Endress+Hauser NV, Carlistraat 13, 1140 Brussel, België. Tel: +32 2 248.06.00 www.be.endress.com Uitgave 1_2013
meetpunt 5 Olie als specialiteit Een op maat gemaakte oplossing
14 Zuiver water COD waarde als parameter
De sleutel tot uw succes
2
Meetpunt winter 2013
3 Compacte flowmeting
8 E+H viert 60-jarig bestaan
12 Niveaumetingen
4 Sleutel tot succes
11 Ria 15
14 Zuiver water
5 Olie als specialiteit
11 E+H Operations App
16 Agenda
Beste klant, In de eerste meetpunt van dit jaar zou ik eerst even willen terug kijken op 2012. Voor de ganse groep en heel specifiek voor het Sales Center BELUX kunnen we terug kijken op een positief 2012! Niet alleen de omzet van de groep kende een gestaagde groei maar tevens het personeelsaantal. Als wereldspeler in de instrumentatie focussen wij ons heel sterk op een industrie gerichte aanpak en deze strategie wordt resoluut voortgezet in 2013. Binnen onze organisatie vindt u naast een product specialist, ook technische experten, in industrie gerichte toepassingen en services. Op deze manier willen wij dichter bij u staan en meer zijn dan een leverancier van metingen. Deze strategie wordt op internationaal niveau onderbouwd met heel industrie gerichte opleidingsseminaries, met een focus op meetprincipes en de toepassingen in uw bedrijf. Dit voorjaar zijn voor volgende industriesectoren al volgende seminaries gepland: • Mijnbouw, Metaal en Cement • Olie en Gas • Energie • Voeding en Drank • Water en Afvalwater
Meetpunt is een informatief magazine en wordt drie keer per jaar uitgegeven door Endress+Hauser N.V. Blader online door Meetpunt. www.be.endress.com/nl/meetpunt Wilt u digitaal nieuws ontvangen? www.be.endress.com/nl/nieuwsbrief Marketing Communications Sophie Camerman 02/247.92.75
Deze seminaries worden gegeven door experten in hun domein. Dit geeft uw bedrijf de mogelijkheid om de meet- en regeloplossing te kiezen, geschikt voor de toepassing zodat u kun produceren met een lagere kost en hogere kwaliteit. Indien u meer informatie wenst over deze seminiaries, kunt u steeds terecht bij uw vertrouwde contactpersoon van Endress+Hauser. 2013 wordt een jaar om nooit te vergeten, het is niet alleen de 50ste verjaardag van Endress+Hauser België, maar ook dit jaar vieren we de 60ste verjaardag van de Endress+Hauser groep. Zoals elk jaar zullen we ook dit jaar nieuwe ontwikkelingen op de markt brengen in de verschillende meetdomeinen (Niveau, Druk, Debiet, Temperatuur en Analyse), die wij beheersen als geen ander. In deze Meetpunt vindt u reeds de nieuwste ontwikkelingen op het vlak van debietmetingen, niveau en analyse toepassingen. Ik zou u willen bedanken voor het vertrouwen in ons bedrijf en hoop u dit jaar te mogen verwelkomen op één van onze trainingssessies. Johan Puimège General Manager
Hee� u vragen of opmerkingen over onze producten of diensten? Uw feedback waarderen wij zeer. www.be.endress.com/nl/feedback
Meetpunt winter 2013
Proline Promass 100
Coriolis flowmeting in een compacte uitvoering De vraag naar compacte en ruimtebesparende meetinstrumenten neemt vandaag de dag steeds meer toe, zonder dat er beperkingen mogen zijn in functionaliteiten. Dit geldt ook voor de coriolis flowmeter.
De Promass 100 van Endress+Hauser is speciaal ontworpen voor dergelijke toepassingen. Deze Coriolis flowmeter combineert een decennia lange beproefde en geteste sensortechnologie met ultracompacte elektronica zonder enig compromis. De multivariabele flowmeter, de Promass 100 opent ook ongekende mogelijkheden voor een optimale controle op individuele procesinstallaties, bijv. voor verwarming, koeling, distillatie, fermentatie (bioreactoren), productfiltratie, fasescheiding of CIP reinigen. Hoge transparantie en veiligheid in het proces De gelijktijdige meting van massaflow, volumeflow, dichtheid, concentratie en temperatuur met één enkel meetinstrument biedt onovertroffen voordelen juist voor gebruik in skids waar ruimte altijd een probleem is. Een voordeel is dat deze flowmeter het aantal meetpunten vermindert. Een ander voordeel is dat de processtroom volledig en nauwkeurig wordt bewaakt 24 uur per dag.
Promass 100 biedt alles-in-één: volledige functionaliteit daar waar de ruimte beperkt is, gelijktijdige meting van meerdere procesvariabelen, uitstekende en traceerbare nauwkeurigheid tot ± 0,05% Promass P 100 • Roestvrij staal • IP69K • Ideaal voor steriele omgeving • EHEDG, 3A, CoC ASME BPE gecertificeerd • Ultra compacte elektronica Ook verkrijgbaar als Promass F100, E100, S100, I100 etc.
