LicHt aan Het eind VaN de tunnel

i

NOORDNIEUWS MAGAZINE VAN VNO-NCW NOORD JAARGANG 14 NUMMER 3 > 2009

ZUIDELIJKE RINGWEG GRONINGEN

LicHt aaN Het eiNd VaN de tuNNeL

> ScHaaLVeRGROtiNG fRieSe GeMeeNteN ONVeRMijdeLijK > eSSeNt BOuWt GROOtSte WiNdpaRK WeSt-euROpa > HOe SNeL BetaLeN OVeRHedeN iN NOORd-NedeRLaNd? > NatuuRLijK RitMe iN ZuidOOSt fRieSLaNd

iNHOud NOORdNieuWS 3 > 2009

1

2

6

8

15

18

27

Opinie

6 12 28

Herdeel en heers: Schaalvergroting Friese gemeenten onvermijdelijk KoersVAST is evenwichtig lange termijn advies SER Noord Leonardoschool en bedrijfsleven hebben elkaar nodig

Actualiteit

2 8 16 23

Zuidelijke Ringweg Groningen: licht aan het eind van de tunnel Windkracht Essentieel Hoe snel betalen Noordelijke overheden? Natuurlijk ritme als centraal thema voor toerisme Zuidoosthoek

Vereniging

15 31

Bedrijfsbezoek Volkswagen fabriek Emden Noordgang: uitwisseling van kennis en ervaring in kleinschalige groepen

Praktijk

14 18 22 24 26

Fast50: Verkiezing van snelstgroeiende technologiebedrijven LiveWire: “Je hoeft niet zelf het wiel uit te vinden” Over tijd 30 jaar Vrouwennetwerk Groningen Deeltijd WW, buffer in economisch mindere tijden

Vaste rubrieken

5 11 20 25 27 29 30 32

Column Bedrijfsnieuws Hoe is het een jaar later met Actualiteiten VNO-NCW Noord in actie Personalia Welkom nieuwe leden Agenda

2

NoordNieuws juni 2009

Jan-Willem Lobeek [email protected]

Licht aan het einde van de tunnel? Bedrijfsleven eist besluit over de Zuidelijke Ringweg voor zomerreces Op 9 juli a.s. trekken de regionale bestuurders naar Den Haag om aan minister Eurlings een voorkeursvariant voor de oplossing van de problematiek op de Zuidelijke Ringweg Groningen te presenteren. Of komt men er vragen om meer uitstel? Dat laatste zou voor het bedrijfsleven onaanvaardbaar zijn. De Zuidelijke Ringweg Groningen lijkt wel een bestuurlijke achtbaan. Waar we eind jaren negentig collectief stonden voorgesorteerd op een Zuidtangent, was deze aan het begin van de eeuw weer verdwenen toen er geen geld beschikbaar

bleek. In de jaren daarna ging men een tijdje collectief mokken om zich vervolgens in 2006, toen VNO-NCW Noord deze weg weer hoog op de agenda had gezet, weer over allerlei varianten op het bestaande tracé druk te maken. Nadat

eerst de provincie een alle-richtingenvariant met een enorme spagetti op het Julianaplein presenteerde, kwamen er achtereenvolgens een parallelstructuur en een weg-op-palen in beeld.

Geen Zuiderzeelijn, wel geld Het werd helemaal spannend toen begin 2008 duidelijk werd dat er 624 miljoen euro beschikbaar zou worden gesteld als compensatie voor de afgeblazen Zuiderzeelijn. De hoop was dan ook, met de rijke voorgeschiedenis aan ideeën, dat er al in mei 2008 een sluitende afspraak met

Inbreng bedrijfsleven in de participatiefase Ten behoeve van een eenduidige inbreng heeft het bedrijfsleven, dat belangen heeft bij een goede oplossing van de Zuidelijke Ringweg Groningen, zich verenigd. Onder leiding van VNO-NCW Noord hebben MKB-Noord, Bouwend Nederland regio Noord, Transport en Logistiek Nederland regio Noord, EVO, Kamer van Koophandel Noord-Nederland, Schuttevaer, VBNO (Vereniging Bedrijven Noord Oost), VBZO (Vereniging Bedrijvenpark Zuidoost), VBGW (Vereniging Bedrijvenparken Groningen West) en GCC (Groningen City Club) zich achter één standpunt geschaard. Dit standpunt is gebaseerd op een analyse aan de aan de hand van een transparant afwegingskader. Dit afwegingskader bevat de volgende elementen: • optimale doorstroming doorgaand verkeer • adequate ontsluiting binnenstad • adequate ontsluiting bedrijventerreinen • verantwoorde stedelijke inpassing • bereikbaarheid tijdens de aanleg • kansen voor creëren meerwaarde op en rondom het tracé Daarnaast gold voor alle varianten de harde randvoorwaarde dat het binnen

het budget van € 624 miljoen moest passen en dat het moest voldoen. Het bedrijfsleven onderschrijft de conclusie van de Stuurgroep Zuidelijke Ringweg dat zowel de weg-op-palen als de parallelstructuur als realistisch moeten worden beschouwd. Hoewel het bedrijfsleven beide varianten als acceptabel beschouwt, heeft het bedrijfsleven op basis van de huidige inzichten de nadrukkelijke voorkeur voor de wegop-palen. Dat moet mede in het licht worden gezien van de inpassingkansen in de stad en de meerwaarde van de ruimtelijke en visuele ontwikkeling. Op basis van het voorkeursalternatief weg-op-palen geeft het bedrijfsleven aanbevelingen op de volgende punten: • Verminderen visuele barrière; door de palen te verlengen ontstaat er op maaiveldniveau een andere visuele beleving • Icoon voor de stad; als bij de verhoogde weg-op-palen ook ruim aandacht komt voor architectonische aspecten kan de weg een landmark voor de stad Groningen worden • Doorstroomsnelheid doorgaand verkeer; het bedrijfsleven hecht aan een maximum snelheid voor het doorgaand verkeer van 100 km per uur,

hiervoor liggen bij de verhoogde weg-op-palen in het licht van geluid en milieu extra kansen • Knooppunt Driebond; het recent aangelegde knooppunt Driebond is geconstrueerd op basis van de Zuidtangent. Bij een variant over het bestaande tracé hoort ook een reconstructie van dit knooppunt • Bereikbaarheid tijdens de bouw; voor het bedrijfsleven is de bereikbaarheid tijdens de bouw een belangrijk thema. Vandaar dat het bedrijfsleven oproept om een Taskforce Groningen Bereikbaar in te stellen die op korte termijn begint na te denken over een bereikbaarheidsoffensief tijdens de bouwfase. In de Taskforce moeten alle relevante stakeholders plaatsnemen • Vervolgproces; het bedrijfsleven wil benadrukken dat marktpartijen veel kennis en know how bezitten die juist in de hierop volgende fase goed van pas kunnen komen. Wij stellen daarom voor om te onderzoeken hoe markt en overheid vervlochten kunnen worden om deze complexe materie gezamenlijk het hoofd te kunnen bieden.

3

actualiteit

Situatie op zuidelijke ringweg als geen maatregelen genomen worden (groen=doorstroming, rood=congestie). de minister gemaakt kon worden. Ware het niet dat de Groningse wethouder Karin Dekker te elfder ure een tunnelvariant uit de hoed toverde. Korte tijd later gevolgd door een open tunnelbak variant. Ook had de Commissie Elverding, die de besluitvorming rondom infrastructurele projecten onder de loep had genomen, intussen zijn advies uitgebracht. Centraal daarin staat enerzijds het vroegtijdig betrekken van alle stakeholders en anderzijds de bestuurlijke voorkeursvariant, een variant die wordt onderschreven door alle betrokken bestuurders. De nieuwe deadline werd mei 2009. Een te rechtvaardigen vertraging met het oog op de gehoopte versnelling die conform het Elverding advies verderop in de procedure kan worden behaald. Maar wederom toonde wethouder Dekker zich een vaardig goochelaar. Begin maart kwam ze met een curieuze variant op de reeds ten grave gedragen Zuidtangent: de Zuidtunnel. Mede hierdoor werd de deadline van mei onmogelijk haalbaar, ook omdat de door Elverding geïntroduceerde participatiefase nog moest plaatsvinden. Opmerkelijk is dat er tot op het laatste moment varianten in beeld zijn en blijven die ver buiten het beschikbare budget van 624 miljoen euro vallen. In de participatiefase leidde dat tot veel verwarring.

Op het oog ‘mooie’ varianten zijn domweg onbetaalbaar, de twee tunnelvarianten voorop. Ook vanuit het bedrijfsleven is er veel waardering voor de ruimtelijke kwaliteit die deze varianten kunnen bieden, maar als er geen geld voor is moet realisme de boventoon voeren.

Tunnelvisie Na de belangrijke mijlpaal in 2006, waar VNO-NCW Noord erkenning kreeg voor de probleemstelling van de Zuidelijke Ringweg Groningen, en in eerste instantie de uitgestoken hand van het bedrijfsleven door de regionale bestuurders werd aanvaard, haakte de gemeente Groningen af. Wat volgde was vooral een intern proces, gericht op andere publieke partijen zonder rekenschap te geven van de rol die bijvoorbeeld marktpartijen zouden kunnen spelen. Dat men in de tussentijd een variant op de inmiddels als verkeerskundig onvoldoende gekwalificeerde Zuidtangent tevoorschijn durfde te toveren, heeft enerzijds te maken met te weinig continuïteit in beleidsvorming en anderzijds met een gebrekkig externe oriëntatie. Dat laatste wordt ook wel tunnelvisie genoemd. En zonder ironie kan de gemeente Groningen een tunnelvisie worden verweten. Ook al is zowel de tunnelvariant (op het bestaande tracé) als de Zuidtunnel onbe-

taalbaar, men blijft vasthouden aan deze varianten en presenteert deze richting buitenwereld als concrete mogelijkheden. De omwonenden krijgen een worst voorgehouden terwijl op voorhand duidelijk is dat ze teleurgesteld zullen worden. Daarbij wordt ook nog de suggestie gewekt dat er gewacht kan worden totdat er wel voldoende geld beschikbaar is. Waarschijnlijk maken we Sint Juttemis eerder mee.

Eind van de tunnel Voor het bedrijfsleven is de maat al enige tijd vol. Een besluit moet en zal er komen voor de zomer. Verder uitstel is onacceptabel omdat het proces dan vanwege aanstaande verkiezingen oncontroleerbaar wordt. Hoewel in de participatiefase het bedrijfsleven de voorkeur heeft uitgesproken voor de weg-op-palen variant, is voor het bedrijfsleven elke variant acceptabel mits deze voldoende bijdraagt aan de bereikbaarheid van de Stad Groningen en de overlast tijdens de bouw binnen de perken kan worden gehouden. Gelukkig spannen de overige betrokken partijen (provincie en Rijk) zich gezamenlijk in om het proces tot een goed einde te brengen. De Provinciale Staten van Groningen hebben nota bene bij de vaststelling van de nieuwe structuurvisie voor de provincie op voorspraak van Groen-

4


Situatie op zuidelijke ringweg bij het uitvoeren van de variant ‘weg-op-palen’. Links (tevens de partij van wethouder Dekker) besloten de ruimtelijke reservering voor de Zuidtangent/Zuidtunnel te laten vervallen. Hiermee worden deze varianten praktisch onmogelijk. Ook voor de tunnelvariant op het bestaande tracé lijkt het doek gevallen. Niet

alleen is deze veel te duur, ook heeft deze verkeerskundige bezwaren. Daarentegen heeft het gerenommeerde Rotterdamse stedenbouwkundige bureau West8 een geoptimaliseerde variant op het bestaande tracé uitgewerkt. Dit is een soort verdiepte ligging met op diverse plekken

een overkapping waardoor er meer ontwikkelingsmogelijkheden op maaiveldniveau overblijven. Als de stuurgroep van gemeente, provincie en Rijkswaterstaat deze variant zouden omarmen is er definitief licht aan het eind van de tunnel. <

Beslissingsbevoegd Formeel is de alleen de minister van Verkeer en Waterstaat beslissingsbevoegd over de aan te leggen variant. Maar in het kader van het advies van de Commissie Elverding heeft de minister aangegeven alleen een variant te willen aanleggen die steunt op voldoende draagvlak van de bestuurders in de regio: de zogenaamde bestuurlijke voorkeursvariant. Op 8 mei jl. heeft VNO-NCW Noord mede namens andere bedrijfslevenorganisaties een brief gestuurd met daarin de oproep om in ieder geval, met of zonder draagvlak van bestuurders in de regio, voor de zomer een besluit te nemen. Een paar citaten uit

deze brief die de noodzaak hiervan goed weergeven: “Het is twee voor twaalf. Inmiddels is al meer dan twintig jaar gestudeerd op mogelijke oplossingen voor de verkeersproblemen op de Zuidelijke Ringweg. In deze periode zijn nagenoeg alle denkbare varianten de revue gepasseerd. Nu is het zaak knopen door te hakken. Omwille van de snelheid van het proces hechten wij eraan dat u op 18 mei aanstaande de regionale overheden op hun verantwoordelijkheden wijst om voor 1 juli 2009 in gezamenlijkheid te komen tot een voorkeursvariant.”

“Wij dringen er bij u als minister van Verkeer en Waterstaat op aan dat u de regionale bestuurders houdt aan de deadline om voor de zomer een voorkeursalternatief aan te wijzen. Wanneer dit niet gehaald wordt, vertrouwen wij erop dat u gezien bovenstaande belangen uw verantwoordelijkheid neemt en zelf een keuze maakt tussen één van beide realistische alternatieven. De bereikbaarheid van Groningen is een belangrijke voorwaarde om economisch een rol van betekenis te spelen. Tijdverlies in dit proces zal leiden tot een concurrentienadeel ten opzichte van andere vestigingslocaties en extra economische schade als gevolg van de dagelijkse files.”

