mei 2016
Vergeet Mij Niet CONTACTBLAD IVN OIRSCHOT
BELEEF DE NATUUR!
Bestuur IVN Oirschot Voorzitter
Riky de Veth
Kattenbergseweg 2 5091 TE Middelbeers 0683243265
[email protected]
Secretaris
Annette Kemps
Lieveld 11 5688 HZ Oirschot 0499-550303
[email protected]
Penningmeester
Petra Koning
Liempdsedijk 6 5688 MP Oirschot 06 11122943
[email protected]
PR Ledenadm.
Rinus Sterken Jack van Nunen
0499-575384 0499-572701
[email protected] [email protected]
Contactpersoon Amfibieën Blauwe Brigade Cursussen Fotogroep Jeugd-IVN Paddenstoelen Planten Publiciteit Senioren flex
Werkgroep Jack v.d. Schoot Jan Pijnenburg Freek Kemps Freek Kemps Christ Oomen Todor IJsselmuiden Elly Pouwels Rinus Sterken Wim Spaninks
Contact
[email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected]
Scholenwerk Vogels Zoogdieren Vlinders
Christ Oomen Rinus Sterken Bert Verheul Wilma van Kaathoven
[email protected] [email protected] [email protected] [email protected]
Werkgroepen
Communicatie Website: https://www.ivn.nl/afdeling/oirschot Webmaster www.ivn.nl/afdeling/oirschot Bert Verheul Rabobank: NL66 RABO 0138 8296 32 t.n.v. penningmeester IVN Oirschot Foto's op voorpagina: Freek Kemps en Petra Koning Kopij voor de editie september inleve ren uiterlijk 15 augustus, verschijnt half september
2
Vergeet Mij Niet
“
”
IVN OIRSCHOT
Voorwoord Ja u ziet het goed, hier is de Vergeet Mij Niet van IVN Oir schot in een nieuw jasje. Het is wel even wennen, het formaat is groter en kleurenfoto's sieren de voorpagina. Wat hetzelfde is gebleven zijn de verhalen van de werk groepen en onze leden. Afgelopen februari heeft de redactie van de Vergeet Mij Niet Jeann van Dijk, Petra Koning en Riky de Veth, een training bij Editoo gevolgd om kennis te maken met het digitale programma van Editoo en te leren werken in de opmaak en de huisstijl van IVN. Vol enthousiasme werd besloten om in september te starten met de Vergeet Mij Niet in een nieuw jasje. Het plan was om de editie van mei te wijden aan het afscheid van de vertrouwde Vergeet Mij Niet. Maar het liep anders. Door de droevige gebeurtenis van het overlijden van de echtgenoot van Jeann van Dijk, Arno van Dijk heeft de redactie besloten om deze editie al in nieuwe stijl uit te brengen. We overleggen met Jeann om in de september-editie terug te blikken op 35 jaar Vergeet Mij Niet. Freek Kemps is toegevoegd aan de redactie. Hij heeft kennis van fotografie en met de fotografiewerkgroep zorgt hij voor mooie kleurenfoto’s in ons blad. Wij wensen u veel leesplezier en wij horen graag wat u van onze Vergeet Mij Niet nieuwe stijl vindt. Met vriendelijke groet, De redactie
mei 2016
2/3
Bestuur, werkgroepen en communicatie
4/5
Cursussen en Landelijke IVN dag
6/7
Vogels, Groene Facebook
8/9
Flexwandeling/Fotogroep/Jeugd IVN
10/11
Food4Bees/Oproep/Boomfeestdag/ Excursie
12/13
De zeelandbrug
14
Even voorstellen
15
Lid worden van IVN Oirschot/ Activiteiten
Corridor
en
COLOFON REDACTIE Petra Koning Freek Kemps Riky de Veth EINDREDACTIE Jeann van Dijk DRUKKER: Editoo B.V. te Arnhem REDACTIEADRES:
[email protected]
3
Bomencursus IVN Oirschot 2016 De bomen in onze natuur zijn erg belangrijk. We kennen ze allemaal, Populieren, Eiken, Dennen, Sparren etc. Overal kom je ze tegen, in de wijk, de natuur, de tuin, noem maar op. Bomen verfraaien niet alleen onze omgeving maar zijn van wezenlijk belang voor ons leefmilieu ( schone lucht). Maar er is natuur lijk nog veel meer te vertellen over bomen wat erg leuk is om te weten. Indien je meer weet over bomen wordt het vaak boeiender om ze in de natuur te zien. Van een boom is toch wel wat meer te vertellen dan over een stam, takken of bladeren. Elke boom heeft zijn eigen verhaal. Welke boom kan ik op een bepaal de plaats zetten? Welke boom kun je dan juist niet gebruiken. Welke kan overlast geven met zijn vruch ten bijvoorbeeld in de bebouwde kom. Welke kan in een tuin en welke alleen in parken of het buitenge bied, of welke houdt van grapjes, door in windstil weer een dikke tak te laten vallen en nog wel boven op mensen of de heilige koe (auto), als je dat een grapje wilt noemen. Deze en andere zaken komen aan de orde bij de cursus. De cursus wordt gegeven door onze eigen bomenkenner bij uitstek Jan van Hout die ook een zeer boeiende verteller is. Hij wordt ondersteund door Rinus Sterken en Elly Pouwels. DATA: 1e les do. 8 sept.19.30-21.30 uur De Enck Oirschot 1e exc. zo. 11 sept. 9.30-12.00 uur Boxtel 2e les do. 15 sept.19.30-21.30 uur De Enck Oirschot 2e exc. zo. 18 sept. 9.30-12.00 uur kanaal Oirschot 3e exc. zo. 25 sept. 9.30-12.00 uur Bijsterv. Oirschot 4e exc. zo. 2 okt. 9.30-12.00 uur Hortus Esbeek 3e les do. 6 okt. 19.30-21.30 uur De Enck Oirschot
Basisnatuurcursus gestart Donderdag 14 april is de basisnatuurcursus van start gegaan. Zeker 30 deelnemers zijn onder leiding van Jack van Nunen en Freek Kemps vol enthousiasme gestart. Na de kennismaking en voorstellen op don derdag volgde zondag 17 april de eerste excursie in het natuurgebied de Mortelen. Foto's door Freek Kemps
Aanmelden Als u belangstelling heeft voor deze cursus kunt u zich aanmelden bij Freek Kemps. Dat kan via 06-49784532 of via mail f.kemps@hotmail. com, De kosten voor deze mooie, leerzame cursus zijn €45 voor niet leden en €35 voor diegenen die lid zijn van het IVN.