www.be.endress.com/nl/promass100
3
4
Meetpunt winter 2013
Van links naar rechts; Johan Sliggers, Anton de Boer, Johan van der Veen (projectmanagers) Dennis de Keuning (Manager Projects & Solutions), Jan Ekkelboom, Dennis Vos (Systeem engineers)
De sleutel tot een succesvol project Als het gaat om grote projecten dan zijn vertrouwen en professionaliteit de sleutelwoorden tot succes. Om uw project succesvol te laten verlopen kunt u vertrouwen op Endress+Hauser als een waardige partner in procesautomatisering met ruime ervaring, openheid, flexibiliteit en toewijding. Aan het woord is Dennis de Keuning, Manager Projects & Solutions BeNeLux bij Endress+Hauser. Met zijn team realiseren zij meerdere projecten per jaar. Dennis legt uit waardoor de projectenafdeling is ontstaan bij Endress+Hauser BeNeLux? “Endress+Hauser heeft vanuit de behoefte van de klant en de risico’s waarmee zij geconfronteerd werden steeds meer de focus op een complete dienstverlening gelegd. We wilde meer en meer een toegevoegde waarde leveren en de klant ontzorgen. Vanuit de profibus engineeringsvragen en netwerkengineering groeide de vraag en de behoefte van de klant. Met de ontwikkeling hiervan is de afdeling gegroeid naar een volwaardige project- en solutions afdeling.” Expertise verder dan instrumentatie Moderne procesengineering helpt om zelfs de meest complexe processen
te beheersen, van begin tot eind, en om de processen te herhalen zo vaak als nodig, steeds met hetzelfde resultaat. Het garandeert een constant kwaliteitsniveau bij de laagst mogelijke kosten, vermindert het risico van operationele verstoringen en productie-onderbrekingen, beschermt het milieu en helpt bij het beschermen van waardevolle middelen.
zorgen ervoor dat de juiste mensen met de juiste expertise er voor u zijn met een op maat gemaakte oplossing voor uw specifieke behoeften.”
Service for Solutions “Vanwege de enorme groei van serviceprojecten, zijn we nu bezig om onze eigen servicetechnici op te leiden om projecten in bedrijf te nemen” aldus Dennis. “Hierdoor waarborgen we de kwaliteit binnen onze organisatie en continuïteit van het project voor de klant.’’
Wij doen dat door: • Een ervaren team van mensen • Toepassen van innovatieve automatiseringsoplossingen • Instrument engineering • Risk Management; terugbrengen van risico’s, waarborgen kwaliteit en continuïteit • Turn Key package; van engineering tot uitvoering • Life Cycle Management; door het hele proces heen kunt u ondersteuning van Endress+Hauser verwachten met een uitgebreide service gerichte dienstverlening
De cirkel is rond – Service, Sales, Projecten In het projectenteam wordt er nauw samengewerkt met de salesengineer, servicetechnici en projectmanager. “Of uw project nog in de kinderschoenen staat of al in een verder stadia, wij
Tot slot benadrukt Dennis dat het onze missie is om samen met de klant een project tot uitvoer te brengen, om er zeker van te zijn dat het eindresultaat voldoet aan hun zakelijke doelstelling.
www.be.endress.com/nl/solutions
Meetpunt winter 2013
Olie als specialiteit
Semi-automatische afvulinstallatie op maat van de klant O.N.K. (Oliecentrale NoorderKempen), officiële distributeur van Q8-olieën, investeerde in 2009 in een perceel in het industrieterrein in Neerpelt en bouwde er een modern distributiecentrum voor wagen-, vrachtwagenen hydraulische olie op. door Alfons Calders landbouwbedrijven die hun eigen trekker onderhielden. Zoon Luc nam in 1984 het bedrijf over en maakte er in 1992 een bvba (O.N.K.) en tevens zijn hoofdberoep van een typisch ‘garagebedrijf’ achter het woonhuis.
Luc Van Hertum, zaakvoerder van O.N.K. bvba. in Neerpelt.
Naast veel aandacht voor alle milieueisen werd ook geïnvesteerd in een afvulinstallatie om bulkolie af te vullen in IBCcontainers (1.000 l kunststof containers in metalen beschermrooster). Deze afvulinstallatie - zoals men op een professioneel tankpark vindt, maar dan in het klein - werd gerealiseerd door het bedrijf in samenwerking met partners. Voor de automatisering (van instrumentatie tot afvulkleppen en de bovenliggende PLC) was de partner Endress+Hauser, een gekende naam in de instrumentatie die zich ook meer en meer toelegt op sleutel-op-de-deur automatisering (waarin instrumentatie dan wel een dominante rol speelt). Over deze unieke installatie (voor een groothandel en voor Endress+Hauser) sprak Industrie Technisch & Management met Luc en Steven Van Hertum, zaakvoerders van O.N.K. bvba, Johan Sliggers, project manager, Jan Ekkelboom, System engineer en Sophie Camerman, MarCom manager van Endress+Hauser. Van bijberoep tot kmo Vader Van Hertum begon in de jaren vijftig in bijberoep een oliehandel in Hamont-Achel. Het gamma (verpakkingen van 20 tot 200 l) was toen nog beperkt, in grote lijnen opgedeeld in enkele types motorolie, een type transmissieolie en hydraulische olie. Zijn klanten waren veelal kleine
De doelgroep is ondertussen van de agrarische sector verder uitgebreid naar grondverzetbedrijven, onderhoudscentra van logistieke bedrijven, garagebedrijven en industrie. Het gamma wordt ook steeds breder en gespecialiseerder er zijn bijvoorbeeld nu meer dan 25 types motorolie, terwijl men die vroeger gemakkelijk op één hand kon tellen. Dus - naast fysieke aflevering van olie - is technische kennis en ondersteuning in de keuze een uiterst belangrijk element geworden. Ook vragen klanten meer en meer one-stopshop service. Daarom ook heeft O.N.K. een officiële Ovamerkenning als ophaler van afgewerkte olie. Het bedrijf haalt de afvalolie op bij zijn klanten die minder dan 500l afvalolie per jaar verzamelen of die zelf geen vergunning hebben voor stockage van grotere hoeveelheden afvalolie. In bulk wordt het dan doorgevoerd naar recyclage/verwerkingsbedrijven. Wat de corebusiness betreft: de hoeveelheden verpakte goederen en nog meer de omgezette bulkvolumes vermeerderen, de burenhinder stijgt, de milieu- en exploitatie-eisen zijn steeds strenger en... tijd (vooral van tank wagens) is geld. Het personeelsbestand is uitgegroeid tot vijf personen. En enkele jaren geleden was de plaats achter het huis duidelijk te klein geworden voor de expanderende olie-distributeur. En dus besloot Luc Van Hertum, putje crisis in 2009, zijn bedrijf te verhuizen naar het industrieterrein van Neerpelt. Bulkopslag in plaats van ibc’s Een groot deel van de business blijven de verpakte volumes. Deze worden afgevuld bij Q8 Oils en in standaardverpakking aangeleverd. Dat vergt steeds meer stockageruimte. Voor de courante oliesoorten steeg ook de vraag naar grotere bulkhoeveelheden. Vraagt de klant een volle tankwagenlading (30.000 l) dan wordt direct vanuit Q8 Oils Antwerpen naar de klant geleverd. Kleinere bulkhoeveelheden vanaf 1.000 l werden vroeger ook bij Q8 afgevuld, maar sinds een tiental jaren laat O.N.K. hiervoor volle tankwagens naar zijn bedrijf komen. Ter plaatse werd dan de inhoud van de tankwagen afgevuld in IBC’s.
