Maatschap Gynaecologie
Informatie bij ontslag (kraamvrouwen)
Diaconessenhuis Leiden
Algemeen U bent zojuist bevallen van een zoon of dochter en mag naar huis. Aangezien u de eerste uren geen kraamzorg heeft, krijgt u alvast informatie over de verzorging van u en uw kindje. De zorg rondom uzelf Baarmoeder De baarmoeder trekt zich na de bevalling samen. De bloedvaten, die met de placenta verbonden zijn geweest, worden zo samengetrokken. Een goed samengetrokken baarmoeder voelt hard en stevig aan. Het samentrekken (naweeën) gebeurt onder invloed van hormonen, met name tijdens de borstvoeding. De naweeën kunnen pijnlijk zijn. Heeft u last van naweeën, dan kunt u per dag twee x 500 mg paracetamoltablet nemen. Dit mag ook als u borstvoeding geeft. Vloeien Het vloeien is te vergelijken met een hevige menstruatie. Als er meer dan twee kraamverbanden per uur nodig zijn en het vloeien niet minder wordt, ook niet nadat u geplast heeft, dan is er sprake van overmatig bloedverlies. Waarschuw dan direct uw verloskundige. Stolsels Het is mogelijk dat u stolsels verliest, soms zelfs zo groot als een vuist. Schrik hier niet van; dit mag. Let wel op dat na het verliezen van stolsels het vloeien minder wordt. Gebeurt dit niet, neem ook dan contact op met uw verloskundige. Plassen Na de bevalling is het belangrijk dat u zo snel mogelijk 2
Diaconessenhuis Leiden
probeert te plassen. Met een lege blaas kan de baarmoeder zich namelijk goed samentrekken, zodat het vloeien minder wordt. Probeer voor elke voeding even te plassen. Lukt dit niet, probeer dan onder de douche te plassen. Na het plassen op het toilet uw onderkant afspoelen met een beker lauw water. Verschoon direct daarna het kraamverband. Was na het toiletgebruik altijd uw handen. Is het zes uur na de bevalling nog niet gelukt om te plassen, ook niet na veel drinken, neem dan direct contact op met uw verloskundige. Let op: het gevoel in de buik is veranderd na de bevalling. U moet er zelf aan denken dat u regelmatig probeert te plassen. Ook als u geen aandrang heeft, kunt u het beste elke drie à vier uur naar het toilet gaan. Perineum en hechtingen Het perineum is het gebied tussen de anus en de vagina. Dit voelt na de bevalling beurs en gezwollen aan en kan soms blauw zijn, mede doordat u eventueel gehecht bent. Soms helpt het om er een bevroren maandverbandje (ijskompres) tegenaan te leggen. Let wel op dat u het nooit zo op de blote huid legt, maar er eerst een doekje of washandje overheen doet. U kunt er op zitten, ook al is dit pijnlijk. U kunt gewoon plassen. Babyverzorging Urine en ontlasting Uw kindje moet binnen 24 uur hebben geplast en binnen 48 uur ontlasting hebben gehad. 3
Diaconessenhuis Leiden
De eerste ontlasting van uw kindje is gitzwart en kleverig. Dit heet ‘meconium’. Noteer voor de kraamzorg wanneer uw kindje geplast of gepoept heeft. Verschoont u uw kindje voor elke voeding. Temperatuur van de baby De normale temperatuur van een pasgeboren baby is tussen 36,5 en 37,5 ˚C. Uw kindje moet twee keer per dag getemperatuurd worden, te beginnen bij thuiskomst. Is de temperatuur van uw kindje hoger dan 37,5 ˚C, leg dan alleen een lakentje over uw kindje heen en kleed het niet te warm aan. Temperatuur uw kindje na ongeveer een uur opnieuw. Mocht de temperatuur dan nog te hoog zijn, neem dan contact op met uw verloskundige. Is de temperatuur lager dan 36,5 ˚C, dan kunt u één of twee kruiken bij uw kindje in bed leggen. Hoe dit gaat, staat hierna duidelijk omschreven. Kruik Mocht uw kindje bij thuiskomst iets te koud zijn, dat wil zeggen een temperatuur van onder de 36,5 ˚C, leg dan een kruik bij uw kindje in de wieg of het ledikant. Er mag geen zeiltje in het bedje liggen, zodat er bij eventueel lekken van de kruik geen water op het matrasje blijft liggen. De kruik vult u als volgt: - Doe eerst een kopje koud water in de kruik. - Vul vervolgens de kruik met kokend water totdat deze overstroomt. De kruik moet maximaal gevuld zijn, zodat hij vacuüm afgesloten kan worden. - Houdt de kruik niet vast bij het vullen, want hij wordt direct heet met het gekookte water erin. 4
