MEEr met. MinDEr THEMA RENDEMENT. Bedrijvenexperts edwin den Boer en Robert de Boeck EErST OMZET, DAn rendement

n r 2. 2 0 1 2

JAARGANG 4

BDO MAGAZINE VOOR ONDERNEMEN

Bedrijvenexperts edwin den Boer en Robert de Boeck

EErST OMZET, DAn rEnDEMEnT Marjolein Verstraeten, hR-manager cinOP:

OnVErwACHTE winST Boerenbond bespaart tonnen met doordachtere logistiek

MEEr VErDiEnEn MET MinDEr KiLOMETErS strengere regels rond accountantsdiensten

relatie accountant en mkb blijft onaangetast

DE VAKMAn + VPB-AAnGiFTE? WEES OP TIJD! + ZOnDEr ZOrGEn OVER DE GRENS + niEuw: OnDErnEMErSPEiL + AUTOBIJTELLING + DO’s & DOn’TS

MEEr met MinDErTHEMA RENDEMENT

FiscAAl

VOORWOORD COLOFOn

Accent nR 2. 2012

accent is het relatiemagazine van BDO Accountants & Adviseurs en wordt via controlled circulation verspreid. Redactieadres BDO, afdeling Marketing, communicatie & sales Postbus 182, 5600 AD eindhoven telefoon 040 – 269 81 11 Fax 040 – 269 81 73 e-mail [email protected] Hoofdredacteur Mr. Klaas Kirpensteijn Redactieraad Daan van den Broek, Deny Dijkgraaf, Robert Franken, Arthur gimes, huib hilhorst, john van Kollenburg, Ard lucassen, Martin van Megen, corina Roks en sara sprakel Concept & realisatie Monte Media, Amsterdam Medewerkers leonard van den Berg (eindredacteur), geert Dekker, Paul groothengel, Mark van harreveld, jacco Kroon, Friso schotanus en stefanie Vermeulen Fotografie ivo van der Bent, lodewijk Duijvesteijn, tim stet Illustraties leonie Bos Art direction Yke Bartels, Amsterdam Vormgeving Martijn Blokland, Amsterdam

wAT TELT? Naar je klant luisteren. Eens in de zoveel tijd je strategie tegen het licht houden. Je producten en diensten aanpassen aan de veranderende klantvraag of marktomstandigheden. Betere stappen naar rendementsverbetering zijn er niet, zeggen verschillende kenners en ervaringsdeskundigen in dit magazine.

Lithografie image Degree Zero, Amsterdam Druk Drukkerij Roelofs, enschede © 2012 BDO niets uit deze uitgave mag worden overgenomen en/of gereproduceerd zonder schriftelijke toestemming van de uitgever. Deze publicatie is zorgvuldig voorbereid, maar is in algemene bewoordingen gesteld en bevat alleen informatie van algemene aard. Deze publicatie bevat geen advies voor concrete situaties, zodat uitdrukkelijk wordt aangeraden niet zonder advies van een deskundige op basis van de informatie in deze publicatie te handelen of een besluit te nemen. Voor het verkrijgen van een advies dat is toegesneden op uw concrete situatie kunt u zich wenden tot BDO Accountants & Adviseurs of een van haar adviseurs. BDO Accountants & Adviseurs en haar adviseurs aanvaarden geen aansprakelijkheid voor schade die het gevolg is van handelen of het nemen van besluiten op basis van de informatie in deze publicatie. BDO is een op naam van stichting BDO te Amsterdam geregistreerd merk. in deze publicatie wordt BDO gebruikt ter aanduiding van de organisatie die onder de merknaam ‘BDO’ actief is op het gebied van de zakelijke dienstverlening (accountancy, belastingadvies en consultancy). BDO Accountants & Adviseurs is een op naam van BDO holding B.V. te eindhoven geregistreerde handelsnaam en wordt gebruikt ter aanduiding van een aantal met elkaar in een groep verbonden rechtspersonen, die ieder afzonderlijk onder de merknaam ‘BDO’ actief zijn op een bepaald terrein van de professionele dienstverlening (accountancy, belastingadvies en consultancy). BDO Holding B.V. is lid van BDO international ltd, een rechtspersoon naar engels recht met beperkte aansprakelijkheid, en maakt deel uit van het wereldwijde netwerk van juridisch zelfstandige organisaties die onder de naam ‘BDO’ optreden.

Het klinkt zo logisch. En toch: écht luisteren naar de klant doen Nederlandse ondernemers vaak maar mondjesmaat. Onderzoek door onze consultants bevestigt dat: we weten te weinig wat de klant van ons verwacht. En áls we het al weten, handelen we er lang niet altijd naar. Ik zeg bewust ‘we’. De klant vooropstellen staat ook bij BDO terugkerend op de agenda. Sterker nog: in onze strategie voor de komende jaren hebben we het pontificaal bovenaan gezet. We beloven er alles aan te doen om de allerbeste service en kwaliteit te bieden. Goed luisteren betekent ook: de juiste vragen stellen. Hoe beoordeelt u mijn werk? Wat kan ik verbeteren? Ik roep u vanaf deze plek van harte op uw ervaringen met onze dienstverlening met ons te delen. Ons aan te spreken op onze beloftes. Het zal onze samenwerking optimaal laten renderen. Dat telt!

”GOED LuiSTErEn BETEKEnT OOK: DE JuiSTE VrAGEn STELLEn”

BDO is de merknaam die wordt gebruikt ter aanduiding van het BDO-netwerk en van elk van de BDO Member Firms.

REINDER BRUMMELMAN Voorzitter Raad van Bestuur BDO

accent juli 2012

3

EErST OMZET, DAn rEnDEMEnT

08

elke mkb’er wil het wel: meer rendement. Maar pas op voor simpelweg snijden of de paradox van de dominante grootaandeelhouder. en waarom kennen veel mkb-bedrijven hun klanten zo slecht? Bedrijvenexperts Robert de Boeck en edwin den Boer op terreinverkenning.

MinDEr riJDEn, MEEr winST

20

FiSCAAL

26

25 Over de grens Ambities in het buitenland? Pas op: de wereld wordt kleiner, maar de fiscale verschillen zijn groot! 26 Inlenen personeel geen flexibiliteit zonder risico's. 28 Fiscaal kort Van autobijtelling en Vpb-aangifte tot de Margeregeling: belangrijk belastingnieuws in vogelvlucht.

ACCOunTAnCY 32 Relatie mkb en accountant De nieuwe, strengere regels rond accountantsdiensten gelden vooral voor beursgenoteerde bedrijven, banken en verzekeraars. Ruud Vergoossen legt uit. 33 ‘Groepsregime’ jaarrekeningvrijstelling volgens het 403-regime, is dat zinvol?

4

juli 2012 accent

VAriA

30

MEnSEnwErK 36

14

18 Ondernemersnieuws Van 360°-vastgoedscan en Masterclasses tot live-demo’s Online Boekhouden en Business intelligence. 38 BDO Rendementsanalyse in vijf stappen naar een (nog) beter resultaat. 41 Pensioen onder controle

30 Betrokken thijs Mollers, junior assistent accountant, liep met BDO-collega’s de leiden Marathon. Voor het goede doel: het Ronald McDonald huis. 36 De Vakman estateplanner toine van Beers over de grens tussen psychologie en fiscaliteit. 44 Beste/Slechtste beslissing Makelaar eefje Voogd over de juiste keuzes in haar werk, en de verkeerde…

Mengvoercoöperatie Boerenbond Deurne levert vanuit vier productielocaties verschillende soorten mengvoer aan ruim 850 veeboeren. een logistieke mega-puzzel, waarvoor BDO een verbeterplan ontwikkelde. “Met een kilometerreductie van 13% bespaar je twee ton.”

OPLEiDErS LErEn BESPArEn, OOK OP DE OVErHEAD cinOP, het centrum voor innovatie van Opleidingen, optimaliseerde in 2009 het primaire proces. twee jaar later waren de ondersteunende diensten aan de beurt. Resultaat: kwalitatieve procesverbeteringen, meer oog voor de (interne) klant en 15% banenreductie.

VErDEr 06 BAROMeteR: RenDeMent 18 OnDeRneMeRsnieuWs 24 DO’s & DOn’ts 34 BDO KORt & AgenDA 40 Beste BDO… 42 cOluMn

“ BDO heeft gezorgd voor een aantal eye-openers. Dat we twee ton kunnen besparen is natuurlijk aanzienlijk” PeteR VAn DeuRsen, operationeel directeur Boerenbond Deurne

20

accent juli 2012

5

BAROMeteR

datgene wat je er uiteindelijk aan overhoudt – in geld én gevoel…” EEN VAN DE REACTIES uit het BDO Ondernemerspeil, mei 2012.

6

MEEr DAn GELD ALLEEn > Op de vraag ‘Hoe definieert u rendement?’ kwamen in het BDO Ondernemerspeil veel verschillende antwoorden. Van het zakelijke ‘bruto marge voor Vpb’ tot meer gevoelsmatige reacties zoals 'resultaat van getoonde inspanningen’, ‘winst als % van de omzet, klanttevredenheid en medewerkerstevredenheid’ en het citaat hier uiterst links. Ondernemen gaat om meer dan geld alleen…

VERRASSENDE GELUIDEN UIT HET BDO ONDERNEMERSPEIL

>73% …van de ondernemers vindt rendement belangrijk, maar niet het hoofddoel van het ondernemen. Op de vraag ‘Wat is de positie van rendementsverbetering binnen uw bedrijf?’ erkent 12% dat die niet concreet is benoemd. Slechts 15% vindt rendement het belangrijkst.

Ondernemers geloven in aanpakken: ‘Doen’ vinden zij het meest bepalend voor hun rendement. Goede tweede is Personeel & Organisatie, gevolgd door Marketing & Sales (3), Strategie (4) en Financiën (5). Verrassend laag scoren Automatisering (6), Innovatie (7) en Inkoop & Logistiek (8). Opvallend, want alle drie zijn bij uitstek belangrijk om meer kostenbewust en winstgevend te werken. Totaal géén verrassing is de laatste plaats voor Wet- & regelgeving. Als het gaat om het behalen van maximaal rendement kunnen ondernemers die missen als kiespijn.

WET- & REGELGEVING

INKOOP & LOGISTIEK

Bron: BDO Ondernemerspeil, mei 2012.

INNOVATIE

FINANCIËN

AUTOMATISERING

wAAr ZiT uw rEnDEMEnT?

STRATEGIE

MARKETING & SALES

Wat is uw definitie van rendement? hoe belangrijk vindt u het? hoe scoorde u vorig jaar? en welk onderdeel van uw bedrijfsvoering is daarin volgens u het meest bepalend? Verrassende uitkomsten uit het eerste BDO Ondernemerspeil.

<10%

Bron: Nasdaq

“Rendement is…

PERSONEEL & ORGANISATIE

DOEN

theMA rEnDEMEnT

rEnDEMEnT iS VLuCHTiG > en laat zich niet altijd schrijven in zwarte inkt. Soms wordt rendement opeens negatief. Als groei uitblijft of waarde blijkt te verdampen. Dat kan snel gaan. Vraag het maar aan Facebook-beleggers. Rendement – het blijft opletten…!

Ruim 60% van de respondenten in het BDO Ondernemerspeil zegt in 2011 minder dan 10% rendement te hebben behaald. Veel te weinig, gezien de risico’s die een ondernemer loopt. Ter vergelijking: een bancaire lening kost zo'n 12% en investeringsmaatschappijen vragen al gauw 20%. Maar: de verwachtingen van de respondenten over hun rendement in 2012 zijn voorzichtig positief.

Bron: BDO Ondernemerspeil, mei 2012. juli 2012 accent

accent juli 2012

7

THEMENAT

VeRDiePing

RENDEM

BEDRIJVENEXPERTS ROBERT DE BOECK EN EDWIN DEN BOER

OP ZOEK nAAr MArGE Mogelijkheden genoeg om het rendement te verbeteren voor mkb’ers. Maar pas op voor simpelweg snijden of de paradox van de dominante grootaandeelhouder. en waarom kennen veel mkb-bedrijven hun klanten zo slecht? twee bedrijvenexperts op terreinverkenning. DOOR JACCO KROON BeelD LODEWIJK DUIJVESTEIJN

Rendement is een veelkoppig monster dat bij iedere mkb-ondernemer op het netvlies staat. Er zijn kasten over volgeschreven. Ontelbare manieren bedacht om het te meten. ROI, dividendrendement, rentabiliteit van het eigen vermogen, korte versus lange termijn, arbeidsproductiviteit, net promotor scores... Maar hoe kies je de juiste accenten voor het behalen van een gezonde winst bij je bedrijf? Moet alle aandacht naar stroomlijning van kosten of focus op de klant? Moet je uitbreiden via autonome groei of overname? Moet je je mensen prikkelen met financiële targets of tevredenheidscores? Robert de Boeck, directeur van de mkb-gerichte participatiemaatschappij Antea, aarzelt geen moment op de vraag waar hij ruimte ziet voor het verbeteren van rendement bij mkb-bedrijven. “Die directeur-grootaandeelhouders hebben elke cent al omgedraaid. Dus het rendement verbeteren door in de kosten te snijden is vrijwel onmogelijk als je een bedrijf overneemt van een DGA. Onbenutte potentie moet je zoeken aan de omzetkant, in het investeren in de volgende stap om te groeien. Veel DGA’s hikken daar tegenaan omdat het ten koste gaat van de winstgevendheid op de korte termijn.” OUDE STEMPEL In de praktijk ziet De Boeck dat mkb-bedrijven de grootste kansen laten liggen op het gebied van internationale expansie en e-commerce. “Veel DGA’s op leeftijd vinden expansie in het buitenland te ingewikkeld, ook als ze een kansrijk product voor export in huis hebben.” Ondoordachte expansie in het buitenland is echter nog erger dan niets doen. De Boeck: “Doe het vooral niet als je er geen geld en managementtijd voor vrij wilt maken. Zo hadden we zelf ooit een participatie in een succesvol bedrijf in garagedeuren dat uitbreidde naar Frankrijk. De directeur

8

juli 2012 accent

accent juli 2012

9

VeRDiePing

FiscAAl

“wiJ ZEGGEn TEGEn BEDriJVEn DiE in ZwAAr wEEr ZiTTEn: GA TEruG nAAr JE KLAnT. wAT wiL DiE nOu?” EDWIN DEN BOER, partner BDO consultants

Robert de Boeck

Edwin den Boer

ZES TiPS uiT DE PrAKTiJK VOOR MeeR RenDeMent robert de Boeck en Edwin den Boer delen hun tips om potentie te verzilveren Robert de Boeck > “Ken je beperkingen. Vraag jezelf continu: Ben ik in deze fase nog de juiste figuur om leiding te geven aan de onderneming?” > “Benut de mogelijkheden van externe financiering door bijvoorbeeld participatiemaatschappijen. De wens om 100% eigenaar te blijven is een belemmering voor groei.” > “Kijk nu naar overnames als je je marktpositie wilt verstevigen. Het huidige klimaat is een prachtig moment om een concurrent over te nemen.”

was gek op dat land en zat er vier dagen per week, terwijl de core business hier in Nederland keihard onderuitging.” Nieuwe vormen van marketing en e-commerce zijn een tweede ondergeschoven kindje, volgens De Boeck: “Veel mkb-bedrijven denken nog steeds dat het in hun branche niet werkt of dat het geen bedreiging of kans is. Maar het is natuurlijk overal aan de orde. Alleen hebben DGA’s van de oude stempel er geen affiniteit mee. Bij jonge managers ligt dat anders, maar die krijgen vaak de ruimte niet.”

