Lichamelijke gezondheid

Lichamelijke gezondheid Deelrapportage met resultaten uit de gezondheidsenquête volwassenen/ouderen 2010

De ervaren gezondheid is een samenvattende gezondheidsmaat van alle gezondheidsaspecten zoals de persoon in kwestie die zelf ervaart. Deze onderliggende gezondheidsaspecten variëren per persoon, maar hebben vaak betrekking op zowel de lichamelijke als de geestelijke gezondheid. Deze deelrapportage gaat naast ervaren gezondheid in op enkele lichamelijke gezondheidsaspecten, namelijk chronische (langdurige) aandoeningen en lichamelijke beperkingen. De geestelijke gezondheidsaspecten worden in een aparte deelrapportage uitgebracht.

Ervaren gezondheid De (volks)gezondheid wordt vaak beschreven aan de hand van de ervaren gezondheid. De ervaren gezondheid geeft aan hoe de persoon in kwestie zijn/haar fysieke, sociale en emotionele conditie ervaart. Hoe slechter iemand zijn of haar eigen gezondheid ervaart, hoe hoger de kans op overlijden. Ook hangt de ervaren gezondheid samen met zorggebruik. In iedere levensfase spelen verschillende aspecten een rol voor de ervaren gezondheid. Bij jongeren zijn bijvoorbeeld vooral fitheid en leefstijl

GGD Fryslân, Postbus 612, 8901 BK Leeuwarden, T 088 22 99 222, F 088 22 99 221 E [email protected], I www.ggdfryslan.nl

van belang om zich gezond te voelen, bij mensen van middelbare leeftijd zijn dit lichamelijke en 1

psychische klachten en bij ouderen chronische aandoeningen en lichamelijke beperkingen .

Ervaren gezondheid in Fryslân 86% van de Friezen beoordeelt de eigen gezondheid als ‘goed’ tot ‘uitstekend’, 14% als ‘matig’ tot ‘slecht’.

totaal

geslacht

19-64 jaar en 65plussers uitstekend - goed

leeftijd

hoger onderwijs

middelbaar onderwijs

lager onderwijs

75 jaar en ouder

65-74 jaar

50-64 jaar

35-49 jaar

19-34 jaar

65 jaar en ouder

19-64 jaar

vrouwen

mannen

Fryslân

100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0

opleiding

matig - slecht

Figuur 1 Percentage Friezen dat de gezondheid als goed tot uitstekend en matig tot slecht ervaart

Uit figuur 1 blijkt dat vrouwen hun gezondheid over het algemeen slechter ervaren dan mannen en dat de positieve gezondheidsbeleving afneemt naarmate de leeftijd toeneemt. Ook is er een relatie met het opleidingsniveau: laagopgeleiden beoordelen hun gezondheid minder positief dan middelbaar en hoogopgeleiden. Gescheiden personen, weduwen/weduwnaars, werklozen/arbeidsongeschikten en niet-westerse allochtonen beoordelen hun gezondheid over het algemeen negatiever dan de overige respondenten (zie bijlage, tabel 1). Het merendeel van de Friezen beoordeelt de gezondheid als goed tot uitstekend, bijna één op de zeven beoordeelt de eigen gezondheid als matig tot slecht.

Ervaren gezondheid in Fryslân in 2010 ten opzichte van 2005 Het percentage Friezen (86%) dat zijn/haar gezondheid als goed tot uitstekend ervaart, ligt in 2010 dicht bij het percentage van 2005 (87%). De ervaren gezondheid onder de 19 plussers in Fryslân is in de afgelopen vijf jaar vrijwel gelijk gebleven. 1

Deeg DJH, Picavet HSJ, Galenkamp H. Wat is de relatie met ziekten en determinanten? In: Volksgezondheid Toekomst

Verkenning, Nationaal Kompas Volksgezondheid. RIVM, Bilthoven 2009.


