Magazine van HAN Sport en Bewegen. Nr.3. Epke. Zonderland. op bezoek. De wereld verbeteren. Onderzoek in Korea. Het sporthart van

Magazine van HAN Sport en Bewegen. Nr.3

Epke Zonderland op bezoek De wereld verbeteren Onderzoek in Korea

Het sporthart van...

SOCIAL MEDIA

www.han.nl/sEb

Voor studenten facebook.com/HANsportenbewegen twitter.com/HANsportbewegen HANsportenbewegen.nl

Voor alumni Alumni HAN Sport en Bewegen

Voor pro’s twitter.com/HAN_SenB HAN Sport en Bewegen

Of kijk op www.hansportenbewegen.nl/professionals

COLOFON sporthart is het magazine van han sport en bewegen (hogeschool van arnhem en nijmegen)

prof. molkenboerstraat 3 6524 rn nijmegen

2

| Sport en Bewegen

redactie

eindredactie

fotografie

vormgeving

drukwerk

lennart van eekhout marcel rözer patrick spierts han geurts

lennart van eekhout han geurts

heleen van der wilt ralph schmitz coos dam william moore

ben schot, graphic design bno

bright advertising

Kiezen Eindelijk was hij daar dan: Epke Zonderland op ons eigen instituut. Met z’n broer Herre luisterde hij op 1 maart de lectorale rede van Marije Elfrink-Gemser op. Epke vertelde dat hij de ambitie had om nóg een keer Olympisch goud te winnen. En o ja, om daarnaast arts te worden. Hij maakte diepe indruk. Niet alleen om de demonstratie die hij gaf. En ook niet alleen om zijn prachtige bescheidenheid. Hij liet ook zien dat een topsporter een leven kan hebben na zijn sport. Mits hij op de juiste momenten gesteund wordt. Epke beseft als geen ander dat hij zijn prestatie nooit in zijn eentje had kunnen leveren. Hij had en heeft iedereen nodig, van zijn trainer tot zijn ouders, van de topsportstructuur in Heerenveen tot aan degene die hem ondersteunt bij zijn co-schappen. Van zijn broer tot zijn vriendin. Om in de toekomst opvolgers te krijgen voor Epke zullen onderwijs en (top-)sport de handen nog beter ineen moeten slaan. Van VWS tot OC&W, van NOC*NSF tot HBO raad en VNSU, en van bonden tot onderwijsinstellingen. In essentie gaat het om het besef dat alle partijen een gezamenlijke verantwoordelijkheid dragen om jonge mensen, topsportende studenten of studerende topsporters een toekomst te bieden om met de ontwikkelingen van hun unieke talenten een bijdrage te leveren aan de topsport. En daarna aan de maatschappij.

In dat licht bezien is wat mij betreft het eeuwige dilemma van de jonge topsporter verleden tijd. ‘Je moet kiezen’, zegt men lichtzinnig tegen de jongeling met een sportieve aanleg. Maar waarom zou je moeten kiezen? Nergens is aangetoond dat een keuze noodzakelijk is. Ik ben ervan overtuigd dat een sporten een onderwijs-carrière naast elkaar mogelijk zijn. In de kern gaat het erom oog te hebben voor de unieke talenten van jonge studerende topsporters die zowel op korte als op lange termijn een bijdrage willen leveren aan onze samenleving. Binnen de HAN experimenteren we met een combinatie van studie en sport. Sinds twee jaar is er een klas topsporters die fysiotherapie studeren. Het komende jaar starten we met een klas topsporters die een opleiding tot leraar Lichamelijke Opvoeding volgen. Daar zal ik overigens als directeur van het Instituut voor Sport en Bewegen niet meer bij zijn. Ik ga vanaf het nieuwe schooljaar een nieuwe uitdaging aan. Ik ben er van overtuigd dat het bij de HAN goed gaat komen met studerende topsporters.

Tjeerd de Jong Directeur

6  GEZOND OP DE WERKVLOER

Inhoud

12  Epke op bezoek

20  Stage EYOF2013

HAN Sport en Bewegen nr. 3 Het sporthart van…

Onderzoek in CanadA

Pag. 4

Pag.14

Pag. 26

Testen bij de politie

Column

naar Korea

Duitse studente @ HAN

Pag. 8

Pag. 18

Pag.28

Sportboeken

Kennis over voeding

Info Sport en bewegen

Pag. 10

Pag. 22

Pag. 30

SENECA in Runner’s World

Tri Movere

Stel je voor

Pag.25

Pag. 32

Pag.11

Hogeschool van Arnhem en Nijmegen |

3

Kinderjury En opeens fietsten ze weer, de wielrenners. Er was een bitterkoude Milaan San Remo, en een Dwars door Vlaanderen met wolkjes uit wielrennersmonden. Met door de vorst aangetaste gezichten en ja, laat ik het maar meteen zeggen, met onversneden heldendom. Armstrong was een naam uit een ver verleden. En toen Thomas Voeckler weer een van zijn fameuze ontsnappingen pleegde, dacht ik niet: welke pillekes heeft hij nu weer geslikt? Michael Boogerd kwam in maart eindelijk uit de kast. Een jongetje van acht had hem het laatste zetje gegeven. Boogerd was op een zaterdagochtend naar het voetballen van zijn zoon aan het kijken, toen een ventje zei: ‘Jij bent Boogerd he? Jij hebt toch doping gebruikt?’ Misschien moesten we dat eens vaker doen: de sportwereld aanschouwen door de ogen van een kind. Wat zou het kind zeggen van Badr Hari? Is dat nog sport? Wat zou een kinderjury doen met Mark van Bommel, die zijn tegenstander voor ‘vuile homo’ uitmaakt? Ooit, lang geleden, was ‘het spel’ en ‘spelen’ voorbehouden aan kinderen. Of, als je de muze ook mee rekent, aan zeer rijke mensen. De rest van de mensheid was verwikkeld in een strijd om het bestaan. Een signaal dat het anders werd, kwam dik een eeuw geleden bij het ontstaan van de eerste voetbalclubs. Volwassenen gingen spelen. En naarmate de welvaart steeg, nam de speeltijd voor volwassen mensen toe. Er kwam ‘betaalde sport’, waar mensen die goed konden sporten betaald kregen door mensen die ernaar gingen kijken. Schitterend, alleen ging er in de loop van de jaren één ding mis: de illusie ontstond dat het alléén nog maar om het winnen ging. Zou het helpen om ‘als een kind’ te kijken naar professionele sport? Zou het helpen om een kinderjury een strafmaat te laten bepalen voor dopingzondaars en andere valsspelers? Zullen we de vierde man bij het voetballen – de pispaal voor elke trainer – vervangen door twee kinderen van elf, een jongen en een meisje? Zullen de coaches zich dan wel gedragen en inzien hoe belachelijk hun gedrag is? Moeten we dat jochie van acht dat Boogerd tot een bekentenis aanzette niet langs sturen bij diezelfde Boogerd voor een goed gesprek? Een vechtpartij in de spelerstunnel van de Kuip moet worden beoordeeld door groep zeven van basisschool De Regenboog uit Oisterwijk. De tuchtcommissie van de KNVB kan alleen worden bezet door leden geboren na 2001. Er is een boek – Lord of the Flies – waarin een vliegtuig met kinderen aan boord neerstort. Alle volwassenen komen om en de kinderen zitten vast op een onbewoond eiland. Daar organiseren ze zich, maar al snel komt er onenigheid. Ze maken er een puinhoop van, er vallen doden. Moraal van het verhaal: de mens zit in zijn aard slecht in elkaar. Toch geloof ik dat de blik van kinderen op de waanzin van de volwassenen heel wat ten goede kan veranderen. Ik stel me de volgende scène voor: Dries Mertens van PSV heeft door een perfecte Schwalbe een penalty versierd. Door de treffer is PSV kampioen geworden. Maar het kampioenschap kan pas officieel worden gevierd nadat Mertens zich heeft onderworpen aan het kindertribunaal. Ik zie, behalve een mooi format voor reality tv, een prachtige en eerlijke achtervang om de oneerlijkheid uit de sport te krijgen.

Marcel Rözer 4

| Sport en Bewegen

Opleiding Sport- en Bewegingseducatie nu mogelijk in driejarig VWO-traject De opleiding Sport- en Bewegingseducatie (SBE) biedt VWO-leerlingen een unieke mogelijkheid aan. In 2013-2014 start SBE met een leerroute die speciaal is ingericht voor VWO-leerlingen. Binnen deze leerroute doorlopen de studenten hetzelfde onderwijsprogramma als de reguliere SBE opleiding, maar dan in drie jaar in plaats van vier jaar. Dit versneld traject is het antwoord op de vraag om de studiebelasting aan te passen bij het niveau en de leerstijl en meer VWO-leerlingen binnen de beroepspraktijk te verwelkomen.

De lente en herfst van een topsportcarrière: Lars en Anky In februari 2013 was één van de grootste Nederlandse sporters aller tijden te gast in het Sportcafé van HAN Sport en Bewegen. Dressuurrijdster Anky van Grunsven is drievoudig Olympisch kampioene en bovendien de Nederlander die de meeste Olympische medailles heeft behaald in de sportgeschiedenis. Zij werd samen met SGM-student en skeleton talent Lars Arts geïnterviewd door Marcel Rözer en de aanwezige studenten. Tot slot was er de gebruikelijke sportquiz.

