magazine Tegen sloop en leegstand Inburgering is een drama Musicals zijn van harte welkom Geworsteld en bovengekomen Inclusief bijlage: Sociaal Europa

magazine december 2007

NEEM MEE www.mugweb.nl

Illegalendokter ziet grote gaten in de zorg

Pagina 6

Cross kampioen vecht terug

Pagina 20

Tegen sloop en leegstand Krakers bezetten vorige maand een braakliggend terrein in de Van Ostadestraat met een caravan en een paar tenten. Ze protesteerden tegen sloop en leegstand. Inmiddels is de ‘stadscamping’ ontruimd. Pagina 25

‘Inburgering is een drama’ De vaderlandse geschiedenis van het inburgeren is er tot op heden één van hele en halve mislukkingen. Hedendaagse beleidsmakers spreken van een drama en proberen met man en macht de inburgering voor een faillissement te behoeden.

Pagina 11

Musicals zijn van harte welkom Theater M-Lab is gevestigd in de voormalige loods van een tegelhandelaar. Na de verbouwing is de industriële uitstraling van het pand behouden gebleven. Niet zo gek natuurlijk, voor een theaterfabriek.

Pagina 17

Geworsteld en bovengekomen Veel mensen aan de onderkant van de samenleving kampen met tegenslag. Niet iedereen komt zo’n tegenslag te boven. In het dossier van MUG deze maand, vijf verhalen van mensen die het zwaar voor de kiezen kregen. Maar zij hielden vol en zo behaalden ze hun succes.

Pagina 22-23

Inclusief bijlage: Sociaal Europa

Heeft u problemen met uw uitkering? Walker & Wittensleger advocaten tel. 020-6730055

Zie advertentie pagina 26

2 ACTUEEL Redactioneel Ontslagrecht: al soepel Minister Donner (CDA) van werk en uitkeringen heeft bakzeil gehaald. Zijn plan om het ontslagrecht te versoepelen wordt voorlopig niet uitgevoerd, dat wil zeggen het wordt uitgesteld. Een commissie van wijzen moet vóór de zomer met een voorstel komen. Optimistisch hebben de vakbonden de aangekondigde demonstraties afgelast. Ook de PvdA juicht: de sociaal-democraten hebben eindelijk weer eens hun tanden laten zien. Volgens vicepremier Bos is de ontslagversoepeling de facto van de baan. Onzin natuurlijk, want over een half jaar moet er wéér onderhandeld worden. Daarbij klinken ook in vakbonds- en PvdA-kringen geluiden om het ontslagrecht wel degelijk te versoepelen. De gang naar het arbeidsbureau (CWI) zou voor werkgevers in elk geval minder ingewikkeld moeten worden. En onderschat de druk van de werkgeversorganisatie VNO-NCW niet. In reactie op het uitstel van de nieuwe ontslagregeling dreigden de werkgevers meteen hun ‘plan om 200.000 langdurig werklozen aan het werk te helpen’ in de koelkast te zetten. Waar klagen die werkgevers eigenlijk over? Op de dag waarop Donner knarsetandend zijn verlies moest toegeven kwam de Nationale Ombudsman met een rapport waaruit blijkt dat het CWI de belangen van de werkgever zwaarder laat wegen dan die van de te ontslagen werknemer. Naar de werknemer wordt nauwelijks geluisterd, stelt de Ombudsman. En als de werkgever daarom vraagt, kan het CWI een ontslagaanvraag nu al versneld afhandelen. Anders gezegd, het ontslagrecht is al behoorlijk soepel. Voor uitstel van het plan Donner is ook nog flink wat wisselgeld betaald. Van de PvdA mogen WW-ers eerder worden verplicht een baan te accepteren en wordt het voor jong-gehandicapten lastiger om een Wajong-uitkering te krijgen (zie ook het artikel over de Wajong in deze MUG). Verder is de PvdA-belofte om de hoogste pensioenen en bezitters van peperdure huizen aan te pakken uitgesteld. De Haagse wijsheid dat van uitstel afstel komt, zou hier wel eens kunnen opgaan maar waarschijnlijk niet voor het ontslagplan van Donner. Ondertussen is eind vorige maand een mooi stukje Haags toneel opgevoerd en lijkt de PvdA toch vooral een Pyrrusoverwinning te hebben geboekt.

Allochtonen solliciteren zich suf Ondanks de florerende economie is de werkloosheid onder hoogopgeleide allochtonen twee keer zo hoog als onder hoog opgeleiden van Nederlandse afkomst. Dat leidt tot frustratie. tekst

Toine Graus illustratie

Monique van Evelingen

iscriminatie van goed opgeleide niet westersemigranten in Europa is gevaarlijk’, stelt Joop Dronkers, hoogleraar Sociale Stratificatie en Ongelijkheid. ‘Geweld van fundamentalisten is het product van eigen bodem, van de eigen gedesillusioneerde migranten.’ Dat gevaar ziet de regering ook en die heeft daarom FORUM, het instituut voor multiculturele ontwikkeling, opdracht gegeven een onderzoek te doen onder pas afgestudeerde allochtone jongeren. In september werd het resultaat gepubliceerd. Enkele gegevens: Een derde van afgestudeerden heeft ouders met een lage tot zeer lage opleiding, onder Turken en Marokkanen is dat zelfs 80 procent. Dat betekent dat zij in één generatie de hele maatschappelijke ladder beklimmen. Maximale klimmers worden ze genoemd. Juist onder die klimmers zijn er veel ‘stapelaars’, studenten die zijn begonnen bij het vmbo en studie na studie op elkaar stapelen, tot ze bij het hoogste niveau uitkomen. Zeer gemotiveerde, hardwerkende en ge-

De hoofdredactie

Inhoud 3/5/7 Zorgpolis: goedkoop voor wie durft Gratis schoolboeken vanaf augustus 2008 Alliantie tegen armoede opgericht

9 Kabinet wil minder jongehandicapten in Wajong

12 Participatiemarkt lijkt vooral netwerkfeestje

15 Snuffelen in de marges van de popmuziek op blogspots

MUG magazine | december 2007

‘Als je je werk goed doet maar je borrelt niet, word je afgebrand’ ‘Ik heb een HBO-studie en een academische studie afgerond, twee stages gedaan, een pracht scriptie geschreven, veel werkervaring. Ik heb dertig tot veertig sollicitatiebrieven de deur uitgedaan en ik krijg alleen maar afwijzingen.’

talenteerde doordouwers dus. Van de ondervraagde afgestudeerden van 2006 was, naar schatting van de onderzoekers, medio 2007 nog 80 procent op zoek naar een passende baan. Velen hebben wel een tijdelijk baantje om in hun levensonderhoud te voorzien. En maar al te vaak ook van hun partner en soms kinderen. Niet westerse allochtonen stichten vaak vroeg een gezin. Ruim een kwart van de ondervraagden voelt zich gediscrimineerd. Onder Marokkaanse en Turkse werkzoekenden is dat de helft. Maar de belangrijkste conclusie van het onderzoek is dat veel niet westerse afgestudeerden het sociale en culturele kapitaal missen. En dat is nodig voor effectief zoeken naar een goede baan. De onderzoekers stellen dan ook dat het misschien niet zo belangrijk is voor werkgevers om zich te verdiepen in de cultuur van de sollicitanten, als wel in de sociale en psychologische verschillen. ‘De kern van het probleem is het onderwijs’, zegt Zeki Arslan, programmamanager arbeid bij FO-

‘Ik koppel die afwijzingen aan mijn naam, mijn kleur, mijn achtergrond. Vroeger deed ik dat nooit maar nu ben ik helemaal van black tegen white.’ Kishor Kumar is dertig. Zijn ouders zijn van Surinaamse afkomst. Hij heeft een HBO-studie in Management, Economie en Recht afgemaakt en werkte daarna twee jaar bij een grote bank tot het begon te kriebelen. ‘Is dit wel wat ik wil, de hele dag met cijfers bezig zijn?’ Hij schreef zich in voor de studie Rechten en werkte, om zijn studie te financieren, zestien uur per week bij de politie. Eind 2006 studeerde hij af met een achtenhalf voor zijn scriptie. Hij ging eerst op vakantie in Suriname en na zeven maanden kon hij een baan krijgen voor een half jaar. Maar blij is hij niet. ‘Ik ben veel pessimistischer geworden. Wil ik wel in de advocatuur werken? Er is geen eerlijke kans. Ik dacht dat advocaten ‘open minded’ waren maar er heerst een ‘wij’ tegen ‘zij’ cultuur. Ik ben verbitterd geworden. ‘De eerste keren dat ik een afwijzing kreeg, belde ik nog om te vragen waarom. “Je hebt niet in een studievereniging gezeten, je kunt niet samenwerken”, kreeg ik te ho-

RUM. ‘Allochtone afgestudeerden vragen om steun in hun zoektocht naar een baan. Hogescholen en universiteiten hebben te weinig inzicht in hun eigen studenten. De instellingen moeten hun verantwoordelijkheid oppakken. Ze moeten hun leerlingen vaardigheden als netwerken bijbrengen. Niet alleen kennis maar ook kennissen heb je nodig bij het zoeken naar een baan. Het is bijvoorbeeld heel effectief om met studenten bij bedrijven en instellingen langs te gaan zodat werkgevers en werkzoekenden elkaar leren kennen. Ze worden zichtbaar.’ Volgens Arslan mag milieu geen barrière zijn voor succes in de maatschappij. ‘Dat vind ik de kracht van

ren. Alsof je contactgestoord bent als je niet in het corps zat. Allochtonen gaan niet naar studieverenigingen. Dat is zuipen. Witte mensen houden van zuipen, dat staat goed op je C.V. Ze willen graag borrelen op vrijdagmiddag. Ik hou niet van borrelen. Als je je werk goed doet maar je borrelt niet, word je afgebrand. Het gaat er niet om of je goed bent in je vak maar of je in het team past.’ ‘Ander voorbeeld, mijn stageverslag zou niet goed zijn, zeiden ze. Hoezo? In dat verslag stond ergens dat ik er nog niet helemaal zeker van was of in de advocatuur wilde. Dat moest ik toen inderdaad nog uitvinden. Daar zijn stages voor. Ik ben supergemotiveerd maar dat ene zinnetje was reden voor een afwijzing. Mijn vriendin is ook afgestudeerd in Rechten, ze is ook allochtoon. Ze heeft betere cijfers dan ik, net niet cum laude. Ze is al twee jaar aan het solliciteren. Ze werd uitgenodigd bij een groot advocatenkantoor in Den Haag en moest een assessment (test, red.) doen. Taalvaardigheid was honderd procent. Ze kwam door alle rondes en kreeg overal een positief oordeel. “Ik ben er”, dacht ze. Toen kwam de brief;

dit rapport. De situatie is een beetje vergelijkbaar met de jaren zestig, toen voor het eerst kinderen uit arbeidsmilieus massaal naar de universiteit gingen. Anoniem solliciteren, vind ik ook een raar verhaal. Zeker voor hoger opgeleiden is het een gruwel. Ik heb een andere suggestie: waarom zet je in de sollicitatiecommissie niet een onafhankelijke waarnemer, die ervoor waakt dat iedereen gelijke kansen krijgt, allochtonen, vrouwen, gehandicapten. In Amerika doen ze dat al heel lang. Ondernemingsraden of vakbonden zouden daar werk van kunnen maken. Werkgevers die allochtoon talent van Nederlandse bodem buiten laten staan, snijden in hun eigen vlees.’

“We hebben toch onze twijfels, en bij twijfel niet oversteken”, stond er letterlijk. Dan ben je kapot. Een paar maanden later zag ik op internet diezelfde vacature weer terugkomen. Nog een ander voorbeeld? Bij de rechterlijke macht, de overheid dus, moet je door een heel zware procedure heen, met veel rondes. Mijn vriendin had alle assessments prima gedaan en was doorgedrongen tot de laatste ronde. En toch weer een afwijzing. ”We achten je niet geschikt omdat je niet maatschappelijk betrokken bent”, was de reden. Mijn vriendin heeft jaren als vrijwilliger les in Nederlandse taal gegeven aan migranten. De overheid zegt dat ze graag allochtonen wil en vrouwen. Bullshit. In de collegezalen van de rechtenstudie bij de UVA en de VU zie je veel allochtone studenten. Rechten is populair bij Turkse en Marokkaanse meisjes. Maar die zie je niet terug bij de grote advocatenbureaus. Kijk maar naar de namen op internet: Boekel de Nerée, Houthoff Buruma, Van Diepen van der Kroef, Pels & Rijcken. Allemaal Jan, Piet en Klaas. Wit, wit, wit. Hoe kan dat?’ De naam Kishor Kumar is verzonnen

ACTUEEL 3

december 2007 | MUG magazine

Blij met bijstand Ruim vijftig procent van de (ex) bijstandsgerechtigden is tevreden over de bijstandswet en de uitvoering daarvan. Dit bleek uit het rapport Wet werk en bijstand: Cliënten aan het woord, dat vorige maand aan de Tweede Kamer werd aangeboden door staatssecretaris Aboutaleb. Er werden 232 cliënten en ex-cliënten uit acht gemeenten geïnterviewd. Ook werd er gesproken met tientallen aanvragers waarvan de aanvraag werd afgewezen. Bovendien werden zogenoemde NUG´ers (niet uitkeringsgerechtigden) geïnterviewd die van werkervaringsprojecten en scholing gebruik maken. Er is wél kritiek over de hoogte van de uitkering. Die wordt te krap gevonden. De bijstandsontvanger is zich bewust van de noodzaak zo snel mogelijk weer aan het werk te gaan. (HV)

Blij met Bijstand 2 In kringen van belangenbehartigers bestaan grote twijfels over het onderzoek dat het ministerie liet uitvoeren naar de Bijstand. Het ministerie zou de werkelijkheid veel te rooskleurig hebben voorgesteld. Piet van der Lende van de Amsterdamse Bijstandsbond: ’Binnen de groep blijken mensen op onderdelen wel degelijk ontevreden te kunnen zijn. Zijn ze nou tevreden of ontevreden? Dat is een kwestie van subjectieve definitie van de betrokkene zelf. Zo blijkt de overgrote meerderheid ontevreden te zijn over de bijverdienstenregeling. Met andere woorden: voor politieke beslissingen kun je met dit rapport alle kanten uit.’ (MB)

De juiste baan Er zijn tien ambassadeurs aangesteld voor de campagne ‘Geknipt voor de juiste baan’. De campagne, die al sinds 2006 bestaat, moet bijdragen aan een beter imago van gedeeltelijk arbeidsgeschikten. Die mensen moeten door de campagne gemakkelijker aan een baan komen. De ambassadeurs - bekende Nederlanders als voormalig minister-president Wim Kok, astronaut/ wetenschapper Wubbo Ockels en cabaretier Vincent Bijlo - zijn aangesteld door Minister Donner van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW). De boodschap van de campagne luidt: gedeeltelijk arbeidsgeschikten moeten niet beoordeeld worden op wat ze niet kunnen, maar op wat ze wel kunnen. (MtB) Meer informatie: www.gekniptvoordejuistebaan.nl

Gratis OV ouderen De gezamenlijke ouderenbonden in Amsterdam zijn verontwaardigd over de besluitvorming rond gratis openbaar vervoer in Amsterdam voor 65-plussers. B&W had geld gereserveerd voor een proef van drie maanden in 2008. Het Rijk moest het vervolg betalen. Dat is nu onzeker. ‘We voelen ons in de steek gelaten’, aldus Saar Boerlage, woordvoerder van de ouderen. ‘De raad zou pas in december 2007 beslissen.’ De PvdA wacht dit niet af en wil het geld aan iets anders besteden. (HP)

Zorgpolis: goedkoop voor wie durft Verzekeren tegen ziekte wordt wéér duurder, de aanvullende verzekeringen gemiddeld met 10 procent. Alleen jongeren, die ‘zeker weten’ dat hun niets zal overkomen, kunnen goedkoper uit zijn dan vorig jaar, dankzij een nieuw superslank basispakket en flink eigen risico. Joop Lahaise

wordt in maart voor de allerlaatste keer uitgekeerd. Iedereen heeft in 2008 een eigen risico van € 150,- met uitzondering van de huisarts, kraamzorg, verloskundige hulp en tandheelkundige zorg tot 22 jaar. Ook voor kinderen tot 18 jaar geldt geen eigen risico. Chronisch zieken en gehandicapten krijgen € 47,terug. Overigens kunnen basisverzekerden, bovenop het wettelijke eigen risico, vrijwillig een extra eigen risico van maximaal € 500,- nemen, om daarmee een lagere maandpremie voor de basispolis te krijgen. In de basispolis zit wel iets meer dan vorig jaar, bijvoorbeeld de pil.

Zekur van verzekeringsmaatschappij Univé biedt een basispakket aan voor € 77,77. Wie een eigen risico durft te nemen van € 500,- bovenop het wettelijke eigen risico is zelfs maar € 56,78 kwijt. Daar staat tegenover dat Zekur-verzekerden weinig keus in zorgaanbieders krijgen en veel zelf moeten regelen. Zo moeten ze gebruik maken van de internet-apotheker. Nauwelijks interessant voor wie de zorg nu al ingewikkeld vindt. Een gewone basisverzekering kost in 2008 gemiddeld € 90,-, afhankelijk van de maatschappij en de vorm (vergoeding rechtstreeks of na declaratie). De basisverzekering is beperkt. Zo vallen tandarts en fysiotherapeut er niet onder. Een aantal behandelingen bij de fysiotherapeut kan zomaar honderden euro’s kosten. Als je dat geld niet hebt, kunnen de gevolgen levenslang zijn. Volgens zorgonderzoeksbureau Vektis neemt zo’n zeven procent van de bevolking dat risico. Tot nu toe ‘verdienden’ gezonde Nederlanders automatisch € 255,- op hun premie terug als ze uit het ziekenhuis wisten te blijven. Dat bedrag

Al met al is gezond en ongezond in 2008 meer kwijt aan de ziektekostenverzekering, zo geeft een woordvoerster van koepelorganisatie Zorgverzekeraars Nederland toe: ‘Door duurdere aanvullende verzekeringen, die toch echt nodig zijn. Het blijft ook belangrijk om de verschillende maatschappijen met elkaar te vergelijken. De verschillen zijn enorm.’ Dat niet iedereen de kleine lettertjes kan lezen, erkent de woordvoerster. Verschillen zitten er ook in collectieve verzekeringen. DWI heeft een collectieve ziektekostenverzekering met Agis uitgedokterd. De basispolis (€ 81,67 per maand) is al zo’n € 100 per jaar goedkoper dan de gemiddelde polis. Met aanvullend pakket komt de premie op € 108,65 met dekking van tandartskosten, psycholoog, bril en beugel. Bijzonder is dat het eigen risico van € 150,- voor nog geen tientje per maand kan worden afgekocht. De DWI/Agis-polis is voor alleenstaanden tot € 914,-, alleenstaande ouders tot € 1.175,- en stellen tot € 1.305,- per maand (netto, zonder vakantietoeslag). Voor inkomens tot

foto: Diana Snabilié 130 procent van het sociaal minimum biedt Agis 10 procent korting op de gewone polis en de meeste aanvullende verzekeringen. De zorgtoeslag gaat volgend jaar iets omhoog. Mensen op bijstands-

niveau of iets daarboven lijken er niet slechter op te worden. Maar wie iets teveel verdient voor de DWI/ Agis-polis, toch goed verzekerd wil zijn, zal in 2008 flink in de buidel moeten tasten.

www.pejocartoons.nl

Extra geld voor werken in de zorg

‘Lage instroom WIA papieren succes’

Het kabinet trekt in de aankomende vier jaar extra geld uit voor stages, opleidingen en vernieuwing in de zorg. Speciale aandacht gaat uit naar het werven en opleiden van lager opgeleiden en allochtone vrouwen.

Begin november hield de FNV een meldweek over de Wet Werk en Inkomen naar arbeidsvermogen (WIA).

Dit staat in de Arbeidsmarktbrief ‘Werken aan de zorg’ van minister Klink en staatssecretaris Bussemaker van Volksgezondheid. Als er niets verandert, zal volgens de bewindslieden in 2020 bijna een half miljoen werknemers meer nodig zijn in de zorgsector. Daarom moet de productiviteit omhoog.

Er komt een nieuw innovatieplatform en tot 2012 investeert het Rijk zeventig miljoen euro in ICT-technologie. Om het dreigende personeelstekort in de zorg te voorkomen wil de minister de instroom van personeel bevorderen en bestaand personeel voor de sector behouden. Hiervoor komt volgend jaar 45 miljoen euro beschikbaar voor een stagefonds, oplopend tot 65 miljoen in 2011. Aan de werving en opleiding van lager opgeleiden en allochtone vrouwen gaat speciale aandacht uit. In 2007 zijn hiertoe regionale proefprojecten gestart. (RV)

De resultaten bevestigen volgens de FNV het beeld dat gedeeltelijk arbeidsgeschikten nauwelijks aan de slag komen. ‘De 260 enquêtes die tot nu toe zijn ingevuld laten het leed achter de kille statistieken zien. De menselijke maat is zoek’, zegt projectleider Karin Sengers van de vakcentrale FNV. ‘Gedeeltelijk arbeidsongeschikten zitten al snel in het verdomhoekje.’ De meest schrijnende verhalen ko-

men van mensen die minder dan 35 procent arbeidsongeschikt zijn. Deze groep heeft geen recht op wat voor arbeidsongeschiktheidsuitkering dan ook. De centrale werkgeversorganisaties beloofden daarom bij de invoering van de WIA deze mensen zoveel mogelijk aan de slag te houden of te begeleiden naar ander werk. Volgens Sengers is het tijd voor een drastische ommezwaai. ‘De WIA zit potdicht. De lage instroom wordt door sommigen verkocht als een succes, maar daar is geen sprake van als gedeeltelijk arbeidsgeschikten gewoon ontslagen worden.’ (MB) (bron: FNV)

4 ADVERTENTIES


‘Deze kans grijp ik aan.’

RECHTSHULP VOOR MINIMA UITKERINGEN • HUURPROBLEMEN • ONTSLAG ECHTSCHEIDING • ALIMENTATIE VERBLIJFSVERGUNNINGEN • STRAFZAKEN

LMH&C ADVOCATEN

tel. 020 6000 482 Afrikanerplein 1 (Amsterdam Oost, tussen het Amstelstation en metrohalte Wibautstraat)

ASR coaching verzorgt korte, praktijkgerichte opleidingen onder andere voor personen die deel uitmaken van een re-integratietraject.

Verstrikt in de bureaucratie? Kom naar de SP-hulpdienst!

ASR coaching Academie voor Scholing en Reïntegratie Johan Huizingalaan 126 1065 JE Amsterdam

Op 7 januari 2008 starten we met de volgende opleidingen: • Receptionist(e) / Telefonist(e) • Administratief Medewerk(st)er • Basiskennis Boekhouden Plus Kijk voor meer informatie op www.asrcoaching.nl of bel naar 020 615 92 62. Het is ook mogelijk om losse modules te volgen zoals pc-gebruik of klantgericht telefoneren.

Ma: 17.30 -19.30 uur Di: 13.00 - 16.00 uur Do: 10.30 - 12.30 uur ASR coaching maakt deel uit van ChainWorks.

Laurierstraat 165 020-6370158 [email protected]

COMPUTER TRAINING TODAY Windows, Word, Excel €119 Internet €79

Webdesign €187

PhotoShop of Gimp €173

Linux €158

Bouw je eigen computer €260 Tel 020-4650643

‘Die nieuwe wasmachine kwam er dankzij de Stadsbank van Lening’ Simpel, snel en betrouwbaar geld lenen!

www.ctt-4u.com

Oorsprong 53 Praktijk voor healing, aurareading en coaching

Corine Kabel

Consulten worden, op basis van mijn lidmaatschap als Natuurgeneeskundige bij de B.A.T.C., vergoed in een aanvullende verzekering. Je bent hartelijk welkom om je vragen te stellen. Info: 020-6943865 • 06-23245167 • [email protected]

Bij de Gemeente Amsterdam kunt u al sinds 1614 lenen op onderpand tegen lage kosten.

Uw hart luchten? Dat kan bij het

• direct contant geld tegen inlevering van uw sieraden

of gebruiksartikelen • elke 6 maanden verlengen mogelijk • u kunt op elk moment aflossen en uw bezittingen

weer meenemen • laag tarief: 1,5% per maand

Voor meer informatie: www.sbl.nl of telefoon 14020

Linnaeushof 4 • 1098 KH Amsterdam • 020-4685647 • www.clienteninformatiepunt.nl

ACTUEEL 5


De advocaat

In deze rubriek vertelt een sociaal advocaat over juridische problemen van minima in Nederland.

Aan het woord deze maand is Marc van Hoof van de Bijstandsbond Amsterdam. Van Hoof is gespecialiseerd in bijstandsrecht.

Van Harte Kerstmis Goed, gezond, gezellig en goedkoop eten. Dat kan het hele jaar bij de Van Harte Resto’s in Amsterdam Slotervaart en Noord. Twee of drie maal per week een driegangenmenu voor vijf euro, met de Stadspas slechts twee vijftig. Dankzij de niet aflatende inspanning van vrijwilligers en sponsors. En in de feestmaand december is er natuurlijk een kerstdiner. Op woensdag 20 december in het Achmea-gebouw in West. Vijf gangen, met levende muziek en optredens, voor 7,50/5,00. Bel 487 94 39 om te horen of er nog plaats is in de herberg...

foto Marcel Molle

Toeslagenmonitor: ‘Meteen klagen’ Het aantal klachten over de afdelingen Toeslagen van de Belastingdienst blijft stabiel. De problemen zijn nog lang niet opgelost. Dit zegt een woordvoerder van de Nationale Ombudsman. Begin dit jaar ontving de instantie per maand ongeveer 250 klachten klachten van gedupeerden van de toeslagen. Sinds april schommelt dit aantal rond de negentig. De meeste klachten hebben betrekking op het verwerken van wijzigingen in persoonlijke situaties. Ook

wordt er steeds meer geklaagd over terugvorderingen van te veel verstrekte toeslag. ‘Wij denken dat veel mensen niet weten op welk bedrag ze recht hebben’, aldus de Ombudsman, ‘en dus of ze te veel krijgen.’ De afsluiting van het boekjaar kan, afgezien van terugvorderingen, voor meer problemen zorgen. Eind deze maand moet de toeslag, van mensen die ze nu al ontvangen, al dan niet automatisch worden verlengd. Dat leverde vorig jaar van december tot april een hausse van klachten op. Toeslagen werden stopgezet en gedupeerden konden een nieuwe aanvraag

indienen – wat maanden kon duren. De problemen bij de Belastingdienst zijn voor een deel gevolg van de Wet Walvis, die per 1 januari vorig jaar werd ingevoerd. De wet zou de administratieve druk bij werkgevers moeten verminderen, maar veroorzaakt grote administratieve problemen bij het UWV en de fiscus. De Ombudsman heeft wekelijks overleg met de afdeling Toeslagen van de Belastingdienst, waarbij alle klachten worden overgedragen. Hoewel de Ombudsman normaliter een klacht pas in behandeling neemt ná afhandeling van de beklaagde organi-

satie, wordt in verband met de verstrekkende gevolgen van problemen met toeslagen een andere werkwijze aangehouden. De overheidswaakhond raadt aan om direct te klagen als iets niet klopt. ‘De afspraak is dat op de meest schrijnende klachten direct actie wordt ondernomen. Wanneer mensen in financiële nood komen, hebben ze binnen twee weken een voorschot.’ Direct klagen is dus het devies. Wacht de klachtafhandeling van de fiscus niet af, en stuur meteen een kopie van de klacht naar de Ombudsman. (MW)

Amsterdam krijgt stadsergonoom

Gratis schoolboeken vanaf augustus

De Stichting Gehandicapten Overleg Amsterdam (SGOA) wil een stadsergonoom aan stellen om te letten op de toegankelijkheid van straten, instellingen en woningen.

Vanaf het schooljaar 2008-2009 worden schoolboeken gratis in het hele voortgezet onderwijs.

