MELDING! PUBLIEKE VEILIGHEID. Shell Pernis OCCR. Serious Gaming Defensie DIGITALE EDITIE NUMMER

MELDING! DIGITALE EDITIE NUMMER 05 2012

PUBLIEKE VEILIGHEID

Shell Pernis

OCCR

Serious Gaming Defensie

“Connecting you, is what we do”

“Data Communicatie faciliteert ...” Het samenwerken tussen meldkamer en voertuigen met behulp van plaatsbepaling en automatische statussen, het bevragen van diverse databanken, het bieden van breedbandverbindingen ten behoeve van het verzenden en ontvangen van grote stromen data; de MoMo-6 is uw instrument.

Als opvolger van de MoMo-5 biedt de MoMo-6 meer, véél meer; ● ● ● ● ●

Dual Carrier GPRS/UMTS/HSDPA en/of Mobitex Configureerbare functie matrix Ethernet Zigbee/Bluetooth/WiFi (optioneel)

Doordat het gehele portfolio bestaat uit “eigen” producten onderscheidt EAL zich van andere leveranciers. Zowel soft- en hardware ontwikkeling als productie, wordt geheel in eigen beheer gerealiseerd. Hierdoor kan EAL zich volledig onafhankelijk in de markt op blijven stellen en kunnen wij ook altijd nakomen wat we met een klant afspreken. In tegenstelling tot anderen hoeven wij immers geen extra afspraken te maken met de uiteindelijke leverancier. Door deze opstelling en uitgangspunten is onze ontwikkeling ook zeer laagdrempelig en eenvoudig te benaderen.

EAL - Mobiele Data Communicatie Electronic Application Laboratory

“EAL weet dat posities bepalend zijn”

EAL (Apeldoorn) BV Molenmakershoek 14 7328 JK Apeldoorn Tel. : +31 (0)55 539 49 00 Fax.: +31 (0)55 539 49 01 Email: [email protected] Website: www.eal.nl

w

.e w w

n al.

l

INHOUD

Simulatiecentrum Landoptreden: ready for the next mission..................4 Evenementenagenda................................................................................6 FoBo verder doorontwikkeld....................................................................8 Shell Pernis, Klaar en paraat voor het grote werk..................................10 Vervoerders en reizigers ervaren voordelen regie op het spoor.............14 CBRN incidenten vereisen verbinding zorg en veiligheid.......................19

Serious Gaming.............4

Politie+ combineert kracht van Twitter met interne communicatie......22 Hulpdiensten en Nutsbedrijven sluiten convenant................................25 Medewerkers ambulancezorg enthousiast over gebruik tablet.............26 Kort nieuws............................................................................................28 Shell Pernis..................10

Melding! 05 | 2012 3

simcen land

Simulatiecentrum Landoptreden: ready for the next mission Het SimCen Land is sinds 2007 het expertisecentrum op het gebied van modellering, virtuele training en simulatie voor het Commando Landstrijdkrachten en haar partners. Ook heeft het Simcen Land een uitvoerende rol in Serious Gaming. De opdracht van het Simcen Land is het nastreven van standaardisatie, interoperabiliteit en hergebruik van simulatietoepassingen. Hiermee wordt bereikt dat de beschikbare middelen zo efficiënt mogelijk worden gebruikt. Door Redactie Melding! Magazine

Modellering en Simulatie (M&S) zijn belangrijk voor defensie. In 2007 is initieel 600 miljoen euro uitgegeven aan simulatiemiddelen en het jaarlijkse exploitatiebudget bedraagt twintig miljoen euro. Binnen M&S wordt onderscheid gemaakt in drie simulatievormen: live, virtueel en constructief. Met live simulatie worden oefeningen gedaan met (bijna) echte middelen en echte mensen. Een goed voorbeeld hiervan is bijvoorbeeld het geavanceerde mililtaire lasergamen in het Mobile Combat Training Center of de (mobiele) rijsimulator. Met virtuele simulatie wordt door de mensen zelf geoefend met gesimuleerde middelen in een gesimu-

4

leerde omgeving, hieronder valt bijvoorbeeld Serious Gaming. Met constructieve simulatie wordt geoefend met gesimuleerde eenheden, en gesimuleerde middelen in een gesimuleerde omgeving. Vanaf 2011 wordt hier bij bureau CST (Command & Staf Training) geoefend zonder dat voertuigen en personeel daadwerkelijk het veld in moeten. Deze manier van trainen is met name geschikt voor het oefenen van commandovoering. Kolonel Wilfred Rietdijk, verantwoordelijk voor het Simcen Land, vertelt dat Defensie enthousiast is over de mogelijkheden van simulatietraining voor en met de partners politie, ambulance en brandweer. “De oefeningen kunnen zo worden ingericht dat iedere organisatie op zowel operationeel, tactisch als strategisch niveau

Melding! 05 | 2012

simcen land

Cursisten van een multidisciplinaire oefening bij Defensie kan worden getraind. Daar kunnen politie en veiligheidsregio’s veel profijt van hebben.”

we deze mogelijkheid willen hebben bij een ‘echte’ oefening is dat zowel financieel als in de uitvoering moeilijker te realiseren”.

Voordelen van virtuele training Rietdijk: “Het mooie van virtuele training en Serious Gaming is dat we de “werkelijkheid” helemaal naar eigen wens kunnen modelleren, we zijn daarom niet beperkt in wat we willen trainen.” Hij vervolgt: “Bij standaard oefeningen en trainingen kunnen we moeilijk alle factoren nabootsen en hebben we te maken met beperkingen in tijd, financiën, complexiteit, ethiek en organisatie. Onze taak als Defensie vereist nu eenmaal dat we voorbereid zijn op extreme situaties op onherbergzame plaatsen.” Rietdijk erkent ook dat er zaken zijn die niet te simuleren zijn. “Het is altijd èn-èn – zonder fysieke training weten onze manschappen bijvoorbeeld niet wat het is om volledig bepakt door een klein raampje te moeten klimmen, dat laten we ze natuurlijk ook ervaren.”

Onderzoek en onderwijs Bij bureau Serious Gaming zijn doorlopend burger-stagiaires aan het werk. Dat varieert van MBO-studenten van 16 jaar tot master-studenten. Rietdijk: “Daarmee blijven wij bij met de nieuwste ontwikkelingen en het houdt ons scherp, het is fascinerend om te zien hoe deze jongeren omgaan met de techniek. Je merkt dat ze zijn opgegroeid met ICT en bekend zijn met Gaming. Sommige jongens draaien al binnen een week mee met de meest moeilijke trainingen.“ Naast onderwijs is er ook ruimte voor onderzoek: “We verrichten veel onderzoek en studie naar het gebruik van virtuele training en daaruit blijkt dat we er veel voordeel van hebben. Zo hebben we een vergelijking gedaan met examens die we afnamen bij bediening van tanks. Zonder virtuele training slaagde slechts twintig procent in één keer, in combinatie mèt simulatie bleek tachtig procent van onze cursisten de eerste keer te slagen. Een ander interessant onderzoeksfeit is dat de simulatie het meest effectief is als eerst fysiek wordt geoefend, dan weten de cursisten blijkbaar wat er van ze verwacht wordt en kunnen ze zich richten op tactische en strategische overwegingen bij de simulatie.”

Bestaande computergames Defensie maakt waar mogelijk gebruik van bestaande ‘gameengines’ van commerciele computergames en dat is te zien. De Serious Game doet niet onder voor de nieuwste geavanceerde computerspellen. Bureau Serious Gaming volgt de internationale ontwikkelingen bij andere krijgsmachten op de voet. Het bureau werkt op dit moment met de games Virtual Battlespace (VBS) 2 en Steelbeasts Pro. De games worden gebruikt door opleiding- en trainingscentra , door de 11e en 43e gemechaniseerde brigade en de luchtmobiele brigade maar ook bij de Koninklijke Marechaussee en het Korps Mariniers. Niet iedere game is zonder meer geschikt, er moet een mogelijkheid in zitten van een zogenaamde After Action Review om goed te kunnen evalueren. Bij de genoemde games is die mogelijkheid er, alle acties kunnen achteraf vanuit ieder invalshoek worden bekeken. “Zo kunnen we zien wat de individuele deelnemer ‘zag’ maar we kunnen het geheel ook van boven aanschouwen. Als

Praktijk De virtuele training met behulp van simulatie heeft zich in de praktijk al meerdere malen bewezen. Rietdijk: “Een recente simulatie die wij hebben gedaan was een ontruimingsscenario van een ambassade waarbij de ambassadeur kon zien welke impact bepaalde keuzes hadden op het totale proces.” Van de ambassade is het complete gebouw virtueel beschikbaar gemaakt in de Game en ook de omgeving is compleet gemodelleerd. Niet alleen is het beveiligingspersoneel van de Koninklijke Marechaussee getraind maar het beleid is uiteindelijk compleet afgestemd op wat uit de simulatie naar voren is gekomen.