Aantal banen in sport en recreatie neemt nog steeds toe Lisa, het werkgelegenheidsregister van Nederland, is met nieuwe cijfers gekomen over de werkgelegenheid in sport en recreatie. En wat blijkt? Studenten van HAN Sport en Bewegen zitten gebakken met hun opleidingen. Het aantal banen in de sector is tussen 2008 en 2012 met liefst 25 procent gestegen!

Brandweerpakken getest Onlangs heeft HAN SENECA twee verschillende brandweerpakken uitgebreid getest. Het Instituut Fysieke Veiligheid (IFV) probeert de brandweerzorg te versterken op het terrein van rampenbestrijding en crisisbeheersing. In de klimaat neutrale sporthal op het Universitair Sportcentrum en in de klimaatkamer bij Innosport simuleerden acht proefpersonen verschillende delen van het brandweervak in de twee pakken. Een belangrijke uitslag was dat het protocol van de simulaties aangepast dient te worden om de meting meer valide te maken. Verder kon worden geconcludeerd dat de meetmethode een eerste stap is om comfort (thermische belasting) en ergonomie (hinder) in het certificeringproces van de pakken op te nemen. Meer nieuws lezen? www.hansportenbewegen.nl


5

Expertiseteam Health & Performance

gezond presteren

op de werkvloer

Studenten van HAN Sport en Bewegen kunnen hun studie richting geven door in het derde jaar te kiezen voor een zogenaamd expertisegebied. Eén van die gebieden is Health & Performance dat zich bezighoudt met de arbeidsgezondheid binnen bedrijven en organisaties. Centrale vraag: hoe kunnen bedrijven het beste uit hun personeel halen? Tom Falk is één van de docenten die binnen dit gebied werkzaam is. ‘Er is in deze tijd steeds meer vraag naar manieren om personeel beter te laten functioneren. Dat is niks nieuws, alleen voorheen werd dit vooral gezocht in betere arbeidsvoorwaarden of financiële prikkels. Voor de fysieke gezondheid van werknemers werd bedrijfsfitness of lunchwandelingen mogelijk gemaakt. Maar de wereld is aan het veranderen. Mensen vinden andere dingen steeds belangrijker. Bijvoorbeeld het gevoel zinvol werk te doen, werk dat aansluit bij hun passie en drijfveren. Of een betere balans tussen werk en privéleven’.

Mes Studenten die voor Health & Performance kiezen, kunnen stagelopen en onderzoek doen binnen dit vakgebied. Tom: ‘Zo loopt er nu een onderzoek bij de NS naar het effect van leiderschapsstijlen op het functioneren van conducteurs en machinisten. Maar ook een behoefteonderzoek onder ROC-medewerkers op het gebied van vitaliteit. Nieuw is een effectmeting van meditatie-oefeningen op de stressbeleving van werknemers.’ Niet alleen studenten profiteren van de opgedane kennis binnen het expertiseteam. Ook bedrijven kunnen gebruik maken van een aantal diensten. ‘Alle onderzoeksresultaten zijn beschikbaar voor het werkveld. Daarnaast hebben we voor professionals kortdurende opleidingen ontwikkeld waaronder bijvoorbeeld Integraal Vitaliteitsmanagement. Maar we hebben ook een eigen Mobile Health & Performance Lab waarmee we op locatie health checks uitvoeren en de gezondheid van werknemers kunnen meten. Dat doen we nu bijvoorbeeld al voor het politiekorps in Gelderland. Aan de hand daarvan kunnen we aanbevelingen doen voor verbetering. Het mes snijdt aan verschillende kanten. Voor ons een belangrijke bron van nieuwe kennis, voor studenten een goede leerervaring en voor de organisatie nieuwe inzichten en adviezen’.

6

| Sport en Bewegen

Tom Falk is als docent en onderzoeker verbonden aan HAN Sport en Bewegen (HAN S&B), op het expertisegebied Health & Performance. Wilt u weten wat zij voor uw organisatie kunnen betekenen? Kijk dan op www.han.nl/seneca.

Tom Falk (voorgrond): ‘Ook bedrijven kunnen gebruik maken van onze diensten.’

Beheersen De HAN heeft voor haar eigen medewerkers het programma HAN Vitaal ontwikkeld. Tom levert als Tai chi leraar hieraan een belangrijke bijdrage. ‘Met Tai chi leer ik mensen niet alleen de sport te beheersen, maar ook het gedachtegoed in hun dagelijkse leven toe te passen. Dat is te omschrijven in de Chinese zin: wei wu wei,

ofwel: doen door niet doen. Ik vertaal dat als ‘met minder moeite, meer doen’. Wij zijn gewend veel met ons hoofd te doen en de dingen rationeel te benaderen. Soms is het beter de kracht van je lichaam te volgen. Op die manier hoop ik uiteindelijk mensen te stimuleren hun ware drijfveren te ontdekken’.


7

HAN SENECA test politie

‘Gezondheidstesten moeten beter’ Stel je voor, je komt op je werk en mag meteen een trailer in die op de parkeerplaats voor de deur staat. Binnen wordt je verwelkomd en doorloop je verschillende testen die jouw gezondheid en vitaliteit moeten testen. Zo wordt gekeken naar jouw lenigheid, reactiesnelheid, lichaamssamenstelling en gehoor. Het overkomt politieagenten in heel Nederland. Gezondheid en vitaliteit zijn maatschappelijke onderwerpen die niet alleen te maken hebben met iemands lichamelijk gesteldheid, maar ook met geestelijke gesteldheid en arbeidsproductiviteit. Mede vanwege die laatste parameter zijn ook steeds meer bedrijven betrokken bij de gezondheid en vitaliteit van medewerkers. De nationale politie is hier een voorbeeld van en HAN SENECA helpt daarbij. HAN SENECA is het expertisecentrum voor sport, arbeid en gezondheid van de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen (HAN).

gezondheid van medewerkers. De reden dat HAN SENECA zich had ingeschreven voor de aanbesteding is volgens Bastiaans simpel. ‘De manieren van begeleiden, testen en adviseren in Nederland moet verbeterd worden. Er worden nog steeds teveel manieren gebruikt die niet kloppen. Met het binnenhalen van de testresultaten en het verwerken van deze data kan het expertisecentrum onderzoek doen en zo zichzelf continu professionaliseren en verbeteren.’

Veel gedoe Het expertisecentrum heeft inmiddels al de eerste testen bij de politie gedaan en in de komende periode volgen er weer honderden agenten. De Periodieke Medische Keuringen (PMO’s) van HAN SENECA zijn uniek volgens bewegingswetenschapper Vincent Bastiaans. ‘Met het Mobile Health & Performance Lab kunnen de tests gewoon voor de deur gedaan worden, wat natuurlijk veel gedoe bespaart. Bovendien worden de medewerkers getest met het Total Health & Performance Plan (THP2), een uniek systeem waarbij alle testen gedigitaliseerd zijn en ook mogelijke interventietrajecten gebruiksvriendelijk zijn.’ Volgens de onderzoeker vergroot het digitale testsysteem de betrouwbaarheid en ook wordt de validiteit zo niet aangetast.

Advies Nadat de politieagent de testen heeft ondergaan, krijgt hij of zij vrijwel direct de rapportage met daarin de uitslagen van de vragenlijst – deze wordt van tevoren ingevuld via een online portaal – en testen. Tevens wordt, indien nodig, advies gegeven over het verbeteren van de gezondheid en vitaliteit op bepaalde vlakken. Hierna wordt eventueel een interventietraject gestart. Ook krijgt de directie een groepsrapportage met geanonimiseerde resultaten en adviezen over het verbeteren van de lichamelijke en mentale

8

| Sport en Bewegen

Minicom peti tie In 2011 deed het expertisecentrum mee aan een Europese aanbesteding om PMO’s uit te voeren bij de politie. Samen met ArboUnie en MaetisArdyn werd HAN SENECA één van de ‘preferred suppliers’. Met deze bedrijven gaan de verschillende politiekorpsen in Nederland een minicompetitie in, waarbij er uiteindelijk één preferred supplier overblijft. Tot nu toe zijn VTSPN (ondersteunende dienst), regio Utrecht, Gooi, Vechtstreek en Flevoland en de regio ZuidHolland Zuid met de minicompetitie begonnen, Alle drie de competities zijn gewonnen door HAN SENECA, wat betekent dat het expertisecentrum de PMO’s mag uitvoeren. Kijk voor meer informatie op www.han-seneca.nl

Volle weken in een paradijs ‘Als je nat wordt, word je ziek.’ Jan Korzilius is verknocht aan zijn geboortestad Nijmegen. En aan sport. Hij hoefde niet lang na te denken wat hij na de Middelbare School ging doen. Het werd de ALO in zijn eigen stad! Natúúrlijk werd hij, de sportfreak, docent Sport en Bewegen. Hij deed zijn studie met enorm veel plezier, voetbalde ondertussen bij SV Orion met zijn vrienden en ging zo nu en dan flink op stap. Zoals een jongen van zijn leeftijd dat nu eenmaal doet.

