Maandblad van de Verenigde Protestantse Kerk in België

Maandblad van de Verenigde Protestantse Kerk in België Nr. 4| april 2004| 26ste jaargang

CROISSANTJE

Zij zat met hem in het restaurant, rolstoel, kinderkrantje. In zijn afgeplakte hand hield hij een croissantje. Zij had voor hem een spel bedacht : eten naar het midden, elk een punt, de korst is zacht : hij moet van mij winnen. Zij zat alleen op de binnenplaats, brekend aan dat broodje. Vogels brachten het hemelwaarts : dat was haar laatste loodje. Wil jij met mij spelen, ook jij mijn kind ? Strooi dan al mijn stukjes uit in de wind !

BOSGEUR

info april 2004

1

Colofon Verantwoordelijke uitgever Ds. Daniël Vanescote Redactieteam Eefje van der Linden Judith van Vooren Bea Smetryns-Baetens Dick Wursten Ernst Veen Redactieadres: Marsveldstraat 5 - 1050 Brussel tel.: +32-(0)2-511 44 71 fax.: +32-(0)2-511 28 90 E-mail: [email protected] Web-site Internet: http://www.protestanet.be/VPKB

Prijzen INFO Individueel abonnement: Euro 10.50 Groepsabonnement: Euro 8.70 (vanaf minimum 5 exemplaren naar éénzelfde adres) Steunabonnement: Euro 12.00 Storten kan op rekeningnummer 068-0715800-64 van de Verenigde Protestantse Kerk in België, Marsveldstraat 5, 1050 Brussel. De redactie behoudt zich het recht voor om bepaalde artikels niet te publiceren, indien nodig in te korten en/of redactioneel te bewerken. Zij is niet verantwoordelijk voor de inhoud van de artikels en slechts ten dele voor de stijl. Organisaties en bladen die niet tot de VPKB behoren en artikels uit het maandblad INFO geheel of gedeeltelijk wensen over te nemen of te verwerken, dienen dit schriftelijk aan te vragen. Sluitingsdatum volgende INFO : 15 april 2004.

2

info april 2004

Uit de redactie geklapt... Vanaf 7 april, midden in de Stille Week, in de bioscopen : The Passion of the Christ, een film waarvan menigeen die hem zag meent dat het Boek beter was… Dat Boek schetst in enkele verzen waarvoor de film dik twee uur nodig heeft. De Kerk neemt al eeuwenlang de tijd, ieder jaar opnieuw in de week voorafgaand aan Pasen, om de diepgang en de betekenis te peilen van die paar verzen over de laatste uren van Christus’ leven en sterven, voor ons leven en dat van de wereld. Zij doet dat bovendien in een zinvol liturgisch geheel waarvan de week voor Pasen slechts een deel is. Ik ben benieuwd of een film dat beter doet en iets toevoegt aan het Boek en aan de beleving van miljoenen gelovigen doorheen ruimte en tijd. Zou er trouwens ook iemand zijn die een film wil maken van die Morgen, op de eerste dag van de week ? En zou dat dan een grote publiekstrekker zijn ? Wat zou er in zo’n film te zien zijn ? Wat zou de filmmaker laten overwegen ? Het donkere gat of het schitterende licht ? De oorverdovende stilte of de kracht van de stem ? De schrik of het enthou-

siasme ? Het geloof of het wantrouwen ? Het is een spannende oefening voor mensen die leven vanuit het opstandingsgeloof : hoe zou ik het filmen ? Is het wel te filmen ? Misschien gaat u binnenkort de film van Mel Gibson bekijken, dan kunt u in onze nieuwe rubriek “Glas in lood” alvast uw reactie kwijt. Of heeft u een scenario voor die film over die Morgen op de eerste dag van de week ? De redactie ziet uw reacties graag tegemoet. Hoe dan ook de redactie van Info wil, net als de VPKB in al haar gelederen, gericht zijn op de toekomst. Voor het schilderen van die toekomst is plaats ook in INFO. We overwegen trouwens een nieuwe naam, gelijklopend met onze Franstalige tegenhanger, Mosaïque, zou het Kerkmozaïek worden. Aan u lezer, de taak om de stukjes aan te dragen die van Info werkelijk dat blad maakt dat de veelkleurige mozaïek van onze kerk in al zijn schitter aan het licht brengt! Judith VAN VOOREN

Inhoud blz. 02

blz. Colofon Uit de redactie geklapt Inhoud

08

Commissie Kerk en Wereld

09

Op Vrije Voeten

“Zalig zij die niet gezien hebben en toch geloven” Lof in lijdenstijd

10

Conferentie : Waar geloven we in, in wat geloven we ?

11

Religieuze symbolen zijn voor intern gebruik Is de hoofddoek het probleem ?

Antwerpen-Zuid stelt zich voor

12

Theologische Faculteit

13

Interview VCGO

06

Nieuws uit de synodale raad

14

07

The Passion of the Christ Ik help een kind

Bij ons in de gemiddelde leeftijd 34 jaar - Verslag WARC

03

04

Schriftwerk

Synodevoorzitter aan het woord

Lof in lijdenstijd ‘En na de lofzang gezongen te hebben, vertrokken zij naar de Olijfberg.’ (Mk.14,26) Pal voordat Jezus de kruisweg betreedt, viert hij met zijn volgelingen Pesach. Tijdens de (seider)maaltijd, die kort voor middernacht wordt gehouden, gaan er verschillende bekers wijn rond, waarvan men de derde ‘de drinkbeker van de lofprijzing’ noemt, omdat er een dankzegging over wordt uitgesproken. ‘Geprezen zijt Gij, Here onze God, Koning der wereld, die de hele wereld voedt met Uw goedheid, genade en barmhartigheid.’ Dan spreekt Jezus ineens heel nieuwe woorden in de oude liturgie : ‘Dit is het bloed van mijn verbond, dat voor velen vergoten wordt. Voorwaar, Ik zeg u, Ik zal voorzeker niet meer van de vrucht van de wijnstok drinken, tot op die dag, dat Ik haar nieuw zal drinken, in het koninkrijk Gods’ Het drinken van de vreugdebeker gaat over in het zingen van het Pesach-Hallel. Men zingt (liever: reciteert) de psalmen 115 tot 118 en tenslotte psalm 136: de eerste regel steeds gezongen door de gastheer, de respons 25 maal door de gasten : Want Zijn goedertierenheid is tot in der eeuwigheid. Na de lofzang verlaat Jezus met zijn gevolg de feestzaal en gaat Hij de nacht in, richting Getsemanè… Het is vooral het contrast dat hier intrigeert : uitbundige lofprijzing, terwijl buiten de feestzaal de zwaarden en stokken al kletteren en de dood bij wijze van spreken grijnzend door het venster naar binnen klimt. Loven in lijdenstijden, zingen in de nacht, het is in de Schrift geen vreemd geluid. Psalm 42 dringt zich op : ‘en des nachts zal zijn lied bij mij zijn’. Wat te denken van Habakuk ? ‘Al zou de vijgenboom niet bloeien en er geen opbrengst aan de wijnstokken zijn, de vrucht van de olijfboom teleurstellen; al zouden de akkers geen spijs

opleveren, de schapen uit de kooi verdreven zijn en er geen runderen in de stallingen zijn, nochtans zal ik juichen in de Here, jubelen in de God van mijn heil.’ (3:17,18) En twee afgeranselde en vastgeketende mannen zingen in een gevangenis in Filippi Gods lof (Hd.16). Velen van ons zullen in tijden van tegenslag en lijden de toonhoogte van de lofzang niet zo snel weten te vinden. Wij zijn Jezus niet en ook niet allemaal van het type Habakuk of Paulus. Toch is het nog maar de vraag of lofzegging in lijdenstijd vooral gegeven is aan bepaalde ‘geloofshelden’. De kwestie lijkt veel meer te zijn in hoeverre we ons in geloof en gebed laten leiden door onze gevoel, onze ervaring, onze situatie. De Schrift reikt ons een manier aan om ons los te maken van de tirannie van onze gevoelens en het voorop stellen van onszelf, namelijk: de liturgie. Jezus was bijvoorbeeld zeer vertrouwd met een bundel liturgische teksten. Hij bad de psalmen en leefde eruit. En hoewel veel psalmen klaagliederen zijn en er allerlei soorten van gevoelens de ruimte krijgen, lopen zij steeds weer uit op lofprijzing. De psalmen staan ons niet toe dat we bij onszelf blijven hangen; ze halen ons uit het vermoeiende zorgen voor onszelf en beuren ons op met dat wat God deed, doet en nog zal doen. Wie leeft en bidt met de psalmen, wordt steeds weer meegenomen naar de toonhoogte van de lofzang, zelfs in lijdenstijd(en). Jaap HANSUM Evangelist te Antwerpen

