Marktmacht Zorgverzekeraars Oktober 2015
Index Titel
1. Introductie 2. Vergelijking basisverzekeringen Budgetpolissen (reguliere) Naturapolissen Restitutiepolissen Tussenconclusies 3. Conclusies: valt er iets te kiezen voor de consument?
Titel Introductie
1. Achtergrond en opdracht
2. Basiszorgverzekeringen, wat zijn dat?
De markt die geen markt mag zijn • Iedereen die in Nederland woont of werkt moet een basiszorgverzekering hebben. De minister beslist elk jaar wat er wel en niet in het basispakket moet zitten en alle basiszorgverzekeringen bieden wat dat betreft ook dezelfde dekking. Het basispakket is bij alle verzekeraars gelijk, zodat iedere verzekerde recht heeft op dezelfde basiszorg. Er is voor de zorgverzekeraars geen ruimte om zich op basis van deze dekking te onderscheiden. • In de praktijk betekent dit dat alle zorg die in de basispakket zit door deze verzekeringen volledig vergoed wordt, mits je deze zorg afneemt op de in de polis voorgeschreven wijze. De vrijheid die je als consument hebt in het kiezen van je eigen zorgverlener kan namelijk wel degelijk verschillen! • De verzekeraars hebben geen ruimte om zich te onderscheiden op basisdekking, maar vinden wel ruimte om zich te onderscheiden op uitvoeringsvoorwaarden. De vraag is of deze ruimte ook leidt tot voldoende prijsdifferentiatie; hebben consumenten nu echt iets te kiezen?
Key Intelligence Question: 1. Zijn er wezenlijke verschillen te ontdekken tussen de basiszorgverzekeringen? 2. Wat kunnen we op basis van de resultaten zeggen over het functioneren van de markt voor basiszorgverzekeringen?
Scope: 1. De basiszorgverzekeringen van de verschillende labels van de grote 4 zorgverzekeraars, Achmea, CZ, VGZ en Menzis. 2. We maken gebruik van de meest recente gegevens, 2015 of recenter indien voldoende beschikbaar.
Methodologie: 1. We hebben zorgverzekeringen primair onderzocht op prijs, dekking niet-gecontracteerde zorg, en beperkingen die gebruikt worden t.a.v. de vrije keuze in zorgverlener. 2. We hebben gebruik gemaakt van op de websites geadverteerde prijzen; expliciete kortingspercentages hebben we daarbij zoveel mogelijk verdisconteerd. 3. We hebben zoveel mogelijk gebruik gemaakt van primaire bronnen (directe informatie van de verzekeraars). 4. We hebben ter ondersteuning gebruik gemaakt van secundaire bronnen, vooral daar waar de verzekeraars weinig transparant zijn.
Introductie: Basiszorgverzekeringen
Titel
Introductie – Basiszorgverzekeringen, welke opties zijn er? De consument kan kiezen tussen twee typen polissen • Onder de noemer ‘basisverzekering’ worden verschillende producten aangeboden. • Deze producten verschillen in de gehanteerde uitvoeringsvoorwaarden. Bij de ene verzekering heb je bijvoorbeeld meer vrijheid in het kiezen van een zorgverlener, de ander dekt een groter aandeel van de niet-gecontracteerde zorgkosten. • In essentie zijn er echter maar twee typen polissen (zie ook de volgende sheet): Naturapolissen en Restitutiepolissen (met combinatiepolis als tussenvorm)
De consument heeft daarnaast de keuze voor het vrijwillig ophogen van het eigen risico. • Iedere basisverzekering kent een verplicht eigen risico. • De hoogte van het verplicht eigen risico wordt ieder jaar door de minister vastgesteld en op Prinsjesdag bekend gemaakt. • Het verplicht eigen risico was in 2015 €375,-. Dit eigen risico is meestal in 5 stappen van €100,- op te hogen naar €875,-. • Bij iedere basisverzekering is het mogelijk om dit eigen risico vrijwillig op te hogen, waarmee de premie omlaag gaat. • Voor 2016 wordt het verplicht eigen risico opgehoogd naar €385,• Sommige verzekeraars proberen het aantal keuzemogelijkheden voor wat betreft het eigen risico in te perken. OHRA bijvoorbeeld biedt online twee opties: ‘geen extra eigen risico’ of ‘maximaal eigen risico’.
