EH MAGAZINE 2015 | 39.02
Liefde, heiligheid en v rijheid ENTREE Woorden INTERVIEW KEES BOELE
EH: vreemde eend en vroege vogel
[ Advertentie ]
Gideonboeken zijn te koop bij de (christelijke) boekwinkel en bij Uitgeverij Gideon
GIDEON
Liefdevol ouderschap MOOIE UITDAGING VOOR OUDERS VAN NU Liefdevol ouderschap is geschreven om jou een steviger fundament te geven als ouder. Daarbij is het uitgangspunt van de auteurs het beroemde bijbelhoofdstuk over de liefde, 1 Korinthe 13. Het boek biedt een leuke afwisseling van inspirerend onderwijs, uitdagende opdrachten en voldoende reflectiemomenten voor ouders én kinderen. Of je kinderen nu op de basisschool zitten, op de middelbare school of al het huis uit zijn… met liefde kun jij hun hart bereiken en zo nodig terugwinnen. Jouw doelbewuste liefde zal hun karakter kleuren en een zegen zijn voor hun toekomst. En je staat er niet alleen voor. Degene die je kinderen aan je heeft toevertrouwd, staat jou altijd terzijde.
17,50
Paperback, 256 pag, ISBN 978-90-5999-082-1
w w w. g i d e o n b o e k e n . n l
Uitgeverij Gideon, Dorpsweg 3a, 4223 NA, Hoornaar – 0183-581696 –
[email protected]
EH_Informeel (180x131).indd 1
29-09-15 16:49
Uw non profit organisatie heeft grote idealen…
Gezondheid
Internationale hulp
Natuur en milieu
... maar de weg ernaartoe is vaak moeilijk en soms zijn de middelen beperkt. Om uw organisatie vooruit te helpen, hebt u een specialist nodig. Iemand die weet wat er speelt in uw wereld. WITh is die specialist. Het eerste accountantskantoor in Nederland dat zich volledig richt op de nonprofitsector. Maak vrijblijvend een afspraak met Pieter Alblas, tel. 0172-750175. Postbus 2150 - 2400 CD - Alphen aan den Rijn www.withaccountants.nl |
[email protected]
INHOUD
3
EH-Magazine is een uitgave van de Evangelische Hogeschool (EH) te Amersfoort. De EH is een stichting die ten doel heeft de bevordering van hoger onderwijs en wetenschappelijk onderzoek, onderworpen aan de Heilige Schrift tot eer van God.
LIEFDE, HEILIGHEID EN VRIJHEID
Bestuur: Voorzitter a.i.: Ir. R. Reedeker (Veenendaal) Penningmeester: Dhr. M. van der Linden AA, Hasselt Secretaris: Mw. drs. M. Buijs-Wilts (Leusden) Mw. drs. W. de Jong (Gouda) Drs. J. Messelink (Kampen) Drs. M. Visch (Zwolle)
12 4 ENTREE: WOORDEN
Directie: Drs. E.J. van Dijk Redactie: G.M. Bijkerk, A.J. Dekker en O. Visser Vormgeving: IDD concept.communicatie. creatie | www.idd.nu
7 INTERVIEW: KEES BOELE 16 ZICHTBAAR EH: REMKO GROEN 18 FINANCIËN
Overname van teksten mag alleen met toestemming van de redactie en onder bronvermelding. Raad van Advies: Dr. J.J. Bakker (Veenendaal) Dr. R.J.A. Doornenbal (Ede) Prof. dr. R. Kuiper (Barneveld) Dhr. A. Lock (Amersfoort) Dr. C.P. Polderman (Middelburg) Drs. H.R. Schaafsma (Kampen) Drs. G.J.M. Segers (Hoogland) Dhr. J.H. Slot (Amersfoort) Drs. G.J.A. Toonen (Sommelsdijk) Drs. A.W. van Vugt (Lienden)
20 AGENDA
Evangelische Hogeschool Postbus 957 | 3800 AZ Amersfoort bezoekadres: Drentsestraat 1 Tel. (033) 4604000 Fax (033) 4604009 E-mail:
[email protected] | www.eh.nl Adreswijzigingen: via www.eh.nl Advertenties:
[email protected]
EH-Bedrijvennetwerkdag 2015
We mogen weer beginnen ... Op 1 oktober jl. vond in Bunschoten-Spakenburg de jaarlijkse EH-Bedrijvennetwerkdag plaats een dag vol inspiratie, ontmoeting, bezinning en verdieping met ondernemers die investeren in het onderwijs van de EH (of dat overwegen te gaan doen). Het thema was `Visie bepaalt wat je ziet’ en werd uitgewerkt door een bezoek aan twee naast elkaar gelegen, verschillende boerderijen. Elk met een eigen ideaal en visie op agricultuur, maar beiden vanuit een christelijke identiteit, de Eemlandhoeve (kleinschalig en duurzaam) en Hoeve ‘t Witte Schaap (grootschalig en volledig geautomatiseerd). Samen met de ondernemers dachten we na over de impact van deze visiever-
schillen op hun eigen bedrijfsvoering en de rol van het geloof bij het maken van hun keuzes. Zij kwamen daarover in gesprek met een grote groep oud-studenten die op de drempel richting de arbeidsmarkt staan.
“Meer dan 32 jaar heb ik aan de keukentafel bij veehouders over `koetjes en kalfjes’ gesproken, maar de laatste jaren gaan de gesprekken steeds meer over Het Lam. Visie bepaalt wat je ziet, dat betekent dat datgene wordt uitvergroot wat voor jouw belangrijk is.” – Marco de Keizer, De Keizer Vee BV
De EH is ongesubsidieerd en volledig afhankelijk van giften. IBAN voor giften: NL40 ABNA 0448 3610 00 t.n.v. EH Amersfoort. Steunt u de EH via een automatische incasso, dan wordt uw gift rond de 26e van de maand van uw IBAN afgeschreven. EH-Magazine, jaargang 39 nummer 2 ISSN: 2213-199x
@
EH MAGAZINE 2015 | 39.02
4
ENTREE door drs. Els J. van Dijk
Levend woord Woorden zijn belangrijk. Zonder woorden hebben onze daden geen betekenis, zonder betekenis kunnen we niet leven. Woorden kunnen perspectief geven, inzicht, begrip, visie. Woorden kunnen troosten, steunen, bemoedigen, hoop geven. Woorden kunnen angst, isolement, schaamte en schuldgevoelens wegnemen. Woorden kunnen vreugde en vrede tot stand brengen, innerlijke vrijheid en dankbaarheid. Woorden kunnen liefde overbrengen. Woorden kunnen werkelijkheid worden in ons eigen leven en in dat van anderen. Jezus is het Woord dat tastbaar werd. Dat wil heel wat zeggen.
