LSG Voorzitter:
Rudy van Wessel
Secretaris:
Adinda Serdijn-Koster
Penningmeester:
Sven Bakker
Wedstrijdleider Intern:
Joris Kuipers
Wedstrijdleider Extern:
Edwin van Haastert
Commissaris Materiaal / Trainingen:
Huib Nieuwland
Webmaster
Geralt Serdijn
Redactie LSG-Nieuws:
Aart van de Peut Julius Visser Huib Nieuwland
[email protected]
Contributie per seizoen: Senioren: 90 euro Studenten en dubbelleden: 60 euro Junioren & Aspiranten: 50 euro Donateurs: 20 euro Overmaken op gironummer 347671 t.n.v. Penningmeester L.S.G. te Leiden. Lidmaatschap: Opzeggen voor 1 september bij de secretaris. Speelzaal:
Denksportcentrum Leiden 071-5723229 Robijnstraat 4 2332 KE Leiden http://www.denksportcentrumleiden.nl/
LSG op Internet: http://www.lsg-leiden.nl
LSG Nieuws Seizoen 2007/2008 nr 1 --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Inhoudsopgave LSG Inhoudsopgave Woord van de voorzitter Van de bestuurstafel Van de redactie Nieuwe leden stellen zich voor Mooiste mat van mijn leven Schaken op het eiland van de minotaurus Hoe verdient men een schoonheidsprijs in het PK LeisB Senioren in Oosterbeek of hoedt u voor ‘men in black cars’ Curaçao Chess festival
1 2 3 4 5 5 8 9 14 18 21
2
LSG Nieuws Seizoen 2007/2008 nr 1 --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Woord van de voorzitter Een nieuw seizoen, een nieuwe redactie, een nieuwe competitieleider, een extraatje tov de interne competitie (de beker!), en wederom een grote groep nieuwe leden! Vanaf deze plaats, allereerst een heel hartelijk welkom aan iedereen! Zoals velen van jullie weten, verblijf ik tijdelijk in China om mijn kennis en ervaring op het gebied van verfmengen, zoals sommigen het plegen te zeggen, over te brengen op een groep jonge honden. Heb het zo weten te plannen dat ik met ons traditionele Oliebollentoernooi (za. 29 dec) weer gewoon van de partij ben! Heeft u zich hiervoor al opgegeven, trouwens?! Ik ben zeer verheugd met de totstandkoming van de nieuwe redactie. Wanneer dit boekje in uw handen ligt, zijn Aart vd Peut, Julius Visser en Huib Nieuwland er in geslaagd om het 1e nummer tot een goed einde te brengen. Hopelijk zullen er nog vele volgen, en zal het u veel leesplezier bezorgen. Hoewel dit nummer nog voor een groot gedeelte door de redactie zelf is geschreven, is het voor hen en voor elk ander LSG-lid wel zo leuk als iedereen zich een keertje inspant, toch?! Namens hen, alvast bedankt voor uw bijdrage! Wat valt er toe nu toe over het lopende seizoen te melden? De interne toont eenzelfde beeld qua opkomst tov vorig jaar. Edwin van Haastert lijkt niet te stuiten, en heeft daarbij natuurlijk geluk dat de voorzitter in China zit… de 1e bekeravond was een gezellige bijeenkomst, en belooft veel goeds voor de komende knock-out rondes. In de externe competitie leidde de kraker tussen LSG 1 en 2, in de 1e ronde van de Meesterklasse, bijna tot broedermoord. Uiteindelijk ging het vlaggenschip met een ruime (onverdiende!) zege aan de haal, hetgeen hopelijk zal bijdragen aan de handhaving op het hoogste nivo. Verder vallen in de KNSBcompetitie met name de goede prestaties van LSG 4 op, dames en heren ga zo door! De onderbondcompetities zijn net gestart, waarbij de 1e wedstrijd van het vernieuwde LSG 7 helaas uitliep op een debâcle. Ongetwijfeld zullen de heren zich hiervoor revancheren in de loop van het seizoen! Inmiddels zijn ook de eerste organisatorische activiteiten mbt het Daniel Noteboomtoernooi alweer begonnen, wat dit jaar reeds in het weekend van 3 februari 2008 a.s. zal plaatsvinden. Houd dit weekend dus vrij in uw agenda, mocht u niet willen meespelen dan kunnen we uw hulp uitstekend gebruiken! Voor diegenen die het nog niet wisten: alle nieuwtjes over LSG-gerelateerde zaken zijn te vinden op onze prachtige website: www.lsg-leiden.nl . Vrijwel dagelijks en geheel belangeloos bijgehouden door onze webmaster Geralt Serdijn. Vergeet niet om regelmatig uw dankbetuigingen aan hem te uiten, dit kan middels woorden maar – naar ik begrepen heb – ook middels een goudgele rakker op de dinsdagavond in het Denksportcentrum Leiden… Mede namens de overige bestuursleden wens ik iedereen een gezellig, sportief en succesvol schaakseizoen 2007-2008 toe! Rudy van Wessel
3
LSG Nieuws Seizoen 2007/2008 nr 1 --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Van de bestuurstafel Trainingen De trainingsgroepen voor de categorieën onderbond (Yme Gorter) en KNSB (Raoul van Ketel) zijn inmiddels begonnen en laten tot nu toe een ietwat tegenvallend aantal aanmeldingen zien. HET IS NOG MOGELIJK OM JE AAN TE MELDEN! Dit kan bij trainingscoördinator Huib Nieuwland. De trainingen worden gehouden op een 7-tal donderdagavonden gedurende het seizoen. De eerste training voor de topgroep zal – op dit moment nog onder voorbehoud – gehouden worden op zondag 9 december a.s., aanvang 12.00 uur. Check de website voor alle details. Vrijwilligers gezocht Bij de organisatie van toernooien komt heel wat kijken. Het bestuur kan niet zonder de inzet van leden, die allerlei hand- en spandiensten leveren voorafgaand, tijdens of na het toernooi. Wil je graag iets meer voor LSG betekenen, dan kan dat. Meld je aan als LSG-vrijwilliger wanneer je bijvoorbeeld wilt meewerken bij de organisatie van het Oliebollen, ons Daniel Noteboom weekendtoernooi en, hopelijk volgend jaar voor het eerst, een kroegenloperstoernooi in de Leidse binnenstad! Ook zijn we, zoals tijdens de ALV gepresenteerd, op zoek naar leden die zich willen verdiepen in de schaaktechnische spelregels en het edele indelingsvak. Hiervoor worden cursussen georganiseerd door de KNSB. Als je belangstelling hiervoor hebt, neem dan contact op met 1 van de bestuursleden zodat we je nader over de mogelijkheden kunnen informeren. Los van dit alles, zijn we nog altijd op zoek naar iemand die in de zeer nabije toekomst de rol van PR-functionaris wil gaan vervullen. Neem contact op met een van de bestuursleden voor meer informatie. Voor in je agenda: Di 4 December Za 15 December Di 18 December Za 29 December: Di 8 Januari Vr-Zo 1-3 Februari: Di 5 Februari Di 19 Februari
Snelschaken, 2e ronde KNSB competitie, ronde 5 (in het DCL, komt allen een kijkje nemen!) Interne, 13e en laatste ronde 1e helft / Bekercompetitie ronde 3 LSB snelschaaktoernooi voor teams (Oliebollen) Interne, 1e ronde van 2e helft Daniël Noteboomtoernooi Doorgeefschaak Snelschaken, 3e ronde
Meer data in het volgende nummer… Check voor alle actuele zaken en bestuursmededelingen onze website: www.lsg-leiden.nl
4
LSG Nieuws Seizoen 2007/2008 nr 1 --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Van de redactie Voor u ligt het eerste resultaat van de redactie van het LSG clubblad. Het bevat vooral artikelen met een link naar de zomerperiode. De redactie wil graag nog een 3-tal clubbladen uitbrengen dit seizoen. Daarvoor is uw medewerking nodig. Stuur uw copy naar
[email protected] en de redactie gaat aan de slag.