Melding! 05 | 2012 5

Introductie

Evenementenagenda

Datum

6

Plaats

Meer Informatie

14 - 17 mei 2012

Tetra World Congress

Dubai

www.tetraworldcongress.com

5 juni 2012

Multidisciplinaire OVD-Netwerkmiddag

Den Haag

11 - 13 september 2012

GPEC

Leipzig

www.gpec.com

3 - 4 oktober 2012

CCR Summit 2012

Kerkrade

www.ccrsummit.com

15 - 18 oktober 2012

Multi CBRN/E meerdaagse

Ossendrecht

www.multicbrne.nl

Melding! 05 | 2012

Securing our today. Safeguarding our tomorrow. AGT International, unlocking the potential of the world.

www.agtinternational.com

doorontwikkeling fobo

FoBo verder doorontwikkeld Het concept Frontoffice Backoffice (FoBo) zoals dat sinds oktober 2009 in de regio Hollands Midden uitgebreid is getest en gebruikt, is een mooi voorbeeld van het verbeteren van een informatiegestuurde politie. Het mes snijdt hiermee aan twee kanten. Enerzijds zorgt het er voor informatie van de dienders direct in de politiesystemen komt, anderzijds kan die diezelfde diender op straat sneller over meer informatie beschikken. Bijkomend voordeel is dat de diender hierdoor meer tijd over houdt om op straat door te brengen. Alle reden voor Hollands Midden om het werkgebied uit te breiden en te werken aan nieuwe extra mogelijkheden. Door Laurens van Aggelen, Melding! Magazine Foto: Ministerie van V&J

Zoals we een jaar geleden in Melding! al schreven, kan met FoBo een flinke winst worden gerealiseerd ten aanzien van de tijd die dienders anders kwijt zijn aan de administratieve afhandeling van hun werkzaamheden en nog belangrijker het verbeteren van de kwaliteit van informatie dankzij een ‘real time’ contact met de backoffice. Het contact tussen het veld en de backoffice werkt bovendien een stuk efficiënter voor beide partijen. Nadat bij aanvang van zijn dienst een diender zich heeft aangemeld bij de meldkamer, doet hij dat eveneens bij de backoffice. Vervolgens geeft de agent alles wat hij normaal ook in de Basisvoorziening Handhaving (BVH) zou plaatsen door aan de backoffice. Daardoor ontstaat niet alleen het voordeel dat hij dat later op kantoor niet meer hoeft te doen, maar is het daardoor ook mogelijk om ‘real time’ van de backoffice allerlei informatie te krijgen die hij kan gebruiken om de zaak ter plaatse af te handelen. De backoffice kan bij het verstrekken van informatie gebruik maken uit tal van bronnen. Moesten agenten voorheen zelf gericht naar bepaalde informatie vragen, met FoBo wordt die informatie ook op initiatief van de backoffice verstrekt wanneer een eenheid onderweg is naar een incident. Uitbreiding “Het afgelopen jaar zijn we bezig geweest om FoBo ook in andere delen van onze regio uit te rollen. We gebruiken het nu in het grootstedelijk district rond Leiden en voor de zomer kunnen we heel Leiden en omliggende gemeenten ermee bedienen”, vertelt Waldo De Boer, Directeur Informatie bij de Politie Hollands-Midden. “Daarnaast hebben we meer mensen aangetrokken om het werkaanbod aan te kunnen en niet meer met uitzendkrachten te hoeven werken. Aan de kant van de techniek zijn we bezig met

8

finetunen. Zo zijn er meer telefoonlijnen beschikbaar gekomen en hebben we de beschikking gekregen over meer serverruimte.” Meer capaciteit, zowel qua mankracht als aan de kant van de techniek, was geen overbodige luxe. “Door de schaalvergro-

Waldo de Boer, Directeur Informatie, Politie Hollands-Midden

Melding! 05 | 2012

doorontwikkeling fobo

ting die optrad, is het een uitdaging om het beheersbaar te houden. Het is immers veel drukker met inbellen dan toen we met FoBo begonnen. Op topmomenten moeten we 60 tot 70 man tegelijk kunnen bedienen. Bijvoorbeeld tijdens de avonduren op donderdag en vrijdag. De piek neemt toe bij het einde van diensten. Factoren waar we onze planningen op moeten aanpassen en moeten schuiven met de beschikbaarheid van het personeel dat we daarvoor hebben.” FoBo is zestien uur per dag gedurende zeven dagen per week in de lucht en vanuit het landelijke programma zijn er inmiddels ook pilots gestart in andere regio’s zoals Noord-3, Midden west brabant en Zeelend en Rotterdam Rijnmond. Ook Haaglanden zal binnenkort starten met een pilot. Checklisten Bij het werken met FoBo wordt aan de backoffice-kant gebruik gemaakt van checklisten. De Boer: “Er wordt gewerkt met zogenaamde checklisten. Aan beide kanten weet men dus welke vragen men kan verwachten. Dit zorgt er voor dat men op een gestructureerde manier informatie uitwisselt en geen dingen vergeet.” FoBo is niet ontwikkeld voor het doen van uitgebreide aangiftes, maar heeft primair het doel de mensen in het veld zo goed mogelijk van informatie te voorzien. “Hoe informatie ook wordt gedeeld, de regie blijft altijd bij de meldkamer die als spil in de informatievoorziening blijft fungeren bij incidenten. Het contact met de backoffice is er voor andere, minder spoedeisende zaken.” Om de informatie waarover een dienders op straat beschikt te verrijken, wordt in Hollands-Midden op dit moment gewerkt aan een FoBo app. “We zijn aan het kijken hoe we meer zaken aan

een bepaald incident kunnen koppelen, zoals digitale foto’s en documenten. Daarmee zal dan eerst nog wat geoefend moeten worden om te kijken of het in de praktijk ook echt werkt en iets toevoegt.” Toekomst Volgens de Boer zijn de gebruikers van FoBo steeds bezig met het nadenken over toepassingsmogelijkheden en ontstaan er soms ideeën die voor een meerwaarde zorgen. “Vaak gaat het dan om dingen die we aan de voorkant niet bedacht hebben, maar die wel heel handig zijn. Goed voorbeeld is een hulpofficier van Justitie die gebruik maakte van het systeem bij het in beslag nemen van een voertuig. Omdat hij naar een vergadering moest en haast had, was hij dankzij FoBo toch in staat om snel alle kentekens door te geven. Had hij dat in dezelfde tijd die hij beschikbaar had niet gekund dan had de onwenselijke situatie kunnen ontstaan dat de burger wiens auto in beslag werd genomen, zelf aangifte van diefstal was komen doen omdat hij zijn voertuig zonder enige kennisgeving was kwijtgeraakt.” FoBo zou volgens De Boer goed passen in het beleid rond realtime intelligence wat men voor ogen heeft bij het invoeren van de Nationale Politie. “Met FoBo wordt daar een goede invulling aan gegeven. FoBo staat echter nog niet bij de inrichtingsplannen van de Nationale Politie. Het zou jammer zijn als men concepten teveel tegen elkaar zou afzetten. Bijvoorbeeld uit de vrees dat de kostenbaten verhouding niet goed genoeg zou zijn of dat men bang is voor het verplaatsen van administraties.” De kern waar het bij FoBo om draait is om de juiste informatie op het juiste moment op de juiste plaatst te krijgen zodat de diender de juiste beslissingen kan nemen.

Minister Opstelten ontvangt het rapport Van en met blauw uit handen van korpschef J. Stikvoort van Hollands Midden.In het rapport staan de resultaten van een evaluatieonderzoek naar de proef met het frontoffice/backofficeconcept in de politieregio Hollands Midden.

Melding! 05 | 2012 9

shell pernis

Klaar en paraat voor het grote werk Nederland kent een aantal gebieden waar ten aanzien van veiligheid extra hoge eisen worden gesteld. In de Regio Rotterdam-Rijnmond is dat behalve het havengebied, het gigantisch grote terrein waar Shell is gevestigd. Shell Pernis is de grootste raffinaderij van Europa en één van de grootste raffinaderijen ter wereld. Het bedrijfsterrein biedt naast olieverwerkende fabrieken huisvesting aan chemische fabrieken van Shell en van enkele andere bedrijven. Menig brandweerman zou het als een uitdaging zien daar te mogen werken. Door Laurens van Aggelen, Melding! Magazine



