Beleidsplan
Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen WVE
Opgesteld ter besluitvorming in MO, D&H en AB Opgesteld door: Hans Stellaard (WVE) Judith Kurvers (CSR Academy) Timo Cochius (CSR Academy) Lars Moratis (CSR Academy) Datum: april 2009
1
Beleidsplan Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen WVE
1. Inleiding en proces 2. MVO-beleid voor WVE 2.1. Definitie 2.2. MVO-ambitie 2.3. MVO-definitie 2.4. Belanghebbenden 3. Uitvoeringsplan MVO 3.1. Toelichting 3.2. MVO-projecten 4. MVO organiseren Bijlage 1 – European Corporate Sustainability Framework (ECSF) Bijlage 2 – Resultaten MVO-scan Bijlage 3 – Inventarisatie bestaande MVO-activiteiten Bijlage 4 – Voorgestelde MVO-projecten
2
1. Inleiding Waterschap Vallei & Eem (WVE) gaat bewust en structureel aan de slag met Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO). Door maatschappelijk verantwoord te ondernemen kan en wil WVE ook op eigen wijze bijdragen aan duurzame ontwikkeling. Bovendien heeft zij hierin als overheidsorganisatie een voorbeeldfunctie richting burgers en bedrijven. Er gebeurt al het e.a. op het gebied van MVO binnen onze organisatie, echter niet structureel genoeg en niet altijd zichtbaar. Verschillende bestuurders en medewerkers hebben inmiddels een bepaald beeld bij het begrip MVO en hoe WVE hier invulling aan kan, dan wel moet geven. Zo zijn er uit verschillende hoeken van de organisatie mogelijke projecten en activiteiten aangedragen die input kunnen vormen voor het toekomstige MVO-beleid. Hierin ontbreekt tot op heden een eenduidig beeld; iets dat zeer belangrijk is wanneer er over een veelomvattend begrip als MVO gesproken wordt. Eenduidigheid leidt namelijk tot: effectieve investeringen, een duidelijke koers, een consistent beleid, een uniform beeld naar buiten en de mogelijkheid nieuwe ideeën binnen een strategie te plaatsen. In dit beleid zullen enkele uitgangspunten m.b.t. MVO duidelijk gemaakt worden, zodat iedereen, bestuurder en medewerkers, intern en extern, weet wat WVE met MVO bedoelt en nastreeft. Het Dagelijks Bestuur heeft om die reden dan ook op 19 juni 2008 besloten een MVO-traject te starten op basis van een Plan van Aanpak, waarin een eigen MVO-beleid wordt opgesteld. Dit beleidsstuk is hier het eindproduct van en dient, na bestuurlijke vaststelling, richting én invulling te geven aan de MVO-activiteiten die WVE vanaf 2009 zal ontplooien. 1.1
Proces
In september 2008 is binnen WVE de projectgroep MVO van start gegaan met het ontwikkelen van een organisatiespecifiek MVO-beleid voor WVE, in samenwerking met CSR Academy. Het doel van dit traject is het realiseren van een formeel MVO-beleid voor WVE. De projectgroep MVO was breed samengesteld uit alle geledingen van onze organisatie, waaronder 2 bestuursleden, een MO-lid en vertegenwoordigers van alle afdelingen van WVE. Er zijn 4 bijeenkomsten gehouden met de projectgroep, waarin stapsgewijs helder werd gemaakt wat de projectgroep voor ogen had met MVO qua omvang en aard, welk ambitieniveau toepasselijk was voor WVE, welke MVO-thema’s wel en niet moesten worden opgepakt, welke concrete projecten moeten worden opgepakt en hoe MVO moet worden georganiseerd en geborgd binnen onze organisatie. Het waren levendige en inspirerende bijeenkomsten. Een en ander is in dit beleid vertaald naar een aantal uitgangspunten voor MVO binnen WVE en er is een duidelijk uitvoeringsplan geformuleerd dat aansluit bij de ambities en doelstellingen van WVE op MVO-gebied. Het proces kan als volgt visueel in beeld gebracht worden:
Het hele proces: Definitie van MVO Communicatie
Visie/ambitie m.b.t. MVO
Huidige situatie, status quo
Aandachtsgebieden, thema’s
Projecten, initiatieven, beleid
ROLLEN
MVO-scan
MVOprojectagenda
Uitvoeringsplan MVO
Figuur 1: het proces
3
Tussen de projectgroepbijeenkomsten door is een MVO-scan uitgevoerd, speciaal ontwikkeld door en voor waterschappen. Deze scan heeft inzicht gegeven in reeds uitgevoerde of aanwezige activiteiten op MVOgebied. Deze inventarisatie is gebruikt om relevante MVO-thema’s voor WVE vast te stellen, en vervolgens om, conform het bepaalde ambitieniveau, aanvullende MVO-activiteiten voor te stellen. Tenslotte wordt er een suggestie gedaan voor het verankeren van MVO in de huidige organisatiestructuur, gebaseerd op de discussies tijdens de projectgroepbijeenkomsten. Bij de totstandkoming van dit beleidsstuk heeft de uitgangssituatie van WVE, en daarmee de verschillende activiteiten die onze organisatie reeds onderneemt op het gebied van MVO, als startpunt gediend. Ten grondslag aan dit MVO-beleid en de bijeenkomsten ligt de overtuiging dat MVO, vanuit de Triple Puitgangspunten, een bijdrage levert aan de prestaties van onze organisatie als geheel – dus zowel op het gebied van People (Mens/Maatschappij) en Planet (Milieu) als Profit (Munt).
De samenstelling van de projectgroep MVO uit alle geledingen van onze organisatie waarborgt een breed draagvlak voor het hier voorgestelde MVO-beleid. De projectgroep heeft er alle vertrouwen in dat bij uitvoering van dit beleid MVO in 2012 een vanzelfsprekendheid is geworden binnen onze organisatie.
4
2. MVO-beleid voor WVE Hieronder volgt een chronologische uiteenzetting van het MVO-beleid bij WVE conform figuur 1. Achtereenvolgens komen aan de orde de keuze van een MVO-definitie, welke ambitie we hebben, welke keuzen er zijn gemaakt ten aanzien van de thema’s en tenslotte een uitvoeringsplan, waarin concrete MVOprojecten worden voorgesteld. 2.1 Definitie Duidelijkheid omtrent MVO is van belang bij het realiseren van een MVO-beleid. Voor iedereen dient het duidelijk te zijn wat er onder maatschappelijk verantwoord ondernemen verstaan wordt en hoe de organisatie hier tegenaan kijkt. De projectgroep MVO is dan ook gedurende de verschillende bijeenkomsten door een zogeheten ‘proces van betekenisgeving’ geleid waarbij er een invulling aan MVO is gegeven, specifiek voor onze organisatie. Van belang is hierbij dat er recht wordt gedaan aan bestaande activiteiten, opvattingen en ervaringen. WVE heeft uiteindelijk gekozen om zich aan te sluiten bij de generieke definitie die reeds wordt gehanteerd onder andere waterschappen. Vervolgens is de nadere betekenis van deze definitie specifiek voor WVE uitgelegd. De definitie luidt als volgt: Definitie MVO MVO is een proces waarmee een organisatie verantwoordelijkheid neemt voor de consequenties van haar handelen op sociaal, ecologisch en economisch gebied, in de hele keten, waarbij zij verantwoording aflegt en de dialoog aangaat met de betrokken belanghebbenden. De definitie nader uitgelegd: MVO gaat over wat wij als waterschap méér doen dan waartoe wij wettelijk verplicht zijn (onze kerntaken). Vrijwillig, maar zeker niet vrijblijvend. MVO betekent dat wij ons als waterschap bewust zijn van de gevolgen van ons handelen op mens (People) en milieu (Planet). We willen hiervoor verantwoordelijkheid nemen, en hierover verantwoording afleggen. Verantwoordelijkheid nemen doen we door schadelijke effecten van ons dagelijks handelen op mens en milieu zoveel mogelijk te vermijden, weg te nemen of te compenseren waar dat mogelijk is. Dit alles op een manier die gepaard gaat met minimale kosten (Profit). Zo worden beslissingen op het gebied van personeelsbeleid (diversiteit, integriteit), milieuzaken (energiebesparing, afvalscheiding, waterverbruik, CO2 compensatie, duurzaam inkopen) of activiteiten in onze omgeving (maatschappelijke projecten, het delen van waterschapskennis, educatie, duurzaam bouwen) uitgelegd. Verantwoording hierover afleggen betekent dat we open en eerlijk willen communiceren over die keuzes. Ook waar we niet kiezen voor duurzaamheid, leggen we uit waarom we toch die keuze hebben gemaakt. Niet alleen naar onze eigen medewerkers, maar ook naar onze belangrijkste partners in onze omgeving waarvan wij deel uitmaken: van burger tot gemeente tot belangenorganisaties (natuurbeheer), leveranciers en bedrijven. Op deze manier willen we MVO uitdragen naar al onze samenwerkingspartners: van burger tot gemeente tot leverancier. Zo willen we in deze samenwerking ook anderen inspireren en stimuleren tot duurzamer gedrag. Dat gebeurt niet van de ene op de andere dag: het is een proces dat moet groeien en continu onze aandacht vereist. Elementen van de definitie toegelicht: 1 MVO betekent continu aandacht voor People, Planet en Profit (PPP) in ons dagelijks handelen; 2 Verantwoordelijkheid nemen over de gevolgen van ons eigen gedrag op PPP; 3 PPP heeft betrekking op alle ketens waar WVE deel van uitmaakt: van ontwerp tot inkoop van WVE, tot gebruik en levering door WVE. 4 Verantwoording afleggen over het eigen handelen op het gebied van PPP; 5 Actief het gesprek opzoeken en aangaan met onze belanghebbenden; 6 Samenwerken met alle belanghebbenden van onze organisatie. Iedereen die werkzaam is bij WVE probeert vanuit zijn eigen taakgebied en dagelijkse praktijk een bijdrage te leveren aan duurzaamheid binnen onze organisatie. Dat betekent dat iedere werknemer zich bewust is van de effecten van zijn of haar eigen acties op People, Planet en Profit en daar verantwoordelijkheid voor neemt. Dat betekent een omslag: duurzamer denken, werken en handelen, en daarmee een nieuwe organisatieontwikkeling. Dat is een proces van draagvlak creëren, kennis overdragen en voortdurend met dit thema bezig zijn (ad1 en 2). De gehele keten betekent dus dat we duurzaamheid laten meewegen in de keuzes die we maken richting toeleveranciers, richting aannemers die werk voor ons verrichten, inhuurkrachten die ons MVO-beleid onderschrijven en andere partners waar we mee kiezen samen te werken. Concreet gezegd van ontwerp van waterplannen tot technische realisatie en van inkoop van WVE
5
