Maligne hematologie Asia Ropela, internist-oncoloog St.Jansdal ziekenhuis 22 maart 2014
Indeling
Leukemie
acuut • •
chronisch • • •
polycytemia vera primaire myelofibrose essentiële trombocytose MDA (myelodysplastisch syndroom)
Lymfomen
hooggradig • •
grootcellig Non Hodgkin lymfoom Hodgkin lymfoom
laaggradig • • •
CML (chronische myeloïde leukemie) CLL ( chronische lymfoïde leukemie) hairy cell leukemie
Premaligne aandoeningen
AML (acute myeloïde leukemie) ALL (acute lymfoïde leukemie)
Malt lymfoom folliculair lymfoom kleincellig lymfocytair lymfoom
Multipel myeloom
bloedcellen uitstrijkje
Bloedcellen lijnen
Rode reeks:
erytrocyten (rijpe rode bloedcellen na verlies van de kern reticulocyten (onrijpe rode bloedcellen voor verlies van de kern) erytroblasten (zeer onrijpe rode bloedcellen)
Witte reeks: leukocyten • monocyten, macrofagen • lymfocyten
T-cel B-cel, plasma cel NK cel
• granulocyten • • •
neutrofielen basofielen eosinofielen
Bloedplaatjes:
megakaryocyten (voorlopers bloedplatjes) trombocyten (fragmenten van de megakariocyten)
Beenmerg
Hematologisch weefsel Alle
lymfeklieren
Milt Beenmerg Bloed (Maagdarm (Long)
kanaal)
Leukemie Maligne
ziekte van beenmerg en/of bloed Maligne kloon verdringt gezonde cellen
hierdoor ontstaan tekorten aan bv bloedplaatsjes maligne cellen kunnen zich ophopen in alle organen
Leukemie: symptomen Infecties Bloedingen Moeheid Koorts Nachtzweten Afvallen
Leukemie: diagnostiek Uitstrijkje
bloed Uitstrijkje beenmerg Biopt beenmerg (huidbiopt of orgaan biopt)
Leukemie: behandeling Chemotherapie Immunotherapie Radiotherapie Allogene
stamceltransplantatie
Leukemie: complicaties van behandeling Graft
versus Host disease Infecties in leucopene fase
Acute graft versus host
Chronische Graft versus host
Lymfoom Maligniteit
van lymfoïde weefsel:
lymfeklieren milt (organen, MALT lymfoom)
Lymfoom: symptomen Nachtzweten Afvallen Vergrootte Infecties Moeheid
lymfeklieren of milt
Lymfoom: diagnostiek Histologisch
onderzoek van een hele
lymfeklier Beenmergbiopt CT scan lymfeklierstations PET scan
Lymfomen: behandeling Chemotherapie Radiotherapie Immunotherapie Autologe
stamceltransplantatie Immuunglobulines
Lymfomen: complicaties van behandeling Vaak
lymfoedeem Effecten van radiotherapie
Multipel myeloom: Leukemie
van de plasma cellen Lokalisaties in botten Als solitair: plasmocytoom
Multipel myeloom: diagnostiek Laboratoriumonderzoek:
hoge BSE, anemie, verhoogde calcium, aantoonbare paraproteïne en lichte ketens Beenmerguitsrijkje Beenmergbiopt Skelet foto’s
Multipel myeloom:stadia
Multipel myeloom:symptomen Moeheid Botpijnen Inzakkingfracturen Nierinsufficientie Infecties
(heel vaak pneumonie)
Multipel myeloom: behandeling Chemotherapie Immunotherapie Angiogeneseremmers:
thalidomide
radiotherapie Autologe
stamceltransplantatie (Allogene stamceltransplantatie) Bisfosfonaat
Multipel myeloom: complicaties van behandeling Veel
neuropathie Veel infecties Trombose
Casus 1 Dhr R 28 jaar, is sinds 2 weken verkouden, wil een antibiotica kuurtje van de huisarts i.v.m. weekendje Venetië Huisarts controleert eerst bloed: Hb 5,1, leukocyten 1,0, trombocyten 20
Casus 1 Wat
te doen?
Antibioticum meegeven en fijn weekend wensen Antibioticum meegeven en over 3 dagen bloed controleren Overleg met een hematoloog
Casus 1 DD
hematoloog laat patiënt naar de SEH afdeling komen In bloeduitstrijkje worden 30 % blasten gezien Beenmerg onderzoek volgt
Casus 1 Aan
welke ziekten denken wij?
ziekte van Pfeiffer CLL AML Myltipel myeloom
Casus 1 In
beenmerg wordt beeld van AML M5 gezien In Lab forse stollingsstoornissen Patiënt start de volgende dag met de chemotherapie Maar overlijdt aan een longbloeding een dag later
Casus 2
Mw B, 54 jaar, blanco voorgeschiedenis November 2013 opname chirurgie i.v.m inzakkingfractuur L3, op de botdichtheidsmeting wordt osteoporose geconstateerd met korset en pijnbestrijding gaat ze snel naar huis Februari 2014 bij de huisarts i.v.m moeheid In lab wordt een BSE van 80 gezien, anemie van 5,8 en verhoogde Calcium
Casus 2 Wat
is er aan de hand?
deze patiënte heeft coeliakie met anemie en botontkalking door slechte zomer in 2013 is vitamine D heel laag en hierdoor botontkalking ontstaan Ze heeft botmetastasen van mammacarcinoom Anders?
Casus 2 Paraproteïne
is nauwelijks verhoogd In beenmerg 15% plasma cellen Op foto’s: meerder skelet laesies