4
Vergeet Mij Niet
IVN OIRSCHOT
IVN Ledendag in Leiden groot succes! Op zaterdag 16 april kwamen ongeveer 600 IVN’ers bij elkaar in de Stadsgehoorzaal Leiden tijdens de landelijke ledendag. De dag stond in het teken van ‘Natuur Dichtbij’. Hier is op een bijzondere manier invulling aan gegeven. De dag werd geopend door Kees de Ruiter, voorzitter van IVN, en begon met de film: IVN brengt Natuur Dichtbij. Van onze afdeling IVN Oirschot waren Petra Koning en Riky de Veth aanwezig.
vraagstukken. De denkkracht van kinderen en hun rol als change agent is nu een ontbrekend hoofdstuk in maatschappelijke besluitvorming. Dat is de basis van haar Missing Chapter Foundation. Om complexe materie tot iets heel simpels te vertalen zijn kinderen onmisbaar. Zij gaf het voorbeeld dat water besparen een moeilijk vraagstuk is en uit onderzoek blijkt dat Nederlanders gemiddeld 9 minuten douchen. De oplossing van kinderen: zorgen dat mensen maar 4-5 minuten douchen. Zij riep de zaal dan ook op een mail te sturen met de tekst: “Ja, ik wil” naar info@water spaarders.nl. Dan word je vanzelf op de hoogte ge houden hoe jij kan bijdragen aan water en energie besparen. Maarre...geen gekke dingen schrijven want haar man leest mee!
Prijsuitreikingen
Lezingen In de ochtend besprak Koos Biesmeijer, wetenschap pelijk directeur van Naturalis, op een humoristische manier over de staat van de bijen in Nederland, de impact van de mens op deze zwart-gele bestuivers in Nederland en waar wij bijen zoal voor nodig hebben. Ondanks de humoristische manier van presenteren, had Biesmeijer wel een duidelijke boodschap. Het lijkt niet goed te gaan met de wilde bijen en honing bijen in Nederland! Dat is niet alleen slecht nieuws voor de honderden soorten wilde bijen zelf, maar ook voor ons. Bijen zijn de belangrijkste bestuivers van wilde planten en voedselgewassen. We weten niet precies hoe het met bijen en andere bestuivers in de stad gaat en of er voldoende bestuiving is. Daarvoor kan Naturalis onze hulp goed gebruiken. Kijk daar voor op www.bijenradar.nl! Er was ook buitenlands bezoek. Shubhendu Sharma, eco-entrepreneur uit India, vertelde over een innova tieve wijze om op stukken grond ter grootte van zes parkeervakken een dichtbegroeid natuurlijk bos te laten groeien, die rijk is aan biodiversiteit, veel CO2 opneemt, na enkele jaren geen onderhoud meer nodig heeft en bovendien bestaat uit inheemse planten. Hij inspireerde de zaal om samen met de buurt, bij scholen of in de eigen achtertuin je eigen Kleine Wildernis aan te leggen. Kijk voor meer inspi ratie op https://www.ivn.nl/kleinewildernis
Intermezzo Na deze activerende en inhoudelijke inspirerende lezingen was het aan niemand minder dan Hans Dorrestijn om de zaal te laten bulderen van het la chen. Zijn hilarische intermezzo kon op een groot applaus rekenen.
Toespraak Prinses Laurentien Dat het werk van IVN niet onopgemerkt voorbijgaat, bleek wel uit de waardering die Prinses Laurentien uitsprak voor alle leden en vrijwilligers die zich zo fanatiek inzetten om ouderen, kinderen en ouders de natuur te laten beleven. Prinses Laurentien ziet kin deren als een essentiële meedenkers voor belangrijke
mei 2016
Op de ledendag zijn er uiteindelijk drie prijzen uitge deeld. Van twee daarvan, de IVN Scharrelkidsprijs en de IVN Van Dijk Nijkamp Innovatieprijs was het vooraf bekend dat ze werden uitgedeeld. IVN Norg mocht de prijs, een stimuleringsbijdrage van €500, in ontvangst nemen uit handen van Prinses Laurentien. Dit hebben zij te danken aan hun buddy-systeem om kinderen na hun twaalfde levensjaar bij de afdeling betrokken te houden en kinderen van 4-12 blijvend te enthousiasmeren. Daarnaast hebben zij een Scharrelkidswerkkar ontwikkeld die door afdelingen uit de regio gratis mag worden gebruikt. Met de IVN Van Dijk Nijkamp Innovatieprijs waarde ren we een onderscheidend initiatief om op een vernieuwende wijze en/of voor een nieuwe doelgroep natuureducatie op te zetten. De prijs, een stimule ringsbijdrage van €2500,- ging naar Stichting Biomi micryNL en is uitgereikt door Han de Wit van Tauw, sponsorpartner van IVN. De Stichting heeft als doel inspiratie en ondersteuning te bieden bij de ontwik keling en totstandkoming van duurzame oplossingen door te kijken naar en leren van de natuur. Biomimi cry draait om het in de natuur op zoek gaan naar inspiratie voor nieuwe uitvindingen. Zie ook: http:// www.biomimicrynl.org/ Tot haar eigen blijde verrassing mocht Bea Peeters- Nillesen van IVN Rijk van Nijmegen en voorzitter Cursushuis de Zilveren Waterlelie in ontvangst nemen voor haar vele verdiensten voor IVN.
Middagprogramma Na het plenaire programma, een lekkere lunch en een rondje langs de uitgebreide informatiemarkt met diverse organisaties, namen de leden deel aan ver schillende middagactiviteiten. Een vaartocht langs het Singelparkproject, een excursie in Naturalis, een rondleiding door de Hortus Botanicus, stadswande lingen met IVN Leiden of een inhoudelijke workshop in de Stadsgehoorzaal behoorden allen tot het uitge breide keuzepakket. De meeste leden hebben twee activiteiten ondernomen en konden op deze manier een mooie IVN-dag beleven. Tot de volgende ledendag!