Introductie – Basiszorgverzekeringen, welke opties zijn er? Het verschil tussen de twee hoofdtypen, de Naturapolis en de Restitutiepolis. • Natura
Restitutie
• • •
•
• • •
Bij naturapolissen worden gemaakte zorgkosten direct met de zorgverlener afgerekend. De zorgverlener moet dan wel een overeenkomst hebben met de zorgverzekeraar. Naturapolissen beperken daarom de keuzevrijheid van de consument. Naturapolissen zijn gemiddeld wat goedkoper dan restitutiepolissen. Er worden door verzekeraars vaak verschillende naturapolissen aangeboden die onderling verschillen. Zo zijn er ook ‘budgetpolissen’ die het goedkoopst zijn, doordat zij de keuzevrijheid het meest inperken.
Bij restitutiepolissen betaal je in principe als consument de zorgkosten zelf wanneer je naar een niet gecontracteerde zorginstelling gaat. De kosten declareer je achteraf, vandaar de naam ‘restitutie’. Met een restitutiepolis kun je in principe bij iedere zorgverlener terecht. Meestal zijn er wel wat beperkingen in de kosten die je kunt declareren, er wordt dan bijvoorbeeld een maximum te declareren bedrag ingesteld door de verzekeraar. Restitutiepolissen zijn over het algemeen duurder dan naturapolissen.
Het is noodzakelijk een onderscheid te hanteren tussen de verschillende polistypen om te voorkomen dat ‘appels met peren’ vergeleken worden
Introductie – Basiszorgverzekeringen, welke opties zijn er? In dit onderzoek: 35 polissen, 2 varianten per polis, ingedeeld in 3 categorieën • De verschillende producten hebben we ingedeeld in drie categorieën; één categorie restitutiepolissen en twee categorieën naturapolissen. • In de eerste categorie naturapolissen zitten de budgetpolissen. Deze polissen zijn de goedkoopste polissen die verzekeraars aanbieden, blijven gemiddeld onder de €90,- en zijn goedkoper doordat zij extra beperkingen aanbrengen in waar je je zorg afneemt: De dekking voor niet-gecontracteerde zorg is lager dan 75% en/of kent een afwijkende selectieve contractering ten opzichte van de andere aangeboden producten. • De tweede categorie zijn de ‘reguliere’ naturapolissen. Bij deze polissen betaal je (net als in de eerste categorie) een deel van de zorgkosten zelf, wanneer je de zorg afneemt bij een nietgecontracteerde zorgverlener. De polissen in deze categorie kennen echter minder beperkingen dan die in de eerste categorie. In deze categorie hebben we ook de ‘combinatiepolissen’ ondergebracht. Voor een reguliere naturapolis betaal je gemiddeld €93,-. • De restitutiepolissen, de derde categorie, zijn de duurste polissen. Zij kosten gemiddeld ruim €96,- en vergoeden 100% van de zorgkosten, ook wanneer de zorg wordt afgenomen bij een niet gecontracteerde zorgverlener. • Niet iedere verzekeraar biedt deze drie opties, sommige verzekeraars bieden maar twee basisverzekeringen of slechts een enkele aan. Ook zijn er nog collectieve polissen en polissen die ‘niet actief aangeboden worden’ (o.a. OHRA). We hebben ons gericht op niet-collectieve producten die actief worden aangeboden op de websites van de betreffende verzekeraars. • In totaal hebben we 2 varianten (minimaal en maximaal eigen risico) van 35 basisverzekeringsproducten onderzocht.
Introductie – De vier grote zorgverzekeraars en hun labels
Resultaten Titel
1. Budgetpolissen
2. (reguliere) Naturapolissen
3. Restitutiepolissen
Budgetpolissen: wat zijn de prijzen? Categorie: ‘budget’
Extra eigen risico €500,-
Extra eigen risico €0,-
Gemiddeld
Dekking ‘nietgecontracteerd ’
1. Gewoon Zekur (Univé)
€67,50
€82,50
€75,-
Tot 80%
• •
Niet alle ziekenhuizen gecontracteerd. Beperkingen voor o.a. oncologie.
