magazine
april 2016 uitgave van Trias Groep
Waar staat Trias in 2020? ssel Opvang vluchtkinderen Overij ij Voetbalclub is als maatschapp 24 uur met Karim Ben Kaddour
Kleinschalige opvang en begeleiding van jonge vluchtelingen in het gewone leven Stichting Futureforce is een nieuwe loot aan de stam van Trias Groep. Sinds januari biedt Futureforce in een zo’n gewoon mogelijke setting opvang en begeleiding aan alleenstaande minderjarige vluchtkinderen. De jongeren (15 t/m 17) zijn voornamelijk afkomstig uit Eritrea, Syrië en Afghanistan; landen waar al jaren sprake is van oorlog en/of onderdrukking.
B
ijna 3000 tieners wachten in een centrale opvang op een plek in een kleinschalige opvang waar ze door kunnen groeien richting zelfstandigheid. Allen staan onder voogdij van NIDOS en zijn statushouder. Teamleider Bert van Drogen (41) woonde tot voor kort nog met zijn gezin in Senegal. “Op een internaat voor zendelingkinderen waren wij ‘huisouders’ voor achttien pubers. Na onze terugkeer hoorde ik van Futureforce. Een werkomgeving die mij goed past: Ik ben dol op verschillende culturen en hou van (het samenwerken met) mensen.”
Kleinschaligheid Futureforce heeft drie maanden na de start ruim 50 jongeren in begeleiding in Zwolle en Nijverdal. Dit aantal groeit door tot 100 in het tweede kwartaal van 2016. “We huisvesten de tieners bij voorkeur in kleinschalige woongroepen van maximaal twaalf jongeren en 24/7 begeleiding. Jongeren die meer zelfstandigheid aan kunnen, komen in wooneenheden met vier tot zes personen met deeltijd begeleiding en een 24-uurs achterwacht”, vertelt Bert. “Voor een goede spreiding over de regio zijn we in gesprek met diverse bereidwillige gemeenten in Overijssel. Bij elke nieuwe locatie nodigen we de omwonenden uit voor een informatieavond. Nadat de jongeren zijn gesetteld, zijn de buren welkom voor een kennismaking. We ervaren dat zij het leuk
2
magazine
“Deze jongeren horen er helemaal bij”
vinden om met de jongeren in contact te komen en te helpen. Het is een fijn idee dat er in de buurt naar de jongeren wordt omgezien. Door de kleinschaligheid is de drempel voor omwonenden om aan te bellen veel lager dan bij een regulier AZC.”
Directe lijn met Trias Sommige jongeren hebben nog contact met hun ouders in hun thuisland. Anderen zijn hun ouders tijdens de vlucht kwijtgeraakt. Allen hebben heftige dingen meegemaakt en zijn niet voor niets gevlucht. De professionals van Futureforce zijn echter geen hulpverleners, maar begeleiders gericht op integratie en zelfstandigheid. “We proberen een vertrouwensband met de jongeren op te bouwen zodat ze vanuit zichzelf gaan praten over wat ze hebben meegemaakt. Mocht er specifieke hulp nodig zijn, dan zoeken we daar de juiste persoon bij. Het is prettig dat we een directe lijn met Trias hebben.”
Integratie Voor de begeleiding van de jonge vluchtelingen zijn in korte tijd ruim 30 nieuwe medewerkers aangetrokken. “De zelfredzaamheid van de teams is groot. Daar hebben we de professionals ook op geselecteerd. Het is immers een nieuwe organisatie; je moet veel zelf ontdekken, structuur aanbrengen,” geeft Bert aan. De medewerkers van Futureforce hebben een meerdaagse training gevolgd waarin enerzijds aandacht was voor teambuilding en de basis is gelegd voor een open, platte organisatie. Anderzijds hebben ze veel kennis opgedaan over de doelgroep. “Waar komen de jongeren vandaan, wat hebben ze meegemaakt? Wat zijn hun culturele normen en waarden? Kijkt een jongere je bijvoorbeeld niet aan uit respect of juist uit schaamte? Of is het verlegenheid? Een aantal medewerkers heeft een andere culturele achtergrond of is zelf vluchteling geweest. We kunnen leren van hun ervaring met integratie.” Want integratie is één van de belangrijke pijlers in de begeleiding van de
Bert van Drogen met pedagogisch begeleidster Mayuri.