Edwin den Boer, partner bij BDO Consultants, beaamt De Boecks observatie over misplaatste terughoudendheid bij veel mkbbedrijven op het gebied van e-commerce. “Ik heb er behoorlijk veel onderuit zien gaan doordat ze die slag hadden gemist.” VERSPILLING IN HET PROCES Den Boer heeft echter een andere kijk dan De Boeck op zuinigheid in het mkb en de kansen voor kostenbeheersing. “Wat we bij lean-trajecten het eerst zichtbaar maken is

“Onbenutte potentie moet je zoeken aan de omzetkant, in het investeren in de volgende stap om te groeien” ROBERT DE BOECK, directeur participatiemaatschappij Antea

10

juli 2012 accent

Edwin den Boer > “Beoordeel je businessmodel kritisch. Als je dat moeilijk vindt, haal er iemand bij. Dat kan een adviseur zijn, maar ook een andere goede ondernemer.” > “Investeer in het kennen van je klant. Denk niet te snel dat je al weet wat die wil, maar doe daar echt moeite voor.” > “Organiseer innovatiekracht. Zorg dat je je feeling met je doelgroep omzet in producten die een latente behoefte wakker maken.”

hoeveel verspilling er in het proces zit. Dat is eigenlijk heel makkelijk. Je tekent het proces uit en stelt dan de vraag: Wat doen wij nou allemaal waar de klant niet om vraagt, maar waar hij wel voor moet betalen?” Door die lens wordt vervolgens kritisch gekeken waar onnodige voorraden, wachttijden, dubbel werk et cetera zitten. “Als je dat in kaart brengt bij bedrijven die er nog weinig mee bezig zijn geweest – en dat zijn er nogal wat – haal je zo 30%, 40% tot wel 50% aan inefficiënties uit de kosten.” Snijd je met dat soort hoge percentages niet je eigen bedrijf kapot? “Alleen als je dom snijdt”, meent Den Boer. “Voordat een ondernemer er maar één euro afschaaft, moet hij eerst zorgen dat hij zijn businessmodel goed begrijpt. Wat we vaak zien, is dat ondernemers denken dat ze aan klant X geld verdienen en aan klant Y niet en dat – als wij dan echt de kosten gaan toerekenen – de situatie precies andersom blijkt te zijn. Dus zonder grip op je eigen businessmodel loop je het risico dat je je focust op de verkeerde

accent juli 2012

11

VeRDiePing

BDO rEnDEMEnTSMOniTOr Om uw verbeterpotentieel op een eenvoudige manier kwalitatief en kwantitatief in beeld te brengen heeft BDO de Rendementsmonitor ontwikkeld. Deze online monitor maakt gebruik van de volgende negen prestatievelden:

> Strategie > Financiën > Personeel & Organisatie > Inkoop & Logistiek > Operationele bedrijfsvoering > Innovatie > Marketing & Verkoop > Automatisering > Wet- en regelgeving Samen met uw adviseur vult u een vragenlijst in. Hierbij kijken wij naar uw huidige score en uw ambities. Het verschil is het verbeterpotentieel.

klanten. En je dan verbaasd afvragen waar het resultaat nou blijft. Je hebt de zaak alleen maar erger gemaakt.” DONKERE WOLKEN Den Boer definieert ‘businessmodel’ als een gezonde verhouding tussen wat een bedrijf een klant biedt en wat deze klant bereid is daarvoor te betalen. Je moet bovendien proactief in de gaten houden hoe marktomstandigheden veranderen en je businessmodel daar voortdurend op aanpassen. “Het kan dus goed zijn dat je bij een kostenbeheersingsoperatie aan de ene kant snijdt terwijl je

aan de andere kant juist extra geld in nieuwe kansen investeert.” Den Boer ziet in deze crisis veel bedrijven die in acute problemen komen doordat ze hun businessmodel nooit kritisch hebben bekeken. “Die komen er dan te laat achter dat de wereld om hen heen is veranderd: dat de klant kritischer is en minder makkelijk geld uitgeeft. Opeens blijken ze met een veel te hoge kostenstructuur te zitten die niet meer in verhouding staat tot wat de klant op dit moment nog voor je diensten overheeft.” Ook De Boeck vindt dat monitoring van je businessmodel helpt om problemen in een

“Driekwart van de mkb’ers ziet hun businessmodel als iets statisch. Maar daarmee kun je zelfs de meest loyale klanten kwijtraken” EDWIN DEN BOER, partner BDO consultants

12

juli 2012 accent

Het unieke van de BDO Rendementsmonitor is dat dit verbeterpotentieel direct gerelateerd wordt aan uw winst- en verliesrekening. Op deze manier kan op basis van benchmarkcijfers en onze professionele ervaring een inschatting worden gemaakt van uw verbeterpotentieel in harde euro’s. Met deze inzichten kunt u direct en pragmatisch aan de slag met rendementsverbetering. Meer over rendementsverbetering? lees het artikel over de BDO Rendementsanalyse op pagina 38/39 en kijk op www.bdo.nl (zoek op ‘rendementsmonitor’).

vroeg stadium te ontdekken. “Neem makelaars: je had een etalage, hing een paar foto’s op en het geld kwam vanzelf binnen. Dat is een verdienmodel waarvoor de donkere wolken zich echt al een behoorlijk tijdje aftekenden. Toch blijven ze er bijna allemaal stug aan vasthouden.” TOETEN NOCH BLAZEN Den Boer: “Wij zeggen tegen bedrijven die in zwaar weer zitten: Ga terug naar je klant. Wat wil die nou? Hoe zijn z’n behoeftes veranderd? Kijk welke organisatie en kostenstructuur daarbij hoort.” Precies over dit onderwerp heeft BDO voor een binnenkort te publiceren onderzoek vijftig mkb’ers geïnterviewd. Uit de resultaten blijkt dat, crisis of geen crisis, slechts een kwart van deze bedrijven hun businessmodel regelmatig tegen het licht houdt, goed luistert naar de klant

en de processen hierop aanpast. “Driekwart doet dat dus niet en ziet hun businessmodel als iets statisch”, aldus Den Boer. “De instelling van ‘Dit heeft gisteren gewerkt dus dat zal morgen ook nog wel werken’. Dat is een recept waarmee je zelfs je meest loyale klanten kwijt kunt raken doordat je de aansluiting verliest.” De Boeck is niet verbaasd over het percentage. “Je moet heel creatief zijn om je businessmodel te veranderen, en dat zijn maar weinig ondernemers. Zelfs grote gerenommeerde bedrijven gaan hierdoor kopje onder. Neem een bedrijf als Kodak dat de boot compleet miste bij digitale fotografie.” PARADOX Wat zijn de grote obstakels bij het benutten van al die braakliggende potentie om het rendement te verbeteren bij mkb-ondernemingen? Wie hangt aan de rem bij het vloeibaar houden van het businessmodel? Een groot deel van het antwoord is volgens De Boeck te vinden in de paradox van de dominante grootaandeelhouder. Aan de ene kant is die de ondernemer pur sang wiens creati-

viteit aan de wieg staat van het geslaagde businessmodel van zijn bedrijf. Aan de andere kant staat hij verdere ontwikkeling in de weg omdat in zijn schaduw niets kan groeien. De Boeck: “Veel mkb-bedrijven hebben nauwelijks een kwalitatief goede tweede managementlaag. Daar heb je dan een dominante DGA waar sterke mensen het niet lang bij uithouden. Dat remt de expansie.” Het remt ook de kritische evaluatie van het businessmodel, zegt Den Boer. “Je ziet vaak dat de dominante DGA een negatief spiegelbeeld van zichzelf creëert als het bedrijf groter wordt. Creatieve mensen met eigen ideeën krijgen niet de kans zich te ontwikkelen. Die heb je juist hard nodig om je businessmodel scherp te houden.” RUIM BAAN In deze situatie zijn er twee opties om de zaak te redden: of de DGA verandert zijn houding of hij kan de zaak verkopen om zo de weg vrij te maken voor een nieuwe cultuur. De Boeck: “In het laatste geval is het zaak om zo snel mogelijk een vers team op

het bedrijf te zetten en afscheid te nemen van de DGA. Een DGA die blijft rondhangen naast de nieuwe directeur, dat gaat nog geen halfjaar goed. Twee kapiteins op één schip werkt niet.” Den Boer van BDO komt ook regelmatig dominante DGA’s tegen. En soms zijn onorthodoxe maatregelen nodig om door te laten dringen dat hij zelf het obstakel is. Zo schotelde Den Boer een ondernemer ooit exact hetzelfde rapport met verbeterpunten voor dat hij een half jaar eerder had gemaakt. “Er was niets ten goede veranderd dus besloot ik die gok te wagen. Daar was hij eerst heel boos over, maar na het weekend belde hij en zei: ‘Ik ben bang dat je toch gelijk hebt’.”

Meer weten? neem contact op met Edwin den Boer of met uw eigen adviseur. @ [email protected]

accent juli 2012

13

KlAntcAse

THEMENAT

cinOP

RENDEM

MArGE OPleiDeRs leRen ZelF BesPARen OP OVeRheAD

BuiTEn HET

PriMAirE

PrOCES DOOR PAul gROOthengel FOtOgRAFie lODeWijK DuijVesteijn

Onderwijs- en opleidingskundig adviesbureau CinOP wilde meer rendement halen uit de ondersteunende diensten. BDO ging aan de slag met managers en medewerkers. Resultaat: kwalitatieve procesverbeteringen, een aantoonbaar efficiëntere ondersteuning en afdelingen die meer werken vanuit de vraag van de (interne) klant.

CINOP is een onafhankelijk (inter)nationaal adviesbureau op het gebied van leren, opleiden en ontwikkelen. “Ons advieswerk strekt zich uit over drie kernthema’s; het verbeteren van de kwaliteit van beroepsonderwijs, het bevorderen van duurzame inzetbaarheid en mobiliteit op de arbeidsmarkt én de participatie en integratie van kwetsbare doelgroepen zoals laaggeletterden en inburgeraars. In feite zie je dat ook terug in onze brede klantenkring. Zo werken wij voor zowel scholen, ministeries en lokale overheden alsook voor brancheorganisaties, sociale partners en het bedrijfsleven”, aldus Marjolein Verstraeten, manager HR & Facilitair. Het onderwijs ligt, als zoveel overheidssectoren, momenteel flink onder vuur. Ook CINOP merkt dat, schetst Verstraeten: “We doen het nog relatief goed, maar ook wij merken dat de overheid de broekriem aanhaalt. En dus moeten we nog meer ons best doen. Vooral nu niet duidelijk is hoe de onderwijsplannen vanuit politiek Den Haag eruit gaan zien.” BETER AANSLUITEN OP PRIMAIRE PROCESSEN De adviestak van overkoepelende stichting CINOP opereert in het ‘private domein’ en moet zichzelf bedruipen. Daarnaast voert de or-

14

juli 2012 accent

ganisatie een aantal activiteiten en programma’s uit in het ‘publieke domein’, waaronder onderzoek. Verstraeten: “We werken vanuit onze vestigingen in Den Bosch en Utrecht met negentig adviseurs en dertig onderzoekers. Zij vormen samen ons primaire proces. In 2009 hebben we gekeken waar we hun processen effectiever en efficiënter konden maken. Daarbij is het ondersteunende proces buiten beeld gebleven.” Begin vorig jaar wilde CINOP dan ook onderzoeken of, en zo ja hoe, die ondersteunende afdelingen – waar 45 medewerkers actief zijn – ook efficiënter en effectiever zouden kunnen werken. En dus meer rendement zouden opleveren. “We wilden kijken hoe de collega’s van Financiën, ICT, het secretariaat, Marketing & Communicatie, HR en Facilitair beter zouden kunnen aansluiten op onze primaire processen. Natuurlijk was het Ma-

nagementteam benieuwd of dit op korte termijn ook concrete besparingen op zou leveren, maar dat was niet de insteek”, zegt Verstraeten. DRIE POSTRONDES PER DAG Ze polste voor dit traject drie adviesbureaus, liet offertes uitbrengen en koos uiteindelijk voor BDO. “Zij hadden het beste verhaal”, blikt ze terug. “Mijn indruk was dat de verbeterpunten binnen onze ondersteunende processen voor het oprapen lagen.” Ze noemt desgevraagd twee voorbeelden vanuit de afdelingen die ze zelf leidt: “HR was gewend om alle arbeidscontracten op paars papier af te drukken: heel mooi, en qua kleur goed passend bij onze huisstijl. Maar het was wel arbeidsintensief: voor ieder contract moest je naar de printer lopen, paars papier laden, teruglopen om de printopdracht te geven…

CinOP OPGERICHT

1997 (met voorgangers, historie van 35 jaar) LEVERT opleidings- en onderwijskundig advies VESTIGINGEN ’s-Hertogenbosch en Utrecht MEDEWERKERS circa 165 JAAROMZET circa 20 miljoen euro ONLINE www.cinop.nl

accent juli 2012

15

KlAntcAse

voldeden aan de klantvraag.” Welke? “Binnen CINOP werd bijvoorbeeld altijd op papier gewerkt en gekopieerd. Dat kon wel minder, daar was iedereen het over eens. Eerst ging de discussie over minder kopiëren, met name in kleur, totdat iemand de basale vraag stelde: waarom kopiëren we eigenlijk nog überhaupt?” Verstraeten vult aan: “Zo maken we veel informatieboekjes die we aan klanten verkopen voor vijf of tien euro. Daar moeten dan weer aparte facturen voor worden gemaakt, soms gevolgd door betaalherinneringen; erg duur en inefficiënt. We slaan nu de weg van de digitalisering in: we hebben besloten publicaties gratis digitaal aan te bieden. Dat is veel goedkoper en bovendien betere pr.”