5
6
Meetpunt winter 2013
Het gamma van de expanderende oliedistributeur werd ook steeds breder en gespecialiseerder.
Maar het afvullen van 25 à 30 IBC’s vraagt heel wat tijd. In functie van de weersomstandigheden kan dit oplopen tot een volle dag. En dat betekent ook een gehuurde tankwagen met chauffeur die een volledige dag afgehuurd moest worden. Nog afgezien van het blokkeren van de straat, het intensief vorkheftransport op die dag, de plaats nodig voor de opslag van de IBC’s en de kans op vergissingen of anomalieën bij vullen en labelen. Niet vergeten: een vracht wagen levert 30.000 l, maar kan drie tot negen compartimenten hebben en men groepeert de bestelling met verschillende oliën, zodat er steeds een volle vrachtwagen geleverd kan worden. De kans op vergissingen bij de vul operatie van de IBC’s was dus niet denkbeeldig. Een industriegebouw met voldoende stockageplaats (350.000 l) en met een bulkopslag (en dus een afvulinstallatie) was voor deze groeiende problematiek de oplossing. Vandaag kan men geen duurzaam bedrijf meer runnen zonder te voldoen aan alle milieueisen en aan de eisen rond brandveiligheid. Bij de geplande verhuis naar Neerpelt was dan ook een van de prioriteiten
om een ‘groen dossier’ te hebben: een gebouw met inrichting die aan alle milieu- en brandveiligheidseisen voldeed. Het werd dus een gebouw in betonskeletbouw (om gemakkelijker te voldoen aan de vereiste brandweerstand) met opvang van de dakvloeistoffen, met vloeistofdichte vloeren die afhellen naar een vloeistofdichte verzamelput, en met de nodige brandcompartimenteringen. Om grotere hoeveelheden optimaler te kunnen opslaan was bulkopslag nodig. Men kon niet blijven uitbreiden met IBC’s. De ambitie was om een tankpark(je) te hebben van 150.000l. Vandaag liggen er twee gecompartimenteerde tanks, elk met vijf compartimenten, samen 100.000l. De hele installatie - zowel inkuiping als de semi-automatische sturing - is voorzien voor het bijplaatsen van een derde tank, deze maal met nog iets grotere drie compartimenten, bedoeld voor de meest gevraagde oliën. Automatisering olieafvulinstallatie En zo komen we tot de sturing die op het mini tankpark noodzakelijk is, enerzijds voor het vullen vanuit de tankwagens, anderzijds voor het afvullen van de IBC’s. Hoewel het gaat om een beperkte installatie (13 verschillende oliecompartimenten), vereist een dergelijke installatie vrijwel dezelfde functionaliteiten als een tankpark met 13 tanks. Men had ook nood aan inventarisbeheer, aan een automatisch vulsysteem, sluitende controle op in welke tank wordt afgevuld, sluitende controle op het af te vullen product naar de IBC-containers, visueel op het scherm opvolgen van deze factoren, bewaking van laagen volniveau, overvulbeveiliging... En dat dit een prijskaartje had, ondervond Luc Van Hertum toen hij op zoek ging naar een dergelijke automatisatie. Via internetsearch kwam hij bij een integrator terecht die hiervoor een prijsofferte maakte. Enerzijds bleek het aanbod niet direct overeen te komen met het idee dat hij zich over de bediening van dergelijke installatie had voorgesteld. Anderzijds was de hoogte van de prijs gewoon onbereikbaar en onmogelijk af te schrijven met de marges die een distributeur heeft.