jongeren, zodat ze met 18 jaar (zoveel mogelijk) zelfstandig kunnen wonen. Deze begeleiding richt zich op verschillende aspecten. “Denk aan persoonlijke verzorging en het huishouden, maar ook de Nederlandse cultuur”, vertelt Bert. “En natuurlijk dagbesteding. Onderwijs is heel belangrijk. In een zogenoemde schakelklas worden de jongeren voorbereid op instroom in het MBO. Maar ook sport en een bijbaantje. Ze hebben immers een verblijfsstatus en zijn net als Nederlandse tieners. Ze horen er helemaal bij.” Meer informatie: www.trias-groep.nl/futureforce/ Bert van Drogen:
[email protected]
3
Kortnieuws
‘Bij echte innovatie kijk je van buiten naar binnen’ Waar zal Trias over vijf jaar staan? Bestaan we dan überhaupt nog? Niemand kan in de toekomst kijken, maar het is wel slim om je een voorstelling te maken van deze toekomst.
Fietswerkplaats: veel meer dan fietsen! De 17 december geopende fietswerkplaats van Trias loopt steeds beter; niet alleen jongens, maar ook meiden sleutelen enthousiast mee aan fietsen! Niets leuker dan je eigen fiets opknappen en pimpen. Het leverde Jeroen Beckers, de begeleider van de fietswerkplaats, onlangs zelfs een taart op als dank. Twee jongens hebben in maart ook fietsen opgeknapt voor vluchteling-jongeren: een meidengroep. Dat leverde dankbaarheid op bij de meiden en begrip bij de jongens die op deze manier van heel nabij verhalen hoorden van jongeren die gevlucht
Trias online!
Volgt u ons al op Twitter en Facebook?
X zijn. De fietswerkplaats, die dankzij een eerste financiële injectie van Trias Assist van start kon, werkt dus op meerdere fronten positief.
App voor verwijzers Trias beschikt met ingang van april over een app waarvoor verwijzers een inlog kunnen krijgen. Deze app informeert de verwijzer via een snelle vraag/antwoordmethode over specialistische dienstverlening die Trias kan bieden in verschillende situaties. Het toverwoord is eenvoudig!
Netwerkdag
Nieuwsbrief Trias Interesse in onze nieuwsbrief digitaal (6x per jaar), stuur een bericht naar
[email protected]
4
magazine
Trias houdt dit voorjaar een netwerkdag voor alle jongeren van de 24-uurszorg; jongens en meiden die tijdelijk bij ons verblijven. Iedere jongere nodigt mensen uit die hem/haar dierbaar zijn: van familie tot docent of sporttrainer. De netwerkdag vindt zowel binnen als buiten plaats met een keur aan activiteiten; van informatieve stands tot een springkussen en dansworkshop. De insteek is: ontmoeting en een kijkje in de keuken van. Zo leven jongeren bij Trias, dit zijn hun begeleiders en meer.
anter Wilhelm is kwartiermaker innovatie voor Trias. Met een groep verkenners buigt hij zich sinds oktober 2015 over de toekomst van jeugd- en opvoedhulp. “Trias wil haar expertise nadrukkelijk gaan verbinden aan bredere sociaal-maatschappelijke vraagstukken en hier in co-creatie nieuwe antwoorden in het sociaal domein op ontwikkelen. Trias wil het antwoord vinden op de vraag van de jongere van morgen, zodat Trias vanuit een aangepaste houding proactief met haar dienstverlening kan blijven aansluiten bij de jeugd,” vertelt Xanter Wilhelm. “De verkennersgroep innovatie doet dat vanuit kennis over de jongerencultuur, de ontwikkelingen in de participatiesamenleving, onderwijs en vrije tijd. Trias wil echt op zoek naar fundamenteel andere benaderingen. Het komt erop neer dat door de innovaties ook nieuwe markten ontstaan. Als je deze vernieuwingen ook geaccepteerd krijgt door de samenleving spreek je van een innovatie.”