Ervaren gezondheid in Fryslân in vergelijking met Nederland Uit onderzoek van het CBS blijkt dat in 2009 83% van de bevolking in Nederland de gezondheid als goed tot zeer goed ervaart2. Dit cijfer is echter niet goed vergelijkbaar met de gegevens voor Fryslân, omdat het cijfer van het CBS betrekking heeft op de totale bevolking (vanaf 0 jaar). Daarnaast hanteert het CBS andere antwoordcategorieën. In landelijk onderzoek worden wel vergelijkbare verschillen gevonden wat betreft geslacht, leeftijd, opleidingsniveau, etnische herkomst en burgerlijke staat3. In Fryslân en landelijk beoordelen onder anderen laagopgeleiden, mensen zonder werk en niet westerse allochtonen de eigen gezondheid negatiever.

Gemeentelijke cijfers De ervaren gezondheid verschilt per gemeente. Deze verschillende percentages zijn weergegeven in de bijlage, tabel 2 en 3.

Chronische aandoeningen In de vragenlijst is voor 19 aandoeningen gevraagd of men deze aandoeningen heeft, of in de afgelopen 12 maanden heeft gehad. Hierbij kan men aangeven of deze zelf of door een arts zijn vastgesteld (zie bijlage tabel 4 voor de 19 chronische aandoeningen). Ruim de helft (58%) van de Friezen van 19 jaar en ouder rapporteert één of meer chronische aandoeningen. Het percentage Friezen met een of meerdere chronische aandoeningen die door een arts zijn vastgesteld, ligt lager (44%). Van de volwassenen tot 65 jaar heeft 37% één of meer door de arts vastgestelde chronische aandoeningen. Bij 65-plussers ligt dit percentage op 72%. Met andere woorden: het vóórkomen van chronische aandoeningen neemt toe met de

Risicogroepen

leeftijd. Chronische aandoeningen komen ook vaker voor bij vrouwen, laagopgeleiden,

Chronische

weduwen/weduwnaars en werklozen/

aandoeningen

arbeidsongeschikten dan bij de overige

Vrouwen, laagopgeleiden, weduwen/weduwnaars en werklozen/arbeidsongeschikten

respondenten (zie bijlage, tabel 1). 44% van de Friezen heeft een of meerdere door een arts vastgestelde chronische aandoeningen.

2

CBS, statline,gezondheid, leefstijl, gebruik van zorg. Geraadpleegd op 16 september 2011. Voorburg, 2009

3

Deeg DJH. Ervaren gezondheid samengevat. In: Volksgezondheid Toekomst Verkenning, Nationaal Kompas

Volksgezondheid. RIVM, Bilthoven, 2009


Veel voorkomende chronische aandoeningen Bij de Friezen van 19 jaar en ouder komt een hoge bloeddruk het meeste voor (16%), gevolgd door gewrichtsslijtage (11%), een hardnekkige aandoening aan de rug (8%), een aandoening aan nek of schouder (7%) en diabetes mellitus (6%). Zoals te zien is in figuur 2 verschilt deze ‘top 5’ van meest voorkomende aandoeningen per leeftijdsgroep.

19-64 jaar

15

15

10

10

5

5

0

0 Chronische gewrichtsontsteking

20

Diabetes mellitus/ suikerziekte

20

Aandoening vaan de rug (incl. hernia)

25

Hoge bloeddruk

25

Astma

30

Aandoening van de nek of schouder

30

Aandoening van de rug (incl. hernia)

35

Gewrichtsslijtage (artrose, slijtagereuma)

35

Hoge bloeddruk

40

Gewrichtsslijtage (artrose, slijtagereuma)

65-plussers

40

Figuur 2 Top vijf van chronische aandoeningen (vastgesteld door een arts) voor de 19-64 jarigen en de 65plussers in Fryslân

Zowel bij volwassenen tot 65 jaar als bij de 65-plussers zijn hoge bloeddruk en gewrichtsslijtage de twee meest voorkomende aandoeningen. Ook aandoeningen aan de rug horen bij beide leeftijdsgroepen tot de top 5 van meest voorkomende aandoeningen. Bij volwassenen tot 65 jaar zijn vervolgens aandoeningen van de nek of schouder en astma de meest voorkomende aandoeningen, bij de 65-plussers is dit diabetes mellitus en chronische gewrichtsontstekingen (ontstekingsreuma, chronische reuma, reumatoïde artritis). Zowel bij volwassenen tot 65 jaar als bij de 65 plussers zijn hoge bloeddruk en gewrichtsslijtage de twee meest voorkomende chronische aandoeningen.