Van links naar rechts: Steven Van Hertum (Verkoop en Logistiek), Luc Van Hertum (Zaakvoerder), Alfons Calders (hoofdredacteur ITM magazine), Johan Sliggers (Project Manager), Jan Ekkelboom (System Engineer)
Deltapilot DB52
Meetpunt winter 2013
De bouw was ondertussen bezig, de tanks besteld. Probleem was: hoe aan een betaalbare vul- en afvulinstallatie komen. Beetje uit paniek belde Van Hertum dan maar naar een grote naam in de instrumentatie: Endress+Hauser (E+H). Eigenlijk tot zijn verwondering - O.N.K. is toch maar een kmo met vijf personen - kreeg hij een geïnteresseerde respons en snel bezoek van Johan Sliggers om over zijn noden te praten. Al in het eerste gesprek werden de juiste vragen gesteld die het Luc Van Hertum mogelijk maakte wat hij wou (en zijn ervaringen hierrond) juist te ventileren. Nadien kwam er Jan Ekkelboom, System engineer, bij om in detail alle aspecten door te praten. Er werden voorstellen met grafische plaatjes rond de werking opgesteld. Het klikte en de technisch uitgewerkte oplossing lag ook direct in de lijn van de verwachtingen. Samen werd de installatie en de benodigde sturing ervan tot in de details uitgewerkt (wat wel en wat niet, wat zou extra veel kosten, wat kan men aan kosten vermijden...) en... de uiteindelijke prijs van de oplossing bleek bereikbaar. Uiteindelijk - de calculatie vandaag gemaakt - kostte de volledig gerea liseerde installatie, zelfs geen 50 % van de initieel gekregen offerte. Juist ver genoeg geautomatiseerd Het systeem kun je semi-automatisch noemen. Tanks, pompen en piping werden door gespecialiseerde bedrijven gerealiseerd. De auto matisering is bedoeld als foutvermijdende ondersteuning waardoor efficiënt en milieuvriendelijk kan gewerkt worden. De ganse ‘bediening’ van de installatie is de Rockwell CompactLogix en ethernet als netwerk tussen PLC en externe stuurkastjes die de kleppen aansturen. De pneumatische aansturing zijn Bosch Rexroth, de automatische afsluiters van Weyn-Lauwers. Dat alles is geëngineerd door E+H, met een FAT (Factory Acceptance Test) bij E+H en een SAT (Site Acceptance Test) bij O.N.K. Efficiëntie betekent dat men op elk ogenblik kan nagaan hoeveel elk compartiment bevat. Dat gebeurt op basis van E+H Deltapilots DB52 (hydrostatische drukmeting, waarbij vanuit een drukverschil het niveau wordt berekend). De resultaten worden grafisch op het FactoryTalk View Scadasysteem weergegeven. Er werd voor deze sensor gekozen omdat deze een continue meting combineert met een Vlarem-gekeurde overvulbeveiliging. Eén instrument voor beide beperkt de investeringskost. Extra voordeel was dat de sensor geschikt was voor de beperkte inbouwmogelijkheden die men had. Voor de aanvoer van olie geldt de volgende werkwijze. De tankwagen komt aan met een bepaalde kwaliteit van olie. De operator selecteert via een Scada-scherm de oliesoort die hij wil lossen. Het systeem controleert of er genoeg plaats is in de tank om de aangevoerde hoeveelheid te bevatten. Indien dat zo is, wordt de automatische afsluiter naar de juiste tank open gezet. De chauffeur kan starten met het vullen, waarbij het vullen gebeurt met de pompen op de vrachtwagen. Dat vermijdt een afzonderlijk pompstation voor groot debiet om vrachtwagens te lossen. Bij het vullen wordt echter wel het hoogniveau bewaakt (men weet nooit). De afsluiter gaat een eerste maal automatisch dicht op 96% vulcapaciteit. Dan kan nog manueel bijgevuld worden tot 98 % en dan sluit de afsluiter onherroepelijk en kan ze via de sturing niet meer geactiveerd worden. Dat manueel bijvullen van de laatste 2% is nodig om bij het vullen de
aanvoerdarm te kunnen afblazen in de tank. Deze sensor/ PLC-bewaking voldoet aan de Vlarem-richtlijnen over het vermijden van overvullen. Het afvullen gebeurt op basis van bestellingen met de mogelijkheid de hoeveelheid nu exact aan te passen aan de klantbestelling. Het eigenlijk afvullen vanuit de tanks gebeurt ‘manueel’ maar met super visie en automatisering vanuit het Scada-systeem. Het werd op vraag van de gebruiker opgedeeld in ‘afvullen van een IBC-containers’ en ‘het afvullen van een exact gevraagde hoeveelheid’ (waarbij een recipiënt/IBC steeds voor dezelfde oliesoort wordt gebruikt en bij de klant ook geledigd en direct terug meegenomen wordt, dit om kuisen of contaminatie te vermijden). De afvuller zet de laadarm in het recipiënt en geeft type en hoeveelheid in. Automatisch wordt de juiste klep geopend en het vulprogramma (vulsnelheid en vultijd) aangepast aan de gevraagde hoeveelheid. Na de ingestelde vultijd aan vol debiet (voor de IBC’s is dat 125 l/min) is het vat voor 90% gevuld tot het gewenste niveau. De pomp stopt en een lamp gaat branden. Binnen de 30 seconden moet de operator nu overnemen of de afsluitklep wordt automatisch afgesloten. De afvuller kan nu via bediening van een frequentiegestuurde pomp de eindafvulling aan beperkt debiet (50 l/min) afwerken en via perslucht de resterende olie uit de vulleidingen blazen. De reden waarom niet automatisch exact wordt afgevuld heeft niets te maken met technische beperkingen, wel met het bijhorend kostenplaatje (investering én exploitatie). Het afvullen is voor verkoop, dus moet exact gebeuren met geijkt materiaal. Hiervoor werd dus een door het ijkwezen goedgekeurde balans aangekocht waarop het af te vullen recipiënt wordt gezet. Deze moet los staan van de ganse vulinstallatie, of de totale installatie moet op regelmatige basis worden geijkt. En dat ijken - dat nu beperkt blijft tot de balans - is een dure zaak. Door ‘juist ver genoeg’ te automatiseren kon men de totale kostprijs van de investering beperken en ander - zijds toch een werking bekomen zoals men zich initieel had voorgesteld: soepel en efficiënt.
