In dit nummer o.a.
Jong Consent Terugblik op 2011 Actuele ontwikkelingen
Consent Magazine - nr. 4 - juli 2012
Magazine
Consent Academie Geluksprofessor Regiegroepen
En verder aandacht voor: TwenteKwartier 52-wekenschool Kindcentra Enschede Marathon Verbanden leggen in de basis
1
Jong Consent
06 Voorwoord In dit Consent Magazine, inmiddels al het vierde, geven we een korte terugblik op 2011 en kijken we vooruit.
Jong Consent. Noem het een denktank, een platform of een intern netwerk van jongere Consentmedewerkers. In het nieuwe schooljaar presenteert de groep zich aan de collega’s. In dit magazine alvast een introductie.
2011, een belangrijk jaar voor ons. Een jaar waarin we Beste Werkgever (non profit) werden van Twente en Achterhoek. We hebben genoten van de aandacht en geprofiteerd van de energie die het binnen onze scholen teweeg heeft gebracht. Energie die uiteindelijk ten goede komt aan de kwaliteit van het onderwijs en aan de kinderen. 2011 is ook het jaar waarin we onze ‘stip op de horizon’ hebben geformuleerd. Mooie doelen: kinderen leren leren, leren communiceren en leren hun geluk te organiseren. Maar nu komt het erop aan dat te vertalen naar concrete acties. Want de horizon ligt ver weg, maar de toekomst begint morgen. In dit magazine gaan we in op een aantal projecten die voor de komende jaren onze speerpunten vormen. Het ambassadeursprogramma wordt voortgezet want het blijft onverminderd belangrijk dat onze scholen bezig blijven met de vraag hoe ze voor ouders en leerlingen nóg aantrekkelijker kunnen worden. Maar daarnaast gaan we ons ook richten op professionalisering van leerkrachten en op het stimuleren van talenten. Lees over de Consent Academie die we willen oprichten. En over Jong Consent. Lees over het initiatief met prof. Ernst Bohlmeijer. Ik nodig u, ouder, leerkracht, ketenpartner of anderszins betrokkene bij Consent, uit om te reageren op onze voornemens. Laat horen of u vindt we op de goede weg zitten. Maar laat ook horen als u vindt dat we te hoog van de toren blazen en wat we moeten doen om ons te verbeteren.1 Want daar gaat het ons om.
Marcel Poppink College van Bestuur Consent
1
www.consent-enschede.nl
Jaarverslag
10
Actueel
1-20 Actueel. Kinderen leren leren, leren communiceren en leren hun eigen geluk te organiseren. Hoe doen we dat? U leest er over in dit magazine. Via concrete acties, zoals de 52-wekenschool, de Geluksprofessor, de kindcentra voor kinderen van 0-13 jaar en de Consent Academie.
Jaarverslag 2011. Geef ons je talent, je krijgt er een toekomst voor terug. Met die belofte hebben we in 2011 onze missie kort en krachtig samengevat. 2011 was het eerste jaar van ons ambassadeursproject, uitverkiezing tot beste werkgever van het jaar en een groeiend leerlingenaantal.
Ontdekkingsreis Vier regiegroepen zijn in de weer om de kernwaarden uit het Strategisch Perspectief uit te werken. Excellent, aantrekkelijk, betekenisvol en verbindend zijn aansprekende begrippen, maar het zijn óók abstracties. ‘Het is de bedoeling dat de scholen die zelf verder invullen. Kernwaarden laten zich niet opleggen’, zegt Jan de Jonge, die de regiegroepen begeleidt.
De Jonge heeft Consent eerder bijgestaan met het ambassadeursprogramma. ‘Consent is een open en energieke organisatie, met een heel eigen sfeer. Geen beleids- maar een doeorganisatie, waarin de scholen veel ruimte krijgen’, licht hij toe. In die omgeving zijn de regiegroepen op hun plek, meent hij: ‘Je zet mensen bij elkaar om ideeën te ontwikkelen en uit te voeren, en elke school bepaalt zelf welke zaken ze daaruit neemt. Dat noemen wij ‘nieuw organiseren’, ter onderscheiding van ‘oud organiseren’ waarin de top alles bepaalt wat de niveaus daaronder moeten uitvoeren.’ In de regiegroepen wordt dan ook vrijuit gedacht. ‘Leden leren van elkaar en inspireren elkaar. Consent heeft een prachtige missie: leren leren, leren communiceren, leren gelukkig te zijn. Maar we leiden op voor een
4
wereld die we nog niet kennen. De groepen ontwikkelen ideeën om de hierbij passende dynamische organisatie te zijn en te blijven.
“Het nieuwe organiseren werkt.” Zoals Jong Consent, dat ook weer bij die toekomst past en jonge leerkrachten in staat stelt hun talenten te ontplooien. Het heeft iets van een ontdekkingstocht zonder gedetailleerd vastgelegd doel. Ook de aanpak is dynamisch. Ik kan me voorstellen dat uiteindelijk niet alleen directeuren en leerkrachten, maar ook ouders en misschien zelfs leerlingen aan de groepen deelnemen.’
Lerend netwerk voor nieuwe vaardigheden
Consent Academie ‘Een lerend netwerk voor het ontwikkelen van de vaardigheden van de 21e eeuw.’ Zo luidt de visie van de Consent Academie. Projectleider Bert Jansen: ‘We willen de kennis, ervaring en expertise van de collega’s verbinden en ontsluiten. Voor de toekomst van onze leerlingen. Want die leiden we op voor beroepen die nog helemaal niet bestaan.’