5
Woorden. We kunnen er prachtige dingen mee doen. Je kunt er iemand mee strelen, aanmoedigen, complimenteren, maar ook het tegenovergestelde. Je kunt mensen met woorden neersabelen, ontmoedigen en bekritiseren. Er zijn woorden die opstijgen als een vlam en andere die neervallen als regen. Mild en overvloedig. Woorden gaan plotseling glinsteren als ze innerlijke waarheden weerkaatsen, als ze onthullen wat ons dierbaar is. Maar hoe meer de mens zich opwindt, hoe bozer hij wordt, des te kleiner wordt zijn woordenschat.
Ik blijf het heel pijnlijk vinden dat christenen onderling soms heel veel woorden gebruiken om elkaar de maat te nemen, of sterker nog: te veroordelen op grond van bepaalde standpunten. Er zijn van die gevoelige kwesties die zo licht ontvlambaar zijn, dat als je er alleen maar naar wijst, je oververhitte discussies krijgt en de verdraagzaamheid ver te zoeken is. Daarbij ontstaan karikaturen van mensen en standpunten en zie je bepaald niet de mooiste kant van mensen naar boven komen. Het Duitse woord voor lelijk is häslich. Wie haat, is lelijk; hij verliest alle uiterlijke aantrekkelijkheid. Wat lelijk is stoot af. Door vergaande boosheid maak je anderen en jezelf lelijk. Maar het gaat in de meeste gevallen ook ten koste van de menselijke en christelijke gemeenschap. En ik vind het heel verdrietig om dat aan te zien en (soms) mee te maken. Misschien moeten we in dit soort situaties wat nadrukkelijker oefenen in de vrucht van de Geest. Bijvoorbeeld in geduld. Het Griekse woord voor geduld is niet één woord, maar een omschrijving. Letterlijk betekent het: ‘duurt lang tot het kookt’. Denk maar aan een ketel met water dat je wilt koken. Wat is van invloed op de tijd die het kost voordat het water kookt? Dat is niet de maat van het fornuis en ook niet het formaat van de ketel, hoewel dat er wel een beetje toe doet. Het is vooral de intensiteit van de warmtebron waar het om gaat. Water kookt sneller op hoog vuur. Het komt maar langzaam aan de kook als het op de spaarbrander staat. Bij ‘geduld’ zet je jezelf op de spaarbrander. Geduld is niet naïef, het ontkent geen dwaze woorden of moeilijke standpunten. Maar de vlam blijft laag. Geduld wacht en geduld luistert. Het komt maar langzaam aan de kook.
Is het niet zo dat God heel vaak zó met ons omgaat? En dat Jezus benadrukt dat wij anderen ook zo moeten behandelen? Ook al begrijpen we er soms niets van hoe zij zich opstellen en gedragen? Jezus plaatst de liefde in plaats van de haat. We kunnen onszelf beschermen tegen de haat door liefde, door het goede te doen. Door zegen te verspreiden en door gebed. Thomas à Kempis zei het zo: ‘Wie graag ijdele dingen hoort en lichtzinnige dingen spreekt, verkoopt zijn ziel voor een lage prijs! Ga bij elke tegenslag en verleiding snel terug naar het gebed, die veilige haven van je ziel.’ Jezus nodigt ons uit om door al onze gevoelens en gedachten, onze hartstochten en onze boosheid, ons te distantiëren waardoor er ruimte komt die vrij is van vijandschap, die vervuld is van Jezus Christus en Zijn barmhartigheid en liefde. Paulus zegt het zo: we kunnen het kwade alleen maar overwinnen door het goede te doen. En laten we eerlijk zijn: daar hebben we onze handen vol aan. Maar wat zou het heerlijk zijn als we dat met elkaar kunnen opbrengen, juist in kwesties die zo gevoelig liggen. Dan kunnen we namelijk vrije mensen zijn die ruimte hebben om te luisteren naar elkaar en naar God. Dan kunnen we het Woord laten spreken en elkaar levende woorden toevertrouwen.
Drs. Els J. van Dijk is directeur van de EH. Volg haar op twitter via @ElsJvanDijk.
“WE KUNNEN ONSZELF BESCHERMEN TEGEN DE HAAT DOOR HET GOEDE TE DOEN. DOOR ZEGEN TE VERSPREIDEN EN DOOR GEBED.”
[ Advertenties ]
6
JE BIJBEL Wat een gaaf idee: mijn eigen Bijbel ontwerpen Elbert Smelt
Maak bijvoorbeeld gebruik van een basisontwerp van Elbert Smelt of gebruik je eigen creativiteit!
Heb jij al
inspiratie? www.ontwerpjebijbel.nl
INTERVIEW door Gerard M. Bijkerk, fotografie: Gert Janssen, ARTIKEL Vidiphoto
De EH: een investering die zichzelf uitbetaalt Kees Boele (1961) is oud-student van het EH Basisjaar 1979/1980. Na negen jaar bestuurder van de Christelijke Hogeschool Ede te zijn geweest, is hij sinds 2012 aan de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen (HAN) verbonden. Met 32.000 studenten is de HAN een van de grootste hogescholen van Nederland met tal van beroepsopleidingen, maar over één ding is hij heel stellig: “Aan de basis van hbo is vorming nodig. De vorming van de EH heeft mij gevormd én richting gegeven. Het is een investering in je leven die zichzelf uitbetaalt. Nog lang niet iedereen, ook niet iedere christen, beseft de waarde van vorming. Maar het tij begint te keren.”