Toen er in 2011 een mogelijkheid kwam om op Bonaire stage te gaan lopen, aarzelde Korzilius niet lang. ‘Ik kwam terecht op basisschool De Pelikaan en had er een prachtige tijd.’ Hij keerde terug naar Nederland om af te studeren. In de week van zijn diploma-uitreiking op de Molkenboerstraat vond hij in zijn mail een vacature. ‘Op SGB, een scholengemeenschap voor onder meer MBO-onderwijs, zochten ze een docent Sport en Bewegen. Ik heb niet lang geaarzeld en stuurde een paar dagen later een mail waarin ik mijn interesse duidelijk maakte.’

Contacten

Alles zelf doen

Weer een paar dagen later was er het verzoek om via Skype in gesprek te gaan over de baan. ‘Twintig minuten later was ik aangenomen.’ Hij lacht. ‘Binnen een week was ik van student in Nederland docent op Bonaire. Dat ging erg snel.’ Wat meehielp, zo geeft hij grif toe, is de liefde. Hij leerde zijn vriendin tijdens zijn stage kennen en inmiddels woont hij met haar samen. ‘Zij geeft les op de Pelikaan.’ Zijn eigen werk is veelzijdig, maar er komt soms wel erg veel verantwoordelijkheid op zijn schouders. ‘Ik geef les op SGB, aan CIOS-studenten. Daarnaast werk ik veel samen met sportorganisaties op het eiland. Al tijdens mijn stage hebben we een dag georganiseerd waarbij er een complete wijk werd afgesloten en jong en oud meededen aan activiteiten rondom sport, bewegen en voeding. Dat was een succes, maar zoiets kost veel tijd en inspanning. Nu ben ik blij met die contacten en profiteren mijn stagiaires ervan.’ De weken zijn dus vol in wat hij enigszins beschroomd een paradijsje noemt. ‘Ik hoor hoe het weer in het voorjaar in Nederland was… Tja, dan durf ik niet eens te vertellen hoe het hier is. Mijn vriendin gaat haar duikdiploma’s halen, ik ben begonnen aan kite-surfen. Het is altijd mooi weer. En als het dat een keer niet is, gaan de mensen daar op een voor ons Nederlanders intrigerende wijze mee om…’ Weer begint hij te lachen. ‘Als het al een keer regent, dan blijft men binnen. Als je nat wordt, word je ziek, luidt het commentaar.’

Als het goed is, blijft hij drie jaar op Bonaire. ‘Ik heb voor die periode getekend.’ Soms is er lichte twijfel. ‘Drie jaar is best lang. Maar van de andere kant; ik heb werk, doe veel ervaring op en die pakken ze me niet meer af. Ik ben de enige docent Sport en Bewegen aan mijn school. Ik mag en moet alles zelf aanpakken, organiseren, ontwikkelen. We zijn begonnen op het CIOS met Nivo 2, en daar komen nu ook Nivo 3 en 4 nog bij. Readers, toetsen, er ligt in principe niets voor me klaar. Ik moet werkelijk alles zelf doen.’ Maar pas op, hij klaagt niet. ‘Ik leer hier zoveel. Ik ben van de balsporten, daarin kan ik de jongens en meiden hier wel iets aanleren. Maar dansen bijvoorbeeld… Als je ziet wat ze kunnen. Verder heb ik jongens in de klas die horen bij de wereldtop freestyle surfen. Dat is alleen al kicken om naar te kijken. Daar krijg ik les van.’ Zijn hele verblijf op Bonaire lijkt één mooie droom, ‘Als ik een rapportcijfer zou moeten geven dan is het een dikke negen. Maar er is altijd een maar. Op zondagochtend staan mijn vrienden in het Hollandse rotweer te voetballen op een knollenveld. Dat is eigenlijk het enige dat ik hier mis; het geouwehoer om niets met mijn vrienden. Voor de rest is het een inderdaad een prachtig avontuur.’


9

wie iets met sport heeft leest sportboeken

IK HEB AL EEN BOEK In deze rubriek zoomen we in op de beste sportboeken. We kiezen telkens een actueel sportboek en zoomen in op de Top 10 van beste sportboeken ooit. Daarin recenseren we dan telkens één boek. Thomas Braun – Blijven genieten

In zijn eerste grappige boek over wielrennen - ‘Ga toch fietsen’ - schreef Thomas Braun de kilo’s van zich af. Hij was een dikke veertiger en liet zijn overtollige gewicht achter op de cols van de Franse Alpen en de Spaanse Pyreneeën. In Blijven Genieten beschrijft hij zijn deelname aan de Tour for Life, waarmee geld wordt ingezameld voor onder meer Artsen zonder Grenzen. 1262 kilometer, door zes landen, in acht etappes.

Michel van Egmond – Gijp

Wie er nog niet gehoord heeft van de bestseller van VI-redacteur Michel van Egmond die woont op de maan, of die haat voetbal. In beide gevallen loont het toch om het boek dan maar van iemand te lenen. In de bestseller beschrijft Van Egmond op briljante wijze het ingewikkelde leven van ex-voetballer Van der Gijp. De oneindige stroom anekdotes zijn zó om te lachen, dat ze uiteindelijk tot nadenken stemmen.

Eric Oudshoorn – Meesterknecht

Na het succes van Gijp, probeerden ook andere schrijvers en sporters eendrachtig een bestseller te schrijven. Eric Oudshoorn deed dat aan de hand van anekdotes van Gert Jacobs, die na zijn loopbaan ook al bekend bleef door tv-optredens. Beide heren lieten zien dat er meer nodig is dan een pen en een grappig verteld verhaaltje uit het verleden.

top 10 In willekeurige volgorde sportboeken aller tijden 1

Open, de biografie van André Agassi

2 De proloog, Bert Wagendorp 3

Chez Stans, Jan Mulder

4 Wij waren de besten, Auke Kok 5

Sacred Hoops, Phil Jackson

6 Futebol, Alex Bellos 7 Moneyball, Michael Lewis 8 Het Gevecht, Norman Mailer 9 Nadal, biografie van een fenomeen 10 De renner, Tim Krabbé

10

| Sport en Bewegen

Het gevecht Tik op You Tube ‘Muhammed Ali Speech’ in en verbaas je over de mix tussen een bokser en een rapper die je daar ziet. Het is september 1974 en Muhammed Ali geeft een persconferentie in New York. Hij gaat in oktober boksen tegen George Foreman. Niemand geeft een cent voor Ali, die over zijn hoogtepunt heen lijkt. Bizar genoeg vindt het gevecht tussen de twee Amerikanen in Zaïre, het huidige Congo, plaats. In Het Gevecht beschrijft Norman Mailer ‘The Rumble in the Jungle’, zoals de beroemdste bokswedstrijd ooit is gaan heten. Het is literatuur met een grote L, maar schrik niet: wie iets met sport of met zijn legendes heeft die gaat dit boek niet meer wegleggen. Het is een meeslepend epos, misschien wel het beste sportboek ooit.

HAN SENECA store in nieuwe Runners World Nijmegen

Gezondheid testen

in de hardloopwinkel

In februari opende Runners World een winkel in Nijmegen volgens een geheel nieuw concept. In deze ‘Next Level’ versie van de sportwinkel kan men niet alleen terecht voor hardloopschoenen en –kleding. Vragen over bewegen, overgewicht, afvallen of voeding? Ook daarvoor kan je straks een bezoek brengen aan deze Runners World, met een eigen HAN SENECA store. rol in de nieuwe winkel. Zo is er een aparte ‘HAN SENECA store’, waar men terecht kan voor gezondheidsmetingen en advies. Hierbij wordt onder andere gebruik gemaakt van het moderne Total Health & Performance Plan (THP2). Met dit systeem is het mogelijk om health checks uit te voeren, waarbij de resultaten door de HAN gebruikt worden voor onderzoek. Training Van chronisch zieken tot (top)sporters, van werknemers met burnout tot deelnemers aan de zevenheuvelenloop: met bewegings- en trainingsprogramma’s en voedingsbegeleiding werkt de cliënt samen met experts aan gezondheid en welzijn. HAN SENECA biedt diensten aan ten aanzien van gezondheidsbevordering en prestatieverbetering. Het gaat hierbij bijvoorbeeld om ondersteuning van (groepen) mensen die hun gedrag of leefstijl willen veranderen.

