Maandblad van het Religieus Genootschap der Vrienden (Quakers) www.Quakers.nu 85e jaargang nr. 5 Mei 2014
vierde cursus communicatievaardigheden in Gaza: spirituele waarden in een tai-chi oefening bij de moskee, april 2014
Van de redactie Vanuit Jeruzalem begin ik met dit redactionele stukje voor de Vriendenkring van mei. We logeren bij een vriendin die we al jaren kennen. We praten veel met elkaar, ook over de verhalen die we van onze cursisten horen over het Israëlische leger, die ons heel erg aangrijpen. We horen dat excessen in het leger worden gestraft. Ze vertelde ook over haar zoon die toen hij in het leger moest dienen, gewelddadig was tegen zijn moeder. Het geweld dat hij in het leger leerde kon hij thuis niet tegenhouden. Vanmiddag hebben we een wandeling gemaakt langs de Cremisan vallei, tussen Gilo en Har Gilo waar we in de vorige Vriendenkring over schreven. We keken over het uitgebreide terrein van de Dierentuin van Jeruzalem om het klooster te zien, waar de muur een scheiding gaat brengen tussen het klooster en een groot deel van hun grond met de wijngaarden waar ze zo bekend van zijn. Hetzelfde gebeurt ook met een groot deel van de olijfboomgaarden van de inwoners van het dorp Al Walaja. De muur gaat hen van hun tuinen en gronden scheiden waar ze hun bestaan aan te danken hebben. Wat zijn de onderliggende motieven om dit te doen? Angst en behoefte aan veiligheid? Hoe kunnen we als mensheid leren dat veiligheid alleen kan komen door vertrouwen, vriendschap en respect voor elkaars wereldmodel, cultuur, dat van god in ieder mens? In dit nummer volop inspiratie over wat ons beweegt en sociale betrokkenheid. Sytse Tjallingii (redactie)
Naast De Vriendenkring op papier staat De Vriendenkring in kleur op de website, waar je nog een schat aan aanvullende en actuele informatie over de Quakers vindt. Bezoek daarom geregeld onze internet site: www.Quakers.nu/nl/Vriendenkring
2
Hoe bidden werkt. door Marlies Tjallingii
Ik ga samen met Sytse via de grensovergang van Erez naar Israël en van daaruit door naar Ramallah. We zijn heel vroeg opgestaan en hebben een taxi om kwart voor acht. Eigenlijk wilden we al eerder vertrekken. We willen naar de Quaker meeting in Ramallah, die om half elf begint. Firas die ons mee weg brengt, had ons gezegd dat we de taxi die ons naar Ramallah brengt wel een half uur eerder kunnen bestellen: om kwart voor negen. Als we aankomen bij de grens is het erg druk, er zijn veel vrouwen met kinderen en we zien twee mensen in een rolstoel, waarvan één een vrouw met een geamputeerde voet. Ik ga met een elektrische kar, Sytse loopt het stuk (1 kilometer) dat we door een overdekt stuk niemandsland gaan. Onze koffers worden apart vervoerd, deze keer hoeven we ze niet zelf te duwen! We wurmen onze koffers door de draaideuren van stalen staven. We moeten onze koffers en rugzakken in bakken plaatsen zodat ze door de scanners kunnen. De ruimte waar dat gebeurt, is helemaal vol met mensen. Daarna gaan we zelf door de scanner. Ik sta aan de vrouwenkant, Sytse is snel door de mannenkant. Die stroom stopt op een gegeven moment. Dan gaan de mannen ook door de vrouwen kant en mogen zelfs voor! Boven zitten mensen op schermen te kijken en geven aanwijzingen aan de grensbeambten die de mensen aanwijzingen geven. Waarom? Vind men die mannen belangrijker dan de zieke vrouwen? Mogen ze niet te lang bij de vrouwen blijven? Het duurt heel lang voordat de vrouwen door de scanner zijn: vaak moeten ze nog een keer, en dan moeten ze hun hoofddoek opvouwen over hun hoofd. Als ze een tweede keer moeten dan houdt de man aan de andere kant, die de scanners bedient, hun kindje vasthouden. Ik sta naast twee zussen die naar het Hadassah ziekenhuis in Jeruzalem gaan waar een van de zussen die longkanker heeft behandeld moet worden. Ze kan bijna 3
niet meer staan. Ik voel met haar mee, mijn knieën zijn heel pijnlijk. Als ik eindelijk door de scanner heen ben, kan ik zitten. Ik ben helemaal doodop en denk: het enige wat ik kan doen is bidden, denkend aan Bisschop Tutu. Ik lees het boek “De kleur van je hart” over de Waarheids en Verzoenings Commissie. Tutu begint elke bijeenkomst en interview met een gebed. Dus in plaats van te wachten op de meeting bid ik: lieve God jij weet wat ik nu Dr Mai (staand)doet een demo met de drie waarne mers posities nodig heb. Precies op dat moment krijg ik een Sms bericht, ik denk dat is van de taxi chauffeur die wil weten hoe het met ons gaat, hij wacht al meer dan een uur. Ik open mijn telefoon en zie dat het een bericht is van Dr Mai. Zij is één van onze cursisten waar we een hele goede band mee hebben opgebouwd. Ze schrijft: God with you! Ik krijg tranen in mijn ogen. Zo afgestemd op elkaar, is dat toeval? Het voelt als een antwoord op mijn gebed en geeft me een steun in de rug in deze vermoeiende grens overgang. Helaas komen we te laat bij de Quakermeeting, maar op tijd voor het nagesprek en we zien Jean Zahru en mensen van EAPPI (Eucumenical Accompaniers or Peace in Palestine and Israel) en ook Jan Kaspers die we eerder ontmoetten. We mogen logeren in het annex van het Quakerhuis, waar Kathy Bergen 7 jaar heeft gewoond, daar geven we dit keer ook weer onze cursus. Een fijne omgeving met een prachtige tuin met bloemen en stilte. 4
