Toekomstvisie 2013 – 2016 Meerjarenplan 2013 – 2016
podium van de stad
Ambitie: podium van de stad Theaters Tilburg heeft een heldere ambitie: wij willen het podium van de stad zijn. Daartoe brengen we bewoners en organisaties samen met aanbod van makers van podium kunsten. Daartoe selecteren we een aanbod dat past bij ons publiek en programmeren we voorstellingen die hen verrassen. In alles zijn gastvrijheid, kwaliteit en innovatie voor ons leidend. Onze belangrijkste functies zijn bewoners, makers en organisaties bedienen en bij elkaar betrekken om samen te bouwen aan een belangwekkende ontmoetingsplek. Onze ambitie is eenduidig, de opdracht voor de organisatie van Theaters Tilburg is complex en uitdagend. In het huidige economische klimaat en door gemaakte politieke keuzes staan onze programmering en budgetten onder druk. Dit vraagt om meer ondernemerschap, creativiteit en samenwerking dan ooit. We zetten alle zeilen bij. Maar ook zonder economische crisis verandert het publiek voortdurend van samenstelling en voorkeuren. We kunnen alleen slagvaardig opereren als we weten wat Tilburgers beweegt. Daarom organiseren en verzamelen we feedback. Daarom laten we regelmatig publieksonderzoek doen. Het overtreffen van een verwachting begint met een luisterend oor. Theaters Tilburg is blij met elke bezoeker. In vijftig jaar hebben we miljoenen bezoekers verwelkomd. Tegelijkertijd zijn er nog veel Tilburgers die ons wel kennen, maar niet bij ons komen. Het doel is dat meer bewoners, bezoekers en organisaties zeggen: dit is de plek waar ik wil zijn, dit is mijn podium van de stad. Wij zijn een work in progress, net als de stad zelf. We nodigen iedereen die zich met ons en Tilburg verbonden voelt, uit om mee te werken aan onze ontwikkeling. We zien elkaar op het podium van de stad. Rob van Steen, directeur/bestuurder
2
Toekomstvisie Theaters Tilburg 2013 – 2016
Toekomstvisie Theaters Tilburg 2013 – 2016
3
Inhoud Ambitie: podium van de stad
3
Zo kijkt Theaters Tilburg naar de toekomst
7
Programma voor een belangwekkende ontmoetingsplek
8
1 ··· Theaters Tilburg bedient
ent bedi
2 ··· Theaters Tilburg betrekt 3 ··· Theaters Tilburg bouwt
t
t
Marketing is echte communicatie en (veel) meer
bo uw
rs e t a the urg tilb
betrek
Mensen en middelen maken het mogelijk
11 13 16 19 20
one , Sim n e e St fon se Colo : Rob van sje Klaas n t o s Jo ctie e n tek er en eindreda ele have r g a M o , z t e etze ep conc geving: d nneke W vorm rafie: Ha fotog deren lburg en an eaters Ti 12 © Th mber 20 e sept
Leeswijzer Dit document schetst de visie van Theaters Tilburg op de stad, het publiek, het programma, de locaties en de eigen organisatie voor de periode 2013-2016. We benoemen onze ambities op hoofdlijnen. We beschrijven onze beoogde rol in het culturele leven van de stad en waar de accenten komen te liggen. De details vullen we de komende jaren in, samen met onze vele partners en natuurlijk met ons publiek.
Toekomstvisie Theaters Tilburg 2013 – 2016
5
Zo kijkt Theaters Tilburg naar de toekomst Inleiding: de kern is live Aan de basis van de meest geavanceerde theatervoorstelling of concertuitvoering ligt een oersterk concept: de kunstzinnige expressie van de ene mens ten overstaan van een groep andere mensen. In levenden lijve, van vlees en bloed, in een vluchtig moment dat zo krachtig kan zijn dat het letterlijk onvergetelijk of adembenemend is. Dit concept maakt de podiumkunsten uniek binnen het spectrum van de kunst en cultuur. De podiumkunsten zijn de afgelopen honderden jaren blijven evolueren, met één constante: de kern is live. De menselijke oerbehoefte aan de gemeenschappelijke live-ervaring maakt ook onze Theaters Tilburg blijvend relevant.
l tzaa r e c con
t or ga nis ati es
stud
io
Tilburg is een levendige, dynamische stad met volop plekken die steeds opnieuw worden ingevuld. Waar traditionele industrie verdween, is ruimte gekomen voor nieuwe, eigentijdse initiatieven en bedrijvigheid om te groeien en bloeien. Tilburg profileert zich anno 2012 als een laboratorium voor sociale vernieuwing. De stad wil een podium zijn voor creativiteit en cultureel ondernemerschap. Als podium van de stad gaat Theaters Tilburg een actievere rol spelen bij gebeurtenissen die belangwekkend zijn voor veel inwoners van Tilburg. Denk aan festivals en evenementen, een koninklijk bezoek of carnaval. Zo verbinden wij ons sterker met de Tilburgse cultuur- en kennisinstellingen, vooral die met een sterk creatief en sociaal-cultureel profiel. Zo bieden onze mooie zalen Tilburg een podium op een manier die past bij de stad en bij onze faciliteiten.
betrek t
bo uw
ent i d e b
maker s
rs e n o bew
burg w u o sc h
Visie Theaters Tilburg en Tilburg hebben een gemeenschappelijk verhaal. Theaters Tilburg staat midden in het hart van het culturele leven in Tilburg. Wij hebben een sterke positie als podium van de stad en als cultuurhuis waar de wereld van nu zich toont. Ons programma biedt een breed palet aan smaken, van amusement voor een breed publiek tot vernieuwend werk dat nog een nieuw publiek aan het veroveren is. Want zoals de stad en de bewoners veranderen, zo veranderen ook de podiumkunsten.
Onze belangrijkste functies zijn bedienen, betrekken en bouwen.
