Licht en duisternis. Eindhoven 18 februari

Licht en duisternis

Eindhoven | 18 februari 2015

1

Aarde op 11 000 000 000 km


2

Aarde op 385 000 km


3


4


5


6

Verlichting om 2 uur: perverse vorm van verspilling?


7

Lichthinder Onderzoek Alterra onder 1200 mensen december 2004: Licht: 90% vindt licht belangrijk voor gevoel van veiligheid Duisternis: 80% vindt duisternis belangrijk voor de natuur; 63% vindt het belangrijk om te kunnen slapen; 83% voor de schoonheid van de sterren Hinder: reclame is voor 27% van de mensen vaak bron van hinder, kassen 16% en verkeer 25%


8

Lichthinder Visueel: verblinding; hinder in woon- en slaapkamers; dikke gordijnen  Oplichten hemel: geen duisternis meer; verdwijnen van de sterren  Ecologie: diersoorten worden door licht aangetrokken of afgestoten  Gezondheid: beïnvloeding van hormoonhuishouding; aantasting weerstand 


9

Abcoude om 2 uur ‘s nachts


10

Oplichten hemel


11

Nederland van boven bekeken


12

Nederland naar boven bekeken Eindhoven | 18 februari 2015

13

Nachtmeetnet.nl


14


16


17

Insecten oriënteren zich op de maan en spiraliseren naar een lamp in de buurt.

Effecten: •Verbranden •In de lamp komen en verhongeren •Uitgeput raken en neerstrijken •Opgegeten worden Eindhoven | 18 februari 2015

18

Eeendagsvliegen of haften

Vleermuizen vermijden over het algemeen licht, vooral blauw en groen licht stoort. Sommige soorten gaan echter juist om lampen heen jagen omdat daar meer voedsel is.

Vleermuis vriendelijke verlichting Eindhoven | 18 februari 2015

Meestal vermijden vleermuizen lichte lijnen en vliegen er onder door of juist overheen (als dat kan).

20

Licht kan barrière zijn voor: •vogels •vleermuizen •amfibieën •vissen •…


25

Nachtactieve dieren

Levensruimte kleiner

Uitsterven of kleinere populaties

Dag actieve dieren

Levensruimte wordt groter

Breiden zich uit, worden sterker

Verschuivingen, de wereld verandert Eindhoven | 18 februari 2015

26

Met een druk op de knop geeft ondermeer Elmar Veenendaal (WURNatuurbeheer en Plantenecologie) het startsein voor een driejarig experiment naar de invloed van kunstlicht op het nachtelijk flora en fauna. Wetenschappers van Wageningen UR en het NIOO hebben een belangrijk aandeel in de studie.


27

Slapen

We hebben toenemende slaapproblemen •16% werkt ook nachts •10% heeft chronisch slapeloosheid •Afgelopen eeuw uur minder gaan slapen

. Eindhoven | 18 februari 2015

29

•Onze biologische klok geeft ritme van dag en nacht aan •Bij veel diersoorten ook een jaarlijks ritme. •De klok loopt redelijk, maar niet exact • Licht is de ‘zeitgeber’ •Beweging helpt


30

Slecht functioneren biologische klok •slaapstoornissen, •hart ritme stoornissen •aantasting van immuunsysteem •depressies ( vooral in winter) •kanker Eindhoven | 18 februari 2015

31

Negatieve effecten van verlichting

• •

•

•

Het dagdag- en nacht ritme is ingebakken in alle organismen op aarde. Liefst veel licht overdag • Depressiviteit in Scandinavië • Winterblues Liefst veel duisternis s’nachts • Infectieziektes, kanker, stress, ongemak, verstoring Veel weten we nog niet. Laatste jaren veel onderzoek. Laten we voorzichtig zijn met aantasting van de nacht. Duisternis en licht zijn beide nodig!

Platform Lichthinder

33

Wat is goede verlichting?

Verloren energie

Gewenste verlichting

Gewenste verlichting

Wat is goede verlichting?


36

Voorbeelden van slechte verlichting

Niet uniform licht Gedeeltelijk omhoog

Voorbeelden van goede verlichting

Alleen het sportveld wordt verlicht

Openbare verlichting Arnhem stapt over op LED-verlichting AMSTERDAM – De gemeente Arnhem gaat 2300 lantaarnpalen voorzien van dimbare LED-lampen. De lampen geven de mogelijkheid om de straatverlichting te dimmen als er minder verkeer op straat is. Het project zal vier jaar in beslag nemen, zo maken de betrokken partijen donderdag bekend. De maatregel moet een besparing van 500.000 KWh per jaar opleveren, een vermindering van 47 procent.

Rijkswaterstaat En toen ging het licht uit. Wie over een paar dagen ’s nachts over de A6 in Flevoland rijdt, rijdt in het donker. De lantaarnpalen schijnen niet meer. Rijkswaterstaat bezuinigt door de verlichting van snelwegen te beperken.

Gemeente Buren verwijdert 500 masten In oktober 2011 zijn brieven verstuurd naar mensen die gereageerd hebben op het voorstel om lantaarnpalen uit het buitengebied te verwijderen. Op basis van hun inbreng is namelijk besloten toch een aantal lantaarnpalen te laten staan.

Openbare verlichting

Klagen

Weg Ermelo-Putten

Decoratie en reclame verlichting

Nederland van boven bekeken

Licht is goed maar meer licht is niet altijd beter. Eindhoven | 18 februari 2015

42

Dark Sky parken in Nederland? Boschplaat: Initiatief van een ondernemer Ondersteuning van vele partijen: SBB, Oosterend, VVV etc. Gemeente ondersteunt, Ontbreekt nog de vonk naar toekomst.

Lauwermeer: Initiatief provincie Groningen Eerste verkenning geweest Past in masterplan gebied

Alde Faenen: Onderdeel Leeuwarden CH 2018: Feel the night Verbinden van duisternisinitiatieven in hele waddenzeegebied Dark sky communities?


43

Licht en duisternis. Eindhoven 18 februari

Recommend Documents