Lokale vergunningen doorgelicht Vergunningen en het mkb
Lokale vergunningen doorgelicht
Lokale vergunningen doorgelicht Vergunningen en het mkb
Koninklijke Vereniging MKB-Nederland Delft, februari 2006 Contactpersoon: drs. R.P. van den Bosch-Bakker, Secretaris Recreatie Toerisme, Cultuur en Sport Telefoon: 015 – 21 91 272, email:
[email protected]
© Copyright Koninklijke Vereniging MKB-Nederland, februari 2006 Vermenigvuldiging van (delen van) deze uitgave is toegestaan, mits met bronvermelding. Hoewel aan de samenstelling van deze uitgave de uiterste zorg is besteed, kan voor de inhoud geen aansprakelijkheid worden aanvaard. Aan de inhoud kunnen ook geen rechten worden ontleend
MKB-Nederland februari 2006
1
Lokale vergunningen doorgelicht
2
MKB-Nederland februari 2006
Lokale vergunningen doorgelicht
Inhoudsopgave Samenvatting .................................................................................................................... 5 1. De inleiding én aanleiding........................................................................................... 9 2. Administratieve lasten en autonome vergunningen................................................... 11 3. Selectie autonome vergunningen............................................................................... 13 4. Schrappen of vereenvoudigen! .................................................................................. 15 5. Problematiek van eenmalige vergunningen............................................................... 23 6. Conclusies................................................................................................................... 31 Bijlage 1. Informatie geselecteerde vergunningen.................................................. 33 Bijlage 2 Overzicht branches met eenmalige vergunningen ......................................... 39 Bijlage 3: voorbeeld verschillen tussen aanvraagtermijnen ...................................... 41
MKB-Nederland februari 2006
3
Lokale vergunningen doorgelicht
4
MKB-Nederland februari 2006
Lokale vergunningen doorgelicht
Samenvatting Bij lokale vergunningen ervaren ondernemers willekeur, langdurige processen en ondeskundigheid en wantrouwen. Lokale autonome vergunningen zijn vergunningen waarvan gemeenten zelf mogen beslissen of ze die verplicht stellen en met wel voorschriften ze worden opgetuigd. De bureaucratie rondom gemeentelijke vergunningen blijft het bedrijfsleven een doorn in het oog. De grote variëteit aan leges, de onduidelijke eisen vaak gecombineerd met lange doorlooptijden doen bovendien afbreuk aan de flexibiliteit van MKB-bedrijven. Deze lokale vergunningen leiden tot € 52 miljoen aan extra administratieve lasten voor het bedrijfsleven met name in de sectoren bouw, detailhandel en vrije tijd (leges en nalevingskosten niet meegerekend).
Het kabinet is voortvarend aan de gang gegaan met het doorlichten en vereenvoudigen van de rijksvergunningen. Ten aanzien van de lokale vergunningen, circa 65 stelsels die per gemeente kunnen verschillen, constateert MKB-Nederland een vrijblijvende houding. Hoewel staatssecretaris Van Gennip gemeentes heeft verzocht aan de slag te gaan met het doorlichten van de eigen vergunningen wil MKB-Nederland de gemeente met deze aanpak ondersteunen. MKB-Nederland probeert hiermee te voorkomen dat 458 gemeenten opnieuw het wiel moeten uitvinden.
Er zijn circa 65 lokale autonome vergunningen! MKB-Nederland heeft in 24 autonome ondernemersvergunningen geselecteerd om door te lichten en 2 vergunningen in medebewind (vergunningen voortkomend uit rijksregels die verleend worden door de gemeente). Selectie vond plaats op basis van de volgende criteria: hoogste administratieve lasten, meeste klachten of simpelweg onzinnigheid van de vergunning.
Resultaten doorlichting
A.
MKB-verordening
MKB-Nederland
pleit
voor
een
lokale
MKB-verordening waarin
ondernemers-
vergunningen, die nu nog uit de Algemeen Plaatselijke Verordening (APV) voortvloeien, vervangen worden door algemene regels.
MKB-Nederland februari 2006
5
Lokale vergunningen doorgelicht
De MKB-verordening is het product van een stimulerend ondernemersbeleid dat uitgaat van vertrouwen in ondernemers in plaats van wantrouwen. In dat geval zijn de voordelen: -
Eerlijke concurrentie: alle ondernemers onder algemene regels
-
Flexibilisering mkb: geen lange doorlooptijden / overschrijding beslistermijnen
-
Kostenbesparing ondernemers: minder vergunningen, minder lasten en leges
-
Kostenbesparing gemeente: minder vergunningen, effectievere handhaving
Terrasvergunning
Reclamevergunning Ontheffing reclameborden
Winkeluitstalvergunning
Ontheffing verspreiding reclamemateriaal/monsters Melding tijdelijke reclames (op pand) Ontheffing geluidshinder
Tijdelijke objectvergunning Tijdelijke verkeersmaatregel medebewind
Verklaring geen bezwaar ballonvaart medebewind
6
Algemene regels, in combinatie met ja, mitsbeleid óf vastleggen in bestemmingsplan óf integreren in de Drank- en Horecawetvergunning Algemene regels: - geen hinder /niet ontsierend / derden niet in hun eer aantastend Algemene regels: - minimale doorgang voetgangers (1.50 meter) - plaatsing in strook 1 meter van gevel - maximale hoogte en breedte - reclamebord is solide constructie Algemene regels: - minimale doorgang voetgangers (1.50 meter) - uitstallen tot maximaal 1.20 m van de gevel Algemene regels: opruimen reclamemateriaal indien het op openbare weg terechtkomt nabij verspreiders Afschaffen en pas handhaven bij hinder, ontsierend of aantasting eer derden. Vervangen door meldingsplicht individuele festiviteiten (12 x) In ander soort gevallen: integreren in evenementenvergunning of bouwvergunning. Vervangen door ja, mitsbeleid met algemene regels Objectvergunning tenten integreren in evenementenvergunning Afschaffen vergunning voor huren parkeervak en parkeren voertuig (mobiele kraan) op trottoir. Stremmen van de weg voor bijvoorbeeld verhuizen aan maximale duur onderwerpen (ja, mits maximaal 4 uur bijvoorbeeld) in combinatie met meldingsplicht Afschaffen en vervangen door een melding
MKB-Nederland februari 2006
Lokale vergunningen doorgelicht
B.
Af te schaffen vergunningen zonder alternatief
Gebruiksvergunning vent- en
Voldoen al aan algemene regels.
bakwagens Horeca Exploitatievergunning
Overbodig, gezien de combinatie van Bestemmingsplan, Drank- en Horecawetvergunning en Wet BIBOB.
Garagevergunning
Geen sprake van risico’s of conflicterende belangen
Verlof niet-alcoholische dranken
Geen sprake van risico’s of conflicterende belangen
Textielvergunning
Geen sprake van risico’s of conflicterende belangen
Vergunning alarminstallatie
Geen sprake van risico’s of conflicterende belangen
C.
Integreren in andere vergunning
Rioolaansluitvergunning
Integreren in bouwvergunning
Woningontrekkings-/splitsingsvergunning
Integreren in bouwvergunning
D.
Administratieve vereenvoudiging vergunning
Exploitatievergunning prostitutiebedrijf
Afgeven voor tenminste 10 jaar
Kapvergunning
Ja, mits beleid geen kapvergunning tenzij boom op een digitaal beschikbare lijst voorkomt.
Opbreekvergunning
Beschrijven van situaties die niet vergunningplichtig zijn.
Eenmalige vergunningen Er zijn branches die afhankelijk zijn van eenmalige vergunningen voor het uitvoeren van hun werkzaamheden. Bijvoorbeeld een eenmalige vergunning een steiger te plaatsen of met een luchtballon op te stijgen. Deze vergunning moeten bij elke opdracht opnieuw worden aangevraagd n de voorschriften verschillen per gemeente. Een opdracht om op korte termijn een evenement of festiviteit te organiseren of onderhoudswerkzaamheden te verrichten waarbij een ‘kraan’ of steiger gebruikt moet worden, kan niet meer worden aangenomen gezien de aanvraagperiode van vaak 8 weken.
MKB-Nederland februari 2006
7
Lokale vergunningen doorgelicht
A.
Evenementen
Voor het organiseren van evenementen kunnen maar liefst 14 vergunningen vereist zijn. MKB-Nederland pleit o.m. voor: -
Een modelverordening Evenementen en integrale evenementenvergunning waarin vergunningen verbonden aan diverse activiteiten binnen een evenement zijn ondergebracht.
