Marieke Rijneveld
Gedichten
106
In elkaar gedrukt proza, is de poëzie
woorden dan wit, krijgt een kijkje in de
van Marieke Rijneveld (1991) zo te
levens en zielen van kinderen, meisjes,
noemen? Of doen we de dichter daar-
jonge vrouwen, moeders. Voor deze
mee te kort, en de lezer ook? En het
jonge dichter is maar één woord dat
proza? Gedichten waar een verhaal in
aansluit en de lading dekt en toch ook
schuilt neigen naar proza, en toch is
weer passé lijkt: veelbelovend. Dat is
deze poëzie meer. De lezer ziet beel-
Rijneveld al lang niet meer.
den over elkaar heen tuimelen, meer
Revisor-Nummer 10(1)-BW.indd 106
17-9-2015 15:32
Revisor-Nummer 10(1)-BW.indd 107
Zes jaar en enkel nog de dood in ons denken ter grootte van een cavia, onze geboorte in fotoalbum met een ingeplakt spiraaltje uitgebeeld, bescherming stond eronder in hoofdletters en we wisten niet zo goed of ze dat verloren was of wilde bieden, het was een schroef waaraan broer en ik zelfportretten ophingen aan onze kamermuren: wij zijn de spelonken op bergvakanties: goed genoeg om in te schuilen maar vooral veel duisternis. Paard George was in een droom tegen mij gaan praten, zei dat hij deze nacht naar links zou vallen en ik niet moest treuren, de volgende ochtend kwam er een vrachtwagen met grijper als bij een kermisattractie in de eerste poging meteen de overwinning, ik weet dat ik over een paar jaar mijn knuffels ook als kadavers ga zien, en nog veel later pas het rouwen komt verpakt in nostalgie, de dood kreeg nu de variabele grootte van een schimmel die je onmogelijk een draf aan kon leren, het zwarte zeil dat op het erf bleef liggen liet een leegte na van honderdvijftig kubieke meter. Tussen de bladeren van het fotoalbum zaten echo’s van ons na een doodgeboren zusje en misschien gaat het als volgt; dat in ieder nieuw kindje tegelijkertijd het levenloze verscholen zit van de vorige, dat wij daardoor zowel dood als levend zijn,
Hersenflitsen
107
17-9-2015 15:32
de baarmoeder niet alleen een kraamkamer maar ook een mortuarium, we hebben hier geen verwarming omdat we bang zijn voor vroegtijdige ontbinding. Mensen die nooit aan het einde denken zijn pas de bangeriken, een droom is een gekantelde realiteit, we willen niets liever dan verweven zijn met datgene wat ons op de wereld bracht en dat wat ons ooit uit zal zwaaien, zeewater dat de spelonken vol laat lopen, onze kaken zo volgroeid dat we eindeloos kunnen malen, eeuwig angsten beteugelen en tegelijkertijd de ruimte van een weiland gunnen.
108
Revisor-Nummer 10(1)-BW.indd 108
17-9-2015 15:32
Revisor-Nummer 10(1)-BW.indd 109
17-9-2015 15:32
hij in een honingsnoepje, ze zeggen dat alles slijt, dat je op nieuwe schoenen begint en op vertrapte gympies eindigt en dat je dat proces kunt herhalen tot je geen
chemicaliën van het afscheid zijn gespoeld kan ik me pas weer aan de buitenwereld tonen. Toen ik een keer een bij doodsloeg en hem in mijn mond stopte, veranderde
met je ogen, ik knipper zo vaak dat ik al je bewegingen achter elkaar kan zetten, kan veranderen in een omhelzing of je blik langdurig warm houden, wanneer de
merken, gewenning zit hem in een tekort aan herinneringen maar met mijn hoofd als doka laat ik je gezicht steeds weer ontwikkelen, fotograferen is als knipperen
maken als de waslaag van honinggraten, een suikervervanger voorschotelen om opnieuw van te gaan houden zodat je over een tijdje geen verschil meer zal
Verlies als ezelsoren in de lakens vouwen en steeds weer het dekbed als dagboekfragment openslaan omdat ze net als toen iemand van je los gaan
Honinggraten
109
Revisor-Nummer 10(1)-BW.indd 110
17-9-2015 15:32
110
kiezen, proef geen bloed, alleen maar de frames van verlangens die als bijenwas om vulling vragen, de leegte van iets dat ooit wat had kunnen worden, glucose.
me vast laten kleven in het overvliegen tussen bloemkelk en korf, het onderweg zijn steeds onderbroken en als het dan zover is, bijt ik de bij kapot tussen mijn
tegenwoordig voorbereid waren op stevig gebouwde tieners. Ik klamp me aan je vast, zuig de nectar uit je woorden totdat ze geen betekenis meer hebben die
Weet nog de schoolfotograaf die zei dat lachen een diameter van onder de acht moest hebben voor een mooi resultaat, dat de schoorsteenmantels van
stappen meer hoeft te zetten, als ik mijn hoofd te vaak open laat staan, loop ik meer kans op negatieven, op overbelichting waardoor ik delen van jou zal missen.
