MEDEDELINGEN. Driemaandelijks tijdschrift Nummer juni Inhuldiging nieuwe pediatrie in ziekenhuis te Boko op 28 maart 2014

MEDEDELINGEN Driemaandelijks tijdschrift | Nummer 2014-2 - 27 juni 2014

Inhuldiging nieuwe pediatrie in ziekenhuis te Boko op 28 maart 2014

Inhoud 2 3 4 8 12

Editoriaal Het arachideproject Werkbezoek Lumos Driejarenplan Memisa Fotodagboek Frieda Van Wijck

14 18 22 23

Missieverslag Stageverslag Kaat Ieven Opening pediatrie Boko Evenementenagenda

Maatschappelijke zetel: Kriekenboslaan 2 - 3001 Heverlee | Secretariaat: Heidedreef 65 - 2970 Schilde VU: Diane Demey - Gezonde Luchtstraat 8 - 3120 Tremelo | Erkenningsnr.: P708378 | Afgiftekantoor: 3200 Aarschot Verantwoordelijke eindredactie: Vera Gijsemans

EDITORIAAL

HET ARACHIDEPROJECT

De zomer staat voor de deur. Graag brengen wij u in de aanloop naar vakantie en ontspanning wat extra inspirerende lectuur over het reilen en zeilen van de Stichting Hubi & Vinciane in Benin. De samenwerking met UZ Leuven LUMOS – Leuvense Universitaire Medische Ontwikkelingssamenwerking en Solidariteit – staat nu helemaal in de steigers. U kunt een verslag lezen van het werkbezoek dat een delegatie van LUMOS in het najaar van 2013 aan de projecten van de Stichting bracht. Bijzonder heuglijk is dat een toenemend aantal studenten ervoor kiest stage te lopen in het kader van onze projecten. Zij komen uit verschillende instellingen en een verscheidenheid aan disciplines, van geneeskunde tot verpleegkunde, van lerarenopleiding tot communicatiemanagement. Hun verhalen leest u uitgebreid op Facebook en op onze website. In dit nummer getuigt Kaat, een student van de opleiding Arts, over haar verblijf in Benin. De Stichting is vanaf 2014 formeel in een partnerschap getreden met de Belgische NGO Memisa. Frank De Paepe, directeur Memisa België en lid van onze Raad van Bestuur, licht daarom het DGD-programma dat onlangs is goedgekeurd, in detail toe. DGD staat voor “Directie-Generaal Ontwikkelingssamenwerking en Humanitaire Hulp”. Dit federale orgaan valt onder de bevoegdheid van de minister van Ontwikkelingssamenwerking. Belangrijk nieuws is er ook over het mecenaat. Dankzij uw giften en schenkingen kon de Stichting de inrichting van de nieuwe pediatrische afdeling in Boko realiseren. Verder levert het arachideproject mooie resultaten op, waardoor we weer een stap dichter zijn bij het oplossen van problemen van ondervoeding. De Stichting bevindt zich in een fase van veranderingen en vernieuwingen in haar organisatie en werking met het oog op een verdere professionalisering en intensifiëring van de werking. Ook in de ziekenhuizen in Parakou gaat men vooruit. Voor een goede opvolging vertrok er in februari/maart 2014 een kleine delegatie voor een intens werkbezoek naar Benin.

Euloge Adimi, coördinator Stichting Hubi & Vinciane in Benin De Stichting Hubi & Vinciane startte in 2010 met een pilootproject voor de opleiding van rijstboeren. In 2011 werd ook soja toegevoegd aan dit programma. De oogst verbeterde elk jaar. Nu, na drie jaar heeft de Stichting al een zeer goede reputatie voor de kwalitatieve cursus en begeleiding die ze aanbiedt aan de landbouwers in de regio. De helft van de boeren slaat een deel van hun oogst op in plaats van alles onmiddellijk te verkopen. De opgeslagen oogst wordt op een later tijdstip - als de prijs hoger is verkocht of toch nog zelf verbruikt. Dat is een belangrijk element voor de voedselzekerheid en het inkomen van de boeren. Het maakt hen op termijn minder afhankelijk van de oogst van één jaar of één seizoen. Vanaf 2014 wordt gestart met de teelt van arachide (aardnoot) om zo een verdere diversifiëring van de voedselbronnen te bewerkstelligen. Bovendien kan arachide ook gebruikt worden als grondstof voor industriële verwerking alsook tot pasta en olie. Arachideolie bevat relatief weinig verzadigde vetzuren en kan daardoor ook onder warme omstandigheden goed worden bewaard. De Stichting Gillès werd bereid gevonden om deze bijkomende opleiding te financieren. De steun van deze nieuwe partner is een essentieel supplement bovenop de verwachte inkomsten van de vele sympathisanten van Stichting Hubi & Vinciane.

