Messiaanse Psalmen C. Ernest Tatham
Messiaanse Psalmen Uitgegeven door: Emmaus Correspondentie School Postbus 54234 3008 JE Rotterdam www.bijbelcursussen.nl Vertaling van ‘Messianic Psalms’ C. Ernest Tatham ISBN 978–94–91494–21–5 NUR 707 Copyright © 2015 Alle rechten voorbehouden, niets uit deze uitgave mag worden vermenigvuldigd en/of openbaar gemaakt, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.
Inhoud
Instructie �������������������������������������������������������������������������������4 1.
De Psalmen����������������������������������������������������������������������������6
2.
Psalm 2���������������������������������������������������������������������������������12
3.
Psalm 8 en 16�����������������������������������������������������������������������20
4.
Psalm 22�������������������������������������������������������������������������������27
5.
Psalm 40 en 41��������������������������������������������������������������������� 31
6.
Psalm 45 ������������������������������������������������������������������������������39
7.
Psalm 68 ������������������������������������������������������������������������������45
8.
Psalm 69 ������������������������������������������������������������������������������50
9.
Psalm 91 en 97���������������������������������������������������������������������56
10. Psalm 102 ����������������������������������������������������������������������������65 11.
Psalm 110 ����������������������������������������������������������������������������70
12. Psalm 118 ���������������������������������������������������������������������������� 75
3
4
messiaanse psalmen
Instructie
V
oordat je een les gaat bestuderen, vraag je God of Hij je hart wil openen voor wat Hij jou wil leren uit Zijn Woord (Psalm 119:18). De cursus bestaat uit twee delen: dit cursusboek en een toetsboekje. De cursus bestaat uit twaalf lessen met elk een eigen toets. Begin zodra je het cursusboek hebt ontvangen. Kies een vaste dag uit voor de studie en houd je daar aan. Sommigen bevalt het tempo van een les per week goed. Je kiest uiteraard zelf wat het beste bij je tijd en mogelijkheden past. Lees eerst de les rustig door om een algemene indruk te krijgen van de inhoud. Daarna lees je de les opnieuw, maar nu langzaam en aandachtig. Lees en overdenk vooral de bijbelteksten, waarnaar in de les wordt verwezen. De tekstverwijzing bestaat uit de naam van het bijbelboek, het nummer van het hoofdstuk en van het vers of de verzen. Als je de les rustig bestudeerd hebt, ga je naar de bijbehorende toets en werk zo de gehele cursus door. Als je een vraag (nog) niet kunt beantwoorden, neem dan het betreffende gedeelte nog eens door. Schrijf achter een vraag niet, hoe je er vroeger altijd over dacht, maar wat je er in de les over geleerd hebt. Stuur het toetsboekje pas in als je alles af hebt. Neem vooral de tijd om over de ‘Wat Zeg Jij?’–vragen na te denken en je antwoord te formuleren. Daarmee help je de docent jou te leren kennen en beter te kunnen helpen. 4
instructie
5
Als de Bijbel wordt geciteerd, maken we gebruik van de Herziene Statenvertaling (HSV). Wel wordt in de tekst van deze cursus een ander hoofdlettergebruik toegepast. Het toetsboekje wordt na correctie aan je teruggezonden, eventueel vergezeld van opmerkingen en/of aanbevelingen voor verdere studie. Neem, voordat je aan een nieuwe cursus begint, de tijd om het gecorrigeerde toetsboekje aandachtig door te nemen. De docent markeert eventueel verkeerd beantwoorde vragen en wijst je op een verhelderende bijbeltekst en zo nodig op het gedeelte van de les, waarin je de stof nog eens na kunt lezen. Wees blij met alles wat je goed beantwoord hebt, maar benut ook de gelegenheid om je kennis en inzicht verder te vergroten. Van jouw kant help je ons door de vragen, die bij je leven en eventuele opmerkingen op te sturen. Daardoor kunnen wij eventuele onduidelijkheden in de tekst van de cursus verbeteren. Vertel je vrienden (m/v) over je ervaringen met deze vorm van schriftelijke bijbelstudie en maak hen ook enthousiast om een cursus te volgen. Als je deze cursus volgt bij een daartoe aangewezen docent, lever het toetsboekje dan bij hem of haar in. In andere gevallen kun je het toetsboekje opsturen naar onderstaand adres. Emmaus Correspondentie School Postbus 54234 3008 JE Rotterdam www.bijbelcursussen.nl