“Alleen al door te práten over werkprocessen gingen mensen zelf op zoek naar verbeteringen” MARJOLEIN VERSTRAETEN, manager hR & Facilitair bij cinOP

Dat gaf telkens veel geloop op de afdeling. Een ander voorbeeld vanuit de facilitaire afdeling: die deden nog drie postrondes per dag, met zo’n karretje. Dat is echt niet meer van deze tijd.” De BDO consultants Edwin den Boer en Joris Aalberse gingen aan de slag. Aalberse: “We hebben eerst een benchmarkonderzoek gedaan onder vergelijkbare adviesbureaus als CINOP. Welke diensten bieden zij, hoe is dat geregeld en met hoeveel mensen doen ze dat? Tegelijk namen we de ondersteunende processen van CINOP onder de loep: waar kunnen stappen in de processen effectiever

16

juli 2012 accent

en efficiënter en waar kunnen we geld en tijd besparen? Daaruit kwam al snel naar voren dat de organisatie voor wat betreft de ondersteunende diensten het werk efficiënter kan inrichten. Dit had ook nog te maken met de cultuur van oudsher: medewerkers willen zoveel mogelijk de goede dingen doen en letten dan minder op de vraag of dat ook op de meest efficiënte manier gebeurt.” WAT VERWACHT MIJN KLANT? BDO stelde de diagnose, maar veel oplossingen om meer rendement te leveren kwamen uit de organisatie zelf, schetst Verstraeten. “BDO heeft dat proces vooral gefaciliteerd.

Wij hebben, toen we begonnen met BDO, een stuurgroep ingericht. Daarin zaten onder mijn leiding zowel de directeur als vertegenwoordigers van alle ondersteunende afdelingen – managers en medewerkers. Alleen al door te práten over werkprocessen gingen mensen zelf op zoek naar verbeteringen.” Aalberse vult aan: “We hebben bij alle afdelingen de vraag gesteld: wat verwacht je klant nou eigenlijk van jou? Het gaat meestal om interne klanten, dus die konden we dat direct vragen. De antwoorden hebben we naast elkaar gelegd.” Bij de ‘mismatches’ vroeg Aalberse de ondersteunende afdelingen hoe ze hun processen zodanig zouden moeten herinrichten dat ze alsnog aan die klantvraag zouden voldoen. “En bij alle activiteiten die niet aan die klantvraag voldoen, vroeg ik: Waarom doe je dat nog? Natuurlijk, sommige activiteiten kun je niet zomaar stoppen, denk aan bepaalde regelgeving, maar er bleken ook activiteiten te zijn waar ze echt mee konden stoppen omdat die niet

SLIMMER MET MINDER Zo zijn er nog veel meer kwantitatieve en kwalitatieve efficiencyslagen gemaakt. De financiële afdeling voerde bijvoorbeeld gescheiden administraties voor verschillende entiteiten binnen CINOP. Die zijn nu gestroomlijnd tot één administratief systeem. Iedereen levert zijn urenverantwoording iedere week in, in plaats van eens per maand. Elektronische leeromgevingen vervangen de klassieke trainingsmappen. De arbeidscontracten worden gewoon op wit papier geprint. En iedereen moet de post voortaan zelf ophalen. “Dat was nog een hele verandering”, glimlacht Verstraeten. Net als het feit dat we uiteindelijk met 15% minder mankracht het werk kunnen klaren. Verstraeten: “Daar bleek ruimte voor. We kunnen, nu we de processen slimmer hebben georganiseerd, echt toe met minder mensen. Door het toepassen van een elektronische omgeving hoeven we bijvoorbeeld geen vaste uitzendkracht meer in te huren.” De kunst bij dit soort veranderprocessen is om zowel de medewerkers als hun managers (zie kader) mee te krijgen. Verstraeten: “Ge-

durende het hele traject kregen we vragen als: Wat betekent dit voor mij? Communicatie, vastberadenheid en overtuigingskracht zijn dan van cruciaal belang.” De totale verbeterslag met BDO heeft in totaal een klein jaar geduurd. Verstraeten: “Eind vorig jaar waren we klaar. Maar de stuurgroep is nog steeds intact, want dit is een continu proces. En BDO? Ik ben erg tevreden over hun inzet en ideeën, hun aanpak en de rendementsverbeteringen die we daardoor hebben kunnen realiseren. Het is de investering meer dan waard geweest. De meeste verbeterideeën worden goed gedragen doordat ze van de werkvloer komen, met dank aan Joris die dat proces goed wist aan te jagen. Daarbij: de ondersteunende afdelingen communiceren nu onderling veel beter, de verkokering is weg. Er is echt sprake van een cultuurverandering ten goede.”

Meer weten? neem contact op met Joris Aalberse of met uw eigen adviseur. @ [email protected]

CASE IN HET KORT > Onderwijs- en opleidingskundig adviesbureau CINOP wilde meer rendement halen uit de ondersteunende diensten, plus een betere aansluiting op de primaire processen. > BDO deed een benchmarkonderzoek onder concurrenten en analyseerde welke stappen in de ondersteunende processen van CINOP effectiever en efficiënter konden. > Verbeteroplossingen werden zowel vanuit BDO, als de werkvloer en het management van CINOP aangedragen. > Resultaat: een groot aantal kwantitatieve en kwalitatieve efficiencyslagen, efficiëntere ondersteuning en ook bij ondersteunende afdelingen meer focus op de vraag van de (interne) klant.

COACHinG CruCiAAL Parallel aan het zoeken naar rendementsverbeteringen coachte BDO consultant Joris Aalberse de vier managers van de ondersteunende diensten. “Als ik met een hele afdeling aan de slag ging, zag ik ook hoe de manager zich opstelde. De een liep wat harder dan de ander,

op een gegeven moment gingen ze naar elkaar kijken. Complicerend was dat de een met minder mensen moest gaan werken, en de ander niet. Ik heb ze bij elkaar gezet, dingen op tafel gelegd en ze daarnaast individueel gecoacht.” Dat was soms heel intensief. “Hoe gaan

we jouw afdeling herstructureren, hoe gaan jullie voldoen aan de klantvraag, kortom: hoe ga jij meer rendement leveren? Het lukte doordat managers er het nut en de noodzaak van inzagen. Dat is altijd cruciaal bij veranderprocessen.”

accent juli 2012

17

OnDeRneMeRsnieuWs OnDeR ReDActie VAn BDO COnSuLTAnTS

“goede ondernemingen richten zich primair op de behoeften van de klant. Dat betekent analyse van diens wensen, gevolgd door invulling van die wensen en communicatie daarover” EEN VAN DE REACTIES uit het BDO OnDeRneMeRsPeil, Mei 2012.

rEAL ESTATE 360° ‘DO A 360’ BIJ COMPLEXE VASTGOEDVRAAGSTUKKEN

FOCUS OP RENDEMENT

niEuw MAGAZinE VOOr wOninGCOrPOrATiES De BDO Branchegroep Woningcorporaties brengt vanaf dit jaar een periodiek nieuwsmagazine uit met als thema Rendementsverbetering. Naast de blik van BDO op relevante actualiteiten belicht het alle belangrijke accountantszaken voor woningcorporaties. Het aprilnummer had als thema ‘In control’, het tweede nummer gaat over ‘Maatschappelijk rendement’. Verder dit jaar komen de onderwerpen ‘Financieel management’ en ‘Human Resources’ aan bod.

Ondernemen in vastgoed? Dan is het tijd voor real Estate 360˚: een nieuw product waarmee BDO, CMS en DUPON als eerste op de vastgoedmarkt financiële, fiscale, juridische en bouwkundige expertise samenbrengen in één tool. Real Estate 360˚ is ontwikkeld om helderheid te geven in de steeds complexer wordende vastgoedvraagstukken en de toenemende vastgoedrisico’s onder de huidige economische omstandigheden. Met deze nieuwe tool krijgen eigenaren, toezichthouders en andere stakeholders een objectief en actueel beeld van de prestaties en mogelijkheden van vastgoedobjecten of portefeuilles. Real Estate 360˚ bundelt de adviezen van verschillende specialisten en geeft het complete overzicht, van alle kanten – 360 graden. Meer weten? gert-jan Meijerink, [email protected], 030 – 284 97 15.

HELDERE UITKOMSTEN ONDERZOEK KLANTGERICHTHEID Meer weten? Erik Schijvens, [email protected], 030 – 284 99 60.

Download de BDO APP voor iPhone en iPad > Met wekelijks de laatste ondernemerstips, achtergronden bij publicaties en toegang tot het Meldpunt Knellende Regels

‘MKB’Er, wEES rADiCAAL!’ Radicaal klantgericht werken draagt bij aan een vergroting van de winst van ondernemers binnen het mkb. Dat blijkt uit onderzoek door BDO Consultants, samengevat in het rapport ‘Strategie en Rendement in het MKB’. Een compromisloze focus op de klant leidt tot significant meer groei en rendement. In deze publicatie presenteren de onderzoekers hun bevindingen uit het onderzoek, doen zij praktische aanbevelingen om het rendement van bedrijven te verbeteren en bieden ze een praktische zelftest. Wilt u graag een exemplaar van het onderzoek ontvangen? Neem dan contact met ons op. Meer weten? theo sengers, [email protected], 030 – 284 99 60.

18

juli 2012 accent

IS UW ONDERNEMING AL PRIVACY PROOF?

SEriEuZE ZAAK:

PriVACY CHECK

Ondernemer let op: oneigenlijk gebruik van persoonsgegevens van werknemers, klanten en prospects kan u duur komen te staan. De privacyregels zijn streng en de sancties bij overtreding zwaar: het College Bescherming Persoonsgegevens kan forse dwangsommen opleggen én kan bevindingen openbaar maken, met risico van grote imagoschade voor de overtreder. Dubbel oppassen dus, want de regels zijn complex. Volgens de Wet Bescherming Persoonsgegevens is er al sprake van verwerking zodra u ‘iets’ met persoonsgegevens doet: gebruiken voor marketingactiviteiten, uitwisselen (bijvoorbeeld patiëntgegevens) of export van data naar landen buiten de EU. Wilt u weten of uw onderneming aan de strenge regels voldoet? De privacyspecialisten van Dijkstra Voermans advocaten kunnen dat samen met u controleren en hebben praktische oplossingen om te zorgen dat uw onderneming daadwerkelijk ‘privacy proof’ is. Meer weten? Mr. joost Mosselman, Dijkstra Voermans Advocaten, [email protected], 030 – 285 03 26.

EXTERN BESTUUR IN HET FAMILIEBEDRIJF

MASTErCLASS Op 23 en 24 oktober vindt de tweede BDO Masterclass ‘Extern Bestuur in het Familiebedrijf’ plaats. Deze tweedaagse training is bedoeld voor leden van de directie, Raad van Commissarissen, Raad van Advies, ondernemingsraad en Stichting Administratiekantoor binnen een familiebedrijf. Deelnemers krijgen zicht op de specifieke kenmerken, rollen, valkuilen, kansen, behoeften en dynamiek in familiebedrijven. Een belangrijk agendapunt is de vraag hoe ze hier zuiver en integer mee

om kunnen gaan. Aan de masterclass wordt invulling gegeven middels theorie en intervisie, waar mogelijk afgestemd op de eigen situatie door middel van casuïstiek en rollenspellen. Bijzondere aandacht is er voor transitieprocessen in familiebedrijven en voor noodscenario’s. Zo leren de deelnemers om te gaan met de delicate relatie tussen familie en bedrijf. Dit geeft meer zicht op ieders specifieke rol en functie onder diverse omstandigheden, en op de toegevoegde waarde voor het familiebedrijf.

Meer weten? ed van de Vijver, [email protected], 030 – 284 97 71.

nu inPLAnnEn: liVe DeMO’s

BDO OnLinE BOEKHOuDEn

Speciaal voor klanten die behoefte hebben aan meer functionaliteit in BDO Online Boekhouden organiseert de helpdesk van BDO Online Boekhouden demonstraties van aanvullende oplossingen. Het betreft hier mogelijkheden die gekoppeld kunnen worden aan BDO Online Boekhouden en die functionaliteit bieden voor: > Optimalisatie van het verkoopproces: CRM & sales; > Optimalisatie van het logistieke proces: order & voorraad; > Optimalisatie van het urenschrijfproces: uren & projecten. De demo’s worden iedere laatste vrijdag van de maand gegeven. Ze zijn online te volgen, of live op de BDO-vestigingen Arnhem en Amstelveen. Meer weten? helpdesk BDO Online Boekhouden, [email protected], 0229 – 25 98 09.

accent juli 2012

19

KlAntcAse

KlAntcAse

THEMENAT

BOeRenBOnD DeuRne

RENDEM

‘BOeRensliM’ ADVies BesPAARt tOnnen

MinDEr riJDEn

MEEr winST DOOR PAUL GROOTHENGEL BeelD LODEWIJK DUIJVESTEIJN

Mengvoercoöperatie Boerenbond Deurne levert ruim 850 veeboeren met 22 vrachtwagens verschillende soorten mengvoer, vanuit vier productielocaties. een logistieke megapuzzel. BDO maakte een verbeterplan waarmee het rendement op het transport flink kan worden opgekrikt. “Met een kilometerreductie van 13% bespaar je circa twee ton.”