2. Univé Zorg select
€67,50
€85,00
€76,25
Tot 50%
• •
Alle ziekenhuizen gecontracteerd. Beperkingen voor oncologie, staar, artrose, specifieke orthopedische ingrepen.
3. Anderzorg basis
€66,00
€93,00
€79,50
Tot 75%
• • •
Alle ziekenhuizen gecontracteerd. Beperkingen voor o.a. carpaal tunnel syndroom, borstkanker, cardiologie. Relatief weinig volledig gecontracteerde aanbieders.
Bijzonderheden
4. Zilveren kruis budget
€69,12
€89,95
€79,54
Tot 75%
• • •
Niet alle ziekenhuizen gecontracteerd. Geen behandelbeperkingen. Hoogste aantal volledig gecontracteerde aanbieders.
5. CZ Direct
€68,20
€91,15
€79,68
Tot 65%
• •
Alle ziekenhuizen gecontracteerd. Enkele beperkingen voor specifieke behandelingen.
6. Menzis budget bewust
€68,75
€90,75
€79,75
Tot 75%
• • •
Alle ziekenhuizen gecontracteerd. 5 behandelingen alleen bij geselecteerde aanbieders. Kleinste aantal volledig gecontracteerde zorgverleners
7. De Friesland Zelfbewust
€68,75
€90,75
€79,75
Tot 75%
• • •
Alle ziekenhuizen gecontracteerd Beperkingen op twee zorgonderdelen. Geen beperkingen bij gecontracteerde aanbieders
8. CZ bewust
€79,50
€97,00
€88,25
Tot 65%
• • •
Alle ziekenhuizen gecontracteerd. Beperkte keuze op specifieke behandelingen Relatief veel volledig gecontracteerde aanbieders
9. VGZ goede keuze
€80,95
€95,95
€88,45
Tot 50%
• •
Alle ziekenhuizen gecontracteerd, Voor 15 operaties beperkte keuze (89 locaties deels uitgesloten).
€90,67
€80,68
Gemiddelden
€70,70
Budgetpolissen: spreiding in prijzen en voorwaarden De ‘budget’ basisverzekering kost tussen de €66,- en €97,-. • De gemiddelde kosten voor een ‘budget’ basisverzekering zijn €80,68 pm. Bij maximaal eigen risico is dat gemiddeld €70,70 pm, bij minimaal eigen risico is het gemiddeld €90,67 pm. • De goedkoopste polis is van Anderzorg. Daar betaal je €66,- pm voor een polis met maximaal eigen risico. De duurste polis is van CZ; de CZ Bewust polis kost bij minimaal eigen risico €97,- pm • De spreiding in prijs is €14,95 bij maximaal eigen risico en €14,50 bij minimaal eigen risico. Op jaarbasis scheelt dit €179,40 voor een basisverzekering met maximaal eigen risico en €174,- voor een basisverzekering met minimaal eigen risico.
De verzekeraars kiezen verschillende strategieën om de kosten in te perken. • Alle verzekeraars beperken de vergoeding van kosten bij niet-gecontracteerde zorgverleners (75-80%). Univé, VGZ en CZ vallen op door max. 50% (Univé, VGZ) of 65% (CZ) te vergoeden. • Alle verzekeraars beperken de keuze in waar je welke zorg kunt afnemen. Dit doen ze door het aantal gecontracteerde zorglocaties in te perken, én door beperkingen te stellen aan waar je specifieke behandelingen kunt ondergaan. • CZ en VGZ vallen op, omdat hun producten op basis van prijs niet direct tot de ‘budgetpolissen’ gerekend hoeven te worden, maar de beperkende voorwaarden rechtvaardigen plaatsing in deze categorie wel degelijk.
Budgetpolissen: spreiding in prijzen en voorwaarden
(VGZ)
(VGZ)
Goedkoop • Het onderscheid tussen ‘Goedkoop’ en ‘Gemiddeld is in deze categorie erg dun.
