maar waar en hoe? Bos&Bos Catering gaat spectaculair De Z-factor: bezuinigen in de zorg, Hoe krijgen we Drenthe in beweging?

nummer 5 | februari 2011

De Z-factor: bezuinigen

in de zorg, maar waar en hoe?

Drenthe in beweging? De KvK moet weer veranderen Bos&Bos Catering gaat spectaculair Hoe krijgen we

Vloeiende honing. Honderd procent puur. Dat vinden we mooi. Kan heel culinair zijn. Lekker ook. Vloeiend zoals uw evenement moet lopen. Dat verzorgen wij voor u, van voorbereiding tot uitvoering, met passie en gevoel voor stijl. T 050 525 33 26

www.boscatering.nl

voorwoord

Eerlijkheid duurt het langst Ik schrijf dit voorwoord op een donkere winterdag en dat verklaart misschien mijn sombere stemming. Het nieuws op internet stemt me niet blij. De wereld wordt steeds corrupter, zo vinden de mensen. Directeuren van ‘Goede Doelen’ weigeren hun salarissen te matigen. Om maar niet te beginnen over de bankmannen en hun niet te stoppen bonuscultuur. De boot van Wubbo Ockels is vernield door tuig. En de Wikileaks-documenten onthullen het cynisme waarmee onze politieke leiders hun taken uitvoeren. Zelfs die aardige president van Europa, de Belg Van Rompuy, zegt off the record andere dingen dan wanneer hij in functie is. Liegen is normaal geworden. Bedriegen is de nieuwe norm. Nu ik er over nadenk: het is misschien wel heel positief dat deze berichten me raken. Ik ben nog niet afgestompt, zeg maar! Ik héb mijn eigen ervaringen met onbetrouwbare zakenpartners, onbegrijpelijke rechterlijke uitspraken en keiharde slechteriken, maar ze zijn op de vingers van een hand te tellen. Nou vooruit, twee handen. Maar ik ervaar Nederland over het geheel als een prettig land voor ondernemers. Een land waar je niet permanent op je hoede hoeft te zijn. Waar de meeste mensen keurige mensen zijn. Die meestal ook werken voor hun plezier en niet alleen maar om heel veel geld te verdienen. Misschien moeten we daarom ook eens wat vaker onze waardering voor prettige collega’s, medewerkers, opdrachtgevers en toeleveranciers uitspreken. Het meeste plezier in je werk en je zaak heb je immers als anderen waarderen wat je doet. Ik word in ieder geval altijd erg blij van een aardig bedankbriefje of compliment. Een aai over je bol, daar is niemand ongevoelig voor...

Een aai over je bol, dat werkt altijd...

Mijn voornemen voor dit jaar is dat ik vooral ga reageren op positieve impulsen. En iedere dag iemand een terecht compliment maak. Voor vandaag heb ik al een kandidaat op het oog. En u? Op een prettig zakenklimaat in 2011! Ed Behrens | uitgever en directeur bij Open Mind [email protected] 06 53 176 670

BUSINESS BUSTERS NOORD | 1

colofon

inhoud

8 Gedrukte oplage 8.000 exemplaren Verspreidingsoplage Gepersonaliseerde verspreiding van 7.500 exemplaren naar: MKB bedrijven in Noord-Nederland Zakelijke beïnvloeders in Noord-Nederland Gemeenten en (overheids)-instellingen in Noord-Nederland Alternatieve verspreiding 900 exemplaren Redactie en administratie Business Busters Noord Venesluis 20 7991 TH Dwingeloo T. 06 53 43 13 74 [email protected] www.businessbustersnoord.nl www.twitter.com/businessbusters

Uitgever April Management Consultancy BV Dwingeloo Bladmanagement Paula Behrens

01 | Van de uitgever: Eerlijkheid duurt het langst

En laten we daar in 2011 meer waardering voor uitspreken

04 | Het olympisch vuur brandt als een fakkel in Assen

Anneke Haarsma wil de hele provincie in beweging zetten

08 | ‘De overheid kan beter prijzen uitloven, dan subsidies geven’

De positieve energie van Wubbo Ockels

Art direction en vormgeving Marjon van den Berg | helderwerkt

12 | Meer prikkelen dan de smaakpapillen alleen

Hoofdredactie Ed Behrens

16 | Women on Wings geeft vrouwen kennis. En dat maakt macht

Bos&Bos Catering lanceert dinerconcept met theatertechnieken

12

Over hoe ontwikkelingshulp vrijwel nooit het ondernemerschap ontwikkelt 20 | Autobedrijf Caspers is uit de as herrezen

Redactie Marjan Brouwers, Egbert van der Lugt, Christine Pietersen Eindredactie Renate van der Bas Aan dit nummer werkten mee Martine van der Linden, dr. Catharina Meijer, Roelof Oldenburger, Aqil Radjab en André Staas Coverfoto Henk Marks, met dank aan N.V. Nederlandse Gasunie

Gestrande ondernemer kijkt niet om en doet nu wat hij leuk vindt 24 | Hoe voelen buitenlandse medewerkers zich thuis in Nederland?

Expats zijn in goede handen bij Connect International.

32

28 | ‘Ik wil vooral alles anders doen’

Eigenzinnige Jan Palmen laat klanten hun eigen schoenen ontwerpen 32 | THEMA De Z-factor: over geld besparen in de zorg

Bezuinigen kan en mag, maar niet ten koste van de menselijke waardigheid 46 | JNO: Politici lijken tegenwoordig veel op ondernemers

Jonge ondernemers kiezen Familiehotel Paterswolde als vergaderlocatie

48 | Hoe leveren we jonge mensen af met de juiste kennis en ervaring?

Hanzehogeschool zoekt aansluiting bij het bedrijfsleven Business Busters Noord verschijnt 4x per jaar

Fotografie Bos&Bos Catering, CTDC/Jos Schuurman, Gerrit Das, Fotomel, JNO, Henk Marks, Suheila Sahmarani, Nico Visser, Women on Wings en Wieger van der Zee

52 | Klanten schofferen: wat een leuke sport!

Column van Roelof Oldenburger over het opbouwen van vertrouwen 54 | Kamer van Koophandel Noord-Nederland moet weer veranderen

Drukwerk Bal Media

54

Minister wil dat KvK’s opgaan in ‘ondernemerspleinen’

58 | Renate Masselink is actief op twee fronten

Een dierenarts in de kinderopvang: dubbel succes 62 | Er gaat niets boven Blauwestad

Bewoners worden moe van alle kritiek van buitenstaanders Niets uit deze uitgave mag zonder toestemming van de uitgever worden

CONTACT!

overgenomen of vermenigvuldigd zonder

Business Busters Noord zoekt nog meer lezers. Kent u iemand die ons magazine niet heeft ontvangen, maar dat wel zou willen? Geef ons zijn of haar adres- en bedrijfsgegevens door en we maken het in orde.

schriftelijke toestemming van de uitgever. De uitgever en auteurs aanvaarden geen

68 | Zorg op afstand komt steeds dichterbij

62

Projecten met verstandelijk gehandicapten gaan de goede kant op 72 | Een ‘mislukt’ hoofd? Botox krijgt vaak ten onrechte de schuld

Column van drs. Catharine Meijer over de botox-mythe

enkele aansprakelijkheid voor schade, van welke aard dan ook, dat het gevolg is van handelingen en/of beslissingen die

Heeft u naar aanleiding van dit nummer een vraag of een reactie? Schrijf aan [email protected] of bel Paula Behrens op 06 53 43 13 74.

gebaseerd zijn op de informatie uit dit magazine. Deze uitgave is met de grootst mogelijke zorgvuldigheid samengesteld.

4 | BUSINESS BUSTERS NOORD

Bedankt! Business Busters Noord

Oeps... In het vorige nummer hebben we een verkeerd internetadres genoemd

bij het artikel over het Drentse bureau Het Noorden Communiceert. Het correcte adres is www.hnc.nu


anneke haarsma

Drenthe de zwaarste provincie van Nederland

Het olympisch vuur brandt als een fakkel in Assen

Anneke Haarsma |

Tekst Christine Pietersen | Beeld Gerrit Das

Drenthe is Nederlands koploper wat betreft overgewicht en obesitas. Daarom wil de Drentse gedeputeerde en ex-topzwemster Anneke Haarsma de provincie in beweging zetten. ‘Zodat, mocht Nederland de Olympische Spelen van 2028 krijgen, de mensen hier weer gezond zijn én we met onze sportinfrastructuur naadloos aansluiten op het evenement.’

Bijna de helft van de Drentse volwassenen heeft overgewicht, zo bleek uit een onderzoek van de provincie. En bij kinderen en jongvolwassenen neemt het overgewicht de laatste jaren sterk toe. De oorzaak: een combinatie van te energierijk eten, te weinig bewegen, erfelijke aanleg en het ruime aanbod van ongezonde voeding. Sport werkt door op alle terreinen

Te weinig bewegen. Drenthe is een kei in het organiseren van topsportevenementen, maar de inwoners zelf zijn kennelijk lastig in beweging te krijgen. Daarom heeft de provincie een eigen Drents Olympisch Plan 2028 opgesteld. Anneke Haarsma: ‘We hebben


geruime tijd gediscussieerd over de kerntaken van de provincie. Op zich is sport geen kerntaak, maar het haakt wel aan bij ons beleid op sociaal en maatschappelijk gebied, onderwijs, economie en ruimtelijke ordening. Als we de mensen in beweging krijgen, dan heeft dat een positief effect op al die beleidsgebieden.’ Het Drents Olympisch Plan 2028 werd in het Canadese Vancouver gepresenteerd aan de sportcoryfeeën Erica Terpstra en André Bolhuis van het NOC*NSF, tijdens de winterspelen daar afgelopen winter. ‘Vanwege de stedenband Vancouver-Coevorden wilden we toch al met een delegatie naar de Olympische Spelen in Vancouver. Het bood een unieke gelegenheid om ons plan daar te presenteren. Je weet dat het com-

Leer kinderen wat winnen en verliezen is BUSINESS BUSTERS NOORD | 5

anneke haarsma

plete sportjournaille daar aanwezig is. En dat je zo meer aandacht trekt, dan als je het plan in Nederland zou presenteren. En inderdaad: de Nederlandse pers stortte zich er gretig op.’ Altijd een top tien notering bij de Spelen

Het was het NOC*NSF dat in 2000 het initiatief nam tot het nationale Olympisch Plan 2028, samen met enkele ministeries en de vier grote steden. De Nederlandse topsporters behaalden in dat jaar 2000 bij de zomerspelen in Sydney voor het eerst in de sportgeschiedenis een plek in de top tien van de ranking van het IOC. Dat historische succes maakte het NOC*NSF euforisch. De ambitie werd uitgesproken om voortaan structureel in die top tien te eindigen. Tot nu toe is dat niet gelukt, wat niet zozeer lijkt te liggen aan afnemende prestaties van onze topsporters, maar aan een sterk verbeterd sportbeleid in andere landen. Des te meer reden om de olympische ambities kracht bij te zetten. In 2009 schaarden de vertegenwoordigers van de sportbonden zich collectief achter het plan en sloten ook de provincies (IPO), de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG), de vakbeweging (FNV) en het bedrijfsleven (VNO-NCW en MKB Nederland) zich aan. Daarmee werd ‘Olympisch Vuur’ (de alliantie Olympisch Plan 2028) een plan van ‘heel Nederland’. Het doel van het Olympisch Plan 2028 is niet alleen gericht op het binnenhalen van de Olympische- en de Paralympische spelen in 2028, maar ook om Nederland op olympisch niveau te krijgen op allerlei gebieden. Het bevat acht ambities op het gebied van topsport- en breedtesportontwikkeling, op sociaal maatschappelijk terrein, welzijn, economie, ruimtelijke ordening, evenementen en media-aandacht. Zes keer Nederlands kampioene schoolslag

Hartritmestoornis maakte eind aan olympische droom 6 | BUSINESS BUSTERS NOORD

Koren op de molen van gedeputeerde Anneke Haarsma. ‘Lang geleden was het mijn droom en ambitie om mee te doen aan de Olympische Spelen in München (1972). Ik ben zes keer Nederlands Kampioen schoolslag geweest en deed samen met mijn heldinnen Erica Terpstra en Ada Kok mee aan internationale wedstrijden. Een hartritmestoornis maakte op mijn zestiende een einde aan die olympische droom. Maar ik ben altijd blijven sporten. Het houdt me gezond, het houdt me scherp en fris en geeft me veel plezier. Ik vind het daarom erg belangrijk dat we onze kinderen leren sporten, trainen en presteren. Het hoogste podium is misschien niet altijd haalbaar, maar als je als kind leert wat winnen en verliezen is, dan is dat een goede voorbereiding op de rest van je leven.’ Een derde van de Drenten weet van de plannen

Inmiddels heeft Drenthe een eigen ‘Drentse Alliantie’, die verantwoordelijk is voor de realisatie van Drenthe 2028. De alliantie

Dromen over 2028 Hoe zal het zijn in 2028? Anneke Haarsma: ‘Misschien doen Drentse kinderen die nu worden geboren dan wel mee aan de Olympische Spelen. Ik hoop het! Zelf ben ik dan 75, maar ik loop zeker nog kwiek rond. Misschien zit ik dan wel in het bestuur van het NOC*NSF. Of ben ik er net uit.’ Enkele weken na het gesprek kondigde Anneke Haarsma (57) in ieder geval aan dat ze zich na de Statenverkiezingen in 2011 niet meer verkiesbaar stelt. Ze wil na acht jaar provinciale politiek graag iets anders doen. Wat dat is, dat weet ze nog niet, maar haar hart gaat uit naar een functie in de (top)sportwereld. Misschien lukt het haar alsnog om haar eigen olympische droom te verwezenlijken.

bestaat uit vertegenwoordigers van de provincie, gemeenten, het onderwijs, sportorganisaties, Sport Drenthe, de GGD en VNONCW. Anneke Haarsma: ‘De eerste maanden van 2010 hebben we besteed aan het creëren van draagvlak. Dat is heel redelijk gelukt: ruim 30% van alle Drenten kent het plan. Ik vraag me af of andere stukken uit onze provinciale koker zo hoog scoren. Na onze presentatie in Vancouver bleek wel dat veel mensen dachten dat wij de Olympische Spelen naar Drenthe wilden halen, maar daar gaat het natuurlijk helemaal niet om. Ik wil niet zeggen dat we het effect van onze presentatie hebben onderschat, maar we hebben veel en vaak moeten uitleggen wat we precies willen en waarom het zo belangrijk is. Dat begint vruchten af te werpen: op allerlei terreinen worden initiatieven genomen en ik vind dat geweldig om te zien. Naast sport heb ik ook (jeugd)zorg, welzijn, onderwijs en ruimtelijke ordening in mijn portefeuille en ik merk dat er steeds meer verbindingen worden gelegd.’ Ziekenhuis Hoogeveen heeft nu een sportloket

‘Emmen Revisited is daar een mooi voorbeeld van. Bewoners- en woningcorporaties, de gemeente Emmen en een onafhankelijk programmabureau praten over de toekomst van wijken, met sport en bewegen als speerpunten. In Hoogeveen is in het ziekenhuis Bethesda een sportloket ingericht. Specialisten verwijzen ex-patiënten na hun revalidatie naar dit loket. Een coach helpt deze mensen om fitter te worden. Zo wordt voorkomen dat ze terugvallen in ongezond gedrag.’ Een ander voorbeeld dat Anneke Haarsma noemt is ‘Sport Drenthe’, dat met een mobiel testcentrum alle Drentse basisscholen

bezoekt. Met een digitale monitor wordt informatie over fitheid, eetgewoonten, reactie- en coördinatievermogen van de kinderen verkregen en vertaald in rapportages. Met deze gegevens kunnen gerichte lifestyleprogramma’s, lesmaterialen en behandelplannen worden ontwikkeld. ‘Bijkomend voordeel is dat uitzonderlijke sporttalenten zo in een vroeg stadium worden ontdekt.’ In heel Drenthe zullen beweegbuurten en beweegparken worden ontwikkeld. In beweegbuurten werken onderwijs, sportaanbieders, welzijn en cultuur samen om mensen een gevarieerd en wetenschappelijk verantwoord sportaanbod te bieden. Bestaande sportvelden, sportaccommodaties, fietsen wandelpaden worden meer op elkaar afgestemd en beter benut door scholieren, recreanten en sportverenigingen. Vijf sportattractieparken

De beweegparken zijn vijf multifunctionele sportattractieparken die bestemd zijn voor de Drentse A-sporten: wielrennen, atletiek voor sporters met een beperking, triatlon, hippische sport en motorsport. De parken bieden alle faciliteiten aan topsporters en dagen tegelijkertijd recreanten uit om sport te beleven en te beoefenen. Drenthe wil met deze parken nog meer internationale wedstrijden en sportevenementen organiseren. In 2003 organiseerde Drenthe het WK atletiek voor sporters met een beperking. In 2009 haalde Drenthe de Vuelta binnen en heel Drenthe praat er nog over. In 2011 organiseert Drenthe het WK voetbal voor mensen met Cerebrale Parese (beschadigingen in het zenuwstelsel). Jaarlijks is er het TT-spektakel en er zijn plannen om een ‘beweegberg’ aan te leggen bij het TT-circuit. Die berg kan benut worden voor diverse takken van de wielersport, zoals BMX en mountainbiken. Anneke Haarsma: ‘Evenementen met een bovenprovinciale uitstraling zoals La Vuelta, Go China en Drenthe 2028 zorgen ervoor dat Drenthe zich regionaal en internationaal op de kaart zet. Wij vinden het belangrijk dat onze provincie zich daar ook voor inzet. We kunnen de economie en het goede imago dat Drenthe al heeft nog meer verrijken en versterken door dergelijke evenementen te organiseren. Ik durf te stellen dat we gewoon goed zijn in het organiseren van evenementen. Drenthe is kleinschalig en overzichtelijk. De lijnen zijn kort. We hebben maar twaalf gemeenten en men kent elkaar.’

www.provincie.drenthe.nl


wubbo ockels

wubbo ockels

Wubbo Ockels wil actie:

De overheid kan beter prijzen uitloven, dan subsidies geven Wubbo Ockels |

Tekst Marjan Brouwers | Beeld Henk Marks

Vanuit de ruimte zag Wubbo Ockels hoe mooi en kwetsbaar Ruimteschip Aarde is. Sindsdien strijdt hij voor duurzaamheid. Hij is fan van Noord-Nederland, waarvoor hij prachtige kansen ziet: ‘Koester de waarden van het platteland, van de nuchterheid. Laat je niet meeslepen door het commerciële, snelle Westen.’ Zelf laat hij in Groningen een duurzaam zeiljacht bouwen. Niet slecht!

Drama op de scheepswerf Niet lang na ons gesprek met Wubbo Ockels werd het schip Ecolution door onbekenden vernield en tot zinken gebracht, op de werf van No Limit Ships in Groningen. Bij het ter perse gaan van dit magazine was er nog geen spoor van de daders. Business Busters Noord wenst alle betrokkenen veel sterkte.

derzijde: de elektriciteit die tijdens het zeilen met de rotaties wordt opgewekt, wordt opgeslagen in accu’s in het ruim. De accu’s wegen samen 10.000 kilo en doen tegelijkertijd dienst voor de balast van het schip. De Ecolution kan een maand lang functioneren met de opgewekte energie. Vijf dagen zeilen is genoeg om hem weer helemaal op te laden. Groningen heeft last van het aardgas

De Ecolution heet het schip waarop Wubbo Ockels en zijn vrouw Joos binnenkort willen gaan leven. Het is een prototype, Ockels hoopt er meer te gaan bouwen. Maar het eerste schip koopt hij zelf. ‘Natuurlijk is het een duurzaam schip geworden. De Ecolution is een veilig, comfortabel, varend appartement dat met twee personen te bedienen is. Het vaart op biodiesel en kan zelf energie aanmaken.’ De Ecolution wekt energie op dankzij twee propellers aan de on-


Het schip wordt gebouwd in het Noorden. ‘Hier kun je goede afspraken met elkaar maken. Mensen kennen en vertrouwen elkaar. Zoals we nu in Groningen samenwerken, dat was in Rotterdam niet op deze manier gelukt. We zijn er met drie partijen ingestapt in Ecolutions BV: No Limit Ships en Marvis Jachtbouw en mijn bedrijf Wubbo Ockels BV. Als experiment, want we hebben zelf nog nooit zoiets gebouwd. Het schip moet nu klaar, dus als we ook in


wubbo ockels

Blijf weg van subsidies

Het Noorden Communiceert

‘Sommige ideeën moet je niet eerst afstemmen, maar meteen op Twitter zetten’ het weekend moeten werken, doen we dat. Daar praten we niet eens over.’ Maar voor ons neemt hij even pauze. We spreken Ockels op zijn schip over zijn visie op Noord-Nederland, duurzaamheid en de kracht van innovatieve ideeën. ‘Laat ik eerst zeggen waar de kansen van Noord-Nederland níet liggen’, zegt hij. ‘Vooral Groningen heeft last van het aardgas. Zoals je in extreme mate ziet in bijvoorbeeld Nigeria, profiteren de bewoners van wingebieden zelf vaak niet van de opbrengsten. Het effect van de gasvelden is voor het Noorden minimaal geweest. Er zijn miljarden verdiend, maar wie is er beter van geworden? Slochteren is een prachtig dorp, maar heeft net als het hele gebied last van de krimp. Het gaat niet goed. Zoals het vaker gaat in het kapitalistische systeem verdient een kleine groep mensen heel veel ten koste van heel veel anderen.’