“Zalig zij die niet gezien hebben en toch geloven” (Joh. 20 : 29) Deze zaligspreking is de laatste in het Evangelie en is bedoeld voor ons allen die het Paaswonder van de eerste eeuw niet hebben gekend. U herinnert zich dat Thomas niet aanwezig was toen Jezus voor het eerst verscheen in het midden van de discipelen. Daarom wilde hij geen geloof hechten aan hun verklaring dat Jezus levend was. Thomas ging voort op zijn gezond verstand dat alleen gelooft wat het ziet. Hij had Jezus op het kruis gezien : dat was de enige zekerheid. Maar de ervaring van Thomas acht dagen later is aangrijpend, toen Jezus hem tegemoetkwam om zijn handen en zijn zijde te tonen. Thomas zal dan de mooiste geloofsverklaring ooit afleggen : Mijn Here en mijn God ! Thomas is een sceptisch maar ook een eerlijk man : hij aanvaardt de feiten zelfs al druisen zij in tegen alle logica. Zijn gezond verstand maakt plaats voor de dwaasheid van het geloof in de opstanding van Jezus. Voor de andere discipelen was de opstanding ook ondenkbaar maar elk van hen heeft zo’n sterk ervaring met de opgestane Christus meegemaakt, dat dit hun verdere leven heeft veranderd, ja zelfs tot martelaarschap geleid heeft. Ons geloof berust niet op hetgeen wij gezien hebben maar op het getuigenis van diegenen die wel gezien en ervaren hebben. “Zalig zij, die niet gezien hebben en toch geloven.” Daniel VANESCOTE

info april 2004

3

Wat ik het met u zou willen delen

Religieuze symbolen zijn voor intern gebruik Leven is niet vanzelfsprekend. Het is ondenkbaar zonder tekens, symbolen, metaforen, beeldspraak, gezegden, spreekwoorden. Neem verkeersborden langs de weg, icoontjes, vignetten en logo’s die naar iets verwijzen, slogans die iets aan- of afraden. Je moet, in scheepvaarttermen uitgedrukt, kunnen zeggen onder welke vlag je vaart. Een vlag is een symbolische aanduiding die aangeeft dat je ergens een thuishaven hebt. De vlag doet ertoe; hij zorgt voor een identiteit. Enige decennia geleden gebeurde het dat zwarte atleten die deelnamen aan de Olympische Spelen na een overwinning tijdens de huldigingsceremonie zwaaiden met hun gebalde vuist. Die handeling was een symbolisch gebaar, een teken van ‘Black Power’, zwarte machtsvorming. Sporters slaan, meer in het algemeen, een kruisje voor zij aan de wedstrijd beginnen. Al verdienen zij handen vol geld, kleine gebaren vol betekenis zijn doorslaggevend. Het geloofsleven is ondenkbaar zonder religieuze symbolen. In de oude kerk werden een geloofsbelijdenis en een doopbelijdenis letterlijk symbolum genoemd. Zo’n symbolum was een herkenningsteken van de militia Christi, de weerbare gemeente van Christus. Elke godsdienst heeft haar religieuze symbolen. De synogoge werd na de verwoesting van de tempel in het jaar 70 van onze jaartelling symbool bij uitstek van het joodse leven in de diaspora; het hugenotenkruis kreeg bijzondere symbolische betekenis voor Franse protestanten in de 16e en 17e eeuw maar zou later ook worden gedragen door (protestantse) vrouwen als sieraad; de oecumenische beweging tooide zich met het bekende logo waarop een scheepje met een kruisteken prijkt; symbool

4

info april 2004

voor Vaticanum II, het concilie dat werd samengeroepen door paus Johannes XXIII begin jaren ’60 van de 20e eeuw, werd het woord ‘aggiornamento’, bij de tijd brengen van de kerk van Rome. Deze reeks is willekeurig en kan moeiteloos worden aangevuld. Hèt punt is dat religieuze symbolen dienen als samenbindende kracht van een geloofsgemeenschap en zijn bedoeld voor intern gebruik. Stel dat een moslima met een hoofddoekje, nikab of burka beweert dat zij dit doet uit religieuze overwegingen, dan is daar niets op tegen. Voorwaarde is echter dat zij niet in het openbaar verschijnt met dit kledingstuk dat naar haar zeggen fungeert als religieus symbool. Ook is het verwerpelijk dat protestanten in Noord-Ierland oranjemarsen plegen te houden die niet alleen door eigen wijken maar ook door rooms-katholieke straten gaan. Beide voorbeelden maken van een religieus symbool een politiek instrument en dat kan niet. In de Lage Landen zijn kerk en staat gescheiden; zij gunnen elkaar de ruimte en erkennen elkaars verantwoordelijkheden. Deze omstandigheid geeft de kerk de gelegenheid zich toe te leggen op datgene wat Dietrich BONHOEFFER disciplina arcana noemde. Deze woorden slaan op de geheimen van het christelijk geloof die niet mogen worden prijsgegeven aan ontwijding of profanisering. Er is specifiek geloofsgoed dat lering en stichting vergt, niet om onder de korenmaat te worden gezet maar om de gelovige te helpen de navolging van Christus serieus te nemen. En om, als het geval zich voordoet, te kunnen zeggen in de dialoog met andersdenkenden: hier ben ik, ik ben christen, ik ben van de gemeente van Christus, ik ben

paraat. Op deze wijze leveren zij een positieve bijdrage aan de z.g. dialoog van de beschavingen en de godsdiensten. Deze dialoog is tegenwoordig hard nodig om de gevreesde botsing (‘clash’) van de beschavingen en de godsdiensten te voorkomen. Deed de apostel Paulus niet anders dan dat ? Tenslotte. Protestanten kennen van hun traditie nog de herinnering aan een speciale (sluimerende) eigenschap die in dit verband de moeite waard is. Zij zijn van oudsher ‘vluchtelingen en bijwoners’ (I Kronieken 29: 15). Deze oorspronkelijke bestaanswijze maakt(e) hen tot bewegelijke mannen en vrouwen, lieden van ‘de weg’. Teveel ballast kunnen protestanten gaandeweg niet meetorsen. Het heeft van hen iconoclasten gemaakt, beeldenstormers. Materiaal dat sleets is geworden, religieuze symbolen die hun kracht hebben verloren, overleveringen die meer tot last dan tot lust zijn geworden, plegen zij overboord te zetten. Overigens staan protestanten verdraagzaam tegenover andersgelovigen die minder lichtvoetig leven en leren, loven en geloven, maar zij staan op hun strepen als het moet : zowel religieus symbolisch als daadwerkelijk. Dr. J.WIERSMA, UFPG / Brussel.

Wat ik het met u zou willen delen

Is de hoofddoek het probleem ? “… indien een vrouw zich het hoofd niet dekt, moet zij zich ook maar het haar laten afknippen. Doch indien het een schande is voor een vrouw, als zij zich het haar laat afknippen of zich kaal laat scheren, dan moet zij zich dekken.” U denkt misschien : waarom begint hij met een citaat uit de Koran ? Ik heb deze zinnen uit het Nieuwe Testament gehaald, meer bepaald uit I Cor. 11 : 6. Inderdaad, ook in de Bijbel is er sprake van de hoofddoek. Hoe is het dan mogelijk dat dit geen probleem meer stelt voor protestanten, die beweren trouw naar de Bijbel te leven ? Als onze predikanten conform deze 2 verzen willen handelen, moeten ze waarschijnlijk alle dames van de kerk naar huis sturen. Maar dat gebeurt niet of niet meer. Zelfs in het grootste deel van evangelische kringen is er geen verbod voor vrouwen om het haar te knippen of om blootshoofds te lopen. Hoe lezen we I Cor. dan ? We mogen niet vergeten dat de oude samenleving, o.a. de Joodse, waaruit de eerste christenen kwamen, op een patriarchaal patroon was georganiseerd. De man was het hoofd van het gezin en had bepaalde rechten op zijn vrouw en kinderen. De vrouw bleef haar leven lang onder voogdij van haar man en had niet het recht om te spreken op openbare plaatsen of in religieuze diensten. De discipelen hebben deze organisatie van de samenleving niet aangeprezen; ze beschouwden het als een gegeven waarmee men diende te leven. De discipelen preekten echter ook dat man en vrouw één zijn in Jezus (Gal. 3 : 28) en dat de vrouw ook mede-erfgenaam is van de genade des levens (I Petr. 3 : 7). En op de duur vond dit weerklank in de samenleving. De boodschap van Je-