-
Vervangen
braderievergunning,
snuffelmarktvergunning,
ontheffing
tijdelijk
gebruik gebouw door evenementenvergunning.
B.
Onderhoudswerkzaamheden
Afschaffen tijdelijke objectvergunning en tijdelijke verkeersmaatregel en vervangen door algemene regels (verwoord in de MKB-verordening).
C.
Ballonvaart
Verklaring van geen bezwaar opstijgen luchtballon (kabelballen en helicopter) afschaffing en vervangen door een melding (verwoord in de MKB-verordening).
8
MKB-Nederland februari 2006
Lokale vergunningen doorgelicht
1.
De inleiding én aanleiding
Lokale autonome vergunningen zijn vergunningen waarvan gemeenten zelf mogen beslissen of ze die verplicht stellen en met wel voorschriften ze worden opgetuigd. Zijn ze noodzakelijk? Niet altijd en bovendien veroorzaken ze nogal wat ergernis bij ondernemers. “Autonomie” is voor veel ondernemers een synoniem voor “willekeur”. Misschien niet helemaal terecht, maar wel begrijpelijk. Zeker vanuit het oogpunt van die ondernemers die voor ‘elke klus’ opnieuw een vergunning moeten aanvragen bij steeds weer andere gemeenten met andere eisen en andere interpretaties. Autonome vergunningen en de informatieverplichtingen die hier uit voortkomen, veroorzaken maart liefst € 52 miljoen aan administratieve lasten voor het bedrijfsleven.
Tevreden stelt MKB-Nederland dan ook vast dat gemeenten door staatssecretaris Van Gennip 8 december jl. verzocht zijn aan de slag te gaan met het doorlichten van de eigen vergunningen. Ruim 30 grote gemeenten hebben zich op 12 december jl. middels de ondertekening van een convenant met de staatssecretaris van EZ- gecommitteerd aan de herbeoordeling van vergunningen. De druk is groot, want een aantal Kamerleden heeft al uitgesproken aan de gemeentewet te willen morrelen als vanuit gemeenten “te weinig gebeurt of dreigt te gebeuren”. Voor MKB-Nederland voldoende reden ook de armen uit de mouwen te steken en individuele gemeenten in deze complexe exercitie te ondersteunen. Hiermee proberen we tevens te voorkomen dat 458 gemeenten opnieuw het wiel moeten uitvinden. Vanzelfsprekend beperken we ons in de nota tot die vergunningen die ondernemers graag in de papierversnipperaar zien verdwijnen.
Een korte terugblik Om een einde te maken aan de overweldigende vergunningenrompslomp waaronder ondernemers gebukt gaan, heeft staatssecretaris Van Gennip september 2004 de Taskforce Vereenvoudiging Vergunningen ingesteld. Een ambitieus project, dat binnen korte tijd veel relevant onderzoeksmateriaal voortbracht, alsmede een inventarisatie van Nederlandse vergunningen.
MKB-Nederland februari 2006
9
Lokale vergunningen doorgelicht
Medio juni 2005 heeft deze Taskforce een tiental taakstellende voorstellen gedaan ter vermindering van de vergunninglast en verbetering van de vergunningverlening aan het bedrijfsleven. Het doorlichten van alle vergunningstelsels aan de hand van een door de Taskforce ontwikkeld toetsingskader, was hiervan de voornaamste.
Essentie Toetsingskader Een vergunning is alleen het juiste instrument om plannen te beoordelen als er sprake is van: - grote risico’s voor het publieke belang - belangrijke conflicten met andere belangen - de noodzaak in tot het stellen van voorschriften in individuele gevallen.
De vergunning dient alleen te worden gebruikt in situaties waarin een voorafgaande toetsing door de overheid onvermijdelijk is, dus in gevallen van grote potentiële risico’s en externe effecten van voorgenomen handelen ondernemer.
Het kabinet heeft besloten het Advies van de taskforce op hoofdlijnen over te nemen, door nog in deze kabinetsperiode een Project Vereenvoudiging Vergunningen uit te voeren. Kern van de eerste fase van het project is de toetsing van álle vergunningstelsels op nut en noodzaak aan de hand van het toetsingskader. Hiervoor heeft het kabinet medewerking nodig van decentrale overheden, in het bijzonder voor de autonome vergunningen.
Eenmalige vergunningen Wat wellicht een omissie zal blijken in het project vereenvoudiging vergunningen, is het ontbreken van een specifieke aanpak van de eenmalige vergunningen voor zeer kortdurende activiteiten zoals onderhoudswerkzaamheden. MKB-Nederland heeft in haar eerdere nota “De bomen en het bos” ook al aandacht besteed aan deze problematiek. Wegens de urgentie van de problematiek wordt hier in deze nota vervolg aan gegeven.
10
MKB-Nederland februari 2006
Lokale vergunningen doorgelicht
2. Administratieve lasten en autonome vergunningen Ruim € 52 miljoen aan administratieve lasten komen voort uit autonome regelgevende bevoegdheden. Deze € 52 miljoen wordt grotendeels veroorzaakt door autonome vergunningstelsels en de informatieverplichtingen die hieruit voortkomen. Dit bedrag is echter exclusief leges, gemeentelijke belastingen (precariorechten), en kosten die gemaakt worden voor de in de vergunning vereiste voorzieningen (nalevingskosten). Bovendien is die € 52 miljoen niet over het hele bedrijfsleven evenredig verdeeld. De lasten van autonome vergunningstelsels drukken in het bijzonder (maar niet exclusief) zwaar op bedrijven in de vrijetijdssector, bouw en detailhandel.
Top 10 vergunningen en ontheffingen met de hoogste AL totaal (€ per jaar) Onderwerp
AL (€ per Frequentie jaar) 1 Gebruiksvergunning 10.200.200 Onbeperkt geldig, afschrijving 10 jaar 2 Kapvergunning 8.583.300 Eenmalig 3 Evenementenvergunning 5.078.900 Eenmalig 4 Reclamevergunning 4.438.800 Eenmalig 5 Parkeervergunning 3.465.500 Gemiddeld 1 jaar geldig 6 Ontheffing luchtballonvaart 2.867.700 Eenmalig 7 Rioolaansluitvergunning 2.599.200 Eenmalig 8 Uitwegvergunning 1.535.200 Eenmalig 9 Exploitatievergunning Horeca 1.487.100 Gemiddeld 10 jaar geldig 10 Ontheffing geluidshinder 1.185.700 Eenmalig Bron: Administratieve Lasten Gemeenten – Sira Consulting 30 augustus 2004
Vanzelfsprekend worden bovenstaande vergunningen en ontheffingen, verantwoordelijk voor de hoogste administratieve lasten, meegenomen in deze doorlichting (met uitzondering van de gebruiksvergunning, parkeervergunning en uitwegvergunning). Daarbij wordt opgemerkt dat per 1 januari 2007 de brandveiligheidsregels grotendeels landelijk zijn geüniformeerd in het Besluit Brandveilig Gebruik Gebouwen (AMvB). Hiermee wordt de Gebruiksvergunning voor 80% van de bedrijven afgeschaft. Streven is voor de overige 20% de gebruiksvergunningplicht per 2009 af te schaffen. Dit geldt echter niet voor de Gebruiksvergunning voor tijdelijke bouwsels, welke we wel in deze doorlichting zullen meenemen.
MKB-Nederland februari 2006
11
Lokale vergunningen doorgelicht
Specifieke knelpunten van (lokale) vergunningen
Iedere gemeente stelt eigen regels en heeft eigen interpretaties van bestaande regels. Het bemoeilijkt de voorlichting vanuit brancheorganisaties. Voor een aantal autonome regelingen en vergunningen is het desalniettemin vanzelfsprekend dat ze aangepast moeten kunnen worden aan de lokale situatie.
Veel vergunningen moeten jaarlijks opnieuw worden aangevraagd, terwijl in de vergunningsituatie niets is veranderd. Jaarlijkse legesinkomsten vormen een aantrekkelijk motief dit in stand te houden.
Minder deskundige ambtenaren zijn in complexe situaties, zoals grootschalige evenementen, geneigd het zekere voor het onzekere te nemen en negatief te beschikken.