(Achmea)
(Menzis)
Gemiddeld
(Achmea)
(CZ)
(CZ)
Duur
(Menzis)
(VGZ)
• Voor deze categorie hebben we geen rangschikking gemaakt voor wat betreft de dekking, omdat daar een zeer subjectief oordeel aan ten grondslag zou moeten liggen
Reguliere naturapolissen: wat zijn de prijzen? Categorie: Natura
Extra eigen risico €500,-
Extra eigen risico € 0,-
Gemiddeld
Dekking ‘nietgecontracteer’
€71,17
€92,00
€81,59
Tot 75%
•
€73,12
€93,95
€83,54
Tot 80%
•
€79,95
€101,95
€90,95
Tot 80%
•
4. CZ Zorg-op-maatpolis
€83,00
€100,50
€91,75
Tot 75%
•
Beperkingen t.a.v. specifieke behandelingen
5. Avero Select zorgplan
€81,62
€102,45
€92,04
Tot 75%
•
6. Zilverenkruis basis zeker
€81,62
€102,45
€92,04
Tot 80%
•
7. OZF
€82,17
€103,00
€92,59
Tot 80%
•
8. Menzis Zorg Verzorgd
€84,25
€104,25
€94,25
Tot 75%
• •
Geen beperkingen gevonden t.a.v. keuze zorgverlener Geen beperkingen gevonden t.a.v. keuze zorgverlener Geen beperkingen gevonden t.a.v. keuze zorgverlener Beperkingen t.a.v. specifieke behandelingen Relatief veel niet-gecontracteerde aanbieders
9. IZZ
€88,27
€103,27
€95,78
Tot 80%
•
Beperkingen t.a.v. specifieke behandelingen
10. Univé zorg geregeld
€86,68
€105,93
€96,31
Tot 80%
•
Beperkingen t.a.v. specifieke behandelingen
11. Azivo
€90,25
€105,25
€97,75
Tot 75%
• •
Beperkingen t.a.v. specifieke behandelingen Relatief veel niet-gecontracteerde aanbieders
12. IZA
€93,75
€106,25
€100,-
Tot 75%
•
Beperkingen t.a.v. specifieke behandelingen
13. VGZ ruime keuze
€92,95
€107,95
€100,45
Tot 80%
•
Beperkingen t.a.v. specifieke behandelingen
€83,75
€102,25
€93,00
1. FBTO Natura 2. Interpolis basisverzekering 3. De Friesland Alles verzorgd
Gemiddelden
Bijzonderheden Geen beperkingen gevonden t.a.v. keuze zorgverlener. Geen beperkingen gevonden t.a.v. keuze zorgverlener Geen beperkingen gevonden t.a.v. keuze zorgverlener
Reguliere naturapolissen: spreiding in prijzen en voorwaarden De reguliere natura basisverzekering kost tussen de €71,17 en €107,95. • Gemiddelde kosten voor een reguliere natura basisverzekering zijn €93,00 pm. Bij maximaal eigen risico is dat gemiddeld €83,75 pm, bij minimaal eigen risico is het gemiddeld €102,25 pm. • De goedkoopste polis in deze categorie is van FBTO. Daar betaal je €71,17 pm voor een basisverzekering met maximaal eigen risico. De duurste polis is van VGZ; de Ruime Keuze polis kost bij minimaal eigen risico €107,95. • De spreiding in prijs is €22,58 bij maximaal eigen risico en €15,95 bij minimaal eigen risico. Op jaarbasis scheelt dit €270,96 bij maximaal eigen risico en €191,40 bij minimaal eigen risico.
Er is enige spreiding in de voorwaarden maar minder dan in de eerste categorie. • Alle verzekeraars beperken de vergoeding op kosten die gemaakt worden bij niet-gecontracteerde zorgverleners (max. 75-80%). De producten verschillen op dit vlak minder van elkaar dan in de eerste categorie, de budgetpolissen. De verzekeraars die tot 80% vergoeden, doen dit niet voor alle behandelingen en het verschil met 75% dekking is dus in de praktijk niet zo groot. • Opvallend is dat de verschillende verzekeraars die behoren tot één concern, veelal dezelfde voorwaarden hanteren, wat dat betreft lijken de producten sterk op elkaar. • Enkele verzekeraars kiezen ervoor om ook in deze categorie beperkingen aan te brengen in waar je welke zorg kunt afnemen door voor specifieke behandelingen beperkingen in te stellen (bijvoorbeeld CZ, VGZ en Menzis).