zus en van de discipelen is de zuurdesem die de oude samenleving zou omvormen. Deze omweg was nodig om aan te tonen dat we soms teksten van de Bijbel relativeren. Niet alleen vrijzinnigen doen dat maar ook veel christenen wat betreft de hoofddoek of het geknipte haar… misschien al minder wanneer zij lezen dat de vrouw haar man moet gehoorzamen. Denken we nu even na over de kwestie van de hoofddoek in onze samenleving. De Franse regering heeft strenge maatregelen genomen voor iedereen die een openbare functie vervult of schoolgaat. De Belgische regering wil een grotere vrijheid laten. Ik vraag me af : is de hoofddoek het probleem of gaat er iets anders achter schuil ? Anders gezegd: wat denken we op te lossen als de hoofddoek verboden wordt ? Er zijn inderdaad problemen, telkens wanneer de hoofddoek een voorwendsel is om niet geïntegreerd te worden, om bepaalde lessen op school niet te volgen, om de minderwaardigheid van de vrouw aan te wijzen… Maar denkt u dat een moslimvrouw die gedwongen wordt haar hoofddoek af te leggen, meteen de gelijke rechten tussen man en vrouw in onze samenleving zal aanvaarden en zich gelijkwaardig aan haar man zal voelen ? Ik vrees het tegenovergestelde : radicalisering zal ertoe leiden dat er veel scholen geopend worden voor moslims met als gevolg dat integratie nog vaker zal mislukken en toezicht op het gegeven onderwijs onmogelijk wordt. Ik vrees dat harde maatregelen tot gevolg zullen hebben dat vrouwen die geen andere mogelijkheid hebben, dan de hoofddoek af te leggen, openbare scholen of functies zullen verlaten en tot martelaren van de westerse samenleving zullen verheven worden, een westerse samenleving waarin op ethisch vlak alles

mogelijk is maar waarin men onverbiddelijk blijkt te zijn wanneer het om religieuze tekens gaat. Om in Frankrijk de hoofddoek te verbieden maar om tegelijkertijd niet van flagrante discriminatie beschuldigd te worden, werden alle opvallende tekens verboden. En meteen werd gevraagd of de baard ook een religieus teken is of slechts versiering van het gezicht ! Argumenten pro of contra zijn er veel en er zal nog lang gedebatteerd worden over deze zaak. Om echter een conclusie voor te stellen, heb ik de indruk dat we toch iets kunnen overnemen van de manier waarop de discipelen en ook Jezus in een zekere zin kwesties van de samenleving hebben aangepakt ! De gevestigde orde hebben ze niet omvergegooid. Een situatie waar ze niet voor stonden, namen ze aan maar ze gaven een nieuwe gedachte mee die als zuurdesem werkte in het deeg, hetgeen op de duur vruchten droeg. Op deze manier zouden wij kunnen handelen om veranderingen te bereiken zonder beledigende revoluties te ontketenen. Maar opdat deze verandering zou lukken, moeten wij (de samenleving, de overheid, de kerken…) iets waardevols aanbieden en niet vervallen in laksheid. Op dat punt kunnen christenen zich in het bijzonder aangesproken voelen. Ik ben er van overtuigd dat de waarden van het Evangelie nog steeds actueel zijn : respect voor iedereen, overeenstemming tussen woord en daad, solidariteit met de kleinsten en armsten en alle opvattingen die te maken hebben met vrede, gerechtigheid, geloof, hoop en liefde. Alles hangt echter af van de plaats die deze waarden in ons leven innemen… ds. Daniel VANESCOTE, voorzitter synodale raad.

info april 2004

5

Nieuws uit de Synodale Raad

Halt aan het terrorisme “In de Verenigde Protestantse Kerk in België (VPKB) wordt ten zeerste betreurd dat de aanslag van donderdag 11 maart 2004 in Madrid zoveel doden en gewonden eiste. Ons medeleven gaat uit naar diegenen die een dierbare in deze dramatische en onrechtvaardige omstandigheden verloren. Samen met onze contacten in Spanje moeten wij afdoende antwoorden vinden om de pijn die veroorzaakt wordt door deze nutteloze, bloedige waanzin, te verlichten. Wij veroordelen ten sterkste deze wrede en niet te rechtvaardigen daad van extremisten, die dergelijke krankzinnige aanslagen bedenken, direct of indirect betrokken zijn bij de voorbereiding en uiteindelijk ook uitvoeren. Wij hopen dat het gerecht in alle sereniteit en vastberadenheid zijn werk kan doen en dat diegenen die verantwoordelijk zijn voor deze misdaden tegen de menselijkheid hun straf niet zullen ontlopen. Als bevestigd wordt dat de aanslagen gepleegd werden door islamitische fundamentalisten, dan vragen wij aan de vertegenwoordigers van de Islam in België om duidelijk afstand te nemen van deze bloedige terreurdaden. Deze zijn immers koren op de molen van de islamfobie, die misschien irrationeel maar begrijpelijk is als gematigde moslims hun standpunt niet naar voren brengen. Wij roepen onze medeburgers op om de zelfbeheersing niet te verliezen en zich niet te laten meeslepen door emoties opdat dialoog tussen alle componenten van onze samenleving mogelijk blijft. “

BELPRO 515 12.03.04

6

info april 2004

Dit perscommuniqué werd de dag na de gebeurtenissen verstuurd naar het Persagentschap Belga. Op 15 dezer ontvingen wij een perscommuniqué van de Executieve van de Moslims van België, waaruit wij volgende paragrafen lichten :

Persbericht Executieve van de Moslims van België “… We herhalen nogmaals dat wij dergelijke schandelijke daden zonder meer veroordelen… Mocht er bevestiging komen dat de daders van deze aanslagen in de naam van de Islam hebben gehandeld, willen we er nogmaals de nadruk op leggen, dat dergelijke gewelddaden en hun gruwelijke gevolgen geen enkele rechtvaardiging vinden in de Islam, godsdienst van Vrede en Gerechtigheid.

Vertalers gevraagd Onze Kerk is tweetalig - in bepaalde omstandigheden zelfs viertalig hetgeen betekent dat vertalingen een belangrijke plaats innemen in onze werkzaamheden. Soms komen er op het synodebureau zoveel teksten binnen om te vertalen, dat wij het niet kunnen bijbenen. Bij deze doen wij een oproep op bekwame vrijwilligers die soms op zeer korte termijn vertalingen op zich kunnen nemen, eventueel tegen een kleine vergoeding. Personen die zich geroepen voelen, kunnen zich opgeven op het synodebureau.

Het misbruik van de Islam om criminele redenen kan enkel nog meer nadelen brengen voor de moslimburgers in de wereld die in harmonie met hun medeburgers willen leven…” Hierop zond de synodale raad naar de Executieve van de Moslims een brief, waarin hij zijn waardering uit voor het ondubbelzinnige standpunt in dit perscommuniqué.

Administratieve overeenkomst De synodale raad heeft besloten een administratieve overeenkomst af te sluiten met de Eglise Evangélique de Plein Réveil (Antwerpen). Deze gemeenschap is kandidaat voor een affiliatie met de VPKB.

Oecumenische diensten Dit jaar vieren alle christelijke godsdiensten op dezelfde zondag Pasen. Ter gelegenheid van het begin van de Goede Week vindt in de kathedraal van Brussel op zaterdag 3 april om 20.00u. - dus juist vóór Palmzondag - een nationale oecumenische dienst plaats. Een andere oecumenische dienst vindt plaats op donderdag 29 april om 18.30u. in de Dominikaanse Kerk in de omgeving van het Jubelpark. Deze bijzondere dienst wordt georganiseerd ter gelegenheid van de 10 nieuwe landen die deel zullen uitmaken van de Europese Unie.