6
Toekomstvisie Theaters Tilburg 2013 – 2016
Toekomstvisie Theaters Tilburg 2013 – 2016
Missie Onze missie komt voort uit vier uitgangspunten, die als een de rode draad door onze activiteiten lopen. Bij Theaters Tilburg staan de podiumkunsten centraal. Wij bieden bezoekers méér dan een voorstelling. We spelen een proactieve rol: we veroorzaken en produceren ook zelf. Onze taak strekt verder dan de exploitatie van het gebouw. Theaters Tilburg fungeert als spil in het lokale en regionale podiumcultuurlandschap. Dit is onze missie: Theaters Tilburg staat voor gastvrijheid, kwaliteit en innovatie en biedt bewoners, makers en organisaties de meest belangwekkende culturele ontmoetingsplek in Midden‐Brabant. Functies In de vervulling van onze missie leveren wij een actieve bijdrage aan de ontwikkeling van het culturele leven van Tilburg en de Tilburgers. Het programma, de locaties en de organisatie van Theaters Tilburg hebben drie primaire functies: bedienen, betrekken en bouwen. Deze zijn van toepassing op de drie doelgroepen uit onze missie: bewoners, makers en organisaties. We bedienen deze op hun wenken, betrekken hen bij wat we doen en bij elkaar, en bouwen gezamenlijk aan de belangwekkende ontmoetingsplek waar behoefte aan is in Tilburg en de wijde omtrek. Kernwaarden Gastvrijheid, focus op kwaliteit en drive tot continue verbetering. Deze waarden ondersteunen onze missie en functies. We ontwikkelen en waarborgen ze in onze organisatie. Ten eerste is gastvrij zijn voor elk podium een absolute voorwaarde om het publiek te bedienen. Ten tweede kiezen we voor kwaliteit in alle geledingen van de organisatie. Programma, gebouw, horeca en personeel zijn doortrokken van kwaliteitsdenken. Tot slot, door in te spelen op de behoeften van de veranderende bezoeker met een sterke programmering en innovatieve marketing blijft Theaters Tilburg continu bouwen aan het podium van de stad. Zo betrekken we onze doelgroepen bij ons en bij elkaar.
7
Programma voor een belangwekkende ontmoetingsplek Theaters Tilburg heeft een opdracht van de samenleving. Als groot en divers kwaliteitstheater in de zesde gemeente van Nederland brengen wij voor een groot publiek een uitgebalanceerde doorsnede van het aanbod. Wij maken een mix tussen voorstellingen en concerten die sterk inspelen op wat het publiek vraagt, podiumkunst voor fijnproevers en vernieuwend werk dat het publiek uitdaagt. We verrassen het publiek ook met wat het verwacht.
Simone Mager, directeur programmering Kassuccessen vormen de basis voor een gezonde bedrijfs voering en voor een veelzijdige, hoogwaardige programmering. In de eerste plaats doen we er veel bezoekers een groot plezier mee. De opbrengst stelt ons bovendien in staat om ook voorstellingen te programmeren van makers die een aanbod hebben dat past bij onze zalen, maar een minder grote doelgroep heeft. Scherpe keuze Sommige dingen doen we niet (meer), ook omdat we kiezen voor focus op de podiumkunsten en liveevenementen. De afgelopen jaren heeft Theaters Tilburg de Filmfoyer geëxploiteerd, met topfilms uit het nietcommerciële circuit. Deze activiteit ligt vanaf 2013 in de kundige handen van culturele partners. Wij ondersteunen de herontwikkeling van de arthousebioscoop Cinecitta.
Onze ambitie is dat iedereen Theaters Tilburg als zijn podium ziet. Wij maken de match tussen publiek en voorstelling, met voor elke behoefte een passend programma. Dat betekent bijvoorbeeld volle zalen voor een hoogwaardig, laagdrempelig aanbod. Dat betekent ook maatwerk voor voorstellingen die qua techniek in een grote zaal horen, van makers die bezig zijn om een eigen publiek op te bouwen. Zo bedienen en betrekken we publiek, makers en partners uit verschillende maatschappelijke domeinen en bouwen we aan belangwekkende ontmoetingsplekken voor alle Tilburgers. Dit kan een van onze primaire locaties zijn, de Schouwburg, de Studio of de Concertzaal, maar ook in onze horeca of op andere plekken in Tilburg of omgeving waar ons programma een podium vindt.
ent bedi bo uw
t
t
Ambitie programmabereik Veel mensen hebben minder te besteden, ook aan cultuur, vrije tijd en uitgaan. Theaters Tilburg streeft ernaar de komende jaren 200.000 bezoekers te ontvangen, waarvan 130.000 voor ons programma. Als de economie aantrekt, streven we naar een aanmerkelijke stijging van deze aantallen.
betrek
‘Ons doel is dat het aantal voorstellingen en concerten de komende jaren niet daalt. Wel maken we soms scherpere keuzes om het publiek van vandaag en morgen nog beter te bedienen. Binnen elk genre tonen we het beste wat we ons kunnen veroorloven. Aanbod dat aansluit bij de behoefte van het publiek, de smaak van vandaag en vooral ook die van morgen. Theaters Tilburg gaat de samenwerking aan met andere podia in de stad en de regio om voor Tilburg te programmeren.’
Good practice > Openbare premières In Theaters Tilburg gaan regelmatig voorstellingen in première. Wij vinden het belangrijk dat deze extra feestelijke voorstellingen zo veel mogelijk openbaar zijn. Elke Tilburger is welkom.
1 – Veel dans, bijzondere dans Theaters Tilburg programmeert relatief veel dansvoorstellingen vergeleken met andere steden met dubbelaccommodaties (schouwburg/concertzaal). In 2010 en 2011 vormde dans zo’n 10% van de totale programmering. De programmering is breed: van ballet tot moderne en hedendaagse dans, van danstheater tot streetdance. Tilburg Dansstad Alle faciliterende dansinstellingen van de stad werken samen aan de dansmagneet voor publiek uit Tilburg en ZuidNederland, voor professionele danskunstenaars en amateurdansers, voor buitenlandse choreografen en bezoekers. De samenkomst van danskunstenaars met uiteenlopende achtergronden stimuleert artistieke beweging. Vernieuwing en traditie, klein en groot koesteren hun kracht en weten elkaar te vinden. Publiek en kunstenaars gaan in gesprek. De dans vindt zijn weg in de stad, en de stad zijn weg naar de dans. Heel Tilburg is podium voor dans. 2 – Internationale programmering Theaters Tilburg blijft internationale voorstellingen programmeren, ook in tijden van financiële druk. Er is publiek voor de internationale top. Theaters Tilburg vergroot zijn rol in de samenwerking met Tilburg Dansstad om de huidige internationale programmering te versterken. We zijn lid van Raamwerk, een landelijke stichting voor afname van internationale voorstellingen. We gaan gericht fondsen werven voor ons internationale programma. De focus ligt op dans, beeldend theater, circus en klassieke muziek. Theaters Tilburg kiest vooral voor artistieke voorstellingen, aangevuld met een aantal internationale amusementgerichte shows per seizoen.
