de VijzelCourant
Berichten van ondernemersvereniging De Vijzel
6e jaargang nr. 1, februari/maart 2016
gratis uitgave, oplage 3500
Taproom
Cafe de Bazel
Terry van Dijk
pagina 3
pagina 6
pagina 8
Definitief Ontwerp Vijzelgracht. Illustratie DCAP
Resultaten Dit gaat het dan zo ongeveer worden, de Vijzelgracht in 2018. Het heeft heel wat voeten in de aarde gehad (letterlijk), maar dan heb je ook wat. Een prachtig stukje participatie van de hele buurt om er samen met gemeente het beste resultaat uit te halen, en dat is gelukt. Natuurlijk zijn er compromissen gedaan en het zou heel bijzonder zijn als iedereen tevreden zou zijn. Kankeren is ook een Amsterdamse eigenschap die vaak ver van
de werkelijkheid staat en altijd een erg individuele en eenzijdige kijk op de dingen geeft. Dat leidt tot ook grappige verhalen en roddels, laten we dat vooral onthouden. En over zoals het ooit was: „Ja, dat was vróeger”, zeggen we over 25 jaar weer. Dat de bruggen eruit moeten was behoorlijk schrikken en is even slikken, maar ook daar gaan we met zijn allen aan werken. Want per slot wonen en werken wij toch in een mooie stad. En vooral in een fijne
en actieve buurt. Er is weer heel wat gebeurd de afgelopen maanden en er staat heel wat te gebeuren. We gingen met ons notitieblok en pen de straat op om een en ander te noteren. Nieuwe tentoonstellingen, nieuwe zaken, nieuwe artikelen, nieuwe plannen, nieuwe mensen… u leest er in deze VijzelCourant weer over. Veel plezier. De redactie
Bruggen
Bert de Vries
Van Loon
Pop-up store
pagina 9
pagina 7
pagina 11
pagina 3
februari/maart 2016
!2
VOORWOORD
INHOUD
Beloftes Dacht u dat we alles gehad hadden? Honderd jaar geleden hebben Piet Kramer en Hildo Krop hun best gedaan en de bruggen in de Vijzelstraat opgeknapt en uitgevlakt. Dat uitvlakken moest omdat de tram niet tegen die hoge bruggen op kon. Dit kun je goed zien bij bijvoorbeeld Maison Descartes, waar de ene deur met vijf treden is te bereiken en de andere met twee; die andere drie treden zitten onder het trottoir. Het ziet er naar uit dat de bruggen en hun fundering zo verouderd zijn dat ze alle drie vervangen moeten worden. Laat het even tot u doordringen. Tja en hoe gaan ze dat doen? Natuurlijk gaan ze hun best doen om alles bereikbaar te houden en zo min mogelijk overlast te veroorzaken en veel participatie en meedenken, vooral meedenken. En, en dit is interessant, ze zeggen allemaal dat ze heel veel hebben geleerd van de Noord/Zuidlijn. Maar in het team Rode Loper zit niemand die in het team Noord/Zuidlijn zat, dus de wijze lessen van de Noord/Zuidlijn, onderstreept door onze burgemeester, dreigen in een boekje in een hoekje te blijven staan. Zo waren er bij de Noord/Zuidlijn de omgekeerde bewijslast, de maandelijkse vergoedingen, de schaderegeling, het omgevingsmanagement, assistentie bij juridische geschillen, steun voor het straatmanagement etc.etc. Het team Rode Loper doet prachtige beloftes en het is aan ons om ze daar aan te houden, want voorlopig zijn het alleen maar prachtige beloftes. In 1999 zijn de eerste voorbereidingen voor de metro gestart en met de bruggen erbij schat ik het toch op 2020 dat alles weer ‘normaal’ is. Wat moet dat moet nu eenmaal, dus wij houden vol en gaan lekker de lente tegemoet.
Peter Doeswijk
Voorzitter
OV de Vijzel
de VijzelCourant
2
VOORWOORD PETER DOESWIJK
3
NIEUW IN DE STRAAT TAPROOM NIEUW IN DE STRAAT POP-UP STORE
4
ONDERNEMINGEN OVER TASJES
5
NIEUWS VAN DE STRAATMANAGER
6
BUURTTALENT ALEX VAN HEESWIJK NIEUW IN DE STRAAT CAFE DE BAZEL
7
EVEN VOORSTELLEN BERT DE VRIES COLUMN REGELRECHT
8
INTERVIEW TERRY VAN DIJK
9
LIFTHUISJES NOG EVEN GEDULD
10
SHOPPEN
11
MODE IN VAN LOON STADSDORP WETERING+
12
CITAAT VAN DE STRAAT
13
WETERING GROEN COLUMN HART VOOR WIJN
14
AGENDA
STRIP HEINZ 15
RECEPT
SUDOKU
COLOFON
16
LEDENLIJST ONDERNEMERSVERENIGING DE VIJZEL
STRAAT EN GRACHT IN FOTO’S „Nummers geven mensen een identiteit. Of het nu gaat om geboortedatum, leeftijd, telefoonnummer of paspoortnummer. Zet getallen in een bepaalde volgorde en het wint of verliest aan betekenis. Het huis of winkelnummer is een van de weinige getallen waaraan mensen zichtbaar hun identiteit kunnen geven”, aldus journalist/ vintageverkoper/moedervantwee Esther de
Jong. Ze heeft met de lens van haar camera de nummers van de Vijzelstraat en -gracht vastgelegd. Soms waren ze moeilijk te vinden of helemaal niet aanwezig. „En enkele panden hebben zelfs twee manieren van becijfering. Om de identiteit extra cachet te geven? Ook een leuk spel tegen de verveling van de grijze februarimaand: wie weet welke winkel bij nummer 83 hoort? En 13b, heeft iemand die ooit gespot?”
februari/maart 2016
NIEUW IN DE STRAAT
'Leven in de brouwerij' Van de redactie Jarenlang was De Gelagkamer op de Nieuwe Vijzelstraat dichtgespijkerd, maar tot groot genoegen van de buurt is er in het hoekpandje sinds een tijdje weer leven in de brouwerij. Taproom heet het nu, en het is een café met maar liefst 24 bieren van de tap. Geen bruine kroeg waar je een bal gehakt en pinda’s kunt krijgen, maar een strakke, moderne tent waar je ook nog bijzondere bij je bier passende hapjes kunt bestellen.
Buurtfeest 3 februari Frans Scheen Buiten was het wat je noemt snertweer toen dit geschreven werd, maar toch waren wat buurtbewoners druk in de weer om het komende buurtfeest voor te bereiden. Het
!3
de VijzelCourant
En uiteraard kun je er ook terecht voor een lekker wijntje, een gin-tonic of gewoon fris. Bas Janzen (nog net 28) heeft er de dagelijkse leiding. „Een topplek”, zegt hij. Dat De Gelaghkamer ooit de stamkroeg van Ramses Shaffy was, zegt hem niet zoveel. „Ach, elke kroeg in de buurt was zijn stamkroeg. En hij betaalde nooit zijn bonnetje, heb ik gehoord. Mijn vader en moeder zijn groot fan van hem, maar zelf ben ik er te jong voor.” Neemt niet weg dat er wel een biertje uit de tap komt met de naam Ramses. Dat heeft echter weer niets met de zanger te maken, het komt van een brouwerij in Hooge Zwaluwe. De bieren die bij Taproom vloeien, zijn vrijwel allemaal lokaal, van kleine brouwerijen, en dan vooral Amsterdamse als De Prael en ’t IJ. „Eerst dronken mensen bier, toen gingen ze aan de wijn, en nu zijn de speciale en lokale biertjes in”, zegt Cas Jansen, acteur en met zijn vrienden Menno van Dorp en Elja Rengers bedenkers van De Taproom (en gedrieën hebben ze ook Venster 33 in de Eerste Van der Helststraat). Van het - met Bas - inmiddels viertal heeft ieder zo zijn eigen taak. Rengers gaat over het personeel en de leveranciers, Van Dorp telt de centen en Jansen, die overigens 20 jaar lang om de hoek woonde en van wie de kinderen nog naar De Kleine Reus gaan, doet zaken als de pr, uitstraling en sfeer. Jansen: „Ik ben acteur, maar loop al heel lang met het idee van een eigen podium, een theater. Toen kwam ineens Venster 33, het vroegere Madame Jeanette, voorbij. Er zat dan wel geen podium in, maar het was een mooie gelegenheid om een identiteit neer te zetten, een bedrijf te beginnen. En toen had ik de smaak te pakken.”