Nieuws uit de coördinaties

Werkgroep voor de Betrekkingen met het Jodendom : The Passion of the Christ Waarschijnlijk hebt u reeds allerlei berichten over de film ‘The Passion of the Christ’ (De passie van de Christus) van Mel Gibson gelezen of gezien. Dat komt omdat de film zeer omstreden is : er zijn er die hem prachtig vinden, er zijn er ook velen, die hem afschuwelijk vinden. {En dat is zeker niet enkel een kwestie van smaak, maar van bekommernis over de invloed, die deze film kan hebben. Het valt vooral op dat de leiding van de katholieke kerk (Mel Gibson is een overtuigd katholiek!) in Amerika en in Europa, o.a. Duitsland, de film zo nadrukkelijk afwijzen.} In Amerika is hij in ieder geval enkel voor boven de 18 jaar, omdat er extreem veel geweld in voorkomt. Echter niet alleen het geweld is een veel bediscussieerd aspect van deze film, ook de manier waarop de Joden in de film worden geportretteerd en hun rol in het verhaal is zeer omstre-

den. Sommigen noemen de film ronduit antisemitisch, anderen (o.a. de maker) ontkennen dit vlakaf. Er valt dus kennelijk veel over deze film te zeggen. Drie leden van onze werkgroep zullen de film in voorvertoning zien en daarna hun oordeel geven. Intussen bieden wij u in een katern iets anders aan, nl. een Kijkwijzer voor Passiefilms en Passiespelen. Het is de vertaling van een kijkwijzer opgesteld door de Amerikaanse Studiegroep voor Christelijk-Joodse Relaties onder leiding van Prof. Peter A. Pettit.°) Deze studiegids is speciaal opgezet voor educatieve doeleinden, dus om te helpen bij het zien van films en spelen over het lijden van Jezus. Zulke films en passiespelen zijn er nogal wat en we weten dat het helemaal niet eenvoudig is om het evangelieverhaal recht te doen, vaak zijn er ook allerlei fantasieën van de cineast in verwerkt en lijkt Jezus niet echt op degene die wij ‘kennen’, die

ons geleerd is. Ook Mel Gibson ontkomt niet aan dit gevaar. Wij beschouwen u als mondige kijkers en gaan u dus niet vooraf vertellen wat u van de film moet vinden. Wel willen wij u waarschuwen. Wij leven in Europa, waar de Sjoa plaatsvond, waar vele Joden er nog de sporen van in hun lijf dragen en waar tegenwoordig desalniettemin het antisemitisme, zeg maar de Jodenhaat, weer opkomt, waar Joodse mensen weer gemolesteerd worden, synagogen in brand gestoken en de Joodse medeburger zich weer angstig afvraagt : komt het verleden toch weer terug ? De manier van presentatie van de ‘passie van Christus’ heeft daarin vaak een cruciale rol gespeeld. In dat klimaat bij ons komt deze film. Wanneer U kijkt, kijk dan kritisch !

Commissie Kerk en Wereld De operatie heeft haar definitieve vorm bereikt na een periode van gedachtewisseling en onderhoud met de diaconieverantwoordelijken van de Eglise Presbytérienne au Rwanda.

Rekeningnr. 125-9302045-30 van Protestantse Solidariteit Ik help een kind

Op basis van de bekomen resultaten tijdens de vorige schooljaren en vertrouwend op de vrijgevigheid van onze donateurs, hebben wij toegezegd om dit schooljaar 92 weesstudenten (1 per gemeente) te ondersteunen. Deze toezegging vereist een som van 23.000 EURO. Wanneer u dit leest zijn er slechts 50% van de nodige gelden ontvangen.

deze operatie te storten. Wees er van verzekerd dat ieder ontvangen Euro enkel gebruikt wordt ter ondersteuning van leerlingen die op basis van criteria, vastgesteld door de plaatselijke verantwoordelijke, zijn geselecteerd. In een nabije toekomst zullen wij, in samenwerking met Protestantse Solidariteit, een informatieblad uitgeven met foto’s en getuigenissen. Jean LENDERS

Daarom herhalen wij onze oproep om zo vlug mogelijk uw bijdrage aan

info april 2004

7

Nieuws uit de coördinaties

Commissie Kerk en Wereld Studienamiddag “De rol van de kerken in het verzoeningsproces in Rwanda” Zaterdag 24 april 2004 van 13.30 tot 17.30 u. PROGRAMMA : 13.30u. Ontvangst, inschrijving, koffie en video 14.00 u. Opening Jaap HOUTMAN 14.05 u. Inleiding en welkom: Daniël VANESCOTE 14.15 u. Colette BRAECKMAN, journaliste en Afrikakenner : «Genocide in Rwanda, 10 jaar later : welke perspectieven voor de toekomst ?» 14.45 u. Charles NTAMPAKA, hoogleraar aan de Rechtsfaculteit van de Universiteit van Namen : « De gacaca, instrument van verzoening?» 15.15 u. Jan VAN BUTSELAAR, oud-zendeling in Rwanda en secretarisgeneraal van de Nederlandse Zendingsraad: « De rol van de kerken in het verzoeningsproces in Rwanda». 15.45 u. Koffiepauze 16.15 u. Panelgesprek met de sprekers 17.20 u. Conclusie Jaap HOUTMAN Inschrijven vóór 14 april a.s per e-post, met vermelding van uw naam, functie en organisatie naar [email protected]

8

info april 2004

Bezoek aan Rwanda Van 9 tot 31 maart zijn Vincent TONNON en Jaap HOUTMAN in opdracht van de commissie Kerk en Wereld op bezoek in Rwanda voor een overleg aangaande het partnerschap tussen de Eglise Presbytérienne au Rwanda en onze Kerk. Daarnaast is het de bedoeling dat zij ontwikkelings- en zendingsprojecten bezoeken die op de begroting van “Kerk en Wereld” staan. In het volgende nummer van INFO volgt hierover een verslag.

13.30u. Het VPKB-Volwassenenvormingswerk en de SPEP (Franstalige tegenhanger) verlenen hieraan hun medewerking. Er is voorzien in simultaanvertaling.

Protestantse Solidariteit De bestuursraad van Protestantse Solidariteit is nog op zoek naar een lid namens beide Nederlandstalige districten. Dan pas zou de raad volledig zijn.

Werkgroep Kerk en politiek Uitwisseling van predikanten De commissie bespreekt verder de mogelijkheden om de uitwisseling tussen predikanten met partnerkerken (Eglise Presbytérienne au Rwanda, de Verenigende Gereformeerde Kerk in Zuidelijk Afrika) te realiseren. Er werd in dit kader een gedetailleerd verslag voorgelegd aan de synodale raad van de VPKB, die om budgettaire redenen besloot om de duur van de uitwisselingen te beperken. De commissie is hierop opnieuw aan het werk gegaan om de kosten en diverse subsidiemogelijkheden op langere termijn te besturen. Zij hoopt dat op de volgende synodevergadering dienaangaande een belissing kan genomen worden.

Studiedag Rwanda Op 24 april organiseert de commissie een studienamiddag in het kader van de 10de herdenkingsdag van de genocide in Rwanda. Thema is : “De rol van de Kerken in het verzoeningsproces.” Deze studiedag vindt plaats in het kerkgebouw van Bruxelles-Botanique, Bischoffsheimlaan 40 - 1000 Brussel vanaf

De commissie overlegt samen met de coördinatie “Bezinning en Dialoog” om een werkgroep “Kerk en politiek” op te richten. Personen die zich hiervoor interesseren, kunnen zich opgeven.

Info-afgevaardigden De commissie Kerk en Wereld en Protestantse Solidariteit doen een oproep bij de plaatselijke gemeenten om info-afgevaardigden aan te wijzen. Van de gemeenten die nog niet reageerden, ontvangt de commissie graag de naam en adres van personen die deze taak op zich willen nemen.

Werelddiaconaat Was zondag 21 maart in uw gemeente zondag voor het werelddiaconaat? Het spreekt vanzelf dat het u vrij staat om ook een andere datum te kiezen om de ontwikkelingsproblematiek onder de aandacht te brengen. Germain MAHIEU Marc LOOS (tel. 09/253.29.00)

Nieuws uit de coördinaties

Jeugdwerk Voetbal Overzicht toernooien Eén keer per jaar, zijnde de 1ste november, komt een groot gedeelte van de VPKB in België samen om te strijden voor de “Allerheiligen Wisselbeker”. Dit sportieve toernooi is een ontmoetingsdag voor en van mensen van de VPKB en dit van klein tot groot, letterlijk en figuurlijk.

Hieronder een overzicht van wat wij dit jaar nog aan sportiviteit te bieden hebben: · zaterdag 22 mei : 13.0015.00u. - Zaal Willekom in Edegem (wegbeschrijving na inschrijving)

Het sportieve element van de VPKB blijft echter niet beperkt tot die éne dag. Gegroeid vanuit het jaarlijks zaalvoetbaltoernooi worden hier bovenop ieder jaar een viertal toernooien georganiseerd. Hierbij streven we er tegelijk naar om niet enkel te werken met vooraf gekende en vastgelegde ploegen, maar ook met gelegenheidsploegen die samengesteld worden uit individuele ingeschrevenen. Ook hier wordt sport gebruikt als middel om te komen tot ontmoeting en stimulatie van samenspel en uitwisseling van ervaringen.

· zaterdag 11 september : 13.30-15.30u. - Zaal GUSB in Gent (wegbeschrijving na inschrijving) · zaterdag 2 oktober : 14.0016.00u. - Zaal de Nekker in Mechelen (wegbeschrijving na inschrijving)

Het sportieve element wordt bij dit alles gebruikt als middel om gemeenten met elkaar in contact te brengen, jongeren elkaar te laten leren kennen.

