METRO-RETRO Hergebruik van Amsterdamse metrotoestellen

2013

METRO-RETRO Hergebruik van Amsterdamse metrotoestellen

Juni 2013

METRO-RETRO - Hergebruik van Amsterdamse metrotoestellen

Hergebruik van Amsterdamse metrotoestellen Vanaf 2014 worden de 30 jaar oude metrotoestellen, de zogenaamde Zilvermeeuwen, door nieuwe modellen vervangen. Na ingebruikname van het nieuwe materieel zullen de afgeschreven Zilvermeeuw toestellen worden afgevoerd. Het GVB zou overwegen om enkele toestellen een opknapbeurt te geven om deze te kunnen gebruiken voor bijzondere gelegenheden. Dit betekent dus dat de meeste metrostellen bestemd zijn voor de schroothoop. Onlangs is bij GroenLinks Amsterdam Zuidoost het idee ontstaan om deze afgeschreven metrotoestellen te gaan hergebruiken. De typische jaren tachtig rijtuigen met hun opvallende zilveren buitenkant kunnen wellicht een nieuw leven tegemoet gaan als jongerenhonk, koffiebar, kiosk of een andere verassende functie die naar voren gebracht wordt door een creatieve ondernemer of kunstenaar. Hierbij gaat het GroenLinks allereerst om het hergebruik: dit is goed voor het milieu en bespaart bovendien geld. Daarnaast wordt de lokale economie en bedrijvigheid gestimuleerd, omdat dit voor creatieve ondernemers of andere initiatieven een buitenkans biedt om met een bijzonder object aan de slag te gaan. Tot slot is het een goed idee om de afgeschreven metrotoestellen deels een nieuwe bestemming te geven omdat zij decennialang een rol hebben gespeeld in het leven van vele Amsterdammers. Zij blijven op die manier onderdeel van het collectieve geheugen van Amsterdam. Hierbij kan men bijvoorbeeld denken aan het plaatsen van een opgefrist metrotoestel in het gebied van het zogeheten Bijlmermuseum. Foto 1

1 Villaunderground London, 2013. Deze foto is gemaakt door Stephanie Wolf

1

METRO-RETRO - Hergebruik van Amsterdamse metrotoestellen Op basis van voorbeelden in het buitenland zijn talloze voorstellen denkbaar voor het hergebruik van de afgeschreven metrotoestellen. Voor (creatieve) ondernemers, maar vooral ook voor de creatieve industrie, zou het een impuls zijn als de gemeente in elk geval de mogelijkheid biedt om de toestellen over te nemen of te kopen. In deze notitie worden enkele voorbeelden aangedragen. Voor Zuidoost kan het plan een eyecatcher opleveren die ook buiten het stadsdeel zal uitstralen. Wat GroenLinks Zuidoost betreft dient het stadsdeel steviger in te zetten op mogelijkheden voor creatieve bedrijvigheid en daarbij onder andere te kijken naar stadsdeel Noord, dat succesvol experimenteert met culture en kunstzinnige uitingen binnen een industriële omgeving, zoals de NDSM-werf. Het hergebruik van metrotoestellen past binnen de trend van investeren en het conserveren van een grootstedelijke ruigheid. Ruige grootstedelijke karaktertrekken blijken een aantrekkingskracht te hebben. Dit vormde voor ons de inspiratiebron bij het schrijven van dit plan. Foto 2

Villaunderground London, 2013. Deze foto is gemaakt door Stephanie Wolf

2

METRO-RETRO - Hergebruik van Amsterdamse metrotoestellen Jongeren In kwetsbare buurt en wijken, zoals Venserpolder en Strandvliet in Zuid-Oost, ontbreekt het jongeren vrijwel volledig aan plekken om te “chillen” in een “jongerenhonk”. Een metrotoestel kan door jongeren zelf worden gerenoveerd en ingericht naar hun eigen wensen. Voor de ontwikkeling tot jongerenhonk lijkt het wenselijk dat de gemeente of het stadsdeel helpt bij de totstandkoming van initiatieven, bijvoorbeeld door samenwerking met instellingen zoals Swazoom of No-Limit in Zuid-Oost.

Foto 3: Jongerenhonk


Horecafunctie In het buitenland zijn voorbeelden bekend van initiatiefnemers die oude trams, metro’s of zelfs treinstellen gebruiken voor een leuke snackbar of koffiebar. Het Bijlmerpark en het Anton de Komplein in Zuid-Oost lenen zich hier uitstekend voor. Na het lanceren van dit idee is de GroenLinksfractie van Zuidoost inmiddels benaderd door potentiële ondernemers. In deze tijden van economische crisis kan dit een middel zijn om de lokale economie enigszins te 3

METRO-RETRO - Hergebruik van Amsterdamse metrotoestellen stimuleren. Het zou goed zijn als de metrotoestellen zo goedkoop mogelijk of wellicht zelfs kosteloos kunnen worden overgedragen. Foto 4

Tram-café in Praag, Tsjechië. Fotograaf: Jean-Pierre Thiel te Marseille in Frankrijk