Voorbereid zijn op wat je hoopt dat nooit zal gebeuren: een grote brand. Gelukkig is dit gebied veel bespaard gebleven. Meest heftig was de brand die Shell Pernis 44 jaar geleden trof in januari 1968. Felle explosies kosten twee medewerkers toen het leven en veroorzaken zware schade aan installaties. “We hebben hier gemiddeld 25 alarmmeldingen per jaar. De helft daarvan zijn OMS-meldingen. Als er al iets brand is het kleinschalig. Gemiddeld eens in de drie jaar moeten we daadwerkelijk met een grotere inzet uitrukken. Om die reden zijn onze mensen voordurend bezig met het training, onderhoud van onze voertuigen en hulpmiddelen”, vertelt Joop Woestenburg, Hoofd bedrijfsbrandweer & BedrijfsServicedienst bij Shell. Woestenburg is zelf al 32 jaar werkzaam bij Shell en heeft in die jaren de nodige kennis in het veld opgedaan. “Het is natuurlijk een hele dynamische omgeving en anders om in te werken dan elders, maar dat maakt het niet extra spannend. Angst mag niet regeren. Je bent voorbereid op je taken en kent je verantwoordelijkheid.” Kennis Het terrein waar Shell Pernis en enkele bedrijven gevestigd zijn die voorheen eigendom waren van Shell, beslaat inclusief de olie opslagterminal in Europoort, 550 hectare. In dit gebied zijn behalve de kleine 2.000 Shell-medewerkers nog eens enkele duizenden anderen actief van aannemersbedrijven. Bij grote projecten kan dat oplopen tot zo’n 5.000 man. “Zoals is voorgeschreven in artikel 31 van de Wet op de Veiligheidsregio’s, maken we hier gebruik van een team van bedrijfsbrandweer, be-

10

Foto’s: Shell

staande uit twaalf personen die 24 uur per dag zeven dagen per week ter beschikking zijn. De onderverdeling is dusdanig dat we voor de helft gebruik maken van onze eigen mensen en voor de helft van brandweermensen afkomstig van de Gezamenlijke Brandweer. Voordat deze wet er was, waren er nog 53 bedrijfsbrandweerkorpsen actief in ons gebied, nu werken we samen met het gemeentelijk havenbedrijf.” De brandweermedewerkers die bij Shell Pernis actief zijn, beschikken door de technische opleiding die zij daarvoor hebben gehad, over een goede mix van kennis en kunde. “Naast een algemene landelijke opleiding zijn zij opgeleid en getraind op het gebied van specifieke kennis die je nodig hebt om hier te kunnen werken. Daarbij gaat het om kennis van gevaarlijke stoffen, petrochemie en tankbrandbestrijdingsmiddelen en bijvoorbeeld terreinkennis. Dit gebied is immers zo groot dat het eigenlijk een stad op zich is. Het is belangrijk dat iedereen het gehele gebied als zijn broekzak kent en weet waar zich wat bevindt.” Voor oefenen en trainen met de gezamenlijke brandweer wordt jaarlijks minimaal 80 uur uitgetrokken. Twee keer per jaar wordt dit gedaan op de Maasvlakte om daadwerkelijk te kunnen oefenen met vuur, hetgeen op het terrein van Shell uiteraard niet mogelijk, laat staan wenselijk is. Onderhoud Het feit dat de bedrijfsbrandweer nauwelijks hoeft uit te rukken, stelt de medewerkers in staat om continu bezig te zijn met het noodzakelijk onderhoud en dat is bepaald geen sinecure. “Naast speciale industriële voertuigen, 1.500 hydranten, stationaire systemen (koel- en sprinklersystemen) en een brandwaternet dat

Melding! 05 | 2012

shell pernis

Het terrein van Shell in Pernis uit een 80 kilometer lang leidingnetwerk bestaat, beschikken we over zo’n 10.000 kleine blusmiddelen. Het is belangrijk dat die goed getest worden, maar het voordeel is dat degenen die zich daarmee bezighouden daardoor ook goed weten hoe die hulpmiddelen werken en hoe ze te bedienen zijn. Zo blijft niet alleen het onderhoud maar ook het kennisniveau op peil. Meldkamer Wie zich op het Shell-terrein bevindt en zich vanwege werkzaamheden moet begeven in industriële ruimtes, dient persoonlijke detectieapparatuur bij zich te dragen in de vorm bijvoorbeeld van een zogenoemde H2S-meter. Deze meter zal de gebruiker waarschuwen wanneer er zich in een ruimte stoffen zouden bevinden die een gevaar zouden kunnen opleveren voor de gezondheid. Een H2S-meter is in staat om diverse soorten gassen te herkennen en de concentratie daarvan. Behalve deze detectieapparatuur dient men bij het betreden van bepaalde gebouwen ook in het bezit te zijn van explosieveilige communicatiemiddelen. Dit betekent dat GSM-toestellen niet zijn toegestaan. Wel EX gecertificeerde portofoons. Verder dient men te beschikken over een vluchtmasker, overall, helm, veiligheidsbril en veiligheidsschoenen en handschoenen. Vanzelfsprekend is het bedrijf er alles aan gelegen om incidenten te voorkomen. Door ontwerp, constructie, onderhoud van installaties en opleiding van mensen, creëert het bedrijf barrières die erop zijn gericht om incidenten te laten ontstaan. Gaat er onverhoopt toch iets mis op het terrein dan is er nog een aantal barrières die de gevolgen van een incident zo veel mogelijk te beperken. Gasdetectie-middelen, persoonlijke

beschermingsmiddelen maar ook de eigen bedrijfsbrandweer zijn daar een onderdeel van. In het geval van een mogelijke incident dient een ieder contact op te nemen met de eigen meldkamer op Shell Pernis. “Deze meldkamer wordt 24/7 bemand door twee mensen voor de aanname en uitgifte van meldingen. Voor de Gezamenlijke Brandweer hebben we een zogenaamde drukknopmelding”, gaat Woestenburg verder. Standaard rukken zowel de eigen brandweer als de Gezamenlijke Brandweer allebei uit. Behalve bij OMS-meldingen want dan zal veelal alleen de bedrijfsbrandweer zich naar de plaats van het incident begeven. In 2011 bijvoorbeeld heeft de Gemeenschappelijke Brandweer vijf keer daadwerkelijk assistentie verleend. Om te zorgen dat in geval van een brand de schade beperkt blijft en zich niet over een groter gebied kan verspreiden, maakt men gebruik van insluitsystemen. Informatie “Bij grotere branden die we hier hebben gehad, ziet het er vaak erger uit dan het is. Alle reden waarom het voor ons belangrijk is meteen de omgeving goed en snel te informeren. Dit doen we door gebruik te maken van diverse media, onze eigen website en sociale media en we informeren de omliggende gemeenten rechtsreeks en bedrijven via een speciaal bedrijvennet. Ook hebben we in dat geval contact met onze burenraad, bestaande uit bewoners uit omliggende gemeenten.” In de directe omgeving van Shell Pernis wonen ruim 450.000 mensen in Pernis, Hoogvliet, Spijkenisse, Albrandswaard, Vlaardingen en Schiedam. Grote bedrijven als Shell Pernis zijn zeer nadrukkelijk aan-

Melding! 05 | 2012 11

shell pernis wezig en veroorzaken in hun omgeving soms overlast of risicosituaties. Een Burenraad kan in zo’n geval uitkomst bieden. “Ook als er geen incidenten zijn, hebben we regelmatig contact met hen om hen over diverse zaken te informeren. Daarmee kun je een hoop onrust wegnemen. Als er iets gebeurt op ons terrein zal men sneller gerustgesteld zijn omdat men weet wat we doen. Bijvoorbeeld wanneer we fakkelen. Dit kan nogal dreigend overkomen en lijkt onnodige verspilling van energie. We fakkelen al veel minder dan een aantal jaren geleden maar we willen het nog verder beperken. Het is voor ons echter een belangrijk veiligheidsinstrument. Door bijzondere omstandigheden kunnen gasvormige olieproducten soms tijdelijk niet verder verwerkt of opgeslagen worden. Fakkelen, beheerst en veilig verbranden, is

12

dan de beste oplossing. Dit zijn dingen die je goed moet uitleggen. Daarin hebben we veel tijd geïnvesteerd, zoals we financieel veel geïnvesteerd in milieutechnische zaken.” De specifieke kennis die de brandweer van Shell Pernis in huis heeft, maakt het verschil met brandweerkorpsen die elders meer in de breedte opereren. Dit is ook de winst die je behaalt met een bedrijfsbrandweer. Zeker in een omgeving als deze ben je dan beter op je taken voorbereid.” Deze specifieke kennis maakt de bedrijfsbrandweer en de gezamenlijke brandweer die op het terrein van Shell Pernis opereert uniek. Maar er is meer reden voor trots. Woestenburg: “Wereldwijd gezien zijn we binnen Shell het meest rendabel en werken we het meest kostenefficiënt.”

Melding! 05 | 2012

„Turnkey-Solutions“ voor het meldkamerdomein

Eurofunk Kappacher GmbH is een  leverancier van meldkamer- en communicatiesystemen. Met haar digitale  spraakcommunicatiesysteem IDDS,  levert Eurofunk een geïntegreerd  platform voor de afhandeling van de  bedrijfstelefonie, de 112 noodoproepen en het C 2000 netwerk.

Eurofunk meldkamerproducten :    IDDS – Digitale spraakcommunicatie  ELDIS – Geïntegreerd Meldkamer Systeem, computerondersteunde aanname en uitgifte van meldingen Meubilair : Meldkamertafels    Ontsluiting van digitale media (door middel van een touchscreen  interface)    Integratie van CCTV / Videobeelden   Public Adress / alarmeringssystemen

eurofunk Kappacher GmbH Eurofunk-Straße 1– 6 office @ eurofunk.com 5600 St. Johann www.eurofunk.com Salzburg | Austria

… creating safety   by technology !