Marijke Vos, wethouder Zorg, staat positief tegenover de plannen.Volgens Bart Weggeman (SGOA) blijft de toegankelijkheid in Amsterdam ernstig in gebreke. Hij legt uit dat het toegankelijkheidsprobleem groter wordt, doordat steeds meer mensen met een handicap zelfstandig gaan wonen. Uit onderzoek blijkt dat veertig procent van alle mensen last heeft van de slechte toegankelijkheid. Weggeman vertelt dat het bij grote prestige objecten steeds misgaat: ‘Kijk

naar de onlangs geopende bibliotheek op het Oosterdokseiland.’ Dat is volgens hem geen incident. Het nieuwe stadsarchief in de Vijzelstraat, De Bazel, blijkt ook al problemen op te leveren. Hij vervolgt: ‘Nu al zijn er meldingen dat de lift te licht is voor een elektrische rolstoel. Dat moet toch echt anders!’ De stadsergonoom zou bij alle nieuwbouw betrokken moeten worden. Hij zou zelfs moeten kunnen beslissen dat een project wordt stilgelegd. Om de plannen te kunnen realiseren, is het SGOA bezig net een politieke lobby. Er is al een gesprek geweest met de PvdA. GroenLinks volgt binnenkort. Wethouder Marijke Vos bekijkt ondertussen of de plannen haalbaar zijn. (MtB)

Het kabinet heeft hier medio oktober mee ingestemd. Het gratis boekenpakket gaat wel af van de Tegemoetkoming Schoolkosten.De maatregel geldt alleen voor leerlingen die staan ingeschreven bij een school die door het ministerie van OCW wordt bekostigd. Het gratis lesmateriaal bestaat uit leerboeken, werkboeken, projecten tabellenboeken, examentrainingen en -bundels, eigen leermateriaal van de school, cd’s, dvd’s en de (toegangs) kosten van digitaal leermateriaal. Materialen als een atlas, woordenboeken, agenda of een tekstverwer-

kingsprogramma komen niet gratis beschikbaar. Scholen krijgen in de nieuwe situatie zelf het geld in beheer waarmee zij de leerlingen gratis lesmateriaal kunnen geven. Het kabinet verwacht dat de scholen uiteindelijk steeds meer papier vervangen door digitaal lesmateriaal. Een leuk cadeautje van het kabinet aan de mensen in het land? Dat valt te bezien. Mensen met een toelage uit de Wet Tegemoetkoming Onderwijsbijdrage en Schoolkosten (WTOS) schieten er niets bij op, want die toelage wordt per 1 augustus 2008 verlaagd met 308 euro per leerling per schooljaar. Dit zijn de kosten van een gemiddeld schoolboekenpakket. (MB)

De gedachte achter de Wet werk en bijstand (WWB) is dat iedere Nederlander geacht wordt zelfstandig in zijn bestaan te kunnen voorzien door middel van arbeid. Helaas heeft de wetgever onvoldoende stil gestaan bij mensen die bijstand ontvangen en volledig arbeidsongeschikt zijn. De WWB maakt mensen in sommige gevallen zieker dan zij zijn. Met name mensen met (ernstige) psychische klachten. Op grond van de werkvoorschriften van de DWI dient iedereen iedere drie jaar te worden gekeurd. Vaak is het alleen al oproepen voor een keuring voor mensen met psychische klachten zeer zwaar. DWI heeft de mogelijkheid om mensen vrij te stellen van de arbeidsverplichting en van de activeringsverplichting. In de werkvoorschriften van DWI staat echter dat vrijstelling van de activeringsverplichting in principe niet mogelijk is. Een voorbeeld: een mevrouw van 58 jaar met ernstige psychische klachten, zij lijdt aan psychoses waarbij zelfs medicijnen niet helpen, ontvangt een bijstandsuitkering. Deze mevrouw wordt op verzoek van DWI gekeurd. De arts adviseert de klantmanager om mevrouw vrij te stellen van de arbeidsverplichting en vrij te stellen van de activeringsverplichting. De keurend arts geeft nog een extra advies namelijk: ‘Deze mevrouw heeft zorg nodig’. De klantmanager legt tegen het advies van de arts, mevrouw de activeringsverplichting op. Over zorg wordt in het geheel niets gezegd. De klantmanager negeerde het advies van de keuringsarts. Structureel negeren klantmanagers adviezen van keurende artsen. De ambtenaren gaan daarbij op de stoel zitten van de medicus. DWI heeft geen idee van de gevolgen hiervan. Het enkele feit echter dat die verplichting wel wordt opgelegd leidt in sommige gevallen al tot ernstig geestelijk lijden en maakt mensen soms zieker dan zij al zijn. De overheid moet er voor waken dat bij de zucht om er voor te zorgen dat iedereen in zijn bestaan kan voorzien, de zucht er niet toe leidt dat mensen onmenselijk worden behandeld en daarmee het verbod als neergelegd in art. 4 EVRM wordt geschonden. Ter geruststelling kan ik overigens opmerken dat de mevrouw in het voorbeeld succesvol naar de rechter is gestapt. Mevrouw is alsnog vrijgesteld van alle verplichting. In dit soort zaken geldt dus: kom in bezwaar, let daarbij op de termijn van zes weken. Mijn ervaring is dat je in bezwaar gelijk krijgt als de klantmanager tegen een advies van een keurend arts is ingegaan. Marc van Hoof, Da Costastraat 162, Tel. 020 – 470 38 59

6 ACHTERGROND


‘Ik zie grote gaten in de zorg’ Arts voor onverzekerden freewheelt op giften en prijzen iep in een Amsterdamse buitenwijk woont illegalendokter Co van Melle (71). Van Melle is geen standaard arts. Hij heeft een verleden dat bol staat van krakers- en protestacties. Zo was hij in 1989 een van de actievoerders die in Woensdrecht met hamers op straaljagers sloegen en verwierf hij landelijke bekendheid als vertrouwensarts van de hongerstakende witte illegalen in 1999. Drie jaar geleden werd hij genomineerd voor de Ab Harrewijn-prijs, voor mensen die zich inzetten voor kwetsbare groepen aan de onderkant van de samenleving. Tegenwoordig houdt hij er als arts voor illegalen drie spreekuren op na: eens per week in zijn eigen praktijk, eens per week bij daklozeninstelling Makom en eens per twee weken, specifiek voor Ghanezen, in de Bijlmer. ‘Mijn klanten zijn altijd buitenlanders’, zegt Van Melle. ‘Ik zie Polen, Boelgaren, Roemenen, Ghanezen... eigenlijk de hele wereld. De meesten hebben iets met hun gebit. Daarnaast zie ik ook veel mensen die op de een of andere manier ‘de weg kwijt zijn’. Met behulp van bepaalde formulieren van de GGD kan ik gratis recepten uitschrijven; iets dergelijks geldt ook voor een laboratorium.’ Aangezien hij voor illegalen werkt, bedient hij zich verder van trucs. ‘Maar die ga ik niet aan de grote klok hangen’, zegt Van Melle. Hij wil wel wát kwijt: ‘De moeilijkste truc is om een illegaal het ziekenhuis in te krijgen. Maar veel grote ziekenhuizen bestaan uit diverse afdelingen, die wel eens langs elkaar werken. Daarvan probeer ik dan gebruik te maken. Maar soms komt er dan toch een rekening. Daar heb ik dan ook wel weer een truc voor. Voor de rest freewheel ik een beetje met giften en prijzen.’

‘De moeilijkste truc is om een illegaal het ziekenhuis in te krijgen’

Dokter Co van Melle is geen gewone arts. Hoewel hij - af en aan - inmiddels decennia praktijk houdt, vind je hem niet in de Gouden Gids. Van Melle bestiert de No Papers Clinic; zijn cliënten zijn onverzekerd. Zijn wachtkamer is de straat. ‘Vechten moet altijd. Maar je moet wel blijven geloven.’ tekst

fotografie

Michiel Wetzer

Remco Visser

Co van Melle 22 augustus 1936: geboren als oudste van een gezin van 9 kinderen; tweemaal gehuwd en vader van 3 kinderen

Dat Van Melle íets als arts zou doen, was onvermijdelijk. Hij is de oudste uit een gezin met negen kinderen. Zijn vader en moeder, ‘een merkwaardige maar zéér vruchtbare combinatie’, knipoogt Van Melle, waren respectievelijk arts en verpleegkundige. Hij groeide op náást een ziekenhuis. ‘Alles dat ik meemaakte, had met dokters te maken. Ik heb zelf nooit wat anders gewild dan arts worden. Het liefste had ik zendeling willen worden; Afrika lokt me nog steeds. Maar dat zag mijn eerste vrouw niet zo zitten.’ Na zijn studie stond Van Melle voor de keuze zich verder te specialiseren, of huisarts te worden. ‘Ik heb een paar keer als huisarts waargenomen, en wist al snel dat dát het niet was. Ik zag mezelf geen praktijk opzetten zonder de volledige steun van mijn toenmalige vrouw. Maar dat wilde ze niet. Bovendien heb ik door mijn actieverleden regelmatig gevangen gezeten. En dat moet je dan maar weer elke keer gaan uitleggen.’ Van Melle probeerde van alles. Hij volgde een specialisatie kindergeneeskunde, maar voldeed niet aan de eisen. ‘Daarnaast kon ik de druk niet aan om een kind in drie weken genezen te moeten verklaren.’

1980 - 1989: bibliotheekwerk voor Instituut voor Milieuchemie aan Universiteit van Amsterdam 1989 - heden: weer dokter in Witte Jas

1966 - 1978: na studie medicijnen, 10 jaar in het vak gezeten met kindergeneeskunde als favoriet. 1978 - 1980: pauze

2003 - heden: Voetzolenspreekuur in Makom en kraakpand Houtsma. Na sloop Houtsma naar Overtoom 301 (als No Papers Clinic)

Hij deed ‘sociale geneeskunde’ en werd school- en bedrijfsarts. ‘Daarvoor gold hetzelfde. Ik werkte met een wekker naast me; had maar tien minuten voor een patiënt.’ Ook hier voldeed Van Melle niet. ‘Deze dokter had een ‘te brede marge’. Ik stuurde niet iedereen zomaar weer aan het werk.’ Maar ondertussen werd de situatie wel kritiek: ‘Ik had toch niet voor niets gestudeerd? Ik heb toch de specialisatie sociale geneeskunde maar afgemaakt.’ Van Melle richt zich als arts op ‘aandachtsgebieden waar anderen misschien niet direct zoeken’. Ook dat kreeg hij al van huis uit. ‘Mijn vader heeft in de oorlog veel voor joden gedaan. Dat heeft me gepokt en gemazeld.’ Dat hij na zijn roerige actie- en krakersperiode bij zorgverlener voor illegalen De Witte Jas terecht kwam, was niets meer dan logisch. ‘Een serieus collectief. Het klikte meteen. Ik kwam daar eigenlijk beroepsmatig voor het eerst in contact met de onderkant van de samenleving. Mijn klanten waren krakers en illegalen, maar ook mensen uit de buurt.’ Reeds toen zag Van Melle ‘grote gaten in de zorg’ in Amsterdam. ‘En dan met name met betrekking tot de toegankelijkheid van de tweedelijnszorg. Het kan niet zo zijn dat mensen niet worden geholpen voordat ze betalen. Iedereen moet kunnen worden onderzocht, maar kijken kost ook geld. Die drempels moet je kunnen nemen. Dat geldt voor operaties ook.’ Toen in 1995 De Witte Jas werd opgeheven, raakte Van Melle in contact met een vrouwelijke arts die op het WG-terrein woonde. ‘Saskia was wat ehm… afwijkend. Maar ze kon een hele goeie diagnose stellen.’ De oprichting van zijn medische hulppost ‘De Voetzolen’ was een feit. Er brak een ‘hilarische tijd’ aan, grinnikt Van Melle. Het ging al snel niet goed met de praktijk op het NDSM-terrein, waar Van Melle en zijn partner in illegale naaiateliers werkten, de zogenoemde sweat shops. ‘Onze ruimte vervuilde. Saskia ging er wonen en ik verzamelde er fietsen. We verloren de ruimte. Bovendien werden de naaiateliers gesloten, dus het werk stopte er.’ Het spreekuur heeft Van Melle echter sindsdien altijd voortgezet, al dan niet in tijdelijke ruimtes. De bescheidenheid van dokter Co van Melle houdt stand. ‘Of mijn werk nu zoveel zoden aan de dijk zet, vraag ik me af. De meeste mensen worden ook wel beter zonder dokter. Ik acht het verstrekken van een medicijn niet altijd als een levensreddende actie.’ Over wapenfeiten wil hij het niet hebben. ‘Dat is een gotspe’ grapt hij, ‘ik ben tegen wapens. Maar ik krijg wel erkenning. Zo sta ik bij sommige ziekenhuizen te boek als huisarts terwijl ik dat niet ben.’ Van Melle onderstreept het belang van zijn tweede huwelijk. Dankzij de steun van vrouw heeft hij zijn werkzaamheden altijd kunnen voortzetten. ‘Mijn allergrootste winst is dus dat er een lieve vrouw is die voor me zorgt, en dat ik leuke kinderen heb. Tot slot ben ik er trots op dat de toekomst nog open ligt. Het verleden is aardig geweest. Maar ik heb nu veel met muziek te maken; ik ben betrokken bij drie koren. En bovendien: als ik uitga van de offertes van begrafenisondernemers die de laatste tijd bij me op de mat vallen, wordt het zo langzamerhand wel mijn tijd.’ Hier noemt Van Melle ‘het enige zwakke punt van het verhaal’: ‘Ik ben een eenling, en moet aan een opvolger denken. Dat zie ik als een groot probleem.’

ACTUEEL 7


€

Amsterdam pakt dakloosheid aan De gemeente Amsterdam heeft elf projecten opgezet om betere hulp te bieden aan daklozen en andere probleemfiguren. Door intensieve samenwerking moet er betere zorg komen. Als de plannen slagen, is er in 2013 geen dakloze meer die niet in een traject zit.

De zelfstandige

In deze rubriek vertelt een zelfstandig ondernemer wat er zoal komt kijken bij het runnen van een eigen bedrijf.

‘Vooral lef hebben’

Marco Ploeger Verbeterde hulp moet mogelijk worden door een zogenaamde ketenaanpak. Dit houdt in dat er - als bij de schakels van een ketting - stap voor stap hulp wordt geboden door de verschillende samenwerkende instanties. In de praktijk ziet dat er ongeveer zo uit: bij het eerste contact met een dakloze wordt er meteen een inschatting gemaakt van diens behoefte aan hulp of zorg. Een hulpverlener maakt daarna een nadere inventarisatie van de mogelijkheden en beperkingen van de cliënt. Tijdens een zogenaamd ‘veldtafeloverleg’ wordt dan een trajectplan opgesteld. Bij dit overleg zijn alle betrokken hulpverlenende partijen aanwezig. Het trajectplan wijst vervolgens de weg naar de benodigde voorzieningen en de benodigde begeleiding. Het moet uiteindelijk leiden naar een menswaardiger bestaan, liefst eindigend met een eigen woning en een baan. De ambities zijn groot. Zo moet er in 2010 voor alle daken thuislozen een trajectplan liggen. In datzelfde jaar moet zestig procent van de daklozen onder dak zijn. En in 2013 moeten alle daken thuislozen, verslaafden, mensen met psychiatrische problemen, etc. in een traject zitten.

foto Diana Snabilié Om te beginnen wil de gemeente de circa 1200 huisuitzettingen per jaar voorkomen. Mensen met een huurachterstand worden pro-actief benaderd voor hulp. Een ander project is erop gericht om alternatieve woonvormen te ontwikkelen voor mensen die een steuntje in de rug nodig hebben. Een voorbeeld hiervan is de Skaeve Huse voor zorgwekkende zorgmijders in stadsdeel Westerpark. Andere voorbeelden zijn: begeleidwonenprojecten en hotelvoorzieningen voor jongeren. Het project Werken aan de wijk wil inspelen op de ‘stille’ overlast die veroorzaakt wordt door vervuiling. Ook

wordt ingespeeld op de zorgbehoefte van contactarme mensen. Er komt straks één stedelijk loket waar daklozen zich kunnen aanmelden voor maatschappelijke opvang. De dakloze komt vervolgens terecht in het Instroomhuis, alwaar zijn problemen in kaart worden gebracht en er een trajectplan ontwikkeld wordt. De gemeente hoopt door deze centrale aanpak beter zicht te krijgen op de behoefte aan maatschappelijke opvang. Voor kleine criminelen wordt het project Uit de bak, aan de bak opgezet. Veelplegers kunnen de tweejarige maatregel Inrichting Stelselmatige Daders (ISD) opgelegd krijgen, waar

ze na intensieve begeleiding op het rechte pad gezet worden. Verder gaat er actiever in ‘het veld’ gewerkt worden. Daklozen worden ook intensiever begeleid naar het zelfstandig wonen. Voor verslaafden wordt de hoeveelheid geïntegreerde voorzieningen uitgebreid naar drie. Bij dergelijke voorzieningen kunnen druggebruikers terecht voor geld, medische zorg, dagbesteding en methadon. Ook komt er mogelijkheid voor daklozen om een zorgverzekering te krijgen, de zogeheten Parkpolis. Er zullen de komende jaren diverse voorzieningen bijgebouwd worden in de stad.

Alliantie tegen armoede opgericht

Kindertoeslag ingevoerd

Een aantal Amsterdamse organisaties hebben de handen ineengeslagen en het initiatief genomen om de Alliantie voor een Rechtvaardig Amsterdam op te richten.

Per 1 januari 2008 wordt de Kindertoeslag ingevoerd. Deze komt in de plaats van de Kinderkorting.

Het initiatief is genomen door diverse organisaties die actief zijn in het maatschappelijk veld in Amsterdam, waaronder Komitee Marokkaanse Arbeiders Amsterdam, Bijstandsbond, Aknarij, Protestantse Diaconie Amsterdam, Oost Alarm, Komitee Vrouwen en de Bijstand/EVA, en de Amsterdamse Raad van Kerken. Eind november hield de Alliantie haar eerste vergadering. De verklaring van de Alliantie: Veel Amsterdammers moeten rondkomen van een te laag inkomen. Volgens de Amsterdamse Armoedemonitor gaat het om 75.000 huishoudens. Bijstandsgerechtigden worden aan een steeds strakker regime onderworpen. Dat terwijl velen van hen weinig kans maken om via betaald werk duurzaam aan de armoede te ontsnappen. Voor ouderen met een

kale of onvolledige AOW is er geen perspectief op verbetering van hun situatie. Een groeiend aantal mensen met onzekere, flexibele baantjes of een klein bedrijf heeft grote moeite om rond te komen. Zij en hun kinderen worden sterk belemmerd om te participeren in de Amsterdamse samenleving. Belangenorganisaties van mensen met een minimuminkomen, vakbonden, migrantenorganisaties, kerken en ouderenorganisaties ontmoeten op hun spreekuren en activiteiten dagelijks Amsterdammers die klem zitten in de armoede. Steeds meer mensen leven in langdurige armoede en in extreme armoedesituaties, met schulden en broodnood. Wij bundelen in de Alliantie voor een rechtvaardig Amsterdam onze krachten. Wij willen de processen van verarming en verrijking, van onrechtvaardige verdeling van publieke en private middelen aan de kaak stellen. Wij willen goede initiatieven voor het voetlicht brengen en ons inzetten voor gelijke kansen voor iedereen. (MB)

Sommige gezinnen betaalden te weinig belasting om de Kinderkorting volledig te kunnen aftrekken. Met de Kindertoeslag is dit probleem opgelost. De Kinderbijslag blijft gewoon bestaan. De hoogte van de Kindertoeslag is afhankelijk van het inkomen (niet hoger dan € 46.700). Hoe lager het inkomen hoe hoger de Kindertoeslag. Voor de hoogte van de Kindertoeslag maakt het aantal kinderen niet uit. De Belastingdienst/Toeslagen werkt voor de Kindertoeslag nauw samen met de Sociale Verzekeringsbank (SVB). Rechthebbenden krijgen daarom vanzelf bericht. In november wordt de hoogte van de Kindertoeslag bekend gemaakt. Daarna wordt de toeslag maandelijks, rond de twintigste van de voorafgaande maand, overgemaakt. De eerste uitbetalingen zijn op 20 december 2007. Het kan gebeuren dat de Kindertoeslag onterecht niet wordt toegekend als de persoonlijke situatie van de rechthebbende ineens sterk veran-

dert (bijvoorbeeld bij daling van het inkomen). Dan moet de Kindertoeslag zelf worden aangevraagd. Dit kan vanaf 1 januari 2008 met het Aanvraag- en wijzigingsprogramma Kindertoeslag op www.toeslagen.nl. Met dit programma kunnen ook wijzigingen worden doorgeven. Informatie over zogenaamde bijzondere groepen zoals co-ouders, samengestelde gezinnen en mensen die in het buitenland wonen, kan hier ook worden gevonden. Co-ouders (ouders die niet samenleven, maar wel samen voor de kinderen zorgen) kunnen ook de kindertoeslag krijgen: wie de kinderbijslag krijgt, krijgt ook de kindertoeslag. Als er meer kinderen zijn, kunnen beide ouders aanvrager zijn van de kinderbijslag en kunnen ook beide kindertoeslag krijgen. In bepaalde situaties zorgt de SVB voor de uitbetaling van de kindertoeslag. De SVB houdt dan rekening met de eventuele andere gezinsbijslagen vanuit het buitenland. (HP) Meer informatie: www.svb.nl. Voor overige vragen bel de Belasting Telefoon: 0800 – 0543.

Alec Boswijk startte negentien jaar geleden al zijn eerste onderneming. Dat was een bureau voor creatief management. Mensen kwamen met concrete vragen en soms kwam er dan ineens iemand binnen met het antwoord. Zo ontstond er bijvoorbeeld spontaan een samenwerking tussen drie architecten. Nadat zijn zakenpartner er met het geld vandoor ging, stortte Boswijk zich volledig op management en organisatie. Als hij het over kon doen, zou hij niet zo snel meer een partner nemen, of in ieder geval goede afspraken maken. Je eigen geld beheren. Bosman: ‘Als je al een partner neemt, moet je verantwoordelijkheden meer splitsen en allebei voor jezelf staan.’ Gaandeweg kwam hij erachter dat het steeds weer ging om kwaliteit, aandacht, eerlijkheid en communicatie. Na vijftien jaar en talloze projecten ontstond zijn eerste eigen idee: een doorgeefcentrum. Via ‘Vier de Wereld’, (een stichting waarin mensen ideeën met elkaar uit wisselen en gezamenlijk projecten ondernemen) waar hij secretaris van de stichting van was, begon Boswijk een doorgeefcentrum voor speelgoed in de voormalige disco Havana. ‘Om ondernemer te worden moet je vooral lef hebben’, vertelt Boswijk. ‘Ik denk dat iedereen een eigen ondernemer is, het zit in onze natuur. Bovendien is het idee, dat je met je passie bezig bent, essentieel. Je moet je talent aanspreken.’ Zelf is hij altijd ondernemer geweest om onafhankelijk te zijn. ‘Ik ben toch wel eigenwijs en ik waardeer de vrijheid heel erg die je hebt in het ondernemersschap. Bovendien houd ik niet zo van autoriteit.’ Nu heeft hij het bedrijf Energieregie opgericht. Dit bedrijf houdt zich bezig met duurzame energie en spoort duurzame producten, diensten en systemen op. De groenste stroomleverancier, de duurzaamste creditcard en zorgverzekering, LED-lampen, etc. Vooral duurzame zaken die behalve het milieu ook geld sparen. Maar het gaat bij Boswijk niet alleen om energie, die je voor je stereoinstallatie of spaarlamp gebruikt. Via een opleiding Raja Yoga en Occulte Wetenschappen maakte hij kennis met energie in alle facetten. Hij heeft een holistische visie op de wereld en kijkt ook naar universele energie (denk bijvoorbeeld aan chakra’s). Advies over voeding en ontwikkeling is een onderdeel van Boswijk’s integrale duurzaamheidsadvies, omdat dat ook belangrijk is voor de energiehuishouding. Boswijk is nu bezig een duurzaamheidscentrum op te zetten. Eerst virtueel, daarna fysiek en op de lange termijn een duurzame multinational. Meer informatie: www.energieregie.nl

8 ADVERTENTIES PIW


Spectrum Partner in Werkgelegenheidsprojecten

van der Woude de Graaf Advocaten

SPIW biedt jou een baan en opleiding in de Detailhandel! SPIW organiseert samen met de Gemeente Amsterdam het project Verkoopmedewerker Retail. Dit project is bedoeld om geïnteresseerde kandidaten die geen werk en geen scholing hebben, weer een kans te geven op een baan.

Wat houdt het project in ? Je krijgt een opleiding voor het werk in het winkelbedrijf waarbij je start als verkoopmedewerker en de basis wordt gelegd om in de toekomst door te kunnen groeien tot assistent - of zelfs bedrijfsleider. De basisopleiding is een pittige opleiding op MBO-2 niveau die met een ofﬁcieel erkend diploma wordt afgerond. Tevens zorgen we samen met de werkgevers voor een begeleide werkplek. Als je de opleiding en het praktijkdeel postief hebt afgesloten, krijg je een dienstverband aangeboden.

Wie zoeken wij ? je bent woonachtig en ingeschreven in Amsterdam en je hebt recht op een uitkering van de Gemeente Amsterdam of je hebt een uitkering van het UWV je hebt zin om weer te gaan leren je vindt het leuk om klanten te helpen en te adviseren je beheerst de Nederlandse taal in woord en geschrift goed je bent bereid om tijdens winkeltijden te werken

Je hebt interesse, wat nu ?

Juridische problemen? U kunt bij ons kantoor terecht voor alle juridische problemen: arbeidsrecht, civiel recht, consumentenrecht, huurrecht, personen- en familierecht, sociale zekerheid, strafrecht en vreemdelingenrecht.

Kosteloos spreekuur Voor kennismaking en kort advies kunt u terecht op ons gratis spreekuur, donderdag tussen 17.00 en 18.00 uur. U kunt zich telefonisch aanmelden op donderdag tussen 14.00 en 16.00 uur op nummer 020- 6792478 voor een afspraak op het spreekuur van diezelfde dag.

Willemsparkweg 31 1071 GP Amsterdam tel: 020-6766690 fax: 020-6766695 e-mail: [email protected] web: www.woudegraaf.nl

Voor meer informatie kun je contact opnemen met SPIW. Heb je een CV? Stuur deze dan (liefst met foto via e-mail) naar ons toe. Binnenkort worden er weer voorlichtingsbijeenkomsten georganiseerd waar je je voor kunt aanmelden. E-mail naar: [email protected] of bel 020- 6122262

Ons kantoor is bereikbaar met de tramlijnen 2, 3, 5 en 12.

(oproepje)

Word vrijwilliger Help ons hart- en vaatziekten te bestrijden.

Advocatenkantoor sociale advocatuur • gematigde tarieven de Binnenstad Binnengasthuisstraat 148 1012 ZG Amsterdam T 020 - 627 18 16

www.binnenstadadvocaten.nl

• • • • •

Bijstandswet en andere uitkeringen Arbeidsrecht Familierecht Strafrecht Vreemdelingenrecht

Kijk wat u kunt doen op onze website of bel 070 - 315 55 39.

www.hartstichting.nl

Wij zoeken enthousiaste betrokken maatjes voor mensen met psychische problemen Bel ons: Stichting Amsterdamse Vriendendiensten 020 6839260 of kijk op www.vriendendiensten.nl

Vrouwen, maar vooral mannen gezocht voor swingend

Cubaans

Zangles iedere woensdagavond 20:00-21:30 in schoolgebouw, Potgieterstraat 34 (hoek da Costakade), Amsterdam, tel. 06 502 848 93

koor

www.galan.biz

16 december 18 uur in Zandvoort lustrum feest! 06-50284893

ACHTERGROND 9


‘Kwetsbaren willen juist meedoen’ Kabinet wil minder jongehandicapten in Wajong Het nieuwe WAO-probleem wordt het wel genoemd: de Wet Arbeidsongeschiktheidsvoorziening voor Jonggehandicapten ofwel Wajong. Terwijl het klantenbestand van de WAO gestaag daalt, stijgt het aantal jonggehandicapten met duizenden per jaar. De regering heeft aangekondigd het beroep op de Wajong te willen beperken. tekst

foto

Martin Brandwag

Remco Visser

eel uitkeringsgerechtigden hadden tot 2004 nog nooit van de regeling gehoord. Vanaf dat jaar werd alles anders, met de invoering van de Wet Werk en Bijstand. Gemeenten gingen veel meer dan voorheen hun best doen om hun bijstandscliëntèle te verminderen Al snel werd duidelijk dat een groot deel van de bijstandsklanten eigenlijk in de verkeerde regeling zat. Ze waren op jonge leeftijd arbeidsongeschikt geworden, hadden nooit gewerkt en waren dus beter op hun plek in de Wajong. Ook omdat de regeling bekender wordt, doen arbeidsongeschikten zonder arbeidsverleden sneller een beroep op de Wajong. In tegenstelling tot de WAO of WIA, hoef je voor Wajong geen arbeidsverleden te hebben. De bijstand kent allerlei vervelende regels, die niet gelden voor de jonggehandicaptenregeling. Zo mag je bij laatstgenoemde vermogen hebben en wordt het inkomen van de partner buiten beschouwing gelaten. Tussen 2004 en nu steeg het aantal Wajongers met meer dan 20 duizend naar ruim 161 duizend. Omdat de regering zijn handen vol had aan de opvolger van de WAO (de WIA) en de herkeuringen van WAOers, bleef de Wajong aanvankelijk buiten schot. De Wajong was ten opzichte van de WAO een kleintje. Het aantal WAO-ers daalt de laatste jaren echter enorm, waarmee het kwantitatieve probleem opgelost lijkt en de aandacht verschuift naar andere sociaal-economische terreinen. Dit jaar is de aandacht voor de Wajong groter dan ooit. De officiële rapporten buitelen over elkaar heen. Allereerst verschijnt in augustus een advies van de Sociaal-Economische Raad, eind september gevolgd door een onderzoek van de Inspectie voor Werk en Inkomen. Begin oktober komt een rapport van het UWV Kenniscentrum uit, waarin de groei van de instroom nader wordt onderzocht. De conclusies zijn bij alle drie gelijk: de mensen die nu de Wajong in komen hebben vooral psychische aandoeningen, de Wet Werk en Bijstand heeft de instroom verhoogd, de kansen voor integratie op de arbeidsmarkt worden bij lange na niet benut. Het laatste punt wordt bevestigd door het lage aantal Wajongers dat werk heeft. Dat is ongeveer een kwart, waarvan een zesde deel in de sociale werkvoorziening. Eén veelgehoord vooroordeel wordt door deze onderzoeken ontkracht. Ziektes als

ADHD en Asperger, die vroeger niet altijd herkend werden, zijn niet de grootste veroorzakers van de huidige groei. Het aandeel van beide ziektes in de instroom is minder dan zes procent. Veel meer jongeren die nu in de regeling komen hebben een lichte of zeer lichte verstandelijke beperking (zie kader 2). Zonder verdere acties zal het aantal Wajongers verder toenemen, verwacht het UWV. Van 164 duizend eind 2007, zal het aantal oplopen naar 200.000 personen in 2015 en naar 300.000 personen in 2040. De regering, die een nieuw WAO-probleem ziet opdoemen, blijft niet stilzitten en kondigt op 28 september maatregelen aan die het beroep op de Wajong moeten doen afnemen. Het kabinet wil allereerst onderzoeken of de uitkering later kan ingaan als er een kans bestaat op werk. Om de kans op een baan te vergroten, moet er vanaf zeer jonge leeftijd ondersteuning komen. Wachten tot de jongere 18 wordt en met een uitkering in de Wajong belandt, betekent in de praktijk dat hij is afgeschreven voor de arbeidsmarkt, zo meent het kabinet. De eerste reacties op het kabinetsplan zijn weinig positief. Het kenniscentrum voor jongeren Crossover meent dat het kabinet volledig de plank mis slaat. De Wajong biedt juist veel mogelijkheden om jongeren met een beperking aan de slag te helpen. Ook vakbond FNV ziet er weinig in en vindt dat een kwetsbare groep jongeren de dupe wordt van cijfertjespolitiek. Beleidsmedewerker Karin Sengers van de FNV: ‘We moeten deze groep mensen goed begeleiden en uitgaan van hun talenten. Dat doe je door ze veel vroeger voor te bereiden op een passende vorm van participatie. Werkgevers moeten van hun koudwatervrees worden afgeholpen en banen ter beschikking stellen voor deze mensen. We moeten kwetsbare mensen niet via hun uitkering onder druk zetten. Zij willen juist ontzettend graag meedoen in de maatschappij.’ Een van de Wajongers, die heel graag wil meedoen, is de student economie Nico Blok. Blok (26 jaar) was aanvankelijk zeer verbaasd toen hij het oordeel van de keuringsartsen hoorde. Volledig afgekeurd, dat had hij ondanks zijn serieuze aandoening nooit kunnen bedenken. “Op mijn achttiende kreeg ik voor het eerst een Wajong-uitkering. Honderd procent, inderdaad. Toen ik het hoorde, dacht ik: “goh!” Nu heb ik er wat meer over gelezen en vind ik het niet meer zo raar. Mijn ziekte is zo zeldzaam, dat er geen medische naam voor bestaat. Mijn belangrijkste handicap is dat ik minder kracht heb. Ik kan dus niet voltijds werken.’ Niettemin is Blok zeer actief. Hij speelt tafeltennis voor mensen met een beperking en behoort daarin tot de besten ter wereld. Momenteel is hij bezig met afstuderen, niet toevallig gaat zijn afstudeerscriptie over de Wajong. Hij kan dus met recht een deskundige genoemd worden. Wat vindt Nico van de discussie die momenteel over de Wajong gevoerd wordt? ‘De discussie op zich vind ik goed. Ik vind de gedachte van het Kabinet ook niet vreemd. Alleen zeggen ze het op de verkeerde manier. Als Donner zegt dat er minder Wajongers moeten komen, dan is dat het verkeerde uitgangspunt. Als iemand echt niet kan, dan moet er een uitkering zijn. Het probleem ligt ook bij de werkgevers. Ze hebben te veel schroom om een arbeidsgehandicapte in dienst te nemen.’