Inschrijven voor deze toernooitjes kan via OVV ([email protected] of 03/ 226.91.95). De kosten voor ieder toernooitje is enkel een bijdrage in de huur van de zaal, die gereserveerd is voor het voetballen.

Ook in 2004 worden verschillende toernooitjes georganiseerd, alsook het grote toernooi op 1 november. Bij het verschijnen van dit artikel ligt het eerste toernooitje reeds achter ons.

Tot voetbals, Pieter VAN VLIET

Jongerenweekend 23-25 april 2004

· maandag 1 november : hele dag - VPKB zaalvoetbaltoernooi te Antwerpen De plaatsen voor ieder toernooitje zijn beperkt, dus schrijf je tijdig in.

Hoe creatief zijn de jongeren vandaag in woord, in muziek, in toneel, in film... ? Het weekend is bedoeld voor jongeren tussen 16 en 23 jaar om elkaar weer te ontmoeten en om op zoek te gaan naar eigen creatieve grenzen. Plaats : Verblijfcentrum Heiberg Kapellekensweg 2 3010 Leuven Inschrijven : U stort Euro 31 op rekeningnummer 001-0476849-73 van Op Vrije Voeten, Schermersstraat 32 - 2000 Antwerpen met vermelding van de naam + JWE1

Errata info maart In de info van maart stond een artikel over de WOJ (Werkgroep Ondersteuning Jeugdleiding). Hier werd een studiedag aangekondigd op 1 mei. Door omstandigheden is deze dag verplaatst naar zaterdag 18 september. Het thema en de inhoud van deze studiedag blijven dezelfde. Meer informatie volgt in de volgende INFO.

info april 2004

9

Nieuws uit de coördinaties

Protestantse Solidariteit Uw NGO voor ontwikkelingshulp

Protestantse Solidariteit (PS) is sinds 1979 als NGO voor ontwikkelingswerk erkend door de Belgische regering. Deze VZW voert ontwikkelings- en noodhulpprojecten uit met eigen middelen (giften), met subsidies en met co-financiering door de Belgische overheid of andere organisaties. Protestantse Solidariteit zet zich in voor een beter bestaan voor de plaatselijke bevolking door een betere toegankelijkheid tot gezondheidszorg, drinkwater, voldoende en gevarieerde voeding, onderwijs. Protestantse Solidariteit hecht grote waarde aan het behoud van de autonomie van de partners.

Werkgroep Missionaire Gemeente-Opbouw Waar geloven we in, in wat geloven we ? Conferentie 19-20 juni 2004

Zoals aangekondigd in de Info van februari organiseert de WMGO (de Werkgroep voor Missionaire Gemeente-Opbouw) tijdens het weekend van 19 en 20 juni in het Gentse de conferentie voor gemeenteleden : Waar geloven we in, in wat geloven we ? Eigentijdse geloofsvragen zullen bovenaan de agenda staan. Het programma ligt reeds grotendeels vast en zien er als volgt uit: ZATERDAG 19 JUNI 10.00 – 10.30 10.30 – 12.30

13.30 16.00 18.30 20.00

– – – –

15.30 17.00 20.00 21.30

Openingsmoment m.m.v. de Cantorij van Oostende Workshops Arjan KNOP : de 10 geboden (plaats van het O.T. + gegeven door God + ethiek) Frans BLOKLAND : de Bergrede (plaats van het N.T. + gegeven door Jezus + ethiek) Koen DE BRUYCKER : de Apostolische geloofsbelijdenis (verhouding God – Jezus – Heilige Geest) Peter DEN HOEDT : Geloven doe je in de kerk (plaats van de kerk in het geloof) Herhaling workshops Plenair gesprek Agapémaaltijd Monoloog Bijbelse vrouwen : Naomi door Manuella VAN DEN BROECKE m.m.v. de Cantorij van Oostende

ZONDAG 20 JUNI 10.00 – 11.30

Marsveldstraat 5 B-1050 Brussel Tel. + 32 2 510.61.80 Fax + 32 2 510.61.81 e-mail [email protected] Rekening 068-066 90 10-28 (bedragen vanaf Euro 30 zijn fiscaal aftrekbaar)

10

info april 2004

11.30 – 12.30 12.30 - 14 uur 14 uur – 16 uur

eredienst die volledig in het teken staat van de conferentie Afronding conferentie Receptie Stadswandeling

De werkgroep hoopt gemeenteleden vanuit alle gemeenten te mogen ontvangen. Voor mensen die van ver komen zal slaapgelegenheid voorzien worden bij gemeenteleden uit de Gentse gemeenten. De onkosten zullen in hoofdzaak gedragen worden door de WMGO. De aanwezigen zullen wel tijdens de conferentie de mogelijkheid hebben een bijdrage te geven. Mocht u vragen hebben, contacteer dan Missionair Werker van de VPKB Koen DE BRUYCKER : 09/225.08. 98 en [email protected]

Nieuws uit de gemeenten

Een gemeente stelt zich voor: Antwerpen-Zuid

Aan de Sanderusstraat 77 ligt reeds meer dan honderd jaar het kleine, bescheiden kerkgebouw “De Wijngaard” van de protestantse gemeente van Antwerpen-Zuid. Gereformeerd van achtergrond en open naar nieuwe initiatieven, zo zou je de gemeenschap kunnen typeren. Wie houdt van een warme sfeer, is er op de juiste plaats; iedereen kent iedereen, wie nieuw is, kan tijdens het koffiedrinken na de dienst anderen leren kennen. Het kerkje zelf is praktisch ingericht, met een kerkruimte voor de eredienst, een apart lokaaltje voor kinderkerk en babyoppas en een keuken, die geregeld wordt gebruikt. De stijl is sober, zoals het goede protestanten past. Dominant in het gebouw is het mooie pijporgel, van waarop geschoolde organisten zondag na zondag de dienst begeleiden. Muzikaal talent is in de gemeente zeker aanwezig; daarvan getuigt ook het zangkoor Excelsior, dat ook meer dan honderd jaar bestaat. In de eredienst, die altijd op zondag om 10.00u. wordt gehouden, wordt aandacht geschonken aan de kinderen; voor de preek voor de volwassenen krijgen zij een verhaal te horen van de predikant, waarna ze naar hun eigen lokaaltje gaan voor wat uitleg en om creatieve dingen te doen. Er zijn geregeld gezamenlijke erediensten met andere Antwerpse kerken, nl. met Antwerpen-Noord en –Oost, met Boechout en met de Deutschsprachige Gemeinde.

Agenda

Op zondagnamiddag van 16.00u. tot 18.00u. komt bij één van onze kerkleden thuis de English Prayer Group samen. De voertaal is Engels en de groep is oecumenisch samengesteld. Het initiatief is gestart met enkele Ghanezen, die deel uitmaken van onze gemeente. We beginnen steeds met het zingen van een aantal liederen, daarna is er bijbelstudie rond een vooraf bepaald onderwerp en we eindigen met gebed. De jongerenwerking – per groep één tot twee keer per maand - gebeurt samen met de kerk van Boechout; de Webbes (6-12 jaar) komen op zondagnamiddag samen om na de kinderkerk spelletjes te spelen of een bezoek te brengen aan Technopolis, aan een poppentheater en zo meer. De Wattes (12-15 jaar) hebben op vrijdagavond club, waarin steeds een evenwicht wordt geboden tussen ernst en spel. De Wij ‘s (16-25 jaar) hebben het op zondagnamiddag over maatschappelijke en bijbelse thema’s. De samenwerking met Boechout, een dochterkerk van Antwerpen-Zuid overigens, reikt veel verder dan alleen de jeugd. Gezamenlijke kerkenraden staan elke twee maanden op de agenda, met een bepaald inhoudelijk thema bv. avondmaal, jeugd, gemeenteopbouw enz. De predikanten gaan ook in beide kerken voor. Dit alles maakt deel uit van een toekomstvisie van “samen op weg, maar zonder fusie en met respect voor ieders eigenheid”, die geleidelijk aan vorm krijgt. Het belooft nog spannend te worden !