Tot slot stellen we u het ‘fotodagboek’ voor, waarin telkens een persoon of evenement onder de aandacht komt. De bekende radio- en televisiepresentatrice Frieda Van Wijck is in februari mee op missie gegaan. Zij bijt enthousiast de spits af met het eerste fotodagboek. We wensen u veel zonnig leesplezier toe en hopen dat deze Medelingen inspiratie geeft voor uw aanhoudende sympathie en steun voor de Stichting. Samen kunnen we veel doen ten goede! Marc Vervenne Voorzitter Mededelingen SHV 2014-2 27/06/2014

2

3

Mededelingen SHV 2014-2 27/06/2014

Geheel naar analogie van de rijst- en sojaprojecten heeft dit project verschillende luiken: - de opleiding voor lokale boeren tot de teelt van arachide - de intensieve begeleiding van de teelt bij boeren ter plaatse - de begeleiding bij de organisatie van graanbanken, dwz. schuren waar arachide bewaard wordt - de ondersteuning bij de verwerking (ontpellen en persen) van de arachide en de bereiding tot een verkoopsklaar product (pasta en olie) De deelnemers werden ondertussen geselecteerd op basis van hun interesse en motivatie. Nieuw dit jaar is dat er een kleine financiële bijdrage wordt gevraagd om zaaigoed aan te kopen. Per opleidingscyclus (dwz per jaar) kunnen tot maximum 30 boeren en boerinnen participeren in het luik “arachiden”. Er wordt geprobeerd om zoveel mogelijk vrouwen te laten deelnemen omdat het in Afrika vooral de vrouwen zijn die hun families onderhouden en de zorg van kinderen op zich nemen. Beninese mannen zijn vaak polygaam en minder goed in het beheren van geld.

VERSLAG WERKBEZOEK LUMOS UZ LEUVEN

Guy Marchal, Jan Verhaegen, Marc Vervenne (Kernraad LUMOS) Context en doel van het bezoek In 2011 legde de Stichting Hubi & Vinciane contacten met de faculteit Geneeskunde (KU Leuven) en met LUMOS (Leuvense Universitaire Medische Ontwikkelingssamenwerking en Solidariteit). LUMOS - opgericht in 2007 moedigt aan, coördineert en ondersteunt verschillende initiatieven op het vlak van medische ontwikkelingssamenwerking. Ook met het departement Gezondheidszorg en Technologie van de KHLeuven is er een structurele band. LUMOS boogt op een werking die al mooie resultaten boekte. Dat is dankzij klinische, wetenschappelijke, paramedische, administratieve en technische medewerkers die vrijwillig een bijdrage leveren aan LUMOS. De Stichting vroeg aan LUMOS om te overleggen betreffende het opbouwen van samenwerking in de regio van Parakou. De Stichting heeft vanaf de jaren 1980 in deze relatief achtergestelde regio in Benin mooie resultaten tot stand gebracht. Steeds meer dringt zich echter de nood op de programma’s van de Stichting te versterken door de inbreng van medisch expertise. Indien samenwerking tot stand komt, ligt het in de bedoeling dat LUMOS haar specifieke expertise in het partnerschap binnenbrengt, versterkt door de participatie van de Belgische NGO Memisa, die recentelijk DGOfinanciering heeft verworven voor haar programma met de Stichting. Het opbouwen van zulke consortia stemt overeen met het beleid van LUMOS om complementariteit te zoeken met externe partners, met wie deskundigheid, middelen en mensen worden gematcht. Voorwaarde is dat die partners zich kunnen herkennen in elkaars filosofie en doelstellingen. In 2011 brachten Prof. dr. Jan Goffin (neurochirurg; decaan faculteit, bestuurder van LUMOS) en Prof. dr. Paul Herijgers (cardiochirurg, verantwoordelijke Medische Stagecentra), samen met bestuurders van de Stichting een bezoek aan de regio van Parakou ten einde de mogelijkheden van stageplaatsen voor studenten van de masteropleiding Arts te verkennen. Vanuit LUMOS nam ook Prof. dr. Chris Van Geet (diensthoofd Kindergeneeskunde UZ Leuven, bestuurder en lid van de Kernraad LUMOS) aan dit bezoek deel. Na dit bezoek werd reeds snel beslist stagiairs-artsen uit te sturen naar de twee zoneziekenhuizen waar de Stichting actief is: het Hôpital Saint Jean de Dieu in Boko en het Hôpital Saint Martin in Papané. Sinds begin oktober 2013 zijn er vier stagiairs werkzaam in deze ziekenhuizen, in een wisselschema per twee.


4

5


De rapportering over dit verkennende bezoek was belangrijk voor LUMOS. Het bleek dat projecten en partners van de Stichting in Benin gunstige perspectieven bieden voor een beloftevolle samenwerking. Tevens is geconstateerd dat de Stichting op professionele wijze een grote expertise heeft opgebouwd in Benin op het gebied van de gezondheidszorg, met constructieve relaties met nationale en lokale politieke overheden. Als winst voor LUMOS werd gewezen op de mogelijkheid tot het ontwikkelen van vormen van Zuid-Zuid-samenwerking door de verbinding van de lopende projecten in de Democratische Republiek Congo, Kameroen en Rwanda met een vergelijkbare regio in Benin waar positieve resultaten worden geboekt. Ten slotte is de koppeling van stageplaatsen voor studenten van de Leuvense Faculteit Geneeskunde aan de projectwerking van LUMOS een meerwaarde die aansluit bij haar missie en visie.

Aangekomen op zaterdagavond 26 oktober 2013 in Cotonou, werd er zondag 27 oktober doorgereisd naar Parakou.

Verloop van het bezoek

- 30 oktober 2013: werkbezoek aan het hospitaal in Papané; bezoek aan het dispensarium van Kassouala, tegen de grens met Nigeria; bezoek aan de lagere school van Kassouala en aan het college van Tchaourou, waar de Stichting kleine welomschreven educatieve projecten heeft lopen.