6
messiaanse psalmen
1 De Psalmen
L
aat op Paaszondag zit een aantal volgelingen van de Heere Jezus Christus in een bovenkamer in de oude stad Jeruzalem. Ze zijn bang en dat is te begrijpen. Hun Meester, in wie zij geloofden en van wie ze zoveel hadden verwacht, is een aantal dagen eerder ’s nachts gearresteerd en de dag daarop terechtgesteld. Ze hebben gegronde redenen om aan te nemen dat zij nu aan de beurt zijn om te worden gearresteerd, gemarteld en gedood. Achter gesloten deuren praten ze zachtjes met elkaar. En dan gebeurt het! Plotseling staat hun geliefde Heer en Meester in hun midden. Is Hij teruggekeerd uit de dood? Om te bewijzen dat zij geen geestverschijning zien of het zich inbeelden, vraagt Hij voedsel en eet dat voor hun ogen. Daarvoor gaf Hij hen al Zijn vredegroet en toonde Zijn wonden. Hij herinnerde hen eraan, dat Hij toen Hij nog bij hen was, gezegd had: ‘alles moest vervuld worden wat over Mij geschreven staat in de Wet van Mozes en in de Profeten en in de Psalmen’. Toen opende Hij hun verstand zodat zij de Schriften begrepen (Lukas 24:44,45). Hieruit weten we dat ook de Psalmen getuigen van Christus. Later wekt Paulus de christenen in Efeze op om onder elkaar te spreken met Psalmen, lofzangen en geestelijke liederen, en te zingen voor de Heere en Hem te loven in hun hart (Efeziërs 5:19). Al vanaf het begin van de gemeente werden de Psalmen niet alleen gelezen, maar ook gezongen. 6
de psalmen
7
Wie schreef de Psalmen? Hoewel we dit Bijbelboek meestal gemakshalve Psalmen van David, noemen, is maar van 73 van de 150 Psalmen duidelijk dat ze inderdaad van David afkomstig zijn. Vrijwel alle liederen van het eerste boek van de Psalmen (1-41) zijn van David. Andere Psalmdichters zijn Asaf, Ezra, Korach, Mozes, Salomo, Ethan en Heman. De eerste van hen is Mozes – de maker van de 90e en mogelijk ook van 91e Psalm – terwijl Ezra, die na de ballingschap de eredienst herstelde, de laatste is. Aan hem wordt doorgaans ook de 119e Psalm toegeschreven. Van 50 Psalmen is de naam van de maker onbekend of verloren gegaan. Het Nieuwe Testament getuigt dat de Heilige Geest sprak door de mond van David (Handelingen 1:16). Alle Psalmdichters stemmen overeen met het getuigenis van David in zijn afscheidsrede: ‘De Geest van de Heere heeft door mij gesproken, en Zijn woord is op mijn tong’ (2 Samuël 23:2). Voor wie werden ze geschreven? Wie de Psalmen zorgvuldig doorleest, merkt dat een aanzienlijk deel ervan niet of nauwelijks op ons, christenen die nu leven, kan worden toegepast. Daarom schrikken we terug voor bepaalde uitdrukkingen of durven ze slechts aarzelend hardop na te spreken. Enkele voorbeelden daarvan zijn Psalm 139:21-22: ‘Zou ik niet haten, Heere, wie U haten, walgen van wie tegen U opstaan? Ik haat hen met een volkomen haat’; en Psalm 51:13: ‘Verwerp mij niet van voor Uw aangezicht en neem Uw Heilige Geest niet van mij weg’ We ontdekken hoe vaak in een aantal van deze Psalmen de Heere Jezus Zelf spreekt en Zijn diepste gevoelens uit, die ons niet worden geopenbaard in de vier evangeliën. In veel andere Psalmen bezingt de dichter zijn eigen geloof en beschrijft hij zijn persoonlijke gevoelens als hij beproevingen moet ondergaan en daaruit wordt gered. Deze Psalmen zijn opgedragen aan ‘de koorleider’ om op muziek gezet en gezongen te worden in de tempeldienst. Een groot aantal daarvan drukt uit wat gelovige Israëlieten ondergaan hebben onder
8
messiaanse psalmen
