Lightroom. Tutorial. Sony foto & video experience

Sony foto & video experience

Tutorial

Lightroom Tutorial geschreven door: Anne Mijnheer & Adobe. http://help.adobe.com/nl_NL/Lightroom/4.0/LegalNotices/index.html

Sony Benelux

03‐06‐2012

1


1 Inleiding Wat is Lightroom? Adobe Photoshop Lightroom, of kortweg Lightroom, is een software programma voor het beheren, bewerken en afdrukken van je foto's. Met het programma kun je het gehele proces dat je foto's doorlopen op je computer beheren. Het wordt hierom ook wel 'workflow' software genoemd. Een uurtje is natuurlijk veel te kort om uitvoerig te kunnen ingaan op alles wat LR te bieden heeft. Als eerste zal ik de globale LR‐Workflow met jullie doornemen. Daarna zullen we wat dieper in gaan op het ontwikkelen van een RAW‐bestand in de module 'Ontwikkelen' (PV2012). 2 Basis Lightroom Workflow: ‐ importeren: Voordat je aan de gang kunt in LR dien je eerst je bestanden te importeren en op te nemen in de LR‐Catalogus . LR moet weten waar de bestanden staan en welke bewerkingen er evt. zijn uitgevoerd.  aansluiten geheugenkaart/camera  selecteer lokatie van de te importeren bestanden  kies manier van importeren  selecteer te importeren bestanden  (Optioneel) back‐up tijdens import  instellen opties voor te importeren bestanden  klik importeren ‐ module bibliotheek (library): In de module 'Bibliotheek' kun je de foto's in de catalogus weergeven, sorteren, beheren, indelen, vergelijken en classificeren. De Bibliotheek is het uitgangspunt voor het werken met foto's nadat je ze hebt geïmporteerd in Lightroom. LET OP: HIER BEHEER JE DUS DE CATALOGUS. HET IS VAN BELANG DAT JE AL DE HANDELINGEN OMTRENT HET BEHEER VAN FOTOBESTANDEN VAN NU AF AAN UITVOERT IN LIGHTROOM.  instellen zijpanelen  rasterweergave (grid view) ‐ sneltoets G  loepweergave (loupe view) ‐ sneltoets E  vergelijkensweergave (compare view) ‐ sneltoets C  beoordelingsweergave (survey view) ‐ sneltoets N ‐ module ontwikkelen (develop): In de module 'Ontwikkelen' kun je de kleuren en tinten van de foto's globaal aanpassen, maar waarmee je ook lokale aanpassingen kunt aanbrengen. Alle aanpassingen zijn niet‐destructief, dat wil zeggen dat het oorspronkelijke bestand niet wordt

Sony Benelux

03‐06‐2012

2


gewijzigd. De bewerkingen worden opgeslagen als een aantal instructies welke op de foto in het geheugen wordt toegepast. *deze module gaan we later dieper op in*  selecteer en beoordeel foto  uitsnijden, rechtzetten  lenscorrecties, verscherpen en ruisreductie  globale aanpassingen  retoucheren  lokale aanpassingen  effecten  aanpassingen toepassen op andere foto's ‐ exporteren: In Lightroom sla je de foto's niet in de traditionele zin op. In plaats daarvan exporteer je de foto's. Je kunt foto's exporteren in verschillende bestandsindelingen die geschikt zijn voor allerlei toepassingen. Zo kun je foto's exporteren om ze online te delen, of om af te drukken. Wanneer je foto's exporteert, maak je nieuwe bestanden waarin alle, door jouw aangebrachte, aanpassingen zijn opgenomen. Tijdens het exporteren zijn er opties beschikbaar om de bestandsnaam, kleurruimte, afmetingen en resolutie van een foto op te geven. Je kunt exportinstellingen opslaan als voorinstellingen (presets) en deze later weer gebruiken. In het deelvenster Services voor publiceren, in de module 'bibliotheek', kun je JPEG‐foto's direct vanuit Lightroom exporteren en uploaden naar websites voor het delen van foto's.  selecteer te exporteren foto  klik exporteren  (optioneel) kies een gebruikersvoorinstelling (user preset)  kies een bestemming  kies export‐opties  (optioneel) sla exportinstellingen op als gebruikersvoorinstelling  klik exporteren ‐ afdrukken: In de module Afdrukken kun je de paginalay‐out en afdrukopties opgeven voor het afdrukken van foto's en contactbladen op de printer. Ook kun je kiezen voor afdrukken naar een bestand. Dit bestand kun je dan naar een on‐line afdrukcentrale sturen om het te laten afdrukken.  selecteer af te drukken foto  kies paginagrootte  kies sjabloon  (optioneel) pas sjabloon aan  (optioneel) voeg tekst en andere elementen toe  bepaal afdrukinstellingen