De Kernraad van LUMOS stuurde in oktober 2013 een delegatie naar Benin om de mogelijkheden van samenwerking grondig te onderzoeken naar zinvolheid, levensvatbaarheid en haalbaarheid. De delegatie bestond uit Prof. dr. Jan Verhaegen (klinisch bioloog; voorzitter van de Algemene Raad van LUMOS), Prof. dr. Guy Marchal (radioloog; voorzitter van de Kernraad van LUMOS) en Prof. dr. Marc Vervenne (ererector KU Leuven; bestuurder LUMOS en lid van de Kernraad). Het werkbezoek is georganiseerd samen met Pascale Van Assche (voorzitter) en Chris Van Assche, leden van de Stichting.

De volgende activiteiten zijn uitgevoerd: - 28 oktober 2013: werkbezoek aan het hospitaal in Boko; kennismakingsgesprek met de aartsbisschop van het bisdom Parakou, voorzitter van de Conseil d’administration (CA) van de hospitalen in Boko en Papané. - 29 oktober 2013: deelname aan de vergadering van de CA van beide ziekenhuizen; bezoek aan het Hôpital Militaire in Parakou, dat ook openstaat voor burgerpatiënten.

- 31 oktober 2013: werkbezoek aan het Centre de diagnostic médical Sancta Maria, Parakou (verbonden aan het bisdom); overleg met BEST-SD (Bureau d’Etudes et de Soutien aux nouvelles Technologies en Santé et Développement), Parakou, omtrent het gedetailleerde auditrapport opgemaakt door BEST van beide zoneziekenhuizen en nog te volgen punten; bezoek aan project Ferme de Sokounon (ecolandbouw); werkoverleg met diensten Radiologie en met labo’s van de hospitalen in Boko en Papané. - 1 november 2013: afrondend overleg met afgevaardigden van de Stichting; een eerste ontwerprapport wordt opgesteld voor de Kernraad van LUMOS.


6

7


OPSTART DRIEJARENPROGRAMMA MEMISA 2014-2016

Bevindingen en perspectieven De delegatie van LUMOS was zeer opgetogen over haar werkbezoek aan de projecten van de Stichting. Tijdens het werkbezoek zijn een aantal bevindingen gedaan die gunstige perspectieven bieden voor een gerichte samenwerking tussen de Stichting en LUMOS. De landelijke context van Benin is gunstig. Er is een goede basis van organisatie en personeel in de zoneziekenhuizen, zodat de inbreng van LUMOS op korte termijn effect kan sorteren. Ten slotte zijn er een aantal duidelijke afgebakende domeinen waarin LUMOS expertise kan aanleveren, onder meer voor laboratoria, medische beeldvorming, diensten pediatrie en verloskunde, ende ziekenhuisorganisatie. Het werkbezoek dat de delegatie van LUMOS bracht aan de projecten van de Stichting wierp zijn vruchten af. Beide organisaties overleggen nu verder over de concrete invulling van een samenwerkingsovereenkomst, die door de samenwerking van de Stichting met Memisa in een sterk verband kan worden uitgevoerd. We hopen daar in een volgende aflevering van de mededelingen nader op in te kunnen gaan.

Frank De Paepe, directeur Memisa België

In 2011 zocht de Stichting Hubi & Vinciane voor de eerste maal contact met MEMISA, omwille van onze specifieke expertise van gezondheidszorg en onze gerichtheid op medische coöperatie in het Zuiden. Samen schreven we het programma uit voor medische steun in Benin en sinds januari 2014 werken we samen aan de realisatie van het nieuwe driejarenprogramma, financieel ondersteund door de Belgische overheid en gedeeltelijk ook door de Stichting Hubi & Vinciane. MEMISA dankt de Stichting Hubi & Vinciane voor het vertrouwen en de goede samenwerking. Op 5 februari 2014, de dag van de lancering van dit programma in Parakou, mogen we rekenen op de enthousiaste medewerking van de vele lokale partners, zowel de directie van de twee ziekenhuizen en AMCES, als de vertegenwoordigers van het ministerie van Volksgezondheid, van de Sanitaire Zone en van het Departement. Het programma “Projet d’appui au développement des Hôpitaux de Zone St. Jean de Dieu de Boko et St Martin de Papané, avec une attention ciblée au fonctionnement des Zones Sanitaires de Parakou-N’dali et Tchaourou’’ met een totaalbedrag van 678.915.495 CFA (1 miljoen €) is gericht op een betere medische opvang voor de bevolking in de twee betrokken sanitaire zones. De doelstellingen van dit project zijn: - het versterken van het management en beheer van de middelen van de medische sector, de samenwerking binnen de gezondheidszorg en het ontwikkelen van echte, coherente lokale gezondheidssystemen (**dus niet alleen de ziekenhuizen, maar ook met de kleinere medische centra en EHBO posten in de kleine dorpjes**) - het ondersteunen van de kwaliteit van de aangeboden zorgen en het personeelsbeleid binnen het ziekenhuis (aanbod) - het verbeteren van de toegankelijkheid van de medische zorgen en ook een beter referentiesysteem, waarbij de bevolking wordt aangespoord het nut in te zien van deze aangeboden medische zorgen binnen het ziekenhuis (vraag) (** te veel kinderen sterven immers nog thuis, omdat ouders niet inzien waarom ze hen zouden hospitaliseren**) Tijdens de verschillende werksessies werden de geplande activiteiten en de te evalueren indicatoren van het programma uitgewerkt. Middelen zullen worden aangewend voor het (ver)bouwen van bepaalde medische diensten die niet voldoen aan de normen van een ziekenhuisinfrastructuur. Ook zal worden geïnvesteerd in de opvang van urgenties, het al dan niet doorverwijzen van patiënten, en de verdere sanering van de ziekenhuissites. En tenslotte gaat er ook bijzondere aandacht naar het versterken van de competenties en de motivatie van het personeel.


