meeleven In deze uitgave

meeleven Hét gratis uitvaartmagazine voor Horst aan de Maas | jaargang 1 • nummer 1

In deze uitgave Wat laat je na je overlijden na op internet? Metallica tijdens je uitvaart Kisten in alle soorten en maten Werken in een hospice

02

meeleven

03

Rouwhulp Mariska

Ontzorgt tijdens de laatste fase en de eerste dagen van rouw Als u een dierbare verliest, komt er, naast het verdriet, veel op u af. Om er voor te zorgen dat u het afscheid op een mooie manier kunt regelen, kan ik een helpende hand bieden bij alle huishoudelijke taken. U heeft daar even geen omkijken naar. Eigenschappen zoals betrouwbaar, netjes en sociaal staan bij mij hoog in het vaandel. Wat houdt deze rouwhulp in? Rouwhulp is een dienstverlening in de eerste dagen van het verlies tot aan de begrafenis of crematie. Daarbij valt te denken aan het doen van de boodschappen, het schoonhouden van de woning, het verzorgen van de maaltijd(en), het verzorgen van de was, het gastvrouw zijn. Vooraf worden eerst uw wensen besproken en kunt u eventuele bijzonderheden aangeven. Rouwhulp is bedoeld voor iedereen die ondersteuning kan gebruiken tijdens de eerste dagen van

rouw. Schroom niet en neem gerust contact met mij op voor het maken van een afspraak of kennismakingsgesprek.

”Ik help u graag verder”

Metallica tijdens je uitvaart

Eikelenbosserdijk 2, Melderslo Tel. 06 22 62 33 26 [email protected] www.rouwhulpmariska.nl

Wordt het ‘Ave Maria’ of toch ‘November Rain’ van Guns N’ Roses? De muziek die tijdens een uitvaart wordt gespeeld, is steeds persoonlijker geworden. Waar vroeger nog vaak voor de traditionele, kerkelijke, liederen werd gekozen, wil men tegenwoordig liever dat ook de muziek passend bij de overledene is.

O ondersteunen

begeleiden

persoonlijk

inleven

verwoorden

ontzorgen

Dag en nacht bereikbaar | 077-3661314 | www.bobnoten.nl | Ook met uw verzekering kunt u bij ons terecht

p internet circuleren diverse lijstjes met daarop een top tien van uitvaartmuziek. Daarop staan klassiekers als ‘Tears In Heaven’ van Eric Clapton en ‘Time To Say Goodbye’ van Andrea Bocelli en Sarah Brightman. Een lied dat de laatste jaren populair is geworden, is ‘Dat ik je mis’ van Maaike Ouboter. Zij schreef het speciaal voor haar overleden ouders en zong het tevens bij de herdenkingsdienst voor prins Friso. En ook Claudia de Breij met ‘Mag ik dan bij jou’ wordt steeds vaker gespeeld tijdens een dienst. Opvallend is dat ‘Waarheen, waarvoor’, waarmee Mieke Telkamp in de jaren 70 van de vorige eeuw haar eerste gouden plaat behaalde, van de lijst lijkt te zijn verdwenen. Daarvoor in de plaats zijn moderne liedjes gekomen als ‘Afscheid nemen bestaat niet’ van Marco Borsato. Uiteraard is het ook mogelijk om tijdens een dienst muziek te draaien, die niet meteen geassocieerd wordt met een uitvaart. Denk daarbij bijvoorbeeld aan ‘Nothing Else Matters’ van Metallica of ‘Angels’ van Robbie Williams. Of misschien was de overledene wel helemaal idolaat van André Hazes. Wanneer zijn stem dan door de het uitvaartcentrum of kerk galmt, zal dit in elk geval een glimlach van herkenning opleveren. En daar gaat het tenslotte ook om.

Meest gedraaid • Mag ik dan bij jou - Claudia de Breij • Time to Say Goodbye - Andrea Bocelli • De weg - Guus Meeuwis • Afscheid nemen bestaat niet Marco Borsato • Dat ik je mis - Maaike Ouboter • Wat de toekomst brengen moge diverse uitvoeringen • Ave Maria - diverse uitvoeringen • Tears in Heaven - Eric Clapton • En de vogels zongen - Sweet People

De muziek maakt onderdeel uit van de afscheidsdienst en dient net als de teksten die gesproken worden en de herinneringen die worden gedeeld, een afspiegeling te zijn van de overledene.

