LICHAMELIJKE OPVOEDING Dirk De Bock voor directies en leraren
1
Algemene didactische en pedagogische berichten
De overheidsreglementering in verband met ’documenten bij de lesvoorbereiding’ is beperkt: • de realisatie van het goedgekeurde leerplan is een voorwaarde voor de erkenning en de subsidiëring. • de schoolagenda van de leerling is reglementair verplicht, maar de school bepaalt zelf de vorm en functie. • het jaarplan, de lesvoorbereiding, de schoolagenda van de leraar worden door de overheid niet opgelegd. Ze vallen onder de pedagogische vrijheid van het schoolbestuur. Deze documenten kunnen wel worden gehanteerd als verantwoordingsinstrumenten ten aanzien van de onderwijsinspectie. Ze geven inhoudelijke indicaties dat het leerplan behandeld werd. APR 5 (Algemene Pedagogische Reglementering nr. 5) behandelt het leerplan, het jaarplan, de lesvoorbereiding, de schoolagenda en het leermateriaal (leerboeken, cursuspakketten). In de tekst wordt vooral beklemtoond dat de ‘documenten bij de lesvoorbereiding‘ een instrumentele waarde hebben voor een efficiënter pedagogischdidactisch handelen. Informatie hieromtrent vind je terug op http://ond.vvkso-ict.com/vvksosites/upload/2002/M-VVKSO-2002-100.pdf.
Het leerplan Als leraar ben je verantwoordelijk voor de realisatie van je leerplan. Het leerplan is dan ook het uitgangspunt voor je werk als leraar en een basisdocument bij je jaaren/of periodeplan, je lesvoorbereiding. Zoals heel wat leerplannen van Katholiek Onderwijs Vlaanderen zijn ook de leerplannen lichamelijke opvoeding graadleerplannen. Vermits het leerplan de leidraad is waarnaar je voortdurend teruggrijpt, is het evident dat je de nodige exemplaren in je bezit hebt. De leerplannen LO van de drie graden zijn op elkaar afgestemd. Ze zijn opgebouwd rond een algemeen doelenkader (bewegings- en persoonsdoelen) en expliciteren het geïntegreerd vakconcept LO, waarin de totale persoonsvorming van de bewegende mens centraal staat. Neem deze leerplannen nog eens grondig individueel én in de vakgroep LO door. Ze zijn een inspiratiebron om je didactisch handelen te optimaliseren en je leerlingen maximaal te betrekken bij het leerproces.
DM september 2015
Lichamelijke Opvoeding www.vicog.be
pagina 1
Overzicht leerplannen Lichamelijke opvoeding schooljaar 2015–2016 Eerste graad
Tweede graad
Derde graad
D/2008/7841/004
a-stroom: 1ste leerjaar a + 2de leerjaar
D/2008/7841/005
b-stroom: 1ste leerjaar b + BVL
D/2010/7841/022
aso-kso-tso – alle studierichtingen (behalve studiegebied sport)
D/2010/7841/026
bso – alle studierichtingen
D/2006/0279/026
aso –sportwetenschappen
D/1999/0279/052B
tso – lichamelijke opvoeding en sport
D/2008/7841/039
aso-kso-tso – alle studierichtingen (behalve studiegebied sport)
D/2008/7841/040
bso – alle studierichtingen
D/2006/0279/027
aso –sportwetenschappen
D/2010/7841/007
tso – lichamelijke opvoeding en sport
D/2007/0279/022
bso: 3de leerjaar – alle studierichtingen
Alle leerplannen LO vind je terug via www.vvkso.be of rechtstreeks via http://ond.vvkso-ict.com/vvksomainnieuw/vakleerplan.asp?VAK=Lichamelijke opvoeding. Bij de vakken staat het overeenkomstige leerplannummer vermeld en kun je de link maken naar de leerplanfiche.
2
Dagen beginnende leerkrachten
Dag 1 van het vormingstraject voor beginnende leraren (eerstejaars) vindt voor lichamelijke opvoeding plaats op woensdag 7 oktober te Wetteren. De voormiddag van deze eerste dag handelt over belang van klasmanagement en communicatie. In de namiddag maak je kennis met je vakbegeleider LO en krijg je meer inzicht in APR 5: documenten bij de lesvoorbereiding. Dag 2 (ook voor eerstejaars) vindt plaats op woensdag 3 februari 2016 (namiddag) en geeft je meer inzicht in diverse topics van het thema evaluatie. Op woensdag 9 maart 2016 is er voor tweedejaars nog een dag beginnende leerkrachten. De voormiddag is vakoverschrijdend en geeft inzicht in het schooleigen opvoedingsproject. De namiddag is vakgebonden en gaat over stimuleren van actief leren in het eigen vak (LO). Uitnodiging voor de verschillende dagen volgen via je directie.
DM september 2015
Lichamelijke Opvoeding www.vicog.be
pagina 2
3
Bso-starterskit
Deze vormingssessie is bedoeld voor startende leraren in (d)bso. De nascholing vindt plaats op woensdag 9 of 16 september 2015 van 14 tot 17 uur te Gent en gaat vooraf aan de dagen van beginnende leraren. Deze starterskit heeft tot doel beginnende leraren in het (d)bso te laten ontdekken wie die bso-leerling wel is en hoe zij daar als leraar aan de slag kunnen. Daarnaast reikt men concrete tips aan die leraren sneller op een comfortabele weg kunnen zetten in hun dagelijks functioneren in het bso. Meer info en inschrijven via www.vicoginschrijvingen.be – codenummer PB865SO/1516
4
Nascholingen LO
•
De BVLO-studiedag vindt dit jaar plaats te Gent op vrijdag 13 november 2015. Deze 41ste editie heeft als thema ‘Motivation for Life’. De studiedag wordt i.s.m. UGent georganiseerd en vindt plaats in de (sport)accommodaties van het HILO en het GUSB. Binnenkort meer info via www.bvlo.be.