8

9


Het programma voorziet in een goede verdeling en een onderscheid van de diverse stromen van financiering; de opvolging, de operationele activiteiten, de evaluatie en audits. AMCES werd benoemd als lokale partner, verantwoordelijk voor de uitvoering van het volledige programma. MEMISA kiest voor AMCES omdat ze gekend zijn voor hun professionalisme en door de staat erkend worden voor hun impact op sociale en medische initiatieven van privé-instellingen in Benin. De keuze heeft ook te maken met de waarden en missie van AMCES, hun jarenlange ervaring, de competentie van hun netwerk, hun bescheidenheid - kortom hun duurzaamheid binnen de medische sector. MEMISA verwacht van dit programma een beheer dat gericht is op een betere service naar de ‘klant’ met andere woorden de zieke zelf, dé sleutelfiguur voor alle acties. Maar dit programma moet ook garant staan voor een versterkte synergie tussen de private medische instellingen in Benin, zoals deze twee ziekenhuizen en dat in goed overleg met én aanvullend op de interventies van de Beninese overheid. De beheerders en controle-instanties van de twee hospitalen streven naar optimale condities voor het behalen voor de vooropgestelde doelstellingen. De uitdagingen op dit vlak zijn bijzonder groot. We proberen alle betrokken partijen te betrekken bij de acties van dit programma en vooral dan in die regio’s waar de medische zorg ontbreekt. Er zullen ook evaluaties gebeuren naar de tevredenheid van de ‘klanten’ en ook van het ziekenhuispersoneel om zodoende de zorgen te kunnen bijsturen waar mogelijk. Persoonlijk wil ik alle pioniers, zowel lokale als expats, die mee de private instellingen in Benin hebben opgezet (t.t.z. de twee hospitalen van Boko en Papané)en met hart en ziel gesteund hebben, hartelijk feliciteren. Iedereen heeft begrepen dat reëel en echt engagement voor de zorg voor de mens die lijdt voorgaat op opgedane kennis in diploma’s en persoonlijke ambitie. Uiteindelijk primeert voor de patiënt de kwaliteit van de medische zorgen. Hij voelt immers goed aan of de zorgverstrekker begrip heeft voor zijn problemen of niet. Het is een reële uitdaging voor de hospitalen om de focus op kwaliteit vol te houden. Een goede basisopleiding is altijd de hoofdbekommernis geweest om garant te staan voor kwaliteit. Op lange termijn is het noodzakelijk om minder afhankelijk te zijn van de Beninese staat om gespecialiseerd personeel te voorzien. Wat we moeten bereiken is dat er specifieke opleidingen (liefst met diploma) worden aangeboden voor de instellingen die lid zijn van AMCES. Het gaat hier dus om een van de belangrijkste investeringen om de morele verworvenheden voor het Beninese volk te garanderen en te behouden. Mededelingen SHV 2014-2 27/06/2014

10

Het is belangrijk dat de opleidingen in dit programma ook de te verwachte evolutie van de gezondheidszorg in Benin omvatten. Dit omhelst ondermeer dat de financiering gekoppeld wordt aan het verwachte resultaat (financement basé sur le résultat). De invoering van een systeem van ziekteverzekering (RAMU, Régime d’Assurance maladie Universelle) zal leiden tot een integratie waarbij de sterke punten ten volle worden gebruikt en effecten van eventueel mindere punten zo veel mogelijk worden weggewerkt. Dit zou o.a. moeten leiden tot een verhoogde staatssteun en de steun van lokale organen en van nationale programma’s die budgetten voorzien voor private hospitalen. De toekomst van dit gezondheidsprogramma - na 2016 - hangt in grote mate af van het realiseren van dit project 2014-2016. We moeten zeker ook rekening houden met de commentaren van DGD, meer bepaald het schrappen van de financiële steun aan het ziekenhuispersoneel. We zouden ons moeten heroriënteren naar specifieke opleidingen voor het personeel. Meer algemeen moeten we vooral vernieuwend zijn, proactief, onze strategie aanpassen naargelang de veranderende context en met alle initiatiefnemers en actoren, in gezonde en positieve interactie met de publieke sector om de blijvende interesse van de Belgische overheid voor dit programma te waarborgen.

V.l.n.r. Mevr. Josephine Doussou, Dr. Frank Depaepe, Mr. Adonis Adjovi, Prof. Dr. Marc Vervenne, Ambassadeur Charles Borromée Todjinou, en Pascale Van Assche Dr. Frank De Paepe is Algemeen Directeur Memisa België, Medestichter AMCES Benin en 17 jaar lang directeur Hôpital St Jean de Dieu in Boko. In die periode hebben hijzelf en zijn vrouw Winnie Doussou Hubi en Vinciane zeer goed gekend. Frank is in januari 2014 toegetreden tot de Raad van bestuur van de Stichting. Hij is een belangrijke toegevoegde waarde door zijn uitgebreide kennis en ervaring met duurzame projecten in Afrika. Hij zal persoonlijk het nieuwe driejarenplan opvolgen, zowel de medische als de budgettaire aspecten.