Voor één activiteit moeten vaak meerdere vergunningen worden aangevraagd bij verschillende afdelingen. Coördinatie tussen afdelingen of overheidslagen en het toepassen van integrale vergunningverlening ontbreken veelal.
Lange doorlooptijden en overschrijving beslistermijnen zijn helaas nog steeds aan de orde van de dag. Tegenwerping van gemeenten is vaak dat ondernemers de aanvragen niet volledig en correct indienen. Deze tegenwerping snijdt ons inziens alleen hout indien gemeenten op hun websites heldere en volledige informatie beschikbaar stellen over de vergunningsvoorschriften, aanvraagprocedure en aan te leveren bescheiden.
Ook hinder, veroorzaakt door bezwaar en beroep van derden tegen besluiten in vergunningprocedures, kan onevenredig zijn.
Dienstverlenende instelling en opstelling van vergunningverleners zijn nog steeds voor verbetering vatbaar. Geen wantrouwen, maar vertrouwen moet het devies zijn.
Rem op het midden- en kleinbedrijf Vergunningen maken het midden- en kleinbedrijf onnodig inflexibel en star. De beslistermijn voor afhandelen van aanvragen van autonome vergunningen is 8 weken, en kan met maximaal 8 weken verdaagd worden. Een opdracht om op korte termijn een evenement of festiviteit te organiseren of onderhoudswerkzaamheden te verrichten waarbij een ‘kraan’ of steiger gebruikt moet worden, kan niet meer worden aangenomen.
12
MKB-Nederland februari 2006
Lokale vergunningen doorgelicht
3.
Selectie autonome vergunningen
Niet alle autonome vergunningen kunnen naar mening van MKB-Nederland worden afgeschaft. Daarnaast veroorzaken niet alle vergunningen hoge administratieve lasten of ergernis en zijn zij niet allen even relevant voor ondernemers. Derhalve is een selectie gemaakt uit onderstaand overzicht van autonome vergunningstelsels.
Bouwen en aanleggen 1. Reclamevergunning 2. Gebruiksvergunning 3. Tijdelijke gebruiksvergunning 4. Ontheffing tijdelijk gebruik gebouw 5. Kamerverhuurvergunning 6. Uitwegvergunning 7. Aanlegvergunning 8. Kapvergunning 9. Melding woonruimte 10. Meldingsregeling ontsierende reclames op onroerende zaken Horeca en evenementen 16. Verlof niet-alcoholische dranken 17. Nachtvergunning 18. Ontheffing sluitingstijden 19. Terrasvergunning 20. Exploitatievergunning horeca 21. Exploitatievergunning prostitutiebedrijven 22. Geschiktheidverklaring 23. Vergunning evenement in openlucht 24. Vergunning evenement in gebouw 25. Filmvergunning 26. Meldingsplicht organiseren optocht Openbare Ruimte, water, luchtruim 38. (Tijdelijke) objectvergunning 39. Tijdelijke verkeersmaatregel 40. Opbreekvergunning 41. Parkeerontheffing 42. Parkeervergunning 43. Ontheffing parkeren reclamevoertuigen 44. Ontheffing busbanen 45. Ontheffing rijden in voetgangersgebied 46. Melding reclames 47. Vergunning grafbedekking 48. Verlof tot begraven/cremeren 49. Vergunning kampeerterreinen 50. Ontheffing hefschroefvliegtuigen 51. Melding ballonvaart 52. Melding kabelballon 53. Toestemming oplaten luchtballonnen 54. Ligplaatsvergunning 55. Vergunning passagiersvervoer te water
Milieu 11. Rioolaansluitvergunning 12. Ontheffing geluidshinder 13. Vergunning geluidswagen 14. Vergunning alarminstallatie 15. Ontheffing gevelreiniging
27. Meldingsplicht kleine kansspelen 28. Vergunning partyboot 29. Collectevergunning 30. Vergunning organiseren prijsvraag 31. Braderievergunning 32. Snuffelmarktvergunning 33. Meldingsplicht organiseren manifestatie 34. Straatartiestvergunning 35. Draaiorgelvergunning 36. Circusvergunning 37. Kermisvergunning Detailhandel en ambulante handel 56. Standplaatsvergunning 57. Ventvergunning 58. Gebruiksvergunning vent- en bakwagens 59. Winkeluitstalvergunning 60. Reclame ontheffing 61. Vergunning reclameborden 62. Marktstandplaatsvergunning 63. Aanmelding wachtlijst markten 64. Textielvergunning
Bronnen: Administratieve Lasten Gemeenten – Sira Consulting 30 augustus 2004 en gemeentelijke websites
MKB-Nederland februari 2006
13
Lokale vergunningen doorgelicht
Selectie door te lichten autonome vergunningen De onderstaande selectie bevat de autonome vergunningen die de hoogste administratieve lasten en/of meeste klachten veroorzaken en vergunningen die ons onzinnig leken. 1. Reclamevergunning 2. Reclame ontheffing (verspreiding reclamemateriaal) 3. Melding reclames (tijdelijke reclames aan pand) 4. Winkeluitstalvergunning 5. Vergunning reclameborden 6. Tijdelijke gebruiksvergunning 7. Kapvergunning 8. Woningontrekkings-/splitsingsvergunning 9. Rioolaansluitvergunning 10. Opbreekvergunning 11. Garagevergunning 12. Exploitatievergunning horeca 13. Verlof niet-alcoholische dranken 14. Exploitatievergunning prostitutiebedrijf 15. Terrasvergunning 16. Evenementenvergunning 17. Ontheffing geluidshinder 18. Braderievergunning 19. Snuffelmarktvergunning 20. Ontheffing tijdelijk gebruik gebouw 21. Gebruiksvergunning vent en bakwagens 22. Textielvergunning 23. Vergunning alarminstallatie 24. Tijdelijke objectvergunning
14
MKB-Nederland februari 2006
Lokale vergunningen doorgelicht
4. Schrappen of vereenvoudigen! Veel autonome vergunningstelsels komen voort uit de gemeentelijke behoefte allerhande risico’s te beheersen, alsmede van hetgeen zich in de openbare ruimte afspeelt. Meer vertrouwen van de overheid in ondernemers en waardering voor het belang van het lokale bedrijfsleven, zou hierin de broodnodige cultuuromslag moeten brengen.
In dit hoofdstuk doet MKB-Nederland in de geest van het toetsingskader van de Taskforce Vergunningen voorstellen ter vereenvoudiging en het reduceren van de in het vorige hoofdstuk geselecteerde vergunningen. Gekeken is dus of de vergunning het meest geëigende instrument is een bepaald belang te beschermen. Waar nodig wordt een beter, minder belastend alternatief voorgesteld.
A. Alternatief: MKB-verordening Een aantal vergunningen waarmee in het bijzonder ondernemers in detailhandel, vrijetijdssector en bouw te maken hebben, kan worden vervangen door algemene regels. Al dan niet in combinatie met een meldingsplicht of een ‘ja, mitsbeleid’. Deze vergunningen komen nu doorgaans voort uit de Algemene Plaatselijke Verordening. De APV is een zeer brede verordening die een veelheid aan onderwerpen behandelt. MKB-Nederland pleit hier voor een aparte MKB-verordening waarbinnen een aantal zaken als reclame, terrassen en het plaatsen van objecten duidelijk geregeld wordt. APV’s zijn behoorlijk omvangrijke documenten. Een overzichtelijker verordening die uitsluitend ondernemersvoorschriften bevat, verdient sterk de aanbeveling.
Vanzelfsprekend moet de MKB-verordening niet méér, maar minder, betere en eenduidiger regels gaan bevatten. MKB-Nederland pleit voor een liberaal ondernemersbeleid dat vertrouwen in ondernemers uitstraalt en dat het lokale ondernemersklimaat optimaliseert. In dat geval zijn de voordelen: -
Eerlijke concurrentie: ondernemers vallen veelal onder hetzelfde regime.
-
Flexibilisering van het bedrijfsleven & verbetering ondernemersklimaat.
-
Kostenbesparing ondernemers:
tenminste 8 vergunningen worden afgeschaft
(reductie administratieve lasten én leges).
MKB-Nederland februari 2006
15
Lokale vergunningen doorgelicht
-
Kostenbesparing gemeente: enerzijds veel minder vergunningen verlenen, en anderzijds veel efficiëntere handhaving mogelijk (geen vergunningen meer met individuele voorschriften, maar algemene regels).