NIEUW IN DE STRAAT
belooft weer een gezellig evenement te worden; dan kunt u weer wat bijpraten met buren. We brengen op een vrolijke manier de stand van zaken in beeld en brengen nieuwe initiatieven van buurtgenoten onder de aandacht. Marleen Kookt maakt twee heerlijke maaltijdsoepen. Cees Holtkamp verzorgt een heerlijk dessert. De muzikale omlijsting wordt verzorgd door De Hollandse Meesters en (een deel van) Het Koor Gaat Door. Ook de kinderen
zullen zich zeker niet vervelen! Het zal dus geenszins (niet letterlijk en niet figuurlijk) een snertavond worden. Wilt u deze bijeenkomst niet missen, meldt u uiterlijk 31 januari aan via de website www.stadsdorpweteringplus.nl. Het feest begint op 3 februari om 18:00 uur en vindt plaats in het HTIB, Eerste Weteringplantsoen 2c. Om de kosten te bestrijden vragen wij een bijdrage van €10 per deelnemer (kinderen half geld).
'Net een marskramer' Van de redactie Een echte winkel is uiteindelijk de bedoeling, tot die tijd popt de vintage kleding van Esther de Jong op in verschillende panden in Amsterdam. Nu dus op de Vijzelgracht en wel in Boek ’n Plank op nummer 11. De komende februarimaand wordt hier de vroege lente collectie van Colab verkocht. De naam Colab komt van Collaboratie, Esther werkt graag samen met anderen die ook ‘iets’ met vintage doen. En dat ‘iets’ kan variëren. „Van aardewerk tot ideeën. Zolang het maar duurzaam, creatief en/of biologisch is. En het moet uiteraard passen bij de basis: een op het seizoen uitgezochte collectie stijlvolle vintage kleding.” Het verkopen vanuit een pop-up winkel heeft volgens Esther ergens iets weg van het beroep van een ouderwetse marskramer: iedere keer weer een ander publiek in een andere omgeving. „Ik voel mij altijd een beetje verdrietig als ik een winkel leeg achterlaat, maar raak vervolgens weer enorm geïnspireerd door de restyling van een nieuwe winkel.”
februari/maart 2016
!4
ONDERNEMINGEN OVER...
Tasjes Nadia Pattavina Jaarlijks gebruiken we in Nederland 3.000.000.000 plastic tasjes, gemiddeld per persoon 170 per jaar.. Om zwerfvuil te voorkomen en duurzaam gebruik van plastic te bevorderen, is per 1 januari 2016 een verbod op gratis plastic tasjes van kracht gegaan. We vroegen ondernemers hoe zij tegen dit verbod aankijken, en hoe ze ermee omgaan. Wortelmeel ‘Geen toegevoegde rommel, 100% puur en vooral lekker’, staat op de website van de biologische speciaalzaak Organic. Medewerker Bas Verver geeft aan hoe de duurzaamheidsgedachte achter zijn winkel geheel strookt met het verbod op gratis plastic tassen. „Wij maken eerst de oude voorraad plastic tassen op. Op dit moment hebben we drie soorten tassen: we vragen 10 cent voor de kleinste tas, 25 cent voor grotere tassen van 99% gerecycled plastic en een euro voor de grootste tas. Die is van petflessen is gemaakt en kan nog een keer gerecycled worden.”
Bas Verver
Organic is in november alweer acht jaar gevestigd op Vijzelstraat 127-129. De oudste winkel van Organic zit sinds 12 jaar in de Cornelis Schuytstraat. Daarnaast zijn er vestigingen in Rotterdam, Den Haag, Bergen en Laren. „Als we klanten krijgen die heel veel boodschappen kopen, maar vergeten zijn een plastic tas mee te nemen, dan geven we een enkele keer na het afrekenen een tas cadeau. Maar klanten
de VijzelCourant
zijn er al zo van op de hoogte dat het bijna niet meer voorkomt. Als onze huidige voorraad tassen op is, stappen wij over op tassen die gemaakt zijn van wortelmeel. Deze zijn geheel biologisch afbreekbaar. Er worden ook wel tasjes gemaakt van maismeel, maar dan is de kans groot dat ze gemaakt zijn van genetisch gemodificeerde mais. We kiezen liever voor een grondstof waarbij geen genetische modificatie is toegepast!” Hergebruiken „We hebben nagenoeg geen negatieve reacties gekregen op het moeten betalen voor een plastic tas. Veel vaste, meestal oudere klanten namen altijd al een gebruikte plastic tas van ons mee, die ze telkens weer hergebruiken.
Angela Holtkamp
Onze kwaliteit tasjes is dan ook erg goed.” Eigenaresse Angela Holtkamp van patisserie Holtkamp, Vijzelgracht 15, heeft er zo’n acht jaar geleden een uitgebreide studie van gemaakt: hoeveel van welke maat taarten wordt er gemiddeld besteld, hoe groot moeten de tassen dan zijn en van welk materiaal? „We zijn toen uitgekomen op vier maten tassen van stevig, biologisch afbreekbaar materiaal voor de verschillende maten taarten. In sommige tassen moeten drie taarten passen. We hebben dan ook geen andere soort tasjes besteld en hebben nog steeds de semi transparante plastic tas met ons logo erop. Die gaven we voorheen gratis mee als service, nu betalen de klanten daar 25 cent voor. Dat bedrag moeten we ook weer afdragen.” De klanten van patisserie Holtkamp lijken er alle begrip voor te hebben dat een plastic tas nu geld kost. „Ik had wel discussies verwacht, en het is ook wel
onderwerp van gesprek, maar klanten pakken het positief op. Iedereen begrijpt wel dat dit het milieu ten goede komt en dat we die 25 cent niet in eigen zak steken. We maken meestal wel een praatje met onze klanten. Het gaat de laatste tijd eens over de plastic tassen in plaats van over de metro.” Linnen tassen Madeleine Vreekamp is sinds zeven jaar werkzaam bij Mail & Female aan de Nieuwe Vijzelstraat 2, op de hoek van de rotonde, tegenover café Mulder. Ze vertelt dat veel klanten van de winkel - een plek voor vrouwen om hun eigen seksualiteit te ontdekken en ontwikkelen - vanwege de aard van de producten zelf een tas meenemen, zodat anderen niet kunnen zien dat ze iets hebben gekocht bij Mail & Female. „Daar houden we ook in het design met onze eigen plastic tassen rekening mee; ze zijn van melkachtig plastic met ons jubileumlogo in het wit erop. We verkopen dezelfde tassen als voorheen. We hadden er nog zoveel van liggen dat we die gewoon blijven gebruiken.” „Voornamelijk toeristen kijken er raar van op dat ze moeten betalen voor een plastic tasje. Gewone klanten weten al van de veranderde wetgeving, dus die reageren hooguit met ‘O ja, dat is ook zo’.” Ook bij Mail & Female zijn er verschillende maten tassen. „We hebben kleine tasjes, een gewone maat plastic tas, en dan hebben we nog een linnen tas met de tekst ‘Eat pussy. It´s organic’. Normaal kost die tas zeveneneenhalve euro, maar als iemand mooie producten koopt, geven we hem gratis weg. Die tassen hebben we laten maken voor de Gay Pride van vorig jaar.” Madeleine Vreekamp
februari/maart 2016
!5
Nieuws van de straatmanager
Natalia Walenkamp
Bruggen Ik heb me als straatmanager aangemeld voor alle mogelijke overleggen over het vervangen van de bruggen, zodat ik alles op tijd weet en jullie kan informeren. Het lijkt wel nu al duidelijk dat de vervanging van de bruggen zal plaatsvinden als de Noord/Zuidlijn al rijdt, zodat de Vijzelgracht bereikbaar blijft. En dat tegelijkertijd de herinrichting van de Rode Loper op de Vijzelstraat zal plaatsvinden. Jammer natuurlijk want dan lopen alle ideeën over
erg uit, maar wat moet, dat moet.