Wubbo Ockels gelooft niet in subsidies. Als ondernemer zou je onafhankelijk moeten willen zijn van de overheid, is Logovel zijn stellige mening. ‘Blijf weg van de overheid. Subsidiegecmyk 85/19/0/0 vers weten vaak helemaal niet wat echt nodig is als het om innovatie gaat. Je kunt als overheid beter prijzen uitloven, waarbij je de lat heel hoog legt, zodat je zeker weet dat je de prijs pas uitkeert als aan de eisen wordt voldaan. Dat heeft een geweldig stimulerende werking. In Amerika was een prijs uitgeloofd, de X Prize, van 10 miljoen dollar voor het eerste bedrijf dat erin zou slagen om een ruimteschip te bouwen waarmee je met drie mensen boven de 100 kilometer kunt komen. Voorwaarde was dat je die reis twee weken later kon herhalen met hetzelfde ruimteschip. Twintig partijen schreven zich in en gaven tussenHet de Noorden Communiceert 100 en 200 miljard dollar uit aan ontwikkelingsgeld. Dat ruimteschip is er gekomen en Virgin Galactic maakt er nu big business van. Dat kunnen wij in Nederland ook op kleinere schaal doen. Schrijf bijvoorbeeld een wedstrijd uit voor het bedrijf dat er binnen vijf jaar in slaagt om zestig procent van alle beschikbare kavels in Blauwe Stad te verkopen. Leg de lat hoog, omschrijf de prijs heel goed en je zult zien wat je daarmee teweeg brengt.’

normal

Het Noorden Communiceert

portrait

Nieuwsgierig? Check ons op www.hnc.nu Duurzame waarden

Hij is een groot tegenstander van de voorgenomen bouw van de kolencentrales in Delfzijl. ‘Het wordt er viezer van, toeristen blijven weg en je krijgt een slechte naam in Duitsland, waar ze niet gebouwd mochten worden. Hetzelfde geldt voor de CO2-opslag. Is dit de manier waarop je je als Groningen wilt profileren?’ Een kerncentrale bouwen is helemaal uit den boze. ‘Je moet verantwoordelijkheid nemen voor je eigen beslissingen en dat kun je niet bij kerncentrales omdat de gevolgen pas over tweehonderd tot tienduizend jaar blijken.’ Zonnepanelen op Lowlands

Opgetogen Groninger

Zelf heeft hij het idee gelanceerd om voor het popfestival Lowlands 2011 toegangskaarten te verstrekken in de vorm van zonnepanelen. Binnen twee dagen had hij alle betrokkenen mee. ‘Dit keer heb ik mijn idee niet afgestemd maar meteen op Twitter gezet. Daarna ging het hard. Ik heb zelfs al sponsoren die een staalconstructie gaan bouwen waarop we al die zonnepanelen gaan monteren. Binnen een dag heb je een solar centrale die het festival van stroom voorziet en daarna de huizen er omheen. Stel je voor: al die jongeren op weg naar Lowlands met een zonnepaneel in een draagtas. De jeugd neemt het heft in handen. Zij moeten hier straks leven en zijn gebaat bij duurzame oplossingen.’

Hoewel hij met de Ecolution het ruime sop gaat kiezen, blijft hij gehecht aan het Noorden. ‘Ik ben er niet geboren, maar kwam er als kind wonen. Ik heb hier op de middelbare school gezeten, heb er gestudeerd en ben er gepromoveerd. Bij de NASA stond er op mijn CV: He considers Groningen as his hometown. Ik ben dus geen geboren Groninger, maar wel een getogen Groninger. Een opgetogen Groninger zelfs!’


Bent u toe aan een bureau mét visie en zónder poeha? Tja, Het Noorden Communiceert ;-)

landscape

Noordelijke gemeenten en ondernemers zouden eens goed moeten kijken naar wat ze zelf als duurzame waarden in huis hebben, vindt hij. ‘Dat zijn waarden als ruimte en landschap. De nuchterheid van 0/100/81/4 85/19/0/0 het platteland. Haal de waarden voor de toekomst uit je eigen waarden. Laat je niet verleiden door dure pakken en grote feesten. Ga niet stoer en zakelijk commercieel doen. Dat hoort bij het Westen, niet bij het Noorden. Schrijf dat op je spiegel met lipstick en kijk er elke ochtend naar. Haal adviseurs binnen die jouw waarden kennen en waarderen.’ Kansen ziet hij ook voor Blauwestad. ‘Het is jammer dat er daar in het begin niet meteen heel bijzondere projecten zijn opgestart. Dat kan nog steeds. Sta bijvoorbeeld duurzame pilots toe. Vraag daarvoor bijzondere architecten zoals Thomas Rau of Francine Hoeben. Zorg voor duizend drijvende kavels en bied de mogelijkheid om elk jaar van plek te veranderen. Maak er iets bijzonders van. Daar liggen je kansen.’

Geen kolencentrales, CO2-opslag en kerncentrales!

Com m un icat ie en v o r m ge v i ng Si n d s �� w w w.h nc.nu

www.ecolutions.nl www.marvis.nl www.nolimitships.nl

HNC_ADV_BusinessBusters_185x135_aug2010.indd 1

0/0/0/45

11-08-10 12:47

Programmamanagement Projectmanagement Interim-management TRIAD. Expertise in het succesvol leiden van grote en complexe projecten en programma’s in bedrijfsprocessen. De kracht van TRIAD • Resultaatgerichtheid • Doorvoeren van veranderingen • Sterk analytisch vermogen • Vermogen om mensen te enthousiasmeren • Teamgeest met directe hands-on aanpak • Ervaring en kennis in het managen van integrale ICT-oplossingen • Integriteit en hoge mate van betrokkenheid en verantwoordelijkheid

M: 06 13 78 88 45 E: [email protected] W: triadmc.nl Leggeloo 34, 7991 PZ Dwingeloo

bos&bos catering

bos&bos catering

Bos&Bos Catering lanceert caterconcept met theatertechnieken

De huidige eco- en biotrend kent z’n beperkingen qua evenementen Tekst Christine Pietersen | Beeld Henk Marks en Bos&Bos Catering

‘Cateraars zijn sterk in het zoeken naar grenzen. We willen altijd vernieuwen op het gebied van eten en drinken. Het draait nu allemaal nog om basic, eco en bio, eerlijk eten en traditionele bereidingswijzen.

enthousiast. We kregen een subsidievoucher van de Puddingfabriek en gingen aan de slag. Binnen een paar maanden werd het Table View-concept gelanceerd. Met verschillende beamers projecteren we bewegende beelden op het plafond, de wanden en de tafel, zodat je er midden in zit. Licht en geluid vullen de beelden aan. We kunnen het concept toepassen voor groepen van 10 tot 120 mensen.’

Gewoon een lekker stukje kalfssukade met een goede pieper. Maar voor veel zakelijke relaties is back Verbazen en verrassen

to basic niet zo interessant. Die willen meer.’

We willen verbazen en verrassen


Het nieuwe businessconcept Table View van Bos&Bos Catering geeft dineren een extra dimensie: je waant je in een kleurrijk bos wanneer de herfstbladeren over de tafels en langs de muren dwarrelen, de verlichting tussen rood en groen wisselt en er een stormbriesje uit de speakers komt. Er worden veel meer zintuigen aangesproken dan neus en mond alleen.

De eerste zakelijke relaties van Bos&Bos Catering hebben tijdens een preview kennisgemaakt met het concept. Renske: ‘Presentaties, onderhandelingen of businessdeals krijgen een verrassende dimensie, als beeld, licht en geluid je doel of boodschap creatief ondersteunen. We willen op termijn de tafels gaan voorzien van led, zodat je kunt klikken op beelden die op de tafel verschijnen. En we willen met een blower een licht briesje de ruimte inblazen, terwijl er sneeuwvlokken om je heen lijken te dwarrelen. We willen verbazen en verrassen. Alsof je voor het eerst weer in de speeltuin bent, zo’n gevoel moet je krijgen als gast’.

‘Als jonge hond had ik maar een koers: de ramkoers’ gooien mijn hersenen die allemaal open wanneer ik ergens door geïnspireerd word. Als ik eenmaal op een spoor zit, betrek ik alles erbij. John zegt dan wel eens: ‘Hé Rens, ga een boek lezen of zo’. Maar ik heb dat nu eenmaal in me. Als ik naar de hemel kijk en het heelal zie, dan kan ik me niet voorstellen dat het daar ophoudt. Achter een muur zit toch ook altijd iets? Daar kan ik heel lang over nadenken en ik word er oneindig kriegel van, als mijn hersenvakjes de oplossing niet bieden.’

Met een subsidievoucher aan de slag

John en Renske Bos kwamen op het concept toen ze met een paar sparringpartners aan tafel zaten. Ze bedachten dat met beeld, licht en geluid een diner anders beleefd kon worden. Renske: ‘Lichtpunt Theatertechniek in Groningen dacht met ons mee en raakte meteen

Achter een muur zit altijd iets

Consument geeft het geld anders uit

Het Table View-concept bewijst de creatieve kracht van Renske Bos. ‘Ik weet niet waar dat outside the box-denken vandaan komt. Ik heb tienduizend vakjes in mijn hoofd met deurtjes ervoor. Kennelijk

Het gaat goed met Bos&Bos Catering. ‘Natuurlijk merken wij ook dat het niet meer zo booming is als voorheen. Toen kon het gewoon niet op. Maar ik denk dat wij als partycateraar minder last heb-


bos&bos catering

PA S S I O N

ben van de recessie, dan de restaurants. Wij bespreken een partij en maken een prijsafspraak. Iedereen weet dan van tevoren waar hij of zij aan toe is. Dat is anders in een restaurant, waar je niet weet of mensen zullen kiezen voor de dagschotel voor een tientje of voor een Noordzeetong van 37,50 euro. Prijs is belangrijker geworden. Daarom schrokken we laatst wel toen uit een positioneringsonderzoek bleek dat wij worden gezien als een partycateraar die goede kwaliteit levert, maar daar ook wel een prijskaartje aan hangt. Die beeldvorming, die zet aan tot denken. Wij maken ook lekkere en betaalbare stamppotbuffetten voor kleine en grote groepen, alleen zullen die stamppotten nooit uit een pakje komen. Maar de recessie dwingt ons om met mooie voorstellen te komen die passen binnen de budgetten van nu. We hebben het voordeel dat we een aantal vaste locaties hebben, waar we kunnen cateren. Dat scheelt gewoon in de kosten.’ Dit jaar komen daar nog twee locaties bij. De TT-Hal in Assen en het Drents Museum.

F O R

C Y C L I N G

Cateraars zoeken altijd de grenzen op

Drie dagen priegelen aan een kijkdoos

Renske is trots op wat zij en John in zeven jaar hebben gerealiseerd. In die periode heeft ze veel geleerd. ‘Toen wij met Bos&Bos Catering begonnen, was ik 28. Ik was een jonge hond en had maar één koers: de ramkoers. Ik ging van a naar b, in een rechte lijn. Ik handelde puur op basis van intuïtie en enthousiasme. Sindsdien ben ik wel iets diplomatieker en bedachtzamer geworden, maar mijn directheid en eerlijkheid zullen nooit helemaal verdwijnen. Dat is nu eenmaal mijn karakter.’ Haar ogen dwalen af naar een grote doos die op tafel staat. Het is een kijkdoos die ze voor een pitch voor een opdrachtgever heeft gemaakt. In de doos heeft ze een discotheek gefabriceerd in de jarenzeventigstijl. Met een bar, dansvloer, loungegedeelte, retrobehang en kerstlampjes is het een ouderwetse disco in een nieuw jasje. ‘Tijdens de presentatie heb ik er ook nog een wierookkegeltje ingezet, om er een hippiesfeertje aan te geven. Ik ben hier drie dagen mee aan het knutselen geweest en ik vond het geweldig. Mensen verklaarden mij voor gek. Maar dit is gewoon mijn ding.’ Albert Einstein zei ooit: Logic will get you from A to B. Imagination will take you anywhere. Renske Bos begrijpt dat principe volledig. Renske Bos |

www.boscatering.nl


www.koga.com

women on wings

Women on Wings helpt vrouwen in India verder:

‘Leren levert meer op dan doneren’ Tekst Marjan Brouwers | Beeld Women on Wings

Aan wie heb je op termijn het meest: aan iemand die je vis geeft of aan iemand die je leert hoe je zelf vist? Juist. Deze gedachte zit achter Women on Wings, een stichting van twee Nederlandse onderneemsters die in tien jaar tijd één miljoen vrouwen in India aan goed betaald werk wil helpen.

Ontwikkelingshulp vergeet het ontwikkelen van ondernemerschap


Het besluit om Women on Wings op te richten ontstond in 2006, toen Maria van der Heijden en Ellen Tacoma zich realiseerden dat Indiase ondernemers op het platteland vaak maar weinig kennis hebben over hoe je een onderneming runt. Maria: ‘Je kunt daar meestal niet even gemakkelijk een accountant, vormgever of andere professional inhuren om je te adviseren. Ondernemers daar zijn vaak alleen maar bezig met productie draaien en weten niet hoe ze hun producten vervolgens het beste aan de man brengen. Ellen en ik realiseerden ons dat wij met onze ervaring op het gebied van management en marketing iets zouden kunnen betekenen voor deze ondernemers. Zo is het begonnen.’ De drijvende krachten achter Women on Wings zijn allebei zelf ondernemer in de adviesbranche: Maria van der Heijden’s bedrijf heet ComVerander en is gespecialiseerd in veranderprocessen. Ellen Tacoma is directeur van Klantenklaar, dat zich richt op relatiebeheer.

Vrouwen kunnen de cyclus van de armoede doorbreken

‘India is een fascinerend land met een prachtige cultuur en een booming economie’, vertelt Maria die sinds 2000 regelmatig naar India reist. ‘Maar het is ook een land van grote armoede. Wereldwijd leven er meer dan vier miljard mensen van minder dan een dollar per dag. Daarvan wonen er zevenhonderd miljoen in India. Je kunt ervoor kiezen om mensen geld te geven of goederen. Maar dan verandert er niets aan hun situatie. Ik ben ervan overtuigd dat je mensen meer biedt als je ze helpt om economisch zelfstandig te worden. Als je zorgt dat ze hun eigen inkomen kunnen verdienen.

Dat geldt vooral voor vrouwen: wat zij verdienen komt rechtstreeks ten goede aan hun kinderen en huishouden. Op die manier lukt het hen om echt iets op te bouwen en kunnen ze hun kinderen meer perspectief bieden op een betere toekomst. Zo kunnen ze de cyclus van armoede doorbreken.’ Wel waterpompen, geen ondernemersadvies

Women on Wings wil vrouwen in India aan het werk helpen. Dat doet de organisatie door bestaande bedrijven te adviseren. ‘Vooral bedrijven op het Indiase platteland hebben behoefte aan ondersteuning op deze gebieden’, vertelt Maria. ‘Er worden wel projecten op


women on wings

women on wings

Jan Hofman |

Maria van der Heijden |

Maandverband voor het Indiase platteland het gebied van waterzuivering, gezondheidszorg en onderwijs uitgevoerd, maar de focus van ontwikkelingswerkers is eigenlijk nooit gericht op het ontwikkelen van ondernemerschap. Ondernemers en coöperaties hebben juist behoefte aan ondersteuning en kennis. Dan kunnen ze groeien en ontstaan er meer banen op het platteland.’ Voordoen, samen doen, zelf doen

De aanpak is praktisch. Women on Wings kijkt wat er lokaal nodig is aan kennis om te professionaliseren. Maria: ‘We adviseren en volgen bedrijven drie jaar lang, samen met ervaren managers uit Nederland, onze experts. We hebben inmiddels zo’n 25 managers

Nederlandse managers reizen naar India om te adviseren gevonden die vrijwillig hun kennis op het gebied van management, financiën, marketing en communicatie beschikbaar stellen. Deze professionals ‘doneren’ hun tijd en kennis, wij betalen de reis en de lokale bedrijven nemen de verblijfkosten voor hun rekening.’ Managers die expert willen worden, moeten minimaal beschikken over vijftien jaar ervaring en bereid zijn om tien werkdagen per jaar beschikbaar te stellen aan Women on Wings. Maria: ‘Dat kan vanuit Nederland, maar veel van onze experts willen graag naar India om ter plaatse aan het werk te gaan. Ze geven adviezen, voeren projecten uit en organiseren workshops. Dat alles weer vanuit de gedachte: voordoen, samen doen en zelf doen. Het is een werkwijze die erg goed blijkt te werken, hebben we gemerkt.’


In vier jaar van vierhonderd naar zevenhonderd medewerkers

Het type bedrijven dat Women on Wings adviseert is gevarieerd. Een mooi voorbeeld van een geslaagd project is de coöperatie Sadhna in Udaipur. Maria: ‘Eind 2006 werkten er vierhonderd vrouwen. Ze maakten prachtige producten: geborduurde kussens en spreien van milieuvriendelijke katoen en met de hand geverfde zijde. Al in 2004 was Sadhna lid van de Fair Trade Federation. Op zich was Sadhna dus een goedlopende coöperatie, maar het kon zoveel beter. Wat ontbrak was bijvoorbeeld kennis over marketing. Wie is je klant? Wat voor producten wil de klant graag hebben? Hoe organiseer je je processen en richt je je distributie in? Dat zijn onderwerpen die aan de orde kwamen tijdens ons adviestraject. Inmiddels werken er zevenhonderd vrouwen voor Sadhna, is de kwaliteit van de producten vooruit gegaan en groeit de omzet nog steeds. Het bedrijf onderzoekt nu de exportmogelijkheden. Het mooie is verder dat de opbrengst van deze coöperatie geheel bestemd is voor de werkneemsters.’ Langdurige partnerships

Women on Wings ontwikkelt partnerships met bedrijven en spreekt dan van Premium Wings of Business Wings. De eerste categorie betreft meerjarige relaties, zoals met DHL, AkzoNobel en Cordaid. De Business Wings helpen met diensten en producten, zoals de website, hardware, software en drukwerk, ter waarde van minimaal 1.000 euro. Maria: ‘Dankzij al onze partners is het gelukt om in twee jaar tijd zesduizend nieuwe banen te creëren. Dat is het begin: we gaan voor een miljoen in 2018!’

www.womenonwings.nl www.astellas.nl www.comverander.nl www.klantenklaar.nl

Een van de experts van Women on Wings is Jan Hofman. In het dagelijks leven werkt hij in Meppel bij het farmaceutische bedrijf Astellas. Als partner van Maria van der Heijden voelde hij zich al snel betrokken bij Women on Wings. Jan: ‘Ik vind het een heel mooie manier om meer vrouwen op het Indiase platteland aan het werk te helpen. En daarom wilde ik graag meedoen.’ Hij kreeg die kans toen hij samen met Maria in Delhi kennis maakte met het sanitatieprogramma van Unicef. Jan: ‘Unicef doet veel in India om de hygiène te bevorderen. Op het platteland hebben mensen vaak onvoldoende sanitaire voorzieningen. Zo gebruiken meisjes en vrouwen daar nauwelijks maandverband, in tegenstelling tot in de steden. Dit is niet alleen onhygiënisch, maar zet vrouwen ook op een achterstand, omdat ze tijdens hun menstruatie niet naar school of naar hun werk gaan.’ Businessmode voor lokale productie

Na enkele gesprekken sloeg Jan aan het rekenen. ‘Met andere experts is een businessmodel gemaakt waarbij in heel India coöperaties kunnen worden opgezet die zelf maandverband gaan produceren met lokale grondstoffen. De coöperaties worden gerund door de vrouwen zelf. Er is berekend hoeveel stuks maandverband er geproduceerd moeten worden om een business op te kunnen zetten. Ook is er een plan gemaakt om de productie en de distributie te organiseren. Je moet dan niet denken aan een grote fabriekshal en vrachtwagens, maar aan een klein gebouw waar de vrouwen aan het werk gaan. De distributie gaat vooral achterop de fiets via de lokale ziekenhuizen, scholen en gezondheidscentra.’ Twee euro per dag: een prima salaris

Hij verwacht dat het project in 2011 van start kan gaan. De vrouwen die zullen meewerken gaan dan zo’n twee euro per dag verdienen. ‘Dat klinkt bescheiden, maar het is veel meer dan die vrouwen zouden verdienen als ze op het land werkten en het werk is ook nog eens veel minder zwaar.’ Als het hele model slaagt lukt het Women on Wings om op deze manier 45.000 vrouwen aan het werk te helpen. En dat niet alleen. Jan: ‘Meisjes hoeven niet meer te verzuimen van school als ze ongesteld zijn en lopen daar-

door veel minder achterstand op. Dat is dus dubbele winst: banen voor vrouwen en meer toekomstmogelijkheden voor jonge vrouwen.’ Kennis is duurzamer dan geld

Zijn betrokkenheid bij Women on Wings ligt vanwege zijn relatie met Maria voor de hand. Maar dat is niet het enige. ‘Ik heb zelf ervaring met de productie en distributie van levensmiddelen en farmaceutische producten. Die kennis is heel waardevol in India. Ik vind het zelf ook interessant en mooi dat ik hieraan kan bijdragen. Dat komt ook doordat ik er veel met Maria over praat.’ Hij staat volledig achter de aanpak van de organisatie. ‘Ik wil niets ten nadele zeggen van de reguliere ontwikkelingshulp, maar ik geloof er echt in dat je kennis moet geven en niet alleen geld. Natuurlijk is er geld nodig om bedrijven op te zetten. Voor de bedrijven die maandverband gaan produceren moet er geïnvesteerd worden in apparatuur en grondstoffen. Maar uiteindelijk gaat het om de kennis die je aanbiedt waarmee mensen in India zelf verder kunnen. Kennis is duurzamer dan geld. Juist dat aspect van Women on Wings spreekt mij aan. En het is natuurlijk ook heel boeiend om met Indiase partners samen te werken. Als expert geef ik niet alleen kennis, maar krijg ik er ook kennis en ervaring voor terug. Voor mij is dat een prachtig aspect.’


autobedrijf caspers

autobedrijf caspers

Autobedrijf Caspers uit de as herrezen

Tekst André Staas | Beeld Henk Marks en CTDC/Jos Schuurmans

‘Eindelijk vrij’ zucht een opgeluchte ondernemer

Vijftig jaar lang was Caspers dé Jaguar-dealer van Noord-Nederland. Toen sloeg de economische crisis toe en kwam er geen steun. Niet van de bank en niet van de importeur. Roy Caspers moest zijn bedrijf sluiten, maar nog geen jaar later startte hij met zijn zoon een nieuwe zaak. Niet langer meer gebonden aan een merk. Eindelijk vrij.

