MEDICINALE CANNABIS Nieuw hulpmiddel bij (chronische) pijn?

MEDICINALE CANNABIS Nieuw hulpmiddel bij (chronische) pijn?

Dominique van Gruisen MEDCAN vzw 3/17/2016

© Dominique van Gruisen – MEDCAN vzw

INHOUD WAT IS MEDICINALE CANNABIS? WAAROM REAGEREN WIJ OP CANNABIS? HOE WERKT CANNABIS VOOR PIJN?

DATABASE MEDCAN vzw 3/17/2016


Veel besproken en controversieel, maar wat is het juist?

MEDICINALE CANNABIS

3/17/2016


WAT IS CANNABIS? “FOR THE RELIEF OF CERTAIN KINDS OF PAIN, I BELIEVE THERE IS NO MORE USEFUL MEDICINE THAN CANNABIS WITHIN OUR REACH.”

J.R.Reynolds, Achives of Medicine, Vol. 2 p. 154 (1859)

3/17/2016


WAT IS CANNABIS?

Cannabis is een eenjarig aromatisch kruid met specifieke werkzame bestanddelen: cannabinoiden 3/17/2016


ENKELE FEITEN X % GEBRUIKT MEDICINALE CANNABIS (MC) POSITIEVE ANEKDOTISCHE RESULTATEN ARTSEN + SPECIALISTEN SCHRIJVEN VOOR ONVOLDOENDE KNOWHOW AANBOD IS ONTOEREIKEND DUUR EN BEPERKTE BESCHIKBAARHEID B.R.M. NIET BESCHIKBAAR IN BELGIE 3/17/2016


ENKELE FEITEN FAGG

3/17/2016

FOD VOLKSGEZONDHEID


ADVOCATEN

HISTORISCH GEBRUIK In gebruik vanaf einde laatste ijstijd Eerste historische indicatie: 2.700 v.C - medicijn in China, Assyrie, Egypte, Griekse en Romeinse Rijk Medische toepassingen in West-Europa (1839) In vergetelheid vanaf 1941 BRON: The Handbook of Cannabis (ed. Pertwee), H2, 2014 3/17/2016


HISTORISCH GEBRUIK

3/17/2016


ISOLATIE ACTIEVE COMPONENTEN Capsaisine Morfine Cafeine Kinine Nicotine Atropine Cocaine Digitoxine

1816 1817 1819 1820 1828 1831 1855 1869

CBD 1963 THC 1964

BRON: The Handbook of Cannabis (ed. Pertwee), H2, 2014 3/17/2016


TERPENEN MYRCEEN: licht sedatief; stimuleert THC opname LINALOOL: sedatief LIMONEEN: blokkeert carcinogenese van teersubstanties in (cannabis-)rook PINEEN: bronchodilatatie; concentratie; energie; acetylcholinesterase inhibitie B-CARYOFYLEEN: neuroprotectief en analgetisch BRON: Russo (2011) Taming THC: potential cannabis synergy and phytocannabinoid- terpenoid entourage effects. British Journal of Pharmacology, 163, 1344–1364 3/17/2016


SYNERGIE  BEPERKING NEVENEFFECTEN COMBINATORISCH EFFECT

> ∑ INDIVIDUELE EFFECTEN

GEHELE PLANT (EXTRACT) GEISOLEERDE CANNABINOIDEN = WEINIG EFFECTIEF + NEVENEFFECTEN BRON: Russo (2011) Taming THC: potential cannabis synergy and phytocannabinoid- terpenoid entourage effects. British Journal of Pharmacology, 163, 1344–1364 3/17/2016


Absorptiesnelheid

OROMUCOSAAL - SUBLINGUAAL

TOPICAAL-TRANSDERMAAL


lang (6-8u)

ORAAL (INGESTIE)

3/17/2016

Werkingsduur

(traag)

INHALATIE (NIET ROKEN! MAAR VERDAMPEN)

kort (2u)

(snel)

ADMINISTRATIE

PRODUCTEN 1 G s E t N

2 G n E d N

MARINOL® (Dronabinol)  Solvay Pharmaceuticals CESAMET® - NABILONE (THC-analoog) ACOMPLIA® - rimonabant (CB1-antagonist)