Goed beter best Van de redactie Rond 1 maart gaat op de kop van de Vijzelstraat, hoek Singel, een nieuw hamburgerrestaurant open: Ter Marsch & Co. Het komt in de plaats van Il Girasole, in het NH Carlton. Het is een tweede vestiging van een zaak, die 1890 opende als winkel van de Fabriek van Verduurzaamde Vleeschwaren aan de Witte de Withstraat in Rotterdam.
een mooie boulevard langs de Vijzelstraat Ik zal het geheel overzien en met de wensen uit de buurt begeleiden. En zodra ik meer weet, hoort u het ook. Vijzelbuurtoverleg Op woensdag 10 februari om 20:00 organiseert het stadsdeel via onze gebiedscoördinator Katja van den Hurk een Vijzelbuurtoverleg. Daar zult u geïn-formeerd worden over de de stand van zaken rondom de Noord/Zuidlijn, Rode Loper Vijzelgracht, het eventueel opheffen van parkeerplekken in de Weteringbuurt, de verkeerssituatie rondom de Munt, toerisme en graffiti. Daarnaast heeft u de mogelijkheid om tussen 19:00 en 20:00 het gebiedsteam Zuid van de gemeente te leren kennen. Dit alles vindt plaats in Maison Descaretes. Weteringcircuit fietsparkeren Voor het overstappen van de fiets op de metro straks bij de Vijzelgracht zijn minimaal 700 extra fietsparkeerplekken nodig. Het eerste plan om deze boven op elkaar te plaatsen op het Weteringcircuit is gelukkig van de baan. Natuurlijk moet er in de buurt een goede plek gevonden worden. Wij helpen de stad erbij om uit te denken hoe dit in de lege bak boven het metrostation zou kunnen. En vast een aantal plekken op het Weteringcircuit, maar niet in twee lagen, dat is zonde van het mooie plein en onvergeeflijk als men weet dat onder de grond zoveel ruimte is. Verkeersmaatregelen Munt Rond de Munt zijn de afgelopen tijd behoorlijke ingrijpende veranderingen Ter Marsch & Co is een bar en restaurant, waar goed vlees nog steeds centraal staat. De burgers worden daar tot de beste van die stad gerekend. Hun ‘Grande’ won de prijs voor beste hamburger van Rotterdam 2014/2015 en vorig jaar won de lady burger ‘De Burgeresse’ zelfs de wedstrijd Lekkerste Hamburger categorie Finest tijdens de Horecava in de Amsterdamse RAI. Wat een Burgesse is? Schots Angus beef en Japans Wagyu, met lakjus van wintertruffel, jonge sla, augurk, pruim-tomaat, Spaanse ui, boerenkaas, panchetta en Ter Marsch saus. We hebben er nu al zin in.
de VijzelCourant
bedacht. Was het eerst eenrichtingsverkeer stad in, er is nu bedacht om de Munt volledig af te sluiten van auto's, behalve tijdens venstertijden. Wat dit betekent voor de straat en omgeving wordt nog onderzocht. Deze maatregel is een gevolg van het kenteken-onderzoek dat gedaan is in een klein gedeelte van de stadshartlus. De ondernemersvereniging heeft gevraagd om concrete aantallen van alle verkeersbewegingen in het stadshart die deze maatregelen kunnen onderbouwen. Rogh’s Deli nog mooier Keihard is er de afgelopen tijd gewerkt aan Rogh’s Deli. De zaak is verhuisd, en gelukkig niet ver weg maar naar de andere hoek van de Nieuwe Looiersstraat. Op nummer 35 aan de Vijzelgracht, waar eerst Antiek en Klokken van Nico Veenendaal zat, gaan een dezer dagen de deuren open van de nieuwe Rogh’s Deli. Nog mooier, nog lekkerder en alles biologisch. Je kan bij Marcel Rogh en zijn Maria terecht voor ontbijt, lunch en diner. De zaak heeft vorig jaar een certificaat van uitmuntendheid gekregen van Tripadvisor. Enquête Vorig jaar heeft de stichting Gijzelgracht een enquête gehouden in de directe omgeving van de bouw van het metrostation Vijzelgracht. Het ging om een terugblik op en ervaringen van overlast de afgelopen 15 jaar. Het resultaat daarvan is te vinden op de website van de stichting: www.gijzelgracht.nl. Reacties worden op prijs gesteld, dat kan via onze site of per telefoon bij Jan Monasso, 020-7762987.
februari/maart 2016
NIEUW IN DE STRAAT
Fantastische mogelijkheden Van de redactie
!6
de VijzelCourant
dan weer bij kwam…”, aldus Van Zomeren. „Die rode banken in het café vinden we niet zo geslaagd. De verlichting is niet goed. Er is een piepklein keukentje waarin je bijna niets kan. We willen langer open, we zijn nu gebonden aan de openingstijden van het archief, van 10 tot 5, maar dan Dorian van Zomeren
„Een prachtige plek. Maar er gebeurde niet zo gek veel, en er hing een beetje een plechtige sfeer”, zegt Dorian van Zomeren (43), sinds kort uitbater van Café de Bazel. „Passenten op straat zullen niet zo gauw het idee krijgen dat je hier lekker kunt eten.” En als het aan hem ligt, gaat dat drastisch veranderen. „We willen heel veel. Maar het is een monument. Zoals het gebouw is, wil je het houden. Maar dan alles net even anders doen. De opgang aan de straatkant nodigt niet uit een hapje te gaan eten - mijn dochter van twaalf dacht dat het de kantine van een vertaalbureau was, hoe ze daar
BUURTTALENT
Piano in balans met stem Alex van Heeswijk Ik heb afgesproken met Anne Brattinga in café Nel op het Amstelveld om wat na te praten over haar optreden tijdens de talentenavond van Meester Cees in de Amstelkerk van 16 december. Anne Brattinga zingt al meer dan 10 jaar en begeleidt zichzelf op piano. Haar stem leent zich uitstekend voor jazz en blues en leunt ook gevoelig tegen soul aan. Als ze al covers zingt en speelt komen namen als Etta James, Eva Cassidy en Ella Fitzgerald langs. Als ik vraag ‘pop of rock?’, dan antwoordt ze: „Doe mij maar soul en blues.” Niet verrassend dat haar eigen songs die sfeer ook uitademen. En dan die rust en balans in haar stem die zo prachtig klinkt in de volle akoestiek van De Amstelkerk.
Ik moet even bij de les blijven, want ik wil haar nog een paar dingen vragen. Bijvoor-
beeld over haar zangschool aan de Prinsengracht en over haar optredens en of ze liever als singer-songwriter optreedt of met een band. Onhandig stoot ik het vaasje op het tafeltje om, maar gelukkig niet mijn koffie. „Hé Alex, jij zou nog een keer een proefles komen nemen”, lacht ze terwijl de dweilploeg de baan weer droog dept. „Mijn zangschool heet Singing Circle. Ik leer mensen een goede zangtechniek en leer ze spelen met de muziek. Ik geef groepslessen koorzang, improvisatie en zangtechniek. En ik kan je helpen voorbereiden op je auditie! Zanglessen geef ik aan de Prinsengracht 628, op IJburg en in Amsterdam Zuidoost.” Ik hoef het niet eens te vragen Anne, is me net voor. Anne vertelt dat ze ook vaak hier, in café Nel, heeft opgetreden en dat ze het jammer vindt dat de open live-avonden in Nel even op de lange baan geschoven zijn. „Maar gelukkig is er ‘Meester Cees’. Daar kunnen we met de gitaar onder de arm zó het podium op, of aanschuiven achter de piano voor een blues jamsessie.” Zowel Stadsherstel als Stadsdeel willen dat er dit jaar in verschillende delen van Amsterdam Centrum nog eens vier ‘Meester Cees’
moet er een soort afscheiding komen. Het is hier een beetje kaal, die schitterende foto’s uit het archief mis je. In de hoek van de hal zit een prachtige houten trap. Die kleur zou ik hier willen terugbrengen. En ik zou iets willen doen met vitrine-kasten, een beetje art-deco-achtig.” Als je zijn plannen hoort, vraag je je bijna af waarom hij er überhaupt aan is begonnen. „Het gebouw is fantas-tisch. En er zijn heel veel mogelijkheden. Het kan superleuk worden”, zegt Van Zo-meren, die als klein jochie van zes al kok wilde worden en meteen na de lagere school naar de koksschool ging. Hij heeft altijd in restaurants gewerkt als chef-kok, onder meer in De Waag en het café van het NRC. De kaart heeft hij al veranderd. Er staan heerlijke broodjes op, onder meer met warme pastrami met zuurkool, gerookte zalm met gemarineerde witte kool en peperwortelcrème. Verder eggs benedict, quiches en soepen. En er liggen krantjes en mooie boeken op een tafel. Heeft-ie van thuis meegenomen, onder het motto: beter hier vette vingers erin dan thuis stof vergaren.
Anne Brattinga
open podiumavonden worden georganiseerd. Ze zegt dat ze graag op gekke plekken wil optreden zoals De Ceuvel.