Zowel mensen die net beginnen met hardlopen als doorgewinterde hardlopers krijgen ermee te maken. Vragen over hoe je moet hardlopen, hoe vaak, hoe lang en welk voedsel je het beste kan innemen. Mocht je van plan zijn om professionele hardloopschoenen te halen of wil je gewoon graag advies over hoe je gezonder en vitaler kan leven, dan kan dat nu ook tijdens het winkelen in Nijmegen. Vitaliteit In de nieuwe Runners World Nijmegen Next level store word je bij binnenkomst verwelkomd en doorloop je verschillende testen die jouw gezondheid en vitaliteit moeten testen. Zo wordt gekeken naar diverse aspecten die van invloed zijn op de gezondheid en vitaliteit, zoals lenigheid, reactiesnelheid en lichaamssamenstelling. Als je vervolgens een jaar later weer wil kijken naar in hoeverre de vitaliteit verbeterd is, kan dit per aspect bekeken worden. Zo word je ook gemotiveerd om over een langere periode aan de slag te gaan om jezelf gezonder en vitaler te maken. Het expertisecentrum HAN SENECA van de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen speelt een belangrijke

HAN SENECA

en. Sport is al Sport en onderwijs zijn onlosmakelijk met elkaar verbond en ook voor de lang een onderdeel van het basis- en middelbaar onderwijs belangrijker steeds k sport is het onderwijs en daarbij horende onderzoe ool Hogesch de van SENECA HAN geworden. Het expertisecentrum met de k onderzoe en js onderwi het verbindt n Nijmege van Arnhem en SENECA sporten gezondheidswereld. Geert van der Veer is als Hoofd aspect is dat nauw betrokken bij de verschillende projecten. ‘Het unieke door die en verbeter kunnen teit wij continu onze kwaliteit en continuï rlening.’ dienstve en k onderzoe js, driehoek van onderwi


11

Topsporters naar Papendal

Epke, Herre en Marije

trekken volle zaal Ongeveer driehonderd studenten en daarnaast nog 250 genodigden. Met meer dan vijfhonderd personen zat Papendal Sporthal West op vrijdag 1 maart afgeladen vol. Marije Elferink-Gemser werd geïnstalleerd als lector van het nieuwe HAN-lectoraat Talentherkenning en -ontwikkeling. Hiervoor waren ook Olympisch kampioen Epke Zonderland en zijn broer Herre naar Papendal gekomen. Dat was ook de studenten niet ontgaan.

Marcel Rözer merkte het als dagvoorzitter van het ochtendprogramma al aardig op. ‘Dit moet de eerste keer zijn dat er studenten om half tien in de zaal zitten, terwijl het college pas om tien uur begint.’ Sporthal West op Papendal was omgetoverd in een grote presentatiezaal, met een turnbrug in het midden. Toen om iets over tienen werd gestart met een filmpje dat door de publieke omroep is gemaakt over Epke en Herre Zonderland, zaten er ongeveer driehonderd studenten in de zaal.

Geen seks Nadat Marcel Rözer al meerdere vragen op de twee topturners had afgevuurd, was het de beurt aan de studenten. Wat at Epke op de dag van de finale op de Olympische Spelen? Hoe kan hij de studie Geneeskunde combineren met het leven van een topsporter? Is Herre nooit jaloers op zijn jongste broertje? Een kleine greep uit een spervuur aan vragen. Drie kwartier lang stonden de gebroeders Zonderland in het enige lichte middelpunt in een verder donkere zaal. Op de gedurfde vraag van een student hoe Epke over seks voor de wedstrijd denkt, reageert hij nuchter: ‘Ik heb als regel voor mezelf dat ik voor wedstrijden alleen doe waar ik goede ervaringen mee heb. Ik heb dat nooit geprobeerd voor een groot toernooi, dus dan kies ik voor de veiligste optie. Niet doen dus.’ Na de vragenronde werden de studenten vriendelijk verzocht om plaats te maken voor de genodigde gasten. Het resultaat: Een volle tribune met gasten en honderden

12

| Sport en Bewegen

Kersverse lector Marije Elferink-Gemser intervie wt Epke

Het expertiseteam Talent Identification & Talent Development doet onderzoek naar talentherkenning en -ontwikkeling in de sport. Samen met studenten zoeken onderzoekers naar antwoorden op vragen zoals waarom het ene talent zich verder ontwikkelt dan het andere. Kijk voor meer informatie op www.han-seneca.nl

studenten die op de grond van de zaal in spanning aan het wachten waren op de demonstratie van Epke en Herre Zonderland. Terwijl Herre de toestellen aan het klaarmaken was, kregen twee studenten van de ALO de kans om Epke voor het oog van de camera’s van Omroep Gelderland een paar vragen te stellen.

Dubbele salto De demonstratie was het meer dan waard om even op de grond te moeten zitten. Enkele spectaculaire oefeningen passeerden de revue en de dubbele salto, zoals in het filmpje van TV Gelderland te zien is, kon ook deze dag niet ontbreken. Na de demonstratie was het de beurt aan Marije Elferink-Gemser en Tjeerd de Jong, directeur van HAN Sport en Bewegen. Zij interviewden samen Epke en Herre Zonderland over hun talentherkenning en -ontwikkeling. ‘Hoe stel je mensen met talent in staat om die keuze te ontwikkelen?’ De vraag van Marije geeft Epke aanleiding om ook de studiekeuze en -vrijheid te benadrukken. ‘Je merkt dat de universiteit minder f lexibel is qua lesprogramma. Dat moet je dus goed plannen met je studieadviseur. Maar zolang die met je meedenkt is het wel mogelijk een f lexibel programma samen te stellen’, aldus Epke Zonderland. Ook voor de studenten in de zaal had hij een advies: ‘Besef bij je studie dat je zelf verantwoordelijk bent voor de keuze die je maakt. Je zult dus ook commitment voor die keuze moeten hebben en het zo mooi mogelijk voor jezelf moeten inrichten.’

Nadat Epke en Herre Zonderland waren vertrokken, was het de beurt aan Marije Elferink-Gemser. Uiteindelijk draaide deze dag ook om haar installatie als Lector Talentherkenning. Ook de gebroeders Zonderland hadden het belang van onderzoek naar Talentherkenning en -ontwikkeling al aangegeven. ‘Door dit soort onderzoek wordt het gemakkelijker nieuw talent te zoeken en te herkennen.’ Marije benadrukt tijdens haar installatie hoe belangrijk het is om talenten de ruimte te geven. ‘Het plezier moet voorop blijven staan.’ Vervolgens zouden de ouders, het onderwijs en het kind zelf moeten ontdekken waar het talent ligt. ‘Het gaat erom dat kinderen het beste uit zichzelf kunnen halen. Of dat uiteindelijk leidt tot een Olympische Spelen of dat het leidt tot het spelen in het derde van de zaterdagcompetitie, maakt dan niet uit.’

V.l.n.r.: Directeur Tjeerd de Jong, Herre en Epke Zonderland en lector Marije Elferink-Gemser


13


In ‘Het sporthart van…’ komen medewerkers en studenten van HAN Sport en Bewegen aan het woord over sporten waar hun hart sneller van gaat kloppen. Sommigen zijn topsporter, sommige doen het puur omdat ze het leuk vinden. Maar één ding hebben ze gemeen: sporten is een belangrijk onderdeel van hun leven. Marcel Rözer interviewde een negental over hun passie voor bewegen.

14

| Sport en Bewegen

‘s

s Ochtens afzien en in d Nienke Vos – docente

‘Ik heb van jongs-af-aan geschaatst. Ik ging erbij wielrennen en langzamerhand heeft dat het schaatsen verdrongen. Ik vind het socialer. Toen ik ging studeren ben ik bij Mercurius, de studentenwielervereniging gaan fietsen. Tegenwoordig fiets ik met vriendinnen of met reünisten van Mercurius. Mijn moraal is niet zo sterk, maar als ik fit ben kan ik lang in het wiel blijven. Het mooist vind ik het om te fietsen in onbekende gebieden; de Alpen, of nog beter Mallorca. ’s Ochtends afzien en in de middag chillen op het strand.’

’s Ochtends afzien en in de middag chillen’

Johan Cobussen – docent ‘Mijn nadeel is dat ik in alle sporten wel min of meer goed was. Dat klinkt opschepperig, maar zo is het niet bedoeld. Ik deed vroeger aan tennis en voetbal. Die sporten heb ik doorgrond. Een tennisbal precies goed raken, daar word ik blij van. Ik kon partijen verliezen, maar had toch het gevoel van winst als ik een paar keer een perfecte slag had. Ik doe nog aan aikido, ik fiets op de mountainbike en doe binnenkort mee aan een Viking Run, een loop over twintig kilometer met hindernissen.’

‘Twintig kilometer met hindernissen’ Erik Mol – docent ‘Mijn vader was profvoetballer. Lang geleden, bij Alkmaar’54. Dus het was logisch dat ook ik ging voetballen. Maar al snel bleek ik me meer aangetrokken te voelen tot honkbal. Waarom? Ik vind het, meer dan voetbal, een individuele teamsport. Soms ben je echt alleen aan de beurt, en andere keren moet je het vooral samen doen. De kick? Spectaculaire vangballen. Dat was mijn écht mijn ding.’

‘Spectaculaire vangballen. Dat was écht mijn ding’ Hogeschool van Arnhem en Nijmegen |

15

Het ultieme gev


Martijn Kamper - docent

‘Het ultieme gevoel van gewichtloosheid’

‘Mijn passie is een bijzondere manier van duiken. Wrakken ontdekken en riffen exploreren op plaatsen waar slechts weinigen kunnen komen en we manta’s en haaien in hun natuurlijke omgeving treffen. Verder doe ik aan grotduiken. Het ultieme gevoel van gewichtloosheid, het ervaren van absolute stilte, de zwartheid van het donker versus de contrasten ontstaan door belichting. Op plaatsen te komen die door de mens nog niet ontdekt zijn. De mogelijkheid om onder water in een berg te zijn. Of midden in de jungle fossielen en gangenstelsels uit de oudheid te zien, druipstenen te aanschouwen die zich miljoenen jaren geleden hebben gevormd. Het is elke keer niets minder dan een avontuur onder water.’

