lumens
5
mei 2015
Alles over Converis
Lumens Extra With English summary!
informatieblad voor medewerkers van het leids universitair medisch centrum
Melden en verbeteren Een goed meldsysteem helpt om de oorzaken van incidenten aan te pakken Pagina 3
Voor iedereen een plek Zij hebben een afstand tot de arbeidsmarkt, heet het. Maar bij ons werken ze volop mee en krijgen ze waardering van collega’s. De komende jaren zet het LUMC in op nog meer ‘participatie’-collega’s Pagina 4-5
Zoektechniek van Google in huis Het nieuwe Albinusnet maakt gebruik van Google-techniek. Zo vinden we straks veel beter onze weg Pagina 7
Smoothies op de Dag van de Verpleging. Ze lieten zich de traktatie goed smaken in het Willem-Alexander Kinderziekenhuis: Marieke van der Vlugt, Matthijs van Boven, Jeanette Sollie en Tessa Dorrestijn. Pagina 8
Leidse scores Voortgangstoets aangepakt Nieuwe commissie buigt zich over mogelijke verbetering
H
et merendeel van de studenten geneeskunde in Nederland maakt ’m elk jaar: de Voortgangstoets. De toets is voor alle jaren gelijk en wordt gemaakt in Maastricht, Nijmegen, Groningen, Amsterdam (VUmc) en Leiden. De gedachte is dat je elk jaar bijleert en als het goed is komt dat tot uiting in steeds betere scores. Op dit moment blinken Leidse studenten niet uit in de toets. Met name in de masterfase scoort het LUMC lager dan de andere umc’s. Dat moet anders, vindt
de Raad van Bestuur. Een nieuwe commissie gaat onderzoeken hoe de Leidse scores verbeterd kunnen worden en hoe de toets meer vanzelfsprekend deel kan gaan uitmaken van het curriculum, met name in de masterfase. Prof. Mattijs Numans, afdelingshoofd PHEG, is voorzitter van deze Lijncommissie Voortgangstoets, die verder bestaat uit artsen en onderzoekers van uiteenlopende afdelingen. Hij benadrukt dat de commissie pas begonnen is en nog niet overal
een antwoord op heeft. “We gaan eerst inventariseren waar die scores op duiden. Misschien sluiten de voortgangstoets en ons curriculum niet goed op elkaar aan. De volgende vraag is: wat kunnen we daaraan doen? Misschien moeten we meer vragen insturen; misschien moeten we opletten dat de vragen beter aansluiten op het raamplan geneeskunde, dat probleem-georiënteerd is opgezet.” Vervolg op pagina 7
Leidse studenten maken Voortgangstoets
Nieuwe voorzitter vindt focus belangrijk
V
rijdag 1 mei was hij al officieel in functie getreden; maandag 4 mei nam Willy Spaan in een korte ceremonie het roer over van Ferry Breedveld. In collegezaal 1 stonden de scheidende en de komende bestuursvoorzitter even stil bij de overdracht. Breedveld keek kort terug op de functie die hij zo’n negen jaar geleden overnam van Onno Buruma. Hij roemde de collegialiteit die hij altijd had ervaren. LUMC’ers voelen zich verbonden met hun instituut en nemen hun verantwoordelijkheid. In zijn bestuursperiode heeft Breedveld veel zien veranderen, niet alleen in de buitenwereld maar ook in het LUMC zelf. “De luiken zijn opengezet, de patiënt staat meer centraal.” Hij voorspelde dat innoveren nodig zou blijven: “Op gepaste afstand de trendsetters volgen.” Breedveld sprak zijn volle vertrouwen uit in zijn opvolger en wenste het LUMC en Willy Spaan het allerbeste.
Ziekenhuis. Spaan kondigde aan dat hij kennismakingsgesprekken gaat voeren. Hij is nieuwsgierig naar wat er op verschillende gebieden en binnen de kerntaken gebeurt. Verder ging hij nader in op twee onderwerpen: samenwerking – met collega’s, maar ook bijvoorbeeld de Cliëntenraad – en het strategisch plan. Strategisch ziet Spaan focus als de belangrijkste factor voor de toekomst van het LUMC. Ook ziet hij veel in het health partner model, het type samenwerking dat nu vorm krijgt in het Universitair Kankercentrum Leiden – Den Haag. Als bestuurder van een niet-universitair opleidingsziekenhuis heeft hij ervaring opgedaan ‘aan de andere kant’. Spaan sprak de hoop uit dat de nieuwe masteropleiding even hoge ogen gaat gooien als de BW-opleiding en de geneeskundebachelor. Tot slot bedankte hij zijn voorganger voor diens inzet en enthousiasme. (MvB) ■
Als thuiskomen
Kort voor het ter perse gaan van dit nummer werd bekend dat Mariette Horstink, de echtgenote van Ferry Breedveld, op 14 mei is overleden. De activiteiten die georganiseerd waren in het kader van het afscheid van Ferry van het LUMC zijn om die reden afgelast. Wie een condoleance wil sturen kan dat doen per mail via
[email protected], of schriftelijk p/a Directoraat Communicatie, J0-P (kamer 63).
Daarna kwam de nieuwe voorzitter aan het woord. Hij toonde zich blij en trots met zijn aanstelling: “Het voelt als thuiskomen.” Daarmee doelde hij op zijn lange periode in het LUMC, als hoogleraar, afdelingshoofd Medisch Microbiologie en divisievoorzitter. Intussen is Spaan ook vele jaren bestuursvoorzitter geweest van het Jeroen Bosch
lumens 2
Wisselcolumn Irene van Vliet
Nieuwe collega Wilfred Schippers (51 jaar) uit Zoetermeer trad op 1 mei in dienst van het LUMC. Hij werkt op de afdeling Zorgregistratie van het directoraat Financiën. Waar heb je hiervoor gewerkt ? Ik heb 18 jaar gewerkt bij het callcenter van zorgverzekeraar CZ in Den Haag. In 2011 besloot CZ in een bezuinigingsronde dat het kantoor in Den Haag in zijn geheel dicht moest. 230 mensen kregen ontslag aangezegd. Ik kwam al snel bij een consultancyICT-bureau terecht, dat mij detacheerde in het Gelre Ziekenhuis in Apeldoorn, op de afdeling zorgregistratie. Helaas stopte het Gelre Ziekenhuis eind 2014 met deze detachering, ging het consultancy-bureau failliet en kwam ik zonder werk te zitten. Gelukkig kwam ik de vacature administratief medewerker Zorgregistratie bij het LUMC tegen, een functie waarin ik ervaren ben.
Irene van Vliet is chef de (poli)clinique Psychiatrie
Vrijheid vieren
Als ik deze column schrijf is het bevrijdingsdag: het is zeventig jaar geleden dat Nederland bevrijd werd, een lustrumjaar dus. De meeste mensen in Nederland hebben deze dag vrij. Vrijheid is een groot goed, waar onze ouders en grootouders voor hebben gestreden. ‘Vrijheid is te zijn wie je bent, te denken wat je denkt en te geloven wat je gelooft.’ Velen hebben daarvoor hun leven gegeven, niet alleen in de Tweede Wereldoorlog, maar ook daarna. Nog dagelijks worden wij via de media maar ook in het gewone leven geconfronteerd met wat vrijheid is en vooral wat het niet hebben van vrijheid betekent. De Leidse universiteit heeft vrijheid hoog in haar vaandel staan. ‘Bolwerk van de vrijheid’ is haar motto. In tegenstelling tot de andere Nederlandse universiteiten heeft de Leidse universiteit in 1940 duidelijk stelling genomen en is zij voor haar joodse werknemers opgekomen. Toen aan het begin van de Tweede Wereldoorlog een ariërverklaring ingevuld moest worden en joodse collega’s ontslagen werden, protesteerden de hoogleraren Cleveringa, Barge, Van Holk en Telders hiertegen. Telders bood zelfs aan om in Cleveringa’s plaats de beroemde lezing te houden, omdat hij niet getrouwd was en Cleveringa wel. Cleveringa hield de lezing toch zelf. Telders overleed slechts enkele dagen voor de bevrijding in een concentratiekamp. Hij staat afgebeeld op het linker glasin-lood raam in het Groot Auditorium. Ander moreel hoogstaand gedrag kwam recent in het nieuws. Het proefschrift van Hannah van den Ende over de lotgevallen van joodse artsen staat vol met voorbeelden van altruïstische heldenmoed en morele verwarring. Ondanks de penibele situatie waarin deze artsen verkeerden, bleven zij voor patiënten zorgen en probeerden ze er het beste van te maken. In een doorgangskamp experimenteerden zij zelfs met schimmels als antibioticum, om mensen te helpen. De verhalen roepen moeilijke vragen op. Wat als je als dokter moet kiezen wie er weggevoerd gaat worden? Hoe zou ik handelen in zo’n situatie? Zou ik ook zo moedig zijn? Gelukkig leven wij in vrijheid. ‘Vrijheid vraagt onderhoud en vrijheid geef je door’, zei premier Rutte in zijn 5-mei-toespraak. Gelijk heeft hij, en zeker als je werkt bij het ziekenhuis van de universiteit met ‘bolwerk der vrijheid’ als motto. Wij, werknemers van het LUMC, werken deze dag wel. Ik weet niet waarom wij niet eens in de vijf jaar vrij hebben op bevrijdingsdag. Misschien de angst voor productieverlies? Als we iedere dag 94 seconden langer werken over een heel jaar, is dat verlies opgeheven en kan bevrijdingsdag een vrije feestdag worden. Een dag om de vrijheid te vieren en door te geven.