Chronische aandoeningen in Fryslân in 2010 ten opzichte van 2005 De landelijke richtlijnen om de gegevens over chronische aandoeningen te bewerken zijn aangepast waardoor deze gegevens niet goed vergeleken kunnen worden met de cijfers die in 2005 zijn


gerapporteerd. Om deze vergelijking wel te kunnen maken, is het percentage volwassenen dat in 2005 een chronische aandoening rapporteerde opnieuw berekend op basis van deze nieuwe richtlijnen. Op basis van deze nieuwe berekeningen blijkt dat er nauwelijks verschil is tussen 2005 (43%) en 2010 (44%). Het percentage diabetes mellitus bij volwassenen tot 65 jaar en de 65-plussers is nagenoeg gelijk gebleven tussen 2005 en 2010. Het percentage Friezen met een chronische aandoening die is vastgesteld door een arts is in de afgelopen vijf jaar nauwelijks veranderd.

Chronische aandoeningen in Fryslân in vergelijking met Nederland In landelijk onderzoek van het CBS wordt eveneens gevraagd of men een chronische aandoening heeft. In 2009 bestaat de top vijf van meest voorkomende aandoeningen op basis van dit CBSonderzoek uit hoge bloeddruk, migraine, gewrichtsslijtage, nekaandoening en astma en chronische 4

bronchitis . Deze CBS gegevens zijn echter niet volledig vergelijkbaar met de gegevens van de gezondheidsenquête in Fryslân. In het CBS-onderzoek is namelijk niet gevraagd of de aandoening is vastgesteld door een arts en bovendien heeft de top vijf van het CBS betrekking op een andere leeftijdsgroep (bevolking van 0 jaar en ouder).

Gemeentelijke cijfers Het percentage inwoners met een chronische aandoening (vastgesteld door een arts) verschilt per gemeente. Deze verschillende percentages zijn weergegeven in de bijlage, tabel 2 en 3.

Lichamelijke beperkingen Gehoor, zicht en mobiliteit Bij lichamelijk functioneren is onder andere gevraagd naar gehoor-, zicht- en mobiliteitsbeperkingen.

Lichamelijk functioneren Gehoor

• volgen van een gesprek met een groep van 3 of meer personen • voeren van een gesprek met één andere persoon

Zicht

• lezen van de kleine letters in de krant • een gezicht van 4 meter afstand herkennen

Mobiliteit

• dragen van een voorwerp van 5 kg over een afstand van 10 meter • staande buigen om iets van de grond te pakken • 400 meter lopen zonder tussendoor stil te staan

Circa een op de tien 19-plussers (11%) heeft een gehoor, zicht- en/of mobiliteitsbeperking. Figuur 3 geeft weer op welke terreinen men beperkt is, uitgesplitst naar achtergrondkenmerken. Zoals blijkt uit 4

CBS, statline,gezondheid, leefstijl, gebruik van zorg. Geraadpleegd op 16 september 2011. Voorburg, 2009


de figuur zijn mobiliteitsbeperkingen de meest voorkomende beperkingen (8%). Bij de 75-plussers heeft ruim één op de drie een mobiliteitsbeperking (37%). Zichtbeperkingen en gehoorbeperkingen komen voor bij 3% van de Friezen. Zoals kan worden verwacht, neemt het percentage mensen met een beperking toe met de leeftijd. Vooral vanaf 75 jarige leeftijd neemt het percentage inwoners met een beperking fors toe. Mobiliteitsbeperkingen blijken vaker voor te komen bij vrouwen dan bij mannen. Daarnaast geldt voor alle drie de soorten beperkingen dat deze vaker voorkomen bij laagopgeleiden, weduwen/weduwnaars en bij arbeidsongeschikten en werklozen (zie ook tabel 1 in de bijlage). 40

30

20 10

totaal

geslacht

19-64 jaar en 65plussers

leeftijd gehoor

zicht

hoger onderwijs


lager onderwijs

75 jaar en ouder

65-74 jaar

50-64 jaar

35-49 jaar

19-34 jaar

65 jaar en ouder

19-64 jaar

vrouwen

mannen

Fryslân

0

opleiding mobiliteit

Figuur 3 Percentage Friezen met gehoor-,zicht- en mobiliteitsbeperkingen

Ruim 1 op de 10 Friezen heeft een gehoor, zicht en of mobiliteitsbeperking. Van de 75-plussers heeft ruim een op de drie een mobiliteitsbeperking.


