magazine storioni festival jan Programma Interview cellist en componist Giovanni Sollima Festivalcomponist Guus Janssen

storioni festival

magazine

17-27

jan

2013

Festivalcomponist Guus Janssen

Interview cellist en componist Giovanni Sollima

De cello van Marc op doek

Programma

colofon

Inhoudsopgave

STORIONI FESTIVAL

2013

STORIONI FESTIVAL

2013

organisatie

fotografie

Storioni Trio | Welkom

4

Stichting Storioni Festival

Marco Borggreve, Felix Broede, Erik van der Burgt,

Over het Storioni Festival

9

Postbus 615

H. van Domburg, Merlijn Doomernik, Benjamin

5600 AP Eindhoven

Ealovega, Claudia Hansen, Dmitrij Matvejev,

Guus Janssen | Festivalcomponist

10

T. +31 (0)40 265 56 00

Meria Musarra, Arie de Korte, Laura Rihelä,

De passie van Hervé Joulain

14

Jonas Sacks, Bram Saeys, Studio305, T­omasz

Improvista: een must

16

Giovanni Sollima | Festivalcomponist

20

Storioni Ensemblewedstrijd

24

Marcs cello op doek | Een geschiedenis

28

Warm weerzien | omroep MAX

33

Festivalprogramma

37

Storioni Café

45

Storioni Festival online

46

T: +31 (0)40 244 20 20

De festivalmusici

47

www.storionifestival.nl

Locaties & Kaartverkoop

56

www.storionifestival.nl

Trzebiatowski

artistiek management Storioni Trio (Bart van de Roer, Marc Vossen en

Illustraties

Wouter Vossen) en Frank Veenstra

Städtische Galerie im Lenbachhaus und ­Kunstbau, Munich

projectbureau ontwerp

Pauline Koning

‘De musicus krijgt bij mij weer een beetje zuurstof ’

10

Guus Janssen, festivalcomponist

meneer DE WIT.nl en George Manz

marketing kaarten

Elske de Korver

redactie Paul Janssen, Frank de Munnik, Eveline aan de Wiel,

Onder voorbehoud van wijzigingen. Stichting Storioni Festival heeft ­ernaar gestreefd de rechten van al het gebruikte beeldmateriaal in deze uitgave te regelen volgens wettelijke bepalingen. Degenen die des­ ondanks menen zekere rechten te kunnen doen gelden, kunnen zich wenden tot het projectbureau van de Stichting. Niets uit deze uitgave mag in ­enige vorm of op enige wijze overgenomen worden zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van Stichting Storioni Festival.

Joëlle Driessen

eindredactie Elske de Korver, Jeannine van Tienen, Stephen Westra

Kaartverkoop, uitgebreid programma & informatie: www.storionifestival.nl

Improvista: een must

16

Over de kunst van het improviseren

MET DANK AAN Het Storioni Festival is een initiatief van het Storioni Trio en Muziekgebouw Eindhoven. Het Storioni Festival 2013 wordt mede mogelijk gemaakt dankzij financiële ondersteuning van:

Marcs cello op doek Gilles Hondius Foundation

Van den Berch van Heemstede Stichting

Een geschiedenis

28

‘Muziek reflecteert ons leven’

20

Giovanni Sollima, festivalcomponist

Mr. A. Fentener van Vlissingen Fonds

2

3

STORIONI FESTIVAL

Welkom

2013

Wij heten u van harte welkom op alweer de ­zesde editie van het Storioni Festival! We zijn verheugd over de grote belangstelling van ­publiek en musici. Wij willen op deze plaats onze dankbaarheid en bewondering uitspreken voor de provinciale en gemeentelijke bestuurders, de sponsoren en (voor het eerst) ook particulieren, die ondanks de moeilijke tijden hebben besloten om het Storioni Festival te blijven ondersteunen. Ondanks, of misschien juist door, de donkere wolken boven het Nederlandse culturele landschap, hebben we met groot enthousiasme en volharding een bijzonder programma samengesteld. Met op het programma zowel de grote klassiekers van de kamermuziek als verrassende werken die u waarschijnlijk nog niet eerder gehoord heeft. Improvisatie Ook voor deze editie duurden de voorbereidingen ruim een jaar: we zijn bibliotheken ingedoken, hielden platencatalogi in de gaten en hebben geprobeerd steeds iets van onze ervaringen tijdens concerten in het buitenland mee terug te nemen naar Brabant. Dit jaar hebben we gekozen voor het thema Improvisatie. Zo kunt u bijvoorbeeld genieten van Zapp 4, een uniek kwartet dat verschillende muziekstijlen combineert in eigenzinnige composities. Ook hebben we de Nederlandse componist Guus Janssen en de Italiaanse cellist en componist Giovanni Sollima uitgenodigd, die beiden op geheel eigen wijze vol verrassingen zitten op improvisatiegebied.

‘We hopen dat u na afloop de zaal verlaat met het idee iets bijzonders te hebben beleefd’ 4

Bij het samenstellen van het programma hebben we als uitgangspunt gehanteerd dat we u niet alleen de highlights van de kamermuziek, maar ook de minder bekende werken willen laten horen. >

5

STORIONI FESTIVAL

Een voorbeeld is het septet van Saint-Saëns voor piano, strijkers en trompet: een combinatie die vrijwel nooit te horen is in een zaal. Een andere bijzondere combinatie is het Concert voor viool, piano en strijkkwartet van Chausson, een romantisch meesterwerk van de componist die eigenlijk alleen bekend is geworden vanwege zijn beroemde ‘Poeme’. Wederom hebben we een enthousiaste groep inter­n ationale topmusici bereid gevonden te komen optreden. Fantastisch! Als gastheren zorgen wij voor goede faciliteiten voor onze collega’s.

Wij weten uit ervaring dat lekker eten belangrijk is voor wie veel reist. En onderschat ook het belang van goede ­koffie niet... Elk jaar tuigen wij backstage een speciale­ Italiaanse espressobar op. Het ‘Storionikoffiezet­apparaat’ is vóór en na de repetities een echte ontmoetingsplek. Backstage heerst een sfeer van goede zin en humor, maar ook van concentratie. De meeste concerten worden live uitgezonden op de radio. De gastmusici hebben heel duidelijk het verlangen om die avond iets heel moois te laten horen. Net als wij.

2013

Onvoorziene zaken Ondanks de zorgvuldige voorbereidingen gaat er ­altijd wel iets mis. Tijdens een vorige editie hadden we een gigantische gamelaninstallatie op het podium staan, een Indonesisch slagwerk. Na het concert viel de gehele installatie uit elkaar. Gelukkig gebeurde het ná het concert, en niet ervoor of tijdens. In Nederland is er misschien maar één persoon te vinden die het instrument had kunnen ­repareren… Maar gelukkig leert onze ervaring dat er tijdens het festival vooral mooie dingen gebeuren die we niet hadden voorzien, zoals bijzondere samenwerkingen tussen gastmusici. We weten inmiddels dat we niet ­alles kunnen plannen. Dat willen we ook niet. Je moet het op een gegeven moment ook loslaten en het ­laten gebeuren. We hopen dat u na afloop de zaal verlaat met het idee iets bijzonders te hebben beleefd. Als dat lukt, dan is het festival voor ons geslaagd. We zijn heel benieuwd naar uw reacties! •

Bart van de Roer, Marc Vossen en Wouter Vossen

Storioni Trio

Frank Veenstra, Artistiek manager Muziekgebouw Eindhoven: ‘Het Storioni Festival is voor mij het jaarlijkse kamermuzikale hoogtepunt op de Nederlandse klassieke kalender. Het klinkende bewijs van hoe verrassend, veelzijdig, persoonlijk, verfrissend en inspirerend intieme muziek kan zijn.’ 6

7

STORIONI FESTIVAL

MuziekgebouwEindhoven.nl

proud host of the storioni festival

Wim van de Donk, commissaris van de koningin: ‘Het Storioni-festival heeft zich in zes jaar tijd internationale naam en faam verworven, het heeft in Brabant wortel geschoten. Het programma is breed, divers en biedt aan reeds erkend en nu aanstormend talent een kans om zich aan het publiek te presenteren. Het festival is een bewijs van het rijke culturele ­klimaat in Brabant en onderstreept de kracht van ­Eind­hoven|2018 samen culturele hoofdstad.’ Henk Rosman, voorzitter Storioni Festival: ‘Op muziekgebied ben ik een veelvraat. Voor elk moment is er de juiste muziek. Toch is er geen muziek die me zo direct kan raken en zo eerlijk en transparant is als kamermuziek.

bezoek de website voor andere festivals & concerten!

Zeker als dat live en zo dichtbij gebracht wordt als in het Storioni Festival. Een festival van wereldklasse dat zich kenmerkt door verrassende programmering en een intieme sfeer. De heren van het Storioni Trio zijn als geen ander in staat om met hun onbevangenheid, enthousiasme en meesterschap de muziek dichtbij te brengen. Het Storioni Festival is met zijn internationale uitstraling een visitekaartje voor onze Culturele Hoofdstad.’

2013

Storioni Festival:

bewijs van het rijke culturele klimaat in Brabant Wim Vringer, directeur Muziekgebouw Eindhoven: ‘Het Storioni Festival is elk jaar opnieuw een sprankelende ontmoeting van wereldtop en toptalent. Tien dagen lang heerst in Muziekgebouw Eindhoven een professionele en tegelijk aangenaam informele festivalsfeer, zowel achter de schermen als daarvoor. Het doet me goed dat de musici, óók de wereldsterren, zich zo gemakkelijk tussen het publiek begeven.

Maar bovenal geniet ik van de uitvoeringen. Ook dit jaar staan unieke wereldpremières op het programma, alsook bekende en minder bekende werken die je vaak zelden in deze samenstellingen kunt horen. Het Storioni ­Festival, dat is heden, traditie en vernieuwing in 10 dagen.’

Het Storioni Festival is een initiatief van het 8

Storioni Trio & Muziekgebouw Frits Philips Eindhoven

9

STORIONI FESTIVAL

DOOR stephen westra

Guus Janssen

2013

‘De musicus

krijgt bij mij weer een beetje zuurstof ’

Hij is composer-in-residence dit Storioni Festival. Guus Janssen (61) is de naam. Wordt ook wel ‘de Hollandse Haydn’ genoemd, of kortweg ‘kwajongen’. Zijn uiterst opbeurende composities staan dit festival op het programma, plus het spiksplinternieuwe tripelconcert Ai-De-Hoo. Stephen Westra zocht Janssen

‘Ik probeer improvisatie en compositie te integreren’

op in zijn woning aan de Prins Hendrikkade in Amsterdam en praatte met hem over zaken die verband houden met het festivalthema, ‘Improvista’. Het blijkt op zes hoog te zijn. Ruim uitzicht over het Oosterdok, in de verte zie je het geel en blauw van de treinen die steeds trager op Centraal Station afgaan. Het is hier hartje Amsterdam en toch rustig. Janssen heeft een pot groene thee al op het theelichtje staan. ‘En je hebt toch zeker geen bezwaar tegen deze kleine Hollandse stroopwafeltjes?’ Binnen de kortste keren komt Janssen op ‘een hachelijke zaak.’ ‘Wat voor zaak?’, vraag ik. ‘Ik probeer improvisatie en compositie te integreren.’ > Vertel… ‘Improviseren is voor mij iets vanzelfsprekends. Deed ik al toen ik klein was. Het ontdekken van de piano ging al improviserend. Ik ontdekte over de vloer kruipend het pedaal. Zat er iemand bij ons te spelen, dan drukte

10

ik op dat pedaal: béng! Een schreeuw door het hele huis! Beetje flauw voorbeeld, maar zo leerde ik wel het instrument kennen. Dat proces van al spelende ontdekken zette zich voort. Met m’n broers heb ik veel geïmproviseerd, we hadden een Free Jazz groep zo à la Willem Breuker – dat was in de jaren ’60. Maar op m’n veertiende sloop ook het componeren er in. Noten opschrijven, nadenken over die noten, organiseren. Daar zat ik dan: op twee verschillende sporen. Maar eigenlijk zíjn het geen twee verschillende sporen dacht ik, het gaat om hetzelfde. Je doet in beide gevallen een muzikale mededeling. En bovendien: componeren doe je soms al improviserende, spelenderwijs kom je op iets. En improviseren is vaak behoorlijk overdacht, je denkt na over de context van wat je doet.’ > 11

STORIONI FESTIVAL

> Wat was dan je probleem? ‘M’n omgeving, eigenlijk. Ik ging op m’n twintigste compositie studeren. Bij Ton de Leeuw. Ik heb veel aan ’m gehad, maar mijn geïmproviseer lag hem niet. Je mócht toen, in 1970, als componist niet improviseren. Componeren is immers organiseren, heel wat anders dan dat losse gedoe. Wat De Leeuw wél goed vond, was zoals de Indiërs improviseerden. Hij vond die urendurende raga’s goed omdat daar een vast stramien aan ten grondslag ligt. Was strikt en doordacht. Maar die Free Jazz van mij, dat was maar lukraak, een soort muzikale action painting à la Jackson Pollock. Je kent de naam Hans Vonk nog?’