Nico Blok: “Het probleem ligt ook bij de werkgevers.” mee” en het lijkt weinig waarschijnlijk dat de jonge gehandicapten buiten schot zullen blijven. Een handvol oudgedienden, die de veertig gepasseerd is, blijft wellicht buiten schot. De rest zal vroeg of laat te maken krijgen met een intreding op de (al dan niet gesubsidieerde) arbeidsmarkt. Eén ding moet snel worden aangepast, vindt Nico Blok Dat is de terminologie, die momenteel gebruikt wordt. ‘Ze hebben het nog steeds over arbeidsongeschikt. Dat zouden ze moeten omdraaien in gedeeltelijk arbeidsgéschikt. Vraag aan een willekeurig iemand op straat of aan een werkgever wat hij denkt bij het woord ‘arbeidsongeschikt’? Meestal zal hij zeggen “kan niet werken”. Dat beeld klopt niet. Ik ga er van uit dat ik na mijn afstuderen een baan vindt, ook al is het in deeltijd. Ik ga echt niet tot mijn 65e in de Wajong zitten.’

Top 10 diagnoses Wajong

1 Lichte verstandelijke beperking 15,9% 2 Zeer lichte verstandelijke beperking 10,0% 3 Emotioneel instabiele persoonlijkheidsstoornis (incl. Borderline) 5,8% 4 Schizofrenie 4,8% 5 Matige verstandelijke beperking 4,6% 6 Pervasieve ontwikkelingsstoornis 3,8% 7 Depressieve episode 3,2% 8 ADHD 2,9% Dat er iets gaat veranderen binnen de uit- 9 Autistische stoornis 2,5% voering van de Wajong, zoveel is duidelijk. 10 Syndroom van Asperger 2,2% Het motto van het ministerie van Sociale Zaken is niet voor niets “iedereen doet (bron: UWV Kenniscentrum, oktober 2007)

10 ACHTERGROND

Serie

Ze woonden in probleemwijk de Banne, in een flat die wordt afgebroken. Grace Groeneveld en haar drie jongens verhuisden in augustus naar Zeeburg. Nu wonen ze in een chique flat aan de Piet Heinkade - een toplocatie. tekst

Albert van der Vliet foto

Remco Visser race Groeneveld (44) woont met haar drie zoons op negen hoog in een gloednieuwe flat. De woonkamer ligt op het zuiden en geeft uitzicht op de stad. Vanuit de keuken, bijna net zo groot als de kamer, is het Java-eiland te zien en daarachter ligt Noord. Groeneveld heeft een zoon van 9 jaar en een tweeling van 15. Drie dagen per week is ze werkzaam als administratief medewerkster. Drie jaar geleden werd haar baan als onderwijsassistente wegbezuinigd op basisschool De Botteloef. De conciërge moest ook weg. Ze heeft er wel een half jaar verdriet van gehad, want ze vond het erg leuk om met de kinderen bezig te zijn. Nu werkt ze op vrijdag en zaterdag in de kaaswinkel van het ‘kleine winkelcentrum’ op het Banneplein. Ze mist de sociale contacten in de buurt, zegt ze in de fraaie keuken. Dat ging toch vaak via de kinderen. In haar nieuwe flat kent ze bijna niemand en ze is er overdag bijna nooit. De jongen van 9 gaat naar de


Ella Vogelaar, minister van Wonen, Werken en Integratie, heeft een lijst van veertig probleemwijken opgesteld. Over tien jaar moeten deze wijken veranderd zijn in ‘prachtwijken’. De serie De Probleemwijk volgt de aanpak van de probleembuurten in Amsterdam op de voet. Deel 5: Een verhuizing

Piet Heinschool. Hij mist zijn klasgenoten van De Botteloef nog wel. Nu zit hij op een witte school en dat heeft ook voordelen. Ze beginnen hier meteen met de les, had de jongen gezegd over zijn nieuwe klas. De jongen vindt de hoge flat eng. In de buurt is niks te doen. Waar kan ik hier spelen, vroeg hij aan zijn moeder. In de Banne liep hij naar buiten op en daar zag hij zijn vriendjes in het Koopvaardersplantsoen. De ene helft van de tweeling vindt de nieuwe flat mooi en de buurt leuk. Hij is positief ingesteld. De andere helft vindt de flat ook mooi, maar de buurt vindt hij niks. Ik ga hier dood, zegt hij. De jongens gaan in de Bijlmer naar het voortgezet onderwijs. Dat deden ze al toen ze nog in de Banne woonden. Dan fietsten ze over de Schellingwouderbrug naar Zuidoost. Nu is het nog maar een half uur fietsen van de Piet Heinkade, via de Middenweg. De jongens voetballen nog steeds bij de Volewijckers in Noord. Ze woonden in de Statenjachtstraat in Banne Zuid. De flat is gebouwd in de eerste helft van de jaren zestig. De isolatielaag tussen de woonlagen was uitgedroogd, had ze gehoord. Daardoor waren de flats erg gehorig geworden. Er trad ook schimmelvorming op, waar ze jaren last van heeft gehad. Ze bleek allergisch voor schimmel te zijn. Erg veilig vond ze het niet meer in de buurt. ’s Avonds ging ze liever niet meer naar buiten. Bovendien was de troep op straat - zwerfvuil, glasscherven - een bron van ergernis. Banne Zuid verloederde gaandeweg. De oorspronkelijke bewoners vertrokken naar Almere en Purmerend. Allerlei nieuwkomers namen hun plaats in. Tijdens een straatevenement zoekt iedereen de eigen mensen op: Surinamers, Turken, Marokkanen, Ethiopiërs, Nederlanders, Afghanen. Zo gaat dat, er is weinig gevoel voor saamhorigheid meer. Het is nog even wennen voor haar en de jongens. Ze wonen nog maar pas aan de Piet Heinkade, vanaf augustus. Ze is blij met de flat, de grote keuken vindt ze heerlijk. Ze is er heel erg op vooruitgegaan, heeft nu veel meer woonplezier. Verderop aan de kade is een groot winkelcentrum. Er is geen plantsoen, maar een skatebaan,

Grace Groeneveld: nieuw zicht op de toekomst. een voetbalkooi en een basketbalveld zijn er wel. Ze hoopt dat de nieuwe Banne leuk gaat worden, dat er na de sloop van de flats mooie gebouwen voor in de plaats komen,

niet zo grauw en troosteloos. Tegen ouders in een probleemwijk wil ze tenslotte nog zeggen: doe je kinderen op een sportvereniging, want dat is echt goed voor de integratie.

De complexe markt van de inburgering

Taalbureaus hebben het moeilijk tekst Per 1 januari dit jaar werd de nieuwe Wet Inburgering van Toine Graus kracht. Inburgering werd geprivatiseerd. Tal van particuliere arcel de Beurs is directeur van taalbureaus zijn opgericht, maar Taalbureau ‘Startpunt Inburgering en Educatie Amsterdam’, tot nog toe is slechts tien prokortweg SIEA. In zijn kantoor in het Oncent van de inburgeraars begon- dernemerscentrum Watergraafsmeer verhij over de problemen waarmee de nen met een cursus. De bureaus telt taalaanbiedersbranche in Amsterdam te kampen heeft. wachten met smart op klanten.

‘Sinds juli dit jaar hebben we dit kantoor. In 2005 zijn we met een paar ervaren NT2-docenten (Nederlands als tweede taal) gaan samenwerken in SIEA. We hebben zes tot twaalf docenten in dienst. De instroom van cursisten blijft helaas ver achter bij de verwachting. Zo is het niet rendabel. De overheadkosten lopen door. Ook als de lokalen leeg zijn moet er huur betaald worden en een docent blijft even duur of hij nou vijf of twaalf mensen lesgeeft.’ Ondanks deze tegenvaller blijft De

Beurs optimistisch. ‘Als ondernemer moet je creatief zijn en naar andere mogelijkheden zoeken die de markt biedt. We kunnen een stukje de re-integratiemarkt op, of andere diensten ontwikkelen. We blijven wel actief op het NT2-terrein omdat we uit die wereld komen en de knowhow hebben. Daarmee hebben we een voorsprong op grote welzijnsorganisaties en re-integratiebureaus die zich recent op de inburgering gestort hebben. Ik wens ze veel succes, maar het is niet hun core business. Ze hebben wel het voordeel dat ze de inburgering

ACHTERGROND 11


Inburgering is een drama Wet Inburgering in Nederland verzuipt in bureaucratie De vaderlandse geschiedenis van het inburgeren is er tot op heden een van hele en halve mislukkingen. Hedendaagse beleidsmakers spreken van een drama en proberen met man en macht de inburgering voor een faillissement te behoeden. tekst

Toine Graus foto

Remco Visser Voor de wet zijn ze allemaal gelijk. et is van de zotte dat pas in 1998 daadwerkelijk werd begonnen met inburgeren, zo’n veertig jaar daarvoor waren de eerste gastarbeiders naar Nederland gehaald. Toen vond niemand het nodig dat ze de Nederlandse taal en cultuur leerden. En op de momenten dat het economisch slechter ging werden de gastarbeiders als eersten aan de kant geschoven. Zonder diploma’s en met slechts een paar woordjes Nederlands maakten ze geen schijn van kans op de arbeidsmarkt. Ze werden afhankelijk van een uitkering. De Socialistische Partij trok als enige aan de bel en eiste maatregelen om deze mensen weer aan het werk te krijgen. Migranten zouden verplicht naar school moeten om Nederlands te leren, maar dat was toen nog vloeken in de multiculturele kerk. De overheid liet het volledig afweten en de kiem werd gelegd voor een proces vol problemen waarmee we nu nog kampen: de creatie van een permanente onderklasse. Inburgering werd overgelaten aan de kerken en goedwillende idealisten, die in buurthuizen taal-

les gaven en vrouwen leerden fietsen. Ze kregen zelfs de onkosten niet vergoed.

zonder veel pijn weer kunnen afstoten. Voor kleinere bureaus ligt dat anders. Ik hoor wel geluiden dat sommige spijt hebben dat ze hebben meegedaan aan de aanbesteding.’ Het aantal docenten dat SIEA aan het werk kan zetten wisselt sterk en er wordt alleen met tijdelijke contracten gewerkt. De Beurs: ‘Met een vaste kern van docenten kun je veel prettiger en efficiënter werken. Helaas zit dat er nog niet in. Ik zoek naar mogelijkheden om de docenten meer zekerheid te bieden want velen verkeren in een moeilijke situatie. Sommigen hebben twintig jaar met een vaste aanstelling op een ROC gewerkt en zijn nu opeens flexwerkers geworden. Aan de vele open sollicitaties die we krijgen, merk je dat er nog niet veel werk is in deze branche. Maar je zult zien dat als de inburgering ineens wel goed gaat draaien, je een enorme run op docenten krijgt.’

De reden van deze problemen is de gigantische bureaucratie, die de nieuwe inburgeringswet met zich meebrengt. Er zijn veel te veel categorieën waarin je de inburgeraars moet verdelen. Allereerst heb je het onderscheid tussen zelfstandige en verplichte inburgeraars. De eerste groep bestaat uit mensen die zelf voor hun inburgering moeten betalen. Zij kunnen terecht bij de Taalwijzers, de informatiebalies die er in elk stadsdeel zijn om een taalaanbieder uit te zoeken. De verplichte inburgeraars zijn vaak mensen met een uitkering. Zij kunnen zich ook opgeven bij een Taalwijzer, maar worden dan doorgesluisd naar de Dienst Maatschappelijke Ontwikkeling die ze gaat verdelen over de verschillende taalbureaus. Deze groep wordt weer onderverdeeld in degenen die moeten inburgeren om zo meer kans te krijgen op een baan en anderen die moet inburgeren om beter hun kin-

De eerste aanzet tot officiële inburgering werd in 1994 gegeven door Han Entzinger, de godfather van de inburgering in Nederland. Het was een kentering in het minderhedenbeleid. Migranten moesten voortaan participeren in de Nederlandse samenleving. Entzinger vergelijkt inburgering met de leerplicht. Kinderen moeten naar school omdat ze anders niet kunnen meedoen. Waarom zou dat dan ook niet gelden voor al degenen die niet genoeg bagage hebben om in Nederland aan het werk te kunnen? Het duurde nog vier jaar voor de Wet Inburgering Nieuwkomers (1998) van kracht werd. Nieuwkomers zijn voortaan verplicht een inburgeringscursus te volgen. Ze krijgen 600 uur taalles en maatschappijoriëntatie. Voor oudkomers is inburgering vrijwillig. De Regionale Opleidings Centra (ROC’s) moeten het gaan uitvoeren. Het was een bijna onmogelijke opdracht.

Zeshonderd uur bleek in de praktijk hopeloos te weinig om analfabeten Nederlands te leren. Er was veel uitval omdat mensen die een baan kregen direct ophielden met de cursus. Moeders konden hun kinderen nergens kwijt en konden dus niet naar school. Velen bleven weg met vage gezondheidsklachten. Van de oudkomers kwam maar een fractie opdagen. Dat moest helemaal anders, vond Rita Verdonk, die in 2003 aantrad als minister van Integratie. Iedereen moest van haar inburgeren, nieuwkomers én oudkomers, of ze nu een Nederlands paspoort hadden of niet. De inburgering werd geprivatiseerd. Het monopolie van de ROC’s, die ondertussen veel ervaring hadden opgedaan met deze moeilijke vorm van onderwijs, werd opgeheven. Met particuliere inburgeringsbureaus zou de concurrentie er wel voor zorgen dat inburgeren efficiënter en goedkoper werd. De inburgeraars zouden op een vrije markt een bureau kunnen uitzoeken. Belangrijk, want ze moeten zelf

de cursus van duizenden euro’s betalen. De inburgering wordt afgesloten met een examen en wie het niet haalt binnen de gestelde termijn krijgt een boete. Keer op keer werd Verdonk teruggefloten door de rechter. Je kunt niet de ene Nederlander verplichten tot inburgering en de andere niet; voor de wet zijn ze allemaal gelijk. Na jaren van hardnekkig doorvechten en bakzeil halen werd er tenslotte een sterk verwaterde versie van de nieuwe wet (Wet Inburgering in Nederland)door de Kamer aangenomen. Nu blijkt die wet een wangedrocht. Dat vindt Margo Vliegenthart, die tot vorige maand voorzitter was van de MBO Raad (de brancheorganisatie van de onderwijsinstellingen in het middelbaar beroepsonderwijs en de volwasseneneducatie). Ze spreekt van ‘een drama’. De inburgering verzuipt in bureaucratie. De wet moet heel snel veranderen wil de inburgering niet helemaal failliet gaan, aldus Vliegenthart. Minister van Integratie Ella Vogelaar mag puinruimen.

deren op te kunnen voeden. Verder zijn er verschillende niveaus waarop lesgegeven moet worden. Analfabeten kunnen niet bij hoogopgeleiden gezet worden. Dan zijn er nog de verschillende groepen naar etnische afkomst: Chinezen bij Chinezen en Nigerianen bij Nigerianen. En dan zijn er ook nog de aparte vrouwengroepen. Al die mensen moeten dus eerst ingedeeld worden in hun (sub-)categorie en dan verdeeld worden over maar liefst 39 inburgeringsbureaus in veertien stadsdelen. De Beurs: ‘Geen wonder dat het niet lukt. De Wet Inburgering is te ingewikkeld, maar de Dienst Maatschappelijke Ontwikkeling in Amsterdam zelf heeft ook fouten gemaakt. Waarom hebben ze 39 taalbureaus toegelaten? In steden als Rotterdam en Utrecht zijn dat er niet meer dan vijf tot acht. Zo wordt het niet makkelijker. Het zou ook handig zijn als ze taalbureaus zouden koppelen aan stadsdelen. Dan kun

je een sterkere positie opbouwen in een stadsdeel en meer zelf organiseren. Een andere fout is dat de gemeente heeft toegestaan dat enkele taalaanbieders ook een Taalwijzer mogen exploiteren. Dat is in Noord al gebeurd en dreigt in andere stadsdelen ook te gebeuren. Daardoor hebben andere taalaanbieders geen gelijke kansen meer en is er sprake van belangenverstrengeling. De inburgeraars weten niet meer of ze nu met de gemeente of met een particulier taalbureau te maken hebben. Dat schept grote onduidelijkheid. DMO is inmiddels wel doordrongen van alle problemen en knelpunten en probeert verbeteringen aan te brengen, zoals taalbureaus koppelen aan stadsdelen. Gelukkig is per 1 november het onderscheid tussen zelfstandige en niet zelfstandige inburgeraars in Amsterdam vervallen. Iedereen krijgt gewoon een aanbod. De inburgeringsmarkt is in ieder geval nooit saai. Dat is zeker!’

‘Er zijn te veel categorieën waarin je de inburgeraars moet verdelen’

12 ACHTERGROND


‘Het is goed voor je zelfrespect’ Participatiemarkt lijkt vooral netwerkfeestje

‘Kom ook de markt op!’, stimuleert de slogan van De Amsterdamse Participatiemarkt. Meedoen is het devies; niemand mag meer aan de kant van de arbeidsmarkt staan. Op de Participatiemarkt komen vraag en aanbod van dagbesteding, scholing, re-integratie en werk bij elkaar. tekst

Michiel Wetzer foto’s

Hilco Koke ij de ingang van Sporthallen Zuid staat een tiener voor een mobiele geluidsstudio te rappen. Het is vroeg in de ochtend, en de stembanden van de muzikant zijn nog niet helemaal wakker. Zijn aanhang bestaat uit een tweetal leeftijdsgenoten, die serieus kijken en mee knikken op de beat. Ze vinden de boodschap van de rapper kennelijk belangrijker dan de uitvoering. Het blijkt een beetje een voorbode. De Participatiemarkt wordt georganiseerd door De Omslag, een ‘ideële projecten netwerkorganisatie voor vraagstukken op het gebied van activering en arbeid’. De beurs, die vorige maand voor het tweede

jaar werd gehouden, heeft een tweeledige doelstelling. De markt is vooral bedoeld voor Amsterdammers uit kwetsbare doelgroepen die al lange tijd zonder werk zitten. ‘Want we zijn allemaal Amsterdammers’, zegt wethouder zorg Marijke Vos bij haar openingstoespraak, ‘en je voelt je prettiger als je een bijdrage levert; dat is goed voor je zelfrespect. Er zijn veel mogelijkheden voor dagbesteding in de stad, maar mensen weten de weg niet.’ Dus biedt de markt een overzicht van projecten die de stad te bieden heeft aan daken thuislozen, druggebruikers en mensen met psychosociale problemen of een lichamelijke of verstandelijke handicap. Bovendien is de markt bedoeld als ontmoetingsplek voor werkgevers die een traject in hun bedrijf willen integreren en voor verwijzers uit de gezondheidszorg, maatschappelijke opvang, verslavings- en gehandicaptenzorg. Er zijn buurtcentra en jobcoaches. De presenterende organisaties lijken zich vooral te richten op mensen met een psychosociale handicap, een gebruikersverleden of een verstandelijke handicap. De beurs is absoluut ontoegankelijk voor mensen met een rolstoel, waarvan er dan ook de hele dag niet één is te zien. En ook voor blinden en slechtzienden is er geen aanbod. Veel vrijwilligersorganisaties ontbreken. De aanwezige bezoekers bestaan voor een groot deel uit standhouders zelf, werkgevers die een traject willen inpassen of verwijzers van zorg. Van de mensen waar het eigenlijk om gaat, de participanten, zijn vooral mensen met een psychosociale beperking of een gebruikersverleden aanwezig. En die laatste groep schijnt vooral te komen om aan het voor de gelegenheid georganiseerde volleybaltoernooi mee te doen. Op 75 stands geven vijftig organisaties informatie over activiteiten en projecten die ze organiseren op het gebied van dagbesteding, scholing, re-integratie en werk. De Dienst Werk en Inkomen (DWI) heeft er een stand, het Regionaal Opleidingencentrum (ROC) biedt informatie voor analfabeten. Er zijn praatgroepen, dagactiviteitencentra en zorgboerderijen vertegenwoordigd.

Er worden presentaties gehouden; bezoekers kunnen bijvoorbeeld koken. Dropout-werkgelegenheidsproject Fifteen geeft een workshop, en later op de dag kunnen bezoekers zelf sushi maken. Ook kunnen mensen hun frustratie wegbeuken op een djembé. Onder begeleiding van een stel zeer geroutineerde Afrikanen word er lustig op los getrommeld. Een vrouw van rond de veertig zit uitermate geconcentreerd mee te drummen. Tong uit de mond, blik op oneindig. Ze is de maat volkomen kwijt, maar dat mag de pret niet drukken. Exemplarisch voor de dag wordt ze door niemand gecorrigeerd; het draait immers om het meedoen. Wanneer ze na de sessie wordt aangesproken, kruipt ze meteen in haar schulp. Zonder verder wat te zeggen schuifelt ze met een rood aangelopen gezicht weg. Naast de trommelaars staat een man nieuwsgierig te kijken. Hij wil zichtbaar mee trommelen, maar kan de moed niet opbrengen. Bovendien heeft hij geen tijd. Hij moet nog een rondje doen en wil bijtijds bij de workshop tekenen zijn. Bij een stand van een activiteitencentrum zit een stel te knutselen. Agnes en Eric-Jan zijn cliënten van de GGZ. Ze zijn vrienden en zien elkaar meerdere keren per week, bij het activiteitencentrum. Ze knippen figuurtjes uit, die ze op rechthoekige stukken karton plakken. Op piepschuimen kussentjes wordt dezelfde afbeelding nogmaals geplakt, en zo ontstaan driedimensionale kerstkaarten. Het ziet er uit als precisiewerk. ‘We zijn een beetje zakelijk ingesteld’, zegt Agnes, ‘dus wat we niet opsturen, proberen we te verkopen.’ Eric-Jan en Agnes zijn er de hele dag mee bezig. ‘Anders zit ik toch alleen maar thuis voor de pc’, zegt Eric-Jan. Agnes is door de Valeriuskliniek bij het activiteitencentrum terechtgekomen. EricJan heeft heeft ADHD en hoort stemmen in zijn hoofd. ‘Ze roepen steeds dat ik mensen moet vermoorden, heel akelig allemaal’, zegt Eric-Jan. ‘Ik word er soms erg boos van. Dat gebeurt ook wel eens bij het activiteitencentrum, en dan heb ik daar dagenlang spijt van.’ Eric-Jan vertelt dat mensen vaak bang voor hem zijn. Dat is ook niet heel vreemd, wanneer je hem

goed bekijkt. Zo groot als een kleerkast en minstens even breed, dwingt zijn postuur vanzelf respect af. Maar hij blijkt zo lief als groot, en voor Agnes geen enkel probleem. Zij weet wel raad met zijn stemmen. Sterker: Agnes en Eric-Jan dromen er wel eens van samen een winkeltje te openen, ‘in kerstkaarten’. Agnes en Eric-Jan zijn treffende voorbeelden van de doelgroep van de Participatiemarkt. Deze mensen zijn waarschijnlijk niet te handhaven in een regulier bedrijf, en dat weten ze zelf ook. ‘Ik word moe van alle regels’, zegt Eric-Jan, ‘en kan de werkdruk niet aan.’ Hij heeft in een normale werkomgeving veel begeleiding nodig, en niet elke werkgever heeft de middelen daartoe. Plannen van Pantardirecteur Piet Dek, om alle arbeidsgehandicapten verplicht te werk te stellen in reguliere bedrijven, worden resoluut van tafel gehoond. ‘Geen haalbare kaart’, stellen Eric-Jan en Agnes unaniem. Maar er is geen enkele reden deze mensen doelloos thuis te laten zitten. De vraag is of de Participatiemarkt zijn doel een beetje voorbijschiet. Het aanbod van projecten lijkt niet volledig, en misschien kan er nóg meer worden gedaan om de participanten zélf aan te trekken. De dag mag, gezien het bezoekersaantal, in ieder geval een succes worden genoemd. Waar de beurs vorig jaar werd bezocht door vierhonderd mensen werd dit jaar aan het einde van de dag de tiende gratis fiets weggegeven. Elke honderdste bezoeker kreeg een tweedehands fiets (waarvan een enkele al meteen met lekke band), dus leert een simpele rekensom dat dit jaar minstens duizend mensen de markt hebben bezocht. Maar de grootste winst bestaat misschien wel uit de mooie, nieuwe initiatieven die op de Participatiemarkt ontstaan. Marco Argante, zelf cateraar uit het zuiden van het land, helpt een workshop koken invulling te geven. ‘Hier word ik warm van’, zegt Argante, en wijst naar de diverse stands. ‘Al deze mensen zijn maatschappelijk bezig. Ik kom eigenlijk alleen maar een beetje helpen, maar nu ik zie wat er allemaal mogelijk is, wil ik zeker uitzoeken of ik niet een dergelijk participatieproject in mijn eigen bedrijf kan inpassen.’

‘Anders zit ik toch alleen maar thuis voor de pc’

13


Gelukkig door verdiensten Felix Meritis viert 230-jarig bestaan Het gebouw Felix Meritis werd meer dan tweehonderd jaar geleden opgericht vanuit de idealen van de Verlichting. Na de Tweede Wereldoorlog trok de Communistische Partij in het gebouw en in de jaren ‘60 van de vorige eeuw werd het tot Shaffytheater omgedoopt. Twintig jaar later werd het een Europees Centrum voor Kunst en Wetenschappen. En dat is het nu nog.