COLUMN

5

Speel de kredietkaart

Hoewel de kredietcrisis naadloos overgegaan is in een recessie, blijft krediet het sleutelwoord bij de huidige economische situatie. Ondernemers hebben regelmatig moeite hun financiering rond te krijgen. Een project dat voorheen door banken als kredietwaardig werd beschouwd, stuit nu vaak op terughoudendheid. Op de website www.meldpuntkredietcrisis. nl hebben wij enkele tientallen meldingen binnengekregen van ondernemers die problemen hebben met de kredietverstrekking. Voor deze problematiek is zowel op nationaal als lokaal niveau veel aandacht geweest. Tijdens de door VNONCW Noord georganiseerde crisisbijeenkomst op 23 april in Heerenveen, bleek dat behoefte bestaat aan uitwisseling van ervaringen zowel tussen ondernemers on-

derling als tussen ondernemer en bancaire instelling. Transparantie moet zorgen voor meer begrip en er uiteindelijk toe bijdragen dat de kredietaanvragen door ondernemers succesvoller verlopen. Een ander probleem dat regelmatig bij ons gemeld wordt is de moeilijkheid van het krijgen van een kredietverzekering. Doordat kredietverzekeraars de eisen hebben aangescherpt, kan minder gebruik gemaakt worden van de verzekeringsfaciliteiten. Terwijl ondernemers er juist in moeilijke tijden belang bij hebben dat kredietverzekeraars hun rol spelen bij het versterken van onderling vertrouwen. Als ondernemende voorzitter van VNO-NCW Groningen zou ik graag zien dat de overheid haar verantwoordelijkheid neemt in deze. Dit kan bijvoorbeeld door een vorm van een borgstellingskredietverzekering (ten behoeve van het verkrijgen van een bancaire financiering) te realiseren. Een andere optie is het (opnieuw) in het leven roepen van een publieke kredietverzekeraar. De privatisering heeft tot nu toe geleid tot een totaal verkeerde beweging, waarvoor ondernemers de rekening betalen. Mocht u zelf problemen ervaren met betrekking tot kredietverstrekking danwel -verzekering, meld het dan op onze website www.meldpuntkredietcrisis. nl, zodat wij de krachten kunnen bundelen en gezamenlijk dit probleem aan kunnen pakken. Jaap Borg, voorzitter VNO-NCW Groningen

6


Lambert Zwiers [email protected]

Herdeel en heers Schaalvergroting Friese gemeenten onvermijdelijk

In de afgelopen jaren heeft het Rijk steeds meer taken en bevoegdheden gedelegeerd aan gemeenten. De verwachting is dat in de toekomst nog meer verantwoordelijkheden op het gemeentelijke niveau komen te liggen. Uit een oogpunt van democratische legitimatie is dit een goede zaak. De gemeente staat immers het dichtst bij de burger. Voorwaarde is wel dat de gemeenten ook adequaat zijn toegerust om alle nieuwe taken en verantwoordelijkheden op het vereiste kwaliteitsniveau uit te kunnen voeren. Helaas is daar waar beleidsmatig de keuze is gemaakt om zaken aan gemeenten te decentraliseren meestal niet gekeken wat het gewenste schaalniveau is. Dit betekent dat het Rijk dezelfde taken, met dezelfde verwachting ten aanzien van kwaliteit van uitvoering, delegeert aan gemeenten met 100.000 inwoners als aan gemeenten met minder dan 10.000 inwoners. Dat betreft niet alleen de uitvoering van de wet en regelgeving, maar ook toezicht- en handhaving taken. Dit leidt voor en na tot knelpunten vanwege gebrek aan deskundigheid en onvoldoende onderlinge afstemming tussen de vele betrokken partijen. Een ander probleem betreft de bestuurskracht, het vermogen om de door de omgeving gevraagde bestuurlijke opgaven en ambities te realiseren. Deze opgaven verschillen per gemeente, afhankelijk van grootte, politieke ambities en de omvang van de problemen in de betreffende gemeente. De bestuurskracht moet vooral aanwezig zijn in het College van B&W. Maar in strategisch opzicht is ook de bestuurskracht van de gemeenteraad van belang; Kent de raad de opvattingen van de bevolking? Is de gemeenteraad voldoende doordrongen van de noodzaak tot samenwerking met andere gemeenten of andere regio’s? Is de gemeente volwaardige partner in relatie tot

nabijgelegen economische kerngebieden? Een derde element is de kwaliteit van de ambtelijke organisatie. Is er voldoende capaciteit en is deze capaciteit creatief, flexibel, efficiënt, deskundig en klantgericht? In de praktijk kunnen bestuurlijke en ambtelijke capaciteitstekorten en onvoldoende aanwezigheid van expertise dikwijls leiden tot een te hoge kostprijs voor publieke diensten.

Slagkracht VNO-NCW Friesland vindt schaalvergroting van gemeenten in Friesland onvermijdelijk. Alleen grote, krachtige gemeenten zijn in staat sturing te geven aan belangrijke keuzes op het gebied van economie, onderwijs, cultuur en maatschappelijke voorzieningen. Denk hierbij aan winkelcentra, scholen, bibliotheken, schouwburgen, medische voorzieningen en zorginstellingen. Zolang er sprake blijft van sterk uiteenlopende lokale keuzes, zal er van een eenduidige gemeenschappelijke koers weinig terechtkomen, laat staan van noodzakelijke bestuurlijke

slagkracht. Een indruk van de bestuurlijke drukte moge blijken uit de volgende cijfers: Friesland kent 31 burgemeesters, 89 wethouders en 556 gemeenteraadsleden. Er is niet zomaar een mathematische norm aan te geven voor het schaalniveau van de gemeente. Ten gevolgen van de financiële verhouding met het Rijk kunnen kleinere gemeenten zich feitelijk minder goed van hun taken kwijten. Dit wil uiteraard niet zeggen dat de kwaliteit van de dienstverlening van een kleine gemeente per definitie minder is dan die van een grote. Geografische omstandigheden (ligt de gemeente geïsoleerd bijvoorbeeld op een eiland of ligt de gemeente min of meer vastgegroeid aan een grotere gemeente) spelen een rol. Maar kijkend naar het toegenomen takenpakket, de toegenomen complexiteit en samenhang tussen diverse vraagstukken en rekeninghoudend met demografische ontwikkelingen, dan lijkt een minimum norm van 50.000 inwoners gerechtvaardigd. De Friese gemeenten zijn daar ver van verwijderd. In Nederland is het gemiddeld aantal inwoners per gemeente inmiddels gestegen naar bijna 40.000 inwoners per gemeente. In Friesland bedraagt het gemiddelde per gemeente 20.709 inwoners. Wanneer de drie grootste gemeenten (Leeuwarden, Smallingerland, Heeren-

Opschaling is nodig omdat: • bovenlokale thema’s als infrastructuur, volkshuisvesting, grootschalige en perifere detailhandel en bedrijfshuisvesting adequater aangepakt kunnen worden; • financiële slagkracht voor gemeentelijke voorzieningen wordt vergroot; • financiële ruimte voor het aantrekken en behouden van deskundig personeel is groter; ook kunnen functies tenminste dubbel worden bezet waardoor de kwetsbaarheid van gemeenten afneemt; • stedelijke gemeenten met al hun functies en voorzieningen omliggende landelijke gemeenten bij schaalvergroting beter kunnen bedienen; • minder gemeenten leidt tot minder vormen van onderlinge concurrentie en vermindert bestuurlijke drukte • de bestuurskracht binnen de gemeenten wordt versterkt; • grotere gemeenten kunnen zich een sterkere economische positie in het (inter)nationale krachtenveld verwerven;

opinie

Gemeenten krijgen steeds meer taken en bevoegdheden, maar in provincies als Friesland blijft de gemeentelijke schaalgrootte beperkt. Daardoor komt het kwaliteitsniveau in gevaar en is de tijd voor herindeling aangebroken.

7

veen) buiten beschouwing worden gelaten (samen hebben zij 190.000 inwoners) is het gemiddelde voor de overige 28 gemeenten 16.100 per gemeente. In Groningen is het gemiddelde (zonder hoofdstad Groningen) 16.600 per gemeente en in Drenthe (zonder Emmen en Assen, die te samen 165.000 inwoners hebben) 32.000 per gemeente. Binnen de Noordelijke context is de grootte per gemeente in Drenthe dus het dubbele van de grootte in Friesland en Groningen. Friesland heeft dus een flinke inhaalslag voor de boeg.

en regionale samenhang. Belangrijk is verder dat een te vormen stadsgemeente groter is dan een nieuwe landelijke gemeente. De landelijk georiënteerde gemeenten moeten echter ook weer niet te kleinschalig zijn. In de agrarische- en toeristische sector zijn immers overal schaalvergroting en innovatie zichtbaar. Deze sectoren verwachten een sterk gemeentebestuur als partner. Al deze criteria dienen te samen met de eerste genoemde minimum of scale norm van 50.000 inwoners als uitgangspunten voor bundeling van gemeenten worden genomen. Om te voorkomen dat binnen 10 jaar een nieuwe ronde van herindeling moet plaatsvinden is vergaande opschaling wenselijk.

Friesland kent 31 burgemeesters, 89 wethouders en 556 gemeenteraadsleden.

Bundeling Uitgangspunt bij de bundeling van gemeenten moet vooral sociaal-econmische samenhang zijn. Huidige gemeentegrenzen zijn wat VNO-NCW Friesland betreft geen gegeven. In voorkomende gevallen mogen gemeentegrenzen dus best doorsneden worden. Verder moet het uitgangspunt zijn om gemeenten te vormen met een stedelijke kern en een robuust landelijk gebied eromheen. Daarnaast moet ook gekeken worden naar elementen als draagvlak onder de bevolking, bestuurskracht, duurzaamheid, interne

Provincie Om tot daadwerkelijke schaalvergroting te komen is een veel actievere rol van de provincie nodig. De provincie zou als procesbegeleider en aanjager moeten fungeren en een duidelijke ambitie moeten neerleggen. Dat het proces van bundeling van gemeenten van onderop moet komen wil niet zeggen dat de

provincie moet afwachten. Het provinciebestuur zou gemeenten moeten uitnodigen om binnen een bepaalde termijn met voorstellen voor clustering te komen. Deze uitnodiging zou nog in 2009 de deur uit moeten gaan. Bij deze voorstellen moet de provincie erop toezien dat in voorstellen voor herindeling van gemeenten de kortste afstand tussen burger en bestuurder gewaarborgd is. Bestuurders zouden bijvoorbeeld een prominente rol kunnen vervullen tijdens opstelling van toekomstvisies voor kernen of dorpen die deel uit gaan maken van nieuw te vormen gemeenten. De bevolking komt een actieve rol toe tijdens opstelling en uitvoering van de toekomstvisies. Nieuwe samenwerking met andere belangrijke spelers als woningcorporaties en scholen is onontbeerlijk. Gemeenten die met voorstellen komen die goed aansluiten op de provinciale ambitie zouden moeten kunnen rekenen op provinciale steun voor de realisatie van gemeentelijke projecten. Op 3 maart 2010 vinden de gemeenteraadsverkiezingen plaats. Laat opschaling van de gemeenten inzet zijn van die verkiezingen. Dan kunnen de nieuwe raden toewerken naar nieuwe gemeenten: lokaal met de juiste schaal. <

8


Daan Bultje [email protected]

Windkracht Essentieel

Windpark Westereems grootste van West-Europa

Essent kwam de afgelopen maanden vooral in het nieuws door de perikelen rond de overname door RWE. Maar tegelijkertijd werd het grootste windpark van West-Europa geopend in de Eemshaven. Een belangrijke stap in de toekomst van duurzame energie, zeker voor Noord-Nederland. De Eemshaven huisvest sinds 14 mei het grootste windpark van West-Europa: Windpark Westereems. Essent wist er binnen een jaar 52 windturbines van elk 3 megawatt (MW) neer te zetten. Het park produceert groene stroom voor 135.000 huishoudens. Maar hoewel duurzame energie hoog op de politieke agenda staat, is het tot stand brengen van windparken een kwestie van lange adem. Jan Boorsma, Manager Nederland Essent Wind: ‘Er is in Nederland op zich genoeg ruimte om windmolens neer te zetten, maar bij het zoeken naar nieuwe locaties stuit je om uiteenlopende redenen op veel weerstand. De turbines die in de Eemshaven zijn neergezet, zijn 100 meter hoog en hebben een capaciteit van 3 MW per turbine. Dat is het grootste dat in Nederland tot nu toe is gebouwd, zowel qua hoogte als capaciteit. Op heel

veel plekken in Nederland staan nog turbines van oudere klassen die vervangen zouden kunnen worden. Daarmee krijg je met dezelfde hoeveelheid palen veel meer capaciteit. Wij hadden hier 134 turbines staan met een totale capaciteit van 44MW die gezamenlijk 78 GigaWattuur maakten. Nu met 52 turbines hebben we 156 MW en maken we 470 GigaWattuur. Dus met een derde van het aantal turbines vier maal zoveel capaciteit en zeven maal de energiehoeveelheid.’

Nieuwe locaties Noord-Nederland heeft een duurzaamheidsakkoord gesloten met het rijk en Nederland heeft een flinke taakstelling binnen de Europese duurzaamheidsdoelstelling. Vanuit dat oogpunt zou er politiek draagvlak moeten zijn voor dergelijke windparken. Maar bij het vaststellen

van het Provinciaal Omgevingsplan in Groningen, waarin wordt vastgelegd waar welke activiteiten mogen plaatsvinden, is het aantal plaatsen voor windenergie beperkt. Boorsma: ‘In Nederland staat op het land iets meer dan 2000 MW en offshore staat ruim 200 MW. Nederland heeft de ambitie om in 2020 zowel offshore een capaciteit van 6000 MW te realiseren, maar ook op het land de capaciteit te verdrievoudigen naar 6000 MW. Essent heeft richting het provinciebestuur van Groningen aangegeven: ga uit van 2,5 MW per molen, deel je windenergie-ambitie door dat getal en je weet hoeveel ruimte je nodig hebt. De provincie Groningen heeft tot nu toe z’n best wel gedaan, maar om de ambities voor de komende periode te realiseren zullen naast de bestaande locaties ook nieuwe plekken aangewezen moeten worden waar windenergie mogelijk is. Want gezien de landelijke ambities van 6000 MW bedraagt het aandeel van Groningen 1000 MW. Dat is het equivalent van 7 parken zoals het Windpark Westereems.’ Volgens Boorsma is dat maar een deel van het verhaal. ‘Als de politieke wil er

9

is, dan scheelt dat een stuk. Dus steun vanuit gemeente, provincie of rijksoverheid helpt. Maar je hebt nog steeds te maken met de normale wetgeving en rechten van organisaties en burgers om bezwaar en beroep aan te tekenen. Het Windpark zelf is binnen een jaar gebouwd, maar we zijn al sinds 1996 bezig met de ideeën en het vergunningstraject loopt vanaf 2005. Wel hebben we ontzettend veel medewerking gehad van de gemeente Eemsmond en de provincie Groningen. Die hebben aan alle kanten ondersteund.’