Revisor-Nummer 10(1)-BW.indd 111
17-9-2015 15:32
moeder legt lepels als echtgenoten in de lade, we uiten liefde vaak in dagelijkse dingen wanneer we er een gebrek aan hebben. Je hand met het mes maakt een duikvlucht, klaar om een vis te fileren te beginnen bij mijn wangen die wit zien van scheerschuim, stevige structuur door schaamte aangespannen, een jongen in mijn buik en heupen, krakende lattenbodems zijn hier een variant op piekeren.
gisteren toen ik op een koeienkrukje in de keuken zat en jij een mes uit de besteklade pakte, ik kan steeds maar niet onthouden of ze nu rechts of links van het bord moeten liggen, ik ben een toerist aan de gezinstafel tussen broers die broers willen blijven en zussen met grote woorden door lippenstift omrand
Het is vreemd lachen onder een onzijdige sterrenhemel, de mens bestaat voor drieënnegentig procent uit sterrenstof en toch werd ik in een zijden jurkje verpakt als cocon om er later uit te breken, alleen mijn vleugels zijn vinnen geworden ik kan niet vliegen maar wel blijven drijven wanneer het regent kom ik naar boven onder een paraplu verscholen en ik denk aan
Scheerzeepbaard
111
Revisor-Nummer 10(1)-BW.indd 112
17-9-2015 15:32
112
al die lagen waar ik uit besta en toch begeef ik me in ondiep water, ze hoeven alleen maar naar mijn wangen te kijken en naar de gele regenjas die ik van jou heb gekregen om te zien dat ik me in een regenbui begeef, dat ik te vaak mijn hoofd rechts van mijn bord op tafel leg in de hoop opgepakt te worden door een warme hand, weer in de goede richting en aan de overkant van de eettafel plaats nemen.
weer aan de goede kant kom, broers hun kleding aan mij schenken omdat ze steeds meer stropakken op kunnen tillen, hun armen twee keer zo gespierd als de mijne, dat moeder voor het eerst op een wijnglas tikt en de Bijbel wordt vergeten, er zijn zoveel belangrijke mededelingen waardoor ik koraalriffen om mij heen heb gebouwd
Het schuim ruikt naar vader die onder de zoete aftershave een koeienlucht bewaart, het gieren is in zijn poriën getrokken net als bij mij het verlangen naar een lichaam als platteland. Het mes glijdt over mijn wang als door een boterkuipje, maakt het net zo glad als hiervoor, hoeveel moet er weggehaald worden voordat de gesprekken aan tafel verstommen en ze zeggen dat links rijden gevaarlijk is maar dat ik vanzelf wel
Revisor-Nummer 10(1)-BW.indd 113
17-9-2015 15:32
werd gehaald, liever last van klotsbuiken dan van holtes. Ze hadden borsten zonder tepels, twee molshopen waar de puberteit onderhuids was begonnen, we wreven ze tegen elkaar aan zoals we op de scouting vuur maakten, alleen met de poot van een schaar kreeg je hun triomfantelijkheid eraf, kwamen erachter
We weten nog hoe we vroeger samen in bad zaten en barbies lieten verdrinken, zelfs na tien minuten bleven ze nog glimlachen en wij maar hopen dat we angst zouden zien die in onszelf lag op de bodem van onze buiken, waar zo af en toe de stop uit
Zoals we in elkaars neusschotjes knijpen, papierklemmen om troost bij elkaar te houden of om de verschillende redenen voor het krijgen van een loopneus te onderzoeken, niet je hoofd in je nek maar op je borst maakt dat je breekbaar overkomt.
Blozen geen gevolg maar een systeem
113
Revisor-Nummer 10(1)-BW.indd 114
17-9-2015 15:32
114
Sinds een week wisten we dat kreunen niet alleen voor pijn stond maar ook voor bevlogenheid en dat we elkaars spiegelneuronen zo lief vonden, zonder dat zouden we namelijk vergeten om af en toe te gapen, inlevingsvermogen te tonen als de ander de barbie begon te schrobben nadat er zelf ten lijve was ondervonden hoe het was om vuur te maken maar hoe het hardhandig geblust werd met het oog op bosbranden.
brood in de kerk tijdens het avondmaal en iedereen mee zou denken over hoe dit ooit zo ver heeft kunnen komen, diakenen met servetten in de weer om tranen te deppen, het wel en wee van de dominee zouden ze ons samenvatten en wij maar bloeden.
dat blozen geen gevolg maar een systeem was zoals de boiler warm werd als wij de kou wilden verdrijven door het badwater te verversen of omdat we hadden gelezen dat plassen hielp tegen wintertenen, jij je tepel tussen de schaar zette en steevast vroeg of medeplichtigheid ook in afwachting zit, in de stiekeme hoop dat er iets gebeurde wat onze dagen zou doorbreken als het
Revisor-Nummer 10(1)-BW.indd 115
17-9-2015 15:32
Later was jij degene die je borsten als duur servieswerk behandelde, opwreef als cloches waaronder iets warm gehouden werd waarmee je andermans honger kon stillen, terwijl ik me achterover in de badkuip liet vallen, troost haalde uit jouw woorden over dat verdrinkingsdood pas intreedt als iemand de kranen opendraait.
115