15-12-15
Beschermingsbewind.nl Studiedag NBPB Breukelen 16 & 17 december 2015
Taco Schaafsma
Training Advies Coaching Opleidingen
The Great DicTaco
Twitter: @bewindvoerder LinkedIn: Discussiegroep Beschermingsbewind
Maar wie bent u?
Wie voert uitsluitend BBW uit?
1
15-12-15
Wie voert een combinatie uit van BBW en mentorschap?
Wie voert een combinatie uit van BBW, curatele en mentorschap?
Wie voerde voor 1-1-2014 naast BBW ook de WSNP uit?
Wie voerde voor 1-1-2014 BBW uit bij een zorginstelling?
Wie voert naast BBW ook BBR uit?
Wie voert naast BBW ook minnelijke SR uit?
2
15-12-15
Wie voert naast BBW ook budget coaching uit?
Wie voert naast BBW nog andere (niet)gerelateerde producten uit?
Wie voert naast BBW nog andere gerelateerde producten uit?
Beschermingsbewind is een vak! En niet iets wat je er zomaar even bij doet.
Toenemende vraag bewindvoerders Uitgangspunt: Uitgesproken bewinden:
Bewindvoerder zoeken binnen de familie, maar elke rechtspersoon kan bewindvoerder worden. Dus ook een BV of een stichting
50000 45000 40000 35000 30000 25000 Aantal:
20000 15000 10000 5000 09
08
07
06
05
03
10 20 11 20 12 20 13 20 14
20
20
20
20
20
20
02
01
00
99
04
20
20
20
20
20
19
19
98
0
Percentage professionele bewindvoerders is toegenomen van 13% in 1998 naar zo’n 60% in 2014
3
15-12-15
Samenleving steeds ingewikkelder • • • • • •
Beslaglegging Schuldhulpverlening Liberalisering markten/keuzevrijheid Steeds meer wettelijke regelingen Bureaucratie Moeilijke (digitale) formulieren
Wetswijziging 1-1-2014 Wat zijn de belangrijkste wijzigingen en wat zijn de effecten daarvan geweest voor de praktijk
Actualiteiten: • 13-12: Reporter Radio • 7-12: Schulden vaker door zorgpremie en huur • 3-12: Kostendelersnorm staat in de weg bij armoedebeleid en schulden • 3-12: Vaste kamercommissie V&J • 28-11: NVVK in KASSA over beperken rol overheid als schuldeiser • 24-11: Steeds meer kinderen groeien op in bijstand • 19-11: WAS dupeert kwetsbaren in de samenleving
Kaderwetgeving Veel bewegingsvrijheid Goede bewindvoerder maakt het verschil • Verschil voor de klant • Verschil voor de bewindvoerder zelf!
Artikel 1:431 BW
Artikel 1:432 BW
Problematische schulden en verkwisting is nu ook een grond geworden voor beschermingsbewind (BBW)
Dit artikel is veel belangrijker geworden. Niet alleen omdat de lijst is uitgebreid, maar ook in de rest van de wet komt ze steeds terug.
4
15-12-15
Wie mogen nú allemaal een verzoek indienen? • • • • • • •
Rechthebbende (Klant) Echtgenoot/Geregistreerd partner/Levensgezel Familieleden (tot de 4e graad) Voogd/Curator/Mentor Zorginstelling/begeleiding College B & W (Alleen voor verkwisting) Openbaar Ministerie/Officier van Justitie
Welke stukken meezenden? • • • • •
Verzoekschrift Plan van Aanpak (Aanvullend) Medische verklaring / Sociaal verslag Akkoordverklaringen belanghebbenden Bereidverklaring
Vraag:
Artikel 1:435 BW
Voldoet het huidige Plan van Aanpak en aanvullend PvA?
Sterk aangepast met meer bevoegdheden voor de rechter om te bepalen wie bewindvoerder mag worden.
Zo niet, hoe zou het er dan uit moeten zien?
Uitgangspunt blijft echter het zelfde! (Nadrukkelijke voorkeur van de RH is bepalend)
Artikel 1:436 BW
Artikel 1:440 BW
Ook bij een geestelijke of lichamelijke grond is opname in het CCBR mogelijk.
Schulden die voortspruiten uit een ongeldige rechtshandeling kunnen niet op het onder bewind gestelde vermogen worden verhaald.
Iedereen die in artikel 1:432 BW genoemd staat mag hiertoe een verzoek indienen.
Het einde van het bewind brengt hierin geen verandering!