Tennet in de Eemshaven, maar dit bleek niet te kunnen.’ Boorsma vult aan: ‘Het netwerk kan de afname in Nederland makkelijk hebben. Maar in Noordoost Nederland was er nog capaciteit om de NUON-centrale (1200 MW) erbij te bouwen. Vervolgens kwamen initiatieven zoals dit windpark, de RWE-centrale, de plannen van Advanced Power en de NorNed-kabel tussen Noorwegen en Nederland er ook nog bij. Dat snoept allemaal capaciteit en op een gegeven moment is het op. Met heel veel praten en druk vanuit Essent en de noordelijke provin-

actueel

Het gaat niet alleen om het landschap maar ook om de basale vraag: mooi of niet mooi

Behalve het overleggen met overheden, wordt in het voortraject van dergelijke projecten veel energie gestoken in het wegnemen van weerstand bij omwonenden en belangenorganisaties. Boorsma: ‘We praten met de omgeving en de Milieufederatie en in sommige gevallen met specifieke organisaties zoals de Waddenvereniging. Je wordt het niet altijd eens, maar men staat in de regel wel open voor een gesprek. Zo’n windpark wordt heel subjectief beleefd. Het gaat niet alleen om het landschap maar ook om de basale vraag: mooi of niet mooi. Ik vind het prachtig, maar het is dan ook mijn vak. Voor iemand die van een weids en open landschap houdt en niets wil zien, is het een crime. Aan de andere kant zet je een windmolen neer daar waar het waait en waar je een open landschap hebt. We hebben onderzoek laten doen door een aantal landschapsarchitecten en die concludeerden dat een windturbine juist het open landschap benadrukt.’

Werkgelegenheid Robbert Wittmaekers was als Projectmanager Windpark Westereems b.v. verantwoordelijk voor de bouw van de 52 windturbines. Hij zag zich voor de uitdaging gesteld om een bouwachterstand die in een jaar was opgelopen, binnen een jaar in te halen. ‘Om dit te realiseren hebben we gekozen voor een andere manier van bouwen. Er is een fabricagefabriek in de Eemshaven gecreëerd, waarbij torendelen per schip aangeleverd konden worden vanuit Emden en waarin de gondels en turbines samen gebouwd konden worden op site in plaats van op de locatie per molen. Daarnaast hadden we nog te maken met het feit dat de netaansluiting een probleem werd. In de plannen was er vanuit gegaan dat we aan konden sluiten op het net van

cies richting het ministerie van EZ en netbeheerder Tennet is er een oplossing gevonden. Een bestaande verbinding die gesloopt zou worden, blijft bestaan en wordt opgewaardeerd, het huidige hoogspanningsnet krijgt een upgrade en er komt een verbinding bij met de lijn richting het zuiden van Nederland.’ De ervaring die bij de bouw van Windpark Westereems werd opgedaan op het vlak van planning en logistiek, wordt in de toekomst gebruikt voor het grootschalig toepassen van turbines van 6 MW klasse. Wittmaekers: ‘Met de aanleg van dit windpark waren 525 manjaren gemoeid. Dat is heel veel. Bovendien zijn veel mensen en bedrijven uit de regio

10


hier aan het werk geweest zijn. In deze regio doet dat echt wat. Essent gaat hier verder met de windontwikkeling, die gaat hier met de eigen R&D mensen meer in onderhoud kennis en ervaring opdoen met de nieuwe generaties turbines. Dat gebeurt hier in de Eemshaven, met eigen mensen en eigen lokale toeleveranciers. Dat Essent hier twee turbines van 6 MW per stuk gaat bouwen is een proefproject voor grootschalige uitrol van dat soort turbines naar andere projecten. Dat willen we doen met partijen die hier met ons meeleren in de ontwikkeling van die turbines en die we straks ook meenemen naar die andere projecten. Dus het is voor het noorden van belang dat de ontwikkeling en de kennis die hier zit, niet stagneert.’

RWE De feestelijke opening van Windpark Westereems werd verricht door minister Van der Hoeven, dezelfde minister die zich enige dagen later boog over overname van Essent door RWE. Het handhaven van de ambities met betrekking tot duurzame energie was in de diverse raden en staten van overheden met aandelen Essent een belangrijk discussiepunt. Boorsma: ‘Essent is de uitvinder van groene stroom in Nederland en voorloper op het gebied van duurzame energie. RWE heeft een wat minder groen imago, maar is wel bezig met een inhaalslag.’ Essent en RWE hebben daarom een duurzaamheidscontract gesloten voor investeringen in duurzame energieproductie. Hierin zijn bindende afspraken gemaakt over onder andere opwekking

van betaalbare en duurzame energie, investeringen gericht op de productie van duurzame energie en reductie van CO2 emissies en in innovatie. Boorsma vervolgt: ‘Als onderdeel van dat pakket wordt 2000 tot 2500 MW aan windenergie gerealiseerd tussen nu en 2020. Dat is heel veel, als je je realiseert dat het park in de Eemshaven een capaciteit heeft van ruim 150 MW. Zeker omdat het gaat om gemiddeld op 2 tot 2,5 miljoen euro investering per megawatt. De lokale partijen die betrokken zijn geweest bij de bouw van dit windpark, zullen ook ingezet worden bij de grootschalige projecten die voortkomen uit het duurzaamheidscontract tussen Essent en RWE.’ Op de vraag hoe de Nederlandse energievoorziening er over 20 jaar uit zal zien, antwoordt Boorsma: ‘Ik hoop dat tegen die tijd 30% van ons verbruik door windenergie wordt gedekt. De rest is een kwestie van het verminderen van ons energieverbruik en een aantal decentrale vormen van energieopwekking. Dus dat we een hele andere energie voorziening hebben dan nu: 70% van het huidige verbruik versus 70-80% duurzaam opgewekte energie. Maar dan moeten we wel hard aan het werk.’ <

11

>A dvanced Power uit Zwitserland heeft de onderneming ‘Eemsmond Energie BV’ opgericht voor de bouw van een aardgasgestookte stoom- en gascentrale in de Eemshaven. Wanneer alle benodigde vergunningen zijn verkregen kan Eemsmond Energie BV al eind 2010 met de bouw beginnen. Drie jaar later zou de centrale in productie genomen kunnen worden. De nieuwe centrale heeft een beoogde capaciteit van 1200 megawatt, voldoende om twee miljoen huishoudens van elektriciteit te voorzien. Met de bouw is een investering van 1,2 miljard euro gemoeid.

onderhoud en reparatie is de huidige fabriekshal binnen te klein geworden. Alescon is een werk / leerbedrijf waarbij het bouwen van schaftwagens één van de activiteiten is.

>G jaltema is de nieuwe hoofdsponsor geworden van BV Veendam. Er is een overeenkomst gesloten voor vijf seizoenen. Het afgelopen seizoen werd de naam van het bedrijf al gekoppeld aan stadion de Langeleegte. Gjaltema viert dit jaar het dertigjarig bestaan. Het familiebedrijf wil met behulp van de mediainteresse die BV Veendam trekt, werken aan de nationale naamsbekendheid.

>W tbE, intermediair voor technisch personeel, is een B.V. geworden met daarboven een holdingstructuur met de naam Blaauw Investments B.V.. Met deze stap wordt de continuïteit van het bedrijf zeker gesteld en kunnen toekomstige bedrijfsactiviteiten in een heldere bedrijfsstructuur ontplooid worden. Om te garanderen dat het bedrijf ook bij calamiteiten geleid wordt, zal er een Raad van Bestuur opgericht worden met daarin betrokken adviseurs.

> T riangle Studios, gamesbedrijf te

Bedrijfsnieuws

Leeuwarden, heeft een opdracht gekregen van het Amerikaanse Polaroid. Triangle gaat voor Polaroid een applicatie ontwikkelen waarmee klanten online ‘memorial cards’ kunnen maken en bestellen. Memorial cards zijn herdenkingskaartjes ter gelegenheid van bijvoorbeeld geboorte, overlijden of een jubileum.

>H anzeConnect heeft in opdracht van de Commerciële Club Ooststellingwerf (CCO) een onderzoek verricht naar het economisch belang van een directe dubbelbaans uitvoering van de N381. Voor dit onderzoek werden 125 ondernemers in de gemeente Ooststellingwerf ondervraagd. Hieruit bleek dat 47% van de ondervraagden een positief effect verwacht van een dubbelbaanse uitvoering. Bovendien verwacht 10% van de bedrijven die wellicht de komende 5-10 jaar de gemeente verlaten, dat verdubbeling de kans dat ze in Ooststellingwerf zullen blijven met 80 – 100% vergroot.

>A lescon heeft op 10 juni jl. de eerste paal geslagen voor een nieuwe schaftwagenfabriek. Tot nu toe was Alescon Schaftwagens werkzaam in de hoofdvestiging in Hoogeveen. Door de toename van de productievolumes maar ook van alle aanvullende diensten zoals keuring,

>V CD heeft een grote opdracht gegund gekregen door het Medisch Centrum Leeuwarden (MCL). Het betreft de aanschaf van Online DBC Enterprise voor registratie en validatie van alle activiteiten op het gebied van de geestelijke gezondheidszorg. Daarnaast gaat het MCL de facturatie van de Diagnose Behandeling Combinaties (DBC) in de geestelijke gezondheidszorg uitbesteden aan het VCD Shared Service Center.

>S ara Lee/DE stelt de ingebruikname van de nieuwe koffiefabriek in Joure een jaar uit. Op dit moment is de bouw van de fabriek voor productie van oploskoffie nog in volle gang, maar de inrichting zal worden uitgesteld tot 2011. Door het economische tij is de sterke groei in afzet van oploskoffie naar landen als Australië en Rusland sterk afgenomen. Sara Lee/ DE investeerde 62 miljoen euro in de nieuwe fabriek.

>M eyer Werft GmbH uit het Duitse Papenburg, organiseert op 22 augustus 2009 voor de tweede maal een regiodag. Na de succesvolle eerste editie, vorig jaar, worden opnieuw ondernemers uit de omliggende regio en in de provincies Friesland, Groningen en Drenthe uitgenodigd om de informatie- en netwerkbeurs te bezoeken. Naast diverse presentaties is er onder andere ook gelegenheid om de Baudockhallen I en II te bekijken. Geïnteresseerde bedrijven kunnen zich inschrijven voor de regiodag via de website www.meyerwerft.de

>A kzoNobel Zout in Delfzijl gaat fors investeren in de zoutfabriek. De capaciteit van de bestaande fabrieken wordt met ruim tien procent uitgebreid. Een crystallizer van 25 meter hoog, een diameter van 8 meter en met een gewicht van 70 ton, gaat hierbij een belangrijke rol vervullen. In dit apparaat wordt pekelwater verhit tot het water verdampt en het zout kristaliseert. Vrijkomende stoom wordt benut voor het indampingsproces. AkzoNobel verwacht met deze investering de toekomstige groei van de zoutmarkt op te vangen.

>H et Universitair Medisch Centrum Groningen (UMCG) ontvangt 40 miljoen euro uit het Fonds Economische Structuurversterking voor het LifeLines-onderzoek. Dit is een groot wetenschappelijk onderzoek waarbij 165.000 personen in de drie noordelijke provincies gedurende minimaal dertig jaar gevolgd worden. Met de financiële injectie wordt een biobank-faciliteit gerealiseerd waarmee het mogelijk is om de gegevens van de deelnemers op een geavanceerde manier op te slaan en toegankelijk te maken voor wetenschappelijk onderzoek. Daarbij gaat het zowel om het bewaren van verzameld lichaamsmateriaal als om digitale opslag van data.

– Geef uw bedrijfsnieuws door via [email protected] –

12


Lambert Zwiers [email protected]

KoersVAST

Evenwichtig lange termijn advies SER Noord De noordelijke eenheid moet versterkt worden door langdurig en intensieve noordelijke samenwerking. Dat stelt de SER Noord in een advies getiteld ‘KoersVAST’ gericht aan de provinciebesturen van Drenthe, Friesland en Groningen. Als het aan de Sociaal Economische Raad Noord-Nederland ligt, dan varen de noordelijke provincies een sociaal-economische koers op basis van Vasthoudendheid, Arbeid, Samenwerking en Trots. Dat staat in het advies KoersVAST dat onlangs werd aangeboden aan Max van den Berg, Commissaris van de Koningin in Groningen en inkomend voorzitter van het Samenwerkingsverband Noord Nederland. De SER Noord-Nederland bestaat uit vertegenwoordigers van werkgevers en werknemers en een aantal onafhankelijke deskundigen. Het geeft gevraagd en ongevraagd advies aan het SNN over alle onderwerpen die van invloed zijn op de sociale en economische ontwikkeling van Noord-Nederland. Namens VNO-NCW

Noord maken voorzitter Bert van der Haar en directeur Lambert Zwiers deel uit van dit belangrijke adviescollege. In KoersVAST wordt gepleit voor langdurige en intensieve noordelijke samenwerking die gericht is op het versterken van de noordelijke eenheid en het voorkomen van versnippering. De belangrijkste rol die een overheid kan spelen in een succesvolle ontwikkeling van een regio is het vaststellen van een doel, het voeren van een consistent en doelvast beleid en het scheppen van ruimte voor ingetogen en professioneel leiderschap. Voor de ontwikkeling van Noord-Nederland is derhalve een resolute en richtinggevende overheid essentieel, waarbij elke provincie zich dienstbaar maakt ten nutte van

initiatieven en activiteiten van collega provincies.

Vasthouden Volgens de SER Noord-Nederland moeten de drie provincies vasthouden aan de koers die ze samen uitzetten en de doelen die ze nastreven. Of het nu gaat om beleid gericht op het stimuleren van economische sectoren, op de ruimtelijke ordening of op het verbeteren van de arbeidsmarkt: beleid moet consistent en doelvast zijn. En het moet gedurende lange tijd krachtig en eendrachtig worden doorgezet. Houd vast aan een eenmaal gekozen sector, kernzone of innovatiethema en verander de aanpak niet na twee of vier jaar. Noord-Nederland

OpiNie

13

heeft drie intrinsieke sterkten: de ‘ijlheid’ (ruimte van hoge kwaliteit), het dienstbare en betrouwbare doe-karakter van de bevolking en de noordelijke verbondenheid. Deze sterkten moeten behouden en benut worden, aldus de SER NoordNederland. Dat betekent dat vastgehouden moet worden aan de principes van het kernzonebeleid om de kwaliteit van de ruimte zo goed mogelijk te behouden. Daarnaast moet ook onderkend worden dat die intrinsieke sterkte ‘ijlheid’ ook problemen in zich bergt: het gevaar dat zorg, onderwijs en openbaar vervoer verdund raken en in kwaliteit dalen. Dat betekent extra investeringen in de ijlere regio’s om deze voorzieningen op een goed peil te houden, en in de ‘volle’ regio’s extra investeringen om congestie te bestrijden. Veel organisaties in Noord-Nederland werken al regiobreed samen. In KoersVAST wordt de noodzaak benadrukt dat ook op bestuurlijk niveau, van nature geordend naar de grenzen van provincies en gemeenten, de samenwerking overal op een vergelijkbaar grensoverstijgend niveau komt. Dan verandert de natuurlijke neiging van besturen de eigen directe achterban op korte termijn terwille te zijn in een gezamenlijk besef dat er veel te winnen valt bij onderlinge structurele samenwerking. Alleen dan kan worden vermeden dat diezelfde grenzen belemmeringen worden of een rationeel gebruik van middelen doorkruisen. De SER Noord-Nederland roept de besturen van de provincies en gemeenten dan ook op om zich te richten op eenheid in verscheidenheid en te waken voor versnippering. Zij moeten expliciet laten zien dat Noord-Nederland als regio denkt vanuit de eigen sterkten en het niet zoekt in claims gebaseerd op achterstanden. Een ‘noordelijke Sterkten Strategie’ zal op termijn onvermijdelijk leiden tot bestuurlijke opschaling naar een noordelijk landsdeelbestuur.