Sony Benelux

03‐06‐2012

3

Sony ffoto & & video o experience e

 

(op ptioneel) slaa al uw gemaakte inste llingen op aals sjabloon voor later ggebruik kiess voor afdru uk naar prin nter of voorr afdruk naaar bestand

3 Foto's on ntwikkelen Deelvensteers en gereedschappen in de mod dule Ontwikkelen

A. Navigattor, Voorinsstellingen, M Momentop namen, Hisstorie en Ve erzamelingeen ‐ Navigator: De navigaator toont m middels eenn wit vierkant welk dee el van de fotto is uitverggroot. wer wannee er je met de e cursor oveer de voorinstellingen, Daarnaast fungeert dee navigator als preview momentop pnamen of historiestattus gaat. ‐ Voorinsteellingen: Dit zijn een grroep instell ingen die ziijn opgeslag gen met als doel deze later met één klik te kunnen toeepassen op een foto. N Naast de staandaardvoorinstellingeen van LR ku un je ook zelf voorinstellingen m maken en deze wordenn dan opgesslagen onde er de gebruiikersvoorinstellingen. Gebruikerssvoorinstellingen kunnen door de gebruiker w worden gem maakt, aanggepast of ve erwijdert. ‐ Momento opnamen: TTijdens bew werkingen kkun je een w willekeurige staat van eeen foto een n naam geven en o opslaan als eeen momen ntopname. Alle momentopnamen n worden in alfabetisch he volgorde vermeld in n het deelveenster Mom mentopnameen. ‐ Historie: Hier wordt een overziccht bijgeho uden van de datum en n het tijdstipp waarop ee en foto is geïmporteerd in Lighttroom, inclu usief alle vo orinstellinggen die op d dat momentt zijn toegep past. Alle volgende aaanpassingeen van de fo oto worden als een staat opgeslag gen en sameen met alle andere

Sony Benelux

003‐06‐2012

4


staten in chronologische volgorde vermeld in het deelvenster Historie. Je kunt de namen van de staten wijzigen, maar het is niet mogelijk de volgorde te wijzigen waarin ze worden vermeld. TIP: Als de lijst met staten in het deelvenster Historie te lang wordt, maak je momentopnamen van de staten die je wilt behouden. Wis vervolgens de historie door op de knop Alles wissen te klikken. De lijst met staten wordt dan verwijderd, maar dat heeft geen invloed op de actuele afbeeldingsinstellingen. ‐ Verzamelingen: Dit zijn de verzamelingen die je in de module Bibliotheek hebt samengesteld. B. Histogram Met behulp van het histogram kunnen we beoordelen of een foto onder‐ of overbelicht is of juist correct belicht. Neigt de grafiek naar de linkerkant, dan is de foto donker. Neigt de grafiek naar rechts, dan hebben we een lichte foto. Het is aan de fotograaf om te bepalen of dit goed is of dat hij/zij e.e.a. wil gaan aanpassen. Zo lang de uitersten binnen de grafiek vallen is er niets aan de hand. Maar als de grafiek uit de randen loopt (clippen), betekent dit dat er data verloren is gegaan. Aan de rechterkant betekent dit dat er geen detail meer zit in de witte delen en aan de linkerkant betekent dit dat het detail uit de schaduwen weg is. Vooral voor witte delen is dit in de digitale fotografie funest . Detail uit de lichte delen kun je nooit meer terug krijgen hoe goed je het beeld ook bewerkt. Van onderbelichte foto’s is vaak nog wel wat te maken, dan kun je nog wel 1 a 2 stops in de digitale belichting terughalen. M.b.v. de indicatoren boven het histogram kun je een visuele waarschuwing krijgen wanneer clipping optreedt. Wanneer het zwart dicht loopt kleuren deze blauw en bij de de witte partijen kleuren deze rood. C. RGB‐waarden en Belichtingsinformatie Wanneer je de cursor op de foto plaatst zie je hier de RGB‐waardes van de pixel die zich op dat moment onder de cursor bevindt. Staat de cursor ergens naast de foto dan zie je hier belichtingsinformatie. D. Gereedschapsbalk ‐ Uitsnijdbedekking (R): Hier vind je de gereedschappen Uitsnijdbedekking, Uitsnijdkader, het hangslotje voor hoogtebreedteverhouding plus bijbehorende opties, het gereedschap Rechttrekken en de schuifregelaar Rechttrekken. Opnieuw instellen om de wijzigingen in de foto te wissen. ‐ Vlekken verwijderen (Q): Hier vind je de opties Klonen en Retoucheren en de schuifregelaars Grootte en Dekking. Opnieuw instellen om de wijzigingen in de foto te wissen. ‐ Rode‐ogencorrectie: Hier vind je de schuifregelaars voor Pupilgrootte en Donkerder. Klik op Opnieuw instellen om de wijzigingen in de foto te wissen.

