Literatuurlijst voor de opleidingen Over het werk van Bert Hellinger algemeen Bert Hellinger
De wijsheid is voortdurend onderweg. Noorderlicht. 978-90-80687-45-5 Goed compleet naslagwerk over dynamieken, inzichten, geweten uit de periode tot aan het eind van de meer klassieke opstellingen. Eigenlijk een must voor wie echt met opstellingen wil gaan werken.
Bert Hellinger
De verborgen dynamiek van familiebanden. Altamira Brecht ISBN 9789069634753 Het eerste in Nederland verschenen en meest bekende boek. Vertaling van Love’s Hidden Symmetry, dat een bewerking van Hunter Beaumont is van Zweierlei Glück uit 1992. Goed overzichtsboek. Eigenlijk wat meer een Hunter dan een Bert boek.
Bert Hellinger
Leven zoals het is. Het Noorderlicht ISBN 978-90-80687-41-7 Gunthard Weber , Marianne Franke-Gricksh, Albrecht Mahr en Jakob Schneider Werken met familieopstellingen, organisatieopstellingen en consultatieopstellingen. Een makkelijk leesbaar boek voor allen die vanuit verschillende invalshoeken een indruk willen krijgen van het door Bert Hellinger ontwikkelde systemische werk. Dit boek is een weerslag van de eerste conferentie systemisch werk in Nederland, waar Bert Hellinger en vier andere Duitse therapeuten die aan de bron staan van het systemisch werk, de lezer meenemen in hun werkwijze, hun uitgangspunten, hun liefde en humor. Een selectie uit het werk van Bert Hellinger, die met paren werkt; Marianne Franke-Gricksch, over systemisch werk op scholen en met kinderen; Gunthard Weber,over systeem dynamiek in organisaties; Albrecht Mahr werkt met ziekten en patiënten en Jakob Schneider, over consultatieopstellingen; vertaald in het Nederlands.
Bert Hellinger
Stilte in het midden. Noorderlicht 978-9-080687-42-4 Bert Hellingers verhalen nemen ons mee op een weg van kennis die voorbij de grenzen van het geweten en van de onschuld gaat en brengen ordeningen aan het licht waarin liefde gedijt. En ze leiden naar een midden, waarin we onze diepste kern ervaren en in harmonie zijn met de wereld zoals die is. In dat midden is het stil.
Bert Hellinger
De kunst van het Helpen. Noorderlicht 978-90-77290-05-7 Dit boek gaat over de positie van de helper in het algemeen en de begeleider van opstellingen in het bijzonder. Compilatie van meerdere boeken, artikelen en lezingen.
1
Bert Hellinger
Gedachten aan God. Noorderlicht 978-9077290-10-1 Welke gedachten en beelden vormen wij mensen ons van God? Waar komen deze gedachten en beelden vandaan? En wat voor effect hebben zij in ons en in onze omgeving? Bert Hellinger onderzoekt de ervaarbare wortels en werking van deze gedachten en beelden, gaat die werking invoelend na, en beschrijft ze in 119 korte teksten. Een moedig boek, een religieuze filosofie, die niets ontziend verheldert, en daarbij niettemin vol ontzag blijft. Vertaald door Bert Terpstra in samenwerking met Suze Maclaine Pont.