Branding Concrete stappen voor het versterken van de noordelijke samenwerking moeten gezet worden op ruimtelijk gebied, arbeidsmarkt en gebiedspromotie. Op deze drie terreinen hebben de provincies momenteel elk hun eigen beleid, terwijl een krachtig landsdelig beleid gewenst is. Noord-Nederland moet consequent de boodschap neerzetten van een trotse, eensgezinde en zelfbewuste regio. SER Noord dringt aan op een consistente,

regiobrede branding die de verscheidenheid recht doet en de regionale sterkten nationaal en internationaal profileert. Bij de branding zullen ook de regionaal gevestigde en internationale opererende bedrijven moeten worden betrokken. De mate waarin overheidsbeleid de ontwikkeling van bepaalde sectoren kan beïnvloeden moet niet overschat worden. Hoe sectoren zich in de toekomst ontwikkelen is afhankelijk van nationale en internationale ontwikkelingen waarop het bestuur van Noord-Nederland weinig of geen invloed heeft. Veel beslissende keuzes worden door de ondernemers gemaakt. De overheid kan niet op de stoel van ondernemer gaan zitten. Wel kan zij in faciliterende zin een rol spelen bij de economische ontwikkeling, steeds tegen de achtergrond van de eerder genoemde noodzaak van vasthoudendheid. De SER Noord-Nederland adviseert om snel tot een portfoliobenadering te komen. Dit houdt in dat pieken en speerpunten niet

meer in isolement worden beoordeeld, maar dat het effect van de portfolio als geheel wordt geoptimaliseerd. Zodoende kan de stimulering van de regionale economie evenwichtig vormgegeven worden en kunnen de toekomstige beschikbare middelen zo goed mogelijk ingezet worden. Noord-Nederland moet volgens KoersVAST de criteria definiëren waarop de economische activiteiten in de portfolio beoordeeld worden. Zulke criteria kunnen bijvoorbeeld zijn: bijdrage aan brede werkgelegenheid, bijdrage aan het duurzaam maken van NoordNederland, bijdrage aan samenwerking

De SER Noord-Nederland maakt zich zorgen over de kwaliteit van het primaire onderwijs. 17% van de basisscholen in de noordelijke provincies hebben het predikaat zwak tot zeer zwak. Hierover zal de adviesraad een separate discussie opstarten.

van partijen in de regio, of de bijdrage aan het imago en de bekendheid van de regio. Beschouw de huidige en de verwachte toekomstige positie van pieken en speerpunten tegen deze criteria. Geef vervolgens gericht steun aan die pieken en speerpunten die het beste perspectief bieden. Zorg tegelijkertijd dat de portfolio een aantal (opkomende) sectoren bevat met de potentie om te groeien.

decennia Volgens de SER Noord-Nederland is het bij de eenmaal gekozen stimuleringsmaatregelen vervolgens een kwestie van lange adem. Of het nu gaat om financiële ondersteuning, het reserveren van ruimte voor uitbreiding van activiteiten of het stimuleren van kennisinfrastructuur, het moet voldoende lang voortgezet worden. Dus ga uit van decennia en niet van de gemiddelde zittingsperiode van politieke gremia. Beoordeel periodiek of de samenstelling van de portfolio nog gezond is en of bijsturing nodig is. De SER Noord-Nederland zal niet lijdzaam afwachten wat de noordelijke provincies met het advies gaan doen. In de tweede helft van het jaar zal de Raad het strategisch advies verder uitwerken in operationele vorm en daarover in overleg treden met de SNN-bestuur. VNO-NCW Noord is tevreden over het advies en zal zowel in SER-verband als ook via eigen kanalen trachten de hoofdlijnen van het advies uitgevoerd te krijgen. <

14


Deloitte Technology Fast50 Verkiezing van snelstgroeiende technologiebedrijven Voor het tiende jaar organiseert Deloitte in 2009 samen met haar sponsorpartners de Technology Fast50, een jaarlijks terugkerende verkiezing van de 50 snelstgroeiende technologiebedrijven in Nederland. De selectie vindt plaats op basis van de percentuele omzetgroei over de afgelopen vijf jaar. De deelnemers kunnen afkomstig zijn uit de publieke en private sector en omvatten alle technologie segmenten waaronder software, internet, biotech/life sciences, green tech, computers/randapparatuur, halfgeleiders, communicatiemiddelen/netwerken en media/ entertainment.

In 2008 is Albumprinter tot winnaar uitgeroepen van de Deloitte Technology Fast50. Daan Witteveen, partner bij Deloitte en programmaleider Fast50: ‘De Fast50 bedrijven zijn de toekomst van Nederland. Winnaar Albumprinter wist bijvoorbeeld over de afgelopen vijf jaar een omzetgroei van 21952,02% te realiseren. Dan laat je zien dat innovatie in je genen zit en je technologie schaalbaar is.’ Op de tweede plaats eindigde ReplaceDirect, met een gemiddelde omzetgroei van 5279,31% over de laatste vijf jaar. Greetz is derde geworden. Zij wisten over de afgelopen vijf jaren een gemiddelde omzetgroei van 4015,62% te behalen. De Sustainable Grower Award voor duurzame groei ging naar Topicus, gespecialiseerd in ketenintegratie, het realiseren van Software as a Serviceapplicaties en procesmanagement voor de sectoren Finance, Zorg en Onderwijs. Trafic4u en Bencom waren de toppers uit het noorden van Nederland.

Fast500 De Deloitte Technology Fast500 is de jaarlijkse ‘groeicompetitie’ voor technologiebedrijven uit Europa, het Midden-Oosten en Afrika (EMEA). Winnaar 2008 met een groeipercentage van 28.558,39% werd het Britse softwarebedrijf Thunderhead Ltd. Albumprinter is als tweede geëindigd, en is hiermee het snelstgroeiende

praktijk

Fast50 bedrijven: de toekomst van Nederland

bedrijf van de Fast 500 binnen de categorie media/entertainment. De Fast500 telt in totaal 58 Nederlandse technologiebedrijven. Naast Albumprinter hebben ook ReplaceDirect en Greetz een plaats in de top 25 weten te veroveren. De gezamenlijke Fast500-bedrijven realiseerden in vijf jaar tijd een gemiddeld groeipercentage van 1297%. Softwarebedrijven blijven verder de ranking domineren met in totaal 197 bedrijven. De internet/media branche is met 98 bedrijven vertegenwoordigd, gevolgd door 64 telecom/netwerk bedrijven. Wilt u liever persoonlijk contact, dan kunt u contact opnemen met ons Fast50team in Noord-Nederland welke geleid wordt door Rene de Wilde, partner bij Deloitte (tel: 058 2999523) <

ast50 2009 F Vanaf nu kunt u zich online inschrijven voor deelname aan de Fast50 2009. Kijk voor informatie en criteria voor deelname op www.fast50. nl. Bedrijven jonger dan vijf jaar kunnen aan de Fast50 competitie meedoen in de categorie Rising Star. In deze categorie gelden andere criteria en vindt de selectie door een vakjury plaats. De inschrijving sluit op 1 september 2009.

15

Christel Slim [email protected]

Das Auto Bedrijfsbezoek Volkswagen fabriek Emden

vereniging

Bedrijfsbezoeken van VNONCW Noord vinden normaliter binnen de grenzen van de noordelijke provincies plaats. Maar op 18 mei jl. gingen leden uit Groningen en Friesland de landsgrenzen over voor een verrassend bedrijfsbezoek aan de Volkswagen fabriek in het Duitse Emden. Per auto loopt de route naar de Volkswagenfabriek in Emden om de Dollard heen. Onder het motto ‘de kortste weg is een rechte lijn’ werd gekozen voor een boottocht vanuit Farmsum. Dit bood meteen de gelegenheid voor een presentatie over de fiscale en juridische gevolgen van het zakendoen in Duitsland door Marcel Verwaal, belastingadviseur en tevens steuerberater bij Ernst & Young Groningen. VNO-NCW Noord liet onlangs door AIESEC trainee Alexander Neumann onderzoek verrichten naar de samenwerking tussen Nederland en Duitsland. Hieruit bleek dat de juridische rompslomp door ondernemers als een beperkende factor voor het internationaal zakendoen wordt ervaren. Marcel Verwaal ging in zijn presentatie onder andere in op de mogelijkheden voor vestiging van een Nederlandse ondernemer in Duitsland. Veelal wordt dit gezien als een belangrijk ijkpunt, terwijl het zeer goed mogelijk is de Duitse markt te verkennen en vervolgens te veroveren door het aanstellen van een (vaste) vertegenwoordiger. Uiteraard heeft dit gevolgen voor de heffing van belastingen in Duitsland. De ondernemer doet er goed aan om zich goed te laten voorlichten op dit gebied alvorens de stap te nemen. Bij aankomst in de haven van Emden stonden twee touringcars klaar om het gezelschap naar de fabrieksterreinen van Volkswagen te brengen. Een imposant terrein met een totale oppervlakte van 6.000.000 m². In de enorme fabriekshallen gaan de verschillende onderdelen

van alle varianten van de VW Passat in een constant tempo aan de bezoekers voorbij. Dat aan de gehele productie enorm ingewikkelde logistieke processen ten grondslag liggen, blijkt al snel uit de wijze waarop wordt geproduceerd. Alle typen, kleuren en gewenste opties worden aan de juiste auto gekoppeld. Een indrukwekkend proces. In de fabriek wordt veel gebruik gemaakt van robots, onder meer bij het lassen. Van de wereldwijde crisis lijkt de VW fabriek in Emden niet veel last te hebben. Op hoogtijdagen kunnen in de fabriek in Emden maximaal 1.150 personenwagens worden geproduceerd. Op dit moment rollen er dagelijks zo’n 900 tot 1.000 wagens van de band. De geproduceerde auto’s zijn allemaal verkocht, er worden geen auto’s op voorraad geproduceerd.

Business Plus Gastheer Dieter Frikke, een van de management-team leden van de fabriek, is tevens voorzitter van de Centers of Competence e.V. Bij deze vereniging zijn 41 bedrijven uit noordwest Duitsland aangesloten die gezamenlijk ongeveer 55.000 werknemers vertegenwoordigen. Teneinde de samenwerking tussen Nederlandse en Duitse bedrijven te stimuleren organiseert Centers of Competence e.V. op 25 en 26 november 2009 in Emden voor de derde keer de Business Plus beurs. Centraal tijdens deze beurs staat Noord-Nederland als partnerregio. VNONCW Noord zal tezamen met de Kamer van Koophandel Noord-Nederland en de Duitse Industrie- und Handelskammer een programma samenstellen voor de

Nederlandse ondernemer. Het programma zal zowel interessante mogelijkheden bieden voor ondernemers die zich op de beurs willen presenteren als voor de ondernemers die de beurs graag willen bezoeken. Mocht u interesse hebben, dan kunt u alvast contact met ons opnemen. De terugreis naar de haven van Farmsum ging over land met twee touringcars. De deelnemers waren merkbaar onder de indruk van dit bezoek. Je krijgt ook niet iedere dag de mogelijkheid om een kijkje te nemen in de keuken van een fabriek met een dergelijke omvang! <

16



Hoe snel betalen noordelijke overheden Ranglijst betalingstermijnen

VNO-NCW Noord heeft eind januari de noordelijke gemeente- en provinciebesturen opgeroepen hun betalingstermijnen te bekorten. Dit naar aanleiding van meldingen via onder andere www. meldpuntkredietcrisis.nl van ondernemers die te maken hadden met overheidsorganen die de wettelijke betalingstermijn van 30 dagen overschreden. Vanwege de recessie krijgen veel bedrijven problemen met hun liquiditeit en daarom is het van belang dat facturen zo snel mogelijk betaald worden. Het aantal reacties van overheden op de oproep was in eerste instantie beperkt. Daarop werden de overheden opgeroepen in elk geval inzichtelijk te maken welke betalingstermijnen zij hanteren, ook als er geen plannen waren om deze te bekorten. Inmiddels hebben 34 noordelijke overheden gereageerd. Op basis hiervan is een tussentijdse ranglijst opgemaakt.

Omdat de aangeleverde gegevens veel verschillen vertonen in detailniveau, is het niet mogelijk gebleken een top 34 te maken, waarbij aan elke overheid een unieke positie toegekend wordt. Wel kunnen een aantal groepen onderscheiden worden: > E en voorhoede, lopend van Winschoten tot en met Bedum, met een betalingstermijn van rond de 14 dagen > De top van de middenmoot: Bolsward tot en met Scheemda, met een betalingstermijn van rond de 21 dagen > Het peloton, waarbij ofwel de termijn gehanteerd wordt die op de factuur vermeld staat ofwel uitgegaan is van 30 dagen. Overigens moet hierbij aangetekend worden dat overheden die de termijn op de factuur hanteren, gemiddeld een kortere betalingstermijn kunnen hebben. Maar dat is niet op te maken uit de aangeleverde gegevens.

actueel

Naar aanleiding van klachten over het betalingsgedrag van noordelijke overheden, riep VNO-NCW Noord hen op de betalingstermijnen te bekorten. Een inventarisatie leert dat de overheden naar eigen zeggen tijdig betalen. Wat opvalt is dat vrijwel alle overheden aangeven voor het overgrote deel binnen de uiterste betalingstermijn van 30 dagen te blijven. Wel werd de kanttekening geplaatst dat betalingen die wel langer duren, samenhangen met onduidelijke facturen of onenigheid over het geleverde. Tenslotte kan het ook zo zijn dat vooral de overheden met de kortste betalingstermijnen gereageerd hebben.