Algemene Dagelijkse Levensverrichtingen Ook is gevraagd naar beperkingen in de Algemene Dagelijkse Levensverrichtingen (ADL). Bij de vragenlijst onder volwassenen tot 65 jaar is gevraagd naar drie ADL-activiteiten. Bij de 65-plussers zijn daarnaast nog extra vragen opgenomen

ADL-beperkingen

over zeven ADL-activiteiten. Twee procent van de Friezen tussen de 19 en

19-64 jaar

• • •

gaan zitten en opstaan uit een stoel in en uit bed stappen de trap op- en aflopen

65-plussers

• • • • • • • • • •

gaan zitten en opstaan uit een stoel in en uit bed stappen de trap op- en aflopen eten en drinken aan- en uitkleden verplaatsen op dezelfde verdieping de woning verlaten en binnengaan verplaatsen buitenshuis gezicht en handen wassen volledig wassen

65 jaar is beperkt bij minstens één van deze drie ADL-activiteiten. Van de 65plussers heeft 14% minstens één beperking bij de tien ADL-activiteiten. Figuur 4 geeft het percentage 65-plussers met een ADL-beperking weer uitgesplitst naar een aantal achtergrondkenmerken. Uit de figuur is af te lezen dat meer vrouwen dan mannen ADL-beperkingen

hebben, 75-plussers bijna drie keer zo vaak beperkingen hebben als 65 tot 75 jarigen en dat mensen met een laag opleidingsniveau vaker ADL-beperkt zijn dan mensen met een middelbaar of hoger opleidingsniveau. Eén op de zeven 65-plussers in Fryslân heeft een ADL-beperking. 30 25 20 15 10 5

totaal 65plus

geslacht

leeftijd

hoger onderwijs


lager onderwijs

75 jaar en ouder

65-74 jaar

vrouwen

mannen

Fryslân

0

opleiding

Figuur 4 Percentage inwoners van Fryslân van 65 jaar en ouder dat een ADL-beperking heeft

Lichamelijke beperkingen in Fryslân in 2010 ten opzichte van 2005 In 2005 is eveneens gevraagd of men een zichtgehoor- of mobiliteitsbeperking heeft. Destijds was 13% van de Friezen van 19 jaar en ouder beperkt op minstens één van deze drie terreinen. Dit percentage ligt hoger dan het percentage in 2010 (11%). Vooral het percentage inwoners met een


mobiliteitsbeperking is gedaald (van 10% in 2005 naar 8% in 2010). In 2005 had 4% van de Friezen een gehoorbeperking (in 2010 is dit 3%) en had eveneens 4% een zichtbeperking (in 2010 is dit 3%). Het percentage 65-plussers met een ADL-beperking is in 2010 nagenoeg gelijk aan 2005. Het percentage Friezen met een mobiliteitsbeperking is gedaald van 10% in 2005 naar 8% in 2010.

Lichamelijke beperkingen in Fryslân in vergelijking met Nederland In landelijk onderzoek van het CBS wordt op precies dezelfde manier gevraagd of men een zichtgehoor- of mobiliteitsbeperking heeft. In 2010 heeft 13% van de bevolking van 12 jaar of ouder 5

minstens één beperking op een van deze terreinen . Dit landelijke percentage lijkt iets hoger te liggen dan bij de 19-plussers in Fryslân (11%). We verwachten dat het landelijke percentage van 13% onder de 19-plussers hoger ligt omdat nu de groep 12 tot 19 jarigen daarin ook is meegenomen en deze groep heeft minder vaak beperkingen. Het landelijk onderzoek van het CBS stelt eveneens op dezelfde wijze beperkingen bij ADL-activiteiten vast. In 2010 heeft in Nederland 11% van de ouderen van 65 tot 75 jaar en 30% van de 75-plussers minstens één beperking bij één van de tien ADLactiviteiten. Deze cijfers lijken wat hoger te liggen dan de cijfers in Fryslân waar 6% van de 65 tot 75jarigen en 25% van de 75-plussers ADL-beperkt is. Inwoners van Fryslân hebben vergeleken met Nederland minder vaak lichamelijke beperkingen en zijn minder vaak beperkt in hun Algemene Dagelijkse Levensverrichtingen.