April 03 Synodale raad Brussel 14 Districtsvergadering Antwerpen-BrabantLimburg Mechelen-Zuid 23-25 Jeugdweekend OVV Leuven 24 Studienamiddag Rwanda Bruxelles-Botanique 26 Districtsvergadering OW-Vlaanderen Gent 27 Jezus heelt en geneest wat betekent dit voor vrouwen ? PSC Antwerpen

Met hartelijke groet vanop het Zuid, Katelijne DEPOORTERE

info april 2004

11

Nieuws uit de Faculteit

Universitaire Faculteit voor Protestantse Godgeleerdheid Wijzigingen jaarboekje

Blz. 7 SYNODALE RAAD GSM-nummer Eric DELBEAUVE : 0475/393.886

Blz. 22 ROESELARE GSM-nummer Alexander EBERSON schrappen

Blz. 85 E-MAIL-ADRESSEN E-mail-adres Ds. B. BLOMMAERT : [email protected]

De UFPG 50 jaar

Derde studiedag NT Heverlee – Brussel

De Nederlandstalige afdeling van de UFPG bestaat dit jaar 50 jaar. Dit vreugdevolle moment kan de Faculteit niet zomaar laten voorbijgaan. Daarom organiseert de Dies-commissie voor studenten, oud-studenten, docenten en oud-docenten in Brussel een feestelijke Dies Natalis op zaterdag 12 juni 2004.

Op donderdag 13 mei 2004 op het adres van de Faculteit vindt een derde studiedag Nieuwe Testament plaats met als thema : “The GraecoSemitic Vocabulary of the New Testament” De toegang is vrij.

De UFPG wil dit 50-jarig jubileum graag vieren en nodigt u van harte uit op deze reünie. ‘s Morgens is er Open Huis in het Faculteitsgebouw aan de Bollandistenstraat en ‘s middags wordt de dag verdergezet in de Protestantse Kerk aan de Nieuwe Graanmarkt in het centrum van Brussel. Daar bestaat het programma uit lezingen en debat onderbroken door informeel samenzijn met een drankje en een hapje. De dag wordt afgesloten met een gezamenlijke maaltijd. Het is mogelijk om alleen het middaggedeelte mee te maken. Op voorhand inschrijven door het storten van bepaalde som in noodzakelijk. Voor meer informatie bellen naar : Yolanda Bolsenbroek tel. 02-6883767 Huub Vogelaar tel. O76-5204677

12

info april 2004

Eventuele informatie bij: P.J. Tomson, 02/5270308, [email protected]

Contact De eigen website is te vinden op http://protestafac.ac.be. Het emailadres is [email protected]. UNIVERSITAIRE FACULTEIT voor PROTESTANTSE GODGELEERDHEID Secretariaat: mevrouw Anne Joué Bollandistenstraat 40 B-1040 BRUSSEL (bij metrohalte Merode, Montgomery of Thieffry + 5 min. te voet) Tel..: 02-735.67.46 Fax.: 02-735.47.31 e-mail [email protected])

VormingsCentrum voor Geloof en Opvoeding

Kruisbestuiving is belangrijk voor VCGOstudenten Dit najaar naar het A-jaar: “De oudste is de zestig voorbij en de jongste komt pas van de middelbare school, de studenten van het VormingsCentrum voor Geloof en Opvoeding (VCGO) hebben een erg heterogene achtergrond, maar dat is precies één van de grote troeven van het Centrum.” Tania RUTTEN, gesteund door een groep gemotiveerde lectoren, zorgt al een paar jaar dat het Brusselse opleidingscentrum voor godsdienstleraars en kerkelijk werkers probleemloos kan draaien. In september start er een nieuwe driejaarlijkse cursus. “De cursus is modulair opgezet,” zo schiet Tania zichzelf in gang, “Instappen kan je dus elk jaar en studeren doe je volgens je eigen ritme. Maar het is wel erg handig om dat nu in het najaar te doen, sommige modules zijn nu eenmaal duidelijker als ze in de A-B-C-volgorde aan bod komen, bovendien kan een scriptie alleen op het einde van een C-jaar worden afgeleverd.

Keuze We hebben wel een maximum studieduur bepaald, maar belangrijker is dat we zoveel mogelijk rekening houden met wat de student aankan. De meeste combineren de studie met een job. Sommigen hebben er langer over gedaan dan de normale driejarige opleiding. Soms geven ze al godsdienstles in de lagere school en willen ze zich bekwamen. Anderen volgen liever de pastorale vakken om als ouderling in de kerk ook succesvol gevangeniswerk te kunnen uitvoeren. Je kan ook alleen die modules uitkiezen die jou interesseren. Kijk, dit jaar studeert ook een evangelist af, mooi toch?”

Mild Dit jaar zullen er 15 studenten afstuderen, die hebben dan alle modules doorlopen, lessen en stages gevolgd, taken en examens afgewerkt, proeflessen gegeven en een scriptie geschreven. 9 andere studenten zitten nog in het A- of B- jaar van de cursus, die ze naar believen invullen: theologische en filosofische vakken

zitten altijd in het basispakket, maar daarnaast kiezen de studenten zelf tussen een pedagogische of pastorale invulling. Telkens wordt praktijkervaring ingebouwd. Wie al een diploma pedagogie of theologie bezit kan vrijstelling aanvragen. Kandidaat-studenten bezitten in de regel een diploma middelbaar onderwijs. “Maar ook hier zijn we mild,” benadrukt Tania, “We geven dit jaar een diploma aan iemand die een 7de jaar beroepsonderwijs heeft gevolgd, maar met extra begeleiding is het ‘m gelukt. Terwijl we ooit een licentiaat wiskunde hebben moeten adviseren een andere richting te kiezen, omdat die niet met kinderen overweg kon. We letten dus erg op de vaardigheid om les te geven of pastoraal werk te doen. Soms komt een extra training om het hoekje kijken of persoonlijke coaching. Er is veel mogelijk.”

want Danny is al jarenlang gespecialiseerd in joods-christelijke betrekkingen. Hij weet niet alleen boeiend te vertellen over de Joodse trouw aan de Tora, maar ook over de groepen in het jodendom of over de praktische regelingen van het jodendom in België. Naast de lessen wordt er ook een bezoek aan een synagoog gebracht.

Diploma Wie in een lagere school wil lesgeven als protestants godsdienstleraar kan aan het VCGO een erkend bekwaamheidsbewijs behalen, maar wie nadien de smaak goed te pakken heeft, kan via een schakelprogramma verder studeren aan de faculteit voor Bachelor of Master. Een nieuwe driejarige cyclus begint in oktober 2004. Eigen verslaggeving.

Specialisten

Practisch

De lesgevers zijn geen betaalde lectoren, ze werken op vrijwillige basis mee aan de vorming van de studenten. Het centrum krijgt immers geen subsidies omdat het geen voltijdse cursus aanbiedt. Maar wie de namen van de lesgevers bekijkt zal begrijpen dat ze allemaal zijn uitgekozen voor hun bekwaamheid en ervaring. Niet zelden zijn ze gereputeerde specialisten in hun vakgebied. De universitaire faculteit zal trouwens in haar facultatieve studierooster vanaf volgend jaar gebruik maken van de cursussen van het VCGO. Eén voorbeeld: Danny Rouges geeft judaïca,

Per cursusjaar betalen studenten 300 euro inschrijvingsgeld of 15 euro per lesmiddag, ze volgen van oktober tot mei de dertig lesweken in de lokalen van de theologische faculteit aan de Bollandistenstraat 40 in Brussel. Nadien volgen er zes examenweken. De stages gaan door tijdens de werkuren op verschillende plaatsen. Meer informatie en inschrijven bij Tania Rutten, Coördinatie VCGO, Gen. De Ceuninckstraat 65, 2800 Mechelen, [email protected]

info april 2004

13

Nieuws van hier en daar

“Bij ons is de gemiddelde leeftijd 34 jaar!” Verslag Forum WARC van 8-11 februari 2004 in London-Colney.