Nieuwe leden stellen zich voor Chiel van Oosterom
Chiel is 19 jaar, studeert in Rotterdam econometrie en besliskunde. Chiel is lid geworden van LSG, omdat hij daar meesterklasse kon gaan spelen, en omdat LSG hem de leukste meesterklasse club leek.
5
LSG Nieuws Seizoen 2007/2008 nr 1 --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Paul Koks
Paul was van de zomer korte tijd geen lid van LSG, maar kwam weer snel terug. En zo kwam hij ook bij de nieuwe leden. Zijn relaas is als volgt: Waarom ben je lid geworden van LSG? Het doorbladeren van de website van LSG medio september 2006 na terugkeer van twee weken Corus - Duffel bracht mij de intuïtie: hier moet ik gaan schaken. Op dat moment niet op de hoogte van het feit dat er een team in de Meesterklasse uitkomt. Wat is je leeftijd? Sinds de eerste dag van het Daniël Notenboomtournooi van dit jaar ben ik 42 jaar. Hoe lang schaak je al en in wat voor verband? (huisschaker, clubspeler) Met mijn elfde of twaalde verjaardag kreeg ik een schaakspel met cursus van mijn peettante. Leerde de spelregels kennen maar verder dan huisschaken kwam het niet totdat een collega mij in 1987 overhaalde om bij sk Donner in Diemen te schaken. Als inwoner van Almere was ik destijds in de aanloop van de periode van de loopresultaten waar ik in 1987 nog niet eens van droomde. Het lopen had de hoogste prioriteit maar uiteindelijk zocht ik ook in Almere de schaakvereniging op omdat ik me er van bewust was tussen de mensen te moeten zijn. En omdat het schaken je niet loslaat. Later in Eindhoven volgde verdere ontwkkeling wat in 2004 vlak vóór de feitelijke scheiding tijdens de eerste ronde van het Open Geels Clubkampioenschap tot uiting komt. Doordat de voorzitter van sk Heusden / Beringen mij destijds ' meesleurde'naar de externe wedstrijden bleef ik betrokken en maakte ik de gezamenlijke ronde in Hasselt mee. Het vervolg van de ontwikkeing van het échte plezier in schaken kwam bij Schaakkring Deurne in Antwerpen. En daarna volgde LSG (8). Wat is je beroep of studie?
6
LSG Nieuws Seizoen 2007/2008 nr 1 --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Sinds 1984 werk ik in de grafische industrie. Eerst met de eerste generatie electronische beeldverwerkers; de voorlopers van de MacIntosh-pakketten. Maakte hierbij o.m. advertenties van sigarettenmerken, auto-merken, billboard-posters, personeelsbladen, etc op. Sinds 1995 is het vooral digitaal drukken, waarbij ik als gevorderd operator werkzaam ben geweest met digitale persen van HP Indigo, Xeikon, Xerox, Scotchprint en Océ. De eerste generatie van HP Indigo was het begin. Sinds eind 2006 werk ik met de meest recente generatie van deze prachtige digitale persen. Wat zijn ev. andere interesses van je dan schaken? Trainen voor en deelnemen aan loopevenementen zijn een grote passie. Met een eerste Vierdaagse Nijmegen in 1981 en mijn eerste KNAU-wedstrijd in 1987. Langste afstand nonstop 207,8 km (in 28 uur te Roubaix) en langste meerdaagse LA-4-daagse van Purmerend (4 x 80 km). En wat het koken betreft: dat deed ik altijd al redelijk, maar sinds de feitelijke scheiding ben ik me daar geleidelijk ook in aan het ontwikkelen. Thijs van Osch
Ik wil me hierbij graag even voorstellen: mijn naam is Thijs van Osch, 34 jaar en ben aan het begin van 2007 lid geworden van LSG. Hiervoor ben ik lid geweest van Schaakclub Utrecht en nog veel verder terug was ik jeugdlid bij Schaakclub Assen. Doordat ik naar Leiden verhuisd ben, was ik op zoek naar een Leidse club waarbij de speelsterkte net zo breed was als ik in Utrecht zo gewaardeerd had. Eind 2006 ben ik naar Leiden verhuisd, daar ik sinds kort ben gaan werken in het LUMC als onderzoeker. Mijn onderzoek gaat over het afbeelden van het functioneren van de hersenen met behulp van MRI. Hierbij proberen wij de hersendoorbloeding te meten en de lokatie van hersenactiviteit te bepalen. Dit seizoen zal ik meespelen in LSG 6.
7
LSG Nieuws Seizoen 2007/2008 nr 1 --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Mooiste mat van mijn leven In de tweede ronde van het persoonlijk kampioenschap van de Leidse schaakbond moest ik tegen Jeffrey van Vliet. Ik was vol goede moed, want de dag ervoor had ik op mooie wijze Leo Duyvestein verslagen. En als je nummer één staat in de Westlandse schaakkampioenschappen voel je je eigen al een hele Piet. Soms kan je het tegen sterke spelers nog wel eens een tijdje uitzingen of als je veel geluk hebt nog wel eens winnen. Ditmaal ging het helemaal mis.Ik ging langs diepe afgronden. En net toen ik dacht het ergste achter de rug te hebben, zette hij mij op zo’n fraaie manier mat. Echt geweldig Ik zag het matbeeld totaal niet aankomen. Het was het mooiste mat dat ik ooit op bord heb gehad! En dat maakte alles weer goed! Wat kan het schaken toch mooi zijn!! Frans Vreugdenhil
! $
" # % & ' ( )% % % % % % * +,- . / 01 2 3 4 5 6 7 8 9
8
LSG Nieuws Seizoen 2007/2008 nr 1 --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Schaken op het eiland van de Minotaurus Na een schaakpauze van vijf jaar werd het de hoogste tijd om mijn kennismaking met Caïssa (en met het Leidsch Schaakgenootschap) te hernieuwen. Natuurlijk laat de godin niet zo met zich sollen en zij strafte mijn jarenlange ontrouw genadeloos af. Om de gunst van de godin te herwinnen besloot ik om meer tijd voor haar te reserveren en op de website van Harmen Jonkman zocht ik naar een geschikt toernooi. Mijn keuze viel op Agios Nikolaos, een gezellig vissersstadje op Kreta, waar mijn vrouw en ik onze interesse voor de klassieke oudheid konden combineren met het aldaar te houden schaaktoernooi. De (negen) ronden begonnen pas om 16.30, dus er was alle tijd voor uitstapjes en andere activiteiten. In de eerste ronde was ik op grond van mijn Fide-rating (die stond nog op 2070 en daarmee was ik als 29e geplaatst) ingedeeld tegen een leuk Grieks meisje, dat zich met zwart in een Aangenomen Damegambiet wel erg defensief opstelde. Door lijnen te openen kreeg ik al snel een niet te pareren mataanval. In de tweede ronde schotelde de als zesde geplaatste Ignatiadis (2277) mij een Trompowski voor. Ik speelde de opening tamelijk slordig (was de theorie vergeten), maar na 20 zetten stond het toch ongeveer gelijk: Konstantinos Ignatiadis – Frans Erwich, stelling na 21.ab6
+ . )% % '$ % % #
% % %
/ * ( & "
% ! , , 08 7 6 5 4 3 2 1 9 Hier speelde ik à tempo 21… b6, maar realiseerde me op datzelfde ogenblik, dat ik beter 21… c8 had kunnen doen, bijv. 22.e4, d7 en er is weinig aan de hand. Nu nam wit op f5 en de verzwakking van mijn koningsstelling bleek (na zetten als g4 en g3) uiteindelijk fataal. In de derde ronde kwam een scherpe variant van het Grünfeld-Indisch op het bord waarvan ik de theorie vergeten was. Ik improviseerde met een pionoffer en dat had me op termijn twee lichte stukken voor een toren kunnen opleveren. Helaas verknoeide ik de combinatie door impulsief een ruil op g7 in te lassen, waarna ik beslissend in het nadeel kwam. Een uit drie, niet zo’n beste start! 9
LSG Nieuws Seizoen 2007/2008 nr 1 --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Vanaf de vierde ronde begon ik terug te krabbelen uit het dal; ik dacht iets beter na over mijn zetten en ik onderdrukte vaker mijn neiging om soms zonder enige reflectie een zet te doen. Tegen Konstandinos Koutsoukos bereikte ik met zwart in een Benoni de volgende stelling:
+- $ . ) % % ' # % % %
,- / % * ( % & "
! , , 08 7 6 5 4 3 2 1 9 Nu viel ik met 14… e5 pion g4 aan. Er volgde 15.f3 c4 16. a2 d3 17. d2 b5 18. c1 en nu vrijwel beslissend 18… b2. De witte koning is geëxponeerd en kon zich al spoedig niet meer onttrekken aan een matnet. In de vijfde ronde bouwde ik in het Slavisch een drukstelling op die mijn tegenstander dwong tot een stukoffer tegen twee pionnen: Frans Erwich – Dimitrios Stamatakos, stelling na 19. f3.