En in de klassieke wereld waar ik als pianist werkte, moesten ze van jazz niks hebben. Ik voelde me in tweeën gehakt. Wat hielp, was dat ik op weg naar m’n werk vaak langs de Koestraat kwam waar Sweelinck heeft ­gewoond. Als er iemand componeerde én improviseerde – op het orgel in de Oude Kerk! – dan was hij het wel…’ > Waar ligt eigenlijk je grootste affiniteit? ‘Bij klassiek. Daarin ben ik opgegroeid. Ik heb de klassieken, Haydn, Beethoven diepgaand bestudeerd – doe dat nog steeds. En op mijn eindexamen klassiek piano heb ik Brahms’ Tweede pianoconcert gespeeld. Dan kun je jezelf klassiek pianist noemen. Het maakte het er niet echt gemakkelijker op. Improviseren, componeren, en dan nog een derde spoor: ­pianist. Nogmaals, ik was een ambivalent persoon.’

‘Een schizofrene situatie. Ik voelde me in tweeën gehakt tussen improviseren en componeren’ > Euh… de dirigent, bedoel je? ‘Vonk kon fantastisch jazz spelen en improviseren. Nee, wat je zegt, geen mens die het weet! Toen ook niet. Maar z’n pianoleraar wel, die kreeg Hans maandagochtend op les en Hans had dan zo ongeveer hardhouten ­vingers omdat ’ie in het weekend de hele nacht door jazz had zitten spelen… Hans hield er zo veel mogelijk zijn mond over. Haha! Voor mij begon die schizofrene situatie ook te spelen. De improvisatiegroepen waarin ik zat vonden dat gecomponeerde raar.

12

> Maar nu de integratie… ‘Die is me gelukt! Op een keer toen ik met m’n septet in het Bimhuis speelde, kwam tekstschrijver Friso Haverkamp langs. We improviseerden op basis van kleine muzikale dingetjes die ik aanleverde, kleine ankerplaatsen zeg maar. Weet je wat jij hier doet, zei hij, jij maakt hier theatermuziek. Ik maak er een tekst bij, dan wordt het een opera. Toen móest ik die muziek wel helemaal uitschrijven. Dat werd mijn opera Noach. Er komen gecomponeerde én geïmproviseerde stukken in voor – voor dat laatste maak ik voor de musici een soort korte muzikale handleidingen. De twee polen kwamen bij elkaar. Ik blij!’

> Je schreef ooit een stuk voor orkest, Verstelwerk, met daarin hele lappen waar de musici moeten improviseren. ‘Wat nou zo opvallend was: dat de spelers aan dat stuk zo’n plezier beleefden! Meestal kijken musici nogal gereserveerd als ze een nieuwe partituur voor hun neus krijgen: ‘al die noten, nou, nou…’ Maar nu waren de repetities van begin af aan feest! Dat is omdat ik bijvoorbeeld bij zo’n ‘open plek’ zei: ‘Doe maar iets, speel eens niet precies die en die noten…’ Weet je, componeren is zo gedetailleerd geworden. Alles, elke nuance wordt in de partituur genoteerd. Zó gedifferentieerd! Kijk een Stockhausen-partituur eens aan, of Ligeti, Xenakis… Heus, ik vind die muziek erg goed, dat is het niet, maar die violist die een onderscheid moet maken tussen ffff en fffff voelt zich niet zo fijn. Hij zit helemaal vastgeklonken aan de partituur. Er is geen andere weg dan precies die ene die de componist voorschrijft. Terwijl die man zelf toch ook musicus is, muzikaal, fantasie heeft, en óók wel wat kan! Maar hij mag van de componist niks meer zelf doen, is de slaaf van de toondichter.’

2013

op de improvisatorische vrijheid van de musicus. Nogmaals, Ligeti, Stockhausen: fantástisch en je moet ‘t precies zo spelen als het er staat maar er is ook een andere weg. Ik zeg het het liefst zo: ik geef de musicus weer iets van zijn vrijheid terug. Hij krijgt bij mij weer een beetje zuurstof.’ > Op 19 januari staat je nieuwe tripelconcert Ai-De-Hoo op de lessenaars. Is het al af? ‘Helemaal!’ > Er hoeft dus niet ‘geïmproviseerd’ te worden? ‘Hahaha nee hoor! Dat heb ik al gedaan, toen ik het stuk maakte. Ai-De-Hoo bestaat uit verregaande variaties op het oude jazznummer Idaho. Ik doe eigenlijk wat veel oude jazzmusici deden: een lijn verzinnen op oude akkoordenschema’s.’ > Waaruit bestaat de vrijheid van de musici dit keer dan? ‘Ik huldig altijd de opvatting dat ik heel nieuwsgierig ben naar wat musici met mijn partituur gaan doen. Laat me graag door ze verrassen! Vaak ook komen er tijdens de repetities nog wijzigingen in de partituur – tenminste, als de tijd dat toelaat... Het is altijd leuker om in samenspraak met musici tot een resultaat te komen dat ik nog niet kende, in plaats van dat ik alleen maar tevreden ben als precies klinkt wat ik al hoorde tijdens het componeren.’

‘Ik laat me graag door de musici verrassen’ > Ik vraag me af of dat erg natuurlijk is. ‘Ik vraag me dat zelfs sterk af. Vroeger was het niet zo. Musici hadden vrijheid. Bach schrijft er nog geeneens forte of piano bij, dat legt hij bij de uitvoeringspraktijk van toen en de muzikaliteit van de speler. Zelfs Chopin, toch een minutieus mannetje, laat veel open. Rubati staan er niet, mogen, moeten wel gespeeld, horen erbij – dat wijst heel ­duidelijk

> Daar duikt de improviserend musicus kennelijk weer in je op… ‘Denk het wel. Die weet dat er nooit één waarheid is in muziek, maar dat vrijheid van interpretatie essentieel hoort te zijn bij het maken van muziek.’ • 13

STORIONI FESTIVAL

DOOR Paul Janssen

2013

de passie van

Hervé Joulain

‘Wat al die jaren de meeste indruk op mij heeft gemaakt, is de warmte van het ­publiek. Het zit altijd klaar om je tientallen keren te bedanken voor wat je net gegeven hebt. Elke bezoeker is zo betrokken.’ Aan het woord is hoornist Hervé ­Joulain. Hij speelde op het eerste Storioni Festival en ging vervolgens niet meer weg.

‘De perfecte uitvoering geven is een enorme uitdaging’

Ook dit jaar is de begenadigde Franse hoornist met veel enthousiasme van de partij. ‘Het Storioni Trio heeft met het festival echt een kwaliteitslabel voor kamermuziek neergelegd. Bovendien herken ik de persoonlijkheden van de leden van het trio in de muzikale keuzes. Zij zijn – net als de andere musici die min of meer vaste gast zijn – een soort familie geworden.’ Hervé Joulain weet waar hij over praat. Hij is immers een graag geziene gast op vele festivals. ‘Vaak krijg ik enkele weken voor een festival gewoon een lijst met de te spelen stukken toegestuurd en dat is het. In Eindhoven is het zo anders. We bespreken alles en ik voel mij echt betrokken. Wouter, Marc en Bart hebben een geheim ingrediënt waarmee ze zo’n ontspannen en verwachtingsvolle ­atmosfeer scheppen, dat ik eigenlijk niet kan wachten om weer die kant op te gaan.’ Niet alleen het repeteren en spelen met collega-musici is een feest voor Joulain, ook over de masterclasses die hij geeft, praat hij met verve. ‘Ik probeer altijd het beste uit een student te halen en te leren dat muziek ­maken

14

een verhaal vertellen is en niet zomaar wat noten spelen. Daarbij is net als in de concertzaal de invloed van de speler enorm groot. Natuurlijk altijd met alle respect naar de componist.’ Want de componist, de muziek blijft het hoogste goed. ‘Ik zou het ook erg pretentieus vinden te denken dat ik iemand meer kan leren dan de muziek vertelt. Het is eerder andersom. Door het publiek, de musici, de plek, de concertzaal, leer ik weer meer. Ik heb het publiek, mede-musici en zelfs de zaal nodig om dichter bij de gewenste perfectie te komen. De perfecte uitvoering geven is een enorme uitdaging, maar voor mij nog steeds net zo opwindend en interessant als het leven zelf. Ik wens iedereen de mogelijkheid toe het podium op te gaan en zich te realiseren hoe groot een missie als deze is. Op dit moment ben ik aan het studeren in mijn huis in Italië. Ik heb daar de mogelijkheid wilde dieren als herten, adelaars en ­konijnen te zien. Je kunt je nauwelijks voorstellen hoe opwindend het is om ze stil te laten zitten tot het einde van het werk dat ik aan het spelen ben.’ • 15

STORIONI FESTIVAL

DOOR Stephen Westra

2013

Ik had er zo naar uit gezien… Sinds ik een klein jongetje was, lag het Vioolconcert in G groot van Mozart mij na aan het hart. Ik had het opgenomen op een van mijn BASF-bandjes en steeds weer opnieuw draaide ik dat zo vrolijke, lichte werk. Nu zou ik het dan eens ‘in het echt’ horen, in de concertzaal, met een beroemde solist en een orkest! Het werd een grote teleurstelling. Wat dééd die violist met Mozarts noten? Een trillertje hier erbij, een voorslagje daar en tegen de tijd dat hij aan de cadens begon, was ik boos. Dat kón niet. Dit kénde ik helemaal niet van mijn cassettebandje…

improvista:

een ‘must’

Het thema van dit Storioni Festival is Improvista: De Kunst van het Improviseren. Interessant – je zou over klassieke muziek denken dat de noten vast staan zoals de componist ze heeft bedacht. Maar niets is minder waar. Stephen Westra, zelf ook componist, onderzocht een bijzondere kunst. Vasily Kandinski - Improvisatie 26 (1912) ‘Städtische Galerie im Lenbachhaus und Kunstbau, München’

16

Nu – ouder, wijzer – vergeef ik het die violist wel. Want wat hij toen in mijn ogen fout deed, was juist correct. Of tenminste een stuk eerbiediger dan ik dacht. Je bent in de klassieke muziek geneigd te denken dat alle noten vaststaan en dat we er goed aan doen daar niet aan te rommelen. Fliefjes en frummeltjes: schrijf dan maar je eigen muziek. En als je vrij wilt improviseren, niks mis mee maar zoek het op een ander terrein. Ga in de jazz – daar wordt het gewaardeerd. Maar zo is het dus niet. Eeuwenlang werd er van de uitvoerend musicus veel méér verwacht dan dat hij de partituur speelde. Sterker nog, als je dat alleen maar deed ging je de mist in.

17

STORIONI FESTIVAL

Kijk eens naar een viool­sonate van Händel. Speel je precies wat er staat, dan wordt het een bar kale bedoeling. Er staat meer niet dan wel. Een melodie en een basstem. En dan daaronder nog wat abacadabra-­ cijfertjes. Die cijfertjes kun je niet spe-

Prelude verplicht Als je niet zo best kon improviseren, moet dat een handicap zijn geweest. De uitvoerende moest een beetje componistje kunnen spelen. Sterk voorbeeld is Bachs Derde ­Brandenburgse concert. Het langzame tweede deel plaatst ons voor een waar horror ­vacui. Het bestaat uit precies twee akkoorden en that’s all. Wat nu? Er hóórt tussen de twee virtuoze Allegro’s een kalm Adagio. Waarschijnlijk, op basis van die twee akkoorden, improviseerde de klavecinist dat helemaal. In de 19de-eeuwse salons van Wenen en Parijs getuigde het ronduit van slechte smaak wanneer je zonder enige inleiding een sonate of ander werk wilde voordragen. Dat was te abrupt; er hoorde een prelude aan vooraf te gaan om de luisteraars in de stemming te brengen. Men moest het ­instrument al even horen.

Dit kende ik helemaal niet van mijn cassettebandje! len. Toch schuilt dáárin in feite de muziek. Het zijn akkoordaanduidingen op basis waarvan de rechterhand van de pianist de tegenstemmen en de harmonieën creëert. Zo ging dat in de barok. Onontbeerlijk Zelfs gewoon de melodie spelen zoals die er staat, was er niet altijd bij. Deze werd flink geornamenteerd. Wat de componist aan melodie, althans in een langzaam stuk, noteerde was vaak niet meer dan een soort kortschrift, een blauwdruk, een vlieger in de verpakking die je nog wel even moest uitpakken en oplaten. En ook wanneer een bepaald gedeelte van de muziek herhaald werd, kon je dat nooit zomaar klakkeloos doen. Die moest je v­ ariëren. Carl Philipp Emanuel Bach (de zoon van) schreef daarover: ‘Wanneer je iets herhaalt, is variatie onontbeerlijk. Het zijn juist deze versieringen, vooral in combinatie met een lange en soms bizar geornamenteerde ­cadens, die bij de luisteraars de bravo’s o­ogsten.’

18

Rage Hoe hoog in aanzien het improviseren stond, blijkt ook uit het feit dat er heuse wedstrijden in het improviseren werden georganiseerd. Dat begon in de 18de eeuw en werd in de 19de echt een rage. Pianisten die met elkaar in de ring traden. Geen Ajax-Feyenoord toen, maar Liszt-Thalberg. Of Beethoven-Steibelt. Een van de meest geruchtmakende was waarschijnlijk die tussen Mozart en Muzio Clementi op Kerstavond 1781 bij de Oostenrijkse keizer thuis. Beide heren (waarvan Clementi als pianist de bekendere was) kregen een onbekende sonate van Paisiello voorgeschoteld waaruit een thema was gekozen waarover ze variaties moesten maken.