Irene van Vliet
NB Met dank aan prof. Jos van den Broek voor de informatie over prof. Telders
LUMC
Een wiskundig bioloog, een natuurkundige en een neuroloog (LUMC-prof. Michel Ferrari) leren elkaar in 2009 kennen doordat ze alle drie een Spinozapremie krijgen. Ze gaan samen onderzoek doen naar migraine. NRC Handelsblad was benieuwd wat dat heeft opgeleverd en sprak de drie wetenschappers op hun jaarlijkse bijeenkomst waar presentaties van de onderzoeken worden gehouden. De promovendi en postdocs
O
Tijdens de laatste Veiligheidsweek, vorig jaar, konden medewerkers in een van de collegezalen foto’s bekijken die elk een VMS-thema uitbeeldden. Die foto’s, gemaakt door physician assistant Alex van der Lecq (SEH), zijn op posterformaat afgedrukt en op 21 april konden aanwezigen een poster meenemen. “Het is de bedoeling dat je die prominent ophangt in een personeelruimte op je afdeling”, zegt Van der Plas. “En dat je er dan over in gesprek gaat.” Tijdens de startbijeenkomst in de collegezaal werd besproken hoe je hier een succes van kunt maken. Het blijkt belangrijk het thema regelmatig te laten terugkomen in werkbesprekingen of in de dagelijkse evaluatie. De volgende bijeenkomst is op 25 juni. Dan kunnen de afdelingen die posters hebben meegeno-
informatieblad voor medewerkers van het leids universitair medisch centrum
men, vertellen hoe ze het thema hebben aangepakt. “Dat mag, het moet niet”, benadrukt Van der Plas. “We hopen natuurlijk dat iedereen graag meedoet en dat mensen op de werkvloer van elkaar kunnen leren hoe je zo’n thema invulling kunt geven.” (MvB) ■
te laten volgen. Donaties kunnen via het crowdfunding platform van de universiteit (www.steunleiden.nl) worden gedaan. Het doelbedrag is € 5.500 per student. Evelien Hack, coördinator Internationalisering van het LUMC vertelt: “Een aantal Afghaanse studenten heeft al eerder een trimester in de bachelorfase in het LUMC gevolgd. Dit uitwisselingsproject voor studen-
ten Geneeskunde van de Universiteit van Kabul is een van de projecten van stichting Keihan gericht op educatie, integratie en ontwikkelingssamenwerking in Afghanistan en in Nederland.” In samenwerking met Marco de Ruiter en Paul Gobée van de afdeling Anatomie werd ook het ‘Anatomy Teaching and Innovation Project’ opgezet om scholing op het gebied van de anatomie in
Afghanistan te stimuleren. Student Manoj Kumar Honaryar (studiejaar 2012/2013 in het LUMC): “Het onderwijssysteem en het curriculum van het LUMC waren buitengewoon. We kregen les met de beste methodes. Toen ik terugkwam in Afghanistan ben ik begonnen om mijn in Leiden verworven kennis over te brengen op mijn jaargenoten en collega’s.”
“Leidse kennis delen kan een student, dorp of stad en uiteindelijk een bevolking en een land verder helpen,” aldus de Universiteit Leiden. (SZ) ■ Lever ook een bijdrage aan het thema van de lustrumviering via www. steunleiden.nl en maak de komst van meer Afghaanse studenten mogelijk. Doneer, deel! Dankjewel!
Structureel verbeteren met IMS
zien elkaar vaker. Ze komen uit uiteenlopende disciplines - elektrotechniek, nanotechnologie, neurologie, neurofysiologie, neurobiologie, moleculaire biologie, genetica - en alleen al daardoor leidt hun samenwerking tot onverwachte inzichten. De krant publiceerde erover op 2 mei. Ferrari: “Het gaat om migraine, maar daarnaast ontwikkelen we dingen als” - tegen Van den Berg, de natuurkundige – “jouw glutamaatmeter.” Glutamaat is een belangrijke neurotransmitter. Van den Berg: “We gaan ook stukjes hersenweefsel op een chip zetten, of stukjes huid die we met stamceltechnieken hebben laten differentiëren naar hersenweefsel. Daar kunnen we dan aan gaan meten.” Het onderzoek naar migraine richt zich op het dat tot migraine leidt. Zo is ontdekt dat vrouwelijke geslachtshormonen invloed kunnen hebben. Daarnaast spelen erfelijkheid en/of omgeving een rol. Scheffer (de bioloog): “Bij migraine zijn er een aantal dingen waar je niets aan kunt doen, je bént een man of een vrouw en je hébt die aanleg, maar straks kunnen we dus wel meten hoe dicht je in de buurt van de onveilige zone komt.”
omslagpunt
Op zaterdag 2 mei testte het tv-programma Kassa oordoppen met een . Met deze oordoppen hoor je wel muziek, maar loop je geen kans op gehoorschade. Audioloog Jan de Laat gaf toelichting bij de verschillende doppen. Hij vertelt dat afdichting door de doppen erg belangrijk is. “Hoe meer lamellen een oordop heeft, hoe beter hij zal werken.” Daarnaast geeft De Laat een reactie op de klachtenregen van kijkers dat presentatoren niet goed te verstaan zijn vanwege achtergrondgeluid. ‘’Door het deel dat emoties en spanningen registreert, lopen veel hoorzenuwen. Naarmate je ouder wordt werkt dit deel minder goed en wordt het lastiger om bij verschillende lagen van geluid die tegelijk klinken, nog een compleet beeld te krijgen”, meldt De Laat in het AD van 13 mei. (CW/SR) ■
ter
VMS-thema High Risk Medicatie
D
it jaar viert de Universiteit Leiden haar 88ste lustrumjaar met als motto Vrijheid. De Universiteit Leiden wil in dit feestelijke jaar zoveel mogelijk studenten een inspirerende kennismaking met wetenschap, vrijheid en ons land kunnen bieden. Daarom vraagt de Universiteit uw hulp om zoveel mogelijk studenten Geneeskunde uit Afghanistan in Leiden een trimester
Hoe zijn jouw eerste indrukken van het LUMC? Groot. Verder heb ik hele leuke collega’s. Mijn collega’s vormen een mooie mix van leeftijdgenoten en jonge mensen. (RL) ■
Dit is een keuze uit de nieuwsberichten over het LUMC in de afgelopen maand. Voor meer en actueler nieuws gaat u naar de homepage van Albinusnet, de knop ‘LUMC in de media’.
aangename werksfeer
Maak het mogelijk: zoveel mogelijk geneeskundestudenten uit Afghanistan een trimester in Leiden
Wat vind je zo mooi aan jouw werk? Ik vind het een uitdaging om de DBC-registratie goed op orde te krijgen. Het is soms een puzzel en dan is het mooi om uit te vinden waar de fouten zitten en die op te lossen. Als het dan gelukt is, geeft dat een kick.
in het nieuws
Het LUMC is voor de derde keer verkozen tot meest aantrekkelijke werkgever in de non-profit sector, zo meldt het Leidsch Dagblad van 27 april. Een vinden de deelnemers het belangrijkst. Uitzendbureau Randstad houdt jaarlijks een onderzoek onder ruim 16.500 werkenden en niet-werkenden tussen de 18 en 65 jaar. Zij geven aan welke van de ruim 350 grootste organisaties in Nederland zij kennen (maar ze werken er niet) en beantwoorden vragen over hoe zij die organisatie als werkgever zien. Het LUMC won de prijs ook al in 2011 en 2012.
lumens
Steun de actie van de Universiteit Leiden
lijsten handel ik af zodat de DBC’s correct gedeclareerd kunnen worden.