Bert Hellinger
Daders en Slachtoffers voorbij…. Noorderlicht 978-907729-014-9 Daders en slachtoffers zijn van alle tijden. Het vraagt moed om daderschap en slachtofferschap onbevooroordeeld in de ogen te kijken. Bert Hellinger is dit onderwerp nooit uit de weg gegaan, is vaak tot het uiterste gegaan in opstellingen en heeft ons daarmee een schat aan nieuwe inzichten geschonken. Het is ook duidelijk dat wij in Nederland nog lang niet klaar zijn met dit onderwerp. Tweede- en derde generatieproblematiek rond de Tweede Wereldoorlog speelt nog volop bij velen, in veel families en in onze samenleving. Nog steeds komt nieuwe, verdiepende informatie los: hoeveel Nederlanders, werkend in bedrijven, hebben geproduceerd voor de bezetter? Wat was ‘goed’ en wat was ‘fout’? Onlangs zei een man, die zich had voorgesteld met de woorden: ‘Ik ben een crimineel,’ even later zachtjes: ‘Elke dader is begonnen als slachtoffer.’ Dader-slachtoffer dynamiek maakt nog steeds heftige emoties los. Dit boek laat zien hoe Bert Hellinger in een periode van vijftien jaar zijn denken over daders en slachtoffers heeft ontwikkeld. En meer nog: wat de mogelijkheden en beperkingen zijn voor verzoening tussen mensen en volken. Hij overstijgt daarbij het gevangen blijven in de dynamiek. Daders en slachtoffers voorbij…. Vertaling: Boudewijn Lemstra, Bewerking: Margreet Mossel Redactie: Jan Jacob Stam
Wilfried Nelles
De Helende kracht van de werkelijkheid Het Noorderlicht ISBN 978-90-77290-09-5 Familieopstellingen en het werk van Bert Hellinger. Vertaald van uit het Duits door Pieternel Ermen, eindredactie Margreet Mossel Over de inhoud van het boek Wilfried Nelles maakt op heldere wijze zijn inzichten en ervaringen met familieopstellingen van Bert Hellinger toegankelijk. Hij neemt de lezer moeiteloos mee in de verhelderende principes van binding en ordening in relaties, zoals die zich voordoen in onze soms complexe hedendaagse samenleving. Als een echte bruggenbouwer verbindt hij het fenomeen van soms magisch aandoende opstellingen met wat er in het werkelijke leven gebeurt. Vanuit zijn opbouwende kritische houding biedt Nelles stof tot nadenken, beantwoordt hij vele vragen en geeft hij een impuls tot verdere
2
verdieping - voor wie familieopstellingen nog niet kent én voor wie al bekend is met de waarde en grenzen van opstellingen, de beweging van de ziel en de werking van het geweten. Over de auteurWilfried Nelles: doctor in de filosofie, geboren in 1948, is systeemtherapeut, relatietherapeut en organisatieadviseur. Na zijn studie politicologie, sociologie en psychologie was hij twaalf jaar werkzaam binnen het sociaal-wetenschappelijk onderzoek en – onderwijs. Daarna volgde hij een opleiding voor psychotherapie. Sinds 1996 werkt hij met de methode van Bert Hellinger in Duitsland en andere Europese landen, Amerika en Azië. Als auteur, organisator van twee internationale congressen over opstellingen en opleider levert hij belangrijke bijdragen aan en impulsen tot de ontwikkeling van opstellingen en systemisch werk. Gabriele ten Hövel Erkennen wat er is. Noorderlicht. 978-90-80687-46-2 (niet meer verkrijgbaar) Een intens interview met Hellinger over zijn opvattingen en manier van kijken rondom een aantal heikele onderwerpen als incest, adoptie etc. Bert Hellinger
De maat van het hart. Noorderlicht 978-90-80687-44-8 (niet meer verkrigbaar) 63 korte opstellingen en interventies van Hellinger over allerlei thema’s, waaronder veel over ziekten, leven en dood. Het is een goed oefenboek om de verlossende uitspraken en interventies van Bert te kunnen volgen en voelen, bijvoorbeeld door het boek halfluid te lezen.
Over opstellingen in Organisaties Jan Jacob Stam.
Het Verbindende Veld. Organisatieopstellingen in de praktijk. Het Noorderlicht. ISBN 978-77290-02-6 In dit boek zijn inzichten, voorbeelden uit de praktijk, persoonlijke ervaringen en een theoretische omkadering van vijf jaar werk met de systemische benadering van werk- en organisatievragen bijeengebracht. Het boek leest als een bundel artikelen. Licht, in contact met de werkelijkheid en met vele mogelijke momenten van herkenning voor de lezer.
Gunthard Weber
Het succes van organisatieopstellingen. ISBN 9789069635699 Uitgeverij Alta Mira Brecht Via een organisatieopstelling leren we hoe we kunnen omgaan met belemmerende patronen binnen de organisatie. Tevens geeft het duidelijkheid over de plek die we zelf innemen in de organisatie en vanuit welke positie we optimaal kunnen functioneren. Leesbaar boek met artikelen naar aanleiding van een conferentie in 1998 over organisatie-opstellingen in Duitsland. Bijdragen van de meeste pioniers op dit terrein.
3
Jan Jacob Stam
Bringing the roots of organizations to light. Artikel in Anchorpoint, Amerikaans tijdschrift voor NLP, juli 1998. (te vinden op de website www.hellingerinstituut.nl)
Klaua en Castella Systemdynamische Organisationsberatung. Carl Auer Systeme Verlag, Grochowiak, Heidelberg, Duitsland. ISBN 3-89670-180-0 Praktisch en goed toegankelijk boek.
Over opstellingen in één op één situaties Ursula Franke
Als ik mijn ogen sluit kan ik je zien. Noorderlicht 978-90-77290-07-1 Heel praktisch boek over hoe je kunt werken met opstellingen in sessies van een uur, in één op één situatie en niet te vergeten: met opstellingen in de innerlijke voorstelling. Geschreven door een goede en allround therapeute die ook andere benaderingen integreert.