Marco Ploeger

Adriaan de Lelie - De beeldenzaal van de Maatschappij Felix Meritis te Amsterdam. Copyright © Rijksmuseum Amsterdam

en er werden wetenschappelijke experimenten uitgevoerd. Na een kleine honderd jaar ging het bergafwaarts met het instituut en in 1878 werd Felix Meritis zelfs opgeheven. In het gebouw vestigde zich een lampenkappenfabriekje en een drukkerij. Na de Tweede Wereldoorlog kocht de Communistische Partij Nederland het complex op en vanaf 1947 rolde hier het partijblad De Waarheid van de persen. Maar de aanhang voor de

sterdams Historisch Museum wordt vanaf 7 december aandacht gegeven aan Felix Meritis. In het Theater Instituut Nederland op Herengracht 168 worden affiches getoond uit de tijd van het Shaffytheater. Het Rijksmuseum en de Universiteit van Amsterdam duikelen schilderijen op in hun kelders. En als klap op de vuurpijl verschijnt er ook nog een boek: Geschiedenis van het gebouw Felix Meritis – Spiegel van Amsterdam, dat gaat over de opmerkelijke geschiedenis van het gebouw en haar plaats in de stad. Ook is er deze maand een lezing met als thema: Psychologie en het raadsel van de religie. Of de manifestatie Identiteit en burgerschap in tijden van globalisering. Actuele maatschappelijke thema’s zoals: armoede, de civil society, de illegalen in Nederland of het ontstaan van een maatschappelijke onderklasse die auto’s in brand steekt, lijken te ontbreken. En zo lijken we weer terug te zijn bij de gegoede burgerij van meer dan twee eeuwen geleden. Misschien zou er eens flink gedebatteerd moeten worden over het nut van het debatteren. En dan besluiten om er weer een Shaffytheater van te maken.

communisten nam af. Uit geldgebrek was men genoodzaakt om zalen te verhuren aan derden. Hierdoor werd het een plek waar gezelschappen en artiesten naar hartelust konden experimenteren, vooral nadat Ramses Shaffy er een aantal keer had opgetreden. Ook Willem Breuker, Neerlands Hoop en Hauser Orkater begonnen hier. Alles was in dit Shaffytheater mogelijk. Sinds de jaren tachtig vaart Felix

Meritis weer een andere koers. Er kwam een nieuwe, prestigieuze stichting die er een Europees Centrum voor Kunst en Wetenschappen van maakte. Er wordt nu weer gedebatteerd, essays gepubliceerd, samengewerkt met theatermakers uit andere landen en er is een cultureel kenniscentrum opgericht. In deze laatste maand van het jaar en het hele volgende jaar wordt het 230-jarig bestaan gevierd. In het Am-

Paul Haenen blikt terug en kijkt vooruit

Zoals elk jaar komt Paul Haenen in de laatste maand van het jaar met een nieuwe show. Dit jaar heet de show Margreet Dolman brengt Warmte & dominee Gremdaat wijst de weg naar een evenwichtig 2008.

Hans Puts

’In deze gure maand brengen we gezelligheid’, aldus Dammie van Geest. Hij is mede-eigenaar van het Betty Asfalt Complex waar de shows worden opgevoerd. In die hoedanigheid houdt hij het theater draaiende. Op het toneel zelf speelt hij ook een actieve rol, namelijk als Dokter Valentijn, de ’aangever’ van onder andere Margreet Dolman. Voor de pauze neemt Dominee Eppe Gremdaat het afgelopen jaar door met het publiek. Na de pauze vertelt Mar-

greet Dolman een winterverhaal. Verder brengt ze enkele liederen uit haar repertoire, zoals het nummer: Buk, buk, buk nog een keer, in een speciale nieuwe versie. Deze alter ego’s van Haenen zijn bekend geworden door Haenen’s eigen televisie programma van enkele jaren geleden. Het publiek wordt actief betrokken bij de show. Zo zijn er elke avond gasten die zich onder de bezoekers bevinden, zoals dichters, muzikanten, zangers en zangeressen. Vanwege deze inbreng van het publiek kunnen de voorstellingen variëren in duur. De vele ingezonden brieven op de site van het Betty Asfalt Complex bewijst dat Haenen nog steeds populair is. Die ingezonden brieven worden soms ook gebruikt in de show. Zo wil

dominee Gremdaat - zoals de titel van de show al aangeeft - veel mensen gelukkiger en evenwichtiger maken in het nieuwe jaar. En daar kan het publiek dus zelf aan meewerken door een probleem aan de dominee te mailen. Dat kan bijvoorbeeld gaan over het huwelijk, de werksituatie, de maatschappij, of de liefde. Alles wat een mens maar dwars kan zitten. Het probleem kan gestuurd worden naar [email protected]. Naast deze show geeft Haenen ook elke twee maanden een DVDtijdschrift uit: MargreetDVD. Het is een DVD van anderhalf uur met reportages, sketches en humor en kost tien euro.

met-vleessaus is hooguit een warme bodem om je biertje op te vangen. Maar de bezoekers klagen niet, een gevulde maag zonder afwas voor de prijs van drie euro; dat maak je nog zelden mee.

die het programma aan elkaar praat - het publiek welkom. Dan volgen in rap tempo de (wanna be) komieken elkaar op: vijf mannen en twee vrouwen, van theaterschoolstudente tot een Haagsche Harrie lookalike. Ieder heeft vijftien minuten om het publiek te vermaken, wat bij de één veel langer lijkt dan bij de ander. Gelachen wordt bij iedereen, maar dat is in sommige gevallen meer te danken aan de bierconsumptie dan aan het talent van de stand-upper. Twee uur later sta je niet onprettig suf gekletst weer buiten. Als je je niet stoort aan een studentikoos sfeertje en geen dijenkletsers verwacht, is dit een goed bestede avond.

en jaar voor de Franse Revolutie van 1789 werd in Amsterdam het gloednieuwe gebouw Felix Meritis in gebruik genomen. De sociëteit Felix Meritis (‘Gelukkig door Verdiensten’) had het laten bouwen als instituut ter kennisverbreiding en bevordering van de kunsten. Er werden lezingen gehouden, er werd gedebatteerd, geschilderd, gemusiceerd

‘Margreet Dolman brengt Warmte & dominee Gremdaat wijst de weg naar een evenwichtig 2008.’

Daghap met komieken Julia Wilpert

‘Niet onprettig sufgekletst’ na het Open Podium in het Comedy Café (Foto: Julia Wilper t)

‘Het Open Podium, geleid door een professionele MC, is bedoeld om nieuw talent een kans te geven zich voor een publiek te presenteren en voor professionals die hun nieuwe materiaal uit willen proberen’, aldus de site van het Comedy Café. Podiumzaal, maandagavond 19.30 uur, tijd voor deel één van ‘Mama kookt’: de daghap. De schaarse belichting zou voor een intiem sfeertje kunnen zorgen, ware het niet dat de tafelburen zich op een kinderboerderij wanen. Gelukkig neemt hun luidruchtige gekakel even later in volume af. De term daghap voorspelt al wat misschien verwacht kon worden: dit is een studentenavond. Mama’s kost is geen culinair hoogstandje, de rijst-

Na het eten moet de ruimte voorbereid worden op het aansluitende open podium. De bediening is er niet helemaal over uit of ze de aanwezigen - in afwachting van de show - naar het naastgelegen Comedy Café-restaurant willen sturen, of naar het balkon van de podiumzaal. Lichte verwarring, maar het wordt het balkon. Prima uitzicht op het kleine podium. Laat de comedians maar komen. Even na negenen heet de master of ceremony - een opgewekte Engelsman

Meer informatie: www.felixmeritis.nl

Meer informatie: www.bettyasfalt.nl

Meer informatie: www.comedycafe.nl

14


open podium

Bosweg

John Konijn Purmerend 1979 Hogeschool van de Kunsten Amsterdam, Hogeschool van de Kunsten Utrecht Woont in Amersfoor t en werkt in Utrecht en Laren Werk is tot eind januari 2008 te zien in het gebouw van FNV – De Kiem, Jan Tooropstraat 1 in Amsterdam

John Konijn Bosweg 70 x 100 cm Acryl en olie op linnen

amertje verhuren: teken een gesloten figuur in het diagram door de puntjes met elkaar te verbinden. De getekende lijn mag zichzelf nergens raken, ook niet diagonaal. De cijfers geven aan hoeveel lijnstukken er direct naast, onder of boven dat cijfer komen te staan. Begrijpt u het nog? John Konijn denkt nu eenmaal niet langs gebaande paden. Denken kan alle kanten

op. Willekeurig gekozen teksten kunnen even veelzeggend zijn als gerichte beschrijvingen. John Konijn wil zijn indrukken niet in clichéjargon verpakken. Liever laat hij de kijker ervaren wat hij wil zeggen. ‘Het breken van wetten is ook een wet’ en ‘veroordeel de bio-industrie nu eens net zo hard als bestialiteit.’ Konijn is goed voor krachtige statements en wisselt graag gedachten uit. De geboren en getogen Purmeren-

der is naast kunstenaar ook leraar, liefst in de breedste zin van het woord, maar ook gewoon voor beginnende kunstschilders, aan de Gooise Academie. Een rode draad door zijn werk lijkt vervreemding. Hij begon met rare poppetjes en spookachtige landschappen met veel details. Inmiddels zwakt hij onder het motto less is more zijn creaties bewust wat af. Rust zal echter voorlopig niet in zijn werk tot

uitdrukking komen. Konijn is altijd bezig zijn grenzen te verleggen, meer dan alles wil hij verrast worden en verrassen. Zelden is zijn werk echt áf. Het schilderij op deze bladzijde behoort tot een serie ‘stadsgezichten’. Konijn probeert het geluksgevoel vast te leggen, dat hij ervaart door iets simpels als door de straat van zijn ouders te lopen. Zo geeft hij zijn positieve draai aan die ‘af en toe gekke wereld’…”

15


Dit is echt een goudmijn Snuffelen in de marges van de popmuziek op blogspots Er komen steeds meer weblogs op internet die muziek aanbieden: het zijn vaak oude, obscure of unieke platen. Downloaden mag eigenlijk niet. Maar je zou wel gek zijn om het niet te doen.

Marco Ploeger r zijn twee soorten mensen in de wereld: je hebt roeiers en je hebt kanoërs. De roeiers kijken naar achteren terwijl ze voortgaan; kanoërs kijken vooruit, de toekomst in. Dit artikel is bestemd voor de roeiers. Voor muziekliefhebbers die verliefd zijn op het verleden (de retrolovers). Sinds een jaar of twee komen er steeds meer weblogs die alternatieve muziek aanbieden. Dat is iets anders dan de file-sharing diensten (P2P) als KaZaa, Limewire of Bittorrent. Daar vind je de meer gangbare, commerciele diarree à la Sugababes, Coldplay of Britney Spears. Nee, we spreken hier over de echte muziek. Muziek die wat te zeggen heeft. Het begon allemaal met het stripverhaal Jonathan. Ik kende de strip nog van vroeger, uit het weekblad Kuifje (Je bent een roeier, of je bent het

Uit de schatkamers van het internet (van boven naar beneden en van links naar rechts): The Jimi Hendrix Experience - Electric Ladyland (1968); The Pop Group - Y (1979); Tangerine Dream - Tangerine Tree Volume 30 Reims 1974 (1974); Pere Ubu - The Modern Dance (1978); Funkadelic - Funkadelic (1970); Cupol - Like this for Ages (1980).

niet). Bij de strip Jonathan wordt muziek aanbevolen, om naar te luisteren tijdens het lezen, onder andere Tangerine Dream. ‘Toch even op internet kijken’, dacht ik nietsvermoedend. Tangerine Dream bleek een Duitse band die elektronische ambient mu-

‘A LLE VIER VAN D OME

DE PLATEN KON IK ZO

VAN HET NET HALEN’ ziek maakte. Op een van de sites die ik bezocht, bleek je zo een dubbel-cd te kunnen downloaden. Voor niks! Zo betrad ik de wereld van de blogspots. Het is zo simpel als wat. Je toetst bij Google de naam in van een band en daarachter type je ‘blogspot’. Bijvoorbeeld: ‘Electric Ladyland’ en ‘Jimi Hendrix’ en bingo! Op ‘Hombremediocre.blogspot.com’ is hij te

e vorige aflevering van deze rubriek bezochten wij de fraaie boekhandel Schimmelpennink aan de Weteringschans. Door een vervelend huurconflict is de toekomst van deze monumentale winkel nog steeds ongewis. Wij verlaten Schimmelpennink met een boek van de toekomstige Nobelprijswinnaar Haruki Murakami onder de arm.

Het verre Oosten Jos Verdonk

De roman Ten zuiden van de grens (1992) van Haruki Murakami is zeer merkwaardig. Als ik de roman in drie woorden zou moeten samenvatten, zou ik kiezen voor de woorden ‘vreemd’, ‘vreemd’ en ‘vreemd’. In de roman maakt hoofdpersoon Hajime op twaalfjarige leeftijd kennis met het meisje Shimamoto, met wie hij een bijzondere vriendschap ontwikkelt. Ze zijn allebei enig kind en houden van muziek en literatuur. Shimamoto sleept met haar been, maar dat maakt

vinden. Toevallig zie ik ook dat hier maar liefst 28 albums van Nirvana te downloaden zijn. Ik kan er niet over uit. Dit is echt een goudmijn. Als je op de link klikt, word je doorgesluisd naar een filehost, waar je het bestand kunt opvragen. De bestanden haal je binnen als gecomprimeerde bestanden. Om deze te kunnen luisteren, heb je een programmaatje nodig om die bestanden uit te pakken, Winrar geheten. Dit kun je zo gratis van internet halen. Handig is natuurlijk een cd-brander want muziek luister je in de huiskamer en niet voor een beeldscherm. Wie nog antieke pc heeft zonder brander kan voor circa € 29,50 een nieuwe kopen. Het installatieprogramma Nero zit er dan al bij. Ook los verkrijgbaar voor tien euro. Soms is het op de blogspot best wel zoeken naar een knopje om te downloaden. Dan moet je bijvoorbeeld op de afbeelding klikken, of de link staat

haar voor de ietwat wereldvreemd Hajime alleen maar aantrekkelijker. Na de middelbare schooltijd verliezen zij elkaar uit het oog. Hajime gaat studeren, krijgt een vriendin, beperkt zich niet tot die ene vriendin en trouwt uiteindelijk met weer iemand anders. Inmiddels is hij een succesvol Horeca-ondernemer en de eigenaar van twee jazzkroegen. Hij kan echter zijn jeugdvriendinnetje maar niet vergeten. Uiteindelijk duikt de raadselachtige Shimamoto weer op in Hajimes leven. Vreemd genoeg gebeurt dit altijd als het regent. De hernieuwde kennismaking van Hajime en Shimamoto heeft desastreuze gevolgen. Kiest Hajime voor Shimamoto of voor zijn vrouw en dochtertjes? Daarna gebeurt er iets heel vreemds en vervolgens is het verhaal zomaar afgelopen. Niets is wat het lijkt in Ten zuiden van de grens. Bijzonder is ook de stijl van Mu-

bij de reacties. Andere keren staat er een link, maar kun je er niet op klikken. Dan moet je het kopiëren en in de adresbalk zetten. En soms heb je ook een wachtwoord nodig als je het bestand weer vanuit Winrar wilt uitpakken. Dat moet je dan even opschrijven. Met een beetje slim nadenken kom je er wel uit. Enthousiast geworden door mijn succes met Tangerine Dream, ben ik gaan zoeken naar de eerste plaat van Dome. Dat is een muzikaal project van Bruce Gilbert en Graham Lewis, van de post-punkband Wire. Het zoekresultaat overtrof mijn stoutste verwachtingen. Alle vier de platen van Dome kon ik zo van het net halen. Ook kwam ik nog een John Peel-sessie tegen van Dome en een 12-inch van Cupol, een ander muzikaal project van het duo. Sindsdien ben ik niet meer van het net af te slaan. Ik kan niet alles vinden, maar dat is niet erg. Er is zoveel dat wel te vinden is: The Soft

Machine, Roberta Flack, Pere Ubu, The Pop Group, Psychic TV, alles van Deep Purple, alles van Black Sabbath, diverse live-opnames van Joy Division, etc. etc.

rakami. Hij schrijft haast onliterair toegankelijk, met originele, fraaie metaforen. In de roman gebeurt eigenlijk helemaal niet zoveel, maar toch is het boek zeer fascinerend, ontroerend en uiteindelijk zelfs ronduit beklemmend. Murakami laat je niet los. Na de laatste pagina nodigt de schrijver je als het ware uit om het boek onmiddellijk nog een keer te lezen. Misschien is het dan allemaal iets minder vreemd.

wijzigde herdruk: 1988) is een bundeling reisverhalen van Hans Vervoort. De ik-figuur neemt ons met zijn gezinnetje mee op reis naar Indonesië. Dat is allemaal leuk en aardig en Vervoort schrijft zeker niet zonder enige zelfspot, maar het beklijft allemaal niet. Vanonder de koperen ploert is alleraardigst maar net iets te vrijblijvend en al te lollig. Niet iedereen kan een Murakami zijn.

Met de tram (de 16, 25 of 26) zetten wij onze boekenreis voort. We stappen uit op het Spui en lopen naar het ramsjpaleis De Slegte. Niet de meest sfeervolle boekwinkel van de stad, maar wel zó groot dat je er bijkans in kan verdwalen. De Slegte heeft ook iets treurig. Hier ‘liggen’ veel - al tijdens het leven vergeten schrijvers. Vanonder de koperen ploert (1975, ge-

Natuurlijk is het lullig voor de muzikanten dat die geen inkomsten krijgen van hun producten. Er valt eigenlijk geen rechtvaardiging te geven voor het rippen van muziekbestanden van internet. Ik kom dan ook wel websites tegen waarvan de inhoud verwijderd is, op grond van het Digital Millennium Copyright Act (DMCA). Bijvoorbeeld het materiaal van Funkadelic op tastetastetaste.blogspot.com. De digitale politie is de blogspotters op het spoor. Aan de andere kant lijkt het downloaden niet meer te stoppen. Die geblokkeerde eerste plaat van Funkadelic kwam ik bijvoorbeeld gewoon weer tegen op: xxxrockrula. blogspot.com. Ik heb hem snel binnengehaald. Lekker voor in de roeiboot.

Ten zuiden van de grens Haruk Murakami Pandora, 7,98 Boekhandel Schimmelpennink Weteringschans 177 Vanonder de koperen ploert Hans Vervoort Uitgeverij De Arbeiderspers, 2,00 (modern antiquariaat: drie boeken met een stempel voor 5.00) De Slegte

16


Creatief, avontuurlijk en professione De veelzijdigheid van de INA Group, of hoe een droom werkelijkheid werd Ina de Lizer is een veelzijdige kunstenaar: ze ontwerpt, schildert en fotografeert. Deze veelzijdigheid heeft mede geleid tot het ontstaan en het realiseren van één van haar dromen: het oprichten van het kunstenaarscollectief de INA Group.

Werk van leden van de INA Group. v.l.n.r. Ina de Lizer, Saskia Burleson, Sonya Wilson en Tom Galili.

Julia Wilpert

hoefte aan interactie en vernieuwing kon ze daar niet voldoende bevredigen. Dus begon zij - na haar opleidingen aan de Academie Industriële Vormgeving, de Hogeschool voor de Kunsten Utrecht en de Fotoacademie - in de loop van 2006 een groep gelijkgezinden om zich heen te verzamelen: de INA Group. INA staat natuurlijk voor de naam van de oprichtster, maar ook voor INternational Amsterdam Group, In-agroup (het groepsproces aanduidend) en Innovative Art Group. Verschillende betekenissen die het doel van de groep aanduiden: een samenwerkingsverband tussen deskundigen uit verschillende disciplines en culturen om samenwerking te creëren. De trefwoorden van het collectief zijn ‘creatief, avontuurlijk, professioneel’. De groep bestaat uit: tekenaars, vormge-

vers, schilders, beeldend kunstenaars, beeldhouwers, muzikanten en zelfs een uitgever van kunstboeken. Het is de bedoeling gebruik te maken van elkaars deskundigheid en ervaring. ‘Juist deze tijd maakt het interessant om met elkaar te werken. Schilderkunst met nieuwe media. Textiele vormgeving met schilderkunst. Graphic designers met fotografie. Beeldhouwers met graphic designers’, aldus De Lizer. Zij wil het gebruik van eigentijdse middelen (zoals bijvoorbeeld internet) en nieuwe technieken stimuleren om disciplines te verweven en innovatief bezig te zijn.

Danstheater en de hoop

Tom Galili is een Israëlische beeldhouwer. In een kelderruimte van het Volkskrantgebouw, die hij deelt met drie anderen, werkt hij aan zijn sculpturen van hout of beelden van

klei. Het behuizingproces is nog in volle gang. Galili wijst aan waar in de toekomst de koffiehoek komt en vertelt dat er altijd iets loos is in het gebouw. Tot diep in de nacht wordt er gesjouwd met meubelstukken en zijn mensen bezig hun ruimtes in te richten. Galili vindt deze bedrijvigheid mooi en geniet er zichtbaar van hier onderdeel van uit te kunnen maken. Zijn enthousiasme en achtergrond zijn tekenende eigenschappen voor INA Group leden. Enthousiasme karakteriseert ook Sonya Wilson, de nieuwste aanwinst van het collectief. De geboren en getogen Londense ontdekte de groep via internet. Omdat zij van jongs af aan omringd is geweest door mensen uit verschillende culturen en zij dit als verrijking heeft ervaren, sprak met name het multiculturele karakter van

de INA Group haar aan. Wilson’s werk kenmerkt zich door het gebruik van mixed media met printtechnieken en acrylverf op doek. En geheel andere discipline dan die van Tom Galili. Desondanks hebben zij veel belangstelling voor elkaar’s werk en is er meteen een klik wanneer zij praten over hun passie. Momenteel exposeert Wilson in galerie en cultureel centrum Art Cage aan de Domselaarstraat. Saskia Burleson, die volgens De Lizer ‘geadopteerd is van de academie’ (waarmee bedoeld wordt dat zij nog in opleiding is) is ook druk bezig met het voorbereiden van exposities. Op dit moment is zij bezig een serie werken te maken van onder andere glas en epoxy. Burleson heeft zich bij de INA Group aangesloten omdat zij ‘het belangrijk vindt om samen met

over vrijheid en strijd

Eerbetoon aan Rumi

Theatersport verrast altijd

|Vijf mensen bouwen aan een

|Theatergroep Flint brengt met

|De Perzische filosoof, dichter en

|In een theatersportwedstrijd da-

betere toekomst. Steeds weer pakken ze het werk op in een poging de wereld naar hun hand te zetten. Bouwen om te bouwen, hoop, wanhoop, puinhoop. Wordt aan gewerkt is danstheater in de ware zin van het woord. Voor deze dynamische dansvoorstelling heeft het Hans Hof Ensemble de samenwerking gezocht met muziekensemble SOIL, die de voorstelling ondersteunen met live muziek. (MP) |Van 18 t/m 22 december in theater Frascati, Nes 63, tel. 626 6866. Prijs: 14,00 (Stadspas 12,50)

de muziektheatervoorstelling Ierse Tijgers een gepassioneerd pleidooi voor de Ierse cultuur. In de Ierse ballades wordt voortdurende Ierse vrijheidsstrijd bezongen. Daarnaast heeft het gezelschap gedichten op muziek gezet van grote schrijvers als Seamus Heaney, James Joyce, Oscar Wilde en W.B. Yeats. Ook gebruiken ze teksten van de Ierse rebelschrijver Brendan Behan, over zijn IRA-tijd en zijn gevangenschap.Ierse tijgers is Ierse blues ten top. (MP) |Van 13 t/m 23 december om 20:30 in de Roode Bioscoop Haar-lemmerplein 7, tel. 6257500. Prijs: 15,00.

spirituele leider Jalal ad-Din Rumi werd achthonderd jaar geleden geboren. Reden voor UNESCO om van dit jaar een Rumi-herdenkingsjaar te maken. Rumi werd ook wel met Mevlana aangesproken: ‘onze gids’. Hij was een leidende figuur binnen het Soefisme, een mystieke tak van de Islam. Naar aanleiding hiervan treedt de Turkse zanger Halil Necipoglu op in het Tropentheater. Necipoglu is enorm populair Istanboel. (MP) |8 december,Tropentheater, Linnaeusstraat 2, tel. 5688500. Prijs: 20,00, Stadspas: 16,00. www.mevlana800.info

gen twee teams elkaar uit tot het spelen van scènes. Het publiek bepaalt waar de scène over gaat. Daarna spelen de teams zonder voorbereiding een toneelstukje of een scène. Een jury van kolderieke ‘rechters’ én het publiek geven punten. En uiteindelijk is er een winnaar. (MP) |Op vrijdag 7 december Theatersportvereniging Amsterdam (TVA) in het Polanentheater, aanvang 20:30, entree 6,00, reserveren via het theater: tel. 6821311. Op vrijdag 7, 14 en 21 december de Easylaughs, Engelstalig comedy-improvisatietheater, in de CREA Muziekzaal. Er zijn twee voorstellingen:

om 20:30 voor 8,00, (studenten 7,00). Daarna om 22:30 voor 5,00. Beide voorstellingen samen voor de prijs van 10,00. Reserveren via: [email protected]. Vrijdag 14 december treedt Theatersport- en improvisatietheatergroep Placebo op in het CREA Theater. Aanvang 20:30 uur, entree: 6,00 (4,00 voor studenten,CJP en 65+). Reserveren via CREA: 525 1400. Op zaterdag 15 december is er weer de TVA met de voorstelling Improfiësta. Locatie: CREA Muziekzaal, aanvang 20:30 uur, entree: 8,00, reserveren via het theater op 525 1400. Diezelfde zaterdag 15 december is er ook nog het interactief theater LOS met Effe Belle in de CREA Theaterzaal. Aanvang: 20:30 uur, schade 7,50 (5,00 voor studenten, CJP en 65+). Reserveren via CREA tel. 525 1400, of via [email protected].

oen Ina de Lizer ter ore kwam dat het voormalige Volkskrantgebouw aan de Wibautstraat een broedplaats voor kunstenaars moest worden, stond zij vooraan om haar groep daar te huisvesten. Helaas liepen de onderhandelingen met de organisatie die het pand beheert - Urban Resort - spaak, waardoor de groep niet als geheel een aantal verdiepingen in het gebouw kon betrekken. Toch heeft een groot deel van de inmiddels 40 hoofden tellende groep alsnog een werkonderkomen gevonden in deze jonge Amsterdamse broedplaats. De Lizer was niet ontevreden in haar atelier in een klooster gelegen in het zuiden van het land. Maar haar be-

17


eel andere kunstenaars haar werk, ideeën en passie te bespreken.’ Ook heeft zij veel steun gekregen van de groep tijdens exposities en gesprekken. Na een periode van veel vergaderen en samenwerken heeft de groep nu even een adempauze ingelast. ‘Hergroeperen’ noemt De Lizer het. Niet iedereen is het gewend zo intensief met anderen bezig te zijn en sommigen hebben tijd nodig om zich even terug te trekken. Maar er is geen sprake van stilstand, iedereen is hard aan het werk. Dan wel met eigen creaties, dan wel met groepsprojecten. Daarnaast moet er ook in levensonderhoud voorzien worden, omdat het kunstenaarsbestaan doorgaans geen vetpot is. Tom Galili is bijvoorbeeld een coach speldynamiek voor performers en De Lizer zelf heeft het erg druk met haar functie als artistiek leider bij ‘Nesjomme’ (hebreeuws voor ‘bezieling’), een Amstelveens Leer- en Werkcentrum voor mensen met een beperking. Tijd is dus erg kostbaar voor de mensen van het kunstenaarscollectief, omdat zij vele ballen tegelijk in de lucht moeten houden. En dan de toekomstplannen van INA. Achter de schermen is het idee voor een groepsexpositie aan het rijpen. Niet met alle leden tegelijk, maar kleinere formaties zou al erg interessant zijn; het in de praktijk brengen van de veelgeprezen ‘synergie’ (samenwerking). Bovendien zijn er plannen om samenwerkingsverbanden met kunstenaars in het buitenland te creeren en te verstevigen. Zodat er in de toekomst uitwisselingsprojecten zouden kunnen plaatsvinden. Daarnaast is De Lizer altijd met een half oog op zoek naar ruimtes die de groep zou kunnen betrekken. Ondertussen verliest ze haar prioriteit niet uit het oog: ‘De samenwerking met collega’s uit het vak, de wisselwerking, uitspattingen en kwetsbaarheden die het met zich meebrengt, vind ik belangrijk om te groeien in mijn werk.’ De Lizer’s bron van dromen zal voorlopig niet opgedroogd raken, haar ambities passen niet in één mensenleven. Maar dat vindt ze helemaal niet erg, want er moet wel iets te dromen blijven…

Bij ons in ... noord

Musicals zijn van harte welkom In de serie ‘Bij ons in…’ gaan we op bezoek bij een theater of festival bij u in de buurt. Deze maand: M-Lab.

