Maatschappelijke. Participatie. Activering, dagbesteding, leren en werken in de regio Den Haag

Maatschappelijke Participatie Activering, dagbesteding, leren en werken in de regio Den Haag

Maatschappelijke Participatie Maatschappelijke Participatie (MP), onderdeel van Brijder Verslavingszorg, zorgt voor een succesvolle aanpak van de problematiek van (ex-)verslaafde clienten in de regio Den Haag. Het doel is om een actieve deelname van clienten aan de samenleving te bevorderen. Deze folder geeft informatie over de voorzieningen van MP.

Door cliënten een zinvolle dagbesteding te bieden, krijgen ze structuur, eigenwaarde, vertrouwen, ontstaat er ruimte voor zelfontplooiing en zijn ze weer in staat om in de maatschappij te functioneren. MP gaat hierbij uit van de kracht en kunde van de individuele mens om zijn leven weer op orde te krijgen. Wij willen aansluiten bij de wensen en doelen van de cliënt en er aan bijdragen dat ze de ondersteuning krijgen die hij of zij op dat moment nodig heeft.

Het is wenselijk dat activering in het kader van maatschappelijk herstel en stabilisering een vast onderdeel wordt in ieder behandelof zorgplan. Hiervoor is een intensieve samenwerking tussen de voorzieningen van MP en de behandelafdelingen essentieel. De activiteiten van MP bestrijken vier domeinen: • activering; • dagbesteding; • leren; • werken. Om dit te realiseren, zijn er de volgende voorzieningen: • De Haagse Zaak; • Opvangvoorziening Harddruggebruikers (OVHG’s); • Clean River; • Reflex; • ‘t Filiaal; • Banenconsulent Verslavingszorg (BV).

De Haagse Zaak De Haagse Zaak is een dagbestedingsprogramma voor (ex-) verslaafde dak- en thuislozen. Ook is er plaats voor mensen met een taakstraf. Hier vindt een eerste opvang plaats van waaruit cliënten verder kunnen werken aan verbetering van hun situatie. Medewerkers van de Haagse Zaak weten door hun expertise cliënten te motiveren om voor hun verslaving hulp te zoeken. In het team zijn ook een aantal ervaringsdeskundigen aanwezig. Medewerkers kunnen daarnaast zorgen voor een versnelde doorstroom naar de juiste zorgprogramma’s, maar ook naar reguliere dagloon-, leer- en werktrajecten.

een bezoek aan de voorziening en het gevoel ergens bij te horen. Tegelijk kan er maatschappelijke winst worden gevonden in de vermindering van overlast in de stad. “De Haagse Zaak helpt om mijn leven opnieuw op orde te brengen.” (Cliënt Haagse Zaak, 30 jaar)

Behalve het stimuleren van cliënten om voor hun verslaving hulp te zoeken, worden zij ook gestimuleerd tot dagbesteding. De meerwaarde van de dagbesteding is het verhogen van de eigenwaarde, het tot rust komen van een gehaast en opgejaagd leven, het herwinnen van een zekere dagstructuur, het niet gebruiken van drugs of alcohol tijdens

Man, 53 jaar, ex-dakloos en cliënt van de Haagse Zaak “De Haagse Zaak was voor mij een mooi begin om mijn leven weer een beetje op de rit te krijgen. Toen ik net uit de gevangenis kwam en geen dak boven mijn hoofd had, klopte ik hier aan voor dagbesteding. Ik deed mee met de bingo, gebruikte de computer, praatte met mensen en heb me nuttig gemaakt door schoon te maken. Ze waarderen hier wat je doet. Voor het werk kreeg ik een vergoeding. Het lijkt niet veel, maar dat was het voor mij wel.