Het is belangrijk dat de gemeente en de stadsdelen de ontwikkeling van zulke initiatieven faciliteren. Voor de creatieveling, potentiële ondernemers en anderen is het handig om vanaf het begin van het traject betrokken te worden. Concreet vraagt GroenLinks het College om in overleg met de stadsdelen een prijsvraag uit te schrijven, waarbij ondernemers plannen kunnen indienen en mogelijke locaties in kaart te brengen voor het uitvoeren van deze initiatieven. Foto 5

Almaty Tram- Cafe te Kazachstan

4

METRO-RETRO - Hergebruik van Amsterdamse metrotoestellen Kantoor- en woonfunctie Creatieve binnenhuisarchitecten kunnen aan de slag met hun wildste ideeën om de toestellen geschikt te maken voor een woon- of kantoorfunctie, zie onderstaand voorbeeld.

Foto 6


Bij het uitvoeren en opzetten van het traject hoeft het wiel niet opnieuw uitgevonden te worden. Er bestaan immers reeds soortgelijke kleinschalige projecten in het buitenland. Zie bijvoorbeeld het project van Villa Underground: http://villageunderground.co.uk/home Foto 7

foto 8

Bed and breakfast te Hoogwoud, Nederland

5

METRO-RETRO - Hergebruik van Amsterdamse metrotoestellen Culturele en kunstzinnige projecten Uiteraard leent zo’n oud metrotoestel zich ook voor interessante culturele en kunstzinnige uitingen. Naast recente ontwikkeling binnen en rondom het Bijlmerparktheater en de creatieve broedplaats van Heesterveld te Bullewijk, kan dit nieuwe plan een toevoeging zijn in het culturele hart van Amsterdam Zuidoost. De locatie op de onderstaande foto, gemaakt in Londen, wordt gebruikt voor tijdelijke concerten, theater, ‘live art’ en andere voorstellingen (Villa Underground, 2013) Foto 9


Daarnaast zijn er andere voorbeelden waarbij de wagon is omgetoverd tot een ruimte voor artiesten, schrijvers, ontwerpers, schrijvers, ontwerpers, filmmakers, VJ’s en muzikanten. Foto 10


6

METRO-RETRO - Hergebruik van Amsterdamse metrotoestellen Deze notitie is geschreven vanuit het perspectief van Amsterdam Zuidoost. De gemeenteraadsfractie van GroenLinks draagt het plan een warm hart toe, en verzoekt het College om als eigenaar van de metrotoestellen met dit voorstel aan de slag te gaan. Aangezien de metrotoestellen in eigendom zijn van de gemeente, liggen de voornaamste kosten voor uitvoering in het verplaatsen en het opknappen van de metrotoestellen.


7

METRO-RETRO - Hergebruik van Amsterdamse metrotoestellen

Voorstel De GroenLinksfracties van de Amsterdamse gemeenteraad en de stadsdeelraad Zuidoost verzoeken het College van B&W:

1. Voor de afgeschreven metrotoestellen, de zogenaamde Zilvermeeuwen, nieuwe creatieve, culturele dan wel bedrijvige bestemmingen te vinden; 2. Hierover in overleg met de stadsdelen een prijsvraag uit te schrijven, waarbij creatieve en culturele ondernemers hiervoor plannen kunnen indienen; 3. Mogelijke locaties in kaart te brengen voor het uitvoeren van dergelijke initiatieven, en de daarmee gepaard gaande kosten in kaart te brengen; 4. De gemeenteraad in het 1e kwartaal van 2014 te informeren over de uitkomsten.

Het lid van de gemeenteraad, Fjodor Molenaar

Het lid van de stadsdeelraad Zuidoost Simion Blom

8

METRO-RETRO - Hergebruik van Amsterdamse metrotoestellen Technische informatie metrostellen

Metromaterieel M1-M3 van Amsterdam

Type

Vast gekoppeld 8-assig tweerichtingsmetrovoertuig met hoge vloer

Aantal

33 (M2) + 11 (M3)

Serie

5 t/m 37 (M2), 1 t/m 4 (M1 in 1980 herbouwd als M3) + 38 t/m 44 (M3)

Fabrikant

Linke-Hofmann-Busch, Holec, Siemens

Vervoerder

GVB

Bouwjaar

1973: 1 t/m 4 1976-1977: 5 t/m 37 1980: 38 t/m 44 1 t/m 4 (herbouw)

Bak (trein)

2-delig

Assen

8

Spoorwijdte

1.435 mm

9

METRO-RETRO - Hergebruik van Amsterdamse metrotoestellen 57 ton

Massa

Lengte over buffers 37,34 m Breedte

3,005 m

Dienstsnelheid

70 km/h

Vloerhoogte

1.100 mm

Deuren

6 deuren per zijde

Aantal zitplaatsen

94

Aantal staanplaatsen 202 Techniek Stroomsysteem

3e rail

Voeding

750 V DC

Vermogen

4 x 195kW

Portaal

Openbaar vervoer Verkeer & Vervoer

Bron: Wikipedia, 2013

10

METRO-RETRO Hergebruik van Amsterdamse metrotoestellen

Recommend Documents