Wat voor werk doe je in het LUMC? Samen met het team zorgregistratie, bestaande uit 15 collega’s, zorg ik ervoor dat de registratie van de DBC’s (diagnosebehandelcombinaties) en verrichtingen in EZIS kloppen. Ik doe dat voor de afdeling Interne Geneeskunde. In EZIS staan foutenlijsten van DBC’s die niet kloppen. Deze
Aan de slag met veiligheidsthema’s p 21 april kwamen zo’n 60 LUMC’ers bij elkaar om over patiëntveiligheid te spreken. Er waren vertegenwoordigers van verpleegvloeren en poli’s, afkomstig uit verschillende beroepsgroepen. “Dit was een startbijeenkomst over de VMS-thema’s; het is de bedoeling dat we dit vier keer per jaar gaan doen”, aldus Eveline van der Plas, adviseur kwaliteit en veiligheid. Om de patiëntveiligheid te bevorderen en te borgen, hanteren de meeste Nederlandse ziekenhuizen het VMS (Veiligheidsmanagementsysteem) (www.vmszorg.nl) en de bijbehorende tien thema’s: aandachtspunten die bewezen bijdragen aan grotere patiëntveiligheid. Ook het LUMC heeft dit systeem omarmd.
3
Stel: er zijn niet genoeg stoelen in de wachtruimte van een bepaalde afdeling. Je kunt ervoor kiezen om meer stoelen neer te zetten. Maar hoe komt het eigenlijk dat patiënten zo lang moeten wachten? Een meer structurele oplossing zou zijn de wachttijden verkorten. Dat is in een notendop de gedachtengang achter de nieuwe mogelijkheden van het Incident Melding Systeem en het Verbeterformulier.
I
n elk ziekenhuis gaat wel eens iets mis. Zo ook in het LUMC. Daarom is er het Incident Melding Systeem (IMS), waarin incidenten met (mogelijke) gevolgen voor de patiënt worden geregistreerd. Een Decentrale Meldingscommissie brengt de oorzaak en de omvang van het probleem in kaart en doet vervolgens een voorstel voor verbetering. Die verbetervoorstellen worden sinds kort geregistreerd op een verbeterformulier. Iemand op de werkvloer (vaak een leidinggevende) wordt vervolgens verantwoordelijk ge-
maakt, gaat ermee aan de slag en zet verbeteracties uit. Een en ander wordt daarna opgevolgd en geëvalueerd. “Hierdoor wordt er structureel verbeterd”, zegt Karin de Schipper, manager Klinische Chemie en Laboratoriumgeneeskunde en tot voor kort projectleider Verbeteren. “Meldingen werden al gedaan, en dat moeten we zeker blijven doen, maar nu worden ook verbeteringen geregistreerd en opgevolgd in hetzelfde systeem. Dat is heel belangrijk, zeker ook voor degene die de melding heeft gedaan. Want je kunt melden wat je wilt, maar er moet wel iets mee worden gedaan.”
Oorzaken aanpakken
En dat gebeurt dus met de nieuwe meldings- en verbeterformulieren, te vinden op het Albinusnet. De Schipper: “Het gaat erom, dat na de analyse van een melding er structureel wordt nagedacht over verbeteren door de oorzaken aan te pakken. En dat dat verbe-
terproces vervolgens ook gestructureerd verloopt.” Dus: niet alleen de juiste monsters opnieuw naar het laboratorium brengen bij een monsterverwisseling, maar ook: de etiketten op de monsters duidelijker maken. Of: in een groepje nadenken over hoe de informatievoorziening en -overdracht tussen medewerkers beter kan, nadat een medicatiefout is gecorrigeerd. “Het triggert je om er echt over na te denken en niet voor de gemakkelijke oplossing te kiezen.” De Schipper verwacht dat steeds meer medewerkers gebruik zullen maken van de verruimde mogelijkheden om incidenten te melden en de oorzaken aan te pakken. “Aan de ene kant voelt het misschien als ambtenarij, aan de andere kant is het echt een goed systeem. We kunnen ook van elkaars best practices profiteren: het zou heel mooi zijn als een afdeling een verbeteractie heeft opgezet en dat die wordt overgenomen door andere afdelingen.” (CvdS) ■
Flitz gaat patiënten bewegen
V
eel patiënten brengen een groot deel van de dag liggend in bed door. Als het aan de Dienst Fysiotherapie ligt, gaat daar deze zomer verandering in komen. In
juni start namelijk Flitz, een nieuw onderzoeksproject dat patiënten in beweging wil krijgen. Hoofdonderzoeker Jorit Meesters: “Flitz is een interventie die we de komende zes maanden op de
afdelingen vaatchirurgie en transplantatiechirurgie zullen implementeren. Het doel is om patiënten in een vroeg stadium na hun operatie fysiek actief te krijgen.”
muziekfil-
nummer 5 | mei 2015
App met oefeningen
Meesters vertelt dat er al veel middelen bestaan om patiënten in beweging te brengen. “Maar Flitz probeert deze gestructureerder aan te bieden. We introduceren bovendien nieuwe elementen. Zo is er de film ‘Beweeg mee met het LUMC’ die deelnemende patiënten voortaan twee keer per dag via de ziekenhuistelevisie en via YouTube kunnen volgen. En in samenwerking met het digitale platform Physitrack hebben we een app ontwikkeld waarin we oefeningen aanbieden en de vooruitgang van de patiënt kunnen volgen.” Een ander innovatief onderdeel van het programma is het directe contact dat de patiënten met hun fysiotherapeut kunnen zoeken. Meesters: “Patiënten kunnen straks via de mail of met hun mobiel contact opnemen met een fysiotherapeut en krijgen dan binnen twee uur antwoord of een bezoek. Zo proberen we meer maatwerk te introduceren.”
Duidelijkheid Feestelijke bijeenkomst op het Boerhaaveplein: een van de acteurs in de film ‘Beweeg mee met het LUMC’ krijgt een Fysio (voor beste mannelijke bijrol) uit handen van zijn dochter Daniëlle Conijn (Fysiotherapie). Hoofd Fysiotherapie Eric Vermeulen kijkt toe
informatieblad voor medewerkers van het leids universitair medisch centrum
pen. “Nu is het vaak voor zowel de patiënt als voor andere hulpverleners onduidelijk wat de patiënt wel of niet mag. We zetten daarom een klapper bij het bed van de patiënt waarop bijvoorbeeld precies staat aangegeven hoe vaak hij uit bed mag komen en of daar ondersteuning bij nodig is.” Flitz staat voor ‘Fysiotherapie ter bevordering van LIchamelijke activiteiten door Training tijdens de Ziekenhuisopname’ en zal de komende maanden worden aangeboden aan twee groepen van 30 patiënten. Voor het bijbehorende onderzoek zal de conditie van patiënten voor aanvang en na afloop van het programma gemeten worden. Een maand na het ontslag uit het ziekenhuis zal nog een laatste meting plaatsvinden. Om Flitz op te zetten ontving Jorit Meesters subsidie van het Wetenschappelijk College Fysiotherapie van het Koninklijk Nederlands Genootschap voor Fysiotherapie. (JdG) ■
Meesters verwacht dat Flitz niet alleen motiveert om meer te bewegen, maar ook een hoop duidelijkheid zal schep-
nummer 5 | mei 2015
lumens
4
5
Bij de nieuwe Participatiewet hoort een afspraak die bepaalt dat organisaties als het LUMC een werkplek moeten bieden aan mensen ‘met een afstand tot de arbeidsmarkt’. Die afspraak past bij de ambitie van het LUMC op het gebied van maatschappelijk ondernemen. Directeur HRM Jan Maasen: “Het LUMC voldoet aan de norm en zet in op nog meer ‘participatiemedewerkers’ in de komende jaren.”
Zo blij dat het goed is afgelopen ‘De patiënt is het centrum van ons medisch universum’, zei J.B. Murphy. Diezelfde patiënt kan zorgverleners een spiegel voorhouden. Lumens laat er in elk nummer één aan het woord.