De MKB-verordening biedt een alternatief voor de: -
terrasvergunning
-
uitstalvergunning
-
vergunning reclameborden
-
ontheffing verspreiding reclamemateriaal en gratis monsters
-
reclamevergunning
-
melding reclames
-
ontheffing geluidshinder
-
tijdelijke objectvergunning, tijdelijke verkeersmaatregel (worden behandeld in hoofdstuk 4)
-
verklaring van geen bezwaar ballonvaart (zie hoofdstuk 4)
Paragraaf terrassen (terrasvergunning: 694.484 euro AL per jaar1) Terrasvergunning kan vervangen worden door algemene regels, eventueel in combinatie met een ja, mits-beleid. Ondernemer kan aan de hand van voorschriften over situering en ongehinderde doorgang bezien of er waar hij een terras mag exploiteren. Indien ondernemer niet met de voorschriften uit de voeten kan, kan hij alsnog vergunning aanvragen waarbij meer maatwerk mogelijk is. De algemene eisen kunnen bijvoorbeeld over de inrichting en situering van een terras gaan, de periode van openstelling, openingstijden en de gedragsregels die op een terras in acht moeten worden genomen. Voorbeeldvoorschriften ten aanzien van ongehinderde doorgang: -
Voor hulpdiensten dient de ongehinderde doorgang minimaal 3,5 meter breed en 4,20 hoog te zijn.
1
-
Voor voetgangers dient de ongehinderde doorgang minimaal 1,50 m te zijn.
-
Brandkranen moeten vrij toegankelijk zijn voor hulpverleningsdiensten.
Rapport Sira consulting oktober 2004
16
MKB-Nederland februari 2006
Lokale vergunningen doorgelicht
óf De mogelijkheid een terras te exploiteren wordt vastgelegd in het bestemmings-plan. óf De terrasvergunning wordt geïntegreerd in de Drank- en Horecawetvergunning en vervalt daarmee (wellicht moet de Drank- en Horecawet hiertoe aangepast worden).
Paragraaf reclame (reclamevergunning:4.438.800 euro AL per jaar) Reclamevergunningen en -ontheffingen kunnen in de MKB-verordening vervangen worden door algemene regels. De reclamevergunning beschermt niet tegen grote potentiële risico’s, conflicterende belangen en er is geen sprake van verdeling van schaarste (toetsingskader). Heldere voorschriften maken een individuele toets vooraf overbodig. Algemene regels zullen zodanig geformuleerd moeten worden dat reclames aangepakt kunnen worden wanneer zij hinder veroorzaken, ontsierend zijn of derden in hun eer aantasten. De (minder objectieve) welstandtoets komt hiermee te vervallen. De voorschriften kunnen verschillen per soort reclame (aan de gevel, op de straat, folders, aan een steiger et cetera) en per gebied (centrum of juist bedrijventerrein). Alleen reclameobjecten waar nu een bouwvergunning voor geëist wordt, blijven vergunningplichtig (denk aan reclamezuilen en dergelijke).
Vergunning reclameborden kan ook vervangen worden door algemene regels. Voorbeeld van dergelijke algemene regels: -
reclame vormt geen belemmering voor de doorstroming van voetgangers (een minimale doorgang voor voetgangers van 1,50 meter breed).
-
plaatsing reclame in een strook van maximaal 1,00 meter gemeten vanuit de voorgevel of bij hoekpanden de zijgevel;
-
de reclame moet bestaan uit een stabiele, weerbestendige, solide constructie;
-
de hoogte mag niet meer bedragen dan 1,20 meter gemeten vanaf straatpeil en breedte mag niet meer zijn dan 0,80 meter.
MKB-Nederland februari 2006
17
Lokale vergunningen doorgelicht
Hetzelfde geldt min of meer voor de (winkel)uitstalvergunning. Mogelijke algemene voorschriften: -
Er mag door de uitstalling geen overlast ontstaan voor de omgeving of het (voetgangers)verkeer.
-
Voetgangers hebben tenminste 1.50 meter doorgangsruimte nodig.
-
Ondernemer mag verkoopwaren uitstallen tot max. 1.20m (gemeten vanaf gevel).
-
Vanzelfsprekend kan ook hier gebiedsdifferentiatie in de regels worden toegepast (bijvoorbeeld een uitstalverbod voor bepaald gebied).
De ontheffing reclame voor het verspreiden van reclamemateriaal en monsters kan vervangen worden door algemene regels. Eén van de belangrijkste regels zal zijn dat degene die reclame en monsters uitdeelt, deze ook onmiddellijk moet opruimen als ze in de nabije omgeving van de verspreiders op de openbare weg terechtkomen. De gemeente kan desgewenst gebiedsdifferentiatie toepassen. (Administratieve lasten: € 630.903 per jaar) Dit geldt ook voor de melding van reclames die gedaan moet worden indien een bedrijf gebruik wil maken van tijdelijke reclames op zijn pand(en). Die melding kan komen te vervallen. Tijdelijke reclame zoals een bord met de naam van een bouwbedrijf aan een steiger moet voldoen aan de algemene reclamevoorschriften (geen hinder, niet ontsierend, geen aantasting eer derden). (Administratieve lasten: € 232.875 per jaar)
Ontheffing geluidshinder (€ 1.185.698 euro AL per jaar) In de MKB-verordening geeft de gemeente bij welke collectieve festiviteiten en op welke uren/dagdelen de geluidsvoorschriften niet gelden. Dit kan per deelgebied verschillen en er kunnen andere voorschriften gelden. Daarnaast biedt het Besluit Horeca, Sport en Recreatie de mogelijkheid ondernemers maximaal 12 keer per jaar vrij te stellen van de geldende geluidsvoorschriften voor individuele festiviteiten. Het ligt voor de hand dat de ‘ontheffing geluidshinder’ vervangen kan worden door een melding voor maximaal 12 individuele festiviteiten per bedrijf per jaar. Indien het gaat om geluidshinder door bouwwerkzaamheden of evenementen kan de ontheffing geïntegreerd worden in de bouwvergunning of evenementen-vergunning.
18
MKB-Nederland februari 2006
Lokale vergunningen doorgelicht
MKB-Nederland pleit ook voor het onderbrengen van de tijdelijke objectvergunning, tijdelijke verkeersmaatregel en verkeersontheffing en ontheffing ballonvaart in de MKBverordening. Dit voorstel wordt in het volgende hoofdstuk nader uitgewerkt.
B.
Af te schaffen vergunningen zonder alternatief
Gebruiksvergunning vent-/bakwagens (40.809 euro AL per jaar) Deze vergunning is overbodig. De vent- en bakwagens moeten aan algemene brandveiligheidsregels voldoen.
Horeca Exploitatievergunning (1.487.128 euro AL per jaar) De exploitatievergunning voor horecabedrijven is een overbodige vergunning. De combinatie van de Drank- en Horecawetvergunning, wet Bibob2 met bijbehorende screening en het bestemmingsplan zijn voldoende waarborgen om te toetsen of een horecabedrijf zich mag vestigen. Gemeenten hebben verder voldoende mogelijkheden om handhavend op te treden tegen horecabedrijven die daartoe aanleiding geven, via bestuursrechtelijke weg.
Garagevergunning Een vergunning voor het aanleggen door een bedrijf van parkeerplaatsen op particulier terrein is overbodig. Het is dan ook niet verwonderlijk dat deze vergunning niet vaak voorkomt (wel in Amsterdam). Er is hier geen sprake van grote potentiële risico’s of conflicterende belangen. Een alternatief voor deze vergunning is niet nodig, behoudens eventueel de algemene regel dat er niet gehandeld mag worden in particuliere parkeerplaatsen.
Verlof niet-alcoholische dranken (36.995 euro AL per jaar) Geen sprake van potentiële risico’s of conflicterende belangen. Kan zonder alternatief worden afgeschaft.
2
MKB-Nederland merkt hier op dat de administratieve lasten inherent aan de wet Bibob buitensporig zijn. Het strekt tot de aanbeveling gemeenten de mogelijkheid te geven –indien zij hiertoe aanleiding zien- ondernemers te screenen, maar niet de verplichting álle ondernemers die onder deze wet vallen ‘door te lichten’. MKB-Nederland februari 2006
19
Lokale vergunningen doorgelicht
Textielvergunning Welk belang beschermd wordt met de textielvergunning is onduidelijk. Deze vergunning kan zonder alternatief worden afgeschaft.