Ik was nooit eerder dakloos geweest en hoop het ook nooit meer te worden. Als dakloze moet je elke dag weer zien te overleven en niet in de stress raken. Ik vond het heel erg moeilijk en het kostte veel energie. Gelukkig heb ik nu mijn eigen flatje. Dit biedt voor mij veel rust en overzicht. Alle papieren liggen weer op één plek. De Haagse Zaak heeft me geholpen met mijn financiële problemen en orde aangebracht in mijn papierwerk. Ik voelde me daar altijd op mijn gemak. Ze laten iedereen in zijn waarde, of je nu aan de drank, drugs of wat dan ook bent.”

Activiteiten • tekenen, schilderen en knutselen; • darten; • computeren; • spelletjes spelen; • tafelvoetballen; • sporten; • fitnessen; • muziek maken; • poolbiljarten; • helpen met koken of afwassen; • overige (buiten)activiteiten.

Downtown Tour De Haagse Zaak organiseert Downtown Tours. Dit zijn fietstochten langs plekken waar dakloze verslaafde mensen verblijven. De tochten zijn bedoeld voor alle mensen die werkzaam zijn in de verslavingszorg, studenten en geïnteresseerden. Openingstijden Maandag tot en met vrijdag van 07.00 - 16.00 uur. Van 12.00 - 13.00 uur is er etenstijd. De deur is dan gesloten voor (nieuwe) cliënten. Na 13.00 uur is iedereen weer welkom.

Cliënten krijgen een warme maaltijd als ze zich vóór 09.30 uur aanmelden voor een bepaalde activiteit. Voorzieningen Cliënten kunnen bij de Haagse Zaak hun kleding wassen en drogen en zich douchen. Er is een wekelijks spreekuur, waar cliënten bij een verpleegkundige terecht kunnen voor de volgende zaken: • lichamelijke klachten; • advies en voorlichting over anticonceptie, de prikpil en veilig vrijen; • verpleegtechnische zorg; • wondverzorging; • gedelegeerde taken van de huisarts (glucosemeting, diagnostiek urineweginfectie, bloedafname enzovoort).

Contactgegevens Haagse Zaak Laan van Meerdervoort 98 2517 AS Den Haag Tel. 088 - 358 39 61 E-mail: [email protected]

Aanmelden Cliënten kunnen worden doorverwezen via het Centraal Coördinatie Punt van de GGD Den Haag (CCP), het casemanagement van Brijder of op eigen initiatief komen. Alle cliënten moeten tevens ingeschreven staan bij het CCP.

Opvangvoorziening Harddrugsgebruikers (OVHG) Aan het Zieken in Den Haag is een gebruikersruimte gevestigd. Dit is een voorziening voor de meer problematische dak- en thuisloze harddrugsgebruikers. Zij kunnen hier onder veilige en hygiënische omstandigheden harddrugs gebruiken. Waar mogelijk worden de cliënten toegeleid naar zorg. De OVHG wil hiermee adequate zorg/opvang bieden aan de harddrugsverslaafden en drugsgerelateerde overlast in de wijk verminderen. Omdat ik dakloos ben, gebruikte ik voorheen op straat. Ik voelde me toen continu opgejaagd. Bij de OVHG kom ik tot rust. Inmiddels heb ik me aangemeld voor de detox. (Cliënt OVHG, 28 jaar) Activiteiten • tekenen, schilderen; • computeren; • spelletjes spelen; • sporten; • bingo; • deelnemen aan beautydagen.

Voorzieningen Cliënten kunnen douchen, kleding wassen, drogen/strijken en koffie of thee drinken. Cliënten die geïnteresseerd zijn in vervolgtrajecten kunnen terecht bij de medewerkers van de OVHG of hun informatie halen uit de informatiemap die op de locatie ter inzage ligt. Twee keer per week wordt er voor cliënten gekookt op de OVHG. Spreekuur Bij de OVHG zijn wekelijks spreekuren van een huisarts en een verpleegkundige. Na aanmelding kunnen cliënten bij hen terecht voor hun lichamelijke klachten. Ook als zij niet verzekerd zijn.