, ! !$ %
" # % & ' $ % % ( )% % % * +,. / 01 2 3 4 5 6 7 8 9
10
LSG Nieuws Seizoen 2007/2008 nr 1 --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Er dreigt hier 20. f7 (het bescheiden f4 wint ook) f7 21. e6 en mat op de volgende zet. Zwart was gedwongen tot 19… e5 (na 19… f8 komt weer 20. f7), maar ook dat hielp hem niet, al won ik na een onnozele fout niet in de aanval, maar pas in het eindspel. Mijn tegenstander in de zesde ronde was een sterke jeugdspeler, die mij in een Benoni trakteerde op de Taimanov-aanval (7.f4 en 8. b5). Natuurlijk was ik weer de theorie vergeten en ik speelde de opening niet al te best. Daardoor kreeg ik een levensgevaarlijke aanval voor mijn kiezen, maar door het spel voortdurend te compliceren en tegenkansen te creëren kon ik de partij uiteindelijk remise houden. In de zevende ronde won ik opnieuw na een oppervlakkige zet van mijn tegenstander: Frans Erwich – V. Siametis, stelling na 20. d5.
,
,
" # % & ' ,- ( )% % % % * + . / 01 2 3 4 5 6 7 8 9 Siametis speelde hier 20… d6 om 21. h6? te kunnen beantwoorden met 21… g3. Ik voerde verse troepen aan met 21. f4 c7 22. h4 en nu dreig ik opnieuw 23. h6. Hier kreeg zwart het ongelukkige idee om zijn loper om te spelen naar g6 en hij deed 22… e8?? om na 23. g7 g7 24. h6 verbouwereerd op te geven. In de achtste ronde ontwikkelde zich weer een spannend gevecht. In een Engelse Hedgehog had ik het bevrijdende d5 kunnen uitvoeren en in een vredelievende bui bood ik mijn tegenstander remise aan in de volgende stelling (na 24… c5):
11
LSG Nieuws Seizoen 2007/2008 nr 1 --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Konstandinos Pappas – Frans Erwich
+ ) . '% % % #
-
/ % * % ( & "
08 7 6 5 4 3 2 1 9 Deze geloofde echter nog steeds in zijn kansen en met 25. c4 (dreigt zowel d6 als b6) ging hij voor het volle punt. Er volgde 25… d5 (veld e3 is ook zwak), 26. d5 d5 27. b6 d3 (niet door wit voorzien.) 28. c8 e2 29 b6 h5 30.h4 g5 31.hg5 f2 32. f2 b5 33. 4 g5 met dynamisch evenwicht. Precies 30 zetten later stond de volgende stelling op het bord:
+ ) ' #
/ . * % ( % & ,- "
08 7 6 5 4 3 2 1 9 Er volgde nog 64. a6 f4 65. e6 d5 66. f6 e4 67. e6 d5 68. f6 met zetherhaling (!?) Natuurlijk had ik 65… f5 moeten proberen om de opmars van mijn pion naar f1 te ondersteunen. Wit kan zijn koning, paard en pionnen nauwelijks bewegen en het lijkt me onwaarschijnlijk, dat hij in de tijdnoodfase zo’n lastige stelling nog kan redden.
12
LSG Nieuws Seizoen 2007/2008 nr 1 --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
In de slotronde ontmoette ik opnieuw een sterke jeugdspeler, maar deze keer had ik wit. In een Klassiek Damegambiet snoerde ik zwart langzaam in: Frans Erwich – Konstandinos Mylonas (bijna alle Grieken lijken Konstandinos te heten), stelling na 23…f5:
, ! %
" # % % % & '% ( ) % % * + $ -, . / 01 2 3 4 5 6 7 8 9 Er volgde 24. d6 d6 25. f5 f7 26. d6 f4 27. c3 d6 28. f3 d4 29. f4 f4 30. d8 en zwart bezweek onder de talloze dreigingen. Uiteindelijk behaalde ik dus 6 uit 9 en deelde daardoor de 10e t/m 17e plaats. (Eerste werd de Spaanse IM Bernal Moro (2431) met 7½, vóór de Italiaanse IM Bellia (2405) en WGM Anastazia Karlovich (2207) met 7.) Misschien is Caïssa me inmiddels wat beter gezind, maar ja, de wegen van een godin zijn voor ons, gewone stervelingen, nu eenmaal ondoorgrondelijk! Frans Erwich
13
LSG Nieuws Seizoen 2007/2008 nr 1 --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Hoe verdient men een schoonheidsprijs in het PK LeisB. Voor de navolgende partij werd in het persoonlijk kampioenschap van de Leidse schaakbond 2003 de schoonheidsprijs toegekend. Hoewel de ‘schoonheid’ eigenlijk op slechts twee zetten in de partij gebaseerd is, heeft het potje in totaliteit wel een zekere amusementswaarde, o.a. vanwege de ongebruikelijke torenmanoeuvres en de grote activiteit van de zwarte stukken. PK Leidse Schaakbond 2003, 3e ronde; Christoff Devine - Huib Nieuwland. 1. d4 2. c4
f6. e5.
Ik was net een boekje over het Boedapester gambiet aan het doornemen. 3. de5 4. f3
g4.
Wit kiest voor de meest tamme reactie, scherper zijn 4. e4 en 4. 4…. 5. e3 6. e2
f4.
c5. c6. ce5x
Dit had nog wel even kunnen wachten, beter 6…0-0 en 7… e8, maar reeds nu al was ik van plan a6-h6 te spelen, dewelker leuke manoeuvre in dat boekje stond. 7. c3 a5. 8. 0-0 a6 ?!?! Daar is ie dan….
, ! %
" # & ' % ( )% % $ % % % * +,$! - . / 01 2 3 4 5 6 7 8 9 14
LSG Nieuws Seizoen 2007/2008 nr 1 --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Mijn tegenstander verzonk hier in diep gepeins, zodat deze stelling ook voor de overige toernooideelnemers lang zichtbaar bleef. Diverse passanten konden bij aanblik een gegrinnik niet onderdrukken. Sterker nog, toen ik van een wandelingetje terugkerend mijn eigen bord zag, schoot ik zelf spontaan in de lach. De zet 8…. a6 is dan ook van een zeldzaam kinderlijke doorzichtigheid. Wel is het nu zo dat veel zwarte stukken direct of snel mobiliseerbaar op de witte koning gericht staan. 9.
fd4.
Achteraf verklaarde Chris dat hij het paardoffer op h2 bewust wilde uitlokken omdat dit niet correct zou zijn. Hierin had hij gelijk, maar beter was 9. ce4, mogelijk gevolgd door c5, met groot voordeel voor wit. 9… 10. h2x 11. g1 12. f4 13. f2 14. g3 15. e1. 16. d2. 17. ed4x 18. c2
h2x h4† h6. h2† h4† h2† g3x d4x c6. d5.
