Meerderheid werknemers voelt zich onrustig of gestresst aan de vooravond van nieuwe werkweek

004_GPV1QU_20120414_VMGHP_00.pdf; Apr 12, 2012 20:15:19

COVERSTORY

Meerderheid werknemers voelt zich onrustig of gestresst aan de vooravond van nieuwe werkweek

blues Kent u het ook, het zondagavondgevoel? Een bijna ondefinieerbare angst, weemoed of onrust die u overvalt omdat de werkweek eraan komt. Met de bijhorende files, vergaderingen en het werk dat zich de voorbije week bleef opstapelen. Volgens professor Peggy De Prins is uw zondagavondgevoel dikwijls een teken van betrokkenheid.

Smelt bij u ook dat blije weekendgevoel weg een-

baar vinden nogal wat mensen dat geluk niet in hun

maal het avondeten op zondag is afgeruimd? U

werk. Ze geloven daarom dat ze in hun weekend dat

ziet op tegen al het werk van de komende week, en

tekort moeten compenseren. Maar zondagavond

tegen de vele vergaderingen. Bovendien was het

dringt het besef door dat ze zaterdag en zondag

weekend weer te kort. Eén troost: u kampt niet al-

weer niet helemaal voldaan zijn. En ze realiseren

leen met de zondagavondblues. Bij een peiling on-

zich dat het maandag weer ernst is. Dan moeten

der Vacaturelezers bleek vorige week twee derde dit

ze opnieuw vijf dagen wachten voor ze die kans

gevoel te herkennen. Volgens een recente enquête

weer krijgen.” Dokter Swinnen wordt even heel cy-

van consultancygroep FreshMind voelt zelfs vier op

nisch: “We hebben als moderne Vlaming blijkbaar

vijf werkende Britten zich neerslachtig op zondag-

twee plichten: gelukkig zijn en kunnen koken. Als

avond. Alleen is dit gevoel niet erkend en staat het

ik op een zondagavond naar vrienden rijd, hou ik

evenmin in het woordenboek.

mijn hart vast. Als de soufflé niet voldoende gere-

Foto isabel pousset

De zonDagavonD-

zen is, is de gastvrouw ongelukkig. Terwijl vroeger “Ik voel me geregeld een beetje down op zondag-

een avondje met vrienden gewoon gezellig was,

avond”, geeft ook arts en stressconsulent Luc Swin-

is het nu een test of de gastvrouw (of –heer, nvdr)

nen toe. “Ik schat dat 90 procent van de werkende

wel kan koken.”

bevolking daar ooit mee kampt. Maar een weten-

VMG-20120414_04_COVERSTORY***.indd 4

schappelijke beschrijving heb ik er nog niet van

Kenniswerkers

gezien.” Voorlopig hebben onderzoekers ons zon-

We trachten ons werk niet te vermengen met onze

dagavondgevoel niet in kaart gebracht, leert een

privésituatie. Maar geregeld schuren de twee levens

rondvraag aan de Vlaamse universiteiten. Maar

knarsend tegen elkaar. “Zondagavond is zo’n pran-

Luc Swinnen kan het wel plaatsen: “We zijn allen

gend moment. Open ik mijn mailbox al of geniet

op zoek naar de Heilige Graal van het Geluk. Blijk-

ik nog even van een rustig moment?”, weet Peggy

12/04/12 20:12


FOTO ISABEL POUSSET

05

Projectmanager Hilde Eylenbosch (26): “Op zondagavond vermijd ik nog altijd klassieke muziek. Die hadden mijn ouders elke zondagavond opstaan tijdens het avondeten. Omdat ik besefte dat het weekend erop zat, overviel mij toen altijd een gevoel van weemoed.”