De spiegel Anna Britsemmer (73) uit Alphen aan den Rijn onderging een openhartoperatie in het LUMC. “Ik was ontzettend bang toen ik moest worden geopereerd aan mijn hart. Mijn moeder had 28 jaar eerder dezelfde operatie ondergaan in het LUMC en die was doodgegaan op de OK. Ik was echt heel bang dat ik mijn moeder achterna zou gaan. De avond voor de operatie heeft de anesthesist een hele tijd bij me gezeten om met me te praten en me gerust te stellen. Even later kwam ook de hartchirurg langs. Hij bleef wel lang hangen, dus op een gegeven moment zei ik: ‘Nu moet je als de donder naar huis, want je moet goed slapen voor de operatie morgenochtend!’ ‘Wees niet bang, ik doe mijn best’, zei hij. En dat heeft hij gedaan. De operatie is goed gegaan, ik heb vier bypasses gekregen. Ik ben zó blij dat het goed is afgelopen. Thuis was er trouwens nog paniek uitgebroken, want ze hadden gezegd dat ze mijn man om twaalf uur zouden bellen en dat werd een uur later. Dus mijn man was in huilen uitgebarsten, omdat hij dacht dat het foute boel was. Een paar kritische punten heb ik wel. Op een gegeven moment kreeg ik een katheter. Die ging verschrikkelijk zeer doen. De verpleegkundige zei dat ik meer moest drinken, omdat er te weinig urine in de katheterzak zat. Maar ik dronk al behoorlijk veel. De brandende pijn werd steeds erger, ik hád het niet meer. Uiteindelijk kwam mijn man erachter dat er een knik in de katheterslang zat, waardoor er geen urine doorheen kon. Geen wonder dat ik zo’n pijn in mijn buik had! Het tweede minpunt vond ik het eten. Als je bent geopereerd, dan is het heel belangrijk dat je goed eet om weer op krachten te komen. Je moet van tevoren op een lijstje aangeven wat je die dag wilt eten. Maar als de maaltijd dan wordt rondgebracht, heb je er soms helemaal geen trek in, omdat je je zo beroerd voelt. In het andere ziekenhuis waar ik heb gelegen, kon je uit drie verschillende maaltijden kiezen als de kar langskwam. Dan kun je kijken waar je op dat moment trek in hebt. Ik vond dat een verademing. In het LUMC gaat het eten gewoon weer terug als je het niet opeet. De voedingsassistentes vragen verder niks, dat vond ik echt heel jammer. Het is hun taak om erop te letten dat patiënten goed eten en drinken. Ze zouden je ook een bouillonnetje kunnen aanbieden, of een boterham of cracker met iets lekkers erop. Wat trouwens nog grappig was: ik ben medium en er waren verpleegsters die me nog kenden omdat ik op de KNO heb gewerkt. Sommigen vonden het maar eng, anderen kwamen me dingen vragen, dan vertelde ik wel wat ik doorkreeg.” (CvdS) ■
Voor iedereen een plek H
anny de Jonge-Hoogduin laat zien waar ze werkt: in deze ruimte in het Hematologisch onderzoekslab staan doosjes met oneindig veel verschillende tips voor pipetten. Verderop wijst ze op een robot waarin de tips gewassen worden. De Jonge: “Ze zijn duur en zo kunnen we ze hergebruiken.” Een collega van De Jonge is aan het werk in de flowkast. Daarnaast staat de broedstoof waarin cellen worden gekweekt en die De Jonge regelmatig reinigt volgens een bepaald protocol. Het is één van de vele taken die De Jonge uitvoert in het laboratorium. De Jonge werkt bij het LUMC via DZB Leiden, een organisatie die mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt helpt bij het vinden van passend werk. Eerst bij het Toxicologisch laboratorium. “Maar hier is meer te doen en er werken meer mensen van mijn leeftijd. Dat spreekt me aan.” Haar werk is heel gevarieerd en dat vindt ze belangrijk: “Dat is goed voor je ontwikkeling. Anders stomp je af.”
Geen geld, wel aandacht
Het LUMC wil mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt graag een plaats bieden. Het gaat dan bijvoorbeeld om mensen met een handicap, ex-gedetineerden of langdurig werklozen. “Dat past bij een maatschappelijke organisatie als de onze”, stelt Maasen. Op dit moment werken bij het LUMC dertig medewerkers die vallen onder de Participatiewet, allemaal via DZB Leiden of het UWV. Het LUMC loopt geen financieel risico bij deze samenwerking, dankzij loonkostensubsidies of andere regelingen zoals het garant staan voor kosten, mocht de medewerker (weer) ziek worden. Het is de bedoeling van de wet dat participatiemedewerkers uiteindelijk een normaal contract krijgen. “Dit is geen liefdewerk”, benadrukt Maasen. “Het kost ons geen geld, wél aandacht. We slechten drempels, daarna kan een groot deel van deze mensen een
volwaardige bijdrage leveren.” Vanzelf gaat het niet altijd, extra aandacht betekent een extra inspanning voor leidinggevenden. “Zij zeggen daarom soms: we doen al heel veel voor eigen medewerkers met problemen. Moeten er dan nog nieuwe bij?”
Prima werk leveren
Hoofdanalist Nelleke Duinkerken is echter erg blij met de inzet van De Jonge. “Op het lab zijn heel veel werkzaamheden die zorgvuldig moeten gebeuren en die heel vaak voorkomen: bijvoorbeeld het vullen van tippendoosjes voor het pipetteren, het maken van oplossingen, de bevoorrading en het ophalen van patiëntmateriaal. Dat Hanny deze werkzaamheden uitvoert, scheelt onze analisten ontzettend veel tijd.” In het begin heeft Duinkerken veel tijd gestoken in de begeleiding van De Jonge. “Ik heb heel gestructureerd opgeschreven wat er moet gebeuren. Mijn ervaring met mijn medewerkers van het DZB is dat ze slim genoeg zijn, maar wat extra sturing nodig hebben. Als je die geeft, dan gaat het werk vaak prima. Hanny doet heel veel verschillende taken, dan moet je wel het overzicht hebben. Dat heeft ze!” Het lukt niet altijd, hoort Duinkerken van collega’s op andere laboratoria. “En we merkten het zelf toen Hanny met zwangerschapsverlof was. Niet iedereen is geschikt voor deze plek. Je moet bijvoorbeeld niet schrikken van bloed.”
Onderdeel van het team
Een aantal participatiemedewerkers heeft een werkplek bij het Facilitair bedrijf, bijvoorbeeld bij de Logistieke dienstverlening. In het team van Vincent van Blitterswijk, in totaal negentig medewerkers, worden vier mensen ingezet via DZB of het UWV. “Het begon ooit als een aantal extra handen. Inmiddels ma-
informatieblad voor medewerkers van het leids universitair medisch centrum
Voorbeeldig zorgpad Het nieuwe zorgpad Longcarcinoom is sinds begin april geheel geautomatiseerd. Daardoor is vanaf het begin voor iedereen inzichtelijk welke onderzoeken er komen en wanneer. Bovendien weet de patiënt eerder waar hij aan toe is.
L
ongarts Rajen Ramai, de initiator van het zorgpad, is er trots op. “Mensen met een verdenking op longcarcinoom willen uiteraard zo snel mogelijk duidelijkheid hebben. We streven ernaar dat elke patiënt binnen zes tot negen werkdagen de uitslag heeft. Een ander voordeel is dat het gemakkelijker wordt informatie te genereren voor wetenschappelijk onderzoek en voor interne en externe verantwoording.”
Sneller en praktischer
ken deze medewerkers volledig onderdeel uit van het team”, zegt Van Blitterswijk. “Hun productie doet niet onder voor die van de andere medewerkers.” De Logistieke dienstverlening zorgt voor de bevoorrading in het ziekenhuis, het vervoer van patiënten en patiëntgebonden materiaal, het afval én de bedden. “Normaal werken we met roulerende werkplekken. Een verschil met reguliere medewerkers is dat niet alle medewerkers van het DZB alle werkplekken aankunnen. Daar houden we rekening mee. Ook komt het voor dat iemand wat sneller uit het lood is geslagen als het tegenzit. Aan de andere kant: elke medewerker is anders en ook bij de anderen is er wel eens wat. Over het algemeen zijn de participatiemedewerkers zeer betrokken en enthousiast. Het contact met de collega’s onderling is ook goed.” Eén medewerker die binnenkwam met een Wajong-uitkering, heeft onlangs een vast contract gekregen. Het LUMC zal meer mensen met een arbeidshandicap moeten aannemen. Hoe denkt Van Blitterswijk daarover? “Waar een wil is, is een weg, vind ik. Ik heb goede voorbeelden gezien bij het symposium dat HRM laatst over dit onderwerp organiseerde. Bij Achmea werkt bijvoorbeeld een aantal dove medewerkers op het call center, via de chat. Dat zijn creatieve oplossingen.”