7
EH MAGAZINE 2015 | 39.02 39.01
8
Als bestuurder van de HAN blijkt hij helemaal in zijn element als ‘echte onderwijsman’. Toch heeft hij goed nagedacht of hij als christen in deze functie aan een neutrale onderwijsinstelling op zijn plaats zou zijn. “Ik zie mijn plaats in deze organisatie niet als toevallig en ben daar in de periode van overweging regelmatig in bevestigd, onder andere via mijn dochter Emma. Zij heeft enkele jaren geleden ook het EH-Basisjaar gedaan, en zij hield mij een column voor van Els van Dijk over zoutend zout. Daar ging het over de roeping van christenen om het zout in de wereld te zijn en niet om als zoutkorrels in een zoutvaatje te blijven zitten. Dat hielp mij om buiten de vertrouwde kaders van een christelijke instelling te stappen en opnieuw te beseffen dat ik ook daar tot zegen kan zijn.” Dit jaar verscheen van Kees Boele het boek ‘Onderwijsheid’, een hartstochtelijk pleidooi voor de vormende waarde in het onderwijs. Als bestuurder met jarenlange ervaring weet hij waar hij over spreekt. “Een school moet echt school zijn. Dat betekent het terugdringen van management-denken in het onderwijs en meer denken vanuit de inhoud. We zijn scholen steeds meer gaan leiden als bedrijven met stevige managementrapporten en een overdosis aan protocollering. Dat raakt echter niet de essentie van het onderwijs, laat staan dat het aandacht geeft aan de sfeer waarin onderwijs plaatsvindt. Onderwijs wordt door leidinggevenden in een systeem geperst die het overdragen van kennis van het vak en de vorming van de student enorm naar de achtergrond drukt. Dat werkt vervreemdend tussen de docent en het management, maar ook tussen de docent en de student. De docent kan te weinig zijn echte vak uitoefenen en de leerling weet zich niet gekend. Dat frustreert het onderwijs.”
Hoe probeert u dit te veranderen? “Op een paar manieren. Allereerst door bij het bepalen van nieuwe doelen van het hoger onderwijs terug te grijpen op klassieke inzichten. In plaats van de grillen van de dag te volgen, heeft het waarde na te gaan welke goede inzichten er fundamenteel waren in de geschiedenis. Zoals van Plato: de vormende waarde van onderwijs waarbij de leraar de voortrekkersrol heeft in de relatie met de leerling. Dat zijn we gaandeweg gewoon kwijtgeraakt. Onderwijs moet gericht zijn op wijsheid en wijsheid is veel meer dan weten. Eigenlijk gaat het over onderscheidingsvermogen. De hogeschool en universiteit zijn vanouds plaatsen van vorming. De plek waar jongeren de zin van het leven leren ontdekken. Dat is belangrijker dan het beschikken over veel informatie. De tijd lijkt rijp te zijn om die inzichten weer naar boven te
halen en met een overvloed aan informatiemogelijkheden is dat nu belangrijker geworden dan ooit. Dat zijn ook zaken die Els van Dijk bepleit; de behoefte aan vormend onderwijs bij jongeren. Adolescenten moeten kunnen nadenken over de fundamentele vragen van het leven: Waarom zijn we er? Waar wil ik voor leven? Het EHBasisjaar biedt hier volop ruimte én handvatten voor om over na te denken. Dus: alvorens op te gaan in vakkennis, eerst terug naar de fundamenten.” “Ik ben dankbaar dat ik vanuit de positie van voorzitter van één van de grootste hbo-instellingen van Nederland meer impact heb. Er wordt anders naar je geluisterd wanneer je iets zegt. Je merkt dat in de contacten met andere bestuurders, maar ook op het ministerie van OCW. Dat betekent natuurlijk ook dat je niet vrijblijvend kunt roepen: je moet concreet worden en je gedachten uitwerken in een totaalvisie. Dat heb ik met het boek ‘Onderwijsheid’ gedaan. Het is het resultaat van bezinning, ervaring en het ordenen van gedachten. Het stemt me dankbaar dat wat ik onder andere op de EH heb meegekregen en verder doordacht heb, nu zo samenvalt dat ik daarmee het onderwijs in Nederland mag dienen.”
Richtinggevend “Voor mij is de vorming die ik op de EH heb gekregen richtinggevend geweest. Het heeft mij geholpen bij mijn keuze om naast Economie ook Filosofie te gaan studeren. Maar mijn Basisjaar was vooral richtinggevend vanwege de brede oriëntatie die ik heb meegekregen. Je kunt je op de EH laven aan kennis over God, over filosofie en wetenschapsleer. Het zijn allemaal thema’s die niet direct tot een bepaald vak beperkt zijn en juist daarom waardevol. In plaats van voorgesorteerd te worden op één bepaald vakgebied, leer je verder te kijken. Het verruimt je blik en daar heb je je hele leven profijt van. Het gaat ook om het leren stellen van vragen en het bevragen van docenten over hun uitgangspunten en de waarden in het leven. En op de EH is het natuurlijk bijzonder dat je dat doet met gelijkgestemde jongeren. Hoe verschillend je kerkelijke achtergrond ook kan zijn, het oriëntatiepunt is toch de navolging van Christus. Dan leidt tot een waardevolle vorming waar heel veel van uit gaat om op verder op te bouwen. Daar heb ik nog dagelijks profijt van.” Expliciete en impliciete kennis “Het is niet voor niets dat we binnen de HAN op zoek zijn naar ruimte om aan persoonlijke vorming van de student een plaats te geven. Op Amerikaanse colleges zie je dat al, maar in Nederland en in onze westerse cultuur zijn we nog heel erg gericht op expliciete kennis als cijfers
9
en feiten; die zijn immers meetbaar. Maar voor de echte bepaling van onderwijskwaliteit is dat echter te eenzijdig. Daar moet je ook impliciete kennis bij betrekken en die is minder makkelijk meetbaar. Die kennis gaat over elementen als ervaring, intuïtie, inschattingsvermogen en empathie. Dat is wat de persoonlijke vorming van de student bepaalt. Niet alleen cijfers tellen als je met een diploma je vakopleiding verlaat, het is ook belangrijk wie jij als persoon geworden bent en hoe je in het leven staat. Idealiter zouden deze twee aspecten in balans moeten zijn. De Evangelische Hogeschool is uniek in het landschap van het hoger onderwijs. Te midden van beroepsopleidingen is de EH de enige hogeschool met uitsluitend vormend onderwijs. Boele: “Daarin is de EH haar tijd ver vooruit, maar ook de vreemde eend in de bijt die iets in gang zet voor het karakter van de rest. De wetenschapsfilosoof Thomas Kuhn noemt dat een ‘anomalie’. Een anomalie is een vroege vogel die niet in het gangbare systeem past. Aanvankelijk wordt ze dan niet gekend, laat staan erkend. Je zou kunnen zeggen dat dit ook voor de EH geldt. Maar ik droom dat de EH als anomalie zal bijdragen aan de veranderingen die zich nu in het hoger onderwijs beginnen af te tekenen. Er gaat een paradigmawisseling komen: een andere manier van
kijken naar wat we in het onderwijs belangrijk vinden; de vorming van jongeren in balans met hun vakkennis.”
