Magnetische opslag Jan Genoe
Historisch perspectief
1973: 1. 7 Mbit/ inch² 140 MBytes
Jan Genoe: Magnetische Opslag
1979: 7. 7 Mbit/inch² 2 300 MBytes
Historisch perspectief
1989: 63 Mbit/inch² 60 000 MBytes
Jan Genoe: Magnetische Opslag
1997: 1450 Mbit/inch² 2 300 MBytes
1997: 3090 Mbit/inch² 8 100 MBytes
Hard disk densiteit-evolutie sinds 1990
• Voor 1990: verdubbeling densiteit elke 36 maanden. – Prestaties van de processors verdubbelen elke 24 maanden. • Introductie van de Giant MagnetoResistance (GMR) in 1988 • Hard disk densiteit verdubbeling alle 18 maanden – Bij een gelijk blijvende rotatiesnelheid verhoogt ook de data doorvoer.
Jan Genoe: Magnetische Opslag
Giant MagnetoResistance (GMR) • Nobelprijs Physica 2007
Albert Fert
Jan Genoe: Magnetische Opslag
Peter Grünberg
Detailfoto van een Harde Schijf
Jan Genoe: Magnetische Opslag
Magnetische korrel
10 gigabits/inch2
Jan Genoe: Magnetische Opslag
25 gigabit/inch2
Traditionele meetkop • Een spoel wordt gebruikt om het magnetische veld te schrijven en om het magnetisch veld te meten. • Aangezien het magnetisch veld zwakker wordt naarmate de korrels kleiner worden, zal de leeskop steeds dichter tegen de korrels moeten geplaatst worden. • Hetzelfde geldt voor het schrijven. • Deze zeer korte afstand heeft tot gevolg dat trillingen tot belangrijke schade kunnen leiden.
Jan Genoe: Magnetische Opslag
Probleemstelling • Schrijfproces – Zeer kleine spoeltjes kunnen gemakkelijk gemaakt worden met de technieken van de micro elektronica • Leesproces – Hoe kleiner de korrel, hoe zwakker het magnetisch veld. – Hoe zwakker het magnetisch veld, hoe moeilijker een verandering te meten – Hoe gevoeliger de leeskop, hoe kleiner de magnetische korrels mogen zijn.
Jan Genoe: Magnetische Opslag
Giant Magneto-resistance (GMR) • In aanwezigheid van een magnetisch veld zal een elektron zijn spin richten volgens dit magnetisch veld. • Bij doorgang van een laag waar het magnetisch veld anders gericht is, is interactie nodig
Jan Genoe: Magnetische Opslag
Structuur GMR leeskop • Dunne magnetische lagen, bijvoorbeeld Cobalt/ijzer legeringen worden afgewisseld met niet magnetische geleiders, bijvoorbeeld koper in een sandwich structuur • Stroom loopt verticaal doorheen de structuur • De spanning wordt gemeten.
Jan Genoe: Magnetische Opslag
Werkingsprincipe (1) • Met een sterk magnetisch veld in één richting gaan alle magnetische lagen in diezelfde richting gemagnetiseerd zijn. • Een sterk magnetisch veld in de andere richting levert natuurlijk het omgekeerde op • Een klein magnetisch veld zal echter een afwisselend magnetisch veld opleveren
Jan Genoe: Magnetische Opslag
Werkingsprincipe (2)
Jan Genoe: Magnetische Opslag
Praktische implementatie GMR leeskop
Jan Genoe: Magnetische Opslag
Scaling leeskop Downscaling verloopt gelijkaardig als de halfgeleiderindustrie
Jan Genoe: Magnetische Opslag
LCD displays
Historisch perspectief • Klassieke TV: CRT-tube – als hij groter werd, moest hij ook dikker zijn
Jan Genoe: LCD displays
LCD displays • Nobelprijs Physica 1991
Pierre-Gilles de Gennes
Jan Genoe: LCD displays
Voorstelling Onderzoeksgroepen imec