In het verleden werden de verschillende onderzoeken in het diagnosetraject apart gepland. Dankzij het zorgpad kan dat nu in één keer. Met de afdelingen Pathologie, Radiologie/Nucleaire Geneeskunde en de Longfunctieafdeling zijn vaste afspraken gemaakt. Zo ook met de disciplines Thoraxchirurgie en Radiotherapie over vervolgafspraken voor de behandeling. Ramai kijkt tevreden terug op de constructieve sfeer waarin dat gebeurde. ”De samenwerking tussen de afdelingen verloopt nu sneller en praktischer omdat het elektronisch gaat”, zegt hoofd van het medisch secretariaat divisie 2, Harmke Molenaar-Koenegracht. “De orders zijn vooraf gevuld met alle informatie en in dezelfde termen en taal. We hoeven dus minder over en weer te bellen. Je kunt de patiënt precies vertellen wat hem of haar te wachten staat en hoeveel dagen het duurt.”
Route naar een E-zorgpad
Organisatieadviseur Maarten Veldstra en Janine
Goumans van het project Zorgprogrammering maakten samen met longarts Ramai eerst een route op papier. Kort daarna werden ook Richard Dodeman en Eva Strnadova van het directoraat ICT bij het project betrokken. Veldstra: “Het is altijd een afweging op welk moment je ICT inschakelt: niet te vroeg, maar vooral niet te laat. Richard en Eva konden met hun kennis over Ezis nuttige adviezen geven. Daardoor konden bepaalde stappen in het zorgproces en de planning daarvan efficiënter verlopen.”
Allemaal hetzelfde doel
Wat ICT-expert Dodeman betreft wordt het zorgpad Longcarcinoom ‘een blauwdruk voor volgende afdelingen’. “We hadden te maken met een dokter die enthousiast is en bovendien steeds beschikbaar was voor overleg. Dat is heel belangrijk. Bovendien hadden we een secretaresse die op procesniveau meedacht. Vanaf de eerste dag dat ik er bij betrokken was, werd goed samengewerkt en was er genoeg ruimte voor overleg. Ik kon als ICT’er gerust ook kritische vragen stellen over de medische logistiek en werkwijze.” Harmke Molenaar vult aan: “Je had allemaal hetzelfde doel en je wilde zo min mogelijk langs elkaar heen werken. Daardoor ontstond een open communicatie.” Sinds zes weken functioneert het elektronisch zorgpad in de praktijk. Longarts Ramai krijgt positieve feedback van patiënten. “Bovendien is mijn werkwijze een stuk efficiënter geworden,” merkt hij lachend op. (DD) ■
Speciaal teken-tablet
Ook Bianca Meijer werkt via DZB in het LUMC, bij het Willem-Alexander Kinderziekenhuis. Zij heeft reuma. Ze illustreert met behulp van een speciale ‘teken-tablet’ onder meer de informatieboekjes voor kinderen die een beenmergtransplantatie moeten ondergaan. “Soms maken we die boekjes op maat voor een kind. Binnenkort gaan we een heel nieuwe serie maken, omdat onze patiëntenpopulatie verandert.” Daarnaast gaat ze onder meer over de uitjes, de tablets en de dvd’s voor de kinderen. Meijer kreeg rond haar twintigste reuma, toen ze bezig was met een opleiding HBO-J. Hierdoor is ze minder mobiel. Dat ze geen zware dingen kan tillen, is voor haar collega’s inmiddels vanzelfsprekend. “En als er één stoel is, dan is die voor mij. Verder hoeft niemand rekening met mij te houden.” Wat betekent haar werk voor haar? “Gewoon, net als voor iedereen. Ik moet er niet aan denken thuis te zitten.” Ze aarzelt: “Weet je, het zou prettiger voelen als ik écht in dienst kon komen van het LUMC. Maar aan de andere kant: ik krijg volop waardering van mijn collega’s. Laatste zei de GZ-psycholoog nog tegen een nieuwe collega: als er iets is, vraag het dan aan Bianca. Ik werk hier al dertig jaar, ik weet de weg.”
Nieuwe partners
Hanny de Jonge: “Dit werk is gevarieerd, dat is goed voor je ontwikkeling”
lumens
In de komende jaren moet het LUMC, gezien de banenafspraak bij de Participatiewet, stapsgewijs meer mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt een kans bieden. Maasen: “DZB blijft daarbij ons belangrijkste contact. Daarnaast gaan we in zee met drie nieuwe partijen.” De eerste is Emma@work. Dit bureau bemiddelt voor mensen die nog steeds gevolgen ondervinden van een ernstige ziekte in hun kinderjaren. Maasen: “Wij vinden dat een heel mooi en logisch initiatief voor een centrum als het onze.” Ook gaat het LUMC samenwerken met Visie-R.
nummer 5 | mei 2015
Hanny de Jonge: “Dit werk is gevarieerd, dat is goed voor je ontwikkeling” Maasen: “Een van de ambassadeurs van deze club voor ex-gedetineerden werkt in het LUMC en heeft dit onder onze aandacht gebracht. Deze mensen zouden bijvoorbeeld de buitenomgeving van de gebouwen kunnen schoonhouden.” De derde doelgroep bestaat uit hogeropgeleide vluchtelingen die in het LUMC mogelijk een opleidings- of stageplek kunnen krijgen en op termijn een normale arbeidsplek vervullen.
“Ik roep zelf ho”
Collega’s van De Jonge praten tijdens de koffiepauze op het Hematologisch onderzoekslab vaak over hun onderzoek: de interesses liggen uiteen, maar daar heeft De Jonge geen last van. “Het is fijn dat iedereen altijd blij is als ik er ben. Of ze rekening met me moeten houden? Nee hoor. Ik roep zelf wel ‘ho’ als het te veel wordt. Dan zeg ik: ik ben geen robot, voor vandaag is het genoeg. Eigenlijk zou ieder lab iemand van DZB moeten hebben. Het scheelt mijn collega’s veel tijd en ík vind het ontzettend leuk!” (MdR) ■ Neem voor meer informatie contact op met Serena Sterkenburg van HRM,
[email protected].
informatieblad voor medewerkers van het leids universitair medisch centrum
Samenwerken voor een zorgpad: v.l.n.r. Richard Dodeman, Jeanine Goumans, Harmke Molenaar-Koenegracht, Maarten Veldstra en Rajen Ramai
Columnist gezocht voor Lumens!
B
en jij arts-assistent in het LUMC en verwacht je hier nog wel een jaartje of zelfs langer rond te lopen? Voel je je betrokken bij de organisatie en houd je van schrijven, bloggen, twitteren, kortom: je gedachten formuleren? Dan wil de redactie van Lumens graag kennis met je ma-
ken. Wij plaatsen liefst eens in de drie maanden een column van een arts in opleiding over wat hij of zij zoal meemaakt op de werkvloer. Interesse? Meld je aan bij Mieke van Baarsel, eindredacteur Lumens, 62554,
[email protected].
nummer 5 | mei 2015
Aangenaam
lumens
6
Daniëlle Eindhoven (26) woont in Leiden. Ze werkt sinds 2013 in het LUMC, nu als arts-onderzoeker Patiëntveiligheid en Kwaliteit van Zorg bij Hartziekten.
Julia van Groningen (28) woont in Amsterdam. Ze werkt sinds 2014 op de afdeling Heelkunde als artsonderzoeker.
Noord of Zuid? Noord. Zeilen op de Friese meren. Wat vind je het leukste aan je werk? Ik werk in een leuk team en het onderzoek dat ik doe is uitdagend. En de gezelligheid met mijn collega’s, zoals samen meedoen aan de Singelloop. Wat vind je minder leuk? Ik heb nu minder patiëntcontact dan voorheen. Wat voor werk heb je eerder gedaan? Ik ben begonnen als arts-assistent op de afdeling Hartziekten. Verder heb ik diverse bijbaantjes gehad: bij een gerberakwekerij en later onder meer als serveerster en doktersassistente. Welk beroep had je ook wel willen hebben? Ik ben blij met mijn beroep, maar basisschoollerares heb ik ook ooit overwogen. Ik vind het leuk om kinderen wat te leren. Waar krijg je energie van? Lekker eten met vrienden. Waar geef je veel geld aan uit? Kleding en reizen. Waar ben je trots op? Op mijn ouders. Wat zou er beter kunnen in het LUMC? Continu verbeteren van de patiëntveiligheid hoger op de agenda. Wat is je motto? KISS: Keep it Simple, Stupid. Wat is je toekomstdroom? Eerst promoveren en dan een keer een huisje mét een tuin! Vrije tijd: Tennis, zeilen/schaatsen, terrasje, naar de Leidse markt. Film: Intouchables. Muziek: Sam Smith, Alabama Shakes. Boek: De 100-jarige man die uit het raam klom en verdween van Jonas Jonasson. Vakantie: Cuba, backpacken.