De Consent Academie werkt van onderaf. Straks kan iedereen een vraag in het netwerk uitzetten. Zodat collega’s op basis van hun expertise kunnen helpen het antwoord te vinden. ‘We zijn met 750 Consent-collega’s. Samen hebben we enorm veel kennis. Die willen we openen, delen en toegankelijk maken. Heel praktisch, zodat je meteen verder kunt’, schetst Bert het perspectief. Dat vraagt nog tijd. ‘Het is een ontwikkelproject: de Academie gaat meer bestaan naarmate het netwerk zich uitbreidt. En naarmate we verbanden leggen.
Niet alle kennis hebben we in huis, dus is het van belang verbindingen te leggen tussen wat er al is en wat we nog nodig hebben. Dan krijg je vanzelf koppelingen tussen nieuwe en bestaande opleidingen, met aandacht voor vaardigheden als communicatie, netwerken, ICT en mediawijsheid.’ Dat zijn onder meer de vaardigheden van de 21e eeuw, waarover het Strategisch Perspectief spreekt. ‘Die zullen we ook zelf moeten beheersen. Niet ieder van ons, maar wel Consentbreed. Daarvoor is er de Academie, die ons meteen meer vertrouwd maakt met de nieuwe vaardigheid om kennis te verwerven via je netwerken.’
en of wil wet eft: r e e m ie he Voor w al een vraag ar via ien missch en is bereikba s Bert Jan 4 31 19 40 of om. ail.c 06 3 ie@gm m e d a c ie op ta consen onsent Academ mie C ade Volg de nsentac s van o c @ ia ij v twitter ‘onderw oop-it: c s .’ p t o s om en de toek
Magazine, juli 2012
5
Vers talent bundelt krachten
Jong Consent Aangenaam: Jong Consent. Noem het een denktank, een platform of een intern netwerk van jongere Consentmedewerkers. Met de intentie om op creatieve wijze te stimuleren en te enthousiasmeren, binnen de scholen en daarbuiten. Zodat we nieuwe ideeën en ontwikkelingen gemakkelijker in ons onderwijs kunnen integreren. In het nieuwe schooljaar presenteert de groep zich aan de collega’s.
Een donderdagmiddag in juni. Eén van de eerste bijeenkomsten, met om de tafel Gert-jan Egberink (directeur De Linde, Oldenzaal), Linda Pierweijer (leerkracht La Res), Lindy van der Hoek (leerkracht La Res) en Ronald Doop (bestuurssecretaris). Centrale vragen: wat wil Jong Consent zijn en wie kan meedoen? ‘Ik ga uit van drie doelen’, zegt Ronald, ‘we willen jong talent binden, op die manier impulsen van buiten naar binnen halen en de buitenwacht tonen dat we jong talent de kans geven. Daarmee is het ook een signaal aan de opleidingen: Consent wil de beste mensen hebben.’ En dat is nodig, weet Linda uit eigen ervaring: ‘Afgestudeerde leerkrachten trekken weg uit de regio. We moeten iets bieden waardoor mensen voor Consent kiezen.’
Breder perspectief Deelname aan Jong Consent daagt uit, vindt Lindy: ‘Ik sta voor de klas, maar ik wil daarbuiten ook graag dingen doen. De bovenschoolse benadering spreekt me aan.’ En Gert-jan: ‘Zo kunnen we invloed uitoefenen op strategische keuzes. Het moet een groep zijn die creatief is, die op zoek gaat naar innovatie. Een merk met uitstraling: ‘Jong Consent zegt het, dus het is iets waard.’ Het is een kans om bestuur en organisatie te inspireren.’ ‘Daar kan ik me in vinden’, neemt Linda het woord over. ‘Jong Consent is ook het geluid van een nieuwe generatie. Ik wil graag praten met collega’s van mijn eigen leeftijd en Consentbreed ervaringen uitwisselen. We hebben allemaal dezelfde basiscompetenties, maar wat kunnen we van en met elkaar leren? Jong Consent is een mogelijkheid om je verder te ontwikkelen.’
“Jong Consent is het geluid van een nieuwe generatie.” Intern netwerk Ronald luistert aandachtig. ‘Het zou mooi zijn als hieruit een intern netwerk ontstaat. Door die Consentbrede aanpak krijgen we misschien eindelijk ook de interne mobiliteit op gang. En ik zie mogelijkheden tot vele andere impulsen. Alle onderwijsorganisaties vergrijzen. Het is de jonge garde die nieuwe ideeën brengt. Dat is goed voor de organisatie, voor ons onderwijs en onze ambities. Maar begrijp me niet verkeerd: ál onze medewerkers zijn van grote waarde. Alleen is de jongere generatie veel meer vertrouwd met de snelle ontwikkelingen van nu, die voor ieder van ons iets kunnen betekenen. Jong Consent kan die daardoor gemakkelijker de scholen in brengen.’ Gert-jan: ‘Wel moet het halen en brengen zijn. Deelname aan Jong Consent mag niet vrijblijvend zijn. Ik kan me heel veel thema’s voorstellen waar we aandacht aan schenken, op uiteenlopende terreinen. Ik noem maar even time management of gelukskunde. Je moet erbij willen horen en zelf iets willen inbrengen.’ Linda knikt: ‘Dit spreekt me aan. We moeten productief zijn, iets laten zien.’ En Lindy: ‘Dan worden we meteen serieus genomen.’
6
Doe mee!