Er werd door allebei letterlijk fantastisch gespeeld. Lastiger was het om te bepalen wie er nou gewonnen had… Zwaar doorbuigend Improvisatie, variatie, ornamentatie: allemaal heel mooi. Maar er zaten ook gevaren aan. In de greep van hun ijdelheid konden virtuozen soms als losgeslagen idioten tekeer gaan en het oorspronkelijke stuk flink ­geweld

2013

inlevend, niet-doods spel, de noten spelen alsof ze geïmproviseerd en ter plekke ontstaan zijn: dat is integer en juist. Want zo zijn ze, toen de componist naar onbekende tonen tastte, ook op deze wereld gekomen. Violiste Patricia Kopatchinskaja (dit seizoen artist in residence in Muziekgebouw Eindhoven) beschreef dat recent nog heel mooi in een interview in Trouw: ‘Alles wat ik uitvoer, probeer ik opnieuw uit te vinden, samen met de componist. Neem Beethoven; als ik zijn vioolconcert speel, stel ik me voor dat hij op de eerste rij zit. Ik speel voor hem, daag hem uit. Ik wil een werk niet op een bepaalde manier leren uitvoeren, maar studeer het zó in dat het elke keer weer anders kan. Het stuk vindt per concert z’n weg. En dat is geen experiment, maar geeft de mogelijkheid tot verandering en verrassing. Muziek moet leven.’ •

In de 19de eeuw werd improviseren een echte rage! aan doen. En dan waren ze niet allemaal zo integer als Franz Liszt, die later bekende in zijn jeugd ‘tot zijn grote schaamte’ muziek van Beethoven en Weber te hebben bedolven onder ‘hopen passagewerk en cadensen om bij het publiek bravo’s af te dwingen’. Vooral zangers konden er wat van. Toen Rossini weer eens zijn beroemde aria Una voce poco fá mocht aanhoren, zwaar doorbuigend onder de meest lawaaiige coloraturen, zei hij sarcastisch: ‘Mooie aria. Wie heeft die geschreven?’ Fantasievol Iets moois kan, in de overdrijving, makkelijk omslaan in zijn tegendeel. Natuurlijk. Of de violist die me als jongetje zo boos maakte een aansteller was of dat hij de natuurlijke praktijk van vroeger terughaalde, ik kan het niet beoordelen. Of we ons nu nog echt in tradities van toen kunnen verplaatsen, en of dat kitsch dan wel authenticiteit oplevert – het zijn moeilijke dingen. Maar fantasievol,

19

DOOR Paul Janssen

‘Muziek is van ons,

STORIONI FESTIVAL

2013

het reflecteert ons leven, hier en nu’

Festivalcomponist Giovanni Sollima

Giovanni Sollima draait al zo’n drie decennia mee als vooraanstaand cellist en heeft ook als componist uitgebreid van zich laten horen. De Italiaan, samen met Guus Janssen, is nu de centraal componist van het Storioni Festival. Hij schrijft een nieuw werk voor het Storioni Trio en zichzelf, en hij is betrokken bij de uitvoering van verschillende andere werken van zijn hand. Een korte kennismaking met een onconventioneel musicus en een hartstochtelijk pleitbezorger van de kunst van het improviseren. ‘Het is ook voor mij nog de grote vraag waar het naar toe gaat, ik ben er mee bezig.’ De manier waarop cellist en componist Giovanni Sollima praat over het werk dat hij speciaal voor het Storioni Festival schrijft, verraadt zijn manier van werken. ‘Ik begin altijd met een serie fragmenten’, zegt hij, ‘Die kunnen thematisch verwant zijn of juist heel contrastrijk. Dit basismateriaal komt doorgaans heel improvisatorisch tot stand. Het zijn zaken die ik spontaan speel en vervolgens opschrijf. Het werk dat ik schrijf voor het Storioni Trio en mijzelf zou eerst een groot stuk worden in één deel, maar ik denk nu meer aan een suite van vier, vijf, misschien zes korte delen die alle rond eenzelfde basisthema cirkelen.’ Hij noemt zelf direct het idee van een barokke suite, maar dan vertaald naar het hier en nu. ‘Het verleden speelt in mijn werken altijd 20

een belangrijke rol, eigenlijk alles waar ik mee bezig ben. Het is in mijn hoofd gewoon een grote puinhoop van ideeën, flitsen, ervaringen, muziekstukken… en daar komt dan iets anders, iets nieuws uit. Al je ervaringen neem je mee. Ik ben erg veel bezig met vergeten celloconcerten uit de barok en die taal sluipt dan ook in je eigen werk en improvisaties.’ In geen eeuwen gehoord In het voorjaar verscheen een cd op Glossa met Sollima in de hoofdrol. Onderwerp van deze cd zijn de barokke celloconcerten die Sollima in Napels vond, werken van Leonardo Leo, Nicola Fiorenza en anderen. ‘Een heel rijke bron van muziek die we in geen eeuwen gehoord hebben’, zegt hij. ‘Er komen zeker nog meer cd’s met onbekend cellowerk.’ > 21

STORIONI FESTIVAL

Ook op dit punt ontmoeten de solist en de componist in Sollima elkaar. Waar hij kan improviseert hij de cadensen of de versieringen, geheel volgens de gangbare praktijk in de barok. Het is tekenend voor de musicus die Sollima is. ‘De herleving van het oude barokke en klassieke ideaal’ wordt hij wel genoemd, de musicus die zijn eigen werk schrijft en speelt en zonder enig probleem over een thema kan improviseren en variëren. En dat ook nog eens in elke vorm en stijl; zijn biografie bevat niet voor niets namen als dj Scanner, popzangeres Patti Smith, componist Philip Glass en collega-cellist Yo-Yo Ma. ‘Ik ben cellist, geen componist’, zegt hij desondanks stellig. ‘Alles wat ik schrijf komt voort uit de cello, uit vrije improvisaties op het instrument.’

‘Ik kan me niet eens meer herinneren dat ik noten heb leren lezen’ 22

Van kinds af Maar ik begin mijn dag altijd eerst met koffie en dan met de cello, een stukje Bach of wat dan ook. Pas daarna ga ik schrijven als ik een stuk te schrijven heb. Ik heb niet het gevoel dat ik daarbij denk zoals een ‘echte’ componist vandaag de dag. In die zin voel ik mij inderdaad meer als een musicus uit de barok of klassieke tijd. De combinatie van musiceren en componeren is in de hoek van de klassieke muziek gek genoeg vrij ongebruikelijk geworden, terwijl het iets is dat ik al van kinds af aan doe.’ En dat heeft hij weer te danken aan zijn vader Eliodoro Sollima, zoals veel van zijn familieleden zelf musicus en componist. ‘Ik kan mij niet eens meer herinneren dat ik noten heb leren lezen’, zegt Sollima glimlachend. ‘Ik ben er mee opgegroeid.’ Er was veel muziek in huize Sollima. Bevriende musici kwamen langs om gezamenlijk muziek te maken en Sollima raakte spelenderwijs vertrouwd met de piano en de cello.

‘Ik speelde al snel duo’s en trio’s met mijn vader, broer en zus. En ik speelde meestal cello. Het is blijkbaar het instrument dat het beste bij mij past.’ Bach & stevige rock Deze onconventionele muzikale opvoeding reflecteert zich nog steeds in de werken die hij schrijft en de concertprogramma’s die Sollima ontwikkelt. Zo heeft hij een soloprogramma onder de naam Ba-Rock Cello, waarin barokke componisten, Bach voorop, hand in hand gaan met stevige rockmuziek van Nirvana en Jimi Hendrix. ‘Muziek is muziek’, luidt zijn simpele credo. En muziek is een levend organisme. Vandaar dat hij improviseren ook zo belangrijk vindt. ‘Improviseren is een geweldige ervaring. Mijn vader stimuleerde ons om in alle mogelijke stijlen te improviseren. Het is een fantastische manier om je techniek te ontwikkelen en om helemaal in de muziek te gaan zitten. Je maakt je van binnenuit een stijl eigen. Iemand die op een barokke wijze kan improviseren begrijpt die taal. Bovendien ben je nooit alleen als je kunt improviseren. Je kunt altijd meespelen en je weet doorlopend waar je naar toe gaat, want je hebt een strategie, een structuur. Die vaardigheid is heel eenvoudig met wat volharding te leren. Improviseren is uiteindelijk niets anders dan real time componeren. Ik doe het ook met mijn studenten; ik laat ze hun eigen cadensen improviseren. Of ze er uiteindelijk wat mee doen of niet, maakt niet uit, het is een goede training.’

2013

reconstructie, het spontaan muziek maken is daarvoor geofferd. En dat kan ver gaan. Ik kwam laatst een oude editie tegen van een barokke cellomethode die nog steeds wordt gebruikt. Ik kende alleen de nieuwere twintigste-eeuwse drukken van die methode en daarin bleek nu een heel hoofdstuk niet opgenomen te zijn: het hoofdstuk over hoe te improviseren en hoe continuo te spelen. Hele waardevolle informatie, helder en duidelijk. Ik ben meteen naar de uitgever gegaan met het verzoek het boek weer in de volledige staat uit te brengen.’ ‘Muziek is van ons, het reflecteert ons leven, hier en nu’, benadrukt hij nog maar eens. ‘En daarom kijk ik ook uit naar het Storioni Festival. Het is een omgeving waar nieuwe ideeën kunnen ontstaan, gelijkgestemde musici elkaar kunnen ontmoeten en werkelijk contact kunnen maken. Dat merkt het publiek, want juist dat houdt de muziek levend.’ •

Muziek reflecteert het leven Sollima kan zich nog altijd verwonderen over het feit dat improvisatie zo lang zo’n ondergeschikte rol heeft gespeeld in de wereld van de klassieke muziek. ‘De nadruk is helemaal komen te liggen op conservatie en 23

DOOR Paul Janssen

STORIONI FESTIVAL

2013

Een wedstrijd uit liefde

voor de kamermuziek In samenwerking met De Toonzaal organiseert het Storioni Festival de Ensem-

Mosa Trio is de winnaar van de Storioni Ensemble Wedstrijd 2012

ble Wedstrijd voor jonge kamermuziekensembles. In korte tijd is deze Wedstrijd uitgegroeid tot een belangwekkend fenomeen. Er is nu zelfs een heuse finaleavond tijdens het Storioni Festival. ‘Het winnen van de Ensemble Wedstrijd is toch een bevestiging dat je goed bezig bent’, aldus het Mosa Trio, winnaar 2012. Vorig jaar kreeg het publiek de drie finalisten, het Canja Ensemble, Duo Vigh/Borsboom en het Mosa Trio, te horen tijdens een memorabel Wandelconcert in ’s Hertogenbosch. Het Mosa Trio speelde toen in De Toonzaal een Pianotrio van Haydn. Een groot succes. Het trio werd unaniem tot winnaar uitgeroepen en kreeg ook de publieksprijs mee naar huis. De vakjury – die bestond uit Ruud van Eeten, programmeur van Muziekcentrum De Toonzaal, Esther van Helvoort van het Grachtenfestival, Frank Veenstra van Muziekgebouw Eindhoven en Guy Verhulst van Muziekcentrum Vredenburg – was unaniem. ‘Het niveau was tijdens de voorrondes al hoog’, zei Ruud van Eeten. ‘De drie finalisten waren erg aan elkaar gewaagd. Uiteindelijk kenden wij de prijs aan het Mosa Trio toe vanwege hun technisch prachtige spel, de goede repertoirekeuze en het feit dat zij zeer veelbelovend zijn. Ze musiceerden pas kort als trio samen en maakten al een solide indruk.’

24

Op datzelfde podium Tijdens het komende Storioni Festival keert het Mosa Trio terug naar De Toonzaal. De leden van het trio, violiste Alexandra van Beveren, cellist Paul Stavridis en pianist Bram de Vree, kunnen niet wachten. Ook de andere concerten die onderdeel ­waren van de prijs vielen in zeer goede ­aarde. ‘In augustus hebben we op het Grachtenfestival mogen spelen’, licht ­Stavridis toe. ‘Alleen al op zo’n groot evenement mogen spelen, was een fantastische ervaring. De avond voor ons optreden waren we te gast bij Radio4, wat natuurlijk ook weer mooie publiciteit met zich mee bracht. En natuurlijk kijken we uit naar ons optreden in De Toonzaal tijdens het Storioni ­Festival. Het is dan een jaar geleden dat we de ­wedstrijd wonnen en om dan opnieuw op datzelfde podium te mogen staan… dat is natuurlijk erg bijzonder.’ 25

STORIONI FESTIVAL

Mentale opsteker Inderdaad geeft www.mosatrio.nl tegenwoordig een goede representatie van waar het trio voor staat en is de vindbaarheid van het gezelschap direct verbeterd. En dat is van belang, want de Storioni Ensemble Wedstrijd heeft inmiddels een brede uitstraling en de winnaars worden in de gaten gehouden. ‘In de eerste plaats was het winnen van de wedstrijd voor ons een mentale opsteker’, zegt Stavridis. ‘Het is toch een bevestiging dat je goed bezig bent. En onmiddellijk na het winnen van de wedstrijd werd ons duidelijk dat de persaandacht die hiermee gepaard ging misschien wel even belangrijk was als de prijzen die we gewonnen hadden. Dankzij het optreden bij Radio4 kregen we weer andere concerten aangeboden en zo gaat de bal natuurlijk rollen.’