„Momenteel ben ik in de studio bezig met opnames. Komende zomer geef ik samen met singer-songwriter Susan Jane een zangweek in de Morvan in Frankrijk. Iedereen die wil zingen en een eigen song wil schrijven is welkom.” Wil je meer weten over Anne Brattinga of een proefles bij haar nemen? www.singingcircle.nl.
februari/maart 2016
EVEN VOORSTELLEN: BERT DE VRIES
Geheugen van de stad Jolanda Janssen Drs. Bert de Vries was directeur bij het Historisch Centrum Overijssel en IJsselacademie in Zwolle, waar hij nu nog woont. Vanwege een dochter van 15 op de middelbare school daar, zijn er ook geen plannen om op korte termijn naar Amsterdam te verhuizen. En hij was niet op zoek naar een andere baan. Maar toen de functie van directeur van het Stadsarchief vrij kwam, aarzelde hij geen moment. Hij werkt er inmiddels sinds 1 november 2015.
!7
de VijzelCourant
hoeveel complimenten ik uit de regio Zwolle kreeg. Oh ja, dat mooie gebouw! Veel mensen zijn hier geweest.” Nieuwe directeur, nieuwe dingen? „Andere accenten. Ik hoop dat het gebouw gemakkelijker toegankelijk en zichtbaarder wordt. Het is zo’n monumentaal, stevig pand. Met alle gebruikers zitten we te puzzelen hoe we mensen kunnen laten beseffen dat ze gewoon binnen kunnen lopen. Je ziet van de buitenkant niet wat er allemaal te doen is. We willen meer een gezichtsbepalend element in de straat worden als centrum voor erfgoed en cultuur. En verder gaan we door met innovatie en digitalisering. Zo worden alle bouwdossiers van Amsterdam gedigitaliseerd, een enorme sprong vooruit. Dat Bert de Vries
Waarom die stap? „Er zijn twee topfuncties binnen het archiefwezen: Algemeen Rijksarchivaris, dan ben je directeur van het Nationaal Archief, en directeur van het Stadsarchief van Amsterdam. Persoonlijk vind ik die laatste dus de mooiste. Je zit midden in de stad, dicht op het publiek. Er is maar één echte wereldstad in Nederland en dat is Amsterdam. Ik heb hier geschiedenis gestudeerd, stage gelopen bij het archief toen het nog op de Amsteldijk zat, ik ben Ajax-fan, Johan Cruijff is de beste voetballer ooit, en zo kan ik nog een tijdje doorgaan. Als zo’n functie voorbij komt, móet je solliciteren. Je wilt niet weten
REGELRECHT
Ouder personeel Tineke Klijnstra Westhoff Advocaten De heer van Rijn heeft een kledingwinkel. Hij zoekt nieuw personeel en hij vertelt mij dat hij graag iemand van 62 jaar zou willen aannemen. En, vraagt hij, moet ik nu in het arbeidscontract opnemen dat de arbeidsovereenkomst van rechtswege eindigt wanneer de werknemer de pensioen-
verwachten mensen ook van ons, die worden veeleisender en vragen: heb je dit of dat nog niet op internet? En door bezuinigingen hebben we op educatief een stapje terug moeten doen, maar jeugd is belangrijk.” Wat is het belang van het archief? „Als je geen geheugen hebt, weet je niet wat je gisteren gedaan hebt en morgen moet doen. Een archief is een ankerpunt. Rembrandt, de VOC: die maken de identiteit van een stad. Wij kunnen verhalen ontsluiten, presenteren. Ook persoonlijke verhalen van mensen; er komen een heleboel particuliere collecties deze kant op. De Tweede Wereldoorlog, het slavernijverleden; dat leeft nog steeds. Het ‘bewijs’ ligt hier opgeslagen en iedereen kan hier onderzoek doen. Het is ook een democratische functie: reconstrueren hoe dingen zijn gegaan. Ik merk dat we tegenwoordig met minder schroom over ons vak praten. Mensen vinden geschiedenis leuk. Het geeft cohesie.” Wat vindt u van de straat? „Een beetje een racebaan. Wat dat betreft zal het door de renovatie door de Rode Loper hopelijk meer een loopgebied worden. Als het hier aantrekkelijker wordt, breidt je als het ware de binnenstad uit en kan je meer toeristen bergen. Gaat de tramhalte hier voor de deur misschien weg? Honderd meter verder lopen is op zich geen bezwaar, maar die halte is toch wel heel fijn voor ons. En hij moet halte Stadsarchief gaan heten, niet Keizersgracht, zoals nu wordt geroepen.”
gerechtigde leeftijd bereikt? Twee jaar geleden zou ik de vraag bevestigend hebben beantwoord om te voorkomen dat er een ontslagprocedure gevoerd moet worden. Maar de wet is intussen veranderd. Een arbeidsovereenkomst met een werknemer die na indiensttreding de pensioengerechtigde leeftijd bereikt, kan nu zonder toestemming van het UWV worden opgezegd. De werkgever is dan ook geen transitievergoeding verschuldigd. De opzegtermijn voor de werkgever bedraagt een maand.
„Wat gebeurt er wanneer de werknemer ziek wordt? Moet ik dan gedurende 104 weken het loon doorbetalen?” vraagt
meneer Van Rijn. Nee, ook dit is sinds kort gewijzigd. Wordt uw werknemer, die de pensioengerechtigde leeftijd heeft bereikt arbeidsongeschikt, dan moet u gedurende zes weken het loon doorbetalen.
Neemt u een werknemer in dienst die al de pensioengerechtigde leeftijd heeft bereikt, dus bijvoorbeeld een 67-jarige, dan gelden wel de gewone ontslagregels. De loondoorbetalingsverplichting tijdens ziekte is in dat geval wel beperkt tot zes weken. Fijn, wat betreft het ontslagrecht loop ik dus geen risico wanneer ik een ouder iemand aanneem, concludeert de heer van Rijn. Zo is dat, bevestig ik.
februari/maart 2016
!8
INTERVIEW: Terry van Dijk
Mooie plannen Peter Doeswijk en Jolanda Janssen Na bijna 15 jaar van overleggen en praten en tekenen en nog meer tekenen en overleggen en praten over de Rode Loper is er dan eindelijk een Definitief Ontwerp (DO) voor de Vijzelgracht. Het ziet er goed uit, dat moet gezegd. De tramhalte aan de kant van het Weteringcircuit wordt 30 meter lang in plaats van 60, omdat er nog maar één tram door de straat zal rijden. De auto’s gaan om de halte heen, maar voor de rest rijden ze over de trambaan. Stoepen worden veel breder, gemiddeld zo’n 6,4 meter. Daarnaast een fietspad van 2,1 meter breed. Het middenterrein wordt zo’n 50 cm verhoogd aan een kant, zodat het mooi vlak wordt. Terry van Dijk
Op het middenterrein een dubbele bomenrij met 32 of 35 platanen (afhankelijk van een riool dat in de weg ligt), bankjes, vlakken met planten en haagjes om te voorkomen dat fietsers het ‘pleintje’ met de toegangshuisjes voor de parkeergarage oprijden - al zijn die huisjes ook nog onzeker vanwege de perikelen rond de garage. Verder 250 fietsvakken en -rekken op de Vijzelgracht en 50 in de zijstraten, laad- en losvlakken afgebakend met ledverlichting en venstertijden (alleen laden en lossen
tussen 7 en 11, daarna is het trottoir), kroonlantaarns en enkele lantaarnpalen aan de westzijde en over de straat bolarmaturen aan spandraden. „Doordat vrijwel alle openbare ruimte behalve de autorij-/trambaan in rode klinkers wordt aangelegd, krijg je meer het gevoel dat het een voetgangersgebied is”, vertelt Terry van Dijk. Ze stelt zich even voor: geboren in Badhoevedorp, 57 jaar, twee kinderen, schilderen als hobby, voor haar studie sociaal cultureel werk naar Amsterdam vertrokken en sinds 20 jaar wonend in Alkmaar, maar fulltime werkzaam in Amsterdam. Carrière: Wijkopbouworgaan Oud-West, Coördinatie Stadsvernieuwing, Ymere, Projectmanagementbureau van de gemeente (betrokken bij o.a. Schinkeleilanden, Overhoeks), een projectbureau opgezet en in 2012 naar de Rode Loper, waar ze sinds kort omgevingsmanager is voor de Vijzelgracht. En dan niet de entrees van de Noord/Zuidlijn of de parkeergarage, dit laatste ligt bij het stadsdeel. „Ik ben de schakel tussen de omgeving en het project. Mijn taak is de connectie goed te houden tussen project en bewoners, ondernemers en andere betrokkenen. Informatie ophalen zodat daarmee rekening kan worden gehouden bij de uitvoering”, vertelt Van Dijk. Want dat het DO er is, wil niet zeggen dat we er zijn. Dat DO moet eerst nog naar B&W, de commissie Infrastructuur en Duurzaamheid (waarschijnlijk 17 februari a.s.) en tot slot beslist de gemeenteraad. Ondertussen is sinds kort gestart met de voorbereiding van de uitvoering. Het ontwerp wordt uitgewerkt in een bestek. Er is overleg met verschillende partijen nodig zoals de brandweer/politie/bewoners/ ondernemers. Op basis daarvan wordt een BLVC-plan gemaakt over de bereikbaarheid, veiligheid en leefbaarheid tijdens de uitvoering. Rond de zomer start de aanbesteding. Aannemers kunnen daarop inschrijven en vervolgens worden die beoordeeld en uiteindelijk krijgt één bedrijf de opdracht. De andere partijen hebben 20 dagen om bezwaar te maken, omdat die er ook veel tijd in hebben gestopt en het om veel geld gaat. Hoe veel? „Het is niet handig dat vrij te geven voor de aanbesteding”, zegt Van Dijk droog.