Zwart moet uiteraard zo actief mogelijk spelen. 19. a3? 19.f5 was beter, hoewel na 19.. h4 de stelling dynamisch blijft. Na 19.cxd5 of 19. f3!, om e3† te laten volgen, heeft zwart het moeilijk. 19… 20. b3 21. c4x
f5† dc4x†
Anders heeft zwart ondertussen 3 pionnen voor het stuk, maar 21.
a2 was beter.
0-0.
Zo…, nu eerst maar eens een rokade.….. 22. d5 22. a2
a4† a5.
Opmerkelijk is dat de zwarte stukken wederom op de witte koning zijn gericht, terwijl deze zich nu op de andere vleugel bevindt. 23.
d4
15
LSG Nieuws Seizoen 2007/2008 nr 1 --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Brengt de dreiging g1 in de stelling, zodat zwart geen tijd zou hebben voor 23.
xc4.
c4x!
Toch…,want na g1 zag ik nog een zet voor zwart... 24. g1
, , %
# '% ). +,01
" % & ( % * $! -, / 2 3 4 5 6 7 8 9
Wat te doen door zwart? 24.
c5
Feitelijk gebaseerd op de overbelasting van de witte Dame. 25.
c5x
Na dc6x e.p. d6 26. g3x d4x, 27. a4x dc6x en zwart staat beter. De nu volgende handeling zou door de Griekse dichter/geschiedschrijver Homeros in analogie op de Ilias als volgt kunnen zijn beschreven, waarbij de witte Dame de Trojaanse aanvoerder Hector voorstelt en de zwarte vorstin de Griekse held Achilles: “De nog jonge Griekse held Hippolochos, veel gelijkend op een veulen dan wel een jong paard en nog nabibberend van het zojuist op veld c4 verslaan van een vijandelijke officier, wordt thans aangevallen door de verschrikkelijke Hector. Met een machtige sprong schiet echter de grote Achilles – zelf onder vijandelijk vuur ener strijdwagen gelegen - zijn strijdmakker te hulp, listiglijk gebruik makend van de terreinomstandigheden en onderwijl een Trojaanse verdedigingsofficier verpletterend.”
16
LSG Nieuws Seizoen 2007/2008 nr 1 --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
, , %
# '% ). +,01 25.
" % & ( % * $! -, / 2 3 4 5 6 7 8 9
c3x
(Achilles!) 26. g7x Wanhoop. 27.. 28. g1† 29. g6x 30 bc3x
g7x g6. hg6x e8.
‘De woedende grijsaard weet van geen ophouden’; (Donner bij het bespreken van een partij van de 81-jarige O. Bernstein; uit de onvolprezen bundel van zijn schaakstukjes: “de Koning”.) Wit resigneert. Huib Nieuwland
17
LSG Nieuws Seizoen 2007/2008 nr 1 --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Senioren in Oosterbeek of hoedt u voor ‘men in black cars’. In Oosterbeek werd deze zomer traditiegetrouw het Nederlands Kampioenschap voor senioren en veteranen gehouden. Dit jaar deden RAG de Graaff en ik daaraan mee. RAG eindigde op de gedeeld 3e plaats met 5 punten. Een halfje achter de winnaars van Caspel en Speijer. Van Caspel werd daarmee senioren kampioen, terwijl Speijer veteranenkampioen werd. Zelf kwam ik niet verder dan 3 punten. In de eerste ronde lootte ik tegen van Caspel. Hij arriveerde voor de eerste ronde als laatste. Vervolgens vertelde van Caspel mij wat hij zojuist had meegemaakt. Hij was vanaf station Oosterbeek komen wandelen naar de speelzaal in hotel de Bilderberg. Dat is een wandeling van zo’n 20 minuten. Van Caspel dacht een kortere route te kunnen nemen door het bos. Maar na ruim een half uur liep hij nog steeds in het bos en wist hij de weg niet meer. Hij was verdwaald. Gelukkig kwam er even later een zwart bestelbusje aangereden op het bospad en zwaaiend hield van Caspel het zwarte busje aan. Hij hoefde amper uit te leggen wat er aan de hand was, of hij werd vriendelijk uitgenodigd om achterin het busje te gaan zitten. Dan zou hij naar zijn plaats van bestemming gebracht worden. Maar het zwarte busje ging niet naar het Bilderberghotel maar naar een gebouw binnen hekken waar hij vriendelijk door een dame werd opgevangen. “Maar ik ben hier verkeerd, ik moet gaan schaken, er wordt op mij gewacht”, zei van Caspel. “Maar dan ben je hier helemaal goed. Hier wordt geschaakt”, kreeg hij te horen. “Maar ik moet meedoen aan het Nederlands Kampioenschap in het Bilderberghotel”. “Ja hoor, hier ben je goed voor het Nederlands Kampioenschap schaken, dat wordt hier gehouden en niet in Bilderberghotel”. Enzovoort. Toen van Caspel aangaf dat hij weer wilde vertrekken, werd hem duidelijk gemaakt, dat daar geen sprake van kon zijn, en dat hij gewoon bleef waar hij was. Om een lang verhaal kort te maken, van Caspel was in de psychiatrische inrichting in Wolfheze terechtgekomen. Daar lopen wel eens mensen weg, die dan wat verward in de bossen worden aangetroffen, en de meest vreemde mededelingen doen over waar ze naar toe op weg zijn. Er wordt dan een zwart bestelbusje op uit gestuurd om de betrokkenen te zoeken…… Uiteindelijk werd hij nog juist op tijd door het busje alsnog naar het Bilderberghotel gebracht. Van Caspel prees in zijn verhaal aan mij de professionaliteit van de betrokkenen in het instituut. Want binnen een kwartier waren ze er achtergekomen dat hij niet in het instituut was opgenomen en dat er inderdaad een Nederlands Kampioenschap schaken in het Bilderberghotel werd gehouden. “Dus binnen een kwartier waren ze er al achter dat ik wel een beetje gek lijk, maar het toch niet ben. En dat is echt heel snel!” zei hij grijnzend. Dat deed hem goed. Het deed hem zo veel goed dat hij het toernooi zou gaan winnen.
Tijdens het toernooi zag ik een ongelijk loper eindspel in de partij Duijvesteijn-Goossen. Het stond zo 18
LSG Nieuws Seizoen 2007/2008 nr 1 --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
%
!
" # & ' % $ ( )% . * + / 01 2 3 4 5 6 7 8 9 met zwart aan zet. Zwart kan natuurlijk de pion op a2 wel ophalen, maar dan gaat de witte koning naar c2 en is het remise, want de zwarte koning is opgesloten. Vandaar dat zwart speelde 49. .. d4 en na 50. g2 e3 51. h1 h3 leek het mij wel remise te worden. Want ook aan de andere kant van het bord kan de zwarte koning niets bereiken. Tot mijn verbazing zag ik ’s avonds thuis, dat zwart dit toch nog gewonnen had. Bij navraag de volgende dag bleek dat de zwartspeler na afloop trots had gedemonstreerd hoe hij wit in zetdwang had gebracht. Het vervolg was geweest 52. f3 f4 53. h1 c3 54. e4 d4 55. f3 c1 519. h1 e5 57. f3 f4 58. h1 e3 59. f1 g3 60. e4 d4 61. h1 f6 62. e4 f4 63. h1 e3 64. g1 e2 65. h2 d2 66. c2 g3 en wit gaf het op. Toch heeft zwart gewonnen omdat wit het niet goed heeft gespeeld. Kijken we naar de stelling na zwarts 58e zet.