Vergeet Mij Niet
5
Vogels zijn soms rare beesten De vogelvrienden die naar de vogels kijken krijgen soms rare dingen te zien in de natuur. Soms als het nog vriest dan is het koppel Houtduif al met takjes aan ’t sjouwen. Dikwijls ook als een ‘kluns’ laten ze, pal voor de aanvliegtak, het zojuist gevonden takje weer vallen. Om na 5 minuten weer met een ander te komen aanvliegen. Het resultaat is dan ook dat er vele mooie takjes onder de boom te vinden zijn. Uiteindelijk zijn ze dan toch klaar met het nest en leggen er 2 eieren. Die gaan ze bebroeden en meestal komen de eerste jongen uit als je zelf nog niet met een trui aan naar buiten wilt. Met veel geluk zitten er na enige tijd flinke jongen in het nestje en groeien ze voorspoedig. Bij het uitvliegen is de Sperwer er dan als eerste bij en vind je even verderop in de straat een hoopje veertjes van dit jonge vogeltje die nog niet wist dat je daar juist heel erg voor moet opletten. Ook de Roodborst is soms in het voorjaar in je tuin te vinden en scharrelt er wat doelloos rond. Maar niets is minder waar, want als je even de andere kant op kijkt blijkt hij toch een nestje te bouwen in een oude bloempot of aardewerk spreeuwenpot tegen de schuur. Precies op tijd als de eerste muggen en vlin ders weer door de tuin vliegen, en ook de hommel een plekje zoekt. Straks zijn de jongen uit het ei en is er voldoende voedsel voor iedereen. Ook de Putters en Groenlingen zitten in de buurt en zingen in de nog kale bomen hun liedjes. Prachtig om te zien want het zijn hele mooi gekleurde beestjes. Maar als de Magnolia Kobus weer in bloei komt en daarna de frisgroene blaadjes aan de bomen komen, dan is er heel erg veel plotseling ‘uit het oog verdwe nen’. Je hoort ze nog wel maar ziet ze bijna niet meer zitten. Alleen op zijn zangpostje is hij nog wat duide lijker te beloeren. De Kool- en Pimpelmezen zijn ook heel actief en keuren het ene na het andere nestkastje, om daarna toch te kiezen voor het nestkastje bij de buren. Waarom doen ze dat toch? Jij voerde de gehele winter door de vogeltjes. Je kan er geen peil op trekken. Ook de Winterkoning komt er maar slecht vanaf want die mag voor zijn vrouwtje enkele nestjes bouwen en zij zoekt daar het beste en leukste van uit. Dit wordt nog wat opgeleukt met wat veertjes en hier worden de eitjes gelegd. Soms ontdek je pas later waar ze ergens hebben gewoond want het zijn camouflage kunstenaars. Tja die Huismussen, dat zijn charmeurs eerste klas, en rommelen met de buurvrouw of dat dit heel nor maal is. De mannen schreeuwen om het hardst van af hun spreeuwenpot of nestkastje. Maar ook zijn er specialisten die het toch lukt om onder de pannen van een vogelonvriendelijk woonhuis te gaan wonen.
6
Vergeet Mij Niet
Ze vliegen tegen de gevelmuur en zijn in een tel achter de geveldakpan verdwenen. Onze zoon vindt het in de vroege ochtend allemaal maar niks met dat kabaal. De Patrijzen op de akkers moet je daar meestal niet zoeken. Want die zitten dikwijls gewoon bij de mensen in de voortuin tussen de bosjes. Ze nemen daar een stofbad en kunnen schuilen bij onraad. Nu zoeken ze een ruig randje en verstoppen daar hun nestje, broeden er een kluchtje jongen uit en vertrek ken dan de velden in. Ook de Veldleeuwerik (2x) kan je nog horen en zien in Oirschot. Hoog boven de akkers zingen ze het hoogste lied om daarna weer omlaag te komen en pal voor je neus in de ruige oeverrand van de waterloop te belanden. Daar zal hij zijn nestje wel hebben en de jongen groot brengen. Graslandranden en weides zijn er voldoende, straks ook begrazing door koeien maar dat geeft niet. Alleen die maaibeurten langs waterlo pen of voor kuilvoer zullen wellicht straks wat roet in het eten kunnen gooien. Maar daar zijn we over in gesprek met overheden en boeren. Ook de Boerenzwaluwen komen nu aan, en later Huis- en Gierzwaluwen, die hun plekjes ook weer opzoeken waar ze het vorige jaar zijn geweest. Hope lijk is er geen dakrenovatie geweest en kunnen de Gierzwaluwen nog door dat piepkleine spleetje van de dakpannen en worden de Huiszwaluwen niet van de gevels gehouden door de bewoners en laten ze even wat poepjes toe op het pad. De Boerenzwaluwen zijn meestal nog wel welkom bij de boeren en buiten lui. Maar ook de zwaluwpaal op Beerseveld kan flink wat zwaluwpaartjes herbergen. Kortom, wie oog heeft voor natuur die heeft nog ge noeg te kijken. Gelukkig maar! Rinus
IVN OIRSCHOT
Groene Corridor De Groene Corridor is een aantrekkelijke groene verbinding tussen hartje Eindhoven, de historische markt in Oirschot en het Groene Woud. De gemeente Eindhoven, gemeente Oirschot en Brabants Land schap gaan de Groene Corridor de komende jaren verder verfraaien en ontwikkelen.