Voor Caspers is 2008 een jaar dat hoopvol begon, maar eindigde in een catastrofe. ‘Tot de zomer had ik vijftig Jaguars verkocht, maar tijdens de vakantie bedacht iedereen kennelijk tegelijk om maar geen auto meer te kopen, want het bleef daarna leeg in de showroom. Toen kwamen de Zwarte Maandagen op de beurzen. De bank werd nerveus omdat ik de prognose niet haalde en deed de geldkraan dicht. Ik belde de importeur om afspraken te maken, maar de volgende dag al haalde die alle nieuwe auto’s uit de showroom. Tja, dat gebeurt je na vijftig jaar zaken doen.’ Lege handen

‘Er was geen houden meer aan en samen met mijn zoons heb ik toen besloten om de stekker eruit te trekken. Ik heb alle rekeningen betaald en mijn best gedaan om negen medewerkers aan ander werk te helpen. Zelf bleef ik met lege handen staan, want een uitkering zit er voor een ondernemer nu eenmaal niet in.’ Een half jaar lang deed hij helemaal niets. ‘Maar toen begon de autowereld toch weer te kriebelen. Samen met mijn zoon Coen besloot ik de leegstaande gordijnenfabriek in Eelde te huren van twee vrienden, die het voor ons hadden gekocht omdat de bank niets wilde doen. Een mooie plek, vlak aan de A28 en met een low budget uitstraling.’ Roy Caspers |

Het gaat nu om plezier

Er staan twee borden voor het pand: een met ‘Roy Caspers Service & Sales’ en een met


‘Caspers Track’. Vader en zoon hebben er allebei hun eigen bedrijf, onder één dak. Bij senior kun je terecht voor de auto die echt bij je past, junior richt zich op race support. Roy: ‘We zijn allebei verantwoordelijk voor ons eigen bedrijf, maar overleggen continu. We delen de werkplaats, zowel wat betreft de monteurs als de gereedschappen. Ik ben niet afhankelijk meer van een importeur en kan me helemaal richten op leuke auto’s en leuke mensen: ik help mensen de perfecte auto te vinden, eentje die precies bij ze past. Dat kan een nieuwe zijn of een occassion, een jonge of een klassieker. En ik neem ook verkoopopdrachten aan. Het leuke is, dat onze klanten zo tevreden zijn dat zij hun auto’s bij ons in onderhoud en reparatie geven. Of het nu een Aston Martin is of een Volkswagen Touareg, een Jaguar of een Range Rover, wij kunnen er altijd mee uit de voeten. We onderscheiden ons door de gezellige sfeer in ons bedrijf, onze persoonlijke aandacht, de kwaliteit van ons werk en onze werkwijze: met open vizier en veel plezier in auto’s.’ Race support

Zonder pardon haalde Jaguar de showroom leeg

Zoon Coen Caspers richt zich op race support: ‘We hebben 15 BMW’s uit de serie 3 in de verhuur. Veel ondernemers houden van deze klasse, sommige rijders komen in een eigen auto, andere huren er een.’ Vorig jaar bracht hij zeventig dagen door op circuits in Nederland, Duitsland en België, zowel voor vrije rijdagen als voor wedstrijden. Wie wil racen, kan bij Caspers Track voor alles terecht. Wat ‘alles’ inhoudt, staat op een soort


autobedrijf caspers Coen Caspers |

Ik zoek nu leuke auto’s voor leuke mensen

Als u op zoek bent naar een locatie in een inspirerende omgeving, met een uitstekende bereikbaarheid en persoonlijke service voor een scherpe prijs, dan bent u bij Fletcher Hotels aan het juiste adres! Onze 3- en 4-sterren hotels hebben een landelijke spreiding, waardoor u op elke gewenste locatie terecht kunt voor uw zakelijke bijeenkomst. Alle hotels liggen in een natuurlijke en inspirerende omgeving waar u in alle rust kunt vergaderen en overnachten of gebruik kunt maken van diverse teambuilding en outdoor activiteiten. Gastvrijheid en persoonlijke service staan bij ons hoog in het vaandel en ontzorgen is ons motto!

www.hotelamelanderkaap.nl

01

www.hotellangewold.nl

menukaart: van speciale banden tot catering en van transport tot pitspoes. ‘Bij ons is een dure sport betaalbaar, we besteden veel aandacht aan een vriendschappelijke sfeer in onze teams en proberen het netwerken zoveel mogelijk te ondersteunen.’ Booming

De familie Caspers heeft een traditie hoog te houden als het aankomt op voertuigen op wielen. ‘Al in de zeventiende eeuw exploiteerden mijn voorouders een koets’, vertelt Roy Caspers. Mijn grootvader gaf ruim honderd jaar geleden zijn baan als koetsier op en werd monteur. In 1924 begon hij een bedrijf voor reparatie, luxe verhuur en ziekentransport in Groningen.’ Na de oorlog nam Roy’s vader het bedrijf over en toen in de jaren vijftig de autoproducenten naarstig op zoek waren naar dealers, werd hij gevraagd door Jaguar. In 1980 was de beurt aan Roy. ‘Ik nam de zaak over en verhuisde via de Flemingstraat naar de Odenseweg. De zaken liepen goed, de economie was booming, het kon niet op.

Jaguar had wilde plannen en legde die op de bordjes van de dealers. En zo kwam het dat wij in 2001 in Heerenveen een tweede vestiging openden.’ Maar het Friese avontuur mislukte; binnen een jaar werd de vestiging weer gesloten en was Caspers al zijn reserves kwijt. ‘De aanslag op de Twin Towers in 2001 haalde de hele westerse economie naar beneden. De dip leek licht, maar was diep. Door cosmetische maatregelen en vooral veel lucht werd de economie overeind gehouden. Totdat er in 2008 voor ons dus geen houden meer aan was.’ Kriebelen

Zonder de liefde van zijn zoon Coen voor raceauto’s, was Roy misschien nooit teruggekeerd in de autobranche. Coen praatte met aanstekelijk enthousiasme zo lang op zijn vader in dat deze de draad weer oppakte. Coen vertelt: ‘Ik hielp natuurlijk af en toe in het bedrijf en was vanaf mijn zestiende hulpje bij de raceschool in Assen. Op mijn achttiende had ik mijn eerste BMW en daarmee ging ik meteen op racecursus. Ik haalde mijn

licentie en het duurde niet lang of ik gaf zelf les op het circuit. Daar leerde ik veel autoliefhebbers kennen en van het een kwam het ander. Voor mijn studie bedrijfskunde had ik geen tijd meer; ik ging helemaal op in de auto’s.’ In een loods in Tynaarlo maakte Coen auto’s klaar, deed het onderhoud, reed ze naar het circuit en gaf instructies.

03

02

Hollum - Ameland

www.familiehotelpaterswolde.nl

04

Roden - Drenthe

Paterswolde - Groningen

• 96 Hotelkamers • 6 Vergaderzalen



www.fletcherhoteldezon.nl

www.hotelstadhouderlijkhof

www.hoteldehunzebergen.nl

Heerenveen - Friesland


07

06

05

www.hotelheidehof.nl

01

Oosterwolde - Friesland


Leeuwarden - Friesland


Exloo - Drenthe


02

06

03 07

04 05

Auto-Businessclub

De komende jaren wil Caspers junior ook in de hogere raceklassen actief zijn: op naar de Dutch Super Car Challenge en de Duitse evenknie VLN. Caspers senior heeft zijn oog laten vallen op de elektrisch aangedreven Fisker Karma, die nog geen ton kost; dit is nog geen tweederde van de prijs van een vergelijkbare benzineauto. In Eelde kunnen autominnende ondernemers hun hart ophalen: tijd voor een eigen ‘Auto-Businessclub’? www.roycaspers.nl www.casperstrack.nl

zen • Scherpe prij ntactpersoon • Een vast co ntract • Een vast co e omgeving • Inspirerend preiding van • Landelijke s 43 hotels • Outdoor- en activiteiten teambuilding Heeft u vragen of wilt u een offerte op maat, neem dan contact op met onze landelijke Sales Afdeling op het telefoonnummer +31 (0)347 - 75 04 95 of mail naar [email protected] WWW.FLETCHER.NL/ZAKELIJK

22 | BUSINESS BUSTERS NOORD Adv. Zakelijk - Business Busters 14122010.indd 1

14-12-2010 15:03:46

Karen Prowse |

connect international Berit Coombs |

Monique Breithaupt |

Buitenlands talent naar de zaak halen?

Anne de Graaf-Bridges |

Margaret Metsala |

Connect International regelt alle details Tekst Marjan Brouwers | Beeld Henk Marks

Voor multinationals is het naar Nederland halen van expats al lastig genoeg. Voor onervaren bedrijven in het MKB is het helemaal ingewikkeld. Karen Prowse zag dit als een gat in de markt en startte Connect International, een leverancier van relocatiediensten. Alison Day |

Steeds meer expats komen alleen, zonder gezin

‘Zelf sta ik ook in twee werelden’, adus Karen Prowse. ‘Mijn man is Nederlander en werkte in Amerika. Ik ben zelf van oorsprong een Amerikaanse wetenschapper. Wij werkten zestig tot tachtig uur per week en hebben ook nog een zoon. Om meer balans in ons leven te brengen zijn we vijftien jaar geleden naar Nederland gegaan. Hier werk je hard, maar mag je ook spelen. Door mijn achtergrond kan ik expats goed vertellen hoe het is om hier te werken en te wonen.’ Vijftien jaar geleden begon zij de International Club Noord-Nederland, voor managers van internationale bedrijven in Noord-Nederland. Een jaar later kwam daar de stichting Connect bij, met als doel praktische zaken voor expats op te lossen, zoals het vinden van een huis en een school. In 1998 zijn de club en de stichting samengevoegd tot Connect International. Terugvallen op anderen

Verantwoordelijk voor PR en relocation services is Monique Breithaup, die zelf ook een internationale achtergrond heeft: ‘Voor

mijn huwelijk werkte ik in Antwerpen voor ABN AMRO en daarna ging ik samen met mijn Duitse man naar Londen. Onze kinderen spreken dus Duits, Nederlands en Engels. Ik ben van huis uit een echte dienstverlener. Er is echt niets leukers dan mensen te helpen. Als je de moeite neemt om je in een andere cultuur te verdiepen, kun je mooie dingen bereiken. Als je zelf internationale ervaring hebt, weet je ook hoe belangrijk het is om op anderen te kunnen terugvallen. Daarom vind ik dit werk ook zo leuk.’ Kenniswerkers wegwijs maken

‘Met de relocation services verdienen we ons geld’, gaat Monique verder. ‘We maken expats wegwijs in Nederland. Dat gaat dan om allerlei praktische zaken: we helpen ze met de formulieren voor de IND, de inschrijving in de gemeente waar ze gaan wonen, het openen van een bankrekening en het zoeken van een huis. Als het hele gezin meekomt, regelen we ook zaken voor de partner en de kinderen.’ Kleinere bedrijven hebben vaak geen idee wat ze allemaal


moeten doen om expats hierheen te halen, ervaart Karen. ‘Overigens zien we de laatste tijd dat er steeds meer jonge, alleenstaande expats worden ingehuurd. Er komen minder families.’ Connect Factor

Connect International is de enige relocatiedienst die in NoordNederland is gevestigd. Monique: ‘Er zijn wel bureaus uit de Randstad die freelancers inzetten voor expats die naar het Noorden komen, maar onze toegevoegde waarde is dat wij veel meer doen dan relocatie alleen. De Connect Factor noemen we dat. Onze kracht is onze kennis. Wij weten precies hoe de IND in elkaar steekt, hoe de procedures werken, wat de meest recente regelingen inhouden. En wij hebben onze netwerken als het gaat om het zoeken naar woningen en andere voorzieningen. We zijn flexibel: ‘nee’ kennen we niet en ‘dat kan niet’ ook niet. Als we iets niet weten, zoeken we het uit. En als mensen een groot probleem hebben op zaterdagmorgen, dan mogen ze gewoon bellen.’ Al die regels en ambtenarij

Die houding spreekt niet voor zich, weet Karen. ‘We merken dat onze klanten vaak tegen de ambtenarij aan lopen. Er zijn zo veel regels. Ze krijgen vaak te horen dat iets niet kan.’ Juist in die situaties is de hulp van Connect International belangrijk, zegt Monique. ‘Expats kunnen zelf niet goed verwoorden wat ze nodig hebben. Als wij erbij zijn gaat het allemaal een stuk sneller. En dan schijnen de Nederlandse procedures beter te zijn dan elders. In India moet je soms drie dagen wachten voor je aan de beurt bent.’ Alles zou nog soepeler lopen als Groningen een International Welcome Desk zou hebben, zoals veel andere steden. Monique: ‘Nu moeten we bij allerlei verschillende loketten langs. Het zou heel goed zijn als we in het Noorden ook zo’n verlengstuk van de overheid zouden hebben. Helaas komt dat nog niet van de grond.’

Activiteiten voor het hele gezin

De Connecting Worlds Club zorgt ervoor dat expats en hun gezinnen zich snel thuis voelen. Karen: ‘We hebben meer dan vijfhonderd leden van twintig tot dertig nationaliteiten. Daar zijn ook Nederlanders bij die zelf expat zijn geweest. We organiseren allerlei activiteiten: voor de vrouwen van expats, de kinderen en ook wel voor alleenstaanden of stellen. We proberen een breed sociaal netwerk aan te bieden. Een mooi voorbeeld is het project LINKS, wat staat voor Ladies International Network Knowledge Support, een netwerk voor expat vrouwen. Ze kunnen zich zo persoonlijk ontwikkelen, een baan zoeken of een bedrijf beginnen.’ Monique: ‘Ons gaat het erom dat ze met elkaar in contact komen.’ Nederlandse zesjescultuur

Hoewel kennismigranten niet hoeven in te burgeren, willen ze vaak meteen Nederlands leren, is de ervaring van Karen en Monique. Vooral voor het gezin is dat belangrijk. Monique: ‘Het is niet zo makkelijk om te integreren in Nederland. Het duurt lang voor je bij iemand thuis wordt gevraagd.’ De cultuurverschillen lijken op het eerste gezicht vaak niet zo groot, maar ze bestaan wel degelijk, heeft Karen zelf ervaren. ‘In Amerika hebben wij het over drive, gedrevenheid. Ik was niet gewend aan de zesjescultuur hier in Nederland: in Amerika moet je altijd je best doen.’ Ze vinden allebei dat Nederland zich economisch gastvrij moet opstellen. Monique: ‘Als je het bedrijfsleven wilt ontwikkelen, hoort daarbij dat je over je grenzen kijkt en internationaal denkt. Het rouleren van mensen tussen landen draagt daaraan bij. Bovendien: het is een voorrecht om met zoveel nationaliteiten te werken.’

www.connect-int.org

Connect International Connect International richt zich op de begeleiding van buitenlandse kenniswerkers die tijdelijk hier komen werken, de zogenaamde Relocation Services. Dit doet de organisatie in opdracht van bedrijven in de drie Noordelijke provincies en de kop van Noord-Holland. Daarbij gaat het meestal om kenniswerkers, maar iedereen is welkom. Connect International verschaft verder praktische informatie aan opdrachtgevers en expats over het werken en wonen in Nederland. De organisatie geeft een magazine uit en biedt allerlei brochures aan over onderwerpen die expats interesseren. Populair is de Connecting Worlds Club met inmiddels meer dan vijfhonderd leden. Verder is het de bedoeling om maandelijks meerdere events voor de expats of de hele familie te organiseren. Sinds vorig jaar begeleidt de organisatie Indiase OK-assistenten van diverse ziekenhuizen.


Duurzaam is een keuze www.frieslandlease.nl

O’quirey

Jan Palmen laat klanten hun eigen schoenen ontwerpen

‘Ik wil vooral alles anders doen’ Tekst André Staas | Beeld Henk Marks Jan Palmen |

Dat schoenen ervoor zijn om op te lopen, lijkt voor Jan Palmen niet het belangrijkste. ‘Je kunt met schoenen zo veel doen. Schoenen maken de man, net als kleding’. Palmen ontwerpt schoenen, voor dames en heren, in alle kleuren van de regenboog. Maar: binnenkort mogen we dat van hem zelf.

Begin 2011 wordt Personal Shoes gelanceerd. Personal Shoes is een nieuw initiatief van Jan Palmen van Fosbury Industries in Assen. ‘Je kunt straks op het beeldscherm je eigen schoenen samenstellen. Je gaat de hele schoen langs: de zool, de verschillende vlakken, de voering, de stiksels, de veters. Daarbij bepaal je zelf het materiaal en de kleur. In de winkel pas je en na 4 tot 6 weken loop je er bij zoals je zelf wilt.’ De O’Quirey schoen als voorganger

Met Personal Shoes borduurt Jan Palmen voort op een ontwikkeling die hij een paar jaar geleden inzette met de opvallende O’Quirey,


een eigen ontwerp. ‘We hebben nu een assortiment van dertig modellen herenschoenen en op dit moment nog tien damesmodellen, maar dat worden er binnenkort ook dertig. We hebben de gangbare maten op voorraad. Dat wil zeggen voor heren alles tussen de maten 38 en 46/47 en voor dames van 36 tot en met 42/43. Oplopend in halve maten. We gaan voor heren tot maat 50 en voor dames tot 46. Die kunnen onze klanten bestellen en dan leveren we ze binnen drie tot vier weken. Onze schoenen kosten tussen de 79 en 299 euro. Dat is eigenlijk heel goedkoop als je kijkt wat je daarvoor krijgt.’ De O’Quirey-schoen begon echt goed te lopen vanaf het moment dat Palmens vriend

Johan Derksen ze op TV begon te dragen. ‘We hebben geregeld dat we in de aftiteling worden vermeld; daardoor is de schoen niet alleen opvallend, maar ook bekend.’ Beste winkelinrichting

Als jochie droomde Palmen helemaal niet van modieuze schoenen, maar van sport: hij wilde gymleraar worden of een sportzaak openen in de Herestraat in Groningen. ‘Het werd de sportieve kant. Ik deed de Haagse Academie voor Lichamelijke Opvoeding en stond jarenlang in gymzalen en op sportvelden met klassen kinderen.’ Maar het bloed kruipt waar het niet gaan kan: in 1989 bedenkt hij het winkelconcept Coach. ‘Het

Mensen bepalen graag zelf hoe ze eruit zien BUSINESS BUSTERS NOORD | 29

O’quirey

Jarenlang was hij gymleraar begon met een speciaalzaak voor sportschoenen en -kleding in Assen en eindigde met de verkoop van een franchiseketen van 69 Coach-winkels. Ik was op het laatst alleen nog maar aan het regelen, ik vond het niet leuk meer.’ De schoenen bleven wel trekken en hij begon Fosbury, een modezaak voor schoenen en kleding. ‘Ik wilde het vooral anders doen dan de gangbare schoenen- en modezaken. Die branches zijn conservatief, het is allemaal los zand. Er zit vaak geen idee achter. Altijd problemen met levertijden en kleuren, noem maar op. Ik ben begonnen met een assortiment topmerken voor kleding en schoenen in een monumentaal pand aan de Markt in Assen. Daar kreeg ik meteen de Retail Jaarprijs voor de beste winkelinrichting van Nederland.’ Eigen ontwerp

Palmen wilde meer. ‘Het idee van de ideale schoen liet me niet los. Het is net zoals auto’s. Een Jaguar is een echte Jaguar als hij in British racing green is gespoten. Een Ferrari hoort rood te zijn. Dan klopt het aan alle kanten. Zoiets moest voor de ideale schoen ook te bedenken zijn.’ Palmen verdiepte zich in het totale productieproces van schoenen. Hij zocht naar een kwalitatief perfecte en esthetisch fraaie schoen. Eenzaam aan de top én betaalbaar. ‘Ik zocht de grenzen op. Een gekleurde schoen leek me wel wat’. Als bewonderaar van Rietveld viel hij op rood, geel en blauw. In 2006 lagen de eerste ‘ideale schoenen’ in de winkel. Naar eigen ontwerp gemaakt in Portugal. ‘Daar vond ik een fabriek met de juiste machines om Goodyear welted schoenen te maken, dat is de beste techniek om de zool aan het bovenstuk te bevestigen. En kwalitatief gezien de beste productiewijze voor schoenen.’