Sony Benelux

03‐06‐2012

5


‐ Gegradueerd filter (M): Hier vind je opties voor het aanpassen van de kleurtonen in een bepaald gebied van een foto. Opnieuw instellen om de wijzigingen in de foto te wissen. ‐ Aanpassingspenseel (K): Hier vind je opties voor de penseelbewerkingen Belichting, Contrast en Helderheid en andere kleurtoonaanpassingen voor specifieke gebieden van een foto. E. Aanpassingsvensters ‐ Standaard bevat de belangrijkste gereedschappen waarmee je de witbalans, belichting, contrast kleurtoning en kleurbereik van de foto aanpast. ‐ Kleurtintcurve en HSL/ Kleur/Zwart‐wit bevatten gereedschappen voor het perfectioneren van kleur‐ en kleurtoonaanpassingen. ‐ Gesplitste tinten hier kun je zwart‐witafbeeldingen inkleuren of speciale effecten aanbrengen in kleurenafbeeldingen. ‐ Details hier kun je de scherpte aanpassen en ruis reduceren. ‐ Lenscorrecties hier kun je door de cameralens veroorzaakte kleurafwijking, vervormingen en lensvignettering corrigeren. ‐ Effecten hier kun je een vignettering en/of filmkorreleffect toevoegen. ‐ Camerakalibratie hier kun je de standaardkalibratie‐instellingen van je camera aanpassen. F. Werkbalk en Knoppen ‐ Kopiëren en Plakken Met deze knoppen onder aan de deelvensters links in het scherm kun je de actuele instellingen kopiëren en in een geselecteerde foto plakken. ‐ Vorige, Synchroniseren en Autom. synchr. Deze knoppen onder aan de deelvensters rechts in het scherm zijn in‐ of uitgeschakeld, afhankelijk of er een of meerdere foto's zijn geselecteerd in de filmstrip. Als er maar één foto is geselecteerd, kun je met de knop Vorige alle instellingen van de eerder geselecteerde foto kopiëren en in de momenteel in de filmstrip geselecteerde foto plakken. Als er meerdere bestanden zijn geselecteerd, kun je met de knop Synchroniseren kiezen welke van de actuele instellingen van de momenteel geselecteerde foto je in de andere geselecteerde foto's wilt plakken. Met Autom. synchr. worden de andere geselecteerde foto's automatisch aangepast wanneer een schuifregelaar wordt verplaatst. Druk op Ctrl (Windows) of Command (Mac OS) om de knop Synchroniseren te veranderen in de knop Autom. synchr. ‐ De weergaven Voor en Na De knop voor de Voor‐ en Na‐weergaven biedt vier opties. Je kunt twee foto's naast elkaar of onder elkaar weergeven, je kunt de hele foto in beide weergaven bekijken of je kunt de foto in tweeën splitsen. Klik op de knop Loepweergave om de weergaven Voor en Na uit te schakelen. Ontwikkel‐Workflow (RAW‐conversie) In principe werk je bij het ontwikkelen van links naar rechts en van boven naar beneden. Er kunnen goede redenen zijn waarom je hiervan af wil wijken. Dus de volgende workflow is niet de enige juiste, maar werkt voor mij het beste.