CANNADOR® (THC:CBD – 2:1) SATIVEX® (THC:CBD – 1:1) EPIDIOLEX® (CBD) B.R.M. (Bedrocan®, Bedrobinol®, Bediol®, Bedica®, BedroLite®) 3/17/2016


PRODUCTEN 1 G s E t N

2 G n E d N

3/17/2016


DOSERING MEDICINAAL GEBRUIK Correcte dosis = laagste dosis die symptomen kan verlichten (titratiegevoeligheid!) Doorbraakdosis = 2,5 mg THC Effectief en tolereerbaar = 5 mg THC Krachtig effect = 10 mg THC Neveneffecten mogelijk vanaf 15 – 20 mg THC per dag BRON: The Handbook of Cannabis (ed. Pertwee), 2014 3/17/2016


NEVENEFFECTEN VOORNAMELIJK THC ACUUT: Sedatie, psychoactiviteit ‘high’, disforie, euforie, korte termijn geheugenstoornis, angst, paniek, verandering in besef van tijd en ruimte, depressie, lichte hallucinaties, droge mond, rode ogen, spierverslapping, verhoogde hartslag, hypertensie, duizeligheid. | verlaagde hartslag en hypotensie (CBD)

LANGE TERMIJN: Afhankelijkheid (9%), (inverse) tolerantie, ontwenningsyndroom, psychose (?) BRON: The Handbook of Cannabis (ed. Pertwee), 2014 3/17/2016


CANNABIS ALS MEDICIJN? DO YOU THINK THE USE OF CANNABIS FOR MEDICINAL PURPOSES HAS A PLACE IN MODERN MEDICINE? Prof. Mechoulam: “Yes, it has already been shown that both cannabidiol (CBD), the major, non psychoactive constituent in cannabis, and THC have important therapeutic effects. They should be used in the clinic. Like all drugs their use should be well regulated.”

3/17/2016


Waarom reageren wij op cannabis?

ENDOCANNABINOIDEN SYSTEEM

3/17/2016


ECS ONTDEKT 1988-1992 FUNCTIE: NEURO- EN IMMUNOMODULATIE ENDOCRIEN NETWERK

REGELT ESSENTIELE LICHAAMSFUNCTIES  HOMEOSTASE

BRON: The Handbook of Cannabis (ed. Pertwee), 2014 3/17/2016


ECS ENDOCRIEN NETWERK: LIGANDEN (endocannabinoïden) arachidonoylethanolamide (AEA) en 2-arachidonoyl glycerol (2-AG) RECEPTOREN CB1 en CB2 , GPR-55 + “ionotrope CBr” TRPV-1 ENZYMEN FAAH, MAGL, COX2 BRON: The Handbook of Cannabis (ed. Pertwee), 2014 3/17/2016


ECS RECEPTOREN CB1  eetlust, misselijkheid, pijn, immuunfunctie, beloning, geheugen, spiercontrole CB2  immuunfunctie, celproliferatie, ontsteking, pijn GPR-55  pijn, vasodilatatie TRPV-1  pijn, ontsteking BRON: The Handbook of Cannabis (ed. Pertwee), 2014 3/17/2016


ECS

3/17/2016


ECS

3/17/2016


ECS

3/17/2016


ECS

3/17/2016


ECS MODULATIE NEUROTRANSMITTERS

RETROGRADE SIGNALISATIE OP VRAAG GESYNTHETISEERD SNEL AFGEBROKEN

“ONTSPANNEN, ETEN, SLAPEN, VERGETEN & BESCHERMEN” - Dr. Vincenzo DiMarzo (1998) 3/17/2016


ECS FYTOCANNABINOIDEN THC  CB1 en CB2 agonist CBD  CB1 antagonist | CB2 inverse agonist | inhibitie FAAH GPR55 antagonist | TRPV1-2 agonist | 5-HT1A in/directe agonist | TRPA1 agonist | TRPM8 antagonist

BCF  CB2-agonist BRON: The Handbook of Cannabis (ed. Pertwee), 2014 3/17/2016


Waarom zoeken patienten hun heil in cannabis?

