Magazine
Peter Elverding:
toekomst niet verwoesten Henry Meijdam:
Te veel niet-geijkte dogma’s
Wat zijn ze waard?
Keurmerken
in de zorg
september 2010 nummer 3
COLUMN Le hypermarché
De vakantieperiode zit er weer op. Velen van ons trekken er in deze periode op uit: van de eigen achtertuin tot het WK voetbal in Zuid-Afrika. Frankrijk is traditioneel een goed bezocht vakantieland. Het leuke van vakantie, vind ik, is dat je op plekken komt die anders zijn dan thuis, Bijvoorbeeld bij het boodschappen doen. U kent ze wellicht: Die grote, vaak Franse, supermarkten Waar van alles te koop is, van jam in twintig smaken tot een complete visuitrusting en een professionele fietsuitrusting. Om te vinden wat u nodig heeft, loopt u alle paden en stellingen af tot u bij de juiste afdeling bent. En vaak komt u met meer naar buiten dan nodig is, want u kwam producten tegen die handig zijn, maar waarvan u niet wist dat ze er verkocht werden.
Aan de ene kant lijkt Kiwa op die
Business Sector in één keer bij het juiste product-
grote supermarkt, want we hebben
schap. Hierbinnen vindt u alles wat u nodig heeft,
steeds meer verschillende producten
van een HKZ-certificaat tot een inspectie van uw
in onze schappen liggen. Maar wij
alarmcommunicatiesysteem.
zijn onze winkel zo in aan het inrichten, dat u niet al te veel hoeft te zoeken en dat u in één oogopslag weet wat er te koop is. U heeft misschien nu even geen
In onze Expert Centres is alle Kiwa-kennis op een specifiek gebied gebundeld. De internationale Business Sectors ondersteunen u op een breder
broodbeleg nodig. Van sportvissen wilt
gebied (Energy using Products of Agro-Food) op
u echter alles weten en zekerheid zoekt u
open, internationale werkgebieden. U vindt onze
sowieso.
Expert Centres en Business Sectors gemakkelijk via onze corporate website www.1kiwa.com.
De Kiwa Expert Centres en de internationale
Daarnaast kunt u op deze website snel en een-
Business Sectors werken voor u als een infor-
voudig zoeken naar alle producten die wij in onze
matiezuil in de supermarkt. U hoeft de paden
winkel te bieden hebben. Voor degenen die het
met certificaten voor betonproducten niet af om bij uw gewenste producten voor de
leuk vinden om uitgebreid boodschappen te doen of voor de nieuwsgierige toerist.
zorg of opleidingen te komen. U staat met behulp van een Expert Centre of 2
Paul Hesselink
Inspectierichtlijnen geactualiseerd:
lik-op-stuk
legionella Waterleidingbedrijven hebben de wettelijke plicht aangesloten drinkwaterinstallaties periodiek te controleren op risico voor terugstroming in het net en op risico’s voor afnemers. De ‘Inspectierichtlijn 2005; controle leidingwaterinstallaties door waterleidingbedrijven’ geeft aan hoe dat moet gebeuren. De Unit Drinkwaterinstallaties van Kiwa heeft deze richtlijn de afgelopen maanden in opdracht van VROM-Inspectie en de waterleidingbedrijven geactualiseerd. Zo is het lik-op-stuk-beleid van de minister van VROM op naleving van de legionellapreventie-regels doorgevoerd en is de beoordeling van installaties verder geüniformeerd. De Inspectierichtlijn 2010 is op 16 september formeel vastgesteld. Meer informatie:
[email protected]
Kiwa Gas Technology
Certificering belangrijk in nieuwe wetgeving
ook in groningen drinkwater Kiwa Gas Technology, het Nederlandse kenniscentrum voor gaskwaliteit, -distri-
Binnenkort wordt de Waterleidingwet vervangen
butie en -toepassing, beschikt sinds 1 juli dit jaar over een vestiging in het Energy
door de Drinkwaterwet en het Waterleidingbesluit
Business Plaza in Groningen. Kiwa kiest voor deze stap om nadrukkelijker en
door het Drinkwaterbesluit. Daarnaast komen er
directer een bijdrage te kunnen leveren aan energie-innovatie in Noord-Nederland.
vier Ministeriële Regelingen waarin onderdelen
Energy Business Plaza is een broedplaats voor bedrijven in hightech energie-
van het Drinkwaterbesluit worden uitgewerkt.
ontwikkeling. Technology Manager professor Mannes Wolters: ‘We zijn bij Kiwa
Certificering krijgt een belangrijke plaats. Zo mogen
al een eind op streek met ontwikkelingen op het gebied van groen gas en gaan nu
legionella-risicoanalyses en beheersplannen alleen
samen met onder meer de Hanzehogeschool, Kema Gas en TNO werken aan de
worden uitgevoerd en opgesteld door op basis
grootschalige invoering daarvan. Ook onze ervaring met de innovatieve gasprojec-
van BRL 6010 gecertificeerde instanties. Kiwa is
ten op Ameland en onze
momenteel de enige geaccrediteerde certificatie-
kennis van smart gas
instelling die certificaten op basis van deze BRL
networks staan volop in
mag afgeven. Bij legionellapreventie heeft ther-
de belangstelling.’ De
misch beheer (koud water koud, warm water
uitgebreide labfacilitei-
warm) de voorkeur. Onder bepaalde omstandig-
ten van Gas Technology
heden zijn fysisch beheer (pasteurisatie, UV-
blijven in Apeldoorn; de
behandeling, micro-/ultrafiltratie) of elektroche-
vestiging in Groningen
misch beheer (koper-zilverionisatie, anodische
is vooral bedoeld om
oxidatie) toegestaan, maar alleen als deze tech-
een steentje bij te
nieken zijn gecertificeerd op basis van Kiwa BRL
dragen aan de synerge-
14010-1 (fysisch) en 14010-2 (elektrochemisch).
tische kracht van Energy Business Plaza.
Meer informatie:
[email protected] 3
Mvo-pionier Peter Elverding:
‘Elk bedrijf dat onze wereld verwoest,
verwoest zijn eigen toekomst’ Bedrijven zijn er niet alleen ter meerdere eer en glorie van de aandeelhouders, ze hebben ook een positie en verantwoordelijkheid jegens de maatschappij. Sociale betrokkenheid uit zich volgens Peter Elverding in een maatschappelijk verantwoorde manier van ondernemen – een zienswijze die hij van harte uitdraagt. Het meest duidelijk werd dat tijdens zijn bestuursvoorzitterschap van DSM, toen hij het bedrijf op het spoor van ‘sustainability’ zette. Net als veel andere Nederlandse multinationals speelt de chemiereus op dat punt nu een voortrekkersrol. Desondanks is er letterlijk en figuurlijk nog een wereld te winnen.
Peter Elverding (1948) bekleedde (directie)functies op het gebied van perso-
‘De verantwoordelijkheid voor een duurzame wereld
neelszaken bij onder meer Akzo Chemicals en De Bijenkorf. In 1985 kwam
ligt meer en meer in handen van het bedrijfsleven.
hij terecht bij DSM, waar hij verschillende managementfuncties had. In 1999
Een maatschappij die volkomen vervuilt of waarin
werd hij er bestuursvoorzitter en onder zijn leiding veranderde het bedrijf
mensen onvoldoende te eten hebben, daarin kun je
flink van karakter, ook op het gebied van maatschappelijk verantwoord
als bedrijf niet succesvol zijn. In mijn optiek is dát de
ondernemen. In 2005 riep FEM Business hem uit tot topman van het jaar. Na
kern van maatschappelijk verantwoord ondernemen:
zijn afscheid van DSM in 2007 vervult Elverding diverse bestuurlijke functies.
het besef dat je als bedrijf een bepaalde voetafdruk
Zo is hij onder meer president-commissaris bij ING, Océ, Oostwegel Holding
achterlaat op de wereld.’ Peter Elverding verenigt
en Q-Park, commissaris bij SHV, FrieslandCampina en lid van het bestuur van
schijnbaar moeiteloos economisch en duurzaam
Stihting Instituut GAK. Afgelopen zomer zette FEM hem op nummer één in
belang. ‘In de basis is het niet ingewikkelder dan dat.
de top honderd van invloedrijke personen in de Nederlandse zakenwereld.
Elk bedrijf dat onze wereld verwoest, verwoest zijn eigen toekomst.’
4
Klein beginnen
maatschappelijk verantwoorde initiatieven in het be-
Nederlandse bedrijven lopen voorop als het gaat om
drijfsleven wel ondersteunen en versterken. Sterker:
ondernemen met ‘people, planet, profit’ in het ach-
samenwerking zou niet meer dan logisch moeten zijn,
terhoofd. Multinationals als Shell, Unilever en DSM
vindt Elverding. ‘De primaire taak van de overheid is
staan in hun marktsegmenten op de hoogste positie
het verbeteren van de samenleving – precies het doel
in de wereldwijde Dow Jones Sustainability Index
dat ook aan de basis ligt van maatschappelijk verant-
(DJSI). Uit ervaring weet Elverding dat het ook bij hen
woord ondernemen. Beleid en financiële steun op het
klein begon. ‘Je moet beginnen met je af te vragen
gebied van innovatie, energieverbruik, afvalverwer-
welke verantwoordelijkheden je hebt jegens klanten,
king kan een goede stimulans zijn. Het verbaast mij
leveranciers, medewerkers, de samenleving. Een
dan ook dat die onderwerpen, zowel in de verkie-
chemiebedrijf als DSM heeft in de bedrijfsvoering te
zingscampagnes als tijdens de formatiebesprekingen
maken met bijvoorbeeld emissies en energieverbruik,
om te komen tot een kabinet, nauwelijks aan de orde
een bank met bijvoorbeeld klantrelaties en investe-
zijn geweest. Kennelijk hebben in crisistijd andere
'Nederlandse bedrijven
ringen. Op al die onderwerpen kun je indicatoren
onderwerpen voorrang, zoals bezuinigingen. Daarin
zouden hun goede
vaststellen waarmee je aan het werk gaat: zoveel
schuilt wel het gevaar, en niet alleen aan de kant van
positie op het terrein
minder emissies in zoveel tijd, zoveel meer investe-
de overheid, dat de lange termijn uit het oog wordt
van maatschappelijk ver-
ringen in duurzame projecten. Van belang is, zeker in
verloren. Besparen op innovatieve kracht bijvoor-
antwoord ondernemen
het begin, indicatoren te kiezen die dicht bij het bedrijf
beeld lijkt eenvoudig: je merkt het op korte termijn
meer moeten gebruiken
staan. Speelt veiligheid een grote rol, start dan met
nauwelijks. Maar innovatie is wel de economische en
om zichzelf (internatio-
het meten en verbeteren van de veiligheidspresta-
duurzame motor op langere termijn.’