Sony Benelux

03‐06‐2012

6


Bij het importeren heb ik reeds bepaald dat de te importeren foto's een standaard instelling krijgen welke afhankelijk is van de gebruikte camera. In bijna alle gevallen is dit een goed uitgangspunt om verder te gaan met het verder ontwikkelen van de foto. 1. Uitsnede bepalen en rechtzetten Eventueel eerst grove uitsnede, en later de definitieve uitsnede. 2. Cameraprofiel kiezen Deze profielen proberen de kleur‐ en contrast weergave te benaderen van de specifieke instellingen die je in de camera kan maken zoals, neutraal, landschap, portret en vivid. Neem als uitgangspunt camera‐standaard of adobe‐standaard. 3. Lenscorrecties uitvoeren Doorgaans is de automatische correctie voldoende, maar handmatig kan soms nodig zijn. Nieuw in LR4.1 is dat er nu schuifjes zijn voor het aanpakken van de CA. In combinatie met de alt‐toets kun je CA perfect corrigeren. 4. 1e fase verscherping en ruisreductie Gebruik de standaardinstellingen voor de 1e fase verscherping (input sharpening). Hoeveel 25, Straal 1, Details 25, Masker 0. Wanneer je later de lokale aanpassingen gaat doen kun je ook de 2e fase verscherping (creative sharpening) toepassen. Gedurende de export naar een JPG of afdruk kun je dan kiezen of de 3e fase verscherping (output sharpening) wordt uitgevoerd. Het is van belang om de ruisreductie zo vroeg mogelijk in het proces toe te passen. Begin met het aanpakken van de zg. kleurruis (chromaruis), daarna kun je de luminantieruis aanpakken. 5. Globale aanpassingen ‐ Witbalans aanpassen: Doorgaans is één van de vaste instellingen voldoende om de WB te herstellen. Ook kun je je eigen fantasie gebruiken en je eigen instellingen maken met de temperatuur‐ en kleurtint schuifjes. TIP: Als na het aanpassen van de temperatuur en kleurtint een groene of magenta kleurzweem ontstaat in de schaduwgebieden, pas je de schuifregelaar Kleurtint onder Schaduwen in het deelvenster Camerakalibratie aan om deze zweem te verwijderen. ‐ Belichting: Hiermee stel je de algemene helderheid van de afbeelding in. Pas de schuifregelaar aan totdat de foto aan je wensen voldoet. Belichtingswaarden nemen toe in stappen die overeenkomen met de f‐stops op je camera. Een aanpassing van +1.00 komt overeen met het openen van het diafragma met 1 stop. Een aanpassing van –1.00 komt dus overeen met het sluiten van het diafragma met 1 stop.

Sony Benelux

03‐06‐2012

7


‐ Contrast: Hiermee wordt het afbeeldingscontrast verhoogd of verlaagd. Dit heeft hoofdzakelijk invloed op de middentonen. ‐ Hooglichten: (PV2012) Hiermee pas je de heldere gebieden in de afbeelding aan. Sleep naar links om de hooglichten donkerder te maken en 'blown‐out' te herstellen. Sleep naar rechts om hooglichten helderder te maken. Dit schuifje heeft min of meer dezelfde functie als het 'herstel'‐ schuifje in LR3 (PV2010). ‐ Schaduwen: (PV2012) Hiermee pas je de donkere gebieden in de afbeelding aan. Sleep naar links om schaduwen donkerder te maken en sleep naar rechts om de schaduwen helderder te maken en de details in de schaduwen te herstellen. Dit schuifje heeft min of meer dezelfde functie als het 'invullicht'‐schuifje in LR3 (PV2010). ‐ Witte tinten: (PV2012) Aanpassen van het witpunt. ‐ Zwarte tinten: (PV2012) Aanpassen van het zwartpunt. TIP: M.b.v. de indicatoren boven het histogram kun je een visuele waarschuwing krijgen wanneer clipping optreedt. Wanneer het zwart dicht loopt kleuren deze Blauw en bij de de witte partijen kleuren deze Rood. Ook kun je de ALT‐toets indrukken terwijl u aanpassingen maakt. Bij de Witte tinten wordt het scherm zwart waarbij de vastlopende pixels wit worden, bij Zwarte tinten wordt het beeld wit en zullen vastlopende pixels zwart worden. Evt. andere kleuren wijzen op vastlopen in één kleurkanaal. ‐ Helderheid (clarity): Hiermee verhoog je de contrasten in het middengebied. Hierdoor lijkt het dat de foto meer diepte krijgt. Als je deze instelling gebruikt, kun je het beste inzoomen op 100%. Zodra je zg. Halo's gaat zien ben je te ver gegaan. ‐ Levendigheid (vibrance): Hiermee wordt de verzadiging aangepast, waarbij de minder verzadigde kleuren meer verzadiging krijgen dan de kleuren met veel verzadiging. Dit voorkomt het vastlopen van de meer verzadigde kleuren. Tevens worden de huistinten ontzien. ‐ Verzadiging (saturation): Hiermee wordt de verzadiging van alle kleuren gelijkmatig aangepast, van ‐100 (zwart‐wit)tot +100 (dubbele verzadiging). ‐ Kleurtintcurve: Hier kun je m.b.v. curves je bewerkingen verder verfijnen. Nieuw in LR4 is dat je nu ook per RGB‐kanaal aanpassingen op de curves kunt doen. ‐ HSL/ Kleur/Zwart‐wit: Hiermee kun je per kleur verfijningen aanbrengen in de luminantie, verzadiging en tint. 6. Retoucheren ‐ Vlekken verwijderen (Q): Hiermee kun je een geselecteerd gebied van een foto corrigeren aan de hand van een monster uit een ander gebied. Tijdens het verwijderen van vlekken gebruik je twee met elkaar verbonden cirkels: de vlekkencirkel geeft het gebied aan dat je wilt wijzigen en de monstercirkel verwijst naar het gebied van de foto waarmee de vlek wordt gekloond of geretoucheerd.