In Theaters Tilburg zijn voorstellingen relatief vaak uitverkocht, met name in de Schouwburg. Dat hoort ook, want wij zijn een publieke instelling en worden medegefinancierd met publieke middelen. Draagvlak is heel belangrijk. Daarnaast blijkt uit onze analyse van bezoekersaantallen en publieks bereik dat er volop kansen liggen om het publiek nog beter te bedienen, bijvoorbeeld op het gebied van amateurvoorstellingen, theater voor jongeren en jeugdtheater.
8
Accenten in programma Als grootstedelijke voorziening brengen wij een programma in de volle breedte van de podiumkunsten. Ons programma kent drie terreinen waarop we een extra inspanning leveren om onze missie van belangwekkende ontmoetingsplaats waar te maken. Dit zijn Dans, Internationale programma’s en Klassiek muzikaal repertoire.
Good practice > Horizon Horizon is een serie internationale voorstellingen, die in 2012-2013 voor het eerst in zeven Nederlandse steden te zien is. Horizon is een initiatief van het Nederlands Fonds voor Podiumkunsten, Hivos, Stichting Doen en het Prins Claus Fonds.
Toekomstvisie Theaters Tilburg 2013 – 2016
Toekomstvisie Theaters Tilburg 2013 – 2016
9
ent bedi
Voor wie opent Theaters Tilburg vandaag de deuren? Wie mogen we vandaag weer welkom heten? Hoe zorgen we dat iedereen zich hier thuis voelt? Deze vragen stelt de organisatie zich voortdurend.
t
t
betrek
Focus op Vlaanderen/België Theaters Tilburg kiest voor meer Belgische producties. Wij werken aan een multidisciplinair Vlaams Festival, met muziek, theater, dans en comedy. We versterken de band met De Warande in Turnhout, een schouwburg met een sterke (inter)nationale programmering.
bo uw
Circus Brabant kent om het jaar in oktober een uniek internationaal circusfestival: Circo Circolo. De programmeurs tippen voorstellingen voor Theaters Tilburg en verzorgen inleidingen bij voorstellingen. Deze samenwerking bouwen we uit.
De opdracht om het publiek met een optimaal aanbod te bedienen vraagt om flexibiliteit. Theaters Tilburg heeft immers zeer diverse doelgroepen. Bovendien, het aanbod is groot. We maken dus keuzes in het programma en in de wijze waarop we dit communiceren. We plooien ons naar elke behoefte van de gast. Tegelijkertijd blijft Theaters Tilburg zichzelf: zonder pretentie, warm, bijzonder, feestelijk, verzorgd en met aandacht. Theaters Tilburg stelt zich ten doel het makers gemakkelijker te maken hun publiek te bereiken. Ook zijn we voor organisaties en bedrijven op allerlei terreinen een interessante partner. We bieden met ons sponsorprogramma mogelijkheden voor relatiebeheer en verhuren onze locaties voor zakelijke bijeenkomsten.
3 – Klassiek repertoire, vernieuwende vormen De Concertzaal is nu al de plek waar Tilburgers komen voor de herkenbare top van klassiek, jazz, wereld‐ en lichte muziek. Het klassieke programma krijgt een sterker profiel. We proberen net als in de Schouwburg breed te programmeren. Van Het Brabants Orkest tot een eigen kamermuziek serie tot cross-overs tussen genres. Het Magogo Kamer orkest komt op eigen benen te staan en blijft ons huisorkest, op basis van marktconforme financiële afspraken. Onder meer door aanpassingen in de zaalindeling zetten wij in op theatrale vernieuwing binnen de klassieke concertpraktijk.
Good practice > Warm onthaal Medewerkers, vrijwilligers en directie zijn houders van een servicepaspoort waarin staat hoe wij gasten ontvangen, service leveren en klachten afhandelen. Totaalbeleving Als belangwekkende ontmoetingsplaats hoor je meer te bieden dan alleen een voorstelling met koffie vooraf en een pauzedrankje. Wij nodigen en dagen onze bezoekers uit om samen voorpret te hebben en elkaar ook te ontmoeten na de voorstelling. Het maakt van het theaterbezoek meer een totaalbeleving. Wij op onze beurt hebben de opdracht flexibel te zijn in zaken als de inrichting van ruimtes, het aanbod van consumpties en de benadering van gasten. De een stelt een hoffelijk gebaar op prijs, de ander voelt zich prettiger bij een informele benadering. Als gastheer hebben wij daar voelsprieten voor. Verder dragen wij bij aan de duiding van podiumkunsten door inleidingen, nagesprekken en talkshows.
Scherpe keuze > Meer kleinschalig programma De Concertzaal is uiterst geschikt voor grote symfonische of vocale werken met grote publieksaantallen. Naast die programmering kiezen we voor een uitgekiende balans van programma’s waarvoor normaal een kleinere zaal zou voldoen. Omdat we geloven dat de Concertzaal een breed programma vereist. Van kleinschalige kamermuziek, via vernieuwende ensembles en ons huisorkest Magogo tot grootschalige orkesten en koren. Dat stelt uiteraard wel eisen aan de inrichting van de zaal.