Noord of Zuid? Zuid. Wat vind je het leukste aan je werk? Nadenken over verbetering van kwaliteit van chirurgie. Wat vind je minder leuk aan je werk? Veel computerwerk. Wat voor werk heb je eerder gedaan? Ik ben anios Chirurgie in Amstelveen en Nieuwegein geweest. Welk beroep had je ook wel willen hebben? Docent. Mensen iets kunnen leren/uitleggen spreekt me erg aan. Waar krijg je energie van? Dansen, zingen, muziek. Wat is typisch voor je? Mijn (iets te) luide lach. Waar geef je veel geld aan uit? Lekker eten en drinken. Wat is je toekomstdroom? Als chirurg een tijdje in de tropen opereren en onderwijs geven. Vrije tijd: Salsa dansen. Televisieprogramma: Rambam. Film: Little Miss Sunshine. Muziek: Typhoon, Lobi dabasi. Boek: Een schitterend gebrek van Arthur Japin. Gerecht: Asperges met ham, ei en botersaus. Vakantie: Te veel om op te noemen. (RH) ■
Eindhoven-Groningen
7
Wisselcolumn Marion Vervolg van pagina 1
Hoe komt de Voortgangstoets tot stand? Alle deelnemende umc’s leveren vragen aan voor de landelijke database van toetsvragen. In het LUMC is Eline Dubois voorzitter van de toetsbeoordelingscommissie in het LUMC. “Docenten leveren vragen aan en wij beoordelen die op grofweg drie criteria: relevantie voor de basisarts, goede formulering en goede verdeling over de vakgebieden.” Via een route van peer review komen de vragen terecht bij een landelijke commissie. Goedgekeurde vragen belanden in de landelijke
Marion Blonk is secretaresse bij de Apotheek
Systeembeheerdag
Bijna wekelijks heb ik ze aan de telefoon: de medewerkers van de Servicedesk ICT. Ik vraag hen vaak om met mij mee te kijken op het scherm, waar de meest gruwelijke dingen gebeuren – of juist niet gebeuren ... De medewerkers hebben meestal adequaat antwoord. Zo niet, dan word ik altijd snel teruggebeld. Ik heb twee favoriete medewerkers, Urban en Maurice. Dat komt: beiden reageerden op mijn opmerking dat ik ongetwijfeld weer een oenige vraag ging stellen met: “Domme vragen bestaan niet!” De Servicedesk-medewerkers zullen vást weleens denken: “Wat stelt die nou voor een vraag?!” En soms meen ik ook een giechelgeluid te horen.... Zoals die keer dat ik dacht dat ik mijn back-up-inbox-folder kwijt was. Na een update was het scherm iets veranderd en waren de folders ‘ingeklapt’. Het enige dat ik dus hoefde te doen was drukken op het witte driehoekje. Maar daar had ik in mijn blinde paniek niet aan gedacht. Ziet u, ik weet niets van computers. Ik ben in de oertijd ooit eens begonnen met het programma Display Write 3 (en als u dat herkent dan weet ik hoe oud u bent ..) en ik ben typisch zo’n gebruiker die groeit in programma’s en die de weg kwijt raakt als er maar iets anders is dan gebruikelijk. De overgang naar Office 2007 was voor mij dan ook lastig, omdat het scherm er toch wel heel anders uit zag. Nu heb ik wél een groot voordeel: mijn echtgenoot is werkzaam in de ICT. En hij kent mij door en door, dus installeerde hij thuis op onze eigen computer ruim van tevoren Office2007, zodat ik in de veilige thuisomgeving kon oefenen en knoeien zonder al teveel schade aan te richten. De Helpdesk-medewerkers maken vast een overzicht van de Meest Gestelde Vragen. Nou vraag ik me wel eens af hoe mijn vragen in dat logboek vermeld staan: “Help, paniek, stress, waar zijn mijn folders gebleven?!” Ook mijn echtgenoot en collega’s houden een logboek bij. Daarin staat onder andere: “Waarom doet mijn computer piep?” Een van de medewerkers die regelmatig om hulp vroeg bleef namelijk moeite houden met het feit dat inloggen op een bepaald programma Caps Lock-gevoelig was. Tja, dan gaat inderdaad de computer piepen! De leukste vraag in hun logboek is echter: “Mijn cut-copy-paste is niet verlicht?” Wie zegt dat automatisering saai is? Wist u dat het elk jaar op 28 juli Systeembeheerdag is? Ik zou zeggen, zet het in uw agenda en stuur op die dag een bedankje naar
[email protected]. Maar eerder mag ook natuurlijk!
vragenbank, waaruit vier toetsen per jaar worden samengesteld. Studenten kunnen na afloop van de toets commentaar leveren op de vragen en dat gebeurt vrij veel. Maar ook daarin blijven Leidse studenten wat achter. Dubois: “De toets mag in Leiden wel meer gaan leven. Je krijgt er 2 studiepunten per jaar voor, dat lijkt niet veel, maar over de hele opleiding zijn het wel 12 studiepunten. Bovendien: alle studenten krijgen gespecificeerde feedback en kunnen zo zien waaraan ze nog moeten werken.” (MvB) ■
O
p het oog is het niets meer dan een gele doos in een serverkast: Google Search Appliance (GSA). Toch is dat kleine gele kastje de belangrijkste technische innovatie van het nieuwe Albinusnet. Door de zoektechniek van Google wordt zoeken en vinden straks vele malen makkelijker. Albinusnet doorzoeken met hulp van ’s werelds bekendste zoekmachine, wat betekent dat in de praktijk? “Het is niet zo dat je straks ergens Google ziet staan”, leggen Luitzen Koopman (ICT) en Leo Wolf (LKEB) van de projectgroep Vernieuwing intranet uit. “Maar het draait wel op de achtergrond. Als je bijvoorbeeld de eerste letters van een zoekopdracht intikt, vult de zoekmachine het automatisch al aan.” Het grootste merkbare verschil zit echter na de ‘Enter’. In plaats van ongeordende en ongesorteerde zoekresultaten, zorgt GSA voor een gestructureerd en slim overzicht met de meest relevante informatie bovenaan. Wolf: “Precies waar LUMC’ers om vragen.” Hij benadrukt wel dat de zoekmachine een zelf-
Kort- en langdurend zorgverlof wijzigt per 1 juli Vanaf 1 juli kunt u ook langdurend zorgverlof opnemen om noodzakelijke zorg te verlenen aan een zieke of hulpbehoevende in uw omgeving. Dat kan nu alleen als het om een levensbedreigende ziekte gaat. Zo kunt u de zieke bijvoorbeeld helpen bij noodzakelijke dagelijkse verrichtingen en huishoudelijke taken, of meegaan naar een huisarts of ziekenhuis. Een andere aanpassing geldt zowel het lang- als het kortdurend zorgverlof: vanaf 1 juli kunt u ook zorgverlof opnemen om te zorgen voor een broer of zus, grootouder of kleinkind, een huisgenoot of iemand anders in uw sociale omgeving. Momenteel kunt u alleen kort- of langdurend zorgverlof nemen ter ondersteuning van bloed- of aanverwanten in de eerste graad.