Pim Lenderink – student ALO

‘Spieren als ballonnen’

‘Ik doe aan ‘een vorm van’ bodybuilden. Ik ben gefascineerd door wat je kunt bereiken als je je lichaam traint en de juiste voeding gebruikt. Dat vertaalt zich bij mij in het gewicht wat je éénmalig kunt tillen. Dat heet bankdrukken. Ik kom aan de 160 kilo, dat is niet spectaculair, landelijk gezien. Maar in mijn sportschool in Ede ben ik de beste. Haha. Mensen vragen me vaker wat er nou zo leuk aan is om aan die gewichten te hangen. Het is fijn om je grenzen te verleggen. En verder geeft het een lekker gevoel. Mijn spieren voelen als ballonnen na een training. Het is licht en toch ook stevig. Bij hardlopers heb je de ‘runners-high’, daarmee kan ik het heel goed vergelijken.’

Jimmy Koenen – student SBE

‘Controle over jezelf’ 16

| Sport en Bewegen

‘In Nederland begin je als jongetje natuurlijk met voetballen… Maar ik niet. Samen met wat vriendjes ging ik op teakwondo. Ik vond het direct leuk, maar zag wel op tegen de trainingen. Die waren erg zwaar. Ik ben nu geblesseerd, mijn kruisband en meniscus in het rechterknie waren aan gort. Maar na mijn revalidatie wil ik verder in deze sport. Ik zat op landelijk niveau en wil daar graag verder. Wat er zo leuk is aan teakwondo? Je krijgt controle over jezelf. Niet alleen fysiek, maar ook tussen de oren. Ik heb er in mijn verdere leven veel profijt van.’

voel van gewichtloosheid ‘Spieren als ballon Rinske Bakker – studente ALO ‘Ik ben als achtjarige begonnen met turnen en niet meer gestopt. Ik was niet supertalentvol, maar heb wel twee keer aan een NK meegedaan. Ik ben nu twintig en mijn knie speelt op. Dat is jammer, want ik vind het nog zo leuk. De sport zelf, maar ook het sociale aspect. Ik ben inmiddels een van de ouderen, maar kan het met de jonkies prima vinden. Het leukste aan turnen is de complexiteit ervan. Je moet een beweging aanleren, doorgronden en als het dan allemaal lukt zoals je het wilde, dan geeft dat een kick.’

‘Het leukste is de complexiteit’

Rumi Buren – student ALO ‘Ik heb op het CIOS in Arnhem gezeten en een docent daar ging met ons raften. Hij was instructeur en leerde ons hoe je zo’n raft bestuurt. De sport had me direct te pakken. Ik heb veel getraind in Zoetermeer en op het NK in Zuid Frankrijk zijn we in 2009 zesde geworden. Het mooie aan raften is de samenwerking met vijf anderen. Je bent allemaal stuurman, maar moet wel dezelfde kant op. Het is een lastige sport, maar wel heel leuk.’

‘Het mooiste is de samenwerking’ Anthony Oosterlaag - student SGM ‘Van jongsafaan ben ik gefascineerd door actiehelden; Arnold Schwarzenegger. Ik heb lang aan vechtsport gedaan, maar op een gegeven moment moest ik kiezen. Ik vind bodybuilden leuk, omdat het een leefstijl is. Ik train zes keer per week, best zwaar, maar het echte werk vind in de keuken plaats. Mijn dieet, havermout, rijst, noten, vis en veel groente, is erg belangrijk. Ik hoop dat ik als personal trainer en voedingsadviseur straks mijn geld kan verdienen. Dan lopen hobby en werk perfect in elkaar over.’

‘Mijn dieet - havermout, rijst, noten, vis en veel groente - is erg belangrijk’ Hogeschool van Arnhem en Nijmegen |

17

Masterstudenten doen onderzoek in Korea

‘Met sport de wereld verbeteren’

In 1988 vonden in Zuid-Korea de Olympische Spelen plaats. Sinds dat jaar heeft het land enorme ontwikkelingen doorgemaakt. Hebben de Olympische Spelen hier een grote invloed op gehad? Een groep masterstudenten ging in maart naar Zuid-Korea om met eigen ogen te zien welke rol sport speelt in de Zuid-Koreaanse samenleving. Kasper Bakker was er als coördinator ook bij en hij schrijft hieronder een monoloog over zijn ervaringen. ‘De Olympische spelen van 1988 zijn belangrijk geweest voor de ontwikkeling van Zuid-Korea. Deze hebben gefungeerd als katalysator voor onder andere de maatschappelijke welvaart en economische ontwikkeling, het opende de poort naar het westen. Het was een van de eerste grote gebeurtenissen waarin de Koreanen een structurele samenwerking aangingen met het westen. Een keerpunt in de geschiedenis; het opende deuren voor handel en samenwerking. Na de spelen stond Korea voor het westen opeens op de kaart. Korea was toen al ver op het gebied van technologische ontwikkeling. De toepassing van nieuwe en hoogstaande manieren van tijdsmetingen en monitoring tijdens de spelen bood een prachtig podium om hun voorsprong op dit gebied aan de rest van de wereld laten zien. Het is een mooi voorbeeld hoe sport technologie en economie kunnen samen komen.’ Focus ‘De Olympische Spelen kom je nog overal tegen in Seoul. Ook de Olympische winterspelen, die in 2018 georganiseerd zullen worden

18

| Sport en Bewegen

in Pyeongchang, zie je nu al in het straatbeeld. We hebben diverse organisaties bezocht, zoals de KNSU en Yong-In University. Deze universiteiten hebben de focus om topatleten op te leiden in sporten waar mogelijk Olympische medailles in behaald kunnen worden. Zoals Daehoon Lee, de zilveren medaillewinnaar Taekwondo van de OS in Londen. Hij studeert aan de Yong-In University. Opvallend was dat beide universiteiten zich profileren met de hoeveelheid Olympische medailles die zij behaald hebben, wat één van de eerste dingen was die bij beide universiteiten verteld werd.’ Kritisch ‘De interessante bezoeken volgden elkaar in hoog tempo op. Zo zijn we bij KISS langs geweest, een overheidsinstantie die zich richt op onderzoek binnen de topsport. Dit bezoek was op zichzelf al erg interessant. Tijdens gesprekken later op de dag met ‘gewone’ Koreanen bleek dat er wel kritisch wordt gekeken naar de hoeveelheid geld die naar dit instituut gaat. Mensen stelden zich vragen over de balans tussen overheidsuitgaven die puur naar de topsport gingen en de uitgaven voor de voor breedtesport en andere vormen van bewegingsstimulering. Een vraagstuk waar we het in ons eigen land ook dikwijls over hebben. Dit soort momenten lieten zien dat de wisselwerking tussen enerzijds de ‘formele’ bezoeken en de ‘informele’ contacten met de Koreaanse bevolking leiden tot meer inzicht in het systeem en het denken rondom sport en bewegen in Korea.’ ‘Voor mezelf heb ik de belangrijkste opbrengsten van de studiereis op een rijtje gezet.

Masterstudenten worden beoordeeld op de maatschappelijke waarde van hun afstudeerproject. Mike Baalmans en Evelien te Rietstap zijn twee van die studenten. Ze leggen uit welke maatschappelijke doelen zij zichzelf gesteld hebben.

‘Gymleraren opleiden met een brede maatschappelijke missie’ Mike Baalmans, hogeschooldocent Hanzehogeschool Groningen

Mijn lijstje • De leereffecten van een dergelijke studiereis zitten n niet zozeer in het zien van andere of betere maniere hoe met sport en bewegen kan worden omgegaan. Het zit hem vooral in de bewustwording van je eigen systeem en de ‘keuzes’ die we hier als maatschappij of werkveld in gemaakt hebben. Door het zien van alternatieven worden aspecten van je eigen systeem ‘opties’ en niet meer een absolute waarheid. Het rekt dus je eigen kaders op en maakt je flexibeler in je manier van denken en handelen. • Vooral de combinatie van formeel en informeel contact met de landelijke bevolking leidt tot inzichten/indrukken die je niet meer vergeet. De persoon lijke touch en de emotie die je meekrijgt,

maakt dat je dingen in ander perspectief gaat zien. Het inter-persoonlijke contact met de bevolking is een grote leererva ring. Het discussiëren met de bevolking over vraagstukken die je bezig houden en de combinatie van formeel en informeel maakte het een waardevolle reis.’