Vergunning alarminstallatie Onzinnige vergunning die blijkt geeft van te doorgeschoten drang naar beheersbaarheid en controle van de openbare ruimte.
C.
Integreren in andere vergunningen
Rioolaansluitvergunning (€ 2.599.164 AL per jaar) Deze vergunning kan geïntegreerd worden in de bouwvergunning (per 2008 omgevingsvergunning).
Woningontrekkings- / splitsingsvergunning (€ 630.360 euro AL per jaar) Deze vergunning kan geïntegreerd worden in de bouwvergunning (per 2008 omgevingsvegunning).
D.
Administratieve vereenvoudiging vergunningen
Exploitatievergunning prostitutiebedrijf (€ 354.777 euro AL per jaar) Het komt nu voor dat tegen een exploitatievergunning prostitutiebedrijf, die elk jaar opnieuw moet worden aangevraagd, jaarlijks bezwaar- en beroepsprocedures worden aangespannen door omwonenden. Een geldigheid van de vergunning voor tenminste tien jaar ligt in de rede. Kapvergunning (€ 8.583.333 euro AL per jaar) Digitale beslisboom van maken, zodat aanvragers via invullen ervan duidelijk wordt of ze een kapvergunning nodig hebben al dan niet. En onder welke voorwaarden. Goed voorbeeld is de gemeente Amstelveen die de kapvergunning in principe heeft afgeschaft, met uitzondering voor het kappen van monumentale en particuliere bomen. Voor deze categorie zijn criteria ontwikkeld, te vinden op de website van de gemeente. De ‘beschermde’ bomen staan op een digitaal beschikbare bomenlijst. 20
MKB-Nederland februari 2006
Lokale vergunningen doorgelicht
In gemeenten waar de landschappelijke waarden van de bomen niet erg groot zijn, kan het kappen van bomen sowieso worden vrijgegeven.
Opbreekvergunning (€ 429.604 euro AL per jaar) Gemeenten kunnen situaties in het beleid beschrijven die niet vergunningplichtig zijn. Hierbij wordt een afstand omschreven waarover een sleuf in de weg mag worden gemaakt ten behoeve van de werkzaamheden zonder de noodzakelijke opbreekvergunning. Hierdoor hoeft niet voor het lichten van iedere steen een aanvraag te worden ingediend.
MKB-Nederland februari 2006
21
Lokale vergunningen doorgelicht
22
MKB-Nederland februari 2006
Lokale vergunningen doorgelicht
5. Problematiek van eenmalige vergunningen Vergunningstelsels leveren een hoop onnodige bureaucratie op, ingewikkelde eisen en grote interpretatieverschillen. Dat is inmiddels duidelijk. Voor ondernemers in het algemeen en starters in het bijzonder vormen ze een aardige hobbel. Voor een aantal sectoren zijn vergunningen echter een fact of life.
Branches waarvan de vergunningplichtige activiteiten niet aan één plaats gebonden zijn, moeten per opdracht in de diverse gemeenten nieuwe vergunningen aanvragen. Vergunningen die voor een belangrijk deel zijn terug te voeren op de Algemene Plaatselijke Verordening (APV) van gemeenten. Oftewel: autonome regelgeving en daarmee per gemeente verschillend. In iedere gemeente worden andere vergunningen geëist, verschillende leges geheven, worden andere voorwaarden aan de vergunning gesteld en slechts zelden worden de regels op gelijke wijze geïnterpreteerd. Autonomie of willekeur? In ieder geval onredelijk hoge lasten, zowel in tijd als geld! Bovendien lijkt zich een tendens van stijgende administratieve lasten te voltrekken.
Ondernemer die niet plaatsgebonden opereert, moet van 458 gemeenten de regels kennen. Daarnaast worden deze regels in 458 gemeenten op een andere manier gehandhaafd, waarbij grosso modo geldt dat hoe minder deskundig de handhaver, des te krampachtiger zijn manier van handhaven. Andersom geldt hoe meer deskundigheid, des te meer maatwerk.
In dit hoofdstuk passeert ook een tweetal eenmalige vergunningen de revue die in medebewind worden afgegeven en dus niet autonoom zijn.
A. Evenementen en festivals Voor het organiseren van een evenement kunnen maar liefst 14 vergunningen vereist zijn (zie bijlage 2). Een evenementmaker is circa 25% van zijn tijd bezig met aanvragen van of aanpassen aan vergunningen. Aangezien de doorlooptijden van de noodzakelijke vergunningen steeds langer worden (gemiddeld drie maanden), kunnen zij zelden opdrachten op korte termijn aannemen. MKB-Nederland februari 2006
23
Lokale vergunningen doorgelicht
Voorbeelden willekeur: 1. Partycateraar moet elke twee weken in Amsterdam een evenementenvergunning aanvragen voor hetzelfde evenement: nl. een show met een looptijd van 3 maanden. 2. In samenspraak met brandweercommandant worden in de Arena halfronde kioskjes geplaatst.
Vier
uur
voor
het
evenement
worden
deze
door
een
andere
brandweercommandant afgekeurd en moeten ze worden weggehaald. 3. Bij gebruik van een wapen in een theatervoorstelling moet daarvoor een wapenvergunning bij de gemeente worden aangevraagd. Een tournee langs 30 steden betekent 30 vergunningen. Iedere gemeenten heeft zijn eigen toetsingskader. 4. Voor catering bij Madame Tussaud heeft een partycateraar een laad-en-losvergunning nodig. Daar staan paaltjes, die in de grond zakken. De vergunning om het paaltje te laten zakken kost tussen de 25 en 35 euro (leges).
Voorstellen MKB-Nederland 1. Modelverordening
Evenementen,
evenementenbeleid
en
Integrale
evenementenvergunning -
Modelverordening Evenementen (in plaats van de huidige summiere paragraaf in de modelverordening APV van de VNG) met risicoklassen (modulair). Deze verordening wordt gebruikt door gemeenten, die hier slechts in geval van goede motivatie van afwijken (bijvoorbeeld als flora- en faunawet van toepassing is).
-
Evenementenbeleid per gemeente, digitaal toegankelijk: biedt duidelijkheid en dus zekerheid voor ondernemer (good practice: evenementenloket Leiden)
-
Zo
mogelijk
aanwijzen
evenementterreinen
voor
buitenevenementen
en
evenementenlocaties per gemeente -
24
Kenniscentrum evenementen, met deelname of betrokkenheid VNG
MKB-Nederland februari 2006
Lokale vergunningen doorgelicht
2.
Vervangen braderievergunning / snuffelmarktvergunning / ontheffing tijdelijk gebruik gebouw door evenementenvergunning
Geen aparte vergunningen meer voor snuffelmarkten, braderieën en wedstrijden op de weg. Breng deze activiteiten onder de evenementenvergunningplicht, voortkomend uit de evenementenverordening. Dit schept meer duidelijkheid en eenduidigheid. 3. De
Tijdelijke gebruiksvergunning in de evenementenvergunning tijdelijke
Gebruiksvergunning
kan
geïntegreerd
worden
in
de
modulaire
evenementenvergunning, evenals bijvoorbeeld de ontheffing art. 35 Drank- en Horecawet, tijdelijke
verkeersmaatregel,
ventvergunning,
objectvergunning,
standvergunning,
Ontheffing geluidsnormen, tijdelijke terrasvergunning, ontheffing zondagswet, vergunning voor het plaatsen van reclameobjecten, loterijvergunningen,
toestemming vuurwerk
(Vuurwerkbesluit).
Voorbeelden huidige praktijk 1. Een tentverhuurbedrijf moest een bouwvergunning aanvragen omdat zijn tent langer dan één maand (namelijk 3 maanden) zou staan. Ondernemer kreeg de eis dat de tent moest voldoen aan de Rc-waarde voor tijdelijke bouw (warmte en isolatie). Ondernemer wees op het feit dat het hier om een tent ging. Dat was in de ogen van de vergunningverlener niet relevant. Een extern bureau kwam tot de conclusie dat de Rc 1,3 alleen gehaald kon worden indien de vloeren, wanden en daken geïsoleerd zouden worden met minimaal 6 cm isolatie materiaal, dus werd in plaats van de bouwvergunning een evenementenvergunning aangevraagd voor slechts één maand. Deze vergunning is uiteindelijk verleend, maar op aanwijzing van de brandweer moesten nog voor € 5.340,- aanpassingen gedaan worden. Aanpassingen die in andere gemeenten niet geëist worden.