de VijzelCourant
„Voor de uitvoering van de hele Rode Loper is de begroting nu 108 miljoen en daarin zit het.” Maar goed. Tijdens de uitvoering zorgen ze eerst dat het rond de entrees van de metro netjes is, want ja, je wilt niet dat al die metropassagiers in de blubber moeten lopen. Daarna is de vraag: wat is handig qua werkvolgorde? Dit wordt de komende maanden bepaald. Ook weer overleggen en praten en denken. Tegen de tijd dat er echt iets gaat gebeuren is het volgend jaar maart. „We vinden het belangrijk dat er snel en direct contact is met de omgeving tijdens de uitvoering. We informeren de omgeving per mail, brief en via de website. Ook zal er een twee wekelijks inloopoverleg zijn waarin de werkzaamheden worden toegelicht en wordt teruggekeken hoe de twee weken daarvoor zijn verlopen. Als er voor iemands deur moet worden gewerkt, komt er iemand langs om dat te melden. Maar geen angst: het is geen Noord/Zuidlijn. Op het Damrak en het Rokin werd het trottoir in vlakken van 60 meter opgeknapt en dat duurt twee weken per vlak. Zoiets zal het op de Vijzelgracht waarschijnlijk ook worden. Geen maandenlange troep pal voor de deur dus”, aldus Van Dijk. En uiteindelijk moet het klaar zijn? Na enige aarzeling, want er kan nog wel eens een tegenvaller zijn, zegt Van Dijk: „Voorjaar 2018.” Het Definitief Ontwerp, het resultaat van al uw denken en commentaar, kunt u vanaf februari uitvergroot zien op de glazen pui van het AFM. Illustratie: DCAP
februari/maart 2016
!9
'Niet voor niks' Van de redactie Het definitieve ontwerp voor de lifthuisjes zal begin februari af zijn, voor de volgende vergadering van de welstandscommissie. „De grote lijnen zijn zoals we vorige herfst hebben gepresenteerd op het middenterrein van de Vijzelgracht”, vertelt architect Angie Abbink. Het ontwerp, met de naam Scheefgetouw, bevat liggers waarop een transparant bouwwerk rust. „Tijdens de presentatie bleek dat men zo simpel en
Vrijwillig in de speeltuin Speeltuin U.J. Klaren, een van de mooiste speeltuinen van de stad, is dringend op zoek naar vrijwilligers (met of zonder ervaring) die een aantal uurtjes, dagdelen of dag willen helpen in de speeltuin. De vrijwilligers zorgen ervoor dat de speeltuin
Nog even geduld Rente de Weerd Geduld is een schone zaak en schenkt de mensheid veel vermaak (vrij naar Multatuli, Woutertje Pieterse). Anders geformuleerd: wat hebben Noord/Zuidlijn en de Rode Loper gemeen? Het antwoord is simpel: de bouw en aanleg van beide projecten duren langer dan gedacht. Als het gaat zoals gehoopt, gaat de Noord/ Zuidlijn eind 2017 rijden. De afronding van de Rode Loper in de Vijzelstraat laat dan nog even op zich wachten… De noodzakelijke vervanging van de bruggen over de Heren- en Keizersgracht is een onverwachte tegenvaller. Na zeven onderzoeken is het niet meer de vraag of de bruggen vervangen moeten worden, maar vooral hoe ze vervangen moeten worden. Met handhaven van de tram in de straat, of, waar veel voor te
open is, houden een oogje in het zeil, zijn het aanspreekpunt en zorgen ervoor dat de speeltuin schoon en heel blijft. Er horen dus ook lichte schoonmaakwerkzaamheden bij de taak, zoals het legen van vuilnisbakken en het reinigen van het toilet. Iedereen kan zich aanmelden als vrijwilliger, mits hij/zij affiniteit heeft met kinderen, zelfstandig kan werken en boven de 16 jaar is. Aanmelden kan bij speeltuinleider Angelique Wijnberg, via
[email protected] of in de speeltuin. zeggen valt, na ingebruikname Noord/ Zuidlijn, zodat de tram uit de Vijzelstraat gehaald kan worden. Op 6 januari j.l. hebben de Ondernemersvereniging de Vijzel en de Stichting Gijzelgracht over een en ander een gesprek gehad met verantwoordelijk wethouder Pieter Litjens. Over wat de vervanging van de bruggen voor de omgeving gaat betekenen was de wethouder Verkeer helder: een hoop overlast. What's new? Het betekent wederom een aantal jaren verminderde bereikbaarheid en vooral gedoe. En het houdt in dat de Rode Loper niet, zoals de bedoeling was, per 2018 het straatbeeld in de Vijzelstraat bepaalt. Nog even geduld, s.v.p.! Wat de omgeving van het station Vijzelgracht betreft is er nog geen oplossing gevonden voor het stallen van ongeveer 700 fietsen. Het confisqueren van de groene ruimte op het Weteringcircuit zoals de gemeente heeft bedacht, kan op buitengewoon weinig enthousiasme in de buurt rekenen. De zoektocht naar een
de VijzelCourant
puur mogelijke spanten het mooiste vond. We zijn nu druk bezig met de constructeur om dat voor elkaar te krijgen. Verder kregen we niet veel commentaar.” Grote vraag is of de parkeergarage nog wel doorgaat. Is het niet raar te werken in die onzekerheid? Abbink: „We moeten het afmaken, en dan ligt alles klaar voor een totale aanbesteding. Ook al komt het stil te liggen, er komt vast in de toekomst een telefoontje: het gaat door, kom maar weer om de tafel zitten. Of het nu dit jaar is of over twee jaar. Ik heb er goed vertrouwen in. Ik heb niet het gevoel dat ik het voor niks zit te doen.”
Advertentie
Assistentie nodig bij een persbericht? Uw website? Een personeelsblaadje?
Jolanda Janssen Voor al uw redactionele klussen
[email protected] 06-51993915
aanvaardbare oplossing wordt nog even vervolgd. Met de voorganger van Pieter Litjens, de huidige staatssecretaris van Financiën, is indertijd afgesproken dat er na ingebruikname van de Noord/Zuidlijn en oplevering van de Rode Loper op de Vijzelgracht voorlopig- niet meer in de openbare ruimte gewerkt wordt. Na ruim vijftien jaar klussen, is het wel klaar met de verstoring van het normale gebruik van de openbare ruimte. Dit kan mogelijk gevolgen hebben voor de bouw van de voorgenomen parkeergarage op/onder de Vijzelgracht. Eind 2017 zou deze voorziening ongeveer opgeleverd zou moeten zijn. Inzicht in de financiering is er nog steeds niet, en van een voldragen bestemmingsplan is ook nog geen sprake. Deze afspraak met Eric Wiebes, bevestigt met een keurige papieren brief, werd tot verassing van wethouder Litjens door de voorzitter van de bestuurscommissie Centrum, Boudewijn Oranje, bevestigd. Kortom, komt-ie of komt-ie niet, het is een stevige race tegen de klok!