naal) te positioneren.'
ties – daar hebben alle medewerkers belang bij.’ Op termijn worden inspanningen dan vanzelf gewoon:
Onafhankelijke toetsing
‘Om nogmaals DSM aan te halen: toen wij begon-
Wat voor Elverding vaststaat is dat veel bedrijven het
nen met het opnemen van een langetermijn- en een
stadium van ‘window dressing’ voorbij zijn. ‘Terecht
duurzaamheidshoofdstuk in onze kwartaalresultaten,
klonk nog niet zo lang geleden het verwijt dat bedrij-
namen analisten nauwelijks de moeite die te lezen.
ven zich omwille van pr-doeleinden inzetten voor de
Gaandeweg veranderde dat, zeker toen de relatie
samenleving. Maatschappelijke verantwoordelijkheid
duidelijk werd tussen de winst van vandaag en onze
werd nogal eens in de sfeer getrokken van filantropie,
doelstellingen voor de toekomst.’
van ‘iets goed doen voor de wereld’. Dat heeft weinig te maken met het inbedden van verantwoordelijkheid
Trots
in de strategie en het bedrijfsproces. Bewijsvoering
Nederlandse bedrijven zouden hun goede positie op
en onafhankelijke toetsing spelen voor mij een belang-
het terrein van maatschappelijk verantwoord onder-
rijke rol in het volwassen worden van maatschappelijk
nemen volgens Elverding meer moeten gebruiken
verantwoord ondernemen – dan prik je dergelijke
om zichzelf (internationaal) te positioneren. ‘De
luchtballonnen immers snel genoeg lek. Een set
trots ontbreekt nog. Terwijl bedrijven die duurzaam-
indicatoren als de DJSI of het nieuw ontwikkelde
heid integraal onderdeel maken van hun strategie
mvo-certificaat van Kiwa vereisen dat een bedrijf
en bedrijfsvoering, écht een voorsprong hebben.
daadwerkelijk nadenkt, beslissingen neemt en meet.
Energiebesparing heeft een economisch en een eco-
Daarnaast tonen dergelijke systemen de buitenwereld
logisch voordeel. Aandacht voor veiligheid betekent
dat en hoe er vooruitgang wordt geboekt. In onze
minder kosten en minder verzuim. Uit eigen ervaring
competitieve maatschappij is dat een extra stimulans.’
weet ik bovendien dat wanneer bedrijven actief zijn in minder ver ontwikkelde gebieden en daar dezelfde normen als in West-Europa hanteren – wat logisch is, dat hetzelfde positieve effect heeft op de bedrijfsvoering van lokale bedrijven. Je kunt niet hard maken dat je in Nederland alles doet om je emissies te verkleinen en daar in China niets om geeft. Bedrijven ter plaatse gaan daar vanzelf in mee; goed voorbeeld doet goed volgen. En het economische effect is onmiskenbaar.’ Samenwerking met de overheid Hoewel de overheid niet rechtstreeks kan ingrijpen in het economische reilen en zeilen in een bedrijf, kan zij 5
Kiwa Register neemt taken IVW over
Vliegbrevetten van ander adres De nieuwe divisie Publieksdiensten en Vergunningen voert in
latief nieuwe doelgroepen in de transportsector.’ Kiwa
naam van Kiwa Register sinds 1 juni dit jaar een groot deel van
kreeg de werkzaamheden gegund na een aanbeste-
de vergunningverlenende taken van de Inspectie Verkeer en
dingsprocedure. ‘Uit de Nota Vernieuwing Rijksdienst
Waterstaat (IVW) uit. Bijvoorbeeld de verstrekking van vaar-
kwam naar voren dat veel (onderdelen van) overheids-
bevoegdheidsbewijzen, vliegbrevetten en chauffeurspassen.
diensten geprivatiseerd zouden worden. Dat was een
Partijen die daarvan afhankelijk zijn, kregen dus te maken
uitgelezen kans voor een bedrijf als het onze.’
met een ‘nieuwe’ organisatie. Zoals luchtvaartmaatschappij BETERE AFWIKKELING
ArkeFly.
Ook de verstrekking van vliegbrevetten voor piloten
Leo de Kok.
Kiwa Register beschikt over het mandaat om namens
behoort tot de taken van Kiwa Register. Dat betekent
de minister van Verkeer en Waterstaat vergun-
dat luchtvaartmaatschappijen daarvoor, hoewel de
ningen te verstrekken. Het gaat om een reeks aan
verantwoordelijke IVW-medewerkers zijn meever-
bevoegdheidsbewijzen die voorheen door de IVW
huisd, moeten aankloppen bij een ‘nieuwe’ organisa-
werden uitgegeven, zoals monsterboekjes en vaarbe-
tie. Leo de Kok handelt als Manager Accounting bij
voegdheidbewijzen voor zeevarenden, bewijzen van
luchtvaartmaatschappij ArkeFly de financiële zaken
bevoegdheid voor onderhoudstechnici en verkeerslei-
rond de aanvraag van vliegbrevetten voor de piloten
ders in de luchtvaart, chauffeurspassen voor taxi-
af. Uit dien hoofde heeft hij regelmatig contact met
chauffeurs, digitale tachograafkaarten voor vrachtwa-
Kiwa Register. ‘Ik moet zeggen dat we erg tevreden
gen- en buschauffeurs en ondernemersvergunningen
zijn over de kwaliteit van ons contact. De procedure
voor taxi- en busondernemers.
van verstrekking is niet veranderd, maar je merkt verschil in afwikkeling naderhand. Wij hebben brevetten
Nieuwe doelgroepen
nodig om onze mensen en daarmee onze toestellen
Het zijn allemaal activiteiten die prima bij Kiwa pas-
in de lucht te houden. Voorheen kostte het vanwege
sen, zegt divisiedirecteur Jan Pieter Bijkerk. ‘Het
lastige communicatie rond financiën soms moeite om
certificeren van personen en procedures is onze core
ze op tijd te hebben. Nu het proces in handen is van
business. Bij de activiteiten van IVW draait het om het
Kiwa Register, verloopt het soepel. De tijd zal leren of
borgen van de kennis en vaardigheden van mensen in
dat zo blijft, maar mijn eerste gevoel is goed.’
specifieke beroepsgroepen. Dat sluit niet alleen goed op elkaar aan, maar brengt ons ook in contact met re-
6
Meer informatie:
[email protected]
Beroepsopleidingen bevoegd voor toekennen Ervaringscertificaten
eerste audits voor EVC-aanbieders Kiwa is sinds begin dit jaar bevoegd om EVC-aanbieders op mbo-niveau te auditen. EVC staat voor Erkennen van Verworven Competenties, ofwel erkennen van de kennis en kunde die iemand heeft verworven door werkervaring in plaats van alleen scholing. Inmiddels zijn de eerste audits uitgevoerd.
Onderwijskundig bureau Libereaux was dit jaar de
Kiwa-auditors voerden gesprekken met 22 van de 38
eerste organisatie waar Kiwa een EVC-audit ver-
assessoren die er het afgelopen jaar zijn getraind. ‘We
richtte. Inmiddels is Libereaux voor 65 standaarden
hebben de audit soepel doorlopen en weten nu dat
bevoegd om zogenoemde Ervaringscertificaten toe te
we voldoen aan de eisen van de landelijke EVC-code’,
kennen – voor medewerkers uit onder andere de zorg,
zegt Monica Vuik, Trajectbegeleider EVC-loket bij
sociale werkplaats en de bouw en voor logistiek, com-
Zadkine Contract Activiteiten. ‘Deze eisen vormen
mercieel en sociaal-juridisch medewerkers. Libereaux
de basis voor het handboek dat iedere EVC-instelling
beschikt nu over een voorlopige erkenning, de eerste
samenstelt en dat tijdens de zogenoemde entreetoets
fase van het erkenningstraject. ‘Dat betekent dat we
wordt geaudit. Met een erkenning van ons EVC-
startklaar zijn en voldoen aan de normcode van het
programma voor 75 verschillende beroepsopleidingen
Ministerie van OCW’, aldus Raymond Steenkamp,
liggen we voor op collega-onderwijsinstellingen in
directeur Libereaux. ‘Tijdens de audit is de focus
onze regio. Kiwa kenden we al, omdat zij voor ons ook
gericht op hoe Libereaux de vertaalslag maakt van
de ISO-certificering en het Blik op Werk-keurmerk
werkervaring naar opleidingsstandaard. De essentiële
verzorgen. De assessoren vonden het prettig dat zij
kwaliteitschil is hierbij de verzamelde bewijslast én
met Kiwa uitgebreid over hun vakinhoudelijke kennis
hoe de assessor hiermee om dient te gaan – de-
konden praten. Anderzijds viel het de Kiwa-auditors
gene die het portfolio van de kandidaat beoordeelt.
op hoe enthousiast en inhoudelijk sterk onze asses-
Libereaux maakt gebruik van twee typen assessoren:
soren zijn.’
Monica Vuik.
de vakassessor en de procesassessor. Zij zijn door ons opgeleid, zodat zij voldoen aan onze kwaliteitstan-
Meer informatie:
[email protected]
daard. Zij vormen een onafhankelijke partij die naast
en www.libereaux.nl
theoretische kennis beschikt over praktijkervaring in het vakgebied, waar ze in de regel ook een coachende rol hebben.’