vervolging en verdrukking, wat straks op zijn hevigst zal zijn in de komende Grote Verdrukking. Maar christenen mogen de Psalmen absoluut niet wegdoen uit de Bijbel. We kunnen ze ook niet missen, want deze eeuwenoude liederen zijn ook voor ons, die nu leven, zeer waardevol. Ze zijn een grote hulp voor ons bij het onder woorden brengen van onze diepste geestelijke gevoelens, verwachtingen en verlangens. Waarin verschillen de Psalmen van andere Bijbelboeken? Zij zijn in dichtvorm Zelfs een oppervlakkige lezer voelt aan dat Job, Psalmen, Spreuken, Prediker en Hooglied in opbouw en structuur verschillen van de andere boeken van de Bijbel. Dat komt omdat ze niet zijn geschreven in proza, maar in Hebreeuwse dichtvorm. Ook in de andere Bijbelboeken staan poëtische gedeelten, die direct als zodanig te herkennen zijn, maar de zojuist genoemde vijf boeken zijn geheel in dichtvorm. Meestal zijn het geen verslagen van gebeurtenissen, maar weergaven en overdenkingen van vaak zeer diepe geestelijke ervaringen en gevoelens van gelovigen. Ze dragen titels De opschriften van 116 Psalmen zijn uniek, zeer oud en ongetwijfeld echt. Ze onthullen vaak de identiteit van de geïnspireerde schrijver en de omstandigheden waaronder hij schreef. Zulke opschriften bieden ons de eerste sleutel voor de uitleg. Uit de titels is al duidelijk dat de erop volgende gebeden en lofprijzingen gesmeed zijn op het aambeeld van diepe ellende, zowel in de omstandigheden als in de dichter zelf. Godvruchtige Bijbelgeleerden vermoeden dat het in de Psalmen vaak voorkomende opschrift ‘voor de koorleider’ – dikwijs gevolgd door het Hebreeuwse woord voor een bepaald muziekinstrument – evengoed of zelfs beter aan het slot kan worden geplaatst. Dit omdat het een aanwijzing zou zijn voor de koorleider in de tempel, die mogelijk zowel componist als dirigent was. Zij verwijzen hiervoor naar Habakuk 3:19, maar dit is nooit algemeen aanvaard.
de psalmen
9
Christenen zien in de koorleider een beeld van de verheerlijkte Christus, die temidden van de Zijnen de lofzang aanheft tot God de Vader (zie Hebreeën 2:12). Ze zijn op natuurlijke wijze onderverdeeld De 150 Psalmen zijn op natuurlijke wijze verdeeld over vijf afzonderlijke boeken, elk met een eigen inhoud en karakter. Dit ontdekken we als we er op letten dat elk deel met een loflied wordt afgesloten. Het einde van de delen ligt respectievelijk bij het slot van de Psalmen 41, 72, 89, 106 en 150. Als we het boek van de Psalmen bewust deel na deel lezen, en ook de inhoud van elke Psalm afzonderlijk op ons laten inwerken, zal nieuwe en frisse lof en aanbidding uit onze harten opkomen. Hoewel de Psalmen niet zijn gerangschikt in historische of profetische volgorde, is hun volgorde in geestelijk en moreel opzicht volmaakt. Elke Psalm staat precies op zijn plaats en allen passen perfect in het geheel. Daarom geloven wij dat, net als hun inhoud door God aan de schrijvers is ingegeven, ook de ordening en volgorde door God is geïnspireerd. Hun horizon is anders Het geheimenis (of ‘de verborgenheid’) dat de Gemeente Gods hemels volk is, wordt pas onthuld in het Nieuwe Testament. De horizon van de Psalmen is aards, want Israël is Gods aardse volk. We moeten er goed op letten dat niet de Gemeente, maar het volk Israël een heerlijke toekomst op aarde wacht en dan voor eeuwig de bruid van de Heere is. Nooit doet de Geest in het Oude Testament een gelovige uitroepen: ‘Abba, Vader’. God staat tot Israël als volk in een geheel andere verhouding dan tot de leden van de Gemeente. Het kindschap van de Israëliet is niet individueel, niet geestelijk, niet tot stand gebracht door wedergeboorte en niet eeuwig van karakter, maar met een historisch begin, aards en op grond van natuurlijke geboorte. De Gemeente is geen aards, maar een hemels volk, voorgekend van vóór de grondlegging van de wereld en gevormd uit heiligen en gelovigen uit alle volken.