Melding! 05 | 2012 13

Meld- en controlekamers: één leverancier voor uw totaalconcept

occr

Vervoerders en reizigers ervaren voordelen regie op het spoor Het is alweer anderhalf jaar geleden dat we op bezoek gingen bij het Operationeel Controle Centrum Rail (OCCR) van ProRail dat op 8 oktober 2010 officieel werd geopend. Een significante verbetering van de samenwerking tussen ProRail, NS en alle andere vervoerders, was op dat moment de belangrijkste focus. In die periode leidde een betere regie vanuit het OCCR nog niet tot een betere informatievoorziening voor de reiziger, concludeerden we toen nog. Inmiddels heeft men op dit gebied in het regiecentrum een flinke stap voorwaarts gemaakt. Door Laurens van Aggelen, Melding! Magazine



Problemen op het spoor kunnen in Nederland, aangezien we over een zeer fijnmazig spoornet beschikken, tot aanzienlijke problemen leiden waar vele reizigers de gevolgen van ondervinden. In 2005 bleek hoe een computerstoring er voor kon zorgen dat het treinverkeer dagenlang ontregeld was. Hierop werd besloten dat dit nooit meer mocht gebeuren. In die tijd is het idee voor het OCCR ontstaan en zijn een aantal partijen om tafel gaan zitten om te kijken hoe de gehele keten beter georganiseerd kon worden. Met het oprichten van het OCCR werd beoogd door een betere regiefunctie beter en vooral sneller te kunnen anticiperen op onverwachte ontwikkelingen die tot (langdurige) vertragingen zouden kunnen leiden. Hoewel berichtgeving in de media wel eens anders doet vermoeden, heeft men inmiddels meer grip op dergelijke grote incidenten gekregen. “Op 20 maart jongstleden hadden we te kampen met een ICT-storing bij een verkeersleidingspost waardoor ‘s nachts problemen ontstonden op baanvakken in Zaandam, Amsterdam, Sloterdijk. In de spits leverde dat, doordat er zo snel niet genoeg bussen beschikbaar waren en door fileproblematiek de nodige overlast op, maar we hebben kans gezien om de problemen voor negenen nog op te lossen. De gevolgen bleven beperkt tot de regio Amsterdam, maar door berichtgeving leek het welhaast of half Nederland plat lag”, vertelt Theo Stoop, Landelijk Coördinator Rail bij Prorail. Uitdaging Theo Stoop kijkt na anderhalf jaar tevreden terug op de wijze

14

waarop een ieder die in het regiecentrum werkzaam zijn weg heeft gevonden en zijn eigen verantwoordelijkheden heeft opgepakt. “Het waren toch verschillende culturen die je bij elkaar brengt en dat vergt altijd de nodige tijd die nodig is voor gewenning. Zat iedereen voorheen op z’n eigen eilandje, in deze omgeving moest een ieder als team aan de slag. Om dat goed te laten verlopen, was het belangrijk om openheid te creëren in het regieoverleg en om openheid naar elkaar toe te bewerkstelligen.” Naar buiten toe mag het volgens Stoop dan nog wel eens lijken alsof ProRail en de NS elkaar de tent uitvechten, op de werkvloer is daar in ieder geval niets van te merken. “Op operationeel niveau gaat het tussen ProRail en de vervoerders juist heel goed. Verschillen van mening en tegenstellingen zijn eerder te vinden op bestuurlijk vlak.” Behalve openheid in het regieoverleg en het nader tot elkaar brengen van verschillende bedrijfsculturen, draag ook de inrichting van de regieruimte van het OCCR in hoge mate bij aan een aangename manier van communiceren en delen van informatie. Informatievoorziening Hoe veel beter de regie ook geworden is, niet onbelangrijk blijft de beeldvorming die het grote publiek, oftewel de reiziger, heeft van de manier waarop er door ProRail en de vervoerders om wordt gesprongen met incidenten. Reizigers accepteren vertragingen of uitval van treinen beter wanneer men goed wordt voorgelicht. Al langere tijd bestaat het Landelijk Beleidsteam

Melding! 05 | 2012

occr

Incident Management. Hier schuift, sinds september 2011 ook woordvoering bij aan. Woordvoerders (zowel van Prorail als NS) worden gevoed met informatie door de regisseur op het OCCR. In tegenstelling tot de situatie zoals we die in 2010 registreerden, is er nu dus sprake van een regisseur Reisinformatie Na een proefperiode is er inmiddels een volledig team actief, bestaande uit drie personeelsleden van ProRail en drie personeelsleden van de NS. Dit team is inmiddels overgenomen door de NS en beoogt het naar buiten brengen van eenduidige informatie. Met name tijdens grote evenementen zoals Koninginnedag 2012, maar bijvoorbeeld ook tijdens een winterperiode met veel overlast, kan sneller ingespeeld worden op veranderingen. Stoop: “Tijdens de perfect verlopen Koninginnedag hebben we ons vanwege de te verwachte drukte gefocust op Eindhoven en Amsterdam. Ieder regio droeg daarvoor zijn eigen verantwoordelijkheid maar er was ieder uur contact met ons om te monitoren of er mogelijk veranderingen optraden die om maatregelen vroegen. Daarnaast waren het de conducteurs die door te tellen, een beeld konden geven van het reizigersaanbod. Door een en ander goed op elkaar af te stemmen en snel te schakelen, hebben we tot twee uur die middag een punctualiteit van 90 procent weten te halen. Voor een dag als Koninginnedag is dat een percentage waar we zeker trots op mogen zijn.” Continuïteit Zeker op een dag als Koninginnedag is het van belang dat treinen vooral blijven rijden en gestrande treinen zo snel mogelijk van een traject worden gehaald. Hiervoor waren reserve locomotieven paraat gehouden om gestrande treinen eventueel te kunnen wegslepen. “Bij een gestrande trein komen er veel partijen om de hoek kijken om te zorgen dat de gevolgen tot een

minimum beperkt kunnen worden gehouden. Daarbij stellen we ons ten doel dat reizigers binnen een uur uit de trein gehaald kunnen worden, maximaal twee uur kan alleen in zeer uitzonderlijke gevallen.” Grote incidenten worden in de meldkamer van ProRail niet apart gezet. Het zijn in eerste instantie de regisseurs van de diverse partijen (het OCCR Regie Team = ORT) om regie te nemen hoe de logistiek zo min mogelijk last ondervindt bij een groter incident met landelijke uitstraling. Hierbij hoort ook het opstellen van een backup plan als zaken toch weerbarstiger zijn dan in eerste instantie voorzien. Doelstelling is om te zorgen dat een incident zich niet als een inktvlek kan uitbreiden over een veel groter gebied. Preventief is het de kracht van het regieteam die dan acteert volgens Stoop dat zij op dergelijke momenten in staat zijn om trends te herkennen. Veel incidenten verlopen volgens bepaalde patronen waardoor je ook weet welke middelen je daarvoor uit de kast moet halen en of je in zo’n geval een incident moet isoleren. Eenduidige informatie Paulien Schouten, werkzaam bij de regie reisinformatie, houdt voortdurend contact met de verkeersleidingposten in het land, via de Landelijke Reisinformanten om daar door middel van Oorzaak, Prognose en Advies te kunnen anticiperen voor wat betreft de reisinformatie naar onze klanten. Vanuit deze afdeling hebben wij het laatste woord als het gaat om het naar buiten communiceren van actuele en consistente informatie. Hierdoor zorgen we er voor dat reisinformatie up-to-date blijft en deze eenduidig naar buiten wordt gebracht. Indirect informeren we niet alleen de reiziger maar ook het treinpersoneel die door middel van de Railpocket ( PDA) op de hoogte kunnen worden gehouden van het laatste nieuws. Dit geldt ook voor de informatie die via de

Melding! 05 | 2012 15

occr

borden op de perrons verstrekken. Door gebruik te maken van een nieuw informatiesysteem, gebeurt dit op veel plaatsen al automatisch waardoor je voorkomt, dat het inconsistent is en het langer duurt voordat deze informatie de reiziger bereikt.” Het team van Schouten maakt ook gebruik van sociale media. Vanuit het OCCR wordt er een twitterbericht verstuurd aan het begin van een verstoring in de treindienst om reizigers snel te informeren. Het Social Media Team kijkt voordurend wat er op Twitter gebeurt en reageren waar nodig op dingen die hun opvallen of reageren op wat reizigers melden. Het is niet onbelangrijk om ook daarop te kunnen reageren, zelfs en misschien wel vooral, als het gaat om dingen die niet kloppen. Iemand die veel volgers heeft en een gerucht de wereld in helpt waar anderen weer verkeerde conclusies uit zouden kunnen trekken, kun je maar beter niet negeren.” Het Social Media Team werkt samen met de regisseur in diverse gevallen. Schouten ziet als grootste voordeel van de wijze waarop haar team opereert dat de reisinformatie voor NS en ook de andere vervoerders nu in één hand is. Allerlei zaken worden nu sneller geregeld met kortere lijnen. “Daar zit de grootste winst. Niet alleen voor de NS, maar ook zeker voor de andere vervoerders.”

