Luxaties van schouder elleboog en vingers Compagnonscursus 2012
De schouder • • • • •
Epidemiologie
Meest gedisloceerde gewricht: NL 2000/jaar op SEH 45% van alle luxaties betreffen schouder 44% in de leeftijdsgroep 20-39 jaar. Mannen 2-3 maal vaker dan vrouwen Zeldzaam bij kinderen (<5% van alle schouderluxaties)
De schouder
-
Anatomie
• Grote ROM gaat ten koste van stabiliteit • Geen ossale stabiliteit, afhankelijk van: – Statische stabiliteit van ligamenten en labrum – Dynamische stabiliteit rotator cuff
De schouder
-
Kapsel, ligamenten en labrum
Anatomie
De schouder
-
Anatomie
De schouder
-
Classificatie
• Simple dislocation versus fracturedislocation • “Simple” glenohumerale luxatie – Anterieure schouderluxatie (98%) – Posterieure schouderluxatie (2%) – Inferieure schouderluxatie; luxatio erecta (<0.5%) – Superieure schouderluxatie (<0.5% schouderluxatie)
De schouder • Anterieure luxatie
-
Diagnose
De schouder • Anamnese: – Traumamechanisme: Abductie+exorotatie – Alle bewegingen arm pijnlijk
-
Diagnose
De schouder
-
mechanisme
De schouder • Lichamelijk onderzoek – Prominent acromion – Humeruskop mediaal – Relatie coracoidhumerus • Testen: – Neurovasculaire status (n. axillaris!) – Rotatorcuff (na repositie)
-
Diagnose
Bijkomende letsels • Fractuur tuberculum majus – 10-30% van schouderluxaties – Vaker bij ouderen – Vaak goede repositie tuberculum majus na gesloten repositie schouderluxatie – Na fractuurgenezing geen kans op reluxatie
Bijkomende letsels • Glenoid fractuur (ossale Bankart laesie) – Antero-inferieure aspect – Circa 5% van schouderluxaties
Bijkomende letsels Bankart ORIF indien >25-30% gewrichtsoppervlak (en verplaatst)
Bijkomende letsels Hill-Sachs Niet van belang tenzij groot deel van humeruskop is aangedaan
Bijkomende letsels • Rotatorcuff letsels – Veel voorkomend bij patienten ouder dan 50 jaar (>60%) – Veelal gemist – Meestal supraspinatus, ook infraspinatus – Soms ook subscapularis en lange bicepspees
Bijkomende letsels • N. axillaris letsels – 30-60% – Vaker bij patienten >45 jaar – Geeft uitval m. deltoideus – Soms is diagnose initieel moeilijk te stellen
De schouder repositie lidocaine intra-articulair Overweeg intra-articulaire infiltratie met lidocaine (20 cc 1%)
De schouder Stimson
repositie
De schouder repositie Hippocrates
De schouder repositie Hippocrates
De schouder repositie Hippocrates variant
De schouder repositie Hippocrates variant
De schouder Kocher
repositie
De schouder Kocher
repositie
De schouder
-
nabehandeling
• 1 week mitella voldoende • 6 weken geen abductie-exorotatie • Na 1-2 weken beoordelen: – ROM – Kracht – stabiliteit
Recidief schouderluxatie na anterieure luxatie • • • • •
Kans op recidief neemt af met leeftijd bij eerste luxatie <21 jaar 64-100% 21 tot 30 jaar 53-79% 31 tot 40 jaar 19-50% Ouder dan 40 jaar 14%
Als repositie niet gesloten lukt… • Zeldzaam • Oorzaak: – interpositie caput longum tendo m. biceps brachii – Interpositie fractuur (glenoid of tuberculum majus) B/ Open repositie
De Elleboog
De elleboog • • • • •
-
Epidemiologie
Frequent bij kinderen en volwassenen Op 1 na meest geluxeerde gewricht bij volwassenen Incidentie 6.1 per 100.000 2/3 ouder dan 20 jaar 50-75% simple, 25-50% complex
De elleboog
-
Anatomie
• Scharniergewricht • Flexie 150, extensie 0 (150-0-0)
De elleboog
-
Anatomie
• Bepalend voor stabiliteit: • Ossale delen – Olecranon-trochlea – Radiuskop-capitellum • Mediale en laterale collaterale ligamenten • Anterieure kapsel • Membrana interossea
De elleboog
-
• Dynamische stabiliteit – spieren • M. brachialis • M. biceps brachii • M. triceps brachii
Anatomie
De elleboog Diagnose Traumamechanisme
De elleboog
-
classificatie
• Simple (zonder fractuur) versus complex (met fractuur)
De elleboog
-
classificatie
• Naar richting van de dislocatie – Posterieur/postero-lateraal (96-98%) – Anterieur (0.3%)
De elleboog
-
classificatie
De elleboog
-
repositie
De elleboog
-
repositie
De elleboog
-
repositie
De elleboog
-
nabehandeling
• Na repositie: • Testen stabiliteit: • varus en valgusstress • Testen of er reluxatie optreedt bij volledige extensie • Pivot shift • Testen neurovasculaire status
De elleboog
-
nabehandeling
• Stabiel na repositie • (7-10 dagen bovenarmsgips), daarna functioneel • Niet stabiel na repositie: • 2-3 weken bovenarmsgips , daarna functioneel
Uitkomsten • Klachten na simpele elleboogsluxatie zeldzaam • Stijfheid zeldzaam, meestal mild extensieverlies <15 • Reluxaties zijn zeldzaam (~1%)
Vinger luxaties
Vinger luxaties
-
epidemiologie
• Veel voorkomend • PIP gewricht meest aangedaan • Simple versus fracture dislocations
Vinger luxaties
-
epidemiologie
• Veel voorkomend • PIP gewricht meest aangedane gewricht hand • Dislocatie geclassificeerd naar richting meest distale deel • Traumamechanisme axiale belasting met geanguleerde krachtsvector
Vinger luxaties
-
diagnose
• Lichamelijk onderzoek: • Voor repositie: • Aanwezigheid dislocatie en richting • Neurovasculaire status • Wonden -> denk aan open dislocatie
Vinger luxaties
-
diagnose
• Lichamelijk onderzoek: • Na repositie: • Neurovasculaire status • Actieve en passieve bewegingen • Redislocatie? • Testen • volaire plaat • Collaterale ligamenten
Vinger luxaties • Scharniergewricht • Stabiliteit door • Gewrichtskapsel • Central slip en lateral bands extensorpees • Collaterale banden • Volaire plaat • Flexorpezen en peesschede
-
anatomie
Vinger luxaties
-
anatomie
Vinger luxaties Oberst anesthesie • Lidocaine 1% • Injectie via dorsaal • 2ml tpv n. digitalis volaire zijde en dorsale zijde
-
repositie
Vinger luxaties
-
repositie
Vinger luxaties
-
repositie
Na repositie • Testen stabiliteit: – Indien actieve beweging zonder reluxatie-> stabiel – Reluxatie eventueel indicatie open reductie ivm verdenking interpositie weke delen • Röntgencontrole • Extensieblokkerende (15-30) spalk, actieve flexie in PIP o.g.v. pijn, duur: 3-4 weken • Cave flexiebeperking bij het volair plaat letsel
Na repositie • Extensieblokkerende (15-30) spalk, actieve flexie in PIP o.g.v. pijn, duur: 3-4 weken • Cave flexiebeperking bij het volair plaat letsel
Als repositie niet gesloten lukt… • Zeldzaam • Oorzaak: – Interpositie volaire plaat, pees • Open reductie
Vragen