Reguliere naturapolissen: spreiding in prijzen en voorwaarden
(Achmea)
(Achmea)
Goedkoop
Ruime dekking
(Achmea)
(Achmea)
(Achmea)
(Achmea)
Gemiddeld
(Achmea)
(CZ)
(Menzis)
(Achmea)
(VGZ) (VGZ)
(Menzis)
Duur
(Achmea)
(Achmea)
(Achmea)
(Achmea)
Gemiddelde dekking
(VGZ)
(VGZ)
(CZ) (VGZ)
(Menzis)
(VGZ)
(VGZ)
Lage dekking
(Menzis)
(Menzis)
Restitutiepolissen: wat zijn de prijzen? Categorie: Restitutie
Extra eigen risico €500,-
Extra eigen risico €0,-
Gemiddeld
1. FBTO restitutie
€77,67
€98,50
€88,09
•
Maximum voor een aantal klinieken
2. Gewoon Zekur Vrij
€83,80
€100,80
€92,05
•
Geen maximum vermeld
3. OHRA basis
€84,07
€100,74
€92,41
• •
Maximum voor beperkt aantal klinieken Beperkingen voor een aantal behandelingen
4. UMC basis
€86,40
€98,90
€92,65
•
Geen maximum vermeld
5. Delta Lloyd Basis
€86,23
€102,90
€94,57
• •
Maximum voor beperkt aantal klinieken Beperkingen voor een aantal behandelingen
6. De Friesland Vrije keuze
€84,50
€106,50
€95,50
•
Maximum voor beperkt aantal klinieken
€85,42
€106,45
€95,94
•
Maximum voor beperkt aantal klinieken
8. Avero Zorgplan Keuze
€86,12
€106,95
€96,54
•
Maximum voor beperkt aantal klinieken
9. CZ zorgkeuzepolis
€88,50
€106,00
€97,25
10. Menzis Zorgzo
€88,25
€108,25
€98,25
• • • •
Maximum voor beperkt aantal klinieken Beperkingen voor een aantal behandelingen Maximum voor beperkt aantal klinieken Beperkingen voor een aantal behandelingen
11. IZZ restitutie
€92,72
€107,72
€100,22
•
Maximum voor beperkt aantal klinieken
12. Univé Zorgvrij
€91,63
€110,88
€101,26
•
Maximum voor een aantal klinieken
13. VGZ Eigen Keuze
€98,95
€113,95
€106,45
•
Geen maximum vermeld
7. Zilverenkruis basis exclusief
Gemiddelden
€87,21
€105,27
Bijzonderheden
€96,24
Dekking niet gecontracteerde zorg is bij restitutiepolissen in beginsel altijd 100%
Restitutiepolissen: spreiding in prijzen en voorwaarden De restitutiebasisverzekering kost minimaal €77,67 en maximaal €113,95. • De gemiddelde kosten voor een restitutiepolis zijn €96,24 pm. Bij maximaal eigen risico is dat gemiddeld €87,21 pm, bij minimaal eigen risico is het gemiddeld €105,27 pm. • De goedkoopste polis in deze categorie is (net als in de vorige categorie) van FBTO. Daar betaal je €77,67 pm voor een restitutiepolis met maximaal eigen risico. De duurste polis in deze categorie is wederom van VGZ. Daar betaal je €113,95 voor een restitutiepolis met minimaal eigen risico. • De spreiding in prijs is €21,28 bij maximaal eigen risico en €15,45 bij minimaal eigen risico. Op jaarbasis scheelt dit €255,36 voor een basisverzekering met maximaal eigen risico en €185,40 voor een basisverzekering met minimaal eigen risico.
Er is enige spreiding in de voorwaarden maar minder dan in de eerste categorie. • Bij de restitutiepolis worden kosten bij niet-gecontacteerde zorgverleners 100% vergoed. De verzekeraars hanteren daarbij niet altijd dezelfde grondslag. Avero hanteert 100% van ‘het standaardtarief’, OHRA vergoedt alles dat niet ‘extreem hoog’ is. • Sommige verzekeraars hanteren maxima per instelling, enkele verzekeraars lijken er bovendien ook in deze categorie voor te kiezen om beperkingen aan te brengen in waar je welke zorg kunt afnemen (bijvoorbeeld Menzis en CZ met hun labels).* • VGZ valt wederom op met een relatief hoge prijs, Zekur een label van Univé (en dus VGZ) doet het opvallend goed in deze categorie.