“wE GAAn DE EiLAnDJESCuLTuur AAnPAKKEn Én KiJKEn OF wE HET BESTELGEDrAG VAn OnZE KLAnTEn wiLLEn STurEn"

20

Frank Waijers, manager logistics bij Boerenbond-dochter Bracofeed juli 2012 accent

De Boerenbond Deurne is een coöperatieve vereniging van agrarische ondernemers zoals er vroeger zoveel waren in Brabant en Limburg. Boeren sloegen destijds de handen ineen zodat ze gezamenlijk grootschalig konden inkopen (veevoer, meststoffen, machines) en goedkoop konden produceren. Boerenbond Deurne werd in 1896 opgericht en is de oudste zelfstandige mengvoercoöperatie van Nederland. De hoofdactiviteit van Boerenbond Deurne was en is de productie en verkoop van mengvoer, voor onder meer varkens, geiten, melkvee en pluimvee. De mengvoercoöperatie heeft productielocaties in Helmond, Oirschot en Wanroij, en in Oss een op- en overslaglocatie onder de naam Bracofeed Storage. In reusachtige silo’s ligt daar ruim 20.000 ton grondstoffen. Naast de mengvoeractiviteiten heeft Boerenbond Deurne een businessunit met diverse retail-activiteiten, waaronder verschillende winkels en doe-het-zelfzaken. Het hoofddoel dat de directie jaarlijks meekrijgt van het bestuur (van aangesloten boeren) is helder: haal een rendement van 5%. Peter van Deursen, operationeel directeur: “Dat lukt ons de meeste jaren wel,

BOErEnBOnD DEurnE OPGERICHT 1896 VESTIGINGEN 4 MEDEWERKERS 182 JAAROMZET 254 miljoen euro (2011) ONLINE www.boerenbond-deurne.nl

accent juli 2012

21

KlAntcAse

Peter van Deursen, operationeel directeur Boerenbond Deurne

“We ontdekten dat de Boerenbond Deurne door betere logistieke planning tot 13% minder kilometers hoeft te rijden” NIENKE ZETZEMA, adviseur BDO Business control en BDO Adviesgroep Familiebedrijven

maar in 2011 net niet. Er is al jaren een concentratietendens gaande onder boerenbedrijven die per saldo zorgt voor minder dieren. Klanten vallen af maar door onze goede prijs-kwaliteitverhouding komen er ook weer nieuwe afnemers bij. Per saldo hebben we er meer klanten bijgekregen, maar de concurrentie is sterk. Daarnaast gaan boeren steeds vaker droge mengvoeders vervangen. Zij gaan zelf hun veevoer mengen, waarbij ze diverse producten uit de voedingsmiddelenindustrie, bijvoorbeeld aardappelstoomschillen, mengen met aanvullend droogvoer van ons. Dat zijn ontwikkelingen die het rendement van onze afnemers verbeteren en daar staan we als coöperatie ook voor.” Vorig jaar behaalde de organisatie een omzet van ruim 254 miljoen euro. ONDERZOEK LOGISTIEKE PROCESSEN Nu voorziet Boerenbond Deurne Voeders BV ruim 850 veeboeren met 22 vrachtwagens van verschillende soorten mengvoer, vanuit vier productielocaties. Logistiek gezien is dat

22

juli 2012 accent

een enorme puzzel. Het management van de mengvoerproducent had het idee dat de logistieke processen beter konden, dat er meer rendement uit te halen was. Maar waar lag het verbeterpotentieel? Van Deursen: “We wilden er een onafhankelijke adviseur naar laten kijken. We begrepen van onze BDOaccountant dat BDO gespecialiseerde consultants in dienst heeft die puur naar mogelijke rendementsverbeteringen kijken.” Zo kwam Van Deursen in contact met Nienke Zetzema, adviseur bij BDO Business Control en de BDO Adviesgroep Familiebedrijven. “We vroegen haar om onze logistieke processen te onderzoeken en voorstellen te doen voor efficiencyverbetering.” Naast die logistieke rendementsverbetering vroeg de Boerenbond aan BDOconsultant Zetzema een actieplan om vrachtwagens efficiënter te laten rijden, zodat ze energie besparen en een lagere CO2-uitstoot realiseren. Met uiteindelijk doel een verlaging van de CO2-uitstoot met minimaal 20%, zodat de Boerenbond te-

vens in aanmerking komt voor de ‘Lean & Green Award’ (zie kader). EILANDJESCULTUUR Zetzema ging vorig jaar oktober aan de slag met een flinke hoeveelheid logistieke data, die ze kreeg van Frank Waijers, manager Logistics van Bracofeed en actief in logistieke procesverbetering voor de gehele coöperatie. Waijers: “Onze chauffeurs werken met Maptrace, een boordcomputer die vastlegt welke ritten een chauffeur maakt, welke voersoorten hij bij welke klant aflevert, et cetera. We wisten al dat onze chauffeurs vaak ‘lege kilometers’ rijden, dat wil zeggen terugrijden van een klant met een lege oplegger. Terwijl je op de terugreis vaak weer voer kunt ophalen bij een andere productielocatie.” Zetzema: “De Boerenbond werkt vanuit vier productielocaties met vier planners. Die zien tegelijk waar de vrachtwagens rijden maar ze hebben onderling te weinig contact. Ze werken min of meer op eilandjes, en dat leidt tot inefficiënte planning. Iedere chauffeur heeft zijn eigen wagen en is onofficieel gekoppeld aan een fabriek; hij rijdt niet vaak naar een andere productielocatie van de Boerenbond om daar voer te laden.” Om te ontdekken hoe dat beter kon, interviewde Zetzema planners, chauffeurs en directieleden. Dat bracht al snel waardevolle nieuwe inzichten. “De ingeburgerde gedachte van de chauffeurs is dat ze best veel gecombineerde en dus efficiënte ritten rijden, waarbij ze per rit meerdere soorten voer naar meer-

dere klanten brengen. Dat bleek minder vaak het geval dan zij dachten. En boeren werden niet altijd vanuit de dichtstbijzijnde fabriek beleverd.” Een ander logistiek probleem voor Boerenbond Deurne is dat veel boeren op vrijdag extra veel voer bestellen om zo het weekend te overbruggen. Zetzema: “Ze bestellen dan bovendien meerdere soorten voer, wat de belevering nog complexer maakt. Als een boer een volle vrachtwagen bestelt, krijgt hij een maximale korting. Om die binnen te halen, bestelt hij op donderdag of vrijdag meerdere soorten voer. Dat zorgt voor een leverpiek met veel stress, zowel bij de medewerkers van productie als van transport. Het gebeurt dat een klant op vrijdag meerdere vrachtwagens vanuit verschillende productielocaties langs krijgt, wat natuurlijk de nodige vraagtekens oplevert.” KLEINE VERBETERING, GROTE BESPARING Wat waren de aanbevelingen van Zetzema? “Wij adviseerden centrale planning van de ritten. Zodat je met behulp van geavanceerde planningtools ritten beter kunt combineren en de vrachtwagens minder kilometers hoeven te rijden. Hoeveel dat scheelt? We hebben uitgerekend dat je dan een kilometerreductie van 13% kunt realiseren, doordat de wagens dagelijks iets vaker rijden en kortere ritten maken naar klanten en productielocaties. Een kleine procentuele stap vooruit levert Boerenbond Deurne al snel veel geld op, doordat het om enorme volumes gaat. In dit geval loopt de besparing op tot zo’n twee ton.” Naast die 13% valt er nog eens 3% kilometerreductie te behalen als de leverpiek op de vrijdag wordt uitgesmeerd over meerdere dagen. “Dat kun je bereiken door een aanpassing van het kortingsregime en mogelijk door de inzet van telemetrie; daarbij plaats je apparatuur in de voersilo’s van de boeren, die meet wanneer de silo weer moet worden aangevuld. Daarmee ontzorg je de boer en kun je de leveringen van voer veel beter plannen. Door die uitbalancering hoef je minder kilometers te rijden. En dat zorgt direct voor een hoger rendement.” VERBETERPOTENTIEEL DUIDELIJK Zoals met zoveel veranderplannen draait het ook in dit verhaal uiteindelijk om verande-

ring van gedrag, constateert Van Deursen: “Veel dingen die Nienke constateerde, wisten we diep in ons hart al. Maar we deden er te weinig mee. We overlegden met onze planners al zo’n twee jaar hoe ze beter kunnen samenwerken, maar daar was nog te weinig uit voortgekomen. Mijn idee was: de planning van de ritten is wel goed, alleen de algehele inzet van de wagens niet. Het rapport van BDO heeft bij ons voor de nodige duidelijkheid en ideeën gezorgd. Dat we twee ton kunnen besparen is natuurlijk een aanzienlijk potentieel.” Het rapport is de aanzet om op vijf punten aan de slag te gaan, vult Waijers aan: “We gaan de eilandjescultuur aanpakken, analyseren of ons systeem Maptrace nog voldoet én kijken of we het bestelgedrag van onze klanten willen sturen – bijvoorbeeld via kortingen. Daarnaast gaan we de centrale planning invoeren en werken aan het behalen van de Lean & Green Award. Dat alles met hopelijk tot gevolg dat we beter kunnen sturen op de juiste kengetallen en de komende tijd een flinke efficiencyslag kunnen maken.” AANTAL EYE-OPENERS En de samenwerking met BDO? Van Deursen: “BDO heeft gezorgd voor een aantal eyeopeners. We hebben er niet helemaal uit kunnen halen wat ik er op voorhand van verwachtte, maar dat kwam doordat de aangereikte informatie niet het verwachte detailniveau had. We hadden een gebrek aan goed gedetailleerde data.” Waijers: “De samenwerking met

Nienke verliep erg prettig. Ik kreeg geregeld updates, en ben tevreden over het rapport en de aanbevelingen. Het is nu duidelijk waar voor ons het verbeterpotentieel ligt.”

Meer weten? neem contact op met nienke Zetzema of met uw eigen adviseur. @ [email protected]

CASE IN HET KORT > Mengvoercoöperatie Boerenbond Deurne, toeleverancier van verschillende soorten mengvoer aan ruim 850 veeboeren met 22 vrachtwagens, vraagt BDO te helpen om het logistieke rendement te verbeteren. > BDO onderzoekt de logistieke processen, doet voorstellen voor efficiencyverbetering en maakt een actieplan om vrachtwagens efficiënter te laten rijden. > Kern van het advies: door verbetering van de centrale rittenplanning is een kilometerreductie mogelijk van 13%, goed voor een besparing van zo’n twee ton. > Andere verbeterpunten: het aanpakken van de interne eilandjescultuur, het sturen van het bestelgedrag van klanten en werken aan het behalen van de Lean & Green Award.

OP nAAr DE LEAn & GrEEn AwArD De analyse van BDO moet eraan bijdragen dat de Boerenbond Deurne in aanmerking komt voor de ‘Lean & Green Award’: een onderscheiding van onderzoeksinstituut TNO voor organisaties die zich actief inspannen om hun logistieke proces duurzamer te maken.

Frank Waijers: “Daarvoor moeten wij onze vrachtwagens efficiënter laten rijden, zodat ze energie besparen en een 20% lagere CO2-uitstoot realiseren, wat goed is voor het milieu. Vanuit MVO-oogpunt dragen wij dat een warm hart toe. Bovendien levert

minder en zuiniger rijden direct geld op, vooral nu brandstof zo duur is. We hebben in iedere vrachtwagen kastjes hangen, die aangeven of een chauffeur zuinig rijdt. Bovendien zijn we de chauffeurs aan het trainen in het Nieuwe Rijden.”

accent juli 2012

23

FiscAAl DO's & DOn’ts

FiscAAl

theMA rEnDEMEnT

13 PROCES verbetering Is uw bedrijf sterk gegroeid of afgeslankt maar zijn processen onveranderd? Loopt uw rendement terug zonder dat u precies weet waardoor? Hoog tijd om uw werkwijze eens kritisch tegen het licht te houden.

DO’S en zes DON’TS voor betere cijfers Veel ondernemers worstelen met het rendement van hun bedrijf. De markt is lastig en prijsdruk is aan de orde van de dag. Aan welke knoppen moet je draaien om de zaak weer rendabel te krijgen?

DO’S

DOn’TS

•

Wat is de echte klantwens en hoe stroomt waarde (in de ogen van de klant) door uw bedrijf? Als u weet wat uw klant wil, kunt u daar uw processen op inrichten. Breng het integrale proces van uw onderneming in kaart. Maak processtappen, informatie- en materiaalstromen visueel. Waar zit verspilling? stel heldere doelen en richt de processen zó in dat uw doelstellingen zo efficiënt en effectief mogelijk worden gehaald. stel prioriteiten: breng in kaart waar verbetering het hardst nodig is en/of het eenvoudigst te realiseren. Zorg voor adequate informatie: met de juiste meetinstrumenten kunt u continu vaststellen of u nog op de juiste koers zit.

•

Zorg voor doelgericht leiderschap. Veranderen kost aandacht, inzet en discipline van het management. geef de kwaliteiten van uw mensen gerichte aandacht: stimuleer en benut hun talent en ontwikkel het in het licht van uw doelstellingen. gebruik de verbetervoorstellen van de mensen ‘op de vloer’: zij weten vaak heel goed hoe hun werk slimmer kan. Accepteer dat fouten gemaakt kunnen worden; maak ze bespreekbaar en leer er vroegtijdig van.

•

Zorg dat de huidige situatie als een burning platform wordt gezien. Dit geeft de urgentie om in beweging te komen. Betrek zo veel mogelijk mensen en communiceer open en eerlijk om draagvlak te creëren. Breken met oude gewoontes kan onrust geven. Zeg duidelijk wat u van mensen verwacht. Pluk het laaghangende fruit als eerste, vier successen en toon waardering voor de inspanningen en resultaten.

•

• • • •

meer RENDEMENT uit talent Uw bedrijf en uw branche hebben hun eigen cultuur en dynamiek. Rendementsverbetering is daarom maatwerk; het vereist een kritische houding ten aanzien van de rol van uw management en de aansturing van uw medewerkers.

verandering = VERBETERING? ‘If you do what you did, you get what you got’: om rendement te verbeteren, is vaak verandering nodig. Verandering is echter kansloos zonder draagvlak of geloof in de verandering.

INTERNATIONALE SUPPORT

• • • •

• • • •

•

•

•

SuGGESTiES VOOr OnDErwErPEn? Mail naar [email protected] of speel ze door aan de redactie via uw eigen BDO-adviseur.

24

juli 2012 accent

Voorkom sub-optimalisatie: beperk uw procesverbeteringen niet tot tijdelijke of gedeeltelijke verbeteringen. Voer geen aanpassingen door in uw processen als niet duidelijk is wat uw klant van u verwacht. Pas als u dat weet, kunt u uw processen daarop laten aansluiten.

Vergeet niet iedereen binnen het bedrijf te betrekken en negeer niet de ideeën die in de onderneming leven. Probeer niet in één keer ‘alles’ te doen, maar zorg voor meerdere ‘deelprojecten’, zodat het behapbaar blijft.

Denk niet dat alle ‘weerstand’ negatief is; soms zijn defensieve reacties heel terecht. geef niet op. Veranderen kost tijd en vergt een lange adem.

