Medicinale cannabis
1
CIBG
Sinds september 2003 Legale verstrekking van medicinale cannabis aan patiënten in Nederlandse en buitenlandse apotheken op voorschrift van arts / specialist
Beschikbaar voor wetenschappelijk onderzoek en voor het ontwikkelen van geneesmiddelen
2
Cannabis sativa = plant
3
CIBG
4
Wat is cannabis? Cannabis sativa L. (ssp. sativa en indica) hennepplant 1 soort Meer dan 700 beschreven types vergelijk: tulpen
5
Geschiedenis Bekend sinds 2000 v. Chr. (China, India) >28 Preparaten in 1937 (Amerika)
1937 verboden in Amerika 1961 Single convention on narcotic drugs
6
7
Medicinale cannabis
Gedroogde bloemtoppen = Cannabis flos
8
Klierharen produceren cannabinoïden
9
Cannabis zit vol met stoffen
> 66 cannabinoïden
> 500 inhoudsstoffen één v/d best onderzochte planten
10
Marinol
= synthetisch THC in sesamolie (VS)
plant bevat ook andere actieve stoffen: bewezen werkzaamheid patiëntenverhalen
11
CIBG
Actieve bestanddelen THC CBD CBG CBC CBN THCV
= = = = = =
Tetrahydrocannabinol, dronabinol Cannabidiol Cannabigerol Cannabichromene Cannabinol Tetrahydrocannabivarin etc.
Terpene:
Beta-caryofyleen, Humuleen, Myrceen, Limoneen (geurstoffen)
Flavonoide THC en CBD sinds 70er jaren volop in medische belangstelling!
12
Opium vs Cannabis Opium als drug
Onderzoek Receptoren
Morfine Codeine etc. Endogene morfines
13
Lichaamseigen cannabinoïdsysteem = Endocannabinoïdsysteem
14
CIBG
Ontdekkingen 1960
Cannabinoïden ontdekt (THC)
1970/1980
Lichaamseigen cannabinoïden (endocannabinoïden) ontdekt
1990
Receptoren (CB1 en CB2)
Na 1990
Functies van endocannabinoïden
Na 2000
Cannabinoïd-medicijnen
15
Cannabinoid receptoren (1)
CB1
CB2
Centraal ZS
Immuunsysteem
Hart
Milt
Maag-darm
Tonsillen
Blaas
Cannabinoid receptoren (2) Endocannabinoiden
Plantcannabinoide
O N
Anandamide O
OH
OH
O
9-THC
OH O OH
OH
2-Arachidonylglycerol Regulerend op: • Eetlust • • • •
Slaap Pijnbeleving Inflammatie Etc.
HO
CBD
?!
Mogelijkheden en toepassingen van cannabis Indicaties:
* met wetenschappelijke onderbouwing!
-Multiple sclerose (MS) of ruggenmergschade* -Neuropathische pijn* -Kanker en aids (palliatief en bijwerkingen medicatie)*
-Syndroom van Gilles de la Tourette* -Therapieresistent glaucoom* -in de praktijk: veel meer aandoeningen!
reuma, fibromyalgie, migraine, morbus crohn, colitis ulcerosa, ADHD, PTSS, epilepsie, slapeloosheid, psychiatrische ziektebeelden, alzheimer etc.
18
Behandeling met medicinale cannabis komt alleen in aanmerking als de gangbare medicatie en behandelprotocollen onvoldoende resultaat opleveren of teveel bijwerkingen geven. N.B. Niet bij elke patiënt is cannabis even goed werkzaam.
19
CIBG
Wetenschappelijk onderzoek -
20
grote aantallen (www.cannabis-med.org) In het verleden meestal kleinschalig veel verschillende indicaties meestal geen gestandaardiseerd product gebruikt pas sinds kort placebo beschikbaar (NL) !!! aandacht voor medisch gebruik groeit nu wereldwijd
Situatie in Nederland (1) Schatting in 2003: ong. 10 – 15.000 patiënten in Nederland gebruiken cannabis voor medische doeleinden Medicinale cannabis ≠ coffeeshop-cannabis ≠ zelf telen 2013: 500 – 1000 chronische patiënten in Nederland gebruiken medicinale cannabis uit apotheek
21
Situatie in Nederland (2) Status v/d medicinale cannabis: - Magistrale grondstof - Gestandaardiseerd volgens richtlijnen voor plantaardige geneesmiddelen - Niet geregistreerd als geneesmiddel - Vergoeding zorgverzekeraars: divers
22
Producten Variëteit
THC
Bedrocan Bedrobinol Bediol
Terpene
22%
-
sativa
13.5%
-
sativa
8%
sativa
14
-
indica
-
9%
sativa
6.3%
Bedica
Bedrolite
CBD
(2014?)