Foto: Remco Visser

Thea Golverdingen en Jos Verdonk

Meer informatie: www.inagroup.nl, www.artcage.org

-Lab is gevestigd in de voormalige loods van een tegelhandelaar. Na de verbouwing is de industriële uitstraling van het pand behouden gebleven. Niet zo gek natuurlijk, voor een theaterfabriek. Het interieur van M-Lab biedt een uniek uitzicht op het IJ en de indrukwekkende, post industriële skyline van het Java Eiland. Vooral vanuit de, op de eerste etage gevestigde, kleedkamers is dat een onvergetelijke ervaring. Naast het theater zelf en die kleedkamers biedt M-Lab onderdak aan enkele kantoor- en repetitieruimtes. In de theaterzaal zelf, met 150 zitplaatsen, is uitgegaan van het principe van de ‘kale vloer’. De stoelen kunnen gerangschikt worden als tribune, maar het is bijvoorbeeld ook mogelijk ze rond de toneelvloer te plaatsen, zoals bij een circuspiste. M-lab biedt jonge of in ieder geval nieuwe, talentvolle theatermakers de kans om in vier weken een nieuwe voorstelling te ontwikkelen en te re-

Straatwijs theater

Wèl Droog Brood

|‘Een nietsontziende komedie over multicultureel Nederland’, noemen de theatermakers het zelf. Snitch is een snelle, humoristische voorstelling voor jongeren (en ouderen) die tegen een stootje kunnen. Hoofdpersoon Appie Abassi laat de wereld al jaren aan zijn deur voorbijgaan. Eten, gamen en slapen is genoeg voor hem. Dan staat er opeens iemand van de terreurbestrijding naast zijn bed. Door theatergroep ZEP, teksten en raps van Def P (Osdorp Posse). (MP) |Op 11, 12, 13 en 14 december in theater Bellevue, Leidsekade 90, om 20:30. Tel. 530 5301 Prijs: 15,00 (Stadspas 12,50)

|De nieuwe ‘humorshow’ van

theaterduo Droog brood heet De kip met de gouden enkels. Droog Brood wordt gevormd door Bas Hoeflaak en Peter van de Witte. Ondanks dat dit alweer het vierde programma van Droog brood is, zijn deze ietwat wereldvreemde meneren nog niet echt doorgebroken bij het grote publiek. En dat is natuurlijk onterecht. De voorstellingen van Droog brood zijn absurdistisch, visueel en fysiek van aard. Je zou ze ook tamelijk melig kunnen noemen en bij vlagen ook gortdroog, zoals de naam van dit gezelschap al aangeeft. Om een indruk te krijgen van wat deze twee

peteren. Daarna gaat het eindresultaat hiervan direct in première en wordt een week lang opgevoerd. Op datzelfde moment verschijnt er in de oefenruimtes een nieuw theaterproject in de startblokken. In de drie weken na een nieuwe productie biedt M-Lab een podium voor reeds bestaande voorstellingen van beginnende artiesten of gevestigde namen. Voorwaarde is wel dat deze producties nog in de try-out fase verkeren. Gezelschappen als Acda & de Munnik, Plien & Bianca en de Ashton Brothers hebben daar inmiddels al gebruik van gemaakt. De ‘M’ van M-Lab staat voor muziektheater. Musicals zijn van harte welkom in dit theater, maar de doelstelling is breder. M-Lab richt zich ook op vernieuwende of baanbrekende voorstellingen waarin muziek de gemene deler is, maar ook plaats is voor spel of bijvoorbeeld dans. Omdat deze voorstellingen zich nog in de ‘testfase’ bevinden, wordt er over het algemeen weinig gebruik gemaakt van decors en kostuums. Doel is om jonge en ambitieuze theatermakers een kans te geven een preproductie van een voorstelling te

maken. Dit hoeven niet altijd mensen uit het vak te zijn. Ook bijvoorbeeld een romanschrijver die een idee voor een muziekvoorstelling heeft kan in aanmerking komen. Dit doel staat echter niet op zichzelf. Uiteindelijk hoopt en verwacht M-Lab dat op zijn minst een aantal preproducties die in M-Lab ‘geboren’ worden, door grote producenten worden opgepakt en zo de weg naar de grotere theaters vinden. M-Lab is oorspronkelijk een idee van Joop en Janine Van der Ende. ‘Zij hebben dit idee echter al snel losgelaten, omdat ze niet wilden dat het een Stage Entertainment-ding zou worden’, aldus Marianne Huibers, uitvoerend producent van M-lab. Samen met artistiek leider Koen van Dijk, zakelijk leider Carmen Nicolaï en technische man Jeroen van Terheijden is zij verantwoordelijk voor de dagelijkse gang van zaken in dit theater. De Joop van den Ende foundation is, samen met de Gemeente Amsterdam, nog wel de voornaamste geldschieter van M-Lab. Inmiddels komen de bezoekers van M-Lab niet alleen meer uit Amsterdam, maar uit het hele land. Ook de

buurtbewoners in Noord weten dit kleine theater steeds vaker te vinden. Een bijzondere rol is weggelegd voor de zogenaamde ‘vrienden van M-Lab’. Vanaf 30 euro per jaar is die vriendschap te koop. Vrienden krijgen een week voorsprong op kaartjes van voorstellingen, worden digitaal gewezen op last minute tickets en hebben een aantal keren per jaar de mogelijkheid om theatermakers en artiesten te ontmoeten en generale repetities bij te wonen. Op dit moment is dit vernieuwende theater nog een beetje een vreemde culturele eend, tussen al die zakelijke bedrijvigheid aan het IJ. In de loop van 2009 zal echter ook het Filmmuseum naar de IJ-oever verhuizen. Met een beetje voortvarendheid is Amsterdam over enkele jaren een nieuwe culturele hotspot en uitgaansgebied rijker.

klaarspelen, kun je het beste even wat filmpjes bekijken op Youtube. Bijvoorbeeld het fragment uit hun eerste show Teer, waarin Peter hele kleine blauwe mannetjes heeft gezien met witte mutsjes, maar het zijn beslist geen smurfen. Door de droogkomische conversatie hierover in liedvorm, plus het a-typische smurfendansje krijgt dit toch al absurdistische gegeven een hilarische lading. Of bekijk het filmpje waarin ze een lange vinger overdwars in hun mond steken... De twee jonge neefjes van Hans Teeuwen ontmoeten Jiskefet, als het ware. Het resultaat daarvan heet Droog brood. (MP) |Op 18, 19, 20, 21 en 22 december in Theater Bellevue, Leidsekade 90, tel 530 5301. Aanvang: 20:30.Vanaf 13,50 (reductie) www.theaterbellevue.nl

Gekke naam, goeie muziek

Zwitserse jodelkunst

|I am Kloot maakt fijne, breekbare, poëtische songs. Middels het debuut Natural History, de titelloze opvolger en de derde plaat Gods and Monsters heeft deze Britse band een verbluffend oeuvre opgebouwd. De nummers zijn stuk voor stuk pareltjes met goed verzorgde gitaarmuziek en mooi verzorgde zang die stikt van de poëtische metaforen. Live kan de band zowel ingetogen en romantisch zijn als overtuigend rocken. Begin volgend jaar verschijnt de opvolger ‘I Am Kloot Play Moolah Rouge’. (MP) |Op donderdag 13 december, om 21:00 in de Melkweg. Prijs: 15,00 + lidmaatschap.

|In de Zwitserse documentaire

Meer informatie: www.m-lab.nl

M-Lab

Heimatklänge (Klanken uit het vaderland) volgt regisseur Stefan Schwietert drie gedreven jodelkunstenaars. Deze stemkunstenaars combineren de traditionele Zwitserse muziek met experimentele muziek. Niks lulligheid, dit is stemkunst! De jodelaars brengen in de film een aantal nummers ten gehore. Ook komen de live-concerten uitgebreid in beeld. Heimatklänge ging afgelopen februari in première op het Internationaal Filmfestival in Berlijn en won daar de C.I.C.A.E.-award. (MP) |Vanaf 6 december in het Filmmuseum,Vondelpark 3, Tel. 589 1419

18


Agenda Cultuur 1

WO 5 DEC Feel the Power of Gospel De Golden Gospel Singers delen één grote passie: gospel, de muziek die onlosmakelijk verbonden is met de Afrikaanse roots en het lot van de zwarte bevolking van de Verenigde Staten. Onder begeleiding van drums, piano en keyboard brengen de Golden Gospel Singers voor u klassieke spirituals, moderne gospelrap en reggae van nu. En reken op een grandioze show! Uw kaartje geldt tevens als GVB-vervoersbewijs AANVANG 20:15 ADRES Concertgebouw, Concertgebouwplein 2-6 RESERVEREN/INFO 6718345 of www. concertgebouw.nl TOEGANG 35,00 MET DECEMBER/ JANUARIBON 9,50

VR 7 T/M 9 DEC Canterbury Tales voor kinderen Veertig jongeren van het Jeugdtheaterhuis spelen ‘Canterbury Tales’. Een eigentijdse bewerking van een aantal verhalen die ruim zeshonderd jaar geleden geschreven zijn door Geoffrey Chaucer. Spannende, mooie, verdrietige en grappige verhalen over jaloezie, hebzucht, wraak, lust en bedrog. Vanaf 7 jaar AANVANG vr 19:30 za 16:00 zo 14:30 ADRES Jeugdtheater de Krakeling, Nieuwe Passeerdersstraat INFO www.krakeling.nl TOEGANG 7,00 - 11,50

3

5

6

2

4

1

2

VR 7 - 9 DEC Daar komen de Jantjes! De musical De Jantjes is een regelrechte klassieker, met bekende liedjes van Louis Davids als Omdat ik zoveel van je hou en O mooie Westertoren. Het zit Dolle Dries, Blauwe Toon en Schele Manus niet echt mee. Geldzorgen en ander ongemak doet hen besluiten als matrozen naar Indië te gaan.Na zes jaar komen ze terug in Amsterdam. Er is veel veranderd… Een voorstelling met een lach en een traan van Zangtheatergroep Cantare! AANVANG 20:00, zo 14:00 uur ADRES De Meervaart, Meer en Vaart 300 RESERVEREN 4107777 (Meervaart), tel. 6991365 (Cantare) of via e-mail [email protected] INFO www.meervaart.nl en www.cantare.nu TOEGANG 22,50 MET STADSPAS 17,50 MET DECEMBERBON 12,50

ZO 9 DEC Beurs van kleine uitgevers Ruim 100 Nederlandse uitgevers presenteren hun nieuwe en oude uitgaven op het gebied van literatuur, non-fictie en beeldende kunst. OPEN 13:00 uur ADRES Paradiso Weteringschans 6-8 INFO 626 45 21 www.paradiso.nl TOEGANG INCL. DAGLIDMAATSCHAP 2,00,

3

WO 12 - 14 EN ZO 16 DEC Met Aandagt naar Holiday on Ice! Stichting Aandagt verzorgt AANgepaste DAGTochten voor iedereen die begeleiding nodig heeft wegens lichamelijk ongemak. In december kunt u tegen sterk gereduceerde toegangsprijzen een bezoek brengen aan de fantastische show Romanza van Holiday on Ice. In Romanza komen de allerberoemdste liefdesverhalen tot leven. Speciale gasten zijn Geert Hoes en Sita. AANVANG 20:00, zo 12:00 RESERVEREN St. Aandagt (036) 5370199 INFO www.stichtingaandagt.tk TOEGANG 30,00 MET DECEMBER / JANUARIBON 15,00

MA 17 DEC Bies Cabaret try-out podium met bekende en onbekende cabaretiers, kleinkunstenaars, stand-uppers en muzikanten. Drie optredens van 25 minuten en een special act. Een sfeervolle cabaretclub waarin bekende en nog onbekende cabaretiers, kleinkunstenaars, stand-uppers en muzikanten een kijkje in hun keuken geven. Solisten, duo’s en groepen wisselen elkaar af. Drie optredens van 25 minuten en een extra special act, geleid door een bekende presentator. AANVANG 20:30 ADRES Bellevue Leidsekade 90 INFO 5305301 www.theaterbellevue.nl en www.biesbiesbies.nl TOEGANG 13,00 MET STADSPAS 11,50

DI 18 DEC Lunchconcert Gratis lunchconcert verzorgd door de Nederlandse StrijkKwartet Academie in de grote zaal van het Muziekgebouw. Piet Heinkade 1 AANVANG 12:30 ADRES Muziekgebouw aan ‘t IJ, Piet Heinkade 1 INFO 7882000, www.muziekgebouw.nl TOEGANG gratis

4

1 DEC T/M 13 JAN Vreemde dingen in Rotterdam Museum Boijmans Van Beuningen toont de bizarre en shockerende wereld van het surrealisme voor het eerst in al zijn veelzijdigheid. Geen kunststroming heeft meer impact gehad op onze cultuur dan het in 1924 door André Breton gelanceerde surrealisme. In de tentoonstelling Vreemde dingen: Surrealisme en design in Museum Boijmans Van Beuningen ziet u hoe deze stroming doorwerkte in mode, theater, architectuur en interieur. Wereldberoemde schilderijen van Giorgio de Chirico, Salvador Dalí, René Magritte en Max Ernst zetten samen met de meest excentrieke objecten uit de twintigste eeuw de toon. OPEN di t/m zo 11:00-17:00 5, 24 en 31 dec tot 16:00 (gesloten op 25-12 en 01-01) ADRES Museum Boijmans Van Beuningen, Museumpark 18-20, Rotterdam INFO (010) 4419400 of www.boijmans.nl TOEGANG 12,50 MET DECEMBER/ JANUARIBON gratis

DI 18 T/M 24 DEC EN DO 27 T/M 30 DEC EN WO 2 T/M 4 JAN Familievoorstelling Oud en Nieuw Theatergroep Slapelozen presenteert de wintervoorstelling Oud en Nieuw, waarin iedereen vanaf 10 jaar zich zal thuisvoelen. In een voormalige tramremise opent Slapelozen een hotel. U wordt als hotelgast ontvangen bij de receptie en krijgt de sleutel tot een nieuwe dag zelf in handen. Samen met verschillende personages wordt er gezongen en gegeten. Het hotel moet waarschijnlijk sluiten, dus als de klok 12 uur slaat, is het misschien voor de laatste keer. Reserveren is nodig. Trek vooral warme kleding aan, het kan koud zijn in de tramremise. En pak een kringloopcadeautje in voor onder de kerstboom: iets wat u zelf niet nodig heeft, maar een ander misschien wel! TOEGANG 19:30 ADRES Tramremise in de Hallen, Bilderdijkkade 60 RESERVEREN [email protected], 0645837725 INFO www.slapelozen.com TOEGANG INCL. ETEN 15,00 MET DECEMBER/JANUARIBON 7,50

5

VR 28 T/M 30 DEC Adembenemende Bollywoodshow in RAI Meer dan 50 dansers, zangers en acteurs, rechtstreeks uit de filmstad Bombay, brengen beelden tot leven – van het traditionele India tot de glitterkitsch van de Bollywood filmwereld. De musical is gebaseerd op het waargebeurde verhaal van één van de grootste Indiase filmdynastieën: de familie Merchant. De jongste telg van deze familie, Vaibhavi Merchant, is verantwoordelijk voor de adembenemende dansscènes. De muziek is gecomponeerd door Salim en Sulaiman Merchant. Kaartverkoop via AUB Ticketshop, hoek Leidseplein/Marnixstraat (als u uw maandbon daar inlevert, betaalt u geen 2,00 reserveringskosten). Copyright foto: H. Schulze AANVANG 19:00 ADRES RAI Theater, Europaplein 8-22 INFO www.raitheater.nl en www.bollywoodmusical.nl TOEGANG: 46,50 / 36,50 / 32,50 MET DECEMBER/JANUARIBON 31,50 / 21,50 / 17,50.

1 DEC T/M 31 JAN Meesterwerken uit Moskou in JHM De tentoonstelling Moderne Meesterwerken uit Moskou in het Joods Historisch Museum toont een unieke verzameling schilderijen en tekeningen van belangrijke Russisch-joodse kunstenaars in de periode 1910-1940. De expositie schetst het verhaal van de opkomst en ondergang van joodse kunstenaars in de Sovjetunie ten tijde van Stalin. De meeste werken zijn nog nooit in Nederland getoond. U ziet schilderijen van meesters als El Lissitzky en Isaak Brodsky en verboden werken van Solomon Tysjler. OPEN 11:00-17:00 do tot 21:00 ADRES Joods Historisch Museum, Nieuwe Amstelstraat 1 INFO 5310310, www.jhm.nl TOEGANG 9,50 MET STADSPAS 6,50 MET DECEMBER / JANUARIBON gratis

6

TOT 13 JAN Andy Warhol: Other voices, other rooms Een eigenzinnige tentoonstelling die aan de hand van een grote diversiteit aan media inzicht geeft in het artistieke denken van de belangrijkste icoon van de Pop Art: Andy Warhol (1928-1987). Warhol is een van de invloedrijkste kunstenaars van de twintigste eeuw, die ‘populaire’ symbolen uit ons dagelijkse leven reproduceerde. Hij geldt als dé icoon van de Pop Art. Maar waarom en hoe Warhol contact zocht met de in zijn tijd explosief groeiende populaire cultuur valt veel minder gemakkelijk te zeggen. De tentoonstelling geeft een nieuwe indruk van de manier waarop Warhol naar de wereld keek. OPEN 10:00 - 18:00 (5, 24 en 31 dec tot 16:00, 01-01 gesloten) ADRES Stedelijk Museum, Oosterdokskade 5 INFO 5732911, www.stedelijk.nl TOEGANG 12,50 MET STADSPAS 3,50

19 - 23 DEC DE ROZE FILMDAGEN De Roze Filmdagen presenteert om het jaar een grote en een kleine editie van het festival. Dit jaar is de kleine editie aan de beurt; 25 voorstellingen met speelfilms, documentaires en korte films. Zowel populaire films als kleinere alternatieve films komen aan bod. LOCATIES De Balie en Filmhuis Cavia INFO www. rozefilmdagen.nl/ TOEGANG DE BALIE 8,00 / 7,00 TOEGANG CAVIA 5,00

19


Agenda Politiek

Het festival van geven én krijgen

VRIJDAG 7 DECEMBER De intellectueel in de 21e eeuw Vier lezingen en een discussie over de intellectueel door de eeuwen heen. Van Verlichting tot multimedia, van oud-linkse revolutionair tot nieuw-rechtse mopperkont en van filosoof tot popster. Met Ger Groot, Joke Hermsen, Jan Hein Hoogstad en Solange Leibovici. AANVANG 20.30 ADRES Perdu, Kloveniersburgwal 86 INFO/RESERVEREN 627 62 95 TOEGANG 6,00 MET KORTING 5,00

“Je laten helpen is een teken van kracht.” Foto: Remco Visser

MAANDAG 10 DECEMBER Het Strijdtoneel: Exit Irak Wat zijn de gevolgen voor Irak, als straks Amerika vertrekt. Zal het land blijven bestaan of uiteenvallen langs etnisch/religieuze scheidslijnen? Welke gevolgen zal dat hebben voor de veiligheid van de Irakese burgers en vluchtelingen? Wie beheerst dan de olievoorraden? En welke invloed kunnen de V.S. en Europa nog uitoefenen? Ivo Daalder, specialist Amerikaans buitenlands beleid en Europese zaken gaat in op deze en andere vragen. In samenwerking met OxfamNovib. AANVANG 20:00 ADRES De Balie, Kleine-Gartmanplantsoen 10 INFO 553 51 00 en www.debalie.nl TOEGANG 8.00 MET KORTING 6.00

VRIJDAG 14 DECEMBER Che Guevara, een held van onze tijd Lezingen van Kees Koonings van de Universiteit Utrecht en Michel Baud van Cedla, het Centrum voor Studie en Documentatie van Latijns Amerika. Over de man die voor sommigen nog slechts de icoon van de sixties is. De patroon van de handel in posters, petjes en prullaria. Voor velen een blijvende held. Over de historische en de actuele betekenis van de Cubaanse voorvechter, prediker en pionier. Veertig jaar na zijn ontijdige dood in Bolivia. AANVANG 15:30 ADRES Cedla, Keizersgracht 395-397 TOEGANG gratis

DINSDAG 18 DECEMBER De boel bij elkaar houden: binden met beleid Onder leiding van Cees Grimbergen gaan beleidsmakers, politici en wetenschappers in gesprek. Over hoe de overheid het veelbesproken denken in ‘wij en zij’ kan tegengaan. Door burgers te binden aan rechten en plichten? Of door symbolen en rituelen te stimuleren die door iedereen worden gedragen? Hoe bereik je moeilijke groepen zoals religieuze orthodoxen en politieke radicalen? En, hoe zit het met de veelbesproken nationale identiteit? AANVANG 19:30 ADRES De Rode Hoed, Keizersgracht 102 INFO/RESERVEREN 638 56 06 TOEGANG (RESERVEREN VERPLICHT) gratis

DONDERDAG 13 DECEMBER Socrateslezing 2007 Is een humanistische Islam mogelijk? Waaruit bestond deze traditie en wat kunnen wij er vandaag nog van leren? Wetenschapper, schrijver en dichter Fouad Laroui en Paul Scheffer buigen zich over een heikel vraagstuk. AANVANG 20:00 ADRES Felix Meritis, Keizersgracht INFO / RESERVEREN 521 90 90 TOEGANG (RESERVEREN 324 VERPLICHT) gratis

Mensen die aan de grond zitten hebben te veel schroom om zich te laten helpen, vindt Marieke Henselmans. Het is geen schande om een uitgestoken hand aan te nemen en het kan veel ellende voorkomen.

De mening

va n

Marieke Henselmans ijdens lezingen vraag ik vaak aan de aanwezigen: ‘Als iemand van je familie of naaste vrienden een beetje in de geldproblemen zit, zou je hem/haar dan helpen? En wat zou je dan doen? Iemand vaker te eten vragen? Wat grotere cadeaus geven? Advies geven? Geld uitlenen of weggeven?’ De antwoorden zijn hartverwarmend. Er is eigenlijk nooit iemand die een ander níet zou willen helpen. Er worden creatieve manieren aangedragen om te helpen en om de hulp in zo’n vorm te gieten dat het voor de ander acceptabel is. Zodat de ander zich geen armoedzaaier voelt. En mensen die wat verder van ons afstaan, zouden we die ook helpen? Dat blijkt niet eens veel uit te maken. Als mensen die we niet zo goed kennen een beroep op ons doen zouden we toch zeker bekijken wat er mogelijk is. Conclusie: helpen is leuk. We doen het gewoon graag. Het geeft ons een tevreden gevoel, en geeft een beetje tegenwicht aan het idee dat de wereld een koude barre plek is, waar iedereen eropuit is elkaar te benadelen. Volgende vraag. Als je zelf geldzorgen hebt, wat doe je dan? Zou je zo lang als mogelijk is proberen zélf alles op te lossen? Weer is de groep bijna unaniem: geldzorgen lossen we zelf op. Punt. Ook al zijn de problemen niet helemaal onze eigen schuld en is er sprake van pech gecombineerd met eigen dommigheden? Ja, ook dan. En

als anderen best makkelijk zouden kunnen en willen helpen? Ja, sorry, ook dan lossen we onze problemen toch liever zelf op. Uit schaamte, uit schuldgevoel, uit angst voor gezichtsverlies en uit trots. Wat een drama! Hierboven hebben we gezien dat er een leger van aardige mensen is dat gráág een handje zou toesteken. Er is gewoon een schrijnend tekort aan aardige mensen die best een beetje geholpen zouden willen worden. Ze zijn er wel, maar ze verstoppen zich. Al die mogelijkheden, die warmte, die kleinigheidjes die samen wel degelijk kunnen bijdragen aan een oplossing: die blijven onbenut. Zelf heb ik meegemaakt hoe geweldig het kan werken, als je anderen toestaat een handje te helpen. Halverwege de jaren tachtig behoorde ik tot wat ze nu de working poor noemen. Ik draaide tamelijk opgewekt elk dubbeltje drie keer om. Binnen de familie was dit snel genoeg bekend, zodat ik, en zeker mijn peuterzoontje, wat grotere cadeaus kreeg. Een prachtig nieuw kledingstuk dat zogenaamd niet zo goed beviel: of ik het wilde hebben? Mooie boeken en grote pakketten dure lego voor het kind. En kon ik dit of dat nog gebruiken? Ook mensen die ik minder goed kende, peilden voorzichtig of ze wat aan me kwijt konden. Zou ik kleertjes voor het kind kunnen gebruiken, of andere mensen weten die er blij mee zouden zijn? Er was een fietsje over en een computer. Zouden ze het even langsbrengen, want ze waren binnenkort toch in de buurt?

Er zit maar één risico aan wanneer je bekend raakt als iemand die wel spulletjes kan gebruiken. Vanwege het tekort aan aardige mensen die wel wat hulp kunnen gebruiken, verspreidt het gerucht dat er één is gevonden zich razendsnel. Mensen willen zó graag helpen. Dan kun je bedolven raken, onder de goederen maar ook onder de goedwillendheid. Er verlegen van worden. Je kunt te veel krijgen. Je krijgt drie computers aangeboden en durft niet te zeggen dat je al voorzien bent. Maar deze complicaties daargelaten is het een feit, dat je van een minimum kunt leven en je rijk kunt voelen, als je je open stelt voor goede gaven. Nodig zijn: een open houding, altijd duidelijk bedanken, vertrouwen en geduld. Van de complicatie van het te veel krijgen kun je een deugd maken: je kunt zelf van alles gaan aanbieden en weggeven. Voorzichtig speuren naar mensen die dingen kunnen gebruiken, met kinderen die iets jonger zijn dan de jouwe, waar kleertjes, fietsjes en speelgoed weer heen kunnen. Je wordt een radertje in een groter geheel, in het festival van geven en krijgen. Mensen die zich bezwaard voelen iets aan te nemen kun je bezweren: hou toch op. Ik heb het zelf ook gekregen en ben al tevreden als er iemand blij mee is. Het is mijn overtuiging dat die calvinistische drang om alle problemen zelf op te lossen, vooral en zeker geldproblemen, een grote rol speelt bij men-

sen met problematische schulden. Áls mensen dan eindelijk hulp zoeken, is hun schuld opgelopen tot zo’n 20.000 euro. Dan staan ze met hun rug tegen de muur, aan de rand van de afgrond, op het punt uit hun huis gezet te worden. Elke keer weer als mensen zich met dergelijke problemen melden, vliegt het je naar de keel. Waarom hebben ze in vredesnaam niet eerder aan de bel getrokken? Waarom niet toen de schuld nog tweeduizend euro was en een oplossing binnen handbereik lag? Wil je wel een ander helpen maar nooit geholpen worden? Dat is eigenlijk niet eerlijk. Je onthoudt jezelf de kans op een boel fijne ervaringen. En je ontneemt anderen de kans wat goeds te doen. Elkaar helpen is de smeerolie van een warmhartige samenleving. De kring van geven en krijgen moet rond zijn en doorlopen. Als dat proces bij jou stopt, veroorzaak je een sociaal infarct. Je laten helpen is een teken van kracht. Marieke Henselmans is schrijfster en columniste. Dit artikel is een bewerking van een passage uit haar nieuwe boek ‘Besparen maar!’ tips, adviezen en inspirerende ideeën voor elk seizoen, uitgave Van Gennep. Henselmans schreef eerder ‘Hoor wie klopt daar geld uit mijn zak’, over besparen rond de feestdagen. Op www.onlibri.nl is onder het kopje ‘geldzaken’ een gratis boek over besparen van Marieke Henselmans te downloaden. Het heet ‘101 manier om goedkoper uit te zijn’.

20 SPORT


‘Die troep sloopte mijn lichaam’ Sport beschermde Ingrid Coster niet tegen kanker

Ze won medailles bij kampioenschappen op de weg en was cross kampioen van Nederland. Regionaal behoorde zij bij de top van haar klasse. Tot aan die ene dag in januari toen bij haar een agressieve vorm van kanker werd geconstateerd. Na een operatie en zware chemokuren vecht ze zich een weg terug. Volgende maand bij de halve marathon van Egmond staat Amsterdamse Ingrid Coster aan de start. tekst

André Stuyfersant foto

Hilco Koke

e was het totaal vergeten. De uitnodiging voor het tweejaarlijkse landelijke borstonderzoek lag al weken in haar kast. Niet dat ze zich zorgen maakte want ze had ze nergens last van. Waarom zou ze dan gaan? Zonde van een training. Zes keer per week rende ze tientallen kilometers en voelde zich lichamelijk perfect. Was in topconditie. Gezond verstand verdrong fanatieke trainingsschema’s. Ingrid Coster, 50 jaar, liet zich onderzoeken. Een week later liet de huisarts haar de röntgenfoto’s zien. Als leek zag Coster direct dat het mis was. ‘Het zag er verschrikkelijk uit’, vertelt ze geschokt. ‘Vanaf die middag stond mijn leven helemaal op zijn kop. Ik was totaal van slag. In het OLVG werden, op één dag, alle onderzoeken gedaan. ’s Middags kreeg ik de uitslag te horen: kanker.’ Een week later lag ze op de operatietafel. Voor de atlete was dat het begin van een tocht langs de poorten van de hel. ‘Als patiënt moet je meedenken. Aan de chirurg gaf ik aan mijn borst te laten amputeren, want ik wilde niet bestraald worden. De dokters waren heel eerlijk, neutraal. Je wordt niets meer voor gehouden dan het werkelijk is. Ik had uitzaaiingen en daarom werden ook mijn klieren weg gehaald.’ Psychisch zat Coster helemaal stuk. Hardlopen was haar leven. Alles had ze daarvoor opzij gezet. Ze had haar baan opgezegd, leefde ascetisch en ontzegde zich de ‘geneugten des levens’. Bevrediging haalde ze wel uit haar sport. Na die fatale mededeling kon het haar allemaal niets meer schelen. Op haar fiets reed ze bewust door rode stoplichten. Als het lot dát met haar voor had dan kunnen ze haar beter doodrijden, hield ze zich voor. ‘Ik had veel verdriet. Angst. Na die ingreep begon ik weer hard te lopen. Dat verzette mijn gedachten. Het liefst had ik

de hele dag gerend. Die ziekte is zó ingrijpend daar sta je mee op en ga je mee naar bed. Vierentwintig uur per etmaal giert dat door je hoofd.’ De Amsterdamse atlete kon, nee moest, de beker helemaal leeg drinken. Zes zware chemokuren wachten nog. Drie dagen lang dacht ze dat ze echt dood ging. Het woord ‘ziek’ was een eufemisme. Emmers vol heeft ze gebraakt. Samen met de oncoloog besloot ze de laatste drie kuren andere chemo te gebruiken. ‘Van die laatste kuren was ik minder ziek, maar had als nadeel dat de bloedwaarde daar slechter van werden. Voordeel was wel dat ik kon sporten.’ Tussen de kuren door deed Coster dat ook. Trainen was haar beste medicijn. Daar kon geen ‘psych’, of wat voor medicijn dan ook, tegen op. Hardlopen hield haar geestelijk op de been. Fysiek kon ze de zware behandelingen beter aan. ‘Ik mocht trainen maar wel rustig aan. Ik deed mijn best maar liep op een sukkeldrafje. Ik kon niet harder. Mijn lichaam was gesloopt door die troep. Door die chemo waren mijn witte bloedlichaampjes vernietigd, dan ben je vatbaar voor infecties. Dat heb ik gelukkig niet gehad. Tijdens het rennen liep mijn hartslag snel op naar waarde van boven de tweehonderd.’ Coster, die de dood in ogen keek, kijkt nu heel anders tegen het leven aan. Ze is keihard geconfronteerd met het gegeven dat men geen schriftelijke bevestiging krijgt dat je tachtig jaar wordt. Ze is gaan relativeren. Sporten is voor haar belangrijk, maar ze beseft heel goed dat ze daardoor niet beschermd was tegen kanker. Voor Coster is er nu meer in het leven dan tien seconden van je persoonlijk record af te halen. De draad van het leven pakte zij weer op.