MKB-Nederland februari 2006
25
Lokale vergunningen doorgelicht
2. Er wordt een tent geplaatst op een militair complex ten behoeve van een evenement voor 3800 militairen. Er komen vier brandweercommandanten uit vier verschillende gemeenten controleren. Zij keuren het beslag op de nooduitgangen af. Ondernemer heeft nooit eerder problemen over beslag gehad. In de betreffende bouwverordening stond iets over beslag (niet afgeleid uit het bouwbesluit). De kosten voor aanpassing komen voor rekening van het tentverhuurbedrijf. De constructie van de tent wordt niet gecontroleerd, want daar hebben de handhavers geen verstand van.
B.
Tijdelijke (onderhouds-) werkzaamheden
MKB-Nederland pleit voor het vervangen van de
objectvergunning en tijdelijke
verkeersmaatregel door een Ja, mitsbeleid, verwoord in de MKB-verordening. Nu nog zijn onderhoudswerkzaamheden waarbij steigers, mobiele kranen, containers en dergelijke gebruikt worden onderhevig aan vergunningen. Vergunningen waarvan de aanvraagtijd soms zelfs 8 weken bedraagt. Een ondernemer kan in dat geval geen opdracht accepteren op een termijn korter dan 8 weken. Bovendien is het verrichten van onderhoudswerkzaamheden aan gebouwen ons inziens een zodanig belangwekkende activiteit dat de overheid daarin niet belemmerend moet optreden.
(Tijdelijke) objectvergunning ( 1.119.205 euro AL per jaar) De objectvergunning moet nu nog elke keer aangevraagd worden als een bedrijf een steiger, container, portcabin, feesttent en dergelijke wil plaatsen op de openbare weg. Schilderbedrijven krijgen daarentegen vaak een jaarvergunning om steigers in een bepaalde gemeente te mogen plaatsen ten behoeve van hun werkzaamheden. Doel van de objectvergunning is het waarborgen van de veiligheid voor de omgeving. Een vergunning per keer aanvragen is naar mening van MKB-Nederland een veel te zwaar en belastend middel dit doel te bereiken. Zo groot zijn de risico’s nu weer niet! Bovendien kan de aanvraagtijd soms acht weken bedragen, waardoor een ondernemer geen opdrachten op korte termijn kan aannemen. De objectvergunning verstart als zodanig het midden- en kleinbedrijf.
Een jaarvergunning voor schilders voor het plaatsen van steigers, geeft al aan dat de potentiële risico’s veroorzaakt door steigers op de openbare weg, te verwaarlozen zijn. Schrijnend vindt MKB-Nederland dat sommige gemeenten hier ook nog precariorechten 26
MKB-Nederland februari 2006
Lokale vergunningen doorgelicht
over heffen. Bijvoorbeeld 0,88 eurocent met steigerpaal in Delft. Onderhoud aan gebouwen hoeft niet op deze wijze onnodig extra belast te worden.
Voorstel MKB-Nederland:
De objectvergunning wordt vervangen door een ‘ja, mitsbeleid’. Tijdelijke objectvergunningen voor steigers, kranen, containers en andere objecten die tijdens beroepswerkzaamheden gebruikt worden, vervallen mits ze niet langer dan een maximaal vastgestelde periode geplaatst zijn. Bijvoorbeeld steiger 3 maanden en container 1 maand. Anders geldt een meldingsplicht, dan wel een vergunning (bij een periode langer dan.... maanden). Dit voorstel lijkt enigszins op het beleid t.a.v. parkeren caravans: “Het is verboden een caravan, kampeerwagen, aanhangwagen en dergelijke langer dan op drie opeenvolgende dagen op de weg te laten staan.”
De
objectvergunning
voor
feesttenten
kan
geïntegreerd
worden
in
de
evenementenvergunning.
Bovengenoemde algemene regels kunnen wordt ondergebracht in de MKB-verordening (zie hoofdstuk 4).
Over de objectvergunning bestaan tussen gemeenten niet veel interpretatie-verschillen, maar de aanvraagtermijnen en leges zijn allesbehalve gelijk (zie bijlage 3).
Tijdelijke verkeersmaatregel (vergunning gebaseerd op Wegenverkeerswet) Indien ondernemer werkzaamheden verricht met een voertuig kan dat ertoe leiden dat afgeweken moet worden van de normale verkeerssituatie. U kunt hierbij denken aan werkzaamheden waarbij het verkeer wordt gestremd (zoals bijvoorbeeld een verhuizing of takelwerkzaamheden), of werkzaamheden waarbij het voertuig op het trottoir moet worden geparkeerd.Voor het eenmalig stremmen van de weg of het afhuren van parkeervakken moeten ondernemers toestemming vragen middels de tijdelijke verkeersmaatregel. Deze wordt al dan niet aangevraagd in combinatie met een objectvergunning. Doel is beschermen bereikbaarheid en veiligheid.
Een tijdelijke verkeersmaatregel wordt gegeven voor de duur dat er daadwerkelijk gewerkt wordt. Mochten weersomstandigheden de activiteit belemmeren, dan kan de vergunning dus MKB-Nederland februari 2006
27
Lokale vergunningen doorgelicht
niet meer gebruikt worden om werkzaamheden op later tijdstip te hervatten. Voor het afhuren van een parkeervak, zou natuurlijk geen vergunning geëist moeten worden. Het betalen van een vergoeding voor het tijdelijk afhuren van een parkeerplaats (t.b.v. bedrijfsactiviteiten) in een ‘parkeervergunninggebied’ ligt meer in de rede.
Voorstel MKB-Nederland: Voor beroepswerkzaamheden (verhuizen / takelen et cetera) die door bedrijven worden uitgevoerd, zou moeten gelden:
Dat
geen
vergunning
nodig
is
voor
afhuren
van
een
parkeervak.
In
parkeervergunninggebieden kan de gemeente wel een vergoeding per dag/tijd verlangen.
Dat voor het stremmen van de weg in verband met verhuizingen slechts een meldingsplicht geldt, mits de verhuiswagen bijvoorbeeld niet langer dan 4 uur aangesloten de stremming veroorzaakt.
Voor werkzaamheden waarbij een voertuig op het trottoir moet worden geparkeerd, is noch een vergunning noch een melding vereist.
Bovengenoemde algemene regels kunnen worden ondergebracht in de MKB-verordening (zie hoofdstuk 4).
Praktijkvoorbeelden: 1. Het bedrijf, een dakdekkersbedrijf, heeft regelmatig verticaal transport nodig om dakrollen het dak op te hijsen. Daarvoor is een tijdelijke verkeersmaatregel noodzakelijk. In het algemeen wordt de vergunning zonder problemen verstrekt. Regelmatig echter staan er auto's geparkeerd op de plek waar het hijswerk verricht moet worden. Op basis van de vergunning wordt dan gebeld met de desbetreffende gemeente met het verzoek de auto's weg te slepen. Omdat de gemeente dit niet als een prioriteit beschouwd kan het uren duren voordat er daadwerkelijk een sleepauto verschijnt. Al die tijd staan dan één of meerdere ploegen dakdekkers werkloos toe te kijken. U begrijpt dat hier hoge kosten aan verbonden zijn.
28
MKB-Nederland februari 2006
Lokale vergunningen doorgelicht
2. Een vergunning voor een kraan of transport wordt voor een bepaalde dag afgegeven. Als het gebruik hiervan niet door kan gaan vanwege weersomstandigheden moet er opnieuw een vergunning worden aangevraagd (en kan met deze activiteit dus niet een dag later gestart worden). 3. Een vergunning voor het plaatsen van een container (objectvergunning) moet ongeveer drie weken van te voren worden aangevraagd, terwijl deze slechts een halve dag maximaal gebruikt hoeft te worden. 4. In Amsterdam was melden van het plaatsen van een verhuiswagen gratis, per 1 januari 2005 moet in elk stadsdeel een formulier ingevuld worden van 6 kantjes, waarmee ontheffing aangevraagd wordt en waarvoor leges betaald worden.
C. Ballonvaren Ballonvaren is een uitermate veilige sport. De divisie luchtvaart van het ministerie van Verkeer en Waterstaat stelt de allerhoogste eisen aan piloot en materiaal. Bovendien vindt ballonvaren alleen plaats bij goede weercondities.
