Medezeggenschap 2.0 ……een gezamenlijk fundamenteel gesprek, een gezamenlijke verkenning over ’andere medezeggenschap’ , over passie, over de oorspronkelijke betekenis van MZ en over macht, succes en oude wijn Walter Gouw, MZ Services 2 maart 2010
…….onze opdracht! ‘andere’, uitdagende, prikkelende
60 minuten de tijd om gouden regels te bedenken voor
‘medezeggenschap 2.0’
Hoe gaan we die gouden regels vinden 1.
Enkele ‘prikkelende’ statements
2.
Deze statements als vertrekpunt voor de gouden regels
Vooraf Vertel uw buurman/vrouw waarom u zo trots bent op de OR!
Gesignaleerde knelpunten
Legitimatie; de OR als vertegenwoordigend orgaan
Faciliteiten, adequate randvoorwaarden
OR – GO (meer vrije lijsten, relatie met vakbonden)
Werkdruk bij OR-leden
Moeilijke combinatie MZ en loopbaan
Animo voor OR zorgwekkend
84% opnieuw lid; beroepsmedezeggenschappers?
Gesignaleerde knelpunten
Communicatie met de achterban
Kwaliteit en resultaat van overleg met bestuurder
Politiek primaat
Bevoegdhedendiscussies (versus SER advies: onderbenutting bevoegdheden)
OR wordt volwassen maar ontwikkeling feitelijke invloed stagneert
Mislukte discussie over de WMW (2005); WOR opnieuw ter discussie, of…………………………………………….
………………………
Inspiratie voor “medezeggenschap 2.0” De gesignaleerde knelpunten
De ‘klassieke’ theorie De actualiteit Sociale innovatie De baliegroep
Inspiratiebron 1: een stukje theorie
Er zijn twee hoofdtypen van MZ (van Dijck, de Nijs, Leisink): democratisering en participatie
OR is vorm van partiële democratie: organisatieleden beschikken via gekozen vertegenwoordigers over medebeslissingsrecht t.a.v. diverse beleidscentrale aangelegenheden
Democratisering Participatie
Æ beleidsautoriteit Æ uitvoeringsautoriteit
Inspiratiebron 1: een stukje theorie Participatie heeft betrekking op allerlei vormen van direct contact tussen werknemers en leiding in het kader van de dagelijkse beleidsuitvoering. “Deze participatievormen zijn veelal opgezet vanuit humanrelation-achtige principes die de machtsstructuur en het bestuur van de onderneming niet veranderen” (Leisink e.a.)
Inspiratiebron 1: een stukje theorie
MZ is een mogelijkheid om de machtsverhoudingen meer gelijk te maken ten gunste van de werknemers om meer invloed op het ondernemingsbeleid te krijgen (De Nijs, Lammers, Drenth, Andriessen)
MZ is een wezenlijk onderdeel van het systeem van ‘checks and balances’ (Nagelkerke, Junggeburt)
wat is mee te nemen naar ‘MZ 2.0’
OR = partiële democratisering = medebeslissingsrecht
OR gaat over beleidscentrale aangelegenheden
Inspiratiebron 2: Actualiteit uit een andere hoek
Top Enron 27 keer schuldig bevonden
Oud-bestuurders mogelijk de rest van hun leven naar de gevangenis
Inspiratiebron 2: actualiteit uit andere hoek Kredietcrisis Enron, Ahold, Parmalat, ABN Amro (Fortis), .. zorgbrede governancecode code Tabaksblat Marco Vitale
wat is mee te nemen naar ‘MZ 2.0’
OR heeft functie in het kader van ‘checks and balances’
Ter inspiratiebron 3: sociale innovatie
Vergroten arbeidsproductiviteit
Slimmer werken
Autonomie van de professional
Zelfregulering
wat is mee te nemen naar ‘MZ 2.0’
Verschuiving van het primaat van de medezeggenschap/participatie
Vergelijk organisatieontwikkelingstrajecten
Inspiratiebron 4: de baliegroep
Hervorming van de arbeidsverhoudingen (tijd voor een nieuw sociaal contract) ¾ Rode draad: de individuele medewerker moet
zijn arbeidsvoorwaarden en sociale zekerheid zelf regelen
Cao wordt ‘ontwikkelovereenkomst’
wat is mee te nemen naar ‘MZ 2.0’
Focus op naleving CAO
Focus op collectieve arrangementen en op uniformiteit / coherentie
‘herijken’ relatie vakbonden
Aan de slag met de gouden regels U heeft 4 ‘statements’ gehoord 1.Klassieke theorie 2.Kredietcrisis en schandalen 3.Sociale innovatie 4.De baliegroep
Te gebruiken als ‘inspiratiebron’ Maar het mag ook heel iets ‘anders’ zijn
Instructie (5 - 10 minuten)
groepjes van 6 personen
bedenk 1 ‘gouden tip, regel’
schrijf op in maximaal 5 woorden
schrijf groot
De gouden regels wat hebben we nodig voor MZ 2.0
… wat hebben we nodig? Meer ‘passie’ en behoefte aan een genuanceerd principeel betoog
Andere rolopvatting en rolinvulling door OR-en
kaders stellen en controleren (bv tav participatie) primaat participatie bij medewerker(s): vele art 25 onderwerpen bij medewerker(s) themacommissies
(Æ een ander model-reglement)
Goede leidingevenden
organiseren betrokkenheid en stimuleren samenwerking
… wat hebben we nodig?
OR in sterke rol met focus op beleidsautoriteit (art 27)
‘herijken’ relatie met vakbond
met focus op strategische (HRM) onderwerpen collectieve arrangementen, uniformiteit, coherentie, naleving en uitwerking Cao’s, … goed bestuur
Meer focus vakbond op OR-en OR en GO gaan in elkaar op
Minder formeel overleg (OV)
… wat hebben we nodig?
Geen gelaagde MZ-structuren
wel actieve invulling participatie op decentraal niveau (binnen sectoren, diensten, directies)
Geformaliseerde regionale platforms, geformaliseerde netwerken van OR-en met met bevoegdheden en met formele gesprekspartner(s)
vergelijk PROVOR
Een nieuwe WOR
met ruimte voor ‘goed bestuur’ heroriëntatie op ‘politiek primaat’ aanpassingen t.a.v. CAO-bepalingen
… en tenslotte De traditionele, innovatieve, politieke, professionale, interactieve en regisserende OR-en (met of zonder EVC’s / OVC’s) hebben waarschijnlijk gelijk MZ 2.0 en of ‘de andere OR-en’ zullen waarschijnlijk succes hebben