%
" # & ' % ! ( )% . * + $ / 01 2 3 4 5 6 7 8 9 Waar de zwarte loper staat is niet zo relevant. Wit komt toch met zijn koning niet op zwarte velden. De witte loper kan slechts beschikken over h1, f3 en e4. De witte koning staat ideaal 19
LSG Nieuws Seizoen 2007/2008 nr 1 --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
op e2, en stapt pas naar d1 als de zwarte koning op b2 staat, of naar f1 als de zwarte koning op h2 verschijnt. Dit laatste impliceert, dat de witte loper niet langer op h1 mag staan, wanneer de zwarte koning op g3 is gekomen. Maar in dat laatste geval heeft de witte loper wel 2 velden nodig, en die zijn (als de witte koning op e2 staat) ook beschikbaar, namelijk f3 en e4. Uit het partijverloop blijkt bovendien dat wit veld e2 niet aan de zwarte koning mag laten. Speelt wit als hier aangegeven, dan kan zwart niets bereiken. Het wordt dan remise. Uiteraard is het veel moeilijker om dit tijdens de partij te vinden dan achteraf. Soms kun je pas een verdediging construeren als je alle winstvarianten van je tegenstander onderkent. Mis je een winstvariant, dan zit er vaak een gat in je verdediging. In de partij was wits 59e zet f1? onnauwkeurig en de voorbode van wat ging komen. Het vervolg was 59. f1? g3 60. e4 d4. De echte fout wordt pas gemaakt met 61. h1??, want hier had wit met 61. e2! nog remise kunnen maken. Na de zet 61. .. f6 is het niet meer te redden voor wit. De partij gaat verder met 62. e4 f4 63. h1 e3 64. g1 e2! Dit is steeds cruciaal. De zwarte koning op e2 ontneemt wit alle relevante velden. 65. h2 d2 66. c2 g3 Op de 64e zet had wit ook de mogelijkheid 64. d2 66. g1 en staat het als volgt
e1. Dan kan volgen 64. ..
c3† 65.
f1
%
" # & ' % ( )% ! * + . $ / 01 2 3 4 5 6 7 8 9 En hier moet je nu niet 66. .. d3? spelen. Want dat geeft de winst juist weer uit handen. Wit kan namelijk 67. f2 spelen en zwart heeft niets bereikt! Als de zwarte koning naar a2 loopt, dan is wit tijdig op c2. Er is in de diagramstelling wel winst te vinden voor zwart, namelijk weer met 66. .. e2! Dan wordt de koning weer naar de h-lijn gedreven met 67. e4 e3† 68. h2 waarna zwart wel wint met zijn a-pion: bv. 68. .. d1 69. g3 c1 70. f3 b2 71. xe3 xa2 72. d2 b2 en de a-pion promoveert. De sleutel van het eindspel is dus de beheersing van veld e2. Aart van de Peut
20
LSG Nieuws Seizoen 2007/2008 nr 1 --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Curaçao Chess Festival 2007 Huib Nieuwland
In de tweede helft van juli vond op Curaçao in de aangenaam klimaatgecontroleerde Congress Hall naast het Princess Casino van het Breezes Resort, voor de 5e keer het zgn. Curaçao Chess Festival plaats. Initiator hiervan is de Curaçaose schaker Fabio Mensing, die dit toernooi voor een belangrijk deel financiert en ook organiseert, de laatste jaren samen met de Nederlander Ard van Beek, bekend van S.C. Utrecht. Zie hiervoor ook de toernooi-site www.curacaochess.net van Ard van Beek en de fraaie ronde Reports. Jammer misschien dat dit toernooi niet in onze winter plaatsvindt maar dat is op Curaçao het hoogseizoen, zodat de hotelkosten dan wat anders zouden liggen. De organisatie was prima; een mailtje naar Fabio of Ard was voldoende om met schaaktoernooitarief (korting ca. 50%) een prettig gelegen kamer van ongev. 50 m2 (met airco) te reserveren in het all inclusive Breezes Resort, dat o.a. een eigen, smetteloos onderhouden strand had van ongeveer een kilometer, met palmbomen, diverse cocktailbarretjes, zwembaden en attracties zoals trampoline-installaties. ’s-Middags werden er in de openlucht gratis lessen in Spaans en Papiamento gegeven (aan ons niet besteed want dan moesten we schaken), ‘s-avonds was er meestal live-muziek (heerlijke Caribische bandjes). Zelfs het eten was prima, iedere dag veel keuze-mogelijkheden en een diner was tot ca. 0.30 uur mogelijk. De bars gingen rond 1.00 uur dicht, maar hierna kon er uitgeweken worden naar het aangrenzende Casino. Dit kende voor de toeristen speciale gok-modaliteiten, waarbij je kon afspreken dat je maar weinig (twee 21
LSG Nieuws Seizoen 2007/2008 nr 1 --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
procent van je omzet geloof ik) hoefde te verliezen. (Gedetailleerde kennis hiervan heeft Frans Vreugdenhil, met name over de vraag of je dan ook nog wat kon winnen.) De kosten kwamen op ca. 75 Euro per dag met dus onbeperkt eten en drinken. De héén - en terugreis kwam hier nog bij. De meest comfortabele mogelijkheid was een KLM lijnvlucht Schiphol-Curaçao (ca. 9 uur vliegen) maar deze is in de zomer wel prijzig (ca. 1000 Euro voor een retourtje, mits 2 maanden tevoren gereserveerd).
De heenreis
Voor het gemak reisden Harro Weiland en ik, die elkaar al zo’n 30 jaar kennen, gezamenlijk en werden op zaterdag 14 juli, om ca. 9.30 uur door zijn broer bij Schiphol afgezet voor een toestel dat om 12.05 uur zou vertrekken. Harro had voor deze gelegenheid een weliswaar tamelijk sportief, maar tevens ook behoorlijk doorleefd colbertje aangetrokken, waarbij – naar later bleek – in de (binnen)zakken gaten zaten. Mede hierdoor presteerde hij het om tot tweemaal toe zijn boardingpass te verliezen (en ook weer een nieuwe te krijgen!), zonder welk document je dus niet in een vliegtuig komt. Toen hij bij de laatste controle, vlak voor het vliegtuig zelf, opnieuw dit document kwijt was, bleek ik er toevallig net met mijn linkervoet bovenop te staan…..1 De twee stewardessen die ons met een professionele glimlach stonden op te wachten, schoten spontaan in de lach, wat voor deze dames een merkwaardige omschakeling was. Eenmaal in het vliegtuig gezeten, kon er natuurlijk nog van alles misgaan maar om ca. 16.30 uur locale tijd werd er zonder verdere problemen op Curaçao geland…
Aankomst en wat aan het toernooi vooraf ging
Hoewel dit van tevoren eigenlijk niet zo duidelijk was afgesproken, bleken we door vrijwilligers van het Chess Festival, o.a. Quirino Richardson, die ook aan het toernooi deelnam en een oude bekende van Harro bleek te zijn, te worden opgewacht. Ze trokken onze aandacht met een fraaie ‘schaakbordvlag’. Het Breezes Resort bleek nog bijna een uur rijden te zijn vanaf vliegveld Hato. Harro en ik waren beiden eerder op Curaçao geweest. Harro omdat hij hier 8 jaar gewerkt had (bij het Landslaboratorium voor de Volksgezondheid) en ik omdat een oude schoolvriend zich hier als apotheker gevestigd had, die ik nog wel eens opzocht. We vonden het niet echt veel, maar wel ten goede, veranderd. Opvallend waren de vele bouwprojecten voor toeristische accommodaties, die getuigden van een kennelijk vertrouwen in de toekomst. Desgevraagd zeiden de Antillianen dat dit kwam door het strenge ‘bolletjesslikkers-regime’ op Schiphol, waardoor de ‘drugs’ zich hadden verplaatst naar landen als Venezuela en Nederland zelf…. Behalve Harro en ik, bleken er al veel meer schakers gearriveerd te zijn (of in hetzelfde vliegtuig te hebben gezeten, zoals de familie Bok), waardoor Fabio Mensing en Ard van Beek het opportuun vonden om al vast iets leuks voor ons (en een plaatselijke schaakclub) te organiseren. Dit bestond uit een lezing van Joel Benjamin over zijn ervaringen als lid van het IBM-team Deep Blue, het computerprogramma dat indertijd Kasparov wist te verslaan, en een schaaksimultaan door Robert Ris tegen leden van de locale schaakclub en andere geïnteresseerden (waaronder Harro, Fabio en ik). De locatie voor deze activiteiten was niet de eerder genoemde Congress Hall, maar een pal naast de hoofdbegraafplaats van Curaçao gelegen bunkerachtig gebouwtje, waarvan de 1
En dat terwijl Harro met groot gemak de hele wereld rondvliegt; in het voorjaar was hij nog (middels een vliegtuig!) in Costa Rica geweest.