Een kijk in de sturingskast: door net voldoende te automatiseren, kon men de totale kostprijs van de investering beperken. Artikel gepubliceerd in ITM-magazine, editie November 2012.
www.industrie.be
7
8
Meetpunt winter 2013
George H Endress
Endress+Hauser viert 60-jarig bestaan! De specialist voor meetinstrumenten en automatisering voor de procesindustrie viert haar 60-jarig bestaan. Het familiebedrijf verwelkomde de 10.000ste medewerker en in het afgelopen jaar alleen al werden meer dan 500 banen gecreëerd over de hele wereld. Een wereldwijd netwerk van bedrijven, een reeks van hoge kwaliteit producten en een solide familiegeoriënteerde organisatie vormen het succes van Endress+Hauser: 60 jaar na de oprichting breidt Endress+Hauser nog steeds uit. ‘Eerst dan dienen, dan verdienen’ was één van de motto’s van oprichter Georg H. Endress (1924-2008) – wiens principe het was om altijd te voldoen aan de behoeften en vragen van de klanten en dit geldt nog tot op de dag van vandaag! Zestig jaar geleden, op 1 februari 1953, hebben Georg H. Endress en Ludwig Hauser de basis gelegd voor hun bedrijf.
Meetpunt winter 2013
Georg H. Endress, een jonge Zwitserse ingenieur vol ideeën en energie en Ludwig Hauser, bijna 20 jaar ouder met een gematigd temperament, manager van een coöperatieve bank die een strakke teugel hield op de uitgaven. Zij vulden elkaar perfect aan en hielpen elkaar om de visies van de ander te bereiken. Twee jaar na de oprichting van het bedrijf, ontving Georg H Endress zijn eerste octrooi voor niveaumeter. Een jaar later werd de nieuwe nivotester en silometing op de markt gebracht en maakte ze snel naam in de industrie. Om aan de vraag te voldoen, werd de eerste productieeenheid opgezet in een oude werkplaats in Lörrach (Duitsland).
Eerste productiecentrum in Maulburg
Aan het begin van de jaren ‘60, werden de 78 medewerkers verhuisd naar een nieuw gebouw in de omgeving Maulburg. De omzet bedroeg 2,7 miljoen Duitse mark.In de jaren 1960 en 1970, werden de werkterreinen uitgebreid met flow, temperatuur, druk en analyse. Na het overlijden van Ludwig Hauser, werd de Endress familie in 1975 de enige aandeelhouder. Het bedrijf had 1.000 werknemers - en groeide alsmaar. Nieuwe productiecentra werden opgericht of gekocht, het werkterrein werd uitgebreid en een groeiend aantal verkoopcentra diende de wereldwijde markt. Endress+Hauser veroverde eerst de Europese markt, de Aziatische en de Amerikaanse markten volgden spoedig.
PC Maulburg anno 2013
De eerste demotruck
9
10
Meetpunt winter 2013
Productie van flowmeters in Flowtec
Flowtec anno 2013
In 1995 heeft Georg H. Endress de leiding overgedragen aan zijn zoon, Klaus Endress.
door Endress+Hauser. In 12 landen zijn er productielocaties betrokken bij de productie en ontwikkelingen van nieuwe producten. Door deze wereldwijde aanwezigheid in de verschillende regio’s en industrieën kunnen wij snel en flexibel reageren.
De laatste 60 jaar is er veel verandert in positieve zin: Endress+Hauser werd een full-range leverancier. Dit betekent dat Endress+Hauser zijn klanten gedurende de hele uitvoering van hun processen de ondersteuning biedt om de productieprocessen betrouwbaar, efficiënt en milieuvriendelijk te laten verlopen.
De viering van het 60-jarig bestaan valt samen met een nog opmerkelijke mijlpaal, Endress+Hauser verwelkomde de 10.000ste medewerker!
“Onze kracht is dat we volledig worden gedreven door de markt”, zegt CEO Klaus Endress. “We leren van onze klanten en streven ernaar om duurzame en uitstekende voordelen en waarden voor hen te creëren.” “Wij vertrouwen op onze kracht en kijken met vertrouwen naar de toekomst, maar we moeten alert blijven’’ zegt CEO Klaus Endress. “Met gerichte acquisities in de biotechnologie-, gasanalyse en energiebeheer, heeft Endress+Hauser zijn productportfolio verstevigd”. Klaus Endress, CEO
Met meer dan 40 verkoopkantoren en 70 vertegenwoordigen over de hele wereld, worden er producten, diensten en oplossingen geleverd
www.endress.com
Meetpunt winter 2013
RIA15 Loop-powered aanwijsinstrument voor veld- en paneelmontage • Achtergrondverlichting, 5-cijferig display • Spanningsval < 1V • Aan te sluiten in een 4…20 mA stroomkring • Paneel- en veldmontage Toepassing Het aanwijsinstrument RIA15 meet het stroomsignaal en toont deze met een hoge nauwkeurigheid en resolutie. De aanwijzer is universeel inzetbaar, bijvoorbeeld in controleruimtes en schakelkasten maar ook in de installatie- en apparatenbouw. Werking Het aanwijsinstrument wordt direct in de 4…20mA meetkring opgenomen. De instelling van het meetbereik, decimaalpunt en offset wordt gedaan op een eenvoudige manier via drie druktoetsen. Dit kan ook tijdens bedrijf uitgevoerd worden. De meetwaardeweergave is met een 5-cijferig en 7-segment LC display. www.be.endress.com/nl/ria15
Mobiel toegang tot de informatie over uw instrument met de Endress+Hauser Operations app Scan de QR-code om de Endress+Hauser Operations app te downloaden en mobiele toegang tot up-to-date en uitgebreide informatie over uw geïnstalleerde Endress+Hauser instrumenten te krijgen - waar u ook bent, wanneer u maar wilt. De Endress+Hauser Operations app stelt u in staat om sneller documentatie te downloaden zoals gebruiksaanwijzingen en technische informatie van uw Endress+Hauser veldinstrumenten Up-to-date apparaatgegevens met behulp van het serienummer U krijgt eenvoudig en snel toegang tot up-to-date productinformatie en details, zoals bijvoorbeeld bestelcode, beschikbaarheid, onderdelen, opvolgers, en algemene productinformatie, zoals u die kent uit onze online tool, W@M Device Viewer. Voer het serienummer in of scan de datamatrix code op het apparaat om de informatie te downloaden. Bovendien kunt u informatie en documenten delen met uw collega’s via e-mail.