Paradigmawisseling “Het concept van de EH heeft zeker toekomst. Dat zal alleen maar sterker worden nu we aan het begin staan van de genoemde paradigmawisseling. Het ‘hangt in de lucht’ om zo te zeggen. Voor christenjongeren is de EH zo belangrijk vanwege het nadrukkelijke christelijke perspectief van vorming; ook geloofsontwikkeling wordt erin betrokken. Dat geeft een meerwaarde. Met haar vorming kan de EH in haar promotie winst behalen, helemaal als aangetoond kan worden dat EHstudenten beter scoren in hun vervolgstudie door minder studievertraging op te lopen. Dan betaalt het Basisjaar zich ook financieel terug en is dat wellicht zelfs voor het ministerie een belangrijk gegeven in de financiering van vorming. De EH heeft decennia lang ervaring en expertise weten op te bouwen terwijl veel instellingen in het hoger onderwijs daarin nog aan het begin staan. Wat zou het mooi zijn als zij expertise zouden kunnen inkopen bij de EH in hun zoektocht hoe zij vorming kunnen inpassen in hun onderwijs. De EH is een instelling die weet wat er op dat gebied moet gebeuren.”
“DE EH IS EEN VREEMDE EEND EN EEN VROEGE VOGEL.”
[ Advertenties ]
OPEN EEN VENSTER OP DE HEMEL Een christelijke leraar is meer dan iemand die zijn vak beheerst. In elke les zoekt hij de mogelijkheid om een venster op de hemel te openen. Soms komt dat moment onverwachts. Dan is het belangrijk dat je weet wat jongeren drijft en dat jij met hen op zoek gaat naar wie God is. Volg een van onze lerarenopleidingenen bereid je voor op een prachtig beroep!
Opleiding Leraar voortgezet onderwijs Duits, Economie, Engels, Geschiedenis, Nederlands of Wiskunde
www.driestar-hogeschool.nl
[ Advertenties ]
Donatus verzekert vertro uwd Donatus verzekert kerkgebouwen en wat daar bij hoort, zoals ruimtes voor kinder opvang, doopvonten, kanselbijbels en orgels. Donatus is een betrokken specialist. Klein genoeg om u persoonlijk van dienst te zijn. Groot genoeg om uw verzekerings belangen aan toe te vertrouwen. Samen met u zorgen we ervoor dat wat waardevol is, behouden blijft voor onze kinderen en hun kinderen en hun kinderen…
www.donatus.nl tel . 073 - 5221700 Informeel okt 2015 2_Opbouw 09-10-15 09:59 Pagina 1
Wie niet durft te dromen, slaapt alleen maar. www.lansigt.nl Dromen zijn de brandstof voor groei. Daar dragen wij graag aan bij. Neem contact op met één van onze medewerkers (T 088 - Lansigt).
#Jezus
Een kennismaking voor moderne mensen Reinier Sonneveld #Jezus is een boek voor zoekers, binnen en buiten de kerk. Het biedt veel informatie over de historische persoon Jezus van Nazaret, zijn wereld, zijn leven en zijn betekenis voor alle tijden. Met vragen als: Hoe zag Jezus eruit? Wat zijn Jezus’ beroemdste uitspraken? Wat zeggen de grote religies over Jezus? Wat zijn de misverstanden over Jezus? Dit alles wordt luchtig en ongedwongen opgediend met veel lijstjes, kaders en foto’s. Ook wie al jaren vertrouwd is met de Bijbel, ontdekt zo nog veel nieuws. Ideaal als cadeau! Over Reiniers vorige boek, De stilte van God, schreef de pers: “Ik word vakkundig gegidst... geen gemakkelijke en voorspelbare antwoorden.” (Nederlands Dagblad)
Vestigingen Alphen aan den Rijn • Gouda • Ridderkerk
Buijten & Schipperheijn Motief 144 p. – €14,50 – in de boekwinkel – www.buijten.nl
EH MAGAZINE 2015 | 39.02
12
ARTIKEL door drs. Els J. van Dijk
Mijn Wetenschap en mijn Geloof, Die leven saam in onmin, Want de eene houdt, wat de ander doet En denkt en meent voor onzin. Intusschen, beide heb ik lief, Juist even trouw en innig, En toch vind ik mij-zelven niet Onreedlijk noch krankzinnig. De Génestet
13
Van mening verschillen in liefde, heiligheid en vrijheid Onlangs werd het nieuwe kinderboek van Corien Oranje en Cees Dekker over schepping en evolutie gepresenteerd, met als belangrijkste speerpunt en doelstelling: Wat vertellen we onze kinderen over de schepping en de Schepper van hemel en aarde. Voor sommigen is dit boek een prachtig initiatief, terwijl anderen er zeer afwijzend op reageren aangezien de ontstaansgeschiedenis van onze aarde door evolutie het uitgangspunt van het boek is. Op internet zie je dan ook weer de nodige (soms onwaardige) discussie ontstaan over dit thema. Als EH hebben we het nodige te verduren gehad toen we onze medewerking verleenden aan het symposium van uitgeverij Jongbloed door het beschikbaar stellen van ons gebouw en het leveren van een spreker. Men maakte de fout de inhoud van het symposium en de andere sprekers die daar optraden te vereenzelvigen met het curriculum van de EH. Dat is bepaald niet aan de orde! De meeste van onze studenten hebben het symposium niet eens bijgewoond en in ons onderwijsprogramma gaan we een heel andere weg. Maar de vraag die rond het symposium gesteld werd, is wel heel relevant: Wat vertellen wij onze studenten over Schepper en schepping?