“Ik kom sinds twee jaar vaak bij de OVHG. Na het intakegesprek werden mijn gegevens gecheckt bij de politie. Ik was een overlastpleger en dus welkom.

gebruik niet veel; ik rook en snuif geen zeven dagen per week. Als ik gebruik, blijf ik altijd langer hangen voor de gezelligheid en om bepaalde zaken te regelen. Soms drink ik ook, maar dat doe ik buiten de OVHG. Alcoholgebruik is hier namelijk verboden.

Ik heb geen woning. ’s Ochtends ga ik naar de OVHG om te douchen en een boterham te eten. Ik kan hier mijn drugs te gebruiken. Ik

De OVHG is mijn thuis en stimuleert mij om zaken goed te regelen. Ik kom mijn afspraken nu beter na en heb meer structuur in mijn leven.”

Man, 38 jaar, cliënt van de OVHG

Kledingruil Bij de OVHG is tweedehands kleding te krijgen. Cliënten kunnen hier hun kleding ruilen. Als zij niet kunnen ruilen, mogen zij enkele kledingstukken meenemen. Ontspanning Voor de cliënten is er een ruimte waar zij zich kunnen ontspannen door te lezen, televisie te kijken, spelletjes te spelen en gebruik te maken van een computer. Tevens is er een fitnessruimte voor cliënten. Openingstijden Maandag tot en met zondag van 09.00 - 17.00 uur (ook geopend tijdens feestdagen). Aanmelden Cliënten hebben geen verwijzing nodig om van de OVHG gebruik te maken. Wel moeten ze bij

het Centraal Coördinatie Punt van de GGD Den Haag (CCP) als dakloos geregistreerd staan. Bij het eerste bezoek vindt een intakegesprek plaats. De gegevens worden daarna gecontroleerd door de politie. De politie heeft ten aanzien van de selectie en toewijzing van cliënten een zwaarwegende stem. Binnen één tot drie werkdagen stuurt de politie een bericht terug of de cliënt gebruik mag maken van de gebruikersruimte.

Contactgegevens OVHG Zieken 107 2515 SB Den Haag Tel. 088 - 358 30 10 E-mail: [email protected]

Clean River Clean River is een dagloonprogramma waar verslaafde dak- en thuislozen een dagloon kunnen verdienen door deel te nemen aan verschillende werkprojecten. Naast dat zij hiermee op een legale manier wat geld bijverdienen, wordt ook hun maatschappelijke integratie in de wijk bevorderd. Cliënten leren samenwerken en voelen zich weer nuttig. Het werk biedt hen dagstructuur, gezelligheid en sociale contacten. Waar mogelijk worden de cliënten doorverwezen naar (somatische) zorg. “Ik voel me nu ik hier aan het werk ben weer mens worden.” (Cliënt Clean River, 42 jaar) Activiteiten Cliënten kunnen ingedeeld worden voor een aantal activiteiten. Veegploeg Een veegploeg die met veel enthousiasme diverse wijken in Den Haag schoonmaakt.

Schoon en Zoon Cliënten verzorgen de dagelijkse schoonmaak op de locaties van de OVHG en de Haagse Zaak. De Was Company Voor verschillende afdelingen van de Parnassia Bavo Groep wordt gewassen en gestreken. Verhuizingen Cliënten kunnen worden ingezet voor hulp bij verhuizingen. Openingstijden Maandag tot en met donderdag van 08.30 - 15.00 uur. Vrijdag van 08.30 - 14.30 uur. Etenstijd is van 12.00 - 12.45 uur. Aanmelding Cliënten die ingeschreven staan bij één van de zorgbedrijven van de Parnassia Bavo Groep en nog geen baan hebben, kunnen zich van maandag tot en met vrijdag van 08.45 tot 09.15 uur aanmelden op de Lekstraat 180. Alle cliënten moeten tevens ingeschreven staan bij het Centraal Coördinatie Punt van de GGD Den Haag (CCP).