Wederhoor De lijst is samengesteld op basis van de door de overheden aangeleverde gegevens. Ondernemers zijn van harte welkom hun ervaringen te vergelijken met deze lijst en eventuele verschillen door te geven via [email protected] Er zal zorgvuldig met uw reacties worden omgegaan. <

17

Overheid

Betalingstermijn

Aanvullende opmerkingen

gemeente Winschoten

Sinds 1 maart: 10 dagen

Was in 2008: gemiddeld iets meer dan 20 kalenderdagen.

gemeente Ferweradiel

bijna alle nota’s binnen 14 dagen

gemeente Marum

69% binnen 7-13 dagen; 22% binnen 14-20 dagen;

gemeente Bedum

gemiddeld 17 dagen

gemeente Bolsward

facturen tot 1.000 euro binnen 14 dagen, de rest binnen 28 dagen

gemeente Grootegast

binnen 21 dagen

gemeente Groningen

Sinds 1 maart: 21 dagen.

Was: gemiddeld binnen 29 dagen

gemeente Ten Boer

Zie Groningen

waar mogelijk binnen 14 dagen, maar vanwege de samenwerking met de gemeente Groningen kunnen met betrekking tot uitbesteed werk geen uitspraken gedaan worden.

waterschap Hunze en Aa’s

21 dagen is gangbare termijn.

Uiterste best wordt gedaan om dit terug te brengen naar 14 dagen.

gemeente Leeuwarden

90% binnen 23 dagen

Er worden interne maatregelen genomen om dit verder aan te scherpen.

provincie Groningen

23,4 dagen in 2008

Proberen om deze termijn verder omlaag te brengen.

gemeente Heerenveen

23 dagen, was 27 dagen in 2008

Procesmatige kant volledig gedigitaliseerd met meerdere betalingsmomenten per week.

gemeente Scheemda

Merendeel binnen 21 dagen, uitgangspunt is 30 dagen.

gemeente Achtkarspelen

binnen 25 dagen

gemeente Franekeradeel

Standaard 25 dagen. Overige conform betalingstermijn die op factuur vermeld staat

gemeente Dantumadiel

In meeste gevallen worden de facturen na ca. 25 dagen betaalbaar gesteld.

gemeente Ameland

Betalingstermijn die op factuur vermeld staat

gemeente Appingedam


gemeente Coevorden


gemeente Meppel


gemeente Wûnseradiel


gemeente Noordenveld

Betalingstermijn die op factuur vermeld staat. 80% binnen 30 dagen

gemeente Slochteren


waterschap Reest en Wieden


gemeente Menaldumadeel

zo snel mogelijk, in elk geval binnen wettelijke termijn

Ambitie om het direct na akkoord te doen.

provincie Fryslân

Uitgangspunt is 30 dagen. In 2008 was 81,9% tijdig betaald, 15,8% 0-10 dagen te laat;

Voornemens de factuurafhandeling in 2009 te digitaliseren. Standaard betalingstermijn is inmiddels op 28 dagen gezet.

gemeente het Bildt

30 dagen, tenzij kortere termijn op factuur wordt aangegeven.

gemeente De Wolden

30 dagen, zo nodig aangepast naar 14 of 8 dagen

gemeente Kollumerland

30 dagen, vaak ook eerder

gemeente Terschelling

30 dagen, in enkele gevallen 14 dagen

gemeente Loppersum

Gemiddeld 30 dagen

gemeente Pekela

30 dagen

Er wordt wekelijks een betaalrun gedaan waarbij betalingstermijn met maximaal 3 dagen overschreden wordt.

gemeente Haren

75% binnen 30 dagen; 93% binnen 45 dagen

Aandacht richt zich op het voldoen aan de wettelijke betalingstermijn. Als dat gerealiseerd is zal de aandacht verschuiven naar het bekorten van de betalingstermijn.

gemeente Vlagtwedde

leeuwendeel 30 tot 45 dagen

Vanwege gehanteerde systeem onmogelijk betalingstermijn te bepalen. Het is de bedoeling om in de toekomst inkomende facturen digitaal te verwerken.

Achtkarspelen is één van de proefgemeenten met het elektronisch verwerken van rekeningen van bedrijven wordt onderzocht.

In verband met de beperkte liquiditeit van de gemeente wordt verkorten van betalingstermijnen niet overwogen.

18


Kirsten Wind-Ahlers [email protected]

LiveWIRE Young Business Award

“Je hoeft niet zelf het wiel uit te vinden”

In het hoofdkantoor van de NAM in Assen ontmoet Olaf Keur van KeurICT nog één keer zijn mentor Hans van Heijningen en vertelt over zijn ervaringen als jonge ondernemer. ‘Het is belangrijk dat ook andere mensen jouw product zien als innovatief en noodzakelijk.’ KeurICT won de regiowedstrijd, mocht daarom deelnemen aan de landelijke finale en kreeg daarbij coaching van Hans van Heijningen, financieel manager bij de NAM. ‘Je komt in een wereld waar zoveel kennis zit. Je voelt je daardoor sterker, omdat je niet het gevoel hebt dat je zelf het wiel moet uitvinden. Met de prijs van de regiofinale konden we heel veel kennis inwinnen’, vertelt hij. ‘Was het een geldprijs geweest, dan had ik al deze ervaring nu niet opgedaan. Dan was ik op een heel andere manier van start gegaan.’ Keur is zichtbaar blij met de ontwikkelingen binnen zijn onderneming. Het enthousiasme straalt van hem af als hij vertelt over de projecten waarmee hij bezig is en de hulp die hij dankzij LiveWIRE daarbij heeft gehad.

Eind november moest Keur de jury -waarvan Van Heijningen voorzitter wasin een elevator pitch van vijf minuten overtuigen van zijn succesvolle onderneming. ‘Met een enthousiast verhaal beginnen is voor mij niet zo’n probleem’, lacht Keur. ‘Alleen het stoppen is wat moeilijker.’ Zijn winnende idee heet NovoMentor, een softwarepakket voor scholieren, dat een nieuwe methode biedt om kinderen spelenderwijs te laten leren. ‘Op een bepaald moment kreeg ik samen met mijn compagnon Wybren Kapenga het idee om kinderen met onze software weer naar buiten te halen. Want waarom zou je een bloemetje op een bord tekenen als je die buiten kunt vinden? Je kunt kinderen juist veel enthousiaster maken door naar buiten te gaan en met mobiele technologie te laten werken. En daar is de NovoMentor uit voortgekomen, een combinatie van een draagbare computer, gps en lesprogramma’s. Daarmee kun je een geschiedenisles over Prins Willem van Oranje ervaren in de Nieuwe Kerk in Delft, waar de geschiedenis van Willem van Oranje zich voor je ogen afspeelt door middel

“Gaan is alles, boem is ho”

van filmpjes, vragen en opdrachten. Veel ict-projecten zorgen ervoor dat leerlingen achter internet gaan zitten in het klaslokaal. NovoMentor haalt de kinderen naar buiten en laat ze dingen in hun omgeving ervaren en leren. Je betrekt je omgeving bij je lesmateriaal. En door meerdere zintuigen en intelligenties aan te spreken, onthouden leerlingen het veel beter.’ Om NovoMentor van de grond te krijgen, mocht Keur dankzij LiveWIRE gebruik maken van de expertise van de NAM. ‘Wat heel belangrijk is, en daar was ik me in het begin niet van bewust, is dat als je een koers inslaat je erkenning zoekt. Dat ook andere mensen jouw product als innovatief en in de toekomst misschien wel noodzakelijk zien in een bepaalde branche. Daarnaast zit bij de NAM verschrikkelijk veel ervaring. Als je ergens niet uitkomt, kun je het gewoon vragen,’ vertelt Keur. ‘Wij zijn heel studentikoos begonnen. Ik had gesprekjes hier en opdrachtjes daar, maar op een gegeven moment ga je je wel realiseren dat dat niet tot in de lengte van dagen gaat duren. Dat lukt gewoon niet, dus op een bepaald moment moet je gaan

praktijk

Een half jaar geleden won Olaf Keur de regiofinale van de Young Business Award, een ondernemerswedstrijd waarin de meest technisch innovatieve deelnemers met elkaar strijden om de hoofdprijs: een bedrag van 10.000 euro en professionele coaching.

19

professionaliseren binnen je organisatie. Die switch is van levensbelang.’

om met een grote onderneming samen te werken.’

Hij kreeg daarbij hulp van Hans van Heijningen. ‘We wilden niet alleen een geldprijs geven, maar ook kijken op welke manier we de winnaar konden helpen. We wilden Olaf ondersteunen met de kennis die we hebben, en hebben we de kennis niet zelf dan zouden we dat ergens aanbesteden,’ aldus Van Heijningen. Maar volgens de financieel manager zijn de gesprekken met jonge ondernemers ook nuttig voor de NAM zelf. ‘Het is voor ons ook heel interessant om met mensen in de wereld om ons heen te praten. We zijn geen gesloten netwerk, maar willen juist open zijn en meedoen aan innovatieve projecten. Om zo contact met buiten te houden. Je weet namelijk nooit wat er allemaal uit voort kan komen.’ Keur: ‘En als je een LiveWIRE Young Business Award wint en Shell en NAM zijn daarbij, dan straalt dat op je af. Als mensen die grote namen zien, denken ze: ‘Dat moet wel wat zijn, anders waren ze niet genomineerd. Voor je naam is het als klein bedrijf heel goed

Samen met Van Heijningen besprak Keur de mogelijkheden van NovoMentor. Van Heijningen zag al snel meer mogelijkheden voor de gebruikte technologie. ‘Het kan bijvoorbeeld ook worden ingezet voor veiligheid’ vertelt de financieel manager. ‘Zo kan het worden ingezet bij de introductie van nieuwe werknemers van NAM, die zich moeten verdiepen in de veiligheid van een locatie. Maar het systeem kan ook, met een aantal aanpassingen, het onderhoud van onze systemen visueel maken. Technisch zie ik zeker mogelijkheden, het is breed toepasbaar. Ik zie in een heel breed scala van industriële mogelijkheden voor zijn product.’ Van Heijningen bracht Keur in contact met experts binnen NAM, om samen te kijken of de technologie van KeurICT kan worden ingezet binnen de aardolie maatschappij. ‘Gaan is alles, boem is ho’, geldt nu voor het ict-bedrijf van Olaf Keur en Wybren Kapenga. Dankzij de Young Business

Award groeit de onderneming als kool. In november maken jonge ondernemers uit het Noorden opnieuw kans om de regiofinale te winnen. Volgens Hans van Heijningen is het belangrijk dat de nieuwe deelnemers enthousiast zijn en vol inspiratie zitten. ‘Hun idee hoeft niet per se direct interessant te zijn voor de NAM. Maar ze moeten wel met iets komen dat innovatief is. Het moeten mensen zijn die hun kop durven uit te steken en het risico te nemen om voor zichzelf te beginnen. Mensen die zeggen: “Dit is mijn idee, zo wil ik mijn leven inrichten en daar ga ik voor!”’ <

20


Ingrid Venekamp [email protected]

Hoe is het een jaar later met….

Louw Schots, algemeen Louw Schots volgt per 1 juli Maarten de Roos op als algemeen directeur van Kip Caravans in Hoogeveen. Schots was de afgelopen 13 jaar werkzaam bij Stork Aerospace Industries. (NoordNieuws 3, 2008)

Hoe gaat het met u? ‘Het is nog niet helemaal een jaar geleden, maar het lijkt al veel langer te duren. Het is voor mij een hele andere wereld en ik ben niet bepaald op het optimale moment ingestapt. De caravanmarkt was al behoorlijk aan het dalen, en door de recessie komt dat natuurlijk in een stroomversnelling. Aan de andere kant zijn er wel een aantal ontwikkelingen die hoop voor de toekomst geven. Zo zijn we bezig met productvernieuwing en hebben we er een aantal nieuwe merken bij gekregen die ons vooral kansen geeft op de exportmarkt.’

Eind 2007 werd Kip Caravans meegezogen in een faillisement van de Tirus Group. Wat is er sindsdien met het bedrijf gebeurd? Na het faillissement van de Tirus Group, waar we onderdeel van waren, hebben de NOM en Private Plus Fund B.V.uit Heerenveen, een private investeerder, een meerderheidsbelang in het bedrijf genomen. Daarnaast heeft het management een klein gedeelte van het bedrijfsaandelen gekocht en is een doorstart gemaakt. Zowel de NOM als PPF dragen de werkgelegenheid in het Noorden natuurlijk een heel warm hart toe en zijn

ook bereid te investeren in de toekomst. Ondanks de zware markt is men positief gestemd, want er zit voldoende potentie in het bedrijf om er iets moois van te maken. We zijn bezig om het bedrijf weer helemaal op te bouwen en nu we weer een zelfstandige onderneming zijn geworden, zijn de mensen die in het bedrijf werken weer enthousiast. Ze lopen niet meer aan de leiband van een bedrijf dat er toch hele andere ideeën op na hield over caravans. We hebben nu de vrijheid ten aanzien van ontwikkeling van nieuwe modellen, van ons beleid, ten aanzien van export en eigen productie. Onze aandeelhouders hebben geïnvesteerd in het bedrijf, waardoor we een nieuwe paneellijn neer kunnen

zetten. Daarmee kunnen we onze eigen wanden, vloeren en daken nu zelf gaan produceren en daar ook een ontwikkeling doormaken. Dus ja, een enerverend jaar waarin een heleboel kansen worden en al zijn gecreëerd.

Hoe bent u omgegaan met de beeldvorming rond het faillisement? ‘Dat Kip failliet is gegaan heeft breeduit in alle media gestaan. We hebben het Journaal gehaald en verschillende andere tv- programma’s. Maar als je doorstart dan is dat minder interessant. Regionale kranten zoals het Dagblad van het Noorden, de Hoogeveense Courant en zelfs de Leeuwarder Courant hebben best wel regelmatig artikelen geplaatst over de

21

directeur Kip Nederland doorstart van Kip. Dus in de regio is het wel redelijk bekend, maar in de andere gedeelten van Nederland gewoon minder. Daarom doen wij onze stinkende best om op allerlei manieren de media te halen en die negatieve klank weg te krijgen. We zullen de komende tijd heel erg gefocust zijn om met een aantal goeie producten op de markt te komen en zeker ook waar mogelijk de publiciteit te zoeken.’

een jaar later

De Kip Caravan is in Nederland een begrip. Geldt dat buiten de landsgrenzen ook? ‘We zijn een Nederlands bedrijf in de maakindustrie dat echt een Nederlands product maakt. Daar mag je trots op zijn, dat stralen we ook uit. Wat mij positief stemt is dat een merk als Kip bijvoorbeeld ook in Duitsland heel bekend is. We hebben daar nu 2 keer op een beurs gestaan en heel veel mensen lopen langs die Kip kennen als een kwaliteitsproduct. Dat merk je ook in Scandinavië en Frankrijk, daar zijn we op dit moment ook actief. Maar het heeft tijd nodig, je moet er gewoon continue achteraan blijven trekken. Het is niet onze intentie om het grootste gedeelte van onze omzet te gaan exporteren, maar het is natuurlijk een welkome aanvulling op datgene wat je in Nederland verkoopt. We merken ook vraag uit Engeland, terwijl de caravanindustrie daar helemaal plat ligt. Met Kip hebben wij iets te bieden dat zich onderscheidt van andere aanbieders op deze markten.’