Diaconessenhuis Leiden
- Draai de dop stevig op de kruik. - Rol de kruik heen en weer in een doek om te controleren of hij niet lekt. Vervolgens doet u de kruikenzak eromheen. - Leg de kruik in de kruikenzak een handbreedte bij de baby vandaan en tussen twee handdoeken in, of bovenop de dekentjes. Zo kan de kruik nooit de baby raken. - Zorg dat de kruik altijd met de dop naar het voeteneind ligt. Mocht de kruik toch lekken, dan vloeit het water van uw kindje weg. Navelstompje Als u de luier van uw kindje verschoont, controleer dan tegelijkertijd het navelstompje. Als dit nabloedt, moet u contact opnemen met de verloskundige. Huidskleur De bloedsomloop bij pasgeboren kinderen komt na enkele uren na de bevalling pas goed op gang. Uw kindje kan nog wat blauwe handjes en voetjes hebben. Dit is normaal en trekt pas als laatste mooi roze bij. Ligging in bed Het veiligst slaapt uw kindje op de rug. Leg uw kindje niet op zijn buik. Misselijkheid en braken Uw kindje kan door het inslikken van bloed en vruchtwater na de bevalling misselijk zijn. Leg uw kindje bij misselijkheid op de zij in bed. Als het gaat braken, tilt u uw kindje op en klopt u op het ruggetje, totdat het weer gaat huilen.
5
Diaconessenhuis Leiden
Voedingsinformatie Borstvoeding Als u borstvoeding geeft, kunt u uw kindje ongeveer om de drie à vier uur aanleggen. Er moet minimaal twee uur en maximaal vier uur tussen de voedingen zitten. Uw kindje moet minimaal zes voedingen in 24 uur hebben. Legt u uw kindje te vaak aan, dan komt het niet tot rust en heeft u zelf kans op tepelkloven. Als uw kindje goed is aangelegd, hoeft de borstvoeding geen pijn te doen. Uw kindje behoort de tepel en de tepelhof te pakken. Laat uw kindje niet aan de borst sabbelen want dit kan tepelkloven veroorzaken. Deze zijn erg pijnlijk en verhogen de kans op borstontsteking. Sabbelt uw kindje aan de borst, leg het dan opnieuw aan, of stop met deze voeding. U heeft bij ontslag ook een informatiefolder gekregen over de borstvoeding en handige tips voor het aanleggen van uw kindje. Flesvoeding De hoeveelheid van een flesvoeding waarmee u start is tien vijftien ml per keer. Uw kindje mag om de drie à vier uur een fles hebben, en dit zes x daags + eventueel een nachtvoeding. De hoeveelheid flesvoeding wordt per dag opgehoogd in overleg met de kraamverzorgster. Laat uw kindje tijdens en na de voeding even boeren, omdat het tijdens het drinken ook lucht mee zuigt. Houd uw kindje rechtop voor het boeren. Sommige kinderen hebben een grote zuigbehoefte, een fopspeen kan dan de oplossing zijn. De wijze van bereiding van de flesvoeding staat omschreven op de verpakking. De flesvoeding kan het beste opgewarmd worden in een pannetje met warm water of in een flessenwarmer. Test de temperatuur door een druppel 6
Diaconessenhuis Leiden
voeding op de binnenkant van uw pols te laten vallen. De voeding mag dan niet branden. Aangifte van geboorte De geboorte van uw kindje moet binnen drie werkdagen door de partner of iemand die bij de bevalling aanwezig was, worden aangegeven bij de burgerlijke stand in Leiden. Dit geldt ook als u zelf in een andere plaats woont. Adres stadhuis: Openingstijden:
Stadhuisplein 1. Telelefoon: 071 - 516 55 86/516 55 00 maandag 12.30 - 16.00 uur dinsdag t/m vrijdag 08.30 - 16.00 uur
Degene, die de geboorte aangeeft, moet het trouwboekje meenemen en zijn identiteitsbewijs (paspoort, rijbewijs of verblijfsvergunning). Wanneer u ongehuwd bent, moet naast het identiteitsbewijs van de aangever ook het identiteitsbewijs van de moeder worden overlegd. Wanneer het kind voor de geboorte erkend is, moet de vader/aangever de erkenningsakte meenemen. Vergeet niet uw kindje op te geven bij uw verzekeringsmaatschappij, zodat het meeverzekerd is. Vragen U kunt bij vragen of twijfel het kraamcentrum bellen, er is daar dag en nacht iemand bereikbaar. Maatschap Gynaecologie Tel.: 071 - 517 83 51 0507/5014957/DIA807
7