10
messiaanse psalmen
De schrijvers van de Psalmen zijn gelovigen en heiligen. Het zijn Joodse heiligen van een andere bedeling – maar ze staan op dezelfde grondslag van geloof als de christelijke heiligen. Uitgaande van het geheel eigen karakter van de Psalmen – immers ze zijn van en gaan over het aardse Israël – staan er vele rijke geestelijke lessen in, die pas voor christenen hun volle inhoud en betekenis krijgen. Ze gebruiken soms zeer krachtige taal Deze ‘krachtermen’ zijn vaak vervloekingen of gebeden om te vervloeken. Voorbeelden van deze vloeken zien we in Psalm 58:7; 109:8-20 en 137:8-9. Hoewel het voor christenen niet gepast is deze woorden te herhalen, is dit voor de Israëliet ethisch wel verantwoord. Het is zelfs geheel in overeenstemming met hun roeping. Bij de verbondsluiting had de Heere verklaard dat Hij zal vervloeken wie hen vervloekt (zie Genesis 12:3). Daarom vraagt de Psalmist in zijn gebed aan de Heere om Zijn belofte te vervullen en zo Zijn autoriteit te bewijzen als Wetgever en Rechter van het hele heelal en in Zijn aardse volk Israël Zijn Naam te verheerlijken. Uitgaande van dit principe was Israël het instrument in de hand van God om het gezwel dat de Kanaänieten waren in hun lichaam, uit de samenleving te verwijderen. Niet uit bloeddorstige wreedheid, maar juist uit goddelijke barmhartigheid was hen bevolen heidenvolken op het aan hen toegewezen grondgebied uit te roeien. In Zijn regering heeft God altijd zaaien en oogsten, zonde en straf, met elkaar verbonden. Dit zien we in de opdracht van de Heere aan de godvrezende profeet om de goddeloze koning Agag in stukken te hakken. Deze brute tiran was een kindermoordenaar en Samuel was de beul, die het hemelse vonnis ten uitvoer bracht (zie 1 Samuël 15:33). De profeet zelf was allerminst wraakzuchtig van aard, zijn actie was dus beslist geen persoonlijke wraakneming. Deze door God geïnspireerde Psalmen zijn volledig in harmonie met het tijdvak, waartoe het aardse Israël behoorde. Maar de Gemeente in deze genadetijd is een hemels volk (Hebreeën 3:1). Zij moet zich vereenzelvigen met de door de wereld verworpen Christus en geduldig wachten op Zijn terugkeer in grote macht en majesteit. In deze tijd heeft ook Christus nog geduld met de wereld. Daarom
de psalmen
11
moet de Gemeente niet oordelen, maar verdragen, niet vervloeken maar zegenen. Lees aandachtig 2 Koningen 1:9-14 en vergelijk dit met Lukas 9:54-56, Handelingen 7:60 en Romeinen 12:19-21. Ze getuigen profetisch van de Messias Petrus getuigt in het Nieuwe Testament dat David – die een profeet was en wist dat God hem met een eed gezworen had dat Hij uit de vrucht van zijn lichaam, voor zover het zijn vlees betrof, de Christus zou doen opstaan om Hem op zijn troon te zetten, ook Zijn opstanding uit de doden voorzag – van de Heere Jezus Christus getuigde en ‘Deze Jezus heeft God doen opstaan, waarvan wij allen getuigen zijn’ (zie Handelingen 2:29-32 en lees nog eens Lukas 24:44). Van tenminste veertien Psalmen kan met zekerheid worden gesteld, dat zij in het Nieuwe Testament worden toegepast op de Heere Jezus Christus. Er zijn nog veel meer Psalmen, waarvan Hij of het thema is, of er Zelf in spreekt. In deze cursus beperken we ons tot de veertien zo genoemde ‘Messiaanse Psalmen’. Een woord van voorzichtigheid is noodzakelijk. Als een aantal woorden of zinnen uit een Psalm letterlijk wordt geciteerd in het Nieuwe Testament, mogen we er niet van uitgaan dat alle andere woorden van de betreffende Psalm ook letterlijk op de Heere Jezus Christus kunnen worden toegepast of dat ze letterlijk zo door Hem zijn uitgesproken. Soms horen we alleen de stem van het onderdrukte gelovig overblijfsel van Israël in de eindtijd, terwijl andere keren de Messias zich met hen één maakt en Zijn lijden als het ware samensmelt met hun lijden. Hier is geestelijk onderscheidingsvermogen voor nodig. Met Gods hulp kunnen en moeten we ons daarin oefenen. In deze studie bekijken we de Psalmen op drie manieren. We doen dat door eerst te letten op de eerste aanleiding en toepassing, dan kijken we naar de profetische inhoud en tenslotte zoeken we wat de persoonlijke toepassing voor ons is.
Messiaanse Psalmen
Toetsboekje Naam: Adres: Postcode en woonplaats: Emailadres:
SCORE
Messiaanse Psalmen, toetsboekje Uitgegeven door: Emmaus Correspondentie School Postbus 54234 3008 JE Rotterdam www.bijbelcursussen.nl Vertaling van ‘Messianic Psalms’ Toetsboekje Copyright © 2014 Alle rechten voorbehouden, niets uit deze uitgave mag worden vermenigvuldigd en/of openbaar gemaakt, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.