Gemeentelijke cijfers Het percentage inwoners met een beperking verschilt per gemeente. Deze verschillende percentages zijn weergegeven in de bijlage, tabel 2 en 3.

5

CBS, statline,gezondheid, gezondheid aandoeningen beperkingen. Geraadpleegd op 3 oktober 2011. Voorburg, 2010


Aandachtspunten voor beleid Lichamelijke gezondheid Belangrijkste opgave voor gemeenten De lichamelijke gezondheid en de eigen ervaren gezondheid hangen met vele factoren samen. Gezien de sterke vergrijzing en bevolkingskrimp zal in de nabije toekomst het aantal Friezen met een lichamelijke aandoening stijgen. Het is voor de gemeenten zaak om hier in het integrale (gezondheids)beleid op in te spelen. Er wordt tegen gezondheid op verschillende manieren aangekeken. “Gezondheid is niet zozeer de afwezigheid van ziekte, maar veel meer de lichamelijke en geestelijke gesteldheid om de dingen te doen die we graag willen doen”6. Deze opvatting raakt de kern. Gemeenten zouden zich daarom vanuit de WMO kunnen richten op het faciliteren van mensen met een lichamelijke beperking de goede, (algemene en individuele) voorzieningen aan te bieden. Uiteindelijke doel is optimale participatie van burgers te bevorderen. Deze inspanning kan worden ondersteund door vanuit het lokale (gezondheids)beleid de nadruk te leggen op de bevordering/stimulering van gezonde leefwijzen en het scheppen van een gezonde woon-, werk- en leefomgeving. Vanuit deze beide invalshoeken kan voor een belangrijk deel ziekte worden voorkómen en/of worden beperkt. Mogelijkheden voor gemeenten In het (gezondsheids)beleid kunnen gemeenten specifieke aandacht geven aan ‘’kwetsbare’’ groepen die hun gezondheid als matig tot slecht ervaren. Dit zijn volgens deze gezondheidsenquête: vrouwen, laag opgeleiden, werkelozen/arbeidsongeschikten en niet-westerse allochtonen. Vooral de verschillen in gezondheid tussen mensen met een lage en hoge sociaal economische status (laag opgeleiden, weinig inkomen) zijn groot. Vanuit het (integrale) gezondheidsbeleid hebben gemeenten mogelijkheden om aan deze kwetsbare groep extra, meer gerichte aandacht te besteden, zodat deze op een volwaardiger wijze kan participeren in de samenleving. Het (gezondsheids) beleid kunnen gemeenten meer richten op de onderliggende (leefstijl)factoren die voor een (belangrijk) deel verantwoordelijk zijn voor het ontstaan van chronische aandoeningen en lichamelijke beperkingen zoals diabetes, hart- en vaatziekten, kanker en aandoeningen aan de luchtwegen en het bewegingsapparaat. Tot deze factoren behoren met name: roken, overmatig alcoholgebruik, lichamelijke en mentale inactiviteit, een ongezond voedingspatroon, het oplopen van letsels als gevolg van ongevallen en een ongezonde leef- en/of werkomgeving. Doe het lokaal en samen Maatregelen en interventies in het gemeentelijk gezondheidsbeleid hebben vooral effect als deze dicht bij de mensen zelf en in samenhang worden georganiseerd. Verwezen wordt in dit verband naar de samenhang met de overige sectoren in het gemeentelijk beleid zelf, zoals sportbeleid, minima-beleid, welzijnsbeleid, ruimtelijke ordening en WMO. Verder is het van belang de nodige samenhang en afstemming te realiseren met ketenpartners, zoals organisaties in de eerste- en tweedelijns zorg, ROS Friesland, Sport Frysân, CMO Partoer, De Friesland Zorgverzekeraar en andere private partijen welke gemeenschappelijke doelen en belangen bij gezondheid hebben.. Huidige beleid en uitvoering In een aantal Friese gemeenten wordt vanuit het huidige (integrale) gezondheids- en WMO-beleid nu al aandacht gegeven aan de genoemde kwetsbare groepen. Daarbij zijn aanvullende activiteiten opgezet, zoals de implementatie van de BeweegKuur (ter voorkoming van overgewicht en diabetes), opsporing en ondersteuning van kwetsbare groepen die onvoldoende en op een ongezonde wijze participeren in de samenleving en de opsporing en ondersteuning van kwetsbare jeugdigen/gezinnen en kwetsbare ouderen. Zie voor meer informatie ook de deelrapportage zorggebruik

6

VTV, van gezond naar beter, 2010.