Speelt de vergrijzing ook een rol met betrekking tot vraag naar caravans? ‘Dat speelt absoluut positief mee. Je ziet dat het gros van de mensen die een caravan kopen inderdaad wat ouder zijn. Een beetje afhankelijk van het soort caravan zal daar een bepaalde gradatie in zitten. Maar wat je nu ook heel veel ziet dat de jonge gezinnen de caravan lenen van vader en moeder en dat heeft ook effect. De meeste mensen kopen niet een caravan voor twee of drie weken in het jaar.

Als men nu het gevoel gaat krijgen: hé dit is best heel leuk en in Nederland en de omringende landen is het ook goed toeven, dan heb je kans dat mensen ook in het voor- en najaar met de caravan weggaan. Dan worden die drie weken vanzelf vijf of 6 weken. En dan wordt het natuurlijk wel interessant om zelf een caravan – nieuw danwel tweedehands – te kopen. Op dit moment is het ook zo dat er langer doorgereden wordt met de caravan. Men gaat minder snel over tot aanschaf van een nieuwe. Caravans gaan veel langer mee, de kwaliteit wordt steeds beter. Als je nagaat dat we in Nederland bijna 500.000 caravans hebben, dat is echt heel veel.

Wat zijn uw verwachtingen voor de toekomst? ‘Wij zijn bezig het bedrijf zo te positioneren dat we klaar zijn voor het moment dat de economie weer aantrekt. Dat betekent het neerzetten van producten waar we ons mee onderscheiden, inspelend op de wensen van mensen. Wij hebben concurrenten die een factor 10 groter zijn, dus dan moet je veel creatiever en slagvaardiger zijn om daar tegenop te kunnen. Daardoor hebben we ons marktaandeel kunnen waarborgen. Wij pakken de zaken soms net even anders aan. Dat gebeurt door een herkenbaar design en een andere benadering van het product. Daarnaast is de organisatie verder geprofessionaliseerd, om tegen minimale kosten zo efficient mogelijk een kwaliteitsproduct te leveren. Dus op het moment dat de economie weer aantrekt hebben we een rooskleurige toekomst. Voor ons geldt wat voor zoveel bedrijven geldt: het is een kwestie van de moeilijke tijd doorkomen en zorgen dat je zowel qua organisatie en product gereed bent voor de toekomst. Daar hebben we steun bij van onze aandeelhouders, dus daar heb ik alle vertrouwen in. En wat betreft Noord-Nederland zou ik het fijn vinden als het noordelijke bedrijfsleven zich nog beter zou weten te onderscheiden en daarmee technologische hoogwaardige werkgelegenheid aan zich weet te bin-

den. Want als je ziet wat er in het westen en zuiden van het land gebeurt, dan hebben we een behoorlijke inhaalslag te maken. Een noorderling is geliefd om z’n inzet, vastberadenheid en trouw, dus noorderlingen trekken weg naar andere delen van het land. Maar als je die kracht in Noord-Nederland weet te bundelen, kan je het nog veel verder schoppen.’

Trekt u zelf veel rond? Ik ben geboren in Zuid-Afrika. Mijn ouders zijn wel van origine Fries. Alleen hebben zij op een gegeven moment besloten te emigreren. Het is een geweldig mooi land. Mijn ouders waren fervente “caravaners”, dus we trokken daar veel rond met de caravan. Ik heb best heel veel van het land gezien en heb op heel veel verschillende plaatsen gewoond. Het werk van mijn vader noopte ons dat we regelmatig moesten verhuizen. Ik probeer het mensen wel eens uit te leggen: wat wij hier in Europa hebben aan natuurschoon en afwisseling, heb je daar nog in veelvoud. Je hebt daar van bounty-stranden tot bijna woestijn, tot complete wouden, uitgestrekte vlaktes, onvoorstelbaar mooi. In 1974 zijn we naar Nederland teruggekeerd. Daarna hebben we een tijd in Noord-Brabant gewoond en ben uiteindelijk op mijn 12de in Friesland terecht gekomen. Heb daar voortgezet onderwijs gedaan en een gedeelte van mijn studie gedaan. Daarna ben ik nog een beetje door Nederland gaan zwerven en uiteindelijk ben ik toch in Leeuwarden terecht gekomen. Ik heb ruim 13 jaar bij Stork Fokker AESP gewerkt hier in Hoogeveen, waarbij ik ook een gedeelte van de tijd in Papendrecht zat. Dat was omdat deze twee vestigingen samen gegaan zijn in verband met synergieeffecten. Beide bedrijven zijn actief in het bouwen van vliegtuigstructuren: defensie en ruimtevaart. Kortom: ik was gewend een beetje heen en weer te rijden en Leeuwarden - Hoogeveen is niet zo ver. <

22


John Dollenkamp [email protected]

praktijk

Over tijd Tijden veranderen, de economie draait een paar tandjes lager waardoor de organisatie van arbeid steeds meer maatwerk wordt. Wederzijdse aanpassing van medewerkers en bedrijf kan verder doorgetrokken worden.

Werkgeversvereniging AWVN verleent diensten rond onder meer arbeidsvoorwaarden (cao’s), functiewaardering, arbeidsrecht, beloningssystemen, competentiemanagement en sociale innovatie. AWVN werkt nauw samen met VNO-NCW. Het hoofdkantoor is gevestigd in Den Haag. AWVN heeft vestigingen in Haarlem, Barendrecht, Apeldoorn, Roermond en Groningen. Meer informatie: www.awvn.nl of neem contact op met de AWVN-werkgeverslijn, 070 850 86 05.

bij was het uitgangspunt vaak nog de werk/privé-balans van de werknemer. Inmiddels spelen bedrijfseconomische motieven een grotere rol en worden organisaties steeds meer afgestemd op zowel de vraag naar het eindproduct als op het aanbod van arbeidsuren. Medewerkers en bedrijf hielden bij de opname van vakantiedagen altijd al rekening met pieken en schoolvakanties.

Nu de gehele economie een paar tandjes lager draait, hebben vrijwel alle bedrijven collectief last van een overschot aan tijd. Overtijd, noem ik dat. Dat klinkt als het tegenovergestelde van overwerk en dat bedoel ik ook. Het aanwezige personeel heeft minder te doen en werkgevers zoeken naar middelen om die overtollige uren nuttig te besteden. Lukt dat niet, dan proberen bedrijven het werk anders te organiseren met het doel de kosten te reduceren. Bij deze afwegingen speelt vaak de gedachte mee dat de aanwezige

overtijd in de toekomst goed van pas zou komen. Maar ja, in tegenstelling tot geld kun je met tijd niet schuiven.

Of wel? We zien dat tijden veranderen. De organisatie van arbeid wordt steeds meer maatwerk. Veel bedrijven onderzoeken momenteel hoe ze hun arbeidsuren efficiënter kunnen indelen, maar helemaal nieuw is dat niet. We zagen de laatste jaren al een geleidelijke beweging naar flexibilisering van arbeidstijden. Daar-

Die wederzijdse aanpassing valt vaak nog verder door te trekken, bijvoorbeeld met flexibele roosters of een jaarurennorm. Zo brengen we overwerk in balans met overtijd. Voor de uiteindelijke structuur is natuurlijk wel gedegen voorbereiding en draagvlak in de organisatie nodig. Daarnaast heeft arbeidstijdenmanagement vaak nog juridische consequenties. Zo kan het bijvoorbeeld nodig zijn om nieuwe CAO-afspraken te maken. Een duurzame flexibilisering van de arbeidsorganisatie vraagt dan ook om tijdige voorbereiding. <

23

Akke Groenewoud [email protected]

Natuurlijk ritme Centraal thema voor toerisme Zuidoosthoek

actueel

Zuidoost Friesland heeft voldoende toeristisch aanbod, maar miste samenhang om de aandacht van de toerist te trekken. Daarom is een marketingconcept ontwikkeld, gebaseerd op de sterke punten van de regio. Rode draad: ‘Natuurlijk ritme’. Op 5 juni werd een marketingconcept gepresenteerd dat een einde moet maken aan de versnippering van het toeristisch aanbod in Zuidoost Friesland. Het idee van een marketingconcept dat de authenticiteit van de regio, de kwaliteit van het landschap, het cultureel erfgoed en de gemoedelijke sfeer samenvat onder één aansprekende noemer, mag met recht een Fiersicht (zie kader) worden genoemd. Het is geïnspireerd op de wijze waarop Umbrië en Toscane de leefbaarheid van het platteland versterkten. Daar werd de identiteit van de streek gepresenteerd als bijzondere kwaliteit en waardevol tegenwicht tegen de snelle wegwerpmaatschappij. Maar de initiatiefnemers hebben niet alleen geografisch verre horizonten. Het concept geeft wat hen betreft ook een richting aan de regio voor een lange termijn.

Stuwkracht Gebiedscoördinator Age Kramer van Plattelânsprojekten Zuidoost Fryslân wist dat de provincie Fryslân en de regio zowel in stuwkracht als in draagvlak zou moeten investeren om het project tot een succes te maken. De stuwkracht vond hij in Jan Hofstra van het Karmel Klooster in Drachten (die een soortgelijk concept als Frysk Fiersicht bij de provincie had ingediend) en strategisch adviseur Toerisme, recreatie en leisure Bertus van der Tuuk. Voor het noodzakelijke draagvlak vroeg hij hen een concept te ontwikkelen in nauwe samenspraak met ondernemers in de regio. Hofstra en Van der Tuuk legden contact met een aantal actieve spelers (Initia-

Jan Hofstra (rechts) en Bertus van der Tuuk tijdens een van de brainstormsessies in het Abe Lenstra Stadion in Heerenveen.

tiefgroep) en organiseerden twee goed bezochte brainstormbijeenkomsten in het Abe Lenstra Stadion in Heerenveen. Uit de ideeën die hier naar voren werden gebracht destilleerden zij de voor het concept belangrijke kenmerken van de regio. Ook deden ze een beperkte inventarisatie van het bestaande aanbod en keken naar de mogelijkheden om die twee samen te brengen onder één aantrekkelijke noemer. ‘We hebben het palet van mogelijkheden ingekleurd’, aldus Hofstra. ‘Vervolgens hebben we gekeken welke identiteit we aan dat palet konden toekennen en welke doelgroep dat aanspreekt.’

Authentiek Het resultaat is het plan dat Hofstra en Van der Tuuk op 5 juni voorlegden aan de betrokken ondernemers. Als verbindend thema is hierin gekozen voor de kernwaarden aangenaam, actief, inspirerend en authentiek. ‘Dat geeft de belevingswaarde van de regio goed weer,’ aldus Hofstra. De belangrijkste doelgroep die de regio daarmee kan trekken zijn mensen die bewust op zoek gaan naar groen en rust. Fietsers, wandelaars, genieters van het landelijke leven en zijn producten. Maar Hofstra is ervan

overtuigd dat het ook cultuurliefhebbers zal aanspreken. Wanneer het plan door de ondernemers en gemeenten wordt onderschreven, volgt na de zomer de volgende stap in de realisatie van het Fryske Fiersicht. Hierbij staan nieuwe samenwerkingsverbanden tussen ondernemers onderling, maar ook de samenwerking met Fryslân Marketing centraal. Over de wijze waarop deze initiatieven in Zuidoost Fryslân voortvarend worden opgepakt zal na de zomer meer duidelijkheid komen. <

Fryske Fiersichten Het toeristische concept voor Zuidoost Friesland maakt deel uit van het programma Fryske Fiersichten. Fryske Fiersichten staat voor de brainstormsessies die de provincie Fryslân in 2006 organiseerde over de toekomst van Fryslân. De meest aansprekende ideeën werden genoteerd en gebundeld met de toezegging dat de provincie de projecten zal stimuleren en waar mogelijk faciliteren.

24



30 jaar Vrouwennetwerk Groningen

3 decennia talent Dit jaar viert het Vrouwennetwerk Groningen haar dertigjarig bestaan. Ter gelegenheid hiervan is het boekje “Talent, de diversiteit in vrouwenloopbanen is van alle tijden” uitgebracht met als doel het inspireren van vrouwen om hun eigen keuzes in werk/privé te maken.

diversiteit in vrouwenloopbanen Ter gelegenheid van 30 jaar Vrouwennetwerk Groningen is het boekje “Talent, de diversiteit in vrouwenloopbanen is van alle tijden” uitgebracht. 16 vrouwen van verschillende leeftijden in verschillende beroepsgroepen vertellen over hun loopbaankeuzes. Zo vertelt de achttien-

jarige Brecht Kramer over de combinatie van een topsportcarrière als schaatster en het volgen van een opleiding: ‘In eerste instantie is het schaatsen voor mij het

allerbelangrijkst. Om me heen zie ik wel dat jongeren sneller stoppen met school, maar dat wil ik niet. Ik ga in ieder geval een HBO opleiding doen.’ Manon Copini, regiodirecteur Kantoren, regio NoordOost bij de ING, over het maken van carrièreswitches: ‘Ik had altijd het doel voor ogen dat ik het topmanagement in wil en heel veel internationale ervaring wilde opdoen. Maar ik heb nooit een vast uitgestippeld pad voor ogen gehad hoe ik dat zou moeten bereiken. Ik heb geleerd dat dat eigenlijk heel goed is, want mogelijkheden doen zich soms op de meest onverwachte momenten voor.’ Gerdie Klaassen, directeur van Kunststation C begon haar carrière in de jaren

zeventig en adviseert jonge vrouwen zichzelf wat meer tijd te gunnen: ‘Doe niet zo onrustig en begrijp dat het om een proces gaat. Wees niet altijd zo resultaatgericht, En blijf zakelijk. Ik zie in mijn omgeving dat vrouwen het soms moeilijk vinden op professioneel met elkaar om te gaan. Dat vind ik jammer want er zit zoveel kracht en talent bij jonge vrouwen.‘ De samenstellers van het boek hopen dat deze verhalen ook weer andere vrouwen inspireren om hun talenten te ontwikkelen. Zodat ook over dertig jaar de vraag opnieuw gesteld kan worden hoe het werkzame leven eruit ziet. Niemand kan in de toekomst kijken maar Jolanda Coenen is van één ding overtuigd: ‘Er zal meer diversiteit zijn en het aantal werkende vrouwen in alle posities zal zijn toegenomen. En dat betekent dat er mer talent beschikbaar is en dat is goed voor mannen en vrouwen. Meer informatie over het vrouwennetwerk is te vinden op www.vrouwennetwerk-groningen.nl. Via deze link kunt u ook het boekje bestellen. <

VeReNiGiNG

Het Vrouwennetwerk Groningen is een platform voor hoogopgeleide vrouwen: professionals, managers, vrouwen met een eigen bedrijf, vrouwen met een commerciële achtergrond en vrouwen uit de non profit-sector. Ondanks de verschillende achtergronden heeft iedereen elkaar en het netwerk kennis en ervaring te bieden. Dat is al dertig jaar de reden waarom werkende vrouwen van diverse leeftijden en beroepen samenkomen. Er heeft in de loop der tijd wel een verschuiving plaatsgevonden qua thematiek. Van het vraagstuk arbeidsparticipatie van vrouwen en meisjes naar het thema ‘delen van de macht’, vrouwen op invloedrijke posities. Jolanda Coenen, voorzitter van Vrouwennetwerk Groningen bevestigt dat er in die drie decennia veel veranderd is. ‘Als we terugkijken was het aantal werkende vrouwen klein en het aantal leidinggevende vrouwen heel klein. Nu is dat een veel gewonere zaak.’ Maar volgens Coenen is dit geen reden om tevreden achterover te leunen. Slechts 26% van de managementfuncties werd in 2007 bekleed door een vrouw. Coenen: ‘Het aantal vrouwen in leidinggevende posities is achtergebleven bij de verwachtingen van 30 jaar geleden. Daar valt dus nog wat te verbeteren.’