Gods openbaring Natuurlijk is het thema schepping & evolutie een spannend thema. Zijn voortschrijdende inzichten vanuit de wetenschap te verenigen met het omarmen van de Bijbel als het onfeilbare Woord van God? Daarbij hebben we te dealen met de Schrift zoals deze op ons afkomt binnen de beperking van ons menselijk verstand. C.S. Lewis zegt daarover: ‘Als God zich openbaart, moet Hij gebruik maken van onze taal, onze psychische mogelijkheden en ervaringen, omdat we anders Zijn communicatiepoging helemaal niet opmerken. Dat betekent natuurlijk dat Hij lang niet alles van zichzelf aan ons kan openbaren en dat Hij bovendien een enorm rijke waarheid moet uitdrukken in een minder rijk systeem. Het is te vergelijken met een componist die een symfonie herschrijft als pianostuk. Dan moeten alle instrumenten via
de toetsen van de piano worden uitgedrukt.’ Dat er verschillen zijn in het denken over schepping en evolutie is duidelijk. Grote verschillen zelfs. Die moeten we niet onder het tapijt vegen. Zeker niet als het gaat om toerusting van jonge mensen die verder gaan studeren. Wij hebben de verantwoordelijkheid om hen te confronteren met de vragen die vanuit de wetenschap op hen af komen en om hen zodanig toe te rusten dat zij steeds meer onder de indruk komen van de Schepper van hun leven.
Drie pijlers Verschillen tussen mensen moeten we niet wegwerken. Dat is niet realistisch. Het is ook heel vormend voor jonge mensen als zij van jongs af aan leren op een waardige wijze met een diversiteit aan standpunten om te gaan. Onze inzet moet vooral gericht zijn op het accepteren van verschillen zonder dat de een het idee krijgt dat hij achtergesteld wordt of dat de ander de kans grijpt om zich op de voorgrond te dringen. In dit verband noemt Augustinus drie pijlers voor een leven in verbondenheid. De eerste is liefde. Liefde voor God die tot uiting komt in de liefde van mensen voor elkaar die o.a. zich manifesteert in een rechtvaardige onderlinge omgang. Het is belangrijk dat volwassenen dit voorleven en uitdragen. De tweede is heiligheid die ons richt op respect voor Gods aanwezigheid.
“ALS ARGWAAN EN ACHTERDOCHT HET UITGANGSPUNT IS IN HET GESPREK, KUNNEN WE BETER ZWIJGEN.”
EH MAGAZINE 2015 | 39.02
14
In ons eigen leven maar ook in dat van onze broeders en zusters. Dat respect maakt ons heilig. De derde pijler is vrijheid. Vrijheid biedt de ruimte die er moet zijn voor onderlinge verschillen. Die ruimte is nodig om elkaar te geven wat nodig is om in vrijheid gestalte te kunnen geven aan verbondenheid zodat iedereen een leven van welbevinden kan leiden. We moeten jongeren leren dat christenen niet aan elkaar gegeven zijn om elkaar te overtreffen, maar (citaat Augustinus) ‘om elkaar te verheffen naar het niveau waarop we gegrepen worden door het verlangen naar Schoonheid, naar een besef van de eeuwigheid en naar God.’ Ik zie uit naar een leefwijze en ontmoeting waarin duidelijk wordt dat wetenschap en technologie kunnen bijdragen aan het heil van de mensheid als ze meewerken binnen het kader van een groter doel. In het christelijk geloof en in de christelijke opvoeding wordt zo’n doel onder woorden gebracht. Er is een toekomst die de moeite waard is om naar toe te leven. Dat is het Koninkrijk van God, waar liefde, vrede en gerechtigheid wonen. In de tijd die ons nu gegeven is, mogen volwassenen en jongeren daarin oefenen.
Wat vertellen wij onze studenten? We vertellen over God als de Schepper van hemel en aarde, als de Schepper van het persoonlijke leven van onze studenten (zij zijn geen toevalstreffers!), maar dat christenen niet eensgezind zijn als het gaat om hoe de wereld is ontstaan. We spelen geen wedstrijd, het gaat er niet om wie wint, maar we proberen de verschillende standpunten en hun vertegenwoordigers recht te doen, om zo onze studenten toe te rusten en hen zoveel bagage mee te geven dat zij hun weg vinden in het wetenschappelijk onderwijs. In de hoop en de verwachting dat zij God erkennen als de Schepper en de Voleinder van deze wereld én dat zij hun leven zien als een opdracht om de heerlijkheid van deze God te weerspiegelen. Gaan we het hier in deze gebroken wereld meemaken dat we het met elkaar eens zullen worden over hoe de wereld ontstaan is? Ik ben bang van niet. Maar er is wel een wereld te winnen in de manier waaróp we met elkaar het gesprek voeren. Als argwaan en achterdocht het uitgangspunt is in het gesprek, kunnen we beter zwijgen aangezien écht luisteren dan bijzonder bemoeilijkt wordt. Een Joodse wijsheid zegt, dat als je een deugd in een ander ziet, je niet moet vergeten om hem eer te bewijzen. Maar als je een fout in een ander ziet, je eerst je eigen hart moet doorzoeken. God is de Schepper van hemel en aarde, maar we weten niet exact hoe dat gegaan is. Met instemming citeer ik professor Becking: ‘Belangrijker dan de vraag of je alles
over God tot in de decimalen kunt uitrekenen, is de vraag of je op hem vertrouwt.’ Dat lijkt mij een goed uitgangsput in het denken over zowel de schepping als de voleinding. We zullen God nooit tot in de decimalen kunnen volgen. Daar is Hij veel te groot voor en zijn wij te beperkt. Prof. dr. Frank van der Duijn Schouten liet onlangs optekenen: ‘We kunnen na dit leven weleens voor grote verrassingen komen te staan Dat het best eens zo in elkaar zou kunnen steken als je zelf niet vermoed hebt. Vanuit mijn geloof heb ik twijfels bij de evolutietheorie, maar de wetenschappers zijn zo eensgezind, dat we er ook niet meer omheen kunnen. We moeten ontspannen met deze vragen omgaan omdat we nog veel onvermoeds te zien zullen krijgen. Ik vind wel dat we als christenen ons nadrukkelijk in de evolutietheorie moeten verdiepen. Tegelijk wijs ik graag op de grenzen van de wetenschap.’ Laten we elkaar recht doen. Onrecht doen, is een nog grotere schande dan het te lijden. Maar het is allebei pijnlijk. Gods Woord is de openbaring over wie Hij Zelf is: de oorsprong en het doel van al het leven. Maar het geeft ons ook vele handreikingen over hoe we elkaar mogen zien. We moeten een ander niet meteen vereenzelvigen met zijn standpunt, maar we moeten beginnen (Psalm 133) met hem te zien als een gezalfde, als iemand bij wie we de heiligheid van God mogen ontdekken. Christenen zijn niet aan elkaar gegeven om elkaar te overtreffen, maar, zoals Augustinus zegt, om elkaar te verheffen naar het niveau waarop we gegrepen worden door het verlangen naar schoonheid, naar een besef van de eeuwigheid en naar God. Als we dát doen, zal God Zijn Aangezicht over ons verheffen en ons zegenen.’ Achter de schermen wordt gewerkt aan een nieuw symposium waarbij met name ook de theologische en filosofische vooronderstellingen omtrent schepping en evolutie centraal zullen staan. Nadere informatie via www.eh.nl/symposium.