Niet alleen vanwege de eerste prijs zijn ze blij dat ze aan de wedstrijd hebben meegedaan. ‘In eerste instantie hebben wij de wedstrijd beschouwd zoals zo vele andere wedstrijden: je speelt je programma en hoopt dat je als winnaar uit de bus komt. De Storioni Ensemble Wedstrijd onderscheidt zich echter van andere wedstrijden door de coaching en goede raad die we gekregen hebben, zowel van het Storioni Trio zelf als van de jury van de wedstrijd. Na de wedstrijd overtuigde de jury ons ervan dat het de hoogste tijd was voor een ‘professionelere’ aanpak, met persfoto’s, naamkaartjes en een website. Het resultaat mag volgens ons inmiddels gezien worden.’ 26

‘Als je wint is dat toch een bevestiging dat je goed bezig bent’ Zo biedt het Storioni Festival niet alleen een mooi overzicht van een deel van de kamermuziekpraktijk van dit moment, maar stimuleert het festival ook de kamermuziek van morgen. En het blijft niet bij een wedstrijd en een prijswinnaar.

2013

Storioni Ensemble Wedstrijd 2013 De Storioni Ensemble Wedstrijd is toegankelijk voor ensembles vanaf twee musici die maximaal vier jaar geleden hun diploma aan een van de Nederlandse conservatoria hebben gehaald.

De winnaars van de eerste en de publieksprijs krijgen twee concerten aangeboden in De Toonzaal en Muziekgebouw Eindhoven, compleet met zowel repertoire- als podium­ coaching door het Storioni Trio. En de winnaar van de publieksprijs speelt tijdens Kamermuziek in het Groen in juni in het Eindhovense Stadswandelpark als onderdeel van de Storioni Academy. Zo is de Ensemble Wedstrijd vooral een verlengstuk geworden van de wens en de doelstelling van het Storioni trio om de liefde voor kamermuziek uit te dragen en over te brengen en het niveau daarvan te verhogen. •

De eerste voorronde voor de editie 2013 vond plaats op 8 december in De Toonzaal in ’s Hertogenbosch. Uit die voorronde zijn drie ensembles geselecteerd die op 16 januari tijdens een Finaleavond uitmaken wie zich de winnaar van deze editie mag noemen. Een deskundige jury – bestaande uit voorzitter Ruud van Eeten, Esther Helvoort, festivalmusici en artistiek manager van het festival en Muziekgebouw Eindhoven Frank Veenstra – wijzen de winnaar aan. Het publiek heeft bij deze gelegenheid een publieksprijs te vergeven. De winnaar treedt op 24 januari meteen op tijdens het Wandelconcert in ’s Hertogenbosch. Daarnaast maken concerten in De Toonzaal en Muziekgebouw Eindhoven compleet met coaching door het ­Storioni Trio deel uit van de eerste prijs. De publieksprijs voorziet in een optreden tijdens Kamermuziek in het Groen, juni 2013 in Eindhoven. 27

DOOR Frank de Munnik

STORIONI FESTIVAL

2013

Marcs Cello op doek

Een geschiedenis

Een waterval aan bruinen, schaduwen en het overweldig vloeiende rood van haar jurk. Haar ogen geloken, de rechterhand geheven, het licht valt op haar aristo­ cratische gelaatstrekken en spiegelt in haar cello. Het portret dat Augustus John maakte van Guilhermina Suggia is als het geschilderde geluid van een cello. Wie was Madame Suggia, wie was Augustus John, en hoe kwam het afgebeelde instrument terecht bij Marc Vossen, cellist van het Storioni Trio? Madame Suggia werd geboren in de stad van de bekende robijnrode wijn: Porto, in het noordwesten van Portugal. Guilhermina Augusta Xavier de Medim Suggia – wonderkind, al op haar vijfde kreeg ze celloles van haar vader; in 1897, nog maar twaalf jaar oud, werd ze eerste cellist in het plaatselijke orkest. Zoals vrijwel ieder toptalent toen, vertrok ze voor verdere studie naar het Conservatorium van Leipzig. Haar docent was Julius Klengel, een van de grote cellisten in de decennia rond 1900, en solocellist van het Gewandhausorchester. Verwonderd had ze Pablo Casals al een keer gehoord – toen ze dertien jaar jong was ging Guilhermina Suggia naar een recital van de grootste cellist uit de 20ste eeuw. Nu ze zelf aan het begin stond van een grootse carrière, ontmoette ze hem weer. 28

29

STORIONI FESTIVAL

‘Misschien heeft Casals nog op mijn cello gespeeld.’ Casals en Suggia herkenden in elkaar de passie voor de cello, en vanaf 1907 woonden ze samen in Parijs, en gaven vele recitals en maakten concertreizen. Steevast werd Suggia aangeduid als ‘mevrouw Casals’ volgens de conventies van die tijd, want getrouwd waren ze niet. Onstuimig was de relatie wel. Twee ambitieuze, zeer ontvlambare musici: ‘Op het ogenblik dat de klok middernacht slaat zal ik alleen zijn en met heel mijn hart aan je denken’, schreef Casals Suggia in 1912. ‘Misschien zul je ook aan mij denken?’ Het is de enig bewaard gebleven correspondentie, Suggia bepaalde in haar testament dat alle brieven tussen haar en Casals na haar overlijden vernietigd moesten worden. Maar op den duur bleek dat twee van zulke temperamenten onder één dak te veel was. Bovendien was Casals jaloers. Suggia maakte op een gegeven moment een einde aan de relatie en vertrok in 1912 naar London, waar ze de rest van haar leven zou wonen. Ze gold inmiddels als ‘De Prinses der Cellisten’ en speelde met alle grote musici van die tijd, van Nikolaj Rubinstein tot Fritz Kreisler. In 1920 maakte ze haar debuut bij de eerbiedwaardige Royal Philharmonic Society. De dirigent, Landon Ronald, vond haar ‘fascinerend … vitaal en zeer amusant.

Marc Vossen: “Ik heb een cello van de beroemde bouwer Giovanni Grancino, uit 1700. Een van de drie celli uit het bezit van de ooit zo gevierde celliste Guilhermina Suggia. Het instrument is ooit gekocht door Van Eeghen, een schatrijke man die ook de drijvende kracht is geweest achter het Vondelpark in Amsterdam. Van Eeghen was een muziekliefhebber, een amateurviolist en bezat zelf een Stradivarius. Zijn vrienden, met wie hij graag kwartet speelde, bezaten minder goede instrumenten, en Van Eeghen kocht bijvoorbeeld deze cello voor het kwartet. De Grancino is jaren later terechtgekomen bij een vioolbouwer en na een lang aankoopproces, bij mij. Ik voel de traditie als ik speel, erg leuk! Misschien heeft Casals er ook nog op gespeeld… Het is een karaktervol instrument, hij doet lang niet altijd wat je wilt, maar zo mooi… Ik heb uiteraard de afbeeldingen van het schilderij gezien, en mijn instrument, ooit van Suggia, lijkt erg veel op de cello van het schilderij, dus…?”

30

Ze heeft een totaal gebrek aan jaloezie, en is heel genereus naar haar collega’s’. ­Suggia was een zeldzaamheid, niet alleen om de kwaliteit van haar spel, maar ook het feit dat ze ‘celliste’ was. Immers, de cello was een ‘niet-vrouwelijk’ instrument.

2013

Op 31 mei 1950 gaf Suggia haar laatste concert, ze was inmiddels ongeneeslijk ziek, en na een kort ziekbed overleed ze op 30 juli. •

In 1920 geeft Suggia’s toenmalige vriend, de krantenmagnaat Edward Hudson, aan de schilder Augustus John de opdracht om haar te portretteren. Bij het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog was Augustus John wellicht de bekendste schilder in Engeland, en zijn portretten waren zeer in trek. Daarnaast kende hij een reputatie die er niet om loog; John was een hippie avant-la-lettre. Levend met twee vrouwen, trok hij van zigeunerkamp naar zigeunerkamp. De geruchten al zou hij meer dan honderd kinderen hebben verwekt, weersprak hij niet. Zo had John een relatie met een vrouw genaamd Fleming, waaruit een dochter voortkwam; Amaryllis Fleming, later zelf een gezien celliste. Maar haar halfbroer Ian werd veel bekender; als de schrijver van James Bond-boeken. Augustus John schilderde Suggia. Echt gemakkelijk ging het niet. Zo duurde het drie versies voor hij koos voor een rode jurk en een bruine achtergrond. Een aantal ­keren poseerde zij voor hem, en speelde dan de Bach-suites. In 1923 was het schilderij klaar. ­Tegenwoordig hangt het in Tate Britain ­Londen, en wordt erkend als Johns beste werk. Suggia bleef optreden, en haar naam zorgde voor uitverkochte zalen en hooggeëerd publiek, zoals het Engelse koningshuis. Over haar celli was ze altijd erg bezorgd, zo wilde ze geen bloemen op het podium, bang dat de luchtvochtigheid iets met haar instrumenten zou doen. En ze trad nooit op in ­Amerika, want dan moesten ze mee op reis, de zee over, een onverdraaglijke gedachte voor Suggia.

Guilhermina Suggia had een hekel aan het maken van opnamen. Toch bestaan er enige geluidsdocumenten. In 1928 maakte zij een opname van het Concert in D van Joseph Haydn. Haar veelgeroemde kwaliteiten, zoals een vlekkeloze techniek, een prachtige toon en een classicistische benadering, zijn hier mooi terug te horen; en ook het portamento, het glijden tussen de noten, dat tegenwoordig als ‘not done’ wordt beschouwd, maar toen als de esthetische norm gold. Het Engelse liefhebberslabel Dutton bracht de bekendste opnamen van Suggia bijeen op een cd; Dutton CDBP9748. Ook op Spotify (beperkt) en op Youtube kunt u haar vinden, al bestaan er bij mijn weten van haar geen filmbeelden.

31

DOOR EVELINE AAN DE WIEL

Beluister het Storioni Festival in het MAX Avondconcert op Radio 4. Kijk voor alle informatie op www.maxavondconcert.nl

Warm

STORIONI FESTIVAL

2013

weerzien

Met webcastuitzendingen, radioop­names en voor het eerst een tele­visieregistratie legt Omroep MAX dit jaar de zesde editie van het Storioni Festival vast. Eind­ redacteur Russell Postema was er vanaf de eerste editie bij. ‘De uitdaging is om luisteraars in hun huiskamer het gevoel te geven dat ze in de zaal zitten en een concert vanaf de eerste rij beleven.’

Dit jaar verheug ik mij in het bijzonder op de concerten van Severin van Eckardstein, een geweldige pianist waar ik groot fan van ben. Een jong en onderschat fenomeen.’

In Nederland hebben we fantastische musici, die zich absoluut kunnen meten met de topmusici uit het buitenland die hiernaartoe komen Postema herinnert zich de eerste editie van het Storioni Festival in 2008 nog goed. ‘Ik weet nog dat ik hoorde dat violist Gidon Kremer naar Brabant zou komen en dat ik dacht: dit is een unicum. Maar in de daaropvolgende edities is het Storioni Trio er steeds opnieuw in geslaagd om topartiesten van eenzelfde kaliber te programmeren, zoals in 2010 Nelly Miricioiu. Fantastisch! 32

Maar het zijn niet alleen de topmusici uit het buitenland die Postema bewondert. ‘We moeten beseffen dat we ook in Nederland fantastische musici hebben, die zich absoluut kunnen meten met de topmusici uit het buitenland die hiernaartoe komen. Juist die samenwerking tussen internationale musici en onze eigen Nederlandse top maakt het Storioni Festival zo bijzonder.’ > 33

STORIONI FESTIVAL

2013

Uitzendschema omroep Max, Radio 4 • Maandag 21 januari: Storioni & Friends live in het MAX Avondconcert • Dinsdag 22 januari: The Art of Improvisation live in het MAX Avondconcert op Radio 4 • Woensdag 23 januari: openingsconcert van 18 januari in MAX Avond­ Spannende klanken Een ander bijzonder aspect aan het Storioni Festival vindt Postema de verrassende grenzen van de klassieke muziek die ieder jaar worden opgezocht. ‘Ik herinner mij bijvoorbeeld het optreden van de Finse violist Pekka Kuusisto in 2009, die met zijn viool en allerlei effectapparaten de meest wonderlijke klanken wist te produceren. De mensen in de zaal waren die klanken misschien niet gewend, maar het was wel spannend wat hij deed. Zo ben ik ook heel benieuwd naar het optreden van Zapp 4 dit jaar, een kwartet dat veel improviseert. Het samenspel van Zapp 4 en het Storioni Trio belooft misschien nog wel spannender te worden dan het (solo)optreden van Kuusisto.’ De concerten zijn niet alleen spannend voor het publiek, maar ook voor de musici zelf en voor Postema als eindredacteur van het MAX Avondconcert. ‘De studio grenst aan de gang waar de musici staan voor ze het podium betreden. Het is altijd mooi om te zien hoe de spanning voor aanvang van een concert stijgt. Als je als musici samenspeelt, dan ben je heel afhankelijk van elkaar. Je moet niet alleen zelf goed presteren, 34

maar je moet elkaar ook aanvoelen. Dat ene moment dat alles spatgelijk is in een ensemble geeft een enorme kick. De omhelzing op de gang in de minuut voordat de musici het podium betreden, is de voorbereiding op die kick.’ Concertregistratie Als de musici het podium betreden, stijgt ook de spanning bij Postema. ‘Vanaf dat moment hoop je dat alle musici op de afgesproken plek gaan zitten, precies zoals gerepeteerd. Als een musicus denkt: ‘die microfoon staat in de weg, die verplaats ik’, dan hebben wij een probleem. Wij willen de klanken zo goed mogelijk registreren en daarbij komt de plaatsing van de microfoons heel nauw. Gelukkig komt het zelden voor dat een musicus per ongeluk een microfoon omstoot of verplaatst, maar het blijft de grootste angst van ons als radiomakers.’ Dit jaar maakt Omroep MAX voor het eerst ook een televisieregistratie. Ook dat is spannend. ‘Als presentator van een radioopname ben je als het ware de ogen van de luisteraar. Je probeert niet alleen te vertellen welke muziekstukken er worden gespeeld, maar ook de sfeer in de zaal zo goed

concert op Radio 4 • Maandag 28 januari: Storioni’s Stersolisten van 19 januari in het MAX Avond­ concert op Radio 4 • Maandag 28 januari: Storioninacht van 26 januari in het MAX Avondconcert op Radio 4. mogelijk te beschrijven. Luisteraars moeten het gevoel krijgen dat ze in de zaal zitten. Bij televisie is dat weer anders. Met de televisieopname willen we een meerwaarde creëren door bijvoorbeeld de inspanning op het gezicht van de musici en de sfeer in de zaal visueel vast te leggen. Dat betekent dat we voortdurend op zoek gaan naar de beste beelden om een concert over te brengen.’