‘Ik ben binnen de Hanzehogeschool verbonden aan de Academie voor Lichamelijke Opvoeding. (ALO) en als ALO willen we onze studenten voorbereiden op de huidige en toekomstige bewegingscultuur. Ik onderzoek in mijn afstudeerproject welke veranderingen nodig zijn in ons curriculum om gymleraren op te leiden die verder kijken dan het gymlokaal van hun school. Deze professionals kunnen een verbindende rol spelen tussen school, sportvereniging en wijk. Zij zijn degenen die via sport iets kunnen bereiken voor de school, maar ook voor de wijk waarin die school staat, voor de stad waarin die wijk ligt, enzovoort. We willen hun blik naar buiten richten.’

‘Je kunt mensen op veel manieren gelukkig maken met sport’ Evelien te Rietstap, sportconsulent gemeente Nijmegen

‘Ik richt me op kwetsbare groepen in de samenleving en mijn uiteindelijke doel is om ieder zijn eigen geluk te laten vinden in sport. Vanuit Sportservice Nijmegen verbind ik partijen met elkaar die door inzet van sport een gezamenlijk doel willen bereiken. Een vereniging, een school en fysiotherapeuten die allemaal iets voor dikke kinderen willen doen bijvoorbeeld. Die verbind ik met elkaar en ik zorg ervoor dat er een stabiele en duurzame samenwerking ontstaat. Door sportieve projecten gaan die kwetsbare groepen meer en beter participeren en krijgen ze meer oog voor hun omgeving. Voor mijn masterthese verken ik nu de mogelijkheden om alle Nijmeegse basisscholen tot sportieve gezonde scholen te maken. Door deze master heb ik straks de tools om een vaag idee om te zetten in een haalbaar plan voor Sportservice Nijmegen, dat ook nog eens wetenschappelijk onderbouwd is.’


19

Stage bij EYOF2013

‘'Je hoeft niet altijd

binnen de lijntjes te kleuren'’

Zijn sollicitatiebrief voor een stage bij NOC*NSF leverde SGM-er Tom Froon geen uitnodiging voor een gesprek op. Maar via HAN-docent Jelle Schoemaker kon hij toch aan de slag bij een project waar zijn passie ligt: de organisatie van het European Youth Olympic Festival (EYOF). Dit evenement zal plaatsvinden van 14 tot 19 juli 2013 in Utrecht en Tom is aangesteld om zoveel mogelijk tickets te verkopen. ‘Evenementen hebben altijd al mijn belangstelling gehad. En dit is natuurlijk een prachtig sportevenement’, aldus Tom Froon. ‘We verwachten straks 2700 Europese atleten, verdeeld over negen Olympische sporten. Het liefst zou ik bij alle onderdelen van de organisatie betrokken willen zijn, maar mijn hoofdopdracht is om een marketingplan te schrijven en uit te voeren voor ticketing. Dat betekent dat ik promotieacties ga opzetten met sportbonden, verenigingen en betrokken partijden als de de Nationale Sportweek

20

| Sport en Bewegen

en de Achmea High Five Challenge. Ik ben dus veel op pad en kan daardoor ook mijn netwerk flink uitbreiden. Zo zijn we bijvoorbeeld in gesprek met de Efteling. Ik heb al een idee om op alle entreetickets van de Efteling een kortingsbon voor het EYOF af te drukken’.

Wennen Een stageperiode brengt vaak grote verandering in het dagelijkse leven van een student. Tom: ‘Het is inderdaad even wennen.

‘Het is inderdaad even wennen. Vaste werktijden, samenwerken met professionals, andere omgangsvormen. Maar je leert er een hoop van.’

Vaste werktijden, samenwerken met professionals, andere omgangsvormen. Maar je leert er een hoop van. Wat ik bij vakken als marketing & sportbusiness geleerd hebt, kan ik nu in de praktijk toepassen. Ik leer ook veel van mijn collega’s. Wij werken in een open ruimte met allemaal mensen van verschillende organisaties die hier tijdelijk aangesteld zijn. Zo loopt hier de ene keer de wethouder van Utrecht binnen, de andere keer zit ik naast toernooidirecteur Pieter van den Hoogenband’.

Tot slot geeft hij ook nog een advies aan alle studenten die nog gaan stagelopen: ‘Kies niet steeds voor de makkelijkste weg, het is juist goed om ook eens buiten de lijntjes te kleuren. En doe vooral iets wat je ècht leuk vindt, want dan ben je het meest gemotiveerd er iets van te maken en kun je iets toevoegen aan de stageorganisatie’.

Toekomst Tom weet nog niet zeker wat hij na deze stage gaat doen: ‘Eerst natuurlijk het laatste jaar waarin ik ook een afstudeeronderzoek ga doen. Daarna hoop ik een goed beeld te hebben van wat ik verder wil. Praktijkgericht bezig zijn of toch meer beleidsmatig. Maar waarschijnlijk ga ik na SGM nog verder studeren. Ik ben dan pas 21 en ik wil zoveel mogelijk kennis opbouwen voordat ik ga werken’.

Wil jij als vrijwilliger werken tijdens dit evenement? Kijk dan op de website www.utrecht2013.com


21

Noorse onderzoekster HAN Sport en Bewegen

Kennis overdragen

daar leer ik zelf ook van

Nog maar 25 jaar is ze en twee jaar geleden al maakte Kristin Jonvik de overstap van haar geboorteland Noorwegen naar Nederland om te gaan werken bij HAN Sport en Bewegen. Daar is ze nu docent/onderzoeker binnen het expertisegebied Sports & Exercise Nutrition. Ze houdt zich bezig met onderwijs, onderzoek en dienstverlening binnen het thema sportvoeding. Kristin: ‘Als wetenschapper is het mijn uitdaging om opgedane kennis binnen voeding en diëtetiek niet alleen in praktijk te brengen maar ook over te dragen. Ik leer zelf ook veel van de tips en feedback van studenten’.

Ze begon met onderzoek naar het verbruik van koolhydraten op hoogte. ‘We hebben bij HAN SENECA een hoogtekamer ingericht die precies de omstandigheden op een hoogte van 2500 meter simuleert. Daar meten we allerlei processen zoals bijvoorbeeld het verbruik van koolhydraten. Aan de hand daarvan kunnen we betere adviezen geven aan sporters die op hoogte moeten presteren’. Vrouwenvoetbal In haar jeugd gold Kristin als talent in het Noorse vrouwenvoetbal. Maar toen ze 19 was koos ze voor een carrière in de wetenschap omdat de topsport niet te combineren viel met een universitaire studie. Sinds januari is ze terug in de topsportwereld, dit keer als voedingsdeskundige en adviseur van het Nederlands Watersport Verbond. ‘Ik ben al meteen met de Nederlandse zeilploeg mee geweest op trainingskamp op Mallorca om te observeren hoe er nu met voeding wordt omgegaan. In bepaalde perioden van het jaar wonen de sporters meer in een hotel dan thuis. Het is dan belangrijk om goed op het voedingspatroon te letten en daar verantwoord mee om te gaan. In deze sport is het gewicht van de zeiler een belangrijk aspect. Je kunt wel snel gewicht verliezen maar daar mag bijvoorbeeld geen spiermassa voor verdwijnen. Mijn opdracht is om hierin te adviseren en te begeleiden’. Ontwikkeling Sinds kort is Kristin ook verbonden aan de paralympische zwemploeg en ze sluit niet uit dat daar in de toekomst nog meer

22

| Sport en Bewegen

KRISTIN JONVIK sporten bij komen. Ze is namelijk, net als meer collega’s van HAN Sport en Bewegen, ook verbonden aan het voedingsteam van NOC*NSF. ‘Via deze weg een bijdrage leveren aan de prestatie en de ontwikkeling van de sport, dat is het allermooiste. En dat ook nog doen met iets dat je leuk vindt, wat wil je nog meer’.

Kristin Jonvik is als docent/onderzoeker verbonden aan HAN Sport en Bewegen op het expertisegebied Sports & Exercise Nutrition. Alle onderzoeksresultaten zijn via het expertisecentrum HAN SENECA beschikbaar voor bedrijven en organisaties. Kijk voor meer informatie op www.han.nl/seneca en www.hansportnutrition.nl

De opgedane kennis en ervaring in het werk voor sportbonden en het onderzoek wil ze graag gebruiken binnen de minor Sport en Voeding, waar ze één van de docenten is. ‘Het mooie is dat we de studenten van deze minor overal bij betrekken. Bijvoorbeeld door excursies, gastcolleges en adviesopdrachten. Zij komen op die manier dicht bij de beroepspraktijk en mogen meedenken over oplossingen en adviezen bij veel verschillende sporten’.