In 110 winkels

Palmen ontwierp vervolgens veel meer modellen en bracht ze onder de naam O’Quirey op de markt. Eerst in zijn Fosbury-winkel in Assen en vervolgens via winkels in het hele land. ‘We leveren aan 110 winkels. Aanvankelijk alleen herenschoenen, maar na aandringen van mijn vrouw en drie dochters konden de damesschoenen natuurlijk niet achterblijven.’ Omdat Palmen zeker twee dagen in de week in de winkel staat, weet hij precies wat de klanten zoeken. Ondertussen liggen in de Fosbury-winkels - naast merkkleding - alleen nog maar schoenen van eigen merk; de Van Bommels en de Greves zijn verdwenen. ‘Ik richt me helemaal op mijn eigen schoenen. Daarmee wil ik uitblinken. Met gekleurde, maar ook met zwarte en bruine. Met schoenen voor op het werk, maar ook voor in het weekend.’ Voor iedereen

In het hoofdkwartier in Assen staat de ontwerpstudio en is een showroom gevestigd. Daar tekent Palmen modellen, met de hand of op de computer. En kiest hij uit leer, suède, nubuck, canvas of gevlochten leer, soor-

ten stiksels, voeringen en natuurlijk kleuren. De O’Quirey is inmiddels nadrukkelijk in het straatbeeld aanwezig. Kenners horen zelfs aan het geluid van de zool of het een O’Quirey is. Je herkent hem in ieder geval aan zijn opbouw, of het nu een geklede schoen is, een casual of een bootschoen. Binnenkort komen daar nog outdoor- en sportschoenen bij. Zo lang er ideeën zijn, komen er nieuwe schoenen bij. Palmen: ‘Schoenen voor iedereen, schoenen voor elke portemonnee. Met voor mij de uitdaging: hoe maak ik de schoen nóg beter dan hij al is? Ik luister goed in de winkel, ik struin het internet af, werk ambachtelijk en als het moet maak ik er een expressionistisch kunstwerk van.’ Groene schoenen bij een groene huisstijl

Palmen verwacht dat Personal Shoes ook een groot succes wordt. ‘Mensen willen tegenwoordig zelf bepalen hoe ze eruit zien. Met Personal Shoes kun je werken aan je personal brand. En het leuke is, dat zo’n schoen maar 25% duurder is dan een voorraadschoen.’ Ook sommige bedrijven en organisaties lopen weg met de schoenen van Jan Palmen. Zo hadden de medewerkers van Opel-dealer Wander in Assen tijdens zijn ‘Groene Week’ allemaal groene schoenen aan. Een schoen kan dus zelfs onderdeel zijn van een huisstijl. www.oquirey.com

de z-factor

Vijf professionals over de rode draad voor betere zorg:

Bezuinigen kan en mag, maar niet ten koste van de menselijke waardigheid Willeke van Beilen |

Karin Kalverboer |

Tekst Christine Pietersen en Marjan Brouwers | Beeld Henk Marks

De overheid wil de komende jaren 20% bezuinigen op de zorg. Eigenlijk is iedereen het er wel over eens dat er bezuinigd moet worden, maar de drastische wijze waarop de overheid dat wil doen, kent weinig voorstanders.

Je kunt de kranten niet openslaan of er staat wel een artikel in over de zorgsector. Meestal niet erg positief. Er is een tekort aan goed gekwalificeerd verplegend personeel. De stop op het Persoonsgebonden Budget (PGB) leidt tot enorme wachtlijsten. De centralisatie van bepaalde specialistische zorgverlening maakt dat mensen verder moeten reizen. Er worden checklisten bij operaties ingevoerd, omdat er tien mensen per dag onnodig sterven. Thuiszorgorganisaties krijgen boetes van de Nederlandse Mededingingsautoriteit (NMa), omdat ze onderling prijsafspraken maken. Het aantal jongeren met een alcoholvergiftiging stijgt alarmerend. Zomaar een greep uit een weekje nieuws. En dan de schrijnende zaken. De 84-jarige bewoonster van een verzorgingstehuis die ’s nachts het toilet wil bezoeken en valt. De nachtzuster komt, maar kan niet helpen: ze mag vanwege haar eigen veiligheid, de vrouw niet in haar eentje tillen. De machteloze moeder die alarm slaat bij de media, omdat haar verstandelijk gehandicapte dochter van negentien al acht maanden op een matras in een crisiskamer in een instelling ligt. Is er sprake van een teloorgang in de zorg? Vijf vrouwen met de Z-factor

Business Busters Noord benaderde een aantal vrouwen in de Noordelijke zorgsector voor hun visie op de huidige zorgverlening. Willeke van Beilen (De Herbergier), Bauwina Dalstra (Taxi Nuis),

Bauwina Dalstra |

Karin Kalverboer (Zorg Innovatie Forum), Corien van Niekerk (Ommelander Ziekenhuis Groep) en Nelie Schouten (GGZ Drenthe). Vrouwen met de Z-factor, omdat ze zich zorgen maken over de

Een bak geld extra is geen oplossing huidige en toekomstige situatie in de zorg. Maar vooral omdat ze de zorg hoog in het vaandel hebben. Bezuinigen kan ook anders

De zorg kan beter worden georganiseerd. Dat vindt 91% van de achthonderd ondervraagde hoger opgeleide zorgmedewerkers in het recente onderzoek van VKbanen en Newcom Research & Consultancy. Ze vinden de zorgsector te bureaucratisch en inefficiënt en denken dat investeringen in innovatie tot besparingen zullen leiden. Ook investeren in preventie, zodat mensen langer gezond blijven en minder gebruik hoeven te maken van de zorg, lijkt hen een betere oplossing dan rigoureus bezuinigen.

Zorg en Geld

Corien van Niekerk |

Nelie Schouten |


Zo’n 47 miljard euro omzet en bijna 900 miljoen euro winst: de cijfers voor 2009 van de gezamenlijke Nederlandse ziekenhuizen, instellingen voor gehandicaptenzorg (GHZ), geestelijke gezondheidszorg (GGZ) en de verpleeg- en verzorgingstehuizen en thuiszorg (VVT). Ondanks de recessie, betekende dit een stijging van 6,4% ten opzichte van 2008. Een van de zeven zorginstellingen verkeert evenwel in de rode cijfers. In 2009 werd er 83 miljard euro uitgegeven aan gezondheidsen welzijnszorg. Dat is 5,8% meer dan in 2008. Per hoofd van de bevolking werd er ongeveer 5.200 euro uitgegeven. (bron: Centraal Bureau voor de Statistiek)

Mens te weinig centraal

Deze zienswijze wordt gedeeld door de geïnterviewde professionals. Zomaar een bak met geld is niet dé oplossing van de problemen. Samenwerking, voorlichting, preventie en innovatie zijn belangrijker. En: een meer centrale rol voor de mens die de zorg ondergaat. Bezuinigen mag, maar niet ten koste van het individu dat echt zorg nodig heeft. Dat beschouwen ze als sociale verarming en een land als Nederland onwaardig.


z-factor: Corien van Niekerk

z-factor: Corien van Niekerk

Ommelander Ziekenhuis Groep wil accreditatie in 2012:

‘Mensen moeten met een gerust hart naar ons toe kunnen komen’

Aan het woord is drs. Corien van Niekerk-Nanninga. Ze vormt sinds 1 januari 2009 samen met drs. Jan Cooijmans de Raad van Bestuur van de gefuseerde ziekenhuizen Delfzicht in Delfzijl en het St. Lucas in Winschoten. Naast de gezamenlijke verantwoordelijkheid voor het algemeen en strategisch beleid, buigt Corien van Niekerk zich ook over de medische techniek, ketenzorg, medischen kwaliteitsbeleid. Periode van onrust achter de rug

Corien van Niekerk: ‘De fusie tussen beide ziekenhuizen was een periode van onzekerheid voor het personeel. Dat is helaas onvermijdelijk als er dingen veranderen. Aan de andere kant was het een goed moment om de interne processen op orde te brengen. Het eerste jaar ben je aan het ontdubbelen, het tweede jaar begin je langzaam op te bouwen. In 2012 willen we op beide locaties geaccrediteerd zijn en voldoen aan de eisen van het Nederlands Instituut Accreditatie Zorg (NIAZ). ‘ De NIAZ accreditatie is een kwaliteitskeurmerk voor de zorg en wordt uitgereikt door het Nederlands Instituut voor

Iedereen straks USB-stick met eigen patiëntendossier Accreditatie van Ziekenhuizen (NIAZ). Het keurmerk is een bewijs dat een ziekenhuis, volgens de Kwaliteitsnorm Zorginstelling, goede kwaliteit van zorg biedt en veilig is. De NIAZ accreditatie werkt vaak als een positieve stimulans voor een instelling om zich permanent te verbeteren en bij de periodieke hertoetsingen steeds vooruitgang te tonen.

er gezegd dat hij geen kwaliteit levert. Want onderzoeken hebben uitgewezen dat als je iets vaak doet, in het algemeen de kwaliteit ook beter is. Bij kwaliteit gaat het vooral om cultuur. Iedereen die hier werkt moet, bij alles wat hij of zij doet, weten dat ze het juiste doen voor de patiënt. Richtlijnen helpen daarbij.’ Het nieuwe ziekenhuis hoeft niet groot te zijn

Nieuwbouw past bij het streven naar de beste kwaliteit zorg. Corien van Niekerk: ‘De locatie St. Lucas dateert uit 1926. Het ziekenhuis is oud en de parkeerplaats is te klein. We zoeken een locatie aan de A7 en het moet in 2015 gerealiseerd zijn. Omdat de zorg verandert, hoeft het niet een groot ziekenhuis te worden. Mensen blijven korter in een ziekenhuis en er komen steeds meer dagopnames. Nieuwe technologie in de zorg biedt meer opties om zorg op afstand te verlenen. Met behulp van digitale pleisters en sensoren kunnen we op afstand bijvoorbeeld de temperatuur, hartfrequentie of ademhaling meten. Patiënten en specialisten communiceren met elkaar via camera’s. En dat is ook absoluut nodig in deze wijdse regio met 135.000 mensen. Bovendien is het een gebied waar het sociaaleconomisch niet zo goed gaat. Er is veel werkloosheid, er zijn veel dikke volwassenen en kinderen, veel rokers. Dat zegt iets over wat je hier in de zorg tegenkomt.’ Zelfregie wordt de toekomst

Van Niekerk voorziet dat mensen over vijfentwintig jaar meer zelfregie hebben: ‘Iedereen heeft dan zijn eigen Elektronisch Patiënten Dossier op een USB-stick, die je overal kunt inpluggen. Zelfregie is belangrijk. Als je in een ziekenhuis belandt, word je een onderdeel van de hectiek in het ziekenhuis. Dan kun je nog zo slim zijn, maar er gebeurt zoveel met je en om je heen, dat je de regie heel snel kwijt bent. Patiënten willen weten wat er gaat gebeuren en in welke volgorde. Als dat traject klopt, dan voel je je veiliger en behoud je de regie. Ook dat is een kwaliteitsaspect waar we aan werken.’

Kwaliteit wordt meetbaar gemaakt

‘Ik streef ernaar om goede zorgbasisvoorzieningen te leveren aan alle bewoners in deze regio. Dat er korte wachtlijsten zijn, dat mensen snel worden geholpen, maar vooral dat er kwalitatieve zorg wordt geleverd. Het is mijn taak om ervoor te zorgen dat mensen met een gerust hart naar de Ommelander Ziekenhuis Groep kunnen gaan.’


‘Omdat wij de medicatie nog niet helemaal elektronisch verwerken, voldeden we in 2010 nog niet aan de prestatie-indicatoren die door de Inspectie voor de Gezondheidszorg worden vastgesteld. Ik vind dat natuurlijk niet leuk, maar ik kan het wel uitleggen’, aldus Corien van Niekerk. ‘In mijn vorige leven ben ik 25 jaar oogarts geweest. Ik heb de systemen voor kwaliteitsbeleid geboren zien worden. Omdat ook ik vond dat er zaken verbeterd konden worden, heb ik in 2004 een switch naar het management gemaakt. Door mijn ervaring als chirurg weet ik dat zorgverleners, op alle niveaus, altijd kwaliteit proberen te leveren. Maar de normen voor kwaliteit zijn veranderd. Als een chirurg jaarlijks te weinig borstoperaties uitvoert, dan wordt

www.ozg.nl

De Ommelander Ziekenhuis Groep is in 2008 ontstaan uit een fusie tussen het Delfzicht Ziekenhuis in Delfzijl en het St. Lucas Ziekenhuis in Winschoten. De OZG biedt 7x24 uurs basiszorg aan de inwoners van Noordoost- en Oost-Groningen en telt jaarlijks ongeveer 86.000 eerste polikliniekbezoeken en 116.000 herhalingsbezoeken. Er worden rond de 17.500 mensen per jaar opgenomen en daarnaast komen er zo’n 14.000 mensen naar het ziekenhuis voor een vorm van dagbehandeling. De zorg wordt nu nog geleverd vanuit de twee locaties in Delfzijl en Winschoten, maar de OZG wil vanaf 2015 opereren vanuit een nieuw ziekenhuisgebouw, ergens langs de A7.

z-factor: bauwina dalstra

z-factor: bauwina dalstra

Bauwina Dalstra van Taxi Nuis trekt aan de bel:

Taxichauffeurs steeds vaker veredelde zorgverleners Handen aan het stuur of handen aan het bed? Taxichauffeurs vragen zich wel eens af hoe ver hun dienstverlening moet gaan, aldus Bauwina Dalstra. Ze is directeur van Taxi Nuis, een taxibedrijf dat

als we dan voorrijden blijkt mevrouw nog boven te zijn. Officieel heeft ze begeleiding, maar die blijft gewoon beneden. Dan gaat onze chauffeur naar boven en moet mevrouw de jas nog aan. En de schoenen. En of de chauffeur de pantoffeltjes onder het bed wil zetten en het bed wil dichtslaan. Voordat zo’n klant in de auto zit ben je twintig minuten verder. Dus te laat en die extra tijd krijgen we niet betaald. En we komen te laat aan bij de volgende klant. Dit komt steeds vaker voor en daarover ben ik nu in gesprek met allerlei instellingen. Je wilt zo’n klant niet laten staan, maar op deze manier kan dit soort vervoer voor ons als bedrijf echt niet meer uit.’ Klanten durven soms niet te klagen

Ook de strijd om de aanbesteding wordt steeds harder. ‘Het probleem is dat zorgverzekeraars en -instellingen steeds hogere eisen stellen, maar wel voor een dubbeltje op de eerste rang willen zitten. Ik zie te vaak dat bedrijven contracten binnenhalen op prijs en vervolgens al die eisen aan hun laars lappen. Er wordt toch niet gecontroleerd. Klanten durven niet te klagen omdat ze afhankelijk zijn van die ene vervoerder. Dat vind ik een kwalijke zaak en daarom zit ik in een landelijk platform om hierover mee te kunnen praten. Ik ben een voorstander van vaste vergoedingen en een A4’tje met eisen. Dan kunnen klanten zelf kiezen en moeten taxibedrijven zich goed gedragen. Doen ze dat niet, dan zijn ze hun klanten kwijt.’

al meer dan vijftig jaar bestaat en veel soorten ziekenvervoer verzorgt. ‘Wij hebben een goede naam Pleidooi voor de ligtaxi

en willen die hoog houden, maar het wordt er niet gemakkelijker op.’

Taxi Nuis verzorgt ‘zittend ziekenvervoer’ en Wmo-vervoer. Bij het zittend ziekenvervoer gaat het om mensen die permanent in een rolstoel zitten, visueel gehandicapt zijn, om kankerpatiënten die bestraald moeten worden en om nierpatiënten die moeten dialyseren. Gezien de tendens naar steeds meer gespecialiseerde ziekenhuizen, zullen de afstanden voor de patiënten alleen maar toenemen, verwacht Bauwina.

als een taxibus of een taxikostenvergoeding. ‘Maar iedere gemeente stelt zijn eigen criteria vast’, is de ervaring van Bauwina. ‘De ene gemeente is strenger dan de andere. Kun je bijvoorbeeld nog 100 meter lopen, dan moet je van de ene gemeente de bus nemen, maar mag je elders wel een taxi bestellen.’ Zeker nu er op de zorg bezuinigd moet worden, merkt Bauwina dat de criteria voor recht op Wmo-vervoer worden aangescherpt. ‘Mensen krijgen steeds vaker te horen dat ze toch maar met het openbaar vervoer moeten gaan.’

Ritjes naar de kapper en de winkel worden vergoed

Wmo-vervoer is niet bedoeld als vervoer van en naar de dokter of het ziekenhuis: de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) heeft als doel dat iedereen kan meedoen in de maatschappij. Bauwina: ‘Het gaat dus om ritjes naar de winkel of de kapper. Voor veel eenzame ouderen zijn wij de enige uitlaatklep. Kinderen wonen in het westen, ze kunnen zelf niet meer rijden en komen er bijna niet meer uit.’ De Wmo wordt uitgevoerd door de gemeenten: de gemeenten zijn er verantwoordelijk voor dat iedereen kan meedoen met de samenleving. Daar passen ook vervoersvoorzieningen in, zo-


‘Wilt u even het bed dichtslaan?’

Door de toenemende vergrijzing lijkt het Wmo-vervoer steeds meer op zorgverlening, is de ervaring van Bauwina en haar medewerkers. Zo vervoert haar bedrijf tegenwoordig veel klanten die in een rolstoel zitten of een rollator bij zich hebben. Daarvoor heeft ze aangepaste busjes en auto’s en selecteert ze haar personeel zeer zorgvuldig. ‘Voor dit vervoer heb je een ander type chauffeur nodig dan als het bijvoorbeeld gaat om schoolkinderen. Want wat gebeurt er soms? Dan bestelt een klant in een verzorgingshuis ons om tien uur en

Een goede bezuiniging die niemand pijn doet, is volgens haar de ligtaxi, die in veel gevallen de veel duurdere ambulance zou kunnen vervangen. ‘De ligtaxi is heel geschikt voor veel klanten die nu per ambulance worden vervoerd, bijvoorbeeld van ziekenhuis naar ver-

Of chauffeur de pantoffels even kan klaarzetten? zorgingshuis. Of om een oudere naar het ziekenhuis te brengen, die misschien iets heeft gebroken en een foto moet laten maken. Op dit moment maken alleen vermogende mensen gebruik van de ligtaxi, want de ligtaxi valt nog niet onder de verzekering en veel mensen kiezen dus liever voor het gratis vervoer per ambulance. Maar de ligtaxi is veel goedkoper dan de ambulance en zo kun je de ambulance beschikbaar laten blijven voor ongelukken en noodsituaties. Ook daarover ben ik in gesprek met de staatssecretaris.’ www.taxi-nuis.nl


z-factor: nelie schouten

z-factor: nelie schouten

Gaan bezuinigingen in psychiatrie te ver?