Bovendien begrijpt de organisatie van het festival het belang van de opnames. Zij zorgen er steeds voor dat alles gesmeerd loopt. Dat is voor ons van groot belang. Ook merk ik elk jaar weer dat het publiek in Brabant echt meeleeft met de musici. Het publiek beschouwt het Storioni Festival als een feest. Dat komt vooral ook doordat de musici communiceren met het publiek, ­zodat de mensen in de zaal worden meegezogen door het verhaal van een muziekstuk. Juist vanwege deze wisselwerking tussen de musici die een verhaal overbrengen en de betrokkenheid van het publiek kijk ik elk jaar weer uit naar het Storioni Festival.’ •

Bijzondere wisselwerking Met deze gezonde spanning verwacht ­Postema dat de opnames van het Storioni Festival ook dit jaar goed zullen verlopen. ‘Door de jaren heen is er een groot vertrouwen ontstaan tussen ons en het Storioni Trio. 35

Festivalprogramma 17-27 januari

Reto Bieri

wo 16 jan Finale avond ensemble­

do 17 jan Sneak preview-concert

wedstrijd i.s.m. Muziekcentrum De Toonzaal

(Lunchpauzeconcert)

> De Toonzaal Den Bosch



> Muziekgebouw Eindhoven | Kleine Zaal 12.30 uur

20.15 uur | Concert 20.15 Finalist 1 + Finalist 2 pauze 21.40 Finalist 3 + optreden Storioni Trio (tijdens juryberaad) 22.40 Uitslag

Mozart Duo voor viool en altviool Ilya Gringolts viool, Máté Szücs altviool Saint-Saëns Caprice op Deense en Russische airs

Edith van Dyck fluit, Nicholas Daniel hobo, Reto Bieri klarinet, Hans Eijsackers piano Beethoven Pianotrio opus 1 nr 3

Het Storioni Festival is veel méér dan alleen mooie concerten. Zo vond op 8 december het ensembleconcours voor het Storioni Festival plaats in de Toonzaal, Den Bosch. Dertien ensembles kregen de kans zich te laten horen Welk nieuw talent kwam bovendrijven? Vanavond de finale!

Storioni Trio Een muzikale ‘amuse’, een fraaie opmaat voor het Storioni Festival! In een notendop hoort u wat u deze tien dagen te wachten staat. Mozart en Saint-Säens introduceren de nodige festival-luchtigheid, Beethoven verleent de diepere toets. Dit concert wordt opgenomen door

36

17 jan Sneak preview ‘Beethovens Derde pianotrio is één van zijn leukste, vind ik. 37 Vol humor, optimisme en contrasten: een vroeg meesterwerk!’ Wouter

Festivalprogramma 17-27 januari

Giovanni Sollima

Guus Janssen

vr 18 jan Openingsconcert

za 19 jan Storioni’s Stersolisten

> Muziekgebouw Eindhoven | Kleine Zaal 19.30 uur | Storioni Café - Maartje van Weegen 20.15 uur | Concert Mozart Adagio en Rondo KV617 Edith van Dyck fluit, Nicholas Daniel hobo, Máté Szücs altviool, Monika Leskovar cello, Bart van de Roer celesta

Schubert Liederen Henk Neven bariton, Hans Eijsackers piano Bartók Contrasts Reto Bieri klarinet, Viviane Hagner viool, Severin von Eckardstein piano

Sollima Nieuw werk voor pianokwartet (wereldpremière) Storioni Trio & Giovanni Sollima cello

pauze Szücs Romance ‘Hommage à Tschaikovsky’ Máté Szücs altviool Brahms Pianokwintet Ilya Gringolts viool, Storioni Trio, Vladimir Mendelssohn altviool Kleurrijk openingsconcert! Bariton Henk Neven, gelauwerd toppianist Severin von Eckardstein… U hoort het hartstochtelijke, zo vertrouwde pianokwintet van Brahms maar ook liederen van Schubert en de meer moderne toets van Bartóks Contrasten. Dit concert wordt opgenomen door

38

> Muziekgebouw Eindhoven | Rabobank Grote Zaal 19.30 uur | Storioni Café - Maartje van Weegen 20.15 uur | Concert

Marc Daniel van Biemen

Elias Quartet

zo 20 jan Storioni Academy Sunday + Concert

ma 21 jan Souvenir des Montagnards brengt: Storioni & Friends

> Muziekgebouw Eindhoven | Kleine Zaal

> Concertzaal Tilburg

11.00 uur | Muziekscholen presentatieconcert 15.30 uur | Storioni Academy Concert 20.00 uur | Masterclass Viviane Hagner

19.45 uur | Storioni Café (foyer) 20.30 uur | Concert

Heinichen Concerto a quattro in G

Nicholas Daniel hobo, Bram van Sambeek fagot, Marc Vossen cello, Rinat Ibragimov contrabas, Pieter Dirksen klavecimbel Schubert Rondo D438

Viviane Hagner viool, Lithuanian Chamber Orchestra o.l.v. ­Nicholas Milton Janssen Ai-De-Hoo (wereldpremière)

Storioni Trio, Lithuanian Chamber Orchestra o.l.v. Nicholas Milton pauze Sjostakovitsj Pianoconcert nr 1 Severin von Eckardstein piano, Alain de ­Rudder trompet, Lithuanian Chamber

Saint-Saëns Septet Alain de Rudder trompet, Ilya Gringolts viool, Marc Daniel van Biemen viool, Máté Szücs altviool, Jonathan Butler cello, Rinat ­Ibragimov contrabas, Bart van de Roer piano Janssen Oempah Edith van Dyck fluit, Reto Bieri klarinet, Wouter Vossen viool, Marc Vossen cello, Hans Eijsackers piano

Janssen Bocht

Alexandre Esperet slagwerk

Piazzolla Oblivion

Milhaud La création du monde Ilya Gringolts viool, Marc Daniel van Biemen viool, Vladimir Mendelssohn altviool, Jonathan Butler cello, Tobias Borsboom piano

Sollima When we were trees Giovanni Sollima cello Monika Leskovar cello,

Lithuanian Chamber Orchestra o.l.v. ­Nicholas Milton Stersolisten! Ja, dát zijn topvioliste Viviane Hagner en pianist Severin von Eckardstein. Festivalcomponist Guus Janssen lanceert de wereldpremière van zijn spiksplinternieuw tripelconcert. Vele sterren stralen! Dit concert wordt opgenomen door

Boccherini Kwintet ‘Fandango’ Ilya Gringolts viool, Wouter Vossen viool, Vladimir Mendelssohn altviool, Giovanni Sollima cello, Monika Leskovar cello Sjostakovitsj Strijkkwartet nr 7

Elias Quartet Sollima Lam Reto Bieri klarinet, Vladimir Mendelssohn altviool, Tobias Borsboom piano, Hans ­Eijsackers piano

Orchestra o.l.v. Nicholas Milton

Storioni Trio

Mahler Pianokwartet Wouter Vossen viool, Vladimir Mendelssohn altviool, Monika Leskovar cello, Severin von Eckardstein piano

Oskar Back, YPF, Cellobiënnale en Tromp Percussion zijn concoursen die keer op keer de meest fantastische musici opleveren. Vanavond spelen die samen. Dat zal vooral in Milhauds briljante en jazzy La Création du Monde iets bijzonders opleveren. La Création d’une Mythe…

pauze Liszt Tristia (Vallée d’Obermann, arr. voor pianotrio)

Storioni Trio Beethoven Septet Viviane Hagner viool, Máté Szücs altviool, Marc Vossen cello, Rinat Ibragimov contrabas, Reto Bieri klarinet, Hervé Joulain hoorn, Bram van Sambeek fagot Reizend door de wereld van de muziek, ontmoette het Storioni Trio musici waarvan ze dachten: dat zijn vrienden, daarmee willen we heel graag het podium op. Vandaag het resultaat. Dit concert wordt opgenomen door

39

Festivalprogramma 17-27 januari

Johannette Zomer

wo 23 jan Storioni in Helmond

Zapp4

di 22 jan The Art of Improvisation > Muziekgebouw Eindhoven | Kleine Zaal 19.30 uur | Storioni Café 20.15 uur | Concert

> Scalazaal Helmond 19.30 uur | Storioni Café | foyer Scalazaal 20.15 uur | Concert | Scalazaal 22.15 uur | Storioni Salon | de Traverse (Zapp4)

STORIONI FESTIVAL

2013

Storioni Trio

Elina Vähälä

do 24 jan Lunchpauzeconcert

do 24 jan Wandelconcert Den Bosch i.s.m. De Toonzaal

> Muziekgebouw Eindhoven | Kleine Zaal 12.30 uur

> Toonzaal (startpunt), de Muzerije en Theater

Haydn Pianotrio Hob.XV:30

Artemis 20.00 uur 22.15 uur | Storioni Salon De Toonzaal

Storioni Trio Dvoràk (arr. Walter) American Quartet Blaaskwintet Kersten McCall fluit, Karel Schoofs hobo, Martin Spangenberg klarinet, Bram van ­Sambeek fagot, Hervé Joulain hoorn

IndiAndaluz project

Werk voor strijkkwartet Zapp4

Beethoven Pianotrio ‘Aartshertog’

Beethoven Pianotrio opus 1 nr 3

Storioni Trio

Storioni Trio

Desyatnikov Wie der Alte Leierman Maxim Rysanov altviool, Piers Lane piano

De Toonzaal Grant Scottish tunes & dances

Elias Quartet

Roussel Divertissement

Corea Trio

Kersten McCall fluit, Karel Schoofs hobo, Martin Spangenberg klarinet, Bram van Sambeek fagot, Hervé Joulain hoorn, Bart van de Roer piano

Kersten McCall fluit, Bram van Sambeek fagot, Bart van de Roer piano

Lutoslawski Paganinivariaties

De Muzerije Werk wordt later bekendgemaakt Prijswinnaar ensemble wedstrijd 2012

Bart van de Roer piano, Piers Lane piano pauze

Resphigi Il Tramonto Johannette Zomer sopraan, Elias Quartet

Haydn Strijkkwartet opus 64 nr 4

Elias Quartet

Storioni Salon Arrangementen van Radiohead en eigen werk

Stukken uit het IndiAndaluz project Zapp4 m.m.v. Eric Vaarzon Morel gitaar en Niti Ranjan Biswas percussie Waarmee begint muziek? Met improvisatie! De componist probeert klanken uit, onderzoekt, tast af… Zo lag vast ook aan Beethovens onvolprezen Aartshertogtrio een grandioze improvisatie ten grondslag. Zapp4, ‘een band gegoten in de vorm van een strijkkwartet’, combineert al improviserend alles met alles, van groove tot klassiek – volgens de Volkskrant weten ze ‘het recept voor geluk.’

Zapp4 In Helmond komt het Storioni Trio met iets indrukwekkends voor de dag: Beethovens trio opus 1 nr 3. Met dit krachtige debuut liet ­Beethoven in 1794 in Wenen in één klap zien wat hij waard was. Milde kleuren tovert sopraan Johannette Zomer tevoorschijn in Respighi’s lied-met-strijkkwartet Il Tramonto: het bezingt een zonsondergang. Na afloop: Storioni Salon.r

Schulhoff Duo Vanmiddag neemt het Storioni Trio zelf het voortouw. Met de componist bij wie ooit het hele verschijnsel pianotrio begon: Joseph Haydn. Eén van zijn heerlijke luchtige werken… Ook de afsluitende bravoure van Lutoslawski’s Paganinivariaties uit 1941 doet je hart sneller kloppen.

Elina Vähäla viool, Marc Vossen cello Theater Artemis Schnittke Strijktrio Wouter Vossen viool, Maxim Rysanov altviool, Torleif Thedéen cello Afsluiting in De Toonzaal Van concert naar concert: een muzikale wandeling door Den Bosch. We beginnen in de Toonzaal en horen daar Schotse muziek en Chick Corea. Dan op naar de Muzerije voor een duo van de Duitse Tsjech Schulhoff: de jaren ‘20 herleven. Om uit te komen in Theater ­Artemis bij een markant trio van Alfred Schnittke. De afsluiting van deze avond is weer in De Toonzaal.