10
1 ··· Theaters Tilburg bedient
Toekomstvisie Theaters Tilburg 2013 – 2016
Toekomstvisie Theaters Tilburg 2013 – 2016
Good practice > Blijf nog even Wij zijn goed in het verzorgen van een volledige avond uit. Met een hapje of praatje vooraf, een prachtige voorstelling en de mogelijkheid om na afloop wat te drinken en plezier te maken. Daarom organiseren we inleidingen en interviews voor de voorstellingen. In het weekend is er na afloop passend vermaak in de foyers. Dat kan een dj zijn, een singer-songwriter of een klassiek ensemble. De acts sluiten aan op de lifestyle van de dominante bezoekersgroep op de betreffende avond. Bedient elke bewoner Theaters Tilburg is van alle Tilburgers. Iedereen betaalt mee aan onze openbare voorziening, ook bewoners die tot nu toe weinig of geen gebruik maken van onze faciliteiten. Dit schept de verplichting om in te spelen op de smaak van alle Tilburgers. Of het nu kamermuziek of cabaret betreft, carnaval of klassiek, onze rol is om dit zo slim te programmeren dat de bewoners voor wie het aanbod is bedoeld, de weg weten te vinden. Ook op het gebied van cultuureducatie liggen er nog onbenutte kansen. Bedient betrokken organisaties Theaters Tilburg werkt al jaren samen met de Stichting Kunst & Onderneming Brabant (KoBra). Deze belangrijke link met het bedrijfsleven zorgt voor wederzijdse betrokkenheid, met een win-winsituatie als gevolg. De bijdrage van KoBra stelt ons in staat om twee keer per jaar een internationale voorstelling voor een groot publiek te programmeren. Bij ons vinden de ondernemers een netwerk waarin zij activiteiten kunnen coördineren. Daarnaast halen we de contacten aan met Tilburgse ondernemers die buiten de kring van KoBra toonaangevende bedrijvigheid vertegenwoordigen. De ambiance van het gebouw, de kwaliteit van het personeel en het horecaaanbod: Theaters Tilburg vormt een inspirerend decor voor bedrijfspresentaties en bijeenkomsten. Een warm onthaal, lekker eten en drinken, een prachtige voorstelling en een swingend feest achteraf. En dat alles op hoog niveau. Zo bedienen we organisaties en bedrijven. Restaurant-eetcafé Lucebert is een stijlvolle locatie met uiteenlopende evenementen voor de zakelijke markt. De keuken staat bekend als een van de beste in Noord-Brabant.
11
ent bedi
t
betrek
t
bo uw
Good practice > Elke voorstelling heeft zijn prijs De beleving van podiumkunsten is waardevol, dus het mag wat kosten. Alleen heeft niet iedereen dezelfde portemonnee. Theaters Tilburg biedt een reeks van voorstellingen voor een tientje waarmee we ook mensen met minder inkomen bedienen. We zijn partner in de gemeentelijke Meedoenregeling zodat ook de laagste inkomensgroepen toegang hebben tot ons aanbod. Voor jongeren en studenten hanteren we kortingstarieven. Prijs hoeft geen drempel te zijn. Bedient lokale en regionale makers De band met wat uit Tilburg en omgeving komt, is sterk. Daarom ondersteunt Theaters Tilburg lokale makers en geven we belangrijke Tilburgse culturele spelers als Het Zuidelijk Toneel, Magogo en T.r.a.s.h. voorrang. HZT is huisgezelschap, Magogo huisorkest, T.r.a.s.h. graag geziene gast. We
bieden hen de mogelijkheid in ons huis te werken en zich te presenteren. Daarnaast nodigen we hen uit om mee te werken aan onze ambitie om Theaters Tilburg als podium van de stad te positioneren en verder te ontwikkelen door gepaste randprogramma’s en events op locaties in de stad. Ambitie voor jonge Tilburgers > Nieuwe formules Samen met partners in de stad ontwikkelen we nieuwe programma’s om specifieke doelgroepen te bedienen. Zo presenteren we samen met het jongerenwerk R-Newt de serie COMIDI, waarin jongeren met professionals werken aan een stand-upvoorstelling. We werken samen met Het Zuidelijk Toneel en Fontys aan een serie clubavonden onder de noemer Club T in de Studio. Elke formule richt zich op een specifieke achterban, van ROC tot universiteit. Bedient amateurs: voor elke productie de juiste plek Optreden in een schouwburg of concertzaal is voor veel amateurmusici en -theatermakers een topervaring. De uitdaging is om producties te maken die in staat zijn deze grote zalen te vullen. Dat lukt uitstekend met grote producties, zoals de Tilburgse Revue, Musicalvereniging BOeMS en de serie Verrassende ontmoetingen. We ondersteunen hen met raad en daad, maar ook financieel door forse kortingen te geven op zaalhuur en personeelskosten. Voor producties met een kleiner publieksbereik ontwikkelen we nieuwe festivalformules, zoals Tilburg in Koor. Theaters Tilburg werkt hierbij graag samen met de collega’s van Factorium, 013, Theater De NWE Vorst, Paradox en lokale festivals. Bedient nieuwe generaties Theaters Tilburg wil meer doen voor de nieuwe generatie Tilburgers. De exploitatie van het MIDI Theater heeft succesvolle jongerenprojecten opgeleverd. We willen graag dat deze voor de stad behouden blijven. Een grote groep jongeren die wordt opgeleid aan het mbo, vind je nu vooral in de bioscopen, 013 of de Hall of Fame. Voor hen valt er een wereld te ontdekken in onze zalen. Voor de grote groep scholieren en studenten tussen 15 en 25 jaar speuren we naar nieuwe (bijna) professionele talenten met potentie en professioneel perspectief. Hiervoor werken we samen met lokale partners in het culturele en maatschappelijke veld.
12
Toekomstvisie Theaters Tilburg 2013 – 2016
Toekomstvisie Theaters Tilburg 2013 – 2016
13
2 ··· Theaters Tilburg betrekt Als je de grootste bent, heb je een verantwoordelijkheid voor de anderen. Theaters Tilburg verbindt zich met het culturele veld. Wij staan in het hart van de podiumkunsten in Midden-Brabant. Dit betekent voor onze taakopvatting dat we meer doen dan alleen programmeren en faciliteren. Theaters Tilburg heeft ook een functie als aanjager binnen de culturele omgeving. We geven impulsen aan de omgeving en nemen het initiatief.