Nieuws Bijeenkomst Kansen aan de Groene Corridor Meld je aan voor de cursus Gastheerschap Nieuwe fiets- en wandelbrug over het kanaal
Projecten Groen-blauwe knoop Wateropslag Eindhovensedijk Fiets- en voetgangersbrug Oirschot Zwaanstraat Eindhoven
Zelf aan de slag Gastheren Groene Corridor Bewonersinitiatieven Ondernemen aan de Groene Corridor De Groene Corridor Bloeit
Projecten Groen-blauwe knoop Wateropslag Eindhovensedijk Fiets- en voetgangersbrug Oirschot Zwaanstraat Eindhoven
Zelf aan de slag Gastheren Groene Corridor Bewonersinitiatieven Ondernemen aan de Groene Corridor De Groene Corridor proef biologische groenten en fruit geniet op de historische markt verwonder je over het nieuwste design kom tot rust in de natuur
Gastheren Groene Corridor Een netwerk van betrokken ondernemers die samen het gebied en hun bedrijf op de kaart zetten. Bewonersinitiatieven aan de Groene Corridor Inspiratie, ontmoetingen en advies voor een nog mooiere, aantrekkelijkere en biodiverse omgeving. Ondernemen aan de Groene Corridor Een prijsvraag voor originele en realistische business plannen Zwaanstraat Eindhoven Ruim baan voor langzaam verkeer op de Zwaanstraat Fiets- en voetgangersbrug Oirschot
Agenda 26 mei - inloop/infoavond Prijsvraag Ondernemen aan de Groene Corridor 30 mei - Workshop techniek / biomimicry 2 juni - Co Creatie Workshop - Het Groene Werken 7 juni - inloop/infoavond Prijsvraag 10 juli - Groene Corridor Dag 1 augustus - Sluitingsdatum plannen Prijsvraag
Nieuws Bijeenkomst Kansen aan de Groene Corridor Meld je aan voor de cursus Gastheerschap Nieuwe fiets- en wandelbrug over het kanaal
mei 2016
IVN Oirschot op Facebook! We kunnen wel doen of we koele kikkers zijn en het heel gewoon vinden maar ondertussen zijn we “ape trots” op onze nieuwe Facebook pagina die Edwin van der Schoot voor ons gemaakt heeft. Dank Edwin ( en Jack) voor jullie hulp! We hadden het al heel lang op ons verlanglijstje staan maar hoe pak je zoiets aan? Voor sommige mensen is dat kennelijk een koud (kikker)kunstje en in een dag hadden zij het dan ook voor elkaar en zo hadden we niet alleen een prach tige pagina maar konden we ook gelijk aan de slag met het publiceren van onze activiteiten, verslagen, foto’s en andere natuurbelevenissen. Iedereen is ra zend enthousiast. Wanneer er een activiteit op komst is wordt deze ook op de Facebook pagina gepubliceerd, dus even kijken hoe laat en waar er wat te doen is wordt nog makke lijker. Schroom niet, beste leden, nodig al uw vrienden en kennissen uit om onze Facebook pagina leuk te vin den en te delen. Lid worden mag natuurlijk ook! Het Bestuur
Vergeet Mij Niet
7
Flexwandeling 3 mei met Wim Spaninks Deze keer wandelen we door het Reuseldal en het Turkaa. Dit is een een zeer mooi loofbos tussen Diessen en Baarschot. In het Turka meandert de Reusel vrij en is er een vijver met een ijsvogelwand die momenteel bewoond is. Vroeger stond er ook een watermolen. Na een korte wandeling van 3 km gaan we op de koffie bij d'n Aachterum waar we van Ad en Ria de Weijs een rondleiding en een kopje koffie met cake krijgen. Het overjarige riet hebben ze speciaal laten staan in deze mooie visvijver van Diessen als broedplaats voor de kleine Karekiet.
Ook dit stukje gekanaliseerde Reusel gaat binnenkort meanderen
Onderweg kwamen we een heikikker tegen.
Hier waar de Reusel meandert kunnen we de IJsvogel verwachten
Na de wandeling even bijkletsen onder het genot van koffie en cake bij Ad en Ria de Weijs.
Volgende Flexwandeling De volgende flexwandeling is op 8 september. Verzamelen om 9.30 uur bij de Enck, de wandeling is bij de Vresselse Hut onder leiding van Wim Spaninks.
8
Vergeet Mij Niet
IVN OIRSCHOT
Elke maand een avontuur!
Foto: Rinus Sterken
Lentewandeling Fotogroep Op zaterdag 5 maart verzamelden we bij de Heilige Eik met onze lenzen opgepoetst om een boeiende wandeling te maken. Henk en ik hadden op de don derdag reeds een mooie verkenningstocht gemaakt. Het liep echter anders. Het had op vrijdag veel gere gend. Bij de mooie brug aangekomen bleek dat we de geplande route moesten vergeten vanwege de hoge waterstand, de brug was onbereikbaar zonder hoge laarzen. Zo werden we gedwongen om een al ternatieve route te nemen. Maar mooie foto’s maken kun je overal! Bij de bespreking van de ingezonden foto’s op 24 maart in de Enck hebben we toch erg leuke, mooie resultaten gezien. Hierbij een 2-tal foto’s uit de ver zameling van deze wandeling. Freek
Onder de bezielende leiding van werkgroep coördi nator Jack van Nunen wordt elke maand voor de kinderen die lid zijn van Jeugd IVN een leuke activiteit georganiseerd. Er zijn 12 begeleiders voor de kinderen die in wisselende samenstelling samen met de kin deren er op uit trekken om in de natuurgebieden rondom Oirschot, snel bereikbaar met de fiets vanuit het startpunt bij de brandweerkazerne, allerlei leuke en spannende activiteiten in de natuur te organise ren. Zo hebben de ca. 25 kinderen vanaf september vorig jaar al vele avonturen beleefd: ze zijn de hei op ge weest, hebben van alles over paddenstoelen geleerd, in de natuur gewerkt, geknutseld aan vogelhuisjes en zijn op een zaterdagmiddag naar het Natuurmu seum in Tilburg geweest. Ze hebben hun weg moeten zoeken op een oriëntatieloop en naar sporen gezocht gezien hoe de natuur ontwaakt uit de winterrust bij de visvijver van het Lisje. In mei zochten ze naar de vogels en hun sporen en konden ze de geluiden die de vogels maken horen bij Groot Bijsterveld met hulp van de vogelwerkgroep. Verder staat er dit jaar nog een creatieve (buiten)middag op het programma voordat op 6 juli het seizoen wordt afgesloten met een spetterende dag in de natuur. Petra
Foto: Jan van Beers
mei 2016
Vergeet Mij Niet
9
Kennis delen
Lezing Eric Sessing Food4Bees Eric Sessink is voorzitter en kringcoördinator Oir schot van de Stichting Food4Bees. Enthousiast gaf hij 10 mei een lezing voor IVN Oirschot.