16

Melding! 05 | 2012

CCR SUMMIT 2-4 October 2012

CCR SUMMIT2012 Beneluxlaan 59 2871 HE Schoonhoven T +31(0)182 625 111 F +31(0)182 625 119 [email protected] www.rbenw.nl

Annual RB&W Public Safety & Security Summit The Public Safety & Security Sector is undergoing radical changes in operations, governance and finance. Typically Centralization, Standardization and Harmonization are the general trends. This implies the need of close cooperation between specialists in different operational areas to reach a successful and sustainable improvement of multi agency and multi level incident response. On behalf of the Chairman, Prof. Dr. Jan-Peter Balkenende, former Prime Minister of the Netherlands we invite you to take part in the fifth annual CCR Summit and meet your fellow Public Safety & Security professionals. The Chairman of the CCR Summit has an active role in the event as a moderator and speaker. This leading event takes place in the beautiful surroundings of Kerkrade at the Abbey of Rolduc on 2, 3 & 4 October 2012. 2 October the Summit will start with an opening dinner for RB&W members and special invitees. RB&W organizes the CCR Summit under the auspices of Emergency Services, Public Safety & Security and Governmental organizations around Europe. In interactive Summit Break-Out sessions and an industry showcase exhibition we offer you a formal and just as important informal program to meet up and exchange expertise, experiences and best practices. In particular we strive to explore the ways of maximizing the results of the collaborative efforts of the organizations involved in Public Safety & Security.

1-1-2 Alert Magazine

As an annual Summit magazine, RB&W Publishes the 112-Alert Magazine in English featuring speaker biographies, company profiles and case studies of the CCR Summit.

400+ delegates

Directors, Decision-makers, Executives, Procurement officers, ICT Managers, Project Managers from: Fire & Rescue Services, Health Services, Defence, Intelligence Services, Local & National Government Bodies, Police (Law Enforcement, Intelligence, Command & Control, Crowd & Riot Control), Public Safety & Security Related Industry.

Delegate Fee

Attending the CCR Summit is free of charge for RB&W-members and special invitees. • Public Safety & Security and Governmental delegate-fee: € 595,- per person excluding 19% VAT • Non-Public Safety & Security or Governmental delegatefee: € 1095,- per person excluding 19% VAT More information: www.ccrsummit.com

About RB&W

RB&W deploys the largest knowledge and information sharing platform within the Netherlands and serves a National & International client base consisting primarily of operational officers and executives in government agencies. RB&W carefully explores all developments and trends within the Public Safety & Security sector on regional, national and international level. RB&W acts as an independent provider of research and analysis on Information, Communication & Co-ordination on both processes and technology within the sector Public Safety & Security. RB&W provides comprehensive market intelligence to over 90% of Dutch Public Safety & Security organizations. More information: www.rbenw.nl

Melding! 05 | 2012 17

Multi CBRN/E Meerdaagse IJsselland

Korps Landelijke Politiediensten

Limburg-Zuid

Midden en West Brabant

15 - 18 oktober 2012 School voor Gevaar- en Crisisbeheersing, Ossendrecht

Rotterdam-Rijnmond

Twente

Zeeland

Zuid-Holland-Zuid

vts Politie Nederland

Politieacademie Police academy of the Netherlands

Om de multidisciplinaire samenwerking in de respons op incidenten met Chemische, Biologische, Radiologische, Nucleaire en (geïmproviseerde) explosieve stoffen (CBRN/E incidenten) structureel vorm te geven heeft de Taskforce CBRN/E respons eind 2009 opdracht gegeven voor het project Multi Respons CBRN/E.

Programma Het programma zal bestaan uit multidisciplinaire demonstraties, presentaties, workshops en een CBRN/E bedrijvenmarkt. De meerdaagse is een uitstekende gelegenheid om actuele CBRN/E procedures en/of protocollen uit te rollen en te testen.

Van 15 tot en met 18 oktober 2012 organiseert de Joint CBRN-school (waarin vertegenwoordigd: Brandweer, Politie, GHOR, Defensie, RIVM en NFI ) in samenwerking met RB&W op initiatief van de adviesgroep CBRN/E een meerdaagse op de trainingsfaciliteit van de School voor Gevaar- en Crisisbeheersing te Ossendrecht.

Agenda

Doelstelling In deze meerdaagse willen de gezamenlijke kolommen bij elkaar komen om kennis te ontvangen, te delen en uit te wisselen op het gebied van CBRN/E incidenten. 400+ Deelnemers & Bezoekers Defensie: o.a. EODD, KMAR, CBRN ( respons-)pelotons Politie: o.a. LTFO, TEV, ME, DSI, SGBO Veiligheidsregio’s, Brandweer, GHOR, NIFV, RIVM, NFI, TNO, NCTV, Min. V&J, Min. Defensie, Rijkswaterstaat, Waterschappen, Kenniscentra, Gemeenten, Provincies, bedrijfsbrandweren, etc..

15 oktober opbouw / voorbereiding welkomstavond

leveranciers / organisatie

16 oktober dag- en avondprogramma 17 oktober dagprogramma afsluitende borrel 18 oktober evaluatie

keyplayers / organisatie

Locatie School voor Gevaar- en Crisisbeheersing, Pannenhoef 19, 4641ST, Ossendrecht, NL Meer informatie Voor meer informatie over deelname aan de bedrijvenmarkt kunt u contact opnemen met RB&W, Naomi Jagers via 0182-625 111 of via [email protected] Meer informatie en de mogelijkheden voor deelname vindt u op www.multicbrne.nl

• Beneluxlaan 59 • 2871 HE • Schoonhoven • +31 (0)182- 625 111 • [email protected]

Kennemerland

Limburg-Noord

Multi CBRN/E meerdaagse Noord- en Oost-Gelderland

Utrecht

Noord-Holland Noord

CBRN incidenten vereisen verbinding zorg en veiligheid Zaanstreek-Waterland

Bij incidenten met een chemische, biologische, radiologische of nucleaire component zijn veel actoren in de veiligheidsketen betrokken. Van vergunningverlening tot repressie en van handhaving tot aan (forensische) opsporing. Als bij een dergelijk incident ook nog mensen gewond raken is niet alleen in de veiligheidsketen, maar ook in de zorgketen een nauwe afstemming en coördinatie vereist. Bart Goorts en Elfriede Thiessens onderstrepen het belang van multidisciplinaire, integrale planvorming binnen de publieke veiligheid en de zorgketen bij CBRN-incidenten. Door Bart Goorts , Coordinator CBRN Catharina Ziekenhuis, Eindhoven & Elfriede Thiessens, Adviseur acute zorg en gevaarlijke stoffen, Hazmeds

“Waarom zouden we ons voorbereiden op iets wat waarschijnlijk toch niet gaat gebeuren?” Een veel gehoorde opmerking binnen de ziekenhuizen in het verleden, die heden ten dagen niet meer lijkt op te gaan. De laatste jaren is er zowel vanuit de overheid als de gezondheidszorgsector een toenemende bewustwording van risico’s verbonden aan de opvang van slachtoffers van incidenten met gevaarlijke stoffen. De patiëntencategorie die hieruit voortvloeit, kan een risico op secundaire besmetting bij hulpverleners op de Spoedeisende Hulp vormen. Hierdoor kunnen hulpverleners zelf gewond raken. Daarnaast bestaat het risico dat het ziekenhuis, door secundaire besmetting, als geheel uitvalt als schakel in de zorgketen. Zeker bij grotere ongevallen en rampen. Kleine ongevallen Hoe vaak kleinere ongevallen met gevaarlijke stoffen exact voorkomen is niet bekend, omdat er geen eenduidige registratie plaats vindt in de ziekenhuizen. Echter, auteurs hebben het

vermoeden dat dit regelmatig voorkomt. Dit baseren zij op gesprekken met hulpverleners, zowel in de prehospitale setting bij ambulancediensten als binnen de muren van de Spoedeisende Hulpen in diverse ziekenhuizen in Nederland. In Nederland bereiden ziekenhuizen zich momenteel voor op incidenten met gevaarlijke stoffen. Hierbij worden procedures en richtlijnen opgesteld en daarnaast moet het personeel zich middels persoonlijke beschermingsmiddelen beschermen tegen een blootstelling aan gevaarlijke stoffen. De afspraak is dat er geen besmet slachtoffer het ziekenhuis in komt. Dit impliceert nogal wat. Wat te denken van slachtoffers die in levensgevaar zijn? Kostbare tijd spenderen aan decontamineren of gaan we levensreddend handelen en hierbij zelf slachtoffer worden? Hoe spreken we het pre-hospitaal af? Wie is er verantwoordelijk voor de decontaminatie van een zwaargewond slachtoffer? Wat als de publieke druk voor hulpverleners te groot wordt en zij gesommeerd worden hun eigen veiligheid op te offeren ten gunste van een besmet slachtoffer? Wie gaat de stroom besmette slachtoffers van

Melding! 05 | 2012 19

multi cbrn/e meerdaagse

een rampterrein coördineren? Hoe gaan de ziekenhuizen om met een overvloed aan zellfverwijzers. De zogenoemde ‘worried well’ die vrijwel alle resources in een ziekenhuis kunnen opslokken, waardoor er voor de zwaargewonden geen plek meer is. Dilemma’s die de vinger op de zere plek leggen binnen de geneeskundige afhandeling van CBRN-problematiek. Zij onderstrepen het belang van multidisciplinaire, integrale planvorming binnen de publieke veiligheid.