Quaker meeting in Jeruzalem door Sytse Tjallingii
Het is zondag 13 April. We logeren bij onze vriendin Miriam, die we kennen o.a. van een workshop over Jalāl ad-Dīn Muhammad Rūmī (een moslim mysticus uit de 13e eeuw). Ze gaat met ons naar de oude stad naar de Quaker bijeenkomst die we hebben afgesproken met Linda Whittaker de enige Quaker in Israel, die we al enkele jaren kennen. We nemen de lightrail, waarvoor de hoofdwegen van Jeruzalem jaren overhoop hebben gelegen. We proberen kaartjes te kopen, maar zelfs met de hulp van verscheidene omstanders lukt het niet. We besluiten toch maar in te stappen, al is het met een gevoel van iets te doen wat niet mag, eigenlijk een beetje illegaal. Een herinnering aan één van de vorige keren dat we in Jeruzalem waren, toen we boete kregen, toen we wel kaartjes hadden maar niet begrepen dat we nog moesten activeren, kwam in alle levendigheid weer naar boven. Onze Israëlische vrienden bezworen ons om toch vooral niet te betalen!. Het gevoel van schuld en iets illegaals te doen heeft ons toen achtervolgd tot we uiteindelijk weer in het vliegtuig zaten. Nu werden we gecontroleerd en Miriam legde uit dat we zowel met een creditcard, als met munten hadden proberen te betalen. Nu zei de vriendelijke dame die ons controleerde, dat ze samen met ons een kaartje zou kopen als we zouden uitstappen. Wat een opluchting! Uiteindelijk kwam er ook nog een mannelijke controleur bij en samen hebben we kaartjes gekocht, waarbij er ook nog veel munten werden geweigerd. Tot slot zei de controleur in keurig Nederlands: doei! En nog andere woorden, dat was dus een vrolijke afronding van wat toch als spannend begon. We liepen naar Jaffa Gate en na wat zoeken en bellen met Linda kwamen we bij de Lutherse Verlosser kerk, waar we in de refter hadden afgesproken. Linda had van te voren in het blad van de Lutherse gemeente en tijdens de dienst bekend laten maken dat we om 11 uur een 5
Quaker dienst zouden hebben. Tot onze verbazing waren er behalve Marlies, Miriam, Linda en ik nog 16 anderen, meest jonge mensen! Linda en Marlies hebben uitgelegd wat de bedoeling van de Quakermeeting is en daarna begon de dienst. Heel fijne bijdragen, ook van de andere meest jonge deelnemers, waarbij ik een sterke verdieping voelde. Eén van de bijdragen, was dat bij Pasen (het is nu Palmpasen) de mensen eerst Jezus toejuichten, maar enkele dagen later schreeuwden om hem te kruisigen. Deze jonge man zei: “Ik voel dat ik aan beide kanten sta.” Dat raakte me diep, ja we staan vaak aan twee kanten, die van de vrede en van de veroordeling. Ook in dit verscheurde land sta ik aan twee kanten: begrijpen dat mensen zich angstig en boos voelen en ook voelen hoe liefdevol mensen zijn en vrede willen. Na driekwartier gaven we elkaar een hand en stelde iedereen zich voor. Veel jongeren komen uit de US uit Utah studeerden zijn Mormonen en studeren aan hun eigen Universiteit hier. Eén van hen vertelde dat ze van beide kanten mensen te gesproken hebben en zich dus breed georiënteerd hebben. Er was ook iemand uit Zweden die voor EAPPI hier komt te werken als waarnemer, zij is Quaker en Marlies en zei hadden gezamenlijk verscheidene Zweedse Quakers. Een heel fijne sfeer en veel betrokkenheid bij het vredesproces. En dat na één mailtje naar Linda om een Quakermeeting te organiseren als wij in Jeruzalem waren. Tot slot gingen Linda, Miriam, Marlies en ik nog falafel en humus eten bij Abu Shukri, een Palestijns restaurantje in de oude stad, heerlijk met slaatjes en verse sapjes. Linda blijkt een gedetailleerde kennis te hebben van de geschiedenis van het Christendom en Jodendom in de eerste eeuwen van onze jaartelling. Ze verteld er uitgebreid over. Tot slot neem ik op de terugweg nog wat foto’s van wereldbollen die bij Jaffa Gate op een pleintje zijn opgesteld met als thema duurzaamheid op onze planeet. Enkele foto’s zijn in dit artikeltje opgenomen. Zeer verschillende modellen van de wereld, zelfs als het over het zelfde thema gaat. Welk model van de wereld om je heen heb jij? 6