Van toepassing zijnde vergunningen/ontheffingen: 1. Vergunning ballonvaart (afgegeven door minister Verkeer en Waterstaat) 2. Verklaring geen bezwaar (€ 2.867.661 Administratieve lasten per jaar) Op grond van het bepaalde in artikel 14, lid 1 van de Luchtvaartwet is het verboden om met een luchtvaartuig (bijvoorbeeld een luchtballon) op te stijgen of een luchtvaartuig te doen opstijgen anders dan van een luchtvaartterrein. Hier kan bij AMvB van worden afgeweken. De artikelen 10 en 11 van het 'Besluit inrichting en gebruik niet-aangewezen luchtvaartterreinen' geven een aantal voorschriften waaraan voldaan moet worden om ontheffing van artikel 14, lid 1 te kunnen krijgen. Eén van die voorwaarden is het verlenen van een Verklaring van geen bezwaar door de burgemeester van de gemeente waarin het ballonterrein is gelegen, in verband met de openbare orde en veiligheid. In deze verklaring/vergunning staan dezelfde voorwaarden als die genoemd in artikel 10 van het Besluit inrichting en gebruik niet aanwezen luchtvaartterreinen (delegatie van bestuur).
MKB-Nederland februari 2006
29
Lokale vergunningen doorgelicht
Gemeenten geven op hun websites aan de aanvraag van de verklaring van geen bezwaar te toetsen aan de openbare orde en veiligheid. In de praktijk blijken de meeste gemeenten de verklaring van geen bezwaar echter voor een heel jaar af te geven. Aangezien er nauwelijks gemeenten zijn die per vaart een verklaring van geen bezwaar eisen (wat overigens ook onbetaalbaar zou zijn) én rekening houdend met het gegeven dat alle ballonvaarders sowieso moeten voldoen aan de voorwaarden uit de betreffende AMvB, lijkt de meerwaarde van de verklaring van geen bezwaar nihil.
3.
Meldingsplicht
In het bezit zijnde van zijn jaarlijkse Verklaring van geen Bezwaar moet de ballonvaarder voorafgaand aan opstijging vaak een melding doen aan politie en/of brandweer over tijdstip en locatie van opstijgen. Wat er vervolgens met deze melding gebeurt, is voor de ballonvaarders niet helder.
Voorstel MKB-Nederland Aanpassing van het Besluit inrichting en gebruik niet aangewezen luchtvaartterreinen door het schrappen van artikel 10, lid 2: ‘door de burgemeester van de gemeente waarin het ballonterrein is gelegen moet in verband met de openbare orde en veiligheid, een verklaring van geen bezwaar zijn verleend.’ De achterliggende doelstellingen van deze bepaling, -
het uitbesteden van de handhaving van de AMvB aan de gemeente en
-
het toetsen van een ballonvaart aan de openbare orde en veiligheid,
worden immers in de praktijk niet gerealiseerd, zonder dat dit incidenten tot gevolg heeft. De meldingsplicht aan politie en/of brandweer met de plaats en tijdstip van opstijging kan in principe gehandhaafd blijven en worden ondergebracht in de in hoofdstuk 4 behandelde MKB-verordening. De vraag rijst wel of er iets verandert, als deze melding voor opstijgen binnen de bebouwde kom wordt afgeschaft.
30
MKB-Nederland februari 2006
Lokale vergunningen doorgelicht
6. Conclusies Bij lokale vergunningen ervaren ondernemers willekeurig, langdurige processen en ondeskundigheid en wantrouwen. Lokale autonome vergunningen zijn vergunningen waarvan gemeenten zelf mogen beslissen of ze die verplicht stellen en met wel voorschriften ze worden opgetuigd.
MKB-Nederland heeft 61 lokale autonome vergunningen geïnventariseerd. Daarvan zijn er 24 geselecteerd om te worden doorgelicht. De selectie bestaat uit vergunningen met hoge administratieve lasten, vergunningen waarover veel klachten binnenkomen en vergunningen die onzinnig aandeden. Daarnaast zijn in het kader van de aanpak van eenmalige vergunningen 2 vergunningen in medebewind doorgelicht.
Van de 26 doorgelichte vergunningen kunnen er sowieso 16 vervangen worden door algemene regels. Voorts:
8 autonome vergunningen kunnen vervangen worden door algemene regels in een nog te ontwikkelen MKB-verordening.
2 medebewindvergunningen kunnen worden afgeschaft en vervangen door een ja, mitsbeleid ondergebracht in de hierbovengenoemde MKB-verordening
6 vergunningen kunnen worden afgeschaft zonder alternatief
3 vergunningen kunnen worden vereenvoudigd
3
nu
verschillende
vergunningen
kunnen
vervangen
worden
door
één
evenementenvergunning.
De evenementenvergunning zelf moet worden verbeterd en een parapluvergunning worden voor maximaal 14 losse vergunningen.
2 vergunningen kunnen worden geïntegreerd in een andere vergunning en komen daarmee te vervallen
MKB-Nederland februari 2006
31
Lokale vergunningen doorgelicht
MKB-verordening MKB-Nederland pleit voor een aparte MKB-verordening waarbinnen een aantal zaken als reclame, terrassen en het plaatsen van objecten en dergelijke duidelijk geregeld wordt. APV’s zijn behoorlijk omvangrijke documenten. Een overzichtelijker verordening die uitsluitend ondernemersvoorschriften bevat, verdient sterk de aanbeveling.
Voordelen: -
eerlijke concurrentie (alle ondernemers onder algemene regels)
-
flexibilisering mkb (geen lange doorlooptijden / overschrijding beslistermijnen)
-
kostenbesparing ondernemers (minder vergunningen, lagere administratieve lasten, minder leges)
-
32
kostenbesparing gemeente (minder vergunningen, effectievere handhaving)
MKB-Nederland februari 2006
Lokale vergunningen doorgelicht
Bijlage 1.
Informatie geselecteerde vergunningen
Bij de omschrijving van onderstaande vergunningen is gebruik gemaakt van het rapport van Sira Consulting van 30 augustus 2004 over lokale administratieve lasten en de website van de gemeente Amsterdam.
Reclamevergunning De Reclamevergunning wordt aangevraagd indien een bedrijf gevaarlijke, ontsierende, hinderlijke of gevaarlijke reclames op haar pand wil gaan aanbrengen. Voor het aanbrengen van reclame kan ook een bouwvergunning en/of een monumentenvergunning vereist worden.
Reclame ontheffing De reclameontheffing wordt aangevraagd indien een bedrijf reclamefolders of gratis monsters wil verspreiden onder het publiek.
Melding reclames De melding van reclames wordt gedaan indien een bedrijf gebruik wil maken van tijdelijke reclames op zijn pand(en).
Winkeluitstalvergunning De vergunning winkeluitstalling wordt aangevraagd indien een bedrijf buiten zijn winkel in de openbare ruimte goederen/waren wil uitstallen. Deze vergunning is persoonsgebonden.
Ontheffing reclame op of aan de weg Indien u reclame wilt maken op of aan de weg of het water, moet u daarvoor een ontheffing hebben van het reclameverbod. Het kan namelijk verboden zijn om reclame te maken met een bord of een doek (of een ander middel of voorwerp) of een voer- of vaartuig dat uitsluitend of hoofdzakelijk gebruikt wordt of bestemd is voor het maken van reclame. In de meeste gevallen moet –naast leges voor de ontheffing- tevens reclamebelasting voor het betreffende reclame-object betaald worden.
MKB-Nederland februari 2006
33
Lokale vergunningen doorgelicht
Gebruiksvergunning (vast bouwsel) De gebruiksvergunning wordt per 1 januari 2007 landelijk geüniformeerd, waardoor deze vergunning buiten de selectie wordt gehouden.
De woningontrekkings- / splitsingsvergunning De woningsontrekkings- / splitsingsvergunning wordt aangevraagd indien een bedrijf een huurwoning in haar bezit wil splitsen in twee of meer woningen of wanneer zij een dergelijke woning wil ontrekken uit het huurwoningenbestand.
Tijdelijke gebruiksvergunning De tijdelijke gebruiksvergunning wordt aangevraagd indien een bedrijf een tijdelijk bouwsel in gebruik wil nemen of houden voor een bepaalde activiteit (bijvoorbeeld tenten bij evenementen). Deze vergunning blijft onder autonome regels vallen, omdat het (landelijk) Bouwbesluit niets zegt over tijdelijke bouwwerken.