Register Kenniscentrum EVC
Inhoudelijk sterk
Organisaties die als EVC-aanbieder zijn erkend, krijgen een plaats in het Re-
De tweede organisatie die dit jaar door Kiwa werd
gister Kenniscentrum EVC. Dat houdt in dat particulieren of bedrijven die een
geaudit, was het EVC-loket van Zadkine Contract
EVC-traject volgen, in aanmerking komen voor subsidie. Daarnaast biedt een
Activiteiten in de regio Rotterdam, dat EVC-trajecten
Ervaringscertificaat een goede opstap naar een vakdiploma: het toont scholen
aanbiedt aan onder meer de zorg, techniek, ICT,
dat is voldaan aan de wettelijke opleidingsvereisten.
administratie, uiterlijke verzorging en horeca. De 7
‘Idealisten’ nemen afscheid van College van Deskundigen Na respectievelijk elf en twintig jaar hebben Aad van Paassen
branche een betere plaats in de bouwkolom kunnen
en Jan de Wit afscheid genomen van het College van Deskundigen
geven. Dat straalt ook af op de bedrijven. Je kunt de
Constructief Beton.
beste van de slechtsten zijn, maar ik ben liever de betere van de goeden; dat kan als je het gemiddelde Kiwa Magazine sprak vanwege vakanties alleen met
opwaardeert. Daar heb je wel af en toe het oog van
Van Paassen. Diens belangrijkste doel van deelname
een derde voor nodig, zijnde Kiwa, die het college on-
aan het college was de kwaliteit van de branche her-
dersteunt, adviseert en scherp houdt.’ Een belangrijke
kenbaar te maken. ‘Als je je wilt verbeteren, moet je
drijfveer voor Van Paassen was het feit dat er niet al-
dat ook kunnen aantonen en borgen. Het categorise-
leen mensen uit de sector, maar ‘ook andere vakbroe-
ren van de werkzaamheden waarvoor een leverancier
ders uit het veld’ om de tafel zaten. ‘Vaak mensen die
van constructief beton verantwoordelijk is, was het
naast het werk voor de baas nog een beetje idea-
meest ingrijpende werk. Daar hebben we als industrie
lisme hebben. Het College van Deskundigen is geen
een duidelijk standpunt in kunnen nemen.’
vecht- maar een weerspiegelingcollege, waarin ik veel ervaring en rijkdom heb opgedaan, zowel in vak- als
Samenwerking
mensenkennis.’
Van Paassen blikt met plezier terug op de samenAad van Paassen.
werking in het college en met Kiwa. ‘We hebben de
Meer informatie:
[email protected]
Kiwa Kiwa
57 meter
kiek
langs A12
De archieffoto in de vorige uitgave van dit magazine
Automobilisten die op snelweg A12 richting Utrecht rijden, kunnen niet om
verbeeldde uiteraard de opening van het Kiwa-
Kiwa heen: vlak voorbij station Ypenburg-Nootdorp is een tuinbouwkas
hoofdkantoor aan de Sir Winston Churchill-laan in
beplakt met een maar liefst 57 meter lange en drie meter hoge Kiwa-banner.
Rijswijk. Ron van Megen, Operationeel Directeur
Met de tekst ‘Kiwa maakt MVO meetbaar’ brengen we onze activiteiten op
bij Comore in Zeist (links op de foto hieronder), won
het gebied van maatschappelijk verantwoord ondernemen op een bijzondere
het Kiwa pretpakket en een jaarabonnement op
manier onder de aandacht. En het werkt: op onze site www.kiwa.nl kwamen
het literaire voetbaltijdschrift Hard Gras. Hij kreeg
meer bezoekers en zij waren merkbaar meer geïnteresseerd in het aan-
zijn prijzen uit handen van Kiwa-directeur Paul
dachtsgebied MVO.
Hesselink (rechts). Meer informatie:
[email protected]
8
Brandstofcel micro-wkk’s
hebben de toekomst In opdracht van GasTerra werkt Kiwa Gas Appliances aan een programma waarin de toepasbaarheid van brandstofcellen in de Nederlandse woningbouw wordt onderzocht. Dit met als doel de brandstofcellen toe te passen als micro-warmtekrachtcentrales (micro-wkk’s) voor de opwekking van elektriciteit en warmte in woningen. De resultaten uit het laboratorium zijn dusdanig positief dat een tweede veldproef wordt gestart.
Het zal nog wel even duren voordat we allemaal thuis
Nog hoger rendement
elektriciteit en warmte opwekken, maar toch ver-
Eind september start in Haren een tweede veldtest
wacht manager Energietransitie van GasTerra Hans
met een Australische brandstofcel met een elektrisch
Overdiep, de komende jaren grote veranderingen. ‘Ik
rendement van maar liefst 60 procent in de laboratori-
knok al jaren voor de toepassing van wkk’s in wonin-
umfase. Een doorbraak? Overdiep: ‘Deze brandstofcel
gen en gebouwen, maar er is een groot misverstand
geeft al zonder gebruik te maken van de warmte een
over het rendement ervan. Het gemiddelde rende-
fors hoger rendement dan het centralepark. Je moet
ment van het Nederlandse centralepark is minder dan
je dus afvragen of je in deze tijd nog wel in kolencen-
40 procent, inclusief transportverliezen. De vrijgeko-
trales wilt investeren. Bij gebruik van een brandstofcel
men warmte gaat veelal verloren. De huidige wkk’s,
in een woning kan een overschot aan elektriciteit ont-
die met een Stirling-motor, wekken met een rende-
staan waarmee je bijvoorbeeld een elektrische auto
ment tot 18 procent elektriciteit op, maar alle warmte
kunt laten rijden. Schoner op een fossiele brandstof
ervan wordt benut. De ketel, een zogenoemde
kan je eigenlijk niet rijden: aardgas via een HRe-ketel
HRe-ketel, werkt namelijk warmtegestuurd. Daarmee
omzetten in elektriciteit en die vervolgens benutten
is het rendement dus in feite 100 procent.’
voor vervoer. Daar is het ons ook om begonnen: ons
Hans Overdiep.
product, aardgas, is dan nog wel ruim voorhanden Effectiever energiegebruik
maar we moeten zuinig omgaan met onze voorraad.
Dit bijzonder hoge rendement voor elektriciteitsop-
Wat is er mooier dan wanneer je dat product schoon
wekking wordt volgens Overdiep slecht begrepen.
kunt verbranden om er het maximale uit te halen?
‘Eigenlijk moet die eerder genoemde 18 procent
Aardgas kan zo de hoofdrol vervullen in de transitie
De HRe-ketel werkt
rendement worden gezien als de verhouding elek-
naar een duurzame energievoorziening.’
warmtegestuurd. Daarmee is het rendement
triciteit: warmte. Die is in dit geval rond de 1 : 5. De bouw vraagt door betere isolatie echter steeds minder
Meer informatie:
[email protected]
dus in feite 100 procent.
warmte. Om voldoende elektriciteit op te wekken, volstaat een verhouding van bijvoorbeeld 1 : 3. Dat kan door het inzetten van een brandstofcel.’ Daar komt Kiwa om de hoek kijken. Onderzoeker Edmund Fennema van Kiwa: ‘We bekijken in opdracht van GasTerra met subsidie van Agenstchap NL welke systemen beschikbaar zijn, schaffen ze aan en testen ze in het laboratorium om te bepalen welke geschikt zijn voor de praktijk. We zijn twee jaar geleden gestart en er is één systeem naar voren gekomen om in de praktijk uit te proberen.’ Essent en GasTerra hebben een brandstofcel met een verhouding tussen elektriciteit en warmte van circa 1 : 3 geplaatst in een woonhuis in Oss. Fennema: ‘Het elektrisch rendement is 28 procent, niet schokkend in vergelijking tot een centrale, met het verschil dat alle warmte wordt benut en je dus efficiënter omgaat met fossiele brandstof.’ 9
‘Smart’ gasnet ontlast elektriciteitsnet Integraal netbeheer Op 2 juni vond het symposium 'Smart Gas Grids' plaats, geor-
Een derde, misschien wel de belangrijkste, reden die
ganiseerd door Alliander en Kiwa Gas Technology. Met succes,
Muselaers noemt, is integraal netbeheer: de inzet
daar zo goed als alle dertig genodigden aanwezig waren en
van het gasnet om het elektriciteitsnet te ontlas-
aan de doelstellingen is voldaan: het op het netvlies krijgen
ten en meer flexibiliteit te bieden (onder meer om
van het belang van innovatie op het gebied van gas en waar
zonne- en windenergie ruim baan te kunnen geven).
mogelijk onderzoeksvoorstellen initiëren.
’De economische groei, de extra vraag naar koeling en het toegenomen gebruik van apparatuur als pc’s zorgen voor hogere belasting van het elektriciteitsnet. Dusdanig hoog dat we echt een probleem hebben als bijvoorbeeld de elektrische auto een succes wordt. Met het verzwaren van het net zijn enorme investeringen gemoeid. Met gas is het mogelijk het elektriciteitsnet te ontzien door bijvoorbeeld het gasgebruik in de zomer te stimuleren. Denk aan gasgedreven airco’s en micro-wkk’s, maar er zijn veel meer oplossingen met gas mogelijk en daartoe hebben we tijdens het symposium een eerste aanzet proberen te geven.’ Na het bewustmaken van de toehoorders van voornoemde problematiek stond het ochtenddeel op 2 juni in het teken van hoe andere sectoren omgaan met innovatievraagstukken. Zo passeerden de zorg, de verkeersfileproblematiek en de ICT-sector de revue.
Wie het over ‘smart grids’ heeft, heeft het vrijwel
In de middag werd op basis van stellingen gediscus-
altijd over elektriciteit. Reden voor Alliander en Kiwa
sieerd en daar kwamen volgens Muselaers vele
om de term ‘smart gas grids’ te gebruiken om daar-
interessante ideeën voor innovaties uit naar voren.
mee de nieuwsgierigheid op te wekken van ‘iedereen
‘Het was een interactief podium, een soort mini-denk-
die er op het gebied van gas toe doet’. Niet dat het
tank van mensen van verschillend pluimage rond één
hogedruk gastransportnet slimmer moet, want dat
gemeenschappelijke vraagstelling: hoe kunnen we in
is het al, terwijl ook in het lagedruk gasdistributienet,
de toekomst slimmer gebruik maken van het gasnet?
met jaarlijks maar 18 seconden gasuitval, daartoe
Nu is het aan ons om samen met de netbeheerders
geen noodzaak is. ‘Nee’, zegt senior account manager
onderzoeksvoorstellen te definiëren die daar invulling
Theo Muselaers van Kiwa Gas Technology, ‘er zijn
aan geven. Een eerste voorbeeld is het project IJknet,
genoeg andere redenen om aan meer gasinnovatie te
een project waarin een segment van een gasleiding
doen. De verwachting is dat er straks minder mensen
wordt ‘volgehangen’ met allerlei soorten sensoren
beschikbaar zijn om werk aan het net uit te voeren.
voor het in kaart brengen van factoren als in- en
De uitdaging is de arbeidsextensiviteit te verhogen
uitwendige belasting, bodemgesteldheid, vervorming,
met handhaving van de betrouwbaarheid en veiligheid
ligging, temperatuur en zuurgraad van de bodem. De
van het net. Een andere ontwikkeling is het gebruik
diagnose die we stellen kan van invloed zijn op zaken
van andere soorten gas, zoals groen gas (opgewerkt
als aanlegmethodiek, materiaalgebruik en onderhoud-
biogas) en LNG, vloeibaar gas. Het goed inzetten van
strategie.’
deze ‘nieuwe’ gassen en het zeker stellen dat daarbij
10
geen schade aan het gasnet en aan de toestellen
Voor een volledig verslag van het symposium en
optreedt, vraagt veel onderzoek.’
meer informatie:
[email protected]
Een keurmerk garandeert dat een bepaald product, een dienst of compleet proces voldoet aan onafhankelijk vastgelegde eisen. Hoe waardevol is dat? En hoe wordt geborgd dat een keurmerk waarmaakt wat het belooft? Kiwa
Wat zijn ze waard?