23

24

| Sport en Bewegen

Tri Movere

één jaar! Zolang mogelijk aan een spijkerbroek hangen of een toernooitje bierpongen. Zomaar een greep uit de activiteiten van HAN Sport en Bewegen studievereniging Tri Movere. De vereniging groeide in haar eerste jaar naar een ledenaantal van boven de 200. Om nog meer leden te interesseren voor een lidmaatschap werden begin februari de Tri Movere dagen georganiseerd in de aula op de Molkenboerstraat. Tijdens deze dagen hingen er twee spijkerbroeken aan het plafond. Het principe is simpel: wie kan er het langst aan blijven hangen. Waar de meeste SGM-ers al snel af haakten, was de strijd tussen ALO en SBE goed merkbaar. Een SBE-team ging er uiteindelijk met de trofee vandoor. En SBEstudenten bleken ook in de kroeg goed uit de voeten te kunnen. Het toernooi bierpongen, waarbij pingpongballetjes in bierglazen gestuiterd moeten worden, werd ook door hen gewonnen. Naast het organiseren van deze ludieke activiteiten, legde Tri Movere ook contacten met andere sportstudieverenigingen. Zo werd in maart de InterALO georganiseerd in N.E.C. stadion De Goffert. Tijdens deze dag voor alle ALO-studieverenigingen verzorgden adjunctdirecteur Joris Hermans en docent Jasper de Greef presentaties over HAN Sport en Bewegen en het expertiseteam Talentontwikkeling. Na een rondleiding door het stadion en een heerlijke lunch werd er vergaderd over onderwerpen als samenwerking, communiceren en gezamenlijke evenementen. Een dag die door alle aanwezigen positief beoordeeld werd en die Tri Movere op de landelijke kaart van studieverenigingen heeft gezet.

Voor meer info kijk je op www.trimovere.nl


25

SGM-alumnus Teun Aalbers over studie, onderzoek en Canada

‘Ze spreken wel Engels, maar alleen als ze je mogen’

Het ene moment hoor je als 21-jarige tot de eerste lichting afgestudeerden van Sport, Gezondheid en Management (SGM) en het andere moment doe je een PhD in Montréal, Canada. Teun Aalbers vertelt over zijn passie voor de praktische kant van het doen van onderzoek, de Franse Canadezen en het ‘Friesland van Canada’.

Zonder technologische ontwikkelingen vaart niemand wel. En dus is Skype het instrument dat gebruikt wordt om Teun Aalbers te zien en te spreken, terwijl hij zich op 5588 kilometer van Nijmegen bevindt in Montréal. Rond half drie ’s middags, Nederlandse tijd, is het daar half 10 in de ochtend. Normaal gesproken is het tijdsverschil zes uur, maar omdat de zomerklok in Montréal een week eerder is ingegaan dan in Nederland, zijn het er op het moment van het interview maar vijf. ‘Daardoor zijn er al heel wat afspraken misgelopen, want ik wist het zelf ook niet’, reageert Teun lachend.

nog niet wilde werken. Het zat al in mijn hoofd om verder te studeren en ik had altijd wel affiniteit met Bewegingswetenschappen.’ En dus trok de afgestudeerde SGM’er naar Groningen om daar die studie te gaan volgen, maar helemaal gemakkelijk was dat niet. ‘Ze zeiden vanuit Groningen destijds dat SGM een goede vooropleiding was, maar mijn achterstand op het gebied van bijvoorbeeld anatomie was gewoon zo groot, dat ik er harder voor heb moeten werken.’ Waar het overgrote deel van Teun z’n lichting SGM’ers begon met werken, behaalde hij zijn Master diploma in drie jaar tijd in de meest noordelijke studentenstad van ons land.

Groningen

PhD onderzoek

In 2006 ontving Teun op 21-jarige leeftijd zijn Bachelor diploma en hij had nog geen idee wat hij wilde gaan doen. ‘Het enige dat ik wist, was dat ik

Van Nijmegen naar Groningen is binnen Nederland misschien een grote verandering. Maar het is een heel wat kleinere stap dan van Nijmegen

26

| Sport en Bewegen

‘Of je nu in Montréal zit of in Parijs, ik zou het de huidige studenten allemaal aanraden.’ naar Montréal. En om het nog wat ingewikkelder te maken, was er eerst nog een tussenstap in Maastricht. ‘Ik was in Groningen geïnteresseerd geraakt in de academische wereld. Het doen van onderzoek beviel me wel en toen kwam ik ook op het idee van een PhD onderzoek. Daar ben ik in Nijmegen mee begonnen in 2010. Bij een PhD onderzoek is het belangrijk om initiatief te tonen en om internationale contacten op te doen, niet in de laatste plaats vanwege de subsidies. En tijdens een summer school in Maastricht in 2011 maakte ik die contacten, waardoor ik nu hier zit’, legt Teun uit vanachter zijn computer op de McGill University.

Dementie Brain Aging Monitor (BAM), dat is het online leefstijlinterventie instrument waar Teun zijn onderzoek over doet. BAM moet er voor zorgen dat mensen op latere leeftijd geen dementie krijgen, zoals Alzheimer en Parkinson. ‘Door de stijgende levensverwachting krijgen steeds meer mensen in welvarende landen dergelijke hersenziektes op latere leeftijd. Los van dat het verschrikkelijk is voor de mensen en hun omgeving, kost het ook heel veel geld. Uit onderzoek blijkt dat een gezonde leefstijl leidt tot gezondere hersenen op latere leeftijd.’ Teun vertelt bevlogen over het online systeem dat hij momenteel vertaalt, zodat het ook in Canada ingezet kan worden. Via internet zijn mensen gemakkelijk bereikbaar en toegankelijk, waardoor het ontwikkelde systeem gezien wordt als een bruikbare interventie om de leefstijl van mensen tussen 40 en 65 jaar te verbeteren. ‘Tijdens dit tweejarige project wordt het systeem ook gekoppeld aan een hersenmeting, zodat er hopelijk

resultaten te zien zijn. Een meting over langere periode is natuurlijk nog interessanter, want op de lange termijn kan het een enorme kostenbesparing opleveren voor de gezondheidszorg’, aldus de SGM alumnus.

Leerzaam Wat voor de meeste studenten van de ALO, SBE en SGM nog een vraag is, daar weet Teun het antwoord al op. Want hoe is het nu eigenlijk om voor zo’n langere periode in een totaal verschillende omgeving te leven aan de andere kant van de wereld? Teun: ‘Een nieuw leven opstarten in een ander land en dus een andere cultuur kost veel tijd en energie, maar het is wel heel leerzaam.’ Heeft hij dan geen spijt dat hij tijdens zijn studie niet een internationale stage heeft gedaan? ‘Spijt is een groot woord, maar ik zou het nu wel hebben gedaan. Je leert heel veel over jezelf en over anderen, je maakt nieuwe vrienden en je moet je leren aanpassen aan je omgeving.’ Canada en Nederland zijn niet eens zo verschillend, zou je denken. Allebei westerse landen, welvarend en ook de culturen lijken wellicht niet zo te verschillen. Maar niets is minder waar volgens Teun. ‘Het zit hem vooral in het feit dat heel veel Fransen hier naar toe emigreren. In Quebec, de provincie waarvan Montréal de grootste stad is, is Frans de enige officiële taal. De Franssprekende mensen in de provincie kunnen vaak wel Engels, maar sommige willen dat uit principe niet. Pas als ze je kennen en ze mogen je, kunnen ze opeens wel Engels.’ De SGM alumnus heeft geleerd ermee om te gaan. ‘Of je nu in Montréal zit of in Parijs, ik zou het de huidige studenten allemaal aanraden. Maar het moet wel vanuit jezelf komen.’


27

Duitse Saskia Müller over haar land, studie en dromen

Van Berleburg naar Kranenburg Nederlandse studenten die hun gehele studie in Duitsland volgen. Je hoort het niet zo vaak. Andersom is echter een ander verhaal. Saskia Müller is één van de vele Duitse studenten die hun volledige studie in Nederland volgen. In een openhartig interview vertelt deze studente Sport, Gezondheid en management (SGM) waarom ze hier studeert en hoe het haar bevalt.

Berleburg, op een half uurtje rijden van Winterberg, heet het plaatsje waar Saskia opgroeit. Toen ze in de dertiende klas van de Abitur (middelbare school) zat, moest ze een vervolgopleiding kiezen. In de eerste maanden van 2012 bedacht ze dat Fysiotherapie wel wat voor haar zou zijn, maar dat ze dit wel in Nederland wilde studeren. ‘In Nederland is de opleiding veel praktischer’, licht Saskia toe. Toen ze zich op de laatste dag voor de deadline van Studielink wilde inschrijven, kwam opeens Sport, Gezondheid en Management in beeld. ‘Ik wist er nog eigenlijk niet zoveel van af, maar ik wilde toch liever wat doen met management in combinatie met sport en bewegen. Die combinatie was voor mij dus ideaal.’

Wonen in Duitsland Nadat Saskia zich had ingeschreven, is ze zich gaan verdiepen in de studie die haar stond te wachten. De open dag in juni in Nijmegen moest daar aan bijdragen. ‘Maar er waren geen Duits sprekende studenten. Martijn van Aarle (teamleider SGM, red.) kon wel redelijk Duits en hij stelde mij ook enkele vragen over wat ik precies wilde. Omdat ik me al wel had ingeschreven, maar nog niet zoveel kon vertellen over de opleiding, denk ik niet dat ik een goede indruk heb achtergelaten’, grapt de studente. Een studie in Nijmegen en daar bovenop het bruisende studentenleven. Je zou denken dat het voor de Duitse genoeg reden is om een kamer in Nijmegen te zoeken. Maar in plaats van de Fuik of café Van Buren moet

28

| Sport en Bewegen

Saskia het doen met de plaatselijke kroeg in Kranenburg, een klein dorpje niet ver over de grens. ‘De Duitse studiefinanciering ontvang ik alleen als ik in Duitsland woon, vandaar ook dat veel Duitsers die in Nijmegen studeren daar wonen. Bovendien is het ook veel duurder om hier te wonen en het is moeilijker om iets te vinden.’ Daarom woont Saskia met vier anderen in een studentenhuis vlak over de grens en dat bevalt haar tot nu toe goed: ‘Gelukkig heb ik hele leuke huisgenoten en kunnen we goed met elkaar over weg. Dat maakt het ook een stuk gezelliger en dus minder erg om in Kranenburg te wonen.’ De studente SGM vindt het bij feestjes leuk als er Nederlandse en Duitse studenten zijn, maar dat gaat door de afstand vaak niet. ‘Wij gaan wel naar Nederland, maar andersom

‘De studie en alles eromheen is zelfs nog een stuk leuker dan ik had verwacht. Ik ben ook echt blij dat ik voor SGM gekozen heb.’