11


FOTODAGBOEK

Frieda Van Wijck, radio- en televisiepresentatrice en journaliste

Onlangs trok ik met de Stichting Hubi & Vinciane naar Benin. Ik begon mijn rondreis langs de projecten van de Stichting met een bezoek aan het ziekenhuis Saint Martin in Papané.

Ik was bijzonder onder de indruk van de gedrevenheid van de jonge zuster Mireille Aguissi, die ik samen met de gedelegeerd bestuurder Pascale Van Assche mocht ontmoeten. De jonge vrouw is anesthesiste en directrice in het ziekenhuis.

In Parakou ontmoette ik de aartsbisschop. De twee ziekenhuizen die door de Stichting worden gesteund, zijn destijds opgericht door de katholieke kerk en vallen onder zijn bevoegdheid.


12

In Gaba-Kaa was ik getuige van het feest ter gelegenheid van de inhuldiging van de nieuwe waterput. In aanwezigheid van de oude koning van het dorp en burgemeester Tchaourou werd deze waterput plechtig in gebruik genomen.

In het ziekenhuis Saint Jean in Boke breng ik een bezoek aan de kinderafdeling. Ik word er de hele tijd achterna gehold door twee jonge patiënten, Laurienne en Chabou. Laurienne leert mij met veel geduld een lied zingen.

De Stichting Hubi & Vinciane steunt ook acht lagere scholen in Kassouala. De leerlingen verwelkomen mij met een lied waarmee ze aantonen dat ze de tafels van vermenigvuldiging onder de knie hebben. 13


MISSIEVERSLAG

Pascale Van Assche, gedelegeerd bestuurder Stichting Hubi & Vinciane

Het programma van de missie naar Benin was ook deze keer zeer intensief. Gedurende de eerste dagen kregen we het gezelschap van een bijzonder trio: Frieda Van Wijck, Bart Ramaekers (fotograaf) en Etienne Raes (VRTcameraman) reisden met ons mee, dit dankzij de steun van de Belgische VZW Ondernemers. Ze bezochten samen met ons onze projecten om er een reisverslag en mooi beeldmateriaal van te maken. We pikten hen op in Ouida, bakermat van de slavenhandel, waar ze het project Codéart bezochten. Hun programma zat afgeladen vol; hotsend en botsend in de jeep gingen ze met ons op pad om onze vele projecten te bezoeken, soms ver weg in de brousse. Het was vooral voor Frieda heel intensief en overweldigend. Het was haar eerste reis in zwart Afrika en ze had zich terdege gedocumenteerd over Benin. Ze was erg onder de indruk en vertelde me nadien dat ze het soms jammer vond dat ze niet genoeg tijd had voor langere interviews. Vooral de positie van de vrouw en de impact van voodoo wilde ze beter begrijpen.


14

15


Bart Ramaekers: Wat me het meest bijblijft na onze reportage over de Stichting Hubi & Vinciane is hoe deze unieke dertigjarige samenwerking intussen zo diep geworteld en stevig verweven is in de plaatselijke samenleving, dat ze haast vanzelfsprekend uitdijt om steeds meer noden te lenigen. Ik heb zelden een project gezien dat zo onlosmakelijk verbonden is met de gemeenschap waarin het opereert.

Etienne Raes: Ik heb al vele VRT-reportages gemaakt in Afrika en heb dus ook veel ervaring met de NGO-wereld. Ik ben erg onder de indruk van jullie professionele en efficiënte aanpak met de juiste focus en prioriteiten. Dit helpt echt hier in Afrika!

In het dorp Gaba-Kaa zijn zo’n 40 boerenfamilies betrokken bij de sojaopleiding. De Stichting bouwde er voor hen ook al een graanschuur. We worden er verwacht voor de inhuldiging van de nieuwe waterput, een sfeervol gebeuren. De swingende Afrikaanse muziek komt ons al tegemoet, tamtams en enkele metalen voorwerpen (oa een kapotte schop) doen tijdelijk dienst als instrumenten. Al dansend begeleiden de dorpelingen ons tot aan de rand van het dorp. De burgemeester en ook koning, begeleid door zijn ministers, houdt een lange speech om het belang van zuiver water te onderstrepen voor de bevolking. De eerste waterstralen worden in een plastic emmertje opgevangen en aan de koning aangeboden. Nadien volgt een stoet van boeren die geschenken hebben voor ons: 2 kippen, enkele manden met dikke Njamwortels en een grote tak met bananentrossen. Later verdelen we alles onder de chauffeurs.