Live op Radio 4

40

24 jan Lunchpauzeconcert ‘We zijn ontzettend blij dat we weer een aantal oude bekenden ­kunnen begroeten, zoals Bram en Hervé!’ Bart

41

Festivalprogramma 17-27 januari

STORIONI FESTIVAL

Henk Neven

Storioni Nacht

Hervé Joulain

vr 25 jan Wandelconcert Breda

pauze

zo 27 jan Storioni op Zondag

> Stadhuis, Waalse Kerk en Nassauzaal

Barber Cellosonate Torleif Thedéen cello Bart van de Roer piano

> Muziekgebouw Eindhoven | Kleine Zaal 12.00 uur

Chausson Concert voor piano, viool en ­strijkkwartet Piers Lane piano, Wouter Vossen viool

Purcell The Plaint

20.00 uur Concert 1 (Stadhuis) Bach Cantate nr 199 ‘Mein Herz schwimmt im Blut’ Johannette Zomer sopraan, Karel Schoofs hobo, Elina Vähälä viool, Sjaan Oomen viool, Maxim Rysanov altviool, Jonathan Butler cello, Ruud Huijbregts klavecimbel, Ioan Baranga contrabas Concert 2 (Waalse Kerk) Beethoven Schotse liederen Henk Neven bariton, Storioni Trio Martinu Rossinivariaties Torleif Thedéen cello, Piers Lane piano Concert 3 (Nassauzaal) Mendelssohn Strijkkwartet opus 80

Elias Quartet Stadhuis, Waalse Kerk, Nassauzaal – dat zijn toch ook prachtige concertlocaties? Al wandelend belandt u bij het ene moois na het andere. Een cantate van Bach! ‘Beethoven, die Schotse volksliedjes arrangeert!’ Of het schitterende laatste strijkkwartet van Mendelssohn. Topmusici in Breda’s oude binnenstad: helemaal genieten in festivalsfeer!

2013

Johannette Zomer sopraan Elina Vähälä viool Joachim Held theorbe, Marc Vossen cello

Elias Quartet pauze

Thorleif Thedéen

za 26 jan Storioni Nacht > Muziekgebouw Eindhoven | Kleine Zaal 18.45 uur | Storioni Café 19.30 uur | Concert met twee pauzes Schubert (arr. Tabakova) Fantasie voor ­strijk-nonet Elina Vähälä viool, Sarah Bitloch viool, Donald Grant viool, Marc Daniël van Biemen viool, Martin Saving altviool, Maxim Rysanov altviool, Torleif Thedéen cello, Marc Vossen cello, Ioan Baranga contrabas

‘Storioni meets Zapp4’ Werken van Van Geel, Leclercq en Radiohead Vaak al was de ‘Nacht’ het hoogtepunt van het Storini Festival. Geen concertavond maar een echte concertnacht, want wat een overvloed! Uniek wordt Schuberts fantasie voor piano 4-mains in een bewerking voor negen strijkers! En topcellist Thedéen met Barbers cello­ sonate. Maar echt des festivals is dat dansers Tsjaikovski’s Zwanenmeer dansen!

Berwald Pianokwartet Martin Spangenberg klarinet, Bram van Sambeek fagot Hervé Joulain hoorn, Piers Lane piano Monteverdi Quei sguardo sedegnosetto, Dorme, l’incute dorme (uit L’Incoronatione di Poppeia), Laudate Dominum (Psalm 150) Johannette Zomer sopraan, Joachim Held theorbe Weber Fluittrio

Edith van Dyck fluit, Torleif Thedéen cello, Bart van de Roer piano Corea Addendum

Dit concert wordt opgenomen door

Storioni Trio Even nagenieten van tien dagen vol muzikale schoonheid van de hoogste orde. Onder anderen Johannette Zomer, Hervé Joulain en natuurlijk het Storioni Trio doen het zesde festival stijlvol uitgeleide met mooi barok en warmbloedig romantisch.

Martinu Sextet

Edith van Dyck fluit, Karel Schoofs hobo, Martin Spangenberg klarinet, Bram van Sambeek fagot, Hervé Joulain hoorn, Piers Lane piano Tsjaikovski uit Het Zwanenmeer: Pas de deux Alexander Zhembrovskyy dans, Larisa ­Leznina dans, Storioni Trio

42

26 jan Nacht ‘Een onderdompeling in pure schoonheid en op het eind staan alle musici te jammen met Zapp4!!’ Marc

43

STORIONI FESTIVAL

RESERVEREN | 040 - 265 56 10 | [email protected]

2013

Storioni Café muziekplezier vooraf

Hoe wordt een festival nou een echt festival? Niet alleen door mooie muziek te ­maken. Er hoort nog iets bij wat een extra meerwaarde geeft. Sfeer. Gezelligheid. Informele dingen. Zo is er het Storioni Café, nu al voor de derde keer want het was steeds een groot succes. Voorafgaand aan de concerten in Eindhoven, Helmond en Tilburg in de foyer.

Geniet van het heerlijke 3-gangen Storioni Menu van 17 t/m 27 januari

44

Onder het genot van goede wijn of lekkere koffie praten internationale gasten van het festival over muziek. Over het muziek­ leven, over wat er vanavond komen gaat, over hun instrument, over het bestaan als musicus. ­

Het zijn dit soort leuke ­dingen, waarvoor je graag wat eerder komt.

Professionele presentatoren (zoals Maartje van Weegen, Lex Bohlmeijer) ontfutselen hen allerlei mooie verhalen, spannende uitspraken, anekdotes en ­onverwachte ­kwink­slagen. Wanneer zag u anders de winnaar van een belangrijk concours informeel in spijkerbroek en trui? Wanneer zag u een componist achter de microfoon kruipen, zich soms met zijn houding geen raad? Ook zijn er korte live optredens, en voor het publiek is er volop ruimte om vragen te stellen.

45

Social Media Blijf op de hoogte van de laatste ontwikkelingen en doe mee aan leuke winacties!

Volg het Storioni Festival ook online!

DE Festivalmusici

Ga naar www.facebook.com/storioni Like de pagina en deel de berichten!

Op zoek naar informatie over de deelnemers, programma, video’s, foto’s en het laatste nieuws? Kijk dan op www.storionifestival.nl 46

2013

Ioan Baranga contrabas

Volg Storioni Festival (@StorioniFest) op Twitter Tweets (#SF2013) verschijnen op de website van het Storioni Festival en zijn live te zien op de Ambient Wall in de Stadsfoyer!

Contrabassist Ioan Baranga werd geboren in 1971 in de stad Iasi (Roemenië). Naast contrabasles kreeg hij kamermuziek­ lessen met het kwartet Voces. In 1989 vervolgde hij zijn studie aan het conservatorium George Enesco met als beroemde leerkracht Ioan Cheptea. Vervolgens studeerde Baranga vanaf 1993 verder bij Ovidiu Badila. Sinds 1995 werkt hij als solobassist bij deFilharmonie (Koninklijk Orkest van Vlaanderen) in Antwerpen.

Marc Daniel van Biemen viool De nog jonge Marc Daniel van Biemen (1986) behoort tot de meest veelbelovende musici van zijn generatie. Hij studeerde bij Herman Krebbers en Jaap van Zweden, aan Yale University en aan Duquesne University in Pittsburgh. In 2009 won hij de tweede prijs op het Oskar Back Concours; een jaar later een speciale prijs tijdens het Fritz Kreisler Concours in Wenen. Hij was concertmeester bij orkesten als het Verbier Festival Orchestra o.l.v. Charles Dutoit en de Orchester-Akademie van de Berliner Philharmoniker. Marc Daniel bespeelt een Amati-viool uit 1675.

De laatste actualiteiten en informatie rondom het Storionifestival?

STORIONI FESTIVAL

Reto Bieri klarinet De Zwitser Reto Bieri (1975). Voordat hij de klassieke muziek ontdekte, luisterde hij vooral naar Zwitserse volksmuziek. Hij studeerde klarinet in Basel en aan de Juilliard School in New York. De kamermuzieklessen van componist György Kúrtag en pianist Krystian Zimerman maakten diepe indruk op hem. In 2001 won Bieri het International Rostrum for Young Performers en sindsdien wordt hij uitgenodigd om over de hele wereld te spelen. Daarnaast maakt hij kamermuziek met musici als Patricia Kopatchinskaja, Gidon Kremer en Heinz Holliger.

Tobias Borsboom piano Deze jonge pianist (Leidschendam, 1988) studeerde in Utrecht bij Paolo ­Giacometti. Momenteel studeert hij aan het Conservatorium van Amsterdam bij Jan Wijn. Daarnaast volgde Tobias masterclasses van o.a. Maria Joao Pires, Elza Kolodin en Geoffrey Madge. Nadat hij in 2007 al tot de halve finale was doorgedrongen, won Tobias in 2010 de derde prijs tijdens de finale van het YPF pianoconcours. In 2007 maakte hij een tournee door Amerika en Canada. Juni 2012 organiseerde Tobias in samenwerking met Artmotion La Route de Piano, een pianomarathon langs Nijmeegse huiskamers.

47

DE Festivalmusici

STORIONI FESTIVAL

2013

Nicholas Daniel hobo

Edith van Dyck fluit

Elias String Quartet

De carrière van hoboïst en dirigent Nicholas Daniel begon toen hij op zijn 18de Young Musician of the Year werd. Sindsdien speelde en dirigeerde hij op elk continent. Naast het traditionele hoborepertoire speelt hij graag nieuw gecomponeerde werken. Zo bracht hij werk van Dutilleux, Tavener en Tippett in première. Nicholas, een enthousiast kamermusicus, vormt een duo met de pianist Julius Drake. Naast zijn hobocarrière werkt Nicholas als dirigent en hobodocent. Als erkenning voor zijn bijdrage aan het muziekleven in Groot-Brittannië ontving hij in 2011 de Queen’s Medal for Music.

De Belgische fluitiste Edith van Dyck werd geboren in Mechelen. Edith speelde in het London Philharmonic Orchestra, het Noord Nederlands Orkest en het Bournemouth Symphony Orchestra en is sinds 2010 werkzaam bij deFilharmonie in Antwerpen. Hiernaast is de fluitiste actief in ensembles als duo Focus met klarinettiste Marija Pavlovic. Edith van Dyck is de bezieler van en docente tijdens de Summercourse for Woodwinds, een zomercursus waarin naast de meer traditionele repertoire-lessen extra aandacht wordt besteed aan auditietraining. Zij is hoofdvakdocent aan het Fontys Conservatorium.

Het Elias String Quartet vernoemt zich naar het oratorium Elias van Mendelssohn. Het werd in 1998 opgericht aan het Royal Northern College of Music in Manchester. Binnen korte tijd vestigde het zijn naam als een van de meest intens musicerende kwartetten van zijn generatie. In 2010 won het de Burletti-Buitoni Trust Award. Een hoogtepunt in hun carrière was de cyclus met Mendelssohns kamermuziek in Kings’ Place, Londen. Het kwartet trad op in o.a. het Concertgebouw, Wigmore Hall en Carnegie Hall. Hun debuut-cd met Mendelssohns opus 80 werd gekozen tot beste opname in het BBC-programma Building a Library.

Severin von Eckardstein piano

Pieter Dirksen klavecimbel Klavecinist, organist, muziekwetenschapper: Pieter Dirksen is veelzijdig. Dirksen is een veelgevraagd solist op klavecimbel en op historische orgels in binnen- en buitenland. Hij is lid van het Combattimento Consort en van ­kamermuziekensemble La Suave Melodia. Zijn cd’s worden in Luister steevast beoordeeld met een 9 of 10; in 2002 was hij Edison-winnaar. In 1996 promoveerde Pieter Dirksen cum laude op een proefschrift over de klaviermuziek van Sweelinck, terwijl de handelseditie hiervan de Praemium Erasmianum ontving.

48

‘Zijn interpretaties kenmerken zich door een grote eigenheid, gevoeligheid, maar ook door een grote mate van distinctie. Hij is eigenlijk alles in één: lyrisch en virtuoos, poëtisch en koelbloedig.’ Aldus de pers: Severin von Eckardstein (Düsseldorf, 1978) is één van de grootste pianisten van zijn generatie. Na een ware zegetocht langs de grote concoursen ter wereld won hij op 8 juni 2003 de vermaarde internationale Koningin Elisabeth Wedstrijd in Brussel. De manier waarop hij Beethovens sonate opus 90 en Prokofjevs Tweede pianoconcert uitvoerde, bestempelde de jury als ‘fenomenaal’. Waarmee een wereldcarrière definitief begonnen was.

Hans Eijsackers piano De Nederlandse pianist Hans Eijsackers studeerde in Amsterdam en Krakau. Hij ontving tweemaal de Zilveren Vriendenkrans van het Concertgebouw. Hij is vaste pianist van het Internationaal Vocalisten Concours, won s­amen met bariton Henk Neven de Mees Pierson Prijs en vormt een duo met klarinettist Lars ­Wouters van den Oudenweijer (optredens als ­Rising Stars’ in Carnegie Hall en Wigmore Hall). Eijsackers’ cd Auf einer Burg (Loewe en ­Schumann, samen met Neven) kreeg een Gramophone ­nominatie.