25

ACTUALITEITEN

Overdragen bedrijf makkelijker en goedkoper Met de nieuwe Wet schenken erfbelasting wordt het overdragen van een bedrijf – ook bij leven - makkelijker en goedkoper. Om het voortbestaan van een bedrijf niet in gevaar te laten komen bij een bedrijfsoverdracht, wordt het fiscaal eenvoudiger. In de nieuwe wet geldt een vrijstelling van 90 procent van de waarde van het bedrijf (is nu 75 procent). Deze vrijstelling wordt ook van toepassing op onroerend goed dat door de directeurgrootaandeelhouder ter beschikking wordt gesteld aan zijn vennootschap. Voor de verschuldigde belasting over de resterende 10 procent kan tien jaar uitstel van betaling worden verkregen. Daarnaast wordt het overdragen van een bedrijf bij leven een stuk eenvoudiger en voordeliger. Bij schenken worden leeftijdsgrens en arbeidsongeschiktheidseis losgelaten: de schenker hoeft niet langer arbeidsongeschikt of 55 jaar of ouder te zijn. Beoogde ingangsdatum van de herziene wet is 1 januari 2010.

Private Innovatievouchers De innovatievouchers worden uitgebreid met vouchers die kunnen worden ingezet bij private ondernemingen. Op 11 mei 2009 is een pilot private innovatievouchers gestart. Met deze pilot kunnen vouchers worden ingezet voor specifieke kennisvragen die publieke kennisinstellingen niet kunnen beantwoorden. In eerste instantie zijn 250 grote vouchers van 2500 euro en 250 kleine vouchers van 7500 euro beschikbaar gesteld. Later dit jaar volgt de andere helft. De voucherontvanger dient samen met de kennisleverancier tot een overeenkomst te komen die past binnen de regeling. Hierbij wordt de voucherontvanger begeleid door Syntens. Aan de hand van de overeenkomst geeft Syntens een advies aan SenterNovem in hoeverre de overeenkomst binnen de regeling past. Zie voor meer informatie: www.senternovem.nl/innovatievouchers

Fryslân start prijsvraag innovatief OV De provincie Fryslân heeft een prijsvraag uitgeschreven om innovaties in het Friese openbaar vervoer te stimuleren. Het is de bedoeling dat innovatoren en vervoerders samen koppels gaan vormen en met hun gezamenlijke innovatieve idee het collectief vervoer in Fryslân een impuls geven. Het idee moet passen binnen de categorieën duurzaamheid, technische innovaties of ruimtelijke kwaliteit en openbaar vervoer. De twee beste inzendingen winnen uiteindelijk ieder een stimuleringsprijs van € 50.000,- om hun innovatieve idee te kunnen ontwikkelen. Uitgewerkte ideeën kunnen tot 24 augustus ingediend worden, waarna deze worden beoordeeld door een deskundige jury. Er wordt beoordeeld op de criteria : innovativiteit, realiseerbaarheid, economische effectiviteit, nut voor de reiziger en positieve invloed op het imago collectief vervoer. Daarnaast krijgt het publiek de mogelijkheid om te stemmen op de genomineerden. Informatie over de prijsvraag is te vinden op www.fryslan.nl/ innovatieinvervoering

Laatste tender Innovatief Actieprogramma Drenthe Op 16 april is de derde en laatste tender van het Innovatief Actieprogramma Drenthe van start gegaan. Ondernemers in het Drentse mkb met een innovatief idee of actie kunnen een project indienen, al dan niet samen met onderwijs- en kennisinstellingen en met andere ondernemingen. De provincie Drenthe wil ondernemers stimuleren vernieuwende activiteiten te ontwikkelen. Het was aanvankelijk de bedoeling dat nog een vierde en vijfde tender zouden volgen, maar vanwege de economische situatie is besloten het resterende budget (ook van de 4de en

5de tender) voor deze 3de tender in te zetten. De 4de en 5de tender komen daarmee te vervallen. De inschrijftermijn sluit op 15 november 2009. Voor het verkrijgen van begeleiding moet het aanvraagformulier uiterlijk 30 september 2009 zijn ingediend. Zie voor meer informatie: www.innovatie.drenthe.nl/

Europees geld bij massaontslag Bedrijven en sectoren die zijn getroffen door de recessie kunnen bij massaontslag gebruik maken van geld uit het Europees Globaliseringsfonds. Met dit geld kunnen werknemers weer aan de slag worden geholpen met bijvoorbeeld scholing of hulp bij het opzetten van een eigen bedrijf. Minister Donner van Sociale Zaken en Werkgelegenheid wil het bedrijfsleven zoveel mogelijk ondersteunen om van de nieuwe mogelijkheid gebruik te maken. Bedrijven en sectoren moeten hun casus voorleggen aan het agentschap van het ministerie van Sociale Zaken. Het ministerie doet vervolgens de aanvraag in Brussel. Er moet wel sprake zijn van een massaontslag: 500 ontslagen in periode van vier maanden (voor één bedrijf) of een periode van negen maanden (voor een sector). Zie voor meer informatie: agentschap.szw.nl

280 miljoen euro voor innovatie in tijden van crisis Sinds 19 juni kunnen voorstellen worden ingediend voor de regelingen ‘Kenniswerkers’ en ‘High Tech Topprojecten’. ‘Kenniswerkers’ is bedoeld om kenniswerkers te behouden voor het Nederlandse bedrijfsleven. Bedrijven kunnen hun onderzoekers tijdelijk detacheren bij kennisinstellingen voor onderzoek en ontwikkeling op maatschappelijk belangrijke thema’s. Ook kunnen kennisinstellingen jonge onderzoekers aanstellen die nu niet aan de slag kunnen bij de bedrijven. Voor deze regeling kunnen tot en met 10 juli voorstellen worden ingediend. ‘High Tech Topprojecten’ richt zich op de high tech sector die momenteel hard getroffen wordt door de recessie. De omzet is bij sommige bedrijven met wel 60% gedaald waardoor bedrijven moeten snijden in de kosten. Hierdoor komen ook onderzoeksprojecten onder druk te staan. Juist deze projecten moeten ervoor zorgen dat de Nederlandse hightech sector wereldwijd voorop blijft lopen. Er kunnen tot en met 17 juli voorstellen worden ingediend. Voor deze regelingen is door Minister Van der Hoeven en minister Plasterk 280 miljoen euro beschikbaar gesteld, verdeeld over 2009 en 2010. De regelingen worden uitgevoerd door SenterNovem. Zie voor meer informatie: www.senternovem.nl/kenniswerkers www.senternovem.nl/hightechtopprojecten

26


Reinhardt Lagerwaard [email protected]

Deeltijd WW Buffer in economisch mindere tijden Sinds 1 april jl. is de regeling inzake deeltijd-WW in werking getreden. Het stelt werkgevers in staat werknemers te behouden, ook al lopen de orders terug. Er zitten echter een aantal haken en ogen aan deze regeling die niet moeten worden onderschat.

Eén van de voorwaarden die geldt voor een bedrijf dat een beroep wenst te doen op deeltijd-WW, is dat het bedrijf voldoende gezond moet zijn om door de crisis heen te komen. Het gaat dan vooral om bedrijven waarvan men een (tijdelijk) tekort verwacht aan omzet en orders. Deze bedrijven hebben vaak de behoefte om vooral gespecialiseerde vakkrachten voor het bedrijf te behouden, rekening houdend met het feit dat in de toekomst de vraag weer zal aantrekken. Vanaf 1 april kunnen werknemers dan ook worden geconfronteerd met deze deeltijd-WW. Wanneer deeltijd-WW wordt toegekend, behoeft een werknemer tijdelijk minder uren te werken. De werkgever betaalt enkel het salaris over de gewerkte uren en voor het restant krijgt de werknemer een WW-uitkering.

praktijk

In verband met de economische recessie stelde de regering in eerste instantie een bijzondere regeling voor werktijdverkorting in. Deze regeling liep op 21 maart 2009 af en werd met ingang van 1 april 2009 vervangen door de deeltijd-WW. Deze regeling loopt tot 1 januari 2010 waarna een herevaluatie zal plaatsvinden. De achterliggende bedoeling van de regeling inzake deeltijd-WW is dat werkgevers, daar waar zij wellicht werknemers anders hadden moeten ontslaan, deze vooreerst in dienst kunnen houden. Op deze wijze hoopt de regering de schadelijke gevolgen van de crisis voor zowel werkgevers als werknemers zoveel mogelijk te beperken.

Wenst een werkgever deeltijd-WW te kunnen aanvragen voor zijn werknemers, dan kan dat enkel na instemming van vertegenwoordigers van het personeel en/of de vakbonden. Wordt een aanvraag goedgekeurd, dan is dit in eerste instantie voor een periode van drie maanden. Vervolgens kan er twee keer een verlenging met zes maanden worden aangevraagd. In totaal kan deeltijd-WW zodoende een periode beslaan van 65 weken. Wel moet een betrokken werknemer voldoende WW-rechten hebben opgespaard om die periode te kunnen overbruggen.De voornoemde verlenging vindt bovendien alleen plaats als er daadwerkelijk werk is gemaakt van de scholing van deeltijd-WW’ers tijdens de deeltijd-WW periode. Dit in verband met het feit dat men van oordeel is dat scholing werknemers beter inzetbaar maakt. Aan de regeling kleven derhalve andere voor- en nadelen. Wanneer de omzet voor een bedrijf minder wordt, dan hoeft dit bedrijf niet direct zijn werknemers te ontslaan. Door aanspraak te maken op deeltijd-WW kunnen werknemers beter worden vastgehouden. Zo blijft ook de band met het bedrijf beter behouden. Ook blijft vakkennis binnen het bedrijf

behouden. Een nadeel voor de werknemer is echter dat hij wel in de WWregeling terecht komt en derhalve inteert op reeds opgebouwde WW-rechten. Ook bouwt de werknemer in die periode geen nieuwe WW-rechten op. Voordeel is echter dat de werknemer tijdens de deeltijd-WW niet hoeft te solliciteren of een reïntegratietraject behoeft te volgen. Het is de bedoeling dat de werknemer na afloop van de deeltijd-WW weer volledig aan het werk gaat bij zijn werkgever. Hij dient derhalve zijn oude aantal werkbare uren terug te krijgen. Moet de werkgever toch overgaan tot ontslag van de werknemer, dan dient de werkgever deze WW-uitkering deels aan het UWV terug te betalen. Hetzelfde geldt wanneer de werkgever de werknemer ontslaat binnen drie maanden na het beëindigen van de deeltijd-WW. Op de website van het UWV is een voorbeeld te vinden van het aanvraagformulier voor deeltijd-WW. Onderschat u echter niet de haken en ogen die aan deze regeling vastzitten. Laat u derhalve goed adviseren en bijstaan door een deskundig jurist. <

27

In deze rubriek houden we u op de hoogte van de activiteiten van VNO-NCW Noord.

JNO in actie

Jonge Noordelijke Ondernemers te water

VNO-NCW NOORD IN ACTIE

De activiteiten van JNO (Jonge Noordelijke Ondernemers), afdeling van VNO-NCW Noord voor leden onder de 40 jaar, draaien om het krijgen van informatie, inspiratie en leermomenten. Op 13 juni stonden echter vooral ontspanning en competitie centraal. Er zijn weinig plekken waar ontspanning en een sportieve omgeving zo goed gecombineerd kunnen worden als op de Friese meren. Met zon, een stevige bries en goed gezelschap bracht een groep JNO leden met partner en kinderen een schitterende verzorgde dag op de Friese meren door. Nadat de innerlijke mens verzorgd werd met Oranje koek en koffie in het Thee Huis in Grou, werd het gezelschap welkom geheten door de tweehoofdige vrouwelijke leiding van de dag: Janneke Hadders, voorzitter van JNO, en schipper Sietske Meeter. Vervolgens werd iedereen in het “JNO uniform” gestoken. Het schip met de toepasselijke naam ‘Vriendschap’ bracht de deelnemers naar ‘de Peal’, alwaar een kanowedstrijd werd gehouden. Dat ook jonge ondernemers hun generatieconflictjes kennen bleek wel uit het feit dat het ene team werd aangevoerd door “oud” JNO-voorzitter Alfred Welink en de ander door de huidige voorzitter Janneke Hadders. De strijd werd onderbroken voor een lunch, waarna de uitdaging om de spierballen van alle mannen nog een keer aan te spreken unaniem werd aanvaard. Een tweede kanorace volgde.

Moegestreden stapte eenieder weer aan boord van het schip, al dan niet met een nat pak. De zon bood volop gelegenheid om bij te kleuren en op te drogen. De dag werd afgesloten met een uitgebreid buffet en woorden van dank aan Alfred voor zijn inzet voor JNO. < Robbert Wittmaekers

28


Willem van Reijendam

Leonardoschool en bedrijfsleven hebben elkaar nodig In Groningen en Delfzijl zijn vergevorderde plannen voor een zogeheten Leonardoschool, voor hoogbegaafde kinderen. De scholen zouden in een grote behoefte voorzien, niet alleen voor de kinderen, maar ook voor ondernemers. Het lijkt een luxeprobleem, een intelligentie die ver boven het gemiddelde ligt. Maar ouders van hoogbegaafde kinderen, en ook de kinderen zelf, weten wel beter. Juist door het grote verschil met leeftijds- en klasgenootjes blijken hoogbegaafde kinderen tal van sociale en emotionele problemen te ontwikkelen die hun ontplooiing vervolgens in de weg staan. Maar één op de zes hoogbegaafden komt op een plek in de maatschappij terecht, waar zijn of haar talent tot zijn recht komt.