Elke avond, rond 7 uur, viel de stroom uit in Parakou en was het pikkedonker. Zoals gewoonlijk werd een oude en vooral luidruchtige generator aangezwengeld maar die bleek niet voldoende krachtig voor de zwaardere batterijen van Bart en Etienne. De hotelbaas zocht een tijdelijke oplossing voor hen. ’s Nachts koelde het in Benin ook nooit voldoende af, er was ook geen water omdat de pomp niet werkte. Nog enkele hoogtepunten: Het is het weekend van het feest van de grote Koning van Parakou. Vanuit een tent kijken we samen naar een wervelende paardenshow waarbij de prachtig uitgedoste paarden telkens in groepjes in volle galop toesnellen en de ruiters allemaal prinsen- in traditionele klederdracht kunstjes tonen. Het is een echt Beninees volksfeest. Mededelingen SHV 2014-2 27/06/2014

16

We bezoeken EBEN-EZER, de normaalschool waar onze Stichting via de financiering van Turing Foundation belangrijke investeringen deed. De bibliotheek wordt die dag officieel in gebruik genomen. Onze goede vriendin Léa Akpo, voorzitster en oprichtster van deze school, maakt grote indruk op Frieda. Ze heeft een duidelijke strategie hoe ze kan helpen bij de noodzakelijke ontwikkeling van het onderwijs in Benin. Anderzijds merken we dat ze ook een heel positieve invloed heeft op de jongeren die bij haar opleiding volgen. Om de Stichting en Turing te bedanken bakte ze voor ons een grote taart. 17


VERSLAG STAGE BENIN OKTOBER 2013 TOT JANUARI 2014

De eerste zes weken volgen Vincent en ik stage op pediatrie in Boko.

‘AFRIKA KAN JE RUIKEN’, ZEGT MAITÉ ME VLAK VOOR WE VAN HET VLIEGTUIG STAPPEN. IK SLUIT MIJN OGEN EN HAAL DIEP ADEM.

De eerste stageweek verloopt chaotisch. In het ziekenhuis is slechts één pediater verantwoordelijk voor alle patiënten. Tijdens deze eerste week is hij afwezig omwille van een congres.

Kaat Ieven, studente geneeskunde

Samen met drie andere medestudenten van de KU Leuven, Vincent, Maité en Delphine, vertrek ik begin oktober 2013 richting Benin. Als dokters in wording lopen we in het kader van onze opleiding Geneeskunde drie maanden stage in Boko en Papané. Tot hier toe bekend als twee zwarte puntjes op de landkaart langs de grote stad Parakou, weldra ingekleurd met een verhaal. Bij aankomst op de luchthaven staat Boni ons op te wachten. Hij zal ons de eerste dagen wegwijs maken in Cotonou. Een mengelmoes van kleuren, geuren, smaken en geluiden overdondert mijn zintuigen. De opvallende kleurrijke kleding van de vrouwelijke bevolking is een streling voor het oog. Motorrijders – zonder helm! - steken elkaar toeterend voorbij en overheersen het chaotische verkeer. Afrikaanse melodieën weerklinken vanuit de vele kraampjes langs de weg. Bij ons in België ging zo’n twee uur geleden het verbod op nachtlawaai van start. De dag nadien, maandagochtend, vertrekken we naar het noorden. Na een vermoeiende en lange rit komen we ’s avonds aan in Boko. In het ziekenhuis worden we hartelijk ontvangen door Priester Dominique, sinds kort directeur van het ziekenhuis Saint-Jean de Dieu in Boko. ‘Bonne arrivée’, roepen ze ons toe. Hier en daar hoor ik ze ons ‘Baturi’ noemen, wat staat voor ‘blanke’.

Iets verderop staat onze woonplaats voor de komende zes weken. Het is er vrij primitief. De vuile grond onder mijn voeten geeft een grauw gevoel alsof het geen ‘thuis’ is. In de ramen staan geen vensters en de wind brengt het geluid van buiten mee naar binnen. Ik hoor krekels en langs de muur kruipen enkele insecten. Het voelt vreemd zo de slaap te vatten. Maar ik ben opgelucht eindelijk mijn ogen te kunnen sluiten.


18

De verpleegkundigen nemen de taken van de dokter op zich. Zij onderzoeken de patiënten, schrijven medicatie voor en bepalen wie wel of niet wordt opgenomen. Het takenpakket is dus volledig anders verdeeld dan bij ons. Maman Emilienne, de verpleegkundige die verantwoordelijk is voor Neonatologie vangt ons de eerste dagen op. Zij leert ons omgaan met pasgeborenen. Omwille van plaatsgebrek liggen kindjes hier met twee tot drie in één bed. Er is wel een gebouw naast de dienst in constructie, maar is er nog geen geld om dit af te werken. De parameters van deze pasgeborenen worden niet automatisch gemeten door een monitor. Geen alarm dus om te melden dat er iets mis gaat. Dit vraagt veel alertheid van de verpleegkundigen op de dienst. Elk kind moet nauwkeurig en continu worden opgevolgd, maar het gebrek aan organisatie en personeel maakt dit helaas onmogelijk. Het is voor ons schrijnend en hard om dit alles te zien. Een kind dat hier sterft, zou bij ons in leven blijven. Een ervaring die de vanzelfsprekendheid van de kansen die ik kreeg in een totaal ander perspectief plaatst. 85% van de pathologieën op de dienst zijn malaria en malnutritie. De malariamug is deze periode van het jaar actief. Momenteel is het dan ook erg druk op de dienst, met twee tot drie patiëntjes per bed. De kinderen met ondervoeding worden gratis behandeld. De pediater kijkt er streng op toe dat dit principe ook effectief wordt toegepast. “Een moeder die de middelen heeft om de ziekenhuiskosten te betalen, laat haar kind niet verhongeren”, aldus de pediater.