De Prins, professor hr-management aan de Antwerp

“Zie die nieuwe vervlechting niet te negatief”, al-

Management School. De Prins onderzocht zopas de

dus Peggy De Prins. “Vele mensen zijn juist op zoek

vervlechting van werk en privé bij een doorsnee Bel-

naar een uitdagende job waarmee ze resultaten

gische werknemer: slechts de helft ervaart geen on-

kunnen neerzetten waar ze trots op kunnen zijn.

derscheid meer tussen die twee. “Bij de meerderheid

Zondagavond krijgen we een kriebel om de draad

leeft dit nog niet. Vooral de hogere kaderleden voelen

weer op te nemen.”

heel sterk aan dat de grenzen tussen de twee snel vervagen. Je zou dus kunnen besluiten dat het zondag-

Vroeger was de aflijning tussen de werkweek en het

avondgevoel veel sterker leeft in die groep.”

weekend veel strikter. “De meer ‘hybride combinaties’ tussen werk en privé zullen toenemen. De komende

In haar ogen is de zondagavondblues een teken van

tien, twintig jaar zullen we nog meer thuiswerken”,

werkbetrokkenheid en -motivatie. “Zeker bij werk-

voorspelt professor De Prins. Ze haakt aan bij het

nemers die hun job positief invullen. Uit onze studie

discours over het ‘nieuwe werken’. “Door de nieuwe

blijkt onder meer dat vitale en bevlogen werknemers

technologieën, door het thuiswerken en de flexibele

een hogere kans hebben om werk en privé in elkaar te

arbeidsformules raken privéleven en professionele

laten overvloeien. Kenniswerkers en managers heb-

activiteiten steeds meer vervlochten.” Zondagavond

ben uitdagend werk met flink wat onzekerheid. De

wordt de boog weer strak aangespannen. “Nieuw we-

eisen liggen hoog en de problemen zijn complex. U

tenschappelijk onderzoek leert ons dat een bedrijf

en ik zijn heel erg bezig met onze baan. Ons werk laat

zijn medewerkers gerust mag uitdagen, maar er moet

ons niet meer los. Kenniswerkers zijn constant onze-

voor zorgen ze voldoende ondersteuning krijgen en

ker of hun werk wel voldoet aan gevraagde kwaliteit.

de werkdruk draaglijk blijft”, aldus professor De Prins.

Het zondagavondgevoel zit in eenzelfde categorie.

Iedereen heeft drie zones: een comfortzone, een

Het is een vorm van onzekerheid.”

stretchzone en een stresszone. “Een organisatie die

Twee derde kampt met zondagavondgevoel Twee derde van de Vlaamse hooggeschoolde werknemers kampt op zondagavond met een onrustig of weemoedig gevoel, blijkt uit een online rondvraag onder onze lezers. Exact 66,5 procent van de surfers die op onze vraag reageerden, herkennen het weeë, mistroostige gevoel op de laatste avond van de week. Bij hen verdwijnt hun vrolijke weekendhumeur eens het avondeten op zondag is afgeruimd. Eén derde verklaart geen last te hebben van een dergelijke depressieve stemming.

33,5% Neen, ik heb geen last van de zondagavondblues

ZONDAGAVOND BLUES

66,5% Ja, ik heb er wel last van

...

BRON: PEILING BIJ 185 SURFERS OP WWW.VACATURE.COM


12/04/12 20:13


COVERSTORY

... een echt engagement van haar medewerkers verlangt, moet

delijkere keuzes te maken: “We evolueren naar een ‘work-

ze uit hun comfortzone halen en in hun stretchzone trekken.

in-life’-balans, waarin het werk veel minder in conflict komt

Het is de taak van de leidinggevenden om hun mensen af en

met onze vrije tijd. We moeten trachten de twee harmonieus

toe op de tippen van hun tenen te laten lopen. Daarbij moet

in elkaar te laten overlopen, zodat ze elkaar versterken. Zo

een goede leidinggevende opletten dat ze niet doorslaan

kan u zondagavond reeds wat werken voor maandag om

naar hun stresszone.”