‘fatsoenlijk leven is niet meer voor iedereen een zekerheid’ ‘Het ministerie van VWS heeft nauwelijks beleidsmedewerkers meer die zich bezighouden met de chronisch psychiatrische zorg. Ook wordt er steeds meer financiering vanuit de AWBZ naar de gemeentes verschoven, terwijl die daar niet op voorbereid zijn. Bij zo’n overheveling wordt er vaak ook bezuinigd. Ik vrees dat de komende jaren mensen niet krijgen wat ze nodig hebben om een fatsoenlijk leven te kunnen leiden.’

Bezorgde uitspraken van mr. Nelie Schouten, de directeur bedrijfsvoering van de GGZ Noord-Drenthe. Wij spraken haar in Assen, waar de psychiatrische zorg is gecentreerd op een enorm complex: Nelie Schouten heeft een dienstfiets om zich van het ene naar het andere gebouw te begeven. Meer werk voor familie en patiëntenverenigingen

Naast het aansturen van een divisie van zeshonderd medewerkers, ziet Nelie Schouten het wijzen op misstanden in de zorg als een van haar belangrijkste taken: ‘Het politieke besluit bijvoorbeeld om te korten op het Persoonsgebonden Budget (PGB), maakt mij niet gelukkig. Wij hebben veel klanten waarmee het tijdelijk of langdurig niet zo goed gaat, maar die zich proberen staande te houden in de maatschappij. Dankzij hun PGB kunnen ze bij ons meedoen aan onze dagprogramma’s en dat biedt een beetje structuur in hun leven. Nu er een eigen bijdrage wordt geheven voor dagbesteding haken ze massaal af. Ik vind dat een mispeer, omdat het een doelgroep betreft die niet klaagt. Deze mensen zijn niet georganiseerd, ze hebben geen stem. Het gevolg: terugval en heropname. Daar is dus niet goed over nagedacht. Ik sta optimistisch in het leven, dus ik zit niet bij de pakken neer, maar ik hoop wel dat familieleden en patiëntenverenigingen goed opkomen voor die doelgroepen.’ Geen daad van barmhartigheid

De GGZ Drenthe haalde alle kranten met de opvang van Randstedelijke verslaafden. ‘In 2007 had minister Zalm er 150 miljoen euro voor over om de grote steden te verlossen van al die ontheemden en verloederden op straat. Dat was geen daad uit barmhartigheid, ze moesten gewoon weg. Er is toen een tender uitgezet in Nederland waarbij aan een aantal instellingen werd gevraagd een oplossing te bieden. Onze toenmalige voorzitter van de Raad van Bestuur, Riekus Feijen, bood die oplossing en haalde de opvang naar Drenthe.’ Toen de eerste mensen uit Amsterdam en Rotterdam op de GGZ-locatie in Beilen arriveerden, bleek het om ‘draaideurpatiënten’ te gaan, waar nooit goed voor was gezorgd. Nelie Schouten: ‘Wij dachten hele zieke mensen binnen te krijgen, maar toen deze verslaafden een prettige kamer kregen, ze niet meer hoefden te stelen of te bedelen en ze regelmatig hun medicijnen gebruikten, knapten ze heel snel op. En konden ze onder begeleiding de straat op. Heel Nederland viel over ons heen en het leidde zelfs tot een kort geding, omdat de gemeente de mensen achter slot en grendel wilde houden. Gelukkig oordeelde de rechter dat opsluiting alleen geoorloofd is met een rechterlijke machtiging of in geval van detentie. Beilen heeft inmiddels die mensen omarmd. We hebben nu ook aanvragen uit Groningen, Amersfoort en Den

Haag: deze opvang is een succes voor de GGZ Drenthe. Maar ik vind wel dat de Randstad best voor z’n eigen mensen zou kunnen zorgen. De knowhow willen we wel met ze delen.’

De korting op het PGB is een mispeer Samen groenten kweken en schoonmaken

Van oudsher heeft Drenthe een enorm aanbod op het gebied van geestelijke gezondheidszorg. ‘In de jaren twintig van de vorige eeuw bedacht men dat mensen daar behandeld moesten worden, waar het rustig was. En dat was Drenthe. Ik heb oude filmpjes gezien, met beelden van een soort werk-leefgemeenschap met een hek eromheen. Iedereen was bezig in de tuinen, met groenten kweken en oogsten, en dan samen koken en eten.’ De geestelijke gezondheidszorg is sinds die tijd totaal veranderd. ‘Vroeger werden de mensen opgeborgen in het gesticht, zoals dat heette. Zelden kwam je daar weer uit. Ambulante zorg? Poliklinisch behandelen? Dat was er helemaal niet. Nu wel: we behandelen veel mensen waar het tijdelijk of langdurig niet goed mee gaat, poliklinisch of ambulant. Bijvoorbeeld mensen die depressief zijn of die een dierbare hebben verloren, mensen met trauma’s, schizofrenie, een verslavingsproblematiek, dak- en thuislozen, dementerenden, veteranen of mensen die seksueel zijn misbruikt. Met de huidige medicijnen hoeft niet iedere patiënt meer te worden opgenomen en is een behoorlijk leven mogelijk. Dat moet zo blijven.’

www.ggzdrenthe.nl

Nelie Schouten startte haar carrière als medisch analist en werkte in Haarlem, Noorwegen en bij Licht & Kracht in Assen. Toen de automaten op het lab een deel van haar taken overnamen, besloot ze een avondstudie rechten te doen. Na haar studie belandde ze in het management. Eerst bij het UMCG, daarna bij de Faculteit Bedrijfskunde van de RUG. In 2003 werd ze gevraagd om terug te keren naar Assen.BUSTERS NOORD | 39 BUSINESS

z-factor: karin kalverboer

z-factor: karin kalverboer

Het Zorg Innovatie Forum kijkt naar de toekomst:

Alles draait de komende tijd om Healthy Ageing

Zo open mogelijk zijn

Een ander punt is dat verschillende organisaties soms tegelijkertijd bezig zijn hetzelfde wiel uit te vinden. Een centrale regie daarin ontbreekt. Karin Kalverboer: ‘Het ministerie speelt hierin geen centrale coördinerende rol, de regie zit nu in de regio. Wij kunnen organisaties niet verbieden hun eigen ding te doen, maar ik waarschuw ze wel als ik merk dat er dubbel werk wordt gedaan.’ Ter voorkoming hiervan houdt Karin Kalverboer voor alle deelnemers een projectlijst bij, met daarop een overzicht van alle initiatieven. Concurrentiegevoelige informatie wordt niet prijsgegeven. ‘Niet iedereen vindt het prettig als ik laat zien wat we met wie doen, maar het is belangrijk dat iedereen de grote lijnen ziet. Innovatie vereist lef en daadkracht en openheid. In mijn opinie is openheid ook een vorm van kennisoverdracht en werkt het stimulerend.’ Er gebeuren veel dingen in stilte

‘Alle thema’s die momenteel in de zorg spelen, zoals de ontvolking in bepaalde regio’s, de vergrijzing en het tekort aan gekwalificeerd personeel, vragen om een innovatieve strategie om de zorg de komende 25 jaar betaalbaar, bereikbaar en goed te houden.’ Via het Zorg Innovatie Forum in Groningen brengt Karin Kalverboer hiertoe mensen, bedrijven en organisaties bij elkaar.

Het Zorg Innovatie Forum is in 2007 opgericht op initiatief van voorzitter drs. Gerrit Ybema, voormalig staatssecretaris Economische Zaken en directeur Karin Kalverboer MHD. In haar vorige functie als secretaris van het Adviescollege voor de Markt, adviseerde Kalverboer de Noordelijke provincies over economisch kansrijke thema’s. De toekomstverwachting voor de regionale zorg was somber en daarom was het advies de sector - als grote economische factor in NoordNederland - een prominente plek op de agenda te geven. Healthy Ageing als rode draad

Gerrit Ybema en Karin Kalverboer benaderden hiervoor een aantal raden van bestuur en coryfeeën in de zorgsector en de Rijksuniversiteit Groningen. Zij zagen het belang en het ZIF was een feit. Twintig stakeholders uit de Noordelijke zorgsector ondersteunen het ZIF inhoudelijk, strategisch en financieel. Zij bepalen de koers en brengen initiatieven en projectideeën in. Karin Kalverboer: ‘Het overkoepelende thema voor al onze activiteiten is het project Healthy Ageing Network Northern Netherlands’, waarvan het ZIF programmaleider is voor het onderdeel Cure en Care, een project dat is gericht op gezond ouder worden. Het speelt


een centrale rol bij de vier showcases die in 2008 van start zijn gegaan: ‘Zorg voor de toekomst’, ‘Dementie en Veiligheid’, ‘Arbeidsinnovatie, Kids & Care’ en ‘Logistiek en Transsectorale Samenwerking’. Iedere showcase wordt aangejaagd door een taskforce die verkenningen uitvoert en innovatieve ontwikkelingen in gang zet.’ De eindgebruiker wordt vaak genegeerd

Het ZIF ontving een subsidie van 250.000 euro van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport om de vier projecten uit te voeren. Inmiddels zijn er elf deelprojecten uit ontstaan. De verwachte investering die daaruit voortvloeit wordt geschat op een bedrag van 10 miljoen euro. ‘Wij vragen aan onze stakeholders wat ze willen of waar ze tegen problemen aan lopen. Vervolgens beleggen wij bijeenkomsten met mensen uit ons netwerk, om die vragen verder uit te diepen. Zo kunnen we verder op basis van kennis uit het veld. En dat is belangrijk, want te vaak wordt er bij innovatieve ontwikkelingen niet gepraat met de mensen die er uiteindelijk mee te maken krijgen. Bedrijven die een product op de markt willen brengen, zouden veel beter moeten luisteren naar wat professionals en patiënten nodig hebben. Daar is echt winst te halen.’

Kennisoverdracht is het persoonlijke trefwoord voor Karin Kalverboer. ‘Na het gymnasium heb ik eerst gewerkt in het basisonderwijs, omdat daar de kiem wordt gelegd voor alles waar mensen later profijt

Te vaak wordt bij innovatie eindgebruiker niet gehoord van hebben. Als je niet goed leert lezen en schrijven, blijft je dat achtervolgen. Dat was toen en nu mijn drive: kennis overbrengen, mensen overtuigen, meenemen, bereiken, boeien en binden. En: er over communiceren. Noord-Nederland ontwikkelt zich sterk als kennisclusterregio. De EU zet daar specifiek middelen voor in. Dat geeft een economische spin-off en dat is precies wat NoordNederland nodig heeft. Hier gebeuren veel goede dingen in stilte, maar als je niet vertelt wat je doet, blijft de afstand naar de rest van de wereld bestaan.’ www.zorginnovatieforum.nl

De Stakeholders van het Zorg Innovatie Forum:

De Friesland Zorgverzekeraar | Drenthe College | Elker | Espria | GGZ Friesland | Hanzehogeschool Groningen | Lentis | Menzis | NHL Hogeschool | Noorderpoort | Oosterlengte | Promens Care | Rijksuniversiteit Groningen | St. Samenwerking Ziekenhuizen Oost-Groningen | Talant | Universitair Medisch Centrum Groningen / Wilhelmina Ziekenhuis Assen | Zorggroep Nooderbreedte | Zorgbelang Drenthe, Fryslân en Groningen | ZuidOostZorg

z-factor: willeke van beilen

z-factor: willeke van beilen

Voor mensen met een geheugenprobleem

De Herbergier: een fijnschalige zorgvorm op niveau Een gezelschap keurig geklede en gekapte dames en heren drinkt al keuvelend een kopje koffie. Opeens zet een dame een Oudhollands liedje in. Niemand in de grote woonkeuken kijkt er van op. Bij De Herbergier kunnen mensen rustig een beetje in de war zijn.

In het dorpje Steenwijkerwold is een voormalig scholencomplex verbouwd tot een kleinschalige woonvorm voor maximaal achttien mensen met een geheugenprobleem. Op 1 juli 2010 werd ‘De Herbergier’ feestelijk geopend. De zorgondernemers Willeke van Beilen en Ria Gerrits zwaaien de scepter en wonen er zelf ook, met hun zoontje Rik. De oprichter van de franchiseformule van De Herbergiers is Hans van Putten. Uit onvrede over het aanbod van onderkomens voor zijn verstandelijk beperkte zoon Thomas, bedacht hij eerder het concept voor een kleinschalige woonomgeving, het Thomashuis. Inmiddels zijn er 86 Thomashuizen, die – net als De Herbergiers - ondergebracht zijn in de franchiseorganisatie De Drie Notenboomen BV. Met een ondernemersplan naar de bank

Willeke van Beilen werd drie jaar geleden benaderd met de vraag of De Herbergierformule niets voor haar was. Willeke: ‘Sinds mijn achttiende werk ik in de zorg. In die tijd heb ik dingen gezien en meegemaakt, die mij me deden afvragen of het niet anders zou kunnen. De Herbergier biedt die kans. Ria en ik hebben ons drie jaar voorbereid op een leven in De Herbergier en die tijd hadden we ook echt nodig. Ondernemerschap is best pittig. Daar moet je in groeien.’ Ze schreven een ondernemingsplan en stapten naar de bank. Hans van Putten ging op zoek naar een pand en vond dat in Steenwijkerwold. Willeke: ‘We zijn gaan kijken en dachten gelijk:

Achttien medewerkers zorgen voor achttien bewoners Wauw! We komen oorspronkelijk uit Rotterdam, maar toen we dit dorpje inreden en het pand zagen waren we meteen verkocht. Het is een prachtige wereld hier.’

meet en de grootste 70 m2, zijn inmiddels bewoond. Willeke: ‘Het is een trend, het zoeken naar kleinere woonvormen. Oudere mensen willen niet meer verdwijnen in grote tehuizen. De kinderen spelen hierbij een belangrijke rol: ze kijken goed naar wat bij hun ouders past. Bij ons staan een huiselijke sfeer, aandacht, veiligheid en respect centraal en dat trekt aan’. Wie in een Herbergier wil wonen heeft een indicatie nodig voor 24-uurszorg op basis van een geheugenprobleem. Willeke: ‘Al onze gasten hebben een belangenbehartiger, die over het budget gaat en die wij aanspreken als er zaken geregeld moeten worden. Meestal zijn dat de kinderen en die zijn over het algemeen zeer betrokken. De financiering gaat via het Persoonsgebonden Budget (PGB). Gelukkig heeft De Drie Notenboomen ervoor gezorgd dat wij een uitzondering vormen op de aangekondigde PGB-stop.’ Privacy moet je afbakenen

Willeke en Ria - kok van beroep en nu verantwoordelijk voor de administratie - wonen met hun zoon Rik in een vleugel van het pand. Willeke: ‘Toen we hier net woonden, hadden we nog geen gordijnen. Een van onze bewoners zei tegen me: ‘Goh, wat heb jij een leuk bed!’ Toen dacht ik: Oei, dat is me iets te dichtbij. Wij moeten waken voor ons kleine beetje privacy. Zo zag ik op een mooie dag hoe een van onze medewerkers mijn persoonlijke wasgoed van de lijn haalde. Heel lief bedoeld, maar ik heb er toch wat van gezegd. Hoe dan ook: we hebben hier een fantastische wereld weten te creëren, waar we erg trots op zijn. Met achttien topmensen op de loonlijst draaien we een hele grote huishouding. Zo moet je het eigenlijk zien.’ Er komt weer kleur op de wangen

De bewoners komen zes keer per dag samen. Bij het ontbijt, de koffie, de lunch, de thee, het diner en ’s avonds bij de koffie of een borreltje. ‘Onze gasten hoeven niet al die keren aanwezig te zijn, maar we willen voorkomen dat ze vereenzamen. Dat is eigenlijk ook altijd de expliciete opdracht van de familie. Het is mooi om te zien dat onze bewoners, die vaak een beetje verpieterden in hun eigen huis, hier nu weer lachen, kleur op de wangen krijgen en wat voller worden. Ze hebben het hier erg naar hun zin. Als ze naar hun kamer gaan, zeggen ze: ‘Ik ga even naar mijn huis hoor. Tot straks!’

Vraag naar kleinere woonvormen groeit

Pandeigenaar Vestia ging van start met de verbouwing; Willeke en Ria bogen zich over de aankleding. Voor de gasten zijn zestien appartementen gerealiseerd en er is een logeerkamer voor vrienden of familie van de gasten. Dertien kamers, waarvan de kleinste 30 m2


www.herbergier.nl/steenwijkerwold


De klant

het noorden communiceert

is koning

het noorden communiceert

Over de devaluatie van het koningschap De klant staat centraal. Oh ja? Hoe komt het dan dat grote banken hun vestigingen in kleine steden en dorpen sluiten? Dat telecomaanbieders hun serviceafdelingen verstoppen in een telefonisch labyrint vol onmogelijke keuzemogelijkheden? Dat de gemiddelde zorginstelling je zorgeloos rustig een uur in de wachtkamer laat zitten? Dat je om een Amsterdams parkeerkaartje te kopen over heel veel geduld en ICT-kennis moet beschikken? Is klantgerichtheid wellicht een relatief begrip? Misschien heb je het als organisatie al heel goed gedaan als de klant ‘maar’ een kwartier dwaalt in het doolhof, omdat het bij de concurrent nog erger is ... Open Mind weigert zich neer te leggen bij de devaluatie van het koningschap. Wij zijn er ten diepste van overtuigd dat succesvol ondernemen nog immer zijn fundament heeft in begrip voor de klant, kennis van de klant en communicatie met de klant. Wie wil meer weten over beproefde methodes om de klant terug op de troon te zetten (en een beslissende voorsprong op de concurrentie te nemen) belt met Ed Behrens 06 53 17 66 70 of Loek Hogenhout 06 53 79 31 83 voor een Open Mind is een adviesbureau op het snijvlak van business, sales en marketing, gerund door ervaren ondernemer-marketeers. Wij ondersteunen bedrijven en ondernemers bij het versterken van hun commerciële organisatie. Noem ons de loods naast de kapitein, de vertrouwenspersoon van de familie, de hofnar naast de koning (vergeet niet dat vaak de nar de enige adviseur was die de waarheid mocht zeggen ...). Uw klant is het startpunt van ons werk. Wij baseren onze adviezen op zijn denkwijze, op wat hij belangrijk vindt en op de factoren die zijn loyaliteit bepalen. Objectieve kennis over uw klant is snel en eenvoudig op te diepen met onze Open Mind KlantScan. Probeer het maar eens.


vrijblijvend kennismakingsgesprek.

Open Mind, Venesluis 20, 7991 TH Dwingeloo. T 0521 - 593 764 [email protected] www.methodeopenmind.nl


ondernemers, de nieuwe adel? Beeld JNO

Vroeger, pak ‘m beet zo rond de middeleeuwen, was de wereld relatief simpel ingericht. Er was een kasteel en om dat kasteel was een stadje. Om dat stadje te beschermen was er een muur en soms ook nog een gracht. Woonde je binnen de muur dan genoot je de bescherming van de adellijke persoon die op het kasteel woonde. Meestal iemand met een prachtige angstinboezemende titel: jonkheer, graaf, hertog, baron, markies, prins of zelfs koning. Woonde je erbuiten dan mocht je, als je mazzel had, wat land pachten of toetreden tot zijn privélegertje huurlingen. Totdat eind achttiende eeuw de tijden ingrijpend veranderden. Het volk kreeg steeds meer te zeggen, communicatie ging gemakkelijker en opeens was daar de gezamenlijke consensus. ‘Dit kan zo niet langer, dit is een schande’, riep de geletterde burgerij en bestormde de Bastille. ‘Weg met die adellijke macht en weg met hun privileges’, zo vond men en de revolutie was een feit.

Deze leiders waren onbetwist de baas, echte regenten én meestal ook zakenman of -vrouw. Een prima uitgangspunt voor een fantastisch businessmodel, want een goede deal kon niet alleen door de economisch meest gunstige inschrijving verkregen worden. Neen, ook een paar ferme dreunen op de hersenpan van de aanbestedende ambtenaar, dan wel enige juist geplaatste steekpenningen deden wonderen. Lang, heel lang, ja zelfs honderden jaren lang ging deze manier van regeren/zakendoen door en dit tot grote tevredenheid van met name de regenten.