Alexandre Esperet percussie Alexandre Esperet (1987) was op 11 november j.l. de overtuigende winnaar van Tromp Percussion Eindhoven. Hij ontving de eerste prijs, de Persprijs en de Vrienden van Tromp Publieksprijs. Esperet studeerde klassiek slagwerk aan de conservatoria van Avignon en Créteil, voordat hij unaniem werd aangenomen aan het conservatorium van Lyon onder de hoede van Jean Geoffroy. In 2008 won de National Marimba Competition in Cannes en een jaar later de publieksprijs tijdens de Genève International Music Competition. In 2011 richtte Esperet met Paul Changarnier en Nicolas Cousin het SR9 trio op, waarmee hij de International Percussion Competition van Luxemburg 2012 won.

Ilya Gringolts viool Ondanks zijn jeugdige leeftijd – hij is nu 30 jaar – heeft Ilya Gringolts al een grote staat van dienst. Nadat hij zijn studies viool en compositie in Sint Petersburg had afgesloten, studeerde hij verder aan de Juilliard School bij Itzhak Perlman. De afgelopen jaren gaf Ilya Gringolts concerten over de hele wereld. Daarnaast speelt hij graag recitals waarbij zijn repertoire reikt van barok tot heden. Het barokrepertoire speelt hij op authentieke instrumenten.

49

DE Festivalmusici

STORIONI FESTIVAL

Ruud Huijbregts klavecimbel

Viviane Hagner viool De Duitse violiste Viviane Hagner maakte haar internationale debuut al toen ze pas twaalf jaar oud was. Een jaar later participeerde ze in het legendarische gezamenlijke concert in 1990 van het Israëlisch Filharmonisch Orkest en de Berliner Philharmonikerin Tel Aviv, gedirigeerd door Zubin Mehta. Viviane Hagner ontwikkelde in de jaren die volgden een enorme diepte en rijpheid in haar spel. Zij trad op met de grote orkesten ter wereld. De violiste brengt het publiek even graag het virtuoze klassieke soloconcertrepertoire als nieuwe, vergeten en onontdekte muziek. Daarnaast speelt zij graag kamermuziek.

Ruud Huijbregts is op verschillende muzikale terreinen actief: als organist, klavecinist-continuospeler en ook als koordirigent gaf hij al vele concerten in binnen- en buitenland, en verzorgde hij opnames voor radio en tv. In 2011 werd hij benoemd tot stadsorganist. Huijbregts verzorgde orgelconcerten in o.a. St. Paul’s Cathedral in Londen, de Utrechtse Domkerk en de Kathedrale Basiliek St. Bavo te Haarlem. Hij is dirigent van onder meer Collegium Vocale Eindhoven. Als artistiek leider van Collegium Musicum Eindhoven is hij verantwoordelijk voor de programmering van jaarlijks zo’n veertig concerten in het kader van Muziek in de Cathrien van het London Symphony Orchestra.

Joachim Held theorbe Joachim Held (Bremen, 1963) is één van de belangrijkste luitenisten van zijn generatie. In 2006 kreeg hij als eerste luitspeler ooit de belangrijke Duitse EchoKlassik; dit in de categorie Best Soloist Recording of the Year. Zijn carrière begon toen hij in 1990 tweede werd op het Concours Musici Antiqua van het Festival van Vlaanderen. Sindsdien trad hij op met o.a. het Freiburger Barockorchester, Concentus Musicus Wien en de Berliner Philharmoniker. Zijn cd’s bevatten regelmatig belangrijke muzikale ontdekkingen; zoals zijn tweede met Duitse luitmuziek uit de eerste helft van de 16e eeuw.

50

Rinat Ibragimov contrabas Rinat Ibragimov studeerde in Moskou en won in 1984 de eerste prijs op het contrabasconcours van de Sovjet-Unie. Hij was vervolgens solobassist van onder meer het Bolshoi Theater Orkest, de Academy of Ancient Music en de Moscow Soloists. In de jaren ‘90 was hij docent aan meerdere Moskouse conservatoria. Rinat nam diverse cd’s op, waaronder een opname met de contrabaswerken van Bottesini en een cd met Russische werken met de solisten van het Bolshoi Theater. Momenteel is Rinat solobassist van het London Symphony Orchestra.

Hervé Joulain hoorn Hervé Joulain, van Franse afkomst, werd al op zijn twintigste benoemd tot eerste hoornist van het Orchestre Philharmonique de Radio France. Tien jaar later bekleedde hij dezelfde positie in het Orchestre National de France. Inmiddels heeft hij met bijna honderd orkesten opgetreden. Zijn groeiende bekendheid heeft hem door de jaren meer dan twintig cd’s, video’s en dvd’s opgeleverd. Tegenwoordig geeft Joulain masterclasses door heel Europa. Hervé Joulain is wederom een graag geziene gast bij het Storioni Festival!

Guus Janssen componist Guus Janssen (1951) is een wendbaar componist die zich niet vastlegt op muziekgenres of -stijlen. Hij exploreert de grenzen tussen klassieke muziek en jazz en tussen gecomponeerde en geïmproviseerde muziek. Behalve componist is Janssen pianist; hij treedt veel op met eigen werk en speelde met musici als Theo Loevendie, John Zorn en Gidon Kremer. Hij formeerde ensembles als het Guus Janssen Septet, waarvoor hij de meeste muziek zelf schrijft. Zijn composities, vaak in opdracht van wereldberoemde ensembles als het Kronos Kwartet en het Concertgebouworkest, reiken van pianomuziek tot orkestwerken en opera’s. Recent ontving Guus Janssen de prestigieuze Johan Wagenaar Prijs.

Jonathan Butler

CELLO

Jonathan Butler studeerde onlangs af bij Richard Aaron aan de University of ­Michigan. Momenteel doet hij zijn master aan het ­Koninklijk Conservatorium in Den Haag bij

2013

Michel Strauss en Jan-Ype Nouta. Jonathan ontving de Sal Werner Fellowship van het Aspen Music Festival en won vorig jaar de derde prijs tijdens de Cello Biënnale in Amsterdam. Hij trad op met musici als Paul Kantor, Paul Watkins en Espen Lilleslatten. De cello is zijn grote liefde, maar in zijn vrije tijd is hij een fervent waterskiër en bestudeert hij olifanten.

Piers Lane piano De Australische pianist Piers Lane heeft een bloeiende carrière die hem al naar meer dan veertig landen bracht, met als thuisbasis Londen. Recente hoogtepunten waren een uitverkocht concert met het London Philharmonic Orchestra in de Royal Festival Hall en concerten voor de London Pianoforte serie in Wigmore Hall. Hij trad reeds vijf keer op bij de BBC Proms. Piers Lane ontwikkelde zich ook tot programmeur, en maakte en presenteerde ruim honderd programma’s voor de BBC.

Monika Leskovar cello Na haar studie in Zagreb, vervolgde de Kroatische celliste Monika Leskovar (Kreutztal, 1981) haar ­opleiding bij David ­Geringas in Berlijn en werd na haar eind­ examen zijn assistent. Sinds afgelopen oktober doceert zij ook aan het conservatorium van ­Lugano. De componiste Sofia Gubaidulina zei over haar: ‘Monika voerde mijn Preludes voor solocello perfect uit…. Ze is werkelijk heel bijzonder en ik bewonder haar… Monika is het soort talent dat alleen verschijnt door de gratie van God.’ Monika Leskovar soleerde met diverse Europese orkesten. Zij bespeelt een cello uit 1884 van ­Vincenzo Postiglione.

51

DE Festivalmusici Het Lithuanian Chamber Orchestra heeft zijn thuisbasis in de National Philharmonic Hall in Vilnius, Litouwen. Dit kamerorkest speelt vooral werk van Litouwse componisten, bracht muziek van Alfred Schnittke, Arvo Pärt en Peteris Vasks in première maar heeft volgens de critici ook ‘een speciale affiniteit met Bach en Mozart.’ Het LCO was het eerste Litouwse orkest dat in het Westen mocht optreden, in 1976 in Luxemburg. Datzelfde jaar won het de Gouden Medaille van de Herbert von Karajan Contest of Youth Orchestras in Berlijn. Sindsdien concerteert het in de grote concertzalen van Europa.

Kersten McCall fluit Sinds 2005 is Kersten McCall (Freiburg im Breisgau, 1973) eerste fluitist van het Koninklijk Concertgebouworkest. Daarvoor was hij eerste fluitist bij het Saarbrücken Radio Symphonie Orchester, gast-solofluitist van de New York Philharmonic en speelde hij bij de Berliner Philharmoniker en het Symphonieorchester des Bayerischen Rundfunks. In 1995 was McCall mede-oprichter van het nieuwe muziekensemble est!est!!est!!! en sinds 2000 is hij lid van het Linos Ensemble. Hij doceert aan het Koninklijk Conservatorium in Den Haag.

Vladimir Mendelssohn altviool De Roemeen Vladimir Mendelssohn studeerde altviool en compositie in Boekarest. Hij is een veelgevraagd kamermusicus bij festivals waar hij met de beste musici ter wereld samenspeelt. Vladimir Mendelssohn is tevens

52

STORIONI FESTIVAL

een zeer productief componist en schreef voor uiteenlopende bezettingen; naast ‘absolute muziek’ schreef hij voor ballet, toneel en film. Mendelssohn is docent aan de conservatoria van Den Haag, Parijs, Essen en Bologna. Sinds 2005 is hij artistiek leider van het Kuhmo Chamber Music Festival in Finland. Mendelssohn is een ‘trouwe gast’ bij het Storioni Festival.

Henk Neven bariton De Nederlandse bariton Henk Neven maakte sinds hij in 2003 met de hoogste onderscheiding afstudeerde aan het Conservatorium van Amsterdam een spectaculaire carrière, die in februari 2010 een (voorlopige) bekroning kreeg met de uitreiking van de Nederlandse Muziekprijs. Neven was te horen met orkesten als het Rotterdams Philharmonisch Orkest en het Orchestre National de France, maar zijn ster schittert vooral binnen de opera. Bij De Nederlandse Opera zong hij inmiddels hoofdrollen in Rameau’s Castor et Pollux, St. Francois d’Assise van Messiaen en Billy Budd van Britten. April 2010 debuteerde Henk Neven als Ottokar (Der Freischütz) bij het Theater an der Wien.

Sjaan Oomen viool De 27-jarige violiste Sjaan Oomen won in 2011 de derde prijs tijdens het Oskar Back concours, nadat zij in 2007 al de aanmoedigingsprijs en de beurs van het Studiefonds Oskar Back had gekregen. Sjaan studeerde aan de Juilliard School of Music bij Stephen Clapp en momenteel bij Ilya Grubert aan het Conservatorium van Amsterdam. In 2008 nam zij met haar duopartner de pianist Bas van Bommel deel aan de Académie de Musique de Lausanne, waar zij werd uitgekozen voor de Zwitserse Radio te spelen tijdens het ‘concert des lauréats’.

Alain de Rudder trompet Momenteel is Alain de Rudder eerste solotrompettist bij deFilharmonie (Koninklijke Filharmonie van Vlaanderen). Als solist is hij geregeld te gast bij grote orkesten. Van 1990 tot 1993 speelde hij als solotrompettist bij het European Community Youth Orchestra onder dirigenten als Claudio Abbado, Carlo Maria Giulini en Vladimir Ashkenazy. De Rudder doceert trompet aan het Koninklijk Vlaams Muziekconservatorium in Antwerpen en maakt deel uit van het Spectra Ensemble, een gezelschap voor hedendaagse muziek.

Maxim Rysanov altviool Geboren in Oekraine, studeerde Maxim Rysanov altviool en directie aan het Moskous Conservatorium en de Guildhall School of Music. Hij woont in Londen. Zijn uitdaging is om de altviool uit haar Assepoesterrol te lokken; zo breidde hij het repertoire uit met zijn bewerking van Tsjaikovski’s Rococovariaties (oorspronkelijk voor cello), en niet zonder succes: het was in 2010 één van de hoofditems tijdens de Last Night of the Proms. Rysanov maakte een grote carrière en treedt op met musici als Augustin Dumay, Gidon Kremer en Mischa Maisky.

Bram van Sambeek fagot Op tienjarige leeftijd maakte Bram van Sambeek kennis met de fagot. Tijdens zijn conservatoriumstudie won hij onder andere de eerste prijs op het Prinses Christina Concours. Bram speelde in het Koninklijk Concertgebouworkest en het London

2013

Symphony Orchestra en is sinds 2002 solofagottist van het Rotterdams Philharmonisch Orkest. Van Sambeek speelt in het Schulhoff Trio en het Blazers Kamer Collectief. In 2009/2010 kreeg hij Carte Blanche in het Amsterdamse Concertgebouw: vier concerten met onder andere het Prazak Kwartet en het Tempera Kwartet.

Karel Schoofs hobo De hoboïst Karel Schoofs (1971) studeerde aan het Koninklijk Vlaams Muziekconservatorium te Antwerpen. Reeds als twintiger was hij verbonden aan de Filharmonie in Antwerpen tot hij in 1996 werd benoemd tot solohoboïst van het Nationaal Orkest van België. Sinds 2008 vervult hij deze functie bij het Rotterdams Philharmonisch Orkest. Schoofs is lid van het kamermuziekensemble MP21. Sinds 2007 vormt hij een duo met harpiste Anneleen Lenaerts.