Man, 45 jaar, cliënt Clean River “Ik ben van mijn vijftiende tot mijn 25e verslaafd geweest. Ik ben uiteindelijk opgenomen in een kliniek om weer clean te worden. Het ging meteen weer fout toen ik eruit kwam. Daarna ben ik op eigen kracht gestopt en ben ik tien jaar clean geweest. Het waren succesvolle jaren. Ik heb al die tijd gewerkt en had een relatie. Na een zware mishandeling heb ik in coma in het ziekenhuis gelegen. Toen ik uit het ziekenhuis kwam, ben ik weer teruggevallen. Ik besloot vervolgens weer af te kicken en overdag iets te gaan doen. Zo kwam ik bij de BV terecht. Zij bemiddelden me naar Clean River. Bij Clean River kon ik meteen aan de slag als

Contactgegevens Clean River Lekstraat 180 2515 VZ Den Haag Tel. 089 - 358 37 20 E-mail: [email protected]

schoonmaker bij de OVHG. Voor dit werk krijg ik een kleine vergoeding. Hoewel het niet gemakkelijk was, bleek het voor mij juist goed om op de OVHG te beginnen. Ik wilde doorzetten, clean worden en het zelf doen. Dat krampachtige beschermen van de cliënt door hulpverleners, ver weg van de buitenwereld, dat werkt niet voor mij en gaat niet lukken. Ik ben door de jaren heen steeds sterker geworden. Nu loop ik hier rond binnen de OVHG en doet het me weinig meer. Het goede van Clean River vind ik dat je er ook terecht kunt als je gebruikt, al mag dit niet tijdens het werk. Als je een keer terugvalt, dan kun je er altijd weer terecht.”

Reflex Man, 39 jaar, cliënt Reflex Reflex is een dagloonprogramma voor ex-gedetineerden met een langdurige verslaving en/of psychiatrische problematiek. Reflex wil cliënten structuur bieden en een zinvolle dagbesteding geven door hen activiteiten uit te laten voeren met passende begeleiding op de werkvloer. Reflex houdt hierbij rekening met beperkingen op verschillende leefgebieden (verslavingsproblemen, sociaal maatschappelijk functioneren en psychisch functioneren). “Reflex is al je alledaagse zorgen wegwerken” (Oud-cliënt Reflex, 50 jaar) Aanbod • demonteren; • eenvoudig productiewerk; • koken voor de deelnemers; • schoonmaken van het pand en de directe omgeving; • incidentele werkzaamheden.

“Ik ben naar Reflex doorverwezen via Palier. Ik werk hier iets meer dan een jaar en heb sinds negen maanden een flatje. Bij Reflex is eigenlijk altijd werk. Dit kan demontagewerk zijn of wat anders. Door het werk krijg ik structuur in mijn leven en dat kan ik wel gebruiken. Werken bij Reflex heeft me erg goed gedaan. Ik kan me nu beter concentreren op andere zaken. Je hebt hier ook leuk contact met de mensen en kunt er zelfs vriendschappen aan overhouden.”

en getafeltennist kan worden en de krant kan worden gelezen. Openingstijden Maandag tot en met vrijdag van 08.30 16.00 uur. Etenstijd is van 12.00 - 12.45 uur. Aanmelding De aanmelding van cliënten gebeurt vooral via een doorverwijzing vanuit de Parnassia Bavo Groep. Alle cliënten moeten tevens ingeschreven staan bij het Centraal Coördinatie Punt van de GGD Den Haag (CCP).