opnieuw controle krijgen over de zaak. Zie dit niet te ne-

Smartphone-koorts

anticipeert op de komende week.” Luc Swinnen gelooft dat

Via de laptop of de smartphone blijven we voortdurend in

hier ook een rol is weggelegd voor de werkgever, die de auto-

contact met ons werk. “Vandaag belast het werk ons 24 op

nomie van zijn medewerkers kan verruimen. “Laat hen zelf

24 uur, 7 op 7 dagen. Het is nooit meer echt weekend. Voor

meer beslissen. Dan zal het stressgevoel verminderen, ook

heel wat mensen die bij mij op consultatie komen, wordt dat

op een zondag.” Zijn laatste advies: “Het is grondig verkeerd

te veel”, getuigt dokter Swinnen. “Maandagochtend vond ik

om tegen uw zin naar het werk te gaan en te hopen dat u het

150 nieuwe berichten in mijn mailbox. Die zijn allemaal af-

zaterdag en zondag weer recht kunt trekken. Dat lukt niet.

komstig van mensen die zaterdag of zondag hun achterstal-

Toen ik dat gevoel had, veranderde ik van job. Ik werd zelf-

lige mails beantwoorden. Als mensen hun weekend daaraan

standige en kan nu alles zelf organiseren. Mijn stressgevoel

willen verspillen, prima, maar ik niet.” Volgens Peggy De

is sterk gedaald. Sindsdien voel ik me ook veel beter op zon-

Prins kunnen we de zondagavondblues bestrijden door dui-

dagavond.” Erik Verreet •

Hilde Eylenbosch (26), projectingenieur bij ips Group >> Had als student al een onverklaarbare melancholie die haar overviel op zondagavond. Gelukkig springt ze op maandag weer fris en monter uit bed. Hilde eylenbosch werkt als projectingenieur bij ips Group in Nijvel. “Fabrieken opsplitsen, productielijnen verhuizen,... projectmanagement ‘on the field’, zeg maar. lange en hectische dagen, veel onderweg van hier naar daar. Maar ik doe het graag. En toch, op zondagavond overvalt het mij, keer op keer. Een gevoel van melancholie. Tijdens het avondeten steekt het de kop op. Dat is mijn kantelmoment, zowat iedere zondag. Hoe fijn het weekend ook geweest is, hoe uitgerust en ontspannen ik dan ook ben. Want werken doe ik in het weekend niet. Desnoods werk ik op vrijdagavond langer door, maar ik wil absoluut mijn weekend vrij hebben.” “Mijn zondagavondblues gaat ver terug in de tijd. Het is begonnen toen ik als student op kot zat. op zondagavond speelde er bij mijn ouders tijdens het avondeten klassieke muziek. er overviel mij daarbij altijd een gevoel van weemoed, omdat ik besefte dat het weekend erop zat en het tijd was om in te pakken en te vertrekken. Was ik langer thuis geweest, in de blok of tijdens de vakantie, dan was dat gevoel nog meer uitgesproken. Nochtans zat ik graag op kot,


en eens ik in leuven was, was dat gevoel ook meteen over.” “eigenlijk is er dus weinig veranderd. op zondagavond heb ik nog altijd datzelfde gevoel als toen. onlangs had ik het weer heel erg, na een week vakantie. Ik zag er zó tegenop om aan die nieuwe werkweek te beginnen. Vreemd genoeg is er geen verband met de hoeveelheid stress op mijn werk. Het is niet dat ik het erger heb in drukkere periodes. Vervelend is het in ieder geval. Want terwijl ik juist zo lang mogelijk van mijn weekend wil genieten, heb ik door die zondagavondblues geen zin om wat dan ook te doen. ik zou dan gewoon in de zetel willen neerploffen en niets meer doen. Maar ik probeer dat gevoel van me af te zetten. Hoe ik dat doe? om te beginnen, door klassieke muziek te vermijden. (lacht) Het helpt om iets leuks te doen. een tv-programma als ‘tomtesteron’ op zondagavond was voor mij ideaal. of ik ga wandelen met de hond. of ik zet me aan de strijk, zij het wel met een leuke film erbij.” “Even plots als het komt, is het ook weer weg. Als ik op maandagochtend opsta, is die blues allang vergeten. en vlieg ik er met goede moed extra vroeg in. Het doet mij alleszins plezier dat Vacature aandacht besteedt aan het fenomeen. ben blij te horen dat veel mensen hiermee kampen. Want vroeger thuis was ik de enige die dat had. en mijn man herkent dat gevoel ook niet. Misschien omdat hij in shifts werkt, en bij hem de werkweek niet noodzakelijk van maandag tot vrijdag loopt. Met collega’s heb ik het er nog nooit over gehad, eigenlijk. Maar dat zal nu wellicht veranderen.” (lacht)