OnBEZOrGD De gRens OVeR De wereld is ‘een dorp’, maar intussen hebben nog geen twee landen dezelfde regelgeving. is dat een hinderpaal voor internationaal ondernemen? jazeker: de risico’s van non-compliance zijn groot. Maar ze zijn ook beheersbaar, stelt specialist Rutger scholten. Lever in Denemarken jaarstukken te laat in en de Deense entiteit wordt na een paar maanden van rechtswege ontbonden. Wist u niet dat de administratie (ook) in de landstaal moet worden opgesteld? Bereid u dan voor op problemen in onder meer Venezuela, Polen en Italië. Blijken er fouten te zitten in een aangifte? Er zijn landen waar dat uitmondt in gevangenisstraf voor de bestuurder van de onderneming. De grens over gaan is – jammer genoeg – geen kwestie van onbekommerd ondernemen. Bij elke activiteit moet u heel nauwgezet nagaan of u voldoet aan de formele lokale wet- en regelgeving. Het scala is breed: van voorwaarden rondom de jaarrekening en de juiste manier van aangifte doen voor de vennootschapsbelasting tot de juiste loonafdracht en de manier waarop de omzetbelasting is geregeld. De verschillen zijn legio. CENTRALISATIE Grote en kleine ondernemingen hebben met deze problematiek te maken. Grotere bedrijven die al langer internationaal opereren en in meerdere landen vestigingen hebben met lokale administraties, worden er (weer) mee geconfronteerd als ze overgaan tot centralisatie van finance & accounting in een Shared Services Center. De voordelen daarvan zijn

bekend: meer beheersing, een grotere kwaliteit van de managementinformatie, minder kosten. Maar centraliseren kan ook betekenen dat lokale kennis en expertise verloren gaan, zodat compliance problematisch wordt. Voor kleine, groeiende ondernemingen is juist de vraag hoeveel tijd en energie aan compliance kan worden besteed ten opzichte van de activiteiten die direct omzet opleveren. Marktverkenning wordt erg duur als voor die ene, in een ‘nieuw land’ pionierende verkoper een heel administratief team moet worden opgezet. DEADLINE Voor ondernemers en bedrijven in dergelijke situaties heeft BDO Global Outsourcing dienstverlening ontwikkeld die de zorg voor compliance geheel of gedeeltelijk uit handen neemt. De werkzaamheden worden verricht door onze collega’s in de diverse buitenlanden, terwijl BDO vanuit de vestiging in Amstelveen de voortgang coördineert en bewaakt. Met online workflow-programma’s houdt men daar in de gaten of alle afgesproken taken tijdig en volledig worden verricht, zodat de klant geen enkele deadline mist. DIVERSITEIT Natuurlijk brengt internationaal ondernemen risico’s met zich mee en natuurlijk speelt de complexiteit en diversiteit van

DE GrEnS OVEr? LET OP DEZE DO’S & DOn’TS

WEL DOEN: • Bezint eer ge begint. Voordat u een begin maakt met buitenlandse activiteiten, denkt u na over de wijze waarop ze het beste kunnen worden gestructureerd. • De lokale wettelijke verplichtingen zijn het volgende obstakel. U moet zich ervan bewust zijn dat ze op vele gebieden kunnen afwijken van wat u elders gewend bent. • Voldoe tijdig aan alle verplichtingen. • Schaf een boekhoudpakket aan dat ook geschikt is voor uw buitenlandse administraties. NIET DOEN: • Ga er niet voetstoots vanuit dat men in het buitenland op dezelfde manier werkt als in Nederland. ‘s Lands wijs, ‘s lands eer. • Probeer niet met een Nederlandse insteek lokaal zaken geregeld te krijgen. Het Nederlandse model van een arbeidscontract bijvoorbeeld zal voor buitenlandse arbeidscontracten van weinig waarde zijn.

wet- en regelgeving daarin een belangrijke rol. Maar wij zijn ervan overtuigd dat de risico’s die daaruit voortvloeien stuk voor stuk beheersbaar zijn en dat ze u er niet van hoeven te weerhouden uw internationale plannen uit te voeren. BDO gaat hierover graag het gesprek met u aan.

Meer weten? neem dan contact op met rutger Scholten of uw eigen adviseur. @ [email protected]

FiscAAl theMA rEnDEMEnT

wEL OF niET inLEnEn Tijdelijk personeel of zelfstandigen inhuren heeft twee grote voordelen: > Kosten. Zzp’ers hebben geen collectieve arbeidsovereenkomsten, over hun honorarium kan telkens opnieuw worden onderhandeld. In de uitzendbranche heeft de hevige concurrentie een kostendrukkend effect. > Flexibiliteit. Per opdracht of per dag kan de arbeidsrelatie met zelfstandigen of uitzendkrachten worden beëindigd.

OPPASSEN BIJ HET INLENEN VAN PERSONEEL

GEEn FLEXiBiLiTEiT ZOnDeR RisicO’s inlenen van personeel heeft veel voordelen. “Maar onderschat de risico’s niet”, zegt Marcel Kawka, specialist in arbeidsverhoudingen en fiscale zaken bij BDO. Zowel bij het werken met zzp’ers als in de relaties met uitzendbureaus moet een aantal administratieve zaken vlekkeloos geregeld zijn. “Anders gaat het mis met de loon- en premieheffing.” Het inhuren van zzp’ers en uitzendkrachten is niet meer weg te denken. Zijn de voordelen inderdaad zo groot? “Ja, dat zal elke werkgever beamen. Met zzp’ers en uitzendkrachten haal je flexibiliteit in huis. Er zijn geen contractverplichtingen meer als het werk gedaan is. Bovendien zijn er kostenvoordelen te behalen. Zzp’ers zijn niet gebonden aan een cao en ze zijn zelf verantwoordelijk voor de afdracht van belastingen en premies, dus daar heeft u als werkgever geen omkijken naar. Verder kan kwaliteit een motief zijn om een zzp’er in te schakelen: op sommige gebieden is specialistische kennis veel ruimer beschikbaar via zelfstandigen.” Lekker makkelijk dus? “In die constatering schuilt een gevaar. Het

26

juli 2012 accent

is zeker niet allemaal vrijheid blijheid. Juridisch en fiscaal zitten er heel wat addertjes onder het gras. Werkgevers moeten bijvoorbeeld voldoen aan de voorschriften van de Wet Arbeid Vreemdelingen. Bij zzp’ers is vaak de aard van de arbeidsverhouding een issue: is er geen sprake van een verkapt werknemerschap? En bij het werken met uitzendbureaus moet men altijd rekening houden met de inlenersaansprakelijkheid. Redenen genoeg om bij het inlenen van personeel eerst gedegen voorzorgsmaatregelen te nemen.” wat zijn die voorzorgsmaatregelen? “In het werken met uitzendbureaus is de inlenersaansprakelijkheid het grootste risico: als het bureau zijn loonheffingen en omzet-

belasting niet betaalt, wordt u als inlener door de Belastingdienst aansprakelijk gesteld. Dat kan behoorlijk in de papieren lopen. Dit risico is te beperken door bijvoorbeeld de uitlener te vragen om een verklaring van betalingsgedrag. Die kan bij de Belastingdienst worden aangevraagd. Daarnaast is een andere veelgebruikte optie de geblokkeerde rekening, de zogeheten g-rekening. Die kan de uitlener aanvragen bij de Belastingdienst en vervolgens maakt u het deel van het factuurbedrag dat bestemd is voor loonheffing en omzetbelasting, over naar die aparte rekening. Met een g-rekening bent u in veel gevallen gevrijwaard van de inlenersaansprakelijkheid.” En de voorzorgsmaatregelen bij het inhuren van zzp’ers? “Stel vast dat u inderdaad van doen heeft met een zzp’er. Vraag om een VAR, een Verklaring Arbeidsrelatie. Als dat een VARWUO of een VAR-DGA is, bent u als opdrachtgever niet premieplichtig. Verzeker u er ook van dat de arbeidsrelatie niet gezien kan worden als die tussen een werkgever en werknemer, bijvoorbeeld gezien de duur van het werk. Naïviteit op dat gebied kunt u zich

Wilt u profiteren van deze voordelen, dan zult u de volgende risico’s moeten beheersen: > Inlenersaansprakelijkheid. Gaat een uitlener failliet, dan kunt u als inlener aansprakelijk worden gesteld. Dat is ook het geval als hij bijvoorbeeld het minimumloon ontduikt of illegale werknemers het werk laat doen. BDO heeft overigens de ervaring dat er in veel gevallen met een redelijke kans op succes te procederen is tegen deze aansprakelijkheid. > Risico werknemerschap. Als de arbeidsrelatie met een zzp’er het karakter krijgt van die tussen werkgever en werknemer kan dat leiden tot claims van zowel de Belastingdienst als van de zelfstandige.

niet veroorloven, zo leert de praktijk. Dan volgt een naheffing door de Belastingdienst.” Kan ik alle risico’s vermijden? “Nee, u zult altijd afhankelijk zijn van derden. Maar die afhankelijkheid kunt u wel beperken. Zorg ervoor dat uw eigen administratie rond het inlenen van personeel vlekkeloos is. Als de administratie van een uitlener ondeugdelijk blijkt te zijn en u wordt, bij wanbetaling door die uitlener, aansprakelijk gesteld, dan gaat de Belastingdienst werken met schattingen. Als u dan uw eigen, gedegen administratie daar tegenover kunt zetten, wordt nog meer ellende voorkomen.”

Meer weten? neem dan contact op met Marcel Kawka of uw eigen adviseur. @ [email protected]

accent juli 2012

27

FiscAAl KORt OnDeR ReDActie VAn BDO BurEAu VAKTECHniEK

“Rendement is waardecreatie door financieel rendement op korte termijn, continuïteit op lange termijn en persoonlijke ontwikkeling van medewerkers – vertaald naar een balanswaarde” EEN VAN DE REACTIES uit het BDO OnDeRneMeRsPeil, Mei 2012.

PENSIOENRECHTEN EN DIVIDEND:

LET OP!

PER 1 JULI 2012

CO2-nOrMEn BiJTELLinG VErSCHErPT De auto van de zaak die ook privé wordt gebruikt, geldt als inkomen en wordt belast via fiscale bijtelling. Hoeveel procent van de cataloguswaarde u daarvoor bij uw belastbaar inkomen moet

optellen, hangt af van de CO2-uitstoot. Per 1 juli zijn de normen daarvoor aangescherpt. De nieuwe regeling vindt u op www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/belastingplan-2012.

HET H-WOORD IS ERUIT:

Ook voor BuiTEnLAnDErS! Buitenlanders die in Nederland werken, kunnen kosten voor hun buitenlandse woning in Nederland in aftrek brengen door te kiezen voor de status van ‘fictief binnenlandsbelastingplichtige’. In het verleden gold hierbij de voorwaarde dat, wanneer men op enig moment van deze status afzag, de in het verleden verkregen aftrek (gedurende maximaal 8 jaar) werd teruggenomen. Die voorwaarde is nu geschrapt onder druk van EU-recht, met als argument dat hij niet geldt voor inwoners van Nederland, zo meldde de staatssecretaris van Financiën onlangs. Enige voorwaarde is nog dat men 90% of meer van zijn inkomen in Nederland verdient.

1 PER 2013:

28

juli 2012 accent

LOOnBEGriP

Recent is een besluit gepubliceerd met inwerkingtreding per 1 januari 2013 dat één uniform loonbegrip definieert voor de loonbelasting/premievolksverzekering, premie werknemersverzekeringen en de inkomensafhankelijke bijdrage Zorgverzekeringswet. Nu zijn dat afzonderlijke definities en berekeningen. Het loonstrookje moet er overzichtelijker van worden, en de administratieve lasten voor werkgevers lager.

HEEFT u EEn GEBruiKELiJK LOOn? Op grond van een bepaling in de Wet op de Loonbelasting dient het loon van een werknemer die een aanmerkelijk belang heeft in de vennootschap waarin hij of zij werkt (bijvoorbeeld bij bezit van minstens 5% van de aandelen) ten minste € 42.000 te bedragen (norm 2012). Een per fictie vastgesteld loon dus. Neemt niet weg dat ook een hoger loon gesteld kan worden door de Belastingdienst indien aannemelijk wordt gemaakt dat in het economisch verkeer een hoger loon gebruikelijk is. Echter, het kan ook omgekeerd! Als aannemelijk is dat voor een soortgelijke dienstbetrekking zonder aanmerkelijk belang een lagere beloning gebruikelijk is, kan het loon op een lager bedrag worden gesteld. Uiteraard kunt u om discussie op dit punt te voorkomen het loon vooraf bespreken met de Belastingdienst.

Binnen een besloten vennootschap kan er een pensioen in eigen beheer zijn; het pensioen is dan niet verzekerd bij een derde/verzekeraar maar bij de BV. Kan deze besloten vennootschap dividend uitkeren? Dit kan, maar beoordeel eerst of er voldoende dividendruimte is vanuit de fiscale positie. Meestal is er tussen de commerciële en fiscale waardering van pensioenen een groot verschil. Dit komt bijvoorbeeld door de rekenrente: fiscaal 4% en commercieel nu ruim 2%. Voor het bepalen van de dividendruimte geldt de commerciële waarde van de pensioenvoorziening als uitgangspunt. Meestal is er daardoor minder ruimte dan gedacht. Indien er dividend wordt uitgekeerd terwijl de commerciële positie dit niet toestaat kan de Belastingdienst het standpunt innemen dat feitelijk een deel van het pensioen is afgekocht. De gedachte daarbij is dat er dan eigenlijk niet voldoende financiële middelen zijn om het pensioen ook daadwerkelijk te kunnen uitkeren. Afkoop van pensioen betekent inkomstenbelastingheffing én revisierente. Voorkom dit!

MArGErEGELinG in DE SPOTLiGHTS Hij geldt al sinds 1 januari 1995: de ‘margeregeling met betrekking tot gebruikte goederen, kunstvoorwerpen en voorwerpen voor antiquiteiten en verzamelingen’ (KAV-goed) voor de btw. Deze regelt de btw-heffing bij wederverkoop van gebruikte of KAVgoederen: er is slechts btw verschuldigd over de winstmarge. Deze geldt echter alleen als aan al deze voorwaarden is voldaan: > Het betreft een levering van een gebruikt goed of een KAV-goed (aangeduid als margegoed). > De levering wordt verricht door een wederverkoper voor wie de levering van margegoederen tot de normale bedrijfsuitoefening behoort. > Het margegoed is door de wederverkoper verkregen van een niet-aftrekgerechtigde verkoper of, onder voorwaarden, van een andere wederverkoper. > Het margegoed is in een EU-lidstaat aan de wederverkoper geleverd.

> De wederverkoper reikt geen factuur uit waarop afzonderlijk btw is vermeld. De margeregeling gaat uit van het principe dat deze marge op elke individuele transactie wordt berekend. Onder voorwaarden mag gebruik worden gemaakt van de globalisatieregeling: de heffing geschiedt daarbij niet over de individuele transactiemarges maar over het verschil tussen de totale verkopen en inkopen per aangiftetijdvak. Als de jaarwinstmarge negatief is, kan deze verrekend worden met volgende kalenderjaren. Het is mogelijk om per levering af te zien van het toepassen van de margeregeling. In dat geval is op normale wijze btw verschuldigd over de volledige vergoeding.