Omliggende domeinen Wilhelm: “Als er in de samenleving iets verandert, wat betekent dit dan voor Trias? In hoeverre kan Trias haar expertise meer gaan aansluiten bij de domeinen om haar heen?” Want de kinderen en jongeren maken deel uit van een gezin, van een vriendenwereld (peergroup), van een school en spelen/spreken af in hun vrije tijd en willen aan het werk als ze wat ouder zijn.” Xanter Wilhelm haalt ook het project sportverenigingscoach aan in Twente, waarbij Trias trainers bij voetbalclubs ondersteunt (zie ook pag. 6/7 in dit magazine). De verkennersgroep bestaat uit een gemêleerd gezelschap. Zo neemt prof. dr. René Clarijs deel. Clarijs is onder meer hoofdredacteur van het blad Jeugdbeleid. Prof. drs. Dolf van Veen, hoofd van het Landelijk Centrum Onderwijs en Jeugdzorg (NJi) sluit ook aan. Daarnaast bestaat de groep uit ondernemers, jongeren en een lector sociale innovatie van Hogeschool Windesheim.
Meer samenhang De verkenners geven zichzelf enkele jaren de tijd om te komen tot externe innovaties en kijken daarbij ook sterk naar wat er speelt buiten de
eigen landsgrenzen: “De zware zorg is in Nederland bijvoorbeeld goed vertegenwoordigd, terwijl andere landen veel meer inzetten op preventie. Zij spreken ook over jeugdbeleid; wij noemen het jeugdzorg! En in Denemarken speelt het onderwijs juist een belangrijke rol in het bieden van ondersteuning aan kinderen en ouders. Gemeenten zijn daar verplicht om beleid op te stellen dat de voortgang en samenhang waarborgt tussen school en specifieke voorzieningen voor kinderen in risico-situaties. Andere landen sturen soms ook meer op de vrije tijd van jeugd; sporten op school in plaats van ieder voor zich na school in aparte clubs. Daarmee sluit je al veel meer aan bij de leefwereld van kinderen.”
Nieuwe experimenten “Interessant is welke innovatieve experimenten je zou kunnen doen. Zo is er binnen Trias een initiatief ‘Ben jij er klaar voor’ waarbij jongeren die uit zorg zijn bij Trias, jongeren van 16-18 die nog bij Trias verblijven, met een training voorbereiden op het ‘op-kamers-gaan’. Dit is zo’n initiatief dat de groep verkenners prikkelt. Jongeren op de stoel van de hulpverlener; hoe kun je dat verder uitbouwen?” Voor meer informatie: Xanter Wilhelm, kwartiermaker externe innovatie Trias (038) 456 46 00.
5
Column:
Fokko Witteveen B e s t u u r d e r Tr i a s
Aan de bal blijven Er gaat geen weekend voorbij of ik sta langs de voetballijn om de verrichtingen van mijn drie zonen nauwgezet te volgen. Prachtig om te zien hoeveel jonge kinderen vreugde beleven aan deze sport. Minstens zo mooi vind ik het dat er talloze vrijwilligers al vroeg in touw zijn om het spel mogelijk te maken, weer of geen weer.
Trias introduceert sportverenigingscoaches
’Het doel is alle kinderen binnen het speelvel d van de sportclub te ho uden’
‘Ik, jij, de trainer; we zijn allemaal opvoeders’
Met andere ouders analyseer ik de wedstrijd en moedig ik de jongens aan. Tussentijds praten we over zaken die ons bezighouden in het dagelijkse leven. Soms vertel ik iets over mijn werk. Ik realiseer me dat veel kinderen uit de jeugdzorg niet meedraaien in dit prachtige weekendcircus. Jammer, want ik gun het elk kind om te genieten van dit gezonde leven van alledag. We hebben kinderen uit de jeugdzorg op een apart speelveld geplaatst: te ver weg van het sportcomplex, dat in vrijwel alle stadswijken en in elk dorp is te vinden. Kunnen kinderen met afwijkend gedrag meedraaien in een sportclub niet aan? Worden ze afgestoten door de gemeenschap? Natuurlijk, kinderen met afwijkend en/of antisociaal gedrag hebben recht op (speciale) zorg. Maar ook het gewone leven kan meer heil bieden dan nu wordt benut. Vanaf het begin van dit jaar ondersteunen jeugdzorgprofessionals van Trias vrijwilligers van zes voetbalclubs in Twente, om te voorkomen dat kinderen voortijdig buitenspel komen te staan. Al deze clubs hadden ervaring met jeugdleden die voortijdig waren afgehaakt vanwege bijzonder gedrag of waren verwijderd van de club omdat de trainers niet wisten hoe ze op hen moesten reageren. Onze professionals leggen hen uit hoe je kunt omgaan met kinderen die onaangepast en/ of afwijkend gedrag vertonen en geven tips hoe je dit gedrag vroegtijdig kunt signaleren. Ze onderzoeken samen met de vrijwilligers op welke wijze ze ouders bij hun benadering kunnen betrekken. Ook ontwikkelen ze samen spelmethodes waardoor kinderen op jonge leeftijd leren om onderlinge verschillen te accepteren. Een mooi voorbeeld van hoe het herstel van het gewone leven het beste kan plaatsvinden ín dat gewone leven. Fokko Witteveen Bestuurder Trias
Reageren?