Kunst & Cultuurinstellingen Tilburg Theaters Tilburg heeft in 2010 de podia en andere culturele instellingen in Tilburg benaderd met het voorstel om de mogelijkheden van organisatorische samenwerking te inventariseren. De bezuinigingen vormen mede de aanleiding om de krachten te bundelen. We overleggen hoe we efficiënter kunnen omgaan met beschikbare middelen en samen intrinsieke doelstellingen kunnen blijven waarmaken. Wij hebben de rol van voorzitter op ons genomen binnen dit zogenoemde K&CI-overleg. Hierbij hanteren we een bottom-upstrategie waarbij initiatieven van onderop worden opgepikt, professioneel ingebed en gedragen.
Good practice > Overleg Theaters Tilburg organiseert overleg met lokale én regionale partners. In de stad is er het programmeursoverleg. Voor de ommelanden is er overleg met de theaters in Goirle en Oisterwijk. BrabantStad is onze gesprekspartner in het kader van Culturele Hoofdstad 2018. Betrekt gemeente en opleidingen Het gesprek met de gemeente Tilburg is van vitaal belang voor ons draagvlak in en onze relevantie voor de stad en daarmee voor onze toekomst. Via het stadsbestuur voeren we op beleidsniveau de dialoog met de Tilburgers. Onze ambitie is om het cultuurbeleid mede te bepalen. We voeden de bestuurders met betrouwbare gegevens, geven goed onderbouwd advies en ontwikkelen creatieve plannen om de ambities van Tilburg mede vorm te geven.
Fo
podi
a
o
Good practice > Identiteit Er is gezamenlijk overleg met makers, collega-instellingen en bestuurders van gemeente en opleidingen om een bijdrage te leveren aan de culturele identiteit en het imago van Tilburg. Dit doen we in het kader van Culturele Hoofdstad 2018 en Tilburg 2040.
14
Toekomstvisie Theaters Tilburg 2013 – 2016
ent bedi
Toekomstvisie Theaters Tilburg 2013 – 2016
make
n ee l jk To i l e d evue ui H e t Z l b u rg s e R Ti u id st on Z Stati nts Orke a rab .a.s.h. es t H et B T.r amerork K o go M ag
l ingen
t
bo
uw en e Or f t Friss e sti aand e m s v n n al ev t/Da s en nach estival s n a e D F or y m s Gip ga en aval n r t ni a C en te a sa b u g I nc r tie l bu i T s t h c a rn u u t l Cu a KoBr g n ti Stich blad D ag s CZ t n a h c s B ra b l me b u rg D om k T il n a b Ra b o
Betrekt maatschappelijke organisaties Theaters Tilburg werkt samen met organisaties als woningcorporatie Tiwos, welzijnsorganisatie de Twern en ouderenzorg de Wever om passend aanbod voor de betreffende doelgroepen te bieden op het juiste moment. Zo zijn voor ouderen matineevoorstellingen vaak passender dan avondprogramma’s.
Good practice > Ondernemerscafé Tilburg (OCT) Theaters Tilburg is partner van het OCT, een initiatief om ondernemers in de stad meer bij elkaar en de stad te betrekken. Jaarlijks vinden vier edities plaats.
n inge p l ei d
rs
o Hall rst E Vo W N e dox ter D Para T h ea
a rd s orium t agn n o Fact d es M ons enir v u o ducti S o r P d ial b a nt Mun - B ra n e d rtier M id s k wa h ee k r t e o i l m B ib om ng M ti a nt h c Sti B ra b m u se urmu 018 N a tu a nt2 b a r B
ins tel
Good practice > Gezamenlijke inkoop van diensten en producten Door inkooptrajecten gezamenlijk met andere culturele instellingen aan te besteden (drukwerk, kantoorartikelen en accountancydiensten) besparen we ten opzichte van 2011 structureel en collectief ruim een ton per jaar. Verdere mogelijkheden tot gezamenlijke inkoop worden de komende jaren nader onderzocht.
Betrekt partnerpodia Waar locaties elkaar aanvullen, ontstaat een rijker landschap. Zo bouwen we aan een mooier Tilburg. Theaters Tilburg voert met de collega’s van Theater De NWE Vorst, 013, de Hall of Fame en Paradox regulier overleg over de programmering. Het eerste belang is dat het publiek de juiste voorstelling op de juiste plek ziet. We experimenteren met cross-overs en coördineren de programmering van overlappende producties of gezelschappen, in goed overleg met deze partners.
betrek
Theaters Tilburg komt met nieuwe initiatieven in samenspraak met culturele en maatschappelijke partners. Wij zetten onze organisatorische slagkracht in, onder meer tijdens het nieuwjaarsevent Frisse Oren, de Cultuurnacht en Tilburg Dansstad. Wij betrekken makers en bewoners en bouwen aan een mooiere, cultureel rijkere stad. Bovendien laten we ons graag betrekken, bijvoorbeeld bij het festival Incubate.
013 e f Fam
rg T i l b u T i l b u rg en RO C t van de Kunst i e t i er s vo o r U n iv ol en h c s H o ge nt ys
Samen geven we antwoord op de vraag wat Tilburg voor de podiumkunsten betekent en wat de podiumkunsten betekenen voor Tilburg. Als stad die jonge makers opleidt, kan Tilburg zich onderscheiden door een krachtige verbinding tussen podiumkunst en maatschappij te stimuleren. De keuze van de gemeente om de stad als podium te zien, bevestigt ons in deze ambitie. Good practice > Pleisterplaats Fontys Fontys leidt studenten op in alle muzische vakken. Fontys wil een pleisterplaats zijn voor haar talent. Wij ondersteunen deze visie en bieden bijvoorbeeld ruimte aan twee weken circusvoorstellingen in de Concertzaal. Onze ambitie is om het talent van Fontys zichtbaar te maken voor het Tilburgse publiek in het jaarlijkse eindpresentatie festival Get Out. Ook zijn wij mede-initiatiefnemer van de Jacques de Leeuwprijs, waaraan twee geldprijzen van 10.000 euro zijn verbonden. 15
3 ··· Theaters Tilburg bouwt In alles wat we doen, staat ons één ding voor ogen: hoe blijven wij een belangwekkende ontmoetingsplek voor alle Tilburgers? Het antwoord hierop is zo divers als de verschillende locaties waarvoor wij programma’s ontwikkelen. Een overzicht van de ontmoetingsplekken waar het gebeurt.