Giovanni Sollima componist/cello Giovanni Sollima werd in 1962 geboren in Palermo, Sicilië in een familie van musici. Hij studeerde cello bij Giovanni Perriera en compositie bij zijn vader Eliodoro Sollima aan het Conservatorio di Palermo (diploma cum laude). Als componist is hij beïnvloed door muziek zo divers als jazz, rock, etnische muziek uit het Middellandse Zeegebied en het minimalisme. Men noemt Sollima een ‘postminimalistisch componist’; hij heeft een ruimere en meer eclectische benadering dan de traditionele Amerikaanse minimalisten. Zijn aanzienlijke oeuvre omvat inmiddels zo’n 60 werken voor ensemble, 30 voor orkest en een dozijn theatrale werken.

53

BIOGRAFIeën

Martin Spangenberg klarinet Martin Spangenberg (geboren 1965 in Allgäu, Zuid-Duitsland) was van 1988 tot 2004 soloklarinettist bij de Münchener Philharmoniker. In 1989 was hij prijswinnaar tijdens de Deutsche Musikwettbewerb in Bonn. In 2002 soleerde hij in het klarinetconcert van Copland tijdens een internationale tournee onder leiding van James Levine. Ook is Spangenberg een bevlogen kamermusicus; hij speelde met onder andere het Artemis en het Mandelring Kwartet en vormt een trio met pianist Stephan Kiefer en cellist Jens-Peter Maintz.

Máté Szücs altviool De Hongaarse Máté Szücs verruilde de viool voor de altviool toen hij zeventien was en studeerde daarna cum laude af aan het Koninklijk Conservatorium van Brussel en het Koninklijk Conservatorium van Vlaanderen. Later nam hij deel aan de lessen van de Chapelle Musciale Reine Elisabeth waar hij tevens zijn diploma met de hoogste onderscheiding behaalde. Szücs maakt deel uit van verschillende kamermuziektrio’s en sinds kort ook van het Fragments Ensemble.

54

STORIONI FESTIVAL

2013

Storioni Trio

Johannette Zomer sopraan

Het Storioni Trio is vernoemd naar de zeldzame Laorentius Storioni-viool van Wouter Vossen, gebouwd in 1674 in Cremona. Het trio ontving de Philip Morris Kunstprijs 2000 vanwege zijn compromisloze visie en spannende programmering. Het streeft ernaar een zo breed mogelijk publiek te enthousiasmeren. Het Storioni Trio bouwde een gedegen reputatie op als één van de leidende kamermuziekensembles van Nederland. Deze is gestoeld op perfect samenspel dat werd ontwikkeld door te werken met grootheden als Isaac Stern, Mstislav Rostropovitsj en Menahem Pressler.

De Nederlandse Johannette Zomer werkte eerst enige jaren als microbiologisch analiste vóór zij besloot zangeres te worden. Haar repertoire reikt van de middeleeuwen tot nu. In 1996 debuteerde zij bij de Nationale Reisopera en zong rollen van Mozarts Pamina (Zauberflöte) tot Amanda in Ligeti’s Le Grand Macabre. Voor haar opname met Bach-cantates ontving Zomer een Edison. Samen met Fred Jacobs (theorbe) maakte zij de cd L’Esprit Galant over de ontwikkeling van het Franse lied in de 17e eeuw.

Het Storioni Trio geeft concerten in de belangrijkste muziekcentra van de wereld en toert door Europa, Amerika, het Midden-Oosten en Azië. Samen met Muziekgebouw Eindhoven, waar het Storioni Trio jarenlang een eigen kamermuziekserie had, nam het trio het initiatief tot het Storioni Festival.

Torleif Thedéen cello Als één van Scandinavië’s meest gerenommeerde musici, verkreeg de Zweedse cellist Torleif Thedéen internationale bekendheid door in één jaar (1985) drie van de belangrijkste celloconcoursen ter wereld te winnen, o.a. het Pablo Casals concours. Sindsdien heeft Thedéen een wereldcarrière. Hij soleerde met de Berliner Philharmoniker, het London Philharmonic Orchestra en het Rotterdams Philharmonisch Orkest. Ook als kamermusicus excelleert hij, zoals tijdens het Internationaal Kamermuziek Festival Utrecht van violiste Janine Jansen. Torleif Thedéen bespeelt een David Techner cello uit 1711 die hij overnam van Lynn Harrel.

Elina Vähälä viool Elina Vähälä werd geboren in de VS maar groeide op in Finland, waar zij al op driejarige leeftijd vioollessen kreeg aan het conservatorium van Lahti. Momenteel is zij een veel gevraagd violiste in de internationale muziekscene. In 2008 speelde ze bij de uitreiking van de Nobelprijs voor de vrede. Haar repertoire reikt van de barok tot heden. Naast solo, met of zonder orkest, speelt zij graag kamermuziek. Zij is een bevlogen docente: in 2009 richtte zij een vioolacademie op in Finland.

Zapp 4 band/strijkkwartet Zapp 4 is een band gegoten in de vorm van een strijkkwartet. Het combineert groove, improvisatie en fantasie met gepassioneerde solo’s. De uniciteit van de groep en zijn repertoire maakt Zapp 4 geliefd bij een groot publiek. In 2005 wonnen ze de Anton Kersjesprijs. Volgens De Volkskrant weet Zapp 4 het recept voor muzikaal geluk. Zapp4 blijft continu zoeken naar nieuwe avonturen. Maar sommige dingen staan ook vast: de luisteraar kan er zeker van zijn dat hij de ruimte verlaat met een big smile en frisgewassen oren!

Nicholas Milton DIRIGENT De Australische dirigent Nicholas Milton staat bekend om zijn charismatische en dynamische dirigeerstijl. Nog jong, heeft deze chef-dirigent van de symfonieorkesten van Canberra en Willoughby ook al een opmerkelijke reputatie in Europa. Recent dirigeerde hij o.a. het London Philharmonic Orchestra, het Konzerthausorchester Berlin en het SWR Radio Sinfonieorchester. Voor de nabije toekomst staan gepland: een uitgebreide Amerikaanse tournee met het Koninklijk Concertgebouworkest (als assistent van Mariss Jansons), operadebuten in Linz (Don Pasquale) en Sydney (Tosca) en keert hij terug bij de Komische Oper Berlin (Carmen) en de Volksoper in Wenen (Die Fledermaus).

55

LOCATIES & KAARTVERKOOP EINDHOVEN

HELMOND

STORIONI FESTIVAL

TILBURG

2013

BREDA Stadhuis Het eerste stadhuis, gebouwd in de dertiende eeuw toen Breda stadsrechten kreeg, stortte in 1534 in bij een brand. Het huidige pand bestond oorspronkelijk uit drie huizen – het oude raadhuis, het Cleijne Raedthuis en Huize Vogelsanck – waarvoor in 1768 door Philips Willem Schonck één gevel is gezet; zo lijkt het van buiten één geheel. > Stadhuis Grote Markt 38 | 4811 DJ Breda | T. (076) 529 30 00

Muziekgebouw Eindhoven

Helmond Scalazaal

Concertzaal Tilburg

Waalse Kerk

Muziekgebouw Frits Phillips Eindhoven is een eigentijds muziekgebouw met een internationale allure. Een akoestische toplocatie die een grote aantrekkingskracht uitoefent op wereldbefaamde orkesten en solisten. Jaarlijks vinden ruim 160.000 muziekliefhebbers hun weg naar dit bijzondere gebouw in het hart van Eind­ hoven. Het Muziekgebouw programmeert per concertseizoen 280 tot 300 concerten in alle genres, van klassiek tot wereldmuziek en van pop tot jazz. Bezoekers beleven een ambiance waarin de sfeer en beleving van de foyers aansluit bij die van de concertzalen. Samen met het Storioni Trio organiseert Muziekgebouw Eindhoven het Storioni Festival.

Op 12 april 1914 wordt in Helmond aan de Steenweg ‘Bioscope Scala’ geopend. Tot 1970 was het gebouw in gebruik als cinema. Toen medio 2004 de plannen ontstonden om aan de Steenweg en Kromme Steenweg een nieuw kunstencentrum (Kunstkwartier) en zalencentrum (De Traverse) te bouwen, werd al snel het idee opgevat om de Scala nieuw leven in te blazen, nu als theaterzaal. De naam bleef gehandhaafd als knipoog naar het roemrijke verleden van deze bioscoop. ‘De Scala’ is nu de stijlvolle theaterzaal van De Traverse en biedt plaats aan 158 bezoekers. De Scalazaal heeft een rijke geschiedenis, die dankzij prachtige jugendstilelementen duidelijk terugkomt in het nieuwe stijlvolle, eigentijdse interieur.

Souvenir des Montagnards (voluit Koninklijke Liedertafel Souvenir des Montagnards) is een vereniging met brede culturele doelstellingen, gekoppeld aan het gezellig onderling verkeer van de leden. De vereniging kent diverse afdelingen, die hun thuis hebben in het sociëteitsgebouw. Het concert is een onderdeel van de Tilburgse kamermuziekserie Souvenir des Montagnards. De serie bestaat uit elf prachtige concerten die de absolute top van de kamermuziek naar Concertzaal Tilburg brengen. Musici als Maria Joao Pires, Ivo Pogorelich, Gidon Kremer en topensembles en -orkesten als het Borodin Kwartet, Tokyo kwartet en Academy of St. Martin-in-the-fields maakten eerder in opwachting in deze serie.

> Waalse Kerk Catharinastraat 83 bis | 4811 XG Breda www.waalsekerkbreda.nl

> Muziekgebouw Eindhoven Heuvel Galerie 140 | 5611 EE Eindhoven T. (040) 244 20 20 www.muziekgebouweindhoven.nl www.storionifestival.nl

56

> Scalazaal in De Traverse Steenweg 19 | 5707 Helmond > Kaartverkoop via ‘t Speelhuis T. (0492) 58 70 00 [email protected] www.theaterspeelhuis.nl

> Souvenir des Montagnards Concertzaal Tilburg Schouwburgring (ingang) | Tilburg T. (013) 543 22 20 www.souvenirdesmontagnards.nl

Het eerste fundament van deze kerk werd in 1429 gelegd. Na de grondige restauratie die in 1983 werd voltooid wordt de kerk naast het houden van diensten ook gebruikt voor concerten en andere culturele uitingen. De kerk heeft nu een monumentenstatus.

Kasteel van Breda, Nassauzaal Het Kasteel van Breda is een kasteel in het centrale stadsdeel van Breda aan het Kasteelplein. Sinds 1826 is de Koninklijke Militaire Academie (KMA) gevestigd in het kasteel, waardoor het kasteel niet vrij toegankelijk is voor publiek. De uitzonderingen op deze regel zijn de jaarlijkse Brabantse Kastelendag (waarop het Kasteel van Breda voor één dag toegankelijk is) en rondleidingen via de lokale VVV (beide onder begeleiding van een gids) en dus binnenkort tijdens het Storioni Festival. > Kasteel van Breda | Kasteelplein 10 | 4811 XC Breda www.kasteelvanbreda.nl

57

LOCATIES & KAARTVERKOOP

DEN BOSCH

De Muzerije De Muzerije is de grootste instelling in ‘s-Hertogenbosch voor amateurkunst en kunsteducatie. Jaarlijks nemen duizenden cursisten en schoolleerlingen deel aan activiteiten op het gebied van muziek, dans, theater, literatuur en beeldende kunst. Bij De Muzerije werken meer dan 130 gekwalificeerde docenten en 30 mensen in de ondersteuning. > De Muzerije Hinthamerstraat 74, 5211 MR Den Bosch www.de-muzerije.nl

Theater Artemis

Muziekcentrum De Toonzaal Muziekcentrum De Toonzaal is een kleine, sfeervolle concertzaal die gehuisvest is in een oude Bossche synagoge. Sinds 2005 wordt onder de naam Muziekcentrum De Toonzaal klassieke en actuele muziek, jazz en wereldmuziek uitgevoerd. De Toonzaal programmeert actueel, onderscheidend, met onderlinge verbanden en met een hoogwaardig niveau. Diversiteit is het handelsmerk: jaarlijks vinden circa 120 concerten plaats waarin alle klassieke stijlen aan bod komen, maar ook hedendaagse muziek, jazz, wereldmuziek, kinder- en lunchconcerten. De Toonzaal behoort, mede vanwege zijn intieme sfeer en prachtige akoestiek, ook voor topensembles en -musici tot een van de meest favoriete podia in Nederland. > Muziekcentrum De Toonzaal Prins Bernhardstraat 4 - 6 5211 HE Den Bosch T. (073) 612 21 23 | www.detoonzaal.nl

58

Theater Artemis is gevestigd in het pand Predikheerenpoort 50 aan een klein straatje aan de Hinthamerstraat, een zijstraat van de markt. De Predikheerenpoort heeft zijn naam te danken aan de predikheren (Dominicanen) die zich begin dertiende eeuw in Den Bosch vestigden en hiereen klooster bezaten. Het Predikheerenklooster was te bereiken door deze straat. Het klooster is verdwenen evenals de oorspronkelijke poort. Daarentegen heeft de beeldend kunstenaar Hans van Houwelingen een bijzonder kunstwerk van de entree weten te maken. Met de tweede poort en de titel ‘Koeien denken heel diep na’, weet hij het publiek te trekken en aan het denken te zetten. Achter de entree bevindt zich een repetitieruimte en een theaterzaal. De Predikherenpoort is de thuisbasis van het nationaal opererende professionele theatergezelschap Theater Artemis. > Predikheerenpoort 50 | 5211 NK Den Bosch T. (073) 612 32 23 | [email protected]

RAAK

ALTIJD

DE JUISTE

SNAAR MET

editie

6

17-27

jan

2013 www.storionifestival.nl