‘Houd eens op! Doe dat nou niet!’ Maar waarom in plaats van corrigeren een kind niet vertellen wat ie juist wèl moet doen? Het is zo’n kleine wenk die al veel kan veranderen binnen een voetbalteam.
K
im Rondhuis en Rienk Jager zijn sinds 1 februari sportverenigingscoach bij ieder drie Twentse voetbalclubs. Doordeweeks wonen ze trainingen bij en in de weekenden wedstrijden. Gewoon, tussen het publiek en soms met een contactpersoon. Vrijwilligers, trainers en misschien straks ook ouders, weten hen steeds beter te vinden met een verhaal of vraag.
[email protected] “Het doel is alle kinderen, ook zij die wat extra’s vragen, binnen het speelveld van de sportclub te
6
magazine
houden,“ vertelt Kim. “Niet uitsluiten maar insluiten.” Het voetbalveld is de maatschappij in het klein. Agressie, stelen binnen teams, elkaar ongevraagd filmen; het komt allemaal voor. De focus van de sportverenigingscoaches ligt op de leeftijd 4 tot 12, maar dat neemt niet weg dat een probleem met een 15/16-jarige ook bespreekbaar is.
Frustraties wegnemen Rienk Jager: “Het gaat niet zozeer om het kind dat opvalt, maar ook om het kind dat niet opvalt.” Rienk haalt het voorbeeld aan van de jongen die vaak alleen staat en nooit een bal krijgt toegespeeld. Bij de gezamenlijke yell staat hij er ook nooit bij. “Ik stel dan vragen als; ‘Speelt dit alleen in teamverband? Of ook in kleinere groepen? En: heeft hij er last van?’ Daarmee kom je al dichter bij de kern en kun je frustratie en onmacht wegnemen en een patroon doorbreken.” Ambulant hulpverlener Tom Steenbeeke, die een actieve, ondersteunende en begeleidende rol vervult tijdens het gehele project vult aan: ‘Je moet ook niet direct in problemen denken of ergens een label opdrukken. Het hoeft bovendien niet altijd een kindfactor te zijn. Als een jochie agressief is, maar bijvoorbeeld een vader heeft die altijd roept:
‘sla d’r maar op!’ … Of een trainer noemt een kind ‘echt een leiderstype’ terwijl dat misschien niet leeftijdsadequaat is … Je moet altijd kijken naar de context.”
‘Allemaal opvoeders’ Tom benadrukt nog eens het belang van neutraliteit: “Onze sportverenigingscoaches brengen hun kennis, ervaring en intuïtie in, maar moeten beslist niet op de stoel van de vertrouwenspersoon gaan zitten, zoals onlangs gevraagd werd. Wèl kunnen we ondersteunen. Het is niet de bedoeling dat wij de hulpvraag formuleren, het overnemen of zeggen; ‘dit is goed’. We zijn allemaal opvoeders, ik, jij, de vrijwilligers/ trainers en de ouders van de voetballertjes. Roken achter de bar; wat vinden we daar als opvoeders van? Mag die trouwe vrijwilliger dat doen? Of leiders die boven de kantine stiekem een krat bier soldaat maken? De ouderbetrokkenheid is daarom ook zo belangrijk.” Gemeenten die nog niet bekend zijn met het project nodigt Tom Steenbeeke (06 22 69 23 24 / 038 456 46 00) uit om eens mee te kijken: ”Ook willen we onderzoek doen naar succes- en misschien nog wel belangrijker de faalfactoren.”