Bijlage Een waargenomen verschil zoals dat in de tabellen is af te lezen, betekent niet automatisch een werkelijk verschil. Er is naar alle waarschijnlijkheid sprake van een werkelijk verschil, als het verschil op statistische gronden wordt ‘hard’ gemaakt. Er wordt dan gesproken van een significant verschil Cijfers weergegeven in blauw wil zeggen een significant positief verschil en in rood een significant negatief verschil. De waargenomen verschillen, die niet statistisch aangetoond zijn berusten naar alle waarschijnlijkheid op toeval.

Tabel 1 Ervaren gezondheid, chronische aandoeningen en beperkingen naar achtergrondkenmerken (%) Ervaren gezondheid

Chronische aandoeningen

goed / uitstekend

Minimaal 1 (door arts vastgesteld)

Gehoor

Zicht

Mobiliteit

Minimaal 1 beperking



n % % Fryslân 6156 86 44 Geslacht mannen 19+ 2702 88 40 vrouwen 19+ 3454 84 48 volwassenen & ouderen 19-64 jaar 3715 89 37 65 jaar en ouder 2441 74 72 Leeftijd 19-34 806 92 23 35-49 1201 92 33 50-64 1708 84 52 65-74 1409 80 67 75 jaar en ouder 1032 66 80 Opleiding lager onderwijs 3028 79 56 middelbaar onderwijs 1796 90 37 hoger onderwijs 1266 92 33 1 Burgerlijke staat gehuwd/samenwonend 4495 88 45 ongehuwd 662 85 28 gescheiden 347 77 46 weduwe/weduwnaar 594 70 76 2 Arbeidssituatie arbeidsongeschikt/werkloos 282 53 58 niet-arbeidsongeschikt/werkloos 3405 92 35 Herkomst autochtonen 5807 86 44 allochtonen (niet-westers) 108 69 42 allochtonen (westers) 230 82 47 Bron: GGD Fryslân, Gezondheidsenquête 2010 1 bij deze categorie spelen leeftijdseffecten een rol, hiervoor is niet gecorrigeerd. 2 deze vraag is alleen aan de 19 tot 64-jarigen gesteld

% 3

% 3

% 8

3 3

3 4

5 10

2 8

2 7

4 23

2 1 3 5 11

1 2 4 4 11

2 2 6 12 37

6 1 1

6 2 1

14 4 2

2 4 5 10

3 3 3 10

6 5 11 33

7 2

7 2

21 2

3 3 4

3 9 3

7 10 11


Tabel 2 Ervaren gezondheid, chronische aandoeningen en beperkingen per gemeente voor de leeftijd 19-64 jaar (%) 19-64 jaar Ervaren Chronische Mobiliteit ADL Beperkt bij Beperkt bij gezondheid aandoeningen goed / uitstekend

minimaal 1 activiteit


n % Fryslân 3715 89 Gemeente Achtkarspelen 90 91 Het Bildt 85 91 Boarnsterhim 93 87 Bolsward 99 86 Dantumadiel 89 91 Dongeradeel 96 86 Ferwerderadiel 105 95 Franekeradeel 96 89 Gaasterlân-Sleat 100 95 Harlingen 334 89 Heerenveen 179 91 Kollumerland C.A. 86 87 Leeuwarden 553 84 Leeuwarderadiel 98 95 Lemsterland 92 90 Littenseradiel 94 89 Menameradiel 106 93 Nijefurd 92 96 Ooststellingwerf 88 89 Opsterland 110 93 Skarsterlân 96 90 Smallingerland 179 87 Sneek 175 91 Tytsjerksteradiel 174 94 Weststellingwerf 99 88 Wûnseradiel 114 89 Wymbritseradiel 101 94 De Waddeneilanden 92 86 1 Súdwest-Fryslân 581 92 Bron: GGD Fryslân, Gezondheidsenquête 2010 1 Samenvoeging van Bolsward, Nijefurd, Sneek, Wûnseradiel en Wymbritseradiel

minimaal 1 van de drie ADLactiviteiten

% 37

% 4

% 2

33 38 27 43 40 36 31 52 35 43 37 46 35 37 41 29 30 34 50 31 35 42 30 31 30 37 40 33 35