(Tijdelijke) objectvergunning De objectvergunning wordt aangevraagd indien een bedrijf de openbare weg wil gebruiken voor andere doeleinden. Hierbij gaat het in de meeste gevallen om het plaatsen van voorwerpen op gemeente grond. Het kan hierbij gaan om objecten zoals vaste steigers, puinbakken, gesloten containers, keetcontainers, portacabins, vaste torenkranen, vaste bouwhekken, feesttenten en vaste reclameobjecten. De veiligheid van de omgeving moet met de verstrekte vergunning worden gewaarborgd.
Kapvergunning De kapvergunning wordt aangevraagd indien een bedrijf een houtopstand wil kappen. Deze vergunning kan worden aangevraagd voor een enkele boom tot een heel perceel met bomen. Hierdoor worden verschillende eisen aan de tekeningen gesteld. Deze variëren van een schets tot een kadastrale tekening op boomniveau. De tekeningen op boomniveau worden vaak door professionele bedrijven opgesteld.
34
MKB-Nederland februari 2006
Lokale vergunningen doorgelicht
Rioolaansluitvergunning De rioolaansluitvergunning wordt aangevraagd indien een bedrijf een rioolaansluiting wil maken op het gemeentelijk riool. De werkzaamheden voor het aanleggen van de leidingen op het perceel van het bedrijf worden verricht door een bouwbedrijf. De aansluitwerkzaamheden op het gemeentelijk riool dienen door de gemeente te worden uitgevoerd. Hiervoor moet op een duidelijke tekening de plaats worden aangegeven waar het riool het perceelverlaat en moet worden aangesloten op het gemeentelijke riool.
Opbreekvergunning De opbreekvergunning wordt aangevraagd indien een bedrijf de openbare weg wil opbreken.
Exploitatievergunning horeca De exploitatievergunning horeca wordt aangevraagd, indien een bedrijf een horecainrichting wil exploiteren. De vergunning wordt afgegeven als het horecabedrijf geen nadelige invloed heeft op de woon- of leefsituatie en/of de openbare orde of veiligheid in de omgeving ervan.
Ontheffing geluidshinder De ontheffing geluidshinder wordt aangevraagd indien een bedrijf
geluidshinder gaat
veroorzaken. Het betreft een tijdelijke ontheffing voor activiteiten die niet onder een milieuvergunning vallen (evenementen / bouwwerkzaamheden). Het besluit Horeca, Sport en Recreatie geeft de mogelijkheid ondernemers gedurende maximaal 12 keer per jaar voor individuele festiviteiten vrij te stellen van de geluidsvoorschriften. Deze 12-dagenregeling kan de Gemeenteraad overnemen in een verordening. Voor vrijstelling van de geluidsvoorschriften vragen ondernemers de ontheffing geluidshinder aan.
Verlof niet-alcoholische dranken Het Verlof niet-alcoholische dranken moet worden aangevraagd, indien een ondernemer in zijn inrichting niet alcoholische dranken wil schenken voor het gebruik ter plaatse.
MKB-Nederland februari 2006
35
Lokale vergunningen doorgelicht
Exploitatievergunning prostitutiebedrijf De exploitatievergunning prostitutiebedrijven wordt aangevraagd, indien een bedrijf een seksinrichting wil exploiteren.
Terrasvergunning De terrasvergunning wordt aangevraagd, indien een bedrijf een terras wil aanleggen. Hierbij wordt onder andere een situatieschets gevraagd.
Evenementenvergunning De evenementenvergunning moet worden aangevraagd, indien een bedrijf een evenement wil organiseren. Bij een evenementenvergunning worden soms kleinere vergunningen zoals een objectvergunning, ontheffing
artikel 35 van de Drank- en horecawet, tijdelijke
gebruiksvergunning en ontheffing geluidshinder meegenomen in de aanvraag. Hiervoor moeten
vaak
verschillende
formulieren
worden
ingevuld,
waarbij
bepaalde
overeenkomende gegevens meerdere malen moeten worden ingevuld.
Braderievergunning & snuffelmarktvergunning Dit zijn vergunningen die voor specifieke evenementen moeten worden aangevraagd.
Ontheffing tijdelijk gebruik gebouw De ontheffing tijdelijk gebruik gebouw wordt aangevraagd indien een bedrijf tijdelijk het gebruiksdoel van zijn bouwwerk wil wijzigen (bijvoorbeeld een bankbedrijf dat een receptie wil geven).
Ontheffing luchtballonvaart De ontheffing luchtballon wordt aangevraagd indien een bedrijf een vlucht wil maken met een luchtballon.
Gebruiksvergunning vent-/bakwagens De
ventvergunning
wordt
aangevraagd,
indien
een
ondernemer
zijn
goederen/waren/diensten wil aanbieden vanaf een niet vaste standplaats.
36
MKB-Nederland februari 2006
Lokale vergunningen doorgelicht
Textielvergunning De textielvergunning wordt aangevraagd indien een bedrijf textiel wil inzamelen.
Vergunning alarminstallatie De vergunning alarminstallatie wordt aangevraagd indien een bedrijf een alarminstallatie aan de buitenkant van zijn bedrijf wil plaatsen.
MKB-Nederland februari 2006
37
Lokale vergunningen doorgelicht
38
MKB-Nederland februari 2006
Lokale vergunningen doorgelicht
Bijlage 2 Overzicht branches met eenmalige vergunningen
Activiteit
Bedrijven
Tijdelijke vergunningen
Evenementen,
Tentverhuurbedrijven
Evenementenvergunning (APV)
festivals en
Partycateraars
Gebruiksvergunning (bouwverordening)
feesten
Evenementmaker
Objectvergunning
Festivalorganisatoren
Ventvergunning (APV)
Kermissen
Standplaatsverguning (APV)
Circussen
Ontheffing geluidsnormen (APV) Tijdelijke verkeersmaatregel (APV) Terrasvergunning (APV) Ontheffing zondagswet (medebewind) Ontheffing artikel 35 Drank- en Horecawet (medebewind) Vergunning voor het plaatsen van reclame-objecten (APV) Loterijvergunningen (Wet op de kansspelen) (medebewind) Toestemming vuurwerk (Vuurwerkbesluit) (medebewind)
Steigers
Schilders
(Tijdelijke) objectvergunning
Aannemers Steigerbouwers Kranen en
Kraan- en
Tijdelijke verkeersmaatregel
containers
containerverhuur
(medebewind) Objectvergunning
Verhuiswagens
Verhuisbedrijven
Tijdelijke verkeersmaatregel (medebewind)
Ballonvaart
Ballonvaarders
Verklaring geen bezwaar opstijgen (binnen bebouwde kom) (medebewind)
MKB-Nederland februari 2006
39
Lokale vergunningen doorgelicht
40
MKB-Nederland februari 2006
Lokale vergunningen doorgelicht
Bijlage 3: voorbeeld verschillen tussen aanvraagtermijnen objectvergunning voor steiger (eenmalige/tijdelijke vergunning) Er bestaat geen tegenstrijdigheid of onduidelijkheid wat betreft de interpretatie van de vergunning. Wél verschillen de kosten, aanvraagtermijn en voorwaarden per gemeente.
Amsterdam Centrum: Objectvergunning, minimaal 3 weken van te voren aanvragen, kosten bedragen €64 per keer (er wordt niet aangegeven hoe lang de vergunning dan geldig is), en €191 voor een doorlopende objectvergunning. Naast leges voor de vergunning is men precario verschuldigd, dit bedrag hangt af van de omvang van de steiger. Amsterdam Oud-Zuid: Objectvergunning, maximaal één maand geldig, minimaal één week van te voren aanvragen, €65 per keer. Delft: Vergunning moet minimaal drie weken van te voren schriftelijk aangevraagd worden. Aanvraag vergunning kost €37,5 per keer, vervolgens moet er precariobelasting à €0,88 per paal per week betaald worden. Een steiger met vier palen die 4 weken staat kost dus €14,08. Landsmeer: deze gemeente heeft geen informatie op haar website staan over vergunningen voor steigers. Voor informatie moet men telefonisch contact opnemen. Haarlem: de aanvraagprocedure voor een objectvergunning duurt 2 tot acht weken, als de steiger korter dan 3 dagen staat is men €29,66 aan leges verschuldigd, langer dan drie dagen kost € 60,49. Amstelveen: de aanvraagprocedure voor een objectvergunning duurt 3 weken. De vergunning kost € 31,25.
MKB-Nederland februari 2006
41