GHOR, RAV en gemeente kwam men al gauw tot de conclusie dat het Catharina Ziekenhuis, net als alle andere ziekenhuizen in Nederland, in dit opzicht geen deel uitmaakt van een multidisciplinaire, integrale aanpak van deze problematiek. Niet alleen moeten alle preparatiefase-maatregelen zelf bekostigd en geregeld worden. Het ziekenhuis wordt vooralsnog ook niet als ketenpartner (h)erkend, binnen deze specifieke problematiek.

SEH De Spoedeisende Hulp (SEH) van het Catharina Ziekenhuis Eindhoven wordt regelmatig geconfronteerd met slachtoffers van chemische incidenten. Variërend van auto-intoxicaties (poging tot zelfdoding) met azijnzuur tot grotere incidenten met gevaarlijke stoffen, waarbij meerdere slachtoffers betrokken zijn. Dit is onder meer te verklaren uit het feit dat er in de omgeving veel bedrijven zitten die werken met gevaarlijke stoffen of waar gevaarlijke stoffen liggen opgeslagen. Denk hierbij bijvoorbeeld aan de TU Eindhoven. Verder zijn er infrastructurele risico’s zoals Eindhoven Airport en het vervoer van gevaarlijke stoffen over het spoor en via de weg. Feit is dat het grootste deel van het goederenvervoer per trein van Rotterdam naar Sittard/Geleen via de ‘Brabantroute’ (Breda, Tilburg, Eindhoven, Venlo) loopt. Het Catharina Ziekenhuis in Eindhoven is het grootste ziekenhuis in de regio met een Spoedeisende Hulp. Dat heeft er toe geleid dat zij zich hebben voorbereid op klein- en grootschalige chemische incidenten. Verbinding noodzakelijk Na vele gesprekken met diverse betrokken, zoals Brandweer,

20

Melding! 05 | 2012

ncsc

Toch is het ziekenhuis aan de slag gegaan en is een plan van aanpak gemaakt. Het ziekenhuis is uitgegaan van de situatie dat twee a drie patiënten zich aan de balie zouden melden die mogelijk besmet konden zijn met een gevaarlijke stof. Hoe zouden de medewerkers van de Spoedeisende Hulp deze patiënten adequaat kunnen opvangen en veilige zorg kunnen verlenen? Logistiek, protocollair, (eigen) veiligheid en persoonlijke bescherming werd meegenomen in de besluitvorming. Het ziekenhuis is gestart met de awareness-cursus met betrekking tot de opvang van de chemisch besmette slachtoffers op de Spoedeisende Hulp. Alle SEH-artsen, verpleegkundigen, secretaresses en doktersassistenten zijn geschoold. Twee SEH-artsen en een SEH-verpleegkundige zijn inmiddels in het bezit van het AHLS-certificaat (Advanced Hazmat Life Support). Daarnaast is er gekeken naar de mogelijkheid van decontaminatie van deze patiënten. Momenteel is er een calamiteitendouche in de ambulancehal waar de mogelijkheid is om patiënten adequaat te decontamineren. Dat geldt voor zowel ambulante (lopende) als non-ambulante patiënten. Verder zijn er maatregelen genomen met betrekking tot aanschaf van persoonlijke beschermmiddelen (PBM). Deze PBM bestaan uit een volledige uitrusting van twee type chemiepakken voor in hot/warm zone en coldzone.

Adembescherming met vol- en half gelaatsmaskers . Een chemiekast is volledig uitgerust met de nodige materialen t.b.v. de opvang van chemisch besmette patiënten. Schoon en veilig! Maar wat te doen als zich grotere aantallen patiënten zich melden op de Spoedeisende hulp? Deze kans is weliswaar klein maar zeker reëel! De voorbeelden liggen er, ook in de regio Eindhoven. Daar is ook actie op ondernomen door de aanschaf van een rapid inflatable deconshelter. De shelter is binnen vijftien minuten operationeel, waardoor in korte tijd de opvang van grote aantallen chemisch besmette slachtoffers is gewaarborgd. Deze shelter wordt buiten opgezet waardoor men een situatie creëert waarin er drie wasstratenaanwezig zijn. Twee voor de ambulante patiënten en één voor non-ambulante patiënten. Deze shelter is volledig weersbestendig en kan dus altijd gebruikt worden. Op deze wijze houdt het ziekenhuis de besmette slachtoffers buiten. Zij komen pas de Spoedeisende Hulp binnen als ze ‘schoon’ zijn. Het ziekenhuis blijft door deze werkwijze schoon en dus een veilige omgeving, zodat het continu de beste zorg kan blijven garanderen. Rest de vraag nog: Wie garandeert een schone en veilige ketenzorg?

Melding! 05 | 2012 21

politie+

Politie+ combineert kracht van Twitter met interne communicatie Het gebruik van Twitter heeft ook bij de politie zijn waarde bewezen. Gebleken is dat het gebruik van sociale media er in hoge mate aan bijdraagt dat burgers zich steeds meer betrokken voelen bij het politiewerk en beter samenwerken. Vanwege het open karakter van Twitter is het uiteraard voor politiemedewerkers niet mogelijk om informatie met meerdere collega’s makkelijk met elkaar te delen. Bij Regiopolitie Groningen heeft men daarvoor Politie+ ontwikkeld. Door Laurens van Aggelen, Melding! Magazine

Politie+ is een applicatie die naast Twitter gebruikt kan worden. Zowel binnen als buiten de eigen regio is men inmiddels enthousiast over de mogelijkheden die daarmee geboden worden. Politie+ (voorheen Plitter) laat zich het beste omschrijven als een microbloggingsdienst en lijkt qua mogelijkheden op een mix tussen Twitter, Yammer en Google+. “Politie+ laat zich als een aparte applicatie naast Twitter gebruiken. Een esssentieel verschil tussen beide is dat een gebruiker op Politie+ alleen op uitnodiging van een beheerder een account kan aanmaken”, vertelt Jasper Boer, landelijk Projectleider Politie+. Met Politie+ kunnen politiemedewerkers eenvoudig en veilig met elkaar tekstberichten, documenten, foto’s en video’s delen. Het is heel eenvoudig om groepen aan te maken, bijvoorbeeld voor afdelingen, projecten of incidenten. Groepen kunnen voor iedere politiemedewerker toegankelijk zijn, of afgeschermd worden. Politie+ werkt zowel op de desktop als op iedere smartphone met internetverbinding. Er zijn apps beschikbaar voor Android, Blackberry en in de nabije toekomst de Iphone. “Hoewel integratie met Twitter wel mogelijk zou zijn, is Politie+ een aparte applicatie. Door beide van elkaar gescheiden te houden, is het niet mogelijk om per ongeluk een bericht dat alleen voor Politie+ bedoelt is, automatisch door te laten zetten naar Twitter. Zou dit wel kunnen, dan zou informatie die alleen voor politieogen bestemd is, te gemakkelijk op straat komen te liggen.”

22

Delen interne informatie De eerste versie van Politie+ werd door de Regiopolitie Groningen een jaar geleden in gebruik genomen. “We zagen dat er met name bij wijkagenten een grote behoefte hieraan was. Zij gebruikten Twitter al veelvuldig en misten de mogelijkheid om berichten met elkaar uit te wisselen. Hierdoor is het nu mogelijk geworden om elkaar ook na een briefing, bijvoorbeeld aan het begin van een dienst, door middel van een smartphone van extra of aanvullende informatie te voorzien zonder daarvoor bij elkaar te hoeven komen. Met Politie+ is het eenvoudig om een bericht naar meerdere collega’s tegelijk te sturen en om de communicatie van collega’s te volgen op een bepaald onderwerp. Hiervoor wordt, net als bij Twitter, gebruik gemaakt van zogenaamde hashtags. Binnen Politie+ kan ook een RSSfeed uit Twitter worden opgepakt.” Deelname aan het project is op vrijwillige basis, maar de animo is volgens Boer groot. Vooral voor de communicatie op bureaus, bij leidinggevenden, projectleiders en politiefunctionarissen die op operationeel vlak informatie met elkaar delen. Door lid te worden van specifieke groepen, is het uiterst eenvoudig geworden om de juiste mensen te vinden die zich met een bepaalde zaak bezighouden en is het makkelijker geworden daarmee contact te leggen. Het is mogelijk ‘lid’ te worden van openbare groepen of op uitnodiging aansluiting te krijgen op besloten groepen. Of een groep openbaar is voor iedereen binnen het politieapparaat, wordt bepaalt