Reguliere naturapolissen: spreiding in prijzen en voorwaarden
(Achmea)
(CZ)
(VGZ)
(VGZ)
Ruime dekking
Goedkoop
(VGZ)
(CZ)
(VGZ)
(VGZ)
(VGZ)
(Achmea)
(Achmea) (Menzis)
Gemiddelde dekking
Gemiddeld
(Achmea)
(CZ)
(Achmea)
(VGZ)
(VGZ)
(Achmea)
(CZ)
(Achmea)
(Menzis)
Lage dekking
Duur
(VGZ)
(Achmea)
(VGZ)
(CZ)
(CZ)
Conclusies basiszorgverzekeringen Titel
Basiszorgverzekeringen: conclusies Er zijn overall behoorlijke verschillen in prijs, maar binnen de verschillende categorieën is de spreiding meer beperkt. • Van de onderzochte basisverzekeringen is de gemiddelde prijs €90,44. • De duurste polis is de Eigen Keuze polis van VGZ; €113,95 (bij minimaal eigen risico). Dit is €47,95 meer dan de goedkoopste polis- Anderzorg Basis, €66,- (bij maximaal eigen risico). Op jaarbasis scheelt dat €575,40 en de duurste verzekeringen is daarmee 71% duurder dan de goedkoopste. • De standaarddeviatie (Stddev) is een maat voor de gemiddelde prijsspreiding. Opvallend is dat deze globaal hetzelfde is binnen de verschillende categorieën. Het lijkt er daarmee op dat voor de verschillende producten prijsmodellen gebruikt zijn die sterk op elkaar lijken.
Budget
Natura
Restitutie
Eigen risico
max
min
max
min
max
min
Gemiddeld
€71,01
€90,61
€83,15
€101, 51
€87,21
€105, 27
Spreidingsbreedte
€14,95
€14,50
€22,58
€15,95
€21,28
€15,45
5,49
4,65
6,79
4,60
5,16
4,66
Stddev
Basiszorgverzekeringen: conclusies Er zijn verschillen in dekking. De grootste verschillen zitten in de categorie ‘budgetpolissen’, de kleinste in de categorie ‘restitutiepolissen’. De belangrijkste variabelen waarin de verzekeraars zich van elkaar onderscheiden: • De mate waarin niet-gecontracteerde zorg vergoed wordt. • Beperkingen in het aantal zorginstellingen dat gecontracteerd is. • Beperkingen in het aantal zorginstellingen waar je voor specifieke behandelingen terecht kunt.
Opvallende verschillen tussen de grote vier • VGZ is duur maar ook goedkoop: In alle categorieën had het VGZ label het duurste product. Wanneer we binnen de drie categorieën naar de twee duurste producten kijken dan levert VGZ 5 van de 6 duurste producten. Bij de budgetpolissen zijn twee producten van VGZ juist het goedkoopst. Over de drie categorieën levert VGZ 3 van de 6 goedkoopste producten. • Achmea doet het opvallend goed in de categorie naturapolissen, zowel op prijs als op dekking. Achmea biedt in deze categorie ook 6 producten aan, bijna de helft van de geanalyseerde producten in deze categorie. • CZ valt op bij de restitutiepolissen, de dekking die zij hanteren valt daar tegen.