tot gebruik en levering door WVE (ad3). Het bestuur, de directie en de medewerkers communiceren op een open en transparante manier over de wijze waarop keuzes tot stand komen richting elkaar en richting externe belanghebbenden, zoals burgers, leveranciers, bedrijven en andere relaties. Die dialoog gaat twee kanten op: WVE wil ook openstaan voor inspraak, inbreng en dus ook invloed van al deze belanghebbenden (ad 4 en 5). Wat we doen als organisatie komt in samenwerking tot stand met onze belanghebbenden. Daarmee hebben wij ook een voorbeeldfunctie op MVO-gebied. Wat tot stand komt, gebeurt op MVO-wijze is onze boodschap. Onze kennis willen we verspreiden en delen (ad6). 2.2 Onze MVO-ambitie De MVO-definitie maakt duidelijk wat wij onder MVO verstaat. Maar waarom wil WVE eigenlijk maatschappelijk verantwoord ondernemen? Welke benadering schuilt hier achter? Onze MVO-benadering Gedurende de projectbijeenkomsten is duidelijk geworden dat bestuurders en medewerkers ambitieuze ideeën hebben over MVO. Om te kijken waar het ambitieniveau ligt, is er een scan uitgevoerd aan de hand 1 van het European Corporate Sustainability Framework (ECSF-raamwerk): de Value Audit . Uit deze scan is gebleken dat het collectieve ambitieniveau met name op Community-niveau ligt. Op dit niveau wordt maatschappelijke verantwoordelijkheid gezien in termen van zorg besteden aan de directe en indirecte organisatieomgeving, omdat verondersteld wordt dat WVE van deze omgeving afhankelijk is. Maatschappelijke verantwoordelijkheid uit zich in de relaties tussen mensen onderling en de sociale omgeving in zijn geheel (de belanghebbenden); het gaat om afhankelijkheden en samenwerkingsverbanden en lokale netwerken voor duurzaamheidsprojecten. MVO moet onze organisatie, maar ook onze omgeving ten goede komen. Daarbij gaat men uit van het gebruik maken van wederzijdse kwaliteiten voor groei en het in gang zetten van leerprocessen. Dit betekent dat WVE er naar streeft om MVO te benaderen vanuit een stakeholderperspectief, waarbij zij zorg besteedt aan haar omgeving. MVO wordt gezien in relatie tot een betere wereld en betere relaties met belanghebbenden, die niet alleen een meerwaarde voor ons creëren, maar ook voor onze omgeving. Het aangaan van samenwerkingsverbanden, het inspelen op sociale en ecologische behoeften van de maatschappij en MVO benutten als bijdrage aan de persoonlijke ontwikkeling en organisatieontwikkeling zijn hierbij uitgangspunten. Hierbij dient opgemerkt te worden dat WVE neigt naar het Innovatie-Synergieniveau, waarbij MVO betekent nieuwe vormen van organiseren ontwikkelen die de context van de organisatie overstijgen. Dit verklaart het belang dat onze organisatie hecht aan een thema als Duurzame Innovatie. WVE wil duidelijk kunnen maken aan haar relaties hoe zij vanuit dit perspectief antwoord kan geven op de volgende vragen die alles te maken hebben met de ambitie die wij hebben ten aanzien van MVO: • Wanneer zijn we als waterschap duurzaam? • Waarom wil WVE aan de slag met MVO? • Wat willen we hebben bereikt over 5 jaar? Een ambitie ten aanzien van MVO zorgt voor een (lange termijn) visie, geeft een richting maar ook een focus (wij kunnen niet alles doen, we moeten kiezen wat relevant is voor onze organisatie) en is kaderstellend. Van belang geweest in de discussie is de discussie over de kerntaken: zijn we als waterschap duurzaam bezig als we onze kerntaken goed vervullen, of gaat die verantwoordelijkheid verder dan dat? Uit de discussie is nu naar voren gekomen dat de ambities op het gebied van duurzaamheid verder gaan dan de kerntaken die WVE vervult. De volgende ambitie voor WVE is opgesteld:
1
Voor meer informatie zie: www.ecsf.info en bijlage 1
6
Onze MVO-ambitie Als overheid vervullen we een maatschappelijke voorbeeldfunctie op het gebied van Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO). We willen bewuste stappen zetten en bewust omgaan met de effecten van ons handelen op onze omgeving. Duurzamer handelen zorgt voor een wereld waarin wijzelf en toekomstige generaties goed kunnen leven. In veel gevallen levert duurzaam handelen ook méér rendement op de lange termijn. Door dit alles te laten zien willen we anderen ook inspireren (stimuleren) om duurzamer te handelen. Wij richten ons hierbij specifiek op een aantal MVO-thema’s: Duurzame innovatie, Integriteit, Maatschappelijke betrokkenheid, Duurzame bedrijfsvoering en Waterschapskennis. Wij zijn hier in geslaagd als we bij al onze beslissingen en al ons handelen duurzaamheid als zwaarwegend criterium laten meewegen. Dat betekent dat we continue aandacht besteden aan People, Planet en Profit en dat er vanuit onze organisatie voldoende ruimte is om invulling te geven aan innovatieve initiatieven op het gebied van MVO. Dat doen wij o.a. door het opnemen van een MVO-toets in onze planvorming, voor zover relevant en het in het leven roepen van een Innovatiefonds zodat duurzame ontwikkelingen mogelijk gemaakt worden. Over een aantal jaren is MVO een vanzelfsprekendheid voor ons geworden, behalen we aantoonbare resultaten op de MVO-thema’s en worden we daarin als voorbeeld aangehaald worden door andere waterschappen, overheden en andere belanghebbenden. Zo willen wij op eigen wijze bijdragen aan duurzame ontwikkeling.
2.3 MVO-thema’s Wat valt er voor WVE nu onder MVO? Waar ligt onze focus de komende tijd? Waar kan MVO écht van toegevoegde waarde zijn? Gebaseerd op de definitie en uitleg van MVO, de uitkomsten van de scan (zie bijlage 2), de geformuleerde ambitie en daarmee de verschillende discussies zoals deze plaats hebben gevonden tijdens de bijeenkomsten, zijn er vijf thema’s geïdentificeerd die de komende jaren de basis van het MVO-beleid van WVE zullen vormen. Deze thema’s zijn geplaatst in de verdeling die ook door andere waterschappen wordt gehanteerd, naar People, Planet en Profit: 1. 2. 3. 4. 5.
Duurzame innovatie Integriteit Maatschappelijke betrokkenheid Duurzame bedrijfsvoering Waterschapskennis
1. Duurzame innovatie People Planet 2. Integriteit 4. Duurzame bedrijfsvoering 3. Maatschappelijke betrokkenheid Figuur 2: schematische weergave MVO-thema’s voor WVE
Profit 5. Waterschapskennis
Er is voor deze vijf thema’s gekozen omdat zij concreet weerspiegelen wat WVE onder MVO verstaat en omdat zij aansluiten bij de huidige MVO-activiteiten. Daarnaast zullen zij als richtinggevend kader dienen wanneer er beslissingen moeten worden gemaakt gerelateerd aan MVO. Toelichting op de thema’s Duurzame innovatie is bij WVE een overkoepelend thema en heeft betrekking op alle 3 de pijlers van People, Planet en Profit. De link naar de People dimensie krijgt invulling door je als innovatieve organisatie te profileren als een aantrekkelijke werkgever richting de markt (arbeidsmarktcommunicatie en imago), en richting de eigen medewerkers (cultuur en binding). Enerzijds willen wij een aantrekkelijke werkgever zijn met een innovatief klimaat waar medewerkers graag werken, zich kunnen ontwikkelen en waar er ruimte wordt geboden voor
7
eigen, vernieuwende initiatieven. Anderzijds vindt WVE het van belang dat medewerkers zich bewust zijn van de impact van hun handelen op het milieu en de maatschappij. Daarom wil WVE haar medewerkers stimuleren en faciliteren om hun steentje bij te dragen wanneer het gaat om MVO. Dit zal zij doen door meer bewustwording te creëren door middel van communicatie en training. Het thema duurzame innovatie kan op deze wijze een manier zijn om nieuwe mensen aan te trekken en mensen (langer) aan ons te binden. Duurzame innovatie richting Planet heeft alles te maken met het zoeken naar duurzame innovatieve oplossingen binnen onze bedrijfsvoering en in de producten, diensten en werken die we leveren. Dit betekent dat we duurzame innovatie ook op de agenda willen zetten van onze samenwerkingspartners. In de manier waarop wij financieren (Profit) betekent het mogelijk maken van duurzame investeringen die een langere terugverdientijd vragen (voorwaardenscheppend). Dat vereist een andere manier van denken: duurzaamheid kan inderdaad meer geld kosten, maar niet per definitie. Het rendement van duurzame investeringen verdient zich in de meeste gevallen terug. Duurzame innovatie is daarmee geen doel op zich, maar meer een middel om te komen tot diverse andere doelstellingen. Met Integriteit wordt bedoeld de betrouwbaarheid en transparantie van de organisatie. Het gaat erom dat we als organisatie open en eerlijk willen communiceren naar elkaar toe: intern en richting externe partners. Hiertoe moeten wij de juiste mechanismen in het leven roepen. Voorbeelden zijn het accountmanagement (externe partners zoals gemeenten) en de informatiebehoefte structureel peilen bij externen. De kern van ons MVO-beleid is het Duurzaam maken van onze bedrijfsvoering, en raakt aan de wijze waarop wij omgaan met water, energie, afval en andere materialen. WVE vervult hier als overheidsorganisatie een voorbeeldfunctie. Denk aan duurzaam inkopen, mobiliteit en CO2-reductie. Met Maatschappelijke betrokkenheid worden de bestedingen buiten onze kerntaken bedoeld, en daarmee de bijdrage die WVE levert aan de maatschappij. Te denken valt aan buitenlandbeleid, recreatief medegebruik, educatieprojecten en monumentenbeheer/cultuurhistorie. Hier valt ook onder het vergroten van de betrokkenheid van burgers bij de besluitvorming van het waterschap. Met name wordt hierbij gedacht aan “burgerparticipatie” bij ingrijpende projecten in de regio die grote gevolgen hebben voor de betreffende gemeenschap. Onder Waterschapskennis wordt verstaan hoe wij met onze specialistische kennis omgaan, en met name wat we buiten het waterschap met deze kennis doen. De export van onze waterkennis: het zoeken naar innovatieve manieren om méér meerwaarde te halen uit de kennis die wij in huis hebben. Hier zit ook een duidelijke link met het thema maatschappelijke betrokkenheid. Een voorbeeld is het aangaan van een internationale steden- en/of organisatieband. Deze vijf thema’s zullen de komende jaren het fundament onder het MVO-beleid zijn. Na deze periode wordt het MVO-beleid geëvalueerd en kunnen de MVO-thema’s desgewenst gewijzigd worden. 2.4 Belanghebbenden Belanghebbenden zijn (groepen van) organisaties en personen die invloed kunnen hebben op en/of beïnvloed kunnen worden door het handelen van een organisatie, ook wel stakeholders genoemd. Bij de totstandkoming en invulling van dit MVO-beleid is nadrukkelijk aandacht besteed aan de voornaamste belanghebbenden van WVE: wie zijn deze belanghebbenden en wat zijn hun verwachtingen richting WVE over MVO? De belangrijkste externe belanghebbenden van WVE zijn achtereenvolgens: de overheid (ministeries, provincies, gemeenten en andere waterschappen), bedrijven, belangengroeperingen, terreinbeheerders en burgers. De belangrijkste interne belanghebbenden zijn achtereenvolgens: het bestuur (AB+ D&H), de directie en de medewerkers. Vervolgens is binnen de projectgroep nagedacht over de volgende vragen in relatie tot deze voornaamste belanghebbenden: • Wat verwachten zij van ons op MVO-gebied? • Welke MVO-issues spelen er nu m.b.t. de verschillende belanghebbenden? • Welke kansen liggen er op MVO-gebied m.b.t. de verschillende belanghebbenden? • Wat is de rol van MVO in de keten van WVE? En wat kan deze worden? Door kritisch na te denken over deze in het kader van MVO zeer relevante vragen, zijn we erin geslaagd om invulling te geven aan ons MVO-beleid, op een manier die vermoedelijk aanspreekt bij onze