Over werken met kinderen en in onderwijs Marianne Franke Jij hoort bij ons. Noorderlicht 978-90-80687-49-3 Behalve dat dit boek zeer ontroerend is over het lot van kinderen, beschrijft Marianne hoe je systemisch denken kunt omzetten in systemisch handelen in de klas. Ingrid Dykstra
Kind en familielot. Noorderlicht 978-90-77290-06-4 Ook een goed boek om te zien hoe systemisch werk in een therapeutische setting, zonder steeds opstellingen te doen, toepasbaar is.
Over werken met ziekte en gezondheid Stephan Hausner
Zelfs als het mijn leven kost. Noorderlicht 978-90-77290-11-8 Dit boek spreekt voor zich. Stephan Hausner laat met talrijke voorbeelden zien hoe chronische ziekten en langdurige symptomen verband kunnen houden met verborgen dynamieken in families. Veelal is de patiënt zich van deze verbanden niet bewust. Opstellingen zijn een methode om deze verbanden aan het licht te brengen waarna de patiënt in vele gevallen verlichting vindt in het omgaan met de ziekte of er verbeteringen optreden en zelfs symptomen en ziekte geheel verdwijnen. Dit boek leest makkelijk, zoekt niet naar verklaringen maar prikkelt, in de vele voorbeelden, de lezer tot een nieuw perspectief op ziekte en gezondheid. Vertaling door Jan Jacob en Anton de Kroon
4
Franz Rupert
De verborgen boodschap van psychische stoornissen. Akassha 978-90-77247-73-0 De waarheid heelt de waan. Een revolutionaire kijk op psychosen en vormen van schizofrenie en de helende werking van familieopstellingen. Waarom voelt iemand zich zonder reden achtervolgd? Wat verleidt een mens om plotseling in een manische periode te komen? Waarom verzinkt iemand zonder aanwijsbare aanleiding van buitenaf in de diepste depressies? De veelvoudige verschijningsvormen van psychosen en vormen van schizofrenie stellen de psychiatrie en psychotherapie tot op de dag van vandaag voor onopgeloste raadsels. Pogingen om verklaringen te vinden, zoals genetisch bepaald, een bijzonder kwetsbare persoonlijkheid, of afwijkend gedrag, zijn niet echt bevredigend. Franz Ruppert gaat ervan uit dat psychosen en schizofrene ziektebeelden het gevolg zijn van een verwarring op zielsniveau in het familiaire bindingssysteem. Een verwarring in een familie ontstaat door gebeurtenissen die het familiaire geweten in een uitzichtloze positie (gewetensnood) brengen, bijvoorbeeld onopgehelderde sterfgevallen en moorden binnen een familiesysteem, afgedekte incestgevallen en het verzwijgen van de ware afkomst van een kind. Om het familiesysteem voor verval te behoeden, worden dergelijke gebeurtenissen ontkend. Er ontstaan familiegeheimen die generaties lang verwarringen op zielsniveau veroorzaken en via een familielid dat de symptomen overneemt naar buiten komen. De schizofrene persoon brengt door zijn waanvoorstellingen, ongewone handelingen en hallucinaties op een versleutelde manier tot uiting dat er iets niet klopt. Het zijn de vergeefse pogingen van zijn ziel om het verdekte trauma in zijn familie op te lossen. Een op deze vooronderstelling gebaseerde manier van werken met familieopstellingen opent nieuwe perspectieven om de oorsprong van het psychotisch gedrag te vinden. Het biedt de mogelijkheid van een op de oorzaak georiënteerde en daarom ook op lange termijn werkzame psychotherapie onder het motto: waarheid en duidelijkheid helen de waan. De positieve ervaringen die Franz Ruppert met familieopstellingen heeft opgedaan, om fenomenen als psychose en schizofrenie te begrijpen, worden uitvoerig in dit boek beschreven. Over Prof. Dr. Franz Ruppert (1957) is professor in de psychologie aan de Katholieke Stiftungsfachhochschule in München en is erkend psychotherapeut. Hij is ook auteur van Berufliche Beziehungswelten (2003) en Bindung, Trauma und Familienstellen (2005)
Over structuuropstellingen Matthias Varga von Kibéd
Ganz im Gegenteil. Carl-Auer SystemeVerlag Heidelberg Inleiding in structuuropstellingen en beschrijving van de meest bekende vormen van structuuropstellingen. Hoewel het boek humoristisch geschreven is, vinden sommige mensen het stevige kost en veel beter te begrijpen nadat ze Matthias en Insa een keer aan het werk gezien hebben.
5