Burgerinitiatief Food4Bees is een burgerinitiatief dat belanghebben den zoals organisaties, partijen, burgers op een constructieve manier met elkaar verbindt met als doel het stimuleren van het drachtgebied voor alle bestuivende insecten. Eric licht toe dat het probleem met de bijen niet het aantal is, maar de diversiteit aan stuifmeel dat beschikbaar is. De bijensterfte waar schuwt ons mensen dat we beter met ons leefmilieu om moeten gaan, anders gaan we met z’n allen een hele nare, onleefbare toekomst tegemoet. Food4Bees richt zich op het ontplooien en ondersteunen van activiteiten met het oog op behoud en uitbreiding van natuurlijk leefmilieu voor pollen- en nectaretende insecten. Dit wil Food4Bees bereiken door het verbe teren van het voedselaanbod voor honingbijen en andere bestuivers door proactief en constructief grondeigenaren, natuurverenigingen en andere be langhebbenden te verbinden. Het verbeteren van biodiversiteit is ook een doel.
In zijn presentatie legt Eric de nadruk op het feit dat niet enkel méér bijen een oplossing is, maar dat het gaat om kennis. Door inzicht te hebben in het leefmi lieu en het levensproces van het bijenvolk kunnen mensen juiste keuzes maken. Pas sinds een aantal jaren weten we dat bijen in hun lijfjes een reservevoedselvoorraad opslaan. Niet in de raten zoals ze met honing en nectar doen maar in zichzelf. Zo kan het volk altijd overleven. Bij levens bedreigend gevaar vliegt het volk gewoon weg, met reservevoedsel en al om op een veilige plek opnieuw te beginnen. Geen wonder dat bijen zich al sinds de oudheid hebben weten te redden. Dit reservevoedsel bestaat uit de stof vitellogenine en wat blijkt nu? Bijen hebben gevarieerd en vers stuifmeel nodig om het vitellogenine op te slaan in hun eiwit-vetlichaam pjes. Een pasgeboren bijtje schrokt stuifmeel naar binnen alsof haar leven er vanaf hangt. Dat is ook letterlijk zo want als de eiwit-vetlichaampjes leeg zijn sterft de bij. Voortijdig sterven van bijen heeft een negatief effect op het gehele volk. Niet voor niets dat een bijenvolk per jaar wel tussen de 20 -50 kilo stuifmeel verzamelt. Er moet tijdens het bijensei zoen (lente tot en met de herfst) voldoende food4bees ofwel stuifmeel voor handen zijn om een bijenvolk gezond te houden. Tijdens het verhaal van Eric werden veel vragen ge steld. Voor de aanwezigen werd de noodzaak van de Stcihting Food4Bees erg duidelijk en IVN-Oirschot bedankt Eric Sessing hartelijk voor zijn levendige presentatie. Riky de Veth
Oproep IVN Oirschot zoekt een penningmeester. Ben jij accuraat in financieel beheer en heb je een paar uur per week tijd om onze financien op orde te houden dan ben jij de persoon die het bestuur zoekt. Wil je deze taak op je nemen, maar wil je geen bestuursfunctie dan mag je je ook melden. Naast een penningmeester zoeken we administratieve ondersteuning voor de ledenadministratie. Het gaat met name om het innen van de jaarlijkse contributie. Heb jij hier ervaring in en wil jij IVNOirschot ondersteunen laat het ons weten. IVN Oirschot verzorgt jaarlijks een of meerdere cursussen. Voor de werkgroep cursusbegeleiding zoeken we een enthousiasteling met ervaring in het voorbereiden, opzetten en geven van cursussen (ervaring is niet nodig) Heb je belangstelling voor een van deze taken meld je dan bij het secretariaat van IVN Oirschot
[email protected]
10
Vergeet Mij Niet
IVN OIRSCHOT
BOOMFEESTDAG BLIJFT LEUK! Bij de voorbereiding van Boomfeestdag 2016 zouden we het zonder de inbreng van Wilco van den Berg moeten stellen. Zou dat lukken? Al spoedig bleek dat we ons daarover geen zorgen hoefden te maken. Cees van de Schoot had direct voldoende plantlocaties beschikbaar en ook het plantgoed was snel geregeld. Gelukkig maar want het enthousiasme bij de kinde ren is onverminderd groot. Geen gezeur over koude handen of ver fietsen maar gemotiveerd om veel en goed te planten. Basisschool de Linde beet de spits af. Een strook langs de zuidelijke afrit van het viaduct Kattenberg werd door hen vakkundig beplant. De Plataan kwam op dinsdag dat karwei afmaken. Je kon zien dat hier groep acht in actie was. Ze hadden nog veel meer willen en kunnen planten. Op woensdag was het de beurt aan de St. Antoniusschool. Deze leerlingen van groep 5/6 gingen ‘Mooi Straten' nog een beetje mooi er en aantrekkelijker maken door fruitbomen te planten in het zgn. “kattenstraatje”. Wethouder van Hoof vertelde over het belang van het planten en Stan Kerkhof kwam op een originele manier uitleggen wat het nut was van rijke gevarieerde bermen . Drie scholen gingen aan de slag in de bossen die liggen in het verlengde van Burgemeester Smulderslaan. Hier waren grote stukken ontbost. Deze plekken moesten met nieuw bosplantsoen worden beplant zodat er een grotere diversiteit zou ontstaan. De leerlingen van de beide basisscholen uit de Beerzen en de Korenbloem wisten met dit karweitje wel raad. Na het planten werd nog even herhaald waarom het planten van bomen en struiken erg belangrijk is. Gezamenlijk wisten alle groepen de 10 argumenten hiervoor nog te noemen . Daarna werd door alle scholen het boomfeestlied gezongen. Je kon de scholen die hierop serieus hadden geoefend er wel uithalen. Tenslotte werd de activiteit afgesloten met warme chocomel voor ieder en keerde men voldaan terug naar school. Onmisbaar voor het welslagen van boomfeestdag is de hulp van vele IVN-vrijwilligers. Dank aan: Leo en Diny van de Laar, Wil van Herwaarde ,Martien van Geenen, Jack van Nunen, Todor IJsselmuiden, Piet van de Sande, Gerard Vinke, Annemarie van Moorsel, Christ Oomen, Margriet van Moorsel en Zus Werkgroep Boomfeestdag (Blauwe Brigade)