Sony Benelux

03‐06‐2012

8


Met Klonen kopieer je het monstergebied naar het geselecteerde gebied. Met Retoucheren pas je het geselecteerde gebied aan met structuur, belichting en de schaduwen van het monstergebied. ‐ Rode‐ogencorrectie: Hiermee corrigeer je rode ogen. Je kunt zowel pupilgrootte als kleur aanpassen. 7. Lokale aanpassingen ‐ Aanpassingspenseel (K): Hiermee kun je op selectieve wijze de belichting, helderheid, lichtsterkte en andere aanpassingen aanbrengen door ze als het ware op de foto te schilderen. ‐ Gegradueerd filter (M): Hiermee kun je dezelfde typen aanpassingen geleidelijk aanbrengen over een bepaald gebied van een foto. Je kunt dit gebied net zo breed of smal maken als u wilt. Indien gewenst kunnen meerdere aanpassingslagen worden gemaakt door op 'nieuw' te klikken. Ook is het mogelijk om de eigen instellingen op te slaan als gebruikersvoorinstelling. In LR4 kun je nu ook de Witbalans, Ruis en Moiré lokaal aanpassen met bovengenoemde gereedschappen. Net als voor alle andere aanpassingen in de module Ontwikkelen geldt dat lokale aanpassingen niet destructief zijn. 8. Effecten ‐ Korrel: Hiermee kun je een stijleffect simuleren dat doet denken aan bepaald filmmateriaal. Met Grootte en Ruwheid wordt het effect van de korrel bepaald. Controleer de korrel op verschillende zoomniveaus om het effect beter te kunnen beoordelen. ‐ Vignetten: Hiermee kun je een licht of donker vignet toepassen.

Sony Benelux

03‐06‐2012

9

Sony ffoto & & video o experience e

4 Extra Informatie ‐ H Handige Sne eltoetsen

Sony Benelux

003‐06‐2012

10


Handige Links Startpagina: http://adobe‐lightroom.startpagina.nl/ Help: http://help.adobe.com/nl_NL/lightroom/using/lightroom_4_help.pdf Optimaliseren van de LR prestaties: http://helpx.adobe.com/lightroom/kb/optimize‐performance‐lightroom.html http://www.lightroomqueen.com/2009/05/02/hurry‐up‐lightroom‐the‐best‐speed‐tips/ http://thelightroomlab.com/2009/07/optimizing‐lightroom‐for‐best‐performance‐top‐ten‐ lightroom‐speed‐tips/ Verscherping en Ruisreductie in LR en ACR: http://www.sansmirror.com/articles/proper‐noise‐reduction‐in.html http://lightroomkillertips.com/2009/lightroom‐sharpening‐which‐brush‐to‐use/ Diverse Tutorials tbv LR4.x: http://tv.adobe.com/show/getting‐started‐with‐adobe‐photoshop‐lightroom‐4/ http://www.jkost.com/lightroom.html http://www.lightroomqueen.com/2012/01/18/pv2012‐develop‐sliders/ LR Forum: http://forums.adobe.com/community/lightroom Als laatste: er zit een geweldige HELP in het programma, met de F1‐toets roep je deze op waar na je rechtsboven in het scherm de mogelijkheid hebt om het Help‐document uit te printen Veel success!

Sony Benelux

03‐06‐2012

11

Lightroom. Tutorial. Sony foto & video experience

Recommend Documents