• Trein naar Niemandsland - Frans Bauer

04

meeleven

05

Wat laat je na je overlijden na op internet? Tegenwoordig zijn internet en sociale media niet meer weg te denken uit het dagelijks leven. We bestaan niet alleen in het echte leven, maar ook op Facebook, Twitter, Instagram en Linked In en we hebben een mailadres, een blog en zijn actief op Marktplaats en Ebay. Maar wat gebeurt er eigenlijk met al deze accounts en gegevens als je er zelf niet meer bent?

N

adenken over de dood is voor veel mensen iets wat zij liever niet doen. Het vastleggen van zaken die na hun dood geregeld moeten worden is al helemaal iets waar veel mensen niet aan moeten denken. Toch kan het nabestaanden heel veel werk besparen als de overledene heeft nagedacht over wat moet gebeuren met zijn of haar nalatenschap. Tegenwoordig komt hier vaak nog een ander erfenis bij kijken: het digitale nalatenschap. Bijna iedereen laat

tegenwoordig zijn sporen na op het web. Zo bouwen we gemerkt, of ongemerkt, aan een digitaal nalatenschap.

Problemen met digitale erfenis Voor je nabestaanden kan dit digitale nalatenschap vervelend zijn, want hoe verwijder je alle accounts als je hier geen inloggegevens van hebt? Nabestaanden hebben vaak geen idee bij welke sites je

profielen of lidmaatschappen hebt aangemaakt en welke nicknames of wachtwoorden je hiervoor gebruikt. Hoe voorkom je dat je Facebookvrienden ieder jaar een melding krijgen dat je weer een jaartje ouder bent geworden? Of dat zakelijke relaties nog steeds automatisch getipt worden om contact te leggen? Vage kennissen die na jaren contact opnemen via e-mail om weer eens een kopje koffie te drinken en zich afvragen waarom je niet terugmailt? Als accounts niet verwijderd worden, dan lijkt het voor de internetwereld alsof je nog leeft.

Wat kun je zelf doen?

Voor een mooi sieraad met een speciale herinnering waar eventueel een vingerafdruk, as of haarlok in verwerkt kan worden. Voor informatie of het maken van een afspraak:

HAN-MARK ARENDSE U I T VA A R T Z O R G

Wij staan dag en nacht voor u klaar

06-50400905

www.laurasstijl.nl

Om dit te voorkomen kun je een aantal zaken ondernemen. Zo kun je een digitaal testament opstellen, met daarin al je accounts plus inloggegevens. Dat kan natuurlijk in een bestandje op je computer, maar dat is niet de veiligste manier. Dit soort zaken kun je bij de notaris regelen in de vorm van een digitale kluis. Na je overlijden krijgen je nabestaanden hiervan de code, waardoor ze de accounts stop kunnen zetten. Daarnaast zijn er ook verschillende online diensten die je digitale nalatenschap voor je regelen. Je kunt bijvoorbeeld je profielen vastleggen en aangeven wat hiermee moet gebeuren na je dood. Vaak kun je een vertrouwenspersoon aanwijzen, die toegang krijgt tot je accounts na je dood.

Wat kunnen nabestaanden doen? Samen onderweg naar een mooie herinnering

Ringovenhof 24 • 5865 BM Tienray T 0478 - 760012 • F 0478 - 760013 [email protected]

Gelukkig bieden veel sociale media de mogelijkheid voor nabestaanden om een profiel zonder inloggegevens te verwijderen. Meestal heb je hier wel een link naar een overlijdensbericht voor nodig en bewijs dat je familie bent van de overledene. Bij Facebook krijgen nabestaanden de mogelijkheid om een account om te zetten naar een herdenkingspagina, waarvan alle privé-informatie van de gebruiker wordt verwijderd, maar waarop wel nog steeds berichten geplaatst kunnen worden. Twitter geeft de mogelijkheid om alle openbare tweets van een overleden persoon te bewaren, of om op het account van de overledene een link te plaatsen naar een online herinneringsplek. Op deze manier kunnen overledenen met behulp van sociale media voor altijd herdacht worden.