Available on the
App Store
Op dit moment is de app is beschikbaar voor de iPhone en iPad in de App Store.
11
12
Meetpunt winter 2013
Niveaumetingen Veiligheid verzekeren en ondertussen toch operationele kosten besparen? Gaat dat eigenlijk wel samen? Met de innovatieve productontwikkelingen van Endress+Hauser lukt dat uitstekend, ja! Opgericht in 1953 door Dr. Georg Endress, is Endress+Hauser al 60 jaar lang dé leidende producent van apparatuur voor niveaumetingen voor industriële processen. Vandaag brengt Endress+Hauser niveauapparatuur op de markt op basis van 10 verschillende meetprincipes, voor allerlei toepassingen en oplossingen in verschillende industriesectoren. Bij “inline” meten denken we al gauw aan procescontrole. We meten om dan vervolgens te kunnen bijsturen, en zodoende een proces binnen een set van operationele parameters te houden. Daarnaast wordt zeer dikwijls gemeten om er voor te zorgen dat het proces ook veilig blijft. Denk aan overvulbeveiliging bij grote tanks bijvoorbeeld. In die situaties moeten we er ook en vooral zeker van kunnen zijn dat de meetapparatuur zelf veilig en betrouwbaar is ontworpen en uitgevoerd. Bij niveaumetingen is de Liquiphant alom bekend. Een niveauschakelaar volgens het principe van de trilvork. Bij Levelflex daarentegen gaat het om een continu niveaumeting volgens het principe van de geleide radar. Allebei gekende meetprincipes sedert jaren, met hoge meetnauwkeurigheid en bedrijfszekerheid als voornaamste kenmerken.
Sedert jaren... waarin zit ‘m de innovatie dan? Bij “innovatie” denkt men al gauw aan puur technologische vooruitgang van de apparatuur zelf. Maar bij de steeds verdergaande ontwikkeling van de Liquiphant en Levelflex product-gamma’s spelen ook andere overwegingen zoals kostenbesparing een belangrijke rol, niet enkel bij de aankoop van het instrument maar ook tijdens het operationele gebruik. Verzekerde veiligheid van de meetapparatuur is een belangrijke overweging. Hoe kunnen we er ons van vergewissen dat een Liquiphant – die bijvoorbeeld moet waken over het overvullen van een tank – of een Levelflex - die het waterniveau in een stoomketel continu moet meten – wel degelijk volledig te vertrouwen zijn voor deze belangrijke taken. Dat gebeurt steeds meer volgens de SIL (Safety Integrity Level) richtlijnen. Volgens de internationale norm IEC61511 moet dat gebeuren door het periodisch testen van de veiligheidsfuncties van het instrument. Hoe gaat dat periodisch testen in de praktijk in zijn werk? • Door middel van uitbouwen van het toestel en testen in een labo- of werkplaatsopstelling, of in-situ testen van het toestel, waarbij echter door het uitvoeren van een omslachtige testprocedure telkens
productie- en/of kwaliteitsverlies veroorzaakt wordt. Het innovatieve antwoord van Endress+Hauser: het instrument laten zitten in de installatie, en in-situ en van op afstand snel en eenvoudig testen… door één druk op een knop nog wel ! Reken uit uw kostenbesparing: geen werkuren voor het uitbouwen van het apparaat en achteraf weer inbouwen, geen werkuren voor testopstellingen of omslachtige testprocedures in een labo of workshop, geen proces- of productie-onderbreking, enz… In het uitgebreide Liquiphant gamma van Endress+Hauser heeft u zelfs 3 mogelijke keuzes om deze veiligheidstesten uit te voeren: • Door middel van de Liquiphant trilvork type M (FTL50/51) of type S (FTL70/71), voorzien van FEL57 output module, gecombineerd met de switch module Nivotester FTL325P of FTL375P. Deze combinatie communiceert met elkaar door middel van het intrinsiek veilige PFM communicatie-protocol. Het PFM protocol is jaren geleden al door Endress+Hauser zelf ontwikkeld. Op deze manier kunnen veiligheidskringen gerealiseerd worden op niveau SIL2 MIN/MAX,
Meetpunt winter 2013
maar ook tot op SIL3 MAX niveau. • Met behulp van de output modules FEL56 of 58 en de switch module FLT325N, wordt het standaard NAMUR protocol gebruikt. Op deze manier kunnen veiligheidskringen opgebouwd worden op niveau SIL2 MIN/MAX. In beide gevallen activeert de drukknop op de FTL3x5 switch module een test-generator, die alarm simulaties uitvoert op het geheel van de kring. De Nivotester module zelf, kortsluiting in de kring, kabelbreuk en het alarm signaal naar het achterliggende alarm systeem. Er worden PTC (Proof Test Coverage)-waarden bereikt van +/- 98% en de test interval is kleiner dan 5 jaar. In het geval van het PFM protocol wordt ook de elektronica van de Liquiphant output module getest. • Endress+Hauser doet er echter nog een schep bovenop met de nieuwe Liquiphant FailSafe FTL80/81/85 in combinatie met de nieuwe Nivotester FTL825. Hier wordt het superieure FailSafe protocol gebruikt, én loopt er bovendien continu een zelf-diagnostische functie. Er zijn 2 safety relais outputs voorhanden. Op deze manier kunnen veiligheidskringen gerealiseerd worden op SIL2 en SIL3 niveau, worden PTC waarden bereikt van 99%, en prooftest intervallen bereikt van 10 à 12 jaar. Uniek én innovatief in niveaumetingen Proeftesten voor SIL2 en VLAREM II richtlijnen, snel en betrouwbaar en zonder uitbouw van het toestel Ook voor continu niveaumetingen blijft Endress+Hauser innoveren, zoals in de nieuwe Levelflex ES FMP5x reeks. Deze nieuwe reeks geleide radars zijn vooral beter aangepast aan de eisen en omstandigheden van de verschillende industriesectoren waar ze worden ingezet, en op SIL veiligheidsgebied zijn ze vollediger uitgerust dan hun voorgangers. • SIL2 (1oo1) en SIL3 (1oo2) configuraties • Kunnen zowel in High Demand Mode (HDM) als in Low Demand