‘Zaken die ik vroeger normaal vond daar kan ik nu intens van genieten. Geestelijk ben ik door deze ervaringen beter geworden. Ik heb laatst een duurloopje gedaan richting IJburg. De zon scheen. Ik heb daar zó van genoten.’ Duursporters zijn per definitie egotrippers, geheimschrijvers, einzelgängers. De concurrentie kan sowieso in de stront zakken. Even gedag zeggen en dat is het. Er is maar één iemand belangrijk: jezelf. Maar in tijd van nood leer je je vrienden kennen. ‘Vanuit de sportwereld heb ik heel veel steun gehad. Dan merk je dat het niet allemaal om persoonlijke records gaat. Die reacties waren zo lief. Dat gaf mij een heel goed gevoel.’ Niet alleen uit de sportwereld had Ingrid Coster steun. ‘Mijn vriend’, antwoord ze op de vraag wie haar het meest bijstond. ‘Hij ging ook mee naar de chemokuren. Hij is altijd heel positief en heeft mij gesteund en gemotiveerd om te blijven sporten. Voor hem is het dubbel moeilijk. Zijn moeder, en later zijn pleegmoeder, zijn overleden aan borstkanker.’ Bij Coster zijn de sporen van de ‘chemoslag’ nog duidelijk te zien. Op haar hoofd ontluiken de eerste haartjes. ‘Het is niet echt het allerbelangrijkste maar het doet wel wat met je als vrouw dat je op de badkamervloer de haren met bosjes ziet vallen. Toen ik helemaal kaal was heb ik nooit erover gepeinsd om een pruik te dragen. Ik droeg een hoofddoekje. In Amsterdam val je daar trouwens niet mee op. Af en toe werd ik echt als ‘hoofddoekje’ behandeld. Marokkaanse jochies vroegen mij waar Mohammed woonde’, vertelt ze met pretoogjes. Ingrid Coster heeft de draad van het leven weer opgepakt. ‘Ik train nu weer zes keer per week. In de halve marathon van Egmond begin januari sta ik weer aan de startlijn.’

ESSAY 21


Mooi woord: verongelijkt

Waarom vragen ze me nooit iets? Want als ze dat hadden gedaan (destijds toen ze iedereen vroegen) dan had ik ‘verongelijkt’ gezegd. Misschien ook wel ‘verongelijktheid’, maar het kale ‘verongelijkt’ vind ik al heel lang het aller-, allermooiste Nederlandse woord. tekst

Louis Stiller foto’s

Hilco Koke

erongelijkt. Prachtig: een woord uit vier stukken, zoals alleen de Nederlandse en Duitse taal dat zo kunnen: woorden en taalstukjes aan elkaar solderen tot een lange taalsliert die door de goegemeente vaak wordt gebruikt, maar waar je als taalkenner de schroefdraad, de nippels en het soldeersel nog aan ziet hangen. Lijken, daar begint het mee. Draai er ge- voor en je hebt gelijken. Dat kennen we van vergelijken. Iets is niet hetzelfde als iets anders, maar lijkt er wel op. Je kunt ze naast elkaar zetten en de verschillen proberen te ontdekken. Twee rijtjeshuizen in een straat bijvoorbeeld. Zelfde bouwjaar, zelfde plek in het midden van een drie-onder-een-kap. En toch. De een ziet er een stuk beter uit dan de andere. Kijk maar eens goed, dan zie je het smakeloze grasveldje bij de een, en de mooie hortensia’s bij de andere. Hé, daar is achter het huis ook nog een pergola gebouwd, en het lijkt alsof de woningbouwvereniging het dak onlangs heeft vervangen. Of zouden de bewoners dat zelf hebben gedaan? Binnen mum van tijd heb je de tien verschillen gezien. De huizen zijn hetzelfde, en toch zijn ze ongelijk. Vergelijken is een typisch Nederlandse eigenschap. Het gras is nu eenmaal altijd groener bij de buren (en de buurvrouw ook, zoals Martin Bril ooit opmerkte), en vandaar dat we de gordijnen altijd openhouden, want hoe zou je anders kunnen zien wat er in al die eenvormigheid anders is (en wie weet is de buurvrouw ’s avonds nóg groener. Alles moet je weten, ander kun je niet goed vergelijken). Om van ‘ongelijk’ naar ‘verongelijk’ te kunnen gaan, heb je een flink verbuigstuk van soepel koper nodig. Van een bijwoord maak je namelijk een werkwoord: verongelijken. Het rare is alleen dat we dat werk-

woord nooit gebruiken. Je zegt nooit: ‘Ik verongelijk’. Of: ‘Gisteren hebben Gerrit en ik de huizen in de Javastraat verongeleken’. Het enige overblijfsel van dit werkwoord is weer een bijwoord (en soms een bijvoeglijk naamwoord), namelijk verongelijkt. Dat kun je maar op een paar manieren gebruiken. Hij voelde zich verongelijkt. Zij reageerden verongelijkt. Dat kunnen we zeggen. Het rare is dat je het moeilijk van jezelf kunt zeggen. Het kan wel, maar het voelt een beetje raar om te zeggen. ‘Ik voelde me verongelijkt.’ Meestal zeg je het van een ander. ‘De vrouw keek verongelijkt.’ Dat kan weer wel. Wat bedoelen we eigenlijk als we zoiets zeggen? Hoe kijkt iemand verongelijkt? Kwaad, maar niet echt, zou ik zeggen. Ingehouden boosheid. Papa is niet boos, alleen een beetje verdrietig. Zelfs dat laatste raakt de kern van ‘verongelijkt’ net niet. Verongelijktheid is een heel subtiele emotie, die tegen boosheid en verdriet aanschurkt. Er is je iets aangedaan, zo voel je dat, je bent tekort gedaan, miskend, en in plaats van te gaan schreeuwen of foeteren, houd je je in, terwijl je tegelijkertijd wél laat blijken dat je op je teentjes getrapt bent. Je ziet het aan iemands gezicht, aan zijn lichaamstaal. Je hoort het aan zijn stem. Het zit hem niet lekker, maar een knappe kerel die de échte boosheid eruit weet te trekken. Het is mokken in een hoekje, wetend dat anderen kijken. Ingehouden boosheid, maar wel met de gordijnen open. Het knappe van deze emotie is dat de anderen weten dat je verongelijkt bent. Verongelijktheid is zo’n Nederlandse emotie, dat wij haar meteen herkennen. Verongelijkt waren we bijvoorbeeld in groten getale toen prinses Máxima eind september op de presentatie van het WRR-rapport

Identificatie met Nederland zei dat er niet één Nederlandse identiteit bestaat. (Dat zei ze niet echt, haar boodschap was veel subtieler, maar net zoals we de taal zo makkelijk kunnen verbuigen, zo verbuigen we ook graag de uitspraken van een ander, zodat je er makkelijker op kunt reageren). Grote groepen verongelijkte burgers schreeuwden het vervolgens niet hard van de daken, we scholden onze prinses niet uit, maar lieten heel subtiel, minzaam en terughoudend blijken dat ze deze keer toch een beetje dom was geweest. Die reactie tekent ook de keerzijde van verongelijktheid. Om verongelijkt te zijn, moet je een beetje lange tenen hebben. Moet je dingen zeggen als: ‘Mij vragen ze nooit iets’. Moet je je snel tekort gedaan voelen. Kijk naar al die lichtaangebrande reacties van politici, hoogwaarheidsbekleders, trainers en professionele sporters. De tenen zijn lang, en de reacties minzaam. Eigenlijk zou het een mooie test zijn: de verongelijktheidstest. Dan hoeven we bij de inburgeringscursussen maar drie dingen te onderzoeken. Een: het herkennen van verongelijktheid (dia). Twee: het uitbeelden van verongelijktheid (toneelstukje). Drie: lange tenen (inspectie). Vijf minuten, langer hoeft dat niet te duren. Dan weet je meteen wie de ware Nederlander is. Een geweldige test, als je het mij vraagt – maar ja, wie ben ik? Mij vragen ze nooit iets. Over de auteur Louis Stiller (1959) is hoofdredacteur van ‘Schrijven Magazine’ en de bijbehorende website ‘Schrijven online’. Van zijn hand kwam in november het boek ‘Essays schrijven’ uit, over de kunst van het persoonlijke essay. De publicatie verscheen bij uitgeverij door Augustus.

22 DOSSIER


Geworsteld en bovengekomen Veel mensen aan de onderkant van de samenleving kampen met tegenslag. Soms blijft de pech je achtervolgen, soms ook niet. Vijf verhalen van mensen die het zwaar voor de kiezen hebben gehad maar volhielden en de tegenslag overwonnen. Teksten

Marco Ploeger en Marjan ten Broeke Illustratie

Monique Mulder

‘De enige kracht die ik had was mijn dochter’ Ayten Atal was illegaal in Nederland toen haar man overleed. Ze kwam er helemaal alleen voor te staan. De echtgenoot van Ayten Atal reisde in '82 vanuit Turkije naar Nederland. Een paar jaar later kwam Atal hem nagereisd. Illegaal. Toen hun dochtertje anderhalf was, stortte Atal's wereld in. Haar man kwam om bij een treinongeval en plotseling stond ze er helemaal alleen voor. Ze had geen verblijfsvergunning, ze sprak geen Nederlands en ze kende niemand. Gelukkig mocht ze van de huisbaas in de woning blijven, maar de omstandigheden waren verre van ideaal. Atal: 'Het was een hele kleine, heel oude woning en we betaalden een hoge huur. Gelukkig woonden er Turkse mensen boven en beneden ons.' Met hen had ze goed contact. Maar de buren kregen een andere woning aangeboden, als gevolg van een rechterlijke uitspraak. Atal bleef alleen achter. Het werd een ellendige tijd voor de eenzame Atal. Tot twee keer aan toe werd er ingebroken in haar woning. Ze vermoedde dat haar huisbaas hier verantwoordelijk voor was. Atal deed van angst 's nachts geen oog meer dicht. Ze weet nog hoe het was: 'Dan lag ik in bed en ik hoorde voetstappen op straat. Maar het leek of ik die voetstappen in de huiskamer hoorde.' Ze kreeg er zelfs fobieën van. 'De enige kracht die ik had was mijn dochter', vertelt ze. 'Alles wat ik doormaakte, was voor haar toekomst.' Teruggaan naar Turkije was geen optie voor haar, omdat ze wilde blijven voor

haar kind. 'Het Riagg heeft me heel goed geholpen', vertelt ze. 'Men hielp mij met mijn inkomen en bij de problemen met mijn huisbaas.' Samen met een kennis schreef ze een brief aan de koningin omdat haar situatie zo belabberd was. In '91 kreeg ze een verblijfsvergunning.

Het Riagg hielp Atal er bovenop Nu ze in Nederland mocht blijven, begon ze met een Nederlandse taalcursus. Maar door alle gebeurtenissen was haar geheugen als een zeef geworden. Na drie jaar les sprak ze nog maar enkele woordjes Nederlands. Een zelfde ervaring had ze toen ze rijles nam. Het lukte haar niet om dingen te onthouden. Atal vindt het pijnlijk: 'Voorheen had ik een goed hoofd om te leren, maar het lukt gewoon niet.' Ze volgde diverse therapieën bij het Riagg. Dat adviseerde haar om actief te worden in een buurtcentrum. Het volgen van de activiteiten, samen met anderen, deed haar inderdaad goed. Eindelijk trad ze uit haar isolement en kreeg ze weer sociale contacten. Het einde van de tunnel kwam voor Atal in zicht. Vooral toen haar een andere woning werd aangeboden. Haar dochter heeft inmiddels haar vwo-diploma gehaald en bereidt zich voor op haar studie Medicijnen. 'Nu ik mijn leven weer op orde heb, zakt het allemaal een beetje weg', vertelt ze. 'Ik heb nu voornamelijk nog rare herinneringen aan die moeilijke tijd.' Atal werkt nu als vrijwilligster in een buurtcentrum. Ze is erg tevreden en heeft haar doel bereikt.

‘Die coke gaat je hele leven beheersen’ Brian Sevenaar leefde een kleine twintig jaar op straat, voorthollend van cocaïnekick naar cocaïne-kick. Nu heeft hij een eigen woning en een baan. Toen Sevenaar als inkoper bij een groothandel werd ontslagen, was het niet makkelijk om ander werk te vinden. Hij begon zijn vriendin te ontlopen en probeerde aan geld te komen door drugs te verkopen. Uiteindelijk belandde hij op straat, 32 jaar oud en verslaafd. Over die tijd vertelt Sevenaar: ‘Ik weet nog dat ik soms twee nachten niet sliep. Dan snoepte ik wat van de dope die ik zou verkopen en dan merkte ik: hé, ik kan nog

Sport verving de coke langer zonder slaap!’ Zo sjeesde hij door. Een dagen nachtritme had hij niet meer. Voor het aanvragen van een uitkering had hij geen geduld. ‘Dan dacht ik aan het geld dat ik in dat uur zou kunnen verdienen en dan koos ik daar voor. Je bent voortdurend gefixeerd op meer geld voor meer cocaïne.’ Toen hij weer eens voor de rechter verscheen, gaf deze hem de keus: òf weer de gevangenis in, òf een Sov-maatregel van twee jaar accepteren. Sov staat voor: Strafrechtelijke Opvang Verslaafden. Sevenaar koos voor het laatste. ‘Het eerste jaar bracht ik door in de gevangenis. Daar

volgde je allerlei therapieën om inzicht te krijgen in je eigen verslaving’, vertelt hij. Hij leerde om ‘rare gevoelens’ bespreekbaar te maken, zich kwetsbaar op te stellen. Dat was hij niet gewend. Sevenaar leerde dat hij niet perfect hoefde te zijn. Na dat eerste jaar ging hij stapsgewijs weer de maatschappij in. Er waren veel uitvallers bij de Sov. Maar Sevenaar zette door, ondanks de moeite die het hem kostte. ‘ Je mist niet alleen de dope, maar je mist de spanning, de rituelen bij het gebruiken.’ Hij oefende zich in het omgaan met die gevoelens van gemis. ‘Dat trekgevoel gaat in pieken en dalen’, weet hij nu. ‘Het gaat ook weer over.’ Als hij het moeilijk had, ging hij sporten. Dat was voor hem de remedie. ‘Ik ben van alles gaan doen: fitness, voetbal, volleybal. Nu nog: als ik me rot voel, dan ga ik sporten.’ Hij is er nu helemaal vanaf, vertelt hij. ‘Cocaïne doet me niets meer. Maar ik blijf er mijn hele leven angst voor hebben. Die coke gaat je hele leven beheersen.’ Na afloop van zijn Sov-traject, kwam hij in aanmerking voor een woning. Hij was als een kind zo blij. ‘Toen ik voor het eerst in mijn eigen woning kwam, besefte ik: dit is waar ik het allemaal voor gedaan heb.’ Hij schilderde de boel en hij richtte zijn huis in met spullen die hij van straat haalde. In het begin kwam iedere week een maatschappelijk werker langs om te kijken hoe het ging. En het ging goed. Inmiddels heeft hij een gesubsidieerde baan als klusser. Hij hoopt binnenkort in vaste dienst te komen. Sevenaar: ‘Ze kennen me, dus ik denk dat dat wel gaat lukken.’ De naam Brian Sevenaar is gefingeerd

DOSSIER 23


‘Ik deed het toch en kon het’ Beeldend kunstenaar Christien Claassen (43) is tegenwoordig zelfstandig ondernemer en begeleidt nabestaanden bij het zelf maken van een monument of urn voor een dierbare overledene. Het begon in 1988 heel anders. Claassen studeerde af in tekenen, schilderen en grafiek aan de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten in Den Haag. Haar doel was bereikt: kunstenaar worden. Ze volgde daarna een cursus beeldhouwen en keramiek en verdiende vervolgens haar geld met de verkoop van eigen werk. Een bijstandsuitkering was onvermijdelijk. Die uitkering bleef noodzakelijk, ook toen Claassen vanaf 1995 schilderlessen erbij ging geven. Terugkijkend op die lange periode vanaf 1988 zegt zij: ‘Het was heel normaal dat je als kunstenaar in de bijstand zat. Het was voor haar geen enkele noodzaak om verandering in die situatie aan te brengen. Tijdens het geven van de schilderlessen

zag Claassen voor het eerst dat mensen bij een overlijden kracht kunnen putten uit creatief bezig zijn. Het was een periode van hard werken. Maar toch bleef de bijstand noodzakelijk. Het begon tot haar door te dringen dat ze iets niet goed deed. Langzaam kwam er een proces van verandering op gang. Claassen: ‘Ik ontdekte dat ik veel talent heb en ik ontdekte mijn eigenwaarde. Toen ik ging beseffen wat voor kwaliteit ik in huis had, durfde ik ook meer geld te vragen.’ Het grote omslagpunt kwam in 2002 toen Claassen mee deed aan een project via het Tros-programma Vermist. Een aantal kunstenaars kreeg de opdracht iets te maken voor een gezin waarin iemand werd vermist. Claassen maakte een beeld voor de vrouw en twee kinderen van een vermiste man. Daarover zegt ze nu: ‘Het was voor mij een eye-opener. Zo van: oh ja, daarom ben ik kunstenaar. Het ging net als bij het lesgeven: alles in mij zei “nee”, maar ik deed het toch, en ik kon het.’ Er ontstond een plan om zelfstandig ondernemer te worden. In augustus 2006 meldde Claassen zich daarom aan bij het project Eigen Werk, dat Amsterdamse 40-plussers begeleidt bij het opzetten van een eigen onderneming. Het kwartje viel: Claassen besefte wat ze allemaal moest in-

vesteren om een mooi kunstwerk te maken. ‘Tja’ zegt ze, ‘ik kon niet anders dan concluderen dat ik hogere prijzen moest vragen.’ Inmiddels geeft ze workshops keramiek. Het begeleiden van nabestaanden bij het maken van een gedenksteen of urn, is iets van de laatste jaren. Claassen: ‘Het is leuk om mensen daarmee te helpen. Ik denk dat het actief eraan meewerken deel kan uitmaken van de verwerking van het verlies van een dierbare.’.

Kunstenaar in de bijstand wordt ondernemer

Het project Eigen Werk heeft ze afgerond en nu werkt ze aan vier opdrachten. Als het zo doorgaat, verwacht ze dat het haar zal lukken om uit de uitkering te komen. Grafmonumenten maken geeft Claassen veel voldoening, maar is dit ook haar eindstation? ‘Wie weet, maar ik zou ook wel monumenten voor de stad willen maken.’ Meer informatie: www.christienclaassen.com

‘We waren heel onzeker’ ‘Blijven geloven in je eigen kunnen’ Veertien jaar geleden vluchtte Yasmine Suryaman naar Nederland. Om haar toekomst veilig te stellen, moest ze leven met een leugen. Suryaman en haar echtgenoot vluchtten uit Libanon omdat ze een betere toekomst wilden voor hun twee kinderen. Haar man was in Libanon actief bij de Hamas-beweging en was al eens gewond geraakt bij een schermutseling. Om te kunnen blijven, vertelden ze de medewerkers van de IND ze dat ze Palestijns waren, zodat ze als vluchteling erkend zouden worden. Na drie jaar kreeg ze een afwijzing. Het hele gezin moest terug naar Palestina. In vertrekcentrum Ter Apel werd ze een aantal maanden lang regelmatig verhoord, soms wel drie keer in de week. Ze heeft sindsdien last van migraine en zenuwtrekkingen in het aangezicht. ‘Het was wel moeilijk’, zegt ze bescheiden. ‘Ik ben moslim. Wij houden niet van liegen.’ Omdat de IND geen gegevens over haar kon achterhalen, konden ze hen niet terugsturen. Ze werd naar Harlingen overgeplaatst. Twee maanden later kon ze naar het AZC in Stevensbeek, waar ze eerder had gezeten. Ze maakte van de nood een deugd, in afwachting van de verdere gebeurtenissen. Suryaman: ‘Ik deed veel mee aan activiteiten voor vrouwen. Ik ging naar Nederlandse taalles, we gingen zwemmen, of met z’n allen naar de Efteling.’ Ze moest rondkomen van dertig gulden in de week. Maar na een jaar maakte haar overspannen man ruzie met de doktersassistente.

Suryaman: ‘Mijn man heeft psychische problemen. Hij krijgt daar medicijnen voor, maar de assistente wilde het recept niet afgeven. In zijn kwaadheid schopte hij een tafel omver.’ De directrice reageerde onverbiddelijk. Ze kregen een kaartje voor de trein en moesten meteen vertrekken. Hun spullen moesten ze later maar ophalen. Met een klein tasje met kleren vertrok het gezin - met een zwangere Suryaman - naar Alphen aan de Rijn.

Moslims houden niet van liegen Toen kregen ze een eigen woning aangeboden, via het Centraal Orgaan Opvang Asielzoekers. Dat was in 2001. In deze woning, in Purmerend, werd hun jongste dochter geboren. Suryaman dook in het plaatselijke vrijwilligerswerk. Met haar man ging het minder goed. Die zat de hele dag voor de tv. Hij rookte een paar pakjes sigaretten per dag. ‘Hij kon er niet meer tegen dat zijn toekomst zo onzeker was’, verklaart Suryaman. ‘Hij heeft veel meegemaakt in Libanon.’ Toen hoorden ze over de Generaal Pardon-regeling. Als ze hun echte gegevens zouden verstrekken, zouden ze kunnen blijven. ‘We waren heel onzeker’, zegt ze. ‘We wilden echt zeker weten dat we in aanmerking kwamen.’ Inmiddels weet Suryaman dat ze kan blijven. ‘Dit is een hele goeie kans’, zegt ze opgetogen. Ze durft er nog niet echt in te geloven. ‘Maar’, zegt ze. ‘Als ik eenmaal het pasje in mijn bezit heb, dan ga ik het vieren.’ De naam Yasmine Suryaman is gefingeerd

Ontslagen worden als je 50-plus bent en in twee jaar tijd een eigen bedrijf beginnen. Het lukte Klaas Witte (55). Genietend van een capuccino vertelt hij openhartig zijn verhaal. Twintig jaar lang werkte Witte met veel plezier, eerst als personeelsfunctionaris en later als hoofd P&O (Personeel en Organisatie). Toen in 2003 de functie van manager Zorg vrij kwam, leek dat een mooie opstap om zijn carrière een andere wending te geven. Helaas bleek na twee jaar zijn gebrek aan kennis van de zorgsector een nadeel te zijn. ‘Ik zat niet op de goede plaats’, zo concludeert Witte achteraf. Het liep op een conflict uit, hij raakte overspannen en werd uiteindelijk ontslagen. Nu, twee jaar later, zegt hij hierover: ‘Ik had veel eerder

Je gaat aan jezelf twijfelen. de regie over de situatie moeten nemen.’. Van ‘t ene moment op ‘t andere zat Witte dus thuis. ‘Een vreselijke ervaring!’ vertelt hij. Bang voor wat anderen er wel niet van zouden denken, durfde hij de straat niet op. Witte: ‘Je komt steeds meer in een isolement.’. Hij probeerde zo snel mogelijk weer zijn eigen geld te verdienen. Het liefst wilde hij terug in zijn oude P&O-vak. Het solliciteren verliep helaas niet succesvol. Hij liep tegen allerlei barrières op. Zijn leeftijd was

niet in z’n voordeel en teveel ervaring bleek ook nadelig te zijn. ‘Je gaat aan jezelf twijfelen’, zegt hij terugkijkend op die periode. Dit alles resulteerde in het plan zelfstandig ondernemer te worden. Zijn aanvankelijke idee was een P&O-adviesbureau te beginnen. Maar dat veranderde gaandeweg. Hij besloot een andere richting in te slaan en trainer/coach te worden. Helaas wilde het UWV geen opleiding in die richting financieren, ‘Uiteindelijk heb ik zelf die opleiding betaald, en onlangs heb ik mijn diploma behaald.’, zegt Witte enigszins trots. Inmiddels had hij een IRO (Individuele Re-integratie Overeenkomst) aangevraagd en kon hij de begeleiding van re-integratiebureau 50+ Carrière inschakelen. Met behulp daarvan stelde hij een ondernemersplan op. In april van dit jaar was het zover: de start van zijn eigen bedrijf 3H-Coaching. Het is een bureau voor mensen die vastzitten in hun werk, voor loopbaanvragen en voor mensen die in de WW terecht zijn gekomen. Na een maand was de eerste opdracht binnen en onlangs is zijn WW-uitkering stopgezet. Hij vertelt dat het hard werken is, maar dat het wel heel veel energie oplevert. Witte zit met zijn bedrijf nog in de opbouwfase, wat betekent dat zijn financiële situatie op dit moment slechter is dan toen hij een uitkering had. Wel heeft hij in deze periode de regie weer zelf in handen gekregen. Over de vraag wat hij anderen tenslotte zou adviseren, hoeft hij niet lang na te denken. Enthousiast antwoordt hij: ‘Blijven geloven in je eigen kunnen en het allerbelangrijkste is: je passie volgen.’ Meer informatie: www.3h-coaching.nl

24 ADVERTENTIES


EXTRA GELD VAN DE GEMEENTE Amsterdam helpt mensen met een laag inkomen. Daarvoor zijn er allerlei regelingen. Maak er gebruik van! Hier een paar voorbeelden van Amsterdammers die geld kregen van de gemeente. Gelukkig zijn er steeds meer mensen die gebruik maken van de regelingen voor Amsterdammers met een laag inkomen, zoals Astrid. Ze is alleenstaande moeder en leeft al jaren van een uitkering. Ze vroeg de Scholierenvergoeding aan. “Ik zag op AT5 dat je voor kinderen tot 18 jaar die naar het basis- of voortgezet onderwijs gaan, tot 350 euro terug kunt krijgen. Bijvoorbeeld voor schoolkosten, of kosten voor de sportclub of reiskosten. Ook als je kind op muziekles zit, kun je geld terugvragen. Ik heb de Scholierenvergoeding de volgende dag meteen aangevraagd en ben er hartstikke blij mee! Ik heb mijn dochter ingeschreven voor dansles in het buurthuis en ik heb de ouderbijdrage van school teruggevraagd. Binnenkort krijg ik het geld.” In het voortgezet onderwijs kom je tegenwoordig niet ver meer zonder een PC en internet. Met de PC-regeling kunnen kinderen die naar het voortgezet onderwijs gaan, een computer met printer en een internetabonnement krijgen. De regeling is voor brugklassers die in Am-

sterdam wonen bij ouders die het hele jaar een minimuminkomen hebben. Zeynep (13) kreeg dit jaar een computer. “Ik maakte me al zenuwachtig over hoe ik werkstukken moest maken en informatie vinden, zonder computer”, vertelt ze. “Maar toen kreeg mijn moeder een brief over de PC-regeling. Ze heeft meteen het formulier opgestuurd en toen kregen we bericht dat we ‘m zouden krijgen. Supercool! Ik gebruik ‘m veel voor school hoor, maar nu kan ik ook lekker chatten met mijn vriendinnen.” Voor Amsterdammers die bijzondere kosten maken omdat ze chronisch ziek zijn, of gehandicapt, is er de regeling Chronisch zieken en gehandicapten. Farid krijgt al twee jaar geld via deze regeling. “Ik zit in een rolstoel en daardoor slijten mijn kleren extra snel. Ik woon zelfstandig en kan bijna alles zelf, maar ik ben spastisch. Daardoor krijg ik met eten al gauw een vlek in mijn kleren. Dus moet ik heel vaak mijn kleren wassen. Ook een deel van de extra energiekosten die ik maak, krijg ik terug. Dat scheelt echt veel geld.”

Ouderen met een AOW-uitkering en geen of weinig pensioen, hebben het niet makkelijk. Voor hen is er de Plusvoorziening 65+. Mevrouw van Dijk kreeg dit jaar voor het eerst geld van de Plusvoorziening. “Ik heb alleen AOW. Maar ik ben nog van de generatie die heeft geleerd dat je je hand niet op moet houden. Omdat ik me schaamde om geld van de gemeente te vragen, heb ik het aanvraagformulier dat ik thuis kreeg nooit ingevuld. Tot dit jaar. Mijn buurvrouw had de Plusvoorziening gekregen. Ze zei: ‘Meid, je bent gek dat je je schaamt. Deze regeling is juist voor ons gemaakt. Kom op met dat formulier, dan help ik je met invullen.’ Zo gezegd, zo gedaan. Ik kreeg maar liefst 336 euro! We hebben nu een abonnement op het Concertgebouw en gaan elke maand samen uit. Op mijn leeftijd is dat echt belangrijk.”