V L

07

NATUURSTEENBEDRIJF STASSAR BV Al meer dan 100 jaar gespecialiseerd in grafmonumenten Ook voor al uw maatwerk in natuursteen Nu ook tegels Lage Dijk 2 Helmond

voor moeder en kind Op de begraafplaatsen in Horst aan de Maas zijn vele mooie en indrukwekkende grafmonumenten te vinden. Herinneringen aan overledenen gevangen in een kunstwerk. Zo kent het oude kerkhof van Horst een bijzonder monument ter nagedachtenis aan een jong gestorven moeder met haar kind.

D T 0492-523782 www.stassarbv.nl

Elk afscheid is de geboorte van een herinnering Samen met u zorgen wij voor een persoonlijk en waardig afscheid. Ons eigen 24-uurs Afscheidshuis ‘t Pastoersweike biedt u de mogelijkheid om gedurende de dagen van overlijden tot de dag van de uitvaart een geheel eigen invulling te geven aan opbaring en afscheid. Het huis is er enkel en alleen voor u. Wij zijn dag en nacht bereikbaar.

T 06-19082814 • [email protected] • www.gerrievandenhoef.nl

e oudst bewaard gebleven grafsteen op het voormalige kerkhof aan de Kloosterstraat dateert van 1856. Op het kerkhof is daarnaast ook het monument ter nagedachtenis van de slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog te vinden. Een ander bijzonder monument is dat van de eerste echtgenote van de in Horst bekende huisarts Harry Strijbosch. Ook dat van zijn tweede, eveneens jong gestorven, echtgenote is op het oude kerkhof terug te vinden. Henricus Maria Antonius Wilhelmus Strijbosch werd in 1887 geboren in het Brabantste Asten. In juni 1915 vestigde hij zich als huisarts in Horst. Twee jaar later, op 10 februari 1917, huwde hij met Gerarda Gitzels, in 1890 eveneens in Asten geboren. Zij beviel op 15 december van datzelfde jaar van een zoon, Carolus. Beiden overleden echter bij de bevalling en zijn gezamenlijk begraven op het kerkhof. Aan het hoofdpad is als derde monument het graf te vinden van Johanna van Haeff, de tweede echtgenote van Harry Strijbosch. Zij stierf in 1928 en op haar grafsteen is Maria met in haar armen Jezus afgebeeld. Een eindje verderop is het beeld van een moederfiguur te zien. Zij houdt een pasgeboren kindje vast. Hier ligt Gerarda Gitzels. Het is een voor die tijd bijzonder modern aandoend beeld. Een eenvoudig grafmonument, zeker als je het vergelijkt met het rijkversierde graf van Strijbosch’ tweede echtgenote.

Belangrijk Toen de plannen voor Hof te Berkel in Horst gestalte kregen, heeft de straatnamencommissie in de voormalige gemeente Horst nog geijverd voor een straat vernoemd naar huisarts Strijbosch. In Horst had je in de eerste helft van de twintigste eeuw twee belangrijke huisartsen: Van de

Meerendonk en Strijbosch. Naar de eerste is de straat waaraan verpleeghuis Elzenhorst stond, vernoemd. In Hof te Berkel zou een straat vernoemd naar dokter Strijbosch volgens de commissie een juiste keuze zijn geweest. De gemeente heeft de suggestie

echter niet overgenomen. Strijbosch huwde nog een derde keer en stierf uiteindelijk op 10 mei 1981, 93 jaar oud. Bronnen: onder andere Oud Horst in het Nieuws deel 3 en Horster Historiën deel 5

08

meeleven

09

Kisten in alle soorten en maten Bij een uitvaart hoort ook een kist. Deze zijn er in alle soorten, maten en materialen. Maar hoe maak je een keuze uit zo’n groot aanbod? En wat is er eigenlijk allemaal mogelijk? Bijna alles, vertelt Ton Evers, directeur-eigenaar van Janssen Uitvaartkisten uit Sevenum.