Keurmerken
in de zorg
Magazine beschouwt
De belangrijkste reden voor het in het leven roepen en borgen van een keurmerk is natuurlijk onderscheid van
twee keurmerken die
‘de rest’ door een bepaalde kwaliteit te garanderen. Voorwaarden zijn dat duidelijk is wat een keurmerk precies
zich richten op de
belooft en dat de keurmerkeigenaar controleert of een product, dienst of proces zich aan die belofte houdt. De
zorg: ZKN en HKZ (ISO
Raad voor Accreditatie ziet erop toe dat dat inderdaad gebeurt. Colleges van Deskundigen stellen beleidsricht-
komt ook voor, maar
lijnen op. Certificatie-instellingen als Kiwa auditeren en certificeren keurmerkhouders regelmatig. Resultaat:
blijft hier buiten
zekerheid en vertrouwen voor opdrachtgevers en klanten, efficiëntie en betrokkenheid in bedrijf of instelling.
beschouwing).
HKZ
ZKN
De Kwaliteitswet Zorginstellingen verplicht instel-
Nederland telt steeds meer zelfstandige klinieken,
Een breed draagvlak,
lingen tot het leveren van ‘verantwoorde zorg’. HKZ
particuliere zorginstellingen waarbij mensen voor
onafhankelijkheid
maakt dat begrip meetbaar en toetsbaar. ‘Het HKZ-
tal van behandelingen terecht kunnen. Ze blijken
en vertrouwen van
keurmerk laat zien dat het kwaliteitsmanagementsys-
aan te slaan: steeds meer patiënten gaan liever naar
betrokkenen zijn van
teem van een zorginstelling voldoet aan eisen die de
een kliniek dan naar een ‘regulier’ ziekenhuis, onder
levensbelang voor
sector zélf stelt’, zegt Christine Bierma, teamleider
meer om het ontbreken van wachtlijsten en het meer
de waarde van een
Marketing & Communicatie bij Stichting Harmonisatie
persoonlijke contact met de arts dat ze daar ervaren.
keurmerk. Een sterk
Kwaliteitsbeoordeling in de Zorgsector. ‘HKZ-normen
Dergelijke klinieken leveren onverzekerde, maar ook
keurmerk bewijst
worden voor een branche of sector opgesteld met
steeds meer verzekerde zorg. ‘Om het kaf van het ko-
zichzelf steeds
vertegenwoordigers van cliënten, patiënten, zorg-
ren te scheiden, hebben wij in 2005 samen met Kiwa
opnieuw door in de
aanbieders, financiers en beroepsbeoefenaren. Dat
het ZKN-keurmerk ontwikkeld’, vertelt Theo Roos,
praktijk aanschou-
garandeert bruikbare, actuele regels en een breed
directeur van de vereniging Zelfstandige Klinieken
welijk te maken dat
draagvlak.’ Het kwaliteitsmanagementsysteem van
Nederland. ‘Alleen klinieken die het keurmerk bezit-
het doet wat het
een organisatie wordt getoetst aan deze normen.
ten, kunnen lid worden van ZKN. Voor
zegt. Borging door
Belangrijk daarin is de onafhankelijke positie en
consumenten en patiënten biedt het
een derde partij
borging. Bierma: ‘De ontwik-
dé waarborg voor kwaliteit. Temeer
geeft zo’n bewering
keling van certificatieschema’s
omdat klinieken aan een veelheid aan
het juiste fundament.
en toetsing door bijvoorbeeld
eisen moeten voldoen op het gebied
Kiwa zijn strikt gescheiden. Dat
van organisatie, deskundigheid, werk-
Meer informatie:
blijkt een extra stimulans om de
wijze, hulpmiddelen en méér eer ze
[email protected]
zaken op orde te hebben.’
het keurmerk mogen voeren.’ 11
De komende jaren vinden flinke investeringen plaats in uitbreiding van het spoorwegnet en onderhoud aan de duizenden kilometers spoorlijn in Nederland en de installaties eromheen. De risico’s voor wie dat werk uitvoert, zijn reëel. Werken langs het spoor vereist dan ook uitgebreide maatregelen op het gebied van veiligheid van de uitvoerende partijen. Van Gelder Rail is een van hen.
Werken langs spoor nooit zonder gevaar Van Gelder Rail houdt zich voornamelijk bezig met
zich mee. Veilig werken is van levensbelang voor
kabelinfrastructuur en treinbeveiligingsintallaties langs
een bedrijf als het onze: om te voorkomen dat mede-
het spoor. Het werk kan bestaan uit het opgraven,
werkers letsel oplopen én omdat opdrachtgevers als
verplaatsen of nieuw leggen van kabels, het (ver)plaat-
ProRail het van ons eisen.’
sen van relaiskasten en seinen en het monteren van kabels. Spoorbeheerder ProRail is verreweg de groot-
Streven naar betere systemen
ste opdrachtgever. Behalve met het Normenkader
Kiwa certificeert Van Gelder Rail op ISO
Veilig Werken, waarin ProRail specifieke veiligheids-
9001, VCA**, de Branchegerichte Toelichting
normen heeft vastgelegd, heeft Van Gelder te maken
Railinfrastructuur (BTR, een aanvulling op VCA),
met eisen op het gebied van werkplekbeveiliging en
de Certificatieregeling Kabelinfrastructuur en
met de CO2-prestatieladder – al hangt die niet direct
Buizenlegbedrijven (CKB), Werkplekbeveiliging en
samen met veiligheid.
de CO2-prestatieladder. Huisman: ‘Kiwa brengt ons verder. De auditors zijn geen politieagent met
Jeroen Huisman.
Risicofactoren
een wijzend vingertje, ze denken juist mee en
Jeroen Huisman, KAM-manager bij Van Gelder, vindt
streven, vanuit onafhankelijk oogpunt, met ons
het niet meer dan normaal dat ProRail deze kaders
naar betere kwaliteits- en veiligheidssystemen.
schept. ‘Bij werkzaamheden langs het spoor lopen
Opdrachtgevers zien dat. Conform de eisen van de
medewerkers altijd de nodige risico’s. Aanrijdgevaar
Werkplekbeveiliging beschikken we over speciaal
ligt het meest voor de hand, maar ook verwonding
opgeleide veiligheidsfunctionarissen in alle voorbe-
door hoogspanning op kabels of een val in een sleuf
reidings- en uitvoeringsfases van een project. Zij
en nadelige gevolgen van fysieke belasting zijn reële,
bepalen en borgen het veiligheidsregime waaronder
soms levensgevaarlijke risicofactoren. Het komt
het werk moet worden uitgevoerd. Juist vanwege
daarnaast steeds vaker voor dat werkzaamheden
de specifieke risico’s is dat een werkwijze die in de
weliswaar plaatsvinden tijdens buitendienststelling
praktijk vruchten afwerpt: we hebben te maken met
van het spoor, maar dan wel vaak ’s nachts of in het
een minimaal aantal ongevallen.’
weekend en in combinatie met werkzaamheden van andere partijen. Ook dat brengt specifieke risico’s met 12
Meer informatie:
[email protected]
BMC BIJ KIWA, samenwerking BDA Groep
Eén deur voor certificering in de hele bouwkolom Met de KOMST van certificatie-instelling
ten. Cornelissen: ‘Juist doordat onze diensten voor
BMC en met BDA Groep bouwt Kiwa verder
een flink deel complementair zijn, staan Kiwa en BMC
aan een sterke positie in de bouwsector.
samen sterker, ook op Europees niveau. Zo ontstaat
BMC is met terugwerkende kracht per
synergie als het gaat om bijvoorbeeld duurzaamheid
1 januari 2010 onderdeel van Kiwa, de BDA
en ketencertificering. Voor onze klanten betekent dat
Groep heeft zich medio augustus aange-
een nog hogere kwaliteit.’
sloten. Resultaat: een compleet kwaliteitszorgbedrijf voor alle geledingen in de bouw en voor toeleveranciers.
Ook BDA verwacht voor klanten positieve revenuen. Managing director Johan Sanders: ‘Met onze samenwerking ondersteunen we de gerenommeerde
‘Kiwa is al jaren de grootste certificeerder in de
kwaliteitsmerken Kiwa en KOMO en kunnen we het
bouw’, aldus Kiwa-CEO Paul Hesselink. ‘Met de
BDA-dienstenpakket nog beter positioneren op de
BMC- en BDA-portefeuilles erbij leveren wij klanten
internationale markt. We maken onze diensten ef-
een nog completer dienstenpakket. Klanten hoeven
fectiever en kunnen gemakkelijk nieuwe initiatieven
nog maar bij één deur aan te kloppen voor certifice-
ontplooien voor onze klanten. Tot slot verwachten
ring in de hele keten, van grondstof tot eindproduct.’
ook wij meer synergie. Vanuit BDA kunnen we nu
BMC certificeert betonmortels inclusief grond-, vul-
certificeringsdiensten aanbieden naast onze huidige
en hulpstoffen, asfalt en waterbouwmaterialen. Ook
diensten, zoals op het gebied van ‘groen’ bouwen. De
kalibratie van drukbanken en systeemcertificaten op
markt zal voordeel hebben van onze samenwerking.’
basis van ISO 9001, 14001 en 18001 maken deel uit van het dienstenpakket. BDA Groep combineert de adviesbureaus BDA Geveladvies en BDA Dakadvies met het laboratorium en de testfaciliteiten van BDA
Meer informatie:
[email protected]
Dakendag
Keuringsinstituut. Het bedrijf doet onder meer aan
BDA Dakadvies organiseert jaarlijks de Nationale Dakendag, ‘hét interactieve
prototypeonderzoek, productontwikkeling, schadeon-
evenement voor dakenbranche en dakeigenaar’. Editie 2010 vindt plaats op
derzoek en renovatieadvies.
donderdag 4 november aanstaande in het Beatrixgebouw van de Jaarbeurs in Utrecht. Thema: ‘De daken worden dikker en knapper. Daken(branche) in
Synergie
ontwikkeling.’ ’s Morgens staat, onder leiding van prof. ir. Nico Hendriks van
De gevestigde namen BMC en BDA blijven bestaan.