Scheidingslaag
Vloeistoffen
Vaste stof
Uniek op de markt
USP FMP50 Utilities
FMP51
FMP52
FMP54
Chemie Oil & Gas Power & Enegrie
Mode (LDM) ingezet worden. Bij HDM wordt verwacht dat de veiligheidsfunctie frequent (meer dan 1 keer per jaar) geactiveerd zal worden. Dit speelt vooral in bij het ontwerp en bouw van machines een rol. Bij LDM is de verwachting dat de veiligheidsfunctie minder dan 1 keer per jaar activeert. Dit speelt typisch meer in de procesindustrie • Continue zelf-diagnostiek • Superieur vooral in de proeftest procedures met Proof Test Coverage waarden van 98%, proeftest intervallen van 3 jaar en - met bijkomende jaarlijkse partiële testen – tot 10 jaar. De LevelFlex ES FMP55 is trouwens uniek in zijn soort. Uitgerust met innovatieve SensorFusion technologie is deze geleide radar uitstekend uitgerust om verschillende lagen vloeistoffen te detecteren en te meten (schuim op water, olie op water, enz…). Liquiphant en LevelFlex ES zijn niet de enige productlijnen die met dergelijke veiligheidsfuncties zijn uitgerust. Ook een aantal uitvoeringen van massadebietmeters , druktransmitters, temperatuurmetingen en zelfs de Liquiline transmitter voor wateranalyse zijn ontworpen met functionele veiligheid in gedachten. Meer weten over functionele veiligheid in het gebied van procesinstrumentatie? Endress+Hauser staat u bij met advies en oplossingen !
FMP53
FMP55
Voedings- en dranken industrie
Alle industrieën
FMP56
FMP57
Alle industrieën
Life Science
Wat zeggen de internationale normen over “proof –testen”? • IEC/DIN EN 61508-4, clause 3.8.5 Proof test “Periodic test performed to detect dangerous hidden failures in a safetyrelated system so that, if necessary, a repair can restore the system to an “as new” condition or as close as practical to this condition”. Volgens deze norm wordt vanaf de opbouw elke component gekozen volgens de SIL (Safety Integrity Level)-klasse waaraan moet voldaan worden. In het ontwerp moeten ook tal van maatregelen genomen worden om de betrouwbaarheid van het toestel te garanderen. • IEC/DIN EN 61511-1, clause 16.3.1.1 “Periodic proof tests shall be conducted using a written procedure to reveal undetected faults that prevent the SIS (Safety Integrated System) from operating in accordance with the safety requirement specification”. Volgens IEC 61511 moeten de veiligheidsfuncties op regelmatige basis worden getest. • IEC/DIN EN 61508-2, clause 7.6.2.3 Note 3 The proof test interval depends on: • Target failure measure (SIL) • System architecture for redundancy • Diagnostic coverage • Expected demand rate
Kijk naar de YouTube videoclip over Levelflex! U ontdekt er het volledige gamma én de services die Endress+Hauser aanbiedt http://www.youtube.com/watch?v=fe6TXThTroE
13
14
Meetpunt winter 2013
“Chemical Oxygen Demand - COD”
COD-waarde als parameter voor de controle en sturing van de waterzuivering. Om onze waterlopen zuiver en gezond te houden is het noodzakelijk om ons huishoudelijk en industrieel afvalwater efficiënt te zuiveren in de waterzuiveringsinstallatie.
Denis Reydams (Consultant Analysis)
De sturing van deze technische-biologische zuivering vraagt een degelijke chemische analyse, zowel op het instromend vervuild water als op het uitstromend gezuiverd water. Waterbehandeling is een kost-factor en “Meten is Weten”! Meer beschikbare data laten toe om uw proces te optimaliseren met een directe impact op de kost. “Chemical Oxygen Demand – COD” geeft aan hoeveel zuurstof door het water verbruikt zal worden voor de oxidatie van de in het water aanwezige componenten. Hoe meer zuurstof nodig voor de verdere zuivering van het water, hoe minder zuurstof er in de rivieren
overblijft voor de fauna en flora. Van overheidswege wordt daarom een maximale COD-belading van uitstromend water opgegeven teneinde onze rivieren niet te overbelasten en alzo problemen te vermijden. De eenheid voor COD is mg/ l O2. COD is dus één der belangrijkste parameters voor controle en sturing van een afvalwaterverwerkingsinstallatie. Allereerst om beneden de opgelegde normen te blijven doch nog meer om de kostprijs van de waterzuiverings-installatie perfect af te stemmen op deze lozingsnormen.