19


Het valt op dat iedereen het ontroerende verhaal achter deze stichting kent. “Het is een liefdesverhaal dat hartverscheurend afloopt”, zegt Diane, de hoofdverpleegkundige. Dokter Hubi Adriaens kwam in de jaren ‘70 als arts/chirurg aan ontwikkelingssamenwerking doen in Boko en Papané. Zijn verloofde Vinciane Van Assche vergezelde hem steeds bij zijn bezoeken aan de dorpen en gaf eveneens les in enkele lokale scholen. Vol overgave kwamen zij hier helpen. Maar in 1981 geraakten ze na een bezoek aan Boko en Papané niet meer thuis, ze kwamen om in een vliegtuigongeval tijdens hun terugreis. “God gaf hun familie de kracht om de Stichting Hubi & Vinciane op te richten zodat zij hier symbolisch nog verder leven”, vertelt Diane. “Parakou” staat voor “verschillende etniteiten”, liet ik me vertellen door de lokale bevolking. Nergens ter wereld is er een groter gamma van gesproken talen dan in Parakou. Opmerkelijk is ook de verscheidenheid aan religieuze overtuigingen en hoe zij ondanks deze variëteiten allen samenleven. Geloven is hier een manier van leven, van overleven. Een manier om lijden te dragen en te begrijpen want ziekte en gezondheid worden bepaald door God. “Je vais prier pour toi, ma petite”, fluistert een moeder in het oor van haar zieke kind, in de hoop dat God haar gebeden gunstig ontvangt. Maar wat er ook gebeurt, deze Afrikaanse moeders aanvaarden de keuze van God.

Nauwkeurig bezoekt de stichting dienst per dienst. Ze hebben enkele artsen meegebracht, gespecialiseerd in radiologie en microbiologie. De beeldvorming en het laboratorium worden bijgevolg kritisch onder de loep genomen. Deze artsen bekijken de werking van het ziekenhuis vanuit een medische ooghoek en geven hun advies. Samen wordt er gezocht naar de knelpunten en mogelijke oplossingen.

Een familie in het dorp telt 26 kinderen, één vader en ongeveer negen moeders. Ik kan het mij moeilijk voorstellen maar hier is het zeker geen uitzondering. Vrouwen zijn afhankelijk van het inkomen van hun man en kunnen niet anders dan de polygamie aanvaarden. Toch komt hier stilaan verandering in. Meisjes gaan ondertussen meer en meer naar school waardoor zij financieel minder afhankelijk worden. En ook bij de mannen is een mentaliteitswijziging ten nadele van polygamie in opmars. Gedurende de derde stageweek heerst er een zekere nervositeit onder het personeel. De Stichting die het ziekenhuis heeft opgericht en tot op vandaag blijft ondersteunen, komt op bezoek.


20

De mensen van de Stichting Hubi & Vinciane nemen ons vervolgens mee naar de scholen en landbouwprojecten die zij naast het ziekenhuisproject ook ondersteunen. Het bezoek aan de lagere school is overweldigend, de kinderen bezitten een enthousiasme dat bij ons ongekend is. Pascale, de huidige voorzitster van de organisatie, verkondigt aan de klas het belang van het onderwijs. Naar school gaan is voor meisjes nog steeds niet even vanzelfsprekend als voor jongens. De dochters worden vaak thuis gehouden om in het huishouden te helpen. Om dit te voorkomen werden de laatste jaren verschillende maatregelen genomen. Zo moet er voor meisjes bijvoorbeeld geen inschrijvingsgeld meer betaald worden door de ouders. Pascale stelt ons eveneens voor aan de klas als studenten geneeskunde uit België. Ze vraagt aan een leerlinge te tellen hoeveel meisjes en hoeveel jongens ze vooraan in de klas ziet staan. Het meisje antwoordt twijfelachtig: “Eén jongen en drie meisjes?”. “Inderdaad,” zegt Pascale overtuigend, “hier zou dat net hetzelfde kunnen zijn!”.

21


OPENING PEDIATRIE TE BOKO

EVENEMENTEN TEN VOORDELE VAN DE STICHTING

Op vrijdag 28 maart 2014 zijn we uitgenodigd voor de plechtige inhuldiging van de nieuwe pediatrie in het ziekenhuis van Boko. De uitbreiding van de kinderafdeling is gefinancieerd door de Stichting, via het DGD programma 2011-2013. Het gebouw is prachtig versierd en alle Beninezen hebben zich feestelijk uitgedost in typische Afrikaanse kleuren.

- Music for life Er werd gebreid, gebakken, geknutseld, … ten voordele van de Stichting.