Redactiecommissie En zo tekenen de eerste contouren zich af. Jong Consent, hoe pril het nog mag zijn, vormt bijvoorbeeld de redactiecommissie voor deze editie van het Consent Magazine. Daarbij blijft het niet. Ronald geeft de voorzet: ‘Het zou fantastisch zijn als jullie bijvoorbeeld volgend jaar zouden kunnen meewerken aan de organisatie van de Onderwijsdag. Dan maak je het concreet en heel dichtbij.’ Terwijl de andere drie instemmend knikken, vervolgt hij: ‘Je zou kunnen beginnen met een themamiddag in december. Denk erover na. Wat zou je aan de orde willen stellen?’ De eerste ideeën voor een kick-off vliegen over de tafel. ‘Laten we daar goed over nadenken, want het moet meteen goed zijn en aanspreken. Jong Consent heeft meer mensen nodig, onze kring moet groter’, zegt Gert-jan. Ronald beluistert het met zichtbare tevredenheid: ‘Er is een grote rol voor Jong Consent weggelegd, laat dat voor nu de conclusie zijn.’
Jong Cons ent is op zoek naar collega’s die willen meedenk en en voo ral meedoen . Om sam en ideeën te ontwikkele n en initia tieven te nemen die de kw aliteit van ons onde rwijs verder ve rgroten é n ons vak nóg leuker ma ken. Wie meer wil weten, ka contact o n pnemen m et Gert-ja n Egberin of Linda P k ierweijer.
@JongConsent www.facebook.com/jongconsent
Magazine, juli 2012
7
La Res start in september met
52-wekenschool La Res begint in september gefaseerd met de 52-wekenschool. Over een jaar kunnen kinderen daar elke werkdag van 7-19 uur terecht. In een veilige, flexibele en betrokken schoolomgeving. ‘Eigenlijk is het woord school niet meer van toepassing: het is veel meer’, vindt projectleider Monique Rosens.
School is veel meer dan alleen een woord
8
‘De 52-wekenschool is een uniek concept, door de integrale samenwerking met de kinderopvang. We vormen één team, dat de kinderen volgt en begeleidt’, zegt ze. De lestijden van 8.30-14.15 uur zijn eveneens bijzonder. ‘De kinderen maken meer uren dan de wet voorschrijft, waardoor we flexibele vakanties kunnen bieden. Je kunt dan vier weken zomervakantie gebruiken en op een ander moment de resterende twee weken opnemen. In totaal kun je zo drie weken flexibel invullen.’ De school kent dan ook een andere organisatievorm. Ze werkt met units, voor kinderen van 0-6 jaar en voor kinderen van 7-13 jaar. Overigens begint de
52-wekenschool in aangepaste vorm: door de verbouwing van La Res en tijdelijke huisvesting elders wordt gestart met een unit van 4-6 jarigen. In januari 2013, is het streven, volgt de unit 7-13-jarigen; na de zomervakantie van 2013 de hele 52-wekenschool. ‘De maatschappij verandert, we willen daarbij aansluiten’, verklaart Monique dit nieuwe schoolconcept. ‘Ouders vragen goed onderwijs voor hun kinderen én flexibiliteit. Die combinatie bieden wij’, legt ze uit. Ze verwacht dat meer scholen zullen veranderen. ‘Wat wij hier doen is niet zomaar overdraagbaar, maar ik vind dat we ondernemend mogen zijn, met de bereidheid tradities te doorbreken. Ouders mogen dat van scholen verwachten.’
Voor (meer) geluk
Tweetrapsraket Geluksprofessor wordt hij al genoemd. Ernst Bohlmeijer, hoogleraar Mental Health Promotion aan de Universiteit Twente, is ervan overtuigd dat geluk en welbevinden positief kunnen worden beïnvloed. Daarom zou hij graag voor Consent een online trainingsprogramma voor medewerkers ontwikkelen. Om daarna ook de leerlingen te helpen.
‘Organiseer je eigen geluk.’ Het klinkt zó veelbelovend, dat Bohlmeijer zelf een nuance aanbrengt. ‘Het betekent niet dat je altijd blij en vrolijk bent. Ik definieer geluk als het vermogen om jezelf te ontplooien, kwaliteiten en competenties te ontwikkelen en zinvolle doelen bereiken. Dat maakt je tevens weerbaar.’ In het projectvoorstel voor het trainingsprogramma heeft hij die gedachte verder uitgewerkt. ‘Ik baseer me op acht competenties waarvan de bijdrage aan geluk en welbevinden wetenschappelijke is bewezen. In één onderdeel staan we bijvoorbeeld stil bij de positieve emoties van de voorbije week. Het gaat erom een positieve spiraal te creëren.’ Als het programma aanslaat, wil Bohlmeijer graag samen met docenten een lesprogramma voor leerlingen maken. ‘Van die positieve spiraal kunnen ze hun leven
lang plezier hebben. Ze worden sterker, ze krijgen meer inzicht in hun competenties. Dat is de kracht van de positieve psychologie. Die neemt het negatieve niet weg, maar maakt je weerbaarder. Dat kan kinderen helpen beter te leren en te functioneren.’
“Ik geloof in dit project!” Bohlmeijer spreekt van een tweetrapsraket: eerst de leerkrachten, dan de kinderen. Onder wetenschappelijke begeleiding, om de effecten te meten en zo nodig tijdig bij te stellen. ‘En dan zou het mooi zijn op termijn ook de ouders te betrekken. Ik geloof in dit project.’
Magazine, juli 2012
9
Talent voor een toekomst
Consent in 20111 Geef ons je talent, je krijgt er een toekomst voor terug! Met die belofte hebben we in 2011 onze missie kort en krachtig samengevat. Zoals in 2011 zullen ook in de jaren erna onze inspanningen erop gericht zijn om die woorden inhoud te geven. Niet alleen vóór de klas, in de school, op het schoolplein, maar ook in de contacten met ouders, de inhoud van het leerprogramma, opleiding van bestaand en nieuw personeel, in de samenwerking met andere scholen, de inrichting van onze organisatie, op financieel vlak … overal binnen Consent en vaak ook er buiten werken we aan het waarmaken van die belofte.