5
15-12-15
Artikel 1:441 BW
Procederen
Los van eventuele wijzigingen wel een artikel om even bij stil te staan.
Bewind houdt in dat een rechthebbende wiens goederen onder bewind zijn gesteld, ten aanzien van die goederen zelfstandige beheers- en beschikkingsbevoegdheid mist, wat meebrengt dat hij met betrekking tot die goederen niet als eisende of verwerende partij in rechte op kan treden. De rechthebbende is dus procesonbevoegd.
Bewindvoerder vertegenwoordigd de RH in en buiten rechte.
Procederen De bewindvoerder treedt op eigen naam en voor rekening van de rechthebbende op als formele procespartij De vertegenwoordigingsbevoegdheid van de bewindvoerder geldt alleen met betrekking tot handelingen die de onder bewind staande goederen betreffen.
Machtiging Hoofdregel: Toestemming van de RH RH weigert toestemming of is niet in staat/i.i.g. machtiging nodig voor: • • • •
Beschikkingshandelingen Schenkingen doen schenkingen aanvaarden met een last of voorwaarde Verwerpen nalatenschap/aanvaarden nalatenschap anders dan beneficiair • Leningen waaronder hypotheken • Borg staan • Huis verkopen/verhuren/opzeggen huur
Artikel 1:441 BW
Wat is de rol van de kantonrechter nog als de RH wilsbekwaam is en bewindvoerder en RH zijn het eens?
Beheersdaden Alles wat moet worden gedaan in het kader van een normale exploitatie van de onder bewind gestelde goederen, zowel feitelijke handelingen als rechthandelingen
Beschikkingsdaden Het vervreemden of bezwaren van de onder bewind gestelde goederen
6
15-12-15
Artikel 1:446a BW
Wilsbekwaamheid Kan iemand die onder bewind staat en nog wilsbekwaam is, zelf zijn bewindvoerder controleren? Van groot belang voor werkwijze bewindvoerder!!
Eens in de 5 jaar of zoveel eerder als de kantonrechter bepaalt, dient de bewindvoerder verslag te doen van het verloop van het bewind en of dit moet worden voortgezet in de huidige vorm. Feiten die van belang zijn voor het voortduren van het bewind dienen terstond worden meegedeeld aan de
Artikel 1:447 BW Vergoedingen niet meer conform Aanbevelingen LOVCK, maar vastgelegd in een Ministeriële regeling.
Vraag: Alle verzoeken voor extra vergoedingen voor buitengewone werkzaamheden, worden sinds 1-1-2015 afgewezen. Wat zijn jullie ervaringen?
Vraag: Moet de financiering in de toekomst wel via de bijzondere bijstand geregeld worden, of op een andere wijze?
Artikel 1:448 BW Ontslagverzoek kan nu ook door iedereen genoemd in artikel 1:432 BW worden ingediend. Rechter kan zich in geval van ontslag wegens gewichtige redenen, toegang verschaffen tot elke plaats.
7
15-12-15
Artikel 1:449 BW
Artikel 1:449 BW
Opheffingsverzoek kan nu ook door iedereen genoemd in artikel 1:432 BW worden ingediend.
Ook de gemeente kan dit doen!
Ook de bewindvoerder kan dit doen!
Rapport Bartels 5% gemeenten doen dit ook frequent 20% af en toe
Als het bewind niet zinvol is gebleken
Einde bewind
HELP! Ik wil van mijn bewindvoerder af!
Door overlijden
Wijzigen van bewindvoerder
Door overdracht aan RH of nieuwe bewindvoerder
Een goed idee?
Zelfredzaamheid?
Vraag: Verkwisting als grond voor beschermingsbewind, een goed idee?
Rapport Bartels Motie Heerma & Schouten
Waarom maken we niet 1 regeling van WSNP en BBW? (Brainstormen)
8
15-12-15
Nieuwe wet lijkt bijna uitsluitend bedoeld om bewindvoerders beter te controleren en de sanctioneren What’s in it for us?
Waar ligt nog onderscheid tussen BBW (gecombineerd met mentorschap) en curatele nu publicatie ook bij BBW mogelijk wordt? Proportionaliteit!
Schulden! Wiens probleem is dat eigenlijk?
Schulden zijn een breed maatschappelijk probleem dat altijd heeft bestaan en altijd zal blijven bestaan!
Wie is verantwoordelijk?