Z

o’n 60 tot 70 procent van de mensen in Nederland kiest voor een eenvoudige, goedkope kist, vertelt Evers.“ Vroeger was dat wel anders. Toen vond een begrafenis standaard plaats in de kerk en dan kon die hele kerk de kist zien. Een goede, eiken kist hoorde er toen gewoon bij.” Tegenwoordig kiezen veel mensen voor goedkoper materiaal of ongelakte kisten. “De twee grootste trends van de laatste jaren zijn: goedkoop en eco-vriendelijk. De meeste kisten die wij nu verkopen zijn ongelakt. Dat is zowel goed voor het milieu als voor de portemonnee.” Tot drie jaar geleden verkocht Janssen Uitvaartkisten alleen maar massief houten kisten van vuren of eiken. “Omdat steeds meer mensen het materiaal niet meer zo belangrijk vinden of denken ‘het is toch maar voor een paar uurtjes, zo’n kist’, zijn we ook kisten van spaanplaat en multiplex gaan verkopen.”

Als klanten speciale wensen hebben, dan kunnen de meeste uitvaartkistenfabrikanten daar rekening mee houden. Evers: “Eigenlijk is alles mogelijk in deze branche. Hoewel de meeste mensen voor een vrij standaard kist kiezen, zijn er natuurlijk ook klanten die wat anders willen. Wij hebben bijvoorbeeld een dame die voor ons exemplaren beschildert als daar vraag naar is. Dit gebeurt het meest bij kisten voor kinderen. In ons assortiment zitten ook kisten beschilderd met vlindertjes of in een voetbalthema, maar deze worden eigenlijk zelden gekocht.” De mogelijkheden zijn eindeloos en er zijn volgens Evers ook geen

specifieke dingen waar je op moet letten als je een uitvaartkist uitzoekt. Hij vergelijkt het met schoenen uitzoeken: een kist moet bij je budget en persoonlijke voorkeur passen. “Voor de rest ben je helemaal vrij in je keuze.” Het bedrijf heeft al veel bijzondere uitvaartkisten gemaakt. “Ooit hebben we een kist gemaakt voor een echtpaar dat met zijn tweeën in één kist begraven werd, dat was erg bijzonder. Je maakt aparte dingen mee in dit vak. Een paar jaar geleden reed er een boer hier het terrein op met een trekker met achterop een appelboom. Hij had al zijn hele leven onder die appelboom gezeten, zei hij, en later wilde hij daarin liggen als hij dood was. Die kist hebben we voor hem gemaakt en deze staat nog steeds hier in de loods op hem te wachten.” Het werken in een uitvaartkistenbedrijf is niet zo morbide als het lijkt, vertelt Evers. “Dat denken mensen soms, maar als je de hele dag bezig bent met uitvaartkisten dan sta je daar niet meer zo bij stil. Dan is het maken van een doodskist bijna hetzelfde als het maken van tafels. Heel zelden komen mensen die weten dat ze gaan sterven zelf iets uit zoeken. En ouders die voor een kindje een kist uit moeten kiezen, dat raakt ons natuurlijk wel.” Het verkopen van uitvaartkisten vindt Evers al met al een mooi beroep. “Als we iedere keer weer in korte tijd een kist kunnen leveren die naar wens is, dan is dat mooi. Soms is het ook wel rennen en vliegen om op tijd klaar te zijn, maar dat hoort er gewoon bij.”

“De twee grootste trends van de laatste jaren zijn: goedkoop en eco-vriendelijk. ”

Alles is mogelijk

10

meeleven

11

Verschillende culturen verschillende gebruiken

Iedere cultuur heeft haar eigen gebruiken en gewoontes, zo ook op het gebied van rouw en begrafenissen. De drie grootste godsdiensten van de wereld, het Hindoeïsme, de Islam en het Christendom, gaan ieder op hun eigen manier om met de dood.

Begraven of cremeren? De meest gebruikelijke vormen van uitvaart zijn cremeren en begraven, maar er zijn ook minder bekende vormen, zoals het lichaam ter beschikking stellen aan wetenschap, het zeemansgraf (overboord zetten van het lichaam) en de nieuwe varianten cryomeren (invriezen of vriesdrogen) en resomeren (oplossen van het lichaam). Welke vorm van uitvaart daadwerkelijk gekozen wordt, kan beslist worden door de persoon zelf of door de nabestaanden.

het hoofd niet direct met aarde wordt bedekt. Na de uitvaart gaan de nabestaanden naar het huis van de overledene om deze persoon te herdenken. Na het sterven van een familielid brengen andere familieleden en vrienden gedurende drie dagen eten naar de familie.