Melding! 05 | 2012

politie+

door de gene die de groep aanmaakt. Die kan daarvoor mensen uitnodigen om zich aan te sluiten. Dit kunnen ook groepen van buiten de eigen regio zijn. Doorontwikkeling Nadat de applicatie een jaar geleden in gebruik werd genomen zijn er inmiddels al wat verbeteringen doorgevoerd. Boer: “We hebben de ervaringen van gebruikers geëvalueerd en zijn nu bezig met het toevoegen van de mogelijkheid om bij bepaalde berichten gebruikers een alarmering te sturen. Hiervoor zal een speciale applicatie worden ontwikkeld. Verder hebben we voorzien in de mogelijkheid om discussies te kunnen exporteren, hetgeen handig is om te zorgen dat discussies ook op langere termijn nog terug te lezen zijn.” Politie+ heeft als pilot in Groningen de nodige aandacht van andere regio’s getrokken en sluit volgens Boer goed aan op de doelstellingen die met de invoering van de Nationale Politie worden beoogd. “onder andere Amsterdam, Rotterdam, Midden- en West-Brabant, Zeeland en de Noordelijke korpsen hebben al aangegeven ook van deze applicatie gebruik te willen maken. We zijn nu dan ook bezig om korpsen op de goede manier te laten aansluiten. Nut Behalve dat Politie+ inmiddels goed is ontvangen, heeft ook het voor iedereen toegankelijke Twitter in de praktijk bewezen voor

de politie van groot nut te zijn. In opdracht van de Regiopolitie Groningen is daar inmiddels onderzoek gedaan om dit aan te kunnen tonen. Volgens onderzoeker Leon Veltman is het gebleken dat twitterende wijkagenten, dankzij transparante communicatie en het investeren in de relatie met burgers, het beeld van volgers ten aanzien van de politie en hun zelfredzaamheid in positieve zin beïnvloeden. Dit gegeven onderstreept het belang van het delen van informatie met burgers, alsmede het nut van het betrekWaarom Politie+? Politie+ is ontstaan uit een landelijke behoeftepeiling. De belangrijkste doelstellingen waarvoor Politie+ gebruikt kan worden: • Informatiedeling over regiogrenzen en organisatiestructuren heen (ten behoeve van Nationale Politie) • Informatiedeling binnen de regionale eenheid • Informatiedeling binnen een afdeling • Sociale binding • Een landelijk alternatief bieden voor bestaande microbloggingsdiensten waarmee politie-informatie kan worden gedeeld

Melding! 05 | 2012 23

Politie+

ken van de burger bij politiewerk. In zijn scriptie heeft Veltman aan dat de veiligheidsbeleving van volgers daarentegen niet in positieve zin beïnvloed wordt door de wijkagent die twittert te volgens. Het is echter ook niet zo dat men zich doordat men meer informatie krijgt over criminaliteit in de directe omgeving, onveiliger voelt. Het beoogde betere contact tussen burger en politie wordt door gebruik van Twitter wel behaald. Zij die de twitterende wijkagent volgen, nemen vaker contact op met de politie of wijkagent om informatie te delen, een vraag te stellen of om een melding te doen. Ook zou de zelfredzaamheid van volgers positief beïnvloed worden dankzij het volgen van een twitterende wijkagent. Resumerend: “Om de externe communicatie tussen wijkagenten en burgers te optimaliseren en te

24

professionaliseren biedt een interne vorm van microblogging uitkomst. Een dergelijk intern communicatiemiddel maakt het wijkagenten mogelijk, om vanuit zijn of haar positie tussen burgers en de politieorganisatie, snel en gemakkelijk informatie te delen vanuit de politie met burgers en omgekeerd. Hierdoor kan snel worden geanticipeerd op van burgers afkomstige informatie, en kunnen burgers sneller betrokken worden bij de politie en het politiewerk.”Politie+ voegt aan dit alles een extra dimensie toe nu het mogelijk is om informatie met collega’s ook makkelijker te kunnen delen, ongeacht waar men zich bevindt. Door beide communicatiestromen overal en altijd ter beschikking te hebben, gaat een diender beter geïnformeerd op pad en kan hij sneller anticiperen op ontwikkelingen in het veld.

Melding! 05 | 2012

convenanten vitale infrastructuur

Hulpdiensten en Nutsbedrijven sluiten convenant De Veiligheidsregio Zuid-Holland Zuid, het Regionaal College Politie ZuidHolland-Zuid, Netbeheer Nederland en de leveranciers van drinkwater Oasen en Evides Waterbedrijf hebben afspraken gemaakt over hoe samen te werken als vitale functies uitvallen. De partijen hebben de afspraken 18 april jl. vastgelegd in convenanten. Netbeheer Nederland tekende namens de netbeheerders van gas en elektriciteit. Door Redactie Melding! Magazine

Kern van de convenanten is dat er duidelijke afspraken zijn gemaakt over de processen. Wat moet er bijvoorbeeld worden gedaan bij uitval van elektriciteit? Hoe wordt gehandeld als er geen drinkwater beschikbaar is en hoe wordt het ontbreken van gas opgepakt?

sen ook zelf maatregelen nemen om enkele dagen zonder gas, elektriciteit of water te kunnen overbruggen. Wat kaarsen, enkele flessen drinkwater en batterijen zijn zeer welkom bij calamiteiten. Kijk voor meer informatie op www.vrzhz.nl. Daar vindt men ook de teksten van de convenanten.

Landelijk modelconvenant De Veiligheidsregio Zuid-Holland Zuid was in mei 2009 de eerste veiligheidsregio in Nederland, die afspraken over calamiteiten met drinkwaterbedrijven Oasen en Evides heeft vastgelegd. Dit convenant gold als voorbeeld voor de ontwikkelde landelijke convenanten voor drinkwater, maar ook voor elektriciteit en gas. Het Veiligheidsberaad heeft in opdracht van het Ministerie van Veiligheid en Justitie deze landelijke convenanten ontwikkeld die de Veiligheidsregio’s kunnen gebruiken om afspraken te maken met vitale partners. Regionale afspraken De landelijke modelconvenanten zijn nu specifiek gemaakt voor de regio ZuidHolland Zuid. Het reeds bestaande convenant met de drinkwaterbedrijven Oasen en Evides is aangepast aan de landelijke standaard; het convenant met brancheorganisatie Netbeheer Nederland (gas en elektriciteit) is nieuw. De Politie is betrokken, omdat bijvoorbeeld bij schaarste van producten het handhaven van de openbare orde een belangrijke rol kan gaan spelen. Het is de bedoeling dat er convenanten volgen met Rijkswaterstaat, de spoorpartners en de waterschappen. Zelfredzaam? Hoewel heldere afspraken met de leveranciers van gas, licht en water uitermate belangrijk zijn, is het zeer verstandig dat men-

Melding! 05 | 2012 25

tablets voor ambulancezorg

Medewerkers ambulancezorg enthousiast over gebruik tablet De manier van communiceren en leren binnen de ambulancezorg verandert snel. IT, e-learning en tablet pc’s rukken in snel tempo op. In een even rap tempo maken ze steeds meer deel uit van de basisgereedschappen van zorgverleners. Niet alleen op de ambulance zelf, maar ook op de ambulanceposten, bij zelfstudie, e-learning en bij- en nascholing. Daarmee heeft men steeds sneller en eenvoudiger toegang tot informatie, zowel onderweg als op de ambulanceposten. UMCG ambulancezorg zag kans om in een korte tijd een groot draagvlak te creëren voor het gebruik van deze nieuwe middelen. Door Laurens van Aggelen, Melding! Magazine



Voorzie alle ambulanceposten van een draadloos netwerk en ambulancepersoneel van mobiele communicatiemiddelen zoals een iPad of een andere tablet en er ontstaat een wereld van nieuwe mogelijkheden om het snel uitwisselen van informatie een totaal andere dimensie te geven. Om iedereen die er uiteindelijk mee moet werken te enthousiasmeren, werd een moderne vorm van het uit de jaren negentig daterende PC-privé project uit de kast gehaald. Hierdoor werd gerealiseerd dat medewerkers van UMCG ambulancezorg thuis over een tablet pc konden beschikken om daarmee vanuit hun privéomgeving in korte tijd ervaring op te doen met dit moderne informatie en communicatiemiddel.