“CHRISTENEN ZIJN NIET AAN ELKAAR GEGEVEN OM ELKAAR TE OVERTREFFEN, MAAR OM ELKAAR TE VERHEFFEN.”
[ Advertenties ]
NIEUW 'Wat een heerlijk boek om te lezen!' 'Dit boek van Paas steekt met kop en schouders boven de rest uit.' (Dagblad Trouw) Hoe realistisch is dat, missionair zijn in een cultuur die steeds minder in het christelijk geloof geïnteresseerd lijkt te zijn? Als kerkgroei niet lukt en de cultuur zich nauwelijks laat beïnvloeden, waarom zou je dan nog de brug naar andersdenkenden oversteken? Dit nieuwe boek van Stefan Paas biedt een diepgravende, toegankelijke en inspirerende visie voor christenen in een postchristelijke cultuur. 251 pagina's | Paperback | ISBN: 9789023970446 | € 19,90
Te bestellen via www.boekencentrum.nl en iedere boekhandel.
@boekencentrum Informeel okt 2015 1_Opbouw 09-10-15 10:01 Pagina 1
[Omvergeblazen] Als je heilige huisjes instorten Katie Vlaardingerbroek
MIJN MISSIE: ‘Bijdragen aan de integratie van geloof en maatschappij’ Peirong (32 jaar) - Doctoraatsprogramma
Wat als alles wat je geloofde op losse schroeven staat? Katie Vlaardingerbroek (19) maakte een proces door van diepe twijfel en ontdekte dat het heilige huisje dat instortte, vooral haar beeld van God was en niet God zelf. Humoristisch én diepzinnig vertelt Katie over haar zoektocht. Voor jongeren zeer herkenbaar, voor ouderen leerzaam. Een gloedvol, creatief pleidooi voor het geloof. “In één ruk uitgelezen: open, eerlijk en kwetsbaar. Een aanrader voor iedereen die in de bubbel is opgegroeid, maar weet dat er meer is.” (Antonie Fountain, activist en lobbyist) “Een boek waar je het never nooit helemaal mee eens kunt zijn, maar dat je wegblaast op een manier die je verbaast.” (Henk Medema, media-specialist)
Evangelische Theologische Faculteit, Leuven
www.etf.edu
Buijten & Schipperheijn Motief
ONZE OPEN DAGEN: 21/10 - 25/11 - 24/02 - 16/03 - 20/04
ETF_adv2015_87-5Bx131H_SEPT.indd 1
In de boekwinkel – www.buijten.nl – 128 pag., € 13,50
6/10/15 12:06
EH MAGAZINE 2015 | 39.02
16
ZICHTBAAR EH door Onno Visser
Remko Groen Student EH-Traject 2006
Je kunt van alles zeggen, maar niet dat de Bijbel saai is. “Laat ik het maar een beetje provocerend zeggen: Ik erger mij aan mensen die de Bijbel als een saai boek gebruiken. Ik hoor het zo vaak van zowel jonge als oudere mensen. Maar echt, je kunt van alles zeggen, maar niet dat de Bijbel saai is.” Oud EH-Trajectstudent Remko Groen schreef, samen met Henk Schraa, het boek `25 tinten bijbelstudie’ dat onlangs verscheen. De uitgave wordt omschreven als “een bundel creatieve werkvormen voor bijbelstudies die niet snel vergeten worden. Denkpatronen worden doorbroken, bijbelstudies worden boeiender en de beleving intenser. Kruip in de huid van een journalist, ontdek wat de Bijbel en stilte met elkaar doen, vind de ideale kerk uit, en nog veel meer.”
ARTIKEL
Remko -geboren en getogen in Lelystad- is van huis uit opgegroeid met de Bijbel. “Er werd bij ons na het eten uit Gods Woord gelezen, vaak ook aan de hand van een (kinder)dagboekje. Daardoor kwam er ook een stuk uitleg bij. Ik vond het prachtige verhalen!”
Niet waar De grote liefde voor de Bijbel kwam in de periode dat hij net op de middelbare school zat. “Ik zat op een club in de kerk en er was een meisje die zei: `Wat in de Bijbel staat is niet waar!’ Ik dacht opdat moment: dat meisje heeft de Bijbel gelezen en heeft ontdekt dat het niet waar was. Ik had zelf nog nooit de Bijbel van voor naar achter gelezen, dus ik dacht: `help, straks kom ik tot dezelfde ontdekking!’ Ik ben toen de Bijbel van voor naar achter gaan lezen en ontdekte welke schatten er in staan. Later bleek overigens dat het bewuste meisje nooit de Bijbel had gelezen maar het gewoon dacht.” Na zijn havo-diploma begon Remko aan de studie Journalistiek, maar tijdens zijn opleiding kreeg hij het advies om te stoppen omdat ze hem `te lief`’ vonden. “Ik ging toen heel goed nadenken of ik echt wilde stoppen met mijn studie. Ik had mijzelf een deadline gesteld wanneer ik zou beslissen of ik al dan niet door zou gaan. Een avond voor die deadline wees mijn zus mij op het EH-Traject. Ik vond er informatie over en ik was meteen enthousiast. Het was exact dat waar ik behoefte aan had. Ik weet nog goed dat ik toen echt het gevoel had dat ik geroepen werd om naar de EH te gaan.” In 2006 volgde Remko het eerste EH-Traject. “Als ik nu mijn tijd op de EH een cijfer tussen de 1 en 10 moest geven dan gaf ik het een 11. Het was een prachtige periode en eigenlijk de enige keer dat ik elke dag met plezier naar school ben gegaan. Ik heb toen vrienden gemaakt die ik nog steeds reken als mijn beste vrienden. Ik grap wel eens met hen dat de EH eigenlijk iets verplicht moet zijn voor iedereen omdat je er zoveel leert en zo veel dingen op andere manieren gaat bekijken.”
