Luist s er e en na e a n na r a leve e ns ve ve ns r ve hal ha en e Wout Huizing

Luisteren naar levensverhalen

Wout Huizing

luisteren naar levensverhalen






De ‘nieuwe ouderen’




Bijbelse ‘kijk’




Aantal 65 plussers:



Generaties…. -

Vooroorloogse (1910-1930) Stille (1930 – 1945) Protest/ babyboomers (1946- 1955) Verloren (1956 – 1970) Generatie X (1971- 1985) Generatie Einstein (1986 – 2000) Generatie Z ???


Kenmerken 80-plussers anno 2011? ….. …… …… verzuilde samenleving



Verzuiling:



Van collectief Naar

individueel verhaal


Hoop van de verteller • Al vertellend (iets meer) begrijpen wat je allemaal (hebt) mee(ge)maakt • Aanvaarding door de luisteraar


LEVENSVERHAAL ‘Mensen leven hun leven naar voren, maar begrijpen het door terug te kijken’

Sören Kierkegaard




Hoe terugkijken: evalueren en duiden • Voorbeeld: Jozef • Toespraak Petrus


De gulden…


DEFINITIE LEVENSVERHAAL ‘De verhaalachtige structuur, waarin de verteller vanuit het eigen perspectief het leven ervaart en verstaat en waarin hij zelf een rolverdeling aanbrengt om zich daarmee te positioneren in relaties en zich te verantwoorden voor het publiek


LEVENSVERHAAL: • Interpretatie van de feiten • Constructie van de ‘werkelijkheid’ vanuit eigen perspectief van dít moment • Tijd • Ruimte • Gevoelens • Betekenis-geving • Verzameling van ‘fragmenten’: samenhang


Onderscheid vertelling en vertellen LAAG 1: het verhaal LAAG 2: het communicatieve proces (relatie aangaan, bevestigen, veranderen, beëindigen)




Perspectief - De ‘verloren’ zoon - De barmhartige vader - De oudste zoon



Wie wil je zijn voor de ander? profeet clown Brede schouder broeder/zuster stimulator Wegwijzer priester herder luisteren naar levensverhalen

vriend(in) geroepene exegeet vader/moeder verkondiger brandweer praatpaal gids

Vragen • waar sluit dit beeld aan bij je eigen levensverhaal? • welke rol impliceert het beeld voor je gesprekspartner? • welke rol impliceert het beeld voor God? • leidt deze rol tot ontmoeting tussen je gesprekspartner en God of niet?


Verschillende levensverhalen • Afloop gelukkig of ongelukkig? (G) • Zelf invloed op de loop der gebeurtenissen? (AC = autonome controle) • Invloed van anderen, omstandigheden, lot, God etc. (HC = heteronome controle)


LEVENSVERHAAL • Lente • Zomer • Herfst • Winter

(komedie) (G hoog, AC laag, HC hoog) (roman) (G hoog, AC hoog en HC laag) (tragedie) (G laag, AC laag, HC hoog) (ironie) (Alles laag)


Essentie / zin van het verhaal

Vragen naar de titel van het levensverhaal (bijbels voorbeeld: Naomi/ Mara)


Het verleden als uitdaging: onderzoek Thijs Tromp




Onderzoeksresultaten - Toename samenhang binnen het verhaal - Toename integratie na enige tijd: meer reflectie, hoopvol en aanvaardend; nadruk op positieve afloop van gebeurtenissen en eigen bijdrage relativeren (romantisch verhaalgenre)


Onderzoeksresultaten • Herwaardering waar het in het leven om gaat (groei): niet een herhaling van het verleden, maar open voor nieuwe interpretaties van het verleden • Positieve bijdrage aan betekenisgeving van wat je in je leven meemaakt met meer hoop op een goede afloop, dankzij anderen


Onderzoeksresultaten Therapie is niet aan de orde: aandachtige betrokkenheid van zorgverleners en erkenning van (het verhaal van) de oudere bieden kracht en hoop voor de toekomst


integratie


Luisteren: tips en aandachtspunten – Ritme/ tempo – Rolverdeling (‘ik’/ ‘wij’) – Verbindingen in het verhaal (want, omdat, maar, opdat …) – emoties – appèl op de luisteraar – toon – houding van de verteller (non-verbale verhaal)


Pastoraat Ps.71: 18 Nu ik oud en grijs ben, verlaat mij niet, o God, zodat ik het nageslacht, elk nieuw kind, kan verhalen van de macht van uw arm Jes.46: 4 Tot in je ouderdom blij ik dezelfde tot in je grijsheid zal ik je steunen. Wat ik gedaan heb, zal ik blijven doen, ik zal je steunen en beschermen. luisteren naar levensverhalen

Luist s er e en na e a n na r a leve e ns ve ve ns r ve hal ha en e Wout Huizing

Recommend Documents