Foto isabel pousset

gatief. Wie zondagavond werkt is geen triestige plant, maar

Karin Eeckhout •

12/04/12 20:13


07

Ann De Bisschop (44), commercieel directeur bij Qgroup >> is het zondagavondgevoel altijd te snel af. Haar werkweek komt die dag al rustig op dreef. Ann De Bisschop is commercieel directeur bij Qgroup, het bedrijf achter Joe FM en Q-Music. Ze was er een van de pioniers, ondertussen tien jaar geleden, en doet haar job nog altijd met hart en ziel. Neerslachtige buien op zondagen krijgen bij Ann De Bisschop geen schijn van kans. Haar remedie is even simpel als effectief: ze begint al te werken op zondagavond. “Je moet dat ‘werken’ echter niet te zwaar zien: ik schrijf op zondagavond geen ingewikkelde offertes. Wat ik wél doe: mijn planning opmaken voor de week die komt. Ik noteer wie ik moet zien, wat ik wanneer af moet hebben en blokkeer een aantal rode blokken in mijn agenda. Dat zijn momenten waarop ik geconcentreerd doorwerk aan dossiers. Mijn medewerkers, die toegang hebben tot mijn agenda, weten en respecteren dat. Verder beantwoord ik op zondagavond de minder dringende mails die in de voorbije week zijn blijven liggen, en stuur ik de nodige e-mails naar collega’s.” “Door dat werk op zondagavond al aan te pakken, begin ik met een schone lei en met minder stress aan mijn nieuwe werkweek. Het geeft me innerlijke rust. Mijn man doet trouwens hetzelfde. En onze twee tienerkinderen, die zitten op dat moment toch op Facebook en missen ons gezelschap dus niet echt . Zo zitten wij hier alle vier achter een laptop, op zondagavond. In zeker zin is dat best gezellig.” (lacht) “Al bij al werk ik op zondagavond zelden langer dan anderhalf à twee uur. Behalve in de winter, als het koud en donker is, dan durf ik al eens wat langer achter mijn pc te zitten. Daarna ga ik nooit meteen naar bed. Ik lees nog een boek of we kijken allen samen nog naar televisie.”

Commercieel directeur Ann De Bisschop (44): “Op zondagavond zitten we hier thuis met zijn vieren achter onze laptop, best gezellig.”


Wat als er een uitnodiging in de bus valt voor een activiteit op zondagavond? “Laat dat héél duidelijk zijn: nooit ofte nimmer zal ik een leuk etentje of een barbecue bij vrienden afslaan omdat het op zondag is. Het is niet zo dat ik de zondag d’office beschouw als een extra werkdag. En nee, ik kom dan ook niet vroeger naar huis. Ik maak mijn planning dan voor één keer wel op maandagochtend. Trouwens, de rest van het weekend, van vrijdagavond tot zondagavond, is heilig voor mij. Dan probeer ik voorrang te geven aan mijn gezin en zo weinig mogelijk te werken. Een workaholic ben ik niet.” KE •

12/04/12 20:13


COVERSTORY

FOTO ISABEL POUSSET

5 tips stefanie: “Hoe langer ik vrij ben geweest, hoe moeilijker de aanpassing op zondagavond.”