Het is voor de nabestaanden belangrijk om het overleden lichaam te zien branden

Christenen en Moslims geven vaker de voorkeur aan begraven, omdat de overledene een ontmoeting met God te wachten staat. Moslims begraven hun lijken daarbij vaak op de rechterzij, met het gezicht in de richting van Ka’aba in Mekka. Hindoestanen worden daarentegen juist vaker gecremeerd. Zij gaan namelijk uit van reïncarnatie. Crematie is dan de snelste manier om het lichaam van de overledene terug te laten keren naar de bron.

De plechtigheid Hoewel een plechtigheid niet verplicht is, wordt dit in de meeste gevallen wel voorafgaand aan de begrafenis of crematie georganiseerd. In het Christendom wordt er op de avond voorafgaand aan de begrafenis of crematie vaak een sobere mis georganiseerd, waarin teruggekeken wordt op het leven van de overleden persoon en afscheid wordt genomen. De dienst is bij protestanten vaak soberder dan bij katholieken. Tijdens de begrafenis of crematie wordt afscheid genomen van de overledene en na afloop komen nabestaanden bij elkaar om de overledene te herdenken. Dit gebeurt meestal in een zaal bij het crematorium of op een andere locatie. Bij de Islam is het wassen en verzorgen van het lichaam van de overledene belangrijk. Het rituele wassen gebeurt vaak in een speciale ruimte van het uitvaartcentrum of in de moskee. In Oosterse landen wordt de overledene binnen 24 uur, bij voorkeur zonder kist, begraven. Boven het hoofd wordt vaak een afdakje gemaakt, zodat

Ook in het Hindoeïsme vindt er een plechtigheid plaats voorafgaand aan de uitvaart. Deze plechtigheid is in het uitvaartcentrum en vaak alleen voor familieleden. Tijdens de plechtigheid worden teksten voorgelezen of andere rituelen uitgevoerd. Ook de uitvaart van Hindoestanen kent diverse rituelen en tradities. Na afloop van de ceremonie gaan de aanwezigen naar huis. Voor de directe familie volgt nog een laatste plechtigheid, waarbij de lijkverbranding zelf in gang wordt gezet. Het is voor de nabestaanden belangrijk om het overleden lichaam te zien branden. In Nederland wordt er, voornamelijk door de niet-religieuzen, vaak voor gekozen om de plechtigheid te organiseren op een locatie waar de overledene in zijn of haar leven veel tijd heeft doorgebracht, zoals een dorpshuis, café of clubhuis van een (sport)vereniging.

Rouw Na de plechtigheid, uitvaart en de herdenking volgt een periode van rouw. Deze periode van rouw verschilt per persoon, maar ook per religie. Het Hindoeïsme kent twaalf tot dertien dagen van intensieve rouw. Het Christendom herdenkt de overledene tijdens de dienst en eens per jaar tijdens een herdenkingsmis. Verder verwerkt iedereen het verlies op zijn of haar eigen manier. In de Islam wordt drie dagen intensief gerouwd. Na veertig dagen wordt het verlies afgesloten met een herdenkingsbijeenkomst.

Bronnen: www.uitvaart.nl, uitvaartorganisatie Yarden, uitvaartorganisatie Monuta

12

meeleven

13

Werken in een hospice

’Afscheid is niet alleen maar verdrietig’ Wie nog maar even te leven heeft, hoopt vaak op een afscheid in een vertrouwde omgeving en met zoveel mogelijk familie en vrienden om zich heen. Als dat thuis niet kan, dan biedt een hospice vaak uitkomst. Om zo’n hospice draaiende te houden, zijn er veel mensen nodig die een steentje bijdragen.