Op 11 april overleed prof. Flip Treffers, voormalig algemeen directeur van Curium-LUMC en hoogleraar kinder- en jeugdpsychiatrie. Hij is 69 jaar geworden. Flip Treffers werd na zijn opleiding tot psychiater, promotie en een aanstelling bij de afdeling kinder- en jeugdpsychiatrie van het Wilhelmina Gasthuis, in 1983 benoemd tot directeur Patiëntenzorg van het Academisch Centrum Kinder- en Jeugdpsychiatrie Curium. Tevens werd hij – op 37-jarige leeftijd – hoogleraar kinder- en jeugdpsychiatrie in Leiden. Bij zijn aanstelling was Curium herstellende van een ernstige bestuurlijke crisis. In zijn eigen woorden was het zijn opdracht “om van Curium een levensvatbaar academisch instituut te maken”. Aan die opdracht heeft hij meer dan voldaan. Hij bracht Curium als academisch centrum voor kinderen jeugdpsychiatrie onder bij het LUMC. Hij zette de hulpverlening op voor dove en slechthorende kinderen met psychiatrische problematiek en hij introduceerde de kinder- en jeugdpsychiatrische diagnostiek en behandeling binnen het Willem Alexander Kinderziekenhuis. De verdiensten van Flip Treffers voor Curium en de kinderpsychiatrie zijn talrijk. Hij was een erudiet en toegewijd onderzoeker, opleider en kinder- en jeugdpsychiater. Curium-LUMC, de kinder- en jeugdpsychiatrie in het algemeen, zijn vele studenten, promovendi en assistenten én de vele kinderen en ouders die in Curium zijn geholpen, zijn Flip veel verschuldigd. Wie hem gekend heeft, zal zich zijn enorme gevoel voor humor herinneren, en hoe scherpzinnig, betrokken, innemend en voorkomend hij was. In 2006 ging hij met emeritaat om zich samen met zijn echtgenote in Bretagne te vestigen en zich te wijden aan zijn gezin, zijn vrienden en zijn vele hobby’s, waaronder muziek en literatuur. Wij wensen Flips echtgenote, kinderen en kleinkinderen veel sterkte bij dit enorme verlies. Namens Curium-LUMC Bart Siebelink
informatieblad voor medewerkers van het leids universitair medisch centrum
In memoriam Koos van den Oever Op 9 mei is overleden Koos van der Oever, op 59 jarige leeftijd. Zo’n 3 ½ jaar geleden werd bij Koos acute leukemie geconstateerd. Vanaf die tijd heeft hij hard gevochten om weer op de been te komen. Helaas heeft hij dit gevecht uiteindelijk toch niet kunnen winnen. Koos is vanaf 1984 werkzaam geweest bij de Beveiliging. Hij was een persoon die indruk maakte. Zijn rustige manier van communiceren en zijn postuur zorgde vaak al voor de nodige de-escalatie in spannende situaties. Een ruwe bolster-blanke pit-type. Na twee jaar ziekte vond hij het heel erg dat hij ‘uit dienst’ moest. Samen hebben we de afspraak gemaakt dat hij welkom bleef als hij weer hersteld was. Helaas heeft dit niet zo mogen zijn. Wij wensen zijn familie en vrienden veel sterkte toe in de komende tijd! Namens Ontvangst, Service en Beveiliging (Facilitair Bedrijf), Piet van Egmond namens de collega’s van DOO, het OEC en het onderzoeksteam
nummer 5 | mei 2015
Moet voor elke vraag aan een andere specialisme een DBC geopend worden?
lerend systeem is dat het zoekgedrag van alle gebruikers analyseert. “Naarmate iedereen het vaker gebruikt, krijg je relevantere resultaten.” Dat slimme zoeken en vinden komt niet helemaal op het conto van Google alleen, vervolgt Wolf. Het is een combinatie van het nieuwe webdesign, het gebruik van zoekfilters en andere technische innovaties. “En onderschat de hulp van de LUMC-collega’s niet. De afgelopen weken zijn alle afdelingen en directoraten druk geweest met het opschonen en herschrijven van de informatie voor Albinusnet. Een monsterklus, maar wel een die zijn vruchten af zal werpen.” Koopman: “Verouderde inhoud verdwijnt en we krijgen er beter gestructureerde content voor terug. Dat zal het vinden van informatie alleen nog maar makkelijker en sneller maken.” Over twee maanden gaat het nieuwe Albinusnet online. Benieuwd wat dit nog meer gaat brengen? Houd dan zeker Lumens en het huidige Albinusnet in de gaten. (SB) ■
Nee, soms is de vraag specifiek ter ondersteuning van de zorgvraag die loopt bij het specialisme van de behandelaar. Neem het zorgpad sclerodermie van de reumatologie. In dit zorgpad zijn er ondersteuningsvragen vanuit de reumatologie (behandelaar is reumatoloog) aan andere specialismen, zoals longziekten en hartziekten. Die vraag is bijvoorbeeld: “Zijn er afwijkingen?”. Om dit vast te stellen wordt bijvoorbeeld een cardiologische echo gemaakt. De conclusie uit die diagnostiek is ‘geen afwijkingen’. De verrichting van de echo is onderdeel van de DBC sclerodermie, die onder reumatologie valt. Op basis van de beoordeling van de echo door de cardioloog bespreekt de reumatoloog dit met de patiënt. Er wordt geen DBC geopend bij Hartziekten. Wordt er wel een afwijking vastgesteld waaraan Hartziekten gaat behandelen, dan start dat specialisme uiteraard wel een DBC. Daarmee wordt het specialisme behandelaar van de cardiologische zorgvraag. Het is dus heel belangrijk om bij een multidisciplinaire behandeling goed vast te stellen of er sprake is van ondersteunende diagnostiek of eigen zorgvraag. Voor de DBC telt niet de vraag: ‘worden de kosten wel vergoed?’, maar: ‘is er sprake van een eigen zorgvraag?’ Zo niet, dan worden de kosten, voor de echo uit het voorbeeld, meegenomen in de totale kosten van de reumatologie-DBC. Hetzelfde geldt voor een longfunctie-onderzoek, een scopie bij MDL, enzovoorts. Het blijft natuurlijk aan de specialist om te bepalen en te verantwoorden wanneer er sprake is van een eigen zorgvraag. Helaas zal dat niet altijd rijmen met de financiële regelgeving ten aanzien van declaraties. Er kan dus een afwijzing komen van de ‘DBC-ondersteunende diagnostiek’ die als DBC is gedeclareerd. Samen met de betrokken specialist wordt al dan niet protest tegen de afwijzing ingediend. Met een goede medische onderbouwing lukt het soms de afwijzing terug te draaien. Ook voor de patiënt is het belangrijk te weten en begrijpen of er sprake is van één of meer zorgvragen. Vragen over declaratie en registratie?
[email protected]
Boerhaavehoogleraar kweekt nierweefsel
M
Koopman (l.) en Wolf: enthousiast over de gele Google-doos
In memoriam Flip Treffers
Hoe registreer je zorg? Dat is soms een hele puzzel. Vraag het gerust aan Loes van Ginkel. Als coördinator zorgregistratie geeft zij antwoord op bijna al uw vragen over declaratie en registratie.