BDA, na-isolatie centraal, ’s middags draait het onder leiding van Kiwa-CEO
De dagelijkse leiding bij BMC is inmiddels in han-
Paul Hesselink om de vraag wie het ‘knappe dak’ ontwikkelt. Er is volop
den van Ronald de Vree van Kiwa BMC; voormalig
mogelijkheid tot discussie. Daarnaast zijn er het ‘Dakjournaal’-event en een
directeur Hans Cornelissen is technisch directeur van
kennismarkt. Informatie en aanmelding: www.dakendag.nl, (0183) 669 690
de Kiwa-divisie Building & Civil Engineering met als
of via Albert van den Hout,
[email protected].
aandachtsgebied ontwikkeling van diensten en mark13
IT-beveiliging neemt vlucht
Brussel en in Nederland heeft De Vlieg Techniek uit Utrecht de eer. Eigenaren Rik Vos en Marc Boekema van De Vlieg Techniek benadrukken het belang van ‘hun’ ISMS. ‘We werken voor veel overheden, waaronder de Nederlandse politie, en zien de vraag naar geborgde veiligheid internationaal toenemen. We beschikten al over ISO 9001 en 14001 en dachten dat de stap naar 27001 niet zo groot zou zijn, maar de norm heeft een brede checklist die je tot in detail
Na ISO 9001 voor het implementeren van een kwaliteits- en
dwingt over vele zaken na te denken. Ingrijpend, maar
ISO 14001 voor een milieuzorgsysteem is er nu ook een ISO-
een goede zaak, want net als kwaliteit is veiligheid
standaard voor informatiebeveiliging: ISO 27001. Omdat we
een dynamisch item waar je continu mee bezig moet
steeds afhankelijker zijn van ICT-infrastructuren en de veilig-
zijn.’
heid van vertrouwelijke informatie en ook omdat de privacy gewaarborgd moet zijn, is de verwachting dat het gebruik van
De Vlieg Techniek is een bedrijf van elf personen en
ISO 27001 een grote vlucht zal nemen.
daarom was de invoering en bewaking van ISMS volgens Boekema te overzien. ‘Het heeft flinke impact op je automatisering, beveiliging van je pand en back-upstrategie. Grotere organisaties zullen daar
ISO 27001 is van toepassing op alle typen organi-
meer moeite mee hebben. Daar staat tegenover dat
saties en specificeert eisen voor het vaststellen,
ik gewoon deel uitmaak van de werkvloer en kwaliteit
implementeren, uitvoeren, controleren, beoordelen,
erbij doe, terwijl dergelijke bedrijven er iemand voor
bijhouden en verbeteren van een gedocumenteerd
vrijmaken. We hebben onze drie systemen in één
Information Security Management System (ISMS) in
handboek gevat, een blauwdruk van onze kwaliteits-
het kader van de algemene bedrijfsrisico’s voor de
borging, waar we als klein bedrijf enorm trots op zijn.’
organisatie. Kiwa heeft de eerste bedrijven inmiddels gecertificeerd. In België is dat Input for you uit
Meer informatie:
[email protected]
Brandmeldinstallaties boven alle twijfel verheven Op basis van EN 50136 heeft Kiwa een inspectiepro-
de Brandweer Den Haag is het eerste netwerk inmid-
tocol ontwikkeld voor het testen van digitale netwer-
dels geïnspecteerd en goedgekeurd. Nieuwe testen,
ken om vanuit het oogpunt van brandveiligheid te
voor andere providers, staan op de rol.
komen tot optimale communicatie. Aanleiding is de vervanging van de zogenaamde PSTN-lijnen, analoge telefoonlijnen, door digitale netwerken. De communicatie tussen brandmeldinstallatie en brandweercentrale moet uiteraard boven alle twijfel verheven zijn. Als het aan de brandweer ligt, maken we daarom gebruik van zowel ondergrondse, vaste netwerken als verbindingen door de lucht. Valt het ene netwerk uit, dan is er altijd nog een back-up. Het nieuwe protocol omvat het testen van beide netwerken. In samenwerking met KPN Haaglanden, ASB en 14
Meer informatie:
[email protected]
Sterftecijfers in kaart maakt ziekenhuizen beter Kiwa Prismant presenteert dit najaar de gestandaardiseerde sterftecijfers van de Nederlandse ziekenhuizen. De opdracht is in tegenstelling tot voorgaande jaren niet afkomstig van individuele instellingen, maar van de Dutch Hospital Data (DHD), de stichting die namens de koepels van ziekenhuizen de landelijke ziekenhuisregistraties beheert. Een erkenning van het belang van de zogenaamde Hospital Standardised Mortality Rate (HSMR) voor de sector.
Prismant is al bijna vijftig jaar het marktleidende on-
Bron voor de sterftecijfers is de Landelijke Medische
derzoeksbureau in de zorgsector dat gespecialiseerd
Registratie (LMR). Ruim twintig ziekenhuizen doen
is in het leveren van onafhankelijke informatie en
daar niet aan mee of leveren kwalitatief onvoldoende
services op het gebied van kwalitatief en kwantitatief
informatie aan, zodat ze afvallen voor een betrouw-
onderzoek en opleidingen. Sinds begin dit jaar maakt
bare HSMR. Dat geldt ook voor enkele categorale
Prismant als onafhankelijk expertisecentrum deel uit
ziekenhuizen, klinieken met één ziektebeeld zoals het
van de Kiwa Groep. Sinds de overname is er al veel
Oogziekenhuis. Van de resterende circa 75 ziekenhui-
gebeurd: Prismant is inmiddels opnieuw geaccredi-
zen worden de cijfers in oktober gerapporteerd. Dit
teerd conform de Consumer Quality Index (CQ A, B,
jaar zijn de gegevens nog niet openbaar, in 2011 waar-
C en D), een index voor het meten van kwaliteit van
schijnlijk wel. De ranglijsten die dan ongetwijfeld in de
zorg vanuit patiëntenperspectief. Daarnaast heeft
media zullen volgen, zijn voor Kool minder interes-
Prismant de belangrijke opdracht gekregen om de
sant: ‘Het doel is de zorg te verbeteren.’ Ziekenhuizen
sterftecijfers te berekenen.
kunnen ook voor een individuele presentatie kiezen waarbij Kiwa Prismant de berekening en de gebruiks-
Gevoelig onderwerp
mogelijkheden uitlegt. Een volgende stap kan dan
‘De HSMR is een ingewikkelde statistische bereke-
zijn te analyseren tot op het niveau van het patiënten-
ning’, vertelt Tijn Kool, afdelingsmanager van Kwaliteit
dossier met als kernvraag: wat kunnen we leren van
en Veiligheid van Kiwa Prismant, ‘die aangeeft in hoe-
sterfte en wat kunnen we verbeteren?
verre het sterftecijfer van een ziekenhuis afwijkt van het verwachte getal. Verwacht, omdat elk ziekenhuis
Meer informatie:
[email protected]
verschilt in soort behandelingen en soort patiënten. Factoren als (neven)diagnose en leeftijd zijn van grote invloed op de sterftekans.’ De gestandaardiseerde berekening is ontwikkeld door het Engelse bureau Doctor Foster Intelligence waar Prismant mee samenwerkt. De berekening levert een cijfer op dat de verhouding weergeeft van de werkelijke ten opzichte van de verwachte sterfte. Het landelijke gemiddelde is 100; een getal boven de honderd betekent dus meer sterfte en onder de 100 minder sterfte dan verwacht. Wel wordt er nog een betrouwbaarheidsinterval gehanteerd om toeval uit te sluiten. Dr Foster en Prismant hebben de HSMR vier jaar geleden in Nederland geïntroduceerd. Kool: ‘De eerste jaren waren de meningen over de gestandaardiseerde indicator verdeeld. Sterfte is een gevoelig onderwerp en sommigen hebben moeite met het zich kwetsbaar opstellen. Inmiddels zijn steeds meer mensen, waaronder de Inspectie en de koepels, overtuigd van nut en noodzaak en worden alle bijna honderd Nederlandse ziekenhuizen in de analyse meegenomen. Een erkenning voor onze aanpak.’ 15
Mechanisch boren gereguleerd Het wordt steeds drukker in de Nederlandse bodem. Naast
Protocol en BRL zijn een initiatief van VROM en
toezicht en bedrijven die geen certificaat en erkenning
Stichting Infrastructuur Kwaliteitsborging Bodem-
hebben, mogen niet worden ingeschakeld. Voor direc-
beheer (SIKB) en zijn, mede ondersteund door Kiwa,
teur Ronald Folders van Grondboorbedrijf Haitjema is
in nauwe samenwerking tot stand gekomen met
het daarom ook van groot belang dat private opdracht-
specialisten op het gebied van mechanisch boren.
gevers het protocol nu al in hun bestek opnemen.
Specialisten afkomstig van onder meer Agentschap
‘Het is verschrikkelijk lastig elke boring te controleren.
de bodem geboord.