N

el Steegh-Janssen is een van die mensen. Zij werkt als palliatief verpleegkundige in het ziekenhuis en is als vrijwilligster betrokken bij verschillende hospices, waaronder het toekomstige Hospice D’n Doevenbos in Horst. “Het is een voorrecht om zo dicht bij mensen te mogen staan in het laatste stadium van hun leven. Al is het maar om een kopje koffie in te schenken of iets op te rapen waar ze zelf niet bij kunnen”, vertelt zij. In hospice Zenit in Venray hield en hospice D’n Doevenbos in Horst houdt Nel zich bezig met het wel en wee van de vrijwilligers.

dan herkent de familie je jaren later nog steeds. Ik denk dat dit komt omdat je deel hebt uitgemaakt van het afscheid, een hele bijzondere tijd. Ik hoor van veel mensen dat afscheid nemen niet altijd alleen maar zwaar en verdrietig is. Het kan ook heel mooi zijn. Je bent met de hele familie bij elkaar, dingen worden uitgesproken.” Bij haar eigen moeder kreeg Nel niet de kans om uitgebreid afscheid te nemen. “Zij overleed heel plotseling, binnen een paar uur. Ik had heel graag nog in haar laatste weken rustig beetje bij beetje afscheid willen nemen en haar willen begeleiden bij het sterven. In mijn werk ben ik daar constant mee bezig en dan lukt dat in mijn eigen situatie niet. Dat is dan wel moeilijk.”

“Een vrijwilliger moet een sociaal karakter hebben en medeleven kunnen tonen. Soms is het werk zwaar voor hen, maar vaak ook mooi.”

Nel heeft altijd al in de palliatieve zorg, de zorg voor mensen die niet meer te genezen zijn, gewerkt en is dus veel bezig met mensen die gaan sterven. “De contacten met mensen raken me nog steeds heel erg. Ik kan me vaak nog verwonderen over hoe sterk mensen zijn in hun laatste fase. En natuurlijk denk je dan vaak: wat is het leven toch oneerlijk. Eigenlijk moet je daar juist niet te veel bij stilstaan. Maar als er bijvoorbeeld een jong iemand sterft, dan is dat heel zwaar. Zoiets vreet energie. Met het sterven van oudere mensen kun je vaak eerder vrede hebben, hoewel ik merk dat het ook moeilijk is om te zien als van een echtpaar dat al meer dan vijftig jaar bij elkaar is één van de twee overlijdt.” Werken in een hospice wordt vaak gezien als zwaar werk, vertelt Nel. “Het kan ook heel mooi zijn. Het vreemde is dat je in zo’n korte tijd een hele hechte band op bouwt met de gasten en hun familie. Ik vind het af en toe wonderbaarlijk dat je zo’n belangrijk deel uit gaat maken van hun leven. Soms heb je ze maar drie of vier dagen gezien en

In een hospice werken veel verschillende vrijwilligers. Er zijn natuurlijk de gastvrouwen of –heren die ook wel zorgvrijwilligers genoemd worden, maar er werken onder andere ook mensen die de tuin bijhouden, de was doen of koken. Nel: “Een vrijwilliger moet een sociaal karakter hebben en medeleven kunnen tonen. Soms is het werk zwaar voor hen, maar vaak ook mooi. Als in Venray iemand overleden is in het hospice, dan houdt men altijd een uitgeleide. Dat is ontzettend indrukwekkend. Iedereen houdt dan op met waar hij of zij mee bezig is en samen begeleiden ze dan de overledene naar buiten. Bij de voordeur staat een kaars, die pas uitgaat als de overledene weg is. Zoiets is mooi, maar heel emotioneel. Eigenlijk is er altijd wel een lach en een traan aanwezig. Ik zeg vaak tegen de vrijwilligers: ‘Trek maar een vrolijk gezicht, aan een begrafenisgezicht heeft niemand wat.’”