2 6 3 3 6 8 2 5 <1 7 3 2 5 3 3 4 3 4 2 2 2 4 2 2 2 3 2 <1 2

1 3 2 2 5 2 <1 2 0 3 2 3 2 2 2 4 0 0 0 <1 1 1 <1 0 1 4 0 1 1


Tabel 3 Ervaren gezondheid, chronische aandoeningen en beperkingen per gemeente voor 65-plussers (%) 65 jaar en ouder ADL Ervaren Mobiliteit Chronische Beperkt bij gezondheid aandoeningen Beperkt bij minimaal 1 van goed / uitstekend

minimaal 1 activiteit


N % % Fryslân 2441 74 Gemeente Achtkarspelen 105 67 Het Bildt / Ferwerderadiel 99 81 Boarnsterhim 102 78 Bolsward / Wûnseradiel 116 81 Dantumadiel / Kollumerland 95 61 Dongeradeel 102 71 Ferwerderadiel: zie het Bildt Franekeradeel / Harlingen 106 80 Gaasterlân-Sleat / Lemsterland/ Nijefurd 110 71 Harlingen: zie Franekeradeel Heerenveen 120 70 Kollumerland C.A.: zie Dantumadiel Leeuwarden 357 72 Leeuwarderadiel/Menameradiel 104 75 Lemsterland: zie Gaasterlân-sleat Littenseradiel/ Wymbritseradiel 80 78 Menameradiel: zie Leeuwarderadiel Nijefurd:zie Gaasterlân-Sleat Ooststellingwerf 94 72 Opsterland 113 80 Skarsterlân 111 79 Smallingerland 122 70 Sneek 117 78 Tytsjerksteradiel 186 69 Weststellingwerf 102 77 Wûnseradiel: zie Bolsward Wymbritseradiel: zie Littenseradiel De Waddeneilanden 100 78 1 Súdwest-Fryslân 312 78 Bron: GGD Fryslân, Gezondheidsenquête 2010 1 Samenvoeging van Bolsward, Nijefurd, Sneek, Wûnseradiel en Wymbritseradiel

%

de tien ADLactiviteiten

%

72

23

14

78 70 77 73 69 75

32 31 20 20 32 29

16 10 13 9 22 18

71 73

18 24

11 15

65

22

13

75 73

25 24

16 15

64

16

12

79 68 73 73 71 74 79

28 15 18 20 19 23 21

14 9 14 14 15 15 14

66 69

19 20

11 14


Tabel 4 Percentage inwoners met chronische aandoeningen door arts vastgesteld, uitgesplitst voor volwassenen en ouderen

Diabetes mellitus/ suikerziekte Beroerte, hersenbloeding, herseninfarct of TIA Hartinfarct Andere ernstige hartaandoening (zoals hartfalen of angina pectoris) Een vorm van kanker (kwaadaardige aandoening) Migraine of regelmatig ernstige hoofdpijn Hoge bloeddruk Vernauwing van de bloedvaten in de buik of benen (geen spataderen) Astma COPD, chronische bronchitis of longemfyseem Ernstige of hardnekkige darmstoornissen langer dan 3 maanden Psoriasis Chronisch eczeem Onvrijwillig urineverlies (incontinentie) Ernstige of hardnekkige aandoening van de rug (inclusief hernia) Gewrichtsslijtage (artrose, slijtagereuma) van heupen of knieën Chronische gewrichtsontsteking (ontstekingsreuma,chronische reuma, reumatoïde artritis) Andere ernstige of hardnekkige aandoening van de nek of schouder Andere ernstige of hardnekkige aandoening van elleboog, pols of hand

19-plus

19-64 jaar

65-plus

% 6 2 1 3 3 4 16 2 5 5 4 3 3 2 8 11

% 3 0,5 0,5 0,9 1 4 11 0,9 5 4 3 3 4 1 6 6

% 15 5 4 9 9 3 35 7 5 9 6 3 3 7 14 29

5

4

10

7 4

6 3

9 8


Lichamelijke gezondheid

Recommend Documents