Rapporten:
Notarissen zien schulden als grootste oorzaak groeiend aantal familieruzies en familiedrama’s
• • • •
Mensen met schulden in de knel Paritas Passé In het krijt bij de Overheid Met voeten getreden
9
15-12-15
Negatief vermogen: Taken bewindvoerder: Budgetbeheer • Inkomsten • Uitgaven
Vermogensbeheer • Positief • Negatief (Schulden)
Incassoprocedures Wie zijn er bij betrokken en wat zijn hun rechten en plichten? •
Schuldeisers – –
• •
Preferent Concurrent
Incassobureaus Gerechtsdeurwaarders
Vraag: Kan een deurwaarder eigenlijk wel bewindvoerder worden van een RH met problematische schulden?
• Betalingsachterstanden • Problematische schulden (Oplossing mogelijk) • Minnelijke regeling • WSNP
• Problematische schulden (Geen oplossingen)
De rol van de deurwaarder Wat mag een deurwaarder allemaal wel en niet? Discussie op Twitter & LinkedIn
Deurwaarder Aan wie moet de deurwaarder de dagvaarding betekenen? • Aan de bewindvoerder q.q.? • Aan de RH? • Aan beide?
10
15-12-15
Loonbeslag: Wanneer is de BVV van toepassing? Alle periodieke inkomsten (artikel 475c Rv) • • • • • •
Loon Uitkering Partneralimentatie Pensioen Voorlopige teruggave IB Enz
Huur- en zorgtoeslag • Beslagverbod artikel 45 AWIR • Alle toeslagen verrekenen mag • Wel beslag HT bij openstaande (huidige) huurschuld • Wel beslag ZT bij openstaande vorderingen van zorgpremie van (huidige) zorgverzekeraar
Huur- en zorgtoeslag •
•
Dus niet op!
Belastingdienst Rood mag wel verrekenen met uitbetalingen van de Belastingdienst Blauw! Belastingdienst Blauw mag niet verrekenen met uitbetalingen van de Belastingdienst Rood!
Ontsnappingsroute Er kan aan de rechter gevraagd worden om de BVV wel van toepassing te verklaren op grond van artikel 475f Rv ECLI:NL:RBARN:2011:BR5805
• Bronheffing • Cumulatie van beslag – Eerste beslaglegger (volgende meldt zich bij de eerste en verdelen)
• Inlichtingenplicht (artikel 475g Rv.) – Halvering BVV
• Verrekening – Dezelfde regels als bij beslag
11
15-12-15
Beslagvrije voet • Artikel 475d Rv • 90% van de toepasselijke norm • Correcties • • • •
Woonlasten Ziektekosten Kindgebonden budget Inkomsten partner
Als de beslagvrije voet (in een ideale situatie) hoger is dan het netto inkomen (inclusief vakantiegeld), dan is beslag altijd onterecht op zowel: • Inkomen • Huur- en zorgtoeslag • Vakantiegeld
Beslag op roerende zaken
BVV wordt bijna per definitie verkeerd berekend
Inboedel • •
Onverwijld en met terugwerkende kracht aanpassen Executiegeschil • •
Loonbeslag en boedelbeslag kan samen gaan Deurwaarder mag niet alles meenemen
Kort geding –
Pressiemiddel Komt zelden voor omdat de opbrengst niet opweegt tegen de kosten
Duur (Kosten zijn voor de verliezer)
Dreigen helpt
ECLI:NL:GHLEE:2010:BM 2233
Tips & Trucs
Beslag op bank(beheer)rekeningen • BVV niet van toepassing? • Kosten door de bank onvermijdelijk • Als er al beslag ligt op het inkomen, kan bankbeslag vexatoir zijn ECLI:NL:RBAMS:2009:BK3544
• • • • •
Laat je niet gek maken, dat zijn je klanten al. Neem de leiding*. Wees terughoudend met het overnemen van dossiers van andere bewindvoerders. Wees standvastig. Dwing jezelf een plan te maken met een dossier op. basis van de gehele situatie (helikopterview).
12
15-12-15
•
• • • •
Laat de klant, indien mogelijk, zo veel mogelijk zelf doen, het scheelt werk en zorgt voor commitment bij de klant*. Aflossen is oplossen, anders niet doen. Wees ook ondernemer. Alleen ad hoc reageren als het echt niet anders kan. Geef fouten toe en probeer er niet omheen te draaien.
• • • • •
Doe zo weinig mogelijk voor de daadwerkelijke benoeming. Vermijd vooroordelen en heb respect voor de klant ook al is hij/zij nog zo “gek.” Aansprakelijkheid vermijden door goed te communiceren. Verhouding kwaliteit en kwantiteit goed bewaken. Beslissingen altijd goed motiveren.
Bedankt voor jullie aandacht
13