Laat bij uw verdriet onze zorg een troost zijn

U kunt kiezen voor een stijlvolle opbaring bij u thuis in uw eigen vertrouwde omgeving of een uitvaartcentrum naar keuze. Voor het melden van een uitvaart zijn wij dag en nacht bereikbaar onder telefoonnummer 077-3987099

Uitvaarthuis Theo Arts Nijverheidsstraat 4, 5961 PJ Horst telefoon 077-398 70 99

www.theoarts.com [email protected]

Kantoor Venray Monikesstraat 7, 5801 RZ Venray telefoon 0478-55 01 50

Na een overlijden moet er veel geregeld worden. Gelukkig hoeft u daarbij niet alles zelf te doen. U kunt hierbij kiezen voor de ritueelbegeleider en voor de uitvaartondernemer die bij u past. Als ritueelbegeleider maak ik, samen met u, de afscheidsdienst voor uw dierbare, tot een blijvende herinnering. Hierbij lever ik meer dan een mooie tekst. Als psycholoog help ik u door hectische dagen heen, als theoloog heb ik oog voor de rituelen die bij uw situatie passen en help met de voorbereiding daarvan. Naast diensten in het crematorium of andere locaties, verzorg ik ook diensten in de kerk. Samen met de priester draag ik zorg voor een persoonlijk afscheid in het rustgevende, vertrouwde kerkgebouw. Wanneer u weet dat het einde van uw leven nadert, is het mogelijk alvast uw wensen vast te leggen. Het geeft u en diegenen die u achterlaat rust geven om duidelijkheid te hebben rondom uw wensen. Lucie Geurts-Saris Als .. de uitvaart voorbij is de kist uit het zicht is het bloemstuk verdord is het leven weer “gewoon” is

Dan ... blijft de herinnering hoe het leven herdacht is ~Lucie~

U kunt mij rechtstreeks of via uw uitvaartondernemer benaderen. T. 06 41121858, [email protected], www.luciegeurts.nl

15

Met de zon in de rug, een traan in mijn oog, draai ik me om en knipoog naar de wind. Verbondenheid

diuto ritueelbegeleiding

Ritueelbegeleider van het jaar

Door: Geert van den Munckhof

De schaduw, die over het graf valt, is van mij. De zon projecteert mijn grijze reflectie precies over het kruis waar de namen van mijn vader en moeder in staan gegraveerd. Ik kom hier wel vaker, maar vandaag trakteert de zon mij op dit speciale herdenkingsmomentje. De verbondenheid met hen wordt even letterlijk voelbaar en zichtbaar. Voelbaar, door de warmte van achteren en zichtbaar, door m’n schaduw, die hetzelfde plekje grond raakt, als waarin zij rusten. Terwijl ik daar sta, besef ik dat rouw niet alleen verdriet is, maar ook verbondenheid. Zelfs 21 jaar na de dood van mijn vader en 37 jaar na het overlijden van mijn moeder, sta ik hier en voel hun aanwezigheid in mij. Herinnering overstijgt, zeker na jaren, de pijn van het definitieve afscheid van toen. Herinnering brengt je op den duur aan de andere kant van de pijn, de kant van het geluk. Het is de kant waar de zon schijnt. Met warmte die tranen laat verdampen. Het is de kant ook waar het eens wel weer zal gaan regenen. Ongetwijfeld. Maar in het besef dat er altijd minder zoute tranen zijn dan zoete regendruppels, geniet ik van de herinnering van dit moment. Ik koester de rouw, die onvermijdelijk is, als een geschenk van hen aan mij. Met de zon in de rug, een traan in mijn oog, draai ik me om en knipoog naar de wind.

Huiselijk ingerichte 24-uurs kamers Sfeervolle huiskamer voor kleinschalige afscheidsdiensten

Afscheidsbezoek naar uw wens door ons begeleidt Zonder afspraak uw dierbare bezoeken.

Afscheidscentrum “de Baersdonck” | Kloosterstraat 76 | Grubbenvorst

Colofon

Oplage 18.800 exemplaren Meeleven verschijnt eenmaal per jaar in de gemeente Horst aan de Maas. De volgende uitgave verschijnt in najaar 2016. Redactie 077 396 13 52 [email protected] Marieke Vullings, Kris Wijnands, Judith van Meijel m.m.v. Geert van den Munckhof Fotografie Jos Derks, Bas Kleuskens Advertentieverkoop 077 396 13 56 [email protected] Marianne Pirlo, Fabienne ten Horn Bezoek- en correspondentieadres Handelstraat 17, 5961 PV Horst

media Kempen Media bv behoudt zich ten aanzien van de inhoud van deze uitgave zowel het auteursrecht voor conform artikel 15 lid 1 sub 4 van de Auteurswet als het databankrecht.