22
LSG Nieuws Seizoen 2007/2008 nr 1 --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
spaarzame ramen geblindeerd waren door tamelijk smerige luxaflex. Binnen was het echter aangenaam koel, door de raadselachtige aanwezigheid van airconditioning. (Wat mij op het idee bracht dat het misschien ook wel dienst deed als mortuarium, maar dit even terzijde…) Het pleintje voor dit merkwaardige bouwsel had echter wel een prachtig uitzicht op een groepje zeer grote, in volle bloei staande Flamboyant-bomen2, die zo typerend zijn voor het Caribische gebied en Curaçao in het bijzonder. De lezing van Joel Benjamin was interessant; hij was indertijd door hoge heren van IBM gevraagd of hij – samen met een legertje programmeurs en andere schakers – iets aan Deep Blue kon doen, waarvoor hij een jaar lang goed betaald werd. Hij had zich vooral tot doel gesteld om het programma (in vergelijking tot voorganger Deep Junior) ‘menselijker’ te laten spelen, wat culmineerde in de beroemde 2e partij waarin D B in een klassieke Spaanse partij pionwinst versmaadde en een positioneel betere zet (37. e4!) deed. Kasparov had hierna het IBM-team van fraude beticht, omdat e4 een ‘mensenzet’ (nl. van Benjamin zelf) zou zijn geweest en had alle computer-transscripts rond deze zet ter inzage geëist. (Toen hij deze inderdaad kon inzien, wilde hij het echter nog steeds niet geloven.) Na afloop van de lezing konden er vragen worden gesteld, en ik vroeg Benjamin of er bij alle ontwikkelingen in waarde-toekenningen aan stellingskenmerken ook veranderingen waren opgetreden in de ‘huis, tuin en keuken evaluatie’ van de stukken (…. ik zei het inderdaad: ‘house, town and kitchen evaluation’, me te laat realiserend dat het ‘garden’ in plaats van ‘town’ had moeten zijn. Zo gaat het met schaken nou eigenlijk ook altijd, maar dat nu even terzijde…) in casu pion is 1 punt, stuk is 3 -, toren 5 en dame 9 punten. Als antwoord had ik iets verwacht als: “Of course there are no absolute values in chess, but over millions of positions, say if a pawn is 1,000 than the mean value of a Rook is found to be 4,998, Bishop is 3,051 etc.” In plaats daarvan zij hij van de feitelijke programmatuur weinig af te weten. Wat hij had gedaan was typen stellingen (uit de diverse fasen van heel veel partijen) zo universeel mogelijk beschrijven, en aan stellingskenmerken getallen geven (waarbij de eenheid (plus)pion = 1,000 werd toegepast) om die in bepaalde formats aan de programmeurs te geven, die daarna weer met ‘stellingsvragen’ bij hem terugkwamen en dat ongeveer 12 uur per dag en een jaar lang….. (Van hoe nou eigenlijk een schaakprogramma werkt, werd ik dus niet veel wijzer…). Minder zware kost gaf hierna de simultaan van Robert Ris aan zo’n 25 borden, vnl. leden van de locale schaakvereniging (.. ik hoop niet voor ze dat het eerder beschreven mortuarium hun clubgebouw was…). Ik speelde tegen Ris het volgende partijtje:
Robert Ris - Huib Nieuwland (simultaanpartij) 1.d4 f6 2. f3 g6 3.c4 g7 4. c3 d6 5.e4 0-0 6. e2 e5 7.0-0 c6 8.d5 e7 9.b4 (de zgn. bajonet-aanval die nu erg in de mode is) 9…. h5 10. e1 f5 11. g5 f6 12. f3 c6 13.b5 fxe4 (beter 13….cxd5 14.cxd5 h6 15. e6 xe6 16.dxe6 c8) 14. gxe4 xe4 15. xe4 c5 16. b2 f5 17. g3 Pd4 18. xd4 exd4 19. g4 f5 20. xf5 gxf5 21. d2 d7 22. a4 ae8 23. f3 e5 24. d3 f4! 25. e2 h3 26. ae1 f5 27. e4 ef8.
2
Dit zijn bomen met zeer knoestige, wilgachtige stammen en prachtige oranje-rode pluimachtige bloemen.
23
LSG Nieuws Seizoen 2007/2008 nr 1 --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
, %
% !
" #% % & ' % ( ) - % % * + ,. / 01 2 3 4 5 6 7 8 9 Op dit moment voor mijn bord staand, omvatte Ris met beide handen de hoekpunten van de tafel en liet zijn hoofd steeds lager boven de stukken zakken. Ik had de indruk dat hij wat witjes werd. Na enige tijd begon zijn hand in uiterste concentratie boven pion g3 te zweven en deed hij - na wat pompende bewegingen - 28.g4??…. Om hem de gelegenheid te bieden deze zet terug te nemen, deed ik a tempo : f3. Zijn kin zakte nu tot vlak boven zijn koning, zijn mond ging open en …jawel, hij begon ongegeneerd over het bord te braken…. Om met Donner te spreken: “Hij gaf op”. Dat was een aardige opsteker voor het eigenlijke toernooi, dat de volgende dag zou beginnen. Als alle partijen nou eens zo makkelijk zouden gaan…
Het feitelijke toernooi
Het hoofdtoernooi (in dezelfde zaal vond ook een jeugdtoernooi plaats, dat gewonnen werd door Gidius Bok) telde 46 spelers met in totaal 22 nationaliteiten, waaronder de volgende Nederlanders3: Jan Werle (2552), Thomas Willemze (2414), Robert Ris (2403), de 12-jarige Benjamin Bok (2135), Ard van Beek (2065), die zich na de 3e rode om organisatorische redenen moest terugtrekken, Frans Vreugdenhil (2059), Harro Weiland en ondergetekende (beiden geen Fide-rating). De ronden begonnen steeds om 15.00 uur met 1uur 30 min. bedenktijd voor de partij p.p. en 30 seconden extra per zet (waardoor je een eindspel ondanks tijdsachterstand kon uitvluggeren). Favorieten voor de toernooizege waren Alexander Shabalov (USA), Joel Benjamin (USA), Victor Mikhalevski (ISR), Jan Gustafsson (NOR), onze eigen Jan Werle en de gevaarlijke outsider Emory Tate (USA), tienvoudig kampioen van de US-Army en af en toe vreemde dingen bewerend. (Zo zei hij bijvoorbeeld dat John van de Wiel het gerucht over hem verspreidde dat hij vóór een schaakpartij cocaïne zou gebruiken…”..And don’t defend that guy, ..he works for the KGB and the CIA as well”...)
3 In voorgaande edities van dit toernooi (vanaf 2003) hebben ook wel eens meegedaan: Marc Erwich (zoon van), Dennis de Vreugt, Alex Roose, oud-LSG-er en thans woonachtig op Curacao, en Michiel Delemarre. Ris en Vreugdenhil hebben alle keren meegedaan.