NL/Bodem+, Waternet, TNO, Bouwend Nederland en
Door opname in bestekken werp je een drempel op
Vooral de aanleg
diverse bedrijven namens de Nederlandse Vereniging
en weet je dat je alleen bedrijven inschakelt waarvan
van warmte-
Ondergrondse Energieopslagsystemen (NVOE) en de
de medewerkers over het juiste opleidingsniveau be-
en koudeopslag-
Erkenningregeling Grondboor- en Bemalingsbedrijven
schikken en rekening houden met de wettelijke eisen
systemen zorgt voor
(EGB), waaronder IF Technology en Grondboorbedrijf
en overige richtlijnen. Kwaliteit is altijd een kwestie
Haitjema.
van vertrouwen. Dat geldt voor alle systemen, maar
kabels, leidingen en tunnels wordt er ook steeds dieper in
nieuwe activiteiten. Regelgeving is nood-
zodra je voldoet aan de BRL SIKB 2100 is voor een
zakelijk om afstem-
De nieuwe richtlijnen omvatten een groot deel van
klant in ieder geval duidelijk wat hij koopt en krijgt.
ming te bewerkstel-
de bestaande wet- en regelgeving voor verticale
Certificering is voor ons dan ook een logisch vervolg
boringen en zorgen op praktische wijze voor meer
op ons reguliere gecertificeerde kwaliteits- en veilig-
uniformiteit in de publiek- en privaatrechtelijke eisen.
heidssysteem.’
ligen en milieuschade te voorkomen. Met het nieuwe protocol 2101 Mechanisch boren als onderdeel
In aanvulling op de richtlijnen kan gebruik gemaakt worden van de al bestaande privaatrechtelijke
Folders geeft aan dat iedereen altijd tegen extra
regelgeving in de Erkenningregeling grondboor en
papierwerk opkijkt, maar: ‘Alle bedrijven zitten in het-
bemalingsbedrijven (EGB) en de Keuringscriteria KC
zelfde schuitje. Het is voor elk zichzelf respecterend
114 Keuringscriteria voor de beoordeling van syste-
boorbedrijf zaak zich voor 1 januari te certificeren.
heldere richtlij-
men voor energieopslag in de bodem (uitgave Kiwa in
Daar is vanuit de gehele sector draagvlak voor en de
nen, maar ook een
2006). Jan-Willem Bosma van Kiwa: ‘Het doel van het
geluiden over protocol en BRL SIKB 2100 zijn dan ook
wettelijke veranke-
protocol is de kwaliteit van het boren te verbeteren
positief. Wij zijn nu volop bezig met de implementatie
ring in het Besluit
en verontreinigingen tijdens en na het boren en het
en het aanpassen van het handboek; rond oktober
verspreiden van bestaande verontreinigingen te voor-
moet dat tot certificering leiden. De tijd begint te drin-
komen. Hetzelfde geldt voor menging van grondwater
gen, want het moet niet alleen op papier in orde zijn,
van verschillende kwaliteiten. Het is daarom voor het
het systeem moet ook werken. Daar wordt ook op
grondwaterregime in Nederland van belang dat door-
getoetst. Kiwa helpt bij de implementatie, onder an-
boorde waterscheidende lagen op een juiste wijze
dere door workshops. Als marktleider zijn we het aan
worden afgedicht. Gecertificeerde bedrijven hebben
onze stand verplicht voorop te lopen. Om die reden
de kennis en kunde om dit op verantwoorde wijze uit
nemen we ook deel aan normcommissies en hebben
te voeren en leggen dit bij ieder project vast conform
we zitting in colleges en besturen. Meedenken en
het kwaliteitssysteem.’
invloed uitoefenen past bij onze omvang. Maar als
van BRL SIKB 2100 zijn er niet alleen
Bodemkwaliteit voor verticale boringen.
je, zoals wij, al vele jaren gecertificeerd bent volgens Handhaving
NEN-ISO 9001 en beschikt over een erkenning van
Mechanisch boren mag na 1 januari 2011 alleen nog
de EGB, verandert er niet zo gek veel. Aanscherping,
worden uitgevoerd door erkende bedrijven. Dit zijn
met dat verschil dat de EGB vrijwillig was, terwijl er
bedrijven die in bezit zijn van een BRL SIKB 2100-cer-
nu, terecht, een wettelijke verplichting komt.’
tificaat en een erkenning hebben gekregen van Agentschap NL/Bodem+. Het bevoegd gezag houdt 16
Meer informatie:
[email protected]
Geen zuurstof, geen brand Brandpreventie is vaak gericht op het binnen de perken houden van een eenmaal uitgebroken brand, bijvoorbeeld door gebouwen te verdelen in brandcompartimenten of te voorzien van een sprinklerinstallatie. Voorkomen dat er brand uitbreekt is natuurlijk een veel zinNIGER optie: minder schade, minder leed, minder kosten. Een effectieve maar weinig gebruikte methode is die van zuurstofreductie.
Een brand kan alleen ontstaan onder drie basisvoorwaarden: een ontstekingsbron, brandstof en zuurstof. Haal één van de drie weg en er komt geen brand. Brandbare onderdelen en een ontstekingsbron zijn er in de regel voldoende in ieder gebouw – en die verwijderen is vrijwel onmogelijk. Blijft zuurstof over. Omgevingslucht bevat gemiddeld zo’n 21% zuurstof, 78% stikstof en 1% overige gassen. Opmerkelijk: gaat het percentage zuurstof omlaag tot rond 17%, dan is de kans op het ontstaan van een brand vrijwel nihil. Voor mensen is het lagere zuurstofgehalte onschadelijk. Zuurstofreductiesysteem Kiwa’s unit Bouwconstructies afdeling Fire safety & Security werkt sinds eind 2007 met FX Prevent uit Honselersdijk aan een certificatieschema voor zuurstofreductie in ruimten. René Guiaux, directeur van FX Prevent: ‘Ons zuurstofreductiesysteem OXIT is gebaseerd op pressure swing adsorption, PSA. Wanneer
geworden. De unit Transport & Energy van Kiwa
Dit OXIT-systeem
je een gasmengsel onder druk langs een materiaal
kreeg de opdracht als Aangewezen Keurings Instelling
houdt een vrieshuis van
voert waaraan één van de gassen zich hecht, kun je
(AKI) de beoordeling van berekeningen, materialen en
320.000 kubieke meter
de afzonderlijke gassen van elkaar scheiden. Via een
eindbeproeving uit te voeren. Op basis daarvan kon
op 16,8 tot 17,0% zuur-
stikstofgenerator voegen we vrijwel zuivere stikstof
Kiwa verklaringen inclusief CE-markering afgeven. FX
stof. Het kan 2 x 150
toe aan de omgevingslucht van de beveiligde ruimte
Prevent kan daarmee aantonen dat Oxit en de droog-
kubieke meter stikstof
en verlagen zo het zuurstofgehalte. We wilden dat
apparatuur veilig functioneren en voldoen aan de PED.
per uur produceren.
procedé graag op een onafhankelijke manier borgen. De gebruiker, de verzekeraar en het bevoegd gezag
Kostenbewust
moeten ervan op aan kunnen dat de kans op brand tot
De methode is volgens Guiaux vooral geschikt voor
nul wordt gereduceerd.’
voldoende gasdicht gemaakte ruimten waar niet volcontinu mensen verblijven maar wel vitale apparatuur
PED
draait of goederen zijn opgeslagen, zoals datacenters,
In augustus 2008 werd de conceptversie van BRL
opslagbunkers voor gevaarlijke stoffen en vrieshuizen.
21017, Brandveiligheid middels zuurstofreductie,
Sinds vorig jaar kan dat bovendien een stuk kostenbe-
gepubliceerd; sinds februari 2009 is de richtlijn van
wuster. ‘We hebben het aantal stappen waarmee we
kracht. De BRL stelt onder meer eisen aan drukap-
meer stikstof in de lucht brengen, kunnen terugbren-
paratuur, de manier waarop de resterende hoeveel-
gen van acht naar drie. Voor deze high performance
heid zuurstof wordt gemeten en aan de benodigde
PSA is 28% minder perslucht nodig. Dat betekent
gasdichtheid en brandwerendheid van een ruimte.
ook 28% minder stroomverbruik voor de benodigde
De drukapparatuur moet voldoen aan het Europese
compressoren en dus een forse energiebesparing.’
besluit drukapparatuur, Pressure Equipment Directive PED 97/23/EG, die op 29 mei 2002 van kracht is
Meer informatie:
[email protected] 17
Henry Meijdam: omslag in bouw noodzakelijk
‘ ER ZIJN te veel niet-geijkte dogma’s’ De bouwwereld staat de komende jaren voor enorme opgaven: een veranderende nieuwbouwvraag, een enorme transformatieopgave en de noodzaak tot duurzame ontwikkeling, ook ruimtelijk. Dat vereist een complete omslag in het denken over hoe, waar en waarom er wordt gebouwd, zegt Henry Meijdam. Zijn gezicht wordt in de bouw en aanpalende sectoren een steeds frequentere en bekendere verschijning. ‘Het schort op allerlei gebieden aan een innovatieve aanpak.’
‘We zijn in Nederland gewend om heel technisch na te denken over de vraag hoe we het land inrichten: waar woonwijken en bedrijventerreinen moeten komen en hoe we daar verkeer doorheen leiden’, begint Meijdam. ‘Terwijl de belangrijkste vraag moet zijn wat bewóners belangrijk en plezierig vinden. Er wordt gewerkt met dogma’s die nauwelijks worden geijkt aan wat mensen willen.’ Met een onuitgesproken verwijzing naar de drang tot stedelijke verdichting: ‘Er zijn genoeg mensen die zich thuis voelen in een metropolitane omgeving, maar méér mensen die liever op de begane grond wonen, in een groene omgeving, met een tuintje voor de deur.’ Nieuwe klompen woningbouw dus? Nee, zegt Meijdam. ‘Het is heel goed mogelijk te bouwen op een manier die recht doet aan het landschap en die voor bewoners aantrekkelijk is. Gewoon, door je te verdiepen in de organische opbouw van het landschap en je af te vragen hoe je nieuwe woningen op een natuurlijke manier in die bestaande situatie kunt inpassen. Dat gebeurt nog veel te weinig.’ Satéprikker Dat vraagt volgens Meijdam om het ontstaan van allianties van belanghebbenden. ‘We moeten komen tot gebiedsontwikkeling. Dat is niets meer dan ver-
Na een bewogen politieke carrière waarin hij onder meer wethouder en burgemeester was en waarin zijn focus al lag op bouw en ruimtelijke ordening, is Henry Meijdam (49) nu actief op verschillende semicommerciële posities die allemaal raken aan diezelfde aandachtsgebieden. Zo is hij voorzitter van de VROM-raad, van de Regieraad Bouw Regio Randstad en van de Stichting KOMO, directeur van CURNET (kennisnetwerk voor de fysieke leefomgeving), van zijn eigen adviesbureau voor ruimtelijke processen Meijdam & Overmars, en van leerwerkbedrijf Espeq.