Na goed overleg kwam men tot een nieuw en naar eigen zeggen veel beter systeem, gebaseerd op een wetgevende macht met elkaar controlerende instanties. Dat liep eigenlijk best goed, totdat in de eenentwintigste eeuw de tijden opnieuw ingrijpend begonnen te veranderen. De communicatie gaat sneller en sneller en de regerende instanties rennen steeds vaker achter de feiten aan. Vaak moet te lang worden gewacht voordat de elkaar controlerende instanties tot beslissingen komen. Kortom, er is ruimte aan het ontstaan voor een nieuw soort leiderschap. Het soort leiderschap waarbij frisse lef het wint van besluiteloosheid. Waarbij het maken van een

foutje minder erg is dan het niet nemen van een beslissing. En waarbij nieuwe durf net zo belangrijk is als oude ervaring. Het nieuwe type leider, de nieuwe adel zogezegd, lijkt wel een ondernemer! Dit biedt mogelijkheden voor ondernemende persoonlijkheden! Wie weet waar het ons nog eens brengt... En het grote voordeel is: ondernemen kun je leren, je kwaliteiten verder ontwikkelen! Als de passie er in zit dan kun je er op allerlei manieren voor zorgen dat je een steeds betere ondernemer en leider wordt. Eén van de beste manieren om te leren is met enige regelmaat bij iemand anders in de keuken kijken. En dan het liefst bij iemand waar je ook echt iets van kunt leren. Laat uitgerekend dit nou één van de speerpunten zijn van JNO, de Jonge Noordelijke Ondernemers. Als onderdeel van VNONCW Noord richten wij ons specifiek op de jongere ondernemende enthousiastelingen onder ons die open staan om van elkaar (en een enkele nestor) te leren. Dus ben je of ken je iemand die graag een nieuwe adellijke wil zijn, die onder de 40 jaar is en directeur, eigenaar, lid van de directie of managementteam, en wil je graag een bijdrage leveren aan een enthousiaste club? Neem JNO dan eens in overweging, daar gebeuren mooie dingen. Aqil Radjab | bestuurslid www.payrollcompany.nl

JnO: jong en inspirerend Jonge Noordelijke Ondernemers brengt die leden van VNO-NCW Noord samen die onder de 40 jaar zijn en directeur-eigenaar, lid van de directie of het management team. Binnen het netwerk van JNO kunnen deze ondernemende talenten elkaar op basis van vertrouwen ontmoeten, informatie uitwisselen, leren en inspiratie opdoen. Er worden bijeenkomsten gehouden met aansprekende ondernemers en er is volop gelegenheid tot het leren van en met elkaar. Deze formele en informele bijeenkomsten zijn alleen toegankelijk voor leden van JNO. Er geldt een aanvullende contributie voor JNO om de kosten van deze bijeenkomsten te dekken. Aanvullend, want het lidmaatschap van VNO-NCW Noord is een voorwaarde. Het bestuur van JNO bestaat op dit moment uit Janneke Hadders (voorzitter), Kees Veling (vice-voorzitter), Aqil Radjab, Johan Stoker, Jeanine de Vries-Zwart en Han Kuipers. Heb je belangstelling voor het aanvullende lidmaatschap van JNO? Neem dan contact op met de secretaris van het JNO-bestuur, Ingrid Venekamp ([email protected]) om je aanmelding te regelen. 46 | BUSINESS BUSTERS NOORD

Nieuwe samenwerking met Fletcher Familiehotel

Succesvolle samenkomst JNO in Paterswolde

Lezers van

Business Busters Noord krijgen tot en met 31 maart 2011 een korting van 15% op het normale tarief van e 59,00 per deelnemer en betalen e 50,00 per persoon (incl. btw).

Staand van links naar rechts: Johan Stoker, Janneke Haddders. Zittend Ingrid Venekamp, Aqil Radjab en Jeanine de Vries - Zwart |

Het JNO bestuur heeft vrijdag 19 november in het Fletcher Familiehotel in Paterswolde aan haar toekomst gebouwd, tijdens een uitgebreide vergadering. Vroeger kwam het bestuur van VNO-NCW Noord al vaak bijeen in het Familiehotel en na de overname door Fletcher Hotels lijkt niets een nieuwe samenwerking in de weg te staan. JNO werd dan ook hartelijk welkom geheten door Hotelmanager Dick Postma, die uitleg gaf over de rijke historie van het hotel en de filosofie achter de overname door hotelketen Fletcher. Daarna hebben we de ruime en sfeervolle zaal en het vergaderarrangement getest. Vanaf de koffie tot de aangeklede borrel in de hotelbar en de privé-tafel met het driegangendiner: alles was even geslaagd. De oude sfeer van het Familiehotel is weer terug. Zelf testen? Probeer het nieuwe vergaderarrangement

Fletcher Hotels hoopt graag ook andere organisaties en bedrijven

opnieuw (of voor het eerst) kennis te kunnen laten maken met het Familiehotel Paterswolde. In samenwerking met Business Busters Noord volgt hier een speciale aanbieding:

8-uurs vergaderarrangement:

• huur van de lichte en sfeervolle vergaderzaal met gebruik van beamer, scherm en flip-over • pen en blocnote voor iedere deelnemer • onbeperkt koffie, thee en ijswater met koekjes en mintjes tijdens de vergadering • ’s morgens een zoete onderbreking met een muffin, donut of iets dergelijks • uitgebreide vergaderlunch inclusief melk en karnemelk • ’s middags frisdrank met een warme snack of bittergarnituur

Voorwaarden: Geldig voor boekingen tot en met 31 maart 2011 op basis van beschikbaarheid. Niet geldig op een reeds gemaakte boeking. De korting geldt ook voor vergaderarrangementen van 4, 12, 24 of 32 uur. Meer informatie? E-mail naar [email protected] of bel 0347- 750451. Fletcher Familiehotel Paterswolde, Groningerweg 19, 9765 TA Paterswolde. Fletcher Familiehotel Paterswolde is onderdeel van Fletcher Hotels. BUSINESS BUSTERS NOORD | 47

hanzehogeschool groningen

Hanzehogeschool Groningen:

‘ondernemers steun in de rug bieden’

Henk Pijlman |

Healthy Ageing is een van de grote thema’s

Tekst Marjan Brouwers | Beeld Henk Marks, Wieger van der Zee en Nico Visser

‘Men mag van ons verwachten dat we onze studenten goed voorbereiden op een leven lang werken en leren. En dat we jonge mensen afleveren waar het Noord-Nederlandse bedrijfsleven echt iets aan heeft.’ Aan het woord is Henk Pijlman, voorzitter van de Raad van College van de Hanzehogeschool Groningen, de grootste kennisinstelling van de regio met 26.000 studenten en 70 opleidingen.

Vanuit zijn kamer in de Zerniketoren heeft Henk Pijlman een spectaculair uitzicht over Stad en Ommelanden. Maar hij kijkt naar andere zaken. ‘De Hanzehogeschool heeft de focus op het Noordelijke bedrijfsleven. Wij moeten onze mensen zo opleiden, dat ze zelf mooie, goedlopende bedrijven gaan starten waar het hele Noorden baat bij heeft. Dat is ook mijn persoonlijke drive.’ Fysiotherapeuten voor chronisch zieken

Energie, healthy ageing en ondernemerschap: dat zijn de drie grote thema’s die de hogeschool heeft uitgekozen om aan te sluiten bij wat er in het Noorden speelt. Wat betreft healthy ageing werkt de hogeschool nauw samen met het Universitair Medisch Centrum Groningen. Pijlman: ‘Een voorbeeld is de master waarmee we in september zijn gestart. We leiden fysiotherapeuten op die zich specialiseren in de behandeling van chronisch zieken. Naarmate we met z’n allen ouder worden, komen chronische ziekten veel vaker voor. Daarvoor zijn nieuwe behandelmethoden nodig en mensen die deze methoden kunnen toepassen.’ Ook ‘energie’ is een thema dat heel goed bij Noord-Nederland past en daarom een belangrijke


plaats inneemt binnen de Hanzehogeschool. Tienduizenden mensen zijn in het Noorden in deze sector werkzaam. Ik verwacht ook veel van de Eemshaven en zie grote voordelen in de bundeling van krachten binnen Energy Valley. Wij dragen daaraan bij met ons Ken-

niscentrum Energie. Samen met het bedrijfsleven voeren we onderzoek uit om toegepaste kennis te ontwikkelen die in deze sector kan worden gebruikt. Dat doen we met lectoren die altijd met een been in het onderwijs en het andere in het bedrijfsleven staan.’


methode open mind

HanzeConnect: praktisch voor ondernemers

Wedstrijd businessplan schrijven

Voor de Noordelijke ondernemers lijkt met name het kenniscentrum Ondernemerschap interessant, evenals het onderdeel HanzeConnect (zie kadertekst). Het kenniscentrum voert toegepast onderzoek uit waarvan ondernemers gebruik kunnen maken. Pijlman: ‘Daarbij zijn verschillende disciplines betrokken: economie en techniek, maar ook gezondheidszorg. ‘Ook stimuleert het kenniscentrum studenten om ondernemer te worden. Ze kunnen meedoen aan wedstrijden en schrijven zelf businessplannen. ‘We kennen hier het fenomeen Business Match, een wedstrijd waarbij we studenten bij elkaar zetten in een pressure cooker en ze een plan voor een onderneming laten ontwikkelen. Een jury selecteert de beste plannen en tijdens een grote finale komt een winnaar uit de bus. Die winnaar gaat het bedrijf dan ook echt opzetten.’

Nieuwe bedrijven kunnen van start in de incubator

start zijn gegaan: ‘Een van onze oudste startups is Accepté, een ICTbedrijf met inmiddels tachtig personeelsleden en nevenvestigingen in Amsterdam en Berlijn. Store Support is ook bij ons begonnen. Dat is een bedrijf dat anonieme winkelbezoeken uitvoert en daarvan analyses maakt.’ Er zijn plannen om de incubator komend jaar verder uit te breiden. ‘We willen hier op het Zernike-terrein samen met de RUG en UMCG een grote, nieuwe incubator van start laten gaan. Daar gaan we alle faciliteiten rondom ondernemerschap bundelen zodat we jonge ondernemers dat laatste zetje kunnen geven zodat ze zo goed mogelijk toegerust de maatschappij in kunnen gaan.’ Sensoren uit het zand

Ook in Assen wordt hard gewerkt aan de ondersteuning van ondernemers en dan met name op het gebied van sensortechnologie. Pijlman: ‘Daar zijn we bezig om het Hanze Instituut voor Technologie uit het zand te trekken. Als eerste in Europa bieden we in Assen een opleiding aan in de sensortechnologie. Volgend jaar komt daar een masterprogramma bij, gekoppeld aan een onderzoeksfaciliteit.’ Hij schetst hoe positief een dergelijke opleiding kan uitpakken. ‘Voor de zorg is de ontwikkeling van sensoren natuurlijk van groot maatschappelijk belang. Maar ook ondernemers hebben er baat bij: er hebben zich al een groot aantal kleine, innovatieve bedrijven rondom dit instituut gevestigd. Allemaal ondernemers die aan de gang gaan met deze technologie en deze willen vermarkten.’ Bellen met Hanze Business Contact

Hulp voor starters: conceptie danwel couveuse

Voor startende ondernemers is het kenniscentrum ook zeer interessant, stelt Pijlman. ‘Samen met partners als de Kamers van Koophandel, VNO NCW Noord en MKB Noord en de NOM bieden we starters ondersteuning. Het gaat op dit moment om zo’n honderd starters per jaar en dat aantal neemt alleen maar toe. De ene starter begeleiden we bij de totstandkoming van een businesscase, de ander heeft genoeg aan een paar simpele tips.’ Starters die behoefte hebben aan intensieve begeleiding kunnen terecht in Cube 050, de incubator van het kenniscentrum. ‘Daar gaan jonge startende ondernemers aan de slag in een omgeving die heel geschikt is om een bedrijf op gang te helpen. Een prachtige manier ook om starters net over die cruciale drempel te helpen. Starters komen allemaal op het punt dat ze moeten kiezen: ga je er volledig voor of laat je het erbij zitten. In de incubator krijg je de kans om echt door te zetten. De incubator levert elk jaar tal van leuke nieuwe ondernemingen op: eendagsvliegen die weer omvallen, ondernemers die bewust doorgaan als zzp’er, maar ook ondernemers die echt bloeiende bedrijven weten op te bouwen.’ Pijlman somt een paar succesvolle ondernemers op die ooit in deze ‘couveuse’ van


Vroeger werd er nogal eens door ondernemers geklaagd dat ze niet wisten waar ze moesten zijn binnen de Hanzehogeschool als ze een vraag hadden. Dat hoeft nu niet meer, denkt Pijlman. ‘Via één telefoonnummer komen ondernemers terecht bij het Hanze Business Contact en daar kunnen ze allerlei vragen stellen en verzoeken indienen. Bijvoorbeeld als ze een stagiaire nodig hebben voor een bepaald traject of als ze op zoek zijn naar een student om een onderzoekje te doen. Wat ook wel voorkomt is dat een ondernemer ons vraagt of we een student hebben die hem in de toekomst kan opvolgen.’ Een andere manier om binnen te komen bij het centrum is met een voucher van Economische Zaken. Pijlman: ‘EZ geeft innovatievouchers uit die bedrijven kunnen inwisselen bij kennisinstituten. Met zo’n voucher kun je bij ons bijvoorbeeld een onderzoek laten uitvoeren of een kennisvraag neerleggen. Daar maken tientallen bedrijven elk jaar gebruik van.’

HanzeConnect, onderdeel van de Hanzehogeschool Groningen, is het grootste ondersteuningsprogramma voor ondernemers in Nederland. Ondernemers kunnen bij HanzeConnect aankloppen om bijvoorbeeld hun bedrijfsvoering te laten analyseren en verbeteren. Inmiddels heeft HanzeConnect zo’n 1.500 klanten: allemaal bedrijven uit Noord-Nederland. De slogan van HanzeConnect luidt: ‘Kennis die werkt’. En de missie is: met opleidingen, marktonderzoek en advies professionals en organisaties ondersteunen bij hun ontwikkeling en bij het behalen van hun resultaten. Bedrijven kunnen hier hun personeelsleden laten opleiden of bijscholen. Verder kunnen ze hier terecht voor marktadvies en ondersteuning op vele gebieden.

geven. Er zit altijd een zekere spanning tussen wat een individueel bedrijf belangrijk vindt en wat wij als hogeschool vinden dat iemand moet kunnen. We zorgen er in ieder geval voor dat het bedrijfsleven direct invloed kan uitoefenen: speciale commissies kijken mee naar de inhoud van het onderwijs. Tijdens stages en onderzoeken komen studenten volop in aanraking met de bedrijven en instellingen. Ook betrekken we mensen uit het werkveld bij de accreditatie van onze opleidingen. Zo zorgen we ervoor dat onze opleidingen goed blijven aansluiten op het werkveld.’ Innovatie is een zwak punt van het Noorden

Noord-Nederland heeft mooie kansen, vindt Pijlman. Maar... ‘We hebben hier prachtige bedrijven, unieke bedrijven die ook internationaal iets te betekenen hebben. Onze zwakte is echter dat we hier te weinig doen aan innovatie, zo bleek onder meer uit een onderzoek van de ING. Om te kunnen concurreren met landen als India en China, moeten we steeds internationaler denken. Ik heb in China een universiteit met vijftigduizend studenten bezocht, die twee jaar geleden was gebouwd. Naast die universiteit zag ik een gigantische bouwplaats. Ik hoorde dat daar nog eens vier universiteiten komen - voor ieder vijftigduizend studenten - allemaal met een eigen specialisatie. Die mensen daar willen zo graag en willen er zo hard voor werken. Daarmee moeten wij hier concurreren. We zijn nog een creatieve economie, maar hoe blijven we dat? Daar ligt een taak voor het onderwijs en het bedrijfsleven. Met onze thema’s healthy ageing, energie en ondernemerschap kan Noord-Nederland daar graag een goede bijdrage aan leveren.’

Wisselwerking bedrijfsleven en leerplan

Er is de afgelopen tijd veel te doen geweest over de aansluiting van het onderwijs op het werk. Pijlman: ‘We leiden niet op voor specifiek bedrijf x of instelling y. Het is onze verantwoordelijkheid om mensen voor een bepaald beroep de juiste startkwalificaties mee te

www.hanzeconnect.nl www.hanzehogeschool.nl


column

Klanten schofferen: wat een leuke sport! Beeld Suheila Sahmarani |

Ik was een weekje in Barcelona. Even ertussenuit na een periode van hard werken en een verhuizing. Barcelona is een mooie stad met veel cultuur, maar ook met uitstekende barretjes en restaurants. Na een dag rondsjokken plofte ik op het terras van een van die restaurants neer, met heel veel zin in een kannetje sangría. Onmiddellijk kwam er een ober op me afgestoven. Ik dacht nog: zo, dát is snel en gastvrij. Vervolgens kreeg ik de vraag ‘para comer?’ (‘om te eten?’) toegesnauwd. Ik antwoordde in mijn beste Spaans: ‘No, para beber’ (‘nee, om te drinken’). Om vervolgens zonder pardon en nog net niet voorzien van pek en veren weggestuurd te worden. Er lag geen bestek op tafel en er stond nergens aangegeven dat ik op dit bewuste terras alleen mocht zitten om te eten. Ik kan me best voorstellen dat een restaurant tijdens ‘etenstijden’ het liefst eters op het terras heeft zitten. Maar ik heb weinig begrip voor de onbeschoftheid waarmee ik letterlijk werd weggestuurd. Mijmerend op een ander terras, waar ik wel ‘gewoon’ mocht gaan zitten, dacht ik aan alle andere onbeschofte acties waarmee je als klant te maken kunt krijgen. Een paar willekeurige voorbeelden: een hovenier die zegt een offerte voor de aanleg van een tuin uit te brengen en waar ik vervolgens niets meer van hoor. Een aannemer die niet terugbelt naar aanleiding van mijn opmerking dat het water in mijn badkamer niet wegstroomt, waardoor het water mijn gang in loopt na maximaal drie minuten douchen. Een hork van een jongeman,


die namens de kabelmaatschappij internet en dergelijke komt installeren, waarna mijn laptop het niet meer doet en mij daar doodleuk de schuld van geeft. Het gaat nog helemaal niet goed met de economie. Dit geldt zeer zeker voor Spanje, maar ook in Nederland is het allemaal nog lang niet jofel. Naar mijn mening is klantgerichtheid de beste manier om het vertrouwen van consumenten zo snel mogelijk te herstellen. Waarom blijven dan zoveel bedrijven volharden in hun ronduit onbeschofte gedrag? Mijn eerste les in klantgerichtheid luidde ooit: AAAI. Geef je klanten voldoende aandacht, kom je afspraken na, werk accuraat (doe de dingen zoveel mogelijk in

Vertrouwen komt te voet en gaat te paard 1x goed) en informeer ze. Als u dat op een positieve manier doet dan ‘pAAAIt’ u uw klanten. Ik kan u verzekeren dat dit uw business veel goed zal doen. Ook al gaat het u nu al goed, vertrouwen komt te voet en gaat te paard. Daar bent u zich van bewust, toch?

Roelof Oldenburger [email protected]


het FAblab

kvk noord-nederland

Kamer van Koophandel Noord-Nederland moet weer veranderen

‘We blijven het ontmoetingspunt voor ondernemerschap’ Tekst Renate van der Bas | Beeld Gerrit Das

Er is onrust rond de Kamer van Koophandel, nu minister Maxime Verhagen (EL&I) heeft besloten dat hij in het hele land ondernemerspleinen wil hebben, waar ondernemers met al hun vragen terecht kunnen. Verhagen wil hierbij de KvK en een organisatie als Syntens samenvoegen. Paniek bij de Kamer van Koophandel Noord-Nederland? Nee. Men vindt het daar juist een uitstekend idee.

Eric Jansen |

Als het ligt aan algemeen directeur Eric Jansen, wordt de Kamer van Koophandel in zijn nieuwe vorm een zakelijke dating-agency in optima forma. Een gestroomlijnde organisatie die meer dan ooit het ondernemersbelang dient. Omzet halen. Internationaal meedoen. Dat zijn de trefwoorden anno 2011.