Meetpunt winter 2013
Een COD-bepaling kan gebeuren in het labo. De methode is echter tijdrovend, meteen de belangrijkste reden waarom er nu veelal maar één analyse per dag uitgevoerd wordt, meestal dan nog op een gemiddeld verzameld staal dat bekomen is via een staalnametoestel. Deze werkwijze laat echter niet toe om een waterzuiveringsinstallatie goed te optimaliseren, ze laat alleen toe om nadien te controleren of alles inderdaad goed werkt en men beneden de opgelegde norm blijft. Met een automatische on-line CODmeting kan u meer data verzamelen omtrent de waterhuishouding waardoor een betere sturing kan bewerkstelligd worden. Het labo hoeft zich niet meer bezig te houden met deze tijdrovende analyse en de waardes van de analyzer kan u perfect rapporteren naar officiële instanties. Onder meer deze criteria liggen aan de basis van de door Endress+Hauser ontwikkelde on-line CA71CODanalyser. De coD – bepaling is een gestandaardiseerde methode! De enige internationaal erkende methode voor de bepaling van de COD-waarde is de dichromaatmethode. Waar in de natuur zuurstof de “actieve” component is als oxidans, wordt in het labo kaliumdichromaat (K2Cr2O7) gebruikt. Beide substanties hebben eenzelfde effect doch de reactie met kaliumdichromaat is veel efficiënter en dus veel sneller. Een bepaalde hoeveelheid kaliumdichromaat wordt toegevoegd aan het vervuilde water. Dit reageert met het biodegradeerbaar organisch materiaal om alzo koolstofdioxide (CO2) en Chroom III te vormen. --(CH2)--n + n Cr2O72- + 8n H+ n CO2 + 2n Cr3+ + 5nH2O Het dichromaat (Cr-VI) heeft een rode-oranje kleur waar het reactieproduct, Cr-III, een groene kleur heeft. Door middel van een fotometer kan dit kleurverschil gemeten worden en het verbruik aan dichromaat alsook de COD-waarde berekend.
Een nadeel is dat onder andere aanwezige chlorides eveneens geoxideerd worden door dichromaat. Dit resulteert in een verhoging van de COD-waarde wat in de natuur in werkelijkheid niet plaatsvindt. Om een juiste COD-bepaling te doen is het noodzakelijk om de chloride te elimineren. In het labo wordt dit gedaan door de toevoeging van kwikionen. kwik-emissie naar het milieu Kwik (Hg) is een sterk toxische substantie. Via de voedselketen komt dit tot bij de mens die het accumuleert in vet-weefsel. Kwik is een “chronische vergiftiging” die zich pas manifesteert op lange termijn. Het wordt aanbevolen om deze toxische substantie te vermijden. Daarom heeft Endress+Hauser een kwik-vrije alternatieve methode ontwikkeld voor de bepaling van de COD.
zwavelzuur kan het gevormde HCl eenvoudig verwijderd worden door het doorborrelen van lucht. Verder zijn concentraties chlorides tot 5 g/liter geen probleem! Eenvoudig en zonder toevoeging van kwikionen. De Stamolys cA71coDcr on-line analyzer. Deze analyzer werkt volgens de DIN-COD methode en correlatiemetingen in het labo zijn daarom niet nodig. De metingen verlopen volledig automatisch en het contact met chemicaliën is minimaal. Het gevaarlijke kwik wordt niet meer gebruikt. Dankzij een laag dichromaat-verbruik blijft de afvalstroom beperkt. De afvalstromen zijn opgesplitst voor een betere verwerking.
Werking van Hg-i ionen:
Chlorides worden omgeven door kwik-ionen (Hg) die vermijden dat er oxidatie door dichromaat kan plaatsvinden. Per g/l Cl-ionen zijn er 80g/l kwik-ionen nodig. Dit is een gigantische concentratie. Verder zal bij een chloride-concentratie van meer dan 1g/liter deze (standaard)methode niet meer werken! ontwikkeling van een kwik-vrije coD-methode Eenvoudige chemie laat toe om chorides om te zetten in HCl die op zijn beurt eenvoudig te verwijderen valt door “stripping”. Door de toevoeging van zwavelzuur aan water worden chlorides omgezet tot HCl, een vluchtig zuur dat echter goed oplost in water. Aangezien de aanwezigheid van het niet-vluchtige
Alternatief voor een COD-meting en veel sneller is een Total Organic Carbon-TOC meting. Zelfs BOD en toxiciteitsmetingen kunnen perfect on-line gebeuren. Het is steeds belangrijk de best gepaste analyse on-line te plaatsen. Graag zullen we u helpen om de meest geschikte oplossing voor uw waterzuivering voor te stellen. Denis Reydams Consultant Analysis - Sales
15
16
Meetpunt winter 2013
Webshop: eenvoudig, betrouwbaar en snel… Persoonlijke toegang
Dankzij uw gebruikersnaam en uw wachtwoord, krijgt u toegang tot uw account met uw offertes, uw bestellingen en uw favoriete producten.
Eenvoudige configuratie
1
Agenda 19-21 maart 2013 StocExpo Antwerp - Stand D42 Antwerp Expo 28 maart 2013 M+R Antwerpen – Stand A024 Antwerp Expo 15-18 april 2013 Demo-Truck On-tour doorheen België & Luxemburg
Configureer en kies de technische kenmerken van uw sensor in functie van uw applicatie of vereisten.
Het downloaden van de documentatie
Download de nodige documentatie (handleiding voor inbedrijfname van het product, technische documentatie, reserveonderdelen). Vergelijk de referenties om de juiste sensor te kiezen.
2 3
24-25-26 april 2013 Indumation – Stand B11 Kortrijk Expo
www.be.endress.com/nl/agenda
Uw prijs bekomen
4
Krijg toegang tot uw commerciële voorwaarden, raadpleeg de productietermijn en plaats meteen uw bestelling online. Voor een bijzondere aanvraag, kan u steeds een offerte aanvragen!