Vier kernwaarden als krachtige hulpmiddelen Ons hoofddoel is kinderen leren leren, leren communiceren en leren hun geluk te organiseren. Met het oog daarop hebben we vier kernwaarden benoemd, die ons helpen om gericht aan de slag te gaan: Excellent Aantrekkelijk Betekenisvol Verbindend Op verschillende plaatsen in dit magazine kunt u lezen hoe we met deze kernwaarden omgaan. Geregeld gaat het bij een activiteit om twee of meer kernwaarden, die elkaar versterken. Excellent, aantrekkelijk, betekenisvol of verbindend, steeds zijn niet deze kernwaarden het uiteindelijke doel, maar een middel om het hoofddoel te bereiken: jij krijgt een toekomst! die ‘jij’ kan zowel de leerling als de medewerker van Consent zijn. Al in 2011 konden we duidelijke resultaten optekenen.
AMBASSADEURS
Ambassadeursproject werpt eerste vruchten af Dit project werd in 2010 opgestart om onze organisatie (nog) aantrekkelijker te maken. Het moet zo zijn dat iedereen graag bij Consent wil horen en er trots op is. Anders gezegd: we willen voor alle medewerkers een uitstekende werkgever zijn. Dat kwam in 2011 overtuigend tot uiting:
10
Beste werkgever van Twente en Achterhoek 2011 Consent werd in de competitie van De Twentsche Courant Tubantia en bureau Newcom gekozen tot ‘Beste Werkgever van Twente en Achterhoek 2011’ (non-profit). We zijn bijzonder trots op deze overwinning, mede omdat een tevredenheidsonderzoek onder onze medewerkers sterk heeft meegewogen. Ook zo hebben onze medewerkers zich prima ambassadeurs getoond. Het geeft bovendien aan dat de ruim 750 leerkrachten op onze 33 Consent-scholen met veel passie, plezier en persoonlijke aandachtwerken, betrokken zijn, met ‘hart voor de zaak’.
Flashmob met verheugend hoge opkomst Een ander voorbeeld van het ambassadeurschap vormt de flashmob op 19 november 2011 op de Oude Markt in Enschede. ‘Spontaan’, vanuit het niets, ontstond daar een grote groep mensen die het liedje ‘Opzij, opzij, opzij’ van Herman van Veen zongen. Een spandoek ‘Wij zijn Consent, openbaar onderwijs’ liet zien wie de afzender van deze ludieke actie was. Ruim 120 Consent-leerkrachten maakten hier op hun vrije zaterdag duidelijk dat ze zich met hun werkgever verbonden voelen. Als u op YouTube zoekt naar ‘flashmob consent’ bent u er alsnog ‘live’ bij.
Tijdens de C on Onderwijsdag sent voor en door leraren , op 7 april 2011 , kreeg het Ambassadeu rsproject ge stalte aan de han d van het th ema ‘Laat je hore n!’. Dat was ook niet vergeefs gevraagd aa n hoofdgast A li B.
Magazine, juli 2012
11
KWALITEIT Onderwijsrendement boven landelijke norm Een belangrijk en snel resultaat van het Ambassadeursproject was het feit dat scholen meer bereidheid tonen om van elkaar te leren. Mede door de sterk betrokken medewerkers is het vertrouwen binnen de organisatie groot. Parallel daaraan (of al als gevolg hiervan?) scoren onze scholen in prestaties boven de landelijke normen. Dat geldt voor het lezen in het kader van het AVI-leesverbeterplan, zoals de CITO-toetsen laten zien: Groep
Landelijk
2010-2011
2009-2010
Juni groep 3
75%
85%
82%
Juni groep 4
75%
96%
89%
Jan. groep 5
75%
85%
81%
Jan. groep 6
75%
78%
79%
Jan. groep 7
75%
75%
75%
Jan. groep 8
75%
70%
69%
Tabel 5: Score CITO toetsen begrijpend lezen januari 2011 en juni 2011
Hier blijkt ook dat leerjaar 2010-2011 nog weer winst oplevert ten opzichte van 2009-2010. Bij het rekenen zien we een zelfde gunstig beeld: Groep
Landelijk
2010-2011 <15% doelgroepleerlingen
2010-2011 >15% doelgroepleerlingen
Juni 3
75%
84%
91%
Juni 4
75%
85%
89%
Jan. 5
75%
82%
88%
Jan. 6
75%
81%
85%
Jan. 7
75%
83%
89%
Tabel 6: Score CITO toetsen rekenen
Over de gehele linie zitten de Consent-scholen boven het landelijk gemiddelde, ook bij een uitsplitsing naar de zwaarte van scholen.
Het accent op verbetering De Onderwijsinspectie bewaakt de kwaliteit van het onderwijs in Nederland. Daartoe wordt een school eens in de vier jaar ‘doorgelicht’, tenzij het om een zwakke school gaat. Daar wordt jaarlijks gecontroleerd. Eind 2011 was er binnen Consent één school die als zwak werd beoordeeld. Onder leiding van een nieuwe directeur en onderwijskundig begeleider wordt hard aan verbetering gewerkt. De eerste resultaten zijn reeds zichtbaar en bieden het vertrouwen dat in december 2012 de onderwijskwaliteit ook hier weer van voldoende niveau is.
12
Extra ondersteuning voor leerlingen onder of boven de norm
Openbaar onderwijs, in woord en daad!