26

“Toen we met dit voorstel kwamen, kregen we toch wel even koudwatervrees. Het idee om een moderne variant van het PCprivé project onder te brengen in het persoonlijk levensfase budget werd uitgelegd alsof we bezig waren tablets weg te geven”, zegt Jaap Hatenboer van het Diensten Centrum Ambulancezorg (DCA). Hatenboer houdt zich onder meer bezig met toekomstvisie en beleidsontwikkeling. Het DCA is een gezamenlijke (backoffice/ondersteunings) organisatie van UMCG ambulancezorg, Ambulancezorg Fryslân en ondersteund tevens andere ambulancediensten zoals RAV Limburg-Noord en Kijlstra Ambulancegroep Fryslân. Plaats en tijd onafhankelijk We waren al langer aan het kijken wat voor onze medewerkers de beste hulpmiddelen zijn om overal en altijd over de juiste informatie te kunnen beschikken. En natuurlijk wilden we het papier letterlijk buiten de deur zetten en volledig overstappen naar de digitale wereld. Het papieren ritformulier was al gesneuveld en omgezet naar een digitaal ritformulier. Dienstroosters, interne

Melding! 05 | 2012

tablets voor ambulancezorg

correspondentie en salarisadministratie waren al veel eerder ‘geëmigreerd’ naar de digitale wereld. Digitale bedrijfsvoering is al jaren de rode draad. Informatie die digitaal beschikbaar is en niet op papier, laat zich immers veel gemakkelijker delen. Het probleem was echter dat dit nog altijd gebeurde met behulp van de klassieke oude Windows pc. De digitale wereld is in snel tempo veranderd. De komst van de iPhone en de tablet hebben het gebruik van touchscreens in een stroomversnelling gebracht. Met een tablet is het werken veel intuïtiever en eenvoudiger geworden. Voor veel toepassingen kunnen we afscheid nemen van de bureaucomputer. Met de tablet, uitgerust met allerlei nieuwe apps die het dagelijks werk eenvoudiger maken, hebben we een nieuw Zwitsers zakmes tot onze beschikking gekregen. Universeel gereedschap waarmee je onafhankelijk van plaats en tijd kunt werken”, aldus Hatenboer.

als prettig ervaren worden. Mensen willen niet veranderd worden, maar zijn wel bereid óm te veranderen”. Inspiratie Tot ons genoegen hebben wij gezien dat ons project ook in andere delen van de Gezondheidszorg een vervolg heeft gekregen. Misschien hebben wij wel bijgedragen aan dat kleine extra duwtje dat nodig is om ook in andere organisaties van een goed idee naar daadwerkelijke realisatie te komen. Wij weten in ieder geval dat het algemene gebruik van tablets ook onze eigen medewerkers heeft geïnspireerd om na te denken over de toekomst. Een holografische dokter zoals in Star Trek zullen wij niet snel in de ambulance zien, maar een videoverbinding met andere zorgverleners is geen grote (denk)sprong meer. En de introductie van de iPad3 heeft die sprong nog wat kleiner gemaakt.

Budget Het aanwenden van een deel van het persoonlijk levensfase budget om medewerkers in de gelegenheid te stellen om tegen gunstige condities een tablet te gebruiken, bleek een gouden greep. “Inmiddels beschikken 98 procent van de medewerkers over een iPad2. Nadat de iPads vorig jaar zijn uitgereikt zijn we nu zover dat iedereen een enthousiast gebruiker is en er goed mee om kan gaan. Vanuit de organisatie zijn we nu begonnen om te kijken hoe we de bestaande software die we gebruiken, kunnen migreren naar de tablet. We doen dat stapje voor stapje. In Amerika is men al een stuk verder. Daar zie je dat zowel voorals achterin de ambulance al van tablets gebruik wordt gemaakt. In Nederland is het nog niet zover, maar dat is een kwestie van tijd. Voor het Elektronisch Patiëntendossier maken we op dit moment nog gebruik van de Touchbook, een notebook die bestand is tegen stoten en het werken onder minder comfortabele omstandigheden en omgevingsinvloeden. Voor opleidingsdoeleinden, mail en wat andere toepassingen wordt de tablet inmiddels al wel gebruikt.” Om alle toepassingen in de ambulance en op de ambulanceposten te kunnen gebruiken, zal eerst een goede security policy opgesteld moeten worden. Zeker als het gaat om het uitwisselen van patiënteninformatie zijn daar uiteraard de nodige eisen aan verbonden. Draagvlak Hatenboer ziet dat er binnen de ambulancedienst een groot draagvlak is ontstaan voor het werken met tablets. Het gebruik van deze mobiele apparaten in de privéomgeving zou daar in belangrijke mate toe hebben bijgedragen. “Het zal een fundamentele verandering te weeg gaan brengen waarbij het nu mogelijk zal zijn om overal en altijd je taak te kunnen vervullen. Zowel bij jongere als oudere medewerkers zie je dat men die nieuwe ontwikkelingen omarmt. Dat is belangrijk. Je wilt immers positieve energie zien in je organisatie. Voor bedrijven zijn dit soort processen vaak grote uitdagingen. Veranderingen moeten

Jaap Hatenboer, Dienstencentrum Ambulancezorg

Melding! 05 | 2012 27

colofon

Kort nieuws Twitter berichten van MKNN op www.mknn.nl

De Twitter berichten van de 112Meldkamer Noord-Nederland (MkNN) van politie, brandweer en ambulancezorg zijn sinds kort rechtstreeks te volgen via een twitterbox op de eigen website van de MkNN – www.mknn. nl - . De drie meest actuele berichten komen steeds voorbij, inclusief datum en tijd. De meldkamer maakt in toenemende mate gebruik van Twitter om informatie te geven naar het publiek. Het gaat dan om berichten over vermiste personen, maar ook over net gepleegde misdrijven waarbij signalementen of kentekens bekend

zijn en informatie wordt gevraagd aan het publiek. Vaak is Twitter vanuit de MkNN hierbij een aanvulling op het in steeds meer Noordelijke gemeentes gebruikte Burgernet. Het Twitteraccount staat ook ter beschikking voor de brandweer en de ambulancezorg om informatie te verspreiden. Uiteraard wordt getwitterd over acute wegafsluitingen en andere bijzondere situaties. Inmiddels zijn er al zo’n ruim achtduizend volgers van @meldkamerNN in de drie Noordelijke provincies en dat aantal groeit met de dag.

Duo vervangt Aad Meijboom als LCIO Nationale Politie

Landelijk CIO en kwartiermaker ICT van de Nationale Politie, Aad Meijboom, heeft op 23 april 2012 de opdracht om de ICT-huishouding van de politie te verbeteren teruggegeven. Er is onvoldoende voortgang met betrekking tot het ‘aanvalsprogramma informatievoorziening’. De functie

van Landelijke CIO bij de politie wordt een tijdelijke duo-baan. Minister Ivo Opstelten van Veiligheid en Justitie heeft Pieter Cloo en Jo van den Hanenberg van het bureau Boer & Croon aangesteld als vervangers van de opgestapte Aad Meijboom voor een periode van drie tot zes maanden.

KLPD en LOCC faciliteren proeftuin ketenpartners

Bij vrijwel ieder incident zijn ketenpartners betrokken. De vraag rijst dan hoe de informatie-uitwisseling met de ketenpartners vorm te geven. De Stuurgroep van het landelijk project Netcentrisch Werken heeft recentelijk besloten een proeftuin in te richten voor één of meerdere ketenpartner(s). Doel van deze proeftuin is om alle aspecten te onderzoeken die van belang zijn bij de aansluiting van een ketenpartner met een veiligheidsregio en/of landelijk orgaan zoals het LOCC

en het NCC in de ‘warme fase’. Het KLPD (onderdeel bureau Conflict en Crisisbeheersing) heeft zich bereid getoond om, als ketenpartner van het LOCC, deel te nemen aan deze proeftuin. De samenwerking tussen het landelijk project Netcentrisch Werken, het LOCC en het KLPD is vastgelegd in een convenant. Het convenant is geldig voor de duur van de proef van drie maanden. Melding! op Twitter www.twitter.com/rbenw www.twitter.com/meldkamer

Melding! Nieuwsbrief

Colofon Melding! is het vakblad voor en door personen die professioneel betrokken zijn bij publieke veiligheid in Nederland. Melding! verschijnt 10 keer per jaar. Redactie-adres RB&W / Melding Beneluxlaan 59 2871 HE Schoonhoven [email protected] T. +31(0)182 625 111 F. +31(0)182 625 119 Website www.rbenw.nl Uitgever RB&W Abonnementen Een abonnement kan worden afgesloten via www.melding-magazine.nl of via tel. 0182 625 111. Een jaarabonnement op Melding! kost € 149,50 ex. btw per jaar (voor België € 169,50). Een abonnement geldt voor een jaar en wordt automatisch verlengd. Abonnementen dienen uiterlijk een maand voor de vervaldatum schriftelijk te worden opgezegd. Melding! is tevens onderdeel van het kennis- en informatieplatform RB&W. Advertentie-exploitatie Tarieven, reserverings- en sluitingsdata zijn beschikbaar bij: RB&W Beneluxlaan 59 2871 HE Schoonhoven [email protected] T. +31(0)182 625 111 F. +31(0)182 625 119 Kopij en disclaimer Kopij kan worden ingezonden in overleg met de redactie. Geplaatste artikelen vertegenwoordigen niet noodzakelijkerwijs de mening van de redactie. Hoewel aan de totstandkoming van deze uitgave de uiterste zorg is besteed, kunnen redactie en uitgever geen aansprakelijkheid aanvaarden voor eventuele fouten of onvolkomenheden. Copyright © 2012 Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. ISSN 1876-1836

U kunt zich via www.rbenw.nl abonneren op onze nieuwsbrief, u ontvangt dan per e-mail het laatste nieuws van Melding!

28

Melding! 05 | 2012