24
LSG Nieuws Seizoen 2007/2008 nr 1 --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
De eerste drie ronden gaven bij de favorieten geen verrassingen. Zelf had ik in de 3e ronde verloren van jeugdtalent Benjamin Bok. Met wit voerde ik een combinatie uit die wel aardig leek, maar na slap vervolg als een boemerang bleek te werken: Wit: H. Nieuwland (geen Fide-rating) Zwart B. Bok (2135) 1.e4 e5 2. f3 c6 3. b5 a6 4. a4 f6 5. 0-0 e7 6. e1 b5 7. b3 0-0 8. h3 d6 9. c3 a5 10. c2 c5 11. d4 c7 12. d2 c6. (één van de vele mogelijkheden hier voor zwart, te vinden in Khalifman’s White according to Anand, deel 2, blz. 375, waar ik dus nog niet aan toegekomen was…) 13. f1? (wit’s enige kans op openingsvoordeel is hier 13.d5; als zwart cxd4 speelt moet het witte paard nl. nog naar b3 kunnen) 13….cxd4! 14.cxd4 d7 15.d5 (met de loper al op d7 was e3 beter geweest) …. b4 16. b3 ac8 17. g5 a5 18. a3 a6 19. g3 a4 20. c1 b7 21. c2 c7!? (beter ...h6 22. e3 c5)
, # '% ) + 01
! %
, !$
" % & % ( % $ % % * ,- ,. / 2 3 4 5 6 7 8 9
22. xe5 (lijkt sterker dan het is, maar Benjamin schrok wel; beter was echter 22. d2) 22…. dxe5 23. d6 xd6 24. xd6 e8 25. d1? (beter d5 xd5 exd5, waarna wit dank zij het loperpaar nog gelijk spel heeft) 25…f6 26. e3 e6 27.b4 ? (in de hoop op axb3, maar dat doet zwart natuurlijk niet..) 27…. d7 28. h5 d6 29. cd1 c4 30. c1 b8 31. xd7 xd7 32. d1 f7 33. xf7 xf7 34. f5 (vermoedelijk beter was d3 gevolgd door d1 en e2 ) 34…. c6 35. d6† xd6 36. xd6 d4 37. d3? (de beslissende fout, 37. d1 was aangewezen) 37….. c4! 38. xc4 bxc4 39. f1 (te laat zag ik dat de koning geen hulp kan bieden tegen de zwarte vrijpion) c8 40. e1 c3 41. a6 b3 42. e3 c2 43. xa4 e3 (0-1). De volgende dag spraken we tijdens de lunch Jan Werle en vroegen hem wat hij die dag (met zwart) tegen Kurtis Chong (2094) dacht te gaan spelen. Hij zei daar een beetje zenuwachtig over te zijn. Chong had in de eerste ronde goed gespeeld tegen IM Juan Rohl (2416), die met zwart tegen 1.d4 de verdediging koos die ook Werle’s lijfvariant is. Slechts met veel geluk had Rohl remise kunnen maken. We vroegen of hij wel eens Konings-Indisch speelde en memoreerden dat echte vechters zoals Topalov (en vroeger Kasparov) hiermee succes hebben tegen zwakkere tegenstanders. Jan kende K-I alléén van zijn wit-partijen waarvoor hij eigenlijk maar één variant (de bajonet-aanval) echt goed bestudeerd had. Geloof het of niet, 25
LSG Nieuws Seizoen 2007/2008 nr 1 --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
maar Harro en vooral ik dus (hahaha….) hebben hem toen een korte cursus “KoningsIndisch” gegeven…. Omstreeks 14.30 uur zei Jan het allemaal nog niet zo te weten en ging zich nog even opfrissen. Nog geen uur later stond er tegen Chong echter wel de volgende stelling (na 13…. h7) op het bord: Wit: Kurtis Chong, TRI (2094) zwart: Jan Werle , NL (2552) 1 d4 f6 2.c4 g6 3. c3 g7 4. e4 d6 5. d3 c5 (als hoofdvariant geldt 5…. c6) 6. d5 0-0 7. ge2 e6 8. 0-0 exd5 9. exd5 (geldt als onschuldig, maar zwart moet dan wel het goede plan kiezen.) 9… bd7? (beter is fd7 om f5 te spelen, mits veld e6 geen zwakte wordt). 10. f4 a6 11. a4 e8? (aangewezen was e8 met de bedoeling f5, maar zwart is eigelijk al te laat) 12.h3 h5 (om g4 tegen te houden) 13. c2 h7.
! #% ' ) +,01
%
" % % & $ % ( % % * $! - . / 2 3 4 5 6 7 8 9
De stelling schreeuwt om 14.f5, waarna zwart zo goed als verloren staat (Fritz geeft na enkele zetten + 1.20 voor wit) en Jan wist dat ook wel. Na ruim een half uur nadenken speelde Kurtis echter het onbegrijpelijke 14. d2? waarna met een zucht van verlichting 14…..f5 gedaan kon worden. Het verdere vervolg was: 15. ae1 df6 16. h2 d7 17.g3 h4 18. g1 f8 19.gxh4 h5 20. g3 xh4 21. xh5 xh5 22. d1 h4 23. xe8 xe8 24. f3 f7 25. b3 h7 26. g2 h6 27. g3 f6 28. e1? h5 29. f2 xe1 30. xe1 xf4 (en later 0-1). Desgevraagd over zijn 14e zet zij Kurtis dat hij vooral ‘solide’ wilde spelen tegen een grootmeester. Naar 14. f5 had hij wel even gekeken, maar hij vreesde dan een valstrik (?!?). Na verliespartijen tegen Emory Tate, die mij met een openingsnieuwtje verraste, en Benjamin Bok had ik twee overwinningen tegen wel heel erg zwakke tegenstanders (Ondanks fideratings van ca. 1900) en hierna tegen Carlo Marzano (2230) de volgende partij:
26
LSG Nieuws Seizoen 2007/2008 nr 1 --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
H. Nieuwland (NL) C. Marzano (IT, 2230) 1. e4 c6 2. f3 d6 3. d4 f6 4. c3 g4 5.d5 b8 ( eerder in het toernooi was hij tegen Benjamin Bok ingegaan op de bekende variant : 5... e5 6. xe5 xd1 7. b5† c6 8. dxc6 dxe5 9. c7† d7 10. xd7† xd7 11. xd1, waarna het remise werd) 6. e2 g6 7. e3 g7 8. d2 O-O 9.h3 xf3 10. xf3 c6 11. h6? (beter 11.0-0 met een aangenaam plusje voor wit) …. xh6 12. xh6 b6 13. d2 (0-0-0 was consequenter geweest, maar waarschijnlijk niet beter) 13… cxd5 14. exd5 xb2 15. b1 a3 16. xb7 c8 17. b3 a5 18. O-O bd7 19. g4 xg4 20. hxg4 c7? ( c4 was veel sterker geweest, mogelijk had ik dan zelfs opgegeven…) 21. e1 e5 22. e4 (nu is wit op tijd voor tegenspel) … ac8 23. a4 c5 24. h6 f6 25. b5 xd5 26. xc7 d1† 27. h2 f7 28. h4 xc7 29. b8† g7 30. a8 xc2 31. 4xa7 e2 32. e8 e1 33. exe7 h1† 34. g3 xh4 35. xf7† g8 36. xh4 h5 37. g7† f8 38. af7† ( 38. xg6 h1† 39. g3 h4† 40. f3 d1† 41. e3 c1†, gaat fout voor wit) … e8 39. e7 en eeuwig schaak (1/2-1/2) Een voor dit toernooi typerende partij werd in de 3e ronde gespeeld tussen Andrew Kitchlew, ENG (2097) en Jomo Pitterson, JAM (2211). Pitterson is meervoudig kampioen van Jamaica (in de 7e ronde zou ik overigens een makkelijke remise tegen hem maken). Kitchlew is regelmatig in NL en bleek een goede vriend te zijn geweest van de in 2004 overleden Menashe Goldberg, eigenaar van schaakcafé Het Gambiet (Bloemgracht 20, Amsterdam). Één van zijn eerste vragen was of dit schaakcafé nog bestond. Aan de toch al onwaarschijnlijke reeks anekdotes over Goldberg wist Kitchlew er nog wel wat toe te voegen….. Pitterson en Kitchlew hebben beiden een onbekommerd aanvallende speelstijl: Kitchlew-Pitterson, 3e ronde: 1.e4 c5 2. c4 c6 3. f3 e6 4. 0-0 a6 5.c3 d5 6.exd5 exd5 7. e1† e7 8. 9.d4 0-0 10. e5 cxd4 11. cxd4 h6 12. c3 f5 13. e3 (wit gaat een beetje opportunistisch bouwen) 13…. c8 14. g3 h8 15. e3 d6 16. f3
b3
f6
, !