We waren met 45 afgevaardigden van lidkerken van de WARC (World Alliance of Reformed Churches) uit alle hoeken van de wereld. De grote meerderheid kwam uit het Zuiden. Het doel was, een document te produceren dat gestuurd zou worden aan de 220 lidkerken met een oproep tot een ‘Faith Stance’, een geloofsstandpunt als vervolg op het zgn. ‘processus confessionis’ : een proces van leren, bewustwording en erkenning van economische onrechtvaardigheid en ecologische vernieling. Dit proces werd ingezet op de vorige WARC-Assemblee in 1997 in Debrecen/Hongarije, als reactie op de dringende vraag van kerken uit het Zuiden. Van te voren hadden we al documenten toegestuurd gekregen en ter plaatse waren er debatten n.a.v. verschillende introducties rond het thema van globalisering. Vijf werkgroepen hielden zich bezig met een deelthema : 1. economie en de ideologie van het neoliberalisme 2. ecologie 3. geopolitiek en militarisme 4. sociaal geweld (ras, sekse, etniciteit, klasse) 5. moderne wetenschappen en media

14

info april 2004

Ik zat in werkgroep 1, met iemand uit Italië, Jamaica, Tanzania, Ghana, Duitsland, Indonesië en van WARC: Bob GOUDZWAARD en Seong-Won PARK (president). We begonnen met een uitwisseling van wat globalisering in ieders eigen context betekende. Schrijnende verhalen uit het Zuiden en het Noorden. Twee kanten van eenzelfde groot verhaal. In het Noorden zien we migranten komen, en in het Zuiden zien ze mensen, vaak met hoge capaciteiten, wegtrekken (“Brain drain”), waardoor ook gezinnen worden ontwricht. We praten over economische principes en over menselijke drama’s door uitzichtloze armoede, vrouwen- en kinderslavernij, AIDS... Een vraag wordt gesteld : “Weet u hoe hoog de gemiddelde leeftijd is in Mozambique ? 34 jaar.” Een andere vraag: “Weet u hoeveel belasting DaimlerChrysler in Duitsland betaalt, de vijfde grootste onderneming van de wereld ? Nog niet één euro.” Een ander gevolg – vooral in het Noorden - is het geloof dat er geen alternatief is. Mensen zijn apathisch, zonder hoop en perspectief en zonder vertrouwen in politieke instellingen. Het mondiale kapitalistische model wordt voorgesteld als het enig mogelijke. Men doet geloven dat de ‘problemen’ opgelost kunnen worden bij nog meer groei. Terwijl we wereldwijd zien dat die groei slechts aan weinig mensen ten goede komt en dat de kloof steeds groter wordt. We horen het schreeuwen van miljarden mensen en van de schepping, dat veroorzaakt wordt door het huidige economisch systeem. We zeggen dat dit fundamenteel in strijd is met ons geloof. Er was nog wel discussie over de manier waarop we dit

moesten formuleren. Verschillende afgevaardigden uit Europa vreesden weerstand in hun kerken als het economische systeem ‘onverenigbaar’ met het geloof zou worden genoemd. Vaak hebben kerken uit het Noorden goede contacten met bedrijven, die gunstig kunnen worden aangewend om projecten in het Zuiden te steunen. Daartegenover stond de vraag of de gevreesde weerstand van rijke leden een reden zou mogen zijn voor de WARC om de uitspraak te verzwakken. Wint dan ook niet de logica van het kapitaal? Uiteindelijk werd een derde ontwerp van tekst goed bevonden. Dit is een oproep die binnenkort naar alle lidkerken gestuurd zal worden. Ook dient het als voorstel voor de komende Assemblee die in augustus zal plaatsvinden in Accra/Ghana. Er zijn al eerder uitspraken gedaan over situaties die onverenigbaar waren met het geloof, o.a. tegen het nazisme in Duitsland (1934) en tegen apartheid in Zuid-Afrika (1982). Het was hard werken, maar het was een prachtige, leerrijke ervaring. Sommige gesprekken tijdens de maaltijden zal ik nooit vergeten. Ik vond het een voorrecht een steentje te mogen bijdragen aan dit belangrijke document. Margreet SWANKHUISEN

Nieuws van hier en daar

Ds. Jan-Gerd HEETDERKS preses Protestantse Kerk in Nederland Ds. Jan-Gerd HEETDERKS uit Oosterhout is op 12 maart gekozen tot preses van de Protestantse Kerk in Nederland. Hij is de eerste preses (voorzitter) van de verenigde kerk, die op 1 mei officieel een feit zal zijn. De verkiezing van ds. HEETDERKS en de andere leden van het nieuwe moderamen (dagelijks bestuur) vond plaats tijdens de eerste vergadering van de Generale Synode van de Protestantse Kerk in Nederland. Ds. Jan-Gerd HEETDERKS (46) is predikant van protestantse gemeente

Oosterhout en is sinds 1997 lid van de Gereformeerde Synode. In januari 2003 werd hij gekozen tot preses. Hij was in die functie nauw betrokken bij de afronding van het verenigingsproces van de Nederlandse Hervormde Kerk, de Gereformeerde Kerken in Nederland en de EvangelischLutherse Kerk in het Koninkrijk der Nederlanden. Het nieuwe moderamen van de Protestantse Kerk in Nederland bestaat uit zeven leden.

Aankondiging

Roepingenzondag 24 mei 2004 In de VPKB wordt op Wezenzondag (de zondag tussen Hemelvaart en Pinksteren) aandacht gevraagd voor ontluikende roepingen. De commissie voor het predikambt meent dat hierover een grondige bezinning zou moeten plaatsvinden in de plaatselijke gemeenten, in de diverse raden en commissies. Zij helpt graag door enkele ideeën aan te reiken om meer aandacht te besteden aan deze roepingenzondag. Deze ideeën + een affiche met het oog op deze bijzondere zondag werden ondertussen via Synodaal Nieuws en via de post naar de diverse gemeenten en andere geïnteresseerden verzonden.

Mars voor Jezus 25.09.2004

Werkmap ‘Wegen Van Gebed’

Voor de 4de maal organiseren diverse christelijke kerken en bewegingen in Oostende een Mars voor Jezus. Ook u bent welkom.

De werkmap ‘Wegen van gebed’ is een map met twintig modules over het thema gebed. De map wil mensen ondersteunen bij het bidden in verschillende situaties : thuis, tijdens de eredienst, in het pastoraat, met jongeren.

U kunt de map ‘Wegen van gebed’ (kosten Euro 15,-) bestellen bij de afd. Brochureverkoop van de Dienstenorganisatie van de Samen op Weg-kerken, tel. 0032-30-880 17 24, e-mail [email protected].

Datum en plaats van samenkomst: 25 september a.s. om 14.00u. aan de Anglikaanse Kerk te Oostende (Langestraat 101).

info april 2004

15

Algemene Kerkvergadering : 15 mei 2004 in Baudour PROGRAMMA 15 mei 2004 09.00 u. 09.30 u. 10.00 u. 10.15 12.00 14.15 15.15 16,30 17.00

u. u. u. u. u. u.

Onthaal, informatie Kerkdienst Lezing “Diaconie van de Kerk en evangelisatie” door Michel BERTRAND (gewezen voorzitter van de Eglise Réformée de France) Workshops Maaltijd Workshops Kerkdienst met Avondmaalsviering Districtsvoorzitter aan het woord Sluiting

Meer informatie via de website : http://users.skynet.be/rn2004

Het dochtertje van Jaïrus Zij zagen haar verwonderd aan, het meisje dat was opgestaan. Alsof zij slechts geslapen had. Hij hield haar bij de hand gevat. Het rouwmisbaar, het klaaggeluid, de stoornis is het huis al uit. Stil nu: hij stelt als simpele wet dat haar wat brood wordt voorgezet. -Dat wat een wonder is van taal ik las als kind het honderdmaal en wist: “en ‘s avonds was er feest, er zijn vriendinnetjes geweest.” Daar waar de dood zich had verschanst werd bij de zilveren fluit gedanst. Ida Gerhardt In Antwerpen worden als voorbereiding op de AKV zes avonden georganiseerd. Eén van deze avonden stond in het teken van de muze. Via gedichten en muziek werd het thema “Jezus heelt en geneest” belicht. Bovenstaande was één van de gedichten van die avond.

16

info april 2004

25 jaar VPKB Op vrijdag 13 februari jl. vond de viering plaats, die een ad hoc werkgroep had voorbereid ter gelegenheid van het 25-jarig bestaan van de VPKB. Op het programma stonden een Open-Deurnamiddag op het synodaal bureau (Marsveldstraat), een dankdienst in het kerkgebouw van Bruxelles-Musée, gevolgd door een receptie.

Open-Deuren

Synodevoorzitter Daniel VANESCOTE Kerk Bruxelles-Musée

Op de Open-Deur-namiddag waren er een 60-tal bezoekers. Na een gesprek met de verschillende personeelsleden en een bezoek aan het gebouw konden de bezoekers uit de verschillende gemeenten met elkaar kennis maken bij het genot van een kop koffie of thee.

Dankdienst Daarna ging het op naar de dankdienst van Bruxelles-Musée, die werd geleid door synodevoorzitter Daniel VANESCOTE en gewezen synodevoorzitter Martin BEUKENHORST. Vicevoorzitter Franstalig Eric DELBEAUVE schetste in het kort de weg die de VPKB in deze kwarteeuw heeft afgelegd. Bijzonder aan deze dienst was verder, dat ook jongeren een bijdrage leverden door middel van een gebed, een getuigenis of door muzikale interludia. Dimos DE BEUN uit Brugge Muzikaal interludium

Receptie Op de receptie waren als sprekers aanwezig : Michel DANDOY (VPKBwoordvoerder); Leon ROCTEUR (predikant Bruxelles-Musée); Mgr. Guy HARPIGNY (Overleg Christelijke Kerken in België); Ferdi WILLEMS (gewezen volksvertegenwoordiger); Daniel VANESCOTE (Synodevoorzitter); Arjan KNOP (Op Vrije Voeten) en Jean-Christophe SOMBREFFE (Service Protestant de la Jeunesse).