Basiszorgverzekeringen: conclusies Valt er iets te kiezen? • We hebben 35 basisverzekeringen bekeken, waarover de totale prijsspreiding €47,95 bedraagt. Op jaarbasis is dat €575,40. Voor wat betreft de prijs van een basisverzekering valt er dus wel iets te kiezen, maar dit zijn ook wel heel verschillende producten. • Wanneer we een categorie-indeling maken en de producten binnen de categorie met elkaar vergelijken, dan loopt de spreiding terug. Het grootste prijsverschil is dan nog €22,58 (bij de naturapolis met maximaal eigen risico), op jaarbasis is dat €270,96. • Opvallend is dat de standaarddeviatie bij minimaal eigen risico altijd het kleinst is én over de categorieën heen nauwelijks veranderd. Dit is contra-intuïtief omdat de prijzen van deze producten hoger liggen (waardoor een grotere standaarddeviatie verwacht mag worden). Waarschijnlijk is het zo dat door het risico-overdracht (van verzekeraar naar verzekerde) de verzekeraar wat meer ruimte voelt om met de prijs te bewegen. • Voor wat betreft de dekking valt er wel wat te kiezen. De verzekeraars lopen behoorlijk uiteen in welke zorginstellingen zij contracteren én in welke zorg je daar kunt afnemen. Zeker wanneer je als verzekerde met een specifieke aandoening kampt, kan het lonend zijn de verzekeraars met elkaar te vergelijken. • Opvallend is wel dat de verschillende labels van de grote concerns nauwelijks andere voorwaarden hanteren bij de natura- en restitutiepolissen. Dat beperkt de keuzeruimte natuurlijk sterk.
Basiszorgverzekeringen: conclusies Is het makkelijk te kiezen? • De transparantie valt tegen. Het is relatief gemakkelijk om de verschillende producten van één verzekeraar te vergelijken, maar het is niet gemakkelijk om verschillende zorgverzekeraars op specifieke aspecten met elkaar te vergelijken. • Om te zien welke zorginstellingen gecontracteerd zijn en welke beperkingen gelden per zorginstelling, kan het beste een ‘zorgvergelijker’ gebruikt worden. Deze bieden dergelijke informatie overzichtelijker aan dan de verzekeraars. • Met name bij de reguliere naturapolissen en de restitutiepolissen bleek dat er wel veel verschillende labels zijn, maar dat de voorwaarden van deze verschillende labels erg op elkaar lijken. In zekere zin is de keuzeruimte die al deze labels lijken te bieden dan ook wat misleidend.
Conclusies Titel
Valt er echt iets te kiezen voor de consument?
Basiszorgverzekeringen: Wat valt er te kiezen? Er valt wel iets te kiezen, maar wellicht niet genoeg. • We zien een spreiding in prijzen en voorwaarden die het voor de consument nuttig maakt een goede afweging te maken. Dit geldt zeker wanneer je als consument een specifieke zorgvraag hebt en/of bij een specifieke instelling zorg wenst te ontvangen. • De vele labels versluieren echter dat de belangrijkste voorwaarden van de verschillende producten sterk op elkaar lijken, met name bij de reguliere naturapolis en de restitutiepolis. • De prijsspreiding in de markt van basiszorgverzekeringen is zeker niet groot. • De markt voor basiszorgverzekeringen is weliswaar geen ’echte’ markt, maar gedraagt zich daar dus ook niet echt naar.
En hoe kies je eigenlijk? • Ook de transparantie kan beter. Met name op de belangrijkste onderscheidende variabele (naast prijs) – ‘zorgkeuzevrijheid’, is het moeilijk in te schatten hoe de verschillende verzekeraars zich tot elkaar verhouden. • Zonder een ‘zorgvergelijker’ is het haast niet mogelijk goede vergelijkingen te maken, terwijl het bij een zorgvergelijker onduidelijk is waar informatie precies vandaan komt en hoe de belangen van de zorgvergelijker in het vergelijkingsresultaat tot uiting komen.
Basiszorgverzekeringen: Advies Consumenten zouden meer te kiezen kunnen hebben én zouden in hun keuze beter ondersteund mogen worden. • De 4 grote verzekeraars zijn met al hun labels wel erg dominant in de markt voor basiszorgverzekeringen. De grote hoeveelheid aan labels kan de consument het idee geven dat er veel te kiezen valt, maar uit onze vergelijking blijkt dat de verschillen tussen deze producten beperkt zijn. Een beter functionerende markt zou de consument meer echte keuzevrijheid op kunnen leveren. • De situatie waarin een derde partij (de zorgvergelijker) noodzakelijk is om de verschillende producten goed met elkaar te kunnen vergelijken, is voor de consument niet optimaal. De consument kan de herkomst van de resultaten niet controleren en ook de integriteit niet van de zorgvergelijker. De consument is geholpen met een meer transparante markt.