Marges 80 – 120%
23
CIBG
24
25
26
Kwaliteitscontroles !!! Teelt, analyses, verpakken, distributie volgens normen (GAP, GMP, GDP) Gestandaardiseerde teeltomstandigheden -Microbiologische contaminatie -Pesticiden -Zware metalen -Aflatoxines -Vochtgehalte -Cannabinoïden (profiel en gehaltes) - Analyses volgens Europese farmacopee - Certificaten voor elke oogst 27
Microbiology: Cannabis BMC vs. coffee shop
(Source: A. Hazekamp et al; University of Leiden, the Netherlands) Cannabis sample
aerobic bacteria (cfu/gram) 1)
aerobic fungi (cfu/gram) 1)
Bedrocan 2) Bedrobinol 2)
<10 <10
< 100 < 100
A B C D E F G H I J K
<10 4500 <10 70 13000 80000 180 27000 350 23000 5900
480000 900 1000 120 6500 4800 350 1300 4200 91000 3600
1) : CFU = colony forming units 2) : limit: total areobic bacteria and fungi <100 cfu
28
Identified pathogens
E. coli Penicilium Cladosporium Aspergillus
Teelt, verwerking en controles
29
CIBG
Onder de verantwoordelijkheid van BMC Teelt (Bedrocan BV)
Kwaliteitscontrole (Farmalyse BV)
Verpakken en distributie (Fagron BV)
Apotheek / Onderzoek / Export
30
CIBG
31
33
34
36
Toedieningsmogelijkheden en verkrijgbaarheid
37
CIBG
Verhitting OH
CO2 OH
COOH O
O
THC-zuur
THC (actief)
• Inhalator / verdamper / roken • Thee • etc.
Inhalatie (210oC)!! Verhitting belangrijk voor de omzetting van de werkzame stoffen! Snelle en sterke werking bij acute en chronische klachten!
39
Thee (100°C) Lage temperatuur: geen volledige omzetting van werkzame stoffen Trage en zwakkere werking, bij chronische klachten
In de praktijk ook andere toedieningsvormen!
40
Verschil in werking: Inhalatie
Oraal (thee)
(verhitting optimaal)
Opname
< 5 minuten
30 – 90 minuten
Maximaal effect
< 15 minuten
Na 2 à 3 uur
Werkingsduur
3 à 4 uur
4 à 8 uur
41
De dosering bij medicinaal gebruik van cannabis ligt in het algemeen duidelijk lager dan de dosering die gebruikt wordt in het recreatieve circuit om high / stoned te worden. High worden van cannabis = overdosering
42
CIBG
Medicinale cannabis overwegen als andere middelen en behandelwijzen niet (meer) voldoende werken of teveel bijwerkingen geven. Recept van huisarts of specialist nodig (OW-geneesmiddel) / machtigingsaanvraag
Product kiezen voor welke klachten en op welke manier gebruikt (inhalatie / verdamper of thee) → BMC vragen
43
Cannabis bij pijnklachten Klachten
Werking cannabis
Spier- en gewichtspijnen
Pijnvermindering
Stijfheid van gewrichten en spieren
Vermindering spierspanning
Ontstekingen
Ontstekingsremmend
Zenuwpijnen
Pijnvermindering
Slapeloosheid, vermoeidheid, uitputting
Betere slaap > meer energie > minder pijn
Somberheid, angsten, stress, onrust
Rustgevend, acceptatie, ontspanning
Geen eetlust, vermageren, verzwakken
Eetlustbevorderend > gewichtstoename
44
CIBG
Contraïndicaties -Zwangerschap en borstvoeding -Adolescenten -Hartritmestoornissen en angina pectoris -Therapieresistente hypertensie -Voorzichtigheid is geboden bij: -Psychische ziektebeelden / psychose
45
Schadelijkheid en afhankelijkheid: Schadelijkheid Cannabis is een veilig geneesmiddel mits het op een verantwoorde manier wordt gebruikt als medicijn! Afhankelijkheid Cannabis maakt niet afhankelijk mits het op een verantwoorde manier wordt gebruikt als medicijn! Alleen bij langdurig gebruik en hoge doseringen kan er afhankelijkheid ontstaan (zoals ook bij andere geneesmiddelen).
46
47
CIBG