7
De
24 -uur van...
Karim Ben Kaddour pedagogisch begeleider bij Futureforce Trias biedt via de nieuwe stichting Futureforce huisvesting en opvang aan alleenstaande minderjarige vluchtelingen. Karim Ben Kaddour is sinds januari betrokken als begeleider.
7.00 uur
Onze kinderen zijn mijn wekker. Als ik hen hoor is het tijd om op te staan. Even ontbijten. Hierna kort de mail checken van onze familie-onderneming; mijn broers en ik runnen een sportwasserij, SportWash.nl
9.30
Tussendoortje met de kinderen en een kopje thee of koffie. Dat is het voordeel van wat later op de dag beginnen.
11.30
Mijn vrouw komt thuis. Dat geeft mij de tijd om even de laptop te pakken en alvast de mail van Futureforce te checken.
12.30 uur Lunchtime! Daarna onze dochter
op bed leggen voor haar middagdutje. Ook is het tijd om het gebed te verrichten (dit doe ik vijf keer per dag op de tijden die daarvoor staan). Prettig dat dit mogelijk is bij Futureforce tijdens mijn diensten.
14.45 uur Tijd om op de fiets te stappen
richting de kleinschalige wooneenheid (KWE) Zwanenberg. Hier wonen zes jongeren (tussen de 15 en 18 jaar). Vanaf het moment dat ik op ben, kijk ik ernaar uit om naar Herfte te fietsen. Allereerst om de jongeren weer te mogen zien en daarnaast vind ik het heerlijk om te fietsen!
15.30 uur
Daar sta ik dan tussen de jongeren. Er volgt een hartelijke begroeting en ik vraag ze één voor één hoe het is. Het zijn jongens die hier alleen in Nederland zijn en daarbij soms zelfs geen ouders meer hebben. Samen kijken we wat er die dag moet gebeuren en wie nog wat extra aandacht nodig heeft. Denk aan samen een boodschap doen of dingen met ze te regelen (zoals bezoek aan school, gemeente), en de jongeren wegwijs maken in Zwolle. Dit alles gebeurt met de fiets. Gedurende deze momenten ontstaan er vaak spon-
tane gesprekken over de reis die ze hebben meegemaakt en waarom ze gevlucht zijn. Tot op heden heb ik regelmatig gehoord dat ze weg zijn gegaan omdat ze al vroeg het leger in moeten en omdat er geen vrijheid heerst zoals wij dat wel in Nederland/ Europa kennen. Eenmaal in het leger is het bijna niet te doen om eruit te komen. Verder merk je aan de jongens dat ze het moeilijk vinden om over de politiek in hun thuisland te spreken; alsof hen iets achtervolgt.
17.00 uur
Nu alle jongeren bezig zijn met hun eigen tijd in te vullen, probeer ik wat punten weg te werken die we als collegae onderling hebben bedacht. Zoals contacten met veel mensen/instellingen/verenigingen etc. voor ontspanning, om jongeren te laten inburgeren en meer.
19.00 uur
Met de jongeren aan tafel. Standaard nodigen ze je uit om mee te eten terwijl ze hier geen budget voor krijgen. We proberen als collegae hen dan een keer mee te nemen om elders te eten of hen een kleine bijdrage te geven.
19.30 uur
Rapporteren voor de overdracht en op de fiets richting huis. Wederom een heerlijk moment.
21.00 uur
Kopje thee en een koekje bij de tv. Even zappen of er iets interessants op is (erg moeilijk tegenwoordig met al die programma’s zonder inhoud, met name de commerciële zenders dan). Is er niets op tv dan een boek pakken en wat lezen.
22.00 uur Laatste mail-check voor de eigen
onderneming.
23.00 uur Op naar bed!
Tekst: Frederica Martens & Louise Dijkmans, Communicatie • Vormgeving: www.twistontwerp.nl • Druk: www.mailtraffic.nl
Trias Emmawijk 11, 8011 CM Zwolle
[email protected] www.trias-groep.nl @triasgroep triasgroep www.trias-groep.nl @triasgroep triasgroep
(038) (038) 456 456 46 46 00 00