" # % & ' $ $! ,- ( )% % % % % * +,. / 01 2 3 4 5 6 7 8 9 27
LSG Nieuws Seizoen 2007/2008 nr 1 --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Gaat dat dan zo gemakkelijk zou je denken…. 16… e7? (inderdaad ja, terwijl wit na het simpele 16… e6 gewoon een pion verliest..) 17. d1 b5? 18. xd5! e4 19. xh6 g6 (Kijk, dat zien ze nou weer wel allemaal…) 20. e3? (20. xg6 fxg6 21. xf6! was fraai en winnend geweest) 20…. xd5 21. xg6† fxg6 22. xg6 c7 23. xd5 gxh6! (enige zet en scherp gezien! Op 23… xd5? Was 24. h3 gevolgd met winnende aanval ) 24. xh6 h7 25. xh7 xh7 26. f3 g5 27. g4 en na nog heel, heel veel zetten werd dit remise. Dat Emory Tate briljant kan schaken bewees hij in de volgende partij: Wit: Emory Tate IM, USA (2395) Zwart: Jose Torres, VEN (geen Fide rating!) 1. d4 f6 2. g5 (Trompowski aanval) 2….. e4 3. f4 e6 4. f3 Ld6 (een aanbeveling van Jeroen Bosch uit zijn reeks: “Secrets of Opening Surprises (SOS), Tate weet hier wel raad mee) 5. xd6 xd6 6. c3 f5 7. e4 0-0 8. d2 b6 (op zo’n manier kan zwart weinig ondernemen tegen de komende lange rochade-stelling van wit) 9. 0-0-0 b7 10. exf5 exf5? (beter xf5, waardoor veld d5 niet zwak wordt en er niet met g4 een lijn kan worden geopend) 11. h3 c6 12. f4 a6 13. h4 b5 14. b1 e7 15. f2 b4 16. a4 d5 17. d3 e8 18. ac5 c8 19. e5! ef6 (op d6? kon c6 en c4 volgen.) 20. c4 a5 21. de1 (verhindert d6) …..c6 22. g4 c7 23. h5 d6 24. g6 dxc5 25.g5 hxg6? (beter is d7, maar dan gaat de witte aanval verder met h6!) 26.hxg6 f4 27.gxf6 gxf6 28. g2 en h3 en mat is onafwendbaar (1-0).
Het drama Tate
Een schaduw over het doorgaans zeer ontspannen toernooi vormde het drama dat zich – feitelijk na afloop van het toernooi - voltrok. Nadat Tate, die niet in het Breezes verbleef (waar een ongelimiteerd alcohol-gebruik voor hem niet helemaal goed zou zijn), maar in een appartement van Fabio Mensing, in de 3e ronde verloren had van de uiteindelijke toernooiwinnaar Victor Michalevski, en een remise maakte tegen Shabalov, won hij verder al zijn partijen, waaronder in de 8e ronde op miraculeuze wijze tegen Gustafsson. Vóór het ingaan van de laatste ronde werd hem door de toernooi-organisatie gemeld dat als hij remise zou maken (tegen Joel Benjamin), een GM-norm behaald zou zijn. Met een zeer originele middenspel-opzet vanuit de Caro-Kan wist hij Benjamin (die de avond daarvoor nog gezegd had persé van Tate te willen winnen) op remise te houden. Dit resultaat en ook de toernooizege van Victor werden in het Breezes Resort gevierd met o.a. Shabalov, Michalevsky, Benjamin en Fabio Mensing, die Tate nu dus niet terugbracht naar zijn appartement. Door Tate werd behoorlijk ingenomen en de prijsuitreiking zou over enkele uren plaatsvinden… Na ongeveer de 5e whiskey / rum-cola van Emory kwamen er (o noodlot!) leden van de toernooi-organisatie melden dat er geen geldige GM-norm was behaald, wegens een vergissing. (Wellicht was dit hiervoor niet de juiste plaats en het juiste moment geweest, maar het gebeurde nu eenmaal) Bij twee van zijn winstpartijen had de tegenstander geen Fiderating gehad (waaronder ik dus!), waardoor hiermee geen punten verdiend waren. Vóór het ingaan van de laatste ronde hadden ze mijn TPR van dat moment (ca. 2200) ten onrechte als mijn rating ingevoerd en een soortgelijke fout was met José Torres gemaakt. Kort hiervoor was ik naar mijn hotelkamer gegaan, zodat ik wat zich direct hierna heeft afgespeeld pas naderhand heb vernomen: Niet alleen dat Emory met meubilair begon te smijten, maar hij deed dit ook met toevallig passerende toeristen van het Breezes Resort. De paniek die uitbrak was een soort Jaws III. De politie werd ingeschakeld en deze wist hem – 6 man sterk – uiteindelijk te overmeesteren. Toen hij ongeveer een uur later nog steeds niet
28
LSG Nieuws Seizoen 2007/2008 nr 1 --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
gekalmeerd was, werd hij afgevoerd naar een politie-cel in Willemstad. Kort hierna zou de prijsuitreiking zijn, waarbij niemand meer op de aanwezigheid van Tate had gerekend. Halverwege deze feestelijke afsluiting (waarbij o.a. een optreden van een Antilliaans zangkoor) kwam hij dus toch de Congress Hall binnenlopen. Door zijn schokkende manier van bewegen was het iedereen duidelijk dat hij nog niet OK was. We hoopten allen dat hij verder rustig bleef. Zijn toernooi-prijs (een vierde plaats achter Michalevski, Shabalov en Benjamin) werd hem zo normaal mogelijk uitgereikt, waarbij hij zelfs applaus kreeg. Na het verlaten van het podium kon hij echter opnieuw zijn emoties niet meer bedwingen en schopte hij plotseling keihard tegen de muur (hierbij ook een stoel rakend), en sprak sommige aanwezigen (waaronder mij) agressief aan. Razendsnel greep de politie, die al buiten voor de entree gereed bleek te hebben gestaan, opnieuw in. Het droevige eindresultaat was dat hij voortaan werd uitgesloten van deelname aan het Curaçao Chess Festival, zoals hierna in een officiële verklaring van de toernooi-organisatie werd meegedeeld. Dat was het dan. Het verblijf op Curaçao en dit toernooi was een leuke ervaring waarover nog wel meer te vertellen is (bijvoorbeeld over onze ‘vrije dag’, waarop met z’n allen in een oude School Bus, over het eiland werd getoerd; aan de Westkaap een idyllisch strand bezocht; sommigen zijn gaan zwemmen en hoe toen duidelijk werd dat Joel Benjamin dat niet kon), maar daarover misschien een volgende keer. De kwestie ‘Tate’ heeft mij nog wel even bezig gehouden. Hij kon als angstwekkend grote en sterke neger best geestig zijn. Na mijn verliespartij tegen zijn Trompowski-aanval (waarbij ik zwart had) suggereerde hij een idee uit de SOS-reeks voor zwart. Toen ik opmerkte dat ook dan wit beter stond zei hij: “Of course, white is always better, I.. understand that..”. De beslissing tot verdere uitsluiting van het Curaçao Chess festival was echter onontkoombaar en dit zal ook voor Fabio Mensing een bittere pil zijn geweest. November 2007, Huib Nieuwland.
29
LSG Nieuws Seizoen 2007/2008 nr 1 --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
30
LSG Nieuws Seizoen 2007/2008 nr 1 --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
31