8
belanghebbenden, voldoet aan hun verwachtingen en die aansluit bij onze eigen rol en waarbij we heel concreet ook de kansen benutten die we op deze manier hebben geïdentificeerd. De MVO-projecten die hier voorgesteld worden, hebben dan ook betrekking op deze voornaamste belanghebbenden. In dit hoofdstuk is de MVO-definitie van WVE besproken, is er gekeken vanuit welke benadering MVO invulling krijgt bij onze organisatie en hoe dit tot uiting komt in de vijf MVO-thema’s. Daarnaast is vastgesteld waarom wij invulling willen geven aan MVO en welke ambitie hierbij leeft binnen de organisatie. Als laatste is gekeken welke belanghebbenden van belang zijn in het MVO-beleid voor WVE. Op basis van deze uitgangspunten zal in het volgende hoofdstuk een concreet uitvoeringsplan met MVO-projecten voorgesteld worden.
9
3. Uitvoeringsplan MVO Tijdens de overleggen tussen de (beoogde) heemraden van het College van Dijkgraaf en Heemraden (D&H) zijn afspraken gemaakt over een aantal speerpunten die extra aandacht krijgen van het college. MVO krijgt sowieso veel aandacht van D&H, maar tevens krijgen de onderwerpen buitenlandbeleid, recreatief medegebruik en innovatie extra aandacht. Deze onderwerpen zijn dan ook expliciet meegenomen in het MVO-beleid.
Op basis van de uitkomsten van de MVO-scan, plus een inventarisatie van op dit moment lopende MVOactiviteiten of plannen daartoe, is gekeken naar de huidige positie van WVE op het gebied van MVO. Dit toont aan dat WVE zich altijd al bewust is geweest van haar maatschappelijke verantwoordelijkheid. Er zijn meer dan 60 projecten naar voren gekomen. In bijlage 3 is een inventarisatie gegeven van huidige MVOprojecten binnen onze organisatie, gerangschikt (indien mogelijk) naar de MVO-thema’s zoals deze voor WVE zijn geselecteerd. Deze (voorgenomen) projecten of activiteiten worden gerealiseerd onder verantwoordelijkheid van het desbetreffende afdelingshoofd. Het idee is om een aantal projecten/activiteiten uit bijlage 3 te selecteren en die op basis van het toekomstige innovatiebeleid, lees innovatiefonds, een extra stimulans te geven in tijd en geld om die innovatie te verduurzamen, te verbeteren en/of te versnellen. Dit gaat in de vorm van een project, waarin dit selectieproces vorm krijgt. (zie bijlage 3 + projectnummer # 4) Tenslotte is er behoefte aan een aantal nieuwe projecten gebaseerd op de gekozen thema’s. Deze projecten kosten tijd en geld en zijn op die aspecten geprioriteerd. 3.1 Toelichting Bij de uiteindelijke vaststelling van onze MVO-projectagenda dient rekening gehouden te worden met een aantal natuurlijke afwegingen m.b.t. bestuurlijke prioriteiten, budgetten en tijdsplanningen. In deze eerste aanzet wordt een aantal projecten voorgesteld die deel uit kunnen maken van deze agenda. Bij deze selectie heeft een aantal argumenten die verschillende dimensies raken een rol gespeeld. In het huidige overzicht is geprobeerd een balans te vinden tussen projecten die op korte en langere termijn effecten genereren die zichtbaar zijn voor medewerkers, onze samenwerkingspartners en burgers. Daarbij is oog geweest voor het zogenaamd ‘laaghangend fruit’ (quickwins) en projecten die een grotere investering vragen. Tevens is rekening gehouden met activiteiten die zowel van invloed zijn op de organisatiecultuur als -structuur van WVE. Binnen de selectie is het aanspreken van interne en externe belanghebbenden eveneens van belang geweest. Tenslotte is getracht om binnen elk van de vijf geselecteerde MVO-thema’s één of meerdere projectvoorstellen te doen die gezamenlijk gelijkwaardig aan elkaar kunnen zijn wat betreft de uitwerking/ impact op de organisatie. Bij een aantal projecten is de eerste actie een startnotitie (S) of vooronderzoek (V) zodat het bestuur op basis van deze informatie kan bepalen of er behoefte is aan uitvoering van het project, wat de ambitie is van het betreffende project, wat dat kost aan tijd en geld en welke keuzes mogelijk zijn. Andere projecten kunnen meteen uitgevoerd (U) worden binnen de reguliere werkuitvoering of leiden tot inzicht en weer tot vervolgprojecten om het geconstateerde om te buigen in de gewenste MVO-richting. 3.2 MVO- projecten Om per 2009 concreet invulling te geven aan het MVO-beleid wordt een aantal activiteiten voorgesteld, onderverdeeld naar de bestuurlijke speerpunten, de lopende projecten en de verschillende MVO-thema’s wat betreft de nieuwe projecten. Zie hiervoor figuur 3. De inhoudelijke beschrijving van deze projecten is in bijlage 4 toegevoegd. Quickwins De voorgestelde MVO-projecten zijn zoals reeds genoemd indicatief. Elk project zal verkend worden in termen van mogelijkheden en concrete haalbaarheid (in termen van budget, tijd, mensen). Na deze verkenning zullen de voorgestelde MVO-activiteiten de komende jaren wel of niet worden gepland. Verder zullen er aanvullende MVO-activiteiten ontwikkeld worden op basis van de MVO-suggesties van medewerkers dan wel op basis van actualiteiten of vragen van belanghebbenden. Deze nieuwe activiteiten dienen, indien relevant en mogelijk, ook opgenomen te worden in het MVO-beleid. Het MVO-beleid staat dus niet vast, en zal zich voortdurend blijven ontwikkelen. Daarnaast bestaat de mogelijkheid om een vliegende start te maken met MVO door in het eerste jaar medewerkers actief om een bijdrage te vragen, bijvoorbeeld door de ideeënbox of bijeenkomsten met afdelingen, en vervolgens de concrete suggesties voor activiteiten direct door te voeren. Hiermee wordt meteen (intern) zichtbaar dat WVE het serieus meent.
10
Rubriek Speerpunten D&H
QW
Projecten die al lopen Duurzame innovatie
MVO-projecten 1 Innovatiebeleid, incl. innovatiefonds 2 Buitenlandbeleid 3 Recreatief medegebruik
Af 2009 2009 2009
Aard S S S
2009
U
-
Selectie projecten uit bijlage 3 met relatie innovatiefonds Zie project nr. 1
4
Integriteit
√
5
MVO- ideeënbox instellen
2009
U
Maatschappelijke betrokkenheid
√
6 7 8
Beleid werknemersvrijwilligerswerk Diversiteitsbeleid Werkervaringsplaatsen achterstandsgroepen arbeidsmarkt Maatschappelijke stage Verkenning educatieprojecten Burgerparticipatie Zie projecten nr. 3 + 4 Duurzaam Inkoopbeleid • Duurzame catering Spaarlampen voor medewerkers Project CO2 scan Climate Neutral Group Onderzoek isolatie Waterschapshuis en overige gebouwen Duurzaam terreinbeheer Vernieuwen aandacht energie/waterverbruik Waterschapshuis Uitbreiden activiteiten opwekking nietfossiele energie Duurzaam mobiliteitsbeleid Aansluiting lokale MVO-initiatieven Aangaan Organisatieband Zie project nr. 2
2010 2009
U U
2010 2010 2010 2009
V/S V/S V/S U
2010 2009 2009 2009 2010 2010 2010
U U U U
2011 2011
U V/S
2011 2010 2011
S U V/S
Duurzame bedrijfsvoering
9 10 11 -12 √ √ √
13 14 15 16 17 18
Waterschapskennis
19 20 21 --
V/S S
Figuur 3: schematische weergave MVO-projecten voor WVE Uitvoering projecten Voor de uitvoering van de projecten worden door de betrokken afdelingshoofden de projectleiders aangewezen. Binnen de afdelingen vindt dan de uitvoering van de projecten zelfstandig plaats en onder verantwoordelijkheid van het afdelingshoofd. De MVO-coördinator neemt kennis van de voortgang van de projecten en legt zo nodig verbindingen met andere afdelingen of derden. De afdelingshoofden dragen zorg voor verwerking van de projecten in de jaarplannen en P&C-cyclus (zie hoofdstuk 4). Eén maal per jaar in januari verzorgt de MVO-coördinator het Duurzaamheidsverslag waarin het bestuur kennis neemt van de voortgang van MVO binnen WVE (zie hoofdstuk 4). Projecthorizon Het tijdspad dat voor de uitvoering van de gestelde activiteiten wordt voorgesteld is drie jaar. Hierbij zullen in 2009 met name de meeste quickwins en de suggesties van enthousiaste medewerkers uitgevoerd worden. Het zwaartepunt van de implementatie van de MVO-projecten ligt in 2010 en loopt naar verwachting door tot eind 2011. Verwacht wordt dat in die 3 jaar MVO voldoende verankerd is in de organisatie. (zie 2.3 Ambitie) In dit hoofdstuk zijn de bestuurlijke speerpunten en is de inventarisatie van de huidige MVO-activiteiten die reeds binnen WVE lopen of gaan lopen aan de orde gekomen. Daarnaast zijn een concreet aantal nieuwe MVO-projecten voorgesteld, vooral om MVO binnen en buiten onze organisatie vorm te geven. Hierbij is ook aandacht besteed aan de zogenaamd quickwins. In bijlage 4 worden de projecten meer in detail beschreven. Tenslotte kwam hier ook kort de verankering van MVO aan de orde. In het volgende hoofdstuk zal dit nader toegelicht worden.