Leerlingen die minder scoren in de CITO-toets (D of E) komen in aanmerking voor extra ondersteuning in de vorm van intensieve instructie. Net zoals er voor extra begaafde leerlingen verdiepte instructie beschikbaar is. In de groepsplannen spelen we hierop in. Verder was er voor deze groep extra aandacht door onder andere: opstellen van een datamuur; collegiale feedback digitaal handelingsprotocol hoogbegaafdheid; opzet van specifieke aanpak voor hoogbegaafden.
De Consent-scholen werken volgens de principes, normen en waarden van het openbaar onderwijs en dragen deze uit. Om zich nog duidelijker als openbare school te manifesteren, kunnen scholen bewijzen dat ze voldoen aan de certificeringsnormen van het CBOO, het landelijk platform openbaar onderwijs. Inmiddels bezit de helft van de Consent-scholen dit certificaat; eind 2012 zullen waarschijnlijk alle scholen gecertificeerd zijn.
Opleidingsscholen voor ‘jong en oud’
ICT
Hoe kun je talent beter selecteren en binnenhalen als nieuw personeel? Met het oog op die vraag hebben we ons in 2011 in samenwerking met de Hogeschool Edith Stein gericht op een stage-aanpak volgens het model van de opleidingsscholen. Een opleidingsschool begeleidt weer de niet-opleidingsscholen in de professionalisering van stagiairs én personeel. De meerwaarde van dit project zien we dus terug in kersverse en in ‘rijpere’ collega’s.
‘Kwaliteit à la carte’ Voor handhaving en verbetering van het onderwijsniveau maakt Consent gebruik van de kwaliteitskaart die jaarlijks in januari en juni door de scholen wordt aangeleverd. Onderdelen van deze kaart zijn onder meer beoordelingspunten van de inspectie, beoordeling ICT, personeelsbeleid, leerprestaties en eindresultaten van groep 8. De verzamelde gegevens leveren een profiel van de school op, met verbeterpunten die jaarlijks worden vastgelegd in een verbeterplan. De kwaliteitsgroep Consent kan zowel naar eigen indicatie en op verzoek van de scholen ondersteuning bieden bij het opstellen en uitvoeren van een plan van aanpak.
“Kersverse én rijpere collega’s hebben beide een meerwaarde.” Onderwijskundig leiderschap gericht op beter leren Consent is bestuurlijk georganiseerd volgens het Raad van Toezicht-model. De raad houdt toezicht op het College van Bestuur, dat eindverantwoordelijk is voor de resultaten. Verder heeft elke school een directeur, die verantwoordelijk is voor en autonomie heeft over de school. Het College van Bestuur bezoekt jaarlijks de scholen en bespreekt daar onder meer de resultaatafspraken. In 2011 is eraan gewerkt om het onderwijskundig beleid op de scholen te versterken. Zo wordt de onderwijskundig leider verantwoordelijk voor het opbrengstgericht werken en de onderwijskundig begeleider voor het handelingsgericht werken. In samenwerking met de Hogeschool Edith Stein zijn zowel voor onderwijskundig leider als onderwijskundig begeleider maatwerkopleidingen gestart.
Inzet van ICT voor nog beter onderwijs Om de ICT-kennis binnen de scholen te professionaliseren zijn een zogenaamd bovenschools ICT-plan (Informatie- en CommunicatieTechnologie) voor 2008-2012 en een speciaal daarvoor aangestelde ICT’er ingezet. Elke school heeft nu een ICT-contactpersoon (ambassadeur) die kennis en ervaringen uitwisselt met andere contactpersonen. Tot de speerpunten in Enschede behoren: vorming van een communicatieplatform voor bestuurders, leerkrachten en leerlingen taalgame Taaltreffers ICT-ondersteuning bij dyslexie/logopedie. Consent werkt daarnaast met eigen ICT-speerpunten, waaronder deze drie: 1. Kwaliteit ICT in de gaten houden Omdat de inspectie nog niet beoordeelt op ICT, hanteert Consent voorlopig eigen scorenormen. ‘Ten minste score 3 op 6 deelgebieden’ is het uitgangspunt. Tot nu toe hebben al 23 scholen dit niveau bereikt, er zijn zelfs 5 scholen die op alle deelgebieden score 4 halen. 2. Beter omgaan met internet Kinderen komen op steeds jongere leeftijd in aanraking met internet. Velen zijn niet voorbereid op alles wat het wereldwijde web heeft te bieden, de kansen en de gevaren. Daar willen we wat aan doen. Samen met onder andere Universiteit Twente en Stichting Mijn Kind Online gaat Consent een lesprogramma ontwikkelen voor de groepen 5, 6, 7 en 8. Drie leerkrachten worden hiertoe een jaar lang een dagdeel per week vrijgeroosterd. 3. Learning Circles Via internet de wereld in de klas halen en met de klas de wereld in gaan. Dat is het idee achter Learning Circles. Door internationaal in groepen online samen te werken aan een bepaald thema leren kinderen beter met internet en ICT om te gaan. Om te beginnen doen vijf Consent-scholen mee, met 8 groepen.
Kortom: meer dan ooit ligt de nadruk op onderwijs, ervoor zorgen dat de talenten van kinderen worden benut.
Magazine, juli 2012
13
LEERLINGEN
PERSONEEL
Groei in aantallen leerlingen én in marktaandeel
Ontwikkelingen in het personeelsbestand
Landelijk wordt een daling van het leerlingenaantal in het basisonderwijs verwacht. Zo’n teruggang doet zich ook in Enschede voor. Des te verheugender is het dat Consent zowel in aantallen leerlingen als in procenten marktaandeel in de plus zit.