•
De nascholingen LO in het kader van de ‘Week van de leraar Lichamelijke opvoeding’ van PEDIC vinden plaats van 7 tot 11 december 2015. Het programma wordt verder bekend gemaakt via de Diocesane Mededelingen!
•
Gebruik een tablet in de les LO. Na deze sessie kun je een Androïd-tablet op een didactische manier gebruiken in de les LO, zonder dat de lesintensiteit daalt en met het oog op diepgaander leren. In deze sessie ga je concreet aan de slag met enkele applicaties, waarmee men het volgende wil bereiken: - Betere bewegingsanalyse in de les gymnastiek - Maken van QR-codes en gebruik ervan in les oriëntatie en circuit - Filmen en evalueren met de tablet in de les LO - De tablet in hoekenwerk en als dynamische kijkwijzer bij balsporten. Deze nascholing vindt plaats te Gent op woensdag 2 maart 2016 van 13.30 tot 16.30 uur. Meer info op www.nascholing.be/2015-2016/index.aspx?type=3&modID=7801.
5
Regionale vakvergaderingen LO
Ook in de loop van dit schooljaar worden per regio nog verder vakvergaderingen LO gepland met als thema ‘Evaluatie in lichamelijke opvoeding’. Dit schooljaar komen de volgende scholengemeenschappen aan de beurt: • SG Archipel • SG Beveren-Bazel • SG Denderland • SG Geraardsbergen • SG Vlaamse Ardennen Meer info volgt in de komende Diocesane Mededelingen.
DM september 2015
Lichamelijke Opvoeding www.vicog.be
pagina 3
6
Varia
•
Op woensdag 9 september 2015 om 14 uur in sporthal Polderbos in De Pinte, geeft de startvergadering van SVS de aftrap van het schoolsportjaar. Je wordt er ingelicht over nieuwe topics, acties, het actieplan, de schoolsportkalender ...
•
Tijdens de 'Week van de sportclub' organiseren Bloso en SVS 'Toon je sport@school'. Roep je leerlingen op om op woensdag 16 september 2015 in de outfit van hun sport(club) naar school te komen. Scholen die leuke foto's van deze dag maken, kunnen daarmee één van de 25 sportieve prijzenpakketten winnen. Meer info vind je op www.weekvandesportclub.be/sportatschool.
•
Van 19 tot 27 september 2015 vindt de 'Vlaamse veldloopweek voor scholen' plaats. Ben je op zoek naar interessante ideeën en tips? Ga naar www.vlaamseveldloopweek.be. Je vindt er een achttal handige fiches voorzien met interessante tips over de verschillende aspecten van het veldloopgebeuren en de brochure ‘Loopuithouding voor schoolgaande jeugd’. Het opzet van deze brochure is om meer leerlingen ‘graag’ te laten lopen en om de leerkrachten op weg te helpen om het veldlopen goed voor te bereiden.
•
De 'Zee van Sporten' voor het secundair onderwijs zal plaatsvinden op donderdag 12 mei 2016. Kom met je leerlingen naar Oostende en beleef een bruisende dag vol sport en spel en stel je eigen programma samen. Meer info volgt op www.schoolsport.be.
•
In FaBeR te Leuven ontwikkelde men een reanimatie-app speciaal voor implementatie in het onderwijs. Deze kan gratis gedownload worden (momenteel nog enkel voor iPad). Deze app leert je reanimeren op basis van video’s met geïntegreerde tekst. Je kunt kiezen of je reanimeert met of zonder defibrillator. Het is de bedoeling dat je de app gebruikt met een partner: één persoon bekijkt de instructievideo’s en leert de ander reanimeren op een oefenpop. Wanneer je beiden de reanimatie heel goed beheerst, kun je elkaar evalueren en een score geven. Meer info op http://appshopper.com/education/startnhart of https://itunes.apple.com/us/app/startnhart/id859234883?mt=8.
•
Wandelen en fietsen in groep: wat zijn de regels? Interessante informatie vind je in het dossier ‘Fietsen in groep’ op www.vicog.be » diocesane pedagogische begeleidingsdienst (DPB) » Secundair onderwijs » Vakgebieden » lichamelijke opvoeding.
•
Waarom sporten we? Een reeks educatieve video’s over de wetenschap achter sport. Ga zeker eens kijken op http://xyofeinstein.wordpress.com/2014/08/04/waarom-sporten-we-een-reekseducatieve-videos-over-de-wetenschap-achter-sport/.
DM september 2015
Lichamelijke Opvoeding www.vicog.be
pagina 4
•
Omdat sport meestal wordt geassocieerd met termen als ontspanning, inspanning, plezier, conditie, competitie … lijkt de link tussen sport en levensbeschouwing niet evident. Toch valt hier heel wat over te zeggen. Ga eens kijken naar ‘Zin in sport?!’ op www.kuleuven.be/thomas/page/zin-in-sport/. Zo wordt sport bijvoorbeeld ‘een nieuwe religie’ genoemd, of worden sporthelden als ‘hedendaagse goden’ vereerd. Heel wat sporters hebben zo ook hun eigen (bij)gelovige rituelen. Anderen zien sporten dan weer als een manier om in contact te komen met het hogere of met God. Levensbeschouwelijke thema’s als winnen versus verliezen, verbondenheid, het omgaan met je eigen grenzen, ethische vragen bij sport … komen aan bod op een manier die aansluit bij de eigen leefwereld en interesse van de leerlingen.
DM september 2015
Lichamelijke Opvoeding www.vicog.be
pagina 5