februari/maart 2016
! 10
Shoppen Zondag 14 februari is het Valentijnsdag. De dag waarop je iemand (anoniem) kunt verrassen met een leuk presentje, kaartje of gedicht. Mocht je een speciaal persoon willen verwennen met een attentie, dan kun je hiervoor uitstekend terecht in de Vijzel. That’s Amore Uit eten gaan met iemand die je dierbaar is, is altijd een goed idee. Voor de uitvoering van dat idee kun je op 14 februari reserveren voor een lunch of diner bij Trattoria That’s Amore. Italianen zijn bij uitstek fan van de liefde en goed eten en drinken, dus je bent sowieso in goede handen. Geniet! Trattoria That’s Amore, Vijzelgracht 17
Chillen De hele dag met je geliefde bankhangen in een badjas is ook wel eens fijn. Bij de Badjassenwinkel kun je exclusieve badjassen voor hem en haar kopen. Met sjaalkraag, met capuchon, in extra grote maten of met de naam van je liefje erop geborduurd. De designbadjassen op de foto komen uit Portugal en zijn van extra dikke velours, goed wasbaar in de machine en verkrijgbaar in de maten S tot en met XL. Ze worden in beperkte oplage geproduceerd. Prijs:179,95 euro. debadjassenwinkel.nl, Vijzelgracht 39
Pret uit een doosje In dit hartvormige doosje zitten 21 opgerolde papiertjes met een opdracht in het Nederlands en in het Frans. Lichtvoetige romantische uitdagingen waarmee je je samen een groot deel van Valentijnsdag kunt amuseren. De prijs voor dit presentje is 5,95 euro. Mail & Female, Nieuwe Vijzelstraat 2
Post De ontvanger van een anonieme Valentijnskaart kraakt zijn of haar hersenen om te bedenken wie die anonieme kaartschrijver kan zijn. Maar je kunt natuurlijk ook gewoon je naam op de valentijnspost zetten. De gebroeders Winter hebben genoeg kaarten met hartjes om een goede keuze te maken. De kaarten met envelop kosten niet meer dan 3,99 euro per stuk. Gebroeders Winter, Vijzelgracht 57
de VijzelCourant
Vriendschapsharten In vroeger tijden maakten glasblazers aan het eind van de werkdag de resten glas op door kleine ornamenten te blazen. Vriendschapsharten, bijvoorbeeld, die op speciale gelegenheden als teken van vriendschap werden weggegeven. Een prima idee voor Valentijnsdag! Deze handgemaakte glazen harten met lint hebben ieder hun eigen maandaanduiding met bijpassende kleur. Ze worden verkocht in een lief vierkant doosje van ongeveer 7 centimeter breed. Prijs: 14,99 euro. Souvenirshop, Vijzelstraat 8
Sieraad Je kunt je Valentijn op de dag van de liefde verrassen met een sieraad. Deze handgemaakte brede armband met zirkonia’s is van zilver. Dit schitterende polssieraad decoreert de arm van je geliefde voor 569 euro. Bahique, Vijzelstraat 133
februari/maart 2016
! 11
credit: Alexandre Cabanel
De stijl van de familie Van Loon Van de redactie Van 3 maart tot 30 mei zal Museum Van Loon, Keizersgracht 672, licht werpen op de mode van de Europese high society uit de periode van circa 1850 tot heden. Het museum toont portretten, foto’s, originele kledingstukken, accessoires en ego-documenten, die tezamen een schitterend beeld geven van de modestijl van de familie Van Loon.
de VijzelCourant
dre Cabanel uit 1887 is te zien naast de door haar op het portret gedragen japon, toegeschreven aan de beroemde couturier Charles Frederick Worth. In de Blauwe Salon is het monumentale portret te zien van Thora van Loon-Egidius, als een echte internationale societydame in een schitterend roze getint gewaad, geschilderd door de Oostenrijker Adolf Pirsch in 1909. Erwin Olaf fotografeerde Martine van Loon-Labouchere in 2015 bij haar afscheid als grootmeesteres van koning WillemAlexander. De japon die zij op deze foto draagt, van de Nederlandse couturier Frans Molenaar, zal ook te zien zijn. Diverse familieleden schonken al bij leven hun bijzondere kledingstukken aan musea. Zo werd de galajapon die Thora van Loon liet maken bij Maison Paquin in Parijs voor het huwelijk van koningin Wilhelmina in 1901 geschonken aan het Rijksmuseum in 1923. Yvonne van Loon gaf haar avondjurk van Dior uit circa 1958 aan het Gemeentemuseum in Den Haag. De tentoonstelling wordt verrijkt met accessoires als waaiers, handschoenen en corsages. Ook zijn er documenten, zoals het dagboek van Thora van Loon uit 1898-1903 en een rekening uit 1919 van Antoinette van Loon bij de beroemde couturier Redfern.
Bij de tentoonstelling verschijnt een publicatie door Wendy van Lith, Valentine Rijsterborgh en Rosalie Sloof, getiteld Mode bij Van Loon, (uitg. WBooks, Zwolle). © 2015 Erwin Olaf
In 1854 trouwde jonkheer Hendrik van Loon de schatrijke bankiersdochter Louise Borski. De familie behoorde plots niet alleen tot de meest vooraanstaande families, maar ook tot de meest kapitaalkrachtige van Amsterdam. De familie speelde een prominente rol in het leven in de stad en met name de vrouwen in de familie waren toonaangevend op het gebied van mode. Ze waren klant bij gerenommeerde modehuizen in Parijs, Londen en Amsterdam, zoals Maison Paquin, Maison Rouff en Maison Hirsch & Cie. Veel van de op de portretten uit de eigen collectie afgebeelde kostuums en accessoires zijn bewaard gebleven. Het imponerende statieportret van Louise van Loon-Borski door de Franse societyschilder Alexan-
STADSDORP WETERING+
Nieuwe initiatieven Frans Scheen Bent u onverhoopt verhinderd tijdens het buurtfeest? Dan wil ik u bij deze toch op de hoogte stellen van de nieuwe initiatieven van buurtgenoten. Te weten: een tweede stadswandelingen-groep, een ‘koffieuur’-groepje, de maandelijkse buurtborrel en de groep ‘restaurant ontdekken’. Wilt u meer weten en misschien deelnemen aan zo’n groep? Bezoek onze website of als u nog niets met internet doet, spreek een buurtgenoot aan. Iemand van de groep ‘Burenhulp’ bijvoorbeeld, tel. 020-7370092. Ook komen er twee nieuwe thema-bijeenkomsten en een tweede tablet-cursus. Uw belastingaangifte voor 2015 moet vóór 6 mei 2016 digitaal (per mail) gedaan worden. Omdat bij sommige buurtgenoten mogelijk lichte paniek uitbreekt bij de gedachte aan een digitale berichtenbox, bieden wij u op dinsdag 8 maart om 19.30 uur in de Tweede Uitleg een nadere toelichting. Op 29 april om 15.00 uur organiseren we een voorlichting over een levenstestament. Al wilt u er liever nog niet aan denken, er zou zich een situatie kunnen voordoen waarin u door ziekte of ongeval niet meer in staat bent om zaken zelf te regelen. Dat hoeft niet alleen om medische zaken te gaan. Het kan ook betrekking hebben op uw woning na verhuizing naar een verpleeghuis of de behartiging van uw bankzaken. Het gaat dus niet om een testament. Op 1 april (geen grap) begint weer een nieuwe tabletcursus. Ook dit keer hebben we bruikleentablets beschikbaar die u tijdens de cursus kunt gebruiken. Op die manier kunt u ondervinden of een tablet werkelijk iets voor u is. Doel van de cursus is iedereen voldoende vaardigheden te leren om de dagelijkse dingen te doen zoals e-mailen, internetten, foto’s maken, skypen enzovoort. Voor al deze activiteiten vindt u informatie op www.stadsdorpweteringpplus.nl of bel ons op 020-7371427.