Toelichting Algemeen Elk examen bevat meerkeuzevragen. Wanneer je moeite hebt met het beantwoorden van de vragen, lees dan de les nog eens door. Meerkeuze vragen Elk examen heeft meerkeuzevragen. Jou wordt gevraagd om het goede antwoord op te schrijven. Hier zie je een voorbeeld: 1. Welke kleur is het gras? A. rood B. groen C. blauw D. geel
B
Het persoonlijke gedeelte ‘Wat Zeg Jij?’ - vragen geven de vrijheid je persoonlijke mening en gevoelens weer te geven. De in vertrouwen gegeven antwoorden helpen ons om je beter te leren kennen en de effectiviteit van de cursus te evalueren. Waardering en beoordeling Het totaal aantal goede antwoorden wordt in een percentage uitgedrukt. Bij een eventueel verkeerd antwoord wijst de docent je op een bijbeltekst of het deel van de les, waar je het juiste antwoord kunt vinden. De persoonlijke antwoorden en verdere opmerkingen blijven buiten de beoordeling van het exacte deel, maar worden wel op prijs gesteld. Nadat je een compleet niveau cursussen hebt afgerond, ontvang je een diploma. Groeps- en individuele studie Deelnemers aan bijbelstudiegroepen leveren hun toetsen in bij de groepsleider, die dit verder behandelt. Individuele studenten zenden het toetsboekje naar het in het boekje aangegeven (email)adres. Vergeet niet je naam en adres te vermelden. Emmaus Correspondentie School Postbus 54234 3008 JE Rotterdam www.bijbelcursussen.nl 3
toets 1
De Psalmen 1. Waarom zijn veel Psalmen messiaans van karakter? A. de apostel Petrus zegt dat het zo is B. de Heere Jezus legt dit uit aan de discipelen C. dit weten wij uit de opschriften boven de Psalmen D. omdat het hele Oude Testament messiaans is
_______
2. Wat staat in het boek van de Psalmen? A. alle gedichten van David B. liederen van anonieme dichters C. werk van diverse geïnspireerde schrijvers D. de door Mozes geselecteerde liederen
_______
3. Christenen A. kennen alle gevoelens en ervaringen van de psalmdichters B. vinden in sommige psalmen een niet-christelijke ethiek C. merken dat de meeste Psalmen niet voor hen bestemd zijn D. doen er goed aan deze Joodse liedbundel geheel te negeren
_______
4. Veel psalmen A. openbaren ons de innerlijke gevoelens van de Heere Jezus B. bezingen de geboorte in Bethlehem van de Heere Jezus C. informeren ons over het uiterlijk van de Heere Jezus D. beschrijven exact de wonderen van de Heere Jezus
_______
5. De opschriften boven de psalmen A. zeggen nooit iets over de historische aanleiding B. zijn alleen van belang om te weten wie de dichter is C. werden er pas veel later door bewerkers boven geplaatst D. bevatten vaak informatie over de aanleiding en achtergrond
_______
6. Elk slotlied van de vijf psalmboeken eindigt met een A. lofprijzing B. aanwijzing voor de koorleider C. waarschuwing tegen verandering D. gebed van David
_______
7. Wat hebben de Psalmen en de Brieven gemeenschappelijk? A. ze spreken God steeds aan als Vader B. ze schrijven alleen over aardse zaken C. ze verplichten tot nationale eenheid D. ze roepen op tot persoonlijke levensheiliging
_______
4
8. Hoe noemen we psalmen met vervloekingen? A. joodse wraakpsalmen B. historische dichtwerken C. messiaanse getuigenissen D. christelijke pelgrimsliederen
_______
9. Wat wordt in deze cursus behandeld? A. Al de psalmen, die heenwijzen naar Christus B. psalmen, die het Nieuwe Testament citeert C. psalmen, die men direct al als messiaans herkende D. psalmen, die rechtstreeks door God zijn geïnspireerd
_______
10. Als een psalm duidelijk is geïdentificeerd als messiaans, A. kunnen we ervan uitgaan dat elk woord op Christus wijst B. hebben we geestelijk onderscheidingsvermogen nodig om te zien welk deel daadwerkelijk messiaans is C. weten we zeker dat niet alles in de psalm over Hem gaat D. moeten de psalmen ervoor en erna dus ook messiaans zijn _______
Wat zeg jij? Wat denk jij aan deze studie te hebben? ______________________________________________________________________ ______________________________________________________________________ ______________________________________________________________________ ______________________________________________________________________ ______________________________________________________________________ ______________________________________________________________________ ______________________________________________________________________ ______________________________________________________________________ ______________________________________________________________________ ______________________________________________________________________
5