Marijke Goedemé, docente KAHO verpleegkunde

Om 9u stipt worden we onthaald door het ontvangstcomité: de directeur, de artsen en andere verantwoordelijken van het ziekenhuis. Naast Pascale en wij zijn er ook vele hoogwaardigheidsbekleders uit de regio. Ook de 8 Belgische stagiaires tekenen present. De viering duurt enkele uren waarbij we luisteren naar de talrijke speeches, daar kunnen de Beninezen wat van! De pediater, Dr Anatole Akoyi, steekt de loef af: de dienst krijgt er 20 bedden bij alsook een aparte zaal voor besmette kinderen. Wat ons erg raakt is de hoge graad van kindersterfte die er nog steeds is door ondervoeding en malaria. Artsen en verpleegkundigen doen er alles aan om kinderen in leven te houden. Het is dan ook een ontroerend moment als een jonge moeder met een pasgeboren drieling naar voor wordt geroepen. Een leuk weetje is dat deze drieling de voornamen hebben gekregen van de 3 Belgische studenten Communicatie van Thomas More, Mechelen: Mirte, Julie en Ellen.Er wordt een omhaling gedaan om de ouders financieel te steunen en alle aanwezigen leggen gul geld in het mandje. Het is een uitbundig moment wanneer de heer Rachidi Gbadamassi (een imposante man, een sterk en tegelijk pragmatisch politicus) Député bij de Assemblé National, ereburgemeester van Parakou, aankondigt dat hij het ziekenhuis een nieuwe generator schenkt. Zijn assistent brengt ook nog enkele ventilatoren binnen. Wij, als Belgen, staan dan verstomd dat mensen zo blij zijn met wat voor ons basisvoorzieningen zijn. Na de vele officiële toespraken breekt het moment aan waarop de nieuwe naam wordt onthuld. Iedereen mag een naam voorstellen mits een kleine bijdrage in het mandje. Ik voel me als buitenstaander aangedaan door de dankbaarheid van deze mensen als meermaals de naam “Hubi & Vinciane” weerklinkt. Pascale en de Député knippen plechtig het blauwe lint met grote strik door, het signaal waarop iedereen begint te zingen en dansen. Het feest wordt afgesloten met een Beninese maaltijd. We voelen die dag veel warmte en hartelijkheid vanwege de Beninezen. Wij, docenten verpleegkunde en studenten verpleegkunde, zijn heel blij dat we dit mogen meemaken. Het gebouw kreeg de naam : Hubi & Vinciane, parents de tous les enfants Mededelingen SHV 2014-2 27/06/2014

22

- Het West-Vlaamse Skyline Communications sloot 2013 af met een originele eindejaarsactie: een wishboard ten voordele van de Stichting. De 1 000 wensen van over heel de wereld leverden 5 000 euro op. - Chiro Keerbergen schonk een deel van de opbrengst van hun spaghettiavond van 21 februari aan onze Stichting. - Tokai NV lanceerde op 3 april het dunste brillenglas ooit met een event ten voordele van onze Stichting. Tokai nv schenkt o.a. 6 000 brillen. - Studenten Marketing van de KHLeuven werkten heel wat acties uit op de sociale media Facebook, Pinterest, LinkedIn en Youtube. Om ook wat ‘echt’ geld in het laatje te brengen, verkochten ze zelf gebakken wafels en ambachtelijke honing uit Benin op de rommelmarkt in Gelrode. - 5ième monde, een organisatie uit Ganshoren, organiseert in april 2015 een ‘Run for Boko’ en start nu reeds de fondsenwerving, o.a. met een ‘grande soirée Run for Boko’ op 30 mei. - Rotary Tienen organiseert zijn jaarlijks familie-event ten voordele van Benin. Op het menu: poulet bicyclette én de verkoop van de prachtige foto’s van Bart Ramakers. Bestellen kan nog steeds! via http://www.rotarytienensteuntbenin.be Organiseert u binnenkort een evenement en wenst u (een deel van) de opbrengst te schenken aan de Stichting Hubi & Vinciane, contacteer pascale@hubi-vinciane. Elke bijdrage, klein of groot, wordt zeer gewaardeerd.

EEN GIFT VOOR ONZE PROJECTEN? BE14 7865 8929 4683 - GKCCBEBB Stichting Hubi & Vinciane

Fiscaal attest volgens art. 7 van het Wetboek Inkomstenbelastingen 1992, met een minimum van 40 euro per jaar. Hartelijk dank bij voorbaat!

23


RAAD VAN BESTUUR VAN DE STICHTING HUBI EN VINCIANE Stichting van openbaar nut Voorzitter

Prof. Dr. Marc Vervenne, Ererector KU Leuven

Gedelegeerd Bestuurder Secretaris - Bestuurder Bestuurders

Pascale Vandewiele - Van Assche Muriel Verbiest - Billiau Bernadette Abts Hilde Jacquemart - Coremans Johan Cristiaensen Dr. Frank De Paepe Dr. Paul De Buysscher Prof. Dr. Seppe Deckers Dr. Hein Knapen Chris Van Assche Elisabeth Vandewiele Jacqueline Vanheers Dr. Jan Verbruggen

Erevoorzitters Prof. Dr. Pieter Van Assche Prof. Dr. Marcel Norré Wijlen Ir. Guido Debrughgraeve Wijlen E.H. Basiel Maes Wijlen Prof. Dr. Luc Eyckmans Bespaar samen met ons op druk- en verzendkosten en ontvang onze Mededelingen per e-mail, die u zelf nog kan doorsturen aan familie, vrienden en kennissen. Stuur ons een mail via [email protected] met als onderwerp: “Mededelingen per mail”.

www.hubi-vinciane.be U vindt ons vanaf nu ook op Facebook, LinkedIn, Youtube en Pinterest.


Nederlandstalige oplage: 1.200 exemplaren - Franstalige oplage: 200 exemplaren

MEDEDELINGEN. Driemaandelijks tijdschrift Nummer juni Inhuldiging nieuwe pediatrie in ziekenhuis te Boko op 28 maart 2014

Recommend Documents