Jean-Christophe SOMBREFFE op de receptie

Voor verdere informatie kunt u zich richten tot VPKB-woordvoerder Michel DANDOY (tel. 02/510.61.66).

info april 2004

17

Glas in lood

Personalia Nieuwe predikant De synodale raad heeft mevr. Alida, Cornelia REIJNDERS, voor het ogenblik predikant in Nederland, beroepbaar verklaard binnen de VPKB. Ze ontving een toezegging van beroep van de gemeente SOW-Brussel (Wezembeek-Oppem, Tervuren, Overijse). Mevr. REIJNDERS neemt haar ambt op vanaf 1 juli 2004.

Afscheid Ds. Frank VAN MUYLEM, die de geaffilieerde kerk van Morlanwelz bedient, wordt in dienst genomen door de Association France Mission en neemt een ambt in Bretagne op. Ds. Thomas PITKEATHLY gaat vanaf 1 juli 2004 met pensioen en keert terug naar Schotland. De Saint Andrew’s Church of Scotland in Elsene is dus op zoek naar een nieuwe predikant.

Overlijden De familie van ds. Jean-Marie DEMARQUE (predikant in Quaregnon en lid van de synodale raad) werd begin deze maand zwaar beproefd. De oudste zoon Gaël (20 jaar) vond een plotse dood op 4 maart. De begrafenisplechtigheid vond plaats op 10 maart. Op 11 maart overleed plots de vader van Jean-Marie DEMARQUE, waarschijnlijk door de schok n.a.v. het overlijden van zijn kleinzoon. Hij werd begraven op 17 maart in Jolimont.

18

info april 2004

“Naftali is een losgelaten hinde; hij laat schone woorden horen.” (Chagall window : Hadassah Hospital Jerusalem)

Mosaïque, zo heet de Franstalige opvolger van ‘Info’ al enige tijd. Die naam is gekozen in verband met de ‘veelkleurigheid’ van de (levende) stenen die samen ‘onze kerk’ vormen (of beter: de kerk van Christus vormen, waarvan de VPKB een onderdeel is) : een veelkleurige mozaïek dus. Dat klinkt mooi, maar pas op : een verzameling losse steentjes is niet automatisch een ‘mozaïek’. Een mozaïek veronderstelt immers een ‘concept’ waardoor die steentjes (verschillende kleur, verschillende vorm) met elkaar in een spannende verhouding komen te staan en waardoor een (al dan niet figuratief) geheel ontstaat: een mozaïek. Binnen een concept past echter niet alles en er zullen dus dingen zijn die – hoe mooi en glansrijk op zich – niet zomaar zijn in te voegen in de matrix. Hoe u dit op de kerkelijke veelkleurigheid moet toepassen, laat ik aan wijzere mensen over. (Bij concept en matrix denk ik overigens spontaan aan Jeremia 29:11 en Joh 3: 4 en 5 maar dit geheel terzijde en naast de kwestie). Terzake : als redactie van ‘Info’ (straks ‘kerkmozaïek’) organiseren wij binnen ons redactioneel concept een uitweg voor wat er niet in past. Naast de twee mogelijkheden van Procrustes (afhakken/inkorten of

uitrekken) bieden wij een derde weg (tertium datur !) : alles wat niet in het concept van dit blad past (en dus niet in de matrix van ‘kerkmozaïek’ kan worden ondergebracht) kunt u in de rubriek kwijt, waarin ook dit vreemde artikeltje nu verschijnt. Glas in lood heet die rubriek: transparanter kan een kerkmozaïek niet zijn ! Waaraan denken wij zoal ? Dat kan van alles wezen : een reactie op een gepubliceerd artikel, een reflectie op een gebeurtenis in kerk of wereld, een lovende brief, een boos epistel. En voor de volgende keer met name : uw reactie op ‘the Passion’ (zie redactioneel en bijgevoegd katern). Kortom: Laat uw licht, hoe gekleurd ook, maar schijnen! Dick WURSTEN

Advertentie Personalia Geboorte

SIREAS De Service International de Recherche, d’Education et d’Action Sociale, gesticht 1962, is een vzw gespecialiseerd in alles wat migranten aanbelangt. Haar werkingssfeer omvat Brussel, Wallonië en het internationale vlak. Haar activiteiten omvatten de sociale en juridische bijstand, de beroepsopleiding, de permanente vorming, de preventie van overdraagbare ziektes, de conceptie en verwezenlijking van projecten.

In het gezin van ds. en mevr. David BOUILLON-PETER (predikant in de gemeente Ixelles) werd op 17 maart jl. een eerste kindje geboren. Het is een meisje, dat de naam Maayan (Hebreeuws voor “bron”) meekreeg.

Deze dienst zoekt een

directeur (m/v) die aan de volgende criteria beantwoordt : • 10 jaar geschikte ervaring; • universitair niveau; • beheersing van het Frans, het Engels en het Nederlands. Hij/zij zal evidente bekwaamheden hebben op het vlak van conceptualisering, ondehandeling, teambeheer en teammotivatie. Zijn/haar functie zal het dirigeren van werkzaamheden inhouden evenals het opzoeken en ontwikkelen van projecten en het leggen van vertrouwensrelaties met het personeel en subsidiërende overheden. Hij/zij zal essentiële persoonlijke waarden hebben : een duidelijk gevoel voor rechtvaardigheid, eerbied voor de ander en het continu streven naar positieve relaties binnen en buiten de dienst. Kandidaturen kunnen met CV ingediend worden bij de raad van beheer, SIREAS ASBL, Kruisstraat 22 - 1050 Brussel. E-mail : [email protected]

Overlijden Vrijdag 19 maart jl. is mevr. Catharina, Paulina DODDE, de moeder van ds. Truus SCHOUTEN (predikant in Boechout), overleden. Ze was 82 jaar oud. De dienst van Woord en Gebed werd donderdag 25 maart om 11u. gehouden in de VPKB-kerk Boechout.

Overlijden Op 3 maart jl. is mevr. Riki VISSER-VAN GLABBEEK overleden. Zij maakte deel uit van de kerkenraad van Turnhout en was in het Nederlandstalige gedeelte van de VPKB bekend door haar lange inzet en betrokkenheid. De uitvaartdienst vond plaats op 9 maart in de kerk te Turnhout.

info april 2004

19

Advertentie

Internationale Bijbel Bond

Voor de ontwikkeling van haar werk in Vlaanderen zoekt de IBB een

Regionaal medewerker voor Vlaanderen voor public relations en bijbelpromotie (m/v) Beschrijving van de functie: Onder de leiding van de Nationaal Secretaris het werk van de Bijbel Bond in Vlaanderen vertegenwoordigen en ontwikkelen: • Relaties ontwikkelen en onderhouden met gemeenten en kerken, gebruikers van onze leesgidsen en donateurs; • Bijbelpromotie verder uitbouwen vooral naar jongeren en kinderen toe; • Nieuwe activiteiten ontwikkelen om bijbellezen te promoten (bezoeken aan gemeenten, seminars, ...); • Fondsenwerving. Kandidaturen: Kandidaten (m/v) worden verzocht hun CV samen met een motivatiebrief te richten aan de voorzitter van de Beheerraad van de IBB, Gielelaan 23, 1090 Jette. Tel.: 02/427.92.77 - Fax: 02/428.82.06 E-mail: [email protected]

Protestantse Radio- & TV-uitzendingen Programma-Informatie april 2004 Radio: telkens op de 2de en 4de woensdag van de maand op VRT/Radio 1 om 19.12 uur 14 april Radiopastoraat (Frank MARIVOET) 28 april

Kerkvader Augustinus (354-430) (Frank MARIVOET)

TV-Erediensten: op zondag op TV 1 om 10.00 uur 11 april

Eurovisie-Paasdienst door de RTBF vanuit de “Chapelle Royale” van Brussel - voorganger ds. L.A. ROCTEUR m.m.v. “Chorale Royale Protestante” Nederlandstalig commenbaar : Antoinette PANHUIS.

Contact: Frank Marivoet, C. Meunierstraat 85/0002, 3000 Leuven Web-Site: http://www.vpkb.be/pro

20

info april 2004

“Opvallende religieuze tekens” Aan het woord : prof. J. Wiersma en ds. D. Vanescote (zie blz. 4 en 5)