De Stichting Francesco, die de komst van de Groningse Leonardoschool financieel mogelijk moet maken, fungeert als spil tussen het bedrijfsleven en de school. De stichting onderhoudt goede contacten met ondernemers die belangstelling hebben voor dit onderwijsconcept. Ook verzamelt de stichting expertise waar ondernemers wat aan kunnen hebben, bijvoorbeeld over de vraag hoe werkgevers beter gebruik kunnen maken van hoogbegaafdheid bij hun personeelsleden. hebben massaal belangstelling getoond, zodat het aantal beschikbare plaatsen, op beide scholen 32, nu al zwaar overtekend is. Voor ondernemers betekent de Leonardoschool goed nieuws. Zo’n school is om te beginnen een vestigingsfactor voor hoogopgeleiden met dito kinderen. Nu al blijkt dat ouders bereid zijn naar de Randstad te verhuizen omdat daar wél onderwijs is dat is toegesneden op hun kinderen, In een regio die kampt met een brain drain als het noorden telt dat zwaar.

Maar één op de zes hoogbegaafden komt op een plek in de maatschappij terecht, waar zijn of haar talent tot zijn recht komt.

Ook in Groningen en Delfzijl zijn nu plannen voor een Leonardoschool. In Groningen zou die een afdeling willen openen bij de Groningse Schoolvereniging, in Delfzijl bij de Zaaier. Ouders

Eén van de bijzonderheden van de Leonardoschool is dat ondernemers nauw bij het onderwijs betrokken zijn. Leerlingen wordt het ondernemersschap, als school-

De eerste Groningse Leonardo klas gaat, als de financiering definitief rond is, na de zomer van start. Ondernemers die belangstelling hebben voor Leonardo onderwijs en mee willen doen in het netwerk van de Stichting Francesco kunnen contact opnemen via [email protected] <

opinie

Daarom is twee jaar geleden in Venlo de eerste Leonardoschool van start gegaan, genoemd naar het veelzijdige genie uit de Middeleeuwen. De kinderen krijgen er les op een manier die beter aansluit op hun manier van leren en in een veel breder vakkenpakket. De kinderen die op zijn school begonnen, komen er bijna allemaal tot bloei. Dat is in onderwijsland niet onopgemerkt gebleven, want nu schieten de Leonardoscholen in Nederland als paddestoelen uit de grond. Waar het twee jaar geleden begon met één school in Venlo, zijn het er nu vijftien, onder meer in Dordrecht, Woerden, Zoetermeer en Hengelo. Komend schooljaar gaan er weer zo’n 25 nieuwe Leonardoscholen in het gehele land van start.

vak, van jongs af aan geleerd en ze krijgen regelmatig de kans om bij bedrijven opdrachten te doen. Zowel de bedrijven als deze slimme kinderen kunnen daar baat bij hebben.

29

Frank van Hout is per 1 mei 2009 benoemd tot lid van tot lid van het College van Bestuur van het Friesland College. Hij gaat samen met Liesbeth Vos, in 2008 benoemd tot voorzitter, het College van Bestuur vormen. Van Hout trad begin 2008 in dienst bij het Friesland College als strategisch projectleider. Voordien werkte hij bij Capgemini. Diana Monissen wordt de nieuwe voorzitter van de raad van bestuur van De Friesland Zorgverzekeraar. Ze begint 1 september en volgt Hans Feenstra op die 1 april is vertrokken naar het Martiniziekenhuis in Groningen. In 2008 is Monissen benoemd tot directeur-generaal curatieve zorg bij het ministerie en is daarmee een van de belangrijkste adviseurs van de minister van volksgezondheid. Peter Rehwinkel is de nieuwe burgemeester van Groningen. De 44-jarige opvolger van Jacques Wallage werd geboren in Groningen en is op dit moment burgemeester van Naarden. Rehwinkel zat tussen 1995 en 2002 in de Tweede Kamer namens de PvdA en heeft momenteel zitting in de Eerste Kamer. Gert Felten is benoemd tot Managing Director van Prolyte Products Group. Deze benoeming is de laatste stap in de geleidelijke overgang naar een nieuw managementteam, volgend op de participatie van de GIMV investeringsmaatschappij in 2007. Fokko Smeding, grondlegger en aandeelhouder van Prolyte, zal actief betrokken blijven bij het bedrijf. Gert Felten was voorheen Production Manager.

Ad Geerts is benoemd als directievoorzitter van Rabobank Drachten. Hij volgt Ruud Weinans op die zijn werkzaamheden wegens gezondheidsredenen heeft moeten neerleggen. Geerts is sinds 1967 werkzaam binnen de Rabobankorganisatie. Momenteel is hij Vice President van United Rural Cooperative Bank Hangzhou in China. Daarvoor was hij algemeen directeur van Rabobank Groningen.

Lintjesregen Het heeft Hare Majesteit de Koningin behaagd... J. ten Sijthoff, voormalig bestuurslid van VNO-NCW Groningen, te benoemen tot Ridder in de Orde van Oranje-Nassau mr. Rien Bazen, voormalig bestuurslid van NCW Friesland en na de fusie bestuurslid van VNO-NCW Noord, te benoemen tot Lid in de Orde van Oranje-Nassau prof. dr. Frans Zwarts, rector magnificus van de Rijksuniversiteit Groningen, oud-lid van VNO-NCW Noord, te benoemen tot Officier in de Orde van Oranje Nassau

peRSONaLia

Wout Kusters is de nieuwe directeur van Aldel. Hij was al commercieel directeur bij Aldel en volgt nu Karsten Pronk op. Kusters is de voormalige directeur van het Delfzijlster chemiebedrijf Kollo SIC. Aldel werd onlangs door Corus verkocht aan Klesch Company.

(advertentie)

Martini Hotel Groningen Al sinds 1871 een gastvrij huis in hartje Stad. Slapen op steenworpafstand van de Martinitoren.

30


NIEUWE LEDEN

Welkom nieuwe leden De volgende personen zijn lid geworden van de vereniging: Drenthe L.J. Bergsma H. Bosma drs. M.Y. Canatan W.A. Middel S. Wiersma

ING Bank N.V., Assen Dierenpark Emmen, Emmen Stichting Samen Werken”-GFDO”, Assen Animo BV, Assen Heijmans Bouw Assen BV, Assen

Friesland A.J. Dekker T.A.J. van Eysinga mw A.G.M. Jorritsma P.A.M. van Mil mw I.W. Pol-Kuipers J.G.J. Scholtens mr. E.J. Schubad B. Sinnema J.G.H. van der Weide J. van Wenum

DOWNTOP, Langezwaag Stichting. Epema State, Sneek Adviesbureau de Rijk BV, Leeuwarden Ciba Heerenveen B.V., Heerenveen AEGON Verzekeringen N.V., Leeuwarden De Friesland Zorgverzekeraar, Leeuwarden GIMD, Heerenveen Heijmans Utiliteitsbouw Leeuwarden, Leeuwarden Micronclean Berendsen B.V., Bolsward Stichting Samen Werken”- GFDO”, Drachten

Groningen G. Hoekstra J. Stolte G. Stroboer E. Vis F.J.H. Aussems mw M. Beentjes mw I. Grasdijk J. Hillen mw G. Maring mw M.M.J. Schaepman mw E. Schraa

AMO Groningen BV, Groningen Drenth Installatie Technieken BV, Veendam Hanzevast, Groningen Ditshuizen Schoonmaakdiensten, Groningen Frans Aussems Grafisch Ontwerp, Haren Right Management, Groningen Stichting Zorgplein Noord, Haren Groningen Airport Eelde NV, Paterswolde De Winter Adviesgroep BV, Groningen Schuurmans Advocaten & Adviseurs voor ondernemers, Roden Roel & Jasper B.V. werven en coachen, Leek

In g e zonden opr oep

Band zkt Bedrijf De Stageband is een semi-professionele bigband uit G roningen die al sinds 1981 aan de weg timmert. Negentien enthousiaste jonge musici spelen bigband repertoire uit heden en verleden, waarbij kwaliteit en speelplezier voorop staan. Winnaar Dutch Bigband Contest 2008 & 2004 en Nationaal Big Band Concours 2007 & 2006. Welk bedrijf gaat deze trots van het noorden ondersteunen? Zie voor meer informatie www.stageband.nl

dhr. Canatan

dhr. Van Wenum

31

Noordgang Uitwisseling van kennis en ervaring in kleinschalige groepen VNO-NCW Noord vormt in elke provincie Noordgangen. Dit zijn kleinschalige groepen ondernemers die 6 keer per jaar bij elkaar komen om kennis en ervaring uit te wisselen. Afhankelijk van het aantal aanmeldingen zullen na de zomer nieuwe Noordgangen van start gaan. Kleinschalig De maximale groepsgrootte per Noordgang is 25 personen, met een vaste samenstelling. De groepen worden per regio samengesteld, waarbij voor een goede spreiding in heel Noord-Nederland gezorgd wordt. Er is dus altijd een Noordgang in uw omgeving te vinden.

vereniging

Diepgang Noordgangen zijn kleinschalige groepen ondernemers die 6 keer per jaar bijeen komen om onderwerpen van gemeenschappelijke interesses diepgaand te bespreken. De leden bepalen zelf de onderwerpen die besproken worden. Ook kunnen sprekers van buiten uitgenodigd worden. Door de uitwisseling van kennis en ervaring en het klankborden, worden nieuwe inzichten verworven. Een Noordgang zorgt voor verbreding en verdieping.

Clubgevoel In een Noordgang leert u andere leden beter kennen. Door mee te doen in een Noordgang maakt u niet alleen deel uit van een groep ondernemers, maar ervaart u ook alle aspecten van de vereniging VNO-NCW Noord. Actuele onderwerpen worden besproken, ervaringen uit de dagelijkse praktijk worden uitgewisseld en nieuwe contacten worden opgedaan. Het nuttige wordt met het aangename verenigd.

Digitaal Iedere Noordgang krijgt de beschikking over een eigen afgesloten digitale platform, waar ook buiten de bijeenkomsten om aan uitwisseling gedaan kan worden.

Voorwaarden Deelname aan een Noordgang is gratis. Alleen kosten die gemaakt worden, zoals dinerkosten, worden door de leden zelf betaald. Betrokkenheid is essentieel. Voor het goed functioneren van een Noordgang is het van belang dat leden minimaal vier van de zes bijeenkomsten bijwonen.

Betrokken Door deel te nemen aan een Noordgang, geeft u actief invulling aan het lidmaatschap van VNO-NCW Noord. Bovendien kunnen onderwerpen die in een Noordgang geagendeerd worden, als voeding dienen voor de belangenbehartiging door VNO-NCW Noord.

Doe mee! U kunt uw interesse om deel te nemen aan een Noordgang kenbaar maken via [email protected]. Op basis van het aantal aanmeldingen en de regionale spreiding van de deelnemers, zal het aantal Noordgangen uitgebreid

worden. Wij streven ernaar om iedereen die zich aangemeld heeft, uiteindelijk in te delen bij een Noordgang. <

Colofon NoordNieuws, het magazine van VNO-NCW Noord verschijnt zes maal per jaar en wordt verspreid onder leden in Drenthe, Friesland en Groningen.

VNO-NCW Noord Ondernemersgala Vrijdag 4 september 2009, Martiniplaza Groningen

Jaargang 14 nummer 3 Juni 2009

Met het Ondernemersgala wordt het nieuwe verenigingsjaar van

Oplage 2.000 exemplaren

VNO-NCW Noord feestelijk geopend. Ondernemers, politici en

Redactie Daan Bultje (hoofdredacteur) Akke Groenewoud Jan-Willem Lobeek Christel Slim Ingrid Venekamp Lambert Zwiers [email protected]

vertegenwoordigers uit de wereld van de kunsten, onderwijs en overheden uit binnen- en buitenland zullen aanwezig zijn.

Postbus 132 9700 AC Groningen T 050 5343844 F 050 5346145 www.vno-ncwnoord.nl

Prepress, druk en distributie Koninklijke Van Gorcum bv, Assen

agenda

Basisvormgeving studio Tineke Wieringa bno, Haren

Symphonic Queen Beleef tijdens het Ondernemersgala de première van Symphonic Queen van het NNO. Queen is een van de meest succesvolle rockgroepen uit de geschiedenis. Wereldwijd gingen ruim 300 miljoen platen over de toonbank. De nummers van deze groep zijn stuk voor stuk symfonische mini-opera’s. In opdracht van het NNO vertaalde componist en arrangeur Dirk Brossé - die eveneens voor de succesvolle Symphonic Echoes of Pink Floyd tekende - de grootste hits naar een avondvullende symfonische suite. Uiteraard kunt u rekenen op een spectaculair lichtprogramma en de liedteksten zullen worden vertolkt door onder meer Joseph Clark en Syb van der Ploeg.

Noteer dus alvast in uw agenda: 4 september, Martiniplaza Groningen, VNO-NCW Noord Ondernemersgala

VNO-NCW Noord vertegenwoordigt in Groningen, Friesland en Drenthe 12.000 bedrijven waarbij ruim 1.400 persoonlijke leden de harde kern van de vereniging vormen. Genoemde bedrijven representeren tachtig procent van de werkgelegenheid in de marktsector. Zestig procent van het ledenbestand zijn mkbbedrijven.

Speciale gast: Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, Piet Hein Donner

De schone taak van aardgas

Wind wordt steeds belangrijker in onze energievoorziening. Maar van de wind alleen kunnen we (nog) niet leven. Ook op het gebied van andere duurzame energieopwekking zijn goede resultaten geboekt, bijvoorbeeld op het gebied van zonne-energie, warmtekracht en warmtepompen. Het aanbod van deze bronnen is echter niet voorspelbaar en stabiel genoeg voor een gegarandeerde energievoorziening. Hier ligt een schone taak voor aardgas. Want aardgas is niet alleen de schoonste fossiele brandstof; dankzij zijn ﬂexibele inzet kan aardgas bovendien ingeschakeld worden om de schommelingen in het duurzame energieaanbod op te vangen. Juist in die toepassing presteert aardgas beter dan andere brandstoffen. En doordat het mogelijk is om aardgas zelf ook te ‘vergroenen’, onder meer door de inpassing van biogas, levert het ook een natuurlijke bijdrage aan een duurzame energievoorziening. Samen op weg naar een schonere toekomst. Kijk voor meer gaat verder in gastransport

informatie op www.gasunie.nl.

LicHt aan Het eind VaN de tunnel

Recommend Documents