Ondergeschoven kindje “Tijdens het EH-Traject heb ik geleerd dat geloof geen gevoel is, maar dat je ook gelooft met je verstand en dat er dus hele goede rationele redenen zijn om te geloven. Ik heb mij sinds mijn tijd op de EH erg verdiept in Apologetiek en ik vind het super interessant. Jammer dat het in de meeste kerken zo een
17
ondergeschoven kindje is. Ik denk dat ik mede door de apologetieklessen op de EH niet door een extreme geloofscrisis gegaan ben tijdens mijn vervolgopleiding (Godsdienst Pastoraal Werk, red.), in tegenstelling tot vele studiegenoten.” Tegenwoordig is Remko in deeltijd actief als gepassioneerd jeugdwerker binnen de protestantse kerk. “Er wordt wel eens gezegd, de jeugd heeft de toekomst. Ik zie het anders. De jeugd kent een belangrijke plaats in het heden. Tieners hebben een leeftijd waarop ze kritisch gaan nadenken en ze staan vaak voor belangrijke dilemma’s. Er komt zoveel op hen af dat ze moeten verwerken: de drukte met school, de vele keuzes die ze moeten maken en soms ook het opgroeien in een seculiere stad. Jongeren moeten daar iets mee en kennen geen voorbeelden waar ze zich aan kunnen of willen optrekken. Ze hebben heel vaak helemaal geen aversie tegen het christendom, maar ze zijn oprecht geïnteresseerd. Goed, ze gaan vaak niet meer naar de kerkdienst toe omdat ze dat niet aanspreekt, maar wie komt hen in hun behoeften tegemoet. Het is zo waardevol wanneer je voor hen iets kunt betekenen, als je deze jeugd een stukje kan begeleiden in hun zoektocht door de wereld heen. Het is zo’n mooie generatie.”
Sprankelen en bruisen “Jongeren geven vaak terug dat ze geen behoefte meer hebben aan de huidige kerkdienst. Helaas is dat een harde conclusie, maar wel ééntje die ik regelmatig tegen kom. Dat is ook min of meer de aanleiding voor `25 tinten bijbelstudie’. Ik ontdekte dat er in verschillende groepen inmiddels gedacht wordt dat de Bijbel saai is en dat wellicht niet elke keer uit de Bijbel zou moeten worden gelezen om het niet al te saai te maken. En dat terwijl de Bijbel juist super spannende verhalen bevat: grote intriges, bedrog, en confronterende teksten van Jezus zelf. Het is zo jammer dat bij sommigen de Bijbel als oninteressant bekend staat. De Bijbel is het is het Levende woord van God, waarin gezegd wordt waar het in de kern van dit leven om gaat. We zijn dankbaar dat ons boekje positieve reacties oplevert. Er zijn mensen die enthousiast zijn geworden om een bijbelstudie te gaan houden en er zijn mensen die met andere ogen naar de Bijbel zijn gaan kijken. Op die manier hebben zij opnieuw de liefde van God ervaren. Geweldig toch, want zeg nou zelf: die Liefde mag toch geen saai onderwerp zijn? Het moet sprankelen en bruisen en je moet tot nieuw handelen worden aangezet.”
EH EHMAGAZINE MAGAZINE2015 2015| |38.05 39.02
18 18
FINANCIEN ARTIKEL door Gerard M. Bijkerk, hoofd fondswerving
Aantal studenten Basisjaar verdubbeld! In het EH-Magazine van september konden we al melden dat het aantal aanmeldingen voor dit nieuwe cursusjaar weer de goede richting opging. We zijn erg blij u te mogen melden dat het zelfs een verdubbeling is geworden ten opzichte van vorig jaar geworden: 158 studenten volgen dit jaar het EH-Basisjaar! Vorig jaar schreven zich 80 jongeren in voor het Basisjaar. Dat was historisch laag en deze teruggang had alles te maken met de onduidelijkheid omtrent de invoering van het Studievoorschot (Leenstelsel). Nu dit per september 2015 een feit is, pleit het des te meer voor een goede voorbereiding op een vervolgopleiding. Daarom is het weer aantrekkelijk om voor het EH Basisjaar te kiezen: een goede voorbereiding is een betere optie dan vertraging oplopen tijdens studeren (dat is ook duurder dan het volgen
van het Basisjaar). In toenemende mate realiseren studenten en hun ouders zich de waarde van vorming en een degelijke voorbereiding op een vervolgstudie. Samen investeren in een nieuwe generatie We schreven er al eerder over: de EH `ben’ je samen! Dat blijft ook voor de toekomst zo. Daarom wijzen we u graag op mogelijkheden om structureel de missie mogelijk kunnen maken.
Inmiddels zijn bij het ter perse gaan van dit blad de cijfers van het eerste kwartaal van dit boekjaar bekend:
TOTAAL BENODIGD AAN GIFTEN
€ 1.021.100
€ 1.000.000 Resteert nog te ontvangen
€ 823.228,De onderwijskosten die de EH als onderwijsinstelling heeft, zijn volledig afhankelijk van gaven en giften. De overheid financiert geen vormingsonderwijs. Hoe wordt het onderwijs van de EH gefinancierd? De onderwijskosten per student zijn voor de EH vergelijkbaar met alle andere, reguliere hbo-instellingen. Dat is voor het EH-Basisjaar rond de € 6.700,- en voor het EH-Traject rond de € 4.000,-. Studenten en hun ouders dragen zelf bij in deze onderwijskosten via het college- en boekengeld: € 2.690,- voor het EH-Basisjaar en € 1.680,- voor het EH-Traject.
Het verschil met reguliere onderwijsinstelling is dat de EH voor het dan nog ontbrekende gedeelte geen onderwijssubsidie van de overheid ontvangt. Voor elke Basisjaarstudent betekent dat gemiddeld ruim €4.000,aan fondswerving en voor elke Trajectstudent is nog ca. €2.300,benodigd. Van studenten en ouders wordt – naast de kosten die zij reeds betalen – ook een aanvullende extra fondswervingsbijdrage gevraagd. Voor het overige gedeelte is de EH aangewezen op giften van particuliere donateurs , collecten uit kerken en investeringen van bedrijven.