18
schillende tegengestelde belangen die in een gebied
de bouw de komende twintig, dertig jaar een econo-
spelen, zoals de hang naar natuurbehoud en de vraag
mische factor van betekenis. Voor mij is duurzaam dat
naar woonruimte, bij elkaar brengen en zoeken naar
je een bepaalde activiteit zonder schadelijke gevolgen
consensus. Een project jaren vertragen omdat je
kunt herhalen. De vragen waar we op dat punt mee
natuur wilt behouden kost geen moeite; de kunst is
worstelen, gaan op termijn ook spelen in landen met
er een satéprikker door te steken op het moment dat
zich ontwikkelende economieën. Wanneer wij nu
iedereen tevreden naar huis kan. Dat vraagt discussie,
werken aan antwoorden – in de vorm van kennis en
uiteraard, en het moet mensen vooraf duidelijk zijn dat
technische bouwoplossingen – hebben we goud in
ze waarschijnlijk niet voor de volle honderd, maar dan
handen.’
toch voor zeventig procent hun zin krijgen. Afgezien van de enkeling die zich daar nooit bij neerlegt, maar
Van uitbouw- naar beheerfase
dat houd je altijd.’ Dat dat nu nog (te) weinig ge-
In dat licht nuanceert Meijdam de volgens velen
beurt, heeft te maken met de politieke cultuur, zegt
zorgelijke situatie die de bouwsector momenteel in
Meijdam. ‘Het gaat te veel om het ‘iedereen com-
zijn greep houdt. ‘We staan voor enorme uitdagingen.
pleet tevreden stellen’, terwijl oplossingen nodig zijn
Het duurzaamheidsvraagstuk speelt de komende
Henry Meijdam: 'Het
waarin iedereen een deel van zijn of haar gelijk krijgt.
jaren in de nieuwbouw van woningen, maar nog veel
duurzaamheidsvraagstuk
Bovendien staan belangen nog te vaak op zichzelf.
meer in renovatie. We staan voor een onwaarschijn-
speelt de komende jaren
Er is niemand die de confrontatie organiseert.’
lijke transformatieopdracht die meer dan voldoende
in de nieuwbouw van
werk oplevert. Wel zorgelijk is dat de sector nog te
woningen, maar nog veel
Innoveren en excelleren
gericht is op nieuwbouw. Het accent moet behalve
meer in renovatie.'
De heersende conservatieve ruimtelijke moraal zet
op nieuwbouw ook worden gelegd op de beheerfase
ook een rem op de drang tot innoveren en excelleren
waarin voorzieningen op maat aanwezig zijn voor een
in de uitvoerende bouw, signaleert Meijdam. ‘We
bevolking die op hetzelfde niveau blijft. De aandacht
bouwen nog te veel volgens vaste patronen. Dat remt
voor gebiedsontwikkeling die ik eerder schetste, blijft
de bereidheid te investeren in processen met een
hoe dan ook noodzakelijk: bouwen en verbouwen
onbekende uitkomst, terwijl de bouw bij uitstek een
moeten zijn gebaseerd op wat bewoners plezierig
bron van nieuwe kennis en oplossingen kan zijn. Dat
vinden. Daar is een wereld te winnen.’
de sector nu eenmaal niet innovatief is, is ook een dogma. Innovaties ontstaan vaak bij kleine bedrijven,
kwaliteitscertificering
bij jonge mensen vlak na hun opleiding, en daar heeft de bouw er genoeg van. Gelukkig worden stappen
Met name in zijn rol als voorzitter van Stichting KOMO ziet Henry Meijdam
gezet in de goede richting. Vernieuwing Bouw, de
het belang van kwaliteitscertificering in de bouw. ‘We leven in een complexe
opvolger van de Regieraad voor de Bouw, moet
samenleving met een overvloed aan informatie. Het is noodzakelijk dat we
ervoor zorgen dat de innovatiekracht in de breedte
op basis van het oordeel van onafhankelijke instellingen als Kiwa worden
van de sector gestalte krijgt. Dat hebben we keihard
geholpen met het maken van keuzes. Kwaliteitscertificering is in die zin een
nodig willen we de uitdagingen van de komende jaren
onmisbaar middel.’
aankunnen. Om te beginnen wordt duurzaamheid in 19
Sinds jaar en dag is kwaliteit in de zorg een begrip dat in de praktijk handen en voeten moet krijgen. HKZ, de op ISO 9001 gebaseerde kwaliteitsnorm voor de zorgsector, beoogt die handen en voeten te geven. Met name actueel is de veiligheid voor patiënten, cliënten en medewerkers. Nu in de zorg ook weer ISO-audits mogen worden uitgevoerd en kosten steeds belangrijker zijn, komt HKZ mogelijk onder druk. Dat zou een slechte ontwikkeling zijn, vindt Frits van Es, directeur-bestuurder bij Stichting Zorgcentra Rivierenland (SZR) in Tiel.
Stichting Zorgcentra Rivierenland werkt graag met HKZ
Effectiviteit
= kwaliteit x acceptatie SZR werkt in de regio Rivierenland met zo’n 800 me-
eenvoudige formule: effectiviteit is kwaliteit maal
dewerkers aan voornamelijk verpleeg- en verzorgings-
acceptatie. Is je kwaliteit hoog, maar is de acceptatie
huiszorg. Een kwaliteitssysteem voor goede zorg is
van je kwaliteitssysteem nul, dan is het effect ook nul.
daarbij onmisbaar, zegt Van Es: ‘Voorheen bestond
Er moet een goede balans zijn tussen een plezierig
bestuurder bij Stichting
het zogenoemde MIK-V-systeem, een opsomming
systeem en gedetailleerdheid, in lijn met wat er in de
Zorgcentra Rivierenland
van kwaliteitsaspecten die je als zorginstelling kunt
organisatie gebeurt.’
(SZR) in Tiel.
monitoren. Daarna ontstond de praktijk dat zorgver-
Frits van Es, directeur-
zekeraars en zorgkantoren als onderdeel van hun con-
Praktische bruikbaarheid
tracteerbevoegdheid eisen stelden aan de kwaliteit.
Voor SZR vertegenwoordigt HKZ dat systeem. ‘De
Dat deden ze via kwaliteitscertificaten, waarvan HKZ
praktische bruikbaarheid is groot’, aldus Van Es. ‘In
het meest in zwang kwam. Veel instellingen hebben
onze jaarlijkse top tien van aan te pakken beleidspun-
MIK-V ingeruild voor HKZ, ook wij.’ Aan de invoering,
ten staan er dankzij HKZ altijd een paar die te maken
nu zo’n twee jaar geleden, ging een nauwgezet im-
hebben met kwaliteit. Bijvoorbeeld een verbeterd
plementatieproces vooraf waarbij veel medewerkers
systeem van cliëntenraadpleging en het vindbaar en
betrokken waren. ‘Steek je energie in een kwaliteits-
duidelijk maken van instructies bij brand voor cliënten
systeem, dan moet het zichtbaar resultaat geven.
en hun familieleden.’ De borging is in handen van
En niet alleen bij de stafmedewerker. Ik hanteer een
interne auditoren en extern bij Kiwa. ‘Het prettige is dat we ook daar steeds samen de praktische bruik-
In het kader van cliënt- en patiëntveiligheid heeft HKZ het nieuwe certifica-
baarheid van de regels voor onze medewerkers in het
tieschema Patiënt- en Cliëntveiligheid ontwikkeld, een compact en gebruiks-
oog kunnen houden. Ik ken voor de zorg geen ander
vriendelijk model dat aansluit bij het lerend vermogen van een organisatie. De
kwaliteitssysteem dat zo prettig werkt. HKZ bewijst
overheidsrichtlijnen voor Cliëntveiligheid zijn er volledig in opgenomen. Het
zich bij ons iedere dag, waardoor de acceptatie en
schema is geschikt voor organisaties in de hele zorgsector, ook wanneer ze
daarmee de toekomstbestendigheid groot is.’
verder niet met HKZ werken. Kiwa auditeert het schema inmiddels.
Meer informatie:
[email protected] 20
Onderhoudscheck onmisbaar voor corporaties Woningcorporaties zijn verantwoordelijk voor de kwaliteit van gasinstallaties van huurders. Onderhoud aan (soms verouderde) gastoestellen door derde partijen blijkt echter niet altijd conform contract te worden uitgevoerd – met alle risico’s van dien voor bewoners, zoals koolmonoxidevergiftiging. Wetgeving ter voorkoming van incidenten ontbreekt. Steeds meer woningcorporaties kloppen aan bij Kiwa Gas Technology voor een onderhoudscheck aan installaties en het aanscherpen van contracten.
Stichting Woonbedrijf SWS.Hhvl in Eindhoven, be-
zijn we al in 2004 begonnen met het in eigen beheer
heerder van ruim 31.000 woningen, kreeg medio vorig
brengen daarvan. In 2020 willen we ze allemaal
jaar te maken met een koolmonoxide-incident dat
hebben vervangen door gesloten varianten.’ Ymere
was terug te voeren op één type cv-ketel. ‘Ongeveer
betrok Kiwa van meet af aan: ‘Kiwa Gas Technology
1.000 woningen hebben dat type ketel. Daarom
heeft geïnventariseerd waar de toestellen zich
hebben we onder deze ketels een steekproef gedaan
bevinden, welke risico’s er zijn en welke prioriteiten
naar de kwaliteit’, vertelt José Antheunisse, project-
wij moeten stellen. Op basis daarvan hebben we een
leider Implementatie. ‘Daarvoor hebben we Kiwa Gas
onderhoudsplan en vervangingsmethodiek opgesteld,
Technology ingeschakeld. We hebben contracten met
waarmee we aan de slag zijn gegaan.’
drie onderhoudsbedrijven waarin vastligt dat onderhoud aan cv-ketels plaatsvindt conform de voorschrif-
Omdat ook bij Ymere het onderhoud wordt uitbe-
ten van de fabrikant. Uit de steekproef bleek niet
steed, heeft Kiwa voor installateurs criteria voor
alleen dat sommige ketels aan vervanging toe waren,
onderhoudscontracten opgesteld. Hierbij is niet alleen
maar vooral dat het onderhoud niet altijd zorgvuldig
gekeken naar onderhouds- en installatietechnische
werd uitgevoerd. Dit jaar hebben we Kiwa opnieuw
aspecten, maar ook naar bijvoorbeeld veiligheids-
een steekproef laten doen, nu naar allerlei typen gas-
en risicosignalering. Een recente controlemeting
toestellen. Dat bevestigde het teleurstellende beeld.’
in 150 woningen leverde echter slechte resultaten.
José Antheunisse.