Mensen die al jaren van een laag inkomen moeten rondkomen, houden vaak geen geld over om te sparen. Als de koelkast dan stuk gaat, heb je een probleem. Dat overkwam Omar en Fatima:”We hebben al vier jaar bijstand en wisten echt niet hoe we dit op moesten lossen”, vertelt Omar. “Een lening bij de bank kregen we niet. Toen hoorde ik over de Knipkaart. Daarmee kan je tot 478 euro terugkrijgen als je belangrijke spullen voor in je huis moet kopen. We hebben geld voor de koelkast gevraagd en dat kregen we op onze rekening gestort. Mijn Klantmanager zei dat ik volgend jaar geen Knipkaart meer krijg. Maar gelukkig kan ik dan de Langdurigheidstoeslag aanvragen. De bedragen die je kunt krijgen, zijn hetzelfde als die van de Knipkaart, maar je mag zelf weten wat je voor dat geld koopt. En je krijgt het geld dan in één keer op je bankrekening. Goed hè?!”

MARKTPLEIN CENTRUM GAAT VERHUIZEN Marktplein Centrum gaat verhuizen. Dit Marktplein wordt verdeeld over de nieuwe Marktpleinen Zuid/Oud-West en Centrum/ Oost. U moet voor DWI dan naar een andere plek in de stad: de Banstraat, de Weesperstraat, het Cornelis Troostplein of het IJsbaanpad. Wat voor u het nieuwe adres wordt van DWI en per wanneer dat ingaat, leest u in de brief die wij u in december 2007 sturen. Let dus op uw post! DWI afdeling Communicatie, Jan van Galenstraat 323, 1056 CH AMSTERDAM - Onder vermelding van: SPAARTIPS


FOTOPAGINA 25

Stadscamping in De Pijp fotografie en tekst

Remco Visser / www.visservision.com

Krakers hebben vorige maand een braakliggend terrein in de Van Ostadestraat met een caravan en een paar tentjes bezet. Ze protesteerden tegen sloop en leegstand. Woningbouwverenigingen slopen tegenwoordig sneller, om krakers voor te zijn. Op het stuk grond stonden drie panden met twaalf sociale huurwoningen. Er komen negen appartementen voor terug. De bouw laat nogal op zich wachten en duurt ondertussen al vier maanden. De krakers waren van plan om op het terrein te blijven totdat de bouw van start zou gaan maar de ‘stadscamping’ in De Pijp is in het weekend van 17 november ‘ontruimd’.

26 ADVERTENTIES


Heeft U problemen met Uw uitkering? Stichting Collusie is een non-profit leerwerkorganisatie gericht op duurzame ontwikkeling bij milieu en werk. Collusie heeft een erkende goede-doelen status en staat open voor mensen met beperkingen.

Zoals:

• afwijzing van uw uitkering • beëindiging van uw uitkering

Wij zoeken voor ons Administratief Dienstencentrum in Amsterdam

• terugvordering • strafkorting

4 leerwerkmedewerkers (m/v, oud/jong) Taken administratief medewerker: telefoon/receptie, facilitair, projecten urenadministratie en secretariaat in een roulerend systeem. Uitgangspunten zijn oriëntatie op duurzaam regulier werk, persoonlijke ontwikkeling, volgen van cursussen en goede uitvoering van taken.

• het uitblijven van betalingen

Wij bieden u deskundige hulp. Cliënten met een inkomen op minimumniveau zijn geen (of zeer weinig) kosten verschuldigd. Het eerste gesprek is altijd gratis.

Kandidaten gaan voor een periode van 6 maanden met behoud van uitkering aan de slag.

Advocatenkantoor

Individuele benadering. IRO mogelijk. Ook zijn er mogelijkheden voor leerwerkmedewerkers in diverse andere functies, zoals energieadviseur, ondersteuning in advisering, tekstschrijver en meer.

Walker & Wittensleger Hunzestraat 70 • 1079 WE Amsterdam Tel (020) 6730055 • Fax (020) 6730091

Voor informatie: NX(SÏ5JDIFMBBSt5t&HUJDIFMBBS!DPMMVTJFOM

MUG in de BUS Lezers kunnen de MUG toegestuurd krijgen voor €24,50 per jaar, met Stadspas is het €16,50. Een steunabonnement voor verenigingen en instellingen is €89,00 per jaar (meerdere exemplaren per maand).

Wil jij tegen een leuke onkostenvergoeding kinderen begeleiden tijdens de overblijf of kinderen van school naar het buurthuis begeleiden? Meld je dan aan bij BOAS!! Meer informatie: tel 020-5210200 of www.boas-amsterdam.nl

Ja, ik wil MUG in de BUS: ❐ Privé-abonnement ❐ Steunabonnement Naam......................................................... Adres.........................................................

STICHTING SOCIALTECH Ict-Sociaal

Activiteiten: Internet inloop Computertrainingen Computerclub: Kids

Computerclub: Volwassenen

Afgeschreven computers

Gevraagd: Vrijwilligers Stagiaires Afgeschreven computers Tel 020-4863179

www.social-tech.org

Plaats......................................................... Telefoon.................................................... Stuur een mailtje naar: [email protected] of stuur het formulier naar MUG, Antwoordnummer 10520, 1000 RA Amsterdam

BOOGERT & HARING Michelangelostraat 109 1077 CA Amsterdam Tel: 020-4703558 Tram 24 Halte Minervaplein of Zuid/WTC

Advocaten

huurrecht, strafrecht, familierecht, vreemdelingenrecht, bijstandswet en andere uitkeringen

SERVICE 27


Wet & Wijzer Sociaal Raadslieden

Bij de Sociaal Raadslieden kunt u terecht voor kostenloos sociaal-juridisch advies.

Gang van Zaken

In ‘Gang van Zaken’ worden problemen van individuele uitkeringsgerechtigden in een breder kader geplaatst.

Het Juridisch Loket

Het Juridisch Loket richt zich op het verstrekken van gratis informatie en advies aan burgers in geval van juridische vragen.

Bijverdiensten

Eigen risico afgekocht

Samen naar de rechter

Als lezer van MUG heeft u het waarschijnlijk niet breed. Met een inkomen rond het minimum kan het idee geboren worden om wat bij te verdienen. In kranten en tijdschriften worden deze bijverdiensten in allerlei soorten en maten aangeboden: thuiswerk bijvoorbeeld, of krantenwijken, of deelname aan een medisch onderzoek. Behalve extra inkomen brengt dit soort werk extra verplichtingen met zich mee. Zo zult u het inkomen, als u een uitkering geniet, moeten doorgeven aan de uitkerende instantie. In dit stukje worden de gevolgen richting belastingdienst bekeken. Deze gevolgen verschillen naar gelang de dienst het inkomen beschouwt als winst uit onderneming, als loon uit dienstbetrekking, of als inkomen uit overige werkzaamheden.

Het nieuwe jaar nadert snel. Dus wordt het weer tijd om kritisch naar de basisverzekering voor ziektekosten te kijken. Ook het komende jaar zal weer het nodige veranderen. Zo wordt de no claim regeling afgeschaft. En dat is maar goed ook. Maar ook hier geldt dat een verandering niet noodzakelijk een verbetering hoeft te zijn. Het onderstaande zal dit verduidelijken.

Kees-Jan heeft het huis van Berend gekocht in Amsterdam. Omdat zij elkaar al jaren kennen, hadden zij geen van beiden een makelaar ingeschakeld. Kees-Jan heeft nu een gebrek aan de fundering van de woning vastgesteld. Herstel kost 12.000 euro. Kees-Jan en Berend vragen zich af wie aansprakelijk is voor de schade. Zij willen weten wie volgens de wet de schade moet dragen.

Het kan zijn dat het inkomen wordt gezien als winst uit onderneming. Hiervoor is een duurzame organisatie vereist. Wanneer er sprake is van een ‘organisatie’ en wanneer deze ‘duurzaam’ is, is niet op voorhand te zeggen. Dit hangt - onder meer - af van het aantal opdrachtgevers, de bekendheid naar buiten, en de hoogte van de winst ten opzichte van het overige inkomen. Als eenmaal vaststaat dat u ondernemer bent, heeft dit bepaalde voordelen. Zo kunt u kosten aftrekken, en - onder voorwaarden - aanspraak maken op ondernemersfaciliteiten. Hier staat tegenover dat u verplicht bent BTW in rekening te brengen en een boekhouding bij te houden, met alle rompslomp van dien. Met deze administratie heeft u niet te maken bij een loon uit dienstbetrekking. De administratie wordt bij een arbeidsovereenkomst immers verzorgd door de werkgever. Deze zal loonbelasting moeten inhouden en premies sociale verzekeringen moeten afdragen. Het is niet altijd duidelijk of van een arbeidsovereenkomst sprake is. Dit is het geval als u verplicht bent de arbeid persoonlijk te verrichten (u mag zich niet laten vervangen), en hiervoor loon uitbetaald krijgt (het moet geen vrijwilligerswerk zijn). Verder moet er tussen u en de werkgever een gezagsverhouding bestaan (de werkgever is bevoegd om u aanwijzingen en opdrachten te geven). Als er geen arbeidsovereenkomst aanwezig is, wil dit niet zeggen dat er geen loonheffing hoeft plaats te vinden. Bij sommige arbeidsrelaties wordt gedaan alsof het een dienstbetrekking betreft. Het bekendste voorbeeld van een dergelijke fictieve dienstbetrekking is de uitzendrelatie. Als er geen onderneming of (fictieve) dienstbetrekking bestaat, is er sprake van inkomen uit overige werkzaamheden, een restcategorie. Het gaat hier vaak om de ‘freelancer’. Toch is niet zozeer de naam van belang, als de aard van de werkzaamheden. Het kan zijn dat deze werkzaamheden zo’n grote vlucht hebben genomen dat van een duurzame organisatie, en (dus) van een onderneming moet worden gesproken. Het kan ook zijn dat aan de kenmerken van de arbeidsovereenkomst wordt voldaan. In dat geval gaat het om loon uit dienstbetrekking – met de verplichting tot heffing van loonbelasting en sociale verzekeringpremies door de werkgever. Als u niet weet onder welke categorie uw inkomsten vallen – onderneming, dienstbetrekking, overige werkzaamheden – kunt u de inspecteur om een oordeel vragen. De Sociaal Raadslieden kunnen u hierbij helpen. Edwin Bierlee, Sociaal Raadsman

De no claim regeling hield in dat iedere verzekerde boven op zijn maandpremie 5,00 extra oftewel 60,00 per jaar betaalde. Degenen die geen gebruik maakten van de gezondheidszorg kregen 255,00 terug. Chronisch zieken konden naar die 255,00 fluiten. Sterker nog. Zij financierden die regeling door ieder jaar 60,00 extra te betalen. Oftewel een zieke betaalde aan iemand die het hele jaar gezond bleef. Dit werd goed geluld met het argument dat anders gezonde mensen niet meer wilden meebetalen aan de basisverzekering. In plaats van God op hun knieën te bedanken dat ze niks mankeerden, wilden ze ook nog poen krijgen van iemand die de pech had wel ziek te zijn. Het kon en kan verkeren in dit land. Gelukkig is deze onzalige no claim regeling nu van de baan. Maar echt blij zijn we niet. Iedereen krijgt namelijk te maken met een eigen risico van 150 euro. Dus het komt erop neer dat een chronisch zieke - in vergelijking met de no claimkorting - 150 euro kwijt is in plaats van de 60 euro. Nota bene een verslechtering dus. De gemeente Amsterdam maakt zich ook zorgen om die eigen bijdrage van 150 euro. Men is bang dat een zieke deze 150 euro niet in een keer kan ophoesten van zijn uitkering. Toch mooi dat Amsterdam zo met ons steuntrekkers meeleeft, meneer de belangenbehartiger, hoor ik u denken, maar u gaat vast weer zeuren. Yep, dat doet ondergetekende, want hoe kan het dan dat als iemand bijzondere bijstand aanvraagt deze bijna iedere keer wordt afgewezen. Het kulargument is dan dat iemand maar moet, en best kan, sparen van zijn uitkering voor (on)verwachte uitgaven. Dus beste lezer, u vindt het vast niet erg dat uw belangenbehartiger deze bezorgdheid niet al te letterlijk neemt. Maar laten we eens kijken wat Amsterdam bedacht heeft om dat probleem met het eigen risico uit de wereld te helpen. Iedereen met een minimuminkomen gaat via de collectiviteitsverzekering per maand extra premie betalen. Met deze extra inkomsten wordt dan het eigen risico afgekocht. De verwachting is dat deze extra premie vergoed wordt door een hogere zorgtoeslag. Althans dat is de verwachting van de gemeente. Volgens mij is de (hogere) zorgtoeslag bedoeld om de alsmaar stijgende lasten van de ziektekostenverzekering te betalen en niet om het zogenaamde sociale gehalte van de gemeente Amsterdam op te krikken. Amsterdam zou zich pas waarlijk sociaal hebben betoond als de extra premies werden bekostigd uit de algemene middelen. Per slot van rekening vloeien tegenwoordig bespaarde kosten op de Bijstand ook terug naar de algemene middelen. Sociaal wordt het pas als lasten en lusten gelijkelijk verdeeld worden Jacques Peeters, Werklozen Belangen Vereniging Amsterdam (WBVA)

De wet kent voor hen een simpele manier om een gerechtelijke uitspraak te krijgen. Zij kunnen hun geschil op papier zetten en vervolgens aan de kantonrechter vragen uitspraak te doen. De procedure begint dan niet middels een officiële dagvaarding maar met een brief van partijen aan de kantonrechter. Dit is ook mogelijk bij vorderingen die in het geval van een dagvaardingsprocedure aan een hogere rechter moeten worden voorgelegd. Een vordering tot schadevergoeding van meer dan 5000 euro dient normaal gesproken te worden voorgelegd aan de rechtbank. Beide partijen zijn dan verplicht een advocaat in te schakelen. Stappen beide partijen gezamenlijk naar de kantonrechter dan gelden de 5000-eurogrens en de verplichte advocaat dus niet. Partijen kunnen zelfs kiezen voor een kantonrechter in een willekeurige stad in Nederland. Dit is een uitkomst voor Kees-Jan en Berend. Zij wonen namelijk beiden in Amsterdam, maar werken in Utrecht. Zij kunnen de vordering voor leggen aan de kantonrechter te Utrecht. Het voorgaande geldt niet alleen voor particulieren. Ook bedrijven kunnen van deze regeling gebruik maken. Er is wel een beperking. Zaken betreffende personen en familierecht zijn over het algemeen uitgesloten. De procedure heeft een nadeel. Het geschil dat iemand aan de kantonrechter wil voorleggen kan complex zijn. Complexer dan partijen denken. Hierdoor kan één van de partijen verzuimen al de belangrijke feiten en omstandigheden aan de rechter te melden en zichzelf daardoor benadelen. Van deze juridische mogelijkheid moet men derhalve weloverwogen gebruik maken. Heeft u zelf een vraag over bijstand of een ander rechtsterrein, dan kunt u contact met ons opnemen. De hulp die het Juridisch Loket u biedt is gratis. U kunt ons op werkdagen telefonisch bereiken van 9.00 tot 20.00 uur op nummer 0900-8020 (10ct per minuut). De balie is op werkdagen geopend van 9.00 tot 17.00 uur. Juridisch Loket Amsterdam

Juridisch Loket Amsterdam tel. 0900-8020 10ct per minuut 9:00 - 20:00 Bezoekadres Vijzelgracht 21-25 ma t/m vr 9:00 - 17:00 Postadres Postbus 20659, 1001 NR Amsterdam website www.hetjl.nl Sociaal Raadslieden Amsterdam Centrum 1e Laurierdwarsstr. 6 St Antoniebreestr. 32-46 Kleine Wittenburgerstr. 1 Haarlemmerstr. 132/136 tel. 557 33 33 Sociaal Raadslieden Amsterdam Zuidoost tel. 314 16 18 e-mail: [email protected] Sociaal Raadslieden Amsterdam Noord • Nieuwendam: Volendammerweg 51B • Tuindorp Oostzaan: Aldebaranplein 2C • Midden Noord: Hagedoornplein 1B • Banne Buiksloot: Botterstraat 185B tel. (cliënten): 435 45 55 website www.sociaalraadslieden.nl

28 SERVICE


Shoppen voor een nieuwe fiets loont Koop Wijzer

MUG geeft elke maand consumententips. Ofwel, hoe voorkom je dat je niet wordt uitgekleed, als je toch al niet veel te besteden hebt.

Amsterdam telt meer fietsen dan fietsers. Ruim de helft van de bevolking heeft een of meer rijwielen in bezit en gebruikt die ook regelmatig tot vaak. Ben je op zoek naar een betaalbare fiets? Mogelijkheden te over. tekst

Peter van Lieshout

Het kan gebeuren dat je op een kwade dag zonder fiets zit. Je trouwe, maar versleten toeverlaat begeeft het voorgoed. Of, en die kans is misschien groter, hij wordt gejat. Per jaar verandert een op de tien fietsen op onwelkome manier van eigenaar. Dat zijn er zo’n zestigduizend. Een fietsenrij van Mokum tot Eindhoven. Slechts een kwart van de bestolenen doet aangifte van diefstal. En de kans om je karretje weer terug te krijgen is niet erg groot. Een nieuwe fietsloze kan verschillende kanten op. Wie goed bij kas zit, haast zich pijlsnel naar de rijwielhandel om de hoek. Om zich daar een hoedje te schrikken van de huidige nieuwprijzen. Die liggen toch al gauw tussen de € 400,- en € 800,-. Misschien is het een beter idee om, bijvoorbeeld in de huis-aan-huiskranten, op zoek te gaan naar - meestal buiten de stad gelegen - voordeelfietswinkels. Die kopen zo groot in dat de prijs uiteindelijk meevalt. Kortingen van dertig tot vijftig procent zijn er heel gewoon. Of ze verkopen modellen van een of twee jaar geleden. Maar wel fonkelnieuw. Niet alleen stadsbrikken maar ook luxe sportfietsen. Onder de rook van Amsterdam, in Zwanenburg, zit zo'n fiets-super, de firma Vos. Een treetje en een prijsje lager tref je soms aanbiedingen van warenhuizen, bouwmarkten en supermarkten. Bijvoorbeeld de speciale aanbiedingen die de Hema van tijd tot tijd in de etalage zet. Minder bekend merk maar volgens insiders van prima kwaliteit voor rond de € 200,- . Een gebruikte, goed onderhouden

Klerenzooi

fiets, compleet met een gekeurd slot en werkende verlichting kost doorgaans half zoveel. Reken op € 100,tot € 150,- voor een puike stadsfiets Maar waar vind je een goeie? Kopen op de brug is er niet meer bij. Wie een fiets op straat koopt, is strafbaar. Sinds een jaar of wat hebben gemeente, politie en de verzamelde fietsenverkopers en -herstellers de handen samen aan het stuur gelegd. Er zijn afspraken gemaakt. De fietsenhandel let bij inkoop goed op of alles in de haak is. Fietsen zonder slot of met braakschade aan het spatbord worden geweigerd. En het slot door-

knippen of -slijpen (sleuteltje kwijt, meneer!) is er ook niet meer bij. Tweedehands fietsen krijgen altijd eerst een grote beurt, een goedgekeurd type slot en drie maanden garantie mee. Ruim honderd rijwielverkopers doen al mee. Ze zijn herkenbaar aan de ronde sticker met de rode rand: ‘hier geen gestolen fietsen’. Informatie en adressenlijst zijn te vinden op www. fietsendiefstal.nl Ook de kringloopwinkels houden zich aan de spelregels. Die hebben de laatste jaren heel wat loslopende fietsen een goede beurt gegeven. Niet opgehaalde fietsen die bij de Am-

Een grote blauwe strik Goedkoop, maar modieus In de rubriek ‘Klerenzooi’ kleedt elke maand een student van de modeacademie zichzelf voor € 50,-. Deze maand: derdejaars studente aan het Amsterdam Fashion Instituut Roosmarie Raas.

Foto's Diana Snabilié

Foto Remco Visser

‘Deze knalblauwe strik heb ik vanmorgen op de Noordermarkt gekocht. Daar snuffel ik vaak rond, op zoek naar bijzondere kledingstukken’, zegt Roosmarie Raas, derdejaars studente aan het Amsterdam Fashion Instituut. ‘De strik hoort bij een Amerikaanse baljurk, die vrouwen in de jaren vijftig van de vorige eeuw droegen. Ook heb ik hier kortgeleden een paar lakleren paaldans-laarzen gekocht, met enorme plateauhakken. Die gebruik ik nu voor het ontwerpen van een nieuwe schoen. De hak is van doorzichtig materiaal. Hierin wil ik kleine figuurtjes stoppen, zoals plastic mini baby’s of iets dergelijks. Ik wil er een geheel nieuwe schoen van maken, dus ook de bovenkant gaat ervan af. Mijn stijl kan ik niet echt definiëren. Wel ben ik gek op allerlei prints, zoals die uit de Oililly collectie. Het printje op deze jurk is een knipoog naar het Tiroolse kostuum. Je ziet dat er aller-

lei alpenbloemetjes op zijn gedrukt. Alles wat voor 1950 is ontworpen heeft mijn belangstelling. Vooral de periode tussen 1880 en 1920 vind ik erg inspirerend. Dit is de overgangsperiode van het Victoriaanse tijdperk naar een nieuwe tijd.’ De mode uit het Victoriaanse tijdperk - vernoemd is naar de Engelse koningin Victoria - wordt gekenmerkt door enorme hoepeljurken en een ingeregen bovenlijfje. De nadruk lag op het accentueren van het vrouwelijke lichaam. Het is de periode van de korsetten. Om een wespentaille te creëren werd het bovenlichaam van vrouwen flink ingesnoerd, wat soms tot gezondheidsproblemen leidde. Later werd deze periode wel vrouw onvriendelijk genoemd. Mede onder invloed van de Eerste Wereldoorlog veranderde het modebeeld. Het was een periode van schaarste. Ook stof was schaars. Tevens veranderde de rol van de vrouw. Steeds meer vrouwen gingen werken. Kleding voor vrouwen werd hierdoor functioneler. In de jaren twintig van de vorige eeuw maakte de kokerrok en het broekpak voor vrouwen zijn entree. Korsetten werden nog wel gedragen, maar alleen om de heupen. Het silhouet van de vrouw werd hierdoor mannelijker.

‘Mijn inspiratie haal ik eigenlijk overal vandaan, dus ook van de Noordermarkt’, zegt Raas. ‘Als je geluk hebt kun je hier echt heel mooie kleding kopen, zelfs merkkleding. Dit jurkje is bijvoorbeeld van King Louie. Dat is best een duur merk. Op de markt vind je vaak proefmodellen van merkkleding die niet in de winkel terecht komen. De reden hiervoor is dat er vaak nog iets aan het model veranderd wordt. Op de Noordermarkt vind je dingen die je eigenlijk nergens anders tegen komt. Je moet alleen niet vies zijn van tweedehandse kleding of van graaien in een berg kleren of schoenen. Je kunt hier trouwens al voor € 10,- een paar mooie laarzen kopen. Wel moet je een beetje geluk hebben met de juiste maat.’ Thea Golverdingen Jurk: Noordermarkt, € 20,Strik: Noordermarkt, € 3,Hoed: Petticoat, Jordaan, € 14,Panty: Serekunda, Jordaan, € 10,Schoenen: Noordermarkt, € 5,-

sterdamse Fiets Afhandels Centrale (AFAC) geduldig wachtten op een nieuw baasje zijn zo voor slechts vijf tientjes bij studenten van de universiteiten en hogescholen terechtgekomen. Als die tenminste lid waren of werden van de studentenvereniging Asva. Geen student? Dan niet getreurd. Bij de Juttersdokken en de Pantarwinkels zijn prima gebruikte fietsen te koop. Voor tussen de € 50,en € 80,- . Ten slotte kan www.marktplaats.nl soelaas bieden. Tip: buiten Amsterdam zijn gebruikte fietsen vaak goedkoper en in betere conditie. Karren maar!

SERVICE 29


Brieven

Stuur uw brief naar redactie@ mugweb.nl of naar MUG, Antwoordnummer 10520, 1000 RA Amsterdam. Vermeld als onderwerp ‘ingezonden’. De redactie behoudt zich het recht voor uw brief in te korten. Anonieme inzendingen worden niet geplaatst.

Niet schuldig Ik moet deze brief schrijven, omdat ik op het nieuws de heer Aboutaleb zag. Ik zag hem onzin vertellen. Want niet in alle gevallen is het zo dat de burger altijd schuldig is als ze financieel in de problemen raakt. Er is veel om armoede te bestrijden, maar die regels kloppen niet altijd. Want soms heb je iets hard nodig maar kom je er niet voor in aanmerking om wat voor reden dan ook. Voorbeeld één: geen computer omdat jouw kind één jaar te vroeg de basisschool heeft verlaten. Anderen krijgen dat wel maar jij moet het zelf betalen, terwijl je er qua inkomen niet beter voor staat. Voorbeeld twee: je kind wil graag leren (ondanks alle gezondheidsklachten) omdat die een goed diploma op zak wil hebben. Maar ja, je bent achttien geworden en in de ogen van de regering heb je plotseling handen vol geld. Dus raak je niet alleen de kinderbijslag kwijt maar alles wat met armoede bestrijden te maken heeft kom je niet meer voor in aanmerking. Terwijl de persoon die voor

jou zorgt een arbeidsongeschiktheidsuitkering heeft dus wel met het geld van een alleenstaande ouder moet rond komen. Maar dat is nog niet alles. Je hebt geen recht meer op scholierenvergoeding. Mijn kind is in augustus 18 jaar geworden. Ze gaat voor het eerst een toelage van Groningen krijgen van € 201,00 plus € 36,00 van de zorgtoeslag. Ik eis - om haar verantwoordelijkheid bij te brengen – vijf euro kostgeld. Niet veel maar je moet wat. Komt haar weer ten goede. De toelage wordt voor het eerst in oktober aan haar overgemaakt. Maar verplichtingen had ze al vanaf september: ziekenfonds betalen, eten, drinken en niet te vergeten haar boeken van bijna € 400,00. Dat moet allemaal van mijn inkomen. Is het dan zo gek dat er rekeningen blijven liggen? Ik heb maanden nodig voordat ik hier uit ben en niet omdat ik roekeloos met geld om spring, maar omdat er niets klopt in de armoedebestrijding. De heer Aboutaleb moet zijn hand maar in eigen boezem steken en niet altijd doen alsof mensen er maar op los leven. Ik in ieder geval niet. Ik heb altijd

geknokt om geen bijzondere bijstand aan te vragen. Maar men duwt je langzaam die kant op. Gelukkig ben ik er niet zo erg aan toe, maar ik krijg het ook steeds moeilijker. As ik nog vier jaar het hoofd boven water kan houden, dan is mijn kind hopelijk afgestudeerd. Maar als ik ieder jaar bijvoorbeeld schoolboeken kosten en lesgeld op moeten hoesten dan ziet het er ook voor mij slecht uit. Dus armoedebestrijding moet niet op houden als je kind 18 jaar wordt en nog studeert, maar als je kind een baan heeft. Het zou mij in ieder geval een hoop problemen besparen. Ik zal het hier maar bij laten. Naam en adres bij de redactie bekend Geen democratie De vraag en tegelijkertijd titel van het artikel in MUG van oktober op bladzijde 9 ‘Sociale werkplaats: mensontwikkelbedrijf of werkfabriek?’ mag u blijkbaar zelf beantwoorden na lezing. Zelf hoefde ik het artikel niet te lezen om die vraag te beantwoorden. De benaming sociale werkplaats is inmiddels geheel misplaatst. Mijn verwijt aan de

MUG redactie is dat de redactie niet kritisch genoeg is en niet expliciet genoeg de vinger op de zere plek legt. Wat is in dat verband in vredesnaam een ‘werkfabriek’? Zo maak je je als redactie belachelijk. Al vele jaren is er een ontwikkeling aan de gang in Noordwest Europa en de VS die de wortels heeft liggen in Sociaal Darwinisme en fascisme. Die zijn terug van nooit weggeweest. Ongevraagde levensbeëindiging van zieken, aborteren van ongeborenen, het volgen van burgers, kinderen, het maken van dossiers e.d. Dit alles anno 2007. Het diepte punt van die ontwikkeling is nog niet bereikt. Wilt u dat dieptepunt meemaken? Nee hè. Zelf zie ik geen machtsvorming door massa’s bijstanders en mensen die gedwongen tijd door brengen in de sociale werkplaats. Bijstander als u zich wilt verzetten dan moet u dat helaas alleen doen. Kijk naar het verzet in dictaturen; de meerderheid verzet zich niet. Het moet echt van enkele individuen komen. Is Nederland een dictatuur? Het is in ieder geval geen democratie. R. Ton

Nuttige adressen

Amsterdams Centrum Buitenlanders 627 94 60 Kabelweg 37 Amsterdams Steunpunt Wonen 523 01 30 Nieuwezijdsvoorburgwal 32 ANBO voor 50-plussers (ouderenbond) 624 40 67 Plantage Middenlaan14 Belasting- en Wetwinkel 624 70 03 Oudemanhuispoort 2-3 Dienst Gemeentebelasting 652 45 24 Bijlmerplein 395 Bijstandsbond

689 88 06 Da Costakade 162 Cliëntenraad DWI 346 12 34 Jan van Galenstraat 323 Formulierenbrigade 346 36 36 (Algemeen verwijsnummer) Gehandicapten Overleg Amsterdam 577 79 55 Plantage Middenlaan 14-1 Gemeentelijke Kredietbank Amsterdam 626 66 33 Gemeentelijke Ombudsman 625 99 99 Singel 250

Huurcommissie Amsterdam 0800-4887243 De Ruyterkade 7 Juridisch Loket 0900 8020 Vijzelgracht 21-25 Kinderrechtswinkel 626 00 67 Staalstr. 19 Klachten & Adviesburo politieoptreden 552 35 05 Meldpunt discriminatie Amsterdam 638 55 51 Vijzelstraat 77/1 Ombudswerk voor vrouwen 675 80 91

Praatlijn voor ouderen 627 33 85 Rechtswinkel Amsterdam 673 13 11 Dusartstraat 50/52 Rechtswinkel Bijlmermeer 525 33 17 Kempering 100b Rechtswinkel Migranten 675 05 51 Wilhelminastraat 78 SOS Telefonische Hulpdienst 675 75 75 Steunpunt werk en handicap 672 20 05 Schipbeekstraat 13

Vereniging Basisinkomen Igor Strawinskisingel 50, 3069 MA Rotterdam Vrijwilligerscentrale 530 12 20 Hartenstraat 16 Vrijwilligerscentrale regio Nieuw West 408 10 40 Jan Tooropstraat 6a, Werklozen Belangenvereniging 618 18 15 Da Costakade 162 Wooninformatiecentrum 552 79 87 Zuiderkerkhof 72

Voedselbanken

Baarsjes Om voedselhulp aan te vragen, kunt u bellen met 06 499 05 591. Voedselpakketten kunnen elke donderdag tussen 18:30 uur en 19:30 uur worden opgehaald op de Admiraal de Ruyterweg 148, gebouw Westerwijk.