€ 500.000
Totaal ontvangen t/m 1 oktober 2015
€ 197.872
€0
Het boekjaar van de Evangelische Hogeschool loopt van 1 juli 2015 t/m 30 juni 2016
ARTIKEL
EH
EH
Evangelische
Evangelische
hogeschool hogeschool
hogeschool
INVESTEREN IN EEN WEERBARE JONGEREN
WEERBARE JONGEREN
Ik & de EH Geeft u tot nu incidenteel aan de EH? Mogen we u dan vragen structureel donateur te worden en uw gift (bij voorkeur via een automatische incasso) te laten vastleggen bij de EH? Geeft u reeds structureel aan de EH? Wilt u dan de mogelijkheid van een Periodieke gift overwegen? U kunt dan méér schenken met hetzelfde bedrag doordat de fiscale beperking wegvalt. Aan deze onderhandse regeling zijn geen notariskosten verbonden. Kijk op www.eh.nl/periodiekegift voor meer informatie.
NIEUWE GENERATIE
Mijn kerk & de EH De EH is er ten dienste van jongeren uit de kerken die gaan studeren voor vorming en oriëntatie vanuit bijbels perspectief. Dat kan het beste als we dat samen doen mét de kerken. Steunt uw kerkelijke gemeente het onderwijs van de EH? Staat de EH op het collecterooster? U kunt hierin een belangrijke, aanbevelende rol in spelen. Speciaal voor de kerken heeft de EH een brochure ontwikkeld waarin het wederzijdse belang en betekenis van de EH en kerken wordt aangegeven. U kunt deze brochure aanvragen via
[email protected] of 033-460 4000.
Mijn bedrijf & de EH Steeds meer bedrijven erkennen het belang van de missie van de EH; zowel voor de nieuwe generatie als ook voor het bedrijfsleven zelf. Voor deze doelgroep is er het EHBedrijvennetwerk. (Zie de impressie van de netwerkdag van 1 oktober jl. op pagina3). Speciaal voor bedrijven hebben we een brochure ontwikkeld. U kunt deze aanvragen via
[email protected] of 033-460 4000.
NALATEN voor de toekomst halve pagina advertentie De EH stimuleert jongeren om vanuit nalanschap EH 38.7 pag.15 een persoonlijke levende relatie met God te leven. Een taak die we niet uit kunnen voeren zonder steun van donateurs. Ook na uw overlijden kunt u aan onze missie bijdragen. Bijvoorbeeld door de EH op te nemen in uw testament!
19
Zodat we ook in de toekomst nieuwe generaties geestelijk kunnen blijven toerusten vanuit Bijbels fundament. Wilt u eens rustig hier met ons over doorpraten, neem dan contact met ons op via 033-460 4000 of via
[email protected].
EH.nl/agenda 12-11
11-12
14-01
14-01
18-03
Donderdag 12 november EH-Studiekeuze event 9.45 – 15.00 uur Info en opgave via www.eh.nl/studiekeuzeevent Vrijdag 11 december Voorlichting EH-Basisjaar / EH-Traject 15.00 – 17.00 uur (inloop vanaf 14.30 uur) Opgave vooraf niet nodig Donderdag 14 januari Open collegedag 9.00 – 14.30 uur Opgave via www.eh.nl/opencollegedag Donderdag 14 januari Voorlichting EH-Traject 15.00 – 17.00 uur (inloop vanaf 14.30 uur) Opgave vooraf niet nodig Vrijdag 18 maart Voorlichting EH-Basisjaar 15.00 – 17.00 uur (inloop vanaf 14.30 uur) Opgave vooraf niet nodig
€ 958.100,-
EH
Evangelische Hogeschool Amersfoort
Donderdag 12 november 2015
STUDIEKEUZE-EVENT GRATIS TOEGANG Op donderdag 12 november organiseert de EH het EH-Studiekeuze event. Tijdens dit event wordt er door middel van workshops en presentaties aandacht geschonken aan allerlei vragen rondom studiekeuze, studeren en christen-zijn. Vragen als: Hoe maak je een goede keuze uit zoveel studies? Hoe voorkom je voortijdig stoppen in het hoger onderwijs? Wat heeft je geloof te maken met kiezen? Welke talenten heb jij en welke studie past daarbij? Wat zijn de valkuilen en uitdagingen bij de verschillende studierichtingen? Wat kunnen volwassenen voor jongeren betekenen in een cultuur met vele onpersoonlijke trekken? De workshops en presentaties worden gegeven door diverse deskundigen met veel ervaring op het terrein van studiekeuze en het begeleiden van jongeren. Het programma is ook zeer geschikt voor ouders om bij te wonen, evenals voor decanen, docenten, jeugdwerkers en -leiders. Datum: donderdag 12 november 2015 Tijd: 9.45 - 15.00 uur Locatie: Evangelische Hogeschool Amersfoort Toegang: gratis Info & aanmelding: WWW.EH.NL
Oefenen in verlangen - drs. Els J. van Dijk
gezegd en geschreven. Over jongeren wordt veel are hun uiterlijk waarneemb Vaak blijft men steken bij altijd meteen hoopvol. gedrag en dat stemt niet nu werkelijk? Zijn zij echt Maar wat beweegt hen erd of is het juist zo onverschillig en ongemotive onvermogen? reld en een appel op Een schets van de jongerenwe volwassenen.
e
De hunkerende generati Drs. Els J. van Dijk
€ 9,95
Het opwekken van verlangen naar een betere wereld is volgens de auteur van dit boek een van de belangrijkste verantwoordelijkheden van volwassenen richting jongeren. We schieten er namelijk niets mee op als we hen slechts voorhouden ‘hoe het hoort’ in het leven. Jongeren zullen dan hooguit aan gewoontevorming doen, maar niet in beweging komen. Dat kan alleen als het vuur van binnen ontstoken is en het verlangen naar God is ontbrand. Oefenen in verlangen wil een stimulans zijn om verlangend te leven. En om van daaruit de ontmoeting met jongeren gestalte te geven.
EH.nl/uitgaven
€ 12,50 De hunkerende generatie-omslag.indd
4
Drs. Els
jk
J.van Di
€ 9,95
13-10-2011 16:09:38
Ook verkrijgbaar: De hunkerende generatie (€9,95) en Velden vol diamanten (€12,50). Met de aanschaf via www.eh.nl/uitgaven ondersteunt u mede het werk van de EH.