Spierenburg: ‘In overleg met Kiwa en alle betrokkenen Woonbedrijf eiste van de betreffende bedrijven een
hebben we de methodiek aangescherpt en verbeterd.
verbeterplan met tijdpad. Antheunisse: ‘We dachten
De volgende meting zal uitwijzen of het effect heeft.’
dat het contract duidelijk genoeg was, maar zijn ter aanvulling bezig met het opstellen van prestatiecri-
Meer informatie:
[email protected]
teria. Ook voor onszelf was deze check een leermoment. Onze huurders moeten kunnen vertrouwen op hun gasinstallaties.’ Onderhoudsplan Ook Woningcorporatie Ymere (82.000 huureenheden in Noord-Holland en Flevoland) schakelde Kiwa Gas Technology in. Richard Spierenburg van de afdeling Onderhoudstrategie en Aanbesteding: ‘Met name in Haarlem en Amsterdam staan veel oude woningen met open verbrandingstoestellen. Naar aanleiding van een aantal CO-incidenten en vanuit onze eigen zorgplicht en maatschappelijke verantwoordelijkheid, 21
Kiwa Expert Centres
Kiwa beschikt over Expert Centres voor veiligheid & risicomanagement, glas, automotive, kunststoffen & rubbers (polymeer), Energy using Products, Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen, sanitaire producten en gezondheidszorg. Ze blijken te voorzien in een grote behoefte. De centres zijn samenwerkingsverbanden van deskundigen over grenzen heen, waarin nieuwe diensten worden ontwikkeld en beschikbare kennis en ervaring worden gedeeld.
Maatschappelijk verantwoord ondernemen
Wavin ontvangt eerste MVOprestatieladdercertificaat Op 7 juli ontving Wavin als eerste bedrijf in Nederland het MVO-
ledig overzicht van de prestaties op het gebied van
prestatieladdercertificaat van Kiwa. Later die dag kregen nog
MVO. Mascini: ‘De samenwerking met Kiwa maakte
drie andere organisaties het certificaat uitgereikt. De marktlei-
ons MVO-beleid zichtbaar.’ Al snel bleek Wavin zeer
der in kunststof leidingsystemen in Europa mag zich vanaf nu
vooruitstrevend: ‘Een koploper op MVO-gebied’, al-
niveau 4 MVO-gecertificeerd noemen.
dus Rense Kuil van het Expert Centre MVO van Kiwa.
Kwaliteit staat bij Wavin Nederland voorop. Het bedrijf
Duurzaamheidsgolf
bezit al jaren het ISO 9001-kwaliteitscertificaat. Voor
In een intensief traject stelde Wavin vast hoe haar
Kiwa opende het de duurzame deuren om zich te
dagelijkse bedrijfsvoering beantwoordt aan de 33
meten aan de MVO-prestatieladder.
statements van de MVO-prestatieladder. Hoe hoger de score, des te hoger het aantal overleggen met
Koploper
stakeholders. In plaats van wachten op verduurza-
Voor Wavin is MVO een vanzelfsprekend onderdeel
ming om zich heen ontketent Wavin een duurzaam-
van de kwaliteitsprocessen. Marketingmanager Hans
heidgolf in de hele keten waarin zij actief is. Kuil: ‘De
Mascini licht toe: ‘Zo kiezen we bijvoorbeeld in de
MVO-prestatieladder activeert mensen en organi-
productie voor gerecycled materiaal waar mogelijk,
saties buiten de bedrijfsgrenzen van Wavin. De hele
besteden we veel aandacht aan het welbevinden en
keten heeft baat bij het certificaat.’ Het bedrijf helpt
het opleiden van medewerkers en toetsen we onze
haar stakeholders om duurzamer te ondernemen
leveranciers grondig.’ Doordat MVO zich zo diep heeft
en zo bijvoorbeeld de CO2-uitstoot te verminderen.
genesteld in de bedrijfscultuur, was er nog geen vol-
Knelpunten worden gezamenlijk opgelost. Hoewel Wavin zich op termijn ongetwijfeld ook zou willen certificeren voor MVO-prestatieladdercertificaat niveau 5, heeft dat op dit moment niet de hoogste prioriteit. Mascini: ‘Het certificaat maakt ons nu al bewuster van de mogelijkheden en geeft handvatten genoeg om interne processen verder te verscherpen. Dat is onze prioriteit.’ Meer informatie:
[email protected]
Philip Houben, CEO Wavin (rechts) ontvangt het eerste MVO-prestatieladdercertificaat uit handen van Kiwa-CEO Paul Hesselink. 22
Ype Schat, directeur Hulpverlening Gelderland Midden
'Zorg moet altijd een tien zijn'
Onlangs herevalueerde Kiwa het managementsysteem voor HKZ van Hulpverlening Gelderland Midden (HGM). HGM heeft kwaliteit zeer hoog in het vaandel, zegt directeur Ype Schat: ‘We zijn met zorg bezig en dat hoort altijd een tien te zijn.’ Er is HGM veel aan gelegen om haar zorgtaak in de
betrokken. Samen met Kiwa lead auditor Petra van
praktijk efficiënt en effectief te kunnen uitvoeren.
Mastrigt geven zij een beeld van de organisatie vanuit
Verantwoordelijkheden worden laag in de organisatie
kwaliteitsperspectief. Van Mastrigt heeft een eigen
gelegd, managementinformatie wordt voortdurend
wijze van auditen ontwikkeld, uiteraard gekoppeld aan
geoptimaliseerd en heldere prestatie-indicatoren moe-
de norm, maar ook toegespitst op de werkproces-
ten ervoor zorgen dat de kwaliteit van het werk kan
sen van HGM. Barnasconi en Ratering zijn daar blij
worden getoetst. Ype Schat: ‘Verantwoordelijkheid
mee: ‘Wij stellen het op prijs dat er doelgericht en
geven hangt samen met verantwoording kunnen dra-
sinds kort ook thematisch geaudit wordt. Dat moet
gen, en dat is alleen mogelijk in een omgeving waarin
je kunnen.’ Van Mastrigt: ‘Een auditdag is dan ook
vertrouwen bestaat en geborgd wordt.’
geen kwestie van droog checklistjes afstrepen, maar van goede, kritische gesprekken. Het is per slot van
Niet vaardigheden, maar houding
rekening toch een audit.’
In veel organisaties is competentiemanagement daarbij het toverwoord, maar niet voor Ype Schat: ‘Te
Meer informatie:
[email protected]
veel een hype en een wassen neus. Het gaat veel over vaardigheden, terwijl wij juist kijken naar het hoe en de houding van mensen.’ Annelies Venhuis,
Hulpverlening Gelderland Midden is sinds 1 januari 2002 een complete
verantwoordelijk voor onder meer P&O en kwali-
hulpverleningsorganisatie voor brandweer en volksgezondheid (Ambulance-
teitszorg, onderstreept deze filosofie, maar, zegt ze,
hulpverlening en Gemeentelijke GezondheidsDienst) voor de veiligheidsregio
‘voorwaarde is wel dat er duidelijke kaders zijn en
Gelderland Midden. HGM behartigt de belangen van zestien gemeenten en
een transparant kwaliteitszorgsysteem.’ Vandaar dat
hun 650.000 inwoners. Kiwa heeft HGM gecertificeerd voor HKZ op alle GGD-
kwaliteitsadviseurs Jacqueline Barnasconi en Susan
taken.
Ratering nauw bij de nieuwe ontwikkelingen zijn 23
Kiwa’s klanttevredenheidsonderzoek 2010
Wat vindt ú van ons? We hechten bij Kiwa veel belang aan de kwaliteit van onze dienstverlening. En
colofon Kiwa Magazine is een uitgave van Kiwa N.V.
vooral ook aan hoe u, onze klant, die kwaliteit ervaart. Vandaar dat we, net als in 2006 en 2008, ook in 2010 een klanttevredenheidsonderzoek (laten) uitvoeren.
Kiwa verbetert kwaliteit met kennis van zaken.
Aankomende november benaderen we een geselec-
Kiwa is een snelgroeiende internationale
teerde groep klanten van Kiwa voor deelname aan
kennisorganisatie op het gebied van testing,
dit onderzoek. Onderzoeksbureau Effectory voert
certificering, (gas)technologie, training en
het onderzoek namens ons uit in Nederland, België,
consultancy. Met ruim 900 medewerkers is Kiwa
Groot-Brittannië, Zweden, Duitsland, Italië, Spanje
in meer dan 40 landen actief vanuit vestigingen in
en China. Voor u dus dé gelegenheid om ons te laten
Europa, Turkije en China. Kiwa is marktleider in de
weten wat u van ons en onze dienstverlening vindt.
water-, gas- en bouwsector, de industrie, zakelijke
Bovendien verloten we in elk land tien exemplaren
dienstverlening en zorg en veiligheid.
van het boek ‘Good to great’ van Jim Collins. We horen graag van u!
Redactie Kiwa CorpCom i.s.m. Procomm Redactie-adres
Nieuwe Nederlandse Kiwa site
online
Postbus 70 2280 EA Rijswijk Tel: +31 (0)70 414 46 00 Fax: +31 (0)70 414 44 25
[email protected] www.kiwa.nl
Wie op de Nederlandse Kiwa website (www.kiwa.nl) komt, vindt daar sinds 1 september een volledig vernieuwde site. Het is het voorlopige sluitstuk van een
Ontwerp, tekstbijdragen en opmaak
omvangrijk project dat Kiwa online beter profileert. Belangrijkste gedachte erach-
Procomm, Rotterdam
ter is dat informatie van en over Kiwa gemakkelijk en snel vindbaar moet zijn. Voor iedereen, in binnen- en buitenland, via zoekmachines als Google en op de nieuwe
Foto’s
site zelf. kiwa.nl fungeert als overzichtelijk portaal dat verwijst naar diepere infor-
Kiwa CorpCom, Procomm
matielagen. Zo bieden alle Expert Centres inmiddels via een eigen website hun diensten (internationaal) aan. De nieuwe Serviceportal http://diensten.kiwa.nl is dé
Druk
centrale plaats waar stilaan alle Kiwa-producten en -diensten naar marktsegment
Grafisch Bedrijf Tuijtel B.V., Hardinxveld-Giessendam
en/of thema zijn gerangschikt. Nu nog in het Nederlands, maar binnenkort sluiten internationale Kiwa-vestigingen aan. Uiteraard is Kiwa’s online aanwezigheid
Zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van
hiermee niet ‘af’. Tips en adviezen voor verdere verbetering zijn dan ook van harte
Kiwa N.V. is het niet toegestaan om artikelen geheel
welkom en achter de schermen wordt al gewerkt aan méér functionaliteit, zoals
of gedeeltelijk over te nemen of op enige andere wijze
de integratie van betere zoekfunctionaliteiten en het koppelen van informatie aan
openbaar te maken.
bijvoorbeeld Google Maps. Zelf ervaren? Surf naar www.kiwa.nl.
Oude website. Nieuwe website.
24