Minister wil dat KvK opgaat in ‘ondernemersplein’


Klanten geven KvK Noord-Nederland een dikke 8

‘De Kamers hebben een ongekende naamsbekendheid en aanwezigheid in de regio’, aldus Eric Jansen. ‘Wij staan dichtbij de ondernemers. Ons digitale portaal wordt alom geprezen vanwege de toegankelijkheid en bruikbaarheid. De klanten van onze Kamer geven ons een dikke 8 als rapportcijfer. Wij zijn dus al een uitstekend kanaal om ondernemers te bereiken en dat wordt in een nieuwe opzet wellicht alleen nog maar beter. De Kamers van Koophandel hebben laten zien dat ze kunnen veranderen en we zijn klaar voor nieuwe uitdagingen.’ Uitstekende prijs-prestatieverhouding

Jansen stelt nadrukkelijk dat de Kamer van Koophandel op dit moment een goede prijs-prestatieverhouding levert: ‘De feiten: de eenmanszaak - de meest voorkomende rechtsvorm in ons gebied - betaalt 40 euro, de vof 80 en een kleine BV 122 euro per jaar. Daarmee wordt ook de SER gefinancierd en vervolgens krijgt de ondernemer zijn zekerheid bij het zakendoen, zijn formele rechts-

Kvk noord-nederland

Drs. E.M. (Eric) Jansen is sinds 2 jaar algemeen directeur van de Kamer van Koophandel Noord-Nederland. • Geboren in Bilthoven in 1949, kind in een gezin met vijf kinderen. • Getrouwd, vader van drie kinderen • Hobby’s: fotografie, hardlopen, watersport, tuinieren, motorrijden, saxofoon spelen. Waarom saxofoon? Omdat ik het zo moeilijk vind. Ik moet mijn uiterste best doen om mijn partijtje mee te blazen. Klinkt masochistisch? Nou ja, ik speel ook om de kick natuurlijk. Met de rockband. Van Morrison, Creedence Clearwater. Niet te vergeten: De Dijk.

persoon vastgelegd, een schat aan beschikbare kennis om hem verder te helpen bij het ondernemen, verbindt de Kamer kennis en ondernemers en realiseert ze projecten die bijvoorbeeld de regeldruk verlagen, criminaliteit beperken, bedrijventerreinen verbeteren, het ondernemersklimaat versterken, hulp bij starten, internationaliseren, groeien en verkopen van het bedrijf. Wie dat voor minder geld beter kan doen, moet zijn vinger maar opsteken.’ Een van de doelstellingen van de minister is om de totale kosten naar beneden te brengen. Jansen: ‘Hij heeft in het debat aangegeven dit te willen doen door bestaande activiteiten te koppelen en samen te brengen in ondernemerspleinen. KvK en het innovatienetwerk Syntens gaan daar onder andere deel van uitmaken. Centraler gestuurd dan nu, maar op een goede wijze regionaal verankerd. Ik denk daarbij aan ondernemers en lokale ondernemersverenigingen waarmee we samen díe dingen gaan organiseren waar ondernemers om vragen. Dat is voor de ondernemers een mooi perspectief, waarmee we keihard aan de slag moeten gaan. Wij zijn er klaar voor. Wat mij persoonlijk betreft beginnen we vandaag.’ Jansen zal niet lang hoeven wachten: in de nieuwe plannen van de minister wordt uitgegaan van een startmoment binnen twee jaar. Sommige dingen zullen in de toekomst niet veranderen. ‘Wij blijven natuurlijk ook de ouderwetse Kamer van Koophandel in die zin dat wij het handelsregister bijhouden. Daarmee bieden we ondernemers zekerheid in zakendoen.’ Recente fusie was een ‘moetje’

Eric Jansen is van huis uit econoom. Hij staat sinds anderhalf jaar aan het roer van de Kamer van Koophandel Noord-Nederland. Daarvoor deed hij ervaring op bij economische zaken in Groningen, als adjunct-directeur acquisitie bij de NOM en was hij directeur van de Kamer van Koophandel Fryslân. Bij het fuseren van de drie


Noordelijke kamers in 2008 was hij projectleider. Het lijkt alsof zijn hele carrière een opmaat vormt voor zijn huidige functie. ‘Aan dat Noordelijke traject gemeten, lijkt het achteraf inderdaad alsof ik hier naar toegewerkt heb, ja.’ De recente fusie van de drie Noordelijke kamers was een moetje. ‘Het ging natuurlijk om meer efficiency. Eén managementteam is goedkoper dan drie. Het idee dat er gefuseerd moest worden kwam van de staatssecretaris. Wij dachten, als het tóch gaat gebeuren, laten we dan als drie Noordelijke provincies samen gaan. Economisch vormen we als regio toch een vrij logisch geheel.’

De bandleden van Frou Bakker van links naar rechts Tim Brill (keyboard,piano), Jan Wind (drums), Henk Stelma (basgitaar), Henk Hulscher (zanger), en Dick Schut (gitaar). Op de voorgrond Eric Jansen (tenorsaxofoon) |

Meer omzet halen, daar draait alles om

Hoewel fusies nooit zonder hoofdbrekens en andere soorten van ongemak verlopen, lijkt Eric wel tevreden over het geheel. Een van de sterke punten is voor hem het feit dat de Kamer van Koophandel nu een meer gelijkwaardige partner vormt voor organisaties als VNONCW, MKB-Nederland, NOM en Syntens. ‘Deze partnerorganisaties werken allemaal samen op bovenprovinciaal Noordelijk niveau. We komen sneller tot zaken nu we vanuit een gelijkwaardige positie praten.’ De slogan die de Kamer van Koophandel momenteel hanteert is: Wij laten u verder komen met ondernemen. Eric is er heel duidelijk over wat hij er mee bedoelt. ‘Verder komen, daar bedoelen wij mee: meer omzet halen. Daar gaat het tenslotte allemaal om.’

‘Benieuwd hoe ons werk voor minder geld beter kan’

Meer internationale samenwerking

Ondernemers hebben vaak wel de drive om de grens over te gaan, maar hebben vaak vraagtekens bij de regelgeving en mores van een land, en niet het juiste personeel. Er loopt op dit moment al een internationaliseringprogramma en er zijn drie actieve exportclubs, met elk honderd leden, gefaciliteerd door de Kamer van Koophandel. Een strategische samenwerking tussen onderwijs, overheid en ondernemers is nodig. De KvK heeft daartoe het strategisch platform internationalisering opgezet en liet recentelijk een zeer uitgebreide inventarisatie maken van de huidige situatie. De kernvragen: welke Noordelijke organisaties onderhouden welke internationale betrekkingen en wat kan er beter. De uitkomst was dat meer efficiency is geboden. Eric geeft een eenvoudig voorbeeld. ‘Het gebeurt nu wel dat er binnen enkele maanden tijd werkbezoeken aan China worden gebracht door achtereenvolgens de gemeente Groningen, het museum in Assen en de Rabobank in Friesland. En ze weten het niet van elkaar. Dan ligt een betere oplossing nogal voor de hand. Afspraken maken over de strategie, de planning, wie gaat wat doen. Je moet de goede dingen doen. En dan niet half. Maar zeker ook niet dubbel.’

het WTC in Leeuwarden. Daar zijn de eerste stappen naar een gezamenlijke Noordelijke aanpak gezet. Duidelijk is dat met name gemikt gaat worden op de groeilanden Brazilië, Rusland, India, China en Turkije en (met steun van Europese subsidies) op NoordDuitsland. De inzet is dat elke sector betrekkingen onderhoudt op het eigen vlak - waar ze goed zijn. Eric ziet de taakverdeling wel voor zich: ‘Als Kamer van Koophandel kunnen we de bedrijfscontacten heel goed doen, Nordconnect en de provincies gaan zich toeleggen op overheidscontacten, het onderwijs (met name UMCG/ RUG en hogescholen) onderhoudt de banden met het onderwijs. En dan samen scoren.’ Behoud van werk in Nederland?

Betekent meer internationalisering nu dat bedrijven uit de regio weg zullen trekken, omdat elders goedkopere arbeidskrachten te vinden zijn? Eric vindt het eigenlijk geen discussie. ‘Wanneer je meer afzetmarkt wilt, risicospreiding en een hogere omzet, dan is het normaal dat je naar buitenlandse kansen kijkt. ‘

BRICT-landen en Noord-Duitsland Pareltjes van het Noorden

Er zijn zeker sprankelende voorbeelden van Noordelijke bedrijven die het internationaal heel goed doen. Eric: ‘Neem Ecostyle in Appelscha. Een bedrijf in ecologische bestrijdingsmiddelen en dergelijke. Dat heeft ooit zijn eerste stappen naar internationalisering gezet aan de hand van de Kamer van Koophandel. En moet je nu zien, zijn producten worden wereldwijd verkocht. Dat is fantastisch. Of Paques in Balk. Dat richt zich op de biologische reiniging van afvalstromen en werkt nu in China met een paar honderd man. Als daar een bierbrouwerij wordt opgezet verzorgt Paques de reiniging van het afvalwater.’

In september 2010 was er een massale bijeenkomst met vertegenwoordigers uit het hele maatschappelijke krachtenveld, boven in

www.verdermetondernemen.nl

Schaamnaam? Denk je bij het lezen van dit artikel aan internationalisering, maar heb je een bedrijfsnaam die in het buitenland wellicht een ‘schaamnaam’ is? Check het even. Naamswijziging bij de KvK is gratis. En het is raadzaam om een advies in te winnen over de beschikbaarheid en de risico´s van de naamkeuze. Een goed onderzoek kost momenteel 90 euro. In de nabije toekomst zul je dat onderzoek ook zelf kunnen doen, via een doe-het-zelf- stappenplan via de website: kvk.nl.

Stichting KaKa

Stichting KaKa

Renate Masselink let op de kleintjes

Dynamische dierenarts actief in kinderopvang

Er werd volop gesjoemeld met de vergoedingen

Renate Masselink |

Tekst Martine van der Linden | Beeld Gerrit Das

Kinderopvang is één van de voorzieningen waarop de regering wil bezuinigen. Renate Masselink maakt zich hierover geen zorgen, maar werkt stug door aan de opzet van haar derde kinderopvangplaats in Drenthe. Tussen het managen van de peuters door, runt ze ook nog een dierenartsenpraktijk in Dwingeloo, haar feitelijke beroep. Zullen we gewoon maar vaststellen dat ze rasondernemer is?

Toen Renate zeven jaar geleden haar opleiding tot dierenarts afrondde, wilde ze eerst bij verschillende bedrijven ervaring opdoen. Zoals bij de dierenartsenpraktijk aan de Brink in Dwingeloo, een bedrijf dat ze al langer kende. De eigenaar had al eens aangegeven Renate graag als zijn opvolger te zien, wanneer hij met de VUT zou gaan. Al snel voegde de arts de daad bij het woord en deed hij de kersverse afgestudeerde dierenarts het aanbod om de praktijk over te nemen. ‘Al had ik eigenlijk andere plannen, ik zag dat dit


een unieke kans was. Die wilde ik niet laten schieten.’ De stress van een moeilijke bevalling

Ze koos voor het ondernemerschap. Met weliswaar weinig praktijkervaring of kennis van ondernemen, maar gemotiveerd om er het beste uit te halen. Haar voorganger nam ruim tijd voor de overdracht, zodat Renate een goede start kon maken. Toch was het spannend toen ze uiteindelijk echt op eigen benen stond. ‘Veel situaties waren nieuw voor mij. Ik vroeg me vaak af of het

allemaal wel goed zou gaan, bijvoorbeeld bij een moeilijke bevalling. Maar, al ben je natuurlijk nooit uitgeleerd, na een jaar begon ik te geloven dat ik me met iedere situatie wel zou redden.’ De dierenartsenpraktijk kent inmiddels acht medewerkers, terwijl dit er zeven jaar geleden twee waren. Op een gegeven moment diende zich thuis ook uitbreiding aan. ‘Aangezien mijn man en ik veel werkten, brachten we ons kind naar een vriendin van ons. Zij was gastouder aan huis. Dat vonden we wel fijn. Het was kleinschalig en persoonlijk. Maar op een gegeven


advertorial

Friesland Lease bouwt aan duurzame relaties: Het team van kinderdagverblijf en BSO Druppies en Spetters in Dwingeloo. Achter, van links naar rechts: Annelijn Sattler, Sanne Doorten en Marion van den Rotten. Voor: Renate Masselink en Moniek van der Schaaf-Meijer |

de 350ste leaseauto voor SC Heerenveen Tekst André Staas | Beeld Henk Marks

moment stopte ze met gastouder zijn. Wij wilden echter wel een gemoedelijke opvang voor onze kinderen behouden. Zo ontstond bij mij de vraag: ‘Kunnen we hier niet iets mee doen?’ Gemoedelijke kinderopvang

Research op het internet leerde dat in feite iedereen een kinderopvang kan starten. Renate: ‘Op de site van de GGD staat een lijst met punten waaraan een kinderopvang moet voldoen. Ik wist dat ik een lange weg had te gaan als ik iets dergelijks wilde beginnen, maar zag wel mogelijkheden. Ik richtte de stichting KaKa op, wat staat voor Kwalitatieve en Kleinschalige kinderopvang. De vriendin die was gestopt met haar gastouderbedrijf kwam samen met een tweede persoon bij mij in dienst. In het begin waren we zes ouderparen van dienst en vingen we elf kinderen op.’ Buren klaagden over overlast

Met de dierenartsenpraktijk aan huis was het voor Renate geen optie om de kinderen bij haar thuis op te vangen. Ze vond een huurwoning in Dwingeloo waar ze de kinderopvang vorm gaf. Maar volgens de gemeente is het niet toegestaan om een pand met een woonbestemming te benutten als bedrijfsbestemming. De bewoners klaagden bovendien over overlast, wat Renate kon begrijpen. Dus ging ze op zoek naar een andere locatie. Ze benaderde de openbare basisschool in Dwingeloo, De Eemster, met de vraag of zij daar de kinderopvang kon voortzetten. ‘Ze stonden er positief tegenover. Er kwam vervolgens een portakabin op het schoolplein. In samenwerking met De


In feite kan iedereen een kinderopvang starten Eemster bieden wij nu ook voor-, tussen- en naschoolse opvang.’ De portakabin mag er maximaal vijf jaar staan. Het kinderdagverblijf is echter een zodanig succes – inmiddels hebben 21 ouderparen de opvang van Renate ontdekt – dat er plannen zijn om een stuk aan het bestaande schoolgebouw te bouwen. ‘Niet alleen is er duidelijk vraag naar kinderopvang. Het is ook nog eens zo dat De Eemster een kleine school is met weinig leerlingen. Het is voor dergelijke scholen moeilijk om het hoofd boven water te houden. Door er een brede school van te maken, waar kinderen van 0 tot 12 jaar dagelijks van 7.30 tot 18.00 uur terecht kunnen, staat de school steviger in de schoenen.’ Er werd wel erg veel vergoed

De oprichting van brede scholen wordt landelijk gestimuleerd. De gemeente Westerveld staat dan ook positief tegenover het plan. ‘Alleen verwachten we niet dat we uit die hoek financiële ondersteuning gaan krijgen voor de nieuwbouw, vanwege de bezuinigingen. Dus zullen we hiervoor waarschijnlijk een hypotheek moeten afsluiten.’ Renate is

inmiddels benaderd door de kleine school van Wapserveen die interesse heeft in kinderopvang van stichting KaKa. Binnenkort zal daar worden begonnen met tussenschoolse- en naschoolse opvang. Verder heeft de onderneemster begrepen dat een kleine basisschool in Diever ook interesse heeft en bestudeert ze de mogelijkheden om ook daar van start te gaan. De stichting gaat, kort samengevat, met volle vaart vooruit. Maar blijft dit zo? De regering heeft aangekondigd dat er straks wordt bezuinigd op kinderopvang. Sommige instanties vrezen het ergste: ouders die de opvang van hun kinderen niet meer kunnen betalen, moeders die hun baan opzeggen om voor hun kroost te zorgen. Renate verwacht niet dat het zo’n vaart zal lopen. ‘Kinderopvang zal een paar tientjes per maand duurder worden, maar ik verwacht dat dit voor de meeste mensen geen probleem zal zijn. Natuurlijk is het jammer dat het duurder wordt, maar laten we eerlijk zijn: in dit land werd op een gegeven moment wel erg veel vergoed. Zelfs wanneer opa of oma op de kleintjes pasten. En er werd ook volop gesjoemeld. Dus geen wonder dat ze de broekriem aantrekken. Maar ik zie het echt niet somber in.’

Bij SC Heerenveen lopen niet alleen heel wat voetballers rond, er zijn ook veel andere medewerkers zakelijk op weg voor de club. Die mobiliteit moet goed geregeld zijn. Daarom least SC Heerenveen alle auto’s bij Friesland Lease, de merkonafhankelijke en meest duurzame leasemaatschappij van Noord-Nederland. Marketingmanager Mirjam Marinus-de Jong is er trots op dat Friesland Lease ondanks de economische tegenwind gestaag doorgroeit. ‘Wat wij goed doen, is dat we vooral denken aan de mógelijkheden voor onze klanten. En dat we voorop durven lopen, zeker wat betreft duurzaamheid: met groen gas, elektrische-, en hybride aandrijving zijn we koploper in NoordNederland. En we zijn ook duurzaam bezig in de zin van het aangaan van duurzame relaties.’ Al meer dan tien jaar een hechte relatie

De band met SC Heerenveen is een mooi voorbeeld van een duurzame relatie. Al meer dan tien jaar levert Friesland Lease de auto’s voor spelers en medewerkers. Over vaste banden gesproken: het zijn altijd auto’s van Autoland van den Brug, een solide bedrijf dat met tien vestigingen prominent aanwezig is in Friesland, met Volkswagens, Audi’s, Seats en Skoda’s.

En de samenwerking gaat door

Op 8 december kreeg Ron Jans, de trainer van Sc Heerenveen, de sleutels van de 350ste leaseauto uitgereikt door accountmanager Sipke van der Ploeg die bij Friesland Lease de leaseauto zaken voor Sc Heerenveen behartigd. Daarbij waren directeur Hans van den Brug van Autoland van den Brug en Jan Baljeu, directeur van Friesland Lease en Jan van Erve directeur van Sc Heerenveen. Deze drie ondertekenden bij deze feestelijke gelegenheid meteen een contract ter verlenging van de huidige samenwerking, met een periode van drie jaar tot 2013. Het decor werd gevormd door een tiental nieuwe leaseauto’s met trainer Ron Jans en negen spelers in de rol van chauffeur.

Volle werkweken

Ze is inmiddels 33 jaar, heeft twee kinderen en de derde is in aantocht. Naast haar werk voor de stichting KaKa, staat ze nog altijd aan het roer van de dierenartsenpraktijk. ‘Stichting KaKa heeft geen winstoogmerk, maar ikzelf houd er ook echt weinig aan over. Met wat ik als directeur van de stichting verdien, betaal ik een vervangende medewerker in de dierenartsenpraktijk. Daarnaast werk ik veel ’s avonds en in de weekenden. Ja, het kost energie, maar ik vind het geweldig om te doen. Dierenarts zijn is leuk, maar ondernemen is nog leuker.’

Van links naar rechts: Oussama Assaidi, Gerrit Veldhuizen, Ron Jans, Jan van Erve, Raymond Libregts, Sipke van der Ploeg, Philip Haglund en Jan Baljeu |

www.stichtingkaka.nl www.dapdwingeloo.nl


blauwestad

De bewoners van Blauwestad weten dat het kan:

Leven als God in Groningen Tekst Marjan Brouwers | Beeld Henk Marks Ed Verwoerd |

De negatieve publiciteit van buitenaf is vermoeiend, maar nooit ontbreekt het de bewoners van Blauwestad zelf aan energie om hun nieuwe woonwereld te promoten: ‘Neem de zonsopgang, die is hier prachtig. Nooit zag je een mooiere wisselwerking tussen water en lucht. En als je ‘s zomers een stukje wil varen, kom je meestal niet verder dan het terras van de buren. We hebben het hier echt goed met elkaar.’

spijkerman evenementenverhuur

Ondernemende buren weten elkaar te vinden

De schoonheid van Blauwestad komt vooral tot uiting als je een stukje gaat varen, vinden bewoners. Ze wonen pal aan het water en hebben vrijwel allemaal een zeilbootje of een sloep aan hun privésteiger liggen. Afgelopen winter stapten ze massaal op de schaats en schoven ze dagelijks eendrachtig de sneeuw weg zodat er een mooie ijsbaan ontstond. Het meer (ruim 800 hectare groot) kwam landelijk in het nieuws toen de Nationale IJszeilkampioenschappen er werden gehouden. En deze zomer organiseerden de bewoners van Het Riet een roeiwedstrijd waaraan alle straten van de wijk fanatiek meededen. ‘Blauwestad is het nieuwe Sneek’, weet ijssalonhouder Ed Verwoerd zeker. ‘Daar struikel je over de boten, hier hebben we nog de ruimte.’ Einde privaat-publieke samenwerking

Dat zijn verhalen die niet in de krant komen te staan. In de media gaat het alleen over Blauwestad als een mislukt project. Blauwestad ging in 2004 van start als een privaat-publiek project, waarbij de provincie Groningen samenwerkte met BAM, Ballast Nedam en Koop Holding Europa. De private partijen trokken zich terug omdat de verkoop van de kavels als gevolg van de crisis tegenviel. Daardoor leed de provincie een verlies van 29 miljoen euro. Uiteraard was hier in de pers veel commotie over en juist daardoor kwam Blauwestad negatief in het nieuws te staan. De provincie werkt nu samen met de gemeente Oldambt om toch een succes van Blauwestad te maken. Loten om een kavel

Ed Verwoerd kwam vanuit Rotterdam naar Blauwestad om er met zijn gezin te gaan wonen en werken. Hij is eigenaar van IJsblauw, de ijssalon in de jachthaven waar hij zelf ijs maakt op Italiaanse wij-


blauwestad

Ralph Steenbergen |

ze. Daarnaast runt hij de Brasserie in het Informatiecentrum. ‘Wij moesten nog loten om een kavel en hebben niet eens onze eerste keuze gekregen’, vertelt hij bij een kopje koffie in de Brasserie. ‘Die eerste kavels vlogen weg. Maar ja, daarna kwam de crisis.’ Spijt van zijn overstap heeft hij geen moment gehad. ‘Wij wilden weg uit Rotterdam, weg uit die eeuwige file. We hebben heel bewust voor Blauwestad gekozen omdat we in een rustig gebied aan het water wilden wonen. Je kunt hier een vrijstaand huis laten bouwen voor de prijs waar je in het Westen nog geen eenvoudig rijtjeshuis kunt kopen.’ Dat Blauwestad alleen voor rijke pensionado’s uit de Randstad te betalen zou zijn, bestrijdt hij. ‘Dit wordt weleens het Miljonairs Moeras genoemd. Maar je hebt hier al kavels vanaf 100.000 euro. Ik doe in de Brasserie vaak zelf de bediening en dan hoor ik bezoekers praten. Ze denken vaak dat hier alleen rijke mensen wonen en zijn dan oprecht verbaasd als ze horen dat ik hier zelf woon.’