februari/maart 2016
! 12
de VijzelCourant
Citaat van de straat De Vijzelstraat en –gracht vormen een van de drukste verkeersaders van het centrum. Voetgangers, fietsers, auto’s, duizenden mensen komen erdoor heen. Waarom? We gingen de straat op en vroegen het. Traktatie Jarige Job Elvy (3) loopt met barbie Elza in haar armen aan de hand van mama Cindy door de Vijzelstraat. Afgelopen zaterdag heeft ze haar feestje thuis al gevierd. „We gaan naar de winkel en kopen wat lekkers om uit te delen op de crèche”, zegt ze, nadat ze drie vingertjes in de lucht heeft gestoken om aan te geven hoeveel jaar ze is geworden. „We wonen in de Vijzelstraat”, zegt Cindy, „dus we zijn hier elke dag.” Veel tijd om te praten hebben we niet want de kleine meid trekt aan mama's hand. Elvy kan niet wachten om haar traktatie bij Albert Heijn te kopen. Hotel Holly (32) en Jack (23) uit Surrey (Engeland) staan zonder jas aan, rillend van de kou, op de hoek van de Vijzelstraat en de Keizersgracht. „We komen net uit Balie”, vertelt Jack. „Daar was het een stuk warmer. We gaan proberen ons hotel in de Kerkstraat te vinden en dan wat op te warmen. Daarna moeten we zo snel mogelijk een winkel vinden waar we warme jassen kunnen kopen. Het is de tweede keer dat we in Amsterdam zijn. De komende drie dagen gaan we zoveel mogelijk van de stad zien en genieten. De vorige keer hadden we geen camera bij ons. Nu wel. Dus we gaan veel foto's maken.” Faust „Kun je mij misschien helpen het Goethe-Institut te vinden? Het moet op de Herengracht 470 zijn”, vraagt Mieke (67) uit Utrecht. „Ik heb vanaf het Centraal Station de tram genomen en ben net uitgestapt.” Onderweg naar het Goethe-Institut vertelt Mieke dat ze altvioliste is in een amateur-symfonieorkest in Utrecht. „Komend jaar gaan we met het orkest een Faustproject doen. Ik ga onderzoek doen naar Faust om dit project voor te bereiden. In februari beginnen de repetities. De eerste uitvoering is in juni. We spelen voor mensen in instellingen en op scholen. Aan het eind van het jaar sluiten we het project af met een eindconcert.” Flexibele werkplek Annette (45) werkt als zzp’er in de marketing. „Ik rij bijna elke dag over de Vijzelstraat en de Vijzelgracht. Ik woon namelijk in de Rivierenbuurt, en dan is dit de doorgaande route om in de stad te komen. Ik ben op zoek naar een flexibele werkplek in het centrum van Amsterdam. Gisteren heb ik al ergens anders gekeken. Vandaag onderzoek ik of Spaces mij een fijne werkplek kan bieden. Ik vind deze straat wat rommelig. Dat komt door al het verkeer. Ik heb indertijd nog tegen de Noord/Zuidlijn gestemd, maar dat heeft niet geholpen. Nu de hekken weg zijn, is het straatbeeld er wel beter op geworden.” Koffie „Ik woon en werk alweer vijf jaar in Nederland. Ik ben chef bij Wagamama.” Roman (33) komt uit Malaga, in het zuiden van Spanje. „Ik heb het er wel naar mijn zin. Mijn favoriete gerecht om te maken is tempura. Dat is een manier van koken waarbij je verschillende ingrediënten in beslag doopt en kort frituurt. Dat doe ik ook met stukjes fruit.” Roman moet weer verder. „Ik ben net bij het Juridisch Loket geweest voor advies, en nu ben ik onderweg naar een restaurant in het centrum. Nee, niet om te koken, ik heb een afspraak om koffie te drinken met een vriend die daar werkt.”
februari/maart 2016
WETERING GROEN
Superkruid peterselie Karen Gamester De oude Grieken droegen een lauwerkrans van peterselie bij feestelijke gelegenheden. De Romeinen gebruikten grote hoeveelheden ervan vanwege de geneeskrachtige eigenschappen. Ook Karel de Grote kende de voordelen van peterselie voor de gezondheid. Hij verplichtte zelfs zijn onderdanen dit superkruid te verbouwen.
HART VOOR WIJN
Een wonder Frank de Bie en Pepijn Kieft Hart’s Wijnhandel Wat is wijn? Het hangt er maar vanaf aan wie je die vraag stelt. Een poëtisch persoon zou kunnen antwoorden: wijn, dat is gebottelde zonneschijn. De levensgenieter ziet in wijn een verrukking voor oog, neus en tong, een subtiel en edel genot geest en lichaam. En voor een nuchterling is wijn slechts gegist druivensap, dat bestaat uit water, alcohol en nog wat vluchtige en vaste stoffen die smaak, geur en kleur bepalen. Allemaal hebben ze gelijk, want wijn is dit alles en nog veel meer. Volgens de warenwet moet wijn uit
! 13
de VijzelCourant
In Nederland is peterselie vooral bekend in de keuken. Petroselinum crispum (petros is Grieks voor steen, zijn vindplaats; selinon voor selderij) komt in drie varianten voor: platte of bladpeterselie (smaakmaker), krulpeterselie (garnering) en wortelpeterselie (groente). Zo’n 2000 jaar al wordt peterselie ingezet bij allerlei kwalen. Peterselie zit boordevol met vitaminen en mineralen. Het bevat behalve vitamine B en K meer ijzer dan spinazie, meer provitamine A dan worteltjes, en heeft een uitzonderlijk hoog vitamine C gehalte. Peterselie is anti-allergeen, ontgiftend, vochtafdrijvend, cholesterol-oplossend, ontstekingsremmend, bloedzuiverend. Het versterkt het immuunsysteem, ondersteunt de nieren, geneest oorontsteking en bloedarmoede, helpt tegen reumatische klachten, verlaagt de bloeddruk, versterkt de bloedvaten, herstelt de hormoonbalans en gaat haaruitval en hoofdongedierte tegen. Als antioxidant heeft hij kankerremmende eigenschappen. De medicinaal actieve stoffen bevinden zich in alle delen van de plant, maar zijn het sterkst geconcentreerd in de etherische olie van de zaden. Peterselie heeft zoveel te bieden dat we er goed aan doen om het dagelijks te eten
(zwangere vrouwen en nierpatiënten uitgezonderd). Het gehalte aan vitaminen daalt echter sterk wanneer peterselie wordt gedroogd of verhit; hij kan dan beter worden ingevroren of vers gebruikt. Voeg het daarom op het laatste moment toe aan warme gerechten en eet het in salades. Verbouw zelf dit tweejarig winterhard superfood in de tuin of in een pot op het balkon. Het tweede jaar komen er bloemen aan de plant en dus zaadjes die het jaar erop geplant kunnen worden. U vindt het ook in de kruidenpluktuin aan de Weteringschans.
het sap van verse of gedroogde druiven bereid worden. Gebruikt men andere vruchten dan druiven heet het product vruchtenwijn. Hoewel onze tijd vrijwel alle raadsels van
de natuur heeft kunnen oplossen, is het diepste geheim van de wijn nog steeds niet doorgrond. Wijn is nog altijd een wonder. Het wonder van de levende gistcel, die, geholpen door de tijd, het zoete, troebele druivensap kan omzetten in diep flonkerende wijn met subtiele smaken en aroma’s die nauwelijks met woorden te benoemen zijn. Hoe verklaart men een mooi boeket van een kwaliteitswijn? En waarom ontwikkelt dit boeket zich bij de ene wijn pas na jaren en bij de andere al na veel kortere tijd? We kunnen er veel theorieën op loslaten of chemische formules laten ontcijferen.. Onze filosofie bij Hart’s Wijnhandel is dat wijn in ieder geval bedoeld is om te genieten. Wijn is gezelligheid en, mits goed gekozen een perfecte begeleider van de maaltijd. We zeggen dan ook tegen de klanten bij het verlaten van onze winkel: Geniet ervan!
H
A
R
T
V O O R
W I J N
Peterselie ontgiftingssap (De Voedzame Keuken) Benodigdheden: flinke bos peterselie 1 kleine komkommer 2 schijfjes citroen 1 appel in stukjes 1 stengel selderij stukje gember +/- 300 ml gefilterd water Bereiding: Doe alle ingrediënten behalve het water in een slowjuicer. Verdun het sap met het water. Drink ’s morgens op de nuchtere maag.
februari/maart 2016
! 14
de VijzelCourant
Atelier ‘t Sieraad
Goethe Institut
Stadsarchief
Derde Weteringdwarsstraat 8c
Herengracht 470
Vijzelstraat 32
Elke laatste vrijdag van de maand Coffee to Gold; laat onder het genot van een kopje koffie je sieraden gratis oppoetsen.
2 feb, 20.00 uur: Poëzieweek. 4 feb, 20 uur: boekpresentatie Alle klar: Hoe Nederland weer hip werd in Duitsland, Überhip zelfs. Sietse van der Hoek in gesprek met auteur Tilmann Bünz. 9 feb, 20.00 uur: documentaire Die Wohnung. 11 feb, 20.00 uur: boekpresentatie Flut und Boden, Per Leo in gesprek met Krijn Thijs. 18 feb, 17.00 uur: lezing/gesprek Dan Diner: Rituelle Distanz – Israels deutsche Frage. 24 feb, 20.00 uur: boekpresentatie/gesprek Staalhelmen en curryworst – Een Duitse cultuurgeschiedenis in 15 fenomenen. Jerker Spits in gesprek met Jeroen van Kan. 25 feb, 21.00 uur: concert van Antoine93, een Canadese muzikant en performance-kunstenaar.
