alle papieren ter inzage en controle op naar de bewind voering en vervolgens ontvang je na een paar weken een brief waarin alle gegevens verwerkt zijn die naar de rechtbank zijn gestuurd. Gelukkig kregen wij de kans om gebruik te maken van deze regeling om mijn geestelijke rust te kunnen blijven bewaren daarnaast heb ik via de kredietbank gekozen voor budgetbegleiding. Kort gezegd, inkomsten komen binnen bij de Kredietbank, vaste lasten worden betaald en wat overblijft daar mag je van leven. Je kunt online dag en nacht zien wat er met je inkomsten gebeurd, je geld komt binnen, de vaste lasten worden betaald en het restant word overgemaakt op je bankrekening, je maand geld. Als er wijzigingen, i.v.m huurverhoging, zijn kun je dat online regelen, heel makkelijk en goed begrijpbaar voor iedereen om te doen. Echt handig en overzichtelijk. Nog een half jaartje en dan ben ik klaar in de WSNP, alle vaste lasten worden natuurlijk op tijd betaald en met het geen er overblijft leven we iedere maand.
Daar is bezuinigen echt begonnen, althans nog steeds optimaal gebruik maken van weinig geld. Zo heb ik samen op zondagmorgen met mijn kinderen aan de ontbijttafel het plan gemaakt om weekboodschappen te gaan doen. Ieder lid van ons gezin heeft een vaste kookdag; op zondag maakten wij een weeklijst wat ieder wilde gaan maken en welke boodschappen je daar voor nodig hebt. Alle reclamefolders, en ook toen inmiddels via het internet elke aanbieding nagekeken, als gezin. Iedere dag stond er een creatief gekookt bord met warm eten op onze eettafel. Zo hebben we bedacht 1 keer per week verse groente te eten en de rest van de week pot of blikgroente, als je creatief bent kun je ook daarvan een heerlijke maaltijd bereiden. Vlees aten we minimaal, omdat dat juist een dure uitgave bleek te zijn. Als gezin zijn wij tot de conclusie gekomen dat je in een week een aantal dagelijkse eerste levensbehoeften hebt, die stonden dus ook altijd op het lijstje met de prijzen erbij. Wat er daarna aan euro’s overbleef werd aan groente, aardappelen rijst en/of pasta’s besteed. De kinderen, vooral de oudste twee, hadden er best plezier in om voor ons gezin de beste aanbiedingen uit te halen, dat deed mij als moeder goed om te zien hoe betrokken en hoe hecht onze toch heel moeilijke financiële situatie ons als gezin bracht. We zijn als gezin toch ook gaan kijken wat onze vaste lasten waren en of er daar nog op bezuinigd kon worden. Huur, gas, water, licht en verzekeringen daar kun je niet op beknibbelen, maar een tv en internet abonnement kun je natuurlijk wel goed uit pluizen om zo weinig mogelijk extra kosten te maken; dat hebben we dus ook gedaan, ook samen als gezin. De mobiele telefoons, prepaid, zijn ook helemaal uitgezocht bij welke provider je het goedkoopst uit bent, ook als gezin. Dus was er in een maand niet genoeg geld over, werden mobieltjes niet opgewaardeerd en daar werd ook niet moeilijk over gedaan. Verzekeringen, zoals inboedel, w-a aansprakelijkheid, uitvaart ziektekosten, heb ik vergeleken met elkaar, ook daar heb ik wijzigingen aangebracht om kosten te besparen en tegelijkertijd kwaliteit te behouden.
Energieleveranciers hebben we ook vergeleken met elkaar, en gekozen voor kwaliteit-prijs verhouding, zo ook de internet providers en uit de berg van informatie gekozen wat bij ons budget paste. Het klinkt misschien wel alsof het allemaal makkelijk was, maar dat is het zeker niet geweest. Met weinig geld goede keuzes maken is informatie vergaren, via internet, bedrijven bellen voor informatie, sociale netwerk raadplegen; kortom voor je zelf durven kiezen, voor je gezin. Informatie, kennis, heeft rust in mijn gezin gebracht; duidelijkheid en een stukje eigenwaarde is daarmee ook teruggewonnen. Financiële zorgen zijn de ene kant, de andere kant is dat zelfvertrouwen en eigenwaarde worden aangetast. Je kunt daarin blijven hangen of je gaat echt iets doen, veranderingen aanbrengen.
Zo terugkijken naar de instanties waar ik om hulp heb gevraagd kom ik tot de volgende conclusie Stichting Maatschappelijk Opvang, prima organisatie met daden die praktisch echt handig zijn. Jammer dat er vaker dan mij lief was gewisseld werd van medewerker, heb er maar liefst 3 verschillende gehad in een erg korte periode. Gemeentelijke Krediet Bank, goede organisatie en erg te spreken over de persoon die de intake heeft gedaan. Duidelijke uitleg, nergens geen doekjes om gewonden, en ook goede verwijzing naar wat ik als laatste redmiddel aangeboden kreeg. Bewindvoering, laat me zeggen dat het er echt van af zal hangen of je als cliënt een goede klik hebt met de bewindvoering. Mij werd in het eerste en enige gesprek gezegd, U houd zich aan de voorwaarden van de wsnp en U zult mij nooit meer zien of spreken. Daar schrok ik van, niet wetend natuurlijk wat je 3 jaar lang te wachten staat en iemand zegt dat tegen je dan schrik je wel.
Terugkijkend naar mijn gezin in de afgelopen 2,5 jaar is het eerste half jaar ivm de postblokkade best moeilijk geweest, de overige periode konden we ons bezighouden met creatief inkopen doen en creatief koken, er was geen druk meer van deurwaarders, uithuiszetting, afsluiting van gas water of licht, niet meer verzekerd zijn enzovoort, rust eigenlijk. Voor de kinderen was alles vanaf het begin duidelijk, dit is ons budget en we moeten samen eruit zien te komen hoe we het lage budget zo optimaal mogelijk kunnen besteden, dat lukt ons tot op heden SAMEN erg goed.
Tips om je bezuinigingen in de praktijk te brengen
• • • •
Wekelijks boodschappen doen i.p.v. iedere dag; 1 vaste dag om de boodschappen in een lijst vast te leggen; Reclame folders van alleen supermarkten bewaren; Internet pagina’s bekijken; www.lowbudgetkoken.nl www.lowbudgetrecepten.nl www.bijstandsgerechten.nl www.budgetkoken.be
• • • • • •
Boodschappen doen in de ochtenduren en alleen kopen van je lijstje; Om hulp durven vragen bij de juiste instanties; Zelf informatie inwinnen en daarmee keuzes maken; De stappen die je terug moet zetten, ook daadwerkelijk zetten; Blijf niet hangen in je zorgen, maar kom in actie; Ben eerlijk tegen je kinderen zodat ‘nee’ moeten zeggen om een reden is; • Houd kinderen met praktische zaken bezig, betrek ze op die manier bij de situatie; • Blijf dicht bij jezelf en vergelijk jezelf niet met anderen, of wat anderen wel hebben/of kunnen doen en jij niet; • Schroom niet om hulp in te roepen.