Longziekten en respiratoire revalidatie Prof Dr W. Janssens
Definitie Respiratoire revalidatie is gericht op patienten met chronische longaandoeningen met klachten en gereduceerde activiteiten van het dagelijks leven
Revalidatie is erop gericht om de symptomen te verminderen, de functionele status en 'participatie' te verbeteren. Revalidatie doet dit NIET door de longziekte zelf te verbeteren maar door de gevolgen van de aandoening aan te pakken
Welke longziekten • COPD/emfyseem (60 %) • Longtransplantatie (20 %) 45 % COPD 24 % Longfibrose 31 % andere • Longfibrose (in studieverband) (20%)
Gezonde longen
Gezonde longen GASWISSELING !!! opname van zuurstof en afgave van koolzuurgas
Gezonde longen Bestrijden van indringers !!! Trilhaarepitheel / onstekingscellen tegen stof, bacteriën, virus
1. Definities Chronic Obstructive Pulmonary Disease Chronisch obstructief longlijden CARA (chron. aspecifieke respiratoire aandoeningen)
COPD 1/ gekenmerkt door luchtwegvernauwing MINDER lucht uitademen MINDER SNEL uitademen
PIEPENDE ADEMHALING !! KORTADEMIG !!
COPD 0
FEV1 FVC
Normal COPD
1
Liter
2
FEV1/ FVC
4.150
5.200
80 %
2.350
3.900
60 %
FEV1
3
COPD 4
FVC
FEV1
Normal
5 1
2
3
FVC 4
5
6 Seconds
EEN SECONDE WAARDE !
COPD
Eénseconde waarde
Luchtwegvernauwing neemt progressief toe en is niet omkeerbaar
Leeftijd
COPD 2/ gekenmerkt door luchtwegontsteking HOESTEN ! FLUIMEN !
OPSTOTEN ONTSTEKING !
COPD /emfyseem 3/ gekenmerkt door verlies longblaasjes MINDER zuurstof opname
COPD /emfyseem Diffusiecapaciteit !!!
Zuurstoftekort !
Kortademig bij inspanning / in rust !
COPD Ten gevolge van inademen schadelijke stoffen of gassen
COPD • 1. Blootstelling aan schadelijke invloeden Tabak!, beroep, verkeer
• 2. Gastheerfactoren Genetische factoren Astma Verminderde longgroei – vroeggeboorte 20 % van de rokers krijgt COPD of 80 % van de rokers krijgt nooit COPD
COPD
680.000 Belgen lijden aan COPD <50 % correcte diagnose
COPD • Behandeling in functie van ernst rooktstop en vaccinaties inhalatietherapie - zuurstoftherapie behandeling opstoten respiratoire revalidatie transplantatie
Longfibrose MEER DAN 200 verschillende aandoeningen ZELDZAAM Gekende oorzaken – Inhalatie dampen en toxische stoffen – Inhalatie organische partikels (duiven, bakker, ….) – Medicatie – Infectie – Irradiatie Ongekende oorzaken – IPF, UIP, LIP, NSIP – Sarcoidose – Histiocytosis – …..
Longfibrose Gekenmerkt door progressieve fibrosering van long
Vitale capaciteit
= verlittekening = verkleinen van longinhoud:
Minder ademen en sneller ademen ! ziekteprogressie
Longfibrose Gekenmerkt door progressieve fibrosering van long
Diffusiecapaciteit
= verlittekening = verminderen van zuurstofopname
Zuurstoftekort !
ziekteprogressie
Kortademig bij inspanning / in rust !
longfibrose • Behandeling in functie van soort en ernst verwijderen oorzaak vaccinaties onstekingswerende medicatie zuurstoftherapie behandeling infecties respiratoire revalidatie (?) transplantatie
Respiratoire revalidatie Luchtwegvernauwing Verlittekening van long Gestoorde zuurstofopname
Kortademigheid
deconditionering dysfunctionering depressie
Inactiviteit bij COPD
-1
stappen per Aantal (n)dag Steps.day
12000 10000 8000 6000 4000 2000 0 Ctrl
GOLD I
GOLD II
GOLD III
GOLD IV
Troosters ERS 2007 Watz AJRCCM 2007
Respiratoire Revalidatie Resultaten Prof Thierry Troosters
Centra in Conventie
UZ Gent UZ Leuven CHU Sart-Tilman
CH St-Ode
A. Programma: verloop
- aantal sessies: 60 - duur: 6 maanden - gedurende 3 maanden: 3 x per week - gedurende 3 maanden: 2 x per week
- type training : interval, duur, kracht en ademspier
Revalidatie, multidisciplinair !
Longarts
Onderzoekers
Huisarts
Sociaal werker Patiënt
Kinesitherapeut
Verpleegkundige
Psychologe
Ergotherapeut Diëtiste
Revalidatie, multidisciplinair ! In welke mate denkt u dat de volgende disciplinie heeft bijgedragen tot het algemene effect van uw revalidatieprogramma?
A
rts Tr ai ni Ps ng yc ho lo So og ci aa lw Er er go k th er ap . D ie et is t
100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0%
Geenszins Niet Een beetje Veel Erg veel
Het effect van het huidige programma
140
500
150
120
450
125
100 80
400
100
60
350
75
40 20
300 6MWD
Staptest Voor revalidatie 3 maand 6 maand 12 maand
50 CRDQ
Levenskwaliteit
QF
Spierkracht
Winst per aandoening 90
% toename van wandelafstand
80 70 60 50 40 30 20 10 0
Het effect van het huidige programma 3
7
7
2.5
6
6
5
5
4
4
3
3
1
2
2
0.5
1
1
0
0
0
2 1.5
Antibiotica AB courses
GP visits Doktersbezoek
Hospital Opnames
verbruik
Voor revalidatie 6 maand 12 maand 18 maand
Rookstop
Ex smoker Current smoker
Quit Continued
Effecten revalidatie • Verbetert revalidatie de symptomen ?
JA
• Verbetert revalidatie de inspanningscapaciteit ? JA • Verbetert revalidatie de levenskwaliteit ?
JA
• Verbetert revalidatie de levensverwachting ? JA • Verbetert revalidatie de longfunctie?
NEEN
VEEL SUCCES