Bouwt aan onvergetelijke avonden De Schouwburg is de plek waar de Tilburgse cultuurliefhebber onvergetelijke avonden beleeft. Je mag ervan uitgaan dat het goed is wat je gaat meemaken: een avondje uit, met topamusement of toptheater van artistiek hoog niveau. De live-ervaring en sfeer maken de ontmoeting belangwekkend. We brengen de top van landelijke grotezaalproducties, ‘flagships’ en kaskrakers. In de Schouwburg ziet Tilburg ook voor de grote zaal gemonteerde producties van internationaal spraakmakende makers. Toonaangevende Tilburgse gebeurtenissen vinden hier onderdak. Bouwt aan verse oogst De Studio wordt meer de plek waar nieuwe generaties Tilburgers en lokaal talent verse successen oogsten. De basis hiervoor zijn de kleinezaalvoorstellingen en de jeugdprogrammering. Daaromheen is er ruimte voor streetwise, dwarser en jonger aanbod. Er is zeker publiek in Tilburg voor comedynights, dance en showcases voor jong talent. Club T, een gezamenlijk initiatief met Het Zuidelijk Toneel en Fontys, is het podium voor de jonge makers van ‘onze’ hogeschool. Voor de allerjongste bewoners van Tilburg is de Studio bij uitstek de plek om op een speelse manier kennis te maken met theater. We zetten in op een complete jeugdprogrammering, van babyconcert tot ‘volwassen’ jeugdtheater voor 2 tot 12 jaar. Bouwt aan de meest kleurrijke concertzaal van het Zuiden De komende jaren maken we meer werk van de Concertzaal, die sinds 1998 in gebruik is. Op basis van de ervaringen wordt een aantal aanpassingen gedaan om te zorgen dat meer Tilburgers de Concertzaal als toonaangevend podium in het hart sluiten. De komende jaren wordt dit ook de plek waar het publiek vaker verrassende ontmoetingen met amateurmusici zal hebben, zowel met de fanfare als met kamermusici. Hierbij willen we de kosten beheersen, bijvoorbeeld door vaker vrijwilligers in te zetten waar dat verantwoord kan. Ook worden lokale partners als 013 en Paradox uitgenodigd om te programmeren in de Concertzaal. Deze zaal wordt de concertzaal waar de meest kleurrijke klanken te horen zijn.
ent bedi
t
betrek
t
bo uw
16
Toekomstvisie Theaters Tilburg 2013 – 2016
Toekomstvisie Theaters Tilburg 2013 – 2016
Scherpe keuze > Theatraal en informeel In de Concertzaal kiezen we naast het basisaanbod met name voor informelere concerten in een theatrale setting. Niet alleen je oren worden verwend, ons repertoire is tevens oogstrelend. We zoeken naar originele concerten die licht en decor bewust benutten in hun productie. Ambiance We hebben de Concertzaal onder de loep genomen. Om deze beter te laten aansluiten bij publieksgroepen en op programmaonderdelen doen we een aantal ingrepen die ons in staat stellen flexibeler te werken. De architectuur blijft intact, maar we maken de zaal optisch intiemer. De komende jaren ontwikkelen we de juiste opstellingen. Ambitie > Zichtbaarheid Concertzaal We willen de zichtbaarheid en herkenbaarheid van de Concertzaal verbeteren. Het nadeel van de wat verstopte entree van de Concertzaal wordt opgeheven door de foyer erboven meer als uithangbord te gebruiken. Bouwt aan sociaal netwerk Wij zijn ervan overtuigd dat ons theater voor Tilburgers een rol krijgt als sociaal netwerk als zij er meer ‘quality time’ doorbrengen. Daarom bieden we de collectieve ervaring die het publiek in de zalen ervaart, op een informele manier ook voor en na de voorstelling. Daarvoor hebben we goede instrumenten in huis: de foyers en horeca. Wij exploiteren deze zelf. Theaters Tilburg draagt ondernemersrisico en profiteert als de horeca goed draait. De komende jaren willen we het potentieel van de horeca en de foyers maximaal benutten. De foyers van de Schouwburg zijn aangepast aan de nieuwe functie. Een uitgekiend licht- en geluidplan maakt verschillen in ambiance mogelijk. Per ambiance komt er een plan voor ‘specials’. Met deze vernieuwende aanpak bouwen we de belangwekkende ontmoetingsplaats voor alle Tilburgers, met de kwaliteit en uitstraling die ons kenmerkt.
17
Marketing is echte communicatie en (veel) meer In een tijd dat de concurrentie op het terrein van vrijetijdsbesteding toeneemt en de budgetten van bezoekers krimpen, kan marketing mede het verschil maken. Theater Tilburg investeert in marketing om de onderscheidende propositie over het voetlicht te krijgen. Deze propositie zit in de totaalervaring die Theater Tilburg biedt, in een ambiance en op een niveau die je in verhouding tot het prijskaartje nergens anders vindt in de stad.
Daarnaast onderscheidt Theaters Tilburg zich met het verhaal van ons programma in relatie tot de stad. De belofte Podium van de stad is de ‘drager’ van dit idee. Als we deze titel willen verdienen, betekent dit nogal wat. Vooral op het gebied van ons publiek betrekken is er werk aan de winkel. Vanaf 2012 maken we gebruik van een marktsegmentatiemodel van onderzoeksbureau Motivaction.
ent bedi
t
Theaters Tilburg past de communicatie aan het publiek aan. Dit betekent onder meer dat we met onze bezoekers in gesprek gaan via de sociale media en andere digitale kanalen. Ook bundelen we de krachten met andere podia. Immers, cultuur concurreert niet alleen met cultuur, maar ook met sport, televisie, gaming, funshopping en andere vrijetijdsactiviteiten.
betrek
t
bo uw
Doelgroepanalyses vormen een instrument om de strategie voor media en marketingmiddelen te bepalen. Zo kunnen we in de communicatie meer inspelen op families en vriendengroepen en hun vaste gedragspatronen en rituelen.