Ontspanning Voor de cliënten is er een ruimte voor ontspanning waar bordspellen gespeeld kunnen worden, een poolbiljart staat, gedart

Contactgegevens Reflex Jupiterkade 8 2516 BS Den Haag Tel. 088 - 358 25 30 E-mail: [email protected]

‘t Filiaal ‘t Filiaal is een leerwerkcentrum voor cliënten die in behandeling zijn bij één van de afdelingen van de Parnassia Bavo Groep. Cliënten leren in dit alcohol- en drugsvrije programma hoe zij zich succesvol kunnen handhaven in een (reguliere) arbeids- en/of scholingssituatie en hoe zij hun kansen op de arbeidsmarkt kunnen vergroten. De nadruk ligt op het aanleren van een correcte leer- en werkhouding. “Op ‘t Filiaal leer ik werken aan mijn toe-­ komst.” (Cliënt Filiaal, 26 jaar) Duur De duur van deelname aan ‘t Filiaal loopt uiteen van ongeveer acht weken tot zes maanden en is afhankelijk van de verblijfsduur op de verwijzende afdeling. Na het doorlopen van één van de leer- en werktrajecten bestaat de mogelijkheid tot het behalen van een certificaat.

Aanbod Het aanbod bestaat uit diverse modules: basiseducatie op het gebied van de Nederlandse taal, sollicitatietraining, budgettering en computeronderwijs. Daarnaast biedt ‘t Filiaal praktijkgerichte modules zoals: horeca, houtbewerking, metaalbewerking, fietstechniek en groenvoorziening (Hoge Bomen). Voor cliënten die het horecatraject hebben gevolgd is er de mogelijkheid om door te stromen naar het bedrijfsrestaurant High-Q. De activiteiten vinden individueel en/of groepsgewijs plaats. Een docent begeleidt de cliënt bij de activiteiten. Werk- en lestijden Maandag tot en met donderdag van 09.00 16.30 uur. Om de week is ‘t Filiaal op vrijdag open. Etenstijd is van 12.00 - 13.00 uur. Aanmelding Deelnemers kunnen zich alleen aanmelden via de behandelmedewerker van de verwijzende afdeling. De studiebegeleider van ‘t Filiaal verzorgt de intake, houdt zich bezig met de voortgang van de cliënt en onderhoudt contact met de behandelafdelingen. Samen met de cliënt wordt besproken welk traject hij/zij graag zou willen volgen.

Contactgegevens ‘t Filiaal Elias Steinstraat 36 2553 RW Den Haag Tel.: 088 - 358 28 75 E-mail: [email protected]

Cliënt, 38 jaar, horecatraject ‘t Filiaal “Ik heb zo’n twee jaar doorgebracht bij de OVHG. Op een gegeven moment realiseerde ik me dat ik dit leven niet meer wilde. Ik heb toen een gesprek gehad met één van de medewerkers van de OVHG. Hij zei dat ik twee dingen kon doen en dat was het regelen van mijn methadon en uitkering of mijzelf laten opnemen. Ik koos voor het laatste. Ik had heel veel schulden en wilde iets aan mijn situatie veranderen. Als het zo door ging, zou het alleen maar erger worden. Ik zou dan nog meer delicten plegen en uiteindelijk opnieuw in de gevangenis terechtkomen. Ik kwam daarom terecht bij Triple Ex. Hier heb ik individuele en groepsgesprekken over mijn persoonlijke situatie. Daarnaast volg ik

vier à vijf dagdelen per week het horeca­ traject van ‘t Filiaal. Op ‘t Filiaal leer je koken. Voordat ik aan het programma deelnam, kon ik alleen maar een eitje bakken. Verder is het programma erop gericht om te leren op tijd te komen, sociaal vaardiger te worden en na te gaan wat voor werk en/of opleiding je aanspreekt. Ik ga ’s ochtends vanuit Triple Ex eerst naar ‘t Filiaal en van daaruit naar de Emiliehoeve. Door aan zo’n project deel te nemen kom je erachter dat je veel meer kunt dan je aan­vankelijk dacht. Je kunt weer trots zijn op jezelf en je maakt iets waarvoor je waardering en erkenning krijgt.”