Om voedselhulp aan te vragen bel 06-140 35 114, dit kan elke dag van 09.00 – 12.00 uur. Voedselpakketten kunnen worden opgehaald op donderdag van 19.00 – 21.00 uur in gebouw Leger des Heils, Derde Oosterparkstraat 271

opgehaald op vrijdag van14.00 – 15.30 uur in Wijkgebouw Elthetokerk, Javastraat 118a.

gerstraat 24 (Rode Kruisgebouw).

Diemen Om voedselhulp aan te vragen, bel 06-309 55 360. Voedselpakketten kunnen worden opgehaald elke vrijdag van 15.00 uur tot 16.00 uur op de Verrijn Stuartweg 3.

Westerpark Om voedselhulp aan te vragen, bel 680 27 10, dit kan op werkdagen van 09.00 – 17.00 uur. Voedselpakketten kunnen worden opgehaald op donderdag van 13.00 – 15.00 uur in Gebouw Hebron, Polanenstraat 197/213

Oud-Zuid Om voedselhulp aan te vragen, bel 020-5709653, op woensdagen van 12:00 – 15:00. Er wordt dan direct met u een afspraak gemaakt voor een intakegesprek. Vervolgens ontvangt u van ons een brief waarin de gemaakte intakeafspraak wordt bevestigd en waarin tevens vermeld staat wat u dient mee te nemen naar het intakegesprek. Voedselpakketten kunnen worden opgehaald op donderdag tussen 15.00 – 16.00 uur. Adres: Vredeskerkplein 1 (Vredeskerk).

Komt u in aanmerking voor een voedselpakket? Ga naar www.amsterdam.voedselbank.org en klik op ‘Ik heb voedsel nodig’.

Colofon MUG MAGAZINE Hoofdredactie: Joop Lahaise Redactie: Martin Brandwagt, Thea Golverdingen, Toine Graus, Peter van Lieshout, Marco Ploeger, Marlies Scholtens, Albert van der Vliet, Michiel Wetzer Eindredactie: Jacques de Vos, Jolanda Verhaart Grafische vormgeving: Jelske Boonstra, Gert Meijerink, Janet Thörig Correctie: Marlies Scholtens Aan dit nummer werkten mee: Marjan ten Broeke, Monique van Evelingen, Ingrid de

Amsterdam Noord Om voedselhulp aan te vragen, bel 636 25 39, elke dag van 9.30 – 16.00 uur. Voedselpakketten kunnen worden opgehaald op Akkerwindeweg 2 (hoek Kamperfoelieweg), tel. 636 70 10. Oost / Watergraafsmeer

Zeeburg Om voedselhulp aan te vragen, bel 06-140 35 114, dit kan elke dag van 09.00 – 12.00 uur. Voedselpakketten kunnen worden

Groot, Hilco Koke, Monique Mulder, Hans Puts, Lennert Ras, Diana Snabilié, André Stuyfersant, Kees Swart, Jos Verdonk, Remco Visser, Peter de Vries, Julia Wilpert Foto voorpagina: Remco Visser Deadline kopij: Kopij voor het novembernummer dient 17 januari in ons bezit te zijn. Telefoon redactie: 020 607 76 00; fax: 020 607 76 01 E-mail: [email protected] SECRETARIAAT Secretariaat en distributie: Jeanine Oomen, Tony Strijbosch Telefoon secretariaat: 020 607 76 00

Zuid Oost (Bijlmer) Aanmelden voedselpakketten woensdagavond van 18.00 – 20.00 uur (via gebouw st. Netwerk) Kempering 66, Amsterdam Zuidoost. Voedselpakketten kunnen worden opgehaald op het adres dat met u wordt afgesproken bij de aanmelding Centrum Voor het aanvragen van een voedselpakket, bel 06-479 63 933 en spreek een boodschap in met uw naam en telefoonnummer. U wordt zo snel mogelijk teruggebeld voor een afspraak. U kunt voor de Intakegesprekken terecht bij het spreekuur elke dinsdagavond van 19.30 – 21.00 uur aan de Valckenbur-

Geuzenveld / Slotermeer In dit stadsdeel is het initiatief “Voedselbox” gestart: eenmaal per maand wordt een basispakket uitgedeeld aan hulpvragers. “Voedselbox” is op geen enkele wijze verbonden aan de Voedselbank Amsterdam. Voor meer informatie over “Voedselbox” kunt u contact opnemen met mevrouw Hoogeveen, via [email protected] Osdorp Om voedselhulp aan te vragen kunt u contact opnemen met [email protected] of 020 - 61 94446. Voedselpakketten kunnen worden opgehaald op vrijdagmiddag van 14.00 – 16.30 uur. Adres: Sint Lucasparochie, Osdorperban 130.

Abonnementen: € 24,50 per jaar, met Stadspas € 16,50 per jaar. Steunabonnement voor verenigingen en instellingen € 89,00 (meerdere exemplaren per maand). Adres: Postbus 6259, 1005 EG Amsterdam. Antwoordnummer 10520, 1000 RA Amsterdam ADVERTENTIES Contactpersoon: Quiny Voorn, Telefoon: 020 607 76 02 / 020 641 58 57 E-mail: [email protected] MUG wordt gemaakt door een onafhankelijke redactie, bestaande uit vrijwilligers en WIW’ers. MUG is gratis verkrijgbaar op 552

distributiepunten: bibliotheken, buurthuizen, CWI’s, DWI’s, medische centra, scholen, ziekenhuizen. Oplage: tenminste 30.000 Druk: Dijkman Offset, Diemen MUGWEB Redactie: Martin Brandwagt, Marco Ploeger, Hans Vinck, Jos Verdonk Webmaster: Ger Rakhorst Audiovisueel: Louise Bredero, Ivo Theunissen Website: www.mugweb.nl

30 SERVICE

MINI


MUG

Particulieren, bedrijven en organisaties kunnen voor 10 euro een mini-advertentie in MUG plaatsen. Inbegrepen: doorplaatsing van de advertentie op MUGweb.nl, gedurende één maand. Spelregels: de advertentie past in een van onze rubrieken. Advertenties voor bijvoorbeeld tweedehands goederen worden niet geaccepteerd. Geadverteerd kan worden in de volgende rubrieken: diensten, vast werk, tijdelijk werk, vrijwilligers, cursussen, cultuur, kennismaking, ruilen.

OPROEPJES S

Turkse supermarkt brengt eigen kookboekje

Stuur je advertentie naar [email protected] of per post naar postbus 6259, 1005 EG Amsterdam, en maak 10 euro over op rekening 5855336 t.n.v. Stichting BBU, Amsterdam. Let op: miniMUG’s zijn niet langer dan 150 lettertekens, inclusief spaties. Alleen betaalde advertenties worden geplaatst. De betaling moet binnen zijn op de laatste dag van de maand. Informeer voor grotere miniMUGs en/of het plaatsen van foto’s en bedrijfslogo’s naar onze speciale miniMUG-tarieven.

Diensten aangeboden

Vrijwilligers gevraagd

Werk

Homeservice, klussen voor en door mensen met een [tijdelijke] psychische beperking, zoekt: schilders, behangers en ervaren opruimers. Bel 020 - 626 09 69

MUG Magazine heeft regelmatig plaats voor vrijwilligers die op regelmatige basis voor MUG en/of MUGweb willen schrijven. Voorwaarde is dat je enige journalistieke ervaring of een flinke dosis ambitie hebt. Informeer bij Jacques: 020-506700.

Op zoek naar werk? Baantraject heeft verschillende mogelijkheden om u met een baangarantie aan het werk te helpen in de zorg , als chauffeur of in de techniek. U krijgt een opleiding on the Job en doet tegelijkertijd werkervaring op. Als u belangstelling heeft bel dan 020-4631527. Mocht u nog niet precies weten wat u wilt dan kunt u ook bij ons terecht voor een IRO (Individuele Reïntegratie Overeenkomst)

Waarom adverteren in MUG? MUG Magazine verschijnt maandelijks in een oplage van 30.000 in Amsterdam en omstreken, op meer dan 550 plekken zoals bibliotheken, DWI, CWI, stadsdeelkantoren, de Stopera, culturele instellingen. Mugweb.nl wordt dagelijks door duizenden Nederlanders bezocht. Adverteren in MUG is goedkoop, eenvoudig en doelgericht. Zo kost deze miniMUG, inclusief plaatsing logo: 30 euro

Diensten gevraagd

Waarom adverteren in MUG? MUG Magazine verschijnt maandelijks in een oplage van 30.000 in Amsterdam en omstreken, op meer dan 550 plekken zoals bibliotheken, DWI, CWI, stadsdeelkantoren, de Stopera, culturele instellingen. MUGweb.nl wordt dagelijks door duizenden Nederlanders bezocht. Adverteren De opmaakafdeling van MUG verzorgt in MUG is goedkoop, eenvoudig en doelvoor organisaties en kleine ondernemingen drukwerk. Informeer naar onze mogelijkheden gericht. Zo kost deze miniMUG, inclusief plaatsing logo: 30 euro. en scherpe tarieven. Bel met 020-6077610 en vraag naar Gert. WEBSITES: www.jelskeboonstra.nl 0640425215 Voor RIJLES IN AMSTERDAM e.o. www.nelen.nl

Diversen Mist u MISS BIRNEY? Zij blogtrommelt op http://mirandabirney.wordpress.com/

De bekende Turkse supermarkt Helal Et Gida aan de Pretoriusstraat (Oost/Watergraafsmeer) heeft een kookboekje gemaakt. Helal Et Gida is daarmee de eerste Turkse supermarkt met een eigen kookboek. In De Keuken van Helal Et Gida staan 120 mediterrane recepten en informatie over 30 producten die Akbiyik in zijn winkel verkoopt. In zijn voorwoord schrijft Akbiyik dat hij de klant wil laten kennismaken met producten die hij misschien niet zo goed kent, maar ook wil laten zien dat je heel gewone dingen zoals tomaat, rijst of paprika, ook op andere manieren kunt klaarmaken. Het kookboek is verschenen omdat Helal Et Gida vijftien jaar bestaat. Er staan niet alleen Turkse recepten in het kookboekje. In het boekje staat ook in hoe je bijvoorbeeld meiknolletjes, schorseneren of filodeeg kunt bereiden. Verschillende professionals, veelal koks die ook bij Helal Et Gida kopen, hebben recepten geleverd. Andere komen uit de kookboeken- en receptenverzameling van tekstschrijfster Marianne Meijerink, die ook het concept voor het boekje bedacht. ‘De Keuken van Helal Et Gida: 120 mediterrane recepten’ (68 pagina’s) is voor 5 euro verkrijgbaar bij Helal Et Gida, Pretoriusstraat 34, tel. 668 32 40

Nieuwe openingstijden Inloop Troost

Ervaren JOURNALIST/TEKSTSCHRIJVER biedt zich aan. Bel voor c.v. of proefopdracht: Michiel Wetzer 0625491122

Inloop Troost voor en door (ex-) psychiatrische cliënten heeft nieuwe openingstijden. De inloop in buurthuis Transvaal is voortaan iedere zondag tussen 16.00 en 20.00 uur geopend.

Cursussen

De inloop Troost (Toeloop Regio Oost) is opgezet in nauw overleg met (ex-) GGZcliënten. Zij komen er niet alleen als bezoeker, maar werken als ze dat willen ook mee als bestuurslid of gastheer/vrouw. Het motto is: er moet niets, er kan veel. Elke zondag zijn wij geopend en zijn belangstellenden van harte welkom. Koffie en thee zijn gratis. Ook wordt er voor een gering bedrag (3,50) een driegangenmaaltijd geserveerd. Hiervoor moet men zich wel van te voren opgeven. De stichting TROOST is opgezet vanuit de Stichting Oecumenisch Kerk- en Buurtwerk Oost.

Cursuskorting 30% (stadspas 40%) bij inlevering adv. - Basiskennis Boekhouden(BKB) € 269,- ; 12 x 3 uur; - Praktijkdiploma Boekhouden(PDB) (vervolgcursus) v.a. € 249,- - Goedkoopste mondelinge opleider van Nederland WWW.BOEKHOUDCOLLEGE. NL 06-467.20.227

Buurthuis Transvaal is gevestigd aan de Danie Theronstraat 2 in de Transvaalbuurt en ligt 5 minuten lopen vanaf metrostation Wibautstraat. Voor alle informatie, bel Stichting Troost, 06-102 05 411.

Welkom in Nederland! Eten en drinken en een goed gesprek. Nieuwkomers in Nederland hebben vaak gekke, teleurstellende of bijzondere ervaringen als zij werk willen vinden dat past bij hun kennis en ervaring. Wat zijn hun verwachtingen bij aankomst en wat is de realiteit? In De Burcht vertellen zij hun verhalen. Wat kunnen Nederlandse beleids- en praktijkmaker rondom de arbeidsmarkt hiervan leren? Maar ook: Wat zijn de do’s en don’t s van de Nederlandse arbeidsmarkt? Waar moeten migranten die in Nederland willen werken zich op voorbereiden? Debat over de aankomst van migranten op de Nederlandse arbeidsmarkt, woensdag 12 december 18.00 - 21.00 uur. Voor meer informatie: www.deburcht.org tel.: 624 11 66

"ELASTIN G ADVIES VERZORG DOOR!N D GO

Een klussenproject voor en door mensen met een (tijdelijke) psychische beperking

Wij zoeken op korte termijn klussers die kunnen: schilderen, behangen, schoon maken, tuinieren, enz. Maak een afspraak: (020) 626 09 69 [email protected]

Homeservice Amsterdam

In Nederland is een schreeuwend tekort aan kinderopvang. Ook in de regio Amsterdam kunnen mensen soms niet aan het werk, omdat kinderopvang niet op tijd geregeld is of onvoldoende aansluit op de vraag. Op verzoek van de Gemeente Amsterdam (DWI) heeft IDplein een project opgezet om een bijdrage te leveren aan de oplossing van dit probleem en tegelijkertijd mensen met een uitkering aan het werk te helpen. Het project Gastouders als ZZP-ers biedt kansen aan werkzoekenden. Gastouders zorgen voor andermans kinderen. Het huis van de gastouder wordt een “tweede” huis voor één of meerdere kinderen. De gastouder kan ook enkele dagen per week bij de ouders van het kind thuis oppassen. Werken als gastouder In dit project werkt IDplein samen met Gastouderbureau Maat. In een gesprek met het Gastouderbureau wordt bekeken of kandidaten geschikt zijn als gastouder en of de woning aan de minimumeisen voldoet. Gastouderbureau Maat bemiddelt uiteindelijk ook tussen de vraagouders die opvang voor hun kinderen zoeken en de gastouders. Omdat de zorg voor andermans kinderen niet zomaar aan iedereen kan worden overgelaten, vindt een selectie plaats bij de start van het traject. Daarbij wordt gekeken naar affiniteit en ervaring met kinderen, of het huis veilig en hygiënisch is, en naar de kwaliteiten van de gastouder. Als onderdeel van het traject zal een verklaring van goed gedrag bij de gemeente worden aangevraagd.

Homeservice Amsterdam bouwt mee aan jouw kwaliteiten

Een inkomen verdienen met het zorgen voor andermans kinderen?

-AAKJE WERELDEEN STUKJEGROTER !NGO!LGEMENE.EDERLANDSE'EHAN DICAPTEN/RGANISATIE KOMTOPVOORDE RECHTENVANMENSENMETEENHANDICAP

+OMOPVOORJEBELANGEN 7ORDOOKLIDVAN!NGO -EERINFORMATIE WWWANGONLOF 0OSTBUS !7!MERSFOORT

Werken als zelfstandige Gastouder zijn niet in loondienst, maar werken als zelfstandige. Door coaches van IDplein worden kandidaten intensief begeleidt bij alle aspecten die met zelfstandigheid te maken hebben. Het is een hele uitdaging om zelfstandige te worden, maar de gastouder is dan ook eigen baas. Heeft u interesse? Aarzel dan niet om contact op te nemen. Dat kunt u doen via uw klantmanager bij de DWI, of bel voor meer informatie naar IDplein: 0800-0308 (gratis) voor een kennismakingsgesprek. Ook als u een WW of WAO-uitkering ontvangt kunt u reageren. (Rectificatie) In het november nummer van MUG in het Dossier ‘Wmo, (g)een probleem’ is een fout geslopen. In het artikel over de belangenorganisatie Amsterdams Patiënten /Consumenten Platform (APCP) wordt de indruk gewekt wordt dat APCP de gehele coordinatie en uitvoering van de WMO-cliëntenparticipatie in Amsterdam en Diemen doet. Dit is echter onjuist. Die coördinatie en uitvoering wordt in goed overleg gedaan met de Stichting Gehandicaptenoverleg Amsterdam (SGOA).

SERVICE 31


Beeldbuis en ether

Cyberspace

• Kerst met Marc en Yvon

• Ken uw rechten!

Kerstmis. De één haalt de dennenboom het liefst al begin november in huis, terwijl de ander zich er het liefst gelijk aan opknoopt. Marc-Marie Huijbrechts en de nog immer naar een boer zoekende Yvon Jaspers nemen het op sportieve wijze tegen elkaar op, als De wereld draait door even met kerstvakantie gaat. Kerst met Marc-Marie en Yvon is een humoristische spelshow. Hoe beleven Nederlanders Kerstmis? Marc-Marie is verslaafd aan Triviant en Yvon kan niet tegen haar verlies. Ze coachen de week voor kerst allebei een team dat bestaat uit mensen die met kerst altijd moeten werken: taxichauffeurs, verpleegsters, uitvaartondernemers, pastoors en prostituees. De kandidaten en hun captains beantwoorden nutteloze kennisvragen en doen mee aan de karaoke-ronde met kerstliedjes. KERST MET MARC-MARIE EN YVON, MAANDAG 17 TOT EN MET VRIJDAG 21 DECEMBER OM 19.30 UUR TE ZIEN BIJ DE KRO, NEDERLAND 3

• KRO zoekt het ver van huis op Kerstavond.

Anita Witzier reist af naar het warme Zuid-Afrika. Dit jaar niet de afgezaagde kalkoen of verplicht gourmetten, maar lekker aan de ‘braai’, met een gezellig glaasje Zuid-Afrikaanse wijn daarbij. In de kerstspecial van Memories verenigt de winnares van de Televizier-Ster geliefden die elkaar uit het oog zijn verloren. In Kaapstad bewijst Witzier dat oude liefde niet roest. Deze kerstmissie van de blonde presentatrice voert bovendien langs adembenemende Afrikaanse landschappen, wildparken en moderne steden. Een ideale uitvlucht voor iedereen die al uitbuikend even geen sparrengroen en engelenhaar meer kan zien en geen Jingle Bells meer kan horen. MEMORIES KERSTSPECIAL, MAANDAG 24 DECEMBER OM 21.20 UUR TE ZIEN BIJ DE KRO, NEDERLAND 1

Het Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting (Nibud). heeft op basis van begrotingen voor minima berekend dat een bijstandsuitkering of een aow-uitkering alleen niet genoeg is om van rond te komen. Voor minima is het essentieel dat zij gebruik maken van alle landelijke inkomensondersteuning waar ze recht op hebben. Denk daarbij aan zorgtoeslag, huurtoeslag, tegemoetkoming schoolkosten, belastingteruggaaf ziektekosten, kinderbijslag, tegemoetkoming buitengewone uitgaven en verschillende heffingskortingen. Op www.berekenuwrecht.nl kunnen mensen bekijken of ze in aanmerking komen voor landelijke tegemoetkomingen én berekenen wat deze regelingen hen opleveren. Omdat iedere gemeente eigen voorzieningen heeft voor de ondersteuning van minima is er op die website ook ruimte voor die regelingen. Helaas doen er tot nog toe slechts een handjevol gemeenten mee. Een ander handjevol gemeenten is al wel met de voorbereidingen bezig. Daarbij zitten ook grote gemeenten als Amsterdam, Utrecht en Maastricht. Naast het informeren van de bezoekers aan de website over hun rechten, hopen de initiatiefnemers ook dat mensen die enigszins beschroomd zijn om ‘steun’ aan te vragen nu wel de stap wagen. Om die reden is het vaak mogelijk om direct via de website een aanvraag te doen, en anders wordt vermeld bij welk loket de aanvraag ingediend kan worden. De ontwikkelaars van de site - Het Nibud en StimulanSZ (het kennis- en adviescentrum voor gemeenten op gebied van de sociale zekerheid -) hopen dat de drempel om hulp te zoeken door www.berekenuwrecht.nl lager wordt waardoor het niet-gebruik van inkomensondersteuning vermindert. De website is mede mogelijk gemaakt door financiering van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. www.berekenuwrecht.nl www.nibud.nl (bestel hier ook een gratis bezuinigingsagenda 2008)

• Doe maar met nieuwjaar

Afgelopen seizoen oogstte de musical Doe maar veel succes in de Nederlandse theaters. De Avro zendt op Nieuwjaarsavond een registratie van deze familievoorstelling uit. In deze musical staan de liedjes van Doe maar centraal, maar gaat het verhaal niet over de band. Meisjesidolen en Doe Maar-voormannen Hennie Vrienten en Ernst Janz waren wel betrokken bij de totstandkoming van deze show. De musical speelt zich af in de jaren ’80 en gaat over twee jonge meiden die een groot geheim delen, over generatieconflicten en relatieproblemen. Doe maar, de musical won dit jaar vijf van de veertien prijzen bij de John Kraaijkamp Musical Awards. Hoofdrollen zijn er voor Kim Lian van der Meij en Daniël Boissevain, Jan Rot en Lenette van Dongen. MUSICAL DOE MAAR, DINSDAG (ZONDAG) 1 JANUARI 2008 OM 21.10 UUR TE ZIEN BIJ DE AVRO, NEDERLAND 1

Recept • Vissoep met zalm en garnalen Dit is een echte luxe maaltijdsoep voor de kerstdagen en goed betaalbaar. Ingrediënten: - Aardappelen - Prei - Bouillonblokjes kip of vis - Dille - Zakje kaassaus - Zalmsnippers / garnalen - Beker crème fraiche - Olijfolie Kook de aardappelen in 20 minuten gaar, giet ze af en stamp ze fijn. Snijdt de prei in hele dunne ringetjes en was deze goed. Bak de prei in de olijfolie totdat deze glazig wordt. Maak bouillon van de blokjes en giet over de aardappelpuree, totdat deze ruim onder staat. Goed glad mixen met een mixer, voeg dan het zakje kaassaus en de crème fraiche toe. Het geheel weer aan de kook brengen. Wanneer het kookt opnieuw goed doormixen. Als de soep te dik is kunt u nog wat bouillon toevoegen. Doe dan de prei erbij en op het laatst de zalmsnippers en de garnalen. Serveren met wat gesnipperde dille voor de finishing touch. Lekker met stokbrood erbij. Fijne feestdagen!

Vers van de pers • Mantelzorg

Erik Stroobants, docent communicatie en journalist, schreef een boek over dementie en alles wat daarbij komt kijken. Voor de persoon die het overkomt is het geen pretje, maar ook voor de familie en vrienden verandert alles. Zaken die voorheen vanzelfsprekend waren, kunnen niet meer. De intimiteit tussen geliefden vertroebelt, kinderen gaan zich schamen voor hun ouders. En dan hebben we nog niet over de financiele gevolgen, de problemen met rusthuizen en de medische stand die geen oplossing weet. Stroobants giet zijn boek in de vorm van een reeks interviews met patiënten en hun directe familieleden. Het eerste interview is meteen het allerzwaarste. De weduwe, wier man aan Alzheimer is overleden, vertelt zonder blikken of blozen dat ze geen medelijden voelde, ook niet met zichzelf. Dat is ronduit schokkend, zeker als je leest hoe het gezin vóór de ziekte van de man functioneerde. Niet dat de andere gesprekken lichte kost zijn, maar hier breekt soms enige humor door. Vooral Jozef Dedrie uit hoofdstuk 2 is een grappige man, vol plezanterieën. Stroobants is zelf mantelzorger en kan zich daardoor goed inleven in de problematiek. De nuchtere wijze waarop hij het probleem benadert, is een verademing. Hij maakt het zeker niet lichter dan het is. Dementie is, in wat voor vorm dan ook, is zonder twijfel een hel voor alle betrokkenen. Het heeft even geduurd voordat het boek gepubliceerd kon worden. Nu het er is, kunnen we ook vaststellen dat het een grandioze uitgave geworden is. Dit boek heeft alles in zich om een standaardwerk over dementie en mantelzorg te worden. ALTIJD OPNIEUW AFSCHEID NEMEN, HOUVAST BIJ DEMENTIE EN MANTELZORG; UITGAVE EPO ANTWERPEN; 280 PAGINA’S; 21,50 EURO; PAPIERRUG

• Postbode

Nog altijd geen minimumloon in Duitsland en ook met de ooit door kanselier Kohl beloofde bloeiende landschappen wil het niet vlotten. Hoge werkloosheid en sociale ellende zijn natuurlijk een goudmijn voor kunstenaars. Met de Duitse cultuur gaat het erg goed op dit moment. In ‘Jensen houdt het voor gezien’ draait het om Jensen, een postbode die graag mijmert over ‘de geheime jachtvelden der vrouwen’. Als hij wordt ontslagen ontwikkelt hij een allergie voor werk, televisie en de schijnwereld van de media en het geld. Jensen beschouwt zijn werkloosheid als een buitenkansje: tijd genoeg om de maatschappij aan een grondig onderzoek te onderwerpen. Daarbij komt hij iets groters op het spoor. Mag de buitenwereld dat wel weten? Jakob Hein (Leipzig, 1971) is auteur en kinderpsychiater te Berlijn. Jensen houdt het voor gezien, zijn derde boek, stond wekenlang aan de top van de verkooplijsten in Duitsland. UITGAVE ARBEIDERSPERS; VERTAALD UIT HET DUITS; 128 PAGINA’S; 14,95 EURO; PAPIERRUG

32 ADVERTENTIES


Postbezorger, zaterdagpostbode of tijdelijke hulpkracht in de kerstperiode Ben jij die enthousiaste nieuwe collega, die graag parttime wil werken in de buurt van Amsterdam en Amstelveen? TNT Post zoekt postbezorgers, zaterdagpostbodes, tijdelijke hulpkrachten in de kerstperiode en sorteermedewerkers. Als Postbezorger bezorg je gesorteerde post van (ma) dinsdag - vrijdag voor maximaal 15 uur per week (2 - 3 uur per dag). Als Zaterdagpostbode begin je met het sorteren van de post en daarna bezorg je deze in je eigen wijk. Als Tijdelijke hulpkracht tijdens de kerstperiode ben je belast met verschillende werkzaamheden afhankelijk van je beschikbaarheid. Werkzaamheden zijn onder andere het voorbereiden en bezorgen van de post overdag. Als Sorteermedewerker help je mee bij het verwerken en sorteren van de kerstpost en overige poststromen. Werkblokken: maandag tot en met zondag van 07.00-12.30 uur, 13.00 - 17.30 uur, 18.00 - 23.30 uur of 23.30 - 07.00 uur. Het betreft tijdelijke contracten van 2 weken van minimaal 19 en maximaal 26 uur per week. Ben je op zoek naar een parttime baan of een tijdelijke baan tijdens de kerstperiode en ben je bovendien, op je werkdag(en), tijdens dezelfde vaste uren beschikbaar? Voor de bezorging kun je jezelf aanmelden op www.postbezorger.nl en voor de sortering (avond- en nachtwerk) kun je een email sturen naar [email protected]. Voor vragen kun je bellen met telefoon: 020 - 582 64 33.

www.postbezorger.nl

magazine Tegen sloop en leegstand Inburgering is een drama Musicals zijn van harte welkom Geworsteld en bovengekomen Inclusief bijlage: Sociaal Europa

Recommend Documents