Ambitie > Spelen in de foyer De foyers van Theaters Tilburg worden intieme, informele podia waar bezoekers een clubsfeer of salongevoel ervaren. Elke foyer krijgt een speelplek voor een dj/spreker/ live-act en achtergrondmuziek. Restaurant-eetcafé Lucebert heeft een uitstekende positie en bezetting in het hoogseizoen. We ontwikkelen een strategie om het restaurant duurzaam te exploiteren en in het dalseizoen de bezetting te verbeteren.
Culturele Hoofdstad 2018 In 2018 levert Nederland de Culturele Hoofdstad van Europa. Eindhoven is kandidaat-Culturele Hoofdstad en ontwikkelt samen met Helmond, ’s-Hertogenbosch, Tilburg, Breda en de provincie Noord-Brabant een cultureel programma voor bezoekers uit heel Europa. In 2018 zijn Eindhoven en de provincie één groot living lab voor de stad en het Europa van de toekomst. Steekwoorden zijn: technologische innovatie, open source en cocreatie. Zo raakt cultuur het hart van de samenleving. Theaters Tilburg coördineert in Tilburg de culturele projecten in de opmaat naar 2018.
Bouwt aan een culturele toekomst Tilburg kiest voor de stad als podium. Theaters Tilburg ondersteunt deze ambitie de komende jaren door de kracht van onze organisatie ter beschikking te stellen aan lokale en regionale initiatieven die bijdragen aan onze missie. Dit kan variëren van advies en ondersteuning bij programmering en marketing en advies tot kaartverkoop en technische dienstverlening. Concreet gaat het hierbij bijvoorbeeld om de coördinatie van de Cultuurnacht. Ook ondersteunen we theatermaker Leen Braspenning als zij in opdracht van Het Zuidelijk Toneel als stadsregisseur aan het werk gaat. 18
Toekomstvisie Theaters Tilburg 2013 – 2016
Scherpe keuze > Klantgerichte marketing Theaters Tilburg kiest voor klantgerichte marketing in plaats van aanbodgerelateerde marketing (advertenties voor één bepaalde voorstelling), behalve als dit voor de doelgroep toch het meest effectief is. Zo werken we bijvoorbeeld aan online tips voor familie en vrienden, geïntegreerd met de sociale media. Potentiële bezoekers kunnen zien met wie zij een voorstelling gaan bezoeken.
Good practice > Innovatie Via onze Podium-Praatpaal in de foyer geven bezoekers commentaar op voorstellingen en gaan ze in gesprek met artiesten. Performers als Within Temptation, Veldhuis en Kemper en Ashton Brothers waarderen dit expliciet. Marketing is veel meer dan communicatie. Het gaat ook over de sfeer die mensen ervaren, voor, tijdens en na de voorstelling. We organiseren onze marketingafdeling in duoteams, die zich respectievelijk gaan richten op de groep voor wie cultuurbezoek vanzelfsprekend is en de groep voor wie het toeval of optie is. Hierbij streven we ook naar een sterkere ambassadeursfunctie voor enthousiaste bezoekers. Theaters Tilburg pleit voor landelijke initiatieven op het gebied van marketing. Doelgroepen zijn steeds minder plaatselijk georganiseerd of puur lokaal georiënteerd. Mensen lezen landelijke dagbladen, bezoeken nationale online portals en kiezen op basis van landelijke campagnes. Door met andere landelijke instellingen met een vergelijkbaar programma te clusteren, kunnen we het bereik van ons programma vergroten. Ambitie marketing > Antenne De Theaters Tilburg Antenne past in een nieuwe strategie van het marketingteam. We hebben de ambitie om trends te spotten en met inhoud, marketing en service ook de culturele voorlopers te binden.
Wij maken steeds minder onderscheid tussen online en offline communicatie. Het gaat er veel meer om met welke boodschap je op welke motivatie inspeelt. De groepen die actief zijn op Twitter hebben andere motivaties dan groepen die zich in een Facebookcommunity verenigen. We bedienen de mensen die gemotiveerd zijn om als eerste het laatste nieuws te weten anders dan de mensen die het heerlijk vinden om rustig in een catalogus te bladeren en op hun gemak een keuze te maken.
Toekomstvisie Theaters Tilburg 2013 – 2016
19
Mensen en middelen maken het mogelijk Elke medewerker onderneemt mee Om onze plannen waar te maken werken we bij Theaters Tilburg intensief met elkaar samen. Aan de samenwerking van mede werkers en afdelingen stellen we intern dezelfde eisen van gastvrijheid, kwaliteit en innovatie als extern. Ondernemerschap is daarbij niet alleen iets voor directie en management. Iedereen is welkom om mee te denken om onze organisatie beter te maken, binnen het eigen vakgebied of daarbuiten.
Theaters Tilburg wil graag dat elke medewerker oog heeft voor ingrepen die opbrengsten verhogen, en zich bewust is van de kosten die we samen maken. We bieden ruimte aan creativiteit en persoonlijke initiatieven en kunnen elkaar aanspreken op de onderlinge werkafspraken. De leukste plek om te werken De kwaliteit, sfeer en werksituatie zorgen er samen met goed werkgeverschap voor dat Theaters Tilburg de leukste plek is om te werken. Bij het vaststellen van de arbeidsvoorwaarden is de CAO Nederlandse Podia leidend. De secundaire arbeidsvoorwaarden vullen we binnen de mogelijkheden van het theater zo goed mogelijk in. Zo dragen we zorg voor basisopleidingen om kennis en vaardigheden op peil te houden. Ook heeft Theaters Tilburg oog voor de persoonlijke groei van de medewerkers. Bij de werving van nieuwe medewerkers zijn kennis en vaardigheden bepalend, maar juist ook eigenschappen als gastvrijheid en persoonlijkheid. Vandaar dat we ook dankbaar gebruikmaken van medewerkers die studeren aan de kunstvakopleidingen en de universiteit.