Hun huis is strak en open. Buiten en binnen lopen in elkaar over. Geen detail is verkeerd gekozen. Ralph: ‘Door de openheid van het huis is het net alsof je altijd buiten zit. De natuur is om je heen. En ondertussen ben je binnen 25 minuten in hartje Groningen. Alle voorzieningen zijn dichtbij: ik ben nu sneller bij de Albert Heijn in Winschoten dan vroeger bij de Groningse Jumbo toen we nog een appartement in de binnenstad hadden.’ Ondernemers onder elkaar

Ook de aanwezigheid van veel thuiswerkende ondernemers bevalt Ralph goed. ‘Je loopt heel makkelijk bij elkaar binnen om te praten over zaken waar je als ondernemer mee kan zitten.’ Zoals bij zijn buurman Robin Plomp, die met zijn vrouw Wilma en zoons Rico en Rowan van Winschoten naar Blauwestad verhuisde. Zijn bedrijf Pro Motion Pictures is gevestigd in het bedrijfspand aan de weg en erachter heeft hij een huis aan het water laten bouwen. ‘Ik wilde terug naar een klein, breed bureau dat alles in huis heeft. Dat is gelukt. Het is hier heerlijk werken en wonen, ook voor de kinderen. De oudste studeert inmiddels in Groningen, maar daarvoor zaten ze allebei in Winschoten op school. Je merkt ook dat ze veel minder vaak achter de computer kruipen: hier is buiten altijd wel wat te doen. Ze zijn de hele dag bezig op en aan het water.’

Ambassadeurs

Privé kan hij het uitstekend vinden met de andere bewoners van Het Riet. ‘We gaan deze winter met een aantal gezinnen op wintersport. Samen hebben we een heel hotel afgehuurd. In de zomer varen we bij elkaar langs om samen iets te drinken of te barbecuen.’ Hij vindt dat de driehonderd bewoners allemaal ambassadeurs van Blauwestad zijn. ‘We hebben zelfs een keer een paginagrote advertentie in de krant gezet vanwege alle negatieve publiciteit. We wilden laten zien dat wij het hier wel goed hebben. Wie wil nu niet zo wonen als wij? Blauwestad is absoluut niet te vergelijken met een saaie Vinexwijk. De hele infrastructuur lag er vanaf het begin al en alle voorzieningen zijn in de directe omgeving beschikbaar. Natuurlijk was het voor de mensen om Blauwestad heen even wennen. Maar als je rondrijdt zie je hoe de dorpen zijn opgeknapt vergeleken met tien jaar geleden. Op alle opritten zie je trailers staan met bootjes erop. En we trekken als gebied veel toeristen: vooral in de zomer komen hier veel mensen naartoe om te varen en rond te fietsen.’ Vissen en sterren kijken

Arie Fuik vond het pionieren in een nieuw gebied zo aantrekkelijk dat hij het Gooi verliet om een huis te laten bouwen. Als gepensioneerde heeft hij alle tijd om in zijn bootje rond te varen en te vissen.

Dit het nieuwe Sneek, mét ruimte voor je boot

Gek op watersport

Ook Ralph en Nicolette Steenbergen horen bepaald niet tot de categorie van de Randstadrentenier. Integendeel. De dertigers staan midden in het leven. Ralph werkt sinds afgelopen zomer als vastgoedadviseur in zijn eigen bedrijf NESK vanuit huis en Nicolette pendelt dagelijks naar Groningen waar ze bij de provincie werkt. ‘Wij zijn gek op watersport, Nieuw-Zeeland en reizen’, vertelt Ralph, terwijl hij twee jonge katten buiten zet die net een libelle hebben gevangen. ‘Hier vonden we alles wat we zochten en konden we onze droom om zelf een huis te ontwerpen en laten bouwen laten uitkomen. We hebben voor de wijk Het Riet gekozen omdat je hier heel vrij bent in je bouwstijl. Wat ons bevalt is de variatie aan huizen en mensen. Dit is echt een leuke wijk om te wonen.’

Robin Plomp |


spijkerman evenementenverhuur

Pionieren, vissen en sterren kijken

Ondernemen in De Tamboer

Arie Fuik |

‘Dit huis noemen ze wel het Palenhuis, omdat ik rondom de glazen puien grenen boomstammen heb laten bevestigen. Het is net of je buiten zit, maar door die bomen hebben we toch ook privacy.’ Hij vindt het heerlijk om de hele dag in de natuur te zitten. ‘Ik houd van vissen en dat kan hier prima. Er zit hier enorm veel vis, echt grote snoeken tot een meter lang.’ Hij houdt van de omgeving en rijdt graag een rondje langs de wierdendorpen. ‘Voor een Randstedeling als ik is het wonderbaarlijk hoe helder de lucht ‘s nachts is. Je ziet hier zoveel sterren. In augustus hebben we uren genoten van de vallende sterren.’ Bovendien roemt hij de veiligheid van het gebied. ‘Als ik op reis ben weet ik dat de buren mijn huis in de gaten houden. Dat is een fijn gevoel.’ Meer doen in de winter

Dat er in Blauwestad geen winkels zijn, vindt hij logisch, maar er zou wel iets meer moeten gebeuren op het gebied van de horeca. ‘In de winter gebeurt er niets en dat is jammer. Het toerisme zou ook dan meer een impuls moeten krijgen. Zorg dat er hier een groot Landal Park komt, bijvoorbeeld. Dan is er hier het hele jaar door aanloop. Er is genoeg te doen voor toeristen: het meer, de stad Groningen, Bad Nieuweschans, ga maar door. Dat zou geheid succes betekenen.’ Ook vindt hij dat de mensen uit de omgeving de kans moeten krijgen om hier te wonen. ‘Richt je niet alleen op pensionado’s uit het Westen, maar verkoop ook kleinere kavels aan de mensen van hier. Dan krijg je een betere mix en wordt de acceptatie van Blauwestad in het noorden ook groter.’ Het nieuwe Sneek

Ed Verwoerd en zijn gezin willen in ieder geval niet meer terug naar Rotterdam. De kinderen hebben het naar hun zin op school in


Winschoten en Eds ijssalon en Brasserie lopen naar wens. ‘Ik weet zeker dat het ondanks de recessie echt goed komt. Ik geloof in de toekomst van Blauwestad. Mensen weten niet wat ze zien als ze hier voor het eerst komen. Waar kun je in Nederland naar je werk varen? Ik weet het zeker: Blauwestad is het nieuwe Sneek. Er liggen hier zoveel kansen, dat gaat echt goed komen.’

Theater en Congrescentrum De Tamboer biedt naast de

Voor een rondleiding met videopresentatie kunt u de

theatervoorstellingen ook een scala aan mogelijkheden voor

QR-code scannen als uw mobiele telefoon over een

Wonen als God in Groningen

zakelijk ondernemen in een sfeervolle, theatrale ambiance.

QR-reader en internetverbinding beschikt. Lukt dit niet?

Dat het niet vlekkeloos is gegaan met Blauwestad ontkennen Robin en Ralph ook niet. Robin: ‘Maar dat geldt ook voor andere plaatsen, waar bouwprojecten zelfs zijn stopgezet. We hebben veel negatieve publiciteit gehad en het economische tij zit natuurlijk niet mee op dit moment.’ Ralph voegt hier aan toe: ‘Mensen kunnen op dit moment hun eigen huis niet kwijt, dus kopen ze ook hier geen kavel. De vastgoedmarkt in het Noorden is al langer een zorgenkindje. Pas als het economisch weer beter gaat, zal het hier ook aantrekken. Wat we hier nodig hebben is tijd.’ Robin: ‘Mensen die kritiek hebben op Blauwestad zijn hier vaak nog nooit geweest. Kom eerst maar eens kijken!’ Arie vat zijn Blauwestadgevoel krachtig samen: ‘Wij wonen hier in een prachtig, rustig natuurgebied. Je komt hier in een andere flow. Daarvoor hoef je geen huis op het Franse platteland te kopen. In feite wonen wij hier als God in Groningen.’

Modern toegeruste grote en kleine zalen van 2.000

Kijk dan op onze site, daar kunt u het vermelde nummer

tot 20 gasten, professionele faciliteiten, totale catering

intoetsen of surfen naar deze virtuele rondleiding.

van superieur niveau en een team van professionele

Voor een echte rondleiding of meer informatie kunt u contact

medewerkers maken van uw evenement een ware beleving.

opnemen met onze afdeling Verhuur & Evenementen.

www.blauwestad.nl www.nesk.nl www.promopix.nl www.ijsblauw.com

Iedere ruimte heeft een eigen sfeer en unieke mogelijkheden en kan op maat en naar uw wensen worden ingericht.

Scan deze QR-code met uw mobiele telefoon voor een video-presentatie of kijk op www.detamboer.nl taGGle.nl - 769039

T 0528 280110 | [email protected] | www.detamboer.nl

sensortechnologie

sensortechnologie

Testprojecten met verstandelijk gehandicapten

Zorg op afstand komt steeds dichterbij

Rik Bakker |

Margreet Schurer |

Tekst Christine Pietersen | Beeld Henk Marks

Zorg op afstand met behulp van sensortechnologie, kan een oplossing zijn voor die regio’s in Hugo Velthuijsen |

Groningen en Drenthe waar een tekort dreigt aan gekwalificeerd verplegend personeel. Als bijvoorbeeld

Igor Stalpers-Croeze |

zelfstandig wonende verstandelijk gehandicapten op afstand worden gemonitord, dan zijn er minder verpleegkundigen in de buurt nodig.

Zorg op afstand is wereldwijd in opkomst. Tot nu toe werd het voornamelijk ingezet in landen waar grote afstanden overbrugd moeten worden, zoals de VS, Canada en Australië. In Europa waren Frankrijk en Finland de eerste landen die deze zorgvorm overnamen. Nederland is een klein land en men zag het aspect ‘afstand’ niet direct als een problematische factor. De zorginstanties, overheid en beleidsmakers kijken er nu anders tegenaan: zorg op afstand biedt een hogere kwaliteit door intensievere zorg, het verbetert het zelfmanagement van de cliënt en het zorgt voor een efficiëntere inzet van schaarse professionals. Zelfstandig wonende gehandicapten monitoren

Voor zorg op afstand kunnen verschillende communicatiemiddelen worden ingezet, zoals mobiele telefoons, videoverbindingen, websites, e-mail, maar ook sensoren. Informatie over de patiënt wordt


opgeslagen in databases en doorgegeven aan zorgverleners, zonder dat de patiënt of de zorgverlener de deur uit hoeven. Dat maakt dat ouderen langer thuis kunnen blijven wonen en dat chronisch zieken meer vrijheid ervaren. Zorg wordt ingepast en afgestemd op het dagelijkse leven van de cliënt. De Groningse Hanzehogeschool, zorgdienstverlener Novo en ICT-systeemintegrator Avics, werken aan een project waarbij sensoren worden aangebracht in huizen van zelfstandig wonende, licht verstandelijk gehandicapten. De sensoren kunnen bijvoorbeeld registreren wanneer een raam open wordt gezet of hoe laat mensen naar bed gaan en opstaan. Daarnaast is het systeem in staat tot interventies, zoals het aansporen van een cliënt om op tijd naar bed te gaan of op te staan. Vanaf 2013 is er te weinig verplegend personeel

Lector New Business & ICT van de Hanzehogeschool Groningen,

dr. Hugo Velthuijsen is voorzitter van de stuurgroep van het project. ‘Novo verwacht dat er in 2013 een tekort is aan gekwalificeerd verplegend personeel en vroeg of wij hier een oplossing voor konden bieden. We hebben het in een project gegoten en vervolgens Avics er bij gevraagd, vanwege hun expertise en omdat ze een voorsprong hebben op technologisch gebied.’ In augustus 2009 ging de stuurgroep, bestaande uit Hugo Velthuijsen, Rik Bakker (Novo) en Igor Stalpers-Croeze (Avics) aan de slag. Margreet Schurer van de Hanzehogeschool Groningen, werd aangesteld als projectmanager. Ter voorkoming van blauwe zwaailichten

Velthuijsen: ‘Het project is er op gericht om mensen met een licht verstandelijke handicap blijvend zelfstandig te laten wonen. Deze mensen hebben een enorme behoefte aan rust, orde, regelmaat en

meer regelmaat creëren voor verstandelijk gehandicapten Novo biedt met ruim dertienhonderd medewerkers ondersteuning aan tweeduizend mensen met een verstandelijke handicap bij wonen, werk en dagbesteding in Groningen en Drenthe. Divisiemanager Rik Bakker: ‘Novo heeft momenteel driehonderdvijftig cliënten die zelfstandig wonen. Soms worden ze ontslagen omdat ze meerdere keren te laat op hun werk zijn gekomen. Of worden ze geconfronteerd met een torenhoge energierekening, omdat ze, als het te warm is, de CV niet omlaag zetten, maar het raam wagenwijd open zetten. Met dit systeem willen we dergelijke situaties voorkomen, omdat die het leven van onze cliënten ontwrichten. Wij gunnen ze graag een plezierig leven.’

sensoren

reinheid, om het zo maar te zeggen. Maar ze kunnen ook wel eens uit de band springen en dat kan leiden tot overlast, drugsgebruik, baanverlies of gezondheidsklachten. En kan er een ‘blauw zwaailichtmoment’ ontstaan, wat de begeleiders uiteraard graag willen voorkomen. Sensoren kunnen afwijkingen in leefpatronen registreren, waardoor de begeleiders sneller worden geïnformeerd. Het is onze ambitie om met dit project van een reactief naar een proactief systeem te gaan.’ Het project draait inmiddels een jaar en er kwam meer bij kijken dan de deelnemers hadden gedacht. Velthuijsen: ‘Het is een onderzoekstraject, dus is het niet verwonderlijk dat je dingen moet aanpassen. Novo wilde bijvoorbeeld de sensoren ook inzetten als een ‘leermiddel’ voor de doelgroep. De doelgroep leert vooral door conditionering en inslijten. Gewenst gedrag beloon je, ongewenst gedrag negeer je. Hoe ga je dat doen? Dat was opeens een hele interessante vraagstelling voor onze studenten die een zorgopleiding volgen. Omdat we zoveel disciplines in huis hebben konden we studenten inzetten van de opleidingen ICT, sensor technologie, gezondheidsstudies, financieel-economisch management, rechten en international business, human technology en marketing.’ Onrust bij de cliënten Wie gaan er aan verdienen?

‘Een spannend moment was toch wel de intellectuele eigendomskwestie. Avics wilde graag eigenaar worden van het systeem, om het te vermarkten. Maar Novo wordt met marktwerking geconfronteerd, dus die had ook een belang. Afgesproken is nu dat Avics de soft- en de hardware verkoopt en dat Novo een op maat gemaakt interventiesysteem krijgt. Voor de studenten die aan de businesscase werken was het ook een interessante kwestie. In mijn lectoraat wil ik de afzonderlijke studies ICT en Business bij elkaar brengen. Als je tegen ICT-studenten begint over verdienmodellen, dan worden ze daar een beetje chagrijnig van. En economiestudenten hebben leuke ideeën, maar hoe ze dat technisch moeten uitvoeren is een lastiger verhaal. Daarom is dit project heel geschikt voor ze.’

‘Bij een aantal cliënten worden de sensoren momenteel uitgetest en dat levert spanningen op. Ze krijgen ineens veel onbekende mensen over de vloer en dat vinden ze niet prettig. Voor de acceptatie van het systeem zullen we dus heel zorgvuldig moeten omgaan met de implementatie, omdat dat gevolgen kan hebben voor het vermarkten van het systeem. Zorg is in die zin een lastige wereld, omdat je soms met mensen te maken krijgt die anders zijn dan jij en ik. Wij kunnen ‘oorzaak’ en ‘gevolg’ begrijpen, maar dat werkt niet bij iedereen zo.’ www.hanze.nl www.novo.nl www.avics.nl

zoeken naar aansluiting op bestaande systemen in de zorg Avics is bijna twintig jaar ICT-specialist in de zorgsector. Als merkonafhankelijke systeemintegrator ontwerpt, bouwen en implementeert het bedrijf open source software en participeert het in landelijke en Europese IT-ontwikkelingstrajecten. Hoofd ontwikkelafdeling Ir. Igor Stalpers-Croeze: ‘Met de studenten van de Hanzehogeschool Groningen programmeren we nu expertsystemen om de sensorgegevens te analyseren en om te zetten in rapportages voor de cliënt, de begeleiders en de orthopedagoog. Uiteindelijk kan de orthopedagoog zelf de sensoren programmeren en per cliënt maatwerk verrichten. Als het project medio 2011 afgerond is gaan wij het product vermarkten. Wij weten als geen ander hoe wij dit systeem kunnen koppelen aan de bestaande systemen die in de zorg worden gehanteerd.’


column

DE BOTOX-MYTHE

Beeld Fotomel |

Botox! Een magisch woord in beautyland, want botox belooft een eeuwig jeugdig uiterlijk. Tegelijkertijd roept het woord veel controverse op. De extreme fans laten zich om de paar weken volspuiten, terwijl anderen er juist niet aan moeten dénken. Botox zou immers ‘vergif ’ zijn en wie wil dat nou vrijwillig toegediend krijgen?! Zoals altijd ligt de waarheid ergens in het midden. Laat mij u uit het woud der verwarring leiden en de belangrijkste feiten over botox op een rij zetten. Botox is een eiwit dat wordt aangemaakt door de bacterie Clostridium Botulinum. Deze gezuiverde toxine - ja, een gifstof - wordt in de medische wereld al ruim dertig jaar in minimale hoeveelheden gebruikt voor het blokkeren van de prikkeloverdracht van de zenuwen naar de spieren. Hierdoor wordt de werking van de desbetreffende spieren afgeremd of zelfs stilgelegd. Denk hierbij aan de behandeling van spierproblemen, maar ook aan het oplossen van een probleem als overmatige transpiratie, waarbij de zenuwen van de zweetklieren worden geblokkeerd. Maar is botox nu giftig? Het

Een ‘mislukt hoofd’? Botox krijgt vaak onterecht de schuld antwoord is: nee! Alleen in bijzonder hoge concentraties is het een giftige stof, maar dat geldt voor alle medicijnen. Zelfs het drinken van te veel water kan uiteindelijk fataal zijn. Het feit dat deze toxine al kan worden toegediend aan zuigelingen met spasmes, geeft aan hoe absoluut veilig het is. ‘Wat ’n botoxkop!’, hoor ik mensen wel roepen wanneer ze iemand zien met een gezicht waar duidelijk te veel en verkeerd aan is ‘ge-


sleuteld’. Het resultaat is dan zeer onnatuurlijk en het is heel gemakkelijk om botox overal de schuld van te geven. Botox lijkt soms wel een verzamelnaam voor alle vul- en snijwerk, vooral als het gaat om mislukte ingrepen bij bepaalde BN’ers. Maar met te volle lippen, te gevulde wangen of te strak getrokken oogleden heeft botox niets te maken. Vakkundig spuiten is een kunst! Daarom is het heel belangrijk om dit te laten verrichten bij een vakkundige cosmetisch arts die dagelijks met injectables werkt. Een dergelijke arts zal vooraf altijd een fatsoenlijke anamnese (ziektegeschiedenis) opstellen, zodat eventuele risico’s volledig worden uitgesloten. Al dan niet in combinatie met andere injectables of huidverjongende behandelingen kan met botox een subtiel verjongend en verzachtend effect worden verkregen. En ondanks het feit dat het resultaat niet permanent is, wordt het verouderingsproces wel vertraagd, omdat de rimpels de kans niet krijgen zich te verdiepen. Zo past botox mijns inziens perfect bij het enige effect dat bij cosmetische ingrepen voorop moet staan, namelijk -zoals de Engelsen het zo mooi zeggen - to grow old gracefully!

Meppel - Amersfoort [T] 0800 333 222 0 [E] [email protected] [I] www.greenearthproducts.eu Dr. Catharina Meijer, arts-directeur bij DermaClinic www.dermaclinic.nl

maar waar en hoe? Bos&Bos Catering gaat spectaculair De Z-factor: bezuinigen in de zorg, Hoe krijgen we Drenthe in beweging?

Recommend Documents