CANNABIS EN PIJN

3/17/2016


PIJNBESTRIJDING WERKING VIA CB1 en CB2-ACTIVATIE (agonisten) THC = WEINIG KRACHTIGE ANALGETICA (~CODEINE) SYNERGIE TUSSEN THC EN OPIATEN  interactie met kappa-receptoren  verbeterde farmacologie opiaten (dosering)

BRON: The Handbook of Cannabis (ed. Pertwee), 2014 3/17/2016


PIJNBESTRIJDING - REVIEW M.E.LYNCH, F.CAMPBELL (2011): “Cannabinoids for treatment of chronic non-cancer pain; systemic review of randomized trials” B.J.C.P. 72, 735-744.

15/18 studies  THC significant analgetisch effect (>30%) + effect op slaap  Geen serieuze neveneffecten (mild + goed verdraagbaar)  CB’s veilig en matig effectief in neuropathische pijn

3/17/2016


PIJNBESTRIJDING S. Haroutounian, PhD, Y. Ratz, Y. Ginosar, MD, K. Furmanov, MSc, F. Saifi, MD, R. Meidan, RN, E. Davidson, MD, : The Effect of Medicinal Cannabis on Pain and Quality of Life Outcomes in Chronic Pain: a Prospective Open-label Study Clinical Journal of Pain (2016) – (AoP)

274 proefpersonen goedgekeurd voor behandeling; ITT =206 ; follow-up = 176. Pijn symptoom-score: 83.3 [95% CI 79.2-87.5]  75.0 (95% CI 70.879.2), P<0.001. Pijn ernst-score: 7.50 [95% CI 6.75-7.75]  6.25 [95% CI 5.756.75] P<0.001. Pijn interferentie-score: 8.14 [95% CI 7.28-8.43]  6.71 [95% CI 6.14-7.14]) P<0.001. Opiaat-medicatie bij follow-up gedaald me 44% (P<0.001)! 3/17/2016


PIJNBESTRIJDING - VEILIGHEID Ware et al.: Cannabis for the Management of Pain: Assessment of Safety Study (COMPASS) The Journal of Pain, Vol. 16 iss. 12, 1233-1242 (2015)

Tijd: 1 jaar Cannabis: BRM met 12.5% THC; 2.5g/dag Administratie: inhalatieroute NCannabis= 215 | NControle= 216 CONCLUSIES: - Redelijk veiligheidsprofiel - Verbetering in pijn, algemeen functioneren, levenskwaliteit en cognitieve functies t.o.v. controlegroep 3/17/2016


PIJNBESTRIJDING - MECHANISME NEUROPATISCHE PIJN THC:  Vertraagt elektrochemische signalen op perifere pijnreceptoren.  Onderbreekt pijnsignaal van zenuwcellen  Activatie CB2 op leukocyten = krachtige ontstekingsremming  Euforische effecten en storing korte termijn geheugen = verlaagt stressrespons t.g.v. pijn CBD: Ontstekingsremmend via TRPV-receptoren (30-50x krachtiger dan hydrocortisone)

3/17/2016


MC VS OPIATEN IN YOUR OPINION, DO CANNABIS AND CANNABIS-BASED PRODUCTS HAVE PROVEN ADVANTAGES OVER OPIOIDS, IN GENERAL? Dr. Ethan B. Russo: “There are situations in which opioids are superior, such as in acute traumatic pain, and situations in which cannabinoids are superior, such as chronic neuropathic pain. The two approaches are best combined in others.”

Dr. Jeffrey Raber: “Absolutely. Far safer in many ways. Can't overdose with cannabis. No where near the addition potential or associated problems with cannabis either. Cannabis is exceptionally useful for many types of pain and should be the first-line choice for [chronic] pain management instead of opioids.” 3/17/2016


MC VS OPIATEN IN YOUR OPINION, DO CANNABIS AND CANNABIS-BASED PRODUCTS HAVE PROVEN ADVANTAGES OVER OPIOIDS, IN GENERAL?

Prof. Roger G. Pertwee: “Yes, e.g. because cannabis and cannabisbased products (1) have or are likely to have better efficacy or better benefit-to-risk ratios than opioids for some disorders and (2) are likely to ameliorate disorders not ameliorated by opioids.” Prof. Raphael Mechoulam: “Morphine is much more potent and general. Cannabinoids (mostly THC) are less potent and more specific. It should be possible to use both for various conditions.”