Vind je weg op Albinusnet met Google
Marion Blonk Personeelsinfo
LOES WEET RA AD
Voortgangstoets Landelijke vragenbank
lumens
In memoriam Sophie Velthuis Op 29 april bereikte ons het ontstellende bericht dat onze collega Sophie Velthuis op 28-jarige leeftijd is overleden. Sophie studeerde Geneeskunde in Leiden en werkte daarna als anios Gynaecologie in het Medisch Centrum Haaglanden. Sinds oktober 2013 maakte ze als arts-onderzoeker deel uit van het Onderwijs Expertise Centrum van het LUMC. Daar heeft ze gemotiveerd en met veel plezier gewerkt aan haar promotieonderzoek naar selectie en uitval van aiossen. Ze was tevens een drijvende kracht achter het initiatief van de Educational Research Meetings, dat groeiende belangstelling geniet onder iedereen in het LUMC die zich bezighoudt met onderzoek naar medisch onderwijs. Het heeft haar en ons volkomen verrast dat de ziekte waarvoor zij vorig jaar intensieve behandelingen onderging, zo snel weer terug was. Sophie’s overlijden kwam veel te vroeg en de verslagenheid onder haar collega’s is groot. De indrukwekkende afscheidsdienst op 4 mei jl. werd druk bezocht en ook daar werd duidelijk dat Sophie niet alleen als collega maar ook als mens erg geliefd was. In al haar bescheidenheid was ze met haar vrolijke aanwezigheid, inhoudelijke inbreng en gedrevenheid uniek en blijft zij een bron van inspiratie voor allen die met haar samenwerkten. Met Martinus Nijhoff: ‘Ik denk wel dat wij eeuwig leven, want eens gegeven, blijft gegeven’. Marchien de Mooij, namens de collega’s van DOO, het OEC en het onderzoeksteam
et medewerkers en studenten in het LUMC kennis uitwisselen over de embryonale groei, het repareren en het kweken van nierweefsel. Dat is de taak van Boerhaavehoogleraar Melissa Little de komende tweeënhalve maand. De Australische autoriteit op het gebied van niergroei trapte op 18 mei af met de Boerhaavelezing ‘Rebuilding a kidney: from development to regeneration’ voor een bijna volle Burumazaal. Nieren zijn complexe organen en zorgen voor een aanzienlijk deel van de ziektekosten, vertelde ze. De functionele eenheden van nieren zijn nefronen, die het bloed filteren. Mensen verschillen onderling aanzienlijk in het aantal nefronen. Het kan dat u er 300.000 per nier heeft en uw buurman zes keer zoveel: 1,8 miljoen. Of andersom natuurlijk. Na de geboorte komen er geen nefronen meer bij en een laag aantal vergroot de kans op nierproblemen later in het leven. Little doet daarom onderzoek naar de embryonale ontwikkeling van de nieren. De celfactoren die daarbij een rol spelen zijn voor een groot deel bekend. Met beeldvormingstechnieken zijn de nieren steeds gedetailleerder in beeld te brengen en wiskundige modellen kunnen voorspellen hoe een nier groeit. In 2013 lukte het Amerikaanse wetenschappers om mini-niertjes te kweken uit menselijke stamcellen. Deze bieden al veel mogelijkheden om bijvoor-
beeld medicijnen op te testen. Het ultieme doel is om een echte menselijke nier te kweken. De komende weken neemt Little deel aan onderwijsactiviteiten en onderzoek in de groepen van prof. Ton Rabelink, prof. Wim Fibbe en prof. Christine Mummery. Vascular and Regenerative Medicine is een van de zeven profileringsgebieden van het LUMC. (RH) ■
Melissa Little met decaan Pancras Hogendoorn
Colofon Lumens is het maandblad voor medewerkers van het Leids Universitair Medisch Centrum. Lumens wordt geproduceerd door het directoraat Communicatie. Oplage: 5000. Redactie Mieke van Baarsel, Raymon Heemskerk, Diana de Veld, Christi Waanders Eindredactie Mieke van Baarsel Aan dit nummer werkten mee Sietse Beckers, Blankvoort en Jansen Translations and Copywriting, Marion Blonk, Jan Hein van Dierendonck, Dick Duynhoven, Loes van Ginkel, Julie de Graaf, Marc de Haan, Menno Kröse, Rimke Lammerink, Arno Massee, Masja de Ree, Sharon Rijkaart , Caroline van der Schaaf, Willy van Strien (red. Extra), Irene van Vliet, Suzanne Zuyderduyn Redactieraad Hetty van Bochove, Vivianne de Croon, Juliet Droog, Nathalie Fonville, Marjan Knijp, Alexandra van Leeuwen, Neely van Os, Yvonne Souverein Ontwerp en Layout Hans van Dijk, Tigges, Voorburg Druk Groen Media, Leiden Contact Directoraat Communicatie, J0-P,
[email protected],
[email protected]. Het volgende nummer verschijnt 3 juli. Deadline kopij 23 juni.
informatieblad voor medewerkers van het leids universitair medisch centrum
nummer 5 | mei 2015
Achterlicht
8
Bij de foto van pagina 1
Smoothies Op 12 mei werd Florence Nightingale geboren, 12 mei is daarom de Internationale Dag van de Verpleging. Het LUMC had die dag twee banners (Verpleegkundigen: Bedankt!) aan de gevel en vroeg ook op andere manieren aandacht voor de beroepsgroep. De Verpleegkundige Adviesraad nam z’n verantwoordelijkheid en trakteerde op heerlijke smoothies!
Kortingstarief parkeren patiënten en bezoekers verhoogd
Zonnig feest Een stralend zonnetje, lekkere streekproducten, gezellige muziek en vooral heel veel vrolijke gezichten tijdens de jaarlijkse LUMC-bbq
W
ist u dat patiënten en bezoekers die langer dan vier uur in het LUMC verblijven óf die meerdere keren per week komen, met korting kunnen parkeren in de parkeergarage? U kunt uw patiënten daarop wijzen. Het tarief met korting is sinds 1 april 2015 € 5,50 per dag. Een maandkaart kost € 25,-. De tarieven zijn verhoogd in navolging van de verhoging van het reguliere tarief in de parkeergarage. Met de verhoging ontstaat hopelijk meer ruimte in de parkeergarage en wordt deze alleen nog gebruikt door automobilisten die daadwerkelijk in het LUMC moeten zijn.
Formulier invullen
Komt uw patiënt of zijn of haar begeleider in aanmerking voor het kortingstarief? Vul dan het aanvraagformulier Kortingsregeling Parkeergarage in. Hiermee kan de kortingsdagkaart afgehaald worden bij de ontvangstbalie in de centrale hal. Kortingskaarten voor meerdere dagen of een maandkaart kunnen patiënten of hun begeleiders afhalen bij de parkeergarage. Buiten openingstijden kunnen zij terecht bij de meldkamer van de beveiliging. Zijn de aanvraagformulieren op? Bestel dan nieuwe via Flits. (MdR) ■
Los de rebus op en maak kans op een bon van Kapsalon Centraal Los de rebus op, ontdek een goed advies én maak kans op een bon van Kapsalon Centraal op het Leidse Plein. Stuur uw oplossing uiterlijk 23 juni naar
[email protected] of Communicatie t.a.v. redactie, J0-P
Lumens-mededelingen Proefpersonen gezocht Bent u gezond en 45-plus? Doe dan mee aan het onderzoek van dr. Margje Haverkamp naar terugkerende luchtweginfecties. Zij zoekt gezonde ouderen (inderdaad, dat is voor dit onderzoek vanaf 45 jaar) die bereid zijn twee keer bloed af te staan. Daarnaast krijgt u ook een vaccinatie met Pneumovax-23, een vaccin dat alle ouderen in Amerika krijgen ter voorkoming van ernstige pneumokokken-infecties. Haverkamp wil de reactie in het bloed op deze vaccinatie bepalen. U kunt Margje Haverkamp contacteren voor verdere informatie.
LUMC-M.F.L.S. Onderwijsprijzen 9 juni Jaarlijks worden door de Raad van Bestuur van het LUMC en de M.F.L.S. de Onderwijsprijzen uitgereikt. Deze uitreiking zal dit jaar aansluitend op de Onderwijsconferentie plaatsvinden, op dinsdag 9 juni van 16.45 tot 19.15 uur in HePatho (K0-98). De uitreiking vindt plaats in borrelsfeer en is op basis van vrije inloop, later binnenkomen of eerder vertrekken is dus mogelijk. Docenten met talent om enthousiast en duidelijk moeilijke stof over te brengen worden deze dag in het zonnetje gezet.
Tweede bijeenkomst teamleiders Op 23 juni van 14.00 tot 16.30 uur is er weer een bijeenkomst gepland voor de teamleiders van alle volwassen verpleegafdelingen en de Intensive Care afdelingen. Uit de vorige bijeenkomst is gebleken hoe waardevol het is om je collega’s van de verschillende vloeren beter te leren kennen. Meerdere
teamleiders hebben onderwerpen aangedragen waarmee we deze middagen invulling kunnen geven. Het programma is nog niet geheel bekend, maar we hopen dat het inspirerende middag gaat worden, gericht op de praktijk. De teamleiders krijgen via de mail een uitnodiging.
+g
-ans
Personeelsvereniging Leden van de Personeelsvereniging kunnen na het beëindigen van hun dienstverband bij het LUMC donateur worden. Kosten voor dit donateurschap bedragen € 18,00 per jaar. Hiervoor kunt u aan alle activiteiten blijven deelnemen en gebruik blijven maken van de kortingsregeling. Leden die i.v.m. FPU/pensioen het dienstverband beëindigen met het LUMC, kunnen ook seniorlid worden. De kosten hiervan bedragen € 9,00 per jaar. Hiervoor kunt u deelnemen aan een apart programma dat speciaal t.b.v. de seniorpersoneelsleden wordt georganiseerd. U kunt dan echter niet meer deelnemen aan de overige activiteiten. ■
k=t
De AKO-cadeaukaart gaat naar:
Ingrid Meester, verpleegkundige Gynaecologie. Zij was een van de inzenders van de goede oplossing van de Regiocrypto: Katwijk, Voorschoten, Warmond, Roelofarendsveen, Rijpwetering, Hoogmade, Noordwijk, Voorhout, Sassenheim, Valkenburg, Leiderdorp, Lisse, Oegstgeest, Wassenaar.
informatieblad voor medewerkers van het leids universitair medisch centrum
-ingsite
-opge nummer 5 | mei 2015