IMEC FULL ECO SYSTEM Universities
Europe
imec
Industry
Government
Silicon 200mm solar cell pilot line line
Nano biolabs
Organic solar cell line
NERF lab
300mm pilot line
450mm ready
STATE-OF-THE-ART RESEARCH FACILITIES
300mm PILOT LINE
… preparing for 450mm
© IMEC 2011 / CONFIDENTIAL
22
0
Albanie Algerije Armenië Bangladesh Bosnië Brazilian Bulgarije Canada Chili China Colombia Dominikaans… Duitsland Egypte Filipijnen Finland Frankrijk Georgië Griekenland Groot-… Guatemala Hongarije Hongkong Ierland Indië Indonesië Irak Iran Israël Italië Ivoor Kust Japan Kazachstan Korea Kroatië Letland Libanon Lithouwen Maleisië Marokko Mexico Moldavië Nederland Nepal Nicaragua Oeganda Oekraïne Oezbekistan Oostenrijk Pakistan Polen Portugal Roemenië Rusland Servië Singapore Slovakije Soedan Spanje Taiwan Tsjechië Tunesië Turkije V.S.A. Venezuela
TALENT MAGNET 66 NATIONALITIES
120
102
100
80
60 47
40 38
20
1 1 2 1 1 7 6 9
2 1
1 1 3 2 1 1 1 2 1 10
1 1 5
1
1 1 2 1 1 2 7
1 1
1033 Belgians
76
58 51
44 29 34 30
15 18 17
13
2 1 1 3 1 1 3 8 8
3 8 7
1 8
1 3 1 1
SPIN-OFFS
Joint R&D
Services
Transfer & licenses
Training
Spin-offs
© IMEC 2011 / CONFIDENTIAL
24
RESEARCH PROGRAMS FOR FULL ECO SYSTEM
Green Radio
Human++
NVision
Energy
Low power wireless communication
BAN Life sciences
Imaging 3D visualization
Photovoltaics Power devices
Core CMOS Lithography
Devices
CMORE Interconnects
MEMS, Sensors Photonics
Organic
electronics
SYSTEM ON FOIL
© IMEC 2011 / CONFIDENTIAL
26
6” FLEXIBLE WAFER
© IMEC 2011 / CONFIDENTIAL
JAN GENOE IMEC CONFIDENTIAL
27
150MM WAFER
© IMEC 2011 / CONFIDENTIAL
28/43
28
28
PARAMETERS OF BOTH FOILS
ALU-foil
Instruction foil
Transistor-count
3381
612
Area [cm2]
1.96 x 1.72
0.72 x 0.64
Pin-count
30
14
Power consumption
92µW at 10V VDD
© IMEC 2011 / CONFIDENTIAL
29
A NEW ERA: 1971 2011 Intel 4004
Organic microprocessor
Transistor-count
2300
3993
Area
3 x 4 mm2
1.96 x 1.72 cm2
Pin-count
16
30
Power consumption
1 W @ VDD=15V Instr/sec= 92 kHz
92 µW @ VDD=10V Instr/sec= 6 Hz
Semiconductor
Silicon
Pentacene
P-type mobility
~450 cm2/Vs
~0.15 cm2/Vs
Logic family
P-type
P-type
Operation
inversion
accumulation
Technology
10 µm
5 µm
Bus width
4 bit
8 bit
Wafer
2” rigid
6” flexible
© IMEC 2011 / CONFIDENTIAL
30/43
30
TOEPASSINGEN: FLEXIBLE DISPLAY
© IMEC 2011 / CONFIDENTIAL
31
1965-1975
1975-1985
1985-1995
1995-2005
2005-2015
2015-X
? after mainframe
Mini computer
PC
Notebooks
Mobile internet
Next
# sold
1M
10M
100M
1B
10B
100B
Volume [m3]
10
1
0.1
0.01
0.001
0.0001
Total [Mm3]
10
10
10
10
10
10
Toekomstige toestellen na de tablets: • 10 keer compacter • 10 keer lichter • Display size gelijk of groter de hedendaagse displays Folie gebaseerde toekomstige displays © 2014 IEEE International Solid-State Circuits Conference
30.2: Digital PWM-Driven AMOLED Display on Flex Reducing Static Power Consumption
32 of 34
Vereisten voor future displays • • • • • • •
Ultra dun Ultra licht onbreekbaar Flexibel, plooibaar en rolbaar Low-power Hoge resolutie (> 500 dpi) Hoge kleur kwaliteit
© 2014 IEEE International Solid-State Circuits Conference
30.2: Digital PWM-Driven AMOLED Display on Flex Reducing Static Power Consumption
33 of 34