3/17/2016


MC VS OPIATEN “Examination of the association between medical cannabis laws [in the US] and opioid analgesic overdose mortality showed that such laws were associated with a lower rate of overdose mortality that generally strengthened over time” year 1 (−19.9%; 95% CI, −30.6% to −7.7%; P = .002), year 2 (−25.2%; 95% CI, −40.6% to −5.9%; P = .01), year 3 (−23.6%; 95% CI, −41.1% to −1.0%; P = .04), year 4 (−20.2%; 95% CI, −33.6% to −4.0%; P = .02), year 5 (−33.7%; 95% CI, −50.9% to −10.4%; P = .008), year 6 (−33.3%; 95% CI, −44.7% to −19.6%; P < .001).

“Zelfde bevindingen na tweede analyse”

Gemiddeld 24.8% minder overdosissen door traditionele pijnmedicatie (opiaten). (95% CI, −37.5% to −9.5%; P = .003) Bachhuber et al., Medical Cannabis Laws and Opioid Analgesic Overdose Mortality in the United States, 19992010, JAMA Intern Med. 2014, 174(10):1668-1673 3/17/2016


CONTRA-INDICATIES CARDIOVASCULAIRE AANDOENINGEN ALLERGIE CB OF TERPENEN RISICO PSYCHOSEN / SCHIZOFRENIE LEVER- EN NIERAANDOENINGEN MINDERJARIG (THC)

ZWANGERSCHAP 3/17/2016


NEDERLAND BUREAU MEDICINALE CANNABIS (BMC, 2003) MONOPOLIE PRODUCENT BEDROCAN BV B.R.M. + SATIVEX® + EXTRACTUM (2015) KWALITEITSCONTROLE APOTHEEK

ARTS HEEFT THERAPEUTISCHE VRIJHEID 3/17/2016


CAVEAT! CBD-OLIE HYPE GEEN OF ZEER BEPERKTE QC GRONDSTOF INDUSTRIELE HENNEP VERONTREINIGING??? DOSERING??? ONLINE VERKRIJGBAAR!

ILLEGAAL IN BELGIE 3/17/2016


Monitoring en informatieverspreiding medicinale cannabis in Belgie

DATABASE MEDCAN

3/17/2016


WIE IS MEDCAN vzw? ADVIESBUREAU MEDICINALE CANNABIS

PATIENTENBELANGENVERENIGING OPGERICHT IN 2015 300 LEDEN – 95 HUISARTSEN – 19 SPECIALISTEN WERKGROEP ‘medicinale cannabis’ FAGG 3/17/2016


DATABASE PATIENTEN – Beheer eigen dossier – Productinformatie – Dagboek

ARTSEN – Monitoring patient – Statistieken (anoniem) – Bijscholing specialisatie 3/17/2016


DATABASE OBJECTIEF – Harm reduction + informatie – Monitoring werkveld – Statistisch + demografisch onderzoek – Compliance + educatie – Optimalisatie beleid

3/17/2016


Geverifieerde Registratie/inlog procedure Inlogprocedure voor Patiënten en Artsen via gescheiden portals

Confidential information – MedCan 2016/Print@vice 3/17/2016


Online inschrijvingsformulier - Patiënten screening met doorverwijzing van de arts

Confidential information – MedCan 2016/Print@vice

3/17/2016


MEDCAN Back-end - Opvraging dossier voor intakegesprek - Product en informatie aanpassingen


3/17/2016


Artsenmodule raadpleging - Opvraging dossier patiënt

Confidential information – MedCan 2016/Print@vice 3/17/2016 © Dominique van Gruisen – MEDCAN vzw

Statistieken -

Statistieken per ziektebeeld Statistieken per regio Statistieken per product Enz.


3/17/2016


Productinformatie


3/17/2016


Dagboek


3/17/2016


MEDCAN VZW LEUVENSESTEENWEG 643 1930 NOSSEGEM CONTACT: [email protected] W W W. M E D C A N V Z W. B E 3/17/2016


MEDICINALE CANNABIS Nieuw hulpmiddel bij (chronische) pijn?

Recommend Documents