‘In Nederland is de opleiding veel praktischer’

gebeurt dat natuurlijk niet. Laatst was er toevallig een Nederlandse medestudent wel naar een feestje in Kranenburg gekomen en dat was dan ook top!’

De Nederlandse taal Wat tijdens het interview opvalt is dat Saskia, op een licht accent na, vlekkeloos de Nederlandse taal beheerst. Duitse studenten die op de HAN komen studeren, moeten eerst een taalcursus Nederlands volgen, aangezien het lesprogramma ook in onze eigen taal is. ‘In de zomer van 2012 heb ik in zes weken de taalcursus gevolgd. Het is veel makkelijker om Nederlands te leren voor een Duitser dan bijvoorbeeld Frans. Alleen zijn er voor sommige woorden geen directe vertalingen naar het Duits dus dat maakt het soms moeilijk om over mijn studie te praten tegen familie’, aldus Saskia in de Meet & Greet ruimte op de Molkenboer, waar het interview plaatsvindt. Makkelijker dan Frans of niet, het blijft knap hoe deze studente SGM in negen maanden bijna perfect Nederlands praat.

De studie Een belangrijke vraag is hoe de studie Saskia bevalt. Ze reageert direct enthousiast: ‘De studie en alles eromheen is zelfs nog een stuk leuker dan ik had verwacht. Ik ben ook echt blij dat ik voor SGM gekozen heb.

Twee huisgenoten doen fysiotherapie en die zijn ook wel enthousiast, maar ik zit vanwege het managementgedeelte nu toch beter op mijn plek.’ Het enthousiasme over de opleiding en het studeren bij HAN Sport en Bewegen straalt er vanaf bij de Duitse. Dat ze sinds kort ook ambassadeur is, bevestigt dat beeld nogmaals. Haar eerste ‘klus’ was een regionale bijeenkomst in Kleef, waar ze namens HAN Sport en Bewegen informatie gaf over de opleidingen aan Duitse middelbare scholieren. Volgens Saskia is er bij de oosterburen veel enthousiasme voor sporten beweegopleidingen. ‘In het middelbare schoolprogramma kunnen ze tegenwoordig ook kiezen voor sport en gezondheid en steeds meer scholieren vinden dat zo leuk, dat ze hier ook in willen doorstuderen. In Duitsland zijn de vervolgstudies vooral theoretisch, terwijl de opleidingen hier dus veel meer op de praktijk gericht zijn. Daarom is het steeds interessanter om in Nederland te studeren.’ Ook in de komende jaren is de SGM-studente van plan om haar landgenoten als ambassadeur te informeren over het studeren in Nijmegen. Totdat ze stage gaat lopen. ‘Dan zou ik graag naar Curaçao of Nieuw-Zeeland willen. Dat lijkt me echt fantastisch!’ Dan moet ze wel weer aan haar Engels gaan werken. ‘Doordat ik nu Nederlands heb geleerd, ben ik Engels een beetje kwijtgeraakt.’


29

WAAR LEIDEN WIJ VOOR OP 30

WAAR LEIDT HAN SPORT EN BEWEGEN VOOR OP? Sport, Gezondheid en Management (SGM)

Leraar Lichamelijke Opvoeding (ALO)

De SGM’er is een professional die werkzaam kan zijn als sportmanager, leefstijlbegeleider of als adviseur voor gezond leven en bewegen. Hij is een specialist in de werelden van sport en gezondheid.

Een docent sport en bewegen begeleidt leerlingen in verschillende onderwijscontexten. Dat doet hij op wetenschappelijke onderbouwde wijze en heeft daarbij ook aandacht voor een gezonde leefstijl en voor talentontwikkeling in de breedste zin van het woord.

Sport- en Bewegingseducatie (SBE)

Masteropleiding

De SBE’er ontwikkelt en begeleidt sporten bewegingsactiviteiten die mensen in bijzondere omstandigheden helpen om beter te functioneren. Het kan gaan om mensen met een beperking, bewoners in probleemwijken, maar ook recreanten en toeristen.

De Master Sport- en Beweeginnovatie beantwoordt aan de professionaliseringsbehoefte. Het programma van deze Master is gebaseerd op het innovatieproces: van het eerste, onderzoekende begin tot het daadwerkelijk invoeren en zelfs winstgevend maken van een vernieuwing. Tijdens deze Master leert u hoe u succesvol innoveert binnen de sector sport en bewegen.

| Sport en Bewegen

HAN SENECA biedt naast genoemde opleidingen diverse cursussen aan. Coaching

Management

- Basistraining tot leefstijlcoach - Begeleider Actieve Leefstijl - Basistraining Empoweren zelfmanagement bij chronisch zieken - Sportpsychologie en mentale training

- Introductie Health & Performance @ Work - Health & Performance @ Work - Manager Actieve Leefstijl - Sportmanagement - Integraal Vitaliteitsmanagement

Economie

Voeding

- Sport en economie - Sporttoerisme

- Sportdiëtetiek - Sport en voeding - Voeding en duursport - Voeding en krachtsport - Voedingssupplementen in de sport


31

Stel je voor Sanne Wevers Sanne is topturnster, eerstejaars studente ALO, 21 jaar en woonachtig in Oldenzaal. Ze komt uit een echte turnfamilie. Tweelingzus Lieke turnt ook aan de top, haar vader is hun coach en moeder was voorheen ook trainster. Hoe gaan jullie daar in het gezin mee om? ‘Eigenlijk heel normaal. Dat mijn vader ook mijn coach is, vind ik een meerwaarde. Ik heb een heel goede band met hem, hij kent mij als geen ander. Aan mijn zus heb ik ook veel steun. We proberen allebei zo goed mogelijk te worden en elkaar daarbij te helpen.’

Wat is er zo leuk aan turnen? ‘Turnen is mijn passie en een sport waar heel veel afwisseling in zit. Het is uitdagend om met iets bezig te zijn waar je goed in bent. Ik heb een enorme drive om elke dag hard te werken om beter te worden in wat ik doe. In tijden van blessures kan het soms wat moeilijker zijn, maar ik heb nooit het idee gehad om ermee te stoppen.’

Je bent pas laat aan de ALO begonnen? ‘Op de HAVO heb ik een aantal periodes alles opzij gezet voor het turnen. Tussendoor heb ik ook nog gewerkt als combinatiefunctionaris. Dat is goed geweest voor mijn ontwikkeling. Je wereld wordt vergroot door met andere mensen samen te werken. Het is goed om uit je comfortzone te komen en jezelf op verschillende vlakken te ontwikkelen. Ik ben daardoor een opener mens geworden.’

Hoe bevalt de ALO tot nu toe? ‘Heel goed. We hebben een leuke klas met allemaal mensen die iets met sport hebben. We hebben veel lol, de sfeer is goed. Ik heb tot nu toe alle vakken in één keer gehaald. Nu volg ik het vak anatomie wat ik heel interessant vind. De combinatie met turnen is soms wel zwaar. Ik heb wel een topsportregeling maar het is elke keer weer puzzelen. Doordat ik alle lessen op Papendal volg, scheelt dat voor mij wel reistijd. Toch ben ik vaak van zes uur ’s ochtends tot zeven uur ’s avonds in de weer.’

Wat doe je over 4 jaar? ‘Dan ben ik net terug van de Olympische Spelen in Brazilië en heb ik mijn ALO-diploma. Wat ik dan precies ga doen weet ik nog niet, maar mijn voorkeur ligt bij defensie. Ik heb daar iets mee, misschien is het de mentaliteit of de band met sport. Vroeger wilde ik altijd helikopterpiloot worden, maar dat kan niet vanwege mijn lengte.’

Waar ben je trots op? ‘Dat ik in 2010 tijdens het WK een nieuw element op de balk heb uitgevoerd. Een dubbele pirouette met één been op horizontaal. Dat had nog niemand in de wereld gedaan. Inmiddels gaat dit element de wereld rond als ‘de Wevers pirouette’. Dat is best bijzonder.’

‘De Wevers pirouette heb ik eigenlijk voor de fun bedacht’

Magazine van HAN Sport en Bewegen. Nr.3. Epke. Zonderland. op bezoek. De wereld verbeteren. Onderzoek in Korea. Het sporthart van

Recommend Documents