Tot 17 april: Vincent van Gogh, 400 dagen in Amsterdam. Tot 17 april Appel in New York, een fototentoonstelling van Sem Presser over een minder bekend deel van het leven van Karel Appel. Tot 17 april: Amsterdam Park, alle Amsterdamse parken gefotografeerd door Jeroen Hofman. Iedere za en zo om 14.00 uur: rondleiding door gebouw De Bazel.
Foam Keizersgracht 609
5 feb - 13 mrt: New Paintings, werk van de Belgische fotograaf Vincent Delbrouck. Tot 9 mrt: On Being an Angel, intense fotografie van Francesca Woodman (1958-1981). Tot 3 april: Blanco van Awoiska van der Molen. Tot 3 april: Life in colour, kleurenfotografie van Jacques Henri Lartige (1894-1986). Donderdag 04, 11, 18 en 25 februari: gratis rondleiding. Start 18.30 uur. Aanmelden via foam.org. ©Francesca Woodman
©Jeroen Hofman
Museum van Loon Keizersgracht 672
3 mrt - 30 mei: Mode bij Van Loon Museum Geelvinck Hinlopen Huis Keizersgracht 633
Gesloten sinds 20 december 2015. De Geelvinck Salon zal concerten organiseren in het Huis met de Hoofden, Keizersgracht 123. Vanaf voorjaar 2017 zal een belangrijk deel van de collectie te zien zijn in het Geelvinck MuziekMuseum in Zutphen. Heinz
Tweede Uitleg Nieuwe Looierstraat 29
Tot 10 feb: Transformaties in olieverf, Naqiba Bergefurt. 12 feb-19 mrt: In beeld, schilderijen en pentekeningen van Gerdi Wind Iedere 1e en 3e woensdag van de maand: film. Iedere 2e en 4e woensdag van de maand: lezing. Zo 7 feb: scrabblemiddag. Zo 21 en 28 feb: filmarrangement met een Deense serie. De Jong - Windig
februari/maart 2016
! 15
DE SWEET BROCCOLI SALAD Benodigdheden (lunch-formaat) 60gr romaine sla 40gr broccoli (gestoomd en teruggekoeld) 40gr tomaat (in blokjes) 30gr vegetarische spek 20gr parmezaanse kaas 30gr appel (in blokjes) 70gr zoete aardappel puree (on the side) 30ml sesam-soja vinaigrette Bereidingswijze Doe alle ingrediënten behalve de aardappelpuree samen in een grote kom en meng goed. Besprenkel met de vinaigrette. Serveer de aardappelpuree er apart naast.
de VijzelCourant
2 tomaten (of zongedroogde tomaten) 50 gr rucola 2 el Italiaanse kruiden een snufje zout en zwarte peper een scheut melk of kookvocht
UIT DE VIJZEL
Bereidingswijze Schil de zoete aardappel(s) en snijd grote aardappels eventueel in tweeën. Kook de zoete aardappels ongeveer 15-20 minuten. Snijd ondertussen de rucola en de tomaten (of zongedroogde tomaatjes) in stukjes. Als de aardappels zacht zijn, giet je de pan af en stamp je de aardappels fijn met een scheut kookvocht of melk. Voeg vervolgens de kruiden, de rucola en de stukjes tomaat toe. De sesam-soja vinaigrette is in de winkel of via een webshop te verkrijgen.
ZOETE AARDAPPELPUREE Benodigdheden 450 gr zoete aardappel Nick Pals, Juice and Salad, Vijzelstraat 135
Sudoku makkelijk
1
4
5 2
Vorige editie makkelijk
9
8 6
3
1
1 7
2
5
4
4 3
3 3
1
6
7
1 9
6
9
1
6
2
9
5
3 3
2
4
8
7
1 5
4
8 6
9
2
3
6
4
9
8
2
1
7
5
3
5
6
1
3
8
2
7
9
4
8
5
1
6
7
3
9
2
4
7
4
3
5
1
9
6
8
2
3
2
7
4
9
5
8
1
6
2
9
8
4
7
6
3
1
5
2
6
8
3
5
7
4
9
1
6
3
5
9
2
7
8
4
1
9
3
4
1
6
2
5
7
8
8
7
9
1
6
4
2
5
3
7
1
5
9
4
8
6
3
2
1
2
4
8
3
5
9
7
6
1
8
6
7
3
9
2
4
5
4
8
7
6
5
3
1
2
9
5
9
3
2
8
4
1
6
7
9
1
6
2
4
8
5
3
7
4
7
2
5
1
6
3
8
9
3
5
2
7
9
1
4
6
8
8
Sudoku moeilijk
1
Vorige editie moeilijk
8
6
6
8 5 1
COLOFON
Verschijnt eens per 2 maanden
Redactieadres Vijzelgracht 11,
1017 HM Amsterdam Mobiel 06 - 51 99 39 15
Mail
[email protected]
Redactie Peter Doeswijk, Jolanda Janssen, Natalia Walenkamp
Eindredactie Jolanda Janssen
Lay out Natalia Walenkamp
Medewerkers Frank de Bie, Karen Gamester, Helena van Gelder, Alex van Heeswijk, Esther de Jong, Pepijn Kieft, Tineke Klijnstra, Nadia Pattavina, Frans Scheen, Rente de Weerd
Portretfotografie Caro Bonink
Druk Dijkman Print, Diemen
De redactie behoudt zich het recht voor ingezonden stukken te redigeren.
Archieffoto’s zijn beschikbaar gesteld door het Stadsarchief.
De VijzelCourant is een gratis uitgave van Ondernemersvereniging De Vijzel en mede mogelijk gemaakt door Stadsdeel Centrum.
Deadline volgende nummer15 maart 2016 Lid worden van Ondernemersvereniging De Vijzel? Stuur een mail naar
[email protected] of bel
06 - 17 97 44 88 of kijk op www.devijzelamsterdam.nl
Alle rechten berusten bij Ondernemersvereniging De Vijzel cq de betreffende auteur/fotograaf.
Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd zonder voorafgaande schriftelijke toestemming.
februari/maart 2016
! 16
de VijzelCourant
Ook dit jaar kunt u weer bij ons terecht voor mooie sieraden om mee te versieren of versierd te worden! LEDENLIJST ONDERNEMERSVERENIGING DE VIJZEL ABS Actual Business Services AFM Albert Heijn Albus Hotel APCOA Architectenbureau Vroom Atelier ‘t Sieraad Atria Aurora Kontakt Azijnman Opticiens Banks Mansion Be Human Productions Boek 'n plank Broodjeszaak Etenstijd Bureau B+B Café Bistro De Fles Café Feijoa Café Le Patron Café Mulder Café Myrabelle Café P.king Café restaurant Panini Caro Bonink Fotografie Cindy’s City Optiek Coffeeshop Little Coffeeshop Mellow Yellow Croissanterie Le Mortier De Badjassenwinkel De Bazel Conference Center De Galerij Lijstenmakerij
Dermatologisch Centrum Wetering Devils & Angels Dirk Witte Dream Hotel Dutch Homemade Dutch Dry Clean Finn Dutch Amsterdam Foam Foto Studio Heno Gebroeders Winter Gone with the Wind Grando Bedrijfsadministratie & Advies Hans van Beusekom Hart's Wijnhandel Holtkamp Patisserie Independent Outlet Jos Harm Juice & Salad Café Kind of Food Koek, Shaeffer & van Tijen Kroonenberg Groep La Pureté Coffee Link Taal Studio Lopers Company Mail & Female Mary Kien B&B Mercure Hotel Museum van Loon NH Carlton Hotel NV Stadsgoed Okker Art Gallery
Organic Oskar Travel Parrée Makelaardij Pathé de Munt Pesto Presto Peter Doeswijk Printerette Priwet Rossia Qas Holidays Restaurant Senses Rogh’s Deli Shortstay Prinsengracht 969 Simon Meijssen Spaces Stadsarchief Stadsboekwinkel Sumo Sushi & Grill Restaurant That's Amore The Natural Health Company Van Dulst Kapsalon Village Bagels Vijzel Vintage Vlaams Broodhuys Westhoff Advocaten Zeev BV Nieuwe leden La Bonna Forchetta Maha Amsterdam MS Advocatuur & Meditation