Meer weten? neem contact op met Marco Beerens van BDO Bureau Vaktechniek of uw eigen adviseur bij BDO. @ [email protected]

VPB-AANGIFTE

FLinKE BOETE BiJ TE LAAT inDiEnEn

De Belastingdienst heft sinds 2010 flinke boetes bij het te laat indienen van de aangifte vennootschapsbelasting. Wie na een herinnering en aanmaningsbrief niet reageert, krijgt vrijwel zeker een aanslag met

een flinke verzuimboete. In de praktijk bedraagt deze boete meestal € 2.460. Tijdig aangifte doen, is dus het best. Mocht u onverhoopt toch te laat zijn en een boete krijgen dan kan het de moeite waard

zijn om te zien of u hiertegen bezwaar kunt maken. Het gaat immers om een standaardboete, en er kunnen feiten en omstandigheden zijn waardoor de hoogte van de boete in dit geval niet

passend of geboden is. Denk daarbij aan persoonlijke en financiële omstandigheden, startend ondernemerschap en ‘het was de eerste keer’. Hier geldt: niet geschoten…

accent juli 2012

29

BetROKKen lOPen VOOR een gOeD DOel

EEn KwESTiE

MEDEWERKERS BDO LEIDEN LOPEN MARATHON VOOR RONALD MCDONALD HUIS

VAn LAnGE

ADEM DOOR MARK VAn hARReVelD BeelD lODeWijK DuijVesteijn

een thuis bieden aan ouders van zieke of gehandicapte kinderen die in het ziekenhuis behandeld worden. het is de missie van het Ronald McDonald Fonds. een belangrijk streven, vindt BDO leiden dat sinds jaar en dag het Ronald McDonald huis in leiden ondersteunt. het BDO Fonds sponsort elk jaar de leiden Marathon die dit jaar op 20 mei werd gehouden. Onder de deelnemende BDO’ers was thijs Mollers, junior assistent accountant. Heb je de hele marathon gelopen? “Nee, ik heb de tien kilometer gedaan – dat is mijn favoriete afstand en precies goed voor mij. Ik heb wel eens een halve marathon gelopen, maar als je een hele wilt lopen, dan moet je daar ook echt naar gaan leven en maanden achtereen trainen. Op een doordeweekse dag dertig kilometer lopen zie ik eerlijk gezegd niet zo snel gebeuren. Hoewel ik al loop sinds ik in Leiden ging studeren, ben ik altijd een hobbyist gebleven. Lopen is prettig en gezond, maar voor mij geen way of life.” Dus je hebt geen speciale voorbereidingen getroffen? “Jazeker, ik liep tweemaal per week tien kilometer om in conditie te komen. Mijn gemiddelde is vijfenveertig minuten, mijn snelste tijd lag rond de veertig. Zoals ik al zei: ik blijf een hobbyist.” Ditmaal liep je ook voor een goed doel. “Klopt. Het Ronald McDonald Huis om precies te zijn. Ons kantoor doet dat al heel lang. Dit was de derde keer dat ik meedeed, maar BDO Leiden loopt volgens mij al vijftien jaar mee in die marathon. Die betrokkenheid beperkt zich overigens niet alleen tot de Leiden Marathon, er gebeurt veel meer.” Zoals? “Onze partner Ron van Eijk is voorzitter van het bestuur van het Huis en zijn echtgenote werkt er als vrijwilliger. We helpen ook met het samenstellen van de jaarrekening en in 2011 liep BDO Nederland mee in het Wheel of Energy, dat looprad bij Schiphol dat BDO mede organiseerde. Met de opbrengst daarvan is weer een kamer in het Huis gerealiseerd.”

30

juli 2012 accent

Heb je er ook een persoonlijke klik mee? “Ik heb zelf geen kinderen, maar ik kan mij heel goed voorstellen dat wanneer een kind ernstig ziek in het ziekenhuis ligt, zoiets heel ingrijpend is. Voor zowel de ouders als hun kind. Als een organisatie als het Ronald McDonald Huis er op zo’n moment voor kan zorgen dat ouders dicht bij hun kind zijn en het kunnen opzoeken, is dat hartstikke mooi. Kan ik daar mijn steentje aan bijdragen door mee te lopen, dan doe ik dat met liefde.” Je bent er geweest. wat maakt het meeste indruk? “De vrijwilligers. Er staan drie mensen op de loonlijst, maar het Huis draait grotendeels op vrijwilligers – schoonmaak, onderhoud, het voeren van intakegesprekken. Maar ook het praten met ouders die het moeilijk hebben. Hoe sommige vrijwilligers ouders opvangen en tegelijkertijd niet meegaan in dat verdriet, maar professioneel afstand bewaren, daar heb ik grote bewondering voor. Ouders zijn vaak zo blij dat ze jaren later nog kaartjes sturen of even op bezoek komen als ze in de buurt zijn, of ze worden ook zelf donateur.”

BDO FOnDS: GELD Én SuPPOrT VOOr rOnALD MCDOnALD HuiS Het BDO Fonds helpt diverse goede doelen die door BDO-medewerkers zelf zijn voorgedragen. Eén daarvan is het Ronald McDonald Huis in Leiden. Ouders, broertjes en zusjes van zieke kinderen die behandeld worden in een nabijgelegen ziekenhuis of revalidatiecentrum kunnen hier logeren als ze dicht bij hun zoon, dochter, broertje of zusje willen zijn. BDO steunt het Ronald McDonald Huis van harte, financieel én mentaal.

En hoe ging het de 20e? “Helemaal goed. Ik heb lekker gelopen en de marathon was goed georganiseerd. Het is ook altijd heel gezellig om dit in BDO-verband te doen. Als je dan bovendien bedenkt waar het geld heen gaat, geeft dat een dubbel goed gevoel.”

Meer weten? neem dan contact op met Thijs Mollers of uw eigen adviseur. @ [email protected]

accent juli 2012

31

AccOuntAncY

juRiDisch

cOntROle en ADVies

JAArrEKEninGVriJSTELLinG Rendement is een ruim begrip. Hieronder vallen ook risicospreiding en kostenbesparingen. Een veel voorkomende vorm van risicospreiding is de keuze voor een structuur met een holding en een werkmaatschappij. De werkmaatschappij drijft de onderneming en loopt de risico’s. Het vermogen van de holding, waartoe ook de aandelen in de werkmaatschappij behoren, is aan de risicosfeer van de onderneming onttrokken en vormt een veilige ‘spaarpot’ voor de DGA.

REGELS ROND ACCOUNTANTSDIENSTEN WORDEN STRENGER

RelAtie ACCOunTAnT En MKB BlijFt OnAAngetAst

Accountants mogen van de tweede Kamer geen advieswerk meer doen bij bedrijven waarvan ze de jaarrekening controleren. "Maar let op: deze regels gelden alleen voor beursgenoteerde bedrijven, banken en verzekeraars", aldus Ruud Vergoossen, directeur Vaktechniek van BDO. De Tweede Kamer wil een strikte scheiding van controle- en adviesdiensten en na elke acht jaar een verplichte wisseling van accountantskantoor. Dat geldt dus niet voor ondernemingen in het mkb? “Klopt. De Tweede Kamer heeft alleen de zogeheten organisaties van openbaar belang (OOB’s) op het oog: beursgenoteerde ondernemingen, banken en verzekeraars. Er is op diverse fronten wel discussie geweest over de vraag of dit ook zou moeten gelden voor ondernemingen in het mkb. Dat heeft tot de huidige verwarring geleid. Maar men is toch tot het inzicht gekomen dat er in het mkb voldoende waarborgen zijn voor de onafhankelijkheid van de accountant en dat daar geen aanscherping van de regels noodzakelijk is.” BDO komt mij dadelijk dus niet vertellen dat ik voor bepaalde diensten bij een ander moet zijn? “Nee. BDO’s concept van full service blijft ongewijzigd beschikbaar voor familiebedrijven en

32

juli 2012 accent

ondernemingen in het mkb. Ook verandert er niets aan de afwegingen welke diensten wel en welke diensten niet kunnen worden geleverd aan ondernemingen in dit marktsegment als wij daar ook de controle verrichten.” is het terecht dat de regels voor OOB’s veranderen? “Ja en nee. Wat betreft de strikte scheiding van controle- en adviesdiensten wel, wat betreft de verplichte kantoorroulatie niet. De verslaggevingsschandalen die de aanleiding waren voor de kritiek op de onafhankelijkheid van de accountant zijn met name voorgevallen bij OOB’s. Bovendien zijn dit ook de organisaties met een grote maatschappelijke betekenis, groter in ieder geval dan het gemiddelde bedrijf in het mkb. Voor de scheiding van controle- en adviesdiensten is dan ook veel te zeggen. Het voorstel om elke acht jaar verplicht van accountantskantoor te wisselen is een stap te ver: de negatieve praktische gevolgen daarvan wegen niet op tegen

het veronderstelde positieve effect. Uit onderzoek blijkt onder meer dat verplichte kantoorroulatie ten koste gaat van de kwaliteit van de controle, die bovendien ook nog eens duurder wordt.” Maar een en ander is nog niet definitief. “De Eerste Kamer heeft al vraagtekens bij de wijzigingen gezet, mede omdat het om amendementen gaat bij een wet die helemaal geen betrekking heeft op deze materie (zie kader). Over die procedure moet de Raad van State nog een advies uitbrengen. Maar ook als een en ander door de Eerste Kamer komt, staat uitvoering nog niet vast. De Europese Commissie is ook nog steeds bezig met een maatregelenpakket rondom het accountantsberoep en als het resultaat van dat proces wordt vastgelegd in een Europese verordening, dan worden daarmee alle nationale bepalingen overruled. Wat Nederland doet is dus enigszins voorbarig en ondoordacht. Overigens is van de Europese maatregelen nog niet bekend wat ze uiteindelijk zullen behelzen en wanneer ze in werking zullen treden.” Laat Brussel ook de mkb-accountant ongemoeid? “Ja, de goede relatie tussen accountant en mkb wordt ook door de Europese autori-

teiten niet aangetast. Het is ook heel terecht dat er een onderscheid gemaakt wordt tussen accountants werkzaam in het grootbedrijf en mkb-accountants. In Nederland is er voor dit verschil in functie en rol jammer genoeg soms nog te weinig erkenning.”

Meer weten? neem contact op met ruud Vergoossen, directeur Vaktechniek van BDO, of met uw eigen adviseur. @ [email protected]

“MiSMATCH BLiJFT BESTAAn” BDO vindt de recente behandeling van de wet op het Accountantsberoep een gemiste kans. ruud Vergoossen legt uit. “Accountants- en administratieconsulenten (AA) maken nauwelijks gebruik van de wettelijke controlebevoegdheid, maar in hun opleiding wordt daar – net als bij de registeraccountant (RA) – veel aandacht aan besteed. Bij de behandeling van de Wet op het Accountantsberoep, die onder meer de fusie van het NIVRA en de

NOvAA regelt, had de Tweede Kamer deze mismatch tussen opleiding en beroepsuitoefening kunnen repareren. In plaats daarvan ging de aandacht uit naar de Wet Toezicht Accountantsorganisaties. Zo blijft de mismatch bestaan. Jammer dat de verschillen tussen dit type accountant die als adviseur de ondernemer bijstaat in de dagelijkse bedrijfsvoering en de controlerend accountant in het grootbedrijf nog niet voldoende worden erkend.”

Om kosten te besparen wordt soms gekozen voor het toepassen van de jaarrekeningvrijstelling, ook wel het ‘groepsregime’ of het ‘403-regime’ genoemd. Dit brengt mee dat de werkmaatschappij geen uitgebreide jaarrekening hoeft op te stellen en is vrijgesteld van publicatie van de jaarrekening in het Handelsregister. Een mooie optie, zo lijkt het. Maar met een keerzijde. Deze houdt allereerst in dat de holding zich via de zogenaamde ‘403-verklaring’ aansprakelijk moet stellen voor de schulden van de werkmaatschappij aan handelscrediteuren. Dit is een grote inbreuk op de hiervoor genoemde risicospreiding. Daarnaast zal de kostenbesparing vooral bij kleine vennootschappen vaak marginaal zijn. Anders dan grote en middelgrote vennootschappen kunnen kleine vennootschappen gebruik maken van allerlei verlichtingen voor de jaarrekening, zoals een vrijstelling van de controleplicht. Ook hoeft een kleine vennootschap geen geconsolideerde jaarrekening op te maken. Dit laatste geldt echter niet als de holding, als kleine vennootschap, de jaarrekeningvrijstelling op de werkmaatschappij wil toepassen. Zij moet een geconsolideerde jaarrekening opstellen. En dat kost geld, wellicht zelfs meer dan het opstellen van een eigen jaarrekening door de werkmaatschappij. Van het beoogde rendement blijft dan weinig over.

‘403-REGIME’ HELPT WEINIG BIJ KLEINE VENNOOTSCHAPPEN

Mr. robert Franken is senior manager Vaktechniek van BDO. @ [email protected]

accent juli 2012

33

BDO KORt OnDeR ReDActie VAn BDO MArKETinG, COMMuniCATiE & SALES AGENDA BDO PRESTATIE AWARDS UITGEREIKT

5 X PriJS

WANNEER? Diverse data t/m december WAAR? Diverse regio’s in Nederland TOTAL CONTROL:

CFO/COnTrOLLErS CirCLE 2012!

Tijdens de Week van de Ondernemer in de Jaarbeurs Utrecht zijn vijf ondernemers uit verschillende branches onderscheiden met de BDO Prestatie Award. Uit de genomineerden in elke branche koos de driekoppige jury deze bedrijven tot winnaars: Groot Afbouw (branche Bouw), Hotelkamerveiling (branche Horeca), Buter Patisserie Chocolaterie (branche Retail), TICA (branche

NIEUWE GEZICHTEN: MARIËTTE DOORNEKAMP EN PAUL THIJSSEN

rAAD VAn TOEZiCHT BDO heeft Mariëtte Doornekamp en Paul Thijssen RA benoemd tot respectievelijk externe voorzitter en extern lid van de Raad van Toezicht (RvT) van BDO Nederland. Beiden zijn per 1 mei 2012 toegetreden.

CFO’s en controllers, uw vak is aan het veranderen! U en uw collega’s maken niet alleen steeds meer financiële rapportages, u bent bovendien steeds vaker vraagbaak en steunpunt bij het bepalen van strategie en beleid. Hoe houdt u al die bordjes in de lucht én blijft u bij op uw vakgebied?

Transport) en ZON Energie Groep (branche Zakelijke dienstverlening). De Award, op initiatief van BDO ontwikkeld samen met Synpact, is bedoeld voor die ondernemers die een bijzondere prestatie leveren of recent hebben geleverd. De nominaties werden bepaald op basis van interviews en een prestatiescan van onder meer financiën en strategie.

Daarbij helpt de BDO ‘CFO/Controllers Circle’: een serie informele ontmoetingen en infosessies voor controllers en financieel specialisten. Deze meetings vinden plaats in verschillende regio’s en op diverse data in de komende maanden. Bent u toe aan een middag vol verhelderende en leerzame ontmoetingen met vakgenoten, schrijf u dan in voor de BDO CFO/Controllers Circle 2012 bij u in de buurt. Kijk op www.bdo.nl/controllerscircle.

BOB MARKS BENOEMD

Mariëtte Doornekamp neemt per 28 juni 2012 de functie over van de huidige externe voorzitter, Tom Rusting. Paul Thijssen neemt per 1 januari 2013 de functie van extern lid over van Marcel Wanrooy. Beide vertrekkende leden zijn sinds 2005 lid van de RvT en hun benoemingsperiode liep ten einde. Naast de twee externe leden hebben drie interne leden zitting in de RvT van BDO.

JAArCiJFErS BDO 2011 BDO Nederland heeft in verslagjaar 2011 een omzet behaald van € 212,9 miljoen, een daling van 1% ten opzichte van 2010. “De stagnerende Nederlandse economie en het dalende consumentenvertrouwen hebben hun weerslag op het resultaat van onze klanten en dus op dat van ons”, aldus bestuursvoorzitter Reinder Brummelman. De toekomst ziet hij met vertrouwen tegemoet: “De komende periode gaan we volop investeren in de relatie met onze klanten en in het verdiepen van de kennis en kunde van onze professionals.”

rAAD VAn BESTuur Bob Marks is per 12 april 2012 benoemd tot lid van de Raad van Bestuur van BDO Accountants & Adviseurs. Daarbinnen wordt hij verantwoordelijk voor de Line of Service Belastingadvies. Hij neemt deze portefeuille over van Pim Perquin, die na drie jaar terugtreedt en weer volledig in de praktijk werkzaam wordt. Marks werkt sinds 1987 bij BDO als fiscalist. Hij maakte in de periode 1996-2001 al eerder deel uit van de Raad van Bestuur van BDO; als lid van het fusiebestuur begeleidde hij de samenvoeging van BDO CampsObers en Walgemoed.