Banenconsulent Verslavingszorg (BV) De BV begeleidt cliënten bij de voorbereiding op het vinden en het behouden van vrijwilligerswerk, betaald werk en scholing. Daarnaast adviseert en ondersteunt de BV haar cliënten in het contact met uitkeringsinstanties en helpt hen vaardigheden te ontwikkelen die nodig zijn bij het solliciteren. Verder ondersteunt de BV cliënten bij het vinden van vacatures, het schrijven van brieven en het maken van een CV. Cliënten die in behandeling zijn bij één van de afdelingen van de Parnassia Bavo Groep kunnen zich via hun behandelaar aanmelden bij de BV. “Met de BV breng je het haalbare tot werkelijkheid.” (consulent BV)

Intake Tijdens het eerste gesprek worden achtergrond en wensen op het gebied van werk en/ of scholing besproken. Vervolgens worden er afspraken gemaakt over de wijze waarop deze wensen stap voor stap gerealiseerd kunnen worden. De BV gaat uit van het principe van maatwerk; ieder traject is verschillend, voor zowel de inhoud als de duur van het traject. Veel cliënten beginnen met vrijwilligerswerk. Door middel van vrijwilligerswerk kunnen zij geleidelijk werkritme opdoen en ontdekken waar hun voorkeuren en sterke kanten liggen. Vrijwilligerswerk kan een opstap zijn naar een opleiding, gesubsidieerd werk of een betaalde baan. Aanmelding Deelnemers kunnen zich alleen aanmelden via de behandelmedewerker van de verwijzende afdeling. Aanmeldingen worden eenmaal per week verdeeld onder de consulenten van de BV. Zij benaderen de cliënten voor het maken van een eerste afspraak.

Man, 40 jaar, cliënt de BV “Ik heb een behandeling gevolgd bij de Emiliehoeve. Op een gegeven moment kom je in een fase waarin je op zoek gaat naar een dagbesteding die je ook na je behandeling houvast geeft. Omdat ik zelf eigenlijk al een duidelijk idee had over wat ik wilde, heeft mijn mentor mij aangemeld bij de BV. Ik wilde graag een stukadoorsopleiding volgen. Ik had in het verleden al wat ervaring opgedaan met stuken. Mijn idee was om deze ervaring verder uit te bouwen met een opleiding en zo een weg te banen naar zelfstandig ondernemerschap. Met de BV wilde ik de mogelijkheden hiervoor bespreken. Samen hebben we gekeken naar mijn werkervaring, scholingsmogelijkheden, maar ook naar mijn schulden en contacten met justitie. De BV heeft contact gelegd met enkele stukadoorsbedrijven en de sociale dienst.

Er was geloof ik binnen twee weken een afspraak bij een bedrijf. Die wilde mij een kans bieden om werkervaring op te doen. Ook werd er al snel gesproken over het krijgen van een baan wanneer ik me goed zou ontwikkelen. De baas van het bedrijf bood mij een opleiding aan wanneer ik er langer zou blijven. Ik kreeg bij het bedrijf gelijk de kans om tijdens klussen mee te gaan en van mijn collega’s mocht ik al snel een muurtje of plafonnetje straktrekken. Ik vond het geweldig. Ik nam steeds foto’s van het werk dat ik had gedaan. Ik weet nog dat ik ze in het begin aan iedereen liet zien. Zo nu en dan had ik nog een gesprek met mijn BV-consulent die wel eens op mijn werk langskwam om te vragen hoe het ging. Nu heb ik zelfs mijn eigen huisje. Dit heb ik helemaal zelf opgeknapt en ingericht. Voorlopig red ik me prima zo.”

Contactgegevens Banenconsulent Verslavingszorg De Perponcherstraat 99 2518 SR Den Haag Tel: 088 - 358 39 31 E-mail: [email protected]

Uitgave maart 2013