Good practice > TheaterTop: medewerkers op het podium In 2012 is voor de tweede keer een grotezaalproductie gemaakt door derde- en vierdejaarsstudenten van Fontys. Aanjagers en producenten van dit initiatief zijn studenten die werken als gastheer bij Theaters Tilburg. Zij combineren hun persoonlijke ambities met een baan bij de leukste plek van de stad. Korte lijnen en een eenvoudige structuur Theaters Tilburg is een operationeel bedrijf met een functionele organisatiestructuur. We streven ernaar om communicatielijnen kort te houden en snel te schakelen. Om dit te realiseren is het van belang dat iedereen over de juiste informatie beschikt om te kunnen handelen. De voortdurende optimalisering van het interne informatiesysteem is daarbij cruciaal. Het kaartverkoopsysteem, de website, de planning van faciliteiten voor voorstellingen en evenementen en tal van interne applicaties dienen feilloos op elkaar aan te sluiten. Het is essentieel dat medewerkers weten hoe ze de systemen kunnen gebruiken. Binnen Theaters Tilburg is deze optimalisering de kerntaak van een van de managers. Werken met degelijke, betrouwbare materialen Kwaliteit zit ook in de materialen waar we mee werken, ook als de klant dat helemaal niet ziet. Natuurlijk kiezen we vanuit het oogpunt van veiligheid voor goede technische middelen op het toneel, in de keuken en de kantoren. Kwaliteit bewijst zich op korte én op lange termijn.
ent bedi
t
betrek t
bo uw
Good practice > Maatschappelijk verantwoord In de eigen organisatie stimuleert Theaters Tilburg maatschappelijk verantwoord ondernemen. Zo participeren we bijvoorbeeld in de gemeentelijke Meedoenregeling en kopen we voor zover mogelijk duurzaam in. MVO blijft de komende jaren een aandachtspunt in onze bedrijfsvoering.
20
Toekomstvisie Theaters Tilburg 2013 – 2016
Toekomstvisie Theaters Tilburg 2013 – 2016
21
Tien targets
22
De komende jaren maken we de toekomst
Bedrijven en particulieren ondersteunen Theaters Tilburg Natuurlijk wordt het overgrote deel van de inkomsten gegenereerd uit kaartverkoop, horeca en subsidie van de gemeente Tilburg. Ons belang bij zakelijke en particuliere partners neemt echter sterk toe. Businesspartners dragen jaarlijks bij vanuit hun maatschappelijke doelstellingen, gecombineerd met de behoefte aan exposure. Voor particulieren hebben we een fiscaal interessante regeling. We laten zien dat we projecten opzetten die Theaters Tilburg beter bereikbaar maken voor mensen voor wie een bezoek aan het theater niet vanzelfsprekend of niet eenvoudig is. Dat realiseren we door financiële prikkels, educatieprojecten en specifieke programmaonderdelen. We werken eraan om de komende jaren meer private partners bij Theaters Tilburg te betrekken.
zien waar de inspanningen toe gaan leiden.
visie concreet in jaarplannen en vertalen deze in budgetten. Door onszelf tien concrete doelen te stellen houden we de vinger aan de pols. Hiermee laten we ook
Toekomstvisie Theaters Tilburg 2013 – 2016
1 Groot bereik onder alle inwoners van stad en regio 2 Brede en belangwekkende programmering 3 Actieve (facilitaire) ondersteuning lokale culturele activiteiten 4 Actief betekenis geven aan het cultureel aanbod 5 Continue ontwikkeling commerciële activiteiten 6 Warme en inspirerende omgeving
ent bedi bo uw
t
t
Bezuinigen en investeren gaan hand in hand Onze ambities vereisen investeringen op korte termijn, die leiden tot hogere kapitaallasten voor de komende jaren. In combinatie met de opgelegde bezuinigingen vanuit de gemeente Tilburg en nog steeds dalende bezoekersaantallen ontstaat hiermee een forse uitdaging om tot een sluitende begroting te komen. In deze Toekomstvisie staan verschillende keuzes vermeld die leiden tot lagere kosten. De sluiting van de Filmfoyer, de wijziging van de financiële relatie met Magogo, gezamenlijke inkoop, verlaging van inkoopbudgetten en de verhoging van de gemiddelde besteding per bezoeker zijn de belangrijkste. Onze prognoses laten zien dat een budgettair neutrale exploitatie lastig, maar niet onmogelijk is. Om schommelingen in de exploitatie op te kunnen vangen streven we naar een financiële reserve ter grootte van 20% van de risicodragende omzet.
Een begroting die laat zien waar het geld in gaat zitten Vanaf 2013 wordt de begrotingssystematiek op verzoek van de subsidiënt enigszins aangepast. Er wordt onderscheid gemaakt tussen de instandhouding van de accommodatie, culturele activiteiten, maatschappelijke activiteiten en commerciële activiteiten. Zo kunnen we verantwoorden op welke plaatsen geld wordt verdiend (zoals met verhuur, het restaurant en de foyers) en waar geld wordt uitgegeven (vooral programma, gebouw en personeel).
betrek
Veel aandacht voor een prestigieus gebouw Theaters Tilburg is gehuisvest in een monumentale schouwburg en een architectonisch hoogstaande concertzaal. In de aanloop naar het 50-jarig bestaan van de Schouwburg is het gebouw gerestaureerd. Samen met de eigenaar, de gemeente Tilburg, zorgt Theaters Tilburg ervoor dat het gebouwencomplex zorgvuldig wordt beheerd en onderhouden. We houden een gezonde werkrelatie in stand tussen huurder en eigenaar met reële wederzijdse verwachtingen over de onderhoudsinspanningen. De logistiek van de Concertzaal is niet ideaal. Ervan uitgaande dat we er in slagen het gebruik van het gebouw te verhogen, streven we er ernaar de toegang van het gebouw te verbeteren. Ook zetten we in op een optimale stedenbouwkundige inpassing van de Schouwburg.
Toekomstvisie Theaters Tilburg 2013 – 2016
7 Hoge kwaliteit, goede service, goede prijs/kwaliteitverhouding 8 Gezonde onderneming (werkgeverschap, ondernemerschap) 9 Proactieve samenwerking met bedrijven, culturele en maatschappelijke partners 10 Effectieve en efficiënte bedrijfsprocessen en hoge interne service
23
ent bedi
t
betrek
t
bo uw
rs e t a the urg tilb
one , Sim n e e St fon se Colo : Rob van sje Klaas n t o s Jo ctie e n tek er en eindreda ele have r, g a M o , z t e etze ep conc geving: d nneke W lburg vorm rafie: Ha eaters Ti fotog roep, Th lburg toelg eaters Ti 12 © Th mber 20 e sept