NIEUWE POSITIONERING:

‘OMDAT MEnSEn TELLEn’ ‘Omdat mensen tellen’ is de nieuwe pay-off van BDO Accountants & Adviseurs. BDO lanceerde de slogan met de start van een nieuwe, multimediale merkcampagne. “Wij willen ons onderscheiden door het bieden van de allerbeste service van de beste kwaliteit. Dit kunnen we alleen maar bereiken als we mensen centraal stellen”, aldus bestuursvoorzitter Reinder Brummelman. De pay-off illustreert de organisatiestrategie voor de komende jaren. Brummelman: “Wederzijds vertrouwen is de basis van het succes van onze klanten en van ons. Daarom zetten we die relatie en kwaliteit de komende jaren nog meer voorop. We zeggen letterlijk tegen onze relaties: Spreek ons er maar op aan als we minder dan de beste prestatie leveren. Om dat waar te maken, stellen we de mens achter de cijfers en regels centraal. ‘Omdat mensen tellen’ is daarvan een eerste uiting.”

WANNEER? Diverse data WAAR? Verschillende regio’s in Nederland HELDER & ACTUEEL:

inFODAGEn HEFFinG LOOn & PrEMiES Er verandert veel op het gebied van loon- & premieheffing. Reiskostenvergoedingen, loonkostensubsidies, pensioenregels, ontslagrecht en niet te vergeten de Wet Uniformering Loonbegrip per 1 januari 2013... Wilt u te midden van alle veranderingen het overzicht behouden? Kom dan naar de Landelijke Actualiteitendagen van de BDO Adviesgroep Loon- & Premieheffing. Onze specialisten praten u daar graag bij op de verschillende dossiers. De BDO Landelijke Actualiteitendagen vinden plaats in diverse regio’s. Kijk voor exacte data en locaties op www.bdo.nl/alp.

> Bekijk de complete BDO evenementenkalender

Bekijk het online jaarverslag: www.bdojaarverslag.nl/2011

34

juli 2012 accent

accent juli 2012

35

De VAKMAn tOine VAn BeeRs

VrAAGBAAK

BiECHT

VADEr En

PSYCHOLOOG DOOR leOnARD VAn Den BeRg BeelD lODeWijK DuijVesteijn

Functie Partner BDO eindhoven Specialisme estateplanning Bij BDO sinds oktober 2007 Werkweek ‘ik ben 24/7 bereikbaar en werk zo’n zestig tot zeventig uur per week’ Motto ‘Doe een ander niet aan wat je zelf ook niet wilt’ Verrassend heeft twee zoons die allebei profvoetballer zijn, bij Willem ii en bij Fc Den Bosch.

36

wat doet een estateplanner? “Volgens de definitie? Ik geef advies gericht op de optimale overgang van het vermogen naar een volgende generatie, bij leven en bij overlijden, in fiscaal, civiel én emotioneel opzicht.”

me nog heel goed hoe mijn vader vroeger worstelde met de fiscale zaken van zijn bedrijf en ooit tegen me zei: ‘Weet je wat jij moet doen: ga fiscaal recht studeren, dan kun je mijn aangifte invullen’.”

wat betekent dat concreet? “Ik help mijn klanten om hun vermogen op de juiste manier, op het juiste moment en via de beste structuur over te dragen of na te laten. Via testamenten, door schenkingen, door bedrijfsoverdracht. Zodat de klant de prettigste oplossing krijgt binnen de geldende wetten en regels. Ik zeg ‘we’, want dat doen we inmiddels bij BDO met zestien specialisten.”

En zo geschiedde…? “Ja, aan de universiteit van Tilburg. Ik twijfelde tussen psychologie en fiscaal recht, het werd dat laatste. Nadien heb ik inderdaad mijn vader kunnen helpen met de aangifte van zijn bedrijf. De psychologie kwam er korte tijd later alsnog bij. Doordat ik van nature meer gericht ben op mensen dan op cijfers, rolde ik gaandeweg richting estateplanning.”

wilde Toine als kleine jongen al estateplanner worden? “Dat niet. Maar als we met vrienden uitgingen, was ik wel vaak degene die de pot beheerde. En ik herinner

‘Fiscaal, civiel én emotioneel…’ “Precies. Estateplanning draait om veel meer dan alleen de fiscaal gunstigste oplossing. Of het nou gaat om een miljoen of om honderd mil-

juli 2012 accent

joen: bij bedrijfsoverdracht, trouwen, scheiden en nalaten zijn de emoties veel belangrijker dan fiscale of juridische details.” wat is het moeilijkste aan dit werk? “Het overtuigen van de klant van het belang van totale openheid. Dat ze durven vertellen wat ze drijft, wat hun motieven zijn. Bijvoorbeeld bij een scheiding: gaat dat in goede overeenstemming of speelt er onderhuids wrok en rancune? Pas als ik alle drijfveren ken, kan ik een maatwerkadvies geven waar de klant echt gelukkig van wordt. Dat vergt openheid en vertrouwen, al vroeg in het proces. Als het bij de ingang al niet lukt, kom je nooit bij de achterdeur.” Andermans geld én andermans emoties, dat ligt dubbel gevoelig. “Klopt. Het allerlaatste wat ik wil is dat er familieruzies ontstaan over geld. Dat vereist vaak veel tact, openheid en helderheid. Soms is het op eieren lopen. Ik druk klanten altijd vooral op het hart om goed te blijven communiceren.” Fiscaal jurist annex psycholoog dus… “Juist. Je houdt klanten een spiegel voor en probeert in korte tijd tot de kern door te dringen. Alle kaarten op tafel. Dat kan heel confronterend zijn. Je bent niet alleen een klankbord; soms noemen ze me ronduit biechtvader…” Zelf woon je in België. Belastingvluchteling? “Haha, nee – dat is gedreven door de liefde. Maar het helpt wel bij mijn werk. Veel van onze klanten zijn ‘Nederbelg’ of denken erover naar het buitenland te verhuizen. Ik kan ze precies vertellen waar je tegenaan loopt. Niet uit een boekje maar uit eigen ervaring. Dat is nóg beter…”

Meer weten? neem contact op met toine van Beers, T 040 – 269 82 22. @ [email protected]

accent juli 2012

37

RenDeMentsAnAlYse theMA rEnDEMEnT WAAR MAAKT U DE MEESTE WINST?

VErDEr KiJKEn DAn DE CiJFErS Veel hardwerkende ondernemers moeten het toegeven: (te) vaak regeert de waan van de dag. het bedrijf draaiend houden kost veel tijd en energie. Zo raakt het zicht op een cruciale vraag vertroebeld: welk deel van uw werk levert het meeste op? en met welke strategische keuzes kunt u uw bedrijfsresultaat verder verbeteren? De BDO Rendementsanalyse kijkt verder dan de cijfers en geeft cruciale antwoorden. DOOR GEERT DEKKER

rEnDEMEnTSAnALYSE:

5 stAPPen nAAR een BeteR ResultAAt

38

juli 2012 accent

Erwin van der Rijt, partner Accountancy & Bedrijfsadvies bij BDO, geeft een klip-en-klare omschrijving van de Rendementsanalyse: “Het attendeert ondernemers erop wat het werkelijke rendement is op hun producten, diensten, locaties et cetera. Zeker in het mkb zie je dat men vaak wel weet wat er onderaan de streep overblijft, maar dikwijls niet hoe dat is opgebouwd. Als je alle financiële gegevens ontrafelt en analyseert, geeft dat meer bewustzijn en verrassende inzichten. Het kan zomaar blijken dat een ondernemer 80% van zijn tijd steekt in producten of diensten die uiteindelijk niet renderen.” De BDO Rendementsanalyse bestaat uit vijf stappen. Het start

met de genoemde toerekening van de kosten en opbrengsten, op basis van een analyse van alle beschikbare financiële data. “We kijken bijvoorbeeld naar de personeelskosten, de algemene bedrijfskosten, de huisvestingskosten. Welke activiteit maakt in welke mate gebruik van de beschikbare vierkante meters. Vervolgens interviewen we de ondernemer. Zo krijgen we een nog beter zicht op de afzonderlijke kosten, opbrengsten en daarmee het rendement.” VRAGEN EN DÓÓRVRAGEN De analyse komt aan bod in een brainstormsessie, met de ondernemer én de verantwoordelijke managers. De input van deze

“Ook als je rendement goed is” JOCHEM WELVAADT – CEO SYSTEC DESIGNS BV

‘sleutelfunctionarissen’ is van evident belang, legt Van der Rijt uit. “Ondernemers hebben vaak de neiging om het alleen te doen. Tijdens zo’n sessie zorgen wij ervoor dat managers deelgenoot worden gemaakt van de strategie en betrokken worden bij te maken keuzes. Dat levert nieuwe inzichten op, wij dagen iedereen uit om input te geven. Ter illustratie: wij voerden een analyse uit bij een advocatenkantoor, waaruit bleek dat één bepaalde sectie minder dan gemiddeld rendeerde. Tijdens de brainstormsessie bleek dat een aantal advocaten uit die sectie veel publiceerden. En dat kost veel tijd. Maar het kwam wel ten goede aan andere secties binnen de onderneming. Als je je uitsluitend laat leiden door de financiën, kun je fundamenteel verkeerde keuzes maken”. De adviseur stelt tijdens de brainstormsessie de juiste vragen, dat is zijn kracht. En hij vraagt door. Dat levert de meeste infor-

matie op. Alleen dan kom je met elkaar verder.” PRIORITEITEN EN HANDVATTEN Na de analyse en de brainstormsessie wordt een concreet actieplan opgesteld, waarbij de adviseur van BDO de implementatie van de verbeterpunten kan begeleiden en aanjagen. Dit is van groot belang. “Het eindresultaat levert een duidelijk en praktisch verbeterplan met prioriteiten en handvatten op. Dit heeft betrekking op de organisatie, de structuur, strategie en nieuwe verdienmodellen; in de praktijk ontbreekt het hier te vaak aan. De Rendementsanalyse voorziet in een behoefte die vaak latent aanwezig is. Aan de BDOadviseur de taak om die behoefte op te wekken!”

Meer weten? neem dan contact op met Erwin van der rijt of uw eigen adviseur. @ [email protected]

“Tot 2011 maakten we vooral producten in opdracht van derden, maar sindsdien zijn we ook eigen technische metingen, rapportages en consultancy gaan leveren. Daardoor werd het inzicht in de rentabiliteit van de projecten lastiger. Ons rendement was goed, maar we wisten bijvoorbeeld niet of ons uurtarief wel juist was. Dennis Brouwer van BDO attendeerde me daarom op de BDO Rendementsanalyse. “We hebben sinds die analyse een beter beeld van de kosten en weten waar we die beter kunnen beheersen. We sturen nu meer op ontwikkelingsuren. Daarnaast zijn we bezig om ons verdienmodel aan te passen aan verschillende projecten en situaties. Tot slot kunnen we door aanpassingen in onze systemen de projecten beter monitoren. Daardoor kunnen we eerder en effectiever bijsturen. “Mijn advies aan andere bedrijven is om hier zeker mee aan de slag te gaan. Ook als je rendement goed is. Anders neem je in mindere tijden misschien maatregelen – zoals het snijden in de kosten – terwijl dit niet het gewenste effect heeft. Daarnaast is het aan te bevelen om de uitkomsten te presenteren aan alle medewerkers, zoals BDO ook heeft gedaan. Daardoor weten ook de medewerkers waar het rendement wordt behaald en kunnen zij zich hierop focussen bij de uitvoering van hun werkzaamheden. De BDO Rendementsanalyse was dus voor onze hele organisatie verhelderend en nuttig!” www.systecdesigns.com

1 2 3 4 5 CHECK OP PrODuCT, DOELGrOEP En MArKT

ZiCHT OP rEnDEMEnT PEr PrODuCT En AFnEMEr

AnALYSE VAn HET VErBETErPOTEnTiEEL

STrATEGiSCHE riCHTinG BEPALEn

iMPLEMEnTATiE VErBETErPunTEn

> Met welke producten bedien ik welke afnemersgroepen? > Wat is de perceptie van de klant op mijn producten en diensten? > Wat is de verwachting in de markt per productgroep voor de komende jaren? > Waarin is de onderneming sterk?

> Welke omzet behaal ik op mijn productgroepen en afnemers? Tegen welke kosten? > Waar worden mijn mensen en middelen voor ingezet? Wat levert dit op? > Hoe is de ontwikkeling van omzet en kosten over de afgelopen jaren? > Hoe is de ontwikkeling van omzet en kosten ten opzichte van de branche?

> Waar bevinden zich de groeimarkten en -producten? > Wat veroorzaakt eventuele afwijkingen in kosten en rendement? > Wat is de omzet per afdeling, medewerker en m2 en hoe verhoudt zich dit tot de branche of het gemiddelde? > Waarom zijn mijn kosten op bepaalde productgroepen hoger dan andere productgroepen?

> Welke keuzes moet ik maken om nu en straks rendabel te zijn? > Wanneer accepteer ik een lager rendement en wanneer niet? > Waar zitten de quick wins en welke stappen moet ik op lange termijn nemen? > Hoe ziet de markt eruit en welke aanpassingen kan ik maken voor de toekomst? > Wat moet ik dan in mijn organisatie veranderen?

> Hoe kan ik mijn sales effectiever maken? > Zijn mijn verkoopprijzen nog wel actueel? > In welke processen kan ik efficiency behalen, bijvoorbeeld door te automatiseren? > Hoe zorg ik voor goede stuurinformatie?

accent juli 2012

39

Beste BDO

juRiDisch

elke dag krijgen BDO-adviseurs opgeteld honderden of zelfs duizenden vragen. Vaak over algemene ontwikkelingen, soms heel technisch en specifiek. Accent belicht in elk nummer een aantal van deze FAQ’s.

Q A ‘K HEB GETWIJFELD OVER… BELGIË!

Innovatiesucces wordt voor

een groter deel bepaald door slimmer managen en innovatief organiseren dan door research & development en technische vernieuwingen. TAMArA PETErS VAn nEiJEnHOF @ tamara.peters. [email protected]

E-MAILS CONTROLEREN van je werknemers?