stefanie (24), orthopedagoge in het UZ Gent >> schept veel genoegen in haar werk, maar heeft het bijna elke week moeilijk met de overgang. Stefanie is orthopedagoge. Ze werkt op de dienst pediatrie van het Gentse UZ. “Ik doe spel- en psychosociale begeleiding, als pedagogische ondersteuning van zieke kinderen en hun ouders. Mijn werk kan emotioneel belastend zijn omdat ik werk met kinderen die zwaar en langdurig ziek zijn, maar in mijn vrije tijd kan ik dat goed van me afzetten, gelukkig.” “Zowat het hele weekend ben ik druk in de weer met allerlei leuke activiteiten. Maar op zondagavond gaan mijn gedachten meestal uit naar de maandag die eraan komt. En word ik licht onrustig. Een soort ‘zondagavondstress’ die bijna iedere week terugkeert. Nochtans, geloof mij, ik schep veel genoegen in mijn werk. Eenmaal op mijn werk loopt alles op rolletjes. Dan geniet ik van die frisse start. In principe begint mijn werk ook pas op het moment dat ik het UZ binnenloop, er wordt van mij niet verwacht dat ik thuis nog werk. In die zin is de scheiding tussen werk en privé bij mij heel duidelijk. En dat is ook hoe ik het het liefste heb.” “Blijkbaar heb ik het gewoon moeilijk met de overgang van rust naar drukte. Nu, als ik erover nadenk, had ik het als kind ook al lastig met de over-


om uw zondagavondblues onder controle te krijgen

1 Trek zelf de lijn, bepaal uw grenzen. gang van weekend naar school. Na een verlengd weekend is het trouwens erger, na een vakantie nóg erger. Hoe langer de vrije tijd is geweest, hoe moeilijker de overgang. Het is gelukkig niet zo erg dat mijn slaap eronder lijdt. Ik zorg wel dat ik op tijd in bed lig op zondag, zodat ik fris ben voor de volgende ochtend. Maar dat doe ik op andere weekavonden ook.” Haar vriend Steven merkt het iedere keer opnieuw: “Zo rond het avondeten zie ik haar stemming op zondagen veranderen. Ze mag de hele middag in een uitbundige feeststemming vertoefd hebben, ineens wordt ze stiller en een beetje zenuwachtig. Dat ze met haar hoofd al bij de maandag is, zegt ze als ik vraag wat er is.” Voor Steven, die zelf hoegenaamd geen last heeft van zondagavondblues, is het niet altijd duidelijk hoe hij moet reageren. Stefanie: “Hij zegt dan heel nuchter: “Het is morgen maar een gewone maandag, zoals er al zoveel geweest zijn.” Rationeel gezien weet ik wel dat hij gelijk heeft (lacht), maar dat gevoel is sterker dan mezelf.” Op zondagavond zoekt Stefanie vooral rustige afleiding. “Tv kijken bijvoorbeeld, dat verzet mijn gedachten. Uitgaan doe ik op zondagavond niet zo graag, ik blijf dan liever in mijn vertrouwde omgeving. Wat ook helpt is uitkijken naar de leuke dingen die ik in de loop van de volgende week ga doen. Ach, al bij al is het niet zo dramatisch als het nu misschien klinkt, maar toch hoop ik dat die zondagsblues wat zal verminderen met de jaren.” KE •

Maar besef dat indien u voor een kwaliteitsvolle job kiest, die u tijd zal kosten, ook (soms) op een zondagavond.

2 Begin al vrijdagnamiddag op het werk

aan een taak die u anders maandag zou aanvatten. Zo vermindert u de spanning op zondagavond.

3 Overlaad uw weekend niet. ‘Stressoloog’

Luc Swinnen: “Dat ritje naar zee of de barbecue zijn geen verplichting. Ontdek dat ook de strijk, de was en de plas ontspannend kunnen zijn.”

4 Indien u zich elke maandagochtend met

lood in de schoenen terug naar het werk sleept, zit u waarschijnlijk niet op de juiste plek. Peggy De Prins: “Als wij werknemers testen op hun engagement op het werk, vragen we letterlijk of ze maandagochtend met volle energie aan de slag gaan. Wie op een burnout afstevent, is dikwijls dan al aan het einde van zijn Latijn.”

5 Als u zich verveelt tijdens uw werkuren, krijgt

u onvoldoende uitdagingen. Kijk eerst of u meer werk kan krijgen. Anders verhuist u best. Probeer vooral tevreden te zijn op het werk.

Hoe bestrijdt u de zondagavondblues? vacature.com/zondagavond

12/04/12 20:13

Meerderheid werknemers voelt zich onrustig of gestresst aan de vooravond van nieuwe werkweek

Recommend Documents