Eind 2011 telden de 31 Consent-scholen voor basisonderwijs en 2 scholen voor speciaal basisonderwijs 773 personeelsleden, van wie 100 in een vervangingsbetrekking. Eind 2011 bedroeg het aantal fte’s 524,7, tegen 576,9 aan het eind van 2010. Het aantal personeelsleden is per saldo dus teruggelopen met 52 personen. De opbouw van het personeelsbestand aan het eind van 2011:
Schooljaar
11/12
10/11
Basisonderwijs Enschede
6048
6042
Basisonderwijs DOL
823
776
Speciaal basisonderwijs
328
333
Totaal
7199
7151
Tabel 1: Leerlingenaantallen Consent. Tabel geeft inzicht in het aantal leerlingen van Consent op peildatum 01 oktober.
In aantallen leerlingen boekt Consent een winst van een half procent, in een dalende markt.
VCO St KOE
6000
Fulltime 41%
Partime 59%
Totaal
Directeur
Adjunctdirecteur
Man 22%
110
39
149
21
4
Vrouw 78%
167
357
524
18
3
Totaal
277
396
673
37
7
Tabel 13 Personeelssterkte per geslacht en directeursfuncties. Tabel geeft inzicht in aantallen en opbouw van het personeelsbestand, exclusief personeel met een vervangingsbetrekking.
In het personeelsbestand zijn de leeftijdsgroepen 50-55 jaar en 55-60 jaar met respectievelijk 14,9% en 21,5% oververtegenwoordigd. Op basis hiervan verwachten we de komende jaren veel uitstroom. In juli 2011 bedroeg het ziekteverzuimpercentage voor de achterliggende 12 maanden 5%. Dit was nooit eerder zo laag.
St. Consent
4000
MAATWERK
2000
Investeren in maatwerk
0 12 1/20
201
11
0/20
201
10
2
/20 009
009
8/2
200
Figuur 2: Aantal leerlingen en marktaandeel. Grafiek geeft de ontwikkelingen weer van het leerlingenaantal in het basisonderwijs in Enschede (dus exclusief DOL-gemeenten en speciaal onderwijs) van Consent en de overige besturen. Hierdoor ontstaat tevens inzicht in het verloop van het marktaandeel.
Vergelijking van de aantallen leerlingen van de organisaties voor basisonderwijs in Enschede. (KOE - Stichting voor Katholiek Onderwijs in Enschede; VCO - Overkoepelende organisatie voor Christelijk basisonderwijs in Oost-Nederland) Schooljaar
11/12
10/11
9/10
8/9
Consent
48,7%
48,2%
48,1%
48,2%
VCO
14,3%
14,5%
13,9%
13,4%
KOE
37,0%
37,3%
38,0%
38,4%
Procentueel marktaandeel. Het verloop het marktaandeel van Consent in Enschede (exclusief DOL-gemeenten en speciaal onderwijs) in relatie tot de overige grote besturen. Vergelijkbaar met figuur 2.
Om de scholen op maat te kunnen bedienen is ook in 2011 budget vrijgemaakt voor flankerend beleid. Dit kan worden ingezet als een school bijvoorbeeld gedurende het schooljaar veel extra leerlingen binnenkrijgt. In 2011 is in dit kader voor 12,8 fte toegekend. Consent participeert in het project schakelklassen. Deze zijn bestemd voor leerlingen die de Nederlandse taal niet voldoende beheersen om optimaal te kunnen leren. In 2011 waren er binnen Consent negen schakelklassen.
Uitbreiding met 52-wekenschool Samen met Stichting Kinderopvang Enschede (SKE) is Consent op 1 augustus begonnen met een 52-wekenschool. Dit initiatief op de locatie van La Res wordt bekostigd uit de betreffende bestemmingsreserve. Meer over de 52-wekenschool leest u elders in dit magazine.
Nieuw in 2011: kindcentra Kindcentra bieden basisvoorzieningen voor kinderen van 0 tot 13 jaar, met daarbij een doorlopende leerlijn. In Enschede werken Consent, VCO, KOE, kinderopvangorganisaties en gemeente Enschede aan de ontwikkeling van kindcentra. Zie ook pagina 17 van dit magazine.
Internationaal onderwijs: yes! De cijfers maken nog duidelijker dat Consent ook procentueel als enige winst boekt.
14
Natuurlijk past internationaal onderwijs binnen de ambities van Consent. En dus hebben we ook een Internationale school. Deze is begin augustus 2011 verhuisd van de locatie Staringstraat naar de locatie Daalweg (beide Prinseschool). Het leerlingenaantal bleef nagenoeg gelijk, 44 in 2011 tegen 46 op 1 oktober 2010.
Weer Samen Naar School: op weg naar Passend Onderwijs voor iedereen Stichting Consent vormt samen met de schoolbesturen van VCO Oost Nederland, Al Umah en de Enschedese Scholenvereniging het Samenwerkingsverband 08.04 (SWV) in het kader van Weer Samen Naar School. SWV 08.04 richt zich op het Speciaal Basisonderwijs door het opzetten van leesverbeterplannen, rekenverbeterplan en Passend Onderwijs. Passend Onderwijs is door het ministerie in het leven geroepen om iedere leerling op maat te bedienen. De schoolbesturen worden hiervoor via nieuwe samenwerkingsvormen verantwoordelijk. SWV 08.04 wordt onderdeel van zo’n samenwerkingsvorm.