Onze dochter wil een woning (als hoofdverblijf) kopen net over de grens in België. Wij willen haar hierbij helpen en een bedrag schenken van € 50.000. Wij hebben nog geen eerdere schenkingen aan haar gedaan. Moet hierover schenkbelasting worden betaald?

in de huidige wet is, onder voorwaarden, een eenmalige verhoogde schenkingsvrijstelling van € 50.300 opgenomen voor aankoop van een eigen woning voor kinderen tussen 18 en 35 jaar. Maar moet de eigen woning hiervoor in nederland staan? Volgens recente goedkeuring van het Ministerie van Financiën is deze vrijstelling ook van toepassing indien de eigen woning staat in een land waarmee nederland een belastingverdrag heeft gesloten waarin fiscale gegevensuitwisseling is geregeld. Dit is uiteraard om na te gaan of het wel een woning is die als hoofdverblijf wordt gebruikt en niet als bijvoorbeeld vakantiewoning. nederland heeft met België een dergelijk verdrag. concreet: in uw situatie is het te schenken bedrag lager dan de vrijstelling en de eigen woning staat in een verdragsland; er is dus geen recht van schenking verschuldigd, mits uiteraard aan de wettelijke gestelde voorwaarden van deze vrijgestelde schenking wordt voldaan.

Mag een werkgever e-mails van zijn werknemers controleren?

hoewel e-mails in principe onder het recht op privacy vallen, mag een werkgever in sommige gevallen e-mails van zijn werknemers controleren. uit de rechtspraak volgt wel dat alleen zakelijke e-mails mogen worden gecontroleerd en de werknemer ervan op de hoogte moet zijn dat zijn e-mails zouden kunnen worden gecontroleerd. tevens moet sprake zijn van concrete verdenkingen jegens de werknemer, zodat de werkgever een gerechtvaardigd doel heeft. Ook moet de controle proportioneel zijn, kunnen de verdenkingen niet op andere manier worden gecontroleerd? indien een werkgever ten aanzien van het e-mailgebruik niets in het huishoudelijk reglement of de arbeidsovereenkomst heeft opgenomen, worden overigens extra (zware) eisen gesteld aan het controleren van de e-mailberichten.

BrAM HAuTVAST

@ [email protected]

ONTSLAG ZONDER TOESTEMMING UWV Werkbedrijf?

LOrEnZ BLOEM @ [email protected]

ik heb begrepen dat onze statutair directeur zonder toestemming van uWV Werkbedrijf kan worden ontslagen. is dit juist?

ja, dat klopt! een statutair directeur kan tijdens een aandeelhoudersvergadering worden ontslagen zonder een ontslagvergunning van uWV Werkbedrijf. Wel is van belang dat de statuten worden toegepast en de bestuurder wordt gehoord en om advies wordt gevraagd. De statutair directeur heeft hierdoor minder ontslagbescherming dan een ‘normale’ werknemer binnen uw bedrijf. u moet er wel zeker van zijn dat u met een ‘echte’ statutair directeur te maken heeft. Dit volgt of uit de akte van oprichting van de vennootschap of uit een benoemingsbesluit van de aandeelhoudersvergadering. let op, het enkele feit dat een persoon als bestuurder staat ingeschreven bij de KvK, maakt deze niet automatisch statutair directeur met alle gevolgen van dien.

ZELF OOK EEn VrAAG STELLEn? Mail naar [email protected] of speel hem door aan de redactie via uw BDO-adviseur.

40

juli 2012 accent

BENT U NOG WEL GOED AANGESLOTEN – BIJ HET JUISTE PENSIOENFONDS?

PEnSiOEn OnDEr COnTrOLE Veranderingen in de aard en de omvang van de bedrijfsactiviteiten kunnen gevolgen hebben voor de pensioenvoorziening van uw medewerkers. uw bedrijf kan ‘zomaar’ verplicht onder een (ander) bedrijfstakpensioenfonds blijken te vallen. hoe voorkomt u dure verrassingen? DOOR BART-JAN VAN HEES

Ineens staat het bedrijfstakpensioenfonds voor de deur. ‘Volgens onze gegevens valt uw bedrijf verplicht onder onze pensioenregeling.’ U wist van niks, maar vervolgens moet u met terugwerkende kracht premie betalen voor al uw medewerkers. Die rekening kan hoog oplopen. ANDERE KOERS Deze situatie doet zich vaker voor dan gewenst. Soms ligt de reden ver in het verleden: ooit is bijvoorbeeld door een administrateur bepaald dat het bedrijf niet verplicht aangesloten hoefde te worden bij een bedrijfspensioenfonds (bpf) of een cao, en vervolgens heeft die vraag nooit meer aandacht gekregen. Terwijl daarna wel veranderingen in de bedrijfsactiviteiten zijn doorgevoerd. Maar soms ook is de onachtzaamheid van recentere datum: u slaat met uw bedrijf een andere weg in, terwijl de consequenties daarvan voor de pensioenvoorziening (nog) niet in kaart zijn gebracht. VOORNAAMSTE BEDRIJFSACTIVITEIT Of de onderneming de pensioenvoorziening voor zijn medewerkers verplicht moet onderbrengen bij een bpf, hangt af van de voornaamste bedrijfsactiviteit en – in sommige branches – van het aantal werknemers. Stel, een bedrijf verhuurt technische materialen. Na enige jaren wordt een afdeling gestart die zich richt op de handel in materialen. Die handel breidt zich uit met nieuwe in- en verkoopstromen en wordt zo succesvol dat daardoor het bedrijf van karakter verandert: verhuur blijft belangrijk, maar de meeste werknemers werken bij de handelsafdeling. Wat dit bedrijf moet weten, is dat zo’n wijziging

gevolgen kan hebben voor de indeling bij een bpf. Is hier onvoldoende aandacht voor, dan is de kans groot dat een (ander) bpf zich na een paar jaar meldt – met een forse premie-eis. VRIJSTELLING In een aantal gevallen is met succes bezwaar te maken tegen claims van bpf’en. Slechts zelden past de beschrijving die de bpf’en hanteren voor de hoofdactiviteit van een bedrijf precies op wat een bepaalde onderneming doet. Op grond daarvan kunt u de verplichte aansluiting aanvechten. Lukt dat niet, dan kan er om uiteenlopende redenen ook nog om vrijstelling worden gevraagd. VERPLICHTING VERVALLEN? Beter is echter dit type misverstanden en conflicten te voorkomen. Hou daarom uw relatie met het bedrijfstakpensioenfonds geregeld tegen het licht. Stel u op de hoogte van de regels en ga na of uw huidige status nog de juiste is. BDO is u daarbij graag van dienst. Bent u nog steeds niet verplicht u aan te sluiten? Bent u nog steeds aangesloten bij het juiste bpf? Of is misschien de verplichting u aan te sluiten inmiddels vervallen? Heeft u antwoord op die vragen, dan voorkomt u dure verrassingen.

Meer weten? neem contact op met Bart-Jan van Hees van BDO Arbeidsjuristen, @ [email protected], of met uw eigen adviseur.

ZiT u GOED? ViJF CHECKS Pensioenpremies betreffen veelal 15 tot 20% van de loonsom. Dat zijn geen bedragen om te negeren. Om problemen rond de verplichte aansluiting bij pensioenfondsen te voorkomen, stelt u zichzelf de volgende vragen: > Op welke grond is het bedrijf aangesloten bij het bpf? > Wanneer is dat gedaan? > Wanneer is de aansluiting bij het bpf voor de laatste keer getoetst? > Zijn er wijzigingen in de bedrijfsactiviteiten (geweest) die gevolgen kunnen hebben voor de aansluiting? > Zijn alle medewerkers aangemeld? Zogeheten afstandsverklaringen (gebruikelijk bij bijvoorbeeld verzekerde regelingen) hebben hier geen geldigheid.

accent juli 2012

41

cOluMn

Vestigingen

KlAAs KiRPensteijn

SCHiJn BEDriEGT “Het geven van gelegenheid tot raamprostitutie kan niet worden aangemerkt als gelegenheid geven tot sportbeoefening, ook al kunnen de diensten van de dames aan hun klanten een fysieke inspanning meebrengen.” Zo oordeelde de Haagse rechtbank in februari van dit jaar over een beroepschrift van een ondernemer die zijn rendement dacht te verbeteren door gebruik te maken van het lage btw-tarief voor sport. De rechtbank miste vooral het competitie-element. Soms is het bijhouden van de fiscale vakliteratuur lang niet zo saai als u denkt. Het gebeurt nogal eens dat ondernemers hun zaken anders voorstellen dan ze in werkelijkheid zijn, om daardoor fiscale voordelen binnen te halen. Meestal wel begrijpelijk, maar soms neemt het bizarre vormen aan. Hilarisch was de procedure rond de erotiekondernemer aan de Amsterdamse Wallen, die zijn onderneming tot in de kleinste details de vorm gaf van een – vrijgesteld – kerkgenootschap. De kerk van Satan, compleet met een magister templi, een orde der zusters Walburgijnen en een raad van negen onbekende mannen. Daar trapte onze Hoge Raad natuurlijk niet in, al was het jaren goed gegaan. Vader abt kon een hele forse naheffing tegemoet zien, met 100% boete. Dergelijke uitspraken lees ik met enig leedvermaak, gerustgesteld omdat ook dit soort lieden een evenredige bijdrage aan de staatskas blijkbaar niet ontlopen. Maar ook een nette ondernemer dient te beseffen dat schijn doorgaans bedriegt. Zo zal een VADEr ABT DGA die geld uit zijn BV wil halen maar die geen zin heeft in het betalen van dividendKOn EEn FOrSE belasting er soms voor kiezen zichzelf nAHEFFinG dan door de BV maar een lening te laten verstrekken. Hij moet er dan wel voor TEGEMOET ZiEn, zorgen dat het een echte, zakelijke lening is. Eet hij het geld op en kan hij het onmoMET 100% BOETE gelijk terugbetalen, dan zal de fiscus de schijnlening behandelen als wat het eigenlijk is: een vermomde dividenduitkering. En de aanslag die dan volgt, die is helemaal echt.

BDO ACCOunTAnTS & BELASTinGADViSEurS B.V.

BDO COnSuLTAnTS B.V.

BDO inVESTiGATiOnS B.V.

Alkmaar Alphen aan den Rijn Amstelveen Arnhem Breda Den Haag Dordrecht Ede Eindhoven Emmen Groningen Haarlem Helmond Hengelo ’s-Hertogenbosch Leiden Maastricht-Airport Nijmegen Nunspeet Parkstad Limburg Roosendaal Rotterdam Tilburg Utrecht Westfriesland Westland Zutphen

BDO Adviesgroep Familiebedrijven Utrecht 030 – 284 97 71

Alphen aan den Rijn Arnhem Breda Dordrecht Eindhoven Nijmegen Rotterdam Tilburg Utrecht

072 – 518 30 00 0172 – 53 53 00 020 – 543 21 00 026 – 352 56 25 076 – 571 49 00 070 – 338 08 08 078 – 632 34 00 0318 – 43 93 00 040 – 269 82 22 0591 – 66 46 64 050 – 521 57 57 023 – 511 28 00 0492 – 50 55 55 074 – 276 42 00 073 – 640 57 05 071 – 579 44 44 043 – 350 88 88 024 – 374 17 17 0341 – 25 71 44 045 – 569 00 00 0165 – 59 87 00 010 – 242 46 00 013 – 594 02 02 030 – 284 98 00 0229 – 25 97 00 0174 – 63 88 88 0575 – 58 31 00

BDO international Tax Services Amstelveen 020 – 543 21 00 Rotterdam 010 – 242 46 00

BDO Arbeidsjuristen B.V. Arnhem 026 – 352 56 25 Den Haag 070 – 338 08 21 ’s-Hertogenbosch 073 – 640 57 99 Utrecht 030 – 284 98 00 BDO Corporate Finance B.V. Utrecht 030 – 284 98 49

BDO OnLinE SErViCES B.V. Arnhem

BDO Business restructuring Utrecht 030 – 284 98 49 BDO Hr Consulting Arnhem Den Haag ’s-Hertogenbosch

026 – 352 56 25

STrATEGiSCHE SAMEnwErKinG Dijkstra Voermans Advocatuur & notariaat

026 – 352 56 25 070 – 338 08 21 073 – 640 57 99

BDO interim & recruitment B.V. Utrecht 030 – 284 99 50 BDO iT Consultants Amstelveen Arnhem Rotterdam Tilburg Westfriesland

0172 – 53 53 00 026 – 352 56 25 076 – 571 49 00 078 – 632 34 00 040 – 269 82 22 024 – 374 17 17 010 – 242 46 00 013 – 594 02 02 030 – 284 98 00

Dijkstra Voermans Advocaten Utrecht 030 – 285 03 00 Eindhoven 040 – 269 83 33 Rotterdam 010 – 242 48 80 Dijkstra Voermans notariaat Utrecht 030 – 285 03 80

088 – 236 48 22 088 – 236 48 22 088 – 236 48 22 088 – 236 48 22 088 – 236 48 22

Kijk voor de actuele adresgegevens op www.bdo.nl

BDO Organisation & Control Utrecht 030 – 284 99 60 BDO risk Advisory Services Utrecht 030 – 284 97 15

Klaas Kirpensteijn is belastingadviseur en partner van BDO. Als hoofdredacteur bewaakt hij de formule van accent. @ [email protected]

42

juli 2012 accent

accent juli 2012

43

Beste / slechtste beslissing Succes komt met vallen en opstaan. Op de laatste pagina van accent vertellen bekende en minder bekende ondernemers over hun beste en slechtste beslissing.

EEFJE VOOGD (44) werkt sinds haar vijftiende in de makelaardij en runt nu vijf jaar onder eigen naam een kantoor in Amsterdam met negen personen.

“Klikt het, dan kunnen we verder…”

44

juli 2012 accent

SLECHTSTE “Waar gewerkt wordt, worden fouten gemaakt. En daar kan ik enorm van balen. Maar bij een écht slechte beslissing denk ik vooral aan momenten waarop ik uiteindelijk afging op de ratio en niet mijn intuïtie volgde. Bijvoorbeeld bij het inschatten van mensen. Dat ik te veel vertrouwde op papieren kwalificaties, zonder te kijken of er voldoende klik is. Kun je op basis van vertrouwen met elkaar werken? Tegenwoordig luister ik vooral naar mijn gevoel. Laatst nog, toen een oude klant belde die me eerder slapeloze nachten bezorgde… Klikt het, dan kunnen we verder. Zo niet, dan niet.”

Foto: Lodewijk Duijvesteijn 07/2012 – BM1236

BESTE “Toen enkele jaren geleden mijn huwelijk strandde, stond ik – na twintig jaar in loondienst bij het makelaarskantoor van de familie – voor een belangrijke keuze. Moest ik voor een baas blijven werken? Of voor mezelf beginnen? Ondanks enkele serieuze aanbiedingen, waaronder eentje uit Rotterdam voor een giga salaris, heb ik toen gekozen om zelfstandig werk en moederschap te combineren: ik wilde er te allen tijde kunnen zijn voor mijn dochter, zonder een baas die me op de vingers zou tikken. En ja (lacht): voor een geboren Amsterdamse was Rotterdam natuurlijk niet echt een optie…”