11
4. MVO organiseren en borgen De intentie van WVE om dit traject te starten is de eerste stap geweest. Het opstellen van een specifiek MVO-beleid en een bijbehorend uitvoeringsplan (in de vorm van projectvoorstellen) is de volgende stap geweest. De laatste stap is meteen de grootste uitdaging: Om MVO te verankeren in de organisatie zal het onderdeel moeten worden van de dagelijkse beleids- en bedrijfsvoering; het dient de normaalste zaak van de wereld te worden voor al onze medewerkers. In dit hoofdstuk worden diverse voorstellen gedaan die laten zien hoe we MVO in de praktijk kunnen organiseren en borgen.
Het gaat hier om aandacht voor de volgende vier onderwerpen: 1. Aanwijzen van een MVO-coördinator 2. Integreren en meten 3. Structuren /verantwoordelijken 4. Communiceren 1. MVO-coördinator Deze medewerker heeft als taak: aanjagen, coördineren en stimuleren. In de eerste drie jaar zal het ook zijn verantwoordelijkheid zijn om stappen 2 ‘integreren en meten’ en stap 3 ‘structuren/verantwoordelijkheden’ te initiëren. In samenwerking met de afdeling communicatie zal hij de benodigde communicatie van de resultaten, initiatieven en ideeën verzorgen (stap 4). 2. Integreren en meten MVO moet worden geïntegreerd en verankerd in de dagelijkse beleids- en bedrijfsvoering van WVE. De MVO-coördinator neemt hiertoe de nodige initiatieven. Daarnaast moeten mechanismen in het leven worden geroepen die ervoor zorgen dat de voortgang van deze MVO-projecten wordt gemonitord en gemeten. Op basis van deze resultaten worden activiteiten bijgestuurd. Hier zijn diverse voorstellen geschikt voor: •
•
• •
MVO-paragraaf Een MVO-toets kan worden toegepast door het integreren van een MVO-paragraaf in relevante bestuurlijke stukken. De principes van MVO worden zo vanzelfsprekend meegewogen in de voorbereidingsfase van plannen op ambtelijk niveau en bij de besluitvorming over deze plannen op bestuurlijk niveau. MVO in afdelingsplannen/P&C cyclus Het onderdeel MVO dient standaard terug te komen in afdelingsplannen, zodat de voortgang voor iedere afdeling duidelijk zichtbaar is en de afdelingen op hun prestaties afgerekend kunnen worden. De doelstellingen van de verschillende MVO-projecten zijn terug te vinden in bijlage 3. Benoemen prestatie-indicatoren Integratie in INK- model
3. Structuren /verantwoordelijken Om ervoor te zorgen dat het MVO-beleid daadwerkelijk gerealiseerd wordt, dienen op verschillende niveaus verantwoordelijken te worden aangesteld en nieuwe structuren in het leven geroepen. Om MVO succesvol te implementeren is het allereerst van belang dat er vanuit het bestuur en de directie van de ambtelijke organisatie een commitment bestaat om met MVO aan de slag te gaan en dat dit ook gecommuniceerd wordt. Dit kan men realiseren door de volgende voorstellen: •
• • • •
MVO-comité installeren Conform de Arbostructuur: een aantal mensen uit afdelingen en een persoon op centraal niveau zitting te laten nemen in het MVO-comité. Deze groep van maximaal zes personen komt op tweemaandelijkse basis bijeen o.l.v. de MVO-coördinator. Mogelijke taken: - Het fungeren als ‘kenniscentrum’ waar vernieuwende ideeën ontstaan; - Het coördineren en bewaken van de voortgang van activiteiten geïnitieerd binnen de MVOprojectagenda; - Over de ervaringen en bevindingen wordt organisatiebreed gecommuniceerd via een terugkerend bulletin (intranet); - Bewustzijn en draagvlak creëren onder medewerkers door (incidenteel) activiteiten te ontplooien (bijv. documentaires laten zien, lunchbijeenkomsten); - MVO-suggesties van medewerkers centraal toetsten en behandelen. Lid Dagelijks Bestuur heeft MVO als aandachtsveld Directielid heeft MVO in portefeuille Op de hoogte houden van de voormalige projectgroep Afdelingshoofden zijn verantwoordelijk voor de MVO-projecten
12
4. Communiceren Zowel intern als extern zal er voortdurend moeten worden gecommuniceerd over MVO. Dit om continu aandacht te besteden aan bewustzijn, draagvlak en verdere verinnerlijking. Hiertoe zijn diverse voorstellen denkbaar: • • •
• •
Communicatie over het MVO beleid Workshop of training duurzaam leiderschap voor bestuur/directie/afdelingshoofden (hoe anderen te inspireren tot duurzaam handelen) Brainstormsessies MVO op afdelingsniveau Tijdens de sessies wordt het begrip MVO in al haar facetten toegelicht en worden medewerkers geïnformeerd over actuele ontwikkelingen op het gebied van MVO. Ook wordt de discussie aan de hand van stellingen/ dilemma’s aangewakkerd en worden medewerkers gestimuleerd na te denken over het thema en hun eigen rol hier in. Ook wordt de gelegenheid geboden te brainstormen over mogelijke nieuwe MVO-projecten voor WVE. Duurzaamheidsverslag jaarlijks uitbrengen MVO-overleg afdelingshoofden Tijdens dit overleg zullen de afdelingshoofden onder meer hun vorderingen, knelpunten en nieuwe initiatieven bespreken. Hierdoor zullen zij enerzijds volledig geïnformeerd zijn en zo vragen van hun medewerkers kunnen beantwoorden; anderzijds zal hiermee continu aandacht zijn voor MVO en de ontwikkelingen op dit gebied binnen en buiten de organisatie.
Het uiteindelijke doel is om de inbedding van MVO in de organisatie te realiseren en dat het niet als een project door blijft lopen. Wel wordt ingezien dat het noodzakelijk is om de eerste jaren een MVO-coördinator aan te stellen die in samenwerking met het MVO-comité een aanjagende functie vervuld en initiatieven ontplooit om MVO te verankeren in de organisatie. Nu de projectgroep MVO is opgeheven, is het van belang dat er een aanjager van het onderwerp MVO blijft en dat de voortgang gemonitord wordt. Inzet in tijd De realisatie van de MVO-projecten en de organisatorische inbedding van MVO, zoals hierboven beschreven, is niet van de een op andere dag gerealiseerd. Daarom wordt voorgesteld om gedurende drie jaar (2009–2011) MVO-coördinator aan te stellen. Voor 2009 beslaan de werkzaamheden van de MVOcoördinator tenminste 1000 uur. De MVO-coördinator zal de verschillende projecten in samenwerking met andere medewerkers van onze organisatie initiëren, coördineren en soms (mede) uitvoeren. De geschatte tijdsbesteding van die medewerkers staat aangegeven bij de inhoudelijke beschrijving van de projecten in bijlage 4. Totaal gaat het daarbij om 500 uur in 2009, 550 uur in 2010 en 350 uur in 2011 (alles geschat) beschikbaar te stellen om de verschillende projecten uit te voeren. De afronding van de projecten staat gepland zoals beschreven in paragraaf 3.2 en in bijlage 4 en zijn realiseerbaar. Indien projecten worden verschoven van 2010/2011naar 2009 leidt dit tot uitbestedingskosten, er is geen capaciteit voor in 2009. Begin 2012 zal geëvalueerd worden of het behoud van de functie van de MVO-coördinator noodzakelijk is. Inzet in geld Voor het jaar 2008 en 2009 is een basisbudget van € 25.000,- beschikbaar gesteld voor de realisatie van de MVO-ambities van WVE. Voorgesteld wordt om ook voor de jaren 2010 en 2011 een budget van € 25.000,vast te stellen. Met dit bedrag kunnen gehonoreerde initiatieven van medewerkers uitgevoerd worden, extern advies ingewonnen worden, externe adviseurs ingehuurd, etcetera. Dit bedrag is exclusief mogelijke opleidingskosten, deze zullen uit de opleidingsbudgetten van de desbetreffende afdelingen gefinancierd dienen te worden. Specifiek voor het Buitenlandbeleid is voor 2009 een bedrag van € 50.000 gereserveerd. Gezien de extra aandacht van D&H voor dit beleid, zal middels een startnotitie verkend worden welke ambitie hier precies wordt nagestreefd door het bestuur. Een scherpere prioritering van projecten van 2010/2011 naar 2009 leidt tot uitbestedingskosten. Deze zijn vermeld bij de inhoudelijke beschrijving van de projecten in bijlage 4.
13
14
Bijlage 1 – European Corporate Sustainability Framework (ECSF) European Corporate Sustainability Framework - ECSF ECSF staat voor European Corporate Sustainability Framework. Dit raamwerk biedt organisaties een instrument waarmee zij hun onder andere hun MVO-ambitie kunnen bepalen De MVO-ambitie wordt bepaald met behulp van de ECSF-Value Audit. ECSF volgt de structuur van het EFQM-model. Binnen ECSF is het van belang dat alle organisatiegebieden aansluiten op het heersende ambitieniveau van de organisatie. Dit is een evolutionair proces en zal tijd kosten. De verschillende ambitieniveaus toegelicht:
Voor meer informatie zie www.ecsf.info
15
Bijlage 2 – Samenvatting resultaten MVO-scan voor waterschappen De MVO-scan voor waterschappen is ontwikkeld door SenterNovem in 2005 (als onderdeel van het programma Leren voor Duurzame Ontwikkeling, nu Duurzame Bedrijfsvoering Overheden, DBO), in samenwerking met een vijftal waterschappen. De MVO-scan bevraagt het waterschap over de aanwezigheid van/ aandacht voor bepaalde MVO-activiteiten, onderverdeeld naar een aantal thema’s. De resultaten maken zo een benchmark mogelijk tussen verschillende waterschappen op die onderdelen. Doel van de benchmark is het stimuleren van kennisuitwisseling tussen de verschillende waterschappen. In de MVO-scan is reeds gekozen voor de volgende MVO-thema’s: People (Betrouwbaarheid, Transparantie, Arbeidsparticipatie, Arbeidsveiligheid) Planet (Duurzame bedrijfsvoering, Maatschappelijke betrokkenheid) Profit (Waterschapskennis, Financiering, Tariefontwikkeling). 15 waterschappen hebben deze scan uitgevoerd in 2006 en 2007. De MVO-scan is in het kader van dit project ook uitgevoerd bij WVE over het jaar 2007. WVE wordt op deze manier gebenchmarkt ten opzichte van deze andere waterschappen op een aantal vaste thema’s. Door middel van kleuren is aangegeven waar WVE afwijkt, voorloopt, of gelijk staat t.o.v. andere waterschappen. De resultaten van deze scan zijn gebruikt voor twee doeleinden: inzicht krijgen in huidige MVO-activiteiten op een aantal MVO-thema’s en op basis van de resultaten de voor WVE relevante MVO-thema’s vast te stellen Via onderstaand figuur kan men middels de kleurenindicatie aflezen hoe WVE scoort op de diverse thema’s. People
Planet
Profit
1. Betrouwbaarheid
5. Duurzame bedrijfsvoering
7. Waterschapskennis
6. Maatschappelijke betrokkenheid
8. Financiering
2. Transparantie 3. Arbeidsparticipatie
9. Tariefontwikkeling 4. Arbeidsveiligheid Figuur 1: schematische weergave MVO-thema’s vastgesteld in de MVO-waterschapsscan Cursief = halen van informatie, WVE loopt enigszins achter t.o.v. andere waterschappen Onderstreept = neutraal, WVE wijkt niet af t.o.v. andere waterschappen Vet = brengen van informatie, WVE loopt voor t.o.v. andere waterschappen.
Resultaten op hoofdlijnen: Uit de scan is gebleken dat WVE met name voorloopt op thema’s als Betrouwbaarheid (het voeren van een integriteitsbeleid, aanbestedingsbeleid) en bepaalde aspecten van Duurzame bedrijfsvoering (energiegebruik, duurzaam bouwen beleid, afvalscheiding en -preventie, waterverbruik). Enigszins achter loopt WVE op Transparantie (afwezigheid formeel accountmanagement voor gemeenten, actieve interne communicatie), bepaalde aspecten van Duurzame bedrijfsvoering (duurzaam inkopen, duurzame mobiliteit), Maatschappelijke betrokkenheid (besteding buiten kerntaken WVE) en Waterschapskennis (extern uitdragen en kennisdeling). Mede op basis van deze bevindingen zijn de voor WVE relevante MVOthema’s geselecteerd, welke in het volgende hoofdstuk worden gepresenteerd.
16
Bijlage 3 – Inventarisatie bestaande MVO-activiteiten Innovatieve projecten • Optimalisatie studie slibgisting rwzi Amersfoort (verbeterde afbraak = minder slib + meer biogas) • Studie naar inzet gistingscapaciteit voor organische reststromen, zoals maaisel • Studie opwerken biogas naar aardgas in combinatie met varianten studies Amersfoort en Soest voor verwerking biogas (wel of geen gasmotor in zake optimalisatie energiegebruik biogas) • Uitvoering van het ijzerarm maken van slib afgevoerd naar de SNB waardoor het as van dit slib door de SNB afgevoerd kan worden naar thermfos voor opwerking naar fosfaat (recycling van afval) • Onderzoek mogelijkheden fosfaatterugwinning uit centraat en hergebruik. • Bijdrage aan duurzame inrichting waterketen Vathorst-West. • Innovatie: WVE werkt samen met ASG / universiteit Wageningen en HH Delfland bij onderzoek naar kroosverwijdering en de effecten daarvan op de waterkwaliteit + hergebruik van het kroos • WVE doet mee als partner in het project: ‘Praktische bedrijfsinnovaties in de landbouw’ en richt zich op implementatie maatregelen erfafspoeling, omgaan met maaisel en perceelbeheer (bemesting en bestrijdingsmiddelen). WVE is deelnemer in alle drie de aspecten van het project (Provincie Utrecht als aanvrager, Centrum voor Landbouw en Milieu als penvoerder). • WVE doet mee als partner in het project: project DUNUS: Duurzame Nutriëntenverwijdering uit Slootsystemen door afvoer en verwerking van kroos en maaisel. Vooralsnog 10.000 euro Eemgelden. (Hoogheemraadschap van Delfland als aanvrager, Animal Science Group als penvoerder). • Sinds 2007 is er innovatief aanbesteed met het UAVGC. Hierin wordt duurzaamheid tijdens de bouw en de eerste 10 jaar in gebruiksfase zwaar meegenomen in de beoordeling van de aanbiedingen • Studie gescheiden sanitatie zorginstelling (2009 vooral gericht op reductie emissiesmedicijnen) • Op zuiveringen Amersfoort, Ede, Soest zijn onderzoeksmogelijkheden in de vergunning opgenomen om verbeteringen te onderzoeken (nu wordt de firma Koch de gelegenheid gegeven op de rwzi Ede om een verbeterde beluchting voor een MBR-systeem te onderzoeken, in het verleden is de gelegenheid gegeven in Bennekom om een nieuw soort nafilter te testen en er is op Ede het NEREDA-systeem van DHV getest) Integriteit • MTO (MedewerkersTevredenheidsOnderzoek) iedere 2 jaar • Resultaatdoel beantwoorden telefoon (tijdig en wijze waarop) • Bij selectieprocedures hanteert WVE de sollicitatiecode • WVE is transparant en volgbaar bij aanbestedingen van diensten, werken en leveringen (toepassing dienstenbestek, RAW-systematiek (voorwaarden ontwerpen bestek), aanbestedingsleidraad). Maatschappelijke betrokkenheid • Werving- en selectiebeleid. WVE adverteert met: “Het personeelsbeleid van Waterschap Vallei & Eem is gericht op het bevorderen van deelname aan het arbeidsproces van arbeidsgehandicapten en leden van de minderheidsgroepen”.
17
Bijlage 3 – Inventarisatie bestaande MVO-activiteiten (vervolg) Duurzame bedrijfsvoering • In samenwerking met TUDelft, DHV, Thales, Vitens, Waternet en Oasen is eind 2008 een onderzoek opgestart naar optimalisatie van zandfiltraties. • Op alle rwzi’s is of wordt de besturing aangepast, waardoor de resultaten verbeteren en het verbruik van energie en chemicaliën daalt. • Onderzoek samenwerking met Norsk Skog Parenco met rwzi Renkum (verminderen grondwater verbruik, energieoptimalisatie, verminderen gronstoffenverbruik en kostenreductie) • 2009: Onderzoek naar mogelijkheden voor effluenthergebruik. • Sinds juli 2008 is het zuiveringsbedrijf van WVE aangesloten bij de MJA-3 afspraken voor energie. Afspraak is dat de waterschappen vanaf 2005 tot 2020 2% per jaar energie gaan besparen op efficiëntie • Groene energie per 1-1-2009 ingekocht tot 1-7-2010 • Haalbaarheidsstudies gebruik bellenbeluchting (deels) Rwzi's Soest, Veenendaal en Woudenberg • Uitvoering gebruik bellenbeluchting (deels) rwzi Amersfoort (vermindering energieverbruik met circa 1,6 miljoen kWh op 8,4 miljoen) • Energiestudies volgens verplichting WM, conform infomillblad E10 voor alle zuiveringen uitgevoerd • In verband met het aflopen van het slibcontract van rwzi Amersfoort over 2,5 jaar wordt er een slibstrategie studie uitgevoerd over wat WVE aan alternatieven heeft voor de afvoer van het slib. (Gebeurt in 2009) • Middels Optimalisatie afvalwatersysteem studies (OAS) met de gemeente(n) kijken waar in de keten het best geïnvesteerd kan worden tegen zo laag mogelijke kosten. • Sinds visie document DUBO (duurzaam bouwen) uit 2003 wordt er duurzaam gebouwd op basis van factsheets. Projecten voldoen aan DUBO-beleid en emissiebeheersplan • Projecten voldoen aan gedragscode flora en fauna /uitwerking gedragscode flora en fauna • Gebruik duurzaam materiaal o.a.: o Alleen goed (FSC)hout o Hout; Europese alternatieven gaan boven tropisch hardhout. Er wordt een bewuste keus gemaakt van het te gebruiken materiaal. Bijvoorbeeld; levensduur van 30 jaar ten opzichte van 10 jaar is ook 3 maal minder vaak vervangen (ook milieu winst). • Metaal boven water is van rvs of het wordt voorzien van een coating om te voorkomen dat zink uitloogt. Verder is het gebruik vaak aan wettelijke regels gebonden, dat zijn dus geen extra inspanningen • Gebruik biologische kettingolie etc. • We hebben proeven gedaan met biologische hydroliek olie in trekkers en ander materieel. In veel machines is dat niet mogelijk, vervallen garanties of moeten onbehoorlijk hoge investeringen worden gedaan. Dus nu hebben we daar waar het (maatschappelijk verantwoord) mogelijk is biologische olie. Concreet is dat alleen in de maaiboten, en niet in de trekkers en reinigers. • Bij de revisie van een gemaal wordt onderzocht of er biologische smeerolie gebruikt kan worden. • Het terreinonderhoud wordt chemievrij uitgevoerd (incidenteel op waterkering wordt wel chemisch onkruid bestreden om de grasmat te beschermen). In hoeveelheden zeer laag gebruik van bestrijdingmiddelen. • Bij veel materieel en objecten wordt het rendement en (stroom) verbruik goed in de gaten gehouden. Goed onderhoud en tijdig vervangen moet o.a. onnodig energieverbruik en slijtage voorkomen. • WVE heeft enkele stuwen die op zonne-energie worden aangedreven. Vanwege de vandalismegevoeligheid is dat alleen in het buitengebied. • Optimalisatie bio-p verwijdering (minder gebruik grondstoffen, minder slibproductie) Waterschapskennis • Regelmatige uitvoering van PAGO's (periodieke arbeidsgeschiktheids onderzoeken) • RI&E (risico inventarisatie en -evaluatie) kantoor • Gezondheidsbeleid
18
Bijlage 4 – voorgestelde MVO-projecten SPEERPUNTEN D&H Projectnummer # 1 Innovatiebeleid, incl. oprichting innovatiefonds Eenmalig vs. continu: Opstellen eenmalig, uitvoering continu Zichtbaarheid (1 t/m 5): ☼☼☼☼ Omschrijving
Het opstellen van een innovatiebeleid voor WVE. In dit beleid dient een aantal zaken duidelijk te worden: de visie van WVE op innovatie, wat zijn de ambities, wat zijn de aanknopingspunten met de klimaatstudie/ het klimaatbeleid en op welke duurzame, innovatieve projecten wil WVE de komende jaren gaan inzetten? Het is van belang dat er een duidelijke link met het MVO-beleid ligt. Daarnaast moet in het innovatiebeleid een aantal criteria vastgesteld worden, zoals: wanneer spreekt men over een innovatie en wanneer kan een beroep worden gedaan op het innovatiefonds? De totstandkoming van het innovatiebeleid zal tot het takenpakket van de MVOcoördinator behoren. Op het innovatiefonds kunnen afdelingen/medewerkers een beroep doen, wanneer zij tijd en geld willen vrijmaken om duurzame mogelijkheden tijdens de planvormingsfase van projecten te onderzoeken, alsmede wanneer er meer budget nodig is om innovatieve duurzame projecten te realiseren, te verbeteren of te versnellen. Op basis van een aantal op te stellen criteria worden financiële gelden wel of niet uitgekeerd. Het fonds wordt gefinancierd door een structurele jaarlijkse bijdrage van WVE en door de opbrengsten die energiebesparende maatregelen hebben opgebracht.
Beoogd rendement • Een duidelijk kader bieden voor duurzame innovatieve projecten bij WVE; • Vergroten van de zichtbaarheid: signaalfunctie voor het belang van het thema duurzame innovatie bij WVE; • WVE profileren als aantrekkelijke werkgever en innovatieve organisatie. • Financiële mogelijkheden creëren die het onderzoeken en het realiseren van (duurdere) innovatieve duurzame projecten in de praktijk mogelijk maken. Participatie Planning Aard Tijdsindicatie
MVO-coördinator en de afdelingen Wz, BW, PV, RW, AZ, IV Afgerond 2009 Startnotitie ter verkenning ambitieniveau, definitief beleid en uitvoering. MVO-coördinator : 100 uur. Per afdeling 10 uur.
Projectnummer # 2 Buitenlandbeleid Eenmalig vs. continu: Uitvoering projectmatig Zichtbaarheid (1 t/m 5): ☼☼☼ Omschrijving
WVE heeft in 2008 buitenlandbeleid geformuleerd, waarin criteria voor buitenlandse activiteiten door WVE zijn aangegeven. Hierin werkt zij samen met andere waterschappen. Het nieuwe D&H heeft aangegeven extra aandacht te besteden aan buitenlandbeleid en vraagt zich af of WVE voldoende doet.
Beoogd rendement • Manier om invulling te geven aan de maatschappelijke rol van WVE; • Het uitwisselen van relevante kennis van het waterschap aan buitenlandse partners; • Een extra stimulans voor de ontwikkeling en motivatie van de medewerkers; • Het verbeteren van de betrekkingen met actoren binnen het eigen beheersgebied door samen projecten op te pakken. Participatie Planning Aard Tijdsindicatie
hoofd afdeling Vergunningen en Handhaving Afgerond 2009 Startnotitie ter verkenning ambitieniveau D&H, daarna uitvoeren 160 uur
19
Projectnummer # 3 Recreatief medegebruik Eenmalig vs. continu: Opstellen eenmalig, uitvoering continu Zichtbaarheid (1 t/m 5): ☼☼☼ Omschrijving
Het beleid van het waterschap op het gebied van recreatief medegebruik, beschreven in de nota Hoofdlijnen beleid recreatief medegebruik (2002) is: “daar waar mogelijk onderhoudspaden, watergangen en waterkeringen openstellen voor permanente en tijdelijke vormen van recreatief medegebruik. Die openstelling moet te verenigen zijn met de primaire taken van het waterschap en de veiligheid van de gebruiker moet gegarandeerd zijn.” Het ambitieniveau dat bij dit beleid hoort, is samen te vatten als: “reageren op initiatieven van anderen en intern een actieve houding aannemen”. Het implementatieplan, daterend uit 2003 omvat 3 acties: 1. openstelling van onderhoudspaden, watergangen en waterkeringen 2.voorzieningen creëren 3. pr en informatie. Een update van dit beleid in 2007 leidde tot voortzetting van het huidige beleid, de proactieve houding en de samenwerking met in- en externe partijen voortzetten en uitbreiden. Om de aanleg van recreatieve voorzieningen te steunen is sinds 2008 jaarlijks € 100.000,- beschikbaar gesteld voor de financiering van kleinschalige projecten. Ook worden er jaarlijks onderhoudskosten à € 30.000 besteed. Dit budget is ondergebracht bij de afdeling BW. Het nieuwe D&H heeft aangegeven behoefte te hebben aan een nieuwe impuls op het gebied van Recreatief Medegebruik. Afgetast moet worden hoe dit te verwezenlijken.
Beoogd rendement Manier om invulling te geven aan de maatschappelijke rol van WVE; Het verbeteren van de betrekkingen met actoren binnen het eigen beheersgebied door samen projecten op te pakken. Participatie Planning Aard Tijdsindicatie
team Communicatie Afgerond 2009 Startnotitie ter verkenning ambitieniveau, definitief beleid en uitvoering 40 uur
PROJECTEN die al lopen zoals genoemd in bijlage 3 Projectnummer # 4 Selectie projecten uit bijlage 3 in relatie tot innovatiefonds Eenmalig vs. continu: Uitvoering projectmatig Zichtbaarheid (1 t/m 5): ☼☼☼ Omschrijving
Er wordt in kaart gebracht in hoeverre de bestaande projecten, zoals deze zijn geïnventariseerd in bijlage 3, in aanmerking komen voor het innovatiefonds.
Beoogd rendement • In kaart brengen waar grote winsten te behalen zijn op het gebied van MVO, zonder dat er nieuwe activiteiten in gang gezet moeten worden; • Bestaande, innovatieve projecten verduurzamen. Participatie Planning Aard Tijdsindicatie
MVO-coördinator, relevante afdelingen (dit is afhankelijk van de activiteiten) Afgerond 2009 Uitvoeren MVO-coördinator: 30 uur. Relevante afdelingen: 15 uur
20
INTEGRITEIT Projectnummer # 5 MVO- ideeënbox instellen voor medewerkers Eenmalig vs. continu: Instellen eenmalig,verwerking tweemaandelijks Zichtbaarheid (1 t/m 5): ☼☼☼☼ Omschrijving
Op intranet zal een ‘MVO-ideeënbox’ gecreëerd worden. Alle medewerkers kunnen hier hun (verbeter)suggesties kwijt die te maken hebben met MVO. De box wordt aangekondigd via intranet, suggesties worden verzameld door de MVO-coördinator en periodiek getoetst door de MVO-coördinator en/of het MVO-comité. Uit de suggesties worden ideeën gekozen om te worden uitgevoerd. De medewerker die dit idee heeft ingediend zal hiervoor op toepasselijke wijze beloond worden.
Beoogd rendement • Bewustwording onder medewerkers creëren; • Alle medewerkers wordt de mogelijkheid geboden mee te denken vanuit de eigen dagelijkse werkpraktijk met het MVO-beleid van WVE. • Aandacht voor quickwins Participatie Planning Aard Tijdsindicatie
MVO-coördinator, team Communicatie. Afgerond 2009 Uitvoeren MVO-coördinator : 20 uur. Team Communicatie: 5 uur
MAATSCHAPPELIJKE BETROKKENHEID Projectnummer # 6 Beleid werknemersvrijwilligerswerk Eenmalig vs. continu: Opstellen eenmalig, uitvoering afhankelijk van ambitie Zichtbaarheid (1 t/m 5): ☼☼☼ Omschrijving
WVE werkt aan het opstellen van een werknemersvrijwilligersbeleid. Steeds meer bedrijven, maatschappelijke organisaties en overheden stimuleren medewerkers om zich vrijwillig in te zetten voor de samenleving, en faciliteren dit door het vrijwilligerswerk in een beperkt deel van de werktijd mogelijk te maken. De mogelijkheden van het aanspraak maken op de mogelijkheden in dit beleid beperkt zich tot lokale, dan wel Nederlandse initiatieven. Ook zal dit beleid met name faciliterend zijn en zullen er niet proactief mogelijkheden aangeboden worden aan medewerkers.
Beoogd rendement • Manier om de maatschappelijke rol van WVE te vervullen; • Er is een positief effect op het imago van WVE; • Het werken aan een gemeenschappelijke cultuur; • Betrokkenheid van medewerkers vergroten; • Medewerkers verruimen hun blik, krijgen toegang tot nieuwe netwerken, doen nieuwe kennis en ervaringen op, en vergroten hun werkplezier. Participatie Planning Aard Tijdsindicatie Kostenindicatie
MVO-coördinator, Team P-zaken, team Communicatie, mogelijk alle medewerkers (vrijwilligers) 2010 Beleid maken en uitvoeren Team P-zaken: 100 uur. Team Communicatie: 10 uur Bij uitbesteding P-zaken: € 15.000
21
Projectnummer #7 Diversiteitsbeleid Eenmalig vs. continu: Opstellen eenmalig, uitvoering continu Zichtbaarheid (1 t/m 5): ☼☼ Omschrijving
WVE werkt aan een officieel diversiteitsbeleid bij werving selectieprocessen: beleid dat erop is gericht een optimale en duurzame inzetbaarheid en productiviteit van alle medewerkers te bereiken, rekening houdend met al hun verschillen en overeenkomsten. Dat betekent streven naar een personeelsbestand dat een afspiegeling vormt van de maatschappij, waarin minderheidsgroepen ook in vertegenwoordigd zijn. Onderzocht moet worden of een dergelijk beleid wenselijk is voor WVE. Hieraan voorafgaand vindt een evaluatie plaats, waarin wordt gekeken op welke wijze nu wordt getracht mindreheidsgroepen te bereiken. Duidelijk moet worden op welke specifieke doelgroepen dit dan gericht zal zijn (allochtonen, jongeren, hoog opgeleide vrouwen, etc.)
Beoogd rendement • Een divers(er) personeelsbestand; • Meer aandacht voor leeftijdsopbouw binnen WVE (uitstroom door vergrijzing wordt mogelijk een issue); • Een aantrekkelijker imago voor WVE als werkgever. Participatie Planning Aard Tijdsindicatie Kostenindicatie
team P-zaken, team Communicatie. Afgerond 2009 beleid maken en uitvoeren conform CAO of met extra team P-zaken: 100 uur. Team Communicatie: 10 uur Bij uitbesteding P-zaken: € 15.000
Projectnummer # 8 Werkervaringsplaatsen achterstandsgroepen arbeidsmarkt Eenmalig vs. continu: Continu, afdelingsgebonden Zichtbaarheid (1 t/m 5): ☼☼☼ Omschrijving
WVE neemt het initiatief om een verkenning uit te voeren naar de mogelijkheden om binnen WVE jaarlijks een beperkt aantal werkervaringsplaatsen te bieden aan mensen uit de regio die een afstand hebben tot de arbeidsmarkt (o.a. arbeidsgehandicapten, langdurig werklozen, bijstandsgerechtigden etc.). Dit onderneemt WVE samen met de nabijgelegen gemeenten en andere instanties, bijvoorbeeld een DWI.
Beoogd rendement • Invulling geven aan de maatschappelijke rol die WVE vervult binnen de omgeving; • Draagt bij aan het imago van WVE als betrokken organisatie. Participatie Planning Aard Tijdsindicatie Kostenindicatie
MVO-coördinator, team P-zaken Afgerond 2010 Vooronderzoek naar mogelijkheden en startnotitie voor bestuur MVO-coördinator : 10 uur. Team P-zaken: 100 uur Bij uitbesteding P-zaken: € 15.000
22
Projectnummer # 9 Maatschappelijke stage Eenmalig vs. continu: Incidenteel Zichtbaarheid (1 t/m 5): ☼☼☼ Omschrijving
WVE onderzoekt de mogelijkheden om een bijdrage te leveren aan de Maatschappelijke stage. Alle leerlingen van het voortgezet onderwijs moeten per 2011 verplicht een maatschappelijke stage uitvoeren bij een organisatie waarbij ze een bijdrage leveren aan de maatschappij (72 uur). Op dit moment is een groot pilotproject gestart op een scholengemeenschap in Amersfoort. WVE kan stageplaatsen aanbieden aan leerlingen waarbij zij hun uren maatschappelijke stage onder begeleiding van WVE- medewerkers kunnen vervullen. De stage kan worden vervuld binnen WVE zelf, of juist in samenwerking met andere partijen, bijv. met natuur- en belangenorganisaties.
Beoogd rendement • Invulling geven aan de maatschappelijke rol die WVE vervult binnen de omgeving; • Imago: WVE wordt zichtbaarder voor inwoners en komt op een positieve manier in beeld; • Imago/ samenwerking: WVE haalt de banden met onderwijsinstellingen uit haar omgeving aan en wordt mogelijk aantrekkelijker voor leerlingen om een werkstage bij af te ronden. Participatie Planning Aard Tijdsindicatie Kostenindicatie
MVO-coördinator, team P-zaken, team Communicatie, mogelijk andere medewerkers (als begeleiders) Afgerond 2010 Vooronderzoek naar mogelijkheden en startnotitie voor bestuur MVO-coördinator:10 uur. Team P-zaken:100 uur. Team Communicatie:10 uur Bij uitbesteding P-zaken: € 15.000
Projectnummer # 10 Verkenning educatieprojecten Eenmalig vs. continu: Verkenning eenmalig, uitvoering continu Zichtbaarheid (1 t/m 5): ☼☼☼☼ Omschrijving
WVE wil investeren in educatieprojecten, die in samenwerking met diverse instanties ontwikkeld worden. In kaart moet worden gebracht welke educatieve middelen/ acties momenteel actief gehanteerd worden (zoals website, rondleidingen, lesmaterialen zoals boekjes/ brochures). Onderzocht moet worden of er eveneens behoefte is bij WVE aan een formeel educatiebeleid, waarbij er bewust(er) en doelgericht(er) voorwaarden worden geschapen om activiteiten en leerprocessen te organiseren met het oog op het vermeerderen van kennis en het vergroten van inzicht. Het gaat hier m.n. om waterschapseducatie: educatie waarbij het werk en de rol van het waterschap centraal staan. (Mogelijke doelgroep: basisschoolkinderen in beheersgebied).
Beoogd rendement • Manier om de maatschappelijke rol van WVE te vervullen; • De nut en de noodzaak van het waterschapswerk wordt overgebracht; • Vergroot de kennis van en het begrip over de activiteiten van het waterschap in de omgeving van WVE; • Draagt bij aan het imago en de profilering van WVE. Participatie Planning Aard Tijdsindicatie Kostenindicatie
team Communicatie, vrijwilligers? Afgerond 2010 Vooronderzoek naar mogelijkheden en startnotitie voor bestuur team Communicatie: 100 uur Bij uitbesteding: € 15.000
23
Projectnummer # 11 Burgerparticipatie Eenmalig vs. continu: Opstellen eenmalig, uitvoering continu Zichtbaarheid (1 t/m 5): ☼☼☼ Omschrijving
Bij projecten van wve waarbij ingrijpende gevolgen aan de orde zijn voor de lokale omgeving, met name voor mens, milieu en leefomstandigheden, is het gewenst dat de “getroffen” burgers een plaats krijgen in het ontwerp- en besluitvormingstraject. Dit betekent dat wve ruimte biedt voor burgers om in een vroeg stadium van een project mee te denken over het ontwerp en uitvoering van het project. Dit is een traject dat los staat van het wettelijke inspraaktraject voor belanghebbenden.
Beoogd rendement • Manier om de maatschappelijke rol van WVE te vervullen; • De nut en de noodzaak van het waterschapswerk wordt overgebracht; • Vergroot de kennis van en het begrip over de activiteiten van het waterschap in de omgeving van WVE; • Draagt bij aan het imago en de profilering van WVE. • Voorkomen van vertragende bezwaar- en beroepprocedures Participatie Planning Aard Tijdsindicatie
team Communicatie Afgerond 2009 maakt onderdeel uit van het te actualiseren Communicatiebeleid 40 uur (paragraaf burgerparticipatie)
DUURZAME BEDRIJFSVOERING Projectnummer # 12 Duurzaam Inkoopbeleid (DI) Eenmalig vs. continu: Opstellen eenmalig, uitvoering continu Zichtbaarheid (1 t/m 5): ☼☼ Omschrijving
Het opstellen en hanteren van een duurzaam inkoopbeleid voor de en aanbestedingen van WVE, plus het bepalen van het ambitieniveau WVE op DI (conform overheidsdoelstellingen 50% in 2010 waterschappen of hoger).
Beoogd rendement • De inkoopcoördinator gaat deelnemen in het programma DI; • De inkoopcoördinator raadpleegt steeds de door SenterNovem gespecificeerde eisen en neemt deze in haar programma’s van eisen en bestekken op; • Het inkoophandboek en beschreven procedures worden hier op aangepast; • WVE stuurt een brief naar alle vergunninghouders, haar potentiële leveranciers en andere overheidsorganisaties en stakeholders, waarin zij op de hoogte worden gebracht van dit initiatief; • Mogelijke samenwerking op dit vlak met andere overheidsorganisaties; • Bewustwording bij o.a. bedrijven als gevolg van voorbeeldfunctie door WVE. Participatie Planning Aard Tijdsindicatie Kostenindicatie
Inkoopcoördinator i.s.m. Inkoopplatform Start 2009, afgerond 2010. Duurzame catering als quickwin in 2009 afgerond Uitvoeren Inkoop coördinator : 200 uur Bij uitbesteding: € 25.000 (150 uren extern- 50 intern)
24
Projectnummer # 13 Spaarlampen voor medewerkers Eenmalig vs. continu: Eenmalig Zichtbaarheid (1 t/m 5): ☼☼☼☼☼ Omschrijving
Een eenmalige bewustwordingscampagne gericht op onze medewerkers. Elke medewerker ontvangt gratis spaarlampen voor thuisgebruik. De actie wordt gelinkt aan het zojuist gelanceerde MVO- beleid van WVE.
Beoogd rendement • Alle medewerkers zijn op de hoogte van het gestarte MVO-beleid; • Er wordt een stuk bewustwording gecreëerd bij de medewerkers. Participatie Planning Aard Tijdsindicatie Kostenindicatie
Inkoopcoördinator, MVO-coördinator Afgerond 2009 Uitvoeren MVO-coördinator : 10 uur. Inkoop coördinator : 20 uur € 1.000,-
Projectnummer # 14 Project CO2 scan Climate Neutral Group Eenmalig vs. continu: Eenmalig Zichtbaarheid (1 t/m 5): ☼☼☼ Omschrijving
WVE gaat samenwerken met de Climate Neutral Group (CNG). CNG helpt organisaties inzicht te krijgen in de CO2-voetafdruk, adviseert hoe deze uitstoot te verminderen en geeft advies omtrent combinatiemogelijkheden door investering in duurzame energie- en bosprojecten. In de basis kijkt CNG daarbij naar de CO2-uitstoot die wordt veroorzaakt door zakelijk vliegverkeer, zakelijk transport- en autokilometers, energie- en gasverbruik. Het streven naar een CO2-neutraal WVE is een optie.
Beoogd rendement • Inzicht in de CO2-voetafdruk van WVE; • Maatregelen treffen om de CO2-uitstoot te verminderen; • Onvermijdelijke CO2-uitstoot compenseren via duurzame energie- en bosprojecten. • Draagt bij aan de profilering van WVE. Participatie Planning Aard Tijdsindicatie Kostenindicatie
MVO-coördinator + medewerkers van diverse afdelingen Scan afgerond 2009 Uitvoeren MVO-coördinator : 100 uur, incl. opzet reductie. Per afdeling 3uur. Scan is gratis (vervolgacties niet!)
Projectnummer # 15 Onderzoek isolatie Waterschapshuis en overige gebouwen Eenmalig vs. continu: Eenmalig Zichtbaarheid (1 t/m 5): ☼☼ Beschrijving
In de verkennende klimaatstudie van WVE wordt duidelijk dat het besparen van energie door een betere isolatie van gebouwen (m.n. installaties en gemalen) mogelijk is. Onderzocht moet worden of maatregelen wenselijk en realiseerbaar zijn.
Beoogd rendement • Besparing van energie. • Bijdrage aan het imago van WVE Participatie Planning Aard Tijdsindicatie Kostenindicatie
team Facilitaire zaken + afdeling BW Afgerond 2010 Vooronderzoek naar mogelijkheden, startnotitie ter verkenning ambitieniveau team Fac: 50 uur. Afdeling BW: 50 uur Bij uitbesteding: € 15.000
25
Projectnummer # 16 Duurzaam terreinbeheer Eenmalig vs. continu: Continu Zichtbaarheid (1 t/m 5): ☼☼ Beschrijving
WVE werkt aan een formeel beleid voor duurzaam terreinbeheer en streeft naar certificering op dit gebied. De criteria die hiertoe reeds zijn opgesteld richten zich op een aantal milieuthema’s waarin bij het beheer milieuwinst valt te behalen. Eisen aan het gebruik van bestrijdingsmiddelen (chemievrij), meststoffen, het omgaan met zwerfafval, het bevorderen van terreinbeheer gericht op natuurwaarden en de inkoop van duurzame materialen en materieel zijn thema’s binnen dit certificatiesysteem voor het beheer van groene en verharde terreinen.
Beoogd rendement • Formeel beleid duurzaam terreinbeheer; • Certificering duurzaam terreinbeheer. Participatie Planning Aard Tijdsindicatie
Inkoopcoördinator, afdeling Beheer Watersystemen Afgerond 2010 Startnotitie ter verkenning kostenaspect Inkoopcoördinator: 20 uur. Afdeling BW: 20 uur
Projectnummer # 17 Vernieuwen aandacht energie/waterverbruik Waterschapshuis Eenmalig vs. continu: Continu Zichtbaarheid (1 t/m 5): ☼☼☼☼ (afhankelijk van het initiatief) Beschrijving
De aandacht voor het eigen energie- en waterverbruik in het Waterschapshuis dient weer vernieuwd te worden. Enige jaren geleden zijn er maatregelen getroffen. Bekeken moet worden of huidige maatregelen nog volstaan en of er mogelijkheden zijn om nieuwe maatregelen te treffen. Voorbeelden van acties zijn: het herstellen van de energiemeter in de ontvangstruimte, het communiceren van veranderingen in energie- en waterverbruik. Dit is een belangrijk middel is om medewerkers bewust te maken en te houden van hun eigen rol op het gebied van duurzaamheid.
Beoogd rendement • Energiebesparing in het Waterschapshuis; • Vernieuwde aandacht voor duurzaamheid onder de medewerkers en bezoekers van WVE. Participatie Planning Aard Tijdsindicatie
team Facilitaire zaken Afgerond 2011 uitvoeren 50 uur
26
Projectnummer # 18 Uitbreiden activiteiten opwekking niet-fossiele energie Eenmalig vs. continu: Incidenteel Zichtbaarheid (1 t/m 5): ☼☼☼☼ (afhankelijk van het initiatief) Beschrijving
WVE wekt, in vergelijking met andere waterschappen, al veel energie zelf op. Binnen dit project wordt gekeken naar de mogelijkheden die WVE nog rest om op meer zichtbare wijzen niet-fossiele energie op te wekken, met name door te kijken naar de ruimte die er is om gebruik te maken van zonnepanelen (waterschapshuis, andere gebouwen). De focus ligt op winden zonne-energie. Energie uit waterkracht is hoogstwaarschijnlijk niet haalbaar/ rendabel voor WVE (klimaatstudie WVE).
Beoogd rendement • Meer zichtbare activiteiten opwekking niet-fossiele energie; • Creëren van meer duurzaamheidsbewustzijn onder medewerkers, bezoekers, omwonenden en andere personen. • Draagt bij aan het innovatieve en duurzame karakter van WVE Participatie Planning Aard Tijdsindicatie Kostenindicatie
Afdeling Waterzuivering Afgerond 2011 Vooronderzoek naar mogelijkheden, startnotitie ter verkenning ambitieniveau Afdeling WZ: 200 uur Bij uitbesteding : € 50.000
Projectnummer # 19 Duurzaam mobiliteitsbeleid Eenmalig vs. continu: Opstellen eenmalig, uitvoering continu Zichtbaarheid (1 t/m 5): ☼☼☼☼ (indien innovatief ambitieniveau) Beschrijving
WVE onderzoekt de mogelijkheden die er zijn om duurzamer mobiliteitsvraagstukken bij WVE om te gaan. O.b.v. deze verkenning dient er wel of niet een mobiliteitsbeleid opgezet te worden. Duurzame mobiliteit is een verzamelnaam voor zaken die te maken hebben met voertuigen, met schone brandstoffen (bijv. aardgas), het schoon ‘gebruik’ van een vervoerssysteem en het gedrag van de mens als bestuurder. Vraagstukken die bij WVE nader bekeken moeten worden zijn: de aanschaf van schonere dienstauto’s (energielabels), de mogelijkheden om gebruik te maken van alternatieve brandstoffen (biogas etc.), het woon/werk verkeer van WVE medewerkers, de faciliteiten die er zijn om met het OV naar het werk te komen en het rijgedrag van medewerkers die in het buitengebied werkzaam zijn (onderzoeken mogelijkheden in planning, clustering handhavingbezoeken om km’s te verminderen, extra steunpunten in beheersgebied om bij calamiteiten minder km’s te maken, etc.). Koppeling wordt gezocht met het initiatief van de Climat Neutral Groep (CNG).
Beoogd rendement • Vergroten van bewustzijn onder alle medewerkers van WVE (gedrag); • Bijdrage aan het imago van WVE; • Bewustere keuzes maken op het gebied van verkeer- en vervoersbeleid van WVE. Participatie Planning Aard Tijdsindicatie Kostenindicatie
team P-zaken Afgerond 2011 Startnotitie ter verkenning ambitieniveau team P-zaken: 100 uur Bij uitbesteding P-zaken: € 15.000
27
WATERSCHAPSKENNIS Projectnummer # 20 Aansluiting lokale MVO-initiatieven Eenmalig vs. continu: Incidenteel Zichtbaarheid (1 t/m 5): ☼☼☼☼ (afhankelijk van het initiatief) Beschrijving
WVE zoekt actief aansluiting bij initiatieven die op het gebied van MVO en duurzaamheid worden genomen door organisaties in het beheersgebied van WVE. Te denken valt aan (gezamenlijke) initiatieven die door gemeenten, provincies en bedrijven worden ontplooid. Waar mogelijk participeert WVE door deel te nemen of door mee te kijken door actief te leren van kennis en ervaringen van deze organisaties. Indien WVE concrete mogelijkheden ziet om op MVO-thema’s kennis te brengen, dient zij hiertoe actief actie voor te ondernemen. Voorbeelden van acties zijn: het organiseren en deelnemen aan convenanten, kennisbijeenkomsten, netwerkevents.
Beoogd rendement • Zichtbaar(der) maken dat WVE zich actief bezighoudt met het thema MVO/ duurzaamheid; • Nieuwe samenwerkingsrelaties aangaan; • Leren van best practices. Participatie Planning Aard Tijdsindicatie
MVO-coördinator , Afdelingen BW, Wz, AZ, PV. Indien voorkomend Uitvoeren MVO-coördinator : 50 uur Per afdeling 20 uur (voor zover van toepassing)
Projectnummer # 21 Aangaan Organisatieband Eenmalig vs. continu: Incidenteel Zichtbaarheid (1 t/m 5): ☼☼☼ Beschrijving
Vanuit het hernieuwde buitenlandbeleid van WVE dient gekeken te worden naar de mogelijkheden die er zijn om een vaste organisatieband aan te gaan met een bijv. een organisatie in een ontwikkelingsland / Oost-Europa. Bij voorkeur een watergerelateerde organisatie. Een organisatieband is een al dan niet geformaliseerde band met een partnerorganisatie in het buitenland. Organisatiebanden (bijv. gemeenten doen aan stedenbanden) binnen Europa hebben vaak als doel het tonen van vriendschap, kennis en cultuur terwijl banden met Azië, Latijns-Amerika en Afrika vaak ontwikkelingssamenwerking tot doel hebben. Gekeken moet worden waar precies belangstelling voor is vanuit WVE. Steeds meer Nederlandse waterschappen zetten succesvolle buitenlandse projecten op waarmee zij invulling geven aan de millenniumdoelstellingen die er zijn op het gebied van water en sanitatie. Er zijn talloze voorbeelden van succesvolle samenwerking tussen de waterschappen onderling en van die met NGO’s en/of waterleidingbedrijven. Door een organisatieband aan te gaan maakt men de samenwerking structureel. WVE kan hierbij eventueel ook aanhaken bij gemeenten in het beheersgebied (ongeveer drie kwart van de Nederlandse gemeenten onderhoudt al een stedenband).
Beoogd rendement • Invulling geven aan de maatschappelijke rol van het waterschap en concreet een mogelijkheid om invulling te geven aan de millenniumdoelstellingen op het gebied van water en sanitatie; • De organisatieband wordt de belangrijkste beelddrager van het buitenlandbeleid van WVE. Participatie Planning Aard Tijdsindicatie
MVO-coördinator, afdelingen RW, WZ, AZ Afgerond 2011 Vooronderzoek naar mogelijkheden, startnotitie ter verkenning ambitieniveau Onderdeel buitenlandbeleid
28