HUISVESTING Verantwoord besparen op huisvesting Van het streven om de leegstand in 2012 naar 2% terug te brengen, bleek al in 2010 dat het niet haalbaar is. Tóch is het gelukt om in 2011 de netto leegstand te verlagen tot 6,0% (6,6% in 2010). Wat betreft het meerjarenonderhoudsplan staan we voor de vraag of de gemiddelde kosten van 1.000.000 euro zijn terug te brengen naar 700.000 euro. Aan de andere kant werd van het budget voor kwaliteitsverbeterende activiteiten voor de periode 2009-2011 een bedrag van 243.000 euro overgehouden. Dit komt in 2012 ten goede van de aanleg van gietvloeren en borstelmatten, wat op termijn zal leiden tot lagere onderhoudkosten.
Leerlingen beter en veiliger onderdak Door de werkzaamheden hebben veel scholen een verbeterde uitstraling gekregen. Ook is werk gemaakt van ‘zuinig omgaan met energie’ door vervanging van CV-installaties, verlichting, beglazing (HR++ isolatieglas) en aanleg van klimaatbeheersing. Op het gebied van veiligheid zijn onder meer bedrijfshulpverleners opgeleid, ontruimingsplannen opgesteld en is er geoefend op ontruiming van locaties.
TOEKOMST In 2012 en daarna … Eind 2011 brachten we het Strategisch Perspectief 2012-2022 uit. In het verlengde daarvan gaan vier regiegroepen concrete actieplannen maken en uitvoeren. Elk van deze groepen vertegenwoordigt één van de hoofdthema’s: Excellent, Aantrekkelijk, Verbindend en Betekenisvol. In 2012 zetten we (verder) in op onder andere de opleidingsscholen, maatwerktrajecten Onderwijskundig Leider en Begeleider, mediawijsheid (samen met Universiteit Twente), 52-wekenschool en het Ambassadeurstraject. Veel inventiviteit vraagt het probleem om tot een sluitende begroting te komen in een tijd met structurele daling van inkomsten. Naast kostenbesparing door meer efficiency en personele maatregelen denken we daarbij aan het genereren van extra inkomsten via derden.
Magazine, juli 2012
15
Kernwaarden ‘De kernwaarden uit ons Strategisch Perspectief 2022 komen steeds beter uit de verf. Die nemen steeds vastere vormen aan. De aanpak om met regiegroepen van directeuren te werken bleek een goede greep: er ontstaan allerlei initiatieven. Denk aan de Consent Academie, die onze gezamenlijke kennis wil ontsluiten. Dat helpt ons te excelleren, zodat we onze leerlingen een excellente basis kunnen geven.
16
Magazine juli 2012
Jong Consent is een ander voorbeeld, waar we jonge talenten aansporen om mee te doen. Ze brengen eigen kennis en nieuwe impulsen in, ook over digitale vaardigheden en social media. Door ruimte te geven voor nieuwe ontwikkelingen en die te stimuleren, blijven we aantrekkelijk. Voor leerlingen, leerkrachten en samenleving. We willen onze leerlingen meer bijbrengen dan alleen basisvaardigheden. Het gaat erom hun voor te bereiden op hun rol in de samenleving. Door hen te leren leren, te leren communiceren en mee te geven hoe ze hun geluk kunnen organiseren. Al die dingen beginnen bij onszelf, dus wij moeten eveneens blijven leren. Ook buiten de scholen. Wij stimuleren dus ook dat onze scholen samenwerking zoeken in de wijk. Zie ook onze deelname aan het
TwenteKwartier van FC Twente, waar we in contact komen met andere maatschappelijke instellingen. Zo doen we wat leerlingen ook doen: zij leren op diverse plekken. FC Twente kan bovendien bijdragen aan de bewustwording over het belang van gezond leven, bewegen en sporten. Maakt ons dit uniek? Die vraag is niet zo interessant. Ik zie hoe overal enthousiast wordt gewerkt aan de invulling van de kernwaarden. De grond wordt bouwrijp gemaakt. Op een excellente, aantrekkelijke, betekenisvolle en verbindende manier.’
Marcel Po ppink College van Bestuur Consent
Kindcentra Om kinderen van 0-13 jaar nog beter in staat te stellen hun talenten te ontwikkelen, komen er integrale kindcentra. Basisscholen, peuterspeelzalen en kinderdagopvang werken daarin nauw samen om een doorgaande ontwikkelingslijn voor die kinderen te realiseren. Hierdoor kunnen achterstanden vroeger worden gesignaleerd en aangepakt.
Een kindcentrum is een moderne netwerkorganisatie
‘De kindcentra zijn o.a. ook bedoeld om achterstanden zo vroeg mogelijk te herkennen’, weet Rob van de Ven, projectmanager namens de gemeente Enschede. ‘Dan kunnen de bij het kindcentrum betrokken organisaties een doorlopende leer- en ontwikkelingslijn realiseren. Zo kun je het kind meteen helpen, met als extra positief effect dat het kind zich beter ontwikkeld en beter functioneert.’ Hij ziet een kindcentrum als een moderne netwerkorganisatie. ’Scholen en partners werken er samen alsof ze één organisatie zijn, terwijl ze dat in werkelijkheid niet hoeven zijn’, weet Van de Ven. ‘Wel zou het ideaal zijn als dat centrum in één gebouw zit. Dan neem je eenvoudiger de drempels tussen de organisaties weg en wordt zo’n
centrum het hart van de buurt. Maar dat zal niet overal op korte termijn kunnen.’ Na de zomer stelt elke basisschool een plan van eisen op voor het betreffende kindcentrum in de wijk. Kinderopvangorganisaties en peuterspeelzalen kunnen daarop reageren. Zo kristalliseert zich uit wie met wie een kindcentrum zal vormen. ‘Dat wordt boeiend, want alle betrokkenen kunnen van elkaar leren. Scholen hebben veel te bieden op het vlak van pedagogiek en didactiek; de kinderopvang heeft door de ondernemende achtergrond veel ervaring hoe je je het best in een wijk positioneert.’
