Marc van der Meer
Vakmensen en bewust vertrouwen – professionalisering van MBO-docenten
Inhoudsopgave -
Deel 1. Ongenoegen en poli@sering
-
Deel 2. De arbeidsmarkt in het mbo
-
Deel 3. Professionaliseringsagenda
-
Agenda: onderzoek, professionalisering, innova@e
Citaten: “Een sterke economie heeft baat bij een hoge kwaliteit van dienstverlening door de overheid. Dat kan alleen als we vakmanschap meer ruimte en waardering geven. Mensen in de voorste linie van het onderwijs, in de zorg en bij de politie moeten trots kunnen zijn op hun werk en zich gesteund weten door hun leidinggevenden. Vertrouwen, ruimte en voldoende tijd zijn daarbij belangrijke randvoorwaarden.” (2012, p.2). “Goed onderwijs kan alleen gegeven worden als men dat vak verstaat. Partijen willen dan ook de beroepsstandaard verhogen door in te zetten op de verbetering van de opleiding van onderwijsgevenden en de blijvende ontwikkeling van degenen die werkzaam zijn in het onderwijs te faciliteren met tijd en middelen.” (2013, p.4
Professionalisering van het mbo? Nationaal: top down Lerenagenda 2013-2020 Techniekpact 2013 Zorgpact 2015 Onderwijsregister 2017 In de organisatie: bottom up Professioneel statuut 2009 Het team in positie brengen Heldere gezagsstructuur Verbindende leerarchitectuur
OECD: ‘skills beyond school’ Challenges voor Nederland Nederlands beroepsonderwijs staat er goed voor: 1.
Problemen BPV, teruggang BBL: wat is er aan de hand?
2.
Noodzakelijke upgrading docententeams!
3.
Aansluiting VMBO-MBO; integreer MBO 1 en MBO 2!
4.
LLL: publieke aanbod deeltijdmodules verschraalt
5.
Ontwikkel doorlopende leerlijn mbo3-4, AD, HBO, universiteit
Drie vormen van coördinatie
Overheid
Onder zoek
Professie
Innov atie
Markt
Waar zijn we mee bezig?
Balkenende IV u Rinnooy Kan 2007: Leerkracht! u Professioneel statuut – 2009: het team centraal! u Bestuursakoord 2011: professionaliseren moet!
Rutte 1 + 2 : u Focus op Vakmanschap – februari 2011 u Nationaal onderwijsakkoord – ‘de route naar geweldig onderwijs’ september 2013 u Cao - juni 2014 u Bestuursakkoord - juli 2014 u Loonakkoord 2015 Visieontwikkeling/ addendum: u Ruim baan voor vakmanschap - juni 2014 u Brief leven lang leren - november 2014 u Brief VMBO plus brief kwetsbare jongeren - december 2014 u Manifest MBO Raad 2025- april 2015 u Naar een responsief mbo voor hoogwaardig vakmanschap- september 2015
De driehoek: competitie of legitimiteit? Onderwijs: 1. OCW: - - Kwaliteit kwaliteitsafspraken - Toezicht - presta.e-verbeteringen - Presta@eafspraken
2. Sociale partners - Sociaal akkoord - Employability -
- Sector plannen
3.Topsectoren - Human capital agenda - Innova@e
Deel 2. Onderwijsarbeidsmarkt
Tevredenheid met werk (bron: POMO)
Beloningsverschil per gewerkt uur voor vier publieke sectoren t.o.v. gemiddelde in Nederland (Cörvers, 2014)
Deel 3.
De interne arbeidsmarkt en strategische personeelsplanning 1. De arbeidsmarkt in Nederland: welke markt vraagt welke ‘talenten'. 2. Wat gebeurt er met 'aanbod van talenten‘? Entree via de lerarenopleiding en zij-instroom 3. Welke verbindingen en verhoudingen ontstaan? Zowel economisch, sociaal-juridisch als met betrekking tot het psychologische contract?
De arbeidsverhouding en professionalisering u
Gezag relatie
u
Samenwerkingsrelatie
u
Ruilrelatie
u
March en Simon (1958): Arbeidsovereenkomst is ‘open’ u Expliciet:
loon en arbeidsvoorwaarden
u Impliciet:
verwachtingen over prestaties
Professioneel kapitaal: De arbeidsorganisatie van het ROC u
Organisationeel kapitaal u u
u
Sociaal kapitaal u u
u
Wie neemt welke besluiten? Gedelegeerde verantwoordelijkheid: Het team centraal
De externe relaties en netwerken Verbindende leerarchitectuur
Menselijk kapitaal u u u
Medewerkers en hun potentieel HR-analytics, HR-planning Personeelsbeleid
Drie voorbeelden van sociale innovatie u
u
u
Doorbraakprojecten professionalisering (HPBO) u
Gedelegeerde verantwoordelijkheid
u
Nu learning analytics
Academievorming u
School durf te leren
u
Nu: Lerenagenda (beurzen etc)
Hybride leeromgevingen u
Werkplekleren begrijpen en verbeteren
u
‘Accountable autonomy’
Verbetering kwaliteit onderwijs-arbeidsmarkt
Onderzoek
Professionaliseri ng
Innovatie
Innova tie
Suggestie: 7 punten van aandacht in de dataverzameling: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7.
(Zij)-instroom en lerarenopleiding Scholing en mobiliteit Factoren die prestaties bepalen Leerplanontwikkeling en kwalificatiestructuur Beroepsanalyse van de externe arbeidsmarkt Werkplekleren Upgrading praktijkinstructeurs
Slot: Een lerend, zich vernieuwend systeem veronderstelt experimenteerruimte en systema@sche terugkoppeling En ook: ‘vakmensen en bewust vertrouwen’