mei 2016
Excursie naar de tuin van Cor van Esch Op 10 april jongstleden hadden we een excursie ge organiseerd naar de natuurtuin van Cor van Esch in Best. Het was prachtig weer en Cor liet ons zijn wonder baarlijke tuin vol verrassingen aan de Hagelaarweg in Best zien, waar hij niet alleen alle gangbare opvat tingen van een tuin overboord heeft gezet maar ook diverse prachtige bouwsels heeft opgericht. Alles in deze tuin staat in het teken van de dieren en biodi versiteit. Onkruid mag welig tieren maar er bloeien ook vele bijzondere soorten planten zoals de boshy acinth, paarse schubwortel, hondstand, lente- en zomerklokje en rosa rugosa. Bomen die omvallen mogen blijven liggen en een vos die er een burcht heeft gebouwd mag er wonen en haar jongen grootbrengen. Aan katten heeft Cor een hekel, want de muizen zijn voor de roofvogels. Op de uitkijktoren kun je het hele perceel prachtig overzien. De poelen maken het een paradijs voor vele watervogels en amfibieën. Een zelfgebouwde insec tenwand is een schuilplaats voor kleine zoogdieren en wilde bijen. Wat een levenswerk! Jammer dat er niet meer leden waren om hiervan te genieten. Dank Cor, voor je deskundige uitleg en enthousiasme. We hadden nog wel uren langer kunnen genieten. Petra Koning
Vergeet Mij Niet 11
De rivaliteit tussen de bouw van de Zeelandbrug en de stormvloedkering Oosterschelde (deel 2) Jan Kuijpers In deel 1 heb ik mijn gedachten laten gaan over de ligging van de twee bovengenoemde waterwerken en heb ik aandacht besteed aan de watersnoodramp met als gevolg de start van de Delta werken. Ook heb ik ge schreven over mijn betrokkenheid bij de bouw van de Zeelandbrug, waarvan ik mede de administratie vanuit het accountantsbureau waar ik toen werkte moest controleren. Deze brug, die door de provincie werd gefinancierd, paste niet in het Delta plan. De Rijksoverheid maakte daarom nogal wat bezwaren tegen de bouw hiervan omdat het veel waterbouwcapaciteit ontnam dat zo broodnodig was voor de uitvoering van het Deltaplan.
Onstuimige economische groei In die tijd, begin jaren zestig van de vorige eeuw, groeide de economie gigantisch. Er was sprake van over verhitting met daaraan gekoppeld de drang tot bestedingsbeperking. Bestedingsbeperking was toen het modewoord om maatregelen te kunnen nemen om die onstuimige groei enigszins onder controle te kunnen houden en eventueel te beperken. De spanning op de arbeidsmarkt om aan personeel te komen, nam grote vormen aan. In zuid Europese landen zoals Italië en Spanje werd gezocht naar arbeidskrachten. De term ‘ gastarbeiders’ deed zijn intrede. Ondernemingen stonden op de stoep van universiteiten en middelbare scholen om afgestudeerden en schoolverlaters te paaien om bij hen in dienst te komen. De Rotterdamse haven groeide uit tot het grootste havengebied ter wereld. In het kielzog daarvan groeiden de Belgische havens Zeebrugge en Antwerpen tot ongekende omvang. Tussen beide havengebieden ontstond een druk goederenverkeer. Maar de bereikbaarheid was erbarmelijk slecht. Beide gebieden lagen hemelsbreed amper 100 kilometer van elkaar, maar om elkaar te bereiken moest een extra omweg gemaakt worden van wel 150 kilometer, en dat over smalle tweebaanswegen, via veerponten tussen Zeeuws Vlaanderen en Walcheren/ Zuid Beveland, verder over West-Brabantse wegen, de Moerdijkbrug en zo vervolgens naar het Rotterdamse Havengebied. Een andere mogelijkheid was er toen niet. Vooral de weg van Vlissingen naar Bergen op Zoom was toen een bochtige weg van twee rijbanen, die zeer intensief werd bereden en waar bijna iedere dag ongelukken gebeurden. Honderden keren heb ik toentertijd deze weg gereden om vanuit Breda veerhaven Kats te kunnen bereiken. Want daar stond de directiekeet van de bouw van de Zeelandbrug. Waar zich ook de administratie bevond van de bouw, die wij vanuit het Bredase accountantsbureau moesten controleren. Dikwijls zijn we ternauwernood ontsnapt aan een verkeersongeluk want inhalen was onverantwoord en toch deed je het.
Provincie Zeeland in de slag met de rijksoverheid Met het groeien van de economie werd de verkeersintensiteit jaarlijks groter. Door die slechte wegenstruc tuur werd de situatie onhoudbaar. De Rijksoverheid, bezig met het Deltaplan, kon maar geen beslissing nemen hoe de Oosterschelde afgesloten zou moeten worden. Een dijk met een weg daarover heen zoals aanvankelijk het plan was, zou alles oplossen. Maar de maatschappelijke druk om de Oosterschelde in een open verbinding met de zee te laten, remde de besluitvorming. Uiteindelijk viel dat besluit. Er zou een stormvloedkering komen, maar het kon nog wel vijftien jaar duren voor het zover was. Dan pas zou Zeeland een directe toegang krijgen tot de Randstad. Het provinciebestuur van Zeeland was des duivels en nam het heft in eigen handen. “Dan gaan we zelf een brug bouwen”, was het motto. Zeer tegen de plannen van de overheid in. Er werden plannen ontwikkeld voor een nieuwe brug met als uitgangspunt dat de brug niet meer mocht kosten dan honderd miljoen gulden, die de provincie overigens zelf zou moeten ophoesten. Daar stond tegenover dat de provincie wel toestemming kreeg om tol te heffen, zolang de stormvloedkering nog niet was gerealiseerd.
Financieel risico voor de provincie De provincie nam daarmee bewust een risico. Veel zou afhangen van hoe snel die stormvloedkering zou worden gerealiseerd. De oorspronkelijk planning was om in 1978 de stormvloedkering gereed te hebben. De Zeelandbrug, waaraan in 1963 begonnen is, zou volgens planning op 30 april 1966 door koningin Juliana, na het defilé op paleis Soestdijk, worden geopend. Tussen 1966 en 1978 zat twaalf jaar. Twaalf jaar tolopbrengst zou voldoende moeten zijn om de kosten van de brug terug te verdienen.
Maar het liep totaal anders De bouw van de stormvloedkering is zo’n gigantisch werk geworden, dat de realisatie daarvan steeds verder naar de toekomst werd verschoven. De Nederlandse regering heeft in die tijd diverse extra Kamerdebatten gewijd om de financiering rond te krijgen. Maar eenmaal begonnen aan die enorme klus was er geen weg meer terug. Met als resultaat dat de stormvloedkering uiteindelijk meer dan 5,5 miljard gulden heeft gekost. Als we dat moeten vertalen tegen het huidige prijspeil, nu dus bijna vijftig jaar later, dan is dat misschien wel 25 miljard euro. De opening vond plaats op 4 oktober 1986 door koningin Beatrix. Ruim acht jaar later dan de geplande datum in 1978. De Zeelandbrug heeft slechts 98 miljoen gulden gekost en de bouw is
12
Vergeet Mij Niet
IVN OIRSCHOT
ruimschoots binnen de begroting van 100 miljoen gulden gebleven. Bovendien was de brug maanden eerder klaar dan gepland.
De spanning was voelbaar Als wij op het werk kwamen in veerhaven Kats, voelde je vooral in het begin de spanning tussen de vier convenanten. In het begin kwamen ze nogal eens binnen lopen en aan de vraagstelling kon je merken dat de werkmaatschappijen elkaar niet helemaal vertrouwden. Regelmatig werd dan ook naar de hoogte en de inhoud van elkaars declaraties gevraagd. De bouwers van de brug mochten pas declareren als er een brugdeel gereed was en Dirk Verstoep, verantwoordelijk voor het ‘natte’ gedeelte, pas als de montage op zee was gerealiseerd. Daar moesten wij goed op letten. Dat zij zo wantrouwend waren had ook nog een diepere reden. Want zij hoopten ook nog in aanmerking te komen voor de bouw van de stormvloedkering dat kort na de realisatie van de brug aanbesteed zou worden en waarvan de bouw meer dan vijftig keer duurder zou worden dan de bouw van de Zeelandbrug. Dus het was de aannemers van de brug veel aan gelegen om ook voor de bouw van de stormvloedkering in aanmerking te komen.
Onze taak Aan ons dus de taak om goed op het declaratiegedrag van de convenanten te letten. Als we dan na een onderbreking van een paar weken weer eens een tijdje op het werk kwamen om de financiën te controleren, gingen we eerst de brugdelen, pijlers en de caissons tellen, die op het land lagen en daarna de brugdelen op zee. Zo kregen we inzicht wat er gedeclareerd mocht worden. Soms werd er wel eens een brugdeel afgekeurd. Maar dat gebeurde maar zelden. Eenmaal op elkaar ingespeeld werd de samenwerking tussen de convenan ten steeds hechter en het aanvankelijke gebrek aan vertrouwen veranderde geleidelijk aan in een geweldig saamhorigheidgevoel. Ze hadden elkaar gevonden en begonnen elkaar uit te dagen. De bouwers van de brug op het land tegenover het monteren op zee. De constructie van de brug verliep dan ook veel sneller dan gepland. De provincie deed daar nog een schepje bovenop. Het was de provincie veel aan gelegen om de brug zo snel mogelijk gereed te hebben, want iedere dag eerder opgeleverd, kon de provincie ook een dag meer tol heffen. Vandaar dat de provincie een premie van 5000 gulden in het vooruitzicht stelde voor iedere dag dat de brug eerder opgeleverd zou worden dan 30 april 1966, de vooraf geplande opleveringsdatum. Dit bedrag zou ten goede komen aan de werkers op de vloer. Dat waren voor het grootste deel polderjongens uit de directe omgeving. Op 15 december 1965 knipte koningin Juliana het lint door en kon de provincie tolgeld gaan innen. Ruim vier en een halve maand eerder. Voor meer informatie over de bouw van de Zeelandbrug, maar ook over de bouw van de stormvloedkering wordt verwezen naar internet en wikipedia. Op ‘you tube’ is een zeer interessant videoverslag te bekijken van de bouw van de Zeelandbrug. Duur ongeveer 30 minuten. Zeer de moeite waard. Over de bouw van de stormvloedkering is nog veel meer informatie beschikbaar op internet, wikipedia en ‘you tube’
In het laatste deel De extra beloning aan de werkers van de Zeelandbrug en de toeristische attractie van deze brug De grote internationale uitstraling van de stormvloedkering met daaraan gekoppeld vele internationale opdrachten De ecologische gevolgen van het openhouden van de Oosterschelde.
mei 2016
Vergeet Mij Niet 13
Riky de Veth is onze nieuwe voorzitter Maar wie is Riky de Veth? Ik heb enige jaren terug toen zij nog maar pas in Oirschot woonde haar geïnterviewd in het blad “De Uitstraling”. Nu zij voorzitter is van onze vereniging heb ik haar gevraagd dit interview nog eens te publiceren in het VMN. Dan komt haar persoontje wat dichter bij de leden te staan. Veel leesplezier Jan Kuijpers De redactie heeft het interview met instemming van Riky de Veth ingekort
Riky De Veth heeft haar draai gevonden Riky woont nu vijf jaar jaar in Oirschot. Zij woont in het buitengebeid in de Beerzen met een prachtig uitzicht op de landerijen. Riky met haar man Bertus boffen behoorlijk met dit gevonden stulpje. Ze wilden al langer terug naar het Brabantse na een lang verblijf in Limburg. Terug naar de vertrouwde omgeving, waar ze hun jeugd hebben doorgebracht, al was dat in West Brabant. Om snel te integreren hebben zij zich beschikbaar gesteld voor een bestuursfunctie. Riky bij het IVN en Bertus en Riky samen bij de buurtvereniging. “Zo leer je de omgeving, het dorp en vooral de mensen en de buurt snel kennen”, aldus Riky. Riky is in Standdaarbuiten geboren en toen ze zeven tien jaar was wilde ze de verpleging in. “Ik heb mijn verpleegopleiding voor verpleegkundige diploma A genoten in het ziekenhuis in Roosendaal. In die tijd heb ik ook Bertus leren kennen. Hij zat bij mij in de klas en wilde net als ik ook verpleegkundige worden. Er ontstond een click tussen ons. Ik was erg in hem geïnteresseerd, vooral omdat hij ook heel actief was in schilderen en tekenen.