Magazine, juli 2012
17
TwenteKwartier Consent is partner in TwenteKwartier, een nieuw netwerk rond FC Twente. Hier komen vertegenwoordigers van overheid, ondernemers en onderwijs bijeen om samen vorm te geven aan hun maatschappelijke opdracht.
‘FC Twente is voor ons een voorbeeld als het gaat om ambassadeurschap: trots op de organisatie, drive om te presteren en stevige wortels in de samenleving. Dat willen wij bereiken voor onze scholen, die we graag als hart van de wijk zien. Hier kunnen we van leren’, zegt Ronald Doop.
partners samen over een skybox. ‘Daar kunnen we gasten uitnodigen: externe relaties, ouders, leerkrachten. Zo creëer je binding en saamhorigheid’.
In het TwenteKwartier kunnen partners gebruik maken van de faciliteiten in de oostvleugel van de Grolsch Veste voor vergaderingen, cursussen of trainingen. FC Twente biedt een platform waar de partners solidariteit met de samenleving kunnen laten zien. Bijvoorbeeld door gezamenlijk activiteiten te organiseren om kansarme groepen te laten participeren in scholing, en betaald en vrijwilligerswerk. Tijdens thuiswedstrijden beschikken de
Ronald Doop Hij was vanaf de start betrokken bij Consent. Aan het einde van het schooljaar houdt hij ermee op. Bestuurssecretaris Ronald Doop gaat met pensioen.
18
Ronald werkt vanaf de verzelfstandiging in 2000 voor Consent. Eerst met de taak de ontvlechting van de gemeente uit te voeren en te helpen de organisatie op poten te zetten. Later vooral als ondersteuner van het bestuur. ‘Ik ben geen onderwijsman, wel een ‘Consenter’ van het eerste uur’, zegt hij. In ‘zijn’ twaalf jaar heeft hij het ‘Consentbewustzijn’ zien groeien. ‘De eerste jaren leefde het ‘wij-gevoel’ nog niet zo sterk
op onze scholen Nu zijn we meer één; mensen voelen dat ze bij Consent horen. We ontwikkelen zelfs een gezamenlijke website en collega’s leren van en met elkaar. Ze weten dat ze ertoe doen en gewaardeerd worden.’ Het vertrek heeft dan ook niets met Consent te maken. ‘Nee hoor, ik ga gewoon met pensioen. Ik verheug me op meer tijd om te reizen, te studeren en te sporten.’
Gezocht:
Hardlopers! Op zondag 21 april 2013 is het weer zover. Dan staat de Marathon Enschede op de kalender. En dus de ‘CompanyRun’, voor medewerkers van bedrijven en instellingen. Ze lopen 5 km, 10 km of een halve marathon. Consent wil voor de derde keer meedoen. Dus: wie loopt er mee? Bestuurssecretaris Ronald Doop is een enthousiast hardloper. Maar dat vindt hij nu niet van belang: ‘Als je als collega’s meedoet, versterkt dat het teamgevoel. Je komt meer met elkaar in contact, al werk je op andere scholen. Je zet samen een prestatie neer, dat verbindt.’ En: de deelnemers geven een goed voorbeeld aan de leerlingen. ‘Het is een onderdeel van het ambassadeursproject. Daarom faciliteren we het ook. Dit jaar hebben we ook loopclinics aangeboden van gediplomeerde trainers en waren er toegangskaartjes voor FC Twente te winnen.’ De belangstelling neemt toe: van vijftien deelnemend collega’s in 2011 tot vijftig dit jaar. ‘Ik hoop dat we volgend jaar de honderd halen.’
Scholen Denekamp OBS Dr. M.L. Kingschool Enschede OBS De Averbeke OFBS De Bothoven OBS De Broekheurne OBS De Esmarke OBS De Helmerhoek OBS De Lipper OMBS De Wielerbaan ODBS Europa OBS Glanerbrug-Noord OBS Glanerbrug-Zuid OBS Het Bijvank OBS Het Lang OJBS Het Palet OBS Het Stadsveld OBS Het Stadsveld Pathmos ODBS Het Stroink OBS Het Vastert OBS Het Wooldrik OMBS Het Zeggelt OBS La Res ODBS Lonneker
OBS OBS OBS OBS OBS OBS OBS OBS OBS OBS SBO SBO
Molenbeek Boekelo Molenbeek Usselo Park Stokhorst Prinseschool Daalweg Prinseschool Prinsestraat Prinseschool Staringstraat Roombeek Bosuilstraat Roombeek Zaanstraat Twekkelerveld Willem Wilmink De Spinaker De Tender
Losser OJBS De Imenhof OBS De Saller Oldenzaal De Linde Hunenveldlaan De Linde Oosterikweg Overdinkel ODBS Het Kompas
Colofon Redactie Stichting Consent Hans Morssinkhof Publicity, Arnhem nieuwewind communicatie reclame pr, Enschede Realisatie nieuwewind communicatie reclame pr, Enschede Foto’s Stichting Consent Marty van Dijken, Enschede nieuwewind communicatie reclame pr, Enschede Stichting Consent Postbus 40042, 7504 RA Enschede Buurserstraat 250, 7544 RG Enschede Telefoon 053 488 4444 www.consent-enschede.nl
Magazine - nr. 4 - juli 2012