Riky en haar man Bertus
me nu “Master of Science” noemen. Ik ben daar echt trots op. Nu ben ik al enkele jaren werkzaam in de organisatie ‘Robuust”, waar ik adviseer in samenwer kingsorganisaties in de eerste lijns gezondheidszorg. Mijn werkterrein is Zuidoost Brabant. Het is een full time baan.
Op zoek en gevonden in De Beerzen We wilden weer in Brabant gaan wonen, een beetje centraal en zo zijn we in de omgeving van Tilburg terechtgekomen. Nu wonen we hier al ruim vijf jaar. Bertus kan hier volop bezig zijn als beeldend kunste naar. Hij volgt de kunstacademie in Arendonk. Wij hebben het hier goed naar onze zin en wij hopen echt, dat we hier nog vele jaren kunnen blijven wonen.
Naar Venray Bertus had inmiddels zijn militaire dienst achter de rug en hij wilde zich verder als verpleegkundige gaan ontwikkelen in de psychiatrie. Daarvoor moest hij naar Venray. Inmiddels waren we getrouwd en ik wilde natuurlijk dichter bij hem zijn. We zijn gaan wonen in Venray. Daar zijn onze drie kinderen Wil leke, Marjolijn en Coen geboren en opgegroeid. Na mijn opleiding voor B -verpleegkundige ben ik blijven werken in de psychiatrische instelling in Venray. Na een tijd in de psychiatrie gewerkt te hebben heb ik de overstap gemaakt naar de wijkver pleging. Daarvoor heb ik de MGZ opleiding in Nijme gen gevolgd. Ik heb lange tijd als wijkverpleegkundi ge gewerkt. Van lieverlee kwam ik in een leidingge vende functie terecht. Dat was ook erg boeiend en dat smaakte naar meer. Toen ben ik verplegingsweten schappen gaan studeren aan de universiteit van Utrecht. Het is een academische opleiding en ik mag
14
Vergeet Mij Niet
Riky en Bertus wonen prachtig in Middelbeers
IVN OIRSCHOT
Activiteiten IVN Oirschot Tot en met eind 2016 zijn er de volgende activiteiten gepland ( wijzigingen voorbehouden) Datum Tijd Activiteit Vertrekplaats zondag 22 mei 9.45 uur "Op zoek naar kleuren in de natuur" de Enck dinsdag 7 juni 18.45 uur "Naar buiten naar de hof van Mark" de Enck zondag 12 juni 14.00 uur Excursie "planten in de Mortelen" de Enck juli en augustus vakantie zondag 4 september 8.00 uur Vroege vogelwandeling de Enck maandag 5 september 18.45 uur Fietsen naar de watermolen de Enck donderdag 8 september 9.30 uur Flexwandeling de Enck dinsdag 13 september 20.00 uur Actieve ledenavond locatie volgt maandag 3 oktober 20.00 uur Lezing " Romeinen in het Groene Woud" de Enck zondag 9 oktober 9.45 uur Paddenstoelen excursie de Enck zaterdag 5 november 10.00 uur Natuurwerkdag locatie volgt maandag 7 november 20.00 uur "Het weer en meer" de Enck zondag 13 november 14.00 uur "Liempdsrondje en op het pondje" de Enck maandag 12 december 20.00 uur Film van Mark Kapteijns de Enck zondag 18 december 9.45 uur Snertwandeling de Enck Alle avondbijeenkomsten vinden plaats in Sociaal Cultureel Centrum De Enck tenzij anders vermeld. Samenkomst voor wandelingen bij SCC De Enck aan de St. Jorisstraat. * Fietsers vertrekken doorgaans om 9.45 uur of 13.45 uur, auto’s vertrekken een kwartier later. Alle activiteiten onder voorbehoud en deelname aan excursies op eigen risico. Kijk vooral ook eens op www.ivn.nl/afdeling oirschot of op onze Facebook pagina.
Lid of Donateur worden van IVN Oirschot? IVN Oirschot is een enthousiaste club mensen die zich op allerlei manieren, maar vooral door middel van educatie, inzet voor de natuur in onze directe omgeving. Wie lid of donateur wordt, zal zich gauw bij ons thuis voelen en mag veel leuke en leerzame activiteiten verwachten die met natuur te maken hebben. Om hier bekendheid aan te geven ontvangen leden en donateurs ieder seizoen ons eigen afdelingsblad dat wordt samengesteld uit bijdragen van iedereen die iets te melden heeft. Daarin vindt u ook altijd onze afdelingsactiviteiten voor het lopende seizoen. IVN Oirschot kent verder een aantal werkgroepen. Nieuwe leden en donateurs zijn van harte welkom om in een of meerdere werkgroepen actief deel te nemen. Dankbaar en leerzaam werk, dat bovendien veel gezelligheid met zich meebrengt. Wat kost een lidmaatschap? De contributie wordt jaarlijks geïnd en bedraagt: • voor leden: € 20,• voor donateurs: € 10,-- (minimaal richtbedrag) • voor huisgenootleden: € 10,-(in geval van huisgenootlidmaatschap is een ander gezinslid al lid van IVN Oirschot) Hoe kan ik me aanmelden? Heel eenvoudig: een telefoontje naar het secretariaat en u ontvangt dan een inschrijfformulier. Wij zien u graag terug op onze activiteiten en wensen u vooral veel plezier bij IVN